Wskaźniki analiza ekonomiczna

1) ANALIZA PIONOWA:
Wskaźnik struktury
Składnik Rachunku Zysków i Strat
Rachunku Zysków = Przychody ze sprzedaży
* 100%
i Strat

Analiza pionowa odnosi się do analizy sprawozdania finansowego, w której

analizowana jest każda pozycja sprawozdania za dany rok obrotowy poprzez
porównanie jej z pozycją wspólną. Tak więc jest to również znane jako analiza
rozmiarów wspólnych.

W analizie pionowej pozycje w bilansie można wyrazić jako odsetek lub odsetek
sumy aktywów, zobowiązań lub kapitału własnego. Jednak w przypadku rachunku
zysków i strat to samo można wykazać jako odsetek sprzedaży brutto, podczas gdy
w rachunku przepływów pieniężnych wpływy i wypływy pieniężne są oznaczane jako
odsetek całkowitych wpływów pieniężnych.

W tym celu sprawozdania finansowe o wspólnej wielkości są stosowane, przy

czym korelacja różnych pozycji zestawienia z pozycją wspólną jest oznaczana jako
procent tej pozycji wspólnej, tj.

Za pomocą tej analizy tak obliczone wartości procentowe można bezpośrednio

porównać z wynikiem równoważnych odsetków z ostatnich lat lub innych firm
działających w tej samej branży, niezależnie od ich wielkości. Tak więc sprawozdanie
finansowe o wspólnej wielkości pomaga nie tylko w porównaniach wewnątrz firm, ale
także w porównaniach między firmami.

Wskaźnik struktury
Składnik bilansu
Bilansu = Suma bilansowa * 100%
2) ANALIZA POZIOMA: - DYNAMIKA
Okres bieżący
Wskaźnik dynamiki = Okres bazowy * 100%

Gdzie: rok bazowy = rok ubiegły

Oblicza się ją zarówno dla RZIS jak i dla Bilansu

Analiza pozioma to ten rodzaj analizy sprawozdania finansowego, w którym pozycja

sprawozdania finansowego za dany rok jest analizowana i interpretowana po
dokonaniu jej porównania z odpowiadającą jej pozycją z innego roku.

Jest to przydatne narzędzie do mierzenia trendu i kierunku w okresie. W ramach tej

analizy pozycje pozycji są porównywane w porównawczych sprawozdaniach
finansowych lub wskaźnikach w okresach sprawozdawczych, aby zarejestrować
ogólny wzrost lub spadek wyników i rentowności spółki.

Porównawcze sprawozdania finansowe odzwierciedlają rentowność i stan

finansowy koncernu za różne lata obrachunkowe w sposób porównawczy. Należy
pamiętać, że dane z dwóch lub więcej lat obrotowych można porównać tylko wtedy,
gdy zasady rachunkowości są takie same dla odpowiednich lat.

W analizie tej za rok bazowy uznaje się pierwszy rok, a jednostki w sprawozdaniu za
kolejny okres porównuje się z podmiotami ze sprawozdania z okresu bazowego.
Zmiany przedstawiono w liczbach bezwzględnych i procentowych.

ANALIZA TEMPA ZMIAN dla RZIS oraz dla BILANSU

okres bieżący−okres bazowy

Tempo zmian = okres bazowy
* 100 %
Wskaźnik udziału majątku trwałego i majątku obrotowego

majątek badany
= majątek całkowity * 100%

Ocena tych relacji ma istotne znaczenie dla wierzycieli przedsiębiorstwa oraz banków
udzielających mu kredytów. Udział trwałych składników w majątku przedsiębiorstwa
w sposób istotny zależy od rodzaju branży, technologii wytwarzania i asortymentu
wyrobów. Jest on szczególnie duży w przemysłach wydobywczych, budownictwie,
rolnictwie czy hotelarstwie.
Wskaźnik udziału majątku trwałego w majątku całkowitym jest drugim, głównym
wskaźnikiem z obszaru struktury majątku. Jego budowa przedstawia nieco zawężoną
wersję wskaźnika nr 1 ograniczając wartość aktywów długookresowych wyłącznie do
wartości aktywów trwałych. Otrzymany wynik tego wskaźnika informuje o
procentowym udziale aktywów trwałych w relacji do aktywów ogółem. Wyższa
wartość tego wskaźnika będzie oznaczała mniejszą elastyczność przedsiębiorstwa
na zmiany koniunktury gospodarczej, i co za tym idzie wyższe ryzyko prowadzenia
działalności, a zarazem droższe finansowanie tejże działalności. Optymalnym
rozwiązaniem będzie więc utrzymywanie wartości tego wskaźnika na możliwie niskim
poziomie.
Nieco zawężoną wersją wskaźnika udziału aktywów bieżących jest wskaźnik
udziału majątku obrotowego w majątku całkowitym informujący o procentowym
udziale majątku obrotowego w majątku ogółem. Wskaźnik ten jest niejako
uzupełnieniem wskaźnika udziału majątku trwałego w majątku całkowitym, gdyż
wartość majątku obrotowego i wartość majątku trwałego stanowią wartość majątku
ogółem. Oznacza to, że wraz ze wzrostem wartości jednego z dwóch
przedstawionych wskaźników udziału w majątku ogółem, wartość drugiego będzie
maleć. Wyższa wartość tego wskaźnika informuje o bardziej elastycznym profilu
prowadzonej działalności gospodarczej, a co za tym idzie łatwiejszej i szybszej
zmianie branży, czy specjalizacji.
 AKTYWA TRWAŁE
Wskaźnik unieruchomienia majątku = AKTYWA OBROTOWE * 100%

Interpretacją tego wskaźnika jest wzrost lub spadek wartość majątku trwałego w
relacji do majątku obrotowego. Oczywiście, im wyższa jest wartość majątku trwałego
w relacji do majątku obrotowego, tym struktura majątkowa przedsiębiorstwa jest
sztywna i trudniejsza do ewentualnych korekt i zmian. Zalecana wartość to taka
poniżej 1.

WSKAŹNIK PRODUKCYJNOŚCI MAJĄTKU

rzeczowe aktywa trwałe + inwestycje długoterminowe + zapasy___________

wartości należności długoterm. Należności inwestycje
krótkoterm.
niem. I pr. + długoterm. + rozlicz. + krótkoterm. + krótkoterm. + międzyokre.
między rozliczenia

CZYLI:

MAJĄTEK PRODUKCYJNY
WSK. PROD. MAJ. =
MAJĄTEK FINANSOWY

Majątek produkcyjny to inaczej wszystkie środki trwałe i zapasy, natomiast majątek

finansowy to wszystkie należności spółki, papiery wartościowe i środki pieniężne.
Interpretacja jest również bardzo prosta. Wskaźnik powinien przewyższać 1 - gdyż
majątek produkcyjny powinien być większy niż majątek finansowy
przedsiębiorstwa. Wyjątek mogą stanowić niektóre przedsiębiorstwa usługowe z
sektora finansowego lub banki - których analiza wymaga znajomości całkiem innych
wskaźników finansowych.
 WSKAŹNIK PRZEKŁADNI FINANSOWEJ
(WSKAŹNIK ZADŁUŻENI KAPITAŁU WŁASNEGO)

ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM
WPK = ----------------------------------------
KAPITAŁ WŁASNY

Wskaźnik ten informuje o tym, jaką wielokrotność kapitału własnego stanowią

wszystkie zobowiązania. Wskaźnik ten należy interpretować w zależności od branży,
jednak optymalna wartość tego wskaźnika nie powinna przekroczyć 3. Jeżeli
nastąpi taka sytuacja to wtedy ryzyko prowadzenia takiej działalności jest większe.
Jeśli natomiast wartość tego wskaźnika spada z roku na rok, to świadczy to o
zmniejszeniu uzależnienia firmy od finansowania zewnętrznego

WSKAŹNIK MIARA SAMOFINANSOWANIA

Wskaźnik struktury pasywów = __KAPITAŁ WŁASNY__

ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM

Wzorcową wartością tego wskaźnika jest wartość 2, jednak ze względu na

konieczność korzystania z finansowania obcego dopuszcza się wartość 1 a nawet
0,5 (W przypadku firm prowadzących szeroką działalność inwestycyjną). Im mniejsza
jest wartość tego wskaźnika, tym przedsiębiorstwo jest bardziej uzależnione od
finansowania ze środków zewnętrznych i nie zachowuje swojego samofinansowania.
Ponosi także w ten sposób dodatkowe koszty takie jak np. odsetki od otrzymanych
kredytów i pożyczek. W przypadku gdy wskaźnik otrzymuje wartość ponad 1, jest
wtedy w stanie spłacić swoje zobowiązania posiadanym kapitałem i wykazuje
płynność finansową.
__________________________________________________________________
ZŁOTA ZASADA BILANSOWA

KAPITAŁWŁASNY
ZŁOTA ZASADA BILANSOWA = AKTYWA TRWAŁE * 100%

Złota reguła bilansowania zakłada całkowite sfinansowanie aktyw trwałych, czyli

majątku, kapitałem własnym. Gdy te dwie wielkości oscylują w granicach 100%,
oznacza to utrzymanie stabilności finansowej firmy. Jeżeli te wielkości spadają
poniżej 100% to wtedy mamy do czynienia ze spadkiem stabilności finansowej
firmy. Przedsiębiorstwo może mieć w takiej sytuacji problem ze spłatą zadłużeń
Ze względu na trudną do zachowania złotą regułę bilansową, niektóre źródła podają,
że można ją uznać za zachowaną nawet w przypadku, gdy pokrycie aktywów trwa-
łych kapitałem własnym sięga jedynie 60%.

W praktyce przestrzeganie złotej zasady bilansowania zwiększa poczucie

bezpieczeństwa finansowego. Jej zachowanie sprzyja utrzymaniu równowagi
finansowej firmy oraz zmniejsza ryzyko związane z niepewnością przyszłych zysków.
Duża ilość środków trwałych wymaga stabilnego finansowania, czyli
długoterminowych zobowiązań i kapitału własnego. Zobowiązania krótkoterminowe
powinny być pokrywane aktywami obrotowymi. Utrzymanie równowagi finansowej na
odpowiednim poziomie zwiększa wiarygodność finansową firmy i określa optymalną
strukturę kapitału. Pozwala także zarządzającym diagnozować aktualną sytuację
przedsiębiorstwa.

ZŁOTA ZASADA FINANSOWA

AKTYWA TRWAŁE
KAPITAŁY DŁUGOTERMINOWE
≤1

AKTYWA OBROTOWE
KAPITAŁY KRÓTKOTERMINOWE
≥1

Złota zasada finansowania – opisana jest tak zwanym współczynnikiem struktury

kapitału. Wskaźnik ten określa poziom zadłużenia firm. Zgodnie z tą zasadą
przedsiębiorstwo nie powinno być zadłużone w więcej niż 50%; oznacza to, że
udział kapitału własnego w pasywach ogółem powinien wynosić min. 50% (lub kapitał
własny powinien sfinansować co najmniej 50% aktywów jednostki).

Wskaźnik struktury kapitału: Wsk = kapitał własny / aktywa ogółem * 100%

Uwaga. Wartość wskaźnika struktury kapitału będzie się różnić w zależności od

charakteru danej branży. Będzie on niższy w przedsiębiorstwach handlowych i
wyższy w firmach produkcyjnych. Błędem jest analizowanie i interpretowanie
wskaźników w oderwaniu od przedmiotu wskaźników biznesowych i branżowych
jednostki, w której ona funkcjonuje.

To jest kapitał na długo związany z firmą i właśnie to zapewnia przedsiębiorstwu

pewne bezpieczeństwo. Gdyby część aktywów trwałych była sfinansowana
zobowiązaniami krótkoterminowymi to w przypadku nawet niewielkich kłopotów z
płynnością finansową, firma musiałaby się pozbywać majątku trwałego (np. maszyn
produkcyjnych czy nawet części fabryk), a to już zdecydowanie zagrażałoby jej
dalszemu funkcjonowaniu.
Dlatego też, minimalnym wymogiem jest by kapitały stałe w pełni pokrywały całe
aktywa trwałe, a najlepiej, gdy kapitał stały pokrywa nie tylko aktywa trwałe, ale także
i część aktywów obrotowych.

WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI BIEŻĄCEJ

AKTYWA OBROTOWE
WPB = ZOBOWIĄZANIA BIEŻĄCE(KRÓTKOTERMINOWE)

Jeżeli wartość aktywów obrotowych jest większa od zobowiązań krótkoterminowych

dwukrotnie to zwykle przyjmuje się, że spółka jest płynna i nie ma problemów ze
spłatą bieżących zobowiązań. (wskaźnik około 2)
Niepokojącą sytuacją jest gdy wartość zobowiązań krótkoterminowych spółki
przekracza jej aktywa obrotowe (wskaźnik poniżej 1). W takim wypadku firma może
mieć problemy z regulowaniem bieżących zobowiązań, co w konsekwencji może
doprowadzić ją nawet do bankructwa. W praktyce przyjmuje się, że odpowiednie
wielkości wskaźnika Current Ratio dla przeciętnej spółki giełdowej oscylują na
poziomie 2. Wartości poniżej jeden są niebezpieczne zwłaszcza w wypadku
spółek produkcyjnych i handlowych utrzymujących duże zapasy. Mogą one
świadczyć o tym, że spółka może mieć problemy z płynnością finansową. Generalnie
nie ma sztywnych standardów wielkości wskaźnika dla spółek. Warto przed
podjęciem decyzji o inwestycji porównać wartość Current Ratio interesującej spółki z
innymi z jej branży. Dla niektórych sektorów (np branża deweloperska) bardziej
odpowiednim wskaźnikiem jest Wskaźnik Szybkiej Płynności (Quick Ratio), który
nie uwzględnia w aktywach zapasów spółki. Jeżeli wartość wskaźnika oscyluje na
poziomie wyraźnie niższym od średniej w branży to warto dokładniej zbadać
strukturę aktywów obrotowych i zobowiązań krótkoterminowych. Być może spółka
ma problemy z płynnością co powinno być sygnałem ostrzegawczym.

WSKAŹNIK SZYBKIEJ PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ

PŁYNNE AKTYWA OBROTOWE (AKTYWA OBROTOWE−ZAPASY )
WPS= ZOBOWIĄZANIA BIEŻĄCE(KRÓTKOTERMINOWE )

Radzi się, aby płynność szybka utrzymywała się w firmie w granicach od 1,0 do
1,2.
Wynik poniżej tej granicy może oznaczać, że terminowa spłata zobowiązań
wymagała będzie upłynnienia zapasów (surowców, gotowych produktów), co
może potrwać zbyt długo i okazać się problematyczne.
Zbyt wysoki wskaźnik szybkiej płynności również nie jest powodem do
zadowolenia, ponieważ, podobnie jak w przypadku wskaźnika płynności bieżącej,
sugeruje zbyt małą ilość aktywów trwałych, a więc na przykład brak
znaczących inwestycji w firmie.

WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI NATYCHMIASTOWEJ (GOTÓWKOWEJ)

ŚRODKI PIENIĘŻNE
WPN = ZOBOWIĄZANIA BIEŻĄCE

Wskaźnik ten pokazuje w jakim stopniu firma jest w stanie regulować bieżące
zobowiązania finansowe aktywami o największej płynności, do których zalicza się
środki pieniężne. Z doświadczenia gospodarki wynika, że środki pieniężne powinny
stanowić co najmniej 16-20% zobowiązań bieżących, żeby przedsiębiorstwo było
zdolne do ich sprawnego regulowania Optymalna wysokość tego wskaźnika
wynosi więc 0,16 – 0,2. Wskaźnik ten nie odgrywa istotnej roli przy ustalaniu
płynności przedsiębiorstwa, ponieważ w myśl reguł zarządzania finansami, środki
pieniężne powinny być ograniczone do minimum, gdyż tylko aktywa zaangażowane
w obrocie generują wynik finansowy.

WSKAŹNIK RENTOWNOŚCI SPRZEDAŻY NETTO (ROS)

ZYSK NETTO
ROS = PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY * 100%
Wskaźnik ten nazywany jest również marżą zysku netto (lub wskaźnikiem
rentowności sprzedaży netto), co jest zgodne z jego istotą. Mianowicie, ukazuje on,
w procentach, jaka część przychodów pozostaje do dyspozycji jednostki po
odliczeniu wszystkich kosztów i podatków. Oznacza to, że w obliczeniach
wykorzystuje się zysk netto. Należy zaznaczyć, że wskaźnik rentowności sprzedaży
netto, obok ROE i ROA, bardzo często wykorzystywana jest przez inwestorów i
analityków.
Interpretacja wskaźnika rentowności sprzedaży netto i brutto jest bardzo zbliżona.
Im wyższe wartości przyjmują omawiane miary, tym bardziej korzystna jest
kondycja finansowa badanego przedsiębiorstwa. Literatura nie określa
optymalnego przedziału, w którym powinny zawierać się pożądane rezultaty. Dlatego
też, wyniki powinno się interpretować w oparciu o porównanie ich wartości z
rezultatami konkurencji, lub np. przeciętnymi wartościami wskaźników dla danej
branży.  W tym celu można np. posłużyć się raportami branżowymi, lub obliczyć
wartości średnie samodzielnie.

W interpretacji rezultatów bardzo istotna jest analiza zmian wartości wskaźników,

które zachodzą na przestrzeni kilku okresów sprawozdawczych. W tym przypadku,
należy zwrócić uwagę, czy rentowność sprzedaży (brutto, lub netto) wzrasta, czy też
maleje. Oczywistym jest, iż przyrosty są zjawiskiem pożądanym.

Natomiast malejące wartości wskaźników ukazują, że koszty, a także podatki (w

przypadku ROS) pochłaniają coraz większą część wygenerowanych przychodów. W
takiej sytuacji, można domniemywać, że jednostka nieprawidłowo je kontroluje.
Dodatkowo, im niższe są wartości wskaźników rentowności sprzedaży, tym
osiągnięcie, przez przedsiębiorstwo, danego poziomu zysku wymaga
wygenerowania wyższych przychodów.

Należy pamiętać, że w przedsiębiorstwie zamiast zysku może wystąpić strata. W

takim przypadku wartość obydwu wskaźników będzie ujemna. Tego rodzaju rezultaty
wskazują, że sytuacja badanej jednostki gospodarczej jest bardzo niekorzystna.
Mianowicie, nie jest ona rentowna, a poniesione koszty przewyższyły
osiągnięte przychody.

WSKAŹNIK RENTOWNOŚCI SPRZEDAŻY BRUTTO

ZYSK BRUTTO
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
* 100%

W tym wskaźniku interpretacja jest zbliżona do interpretacji wskaźnika rentowności

sprzedaży brutto, z tym że ten wskaźnik obrazuje relację zysku netto do przychodów
ze sprzedaży o czym trzeba szczególnie pamiętać.

Czyli interpretacja:

Interpretacja wskaźnika rentowności sprzedaży netto i brutto jest bardzo zbliżona.

Im wyższe wartości przyjmują omawiane miary, tym bardziej korzystna jest
kondycja finansowa badanego przedsiębiorstwa. Literatura nie określa
optymalnego przedziału, w którym powinny zawierać się pożądane rezultaty. Dlatego
też, wyniki powinno się interpretować w oparciu o porównanie ich wartości z
rezultatami konkurencji, lub np. przeciętnymi wartościami wskaźników dla danej
branży.  W tym celu można np. posłużyć się raportami branżowymi, lub obliczyć
wartości średnie samodzielnie.

W interpretacji rezultatów bardzo istotna jest analiza zmian wartości wskaźników,

które zachodzą na przestrzeni kilku okresów sprawozdawczych. W tym przypadku,
należy zwrócić uwagę, czy rentowność sprzedaży (brutto, lub netto) wzrasta, czy też
maleje. Oczywistym jest, iż przyrosty są zjawiskiem pożądanym.

Natomiast malejące wartości wskaźników ukazują, że koszty, a także podatki (w

przypadku ROS) pochłaniają coraz większą część wygenerowanych przychodów. W
takiej sytuacji, można domniemywać, że jednostka nieprawidłowo je kontroluje.
Dodatkowo, im niższe są wartości wskaźników rentowności sprzedaży, tym
osiągnięcie, przez przedsiębiorstwo, danego poziomu zysku wymaga
wygenerowania wyższych przychodów.

Należy pamiętać, że w przedsiębiorstwie zamiast zysku może wystąpić strata. W

takim przypadku wartość obydwu wskaźników będzie ujemna. Tego rodzaju rezultaty
wskazują, że sytuacja badanej jednostki gospodarczej jest bardzo niekorzystna.
Mianowicie, nie jest ona rentowna, a poniesione koszty przewyższyły
osiągnięte przychody.

WSKAŹNIK RENTOWNOŚCI AKTYWÓW OGÓŁEM

ZYSK NETTO
ROA = AKTYWA OGÓŁEM * 100%
Podobnie do pozostałych miar rentowności (nie wszystkich) wskaźnik ROA jest
stymulantą. Oznacza to, że im jego wartość jest wyższa, tym lepsza jest
kondycja finansowa jednostki. Dla wskaźnika rentowności aktywów nie określa się
przedziału racjonalnego. To znaczy, iż nie istnieje zakres wartości tej miary, który
postrzegany jest jako pożądany.
Rezultaty ROA interpretuje się głównie w kontekście zmian jego poziomu w czasie.
W takim przypadku przyrosty są pożądane, natomiast spadki nie. Dodatkowo,
wyniki powinno zestawić się z rezultatami, które osiągają najważniejsi konkurenci.
Inna możliwością, jest porównanie obliczonej wartości ROA z jej średnim poziomem
dla danej branży. W tym celu można skorzystać z opracowań naukowych,
branżowych, lub obliczyć wartość przeciętną samodzielnie. Wymaga to jednak
dużego nakładu pracy, ponieważ, w takim przypadku należy pozyskać sprawozdania
wszystkich podmiotów, które działają w danej branży (przynajmniej spółek
giełdowych). Następnie dla każdej jednostki należałoby wyliczyć wskaźnik ROA, a
następnie obliczyć średnią arytmetyczną.
Podobnie do wielu innych wskaźników rentowności, ROA może przyjmować wartości
ujemne. Dzieje się tak, w przypadku, gdy dane przedsiębiorstwo generuje stratę, a
nie zysk. Oczywistym jest, że w takiej sytuacji rezultaty wskazują na bardzo
niekorzystną sytuację finansowa jednostki.

WSKAŹNIK RENTOWNOŚCI KAPITAŁU WŁASNEGO

ZYSK NETTO
ROE = KAPITAŁWŁASNY

Wskaźnik rentowności kapitału własnego jest stymulantą. Oznacza to, że im

wyższa jest jego wartość, tym bardziej korzystna jest sytuacja
przedsiębiorstwa. Należy dodać, że w przypadku tego wskaźnika, nie został
określony poziom optymalny, który miałby sugerować jakie wyniki świadczą o dobrej
kondycji finansowej jednostki. Dlatego też, rezultaty należy interpretować, przede
wszystkim, w oparciu o zmiany wartości wskaźnika w czasie. Wzrosty będą
wskazywały, że sytuacja jednostki ulega poprawie, natomiast spadki będą
sugerować jej pogorszenie.
Źródłem wielu konkluzji jest zestawienie rezultatów z pewną wartością porównawczą.
Jest to np. wynik konkurenta, lub średnia wartość wskaźnika dla danej branży.
Można ją obliczyć samodzielnie – należy ustalić wartość ROE dla wszystkich
jednostek działających w branży, a następnie policzyć średnią arytmetyczną. Często
jednak, w poszczególnych gałęziach gospodarki funkcjonuje bardzo wiele
przedsiębiorstw. W takim przypadku można zastosować uproszczenie i obliczyć
wartość średnią jedynie dla spółek giełdowych.
Bardzo ważne jest, że wskaźnik ROE może przyjmować wartości ujemne. Dzieje
się tak, gdy przedsiębiorstwo, w danym okresie, wygenerowało stratę. Oznacza to,
że nie uzyskało księgowej nadwyżki przychodów nad kosztami. Ujemne rezultaty
wskazują, że sytuacja przedsiębiorstwa jest niekorzystna.
WSKAŹNIK CYKLU NALEŻNOŚCI W DNIACH

PRZECIĘTNY STAN NALEŻNOŚCI

PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
* LICZBA DNI BADANEGO OKRESU

ZAWSZE PISAĆ ZAŁOŻENIA!! -> ILE ZAKŁADAMY DNI CZY 360 CZY 365

Wskaźnik rotacji należności w dniach informuje, przez ile dni gotówka jest
zamrożona w należnościach (przez ile dni dokonuje się tzw. cykl inkasa
należności). Na poziom wskaźnika ma wpływ polityka kredytowania odbiorców
stosowana przez przedsiębiorstwo, jak i rozwiązania przyjęte w danej branży.

Przy ocenie zmian wartości wskaźnika w czasie (w ciągu kilku okresów):

o spadek rotacji należności w dniach ocenia się pozytywnie i interpretuje jako

poprawę zarządzania należnościami w przedsiębiorstwie (lepsza
ściągalność, lepsza polityka kredytowa), a także poprawę płynności
finansowej – gotówka szybciej powraca do przedsiębiorstwa,
o wydłużanie rotacji należności w dniach ocenia się odpowiednio negatywnie i
interpretuje jako pogorszenie zarządzania należnościami w
przedsiębiorstwie (gorsza ściągalność, gorsza polityka kredytowa), a także
pogorszenie płynności finansowej – gotówka dłużej pozostaje poza
przedsiębiorstwem.
 WSKAŹNIK ROTACJI ZAPASÓW W DNIACH
ZAPASY
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
* LICZBA DNI W OKRESIE
ZAWSZE PISAĆ ZAŁOŻENIA!! -> ILE ZAKŁADAMY DNI CZY 360 CZY 365

Wskaźnik rotacji zapasów w dniach informuje przez ile dni w przybliżeniu gotówka
jest zamrożona w zapasach. Innymi słowy, wskaźnik informuje, co ile dni
przedsiębiorstwo odnawia stan zapasów. Wartości wskaźnika rotacji zapasów w
dniach zależą od stosowanej technologii produkcji (wyznaczającej długość cyklu
produkcyjnego) oraz polityki zarządzania zapasami w przedsiębiorstwie.
Wzrost rotacji zapasów w dniach może być przejawem gromadzenia zapasów, co
przy osłabieniu popytu (np. przy braku wzrostu sprzedaży) jest zjawiskiem
negatywnym.

Przy ocenie zmian wartości wskaźnika w czasie (w ciągu kilku okresów):

o spadek rotacji zapasów w dniach oceniamy pozytywnie i interpretujemy

jako poprawę efektywności w zarządzaniu zapasami przedsiębiorstwa –
w rezultacie następuje bowiem mniejsze zapotrzebowanie na kapitał, a co za
tym idzie poprawa płynności finansowej przedsiębiorstwa, spadek kosztów
finansowych i poprawa rentowności,
o wzrost rotacji zapasów w dniach oceniamy odpowiednio negatywnie i
interpretujemy jako pogorszenie efektywności w zarządzaniu zapasami
przedsiębiorstwa, w rezultacie następuje bowiem wzrost zapotrzebowania
na kapitał, a co za tym idzie pogorszenie płynności
finansowej przedsiębiorstwa, wzrost kosztów finansowych i
pogorszenie rentowności działania,
o jeżeli następuje wzrost rotacji zapasów w dniach, a poziom sprzedaży
jest stabilny bądź spada, sytuację taką interpretujemy dodatkowo jako
 możliwy sygnał o gromadzeniu zapasów nadmiernych w
przedsiębiorstwie (co należy wnikliwiej zbadać).

WSKAŹNIK CYKLU ZOBOWIĄZAŃ

PRZECIĘTNY STAN ZOBOWIĄZAŃ

= KRÓTKOTERMINOWYCH * LICZBA DNI BADANEGO OKRESU
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY

ZAWSZE PISAĆ ZAŁOŻENIA!! -> ILE ZAKŁADAMY DNI CZY 360 CZY 365

Wskaźnik rotacji zobowiązań krótkoterminowych (bieżących) w dniach określa ile

przeciętnie dni upływa w przedsiębiorstwie od momentu powstania zobowiązań
bieżących do momentu ich spłaty.

Przy ocenie zmian wartości wskaźnika w czasie (w ciągu kilku okresów):

-wzrost rotacji zobowiązań bieżących w dniach (przy założeniu, że regulowanie
tych zobowiązań następuje terminowo), oceniamy pozytywnie, co świadczy o
lepszym zarządzaniu kapitałem w przedsiębiorstwie – może ono bez przeszkód
przez dłuższy okres wykorzystywać tanie źródła finansowania działalności,
-wzrost rotacji zobowiązań bieżących w dniach przy nieterminowym
regulowaniu tych zobowiązań oceniamy bardzo negatywnie (jest to zagrożenie
płynności finansowej),
-spadek rotacji zobowiązań bieżących w dniach oceniamy odpowiednio
negatywnie z punktu widzenia konieczności angażowania innych źródeł kapitału,
świadczy jednak o poprawie płynności finansowej.
 CYKL KONWERCJI GOTÓWKI

Wskaźnik cyklu
konwercji gotówki = cykl zapasów + cykl należności – cykl zobowiązań
krótkoterminowych

 Informuje o tym, ile dni mija od momentu zapłaty za materiały, zakupione do

produkcji towarów do momentu otrzymania gotówki za sprzedany towar. Cykl
konwersji gotówki wiąże się z pojęciem cyklu operacyjnego. Cykl operacyjny oznacza
okres (w dniach), który upływa od zakupu materiałów do otrzymania gotówki z
należności) – jest sumą cyklu zapasów i cyklu należności. Zapłata za zakupiony
towar może być jednak odroczona w czasie, o czym informuje długość cyklu
zobowiązań. Cykl konwersji gotówki jest różnicą między cyklem operacyjnym a
cyklem zobowiązań.

Jedne źródła podają, że idealny cykl konwersji gotówki powinien wynosić zero –
wtedy cykl operacyjny pokrywa się z cyklem zobowiązań. Jednak najczęściej
można się spotkać z założeniem, że za bezpieczną długość cyklu można uznać
okres do 1 miesiąca +/- 30 dni. Jednak ostatecznie wszystko zależy od branży i
specyfiki danej spółki.

Im dłuższy cykl konwersji gotówki, tym gorzej bo można oznaczać kłopoty z

płynnością.

Im krótszy cykl tym lepiej, bo tym szybciej gotówka wraca do spółki i może być
ponowni wykorzystana.

Jeśli cykl zobowiązań jest dłuższy, niż cykl operacyjny, cykl konwersji gotówki będzie
mieć wartość ujemną, co oznacza, że spółka finansuje się na swoich dostawcach. To
dla niej bardzo komfortowa sytuacja.

Jeśli jednak okazałoby się, że cykl zobowiązań jest długi, bo spłata zobowiązań
przez spółkę jest nieterminowa, byłby to sygnał bardzo negatywny.
Dod. Info :
Budowa cyklu obiegu gotówki w firmie:
W każdej firmie w cyklu produkcyjnym występują takie same elementy cyklu:

1. Zakup materiałów (na kredyt).

2. Rozpoczęcie produkcji.
3. Przeniesienie gotowych produktów do magazynu.
4. Wysłanie ich z magazynu do odbiorców (którzy kupują na kredyt).
5. Spłacenie należności przez odbiorców – firma odzyskuje gotówkę i może znów
zakupić materiały.
6. Spłata zobowiązania za materiały przez firmę.

GOTÓWKA → ZOBOWIĄZANIA → MATERIAŁY → PRODUKCJA W TOKU → WYROBY

GOTOWE → NALEŻNOŚCI → GOTÓWKA

WSKAŹNIK ROTACJI AKTYWÓW RAZEM

PRZYCHODY NETTO ZE SPRZEDAŻY

Wskaźnik rotacji AR = AKTYWA OGÓŁEM

Wskaźnik uzupełnia ocenę sprawności (efektywności) działania, z punktu widzenia

zarządzania aktywami przedsiębiorstwa. Informuje o zdolności majątku
przedsiębiorstwa do generowania przychodów ze sprzedaży. Wskazuje także na
liczbę cykli realizowanych w ciągu roku obrotowego, w trakcie których całkowity
majątek przedsiębiorstwa przekształcany jest w przychody ze sprzedaży.

Im wyższa wartość wskaźnika rotacji aktywów ogółem, tym lepsza efektywność

zarządzania majątkiem przedsiębiorstwa.

Przy ocenie zmian wartości wskaźnika w czasie (w ciągu kilku okresów):

o wzrost wartości wskaźnika jest oceniany pozytywnie (pod warunkiem, że jego

wzrost wynika ze wzrostu przychodów ze sprzedaży, a nie spadku wartości
aktywów),
o spadek wartości wskaźnika odpowiednio jest oceniany negatywnie.

Za zadowalający poziom tego wskaźnika przyjmuje się wartość przekraczającą

1,7. Jednak jego wielkość zależy od branży.

Niski poziom charakteryzuje firmy przemysłowe o wysokiej kapitałochłonności.

Wysoki poziom tego wskaźnika zawiera się w przemysłach o dużym udziale pracy
ludzkiej w procesach produkcyjnych i o niskim zaangażowaniu kapitału.
Niektóre źródła podają, że spółki handlowe mogą się charakteryzować wskaźnikiem
bliskim 10. Natomiast spółki produkcyjne, które są kapitałochłonne, mogą mieć
wskaźnik rotacji aktywów w granicach 1.

WSKAŹNIK ROTACJI AKTYWÓW OBROTOWYCH

PRZYCHODY NETTO ZE SPRZEDAŻY

WRAO = AKTYWA OBROTOWE

Oczekuje się wzrostu jego wartości w czasie, świadczącego o coraz lepszym

wykorzystaniu aktywów obrotowych przez jednostkę.
Na jego wartość wpływają wszystkie składniki majątku obrotowego.
Wartość wskaźnika znacząco różni się od siebie w wśród branż i należy
rozpatrywać ją poprzez badanie dynamiki zmian lub porównując do spółek
wewnątrz branży.
Wskaźnik ten informuje ile razy w badanym okresie nastąpiło odtworzenie zasobów
majątkowych odpowiadających aktywom obrotowym.

WSKAŹNIK ROTACJI RZECZOWYCH AKTYWÓW

TRWAŁYCH

PRZYCHODY NETTO ZE SPRZEDAŻY

RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

Wskaźnik rotacji rzeczowych aktywów trwałych określa efektywność zarządzania

tymi aktywami w przedsiębiorstwie.
Wysokie wartości wskaźnika oznaczają, że pieniądz zaangażowany w rzeczowe
aktywa trwałe generuje wysokie stany przychodów ze sprzedaży.

Przy ocenie wskaźnika należy jednak zachować ostrożność – wysokie jego

wartości mogą bowiem być skutkiem niskiego poziomu aktywów rzeczowych,
które są zużyte i zamortyzowane w znacznym stopniu (dlatego przy ocenie
wskaźnika należy spojrzeć na wartości wskaźnika zużycia aktywów trwałych).
  Przy ocenie zmian wartości wskaźnika w czasie (w ciągu kilku okresów):
o wzrost wartości wskaźnika interpretujemy jako poprawę
wykorzystania rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa
(pod warunkiem, że wzrost ten nie wynika wyłącznie z rosnącego
zużycia rzeczowych aktywów trwałych),
o spadek wartości wskaźnika interpretujemy odpowiednio jako
pogorszenie wykorzystania rzeczowych składników majątku, co
ocenia się negatywnie.

WSKAŹNIK ROTACJI NALEŻNOŚCI

PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
ŚREDNI POZIOM NALEŻNOŚCI

Wskaźnik rotacji należności informuje o tym, jak skutecznie spółki ściągają swoje
należności – ile razy w ciągu roku należności zamieniają się w gotówkę.

Im wyższa wartość wskaźnika, tym bardziej skuteczna jest firma w ściąganiu

należności oraz tym krótszy jest cykl odzyskiwania gotówki.

Można spotkać się z opinią, że “bezpieczna” wartość wskaźnika to przedział 7-

10. Ostatecznie jednak kluczowa jest specyfika spółki, dlatego punktem odniesienia
powinna być średnia w branży, w której działa spółka. Warto również stosować
analizę poziomą – sprawdzać, czy wskaźnik rośnie czy spada, w porównaniu z
poprzednimi okresami.

Średnie wartości wskaźnika, w podziale branżowym, są bardzo zróżnicowane.

Branżami o najniższej ściągalności należności są budownictwo,
przemysł farmaceutyczny i przemysł elektromaszynowy (średnia nie przekracza
4).

Najbardziej efektywne w obracaniu należności są handel detaliczny (20,5), hotele

i restauracje (12,3)  oraz przemysł paliwowy (9,68).

Trzeba jednak być ostrożnym z wnioskami co do przemysłu drzewnego,

spożywczego, deweloperów, rynku kapitałowego i handlu detalicznego. W
obrębie tych branż zróżnicowanie wartości jest bardzo duże. Wygląda na to, że
modele biznesowe są bardzo zróżnicowane, choć w niektórych przypadkach spółki
mogłyby być chyba lepiej pogrupowane.
W teoretycznie idealnym przedziale zakresu wskaźnika 7-10 – mieści się jedynie
połowa branż (i to nie cała). To pokazuje, jak ważna jest specyfika branży, w której
działa firma i wartości typowe dla branży powinno być podstawowym punktem
odniesienia.

WSKAŹNIK OBSŁUGI ZADŁUŻENIA I

ZYSK BRUTTO + ODSETKI
—————————————————- > 1
RATY KAPITAŁOWE + ODSETKI

Wskaźnik pokrycia obsługi długu zwany jest również wskaźnikiem wiarygodności

kredytowej. Wartość tego wskaźnika informuje, ile razy zysk brutto z działalności
przedsiębiorstwa wraz z odsetkami pokrywa roczne spłaty rat kapitałowych i
odsetki, czyli obsługę kredytu. „Określa on więc stopnień zabezpieczenia obsługi
kredytu przez wygospodarowany w przedsiębiorstwie zysk. Jego wysokość zleży
od kondycji finansowej firmy i powinna być większa od 1 (minimum 1,2). Bank
Światowy za minimum przyjmuje 1,3, a jego optymalny poziom jako 2,5.
Oznacza to, że nawet gdy wpływy z działalności spadną o 50%, to i tak
przedsiębiorstwo będzie zdolne do spłaty kredytu w granicach minimalnego wskaźnik

WSKAŹNIK OBSŁUGI ZADŁUŻENIA II

ZYSK NETTO + AMORTYZACJA

—————————————————- > 1
RATY KAPITAŁOWE + ODSETKI

Wskaźnik pokrycia obsługi długu II, określa stopień zabezpieczenia spłaty rat
kapitałowych wraz z odsetkami z zysku netto. Określa także stopień
zapewnienia spłaty zobowiązań z tyt. Długów i płatności odsetkowych. Oznacza
to, że wysokość tego wskaźnika powinna przekraczać 1. Czyli wartość zysku
netto+ amortyzacja, powinna być wyższa od wartości rat kapitałowych +
odsetki. „Na spłatę kredytu może być bowiem przeznaczony zysk pozostający w
firmie po opodatkowaniu. Podatkobiorcy mają zawsze pierwszeństwo przed
zobowiązaniami kredytowymi. Poziom wskaźnika pokrycia obsługi długu
opartego na zysku netto powinien być co najmniej równy, a w zasadzie wyższy
niż 1. Śledzenie w czasie zmian poziomu tego wskaźnika dostarcza informacji o
sposobie wykorzystania kredytów do finansowania rozwoju przedsiębiorstwa.
Malejąca w czasie wielkość wskaźnika może świadczyć o nieefektywnym
zarządzaniu przedsiębiorstwem, niewielkiej zyskowności zainwestowanych
środków lub zbyt ambitnych planach rozwojowych firmy (nadmiernej skłonności do
inwestowania). Stałe utrzymywanie się niskiego poziomu tego wskaźnika może być
sygnałem o konieczności wydłużenia okresu spłaty kredytu.

WSKAŹNIK OGÓLNEGO ZADŁUŻENIA

ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM
DEBT RATIO = AKTYWA OGÓŁEM

Ze wzoru wyliczenia wskaźnika ogólnego zadłużenia wynika jasno, że im wyższa

jest jego wartość, tym większy jest udział kapitału obcego w majątku firmy. ->
zadłużenie jest większe (sytuacja negatywna). Konsekwencją takiej sytuacji mogą
być m.in. obniżona zdolność kredytowa przedsiębiorstwa czy obniżona wiarygodność
w oczach kontrahentów i inwestorów. W skrajnie niekorzystnej sytuacji może
dochodzić do niewypłacalności firmy.

Im niższa wartość tego wskaźnika tym obniża się udział kapitału obcego w
finansowaniu działalności a co za tym idzie, samodzielność finansowa firmy
wzrasta. (Sytuacja pozytywna)

WSKAŹNIK ZADŁUŻENIA DŁUGOTERMINOWEGO

ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE
AKTYWA OGÓŁEM

Wskaźnik zadłużenia długoterminowego informuje o udziale w sumie bilansowej

zadłużenia o terminie spłaty wynoszącym ponad rok (długoterminowego),.
Wskaźnik ten uzupełnia analizę wskaźnika zadłużenia ogólnego, ponieważ daje
obraz o strukturze terminowej długu. Możliwa jest sytuacja, że zadłużenie ogólne
będzie kształtowało się na dopuszczalnym poziomie (np. 50%) przy jednoczesnym
dużym udziale zadłużenia krótkoterminowego w sumie bilansowej. Wówczas będzie
występowało zagrożenie regularnej spłaty zobowiązań, ponieważ spółka będzie
musiała większość z nich spłacić w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Jeśli zadłużenie długoterminowe nie występuje to oznacza, że przedsiębiorstwo
reguluje swoje zobowiązania przychodami.

WSKAŹNIK DŁUGOTERMINOWEGO ZADŁUŻENIA

KAPITAŁU WŁASNEGO

ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERINOWE
KAPITAŁWŁASNY

Wskaźnik zadłużenia długoterminowego, inaczej nazywany wskaźnikiem

ryzyka, informuje, jaki jest poziom pokrycia zobowiązań długoterminowych
własnymi kapitałami. Zadowalający poziom wynosi 0,5, a jeśli wynik jest wyższy
niż 1,0, przedsiębiorstwo uznaje się za poważnie zadłużone.

WSKAŹNIK POKRYCIA ODSETEK ZYSKIEM

ZYSK BRUTTO +ODSETKI
ODSETKI
* 100%

Wskaźnik bada pokrycie odsetek zyskiem brutto, ponieważ odsetki od kredytów są

odliczane od podstawy opodatkowania (a więc pomniejszają wolumen zysku przed
opodatkowaniem). Suma zysku brutto i odsetek w liczniku wskaźnika pokrycia
odsetek zyskiem jest odpowiednikiem maksymalnej kwoty, jaką kredytobiorca może
zapłacić z tytułu tych odsetek, nie ponosząc strat. Im wyższe wartości przyjmuje
wskaźnik, tym wyższa jest zdolność przedsiębiorstwa do wywiązywania się z
zobowiązań odsetkowych (i wyższa jego wiarygodność kredytowa i pojemność
zadłużeniowa).

Poziom progowy tego wskaźnika wynosi 1,0.

Przy ocenie zmian wartości wskaźnika w czasie (w ciągu kilku okresów):

 wzrost wartości wskaźnika oceniamy pozytywnie i interpretujemy jako

wzrost zdolności przedsiębiorstwa do wywiązywania się ze spłaty zobowiązań
odsetkowych,
 spadek wartości wskaźnika oceniamy odpowiednio negatywnie i
interpretujemy jako spadek zdolności przedsiębiorstwa do wywiązywania się
ze spłaty zobowiązań odsetkowych.