12η Εβδομάδα

Ισορροπία Στερεών Σωμάτων

 Ισορροπία στερεών σωμάτων

 Ισορροπία στερεού σώματος
Για να ισορροπεί ένα στερεό σώμα πρέπει και
η συνισταμένη όλων των δυνάμεων που ασκούνται πάνω του να είναι ίση
με μηδέν και
η συνισταμένη όλων των ροπών που ασκούνται πάνω του να είναι ίση με
μηδέν

O
 Ισορροπία στερεού σώματος
Μια ομογενής σκάλα με μάζα m=15kg ακουμπά σε
λείο τοίχο. Η σκάλα έχει μήκος L=8m και σχηματίζει
γωνία α με το πάτωμα. Αν ο συντελεστής στατικής
τριβής ανάμεσα στη σκάλα και το πάτωμα είναι
μs=0,45, ποια η ελάχιστη γωνία α ώστε να μη
γλιστρήσει η σκάλα;


NW

Σχεδιάζουμε όλες τις δυνάμεις που L

ασκούνται στην σκάλα: 2
 
mg Nf
 α
f O
 Ισορροπία στερεού σώματος

NW Μια ομογενής σκάλα με μάζα m=15kg
ακουμπά σε λείο τοίχο. Η σκάλα έχει μήκος
L=8m και σχηματίζει γωνία α με το πάτωμα.
L Αν ο συντελεστής στατικής τριβής ανάμεσα
στη σκάλα και το πάτωμα είναι μs=0,45, ποια η
2 ελάχιστη γωνία α ώστε να μη γλιστρήσει η
 
mg Nf σκάλα;
 α Για να ισορροπεί η σκάλα πρέπει:
f O
∑F x = 0 ⇔ NW = f

∑F y = 0 ⇔ N f = mg
L mg
ως προς το Ο: ∑ τ = 0 ⇔ N W L sin α − mg
2
cos α = 0 ⇔ N W =
2 tan α
= f

Καθώς μειώνω την γωνία α η f αυξάνει και δεν πρέπει να περάσει την
τιμή της μέγιστης στατικής τριβής για να μην γλιστρήσει η σκάλα:
mg mg 1
f ≤ µs N f ⇔ ≤ µs N f ⇔ ≤ µ s mg ⇔ tan α ≥ ⇔ α ≥ 48o
2 tan α 2 tan α 2µ s
 Ισορροπία στερεού σώματος

NW Έστω ότι η σκάλα τοποθετείται υπό γωνία 60ο
Υπολογίστε την κάθετη δύναμη που ασκείται
από τον τοίχο πάνω στη σκάλα.
L L
2 ∑τ = 0 ⇔ NW L sin α − mg
2
cos α = 0 ⇔
 
mg Nf mg 15kg 9,81m / s 2
⇔ NW = ⇔ NW = ⇔
 2 tan α 2 tan 60 o
α
f O ⇔ NW = 42,48 N
Η στατική τριβή στη βάση της
σκάλας είναι:

f = NW ⇔ f = 42,48 N

Η μέγιστη στατική τριβή είναι:

f max = µ s N f = µ s mg = 0,45 ⋅15kg ⋅ 9,81m / s 2 = 66,22 N

 Ισορροπία στερεού σώματος

NW Έστω ότι η σκάλα τοποθετείται υπό γωνία 60ο
και άνθρωπος μάζας Μ=60kg ανεβαίνει στη
σκάλα. Υπολογίστε το ύψος που μπορεί να
d ανέβει ο άνθρωπος πριν γλιστρήσει η σκάλα.
 L
Mg 2
  Για να ισορροπεί η σκάλα πρέπει:
mg Nf
 ∑F x = 0 ⇔ NW = f
α
f O ∑F y = 0 ⇔ N f = mg + Mg ⇔ N f = (m + M ) g
L
ως προς το Ο: ∑τ = 0 ⇔ NW L sin α − mg 2
cos α − Mgd cos α = 0

Έστω ότι η απόσταση d που έχει ανεβεί ο άνθρωπος είναι η μέγιστη

δυνατή. Οπότε:

NW = f = f max = µ s N f = µ s (m + M ) g = 0,45 ⋅ (15kg + 60kg ) ⋅ 9,81m / s 2 = 331,09 N

 Ισορροπία στερεού σώματος

NW Έστω ότι η σκάλα τοποθετείται υπό γωνία 60ο
και άνθρωπος μάζας Μ=60kg ανεβαίνει στη
σκάλα. Υπολογίστε το ύψος που μπορεί να
d
ανέβει ο άνθρωπος πριν γλιστρήσει η σκάλα.
 L
L
Mg 2 ∑τ = 0 ⇔ NW L sin α − mg 2
cos α − Mgd cos α = 0 ⇔
 
mg Nf L
mg cos α
NW L sin α 2
 α ⇔ − −d =0 ⇔
f O Mg cos α Mg cos α
N L tan α mL
⇔d = W − ⇔ d = 6,8m
Mg 2M

Άρα ο άνθρωπος θα βρίσκεται σε ύψος από το έδαφος:

h = d ⋅ sin 60o = 5,9m

 Ισορροπία στερεού σώματος
Σε ποια περίπτωση η επιτάχυνση του
κέντρου μάζας είναι μηδέν αλλά η γωνιακή
επιτάχυνση γύρω από το κέντρο μάζας δεν
είναι μηδέν.
Σε ποια περίπτωση η επιτάχυνση του
κέντρου μάζας δεν είναι μηδέν αλλά η
γωνιακή επιτάχυνση γύρω από το κέντρο
μάζας είναι μηδέν.
Σε ποια περίπτωση η επιτάχυνση του
κέντρου μάζας είναι μηδέν και η γωνιακή
επιτάχυνση γύρω από το κέντρο μάζας είναι
μηδέν.

Στη C

Στη A

Στη B
 Ισορροπία στερεού σώματος
Φοριαμός βρίσκεται σε κεκλιμένο επίπεδο.
Ποιο το μεγαλύτερο θ για το οποίο το κουτί
δεν ανατρέπεται. Θεωρήστε το συντελεστή
στατικής τριβής αρκετά μεγάλο ώστε να μη
γλιστρίσει το κουτί.

Λίγο πριν ανατραπεί τι κουτί οι δυνάμεις

είναι:

a b b b
∑τ = 0 ⇔ mg sin θ 2
− mg cos θ = 0 ⇔ tan θ = ⇔ θ = tan −1
2 a a

Για α=b θ=45ο Για α=2b θ=27ο

 Ισορροπία στερεού σώματος
Αθλητής έχει ράϊσμα στον πήχυ του χεριού
και χρησιμοποιεί ελαστικό ιμάντα για να τον
κρατά σε ακινησία. Ο ιμάντας σχηματίζει
γωνία 40ο με την οριζόντια. Αν θεωρήσετε το
πήχυ ομογενή με μήκος 0,3m και μάζα 1,3kg
βρείτε την τάση στον ιμάντα και τις δυνάμεις
fx και fy
O

∑F x = 0 ⇔ f x = T cos(40) (1)

∑F y = 0 ⇔ f y + T sin( 40) = mg (2)

ως προς το Ο:
L mg 1,3kg 9,81m / s 2
∑τ = 0 ⇔ TL sin(40) − mg 2 = 0 ⇔ T = 2 sin(40) ⇔ T = 2 sin(40) ⇔ T = 9,92 N
(1) ⇔ f x = 9,92 cos(40) = 7,6 N
(2) ⇔ f y = 1,3kg 9,81m / s 2 − 9.92 sin( 40) = 6,38 N
 Ισορροπία στερεού σώματος
Ομογενής ράβδος με μάζα m=25kg και μήκος
L=2,2m είναι στερεωμένη στον τοίχο. Η ράβδος
βρίσκεται σε οριζόντια θέση με τη βοήθεια
σχοινιού που σχηματίζει γωνία θ=30ο με τη
O ράβδο. Από τη ράβδο κρέμεται πινακίδα με μάζα
Μ= 28kg. Υπολογίστε τις συνιστώσες της
δύναμης που ασκεί το υποστήριγμα στη ράβδο.

∑F x = 0 ⇔ FHx = FTx

∑F y = 0 ⇔ FHy + FTy − mg − Mg = 0

ως προς το Ο:
L mg 25kg 9,81m / s 2
∑τ = 0 ⇔ FHy L − mg 2 = 0 ⇔ FHy = 2 ⇔ FHy = 2
⇔ FHy = 123 N
Ισορροπία στερεού σώματος
Ομογενής ράβδος με μάζα m=25kg και μήκος
L=2,2m είναι στερεωμένη στον τοίχο. Η ράβδος
βρίσκεται σε οριζόντια θέση με τη βοήθεια
σχοινιού που σχηματίζει γωνία θ=30ο με τη
O ράβδο. Από τη ράβδο κρέμεται πινακίδα με μάζα
Μ= 28kg. Υπολογίστε τις συνιστώσες της
δύναμης που ασκεί το υποστήριγμα στη ράβδο.
FHy = 123 N

∑F y = 0 ⇔ FHy + FTy − mg − Mg = 0 ⇔
⇔ FTy = (m + M ) g − FHy ⇔ FTy = 396 N

FTy
FTx = o
= 686 N
tan 30

∑F x = 0 ⇔ FHx = FTx = 686 N