You are on page 1of 102

LA SAN VIỆT NAM

Giúp cầu nguyện và tĩnh tâm


Chủ đề TIN - PHÂN ĐỊNH

Sư Huynh Joseph Lê Văn Phượng, fsc


2022
2
3

A/ PHẦN HƯỚNG DẪN1


CÁC BƯỚC TRONG MỘT GIỜ CẦU NGUYỆN
• Bước 1: Ý thức sự hiện diện của Thiên Chúa
Ý thức sự hiện diện của Thiên Chúa – Kính cẩn thờ lạy Chúa
đang hiện diện ngay tại nơi ta dừng lại để cầu nguyện.
Tạ ơn, cảm tạ vì Chúa cho ta được nói chuyện với Chúa, được
hiện diện trước nhan Ngài.
Khiêm nhường nhận ra thân phận yếu hèn của mình, xấu hổ vì
sự hèn mọn cũng như lỗi lầm ta phạm và xin Chúa tha thứ
• Bước 2: Xin Chúa Giêsu Ban Thánh Thần
Xin Chúa Giêsu cho ta được hiệp thông với Ngài.
Xin Thiên Chúa ban Thánh Thần của Chúa Giêsu Phục Sinh
cho ta.
Chúa Thánh Thần sẽ thanh tẩy tâm hồn giúp ta làm hoà với
Chúa, gặp được Chúa.
Chúa Thánh Thần giúp ta trút bỏ mọi vường bận lo toan
Chúa Thánh Thần giúp ta gặp gỡ Thiên Chúa, quy về Chúa, vì
tự sức mình ta không gặp được Chúa
• Bước 3: Ơn xin trong mỗi giờ giờ cầu nguyện
Xin Chúa cho con nhận ra dự tính yêu thương khi Chúa dựng
nên con.
Xin giúp chúng con ý thức về sự hiện diện của Chúa ở nơi các
tạo vật.
(Mỗi lần tĩnh tâm/ mỗi đề tài tĩnh tâm chúng ta có những ơn
xin khác nhau)
• Bước 4: Suy Niệm (theo các gợi ý)

1
Theo tài liệu Linh Thao của Dòng Tên
4

Đặt mình trước mặt Chúa, ý thức đang ở trước sự hiện diện của
Thiên Chúa.
Đọc lại đoạn Kinh Thánh cách chậm rãi...
Đọc những ý tưởng được gợi ý. Đọc chậm và xong thì ngưng
lại vài phút để hình dung như ta đang ở trong/đang gặp khung
cảnh ấy.
Hình dung các hành động của Chúa hoặc các nhân vật trong
khung cảnh bài gợi ý.
Chúa phản ứng như thế nào? Nhân vật trong bài gợi ý phản
ứng như thế nào?
Tôi là các nhân vật ấy thì phản ứng của ta thế nào?
Chúa muốn ta hành động như thế nào?
Hãy cầu nguyện với ý tưởng nào ta được đánh động bao lâu có
thể.
(Có thể ghi nhận lại trong sổ tay những ý tưởng...)
• Bước 5: Tâm sự với Chúa (quan trọng của giờ cầu nguyện)
Đọc lại đoạn Kinh Thánh một cách thật nghiêm trang.
Thưa với Chúa về ơn xin hay ước ao của mình.
Thưa với Chúa về những điều mình được soi sáng trong những
phút suy niệm vừa qua
Lưu lại trong tâm tình với Chúa bao lâu Chúa muốn giữ ta ở
đó. Có thể dùng một kinh đọc, một bài hát gợi tâm tình ấy.

Suy niệm giống như trồng hạt giống. Có thể ta không


thấy kết quả tức thời, nhưng rồi hạt giống sẽ mọc thành
cây lớn.
Suy niệm là những ý tưởng tạo nên chất lượng cuộc đời
của tôi. Tôi quan tâm cải thiện đến chất lượng các ý
tưởng suy niệm trong mọi tình huống và tôi sẽ dễ dàng
phát huy những phẩm chất đang tiềm ẩn trong con người
tôi.
5

LƯỢNG GIÁ GIỜ CẦU NGUYỆN (15 phút)


(1) Tôi làm gì, làm như thế nào, tâm tình cầu nguyện ra sao?
(2) Tôi được gì trong giờ cầu nguyện vừa qua:
Ơn gì? có bình an – thanh thản – hạnh phúc
Ơn xin của giờ cầu nguyện
(3) Tôi có hài lòng với giờ cầu nguyện không?
(4) Nếu không. Đâu là nguyên nhân làm tôi không hài lòng?
Tôi chia trí về điều gì?
Điều chia trí nói gì với tôi không? Có cho tôi thấy con người thật
tôi không? (về một người xúc phạm – về một bận tâm...) Xin Chúa
giúp tôi cầu nguyện lần sau.
(5) Dâng lên Chúa về điều tôi làm được. Điều tôi chưa làm được. Tâm
tình và quyết định của tôi.
Xin ơn Chúa giúp.
Xin Mẹ Maria dâng mọi suy tư, tâm tình, quyết định lên Con Chí
Ái của Mẹ...
(6) Ghi lại kinh nghiệm.

An Ủi Thiêng Liêng
(Bạn Đồng Hành số 316)
Khi nào thì ta được an ủi thiêng liêng?
➢ Thường sau mỗi bài, mỗi giờ, mỗi lần cầu nguyện ta thêm lòng tin
– cậy – mến Chúa; ta cảm thấy bình an.
➢ Khi sống không bình an hạnh phúc. Hãy tìm xem tại sao? Và hãy
tìm cách sửa đổi con người mình.
➢ Chia trí diễn tả con người chúng ta.
➢ Kết hợp với Chúa = trở nên một với Chúa tức là suy nghĩ, nói năng
hành động giống Chúa, theo Lời Chúa dạy trong Tin Mừng.
6

Chúa dạy ta thế này (ví dụ: Dạy yêu thương) ta vào cầu nguyện lại
muốn làm thế khác (khó tha thứ) thì đó là không kết hợp nên một mà
đó là hai, là tìm ý riêng chứ không tìm theo ý Chúa. Khi đó ta không
bình an.
GỢI Ý GIÚP XÉT MÌNH LƯỢNG GIÁ NGÀY SỐNG
(Bạn Đồng Hành trang 40 – 41)
Bước 1: Ý thức sự hiện diện của Thiên Chúa – Kính cẩn chào Chúa.
Bước 2: Xin Thiên Chúa ban Thánh Thần giúp ta có cái nhìn của Chúa về
chính mình để sống tốt hơn.
Bước 3: Về hồng ân
• Xin ơn nhận ra những hồng ân nhận lãnh.
• Xét mình để nhận ra những hồng ân Chúa ban.
• Tạ ơn Chúa.
Bước 4: Về lỗi lầm
• Xin ơn nhận ra lỗi lầm đã phạm.
• Xét mình để nhận ra lỗi lầm đã phạm đến Chúa và đến anh chị em.
• Ăn năn sám hối và xin lỗi Chúa, xin lỗi anh chị em.
Bước 5: Tâm sự với Chúa
• Về những ơn lành.
• Về những lỗi lầm.
7

B/ PHẦN GỢI Ý SUY GẪM QUA CÁC ĐỀ TÀI

Đề tài 1
ĐỜI THÁNH HIẾN THEO HÌNH TƯỢNG
HIỂN DUNG CỦA CHÚA GIÊSU

Lời Chúa: Lc 9:28-36 (xem Mc 9:2-10)


28 Khoảng tám ngày sau khi nói những lời ấy, Đức Giê-su lên núi cầu
nguyện đem theo các ông Phê-rô, Gio-an và Gia-cô-bê.29 Đang lúc
Người cầu nguyện, dung mạo Người bỗng đổi khác, y phục Người trở
nên trắng tinh chói loà.30 Và kìa, có hai nhân vật đàm đạo với Người,
đó là ông Mô-sê và ông Ê-li-a.31 Hai vị hiện ra, rạng ngời vinh hiển,
và nói về cuộc xuất hành Người sắp hoàn thành tại Giê-ru-sa-lem.32
Còn ông Phê-rô và đồng bạn thì ngủ mê mệt, nhưng khi tỉnh hẳn, các
ông nhìn thấy vinh quang của Đức Giê-su, và hai nhân vật đứng bên
Người.33 Đang lúc hai vị này từ biệt Đức Giê-su, ông Phê-rô thưa với
Người rằng: "Thưa Thầy, chúng con ở đây, thật là hay! Chúng con xin
dựng ba cái lều, một cho Thầy, một cho ông Mô-sê, và một cho ông Ê-
li-a." Ông không biết mình đang nói gì.34 Ông còn đang nói, thì bỗng
có một đám mây bao phủ các ông. Khi thấy mình vào trong đám mây,
các ông hoảng sợ.35 Và từ đám mây có tiếng phán rằng: "Đây là Con
Ta, người đã được Ta tuyển chọn, hãy vâng nghe lời Người! "36 Tiếng
phán vừa dứt, thì chỉ còn thấy một mình Đức Giê-su. Còn các môn đệ
thì nín thinh, và trong những ngày ấy, các ông không kể lại cho ai biết
gì cả về những điều mình đã thấy.

I. Ý thức sự hiện diện của Thiên Chúa


Thiên Chúa ngự trị trong ánh sáng siêu phàm – vinh quang và quyền
năng của Người vô biên
8

II. Xin ban Thánh Thần


Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần để Ngài hoạt động trong trong mỗi
người và biến đổi chúng ta
III. Ơn xin
Xin ơn biến đổi chúng ta từ tội lỗi trở nên thánh thiện, từ tầm thường
trở nên nhiệt thành. Vui tươi bước theo Chúa trên con đường vinh
quang cũng như khổ đau.
IV. Gợi ý
1. Một Cuộc Sống “Được Biến Hình”: Lời Kêu Gọi Đi Đến Sự
Thánh Thiện
Rồi Người biến đổi hình dạng trước mặt các ông. Dung nhan
Người chói lọi như mặt trời, và y phục Người trở nên trắng
tinh như ánh sáng.
Hiển dung theo cái nhìn của truyền thống tu đức Đông phương là
một sự biến đổi từ con người trần tục sang con người thánh thiêng
khi bước theo Chúa.
Theo truyền thống Latinh, đời tu được xem như là một đời sống tu
thân khắc kỷ, bỏ mình, vác thập giá theo Chúa; nhưng truyền thống
Đông phương lại chú trọng đến sự “biến hình”, biến đổi từ con người
trần tục sang con người thánh thiêng khi bước theo Chúa. Con đường
tu đức không chỉ là con đường khổ chế, mà còn được coi như là cuộc
đi tìm cái đẹp. Người tận hiến trải qua kinh nghiệm của ngôn sứ
Giêrêmia: “Lạy Chúa, Ngài đã quyến rũ con, và con để cho Ngài
quyến rũ” (Gr 20, 7) (VC số 19). Người tu sĩ bị thu hút bởi vẻ đẹp của
Chúa, say mê chiêm ngưỡng Chúa, ở kề bên Chúa, đàm đạo với Ngài,
để rồi phản chiếu dung nhan rạng ngời của Ngài (VC số 27). Đời sống
thánh hiến phải được coi như là một cuộc “biến hình,” bước theo Chúa
9

Kitô khiết tịnh, khó nghèo và vâng lời (VC số 14, 16, 18, 22), trở nên
“đồng hình đồng dạng” với Chúa Kitô (VC số 16) và tham dự vào mầu
nhiệm Thập Giá và Phục Sinh của Ngài (VC số 23 và 24). Hình ảnh
Chúa Hiển Dung theo cái nhìn tu đức Đông phương gợi cho ta hiểu
rằng, khi ai đó có một sức mạnh thiêng liêng, sức mạnh bên trong,
người ấy sẽ “rạng chiếu” ra bên ngoài vẻ đẹp của sự thánh thiêng ấy.
Sự hiển dung làm cho Đức Giêsu trở nên hoàn toàn khác đối với
những người xung quanh,“dung nhan Người chói lọi như mặt trời, và
y phục Người trở nên trắng tinh như ánh sáng.” (Mt 17:2). Một sự
khác lạ tràn ngập vinh quang đã làm cho các môn đệ kinh hoàng và
ngã xuống (Mt 17:6). Khi con người hé thấy vinh quang của Thiên
Chúa, thì luôn kinh nghiệm về sự nhỏ bé của mình và cảm thấy sợ hãi.
Đây là nỗi sợ hãi có sức cứu độ, nó nhắc nhở con người nhận chân
được sự hoàn thiện của Thiên Chúa và nhận ra tiếng gọi thúc bách gia
tăng thêm tình yêu và niềm tin vào Chúa Giêsu, làm “rạng ngời” sự
thánh thiện trong đời sống2, và khỏi hoang mang khi đối mặt với những
thập giá thường ngày.
Sống đời thánh hiến là giấc mơ đẹp, một trực giác tốt lành mà Chúa
bỗng nhiên soi sáng cho kẻ mà Người muốn chọn. Kể từ đó, con người
ấy bước đi theo trực giác đó mà không có cảm tưởng mình đã cầm
chắc trong tay. Đó là mầu nhiệm của ơn gọi.
Hướng về sự thánh thiện là bản tóm kết của cuộc đời thánh hiến,
khởi điểm của chương trình tập sống thánh thiện là sự kiện phải rời bỏ
tất cả để theo Chúa Kitô một cách sát hơn (Mt 4:18-22; 19:21-27; Lc
5:11), không lấy gì làm hơn Chúa Kitô, như thánh Phaolô đã kinh
nghiệm: “tôi coi mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được
biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của tôi […], nhất là biết được Ngài quyền

2
VC số 35
10

năng thế nào nhờ đã phục sinh.” (Pl 3:8.10). Do vậy, đời sống thiêng
liêng, đời sống nội tâm phải đặt lên hàng đầu của mọi dự tính cộng
đoàn và cá nhân của tu sĩ.
2. Tâm Trạng Của Các Môn Đệ Trước Biến Cố Hiển Dung
Đức Giêsu đem các ông Phêrô, Giacôbê và Gioan là em ông
Giacôbê đi theo mình. Người đưa các ông đi riêng ra một chỗ,
tới một ngọn núi cao.
Ba môn đệ được Thầy đưa lên nơi cô tịch, để chứng kiến biến cố
biến hình, đời sống thánh hiến cũng được Chúa đưa lên nơi cao, nơi
tĩnh lặng. Chỉ trong nơi như thế, Giáo Hội mới có thể chiêm ngắm
gương mặt được biến hình của Chúa Giêsu, để củng cố niềm tin và để
khỏi hoang mang trước dung nhan bị tan nát của Ngài trên thập giá.
Chiêm ngắm khuôn mặt biến hình của Chúa Giêsu tu sĩ sẽ củng cố
niềm tin và để khỏi hoang mang trước những đau khổ, thử thách, gian
nan trong khi thi hành sứ vụ tông đồ.
Ông Phêrô thưa với Đức Giêsu rằng: "Lạy Ngài, chúng con ở
đây, thật là hay! Nếu Ngài muốn, con xin dựng tại đây ba cái
lều, một cho Ngài, một cho ông Môsê, và một cho ông Êlia."
Trước vinh quang của Thầy mình và có ông Môsê và Elia hiện ra,
Phêrô thật sự hạnh phúc và ông muốn được ở kề bên Chúa mãi, nên
xin dựng lều. Người tu sĩ giữa bao công việc tông đồ mỗi ngày, giờ
cầu nguyện đưa ta đến gặp Chúa, được ở kề bên Chúa. Chính đó là
giây phút hạnh phúc nhất của đời tu. Chính giây phút đó, bao nhiêu ưu
tư lo lắng, bao nhiêu mệt mỏi buồn phiền, bao nhiêu đau đớn khổ sở…
Chúa Giêsu sẽ làm cho nó trở nên nhẹ nhàng, và làm cho người tu sĩ
tìm được bình an và hạnh phúc.
3. Từ Tabor đến Núi Sọ
11

Và bỗng các ông thấy ông Môsê và ông Êlia hiện ra đàm đạo
với Người
Chúa Giêsu đàm đạo với Môsê, vị đại diện các nhà lãnh đạo của
dân Chúa, và với Êlia, vị đại diện của các ngôn sứ... Giáo Hội mời gọi
chúng ta khi chiêm ngắm Chúa Giêsu, chúng ta hãy đón nhận sự hướng
dẫn của Giáo Hội, ngang qua các Đấng Bản Quyền, các Bề trên có
thẩm quyền, cũng như biết lắng nghe lời dạy bảo của các vị hữu trách,
lời góp ý của anh em… nhận ra ý định của Thiên Chúa.
Biến cố Biến Hình chuẩn bị cho biến cố dẫu đau thương nhưng
không kém phần vinh quang ở Núi Sọ.
Theo Tin Mừng Luca, Chúa Giêsu và hai ông Môsê và Êlia đàm
đạo về “cuộc xuất hành mà Ngài sẽ phải hoàn thành tại Giêrusalem”
(Lc 9:43-45) – đó là đi vào con đường thập giá khổ hình.
Các môn đệ được mời gọi không dừng lại nơi vinh quang biến hình
mà còn được mời chiêm ngưỡng vinh quang Thập Giá, nơi mà Ngôi
Lời đã thinh lặng và cô đơn, nơi mà Đấng Kitô sẽ chiến thắng tội lỗi
chúng ta, trong thân xác của Người, để lôi kéo chúng ta lên với Người,
ban sự sống mới cho nhân loại3.
Là tu sĩ, người môn đệ Chúa Kitô, chúng ta được mời gọi không
dừng lại trong những vinh quang của thành công, của những lời tán
tụng, của sự kính nể…; không dừng lại ở những niềm vui và hạnh phúc
của những cuộc lễ tuyên khấn… nhưng ý thức rằng những niềm vui
và vinh dự mà Chúa ban cho ta trong dịp này dịp khác là để giúp ta
bước theo Chúa mãnh liệt hơn, giúp ta can đảm để vác lấy thập giá
mỗi ngày trong phận vụ của chúng ta.

3
VC số 24
12

Vinh quang của việc chu toàn bổn phận hàng ngày mới làm cho
chúng ta trở nên tuyệt đẹp như Chúa Giêsu, như lời của thánh Âutinh:
“Ngôi Lời tuyệt đẹp khi ở trên trời; tuyệt đẹp khi ở dưới đất […]; tuyệt
đẹp khi biến hình; tuyệt đẹp khi chịu khổ hình thập giá […]; tuyệt đẹp
khi loan báo về sự sống và tuyệt đẹp khi không ngại gì cái chết […].
Bạn đừng để xác thịt yếu ớt quay mặt đi không thấy được vẻ đẹp rực
rỡ của Người trong nhiều khía cạnh khác nhau như thế và hãy để cho
những nét đẹp ấy thể hiện trong chính cuộc đời bạn.”4
4. Lời Dạy Của Chúa Cha5
“… chợt có đám mây sáng ngời bao phủ các ông,…
Khi đám mây bao phủ, theo cái nhìn Kinh Thánh là dấu chỉ sự thần
hiện. Khi ấy, kẻ được bao phủ trong đám mây sẽ nghe được tiếng Thiên
Chúa phán cùng họ. Kẻ ấy chỉ nghe tiếng Chúa mà không thể thấy
được dung nhan Người, dầu vậy, kẻ được Thiên Chúa bao phủ bởi đám
mây vẫn cảm thấy sợ hãi, một sự sợ hãi của thân phận con người thấp
bé đang được Đấng Thánh viếng thăm và mặc khải. Trong sự sợ hãi
ấy, người ấy được nghe tiếng Chúa. Ba Tông Đồ trong biến cố Hiển
Dung của Chúa Giêsu ở trong trạng thái ấy. Trong đời sống thánh hiến,
người tu sĩ cũng không bao giờ được thấy Chúa tỏ tường, những lúc
có đám mây che phủ ấy là những biến cố buồn vui xảy đến trong cuộc
sống. Bao nhiêu lần ta nghe được tiếng Chúa nói với ta qua các biến
cố ấy? Đó là những lần nào? Lời nào?
………
Theo nhãn quan của đời thường, đôi khi đám mây kéo đến lại là
những tăm tối của đời sống đức tin. Đứng trước những tăm tối của
đám mây che phủ ấy, con người cũng sợ hãi, nhưng thường họ không

4
VC số 25
5
VC số 16
13

nghe thấy tiếng nói từ trên cao. Những ai vuợt qua khỏi cơn sợ hãi của
những đám mây đen này là người phải can đảm, trung thành bám chặt
vào Thiên Chúa, ngang qua những việc bổn phận kinh nguyện hàng
ngày, mặc dù, khô khan và nguội lạnh… Bạn có trải qua đám mây đen
đó chưa? Bạn làm gì để để chuẩn bị cho mình sẵn sàng khi gặp những
đám mây đen ấy che phủ?
“…và có tiếng từ đám mây phán rằng: "Đây là Con yêu dấu của
Ta, Ta hài lòng về Người. Các ngươi hãy vâng nghe lời Người! "
Trong cuộc Hiển Dung của Đức Giêsu, tiếng Chúa Cha phán từ trời
mà ba môn đệ nghe thấy:“các ngươi hãy vâng nghe Lời Người”, đó là
lời mời gọi hãy lắng nghe Đức Kitô, đặt tất cả niềm tin tưởng nơi
Người, coi Người là trung tâm của đời mình. Chính do ơn gọi đặc biệt,
chúng ta được mời gọi hãy theo Chúa Giêsu, hãy từ bỏ mọi sự mà theo
Ngài, và hãy sống trong tình nghĩa thiết với Ngài. Để đáp lại đòi hỏi
sâu xa ấy, người môn đệ phải hoán cải và nên thánh thiện.6
Việc tuyên khấn là một lời xác quyết công khai của chúng ta về
điều này, không chỉ sống mối liên hệ cá vị giữa ta với Thiên Chúa mà
thôi, mà còn sống tình nghĩa thiết ấy trong tương quan với Giáo Hội,
với cộng đoàn, với những kẻ mà chúng ta được trao phó để chăm sóc.
Trong đời thánh hiến, vấn đề không phải là chỉ theo Chúa Kitô với
cả con tim, yêu mến Người hơn cả cha mẹ anh chị em (Mt 10:37),
nhưng còn sống và diễn tả nó bằng việc hoán cải đời sống mỗi ngày
để ngày càng trở nên đồng hình đồng dạng với Ngài.
Lời của Chúa Cha phán: "Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng
về Người. Các ngươi hãy vâng nghe lời Người! " là lời mời gọi cách
riêng cho mỗi chúng ta… Hãy vâng nghe Lời Con Yêu Dấu của Người.

6
VC 35
14

Lời kêu gọi này chỉ có thể nhận ra được khi người tu sĩ hoán cải các
mối quan hệ và trở nên thánh thiện.
5. Một Sự Tin Tưởng Mới Mẻ: “Chỗi dậy đi đừng sợ”
Đức Giêsu lại gần, chạm vào các ông và bảo: "Chỗi dậy đi, đừng
sợ!"
Chúa Giêsu đến chạm vào ba Tông Đồ và bảo: “Chỗi dậy đi, đừng
sợ.” Chỉ khi cảm nghiệm được có Chúa bên cạnh, được Chúa chạm
vào, như các tông đồ, mới hết sợ, mới tìm thấy sự bình an. Cũng như
ba Tông Đồ, người tu sĩ đều kinh nghiệm rằng đời sống của chúng ta
không phải lúc nào cũng sáng rực và luôn có cảm giác nồng cháy khiến
có thể nói: “Lạy Chúa ở đây thật là hay.” (17:4). Tuy nhiên, cuộc sống
nhiều nỗi sợ hãi, cuộc đời tu sĩ luôn cần được bàn tay của Chúa Giêsu
“chạm đến”, tiếng của Ngài nhắn nhủ, ân sủng của Ngài nâng đỡ7.
“Chỗi dậy đi, đừng sợ.” Đó là lời khuyến khích của vị Thầy Chí
Thánh ngỏ với môn đệ thân yêu của mình. Ngài cũng đang ngỏ lời ấy
với tôi, với bạn, những người môn đệ yêu dấu đang bước theo Ngài.
Lời ngỏ ấy có giá trị kêu mời tu sĩ “đánh liều mọi sự” vì Thầy của
mình là Đức Kitô. Đừng sợ để xuống núi, theo Thầy đi từ đỉnh Tabor
đến Núi Sọ và chấp nhận vác lấy thập giá mình.
Đi vào con đường thánh hiến trọn vẹn đời mình cho Chúa, là bước
vào một con đường trong đó tu sĩ phải từ bỏ, đón nhận những thử
thách, những gian nan, con đường vác thập giá để theo Thầy, nhưng
Chúa nói “đừng sợ”, vì đó là con đường hẹp dẫn tới sự sống, là con
đường ánh sáng: ánh sáng của Hiển Dung báo trước ánh sáng Phục
Sinh; trên con đường ấy, Đấng Mêsia luôn dõi mắt trông nhìn, đưa tay
chạm đến và nói: “Chỗi dậy đi, đừng sợ.”

7
VC số 40
15

6. Người Thánh Hiến Phải Dám “Lội Ngược Dòng”


Các ông ngước mắt lên, không thấy ai nữa, chỉ còn một mình
Đức Giê-su mà thôi.
Đời sống thánh hiến là sống và thực hiện các bổn phận thường
nhật một cách tầm thường, đôi khi phải “lội ngược dòng” trước
những trào lưu của xã hội để làm chứng về vinh quang phục sinh
ngang qua tử nạn thập giá, nhiều lúc như thế, tu sĩ sẽ không có
được người ủng hộ, không có người đồng hành… họ có cảm giác
cô đơn, đôi khi có cảm giác bị bỏ rơi… Chiêm ngắm biến cố Biến
Hình, Lời Chúa mời gọi tu sĩ biết ngước nhìn lên Chúa Giêsu, chỉ
thấy một mình Ngài thôi là đủ, sống theo Lời Ngài là đủ… và tu
sĩ sẽ cảm nghiệm được lời của Vịnh gia: “dầu cha mẹ có bỏ con
đi nữa thì hãy còn có Chúa đón nhận con.”
V. Tâm sự với Chúa - Bài Học Từ Cây Đèn Trong Tin Mừng
Suy gẫm về chiếc đèn và giá đèn trong Tin Mừng giúp tôi nhìn về ơn
gọi của mình. Lời Chúa nói đèn phải được thắp sáng và hãy đặt trên
giá. Không ai thắp đèn rồi lấy thùng úp lên hay đặt dưới gầm giường
(Mc 4:21-25)

Đèn có giá trị khi đèn được thắp sáng. Đèn mà chỉ để làm mẫu hay chỉ
để lồng kiếng thì dù là đèn chế tạo bằng vàng vẫn không có giá trị
chiếu sáng như bản chất của nó "là". Đời tu cũng phải chiếu sáng chính
những giá trị bản chất của nó như Tin Mừng đòi hỏi, đó là thể hiện
trong đời sống tu sĩ các lời khuyên Tin Mừng: Khiết tịnh, khó nghèo,
vâng phục. Đó là sống từ bỏ thế gian.
Ánh sáng chính là sự thánh thiện. Bản chất của đời tu là làm toát lên
khuôn mặt thánh thiện của Giáo Hội. Do vậy nó được gọi là đời sống
thánh hiến. Làm người tu mà muốn sành điệu hơn là thánh thiện thì
đời tu đó chỉ là thứ đèn không thắp sáng. Làm người tu mà muốn khôn
16

ngoan kiểu thế gian thì không còn chỗ cho Chúa làm việc trong đời
mình, và cái mình toát lên không phải là bản chất của đời tu như chiếc
đèn làm bằng vàng mà không chiếu sáng, thì nó chỉ lấy cái hào nhoáng,
lấp lánh bên ngoài, cái không phải là nó mà hấp dẫn người khác, đó
không phải là sự làm chứng của đời tu. Làm người tu hãy cố gắng để
toát lên sự thánh thiện trong đời sống thường nhật của mình. Có thể
người ta chê tu sĩ khù khờ nhưng không khinh thường; trái lại, người
đời sẽ khinh thường một tu sĩ tỏ vẽ sành điệu nhiều chuyện đời mà
thiếu sự thánh thiện.
Để đèn sáng được cần phải có dầu. Dầu mà pha lẫn nhớt, lẫn tạp chất
thì đèn sẽ sáng lờ mờ, tim đèn sẽ leo loét một ánh sáng chập chờn
muốn tắt. Muốn sự thánh thiện tỏ hiện trong đời sống tu trì, người tu
sĩ cần phải có chất liệu bên trong. Chất liệu ấy chính là Lời Chúa, là
những kiến thức đạo đời, là kinh nghiệm về đời sống thiêng liêng. Dầu
chính là sức mạnh, là chất liệu để làm cho ánh sáng được cháy lên.
Đừng để "dầu thiêng liêng" là một thứ kiến thức pha tạp đạo đời khiến
đời sống tu trì chỉ le lói chập chờn. Hãy chuẩn bị "dầu" cho sẵn sàng:
“Dầu” Lời Chúa, “dầu” kiến thức về thần học, về linh đạo, “dầu” kinh
nghiệm thiêng liêng...
Chỗ đặt cây đèn cũng có giá trị làm cho cây đèn hữu ích hay vô dụng.
Đèn thắp sáng chỉ hữu dụng khi đặt trên giá đèn và chiếu sáng cho mọi
người. Đèn đốt lên rồi mà lấy thùng úp lên hay đặt dưới gầm giường
thì chẳng sinh ích lợi gì. Người tu sĩ phải tỏ lộ sự sự thánh thiện cho
mọi người để họ được vui hưởng sự thánh thiện ấy nhờ tiếp xúc gặp
gỡ người tu sĩ. Khẳng định vị thế của mình giữa xã hội là khuynh
hướng do bản chất của mỗi người. Người tu sĩ khi ngại làm chứng về
sự thánh thiện thì sẽ tìm cách phô trương bao nhiêu điều trần tục khác
để làm người sành điệu, họ bị biến thành người thuộc về thế gian và
thế gian sẽ yêu thích họ; Chúa lại cầu xin cho những môn đệ của Người
17

sống giữa thế gian mà đừng thuộc về thế gian (Ga 15:19). Người tu sĩ
chấp nhận vị trí của mình trong cộng đoàn, trong nhà dòng, trong Giáo
Hội, nhận lãnh trách nhiệm và chu toàn đúng cương vị của mình thì
họ như cây đèn đặt trên giá chứ không đặt lầm chỗ. Nhận ra vị trí của
mình trong cộng đoàn, trong nhà dòng, trong Giáo Hội, trong xã hội
ấy là người tu sĩ sẽ có khả năng chiếu sáng cho mọi người bản chất
thánh thiện của Giáo Hội Chúa Kitô ngang qua đời sống thánh thiện
và phục vụ của mình. Giữ đúng chỗ, đúng nơi, đúng vai trò của bậc
sống, trách vụ được giao nhưng bằng trái tim chứ không phải bằng cái
đầu. Chấp nhận và linh hoạt với những thay đổi, cởi mở với ý tưởng
của người khác và cảm xúc của họ, nhưng không đánh mất chính mình;
hòa nhập chứ không đồng hóa thì sẽ làm tỏa sáng được bản chất thánh
thiện của đời tu.
Xin cho con làm cây đèn có đủ dầu Lời Chúa, dầu nhân cách, dầu kiến
thức để làm chất liệu cháy sáng sự thánh thiện giữa giòng đời, để con
sống giữa thế gian mà không thuộc về thế gian, nhưng làm chứng cho
Tin Mừng tình yêu của Chúa giữa thế gian. Đừng để trong con những
thứ dầu lẫn lộn, pha lẫn tạp chất làm cho tim đèn chỉ le lói ánh sáng
mà chẳng chiếu sáng được gì.
Xin cho con làm cây đèn đặt trên giá, giá đèn bậc sống, giá đèn ơn gọi,
giá đèn trách vụ, giá đèn tuổi tác,... để mọi người quanh con có thể
nhận ra ánh sáng chân thật của sự thánh thiện mà Giáo Hội muốn tỏ
bày cho nhân loại hôm nay. Đừng để con đặt mình lầm chỗ, tu sĩ lại
đặt lầm chỗ giáo dân, linh mục lại đặt lầm chỗ người sành điệu, nữ tu
lại đặt lầm vị trí của người thời trang. Đừng để con đặt lầm chỗ của
mình trong những trách vụ của cộng đoàn, người cấp dưới lại muốn
làm bề trên, cấp trên lại đi tìm những việc làm không đúng bổn phận
của mình.
18

Xin cho con làm cây đèn mà đừng kiêu ngạo hay ganh tỵ với những
cây đèn khác. Là đèn chầu, cho con biết chấp nhận suốt ngày âm thầm
với công việc nhỏ nhặt nhưng thường xuyên đó là chiếu một ánh sáng
nhỏ bên cạnh nhà Tạm, cả khi chẳng ai để ý tới, nhưng để người ta ý
thức có Chúa đang hiện diện thật ở đó trong Thánh Thể.
Là đèn ngủ, xin cho con âm thầm canh giữ ánh sáng trong đêm khuya
để khi ai đó bất chợt thức dậy trong đêm khuya có thể phân biệt được
phương hướng và nhìn thấy những sự vật quanh họ hầu không bị vấp
ngã khi còn mơ ngủ.
Là đèn bát, cho con biết rằng khi về đêm hay khi tắt đèn tối lửa, đèn
sẽ được đốt lên để cho mọi người nhìn thấy nhau và nhìn thấy những
sự vật xung quanh, cũng như để mọi người được soi tỏ khi cần làm
việc gì.
Là đèn pin, xin cho con biết chấp nhận có những lúc được dẹp dọn lại
trong xó tủ khiến không ai màng đến, biết khiêm tốn chấp nhận ở yên
một chỗ, để khi cần thiết thì sẵn sàng xuất hiện để giúp người ta soi
tìm cái gì hay đi ra ngoài để soi đường dẫn lối trong đêm khuya cho
một ai đó.
... ...
Xin cho con làm cây đèn của Chúa, như Chúa muốn, và trong tay
Chúa sử dụng.
19

Đề tài 2
YẾU TỐ ĐỂ SỐNG ƠN GỌI LÀM TÔNG ĐỒ

Lời Chúa: Lc 10:1-12.17-20


Sau đó, Chúa chỉ định bảy mươi hai người khác, và sai các ông
cứ từng hai người một đi trước, vào tất cả các thành, các nơi
mà chính Người sẽ đến. Người bảo các ông: Anh em hãy ra đi.
Này Thầy sai anh em đi như chiên con đi vào giữa bầy sói. Đừng
mang theo túi tiền, bao bị, giày dép. Cũng đừng chào hỏi ai dọc
đường. Vào bất cứ nhà nào, trước tiên hãy nói: "Bình an cho
nhà này! " Nếu ở đó, có ai đáng hưởng bình an, thì bình an của
anh em sẽ ở lại với người ấy; bằng không thì bình an đó sẽ trở
lại với anh em. Hãy ở lại nhà ấy, và người ta cho ăn uống thức
gì, thì anh em dùng thức đó, vì làm thợ thì đáng được trả công.
Đừng đi hết nhà nọ đến nhà kia. Vào bất cứ thành nào mà được
người ta tiếp đón, thì cứ ăn những gì người ta dọn cho anh em.
Hãy chữa những người đau yếu trong thành, và nói với họ:
"Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần các ông." Nhưng vào bất cứ
thành nào mà người ta không tiếp đón, thì anh em ra các quảng
trường mà nói: "Ngay cả bụi trong thành các ông dính chân
chúng tôi, chúng tôi cũng xin giũ trả lại các ông. Tuy nhiên các
ông phải biết điều này: Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần."
Thầy nói cho anh em hay: trong ngày ấy, thành Xơ-đôm còn
được xử khoan hồng hơn thành đó."
Nhóm Bảy Mươi Hai trở về, hớn hở nói: "Thưa Thầy, nghe đến
danh Thầy, cả ma quỷ cũng phải khuất phục chúng con." Đức
Giê-su bảo các ông: "Thầy đã thấy Xa-tan như một tia chớp từ
trời sa xuống. Đây, Thầy đã ban cho anh em quyền năng để đạp
20

lên rắn rết, bọ cạp và mọi thế lực Kẻ Thù, mà chẳng có gì làm
hại được anh em. Tuy nhiên, anh em chớ mừng vì quỷ thần phải
khuất phục anh em, nhưng hãy mừng vì tên anh em đã được ghi
trên trời."
I. Ý thức Thiên Chúa: Ý thức Thiên Chúa là Đấng kêu gọi tôi, chọn
gọi tôi, sai tôi đi… Người đang ở trước mặt tôi… Người đang nói với
tôi ngay lúc này, tại nơi đây.
II. Xin Ban Thánh Thần
Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần của Ngài để giúp tôi nhận ra Ngài
đang gõ cửa lòng của tôi… Đang mời gọi tôi ngang qua các trung
gian Chúa gửi đến..
III. Ơn Xin
Xin ơn phân định để nhận ra các đặc điểm của tông đồ: được Chúa sai
đi; mang tính cộng đoàn và làm tông đồ thì phải thanh thoát với vật
chất của cải mới có khả năng đem bình an đến cho người khác.
IV. Gợi Ý
Làm tông đồ là do được sai đi. Tin Mừng thánh Luca viết: “Người
sai các ông đi rao giảng Nước Thiên Chúa và chữa lành bệnh nhân.”
(Lc 9:2). “Chúa chỉ định bảy mươi hai người khác, và sai các ông cứ
từng hai người một (Lc 10:1a). Thánh sử Luca cho thấy sau khi tuyển
chọn, Chúa Giêsu sai 12 tông đồ đi rao giảng (Lc 9:1-6).
Sau đó, Chúa chỉ định bảy mươi hai người khác và sai các ông đi từng
hai người một (Lc 10:1a). Như thế, yếu tố trước hết của ơn gọi làm
tông đồ của Chúa là “được sai đi”. Người được sai đi gọi là tông đồ
= Apostles = Apostli
Người tông đồ không tự mình làm việc gì, dù đó là việc của Chúa. Họ
phải được sai đi nhân danh Chúa, ngang qua các đại diện của Chúa
21

Giêsu. Làm tông đồ mà không được sai đi thì đó là tìm việc Chúa
để vinh danh mình, đó là làm việc Chúa mà không làm theo ý Chúa.
Đây là một đòi hỏi về đức vâng phục, một nhân đức quan trọng, đến
nỗi theo Thánh Gioan La San thì: nếu không có nhân đức này, thì
mọi hành động dù thánh thiện đến mấy cũng chỉ là thứ trang điểm
cho lòng kiêu ngạo.8
Thi hành thừa tác vụ tông đồ phải mang tính cộng đoàn. Chúa
Giêsu sai các ông “từng hai người một đi trước, vào tất cả các thành,
các nơi mà chính Người sẽ đến.” (Lc 10:1b). Yếu tố thứ hai của ơn
gọi làm tông đồ là việc thi hành thừa tác vụ phải mang tính cộng
đoàn. Tính cộng đoàn trong thi hành thừa tác vụ tông đồ là một đòi
hỏi của Chúa Giêsu đối với những kẻ đi theo Ngài, nó thể hiện tính
hiệp thông trong cộng đoàn ơn gọi.
Làm việc chung đòi hỏi người tông đồ phải biết tôn trọng anh chị
em mình. Làm việc chung đòi hỏi người tông đồ phải có tinh thần
hợp tác, tuân thủ theo một đường hướng tổ chức, dù đôi khi bất đồng
trong một số quan điểm làm việc, nhưng khi hành động, họ cần phải
làm theo một hướng chung được những người có trách nhiệm quyết
định. Làm việc chung đòi hỏi người tông đồ phải có tinh thần đoàn
kết, đừng chia bè kéo phái… (nguyên tắc lữ hành….)
Chúa Giêsu và sự loan báo Tin Mừng Nước Thiên Chúa, mang bình
an đến cho những kẻ họ được sai đến là trọng tâm đời sống của họ, của
các hoạt động mục vụ và cả những công việc phục vụ khác trong đời
sống hằng ngày. Bao lâu người tông đồ biết đặt trọng tâm ấy vào đời
sống mình, họ sẽ dễ dàng để sống tuân phục và cùng chung với anh
chị em mình.

8
Thánh Gioan La San, Bài Nguyện Gẫm số 11.1
22

Làm tông đồ là phải thanh thoát với của cải. Chúa dạy: “Đừng
mang theo túi tiền, bao bị, giày dép. Cũng đừng chào hỏi ai dọc
đường.” (Lc 10:4). Như vậy yếu tố thứ ba mà đoạn Tin Mừng nói
về ơn gọi tông đồ là phải thanh thoát với của cải.
Một tác giả tu đức nói: người tông đồ biết thanh thoát với của cải đời
sống họ trở nên nhẹ nhàng, và càng nhẹ nhàng thì càng dễ bay cao.
Thanh thoát với của cải là đừng để nó trở thành mối bận tâm và yếu tố
thiết yếu đến nỗi người tông đồ luôn cho rằng, nếu không có những
phương tiện của cải vật chất ấy tôi không thể làm việc tông đồ được;
cũng đừng bận tâm tôi làm điều này thì sẽ nhận được cái gì…
Thứ tự ưu tiên trong cuộc sống… Bài học “cái ly đã đầy chưa?”
Đây là sự phó thác kèm theo lòng khiêm nhường mà người tông đồ
cần phải có, vì khi họ không quá đặt nặng vào phương tiện của cải vật
chất, họ sẽ đặt lòng tin tưởng vào Thiên Chúa, và họ cũng ý thức rằng,
thành công của họ đạt được, đó là do ân sủng và quyền năng của Chúa.
Sự phó thác dạy cho người tông đồ rằng: “con chỉ là cây bút chì trong
bàn tay của Chúa” (Mẹ Têrêsa Calculta).
Chỉ khi nào, người môn đệ có được những yếu tố Chúa Giêsu đòi hỏi
trong Tin Mừng thì họ có khả năng để đem bình an đến cho những
người họ gặp gỡ, họ sẽ tìm thấy niềm vui trong đời sống hoạt động
tông đồ.
V. Tâm sự với Chúa
Con xin lặp lại lời ca người sứ giả như một lời nguyện dâng lên Chúa:
Lạy Chúa, xin hãy sai đi, sai đi khắp cõi gian trần muôn nghìn sứ giả
trung kiên.
Lạy Chúa xin hãy sai đi, sai đi khắp cõi gian trần để danh Chúa được
cả sáng hơn.
23

Đoàn con, Chúa chọn đoàn con, để nên các chứng nhân.
Thành tia sáng sẽ thành tia sáng chiếu soi muôn dân.

Đề tài 3
CUỘC CHIẾN ĐẤU VỚI MA QUỶ
Lời Chúa: St 3:1-7; Lc 15:11-24; Tv 51
Rắn là loài xảo quyệt nhất trong mọi giống vật ngoài đồng, mà
ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa đã làm ra. Nó nói với người đàn bà:
“Có thật Thiên Chúa bảo: “Các ngươi không được ăn hết mọi
trái cây trong vườn không? Người đàn bà nói với con rắn: “Trái
các cây trong vườn, thì chúng tôi được ăn. Còn trái trên cây ở
giữa vườn, Thiên Chúa đã bảo: “Các ngươi không được ăn,
không được động tới, kẻo phải chết.” Rắn nói với người đàn bà:
“Chẳng chết chóc gì đâu! Nhưng Thiên Chúa biết ngày nào ông
bà ăn trái cây đó, mắt ông bà sẽ mở ra, và ông bà sẽ nên như
những vị thần biết điều thiện điều ác.” Người đàn bà thấy trái cây
đó ăn thì ngon, trông thì đẹp mắt, và đáng quý vì làm cho mình
được tinh khôn. Bà liền hái trái cây mà ăn, rồi đưa cho cả chồng
đang ở đó với mình; ông cũng ăn. Bấy giờ, mắt hai người mở ra,
và họ thấy mình trần truồng: họ mới kết lá vả làm khố che thân.
I. Ý thức Thiên Chúa là Đấng phép tắc vô cùng, tạo thành muôn loài
trên trời dưới đất hữu hình với vô hình – Chúa sáng láng ngự trong ánh
sáng siêu phàm... Tôi thờ lạy Chúa hiện diện trong ánh sáng đang bao
phủ tôi
24

II. Xin Ban Thánh Thần


Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần của Ngài để giúp tôi nhận ra Thiên
Chúa Hằng Hữu đang ngự nơi đây và trong tất cả mọi loài. Như tiên
triIsaia, xin Chúa đặt vào miệng lưỡi tôi cục than hồng9 của Thánh
Thần để thanh luyện tâm trí tôi để tôi suy gẫm và cầu nguyện trong
giờ này
III. Ơn Xin:
Xin ơn phân định để nhận ra những cám dỗ của ma quỷ xúi giục tôi
phạm tội.
Xin ơn nhận ra tội những huỷ hoại của nó.
Xin ơn biết hổ thẹn và buồn tủi vì tội tôi phạm.
IV. Gợi Ý10

9
Isaia 6,1-8: Tôi nhìn thấy Chúa ngự trên ngai cao, và đuôi áo của Người bao phủ
đền thờ.
Các Thần Sốt Mến đứng trước mặt Người.
Và luân phiên tung hô rằng: "Thánh, Thánh, Thánh, Chúa là Thiên Chúa các đạo
binh, toàn thể địa cầu đầy vinh quang Chúa".
Các nền nhà đều rung chuyển trước tiếng tung hô, và nhà cửa đều đầy khói.
Lúc bấy giờ tôi mới nói: "Vô phúc cho tôi, tôi chết mất, vì lưỡi tôi nhơ bẩn, tôi ở
giữa một dân tộc mà lưỡi họ đều nhơ nhớp, mắt tôi đã trông thấy Đức Vua, Người
là Chúa các đạo binh".
Nhưng lúc đó có một trong các Thần Sốt Mến bay đến tôi, tay cầm cục than cháy
đỏ mà ngài đã dùng cặp lửa gắp ở bàn thờ.
Ngài đặt than lừa vào miệng tôi và nói: "Hãy nhìn xem, than lửa nầy đã chạm đến
lưỡi ngươi, lỗi của ngươi được xóa bỏ, và tội của ngươi được thứ tha".
Và tôi nghe tiếng Chúa phán bảo: "Ta sẽ sai ai đi? Và ai sẽ đi cho chúng ta?" Tôi
liền thưa: "Nầy tôi đây, xin hãy sai tôi".
10
Bảy mối tội đầu là nhóm các tội lỗi chính mà con người dễ mắc phải, và là
nguồn gốc cho nhiều loại tội lỗi khác phát sinh. Truyền thống Kitô giáo cho rằng,
việc sắp xếp này là do các Giáo phụ sơ khai thực hiện. Đến năm 604, Giáo hoàng
Grêgôriô I chính thức xếp thành 7 loại, tương ứng với tên của bảy con quỷ đầu
25

Thiên Chúa dựng nên các thiên thần để hầu cận và hưởng hạnh phúc
với Thiên Chúa.
Nhưng Thiên Chúa cũng để các thiên thần trải qua cuộc thử thách.
Khi thấy mình sáng láng, Lucifer (ánh sáng) nghĩ rằng mình tài giỏi,
quyền năng hơn các thiên thần nên đã kiêu căng tự mãn, không tùng
phục Thiên Chúa, chống lại Thiên Chúa lôi kéo nhiều thần khác chạy
theo11.
Đứng đầu các thiên thần tùng phục Thiên Chúa là Micael (sức mạnh
= ai bằng Thiên Chúa) đã giao tranh chống lại Lucifer.
Cuộc chiến diễn ra giữa các thần lành và thần dữ. Các thần dữ thua
cuộc. Chạy trốn không muốn đối diện với Thiên Chúa. Ta gọi là ma
quỷ = Satan.
Ma quỷ tinh khôn, xấu xa, ghê tởm luôn tìm cách cám dỗ con người
dưới nhiều khuôn mặt đẹp đẽ và quyến rũ.
1. Các Loại Quỷ

sỏ trong địa ngục. Năm 1589, Peter Binsfield - một tu sĩ Dòng Tên liệt kê cụ thể
như sau:

▪ Lucifer - tội kiêu ngạo


▪ Mammon - tội hà tiện
▪ Asmodeus - tội dâm dục
▪ Satan - tội hờn giận, thù hằn
▪ Beelzebub - tội mê ăn uống
▪ Leviathan - tội ghen ghét, đố kỵ
▪ Belphegor - tội lười biếng phụng thờ Thiên Chúa.
11
Lucifer đã tuyên bố rằng: "Ta (Lucifer) sẽ ở trên thiên đàng; ta sẽ nhắc ngôi ta
lên trên những vì sao của Thiên Chúa; ta sẽ ngồi trên vị trí lãnh chúa của mọi thứ,
trên mọi đỉnh cao nhất của mọi ngọn núi linh thiêng nhất. Ta sẽ lên cao hơn các đám
mây; ta sẽ như Đấng Tối Cao."
26

– Satan (Hp. Sâtân, “kẻ tố cáo, kẻ chống đối” (HL. satanas; x. Mc


3,23.26; 4,15; 8,33): Tên này tương tự với diabolos, “ác thần”,
“quỷ”, kẻ điều hành những sức mạnh xấu xa, đối thủ của Thiên
Chúa, kẻ thù của loài người.
Ta có thể kể ra một số loại quỷ sau:
(1) Quỷ kiêu căng:
- Vuốt ve tự ái, nịnh hót, ru ta vào cơn mê kiêu ngạo.
- Gợi lên uy tín, ao ước được trọng vọng. Quỷ xúi ta tìm danh vọng
bằng mọi giá, toan tính các mưu mô xảo quyệt để đạt được, coi nhẹ
phẩm giá và sẵn sàng chà đạp người khác để đạt được.
- Quỷ kiêu căng làm cho ta không còn biết tôn trọng nhân phẩm, và
kính trọng người khác; cho mình là nhất, coi mình trọng hơn hết,
không còn coi ai ra gì.
(2) Quỷ tham lam:
- Gợi lên những mơ ước về của cải vật chất. Xúi ta toan tính để
chiếm đoạt tài sản của cải. Xúi ta nghĩ ra trăm phương nghìn kế cách
phi pháp, phi nhân, phi nghĩa để kiếm tiền, thu vén của cải.
- Quỷ tham lam lẻn vào hồn khiến ta mất hết ý thức về công bằng.
(3) Quỷ nhu nhược:
- Gợi lên những “vẻ đẹp” và “sự quyến rũ” của đam mê dục vọng.
Xúi ta sa vào những tật xấu của nghiện ngập, bê tha, cờ bạc, hưởng
thụ. Làm cho ta không đủ ý chí, sức mạnh để thoát khỏi vòng vây
hãm của dục vọng, đam mê, thích thú.
- Quỷ nhu nhược làm cho tâm hồn ta trở nên yếu nhược, không còn
biết tự trọng.
27

(4) Quỷ lười biếng


- Gợi lên những dễ dãi, những thỏa mãn sống theo bản năng tự nhiên.
Xúi ta thờ ơ với những việc bổn phận với Chúa (việc thờ phượng,
đạo đức...) và với tha nhân (gia đình, xã hội, cộng đồng...). Xúi ta
tránh né các việc phải làm hoặc buông mình theo những điều cấm
làm. Xúi ta làm việc thụ động, qua loa, lấy rồi, không biết quan tâm
đến ích chung.
- Quỷ lười biếng làm cho con người thờ ơ với việc đạo đức phụng
thờ Thiên Chúa, chán ngán việc lành giúp ích cho xã hội và người
khác.
(5) Quỷ lừa dối
- Gợi lên những thứ luân lý tương đối, những lệch lạc trong phán
đoán. Xúi ta làm những việc sai lạc với lương tâm. Xúi ta coi thường
tội lỗi, phạm tội mà vẫn yên tâm trong những lầm lỗi, sai phạm của
mình.
- Đây là thứ quỷ nguy hiểm nhất cám dỗ ta bằng những lời biện
minh, làm cho ta nghĩ rằng không có gì là tội lỗi cả, có sai phạm
cũng chẳng có gì nguy hiểm và sẽ được tha.
- Quỷ lừa dối làm cho lương tâm ta bị hư hỏng khiến ta dám làm
những điều tồi tệ nhất, độc ác nhất.
2. Tự Do Và Tội Lỗi
- Khi nguyên tổ loài người đã sử dụng tự do nghe theo lời dụ dỗ (cám
dỗ của ma quỷ) để từ chối tình thương của Thiên Chúa,
- Tự lừa dối mình và làm nô lệ cho tội,
- Sự tha hóa này đã dẫn đến bao nhiêu lầm lạc khác đã gây ra nhiều
tai hoạ: “Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu:
28

tà dâm, trộm cắp, giết người,22 ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá,
trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng.23 Tất cả những
điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô
uế." (Mc 7:21-23)
3. Chiến Đấu Chống Lại Ma Quỷ
- Rèn luyện cho mình một lương tâm trong sạch.
- Hiểu biết những nguyên tắc luân lý và áp dụng vào những hoàn
cảnh thực tế cụ thể.
- Biện phân thần khí để vạch trần những âm mưu đen tối của ma quỷ.
- Đặt mình dưới ánh sáng của Lời Chúa để chất vấn các vấn đề.
- Muốn chiến thắng ma quỷ thì phải cần ơn Chúa nên khi bị cám dỗ
phải cầu nguyện
- Muốn chiến thắng ma quỷ cũng cần phải vượt thắng chính mình, vì
thế cần phải luôn luôn xét mình kỹ lưỡng.
4. Quy Tắc Chọn Lựa Theo Lương Tâm
- Không bao giờ được phép làm điều xấu để đạt một kết quả tốt.
- Khuôn vàng thước ngọc: “Điều gì anh em muốn người ta làm cho
mình thì hãy làm cho người ta như vậy” (Mt 7:12; Lc 6:31).
- Tôn trọng người khác và lương tâm của họ, đây là đòi hỏi của đức ái
Kitô. Thánh Phao lô dạy: “Phạm đến anh em là làm thương tổn lương
tâm của họ … là phạm đến Đức Kitô” (1Cr 8:12), “tốt nhất là tránh
những gì gây cớ cho anh em mình vấp ngã” (Rm 14:21).
- Trước một chọn lựa, lương tâm có thể phán đoán đúng hợp theo lý
trí và luật Thiên Chúa, ngược lại có thể sai lầm.
29

- Con người phải luôn luôn tuân theo phán đoán chắc chắn của lương
tâm mình. “Không được cưỡng bức ai hành động trái với lương tâm
của họ. Cũng không được ngăn cản họ hành động theo lương tâm,
nhất là trong lãnh vực tôn giáo.”
V. Tâm Sự Với Chúa
Thưa với Chúa về những yếu đuối lầm lỗi của mình.
Xin ơn khôn ngoan và cam đảm để vạch trần những âm mưu của ma
quỷ.
Xin ơn kiên nhẫn để vượt thắng những cám dỗ những khi mình yếu
đuối.
Xin ơn để biết tìm và chọn ra đươc những quy tắc để sống tốt đẹp.
Hứa với Chúa sẽ quyết tâm điều chỉnh một tật xấu.

Đề tài 4
NHỮNG LÝ DO KHÔNG THẮNG VƯỢT CÁM DỖ

Lời Chúa: Marcô 1:12-15


Thần Khí liền đẩy Người vào hoang địa. Người ở trong hoang
địa bốn mươi ngày, chịu Xa-tan cám dỗ, sống giữa loài dã thú, và
có các thiên sứ hầu hạ Người. 14 Sau khi ông Gio-an bị nộp, Đức
Giê-su đến miền Ga-li-lê rao giảng Tin Mừng của Thiên
Chúa. 15 Người nói: “Thời kỳ đã mãn, và Triều Đại Thiên Chúa
đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng.”
30

I. Ý thức - Thờ lạy Chúa: Ý thức Chúa đang hiện diện nơi đây. Chiêm
ngắm Chúa Giêsu chịu cám dỗ trong hoang địa,. Và thờ lạy Chúa.
II. Xin ơn Thánh Thần: Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần để Ngài
giúp ta can đảm hoán cải.
III. Ơn Xin: Xin ơn nhận ra Chúa Giêsu hiện diện trong những lần ta
bị cám dỗ, biết tìm đến với Chúa nơi Lời Chúa và Thánh Thể mỗi khi
bị cám dỗ, thử thách. Và xin ơn Thánh Thần hướng dẫn để giúp ta vượt
qua
IV. Gợi Ý
1/ Thánh Thần Không Bỏ Rơi Con Người Khi Bị Cám Dỗ
– Cám dỗ (HL. peirazomai, “bị thử thách”, “bị cám dỗ”): Ở đây động
từ này hàm ẩn một ý đồ gian ác.
Tin Mừng cho thấy Thần Khí thúc đẩy Đức Giêsu vào hoang địa, điều
này hàm ý rằng Thần Khí Chúa không bỏ rơi con người khi chịu cám
dỗ. Ngài ở đó mỗi khi chúng ta bị cám dỗ. Hoang địa là nơi thanh
vắng, cô đơn. Đức Giêsu vào hoang địa để chịu cám dỗ, cũng có thể
hiểu là khi tôi rơi vào cơn cám dỗ tôi cũng như đang sống trong sa
mạc. Cô đơn. Đau Khổ. Mệt Nhọc... Khi tôi bị cám dỗ, Thiên Chúa
vẫn hiện diện ở đó với tôi. Vậy thì tại sao Ngài lại để tôi sa chước cám
dỗ?
Câu hỏi này đưa tôi trở về với Tin Mừng của Matthêu (4:1-11) và Luca
(4:1-13) tường thuật chi tiết ba cơn cám dỗ của Đức Giêsu. Từ đó tôi
tìm được cho mình những lý do không thắng vượt được cám dỗ.
2/ Lý Do Thứ Nhất Không Vượt Thắng Cám Dỗ
Cám dỗ thứ nhất là cám dỗ của con mắt và cái bụng. Trong cuộc sống
nhiều khi gặp thử thách, đau khổ, khuynh hướng tự nhiên con người
thích đi tìm một thứ thuốc xoa dịu, đó là tìm đến những hàng quán để
31

ăn uống, nhậu nhẹt, với nhạc, với càfé, với tiếng ồn ào... để tìm một
chút vui bên ngoài để khuây khỏa.
Nhưng những thứ đó đã không thể làm cho tôi thoát khỏi được thử
thách, không cho tôi một giải pháp nào để giải quyết vấn đề mình đang
gặp phải. Và rồi nó cứ cám dỗ tôi đi tìm niềm vui giả tạo ấy hết nơi
này đến nơi khác, hết lần này đến lần khác.
Trong khi đó, tôi không dám ngồi thinh lặng ở một nơi cô tịch và ở đó
ý thức sự hiện diện của Thiên Chúa, lắng nghe Lời từ miệng Chúa
phán ra.
Tôi đã sa ngã.
3/ Lý Do Thứ Hai Không Vượt Thắng Cám Dỗ
Cám dỗ thứ hai là cám dỗ thử thách Thiên Chúa. Khi gặp phải những
vấn đề trong cuộc sống, những gian nan thử thách xảy đến cho tôi, tôi
ý thức được nó, nhưng tôi chỉ muốn Chúa làm phép lạ cho tôi, còn tôi
thì vẫn cứ đắm mình vào trong những vấn đề ấy.
Tôi cầu xin Chúa giải thoát tôi, nhưng tôi vẫn cứ buông thả mình trong
những yếu đuối. Tôi chạy đến với Chúa mỗi ngày và xin Chúa phải ra
tay cứu tôi, tuy nhiên tôi không dám nói “không”, không dám “cưỡng”
lại với những quyến rũ, những dễ dãi, những thèm muốn đang lôi kéo
tôi. Tôi cứ chiều theo những ước muốn của xác thịt.
Tôi sa ngã.
4/ Lý Do Thứ Ba Không Vượt Thắng Cám Dỗ
Cám dỗ thứ ba là cám dỗ đi tìm đồng minh, tìm những kẻ thỏa hiệp
mà tôi thường hay sử dụng từ ngữ là tìm nhà tư vấn. Thực ra khi gặp
những điều khó khăn tôi thích đi tìm những ai nói theo ý mình, ủng hộ
những suy nghĩ và dự tính mà tôi đang muốn làm, tôi thích tìm đến với
họ vì lời khuyên của họ nghe ra có vẻ thỏa mãn lòng dục của tôi hơn.
32

Giã như gặp ai đó có một lời khuyên đòi tôi phải làm khác đi, tôi ừ hữ
qua chuyện và sau đó không đến gặp họ nữa. Tương tự như thế, tôi sợ
đối diện với Chúa trong thinh lặng, tôi sợ Lời Chúa chất vấn đòi tôi
phải từ bỏ, thay đổi, phải chiến đấu... nên tôi ngại - ngại đến với Chúa,
ngại thinh lặng trước nhan Ngài.
Tôi sa ngã.
5/ Rắc Rối Từ Nơi Tôi
Mỗi khi gặp khó khăn gian nan, ta bị cám dỗ tìm kiếm sự dễ dãi thoải
mái. Hãy chống lại. Hãy tìm đến nơi cô tịch và thinh lặng trước nhan
Thiên Chúa, đó không bao giờ là điều phí phạm.
Mỗi khi cuộc sống có những vấn đề rắc rối, đau khổ tôi cầu xin Chúa
cứu thoát nhưng lại có thái độ buông xuôi để vấn đề đến đâu thì đến.
Hãy chống lại. Tìm đến trước nhan Chúa, đọc và suy gẫm Lời Chúa
để nghe Ngài dạy cho tôi phải biết làm thế nào để vượt qua.
Mỗi khi gặp thử thách, phiền muộn, tôi thích tìm lời khuyên nơi con
người, thích tìm người ủng hộ cách làm của tôi... Hãy chống lại. Hãy
đi vào nơi cô tịch và dùng Lời Chúa mà tìm giải pháp cho vấn đề.
Đức Bênêđictô XVI được hỏi khi gặp những khó khăn, chống đối...
ngài đã làm gì? Ngài trả lời: Trước hết tôi đi vào nhà nguyện, đọc Lời
Chúa trước Thánh Thể để tìm sự dạy dỗ của Thiên Chúa. Nếu vấn đề
vẫn chưa thể sáng ra thì tôi tìm gặp những cố vấn, bạn bè để chia sẻ
và xin lời khuyên. Nhưng vấn đề vẫn chưa có giải đáp thì tôi vào nhà
thờ và lần hạt.
Để chiến thắng cám dỗ, con người phải đưa Thiên Chúa trở về lại vị
trí trên hết. Và rồi mọi sự sẽ nên khác. Có thể nói, khi con người dám
thử nghiệm lại với Chúa, để cho Ngài đi vào và tác động lên con người
33

chúng ta, nghĩa là mở rộng lòng để đón nhận Lời Chúa, tìm về với Lời
Chúa, và để cho Lời ấy chiếu sáng trên cuộc đời mình.12
Đó cũng chính là kinh nghiệm cho mỗi chúng ta để vượt qua những
cám dỗ.
Khi dọn vườn tược, sự khác nhau giữa việc cắt cỏ và cuốc cỏ giúp tôi
suy tư về sám hối. Khi công cụ lao động hiện đại, chúng tôi thường
dùng máy cắt cỏ chứ không cuốc cỏ. Cắt cỏ xong nhìn sạch và đẹp,
nhưng chỉ ba ngày sau thì đất lại bắt đầu xanh um với đầy cỏ... Cuốc
cỏ, lật gốc lên, tung ra cho hết đất còn dính ở rễ cỏ... Khi nắng lên, cỏ
sẽ chết khô... Đất sẽ mới... Tất nhiên rồi những cỏ con lại mọc lên,
nhưng rất dễ để nhổ đi, rất mau để làm sạch cho đất rồi khi ta gieo tỉa
cây hoa màu, hay trồng hoa sẽ rất mau tốt, mảnh đất đã có màu sắc
mới, sinh hoa lợi cho người...
Mà muốn diệt trừ cỏ phải cuốc gốc lên. Đó là hình ảnh của sự hoán
cải. Con người chỉ sống trong tình trạng ân sủng của những kinh
nguyện và phụng vụ, của các bí tích, đặc biệt là bí tích Hòa Giải thôi
thì chưa đủ để trở thành con người mới. Họ được tha tội, nhưng tâm
hồn ấy lại không chịu hoán cải, không quyết tâm chừa bỏ tội, và không
cố gắng làm những việc lành, không cố gắng tập luyện những thói
quen tốt hay nhân đức để làm cho nguyên lý sự sống nơi thâm sâu con
người được nảy mầm và sinh hoa trái qua các hành vi của đời sống
thường ngày. Đời sống con người phải có hoán cải mới có cơ may
vươn tới sự hoàn thiện, làm nảy sinh hoa lợi của ân sủng trong đời
sống. Nếu không có sự hoán cải thì cả đời người có đến ngàn lần xưng
tội thì họ vẫn đến với bí tích, đến với kinh nguyện như một chiếc

12
Đức Bênêđíctô XVI (2010), Ánh Sáng Trần Gian, Phần I: Dấu chỉ thời đại. Bản
dịch tiếng Việt do Phạm Hồng Lam (2011), trang 88-89
34

thuyền vào “tỵ nạn” ở bến cảng... ra đi vẫn giữ nguyên hình dạng; thực
sự họ không có sự thay đổi nơi mình...
Lòng người hoán cải sẽ làm bật gốc những mối tội ra khỏi lòng mình,
quyết tâm rủ bỏ những dính bén với tội và những cám dỗ để sinh tội...
Họ sẽ làm cho tâm hồn mình "nên sạch và ra mới" và hiệu quả tất
nhiên của đời sống người ấy là sẽ sinh nhiều hoa trái ân sủng, hoa trái
sự thật và sự thiện.
V. Tâm Sự Với Chúa
Nhìn vào kinh nghiệm của thánh Phaolô: sự thiện con muốn làm thì
con không làm, sự dữ con không muốn làm thì con lại làm… Thưa với
Chúa Giêsu về những mỏng dòn yếu đuối của tôi….
Xin ơn biết tìm nghe tiếng Chúa trong tĩnh lặng…để nghe Chúa dạy
dỗ qua Lời Chúa mỗi khi gặp thử thách, khó khăn… khi gặp cám dỗ…
Xin ơn biết khiêm tốn và trung thực đến với những vị phụ trách, người
đồng hành…để được hướng dẫn… tìm và sống theo ý Chúa.
Xin ơn biết can đảm chọn việc tốt, việc thiện, tập luyện nhân đức…
hơn là chỉ chừa bỏ thói quen xấu… để vượt thắng cám dỗ
35

Đề tài 5
CỨU CON THOÁT KHỎI GIỜ PHÚT NÀY?

Lời Chúa: Ga 12:20-21.27-28


Hôm sau, dân chúng lũ lượt tuôn đến mừng lễ. Thoạt nghe tin Đức
Giê-su tới Giê-ru-sa-lem, họ cầm nhành lá thiên tuế ra đón Người
và reo hò: Hoan hô! Hoan hô! Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh
Chúa! Chúc tụng vua Ít-ra-en! Đức Giê-su gặp một con lừa nhỏ,
liền cỡi lên như có lời chép: Hỡi thiếu nữ Xi-on, đừng sợ! Này Đức
Vua của ngươi ngự đến, ngồi trên lưng lừa con. Lúc đầu, các môn
đệ không hiểu những điều ấy. Nhưng sau khi Đức Giê-su được tôn
vinh, các ông mới nhớ lại là Kinh Thánh đã chép những điều đó
về Người, và dân chúng đã làm cho Người đúng y như vậy…. Bấy
giờ người Pha-ri-sêu bảo nhau: "Các ông thấy chưa: các ông
chẳng làm nên trò trống gì cả! Kìa thiên hạ theo ông ấy hết! "
Trong số những người lên Giê-ru-sa-lem thờ phượng Thiên Chúa,
có mấy người Hy-lạp. Họ đến gặp ông Phi-líp-phê, người Bết-xai-
đa, miền Ga-li-lê, và xin rằng: "Thưa ông, chúng tôi muốn được
gặp ông Giê-su." Ông Phi-líp-phê đi nói với ông An-rê. Ông An-
rê cùng với ông Phi-líp-phê đến thưa với Đức Giê-su. Đức Giê-su
trả lời: "Đã đến giờ Con Người được tôn vinh! Thật, Thầy bảo thật
anh em, nếu hạt lúa gieo vào lòng đất mà không chết đi, thì nó vẫn
trơ trọi một mình; còn nếu chết đi, nó mới sinh được nhiều hạt
khác. Ai yêu quý mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai coi thường
mạng sống mình ở đời này, thì sẽ giữ lại được cho sự sống đời đời.
Ai phục vụ Thầy, thì hãy theo Thầy; và Thầy ở đâu, kẻ phục vụ
Thầy cũng sẽ ở đó. Ai phục vụ Thầy, Cha của Thầy sẽ quý trọng
người ấy."
36

"Bây giờ, tâm hồn Thầy xao xuyến! Thầy biết nói gì đây? Lạy Cha,
xin cứu con khỏi giờ này, nhưng chính vì giờ này mà con đã đến.
Lạy Cha, xin tôn vinh Danh Cha." Bấy giờ có tiếng từ trời vọng
xuống: "Ta đã tôn vinh Danh Ta, Ta sẽ còn tôn vinh nữa! "
I. Ý thức Chúa hiện diện… và thờ lạy Chúa tại nơi tôi đang hiện
diện trong khuôn mặt của một con người đang bị chống đối… hàng
lãnh đạo chống đối, hàng tư tế chống đối,… Chúa đang hiện thân nơi
những người làm việc tốt vẫn bị coi khinh, bị chống đối, bị nhục mạ..
II. Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần… để Thánh Thần giúp ta nhận
ra ý Chúa giữa những lúc gặp những khó khăn thử thách, đau thương
trong cuộc đời.. Giúp ta mở lòng mình ra để Chúa ngự đến..
III. Ơn xin:
Xin ơn nâng đỡ để đối diện với những giờ phút khó khăn.
Xin ơn chọn lựa đúng theo thánh ý Chúa
IV. Gợi ý13
1/ Chúa Giêsu Đứng Trước Những Chọn Lựa
- Khi đối diện với cái chết sỉ nhục mà Đức Giêsu biết chắc chắn đã gần
đến, Tin Mừng Gioan kể lại có mấy người Hy-lạp đến gặp Đức Giêsu
và chuyển cho Ngài một thông điệp. Gioan ám chỉ đến việc Ngài được
đề nghị một cơ hội trốn thoát (Ga 12:20-21)
- Đức Giêsu được đặt vào sự phân định để lựa chọn: Chấp nhận chịu
đựng nỗi thống khổ, tủi nhục và chết với cộng đoàn hay từ bỏ cộng

13
Theo ý tưởng của LM Ronald Rolheiser, Đối diện với những giờ phút khó khăn,
Bài giảng ngày 18-5-2020. Bản Việt Ngữ “Tình Yêu Thời Covid” Antôn & Đuốc
Sáng xuất bản 2021, trang 65-68
37

đoàn này để đến với cộng đoàn mà họ sẽ chấp nhận mình. Đức Giêsu
đã làm gì?
- Tâm hồn Đức Giêsu xao xuyến và đặt câu hỏi tự vấn: “Tôi biết nói
gì đây? Lạy Cha xin cứu con khỏi giờ phút này…” Câu hỏi này là sự
biện phân và với Đức Giêsu đã có ngay câu trả lời: “chính vì giờ này
mà con đã đến.” (Ga 12:27)
- Đức Giêsu đã chọn ở lại, đối diện với đau khổ, lo âu, sỉ nhục và cái chết
– Ngài biện phân bằng cách ví mình như hạt lúa mì…
2/ Sự Biện Phân Của Chúa Giêsu Trong Giờ Phút Khó Khăn
- Tôi sẽ nói gì bây giờ, cứu tôi khỏi giờ phút này sao? Không, chính vì
giờ phút này mà Ngài đã đến. Và giờ phút này là giờ phút để tôn vinh
Cha và Cha sẽ tôn vinh (Ga 12:28).
- Đức Giêsu thấy đây là lòng trung tín chính xác, Ngài được mời gọi
trong chính tình yêu mà Ngài rao giảng. Ngài biết tình yêu thực sự là
tình yêu phải chết đi, phải mục nát như hạt lúa mì. Ngài nhận ra nỗi
đau mà Ngài phải chịu không có nghĩa là Ngài làm cái gì đó sai; hay
do Ngài ở không đúng nơi; hay nơi công đoàn này, những con người
này không đáng để Ngài chịu những đau khổ, sỉ nhục này.
- Tôi sẽ nói gì bây giờ, cứu tôi khỏi giờ phút này sao? Không, chính vì
giờ phút này mà cuộc phán xét thế gian sẽ diễn ra – nghĩa là sự thật sẽ
được phơi bày. Và chính vì giờ phút này mà mọi người sẽ được lôi kéo
lên cùng tôi – nghĩa là sẽ đạt tới niềm hy vọng được cứu rỗi (Ga 12:31-
32)
- Ngài nhận ra nỗi đau và sỉ nhục mà Ngài phải chịu là cách thể hiện
tình yêu sâu thẳm với Ý Cha và để tôn vinh Cha; là thể hiện lòng trung
tín với chính sứ vụ mà chính vì sứ vụ ấy mà Ngài được sai đến.
38

- Chúng ta hãy xin Đức Giêsu giúp chúng ta đối diện với những giây
phút khó khăn của chúng ta.
3/ Tôi Sẽ Nói Gì Lúc Này Sao? Đây là điều tôi được gọi. Tôi được
sinh ra để làm việc này!
- Trong hành trình ơn gọi, hầu hết mọi dấn thân chúng ta bị thách thức
chịu đựng những nỗi lo âu nóng bỏng trong lòng và đòi ta đặt lại ơn
gọi của mình.
- Có những lúc dấn thân, ta đối diện với những quyết định khó khăn,
những nỗi đau và sự hiểu lầm (hiểu lầm có thể đến từ bên ngoài – hiểu
lầm cũng có thể đến do sự non nớt vụng về của chính mình). Tôi nghĩ:
Tôi phải làm gì bây giờ?
- Có những lúc nỗi lo thường xuyên trong lòng làm lung lay các cam
kết dấn thân của chúng ta và thúc đẩy chúng ta bỏ cuộc/trốn chạy vì ta
nghĩ rằng không ai được gọi để sống lo âu đến tột độ, bị sầu khổ và bị
hiểu lầm đến như vậy. Họ nghĩ rằng: với một ai khác, một cộng đoàn
khác, một nơi khác họ sẽ khẳng định mình (?)
- Nhiều người trong tình trạng đó đã đặt vấn đề: Có phải đó là dấu chỉ
tôi đã chọn nhầm ơn gọi? Có phải tôi ở không đúng chỗ hay cộng đoàn
này không còn cần đến tôi? Có phải đây là lúc tôi phải ra đi và tìm một
ai đó, một cộng đoàn khác? Và từ bỏ cam kết dấn thân một cách mau
chóng (?)
- Thay vì để mình rơi vào tình trạng như thế. Tôi nhìn về Chúa Giêsu
trong giờ phút khó khăn của Ngài… và trong thinh lặng, trong khiêm
tốn… trong sự phó thác… xem giờ phút này, tâm trạng này, sư lo âu
và hiểu lầm này của tôi… là dịp để tôi thể hiện lòng trung tín, là dịp
để tôi kết hiệp mật thiết hơn với cuộc thương khó khổ nạn của Chúa
Giêsu để mang lại ân sủng cho đời sống của tôi, cho gia đình tôi…,
cho cộng đoàn tôi…, cho người tội lỗi ăn năn trở lại…
39

- Kinh nghiệm về ân sủng cho ta một nhận định này: nhiều tài liệu về
tâm lý và thiêng liêng không đủ là nổi bật thách thức, như Chúa Giêsu
đã kiên vững trong nỗi đau tột cùng, trong sự hiểu lầm và nhục nhã
của Ngài… Với ân sủng của Chúa, tôi cũng có thể chấp nhận nó và
mang đến sự sống cho người khác.
- Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI, giữa những vấn đề lớn của Giáo
Hội mà thành phần giáo sĩ đã để xảy ra, những vấn đề ấy đè nặng trên
triều đại của ngài… Phóng viên đã hỏi ngài: Đức Giáo Hoàng có nghĩ
đến việc từ chức không? Ngài trà lời: Chính đây là lúc mình phải đứng
vững để giải quyết tình thế khó khăn; trong cơn nguy biến không được
trốn chạy và để lại của nợ cho người khác giải quyết. Người ta có thể
từ chức trong một thời điểm yên hàn.14
- Trốn chạy là bỏ cuộc… Kinh nghiệm tôi có về hậu quả của những
cuộc trốn chạy trong chiến tranh, trong một tai nạn...
V. Tâm Sư Với Chúa
- Xin được chiêm ngắm và cảm nghiệm được những đau khổ, âu lo, sỉ
nhục mà Chúa Giêsu đã chịu và kết hiệp với Ngài.
- Tôi xin ơn nhận ra những người, những nơi đang cần đến đau khổ
của tôi… để được ơn giải thoát.
- Tôi xét lại tình yêu ban đầu của ơn gọi của tôi… Tôi xin ơn để chịu
mọi sự sỉ nhục vì Chúa.
- Tôi nhận ra Chúa đang muốn tôi làm gì để tôn vinh Chúa....Và giờ
này (giờ tôi đang đau khổ) phải chăng là giờ mà vì giờ này mà Chúa
muốn tôi hiện diện ở đây....

ĐGH Bênêđictô XVI, Ánh Sáng Thế Gian – trao đổi với Peter Seewald, Phần 1 –
14

Dấu chỉ thời đại, NXB Tôn giáo 2011, trang 49


40

- Kể cho Chúa những đau khổ tôi đang chịu... Nói với Chúa cám dỗ
tôi đang chịu... Dâng lên Chúa quyết tâm mà tôi muốn là trở thành hạt
giống mục nát… để sinh nhiều bông hạt....

Đề tài 6
THIÊN CHÚA TÌNH THƯƠNG
ĐÓN NHẬN TÔI TRỞ VỀ

Lời Chúa Lc 15:11-31 – Dụ ngôn người Cha nhân hậu


Đức Giê-su nói tiếp: "Một người kia có hai con trai.12 Người con
thứ nói với cha rằng: "Thưa cha, xin cho con phần tài sản con
được hưởng. Và người cha đã chia của cải cho hai con.13 Ít ngày
sau, người con thứ thu góp tất cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó
anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình.
14 "Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy
một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng
thiếu,15 nên phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng; người
này sai anh ta ra đồng chăn heo.16 Anh ta ao ước lấy đậu muồng
heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho.17 Bấy giờ
anh ta hồi tâm và tự nhủ: "Biết bao nhiêu người làm công cho
cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói!18 Thôi,
ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người: "Thưa cha, con
thật đắc tội với Trời và với cha,19 chẳng còn đáng gọi là con cha
nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy.20 Thế rồi
anh ta đứng lên đi về cùng cha.
41

21 Bấy giờ người con nói rằng: "Thưa cha, con thật đắc tội với
Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. ..22 Nhưng
người cha liền bảo các đầy tớ rằng: "Mau đem áo đẹp nhất ra
đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu,23
rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn
mừng!24 Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay
lại tìm thấy. Và họ bắt đầu ăn mừng.
25"Lúc ấy người con cả của ông đang ở ngoài đồng. Khi anh ta
về gần đến nhà, nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa,26 liền gọi một
người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì.27 Người ấy trả lời:
"Em cậu đã về, và cha cậu đã làm thịt con bê béo, vì gặp lại cậu
ấy mạnh khoẻ.28 Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào
nhà. Nhưng cha cậu ra năn nỉ.29 Cậu trả lời cha: "Cha coi, đã
bao nhiêu năm trời con hầu hạ cha, và chẳng khi nào trái lệnh,
thế mà chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con để con ăn
mừng với bạn bè.30 Còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt
hết của cải của cha với bọn điếm, nay trở về, thì cha lại giết bê
béo ăn mừng!
31 "Nhưng người cha nói với anh ta: "Con à, lúc nào con cũng ở
với cha, tất cả những gì của cha đều là của con.32 Nhưng chúng
ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại
sống, đã mất mà nay lại tìm thấy."
I. Ý Thức sự hiện diện của Thiên Chúa
Tôi tin Thiên Chúa đang hiện diện nơi đây, Ngài đang ở đây nhìn tôi
trong khuôn mặt nhân hậu. Tôi chiêm ngưỡng Ngài và thờ lạy Ngài.
II. Xin Ban Thánh Thần
Xin Chúa Cha đầy nhân hậu ban Thánh Thần là nguồn mạch sự sống
cho tôi và xin Thánh Thần ban ơn sức mạnh của sự sống để tôi có
42

khả năng vượt lên mọi trở ngại bên ngoài lẫn bên trong trong hành
trình trở về với Chúa Cha.
III. Ơn xin:
Xin ơn nhận biết mình là tội nhân và sám hối
Xin ơn nhận biết Chúa yêu thương tôi dù tôi thế nào đi nữa.
Xin ơn biết ăn năn tội cách trọn và khao khát bắt đầu lại.
IV. Gợi ý
Khung cảnh của đoạn Tin Mừng đặt tôi vào vai của người con thứ và
vai của người con cả... Tôi đang chứng kiến những hành động của
người con thứ và hành động của người con cả và thái độ của người
cha.
1. Tội Của Người Con Thứ
- Tưởng tượng một thế giới tự do trong đó anh ta là chủ và là chúa. Tội
trước hết là nơi ý thức.
- Khi nhận được gia tài, người con mang đi xa mà phung phí tài sản
của cha – Hành vi phung phí ấy cũng làm bại hoại giá trị của chính
con người anh ta
– Anh ta phung phí tài sản mà không một chút xót xa. Anh đã dửng
dưng trước nổi khổ của cha.
- Nạn đói giúp cho anh ta biết mình là ai; và biết cha mình là ai.
- Đâu là sự phung phí của tôi về những tài sản Chúa ban hôm nay?
- Tôi có thờ ơ trước những đau khổ của Thiên Chúa ngang qua những
người nghèo đói không?
- Biến cố nào trong cuộc đời giúp tôi nhận biết mình và nhận biết
Chúa?
43

2. Tội Của Người Con Cả


- Anh ta ở nhà với cha, nhưng sống như một kẻ nô lệ. Cách nhìn của
tôi làm nên cho tôi một thái độ sống. Nô lệ hay con cái. Ép buộc hay
tự do.
- Anh ta kể công với cha: “bao nhiêu năm con hầu hạ cha, chẳng trái
lệnh cha…” Nhưng hành vi ấy của anh ta không phải để phục vụ cha
như người con mà là để muốn nhận lấy tài sản của cha. Nên anh trách
móc cha: “cha không cho con một con dê con để ăn mừng với bạn
bè.” (c. 29). Anh ta bị nô lệ của cải nên quên đi một điều quan trọng
mà cha nói với anh: “tất cả những gì của cha đều là của con.” (c. 31)
- Đứa em của anh ta không quan trọng gì đối với anh. Con bê quan
trọng hơn – vật chất mà anh ta ao ước chiếm đoạt quan trọng hơn.
Người đầy tớ nói với anh: “Em cậu đã về….” (Lc 15:27) Anh lại nói
với cha: “thằng con cha đó…” (Lc 15:30)
3. Tội Của Tôi
- Đôi khi chúng ta như người con thứ.... phung phí thời giờ, của cải,
phương tiện
- Đôi khi chúng ta như người con cả.... thù hận – tìm cách kết án người
khác – tìm cách tru diệt người khác – làm cho họ khổ
- Hận thù làm cho tôi ra biến dạng (= xấu xa + khổ sầu) và muốn loại
bỏ - sát hại = “giết” người khác bằng cách này hay cách khác (lời nói:
nguyền rủa – nói xấu…; hành vi cử chỉ: gài bẩy, rình chờ…
- Tôi thinh lặng, nhìn lại chính mình và nhớ lại các tội tôi đã phạm
trong từng giai đoạn – tại những nơi tôi sống… (xét mình)
- Cân nhắc mức độ nặng nhẹ của các tội tôi đã phạm.
44

- Khiêm tốn nhận biết mình là tội nhân – nhìn lên và chiêm ngắm Chúa
Giêsu đang chịu chết trên Thánh Giá - ăn năn tội cách trọn…
4. Thái Độ Của Người Cha
- Người cha chấp nhận chia tài sản cho người con thứ. Thiên Chúa tôn
trọng tự do con người.
- Khi người con mang gia tài ra đi phương xa, người cha vẫn mòn mỏi
mong chờ. Mong con trở về. Tình thương là thế.
- Sự mòn mỏi mong con trở về được biểu lộ ngay khi người cha thấy
con mình từ xa. Ông không thể quên người con là hình ảnh của ông.
Kinh Thánh diễn tả: “Anh ta đang còn đằng xa, thì người cha trông
thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta mà hôn lấy hôn
để…” (Lc 15:20)
- Người cha nhắc người con cả: “cái gì của cha đều là của con…” Sống
như một người con con sẽ là người thừa kế. “Chúng ta phải ăn mừng,
vì em con đã chết nay sống lại…” Hãy vui vì con có lại một người em
hơn là con bị mất đi một con bê…
- Hình ảnh của người cha phản ánh tình yêu Thiên Chúa.
+ Thiên Chúa không muốn con người / tôi phạm tội, nhưng Ngài biết
tôi sẽ phạm tội – Thiên Chúa luôn dành cho con người một tình yêu
cứu độ - một con đường đề tìm trở về lại với Thiên Chúa.
+ Sau khi phạm tội – con người / tôi đau khổ - Thiên Chúa biết con
người/tôi đau khổ - Ngài tỏ lòng thương – nhưng Ngài cũng tôn trọng
tự do của tôi – Ngài chờ tôi hoán cải trở về…
- Tôi nhận ra Chúa yêu thương tôi – đón nhận tôi – đã sai con của Ngài
là Chúa Giê su đến trần gian chịu nạn chịu chết để cứu chuộc tôi – giải
thoát tôi khỏi nô lệ của tội.
45

- Chuyện thánh Ludovico15:…


V. Tâm sự với Chúa
Tôi thưa với Chúa về những lầm lỗi của tôi (vừa xét thấy trong khi suy
gẫm)
Tôi chiêm ngưỡng tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa.

15
Chuyện thánh Ludovico15:
Thánh Ludovico, người Tây Ban Nha, thuộc dòng Đaminh, sống vào thế kỷ 16,
đi truyền giáo tại Colombia, ngài được tiếng là một cha giải tội khôn ngoan và
đạo đức.
Một ngày nọ, có một tội nhân đến xưng tội, ông ta vốn là người nhút nhát nên cứ
mỗi lần xưng xong một tội là liếc nhìn vị linh mục xem phản ứng của ngài. Thấy
cha giải tội cứ mỉm cười tỏ vẻ hài lòng sau mỗi lần ông xưng thú một tội. Cuối
cùng ông ta nói với linh mục:
- Thưa cha, tôi còn một tội nặng nữa phải xưng ra.
- Thì anh cứ việc xưng – vị linh mục trả lời.
- Đây là tội con phạm ngay trong toà giải tội này – anh ta nói.
Vị linh mục điềm tĩnh nói:
- Không sao đâu, Chúa sẽ tha thứ cho anh, anh hãy xưng thú.
Anh ta nói:
- Thưa đó là tội con phán đoán cách nhẹ dạ về cha, mỗi lần con xưng xong một
tội thì cha lại mỉm cười, nên con nghĩ cha là một người tội lỗi hơn cả con.
Linh mục mỉm cười nói:
- Đúng, tôi là người tội lỗi hơn cả. Nhưng tôi cười là vì tôi cảm nhận được niềm
vui của người cha nhân hậu khi đứa con hoang đàng trở về. Thiên Chúa và triều
thần trên trời chắc sẽ vui mừng mỗi khi anh xưng thú tội lỗi của mình để trở về
cùng Chúa.
Theo R. Vatican, Bí Tích Nguồn Ơn Cứu Độ, trang 299 - 300
46

Tôi cúi đầu ăn năn sám hối về sự xúc phạm của tôi đến tình yêu của
Thiên Chúa...
Đọc Kinh Thú Nhận... thật chậm rãi, sốt sắng

Đề tài 7
TIN ĐỨC GIÊSU LÀ THIÊN CHÚA THẬT16

Lời Chúa: (Mt 16,14-16)


Vua Hêrôđê nghe biết về Đức Giêsu, vì Người đã nổi danh. Có kẻ
nói: "Đó là ông Gioan Tẩy Giả từ cõi chết trỗi dậy, nên mới có
quyền năng làm phép lạ." Kẻ khác nói: "Đó là ông Êlia." Kẻ khác
nữa lại nói: "Đó là một ngôn sứ như một trong các ngôn sứ." Vua
Hêrôđê nghe thế, liền nói: "Ông Gioan, ta đã cho chém đầu, chính
ông đã trỗi dậy! "
I. Ý thức - Thờ lạy Chúa: Ý thức Chúa Giêsu là Thiên Chúa thật
đang hiện diện trong Bí tích Thánh thể. Thờ lạy Chúa.
II. Xin ơn Thánh Thần: Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần để Ngài
giúp ta ý thức Chúa đang ở giữa chúng ta.
III. Ơn Xin: Xin ơn nhận ra Chúa Giêsu hiện diện trong nhà thờ, nơi
Bí tích Thánh Thể, trong Lời Chúa, nơi các tạo vật... và nhất là nơi
người nghèo.

16
Dựa theo bài giảng tĩnh tâm của ĐHY Raniero Cantalamessa, ngày 12/3/2021
47

Xin ơn sống đức tin vào Chúa Giêsu bằng việc mạnh dạn loan báo Tin
Mừng và sống chứng tá bằng đời sống yêu thương phục vụ
IV. Gợi Ý
1/ Giêsu Là Tên Gọi Thần Linh Duy Nhất Mang Lại Ơn Cứu Độ
Truyền đạt đức tin Kitô giáo, trước tiên là loan báo Đức Kitô và kêu
gọi mọi người tin và hiệp thông với Ngài. Chỉ có Ngài dẫn ta đến tình
yêu Chúa Cha trong Chúa Thánh Thần và cho ta thông dự vào sự sống
của Thiên Chúa Ba Ngôi chí thánh. Đức Giêsu là Thiên Chúa là lời
tuyên xưng của các tín hữu tiên khởi. Một đức tin được chiếu
sáng và được sống.
Gl 4:4-5: “Khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con
Mình tới, sinh làm con một người nữ và sống dưới lề luật để chuộc
những ai sống dưới lề luật, hầu chúng ta nhận ơn làm nghĩa tử.”
Ga 1: 14.16: “Ngôi Lời đã làm người và ở giữa chúng ta [...] Từ
nguồn sung mãn của Người, tất cả chúng ta đã lãnh nhận hết ơn này
đến ơn khác.”
Ga 3:13; 6:33: là Đấng “từ trời mà đến”
Ga 13:3: là Đấng “bởi Thiên Chúa mà đến”
Mt 16:16: là “Đấng Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống”
Cv 2:36: “Đức Giê-su mà anh em đã treo trên thập giá, Thiên Chúa
đã đặt Người làm Đức Chúa và làm Đấng Ki-tô."
Rm 1:1-3: Tôi là Phaolô, tôi tớ của Đức Kitô Giêsu; tôi được gọi làm
Tông Đồ, và dành riêng để loan báo Tin Mừng của Thiên Chúa [...]Đó
là Tin Mừng về Con của Người là Đức Giê-su Kitô, Chúa chúng ta.
Theo cái nhìn Kitô học của thánh Gioan Chúa Giêsu tự gán cho mình
danh “Ta là”, đó là danh mà trong ngôn sứ Isaia Thiên Chúa đã tuyên
bố: “Để các ngươi nhận biết và tin Ta, và hiểu rõ Ta vẫn là Ta” (Is
43,10)
48

Người Do Thái còn gọi Yahweh nghĩa là “Ta là” = “Đấng Hiện Hữu”
= “Đức Chúa”. Đây là danh tối thượng để chỉ thần tính của Thiên
Chúa; là danh Thiên Chúa mạc khải cho Môsê: “Thiên Chúa phán với
ông Mô-sê: "Ta là Đấng Hiện Hữu." Người phán: "Ngươi nói với con
cái Ítrael thế này: "Đấng Hiện Hữu sai tôi đến với anh em." (Xh 3:14).
Chúa Giêsu đã mạc khải Ngài là Đức Chúa: “Người bảo họ: "Khi các
ông giương cao Con Người lên, bấy giờ các ông sẽ biết là Tôi Hằng
Hữu,” (Ga 8:28); “Thầy nói với anh em điều đó ngay từ lúc này, trước
khi sự việc xảy ra, để khi sự việc xảy ra, anh em tin là Thầy Hằng
Hữu.” (Ga 13:19)
Giêsu là tên gọi thần linh duy nhất mang lại ơn cứu độ: “Ngoài
Người ra, không ai đem lại ơn cứu độ; vì dưới gầm trời này, không có
một danh nào khác đã được ban cho nhân loại, để chúng ta phải nhờ
vào danh đó mà được cứu độ." (Cv 4:12); “hết những ai kêu cầu danh
Đức Chúa, sẽ được ơn cứu độ.” (Cv 2:21)
2/ Đức Giêsu Kitô Là Thiên Chúa Thật Trong Các Tin Mừng
Trong Tin Mừng thần tính của Chúa Giêsu không bao giờ được tuyên
bố cách công khai, nhưng được biểu lộ liên tục. Chúng ta đọc thấy ở
một số đoạn:
❖ “Con Người có quyền tha tội ở dưới đất này” (Mt 9, 6);
❖ “Không ai biết rõ Người Con, trừ Chúa Cha và không ai biết
rõ Chúa Cha, trừ Người Con” (Mt 11, 27);
❖ “Khi Con Người đến trong vinh quang của Người, có tất cả
các thiên sứ theo hầu, bấy giờ Người sẽ ngự lên ngai vinh hiển
của Người. Các dân thiên hạ sẽ được tập hợp trước mặt Người,
và Người sẽ tách biệt họ với nhau, như mục tử tách biệt chiên
với dê” (Mt 25, 31-32).
49

Đức Giêsu chứng tỏ thần tính qua các hành vi đầy quyền năng trên
thiên nhiên, bệnh tật, tội lỗi và sự chết:
❖ “Bỗng có một người phong hủi tiến lại, bái lạy Người và nói:
"Thưa Ngài, nếu Ngài muốn, Ngài có thể làm cho tôi được
sạch." Người giơ tay đụng vào anh và bảo: "Tôi muốn, anh
sạch đi." Lập tức, anh được sạch bệnh phong hủi. (Mt 8:2-3);
❖ Người chỗi dậy, ngăm đe gió và biển: biển liền lặng như tờ.
(Mt 14:26.32);
❖ Người đi trên mặt biển (Mt 14:26)
❖ Người chữa lành, kẻ câm nói được, người tàn tật được lành,
người què đi được, người mù xem thấy. Và họ tôn vinh Thiên
Chúa của Israel. (Mt 15:30-31)
Trên thập giá, ngay khi Chúa Giê su trút hơi thở cuối cùng, Viên đại
đội trưởng đứng đối diện với Đức Giê-su, thấy Người tắt thở như vậy
liền nói: "Quả thật, người này là Con Thiên Chúa.” (Mc 15:39; Mt
27,54)
Với mầu nhiệm Phục sinh, Đức Giêsu được tuyên xưng là Đức Chúa
“Ông Tôma thưa Người: “Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của
con!” Đức Giê-su bảo: “Vì đã thấy Thầy, nên anh tin. Phúc thay
những người không thấy mà tin!” (Ga 20:28)
Chúa Giêsu không quan tâm đến những gì “dân chúng” nói về
Người, nhưng là quan tâm đến những gì chính chúng ta / anh em nói
về Ngài. Chúa luôn hỏi mỗi chúng ta “Còn anh em, anh em bảo Thầy
là ai” (Mt 16,15). Và để làm được điều này, cần phải khởi đi từ các
sách Tin Mừng. Thời đại hôm nay, chỉ cần một sợi tóc người ta có thể
tái tạo lại ADN (DNA) của một người, thì cũng vậy, chúng ta cũng
có thể tái tạo ADN (DNA) nhờ đọc một đoạn Tin Mừng. Sự siêu
việt thần tính của Đức Kitô theo đúng nghĩa đen được tuôn trào từ mỗi
trang Tin Mừng.
50

Chúng ta được mời gọi đọc Lời Chúa, suy gẫm Lời Ngài, để như
Thánh Gioan kết thúc Tin Mừng thứ tư nói: “Những điều đã được chép
ở đây (Tin Mừng) là để anh em tin rằng Đức Giêsu là Đấng Kitô,
Con Thiên Chúa, và để anh em tin mà được sự sống nhờ danh
Người” (Ga 20,31). Ngài cũng kết thúc thư thứ nhất của Ngài cách
tương tự: “Tôi đã viết những điều đó cho anh em là những người tin
vào danh Con Thiên Chúa, để anh em biết rằng anh em có sự sống
đời đời” (1Ga 5, 13).
3/ Tin Với Cả Con Tim
Những suy tư trên rút ra từ Tin Mừng cho ta hiểu một phần nào thần
tính của Chúa Giêsu, giờ mỗi chúng ta cần phải tuyên xưng đức tin ấy
ra trong đời sống. Thánh Phaolô trong gửi các tín hữu Rôma: “Có tin
thật trong lòng, mới được nên công chính; có xưng ra ngoài miệng,
mới được ơn cứu độ” (Rm 10,10); theo tư tưởng của thánh Phaolô,
đức tin xuất phát từ tâm hồn, là một hành động “cá nhân”, nghĩa
là chỉ có thể được thực hiện giữa cá nhân với Thiên Chúa.
Trong Tin Mừng, Chúa Giêsu thường hỏi: “Con có tin không?” (Ga
9, 35; 11,26); và mỗi lần như vậy câu trả lời được đáp lại từ tâm
hồn, tiếng kêu của đức tin: “Lạy Chúa, con tin”. Đức tin của Giáo
hội cũng bắt đầu từ cá nhân: “Con tin”, không phải “chúng con tin”.
Chúa Giêsu đang tiếp tục hỏi mỗi chúng ta từng ngày: “Con có tin
không?” Niềm tin mà Chúa Giêsu muốn mỗi chúng ta xác quyết là tin
vào một Thiên Chúa đã sinh ra trong máng cỏ và chết trên thập
giá! Điều này phải đòi hỏi nhiều hơn là tin vào một Thiên Chúa ở xa
con người và hình dung Người theo ý muốn.
Chúng ta cũng phải chấp nhận trải qua khoảnh khắc này, trải qua cuộc
thanh luyện này. Chúng ta phải tái tạo các điều kiện để lấy lại đức tin
51

trong thần tính của Đức Kitô; cần phải canh tân sự thúc đẩy của đức
tin.
3/ Sống Đức Tin Bằng Việc Loan báo Tin Mừng
Đức tin vào thiên tính của Chúa Giêsu rất quan trọng trong quan điểm
loan báo Tin Mừng. Có những tòa nhà bằng kim loại, nếu người ta
chạm vào một điểm nhất định nào đó hoặc lấy một viên đá ra, mọi thứ
sẽ sụp đổ. Tòa nhà đó là đức tin Kitô, và “tảng đá góc” này của đức
tin là thần tính của Đức Kitô. Một khi điều này bị loại bỏ, mọi thứ khác
sẽ sụp đổ, bắt đầu từ đức tin vào Ba Ngôi.
Thánh Augustinô nói: “Điều vĩ đại không phải là tin rằng Chúa
Giêsu đã chết; điều này dân ngoại cũng tin. Nhưng điều vĩ đại thật
sự khi tin rằng Chúa Giêsu đã sống lại. Đức tin của Kitô hữu là sự
phục sinh của Đức Kitô”. Điều tương tự cũng phải nói về nhân tính
và thần tính của Đức Kitô. Mọi người đều tin rằng Chúa Giêsu là người
thật; điều tạo nên sự khác biệt giữa người tin và không tin đó là tin
rằng Chúa Giêsu cũng là Thiên Chúa. Đức tin của Kitô hữu là thần
tính của Đức Kitô.
Chúng ta được mời gọi áp dụng vào chính đời sống đức tin. ‘Biết
Đức Kitô là nhận biết những điều tốt lành nơi Người’. Nghĩa là có
khả năng đáp ứng những nhu cầu sâu xa của con người ngày nay:
nhu cầu được sống và tìm ra được ý nghĩa của cuộc sống cũng như
khước từ văn hóa sự chết. Biết Đức Kitô phải mang lại cho chúng ta
ý nghĩa của cuộc sống.
Đi vào ơn gọi thánh hiến là chúng ta bước theo Đức Kitô, đi trên
con đường Ngài đã đi, để đến với Ngài, ở/sống với Ngài, biết Ngài...
và nhờ đó mà chúng ta biết ý nghĩa của cuộc sống và sự dấn thân
của chúng ta.
52

Không dừng lại ở đây... như các môn đệ xưa, sau thời gian ở với Chúa,
được Ngài huấn luyện (làm môn đệ), các ông được Chúa sai đi (làm
tông đồ). Mỗi chúng ta cũng thế, ngang qua Giáo Hội, trong sự khôn
ngoan của Thiên Chúa, chúng ta được gọi để ở với Ngài (trong các nhà
huấn luyện) để được biết Ngài... Không phải cái biết của dân chúng...
(thầy là Êlia thay Giêrêmia hay Gioan Tẩy Giả tái xuất giang hồ...), mà
là “biết và tin” vào thần tính của Chúa;
❖ “Biết và tin” Chúa Giêsu là một Thiên Chúa đã sinh ra trong
máng cỏ và chết trên thập giá. “Biết và tin” rằng Chúa Giêsu đã
sống lại.
❖ “Biết và tin” Chúa Giêsu “là ánh sáng thế gian. Ai theo Ngài, sẽ
không phải đi trong bóng tối, nhưng sẽ nhận được ánh sáng đem
lại sự sống”. (Ga 8,12)
Nhờ biết và tin vào Đức Kitô để không bước đi trong bóng tối – nói
cách khác là biết và tin mình từ đâu đến, đi đâu và mình phải làm gì
trong lúc này, tại đây; và trên hết, người này biết mình được một ai đó
yêu thương và đã hiến mình để chứng minh tình yêu này.
Nhờ khả năng biết và tin vào một Đức Giêsu là Thiên Chúa thật, mà
qua đời sống mỗi ngày, chúng ta có được khả năng để nói, để dạy
cho con người ngày nay biết sống có ý nghĩa và tìm ra được ý nghĩa
của cuộc sống, nói theo ngôn ngữ của thánh Gioan Tông đồ, chúng ta
nói những điều chúng tôi tin để cho anh em biết và tin; và nhờ tin
vào danh Con Thiên Chúa, để anh em có sự sống đời đời […] (1Ga
5, 13,20).
V. Tâm sự với Chúa
Chúng ta dừng lại....trong thinh lặng để tuyên xưng đức tin và Chúa
Giêsu Kitô: “...Tôi tin kính một Chúa Giêsu Kitô, Con Một Thiên
Chúa, sinh bởi Đức Chúa Cha từ trước muôn đời. Người là Thiên
53

Chúa bởi Thiên Chúa, Ánh Sáng bởi Ánh Sáng, Thiên Chúa thật bởi
Thiên Chúa thật, được sinh ra mà không phải được tạo thành, đồng
bản thể với Đức Chúa Cha: nhờ Người mà muôn vật được tạo thành.
Vì loài người chúng ta và để cứu rỗi chúng ta....” Amen.

Đề tài 8
TIN CẦN ĐƯỢC NGHE VÀ THẤY17

Lời Chúa: Rm 10: 14-17


Thế nhưng làm sao họ kêu cầu Đấng họ không tin? Làm sao họ tin
Đấng họ không được nghe? Làm sao mà nghe, nếu không có ai rao
giảng? Làm sao mà rao giảng, nếu không được sai đi? Như có lời
chép: Đẹp thay bước chân những sứ giả loan báo tin mừng! Nhưng
không phải mọi người đều đã vâng theo Tin Mừng; chính ngôn sứ Isaia
đã nói: Lạy Đức Chúa, ai đã tin khi nghe chúng con giảng? Ấy vậy,
có đức tin là nhờ nghe giảng, mà nghe giảng là nghe công bố lời Đức
Kitô.
I. Ý thức - Thờ lạy Chúa: Ý thức Chúa Giêsu là Thiên Chúa thật
đang hiện diện trong Bí tích Thánh thể. Thờ lạy Chúa.
II. Xin ơn Thánh Thần: Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần để Ngài
giúp ta ý thức Chúa đang ở giữa chúng ta.

17
Dựa theo Thông điệp Ánh Sáng Đức Tin của Đức Giáo Hoàng Phanxico
54

III. Ơn Xin: Xin ơn tin thật Chúa Giêsu hiện diện trong nhà thờ, nơi
Bí tích Thánh Thể, trong Lời Chúa, nơi các tạo vật... và nhất là nơi
người nghèo.
Xin ơn đức tin vào Chúa Giê su bằng việc lắng nghe Tin Mừng và cảm
nghiệm được vình quang của Thiên Chúa
IV. Gợi Ý
1. Đức Tin Như Sự Lắng Nghe Và Nhìn Thấy18
Trong Thánh Kinh, đức tin được trình bày như là một sự lắng
nghe và nhìn thấy. Nơi thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Rôma:
“đức tin đến bởi nghe” (Rm 10:17). Sự hiểu biết của đức tin liên hệ
đến lời nói: nhận ra giọng nói, đón nhận giọng nói và làm theo
giọng nói ấy – đó là lắng nghe, một sự lắng nghe rất cá vị.
Biết lắng nghe sẽ giúp chúng ta dễ dàng “vâng phục trong đức
tin” (Rm 1:5.16.26).
Việc lắng nghe cũng giúp chúng ta trình bày lại cách rõ ràng hơn
mối liên hệ giữa kiến thức và tình yêu. Trong Cựu Ước, việc lắng
nghe Lời Chúa gắn liền với ước muốn được nhìn thấy Thánh Nhan
Người. Quan điểm này của Thánh Kinh dung hòa được giữa lý trí
(theo văn hóa Hy Lạp) và đức tin (theo tường thuật Thánh Kinh):
Việc nghe minh chứng cho ơn gọi cá nhân và sự vâng phục,
cùng sự thật là chân lý được mạc khải trong thời gian.
Việc nhìn cung cấp một viễn tượng đầy đủ về toàn bộ cuộc
hành trình và cho phép nó nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa,
nếu không có được cái nhìn hài hòa này, chúng ta sẽ chỉ có những
mảnh vụn riêng rẽ của một tổng thể hoàn toàn không ai biết đến.

18
ĐGH Phanxicô (2013), Thông điệp Ánh Sáng Đức Tin, số 29-31
55

2. Biết Liên Kết Giữa Lắng Nghe Và Nhìn Thấy Để Đạt Tới Sâu
Thẳm Đức Tin
Tin Mừng Thánh Gioan cho thấy lắng nghe là nhìn thấy: Lắng
nghe là sự lắng nghe của cá nhân, phân biệt và nhận ra giọng của Chúa
Chiên (Ga 10:3-5); một sự lắng nghe đi đến một đáp trả: bước theo
Chúa (Ga 1:37). Đôi khi việc nhìn thấy những dấu chỉ đi trước đức tin:
“họ đã thấy và tin” (Ga 11:45); đôi khi đức tin dẫn đến một cái nhìn
sâu sắc hơn: “Nếu con tin con sẽ nhìn thấy vinh quang Thiên Chúa.”
(Ga 11:40)
Tin và nhìn thấy gắn bó với nhau. Chúa Giêsu nói: “Ai tin Tôi
là tin vào Đấng đã sai Tôi; và ai thấy Tôi là thấy Đấng đã sai Tôi.”
(Ga 12:44-45)
Người môn đệ biết liên kết được giữa “lắng nghe và nhìn thấy”
sẽ đạt tới chiều sâu thẳm của đức tin.
Nhưng làm thế nào để đạt được sự tổng hợp này? Chỉ có thể được
qua chính con người Chúa Giêsu. Nghĩa là chúng ta có thể nghe thấy,
có thể chạm vào Thiên Chúa qua chính Đức Giêsu.
Thánh Gioan trong thư thứ nhất đã cho thấy kinh nghiệm đức tin
của ngài rằng: “Điều chúng tôi đã nghe, điều chúng tôi đã thấy tận
mắt […] điều tay chúng tôi đã chạm đến là Lời ban sự sống.” (1Ga
1:1).
Chính các Tông đồ đã nhìn thấy (nhận ra) Chúa Giêsu Phục sinh
bằng đôi mắt của các ngài và các ngài đã tin.
Maria Madalena đã nhìn thấy Chúa và đã chạy về loan báo cho các
Tông đồ rằng: “Tôi đã thấy Chúa.” Đức Giêsu là Đấng mà chúng ta
không chỉ có thể nhìn thấy và nghe mà còn gặp gỡ.
56

Chúng ta có thể nhìn thấy, gặp gỡ Chúa Giêsu qua việc chiêm
ngắm các mầu nhiệm của Ngài, ý thức vào sự hiện diện của Ngài…
3. Hãy Để Cho Đức Kitô Chạm Vào Để Biết Sống Một Đức Tin Với
Con Tim Yêu Thương
Chúng ta để cho Đức Kitô chạm đến chúng ta… qua Lời Ngài,
qua phụng vụ và bí tích, qua việc mở lòng để Ngài biến đổi tâm tình
và trí hiểu của ta; để Ngài cho phép chúng ta nhận ra và tuyên xưng
Ngài là Con Thiên Chúa, là Đức Chúa. Nhờ đức tin chúng ta chạm
đến Ngài và nhận được ân sủng của Ngài. Hãy chạm vào Chúa Kitô
bằng con tim = TIN. Thánh Augustino gọi đó là tin.
Thánh Phaolô kinh nghiệm về một đức tin cần phải tuyên xưng; ngài
đã dạy: “Nếu miệng bạn tuyên xưng Đức Giêsu là Chúa, và lòng bạn
tin rằng Thiên Chúa đã làm cho Người sống lại từ cõi chết, thì bạn sẽ
được cứu độ. Quả thế, có tin thật trong lòng, mới được nên công chính;
có xưng ra ngoài miệng, mới được ơn cứu độ.” (Rm 10:9-10)
(Xem Video về chứng nhân Mario Joseph)
Chúng ta tự vấn đời sống đức tin của mình: Đã lâu và chắc là đang
còn, chúng ta nặng về lý trí …, nhưng giảm thiểu cầu nguyện; chúng
ta thích suy tư, lý luận…, chúng ta huấn luyện để có những con người
biết làm việc đầu óc, biết tổ chức…, nhưng giảm thiểu đến mức quên
lãng sự nhạy cảm, sự lắng nghe và nhìn thấy như cầu thực tế của đời
sống thiêng liêng cũng như đời sống cộng đoàn… Rồi thế hệ này qua
thế hệ khác, mỗi thế hệ tiếp theo suy lý nhiều hơn là chạm vào…
chúng ta biến đời sống đức tin và đời sống tu trì của chúng ta trở
thành những mảnh vụn riêng rẽ trong tổng thể không ai biết đến…
Câu chuyện suy tư:
Một học giả đến tham vấn ý kiến của Linh Sư.
57

Linh Sư hỏi: Ông muốn tìm kiếm điều gì?

Học giả: Tôi muốn tìm ý nghĩa đời sống.

Linh Sư: Nếu muốn tìm ý nghĩa sống thì ngôn ngữ phải chết.

Một đệ tử chưa hiểu xin giải thích. Linh Sư giảng giải:

Nếu không sáng suốt, các con sẽ được nuôi dưỡng bằng ngôn từ, và
an phận thủ thường với ngôn từ trong khi thực tế các con cần đến ý
nghĩa của nó hơn. Thực đơn không phải là thứ làm cho các con có
thể no bụng, cũng thế, những lời nói hoa mỹ, những lý luận sắc bén
không thể làm cho chúng con khôn ngoan hơn nếu chúng con không
sống ý nghĩa của nó.

***
Trong thế giới ngày nay nếu chúng ta đặt vào đó chân lý của tình
yêu Thiên Chúa, thì cuộc sống sẽ không bị áp đặt một cách đầy bạo
lực và không đè bẹp cá nhân. Trái lại, chân lý ấy làm tín hữu ra khiêm
nhường và dám chung sống với người khác và tôn trọng họ; nhờ đó
làm cho họ có thể đối thoại trong mọi lãnh vực:
(i) trong lãnh vực khoa học: vì nó đánh thức tinh thần phê phán và mở
ra các con đường hiểu biết, mời gọi ta chiêm ngắm tạo dựng một
cách thán phục;
(ii) trong lãnh vực liên tôn: đức tin là con đường của con người tôn
giáo và phần thưởng là được gặp Thiên Chúa;
(iii)với những người vô tín ngưỡng, là những người không ngừng tìm
kiếm, luôn “cố gắng hành động như thể Thiên Chúa có thực” vì
“Thiên Chúa là ánh sáng và có thể tìm thấy bởi những ai tìm kiếm
Người bằng một trái tim thành thực.”
58

Đức tin hình thành như con đường liên quan đến mọi người. Đạt
tới đức tin còn tùy theo mức độ con người mở lòng ra với tình yêu từ
một tấm lòng chân thành. Bất cứ ai khởi đầu con đường làm điều thiện
cho tha nhân thì thực sự đã tiến lại gần Thiên Chúa.
Câu chuyện suy tư
Đệ tử đến hỏi Linh Sư: Thưa thầy kẻ thù lớn nhất của tri giác là
gì?

Linh Sư: Là sợ hãi.

Đệ tử : Thưa thầy do đâu mà sợ hãi.

Linh Sư : Do ảo tưởng. Tức là tin rằng những bông hoa bao quanh
mình là bầy rắn độc.

Đệ tử lại hỏi: Thưa thầy, vậy con làm gì để đạt tới tri giác?

Linh Sư: Con hãy mở mắt để nhìn thấy.

Đệ tử: Thưa thầy, thấy gì ạ?

Linh Sư: Thấy rằng không có con rắn độc nào quanh con.

V. Tâm sự với Chúa


Lạy Chúa, đức tin chân chính đòi chúng con phải biết “ra đi” và
mang theo một tình yêu... Vì nếu....
Không có tình yêu, bổn phận khiến người ta dễ nóng giận.

Không có tình yêu, trách nhiệm đẩy người ta tới chỗ bất nhã.

Không có tình yêu, công bằng làm cho người ta đâm ra tàn nhẫn.

Không có tình yêu, sự thật biến người ta thành kẻ ưa soi mói.


59

Không có tình yêu, sự khôn ngoan dẫn dắt bạn tới chỗ láu cá.

Không có tình yêu, sự đon đả biến người ta thành kẻ giả dối.

Không có tình yêu, sự am hiểu đẩy bạn trở thành kẻ cố chấp.

Không có tình yêu, quyền lực khiến người ta trở thành kẻ áp bức.

Không có tình yêu, của cải làm con người ta trở nên tham lam.

Không có tình yêu, lòng tin biến thành kẻ cuồng tín.

Không có tình yêu, trên đời này bạn không là gì cả.

Ra đi hãy mang theo một tình yêu, hãy nhờ Thần Khí mà tiến bước,
mục tiêu dù ở xa bao nhiêu đi chăng nữa nhưng con đường ở ngay
dưới chân mình, rồi sẽ đến.

Đề tài 9
THÁI ĐỘ ĐỨC TIN CỦA THÁNH GIUSE

Lời Chúa: Mt 1, 19 – 20. 24:


Ông Giuse, chồng bà, là người công chính và không muốn
tố giác bà, nên mới định tâm lìa bỏ bà cách kín đáo. Ông
đang toan tính như vậy, thì kìa sứ thần Chúa hiện đến và
báo mộng cho ông rằng: “Này ông Giuse, là con cháu
Davit, đừng ngại đón Maria vợ ông về, vì người con bà
đang cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Bà
sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên là Giêsu...”
60

Khi tỉnh giấc, ông Giuse làm như sứ thần Chúa truyền dạy
và đón vợ về nhà...

I. Ý thức sự hiện diện của Thiên Chúa – Tin thật Chúa đang hiện
diện nơi tôi đang cầu nguyện - Thờ lạy Chúa.

II. Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần để giúp tôi biết nhận ra ý
Chúa và uốn nắn tôi trở nên người như Chúa muốn, mau mắn thực
thi ý Chúa, để chương trình cứu độ của Chúa được thành sự nơi tôi.

III. Ơn xin

- Được tập luyện để có cái nhìn đức tin về những biến cố xảy đến
trong cuộc đời. Xin ơn biết ứng xử theo đức tin.

- Xin ơn nhận ra thánh ý Chúa và mau mắn thực thi với một thái độ
khiêm tốn và vui mừng.

IV. Gợi ý

- Tưởng tượng cảnh Giuse nhìn thấy Maria mang thai khi hai người
chưa về chung sống với nhau. Tôi đang chứng kiến cảnh hai người
gặp nhau, nói chuyện với nhau về thai nhi... Tôi xem phản ứng của
Giuse.

- Tôi nhận ra gương mặt của Thánh Giuse sau đêm được thiên thần
đến truyền tin (trong giấc mộng), phản ứng của Giuse. Niềm vui của
Đức Maria khi Giuse đón về nhà. Niềm vui của hai ông bà khi nhận
ra thánh ý Chúa.

- Có thể nhận ra thánh Matthêu mô tả sự công chính của thánh Giuse


nằm trong ba thái độ đức tin:
61

- Không muốn tố giác Đức Maria nên định tâm lìa bỏ bà cách kín
đáo.

- Lắng nghe Lời Chúa truyền qua sứ thần.

- Thay đổi dự tính, thi hành lệnh Chúa như sứ thần truyền.

1. Không Muốn Tố Giác Maria Và Định Tâm Lìa Bỏ Cách Kín


Đáo

- Theo Kinh Thánh, người công chính là người đặt đúng vị trí của
mình trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa, giữ đúng mối tương
giao phải có đối với Người.

- Thái độ không muốn tố giác Đức Maria nên định tâm lìa bỏ bà cách
kín đáo, nếu xét theo luật Do Thái
(Đnl 24:1; Mt 19:7) thì quyết định đơn phương này của Giuse bị coi
là bao che tội phạm cho Maria và như thế, nói như thánh Giêrônimô:
“làm sao Giuse có thể được gọi là công chính đang khi ông đi che
giấu tội của vợ mình”

- Giuse “không muốn tố giác” Maria vì ông tin vào Maria và biết
Maria thụ thai bởi quyền năng thần linh nhưng vì tự mình chưa thể
hiểu thấu.

- Giuse dù chưa hiểu thấu, nhưng muốn giữ kín huyền nhiệm của Thiên
Chúa, không muốn làm lộ chuyện của Thiên Chúa trước thời hạn.

- Thái độ “không muốn tố giác” của Giuse chúng ta có thể hiểu là ngài
không muốn tiết lộ, đồng thời tự nhận thấy mình không nên xen vào
chuyện của Thiên Chúa
62

- Giuse “định tâm lìa bỏ Đức Maria cách kín đáo” là phương thế hay
nhất, vì sự công chính đòi hỏi Giuse phải tôn trọng công trình Thiên
Chúa nơi Maria và ngài nghĩ rằng mình không được quyền “đem về
nhà” một người được Thiên Chúa sủng ái.

- Giuse đã nhìn sự việc dưới con mắt đức tin và tìm cách ứng xử bằng
thái độ đức tin. Đó mới là thái độ của người công chính.

- Trước một sự việc như thế, xét dưới con mắt phàm trần và luật
pháp là một trọng tội, nhưng Giuse lại nhìn dưới con mắt đức tin và
tìm cách ứng xử bằng một thái độ đức tin.
- Tôi nhìn những sự việc xảy ra với tôi, với anh em bằng con mắt
nào? Tôi có những ứng xử thế nào trước những sự việc mà tôi chưa
hiểu hết?
- Tinh thần đức tin là tinh thần khiến các Sư Huynh chỉ nhìn mọi sự
bằng cặp mắt đức tin19, chỉ làm mọi sự vì Chúa, quy mọi sự về Chúa.

19 Nhìn mọi sự với con mắt đức tin là nhìn thụ tạo như Thiên Chúa hiểu biết chúng, như đức
tin muốn chúng ta nhìn, nhìn theo những gì đức tin cho biết. Thánh Phaolô dạy: “Dầu khi ăn,
dầu khi uống, dầu khi làm bất cứ việc gì anh em hãy làm vì sáng danh Chúa.”

Chúng ta có thể nhìn tạo vật bằng bốn cách: bằng con mắt xác thịt, bằng con mắt tự nhiên,
bằng lý trí, bằng ánh sáng đức tin. (1) Nhìn tạo vật bằng con mắt xác thịt là nhìn vật đó theo
cách thức nó lộ ra bên ngoài và vì sự vui thích mà vật đó tạo ra. Ví dụ: Nhìn việc ăn uống như
là một thú vui làm cho vị giác thỏa mãn. (2) Nhìn tạo vật theo con mắt tự nhiên là nhìn vật ấy
theo khuynh hướng tự nhiên hay vì sự ghê tởm mà vật đó tạo nên cho mình. Ví dụ: Ăn một
món ăn vì thói quen, hoặc từ chối ăn món ăn vì thấy ghê sợ khi phải ăn món ăn đó. (3) Nhìn
tạo vật bằng lý trí là nhìn vật đó theo quan niệm mà lý trí gợi lên cho ta về nó. Ví dụ: Quan
niệm ăn uống là để có sức khỏe, có sự sống. (4) Nhìn tạo vật theo ánh sáng đức tin là chỉ nhìn
vật đó theo như đức tin dạy chúng ta nhìn về nó. Ví dụ: Thánh Phaolô dạy: Người mê ăn uống
là kẻ thờ bụt thần vì Chúa của họ là “cái bụng” (Pl 3,9)
63

2. Lắng Nghe Lời Chúa Qua Sứ Thần Truyền

- Giuse dự tính lìa bỏ Maria cách kín đáo, ngài tưởng như thế là thực
hiện theo thánh ý Thiên Chúa

- Thiên Chúa sai sứ thần đến tỏ bày ý định của Người cho Giuse, mời
gọi Giuse đảm nhận một vai trò trong chương trình cứu độ của Thiên
Chúa là cùng với Maria đem Con Thiên Chúa vào trần gian (Maria ban
tặng cho Con Thiên Chúa một hữu thể, thì Giuse ban tặng cho Con
Thiên Chúa một danh phận khi bước vào trần gian) Đường lối của
Thiên Chúa thì khác xa đường lối con người.

- Giuse đứng trước một phân định và chọn lựa rất khó khăn: Đâu là ý
Chúa. Tin hay không tin việc báo mộng?

- Giuse đã tin vào lời “sứ thần Chúa hiện đến và báo mộng”. Đây phải
là một bước nhảy vọt của đức tin mà chỉ có nơi những con người có
một mối tương giao mật thiết với Thiên Chúa, những con người công
chính.

- Giuse đã hoàn toàn để Thiên Chúa chiếm trọn con người mình, để
Thiên Chúa tự do sử dụng mình theo ý Người muốn.

- Sự công chính của Giuse là sự công chính trong lòng tin của những
con người dám đặt cọc trọn vẹn đời mình vào Lời Chúa.

- Tôi nghe Lời Chúa nói với tôi cách nào? Trước những biến cố cuộc
đời xảy ra, tôi làm gì để lấy quyết định? Khi được mời gọi và chọn
lựa sống không theo ý tôi. Tôi phản ứng ra sao?

- Xin Chúa ban cho bắt chước Thánh Cả Giuse biết nghe và phân định
ý Chúa trong cuộc sống.
64

3. Thay Đổi Dự Tính, Thi Hành Mệnh Lệnh Của Thiên Chúa Như
Sứ Thần Đã Truyền:

- Tin Mừng viết: “Khi tỉnh giấc, ông Giuse làm như sứ thần Chúa
truyền dạy và đón vợ về nhà...”.

- Khi đón nhận Mẹ Maria và Người Con mà Mẹ đang cưu mang, Thánh
Giuse làm cho Người Con ấy đi vào trong dòng tộc Đavít, nghĩa là đi
vào lịch sử và nền văn hóa của một dân tộc; và khi đặt tên, ngài nhận
Con Trẻ làm con của mình một cách chính thức.

- Đức tin của Giuse hợp tác với hành động và nhờ hành động mà đức
tin trở nên hoàn hảo, bởi thế ngài được kể là người công chính (Xướng
đáp Kinh Sách ngày lễ Thánh Giuse 19.3).

- Tự sức mình Giuse không thể đạt tới đỉnh cao trong đức tin, nhưng
nhờ vào sự can thiệp của Thiên Chúa. Thiên Chúa đã làm cho Giuse
“tỉnh giấc” không phải chỉ là sau giấc ngủ sinh học bình thường mà
là một sự “chỗi dậy” - lột bỏ con người cũ (cho dù đã công chính), trở
thành con người mới đúng như Thiên Chúa muốn – người công chính
đích thực.

- Sự công chính của Giuse là kết quả của ân sủng Thiên Chúa không
ngừng tác động và sự đáp trả mau mắn cộng tác với ơn của Chúa.
Giuse có đủ sáng suốt, niềm tin và nghị lực để mệnh lệnh của Thiên
Chúa được thành sự nơi mình là “đón Maria về nhà”.

- Giuse đã để cho ơn Chúa tác động và khi tỉnh giấc đã thay đổi dự
tính của mình làm theo Lời Chúa truyền, là đảm nhận một vai trò trong
chương trình cứu độ của Người.

- Hãy chiêm ngắm Thánh Giuse và hãy dám chấp nhận hoán cải, thay
đổi cách nghĩ, cách hành động theo Lời Chúa dạy. Nhất là những khi
65

chúng ta vạch sẵn cho mình một dự tính hoạt động tông đồ, hãy biết
vui lòng sửa đổi theo sự hướng dẫn của các vị lãnh đạo thay mặt Chúa
dù đôi khi xét dưới con mắt người đời quả thật là vô lý. Có như thế
chúng ta mới nên công chính trước mặt Thiên Chúa.

4/ Thái Độ Đức Tin (Vâng Phục) Của Thánh Giuse Qua Các Giấc
Mơ20

Trong giấc mơ đầu tiên, sứ điệp của sứ thần truyền tin trong giấc mơ,
Thánh Giuse được trao cho sứ mạng. Sứ mạng này được thực hiện hai
bước: (1) đừng ngại đón Maria về nhà làm vợ và (2) đặt tên cho Con
Trẻ là Giêsu (Mt 1:20-21). Thực vậy, Thiên Chúa cần sự cộng tác của
Thánh Giuse, vì Ngôi Lời sinh ra vẫn chưa đủ, cho dù đây là cuộc sinh
ra lạ lùng về khía cạnh sinh học. Nhờ vâng phục, Thánh Giuse nhận ra
được thánh ý của Thiên Chúa, vượt qua nghịch cảnh của mình và cứu
được Đức Maria.

Trong giấc mơ thứ hai, sứ thần báo cho tin: “Hãy trỗi dậy; đem Hài
Nhi và mẹ Người trốn sang Aicập, và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại,
vì vua Hêrôđê sắp tìm giết Hài Nhi đấy!” (Mt 2:13). Thánh Giuse
không do dự về những khó khăn liên quan, Ngài “liền trỗi dậy, và đang
đêm, đưa Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Aicập. Và ở đó cho đến khi
vua Hêrôđê băng hà” (Mt 2:14-15)

Tại Aicập, Thánh Giuse, với sự tin tưởng và kiên nhẫn, chờ đợi lời báo
mà sứ thần đã hứa, để trở về, trong giấc mơ thứ ba, ngay sau khi đã
cho ngài biết những kẻ tìm cách giết Hài Nhi đã chết, truyền cho ngài
trỗi dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người trở về đất Israel (x. Mt 2:19-20).

20
Xem ĐTC Phanxico, Tông thư Patris Corde, mục “người cha trong vâng phục”
66

Thánh Giuse một lần nữa vâng phục mà không do dự, “ông liền trỗi
dậy đưa Hài Nhi và mẹ Người về đất Israel” (Mt 2:21).

Chúng ta hãy tưởng tượng hành trình di cư của Thánh Gia qua trú ngụ
tại Aicập… đi trong hoang mang…vì biết “vua Hêrôđê sắp tìm giết
Hài Nhi (Mt 2:13), đi trong đêm tối… “đang đêm, đưa Hài Nhi và mẹ
Người trốn sang Aicập.” (Mt 2:14). Chúng ta có thể tưởng tượng ra
bao nhiêu khó khăn mà Thánh Giuse phải đương đầu để bảo vệ Hài
Nhi và Mẹ Ngài, từ cái ăn cái ở, đến ngôn ngữ, văn hóa, niềm tin… tại
một nơi xa lạ… Trong Tông huấn “Đấng Gìn Giữ Chúa Cứu Thế”,
Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II mô tả một bầu khí thinh lặng bao
quanh những gì liên quan đến khuôn mặt Thánh Giuse; chính sự thinh
lặng đó bộc lộ đặc biệt chân dung nội tâm của Ngài, thể hiện một sự
hiến dâng tự do và tuyệt đối của Ngài để đáp ứng những đòi hỏi của
Đấng Thiên Sai đang được trao phó cho Ngài.21

“Trong từng tình huống của cuộc sống, Thánh Giuse đã biết nói lên
lời “fiat” của mình, giống như Đức Maria đã thưa “Xin Vâng”. Đức
Maria đã có mặt dưới chân Thập Giá, còn thánh Giuse có mặt trong
biến cố loan báo Thập Giá, và cũng là biến cố làm tái hiện lại biến cố
Aicập xưa của dân Thiên Chúa. Dưới chân Thập Giá, Đức Maria thinh
lặng và đứng vững (Ga 17:25-27); và trong suốt cuộc hành trình giữa
Israel và Aicập, thánh Giuse cũng “thinh lặng và đứng vững”.
Thánh Gioan La San dạy: “Tin Mừng cho thấy, Thiên Chúa cảnh
báo ngài phải mang Con Trẻ sang Aicập để thoát khỏi cơn bắt bớ
của Hêrôđê; ngay tức khắc ngài trổi dậy và đưa Con Trẻ và Mẹ
Ngài sang Aicập (Mt 2:14). Sau khi Hêrôđê băng hà, Thiên Chúa
bảo Giuse trở về Giuđêa và ngài trở về không trì hoãn (Mt 2:19-

21
Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, Tông huấn Đấng gìn giữ Chúa Cứu Thế
(Redemptoris Custos), 1989
67

20). Ôi, sự vâng lời của thánh nhân mau mắn và đơn sơ đáng phục
biết bao! Ngài chẳng chần chừ, dù chỉ trong giây lát, khi thực thi
ý muốn của Thiên Chúa.”22
Thánh Gioan La San mời gọi chúng ta, các tu sĩ giáo dục hãy bắt chước
lòng yêu mến và trung thành với đức vâng lời của Thánh Cả Giuse để
nhiệt tâm làm theo ý Chúa. Theo thánh Gioan La San, vâng lời là nhân
đức thích hợp nhất với ơn gọi và phận vụ của các tu sĩ và là nhân đức
mang lại cho các tu sĩ nhiều ân sủng nhất.23
V. Tâm Sự Với Chúa

- Tâm sự với Chúa về ý định riêng của tôi cho cuộc đời của tôi
- Thưa với Chúa về những điều tôi quyết định trước khi Ngài gọi
tôi và tỏ cho tôi ý định của Ngài.
- Tâm sự với Chúa về những phân vân mà tôi gặp phải khi chọn lựa
đi theo Chúa và sống cho Chúa.
- Hãy cầu nguyện cùng Thánh Giuse…
❖ Xin thánh Giuse cầu bàu và giúp tôi nghe được Lời Chúa, nhận
ra ý Chúa và mau mắn thi hành.
❖ Xin cho mỗi chúng ta biết đáp trả cách mau mắn với lòng vâng
phục và khiêm tốn lắng nghe anh em, dám vượt qua những mặc
cảm tự ti, tự tôn để trỗi dậy cùng chung với anh em lo cho công
cuộc của Dòng, của Tỉnh Dòng, của cộng đoàn.
❖ Xin cho mỗi chúng ta dám dấn thân chấp nhận những gian khổ
có thể có trong đời sống chung cũng như trong khi phục vụ,
miễn sao cộng đoàn được bình an, anh em và học sinh được an
toàn.

22
Thánh Gioan La San, SG 110,2
23
Ibid
68

❖ Xin cho mỗi chúng ta cũng biết tôn trọng khoảng cách đối với
học sinh: Học sinh là con cái của cha mẹ chúng, được Chúa
trao phó cho chúng ta. Đừng làm gì vượt quá phạm vi quyền
hạn chúng ta được trao phó.

Đề tài 10
LỜI MỜI GỌI CHỈNH HƯỚNG CUỘC ĐỜI
(Điều Tôi Muốn Thì Tôi Không Làm…)

Lời Chúa: Rm 7:14-21. 24-25


Vẫn biết rằng Lề Luật là bởi Thần Khí, nhưng tôi thì lại mang tính
xác thịt, bị bán làm tôi cho tội lỗi. Thật vậy, tôi làm gì tôi cũng
chẳng hiểu: vì điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi
ghét, thì tôi lại cứ làm. Nếu tôi cứ làm điều tôi không muốn, thì tức
là tôi đồng ý với Lề Luật và nhận rằng Lề Luật là tốt. Vậy thật ra
không còn phải là chính tôi làm điều đó, nhưng là tội vẫn ở trong
tôi. Tôi biết rằng sự thiện không ở trong tôi, nghĩa là trong xác thịt
tôi. Thật vậy, muốn sự thiện thì tôi có thể muốn, nhưng làm thì
không. Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không
muốn, tôi lại cứ làm. Nếu tôi cứ làm điều tôi không muốn, thì không
còn phải là chính tôi làm điều đó, nhưng là tội vẫn ở trong tôi. […]
Tôi thật là một người khốn nạn! Ai sẽ giải thoát tôi khỏi thân xác
phải chết này? Tạ ơn Thiên Chúa, nhờ Đức Giê-su Ki-tô, Chúa
chúng ta!
69

1. Ý thức Chúa hiện diện… và thờ lạy Chúa tại nơi tôi đang hiện
diện
2. Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần… để nhờ sức mạnh của Thánh
Thần giúp ta can đảm chỉnh hướng cuộc đời
IV. Ơn xin:
✓ Xin ơn nhận ra chính mình có nhiều giới hạn, yếu đuối –
✓ Xin ơn nhận ra thói quen / hành vi chưa tốt cần chỉnh sửa –
✓ Xin ơn nhận ra điều gì tốt cần tập luyện để chỉnh hướng.
V. Gợi ý
1. Hình Hài Thì Hữu Hạn, Thị Dục Lại Vô Cùng
Chính Phaolô đã nói lên cuộc chiến nội tâm giữa lý tưởng và thực tế
nơi con người của ngài, cũng chính là con người của những kẻ theo
Chúa. “Điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét, thì tôi
lại cứ làm.” (Rm 7:15). Có một khoảng cách giữa cái tôi muốn là,
phải là và cái tôi đang là.
Thiên Chúa yêu thương tôi, Ngài muốn mọi sự tốt lành cho tôi. Ngài
đã dựng nên tôi theo hình ảnh Ngài. Còn gì tốt lành hơn là làm cho ta
nên giống Chúa. Nên giống Chúa là một ân huệ lớn lao nhất. Và đây
là khát vọng mà Thiên Chúa đặt vào trong con người khi dựng nên nó.
Tội nguyên tổ không phải là do con người muốn trở nên giống Chúa,
mà là muốn trở nên giống Chúa theo cách của con người, chứ không
phải theo cách của Chúa.
Một thi sĩ mô tả về con người như sau:
Hình hài tuy hữu hạn
Thị dục vẫn vô cùng
70

Người là tiên lạc đoạ


Chỉ tiếc nhớ thiên cung.
Một văn sĩ khác thì mô tả: “một công đất đủ để cho tôi sống, nhưng
cả bầu trời không làm tôi thoả mãn.”
Con người luôn có xu hướng tìm thoả mãn, nhưng lại thường tìm
những thoả mãn nơi những gì là vật chất, nơi các tạo vật. Đó quả thật
là một sai lầm. Thánh Augustinô thì tự thú: “Chúa dựng nên con cho
Chúa, nhưng lòng còn cứ xao xuyến mãi cho đến khi được nghỉ yên
bên Ngài.”
2. Gương mẫu trong Kinh Thánh24
- Giakêu (Lc 19:1-10) là một nhà chính trị không lương thiện và là
người thu thuế kiếm lợi, nhưng khi ông tìm thấy một lý tưởng mới qua
việc viếng thăm của Chúa Giêsu đến nhà ông, ông đã làm một cuộc
phục hồi.
+ Không còn tham muốn của thế gian: lấy phân nửa tài sản chi cho
người nghèo. (c.8a)
+ Nhạy cảm với sự công bằng: Đền bù thiệt hai đã gây cho người
khác (c. 8b)
- Maria Magdala (Lc 8:1-3) đã gặp được lý tưởng làm môn đệ của Đức
Giêsu, bà từ bỏ thói quen xấu để theo Chúa Giêsu.
+ Đến với Chúa – gặp Chúa và được Chúa trừ cho bảy quỷ - bà lấy
dầu thơm đổ lên chân Chúa mà rửa.
+ Đi theo Chúa – và lấy của cải của mình mà giúp đỡ Chúa Giêsu
và các môn đệ (Lc 8:1.3)

24
Theo ĐGM Fulton Sheen, Cuộc Đời Đáng Sống, Chương 16 – Thói quen, trang
59-62. NXB Đồng Nai 2018
71

- Phaolô, ban đầu đã hành động theo lý tưởng đạo Do Thái, đã bách
hại các Kitô hữu. Khi gặp Chúa trên đường Damas, ông khám phá lý
tưởng và thay đổi hành động, ông trở nên một vị đại tông đồ ctủa dân
ngoại
+ Hăm hở bắt bớ các Kitô hữu tiên khởi. Gặp Chúa trên đường
Damas. Thay đổi lý tưởng.
+ Đối với Phaolô, được Đức Kitô là được tất cả. Mọi thứ khác đều
là phân bón.
3. Lời Mời Gọi Hoán Cải
Chúa Giêsu ngay từ đầu sứ vụ công khai rao giảng Tin Mừng Nước
Thiên Chúa đã kêu gọi con người “Hãy hoán cải và tin vào Tin Mừng.”
Kinh Thánh dùng từ “Metanoia” nghĩa là “Đổi lòng”
Lòng là cái gì thâm sâu nhất của con người… Lòng của mỗi người có
một hướng. Nó luôn làm cho người ta suy nghĩ theo nó, hướng mọi
hành động trong đời về với nó.
Lòng mà hướng về tạo vật, vật chất, về mình. Điều ấy làm ta xa Chúa.
Ta đang lạc hướng đi trong hành trình cuộc đời. Thiên Chúa là tình
yêu, vì yêu mà Ngài không muốn ta lạc xa Ngài, Ngài mời ta “đổi
lòng”. “Hãy trở về với Ta…”
Nhưng vì hậu quả của tội, chúng ta không tự giúp mình đổi lòng,
không tự cứu mình ra khỏi những tham sân si. Chúng ta cần có ơn
Chúa, cần được Chúa giải thoát.
Đổi lòng là một hành vi của chiều sâu tâm hồn và ý chí, cơ bản và cần
thiết để làm thay đổi con người. Đổi cách nhận thức, đổi não trạng, đổi
cách nhìn, cách đánh giá sự vật, sự việc; đổi cách hành động, cách làm
việc, cách sống.
72

Đổi lòng là đổi mục tiêu hành động mà tôi tha thiết, đổi đối tượng mà
tôi gắn bó, đổi cái hướng mà tôi đã định cho mình để đi theo hướng
của CGS, để hành động như là tu sĩ theo những đòi hỏi của ơn gọi,
đúng theo bản chất của ơn gọi. Đổi lòng là đổi mới con người.
4. Thay đổi thói quen – chỉnh hướng25
Chúng ta thay đổi một thói quen xấu và vun trồng một thói quen tốt đó
là cách để chỉnh hướng cuộc sống.
4.1/ Chỉnh Hướng - Việc Làm Của Lý Trí
- Mảnh đất sau khi cuốc cỏ thì phải trồng một loại cây hay hoa thế vào.
Nếu không có một lý tưởng hay một động lực nào thì không thể thay
đổi những thói quen của chúng ta được.
- Bỏ một điều gì đó thôi thì không đủ, bởi vì việc từ bỏ ấy tạo ra một
khoảng trống trong tâm hồn. Nó cần phải có một cái gì khác lấp đầy.
- Theo tâm lý, chúng ta hành động theo những gì chúng ta tin tưởng.
Khi chúng ta vun trồng những lý tưởng hay quan niệm sống thì chúng
ta hành động theo lý tưởng hay quan niệm ấy. Khi chúng ta khám phá
một lý tưởng/quan niệm sống mới, ta sẽ phải hy sinh để làm một cuộc
trao đổi. Chẳng hạn: ăn kiêng khác ăn chay. Ta quan niệm ăn chay là
ăn kiêng thì khó để ăn chay đúng theo ý nghĩa. Ta hiểu ăn kiêng để
khỏe cho phần xác, và ăn chay lợi ích cho phần hồn ta mới giữ chay
đúng nghĩa Chúa và Giáo Hội muốn.
4.2/ Chỉnh Hướng - Việc Làm Của Ý Chí
- Lý trí giúp ta hiểu biết vấn đề và ý nghĩa của nó. Ý chí giúp ta chọn
lựa giữa các ý tưởng, điều chỉnh hiểu biết và quyết tâm thực hiện.

25
Sđd, Chương 16 – Thói quen, trang 59-62
73

- Ý chí sẽ giúp ta nhổ tận gốc rễ lòng ao ước sự dữ để thực hành điều
thiện một cách tư do – nghĩa là áp dụng lý tưởng/quan điểm sống (mới)
vào những hành động cụ thể để thay đổi hành vi trước đó (theo thói
quen cũ/xấu). Chẳng hạn: Tôi có tính hay nóng giận. Làm thế nào để
bỏ nó? Hành vi nóng giận chứ không phải tính nóng giận. Gọi là tính
nóng giận, đó là thói quen do làm nhiều lần để thể hiện mình khi giận
hờn mà không kiểm soát được chính mình và những hành vi không tốt
(đánh đập, la hét, chửi mắng…)
- Điều chỉnh một thói quen xấu bằng cách tập luyện một hành vi tốt để
thay thế hành vi không tốt.
4.3/ Việc Tập Luyện Như Thế Nào?
- Người ta không thể bẻ một bó đũa, nếu không biết tách ra từng chiếc
đũa một để bẻ. Tập luyện điều chỉnh một thói quen xấu cũng phải bắt
đầu từ việc tập thay thế những hành vi không tốt bằng những hành vi
tốt hơn.
- Hãy để cho tâm trí tận hưởng niềm vui về hành vi tốt ấy và mời gọi
lặp lại nhiều lần những hành vi này.
- Tỉnh thức là điều cần thiết để kiểm soát chính mình và điều chỉnh
những hành vì… tu đức gọi là tránh các dịp tội. Tỉnh thức giúp ta ý
thức mình giới hạn, yếu đuối… để khiêm tốn sửa mình.
- Khi chúng ta bị cầm giữ bởi những thói quen xấu và dễ đưa chúng ta
đến các hành vi tội lỗi, thì chúng ta cần phải có ơn Chúa. Vì vậy, cầu
nguyện là điều kiện đủ để ta thực hiện sự hoán cải / thay đổi thói quen.
- Cầu nguyện giúp ta nhận ra mình cần đến Chúa và khiêm tốn nương
tựa vào Chúa… Và Chúa sẽ ban ơn giúp sức.
5/ Xét Mình – Chỉnh Hướng
74

- Để theo Chúa tôi cần nhận ra được những mặt mạnh mặt yếu của tôi.
Tính tốt tính xấu của tôi. Đó chính là biết mình.
- Đời tu là một hành trình tiến trên con đường canh tân và đổi mới để
đạt tới sự hoàn thiện, trên hành trình này, như con tàu vượt biển, chúng
ta cần luôn định vị để biết con tàu mình đang ở đâu, chúng ta cần biết
xét mình, định hướng con đường đi của mình cách thường xuyên. Đó
chính là lời mời gọi “đổi lòng” = hoán cải = chỉnh hướng
+ Tôi xét xem tôi đang có những thói quen nào gây trở ngại cho tôi
trên hành trình hiến thánh đời tôi để phụng sự Thiên Chúa và phục
vụ tha nhân?
+ Cụ thể tôi nhận ra (ghi lại): trong hoạt động thiêng liêng? Trong
ứng xử với anh chị em? Trong việc học tập? Hãy xét xem cái gì
đang cản trở tôi theo Chúa hết tình? Chúa muốn tôi sửa cái gì? Tập
cái gì? Làm cái gì?
- Tôi có thể biết mình qua việc thinh lặng để xét mình. Tôi cũng có thể
biết mình qua sự góp ý của anh chị em.
VI. Cầu Nguyện
- Tôi đọc lại các đoạn Kinh Thánh và suy gẫm về các gương mẫu của
Giakêu, của Maria Magdala, của Phaolô…

- Tôi nhìn lại chính mình và nhận ra những thói quen / quan niệm sống
nào chưa làm cho tôi phù hợp với tư cách là tu sĩ trong các khía cạnh
của đời sống (cầu nguyện, học tập, ứng xử, phục vụ, tông đồ…)

- Tôi xin Chúa giúp tôi tìm những hành vi tốt và tập luyện trong tháng
/ năm / giai đoạn này để chỉnh hướng cuộc đời phù hợp với tư cách là
tu sĩ trong các khía cạnh của đời tu (thánh hiến, cộng đoàn, tông đồ)

- Tôi xin Chúa ban ơn để tôi quyết tâm thực hiện…


75

Đề tài 11
ĐỨC KITÔ LÀ MỐI LỢI TUYỆT VỜI

Lời Chúa: Pl 3:7-9

Nhưng, những gì xưa kia tôi cho là có lợi, thì nay, vì Đức Kitô,
tôi cho là thiệt thòi. Hơn nữa, tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi,
so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của
tôi. Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như rác, để được
Đức Kitô và được kết hợp với Người.

I. Ý Thức Sự Hiện Diện Của Chúa – Thờ Lạy Ngài


Ý thức sự hiện diện của Chúa Giêsu trong tâm hồn tôi và thờ lạy
Ngài
II. Xin Chúa Giêsu Ban Thánh Thần
- để Người giúp tôi dám coi mọi sự là thiệt thòi so với mối lợi tuyệt
vời là Đức Kitô
- để Người biến đổi tôi nên đồng hình đồng dạng với Đức Kitô
III. Xin Ơn
- Xin ơn được nhiệt thành hăng hái thi hành các phận vụ hằng ngày
- Xin ơn biết cách để hoán cải học sinh mà Chúa trao phó.
IV. Gợi Ý
Tôi tưởng tượng đang sống cùng thời với Phaolô, những bổng lộc và
danh tiếng mà Phaolô có được: là người Do Thái (chịu cắt bì), thuộc
dòng dõi Benzamin, giữ luật như một Biệt Phái, sống công chính theo
76

Lề luật, được các Thượng tế trọng dụng và đã vì nhiệt thành bắt bớ


Kitô hữu.
Nhưng thánh Tông đồ đã coi mọi sự là thiệt thòi để được Đức Kitô,
và được kết hợp với Ngài. Và với lý do này mà Ngài đã nhiệt thành
đi rao giảng Tin Mừng cho dân ngoại để họ được biết Đức Kitô.
1. Lòng Nhiệt Thành Loan Báo Tin Mừng Của Phaolô
1.1/ Trước khi gặp Chúa Giêsu, Phao lô sống theo một quan niệm
lầm lạc, sống mê muội
- Hằm hằm đe dọa giết các môn đệ Chúa Kitô.
- Dốc hết khả năng và tam sức để tiêu diệt các Kitô hữu.
- Hãnh diện về những điều “cậy vào xác thịt”: xưng mình là người Do
Thái, thuộc dòng dõi Benzamin, giữ Luật Torah như người Biệt Phái
và nhiệt thành bắt bớ các Kitô hữu.
“Mặc dầu tôi đây, tôi có lý do để cậy vào xác thịt. Nếu ai khác có
lý do để cậy vào xác thịt, thì tôi càng có lý do hơn: tôi chịu cắt bì
ngày thứ tám, thuộc dòng dõi Israel, họ Benzamin, là người Hípri,
con của người Hípri; giữ luật thì đúng như một người Pharisêu;
nhiệt thành đến mức ngược đãi Hội Thánh; còn sống công chính
theo Lề Luật, thì chẳng ai trách được tôi.” (Pl 3:4-6)
- Vài điểm tôi tự vấn:
+ Tôi được mời gọi nhìn lại lối sống của tôi trước đây thế nào? Có
những lầm lạc mê muôi nào?
+ Tôi tự hào về những điều gì “rất thế tục – tính xác thịt” trước đây?
1.2/ Gặp được Chúa Giêsu Phục Sinh, Phaolô nhiệt thành loan báo
Tin Mừng về Đức Giêsu Phục sinh
77

- Với biến cố Damas, từ một người “phá đạo” bách hại Kitô hữu,
Phaolô trở thành một người nhiệt thành rao giảng Lời Cứu độ cho
muôn dân.
- Lòng nhiệt thành vì Chúa Giêsu khiến ông dám tranh luận về việc
cắt bì (Cv 15:1-2a); về việc Đức Giêsu Kitô sống lại từ cõi chết; Phao
lô dám làm bất cứ diều gì mà người ta có thể dám làm và còn hơn thế
nữa vì Chúa Giêsu Kitô. Thư thứ hai gửi cho tín hữu Côrintô (2Cr
11:22-30):
Họ là người Hípri ư? Tôi cũng vậy! Họ là người Ítrael ư? Tôi
cũng vậy! Họ là dòng giống Ábraham ư? Tôi cũng vậy! Họ là
người phục vụ Đức Kitô ư? Tôi nói như người điên: tôi còn hơn
họ nữa! Hơn nhiều vì công khó, hơn nhiều vì ở tù, hơn gấp bội
vì chịu đòn, bao lần suýt chết. Năm lần tôi bị người Do-thái đánh
bốn mươi roi bớt một; ba lần bị đánh đòn; một lần bị ném đá;
ba lần bị đắm tàu; một đêm một ngày lênh đênh giữa biển khơi!
Tôi còn hơn họ, vì phải thực hiện nhiều cuộc hành trình, gặp bao
nguy hiểm trên sông, nguy hiểm do trộm cướp, nguy hiểm do
đồng bào, nguy hiểm vì dân ngoại, nguy hiểm ở thành phố, trong
sa mạc, ngoài biển khơi, nguy hiểm do những kẻ giả danh là anh
em. Tôi còn phải vất vả mệt nhọc, thường phải thức đêm, bị đói
khát, nhịn ăn nhịn uống và chịu rét mướt trần truồng. Không kể
các điều khác, còn có nỗi ray rứt hằng ngày của tôi là mối bận
tâm lo cho tất cả các Hội Thánh! Có ai yếu đuối mà tôi lại không
cảm thấy mình yếu đuối? Có ai vấp ngã mà tôi lại không cảm
thấy lòng sôi lên? Nếu phải tự hào, thì tôi sẽ tự hào về những yếu
đuối của tôi.
- Phaolô bị Chúa Giê su chiếm đoạt, thánh nhân thổ lộ: “không phải
là tôi đã đoạt giải, hay đã nên hoàn thiện đâu; nhưng tôi đang cố gắng
chạy tới, mong chiếm đoạt, bởi lẽ chính tôi đã được Đức Ki-tô Giêsu
78

chiếm đoạt. (Pl 3:12) nên ngài chỉ còn hoàn toàn sống cho Chúa thể
hiện bằng đời sống chứng tá của mình, dám ra đi loan báo Tin Mừng
và chấp nhận mọi gian khổ, tù đày, ngược đãi… miễn sao Đức Kitô
được loan báo và được người ta nhận biết.
- Lòng nhiệt thành của Phao lô đối với việc loan báo Tin Mừng Chúa
Kitô đến mức ngài chấp nhận “những gì xưa kia tôi cho là có lợi, thì
nay, vì Đức Kitô, tôi cho là thiệt thòi. Hơn nữa, tôi coi tất cả mọi sự
là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Kitô Giêsu,
Chúa của tôi. Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như rác, để
được Đức Kitô và được kết hợp với Người.” (Pl 3:7-9); và ngài muốn
là một khí cụ của Chúa trong việc loan báo Tin Mừng, vì thế, ngài đã
thốt lên: khốn thân tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng (1Cr 9:16)
- Tôi đã để cho Chúa Giêsu chiếm đoạt đến mức nào? Có bị ai chê là
“đồ điên” bởi vì tôi là tu sĩ chưa? Tôi chịu những sự khó khăn, vất vả,
ngược đãi với tinh thần nào? Mức độ hăng say nhiệt thành của tôi trước
những khó khăn thử thách xảy đến thế nào? Nó nói lên lòng yêu mến
và thuộc về Chúa của tôi ở mức độ nào?
3. Lòng Nhiệt Thành Nhằm Giúp Trẻ Đạt Tới Ơn Cứu Độ
“Vì Người, tôi đành mất hết.” (Pl 3:8b). Trong di chúc của Thánh
Gioan La San để lại, Ngài dạy các Sư Huynh “hãy thực hiện thừa tác
vụ của mình với một lòng nhiệt thành hăng hái và vô vụ lợi.” Chúng
ta không nên lẫn lộn “lòng nhiệt thành” với sự “ham hoạt động”,
“hành động” và “náo động”. Lòng Nhiệt Thành phải được nung nấu,
khởi động bằng một Tinh thần Đức tin, bởi tác động của Chúa Thánh
Thần chứ không phải là ham muốn hoạt động, tìm kiếm thành công,
tìm thỏa mãn khả năng cá nhân của mình. Chúa Giêsu nhiệt thành với
quyền lợi của Nước Trời, nhưng là mang thân phận làm người, Ngài
chỉ dùng các phương tiện, quyền năng trong phạm vi mà Thiên Chúa
79

Cha đã xếp đặt. Lòng nhiệt thành vì Chúa khiến Thánh Phaolô đành
mất hết, đành coi mọi sự là thiệt thòi... (Pl 3:8)
Lòng nhiệt thành mà thánh Gioan La San đề cập đến thường đi kèm
với một tính từ làm cho ý nghĩa của hạn từ thêm mạnh hơn. Đó là một
lòng nhiệt thành hăng hái (nồng cháy), lối sử dụng từ ngữ như thế
nhằm nói lên sự cần thiết của việc đem ơn cứu rỗi cho người trẻ.26
Trong ý nghĩa này, Thánh Lập Dòng mời gọi chúng ta cách quyết liệt:
“Đây phải là lòng nhiệt thành sốt mến anh em phải có cho phần rỗi
linh hồn của những trẻ anh em dạy dỗ, khi anh em được mời gọi hy
sinh chính mình và suốt đời lo cống hiến cho trẻ một nền giáo dục
Kitô, cùng mang lại cho chúng đời sống ân sủng trong thế gian này và
sự sống vĩnh cửu trong đời sau.” (SG 201,3.2).
2. Làm sao để có lòng nhiệt thành hăng hái như Tinh Thần Dòng
đòi hỏi?
“Tôi coi tất cả như rác, để được Đức Kitô và được kết hợp với Người.”
(Pl 3:8b-9). Trong chương “Về Tinh Thần Của Dòng Này”, Thánh
Lập Dòng đã chỉ cho thấy: “Để sống tinh thần nầy, các Sư huynh cố
gắng bằng lời cầu nguyện, bằng việc dạy dỗ, bằng sự coi sóc và làm
gương tốt ở trường..., bằng cách giáo dục giáo dục cho trẻ có lòng
đạo đức và có tinh thần Kitô đích thực, nghĩa là theo các quy luật và
các châm ngôn Tin Mừng.”
Trước tiên là cầu nguyện điều này nhắc chúng ta rằng việc ta phải
làm, lòng nhiệt thành ta phải có đều là công trình của Thiên Chúa. Để
làm được việc của Chúa, ta phải “yêu Chúa trên hết” (x.Ga 21:15).
Luật Dòng viết: “Lòng nhiệt thành này được Chúa Thánh Thần nung
nấu, hướng dẫn, gợi hứng cho lời cầu nguyện của Sư huynh và mọi
hoạt động của thừa tác vụ giáo dục.” (LD 7)

26
SHTQ. Alvaro, Thư Mục Vụ 12/2013. Bản dịch tiếng Việt
80

- Anh em phải cầu nguyện thật nhiều với Chúa để tất cả những
điều anh em dạy dỗ trẻ đều được Thần Khí Chúa linh hoạt và
múc lấy từ Người tất cả sức lực (SG 196.3.2)
- Anh em phải chuyên cần cầu nguyện thật nhiều để có thể thành
công trong thừa tác vụ của mình. (SG 196.1.1)
Tiếp đến là dạy dỗ, coi sóc và làm gương cho trẻ. Trong các bài Suy
Gẫm Tuần Tĩnh Tâm, Thánh Lập Dòng dạy rất kỹ lưỡng các phương
thế để giúp các Sư huynh sống lòng nhiệt thành:
- “Hãy dạy dỗ trẻ với hết tâm huyết của mình, tự xem mình là
thừa tác viên của Thiên Chúa và là những kẻ ban phát các
mầu nhiệm của Thiên Chúa. (SG 193.1.2)
- “Hãy dùng ơn dạy dỗ để lo dạy bảo, ơn khuyên nhũ để lo
khuyến khích, chuyên tâm và cẩn trọng dẫn dắt trẻ để giúp
chúng nết na.” (SG 193.2.2; SG 194.2.2)
- “Hãy dạy dỗ một cách đơn sơ và dùng những lời lẽ trong
sáng và dễ hiểu mà dạy dỗ chúng.” (SG 193.3.2)
- “Hãy thực hành các điều anh em dạy dỗ trẻ với lòng đầy
nhiệt thành. Điều đó sẽ thu hút Thần Khí Thiên Chúa xuống
trên anh em để linh hoạt trẻ.” (SG 194.3.2)
Nhấn mạnh phải giáo dục lòng đạo đức, có tinh thần Kitô giáo
nghĩa là dạy cho trẻ biết sống theo quy luật và châm ngôn Tin Mừng.
- “Hãy tận tâm giúp chúng lớn lên trong tinh thần Kitô, giúp
trẻ ghê tởm khôn ngoan thế gian, giúp chúng xa lánh những
gì có bóng dáng tội.” (SG 194.2.2)
- “Sự quan tâm chính yếu của anh em là dạy dỗ cho trẻ các
cách ngôn Tin Mừng và thực hành các nhân đức Kitô giáo.”
(SG 194.3.2)
- Hãy gợi lên trong chúng lòng đạo đức và dạy cho chúng biết
nghiêm trang trong nhà thờ và trong khi làm các việc đạo
đức ở trường (SG 200.3.2).
81

- Hãy gieo vào lòng chúng lòng quý trọng nhân đức đơn sơ và
khiêm nhường mà Đức Chúa chúng ta đã đặc biệt nhấn mạnh
trong Tin Mừng (SG 200.3.2)
(Xem đặc biệt trong hai bài Suy Gẫm 201 và 202 của Thánh Gioan
La San về Lòng Nhiệt Thành)
Một cách tóm tắt trong các bài Suy Gẫm của Thánh Lập Dòng nói về
đối tượng của lòng nhiệt thành của các Sư huynh đó là27:
- Dạy dỗ, giáo dục trẻ trong sự kính sợ Thiên Chúa.
- Giúp trẻ em giữ gìn tâm hồn trong trắng bằng việc thực hành các
nhân đức Kitô giáo.
- Dạy trẻ em xa lánh, ghê tởm tội và tất cả những gì có thể làm
chúng mất lòng trong sạch.
3. Những Chú Ý Cần Thiết
“Tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được
biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của tôi.” (Pl 3:8a). “Lòng nhiệt thành khơi
dậy nơi chúng ta niềm say mê Thiên Chúa và say mê con người.”28
Chúng ta không vì hăng say hoạt động quá mức mà bỏ qua những đòi
hỏi theo như Luật Dòng và dự tính cộng đoàn ấn định, sử dụng quá
mức thời gian và phương tiện Chúa ban, quá khả năng nhân sự và tài
chính của cộng đoàn, của Tỉnh Dòng.
✓ Không vì nhiệt thành mà tự do lao vào bất cứ lãnh vực hay địa
bàn nào vượt quá phạm vi hoạt động mục vụ và sứ mạng cho
phép.
✓ Không vì nhiệt thành mà ham mê việc này, lơ đễnh việc khác,
phải làm việc này mà không được bỏ việc kia. Lo lắng cho học

27
SH. Phêrô Nguyễn Đình Long, Bài Trình Bày Tĩnh Tâm “Về Tinh Thần Của
Dòng”, tháng 5/2014.
28
SHTQ. Alvaro, Thư Mục Vụ 12/2013. Bản dịch tiếng Việt, trang 23.
82

sinh, cho việc tổ chức lớp học, nhóm, đoàn thể, nhưng phải ý
thức ta còn có bổn phận chu toàn các bổn phận thiêng liêng với
Chúa như tham dự kinh nguyện, thánh lễ, cầu nguyện riêng,
đọc sách thiêng liêng...; các bổn phận với cộng đoàn như hiện
diện trong các giờ sinh hoạt chung, giờ cơm, giờ giải trí29; các
bổn phận với bản thân đó là sự nghỉ ngơi giải trí cần thiết, việc
bồi dưỡng tinh thần, nâng cao kiến thức...
✓ Đừng quá say mê quá đến độ biến hăng say thành náo động.
Hãy biết dùng trí phán đoán để giữ sự trung dung cần thiết.
Đừng thấy mình đang có những thành công này, kết quả nọ và
rồi mở ra muốn ôm cả thế giới vào trong vòng tay mình đến độ
không thể kham nổi, lại đòi hỏi phương tiện, nhân sự, ngân
sách... Đó là ham hoạt động chứ không phải nhiệt thành.
✓ Không ai buộc chúng ta phải đem lại những kết quả lý tưởng,
Chúa mời chúng ta hãy hài lòng và vui mừng với nén bạc Chúa
trao và làm hết khả năng để sinh ích lợi. Bằng lòng với phương
tiện và khả năng tài chính mà mình có và làm việc cách vui vẻ
và hết sức mình. Đừng đòi phải có đủ điều kiện này, ngân
khoản kia thì tôi mới tham gia, bằng không thì thôi.
✓ Lòng nhiệt thành đòi chúng ta phải biết thiết lập các chương
trình hoạt động theo yếu tố nhân sự, thời gian, vật chất, tài
chánh có được; chương trình ấy cũng phải hài hòa với các hoạt
động chung của Tỉnh Dòng và các cộng đoàn khác.
✓ Tu sĩ “đừng tách rời việc bổn phận với việc nên thánh.” Khi
tôi còn là Sư huynh khấn tạm, một Sư Huynh cao niên đã nhắn
nhủ: “Trong đời tu La San, Frère hãy làm các việc tự nhiên

29
Chú thích: Đừng quên, những sinh hoạt chung trong cộng đoàn là những yếu tố
làm cho đời sống các Sư huynh trở nên là huynh đệ với nhau, cộng đoàn trở thành
mái ấm. Huynh trưởng cộng đoàn phải là người chịu trách nhiệm về việc tổ chức đời
sống cộng đoàn, và những sinh hoạt này phải được thiết đặt trong dự tính cộng đoàn).
Hãy tưởng tượng một cộng đoàn các Sư huynh mà bầu khí cộng đoàn lạnh lẽo, lòng
nhiệt thành của anh em sẽ thế nào???
83

một cách siêu nhiên và hãy làm việc siêu nhiên một cách tự
nhiên.”
V. Tâm sự với Chúa

- Xin Chúa cho ta biết nhiệt thành mà đừng náo động, biết lấy những
quyết tâm để hài hòa cách thống nhất giữa hoạt động và nội tâm để
làm việc thiêng liêng cách tự nhiên và làm các việc phục vụ hằng
ngày một cách siêu nhiên.

- Dâng lời nguyện cho những học trò của ta và xin Chúa ban cho ta
biết cách để giúp học trò đạt tới con đường cứu độ.

- Dâng lời nguyện cho những học trò của ta và xin Chúa ban cho ta
biết cách để giúp học trò đạt tới con đường cứu độ.

Đề tài 12
THEO CHÚA TRÊN ĐƯỜNG
THƯƠNG KHÓ VÀ KHỔ NẠN

Lời Chúa: Mc 15,16-22. 33-37.40-41


Lính điệu Đức Giêsu vào bên trong công trường, tức là dinh tổng
trấn, và tập trung cả cơ đội lại. Chúng khoác cho Người một tấm
áo điều, và kết một vòng gai làm vương miện đặt lên đầu Người.
Rồi chúng bái chào Người: "Vạn tuế đức vua dân Do-thái! "
Chúng lấy cây sậy đập lên đầu Người, khạc nhổ vào Người, và
quỳ gối bái lạy. Chế giễu chán, chúng lột áo điều ra, và cho Người
84

mặc áo lại như trước. Sau đó, chúng dẫn Người đi để đóng đinh
vào thập giá. Lúc ấy, có một người từ miền quê lên, đi ngang qua
đó, tên là Simôn, gốc Kyrênê. Ông là thân phụ hai ông Alêxanđê
và Ruphô. Chúng bắt ông vác thập giá đỡ Đức Giêsu. Chúng đưa
Người lên một nơi gọi là Gôngôtha, nghĩa là Đồi Sọ.

I. Ý Thức Sự Hiện Diện của Chúa và Thờ Lạy


Tôi nhìn lên Thánh Giá Chúa Giêsu – ý thức về sự hiện diện của Chúa
trên Thánh Giá mà tôi đang chiêm ngắm – Tôi thờ lạy Chúa.
II. Xin Ban Thánh Thần
Xin Chúa Giêsu ban Thần Khí của Ngài cho tôi trong giờ cầu nguyện
này, Thần Khí sức mạnh đã làm Chúa Giêsu luôn kết hiệp với Chúa
Cha trong hành trình khổ nạn.
III. Ơn xin
Xin được hiểu nổi đau của Chúa, sự mệt nhọc của Chúa, sự sỉ nhục mà
Chúa chịu... để được yêu Chúa và can đảm trung thành theo Chúa.
Xin được nghe và để tâm suy nghĩ những lời Chúa nói để nhận biết
tình yêu Thiên Chúa, và yêu Chúa hơn.
Xin được chia sẻ đau khổ cùng với Chúa qua những cơn đau đớn thể
xác, khủng hoảng tinh thần, những tan nát cõi lòng.
Xin được chia sẻ những đau khổ, khó khăn với những người khốn khổ,
bệnh hoạn, tật nguyền.
IV. Gợi ý
1. Chúa Giêsu Vác Thập Giá
- Tưởng tượng như tôi đang hiện diện với Chúa Giêsu trên con đường
từ nơi công trường của Dinh Philatô đến đồi Sọ (khoảng 1km).
85

- Theo Marco thì Chúa Giêsu chịu đóng đinh vào giờ thứ ba, tức là
9:00 ngày áp lễ Vượt Qua của người Do Thái (12:00 trưa là giờ sát tế
chiên vượt qua). Như vậy, đường thập giá của Chúa Giêsu được thực
hiện trước đó.
- Bị bắt từ đêm trước, quân lính điệu Chúa Giêsu đi đến dinh Caipha,
rồi dinh Hêrôđê và sau đó đưa đến dinh Philatô, chắc chắn Chúa chẳng
ngủ được chút nào, mà còn lại bị nhiều trận đòn tả tơi, đau đớn ê chề...
Mặt mày sưng húp lại bị quân lính quấn vòng gai đội lên đầu Ngài.
- Nhìn vào Đức Giêsu đang vác thập giá: Chúa bước ra khỏi dinh
Philatô với cây thập giá trên vai, đường đi gồ ghề càng đi càng lên dốc,
quân lính thì quân lính xô đẩy, đánh đập dã man, dân chúng đi theo thì
la ó... Sự gian ác của con người đã cho thân xác và khuôn mặt Chúa bị
biến dạng.
- Đấng mà mấy ngày trước dân chúng rước vào thành và tung hô, thì
hôm nay đi ra khỏi thành như một pham nhân với những tiếng la ó,
nhục mạ.
- Tại sao Chúa Giêsu không bỏ thập giá giữa đường mà chạy trốn (?)
– hay nằm dài giữa đất (?) mà vẫn cứ ôm lấy thập giá gượng mà bước
đi… Vì đó là thánh ý của Cha…và Chúa Giêsu đã chấp nhận vác và
tiến về Đồi Sọ… dù đau đớn… dù mệt nhọc…
- Thánh ý Cha là Chúa Giêsu phải ôm trọn cả tội lỗi của nhân loại mà
đưa lên cây thập giá, để khi Con Người được nâng lên (trên thập giá)
thì Người sẽ lôi kéo mọi người lên cùng Chúa Cha. Chúa Giêsu ý thức
được điều này để thể hiện tình yêu của Thiên Chúa đối với con người.
Đó là cách mà Thiên Chúa thể hiện tình yêu với con người.
- Chúa đã vì yêu mà chấp nhận đến cùng, vì yêu mà Chúa đã mang lấy
những sỉ nhục, đòn roi vào thân thể đến nỗi chẳng còn hình dạng con
người nữa – Còn con thì sao, con có dám vì yêu và vì theo gương Chúa
86

mà chấp nhận tiêu hao sức lực, thời giờ... để vác lấy thập giá là bổn
phận hàng ngày với anh em, hay con trở thành thập giá cho anh em
vác.
- Chúa gặp Đức Mẹ, Chúa để bà Vêrônica lau mặt Chúa, Chúa ngã
xuống đất, Chúa để Simon vác đỡ thập giá... Tôi có là người đến nâng
đỡ, an ủi Chúa khi giúp đỡ hay chia sẻ gánh nặng với anh em mệt nhọc
hay là kẻ la ó tố cáo đòi chất thêm trên vai anh em những thập giá...
2. Chúa Giêsu Bị Đóng Đinh Vào Thập Giá
- Đồi Calve chiều nào, tôi đang hiện diện đó và chứng kiến Chúa Giêsu
bị treo trên thập giá giữa 2 người trộm cướp cách ô nhục.
- Dưới thập giá có đám đông đang la ó, và Đức Maria, Mẹ Chúa Giêsu,
thánh Gioan – môn đệ yêu dấu của Ngài, và vài phụ nữ khác đứng lặng
lẽ buồn nhìn lên thập giá.
- Tôi nhìn, nghe và quan sát Đức Giêsu đang quằn quại trên thập giá:
➢ Hai tay bị dang ra kéo căng lồng ngực, thân thể nặng nề chùng
xuống... Chúa nấc lên từng hơi thở vì thiếu không khí.
➢ Mỗi lần Chúa rướn lên để thở, lỗ đinh trên tay lại xé ra và rướm
máu, bàn chân cố để nâng thân thể lên, đinh nhọn như lại găm
vào bàn chân và rướm máu. Đau đớn vô cùng. Chúa lại ngất lịm
đi vì đau. Nhưng hơi thở ít ỏi không đủ để Ngài nằm yên, lại phải
rướn lên để thở và cơn đau lại tiếp tục, máu lại rươm rướm tuôn
ra từ những lỗ đinh.
- Tôi suy nghĩ, tôi cảm nghiệm điều gì? Về những cơn đau khổ Chúa
đã chịu trên thập giá; Về những cơn đau khổ Chúa còn đang tiếp tục
chịu nơi những kẻ bị bách hại, bị hành hạ, bị bỏ rơi, bị tố cáo cách
oan ức...
87

3. Tâm Tình Của Chúa Giêsu qua 7 Lời Cầu Xin Trên Thập Giá
- Tôi như đang hiện diện cùng với đám đông dân chúng, với Mẹ Maria,
thánh Gioan tông đồ... dưới chân thập giá vào những giờ cuối cùng
trước khi Chúa Giêsu chết.
- Tôi nghe Chúa nói những lời cuối.... Đau đớn và khổ sầu, nhưng
Chúa Giêsu vẫn hướng về con người và hướng về Chúa Cha để cầu
nguyện:
➢ Cho kẻ kết án Chúa: "Lạy Cha xin tha cho họ vì họ lầm chẳng
biết." Chúa lấy tha thứ thay hận thù. Còn tôi thì sao?
➢ Cho người trộm lành: "Hôm nay anh ở trên thiên đàng với tôi!"
Cách cư xử của Chúa vào lúc đau đớn trên thân xác, ngay cả
trước cái chết như một người không bị đe doạ bởi đau khổ và cái
chết. Bình tĩnh và mở lòng nhân từ với kẻ sám hối. Còn tôi thế
nào?
➢ Với Đức Mẹ và môn đệ Chúa yêu dấu: "Này là mẹ con, này là
con Bà." Đức Giêsu yêu mẹ Maria, yêu thương các tông đồ, yêu
thương Hội thánh, yêu thương chúng ta. Tôi có yêu Chúa, yêu
Mẹ Maria, yêu Hội Thánh như Chúa muốn tôi yêu không?
➢ "Ta Khát!" Máu và nước chảy ra hết làm Chúa khát về thể lý.
Nhưng Chúa cũng khát tình yêu của con người. Chúa cần tôi làm
dịu cơn khát của người đau khổ, đó là làm cho Chúa đỡ khát.
➢ "Lạy Chúa của con, sao Chúa bỏ con." Trong cơn đau đớn khủng
hoảng, Chúa đọc lại lời Thánh Vịnh để thân thưa nỗi niềm đau
khổ với Chúa Cha. Ngài dạy tôi biết đọc kinh cầu nguyện khi
gặp thử thách, cô đơn. Tôi có làm thế không?
➢ "Thế là đã hoàn tất." Chúa an bình vì đã thực hiện đúng ý Chúa
Cha, và lúc này đây Ngài trao lại tất cả cho Cha, thì Chúa Cha
cũng tôn vinh Con Ngài. Tôi có bình an mỗi khi hoàn tất một
công việc, một ngày sống, một tuần sống, một học kỳ, một năm
88

học/làm việc không? Và khi làm xong một việc gì tôi có khiêm
tốn để trao lại cho Chúa vinh quang và danh dự hay tìm giữ lại
những vinh quang danh dự ấy cho mình?
➢ "Con phó thác linh hồn con trong tay Cha." Đức Giêsu phó thác
mọi sự cho sự quan phòng của Thiên Chúa, kể cả thân xác và
linh hồn của Ngài. Tôi muốn trao gửi cuộc sống tôi vào tay ai?
Chúa hay tiền tài, danh vọng, một thế lực hay một đảng phái nào
khác...
V. Tâm Sự Với Chúa – Cầu Nguyện
Cảm nghiệm cách trhể hiện tình yêu của Chúa: Chúa đau đớn trên thân
xác, đang cận kề cái chết, nhưng Chúa hầu như không quan tâm đến
chính mình, Chúa chỉ nhớ đến người khác, Chúa thổ lộ tâm tình cùng
Cha và trao phó mọi sự cho Cha sau khi đã đi đến cùng con đường mà
Cha muốn để thể hiện tình yêu.
Hãy xin được nên giống Chúa, có những suy nghĩ, nhưng tâm tư, thái
độ và lời nói như Chúa đã nói trên thập giá, ngay cả khi tôi gặp khổ
đau, thử thách, gian nan.
89

Đề tài 13
SỐNG TINH THẦN ĐỨC TIN THEO TÁM MỐI PHÚC
Sống Nghèo và Chịu Sỉ Nhục Vì Danh Chúa Giêsu

I. Lời Chúa: Mt 5:1-12


Thấy đám đông, Đức Giê-su lên núi. Người ngồi xuống, các
môn đệ đến gần bên. Người mở miệng dạy họ rằng:
"Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay ai hiền lành,
vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp.
Phúc thay ai sầu khổ,
vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.
Phúc thay ai khát khao nên người công chính,
vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thoả lòng.
Phúc thay ai xót thương người,
vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.
Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch,
vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.
Phúc thay ai xây dựng hoà bình,
vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.
Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay anh em khi vì Thầy mà bị người ta sỉ vả, bách hại và
vu khống đủ điều xấu xa.
Anh em hãy vui mừng hớn hở,
vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.
90

Quả vậy, các ngôn sứ là những người đi trước anh em cũng bị


người ta bách hại như thế.
II. Ý thức Chúa hiện diện… và thờ lạy Chúa tại nơi tôi đang hiện
diện
III. Xin Chúa Giêsu ban Thánh Thần…
IV. Ơn xin: Xin ơn hiểu Chúa hơn khi đi theo Chúa. Hiểu những
nghịch lý của cuộc đời mà Chúa dạy (khác người đời).
Xin ơn hiểu đường lối của Chúa hơn để yêu Chúa và theo Chúa.
V. Gợi ý
1/ Hiểu Tám Mối Phúc của Chúa:
- CGS lên núi, gợi lên hình ảnh Môsê lên núi nhận Luật Giao Ước (Xh
24:13-18). Thánh sử Mattheu chủ ý gợi hình ảnh “núi” nói lên rằng
CGS công bố luật mới của Ngài.
- Khi công bố “luật mới”, CGS dùng công thức “tuyên phúc” để công
bố khai mạc Nước Trời.30
- Tám Mối Phúc là chương trình sống cho những ai nhờ tin vào Chúa
Giêsu mà gia nhập Nước Trời. Họ sẽ tìm được hạnh phúc đích thật
một khi đã tin nhận sứ điệp Tin Mừng của Ngài.
1.1/ Ba mối phúc đầu: nghèo khó – hiền lành – ưu sầu đi với nhau,
chỉ những kẻ bé mọn, yếu đuối, oan ức, thiếu thốn.
- Người bé mọn trước tiên, hiểu theo nghĩa cánh chung, là những kẻ
tin và được tái sinh trong Nước Trời (x. Ga 3:3-6); còn hiểu theo nghĩa
đạo đức là sự từ bỏ (nghĩa này đến sau). Nếu tin và Chúa Giêsu, thì
nghèo khó, hiền lành, ưu sầu không phải là bất hạnh, mà trái lại, của

Đây là lối nói và văn loại của Cựu Ước. Xem Tv 1:1-2; 2:12t; 33:12; 127:5-6;
30

Cn 3:3; 14:21; 8:32-34


91

cải, sung sướng, danh vọng có thể trở thành chướng ngại vật ngăn cản
con người đạt đến hạnh phúc. Ba mối phúc đầu dạy cho con người
vượt qua trở ngài đó.
1.2/ Ba mối phúc tiếp theo: Khát vọng công chính – xót thương người
– có tâm hồn trong sạch giúp con người xây dựng đời sống của mình
trên ba nền tảng vững chắc, đó là Thiên Chúa (khát khao sự công
chính) – tha nhân (xót thương người) – và bản thân (tâm hồn trong
sạch).
1.3/ Mối phúc thứ bảy: xây dựng hòa bình nói đến sứ mạng hòa giải
của các môn đệ để làm cho thế giới thành một gia đình, trong đó mọi
người là con cùng một Cha trong Chúa Giêsu.
1.4/ Mối phúc thứ tám: Chịu bách hại vì sự công chính và vì danh
Chúa Giêsu. Đây là tuyệt đỉnh của đời sống người môn đệ khi bước
theo Chúa Giêsu. Người môn đệ được đồng hóa với Thầy của mình.
2/ Mối phúc thứ nhất: nghèo khó
- Luật Dòng: Tinh thần đức tin khiến Anh Em nhìn mọi sự bằng cặp
mắt đức tin, làm mọi sự vì Chúa và quy mọi sự về Chúa.” Trong đức
tin, Anh Em đánh giá mọi thực tại trần thế theo ánh sáng Tin Mừng.
- Thánh Gioan La San đã nhìn nơi Chúa Giêsu sinh ra (nghèo hèn trong
nơi ở, trong cái ăn, cái mặc, trong tương quan xã hội…) và suy gẫm
về sự nghèo hèn của ơn gọi Sư Huynh… Thánh nhân lặp đi lặp lại:
“Phúc cho Anh Em là những Sư Huynh hèn mọn…” Đọc các Bài Suy
Gẫm số 86 và 96
- Tôi suy gẫm về các mối phúc nghèo của Sư Huynh La San Việt Nam
theo cái nhìn đức tin của Thánh Gioan La San:
92

1) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì Tỉnh Dòng của anh em


bị tước đoạt hết các cơ sở, để anh em biết sống tinh thần của
ông Gióp mà Thánh Tổ Phụ chọn làm gương mẫu đức tin.
“Anh em đừng ngạc nhiên, vì khi sinh ra Thầy của anh em cũng
đã thiếu thốn mọi sự... và khi anh em ra nghèo hèn như vậy,
Thầy sẽ chiếm hữu anh em.” (NG 86.1)
2) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì anh em không còn
trường dạy học mà sinh sống, để anh em nhận ra ơn gọi của
mình cốt để phục vụ chứ không phải là một dịch vụ.
“Anh em hãy tin rằng... nếu anh em không nghèo giống như
Thầy Giêsu, người nghèo sẽ không mộ mến và coi trọng anh
em, anh em sẽ không bao giờ có tư cách là người cứu họ.” (NG
86.2)
3) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì anh em đi phục vụ giáo
dục đức tin cách không công tại các giáo xứ, và đôi khi ngay
cả ly nước lã cũng không được mời, để anh em thấy rằng phần
thưởng của anh em không phải là cái gì ở trần gian này.
“Anh em là những Sư Huynh hèn mọn, bị người đời lãng quên
và xem thường (như Thầy đã làm người 30 năm tại Nazareth)
chỉ những người nghèo mới tìm đến anh em, họ không có gì
cho anh em ngoài tấm lòng của họ.” (NG 86.2)
4) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì anh em luôn sử dụng
những loại phương tiện “hiện đại” của năm ba chục năm về
trước khi làm các hoạt động mục vụ tông đồ, để anh em biết
thành công không hệ tại ở phương tiện mà ở lòng nhiệt thành
biết cộng tác với ơn Chúa.
“Anh em hãy tin rằng, bao lâu anh em sống nghèo (với những
phương tiện đơn giản) thì lời dạy dỗ của anh em sẽ đánh động
tâm hồn học sinh mà anh em dạy dỗ và sẽ làm cho một số lớn
các em nhỏ trở nên những kitô hữu chân chính.” (NG 86.3)
93

5) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì thường hành trang của


anh em khi ra đường không khác chi một người nghèo, để anh
em biết thương cảm với người nghèo khó và sẵn lòng đến với
họ.
“Anh em sẽ nhận ra Thầy trong bộ áo quần rách rưới của
những người nghèo, nhất là trẻ em nghèo. Hãy thờ lạy Thầy
trong chúng và hãy tôn trọng chúng.” (NG 96.3)
6) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì trong cách sống đơn
sơ, ăn mặc đơn giản đến độ anh em không được người ta tiếp
đón như các linh mục, nữ tu, để anh em nhận ra rằng vinh
quang của anh em thuộc về Thiên Chúa và người nghèo.
Khi anh em (cộng đoàn anh em) nghèo khó và đơn sơ, anh em
mới dám mở cửa tiếp đón Thầy trong thân phận một đứa trẻ
nghèo đến gõ cửa nhà anh em xin được dạy dỗ hay trú ngụ.”
(NG 85.1)
7) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì anh em không có tài
sản riêng để đến giờ chết không phải bận tâm di chúc lại cho
ai cả, chỉ lo phó thác linh hồn cho Chúa thôi.
“Anh em đừng bận tâm, vì khi Thầy sinh ra “chuồng súc vật là
cung điện của Thầy! áng cỏ là ngai báu của Thầy! Đức Mẹ,
Thánh Giuse và những người chăn chiên là triều thần của
Thầy.” (NG 96.3)
8) Phúc cho anh em là những kẻ nghèo, vì anh em chấp nhận
không được quyền có nơi ở ổn định, công tác ổn định để anh
em khỏi mọc rễ, bám víu vào bất cứ một nơi nào, biết sống một
tinh thần thanh thoát với của cải, vật chất.
“Anh em hãy tin rằng,.. anh em chỉ lôi cuốn người nghèo đến
với Thầy trong chừng mực anh em giống Thầy và giống họ.”
(NG 86.3)
94

- Tôi sống mối phúc nghèo: Tôi có đồng quan điểm với Chúa Giêsu
không? Với thánh Gioan La San không?
- Tôi sống nghèo trong tư cách là một Sư Huynh La San thế nào?
3/ Mối phúc thứ tám: chịu sỉ nhục vì Danh Chúa
3.1/Chúa Giêsu chịu sỉ nhục:
- Bị người Phariseu cho là kẻ phạm thượng (Mc 2:5), cho là kẻ cùng
với “phường tội lỗi” (Mc 2:16). Bị coi là kẻ không giữ luật Sabath (Mc
3:6)
- Bị coi là đồ mất trí (c 3:26), là đồ bị quỷ ám (Mc 3:32). Bị người
Nazareth coi thường (Mc 6:1-4); bị người Ghêsara đuổi ra khỏi làng
của họ (Mc 5:17); bị người nhà ông Giaia chế nhạo (Mc 5:39-40)
- Bị thượng tế và kinh sư coi thường (Mc 11:27-28); khinh ghét và tìm
cách giết (Mc 12:12-18); âm mưu bắt đề giết (Mc 14:1). Bị kết án chết
(Mc 14:46); tố cáo với Philatô (Mc 15:3)
- Bị Giuđa tìm cách bán cho Thượng tế (Mc 14:11); bị Giuda hôn cái
hôn bán Thầy (Mc 14:45). Bị Phêrô chối ba lần (Mc 14:68.70.71)
- Bị quân lính bắt (Mc 14:46); bị trói, bị điệu đi như tên tử tội (Mc
15:1); bị khạc nhổ, đánh đập (Mc 14:65; 15:19); bị chế giễu: khoác áo
đỏ và đội mũ gai (Mc 15:17). Bị vác thập giá (Mc 15:20-22). Bị đóng
đinh trên cây thập giá (Mc 15:24).
- Bị dân chúng nhạo cười và sỉ vả (Mc 15:29); coi rẻ hơn Baraba (Mc
15:11-15); bị tên trộm bên tả nhục mạ và chế giễu (Mc 15:32)
- Bị chết thảm thương trên cây thập giá (Mc 15:37); bị chôn trong mộ
của người khác (Mc 15:46; Mt 27:59)
95

3.2/ Tôi chịu sỉ nhục vì Danh Chúa Giêsu:


1) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, vì anh em xây dựng những cơ sở trường học để
giáo dục lại bị người đời chiếm đoạt sử dụng mà không một
chút biết ơn.
2) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, vì anh em sử dụng các phương tiện lỗi thời
thường bị “làm nhục” giữa đường và bị người đời cười chê.
3) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, vì ơn gọi phục vụ giáo dục của anh em thường
bị người ta coi là thua kém các linh mục và chẳng có quyền thế
gì trước mặt người đời cũng như trong đạo; người ta chỉ có vẻ
như quý trọng khi họ cần đến anh em mà thôi.
4) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, vì anh em bị coi là dại khờ khi ra tiếp xúc với
người đời và thường bị người ta lừa gạt để anh em nhận ra ơn
gọi anh em là để nên thánh chứ không phải để trở thành kẻ sành
điệu.
5) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, vì anh em dạy dỗ bao nhiêu học viên thành đạt
nhưng thường bị chúng quên lãng.
6) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, anh em phục vụ học sinh nội trú tận tình đến nỗi
cha me các em đến thăm cứ ngỡ anh em là những người giúp
việc.
7) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, vì anh em bị thân nhân rẻ rúng và coi là “bất
hiếu” với ông bà tổ tiên, và không làm cho họ hàng hãnh diện
khi đi tu mà không cử hành được một thánh lễ.
96

8) Phúc cho anh em, những Sư Huynh hèn mọn, anh em chịu sỉ
nhục vì Thầy, vì anh em bị những thế lực trần gian thù ghét và
tìm cách kìm hãm những hoạt động của anh em.
- Tôi coi sỉ nhục vì sống ơn gọi La San như thế nào? Phúc hay họa.
Tôi kết hợp với Chúa đến mức nào khi chịu sỉ nhục trong tư cách
là Sư Huynh La San.
VI. Cầu nguyện
- Tôi thưa với Chúa về khó nghèo của tôi, của cộng đoàn… Tôi
đón nhận và sống thế nào. Như là phúc hay họa?
- Tôi thưa với Chúa về những mối sỉ nhục của tôi, của cộng đoàn…
trong ơn gọi La San… Tìm ý nghĩa của những mối phúc ấy.
- Thưa với Chúa về điều tôi khao khát để được sống nghèo với
Chúa và chịu sỉ nhục vì Danh Chúa.
- Lời Nguyện: Lạy Thiên Chúa là Cha, Cha đã gọi thánh Gioan
La San trở thành một nhà giáo dục cho người trẻ. Trong sự tin
tưởng và nhờ lời thánh nhân cầu bàu, xin Cha ban cho chúng con
đức tin, để dám sống nghèo cho Nước Trời và can đảm chịu sỉ nhục
vì Danh Chúa Giêsu, Con Cha, được nên đồng hình đồng dạng với
Ngài. Xin ban ơn cho chúng con bước theo Đức Giêsu Kitô, để trở
thành những chứng nhân đích thực cho tình yêu của Cha trong ơn
gọi dấn thân cho người trẻ và người nghèo, bây giờ và mãi mãi.
Chúng con nguyện xin nhân danh Chúa Giêsu Kitô. Amen.
97

Đề tài 14
BẰNG CHỨNG TÌNH YÊU
Lời Chúa: Ga 21:1-9

Khi trời đã sáng, Đức Giêsu đứng trên bãi biển, nhưng các môn
đệ không nhận ra đó chính là Đức Giê-su.5 Người nói với các
ông: "Này các chú, không có gì ăn ư? " Các ông trả lời: "Thưa
không."6 Người bảo các ông: "Cứ thả lưới xuống bên phải mạn
thuyền đi, thì sẽ bắt được cá." Các ông thả lưới xuống, nhưng
không sao kéo lên nổi, vì lưới đầy những cá.7 Người môn đệ được
Đức Giê-su thương mến nói với ông Phê-rô: "Chúa đó! " Vừa
nghe nói "Chúa đó! ", ông Si-môn Phê-rô vội khoác áo vào vì
đang ở trần, rồi nhảy xuống biển.8 Các môn đệ khác chèo thuyền
vào bờ kéo theo lưới đầy cá, vì các ông không xa bờ lắm, chỉ cách
vào khoảng gần một trăm thước.9 Bước lên bờ, các ông nhìn thấy
có sẵn than hồng với cá đặt ở trên, và có cả bánh nữa.10

I. Ý Thức Sự Hiện Diện của Chúa và Thờ Lạy


Tôi nhìn lên Thánh Giá Chúa Giêsu – chiêm ngắm về vinh quang của
Chúa Phục Sinh khi Ngài hiện ra – Tôi thờ lạy Chúa.
II. Xin Ban Thánh Thần
Xin Chúa Giêsu ban Thần Khí của Ngài cho tôi trong giờ cầu nguyện
này, Thần Khí mà Ngài đã ban cho các Tông đồ sau khi từ cõi chết
chỗi dậy.
III. Ơn xin
Xin được một tình yêu đích thực với Chúa Giêsu
98

Xin được Lời Chúa soi sáng để phân định được mức độ tình yêu của
tôi đối với Chúa.
IV. Gợi ý
1. Niềm tin là dấu chứng đầu tiên xác nhận tình yêu
“Tôi đi đánh cá đây.” “Chúng tôi cùng đi với anh.” (c. 3a) Sau ba
năm theo Thầy, bao nhiêu khát vọng, bao nhiêu mơ ước, đôi khi tưởng
chừng như đạt đến bờ vinh quang... Biến cố Thập Giá đã làm tan vỡ
mộng ước của các môn đệ. Nỗi sợ hãi, nỗi thất vọng đang ám ảnh họ
đến độ đã hai lần được Đấng Phục Sinh hiện ra (c.14) các ông vẫn còn
chưa tin. Ngay chính hôm nay, khi Đức Giêsu Phục Sinh đứng trên bãi
biển, nhưng các ông cũng không nhận ra (c.4). Niềm tin là dấu chứng
đầu tiên xác nhận tình yêu của tôi với Đấng mà tôi yêu. Vì chưa đủ tin,
phản ứng của các tông đồ trước biến cố thập giá là tìm trở lại với nghề
nghiệp cũ, giải quyết vấn đề dựa vào kinh nghiệm, khả năng riêng của
các ông. Các tông đồ ra đi, lên thuyền... suốt đêm làm việc... Trong
cảnh mù tối của đức tin... trong đêm khuya... họ đã mất giờ vô ích...
Tin Mừng viết: “nhưng đêm ấy họ không bắt được gì cả” (c.3b).
Tôi theo Chúa được bao lâu... 5 năm, 10 năm, 20 năm, 30 năm, 50
năm... Lúc này hay lúc khác, tôi cũng đã từng tự cho mình yêu Chúa...
Thế nhưng, trong những sinh hoạt thường ngày, trong các hoạt động
tông đồ, nhất là trước những biến cố xảy đến trong cuộc đời, mức độ
tín thác của tôi vào Chúa khi tôi giải quyết vấn đề cuộc sống sẽ là bằng
chứng đo lường được tình yêu của tôi với Chúa.
2. Biết lắng nghe là bằng chứng của tình yêu
Khi trời đã sáng, Đức Giêsu đứng trên bãi biển... Người nói: “Này
các chú, không có gì ăn ư?” Các ông thưa: “Thưa không.” (c.4-5)
Đấng Phục Sinh hiện ra mà các ông không nhận ra Người. Giữa những
vất vả, mệt nhọc, thất bại trong cuộc đời, Chúa vẫn theo bước các tông
99

đồ... Một tình yêu héo úa đã khiến các ông không nhận ra Ngài. Đấng
Phục Sinh hiện ra, mời các tông đồ đối diện với thực tại thê thảm của
các ông: “Này các chú, không có gì ăn ư?” Các ông thưa: “Thưa
không.” (c.5). Bao lâu chưa đối diện với thực tại bản thân, con người
khó để phát huy tình yêu, vì họ không thể nhận ra những hành vi mà
họ cho là yêu thương có thực sự là phát xuất từ tình yêu hay do bởi
một động lực nào khác. Cần học biết để nghe tiếng Chúa chất vấn tôi
về thực tại con người tôi, nhận ra sự bất toàn của tôi, lúc ấy tim tôi sẽ
mở ra và lòng thương xót của Thiên Chúa có thể lọt vào và tôi lại bắt
đầu yêu thương và trung tín.31 Biết lắng nghe là bằng chứng của tình
yêu.
3. Phải Biết Chấp Nhận “Lội Ngược Dòng”
Người bảo họ: “Cứ thả lưới xuống bên phải mạn thuyền thì sẽ bắt được
cá.” Các ông thả lưới xuống... và lưới đầy những cá (c.6). Thông
thường đánh bắt cá phải làm vào ban đêm. Lúc này trời đã sáng (c.4)
thế mà Đức Giêsu (là một người đứng trên bờ mà các ông chưa nhận ra)
bảo hãy thả lưới. Theo kinh nghiệm của ngư dân, lưới cá thả bên trái
thuyền, “người lạ” ấy lại bảo “thả lưới xuống bên phải thuyền.” Úi chà.
Nên làm theo không!!! Tin Mừng kể: “Các ông thả lưới xuống... và lưới
đầy những cá” (c.6). Lúc này, các tông đồ đã vượt qua cả những mệt
mỏi suốt đêm, vượt qua chán nản làm suốt đêm mà không bắt được gì,
vượt qua cả những kinh nghiệm bình thường về công việc... để vâng
theo lệnh truyền. Thiên Chúa hay đòi hỏi những điều rất “ngược đời”.
Đi theo Chúa để chứng tỏ tình yêu đối với Chúa, người môn đệ phải biết
chấp nhận làm “ngược đời”. Điều mà Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo
II gọi là “lội ngược dòng”. Chính đó là lúc người môn đệ để cho quyền
năng của Thiên Chúa thể hiện nơi hành vi tưởng như bất toàn của mình.

31
Bài giảng ngày 3/3/2016 của ĐTC Phanxico.
100

4. Tỏ Lộ Tình Yêu Đối Với Chúa Qua Việc Tham Dự Thánh Lễ,
Tham Dự Những Giờ Kinh Nguyện.
Bước lên bờ... Đức Giêsu bảo các ông: “đem ít cá mới bắt lại đây!”...
“Anh em hãy đến mà ăn!”. Sau mẻ cá lạ lùng, các tông đồ nhận ra
Chúa... Họ bước lên bờ, đi đến với Chúa của mình, tham dự vào “bữa
ăn” mà Chúa dọn sẵn. Trong tình yêu những người yêu không thể ở
hai thực tại khác nhau. Thiên Chúa luôn chờ ta ở bến bờ vĩnh cửu, đi
vào tương quan tình yêu với Thiên Chúa là “bước lên bờ”, nghĩa là
giữa bao công việc liên tục kế tiếp mỗi ngày, biết dành riêng thời giờ
đặc biệt để “lên bờ” đến với Ngài, tham dự bữa ăn Chúa dọn sẵn cho
ta, nơi đó Chúa cầm bánh trao cho ta. Trong tình yêu, biết dành thời
giờ cho nhau, bên nhau và cùng cầm lấy bánh ăn với nhau là những
dấu chứng tình yêu. Chúng ta tỏ lộ tình yêu đối với Chúa qua việc
tham dự thánh lễ, tham dự những giờ kinh nguyện... đó là một bằng
chứng về tình yêu dành cho Thiên Chúa. Khi nào tôi cảm thấy quá bận
rộn đến nỗi không thể sắp xếp thời giờ để tham dự thánh lễ và kinh
nguyện... Hãy xét lại tình yêu của tôi với Chúa.
5. Sự Phục Vụ Anh Em Đánh Giá Tình Yêu Của Người Môn Đệ
Đối Với Thầy
Khi ăn xong, Đức Giêsu hỏi ông Phêrô: “Này anh Simon con ông
Gioan, anh có mến Thầy hơn các anh em này không?” Ba lần Chúa
Giêsu hỏi và sau ba lần Phêrô trả lời (c.15-17), Chúa Phục Sinh trao
đặt Phêrô vào địa vị phục vụ Dân Chúa. Phêrô được chọn vào địa vị
“chăn dắt chiên của Thầy” không phải vì năng lực hay công đức của
ông, cũng không phải tình yêu của ông đối với Thầy trước đây, bằng
chứng là ông đã thề theo Thầy cho đến chết rồi lại chối Thầy trước mặt
một người tớ gái. Chúa Giêsu hỏi ông ba lần như để giúp ông tra vấn
lại tình yêu và lòng trung thành của ông đối với Chúa. Vì để phục vụ
người khác trong vai trò người dẫn dắt, phải chứng tỏ một tình yêu lớn
101

hơn. “Anh có yêu mến Thầy hơn những người này không?” Câu hỏi
của Chúa nhắm đến tương lai hơn là quá khứ. Người Chúa chọn phải
có một tình yêu đủ lớn đối với Thầy, và biểu lộ tình yêu ấy qua việc
phục vụ cho đàn chiên của Thầy. Nói cách khác, sự phục vụ đàn chiên
đánh giá tình yêu của người môn đệ đối với Thầy.
Ơn gọi Kitô hữu, cách riêng Lời Khấn Dòng mời chúng ta sống nhân
đức thờ phượng, để trong từng hành vi cử chỉ lời nói của chúng ta trở
thành hành vi thờ phượng và biến cuộc đời của chúng ta thành hiến lễ
tình yêu dâng lên Chúa từng ngày, từng giờ, từng giây phút. Đó là bằng
chứng về tình yêu của chúng ta đối với Thiên Chúa.
V. Tâm Sự Với Chúa - Cầu Nguyện
Lạy Chúa xin ban ơn cần thiết cách đặc biệt cho những vị đang được
trao phó đảm trách nhiệm vụ lãnh đạo trong nhà Dòng, trong các cộng
đoàn; và cho mỗi chúng con, để trong bất cứ ở tuổi nào, ở chức vụ
nào, mỗi chúng con, với tất cả tình yêu, biết quảng đại đóng góp phần
mình vào việc phát triển và xây dựng Giáo Hội, Hội Dòng, giáo xứ,
cộng đoàn nơi mình đang hiện diện.
Lạy Chúa, xin cho mỗi chúng con luôn ý thức rằng, khi “lên bờ” với
Chúa, Chúa không hỏi con lập được bao nhiêu hội đoàn, xây được bao
nhiêu cơ sở, làm phụ trách cai quản được bao nhiêu năm... Chúa chỉ
hỏi: Con làm bao nhiêu việc ấy bằng tình yêu nào đối với Thầy.32

32
Lời của Mẹ thánh Têrêsa Calculta
102

MỤC LỤC
A/ PHẦN HƯỚNG DẪN
CÁC BƯỚC TRONG MỘT GIỜ CẦU NGUYỆN 3
LƯỢNG GIÁ GIỜ CẦU NGUYỆN (15 phút) 5
An Ủi Thiêng Liêng 5
GỢI Ý GIÚP XÉT MÌNH LƯỢNG GIÁ NGÀY SỐNG 6
B/ PHẦN GỢI Ý SUY GẪM QUA CÁC ĐỀ TÀI
Đề tài 1 ĐỜI THÁNH HIẾN THEO HÌNH TƯỢNG HIỂN DUNG
CỦA CHÚA GIÊSU 7
Đề tài 2 YẾU TỐ ĐỂ SỐNG ƠN GỌI LÀM TÔNG ĐỒ 19
Đề tài 3 CUỘC CHIẾN ĐẤU VỚI MA QUỶ 23
Đề tài 4 NHỮNG LÝ DO KHÔNG THẮNG VƯỢT CÁM DỖ 29
Đề tài 5 CỨU CON THOÁT KHỎI GIỜ PHÚT NÀY? 35
Đề tài 6 THIÊN CHÚA TÌNH THƯƠNG ĐÓN NHẬN TÔI TRỞ VỀ
40
Đề tài 7 TIN ĐỨC GIÊSU LÀ THIÊN CHÚA THẬT 46
Đề tài 8 TIN CẦN ĐƯỢC NGHE VÀ THẤY 53
Đề tài 9 THÁI ĐỘ ĐỨC TIN CỦA THÁNH GIUSE 59
Đề tài 10 LỜI MỜI GỌI CHỈNH HƯỚNG CUỘC ĐỜI 68
Đề tài 11 ĐỨC KITÔ LÀ MỐI LỢI TUYỆT VỜI 75
Đề tài 12 THEO CHÚA TRÊN ĐƯỜNG THƯƠNG KHÓ VÀ KHỔ
NẠN 83
Đề tài 13 SỐNG TINH THẦN ĐỨC TIN THEO TÁM MỐI PHÚC 89
Đề tài 14 BẰNG CHỨNG TÌNH YÊU 97
MỤC LỤC 102

You might also like