DÜNYA EKONOMİSİYLE BÜTÜNLEŞME YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI

DÜNYA EKONOMİSİYLE BÜTÜNLEŞME KANALLARI  Demiryolu, limanlar

 Ticaret- 1838 Baltalimanı Antlaşması
 Dış Borç – 1854 Kırım Savaşı
 İlk dış borç İngiltere’den alındı !!
 Yabancı yatırım – 1850’lerden itibaren – özellikle
demiryolu !!
TİCARET
 19. Yüzyılda dünyada serbest ticaret rüzgârı
 Osmanlı için ilk kurumsal anlamı: 1838 Baltalimanı Ant.
- Tekellerin kaldırılması. (7 vahit)
- İhracata uygulanan özel kısıtlamalar kaldırıldı.
- Gümrük vergilerine ilişkin düzenlemeler.
 Osmanlı’nın bağımsız dış ticaret politikası belirleme
hakkını yitirmesi !!
 Fransız sermayesi – elektronik finans sigorta
 Demiryolu politikaları – Kilometre garantisi
 Demiryolu şirketlerinin garanti edilen kârın altında kâr
etmeleri halinde, Osmanlı bu farkı karşılıyordu. Diğer
taraftan hattın geçeceği hazine yerleri, yapım şirketine
bedelsiz verilecekti.
MALİ POLİTİKALAR
 İç borçlar, sikke tağşişi
 Yeni araç – kaime
 1844 – Tahsis-i Ayar – tağşişin yasaklanması
 1863 – Osmanlı Bankası
 Dış Borç – Kırım Savaşı
 1881 – Muharrem Kararnamesi – Düyun-u Umumiye !!

 Liman kentlerinin yükselişi Düyun-u Umumiye:

 Liman kentlerinden iç bölgelere erişim sağlayan ağlar – - Temel görevi Osmanlı'nın dış borçlarını ödenmesini
kozmopolit burjuvazi ! denetlemesidir.
 Pazar şehirleri ve iktisadi gelişmenin coğrafi dağılımında - Ülke gelir kaynaklarının dış borçları aktarılması için
dengesizlik kullanılır.
 Osmanlı Bürokrasisi vs. Gayrimüslim Burjuvazi - Devlet memurları ve ülke içi kaynaklarında
paylaştırılması için kullanılan bir kurumdur.
Osmanlı’nın en önemli ihraç ürünleri: ( İzmir) - Osmanlı Devleti'nin gelirlinin üçte birini kontrol eden ve
- Tütün kullanan kurumdur.
- Pamuk
- İncir SONUÇ !!!
- Zeytin Bu dönem, yıkım ve durgunluk yerine, bağımlılık ve büyüme
- Fındık olarak düşünülmeli.
Merkezi hakimiyet ve küçük üretici desteği!
Osmanlı’nın ithal ettiği ürünler: (İstanbul, Selanik) Kişi başına düşen üretim/gelir artıyor.
- Buğday
- Kumaş
- Demir
- Çay
- Şeker

Demiryolu olmadığı için Konya’dan İsyanbul’a buğday

gönderilemiyor. Bu yüzden ithal alınıyor. Çünkü ulaşım ağı
yok ve dolayısıyla dışarıdan alınınca daha ucuza geliyor.

TARIM
 Tarımsal artık üzerinde merkezii kontrol sağlama süreci
 Mülkiyet yapısı
 Emek kıt, toprak bol – göçler !
 TARIMIN TİCARİLEŞMESİ
 PAZAR İÇİN ÜRETİM
 Tarım ürünü çeşitliliği
 Arazi Kanunnamesi

SANAYİ
 Mamul mal üretiminin kompozisyonu
– Köyde tarım harici üretim
– Kentlerde imalathaneler, zanaatkarlar
– Makine ithal edip işçi çalıştıranlar
 Zanaatların direnişi!
 Fabrikalar:
- Feshane, tophane, tersane
- Pamuklu yünlü ipekli, yağ, sabun, çimento, tuğla
 En önemli sanayi merkezi: Selanik