ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ ÖĞRETMENLİK YETERLİK ALANLARI

 Öğretmenlik sevgi ve özveri mesleğidir. 1) Kişisel ve Mesleki Değerler-Mesleki Gelişim

 Öğretmenlik insana şekil verme mesleğidir.
 Öğrencilere değer verme, anlama ve saygı gösterme
 Öğretmenlik tüm ülkelerde en yaygın olarak görülen
 Öğrencilerin öğrenebileceğine ve başaracağına inanma
mesleklerden biridir.
 Ulusal ve evrensel değerlere önem verme
 Öğretmenliğin çoğunluğu devlet memurudur.
 Öz değerlendirme yapma
 Öğretmenlik mesleğini genellikle kadınlar tercih
 Kişisel gelişimi sağlama
etmektedir.
 Mesleki gelişmeleri izleme ve katkı sağlama
 Öğretmenler en az lisans mezunu olmak zorundadır.
 Okulun iyileştirilmesine ve geliştirilmesine katkı
 Öğretmenlik mesleğinin geliri düşüktür.
sağlama
 Meslek değiştirme ve terk etme yaygın olarak
 Mesleki yasaları izleme, görev ve sorumlulukları yerine
görülmektedir.
getirme
 Öğretmenlik mesleğini daha çok toplumun alt ve orta
sınıflarından gelen bireyler tercih etmektedirler.
 Öğretmenlik statüsü çok yüksek değil, ancak saygın bir 2) Öğrenciyi Tanıma
meslektir.
 Öğretmenlikte üst pozisyon ve makamlar daha azdır.  Gelişim özelliklerini
 Öğretmen aynı zamanda içinde yaşadığı toplumun  İlgi ve ihtiyaçları dikkate alma
liderlerinden biridir. Öğrenci velilerine ve topluma karşı  Öğrenciye değer verme
da sorumludurlar. Öğretmenlerin çalışma ortamları  Öğrenciye rehberlik etmek
eğitim-öğretim ortamlarıdır.
 Öğretmenlerin, öğretme görevi yanında idare ve
3) Öğrenme ve Öğretme Süreci
yönetim görevleri de vardır.
 Dersi planlama
Öğretmenlik Mesleğinin Boyutları
 Materyal hazırlama
Öğretmenlik mesleğinin üç temel boyutundan  Öğrenme ortamlarını düzenleme
bahsedilebilir; Alan Bilgisi, Öğretmenlik Meslek Bilgisi ve  Ders dışı etkinlikleri
Genel Kültür.  Bireysel farklılıkları dikkate alarak öğretimi
çeşitlendirme
Alan Bilgisi: Öğretmenlik mesleğini yerine getirmek isteyen  Zaman ve davranış yönetimi
herkes belirli bir alanda uzmanlık alan bilgisine sahip
olmalıdır. Öğretmenlik alan bilgisi öğretmenin öğrencilerini
yetiştirmekle görevli olduğu alanın bilgisine sahip olmasıdır. 4) Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme ve Değerlendirme

Öğretmenlik Meslek Bilgisi: Öğretmenin öğretim ile ilgili
bilgi ve yeterliliklerini kapsayan alanı işaret etmektedir.
Öğretim süreçlerini planlama, çeşitlilik sunabilme, öğretim
süresini ve sürecini etkili kullanabilme, katılımcı öğretim
ortamını düzenleme, öğrencilerin gelişimini izleme olmak
üzere 5 boyutu vardır. Bunun yanı sıra öğretmenlik meslek
bilgisi, öğrenme psikolojisi, gelişim psikolojisi, rehberlik,
öğretim yöntem ve teknikleri ile ölçme ve değerlendirme
konularında bilgi sahibi olmayı da içermektedir.
 Ölçme ve değerlendirme yöntem ve tekniklerini
belirleme
 Değişik ölçme tekniklerini kullanarak öğrencinin
öğrenmelerini ölçme
 Verileri analiz ederek yorumlama, geri bildirim sağlama
 Sonuçlara göre öğretme-öğrenme sürecini gözden
geçirme
5) Okul-Aile ve Toplum İlişkileri

Genel Kültür: Öğretmen, öğrencinin sosyalleşme,  Çevreyi tanıma

kültürlenme ve bir hayata dair bir bakış açısı kazanabilmesi
gayesine sahip olmalıdır. Bu amaç doğrultusunda
öğretmenin hayatı daha iyi kavraması ve anlaması, hayat
deneyimini en üst düzeyde tutması gerekmektedir.
Öğretmen içinde yaşadığı toplumun özelliklerini, ailelerin
yaşam tarzını, örf, adet, gelenek, görenek, norm ve
değerlerini bilmelidir.
Öğretmen aynı zamanda evrensel değerlerin, bireyin
gelişimine etki edebilecek tüm çevresel unsurların farkında
olmalı ve bu unsurları öğretimini ve birey gelişimini
destekleyecek biçimde kullanabilmelidir.
 Çevre olanaklarından yararlanma durumuna getirme
 Okulu kültür merkezi
 Aileyi tanıma ve ailelerle ilişkilerde tarafsızlık
 Aile katılımı ve iş birliği sağlama
6) Program ve İçerik Bilgisi
 Türk milli eğitimin amaç ve ilkeleri
 Özel alan öğretim programı bilgisi ve
 Özel alan öğretim programını izleme becerisi
 Değerlendirme ve geliştirme
ÖĞRETMENİN ROLLERİ ETKİLİ ÖĞRETMEN

ÖĞRETMENİN OKULDAKİ ROLLERİ 1) Konusunu bilen, bildiklerini öğrencisine etkin bir şekilde
aktarabilen
 Liderlik/başkanlık rolü
2) Öğrencisini anlayan, onların ihtiyaç ve beklentilerine
 Danışmanlık rolü
uygun eğitim ortamları hazırlayan, öğrencisini
 Rehberlik rolü
çalışmaya karşı güdüleyen
 Eğiticilik rolü
3) Bireysel farklılıkları kabul edip, her öğrenci ile tek tek
 Yargıçlık rolü
ilgilenebilen, öğrenci sorunlarının farkında olan
 Bilgi yayıcılık rolü
4) Elinden geldiğince yardım eden, öğrencisini
 Nasihatçılık rolü
yönlendirebilen
 Ana-babalık rolü
5) Öğrencisini ve öğretmeyi seven
6) Ruh sağlığı yerinde, tutarlı, olgun ve dengeli olan
7) Tepkileri çocuklar için anlaşılmaz ve şaşırtıcı olmayan
ÖĞRETMENİN ÇEVRESEL ROLLERİ 8) Esnek ve hoşgörülü olan korku ve dayağa gerek
duymayan, sınıfta düzeni sağlayabilen
 Çevre kalkınmasına katılma ve katkı sunma rolü
9) Kendi kişiliği, özellikleri ve öğretim becerileriyle
 Çevre liderlik rolü
çocuktaki ilgiyi canlı tutabilen
 Toplumsal yabancılık rolü
10) Bilgide akıcı olmaktan çok, çocuğun öğrenme, araştırma
 Ahlak savunucusu rolü
ve incelemesine yol gösteren
 Kültürlülük rolü
11) Sınıfla demokratik bir çalışma ve ilişki ortamı meydana
 Çocuk eğitimi rolü
getiren
12) Sorumlulukları vererek öğrencilerinde kendi kendilerini
denetleme yeteneklerini geliştirebilen
İSTENMEYEN ÖĞRETMEN DAVRANIŞLARI 13) Öğrencilerini sınıf içinde yarışmaya sokmayan
14) Sınıfın iyi öğrencilerini seçip diğerlerini bir kenara
 Ceza olarak ödev verme
itmeyen
 Notla tehdit etme, kullanma derse güdülememe,
15) Başarılı öğrencileri diğerlerine örnek göstermeyen
cesaretlendirmeme
16) Başarısız öğrencileri destekler ve en ufak bir başarılarını
 Sadece anlatım yöntemini kullanma
görüp bunu onlara hissettiren
 Ödevleri kontrol etmeme
17) Öğrencinin başarısızlık nedenlerini araştırır, aile ile iş
 Sınıfa sırtını dönme
birliği yaparak nedenlerini ortadan kaldırmaya çalışan
 İstenmeyen davranışları düzeltmeme
etkili ve iyi öğretmendir.
 Sadece başarılı olanlara söz hakkı verme
 Yanlış davranışı veya yanıtı aşırı eleştirme, olumsuz
sözlerle etiketleme
MESLEKİ AÇIDAN ETKİLİ ÖĞRETMEN DAVRANIŞLARI
 Öğretmediği konularda sınav yapma
 Haklı ile haksız öğrenciyi ayırt edememe 1. Olumlu davranışlar kazandırın
 Cinsel, sosyal, ekonomik ve başarı durumu vb. 2. Hedef ve gaye aşılayın
özelliklere göre ayrım yapma, sürekli aynı öğrencilere 3. İç başarıya önem verin
sosyal alanlarda görev verme 4. Cesaret ve umut aşılayın
 Derse girip dersi işleyip dersten çıkma; kitap öğretmeni 5. Takdir ve teşvik edin
olma, dersi soğuk atmosferde işleme 6. Onları kabiliyetlerine göre yönlendirin
 Bazı öğrencilere ismi ile hitap ederken diğerlerine hitap 7. Özgüven kazandırın
etmeme 8. Okuma alışkanlığı kazandırın
 Ödül ve cezayı adil kullanmama 9. Sorumluluk bilinci kazandırın
 Körü körüne itaate alıştırmak için disiplin cezası verme, 10. Yaptıkları hataları hoş görün
başarısız olarak değerlendirme 11. Hayata hazırlayın
 Ana dilini iyi kullanmama (örn: Argo konuşma)
 Başarılı ile başarısız öğrencileri akademik açıdan ayırt
edememe (örn. Her ikisine de aynı notu verme)
 Fiziksel ceza verme
 Dersi iyi planlayamama, öğrencileri boş bırakma
 Zorlama ile disiplin sağlama
 Sınıfta herkesin görebileceği yerde durmama
 Öğrencilerin psikolojik, sosyal, akademik yeterlik ve
gelişim dönemleri gibi özelliklerini tanımama
 Öğrencinin davranışı yerine kişiliğini eleştirme