INFORMACJE OGÓLNE

Góra (niem. Guhrau) – miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie górowskim,

siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Góra. Historycznie leżące na Dolnym
Śląsku.
Góra uzyskała lokację miejską przed 1298 rokiem. W latach 1975–1998 miasto
administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego.
Według danych z 31 grudnia 2017 r. miasto miało 11 671 mieszkańców.
W Górze urodził się Radosław Kałużny – polski piłkarz, defensywny pomocnik,
również obrońca.
Urodził się tu również nazistowski zbrodniarz wojenny Werner Neumann.

HISTORIA
Pierwsza wzmianka o wsi Góra pojawiła się już w 1155 r.
w bulli papieża Hadriana IV, która opisuje posiadłości biskupstwa
wrocławskiego. Nazwa miejscowości ma związek z położeniem na wzniesieniu
terenu.
W II poł. XIII wieku w niewielkiej odległości od wsi zaczęła się tworzyć osada
typu miejskiego. Lokacji Góry na prawie niemieckim dokonał książę Henryk III
głogowski. Dokument lokacyjny zaginął; przypuszcza się, że nastąpiło to
w 1288 r. lub 1289 r. Wówczas wieś Górę poczęto nazywać Starą Górą.
Rozwój miasta postępował bardzo szybko, gdyż w ciągu niewielu lat wykupiono
od księcia szereg przywilejów: prawo targowe, handel solą i mennicę. W 1304 r.
istniała już rada miejska z burmistrzem i rajcami. W 1319 r. Góra przeszła we
władanie linii ścinawskiej Piastów śląskich, pod koniec XIV w. – Piastów
cieszyńskich, a w 1506 r. – w ręce czeskie. W II poł. XV stulecia nawiedziły Górę
dwa wielkie pożary. Pierwszy całkowicie spopielił miasto. Drugi ponownie
zniszczył świeżo odbudowane budynki. Prawdopodobnie po drugim pożarze
mieszczanie przystąpili do budowy gotyckiego ratusza. Jego wieża zachowała
się jako dzwonnica wzniesionego później zboru ewangelickiego. Ten ślad
ratusza zniknął bezpowrotnie w 1966 r., kiedy to zbór rozebrano do
fundamentów, a na jego miejscu powstał skwer, na którym obecnie znajduje się
Pomnik Wolności.
O zamożności Góry stanowiło sukiennictwo. Nabrało także dużego znaczenia
młynarstwo wiatrakowe. Podstawowym czynnikiem warunkującym pomyślny
rozwój gospodarczy było dogodne położenie geograficzne – tuż przy granicy
z Polską – co pozwoliło utrzymywać bardzo korzystne stosunki handlowe. W II
poł. XVI i w początkach XVII w. miasto przeżywało największy w swych dziejach
rozkwit. Przed wojną trzydziestoletnią Góra liczyła 5 tys. mieszkańców i
posiadała 699 domów. Stawiało to ją w rzędzie śląskich miast średniej
wielkości.
Wojna trzydziestoletnia przerwała ten rozwój. Obrządek luterański znalazł tu
wielu wyznawców, toteż przymusowa rekatolicyzacja spowodowała, że z Góry i
jej okolic wywędrowało 4 tys. protestantów, którzy osiedlili się w granicach
państwa polskiego.

Widok Góry przed 1819 r.

W styczniu 1741 r. Góra wraz z innymi miastami śląskimi przeszła pod
panowanie pruskie. W czasie wojny siedmioletniej miasto spotkała największa
w jego historii klęska żywiołowa. W 1759 r. zostało podpalone przez wojska
rosyjskie i doszczętnie strawione przez ogień. Dopiero po 25 latach odbudowa
dobiegła końca. Zabudowano nawet puste place, które pozostały po wojnie
trzydziestoletniej. Na przełomie XVIII i XIX stulecia położenie gospodarcze Góry
zaczęło się zmieniać. Zmalała rola sukienników. Wpłynął na to z jednej strony
rozwój przemysłu tekstylnego, z drugiej – protekcjonizm władz rosyjskich.
Główną rolę zaczęło odgrywać młynarstwo i handel artykułami żywnościowymi.

Nieczynny dworzec kolejowy
14 grudnia 1885 r. Góra Śląska została połączona jednotorową linią kolejową z
Bojanowem o długości 15,2 km. W październiku 1906 r. otwarto 35-
kilometrową, jednotorową linię kolejową do Odrzycka, dzięki czemu Góra
uzyskała połączenie z resztą sieci kolejowej Dolnego Śląska (w latach 1920-1939
z powodu wytyczenia granicy polsko-niemieckiej zamknięto 5,4 km odcinek
Bojanowo-Zaborowice. W styczniu 1992 zawieszono przewozy pasażerskie na
całej 50 km linii kolejowej Bojanowo-Góra Śląska-Odrzycko.
W pobliżu stacji kolejowej wzniesiono największy zakład przemysłowy Góry
cukrownię (1889). W tym czasie powstały także mleczarnia (1882), młyn
parowy z piekarnią (1892) i rzeźnia (1892) – oparte na rolniczym zapleczu.
Po I wojnie światowej powstanie granicy niemiecko-polskiej podkopało
egzystencję ekonomiczną Góry. W okresie międzywojennym stała się miastem
prowincjonalnym. W wyniku przegranej przez Niemcy II wojny światowej Góra
wraz z całym Dolnym Śląskiem weszła w skład państwa polskiego. Została
zasiedlona przede wszystkim przez Polaków z ziem przyłączonych do Związku
Radzieckiego.
Góra dawniej
 Góra dziś

Wieża Głogowska

Urząd Miasta i Gminy Góra

 Kościół Św. Katarzyny w Górze

Wieża Ciśnień

Dziękuję za uwagę.
Kamil Kwasik