Pieniądz- powszechnie akceptowany w danym kraju środek płatniczy

Warunki:

1. Środek wymiany(cyrkulacja)
2. Jednostka obrachunkowa (miernik wartości dób i usług)
3. Środek płatniczy ( realizacja odroczonych płatności)
4. Przechowywania ( tezauryzacja)

M0- agregat obejmuje gotówkę. To baza monetarna ,, pieniądz wielkiej mocy’’

M1- gotówka+ wkłady bankowe (czeki, depozyty). Podstawowa miara pieniądza w roli srodka
płatniczego

Popyt na pieniądz – gdy istnieje zapotrzebowanie na pieniądz zgłaszane przez podmioty

gospodarcze.

Popyt na pieniądz zależy od ;

Wielkość produkcji
Liczba transakcji
Poziom cen produktów i usług
Nominalna i realna stopa %
Koszt posiadania pieniądza
(ceny, dochód, stopa procentowa)

Realny popyt na pieniądz:

a) Rosnie wraz ze wzrostem realnego dochodu
b) Maleje ze wzrostem stopy procentowej
c) Rośnie wraz ze wzrostem przeciętnych kosztów zmiany różnych aktywów na pieniądz

Podaz pieniądza – ilość pieniądza wyprowadzanego do obiegu

Czynniki:
1. Podaz zależy od bazy monetarnej
2. Od ludzi

Motywy pieniądza
1. Transakcyjny – trzymanie pieniądza
2. popyt przezornościowy( posiadanie pieniądza w celu realizacji przewidywanych zakupów dóbr i usług.
3. Popyt spekulacyjny- posiadanie pieniędzy z nadzieją na przyszłe dochody wynikające ze spadku cen
do aktywa lub innych okazji do korzystnych lokat

Rynek pieniezny

Polityka ekspansywna prowadzi do wzrostu podazy (przesuniecie w prawo)

Polityka restrekcyjan ograniczenie podaży ( w lewo)

Ujęcie neoklasyczne
 W warunkach wolnorynkowej gospodarki występuje tendencja do ustalania się na rynku pracy stanu
równowagi
 Każdy rynek ma własne mechanizmy
 Występuje zmiany stopy procentowej który zapewnia I=S
 Mechanizm zmian płac realnych gwarantujący pełne zatrudnienia
 Zmiany poziomu cen dopasowują popyt na pieniądz do podaży pieniądza

Ujęcie keynesowskie :
 Ograniczenia w działaniach mechanizmów wolnorynkowych
 Te ograniczenia nie musza być przy pełnym zatrudnieniu
 Równowaga przy istnieniu przymusowego bezrobocia

Model is-lm
 Równowaga na rynku towarowym i Pieniężnym
 Dochód wpływa na rynek pieniezny i stopę procentową

Rynek towarowy
 Im wyższe stopa procentowa tym niższe planowane inwestycje (wyższe % zachęcają do lokowania
pieniędzy w bankach a nie w inwestycjach)
 Przy wysokich stopach % występuję droższe zaciąganie kredytów na inwestycje

Zmienną endogeniczną mamy dochód(Y) i stopę procentową (r)

Ćwiartka druga – krzywa ilustrująca funkcje inwestycji, gdzie inwestycje są malejąca funkcją stopy % .
Zależy to od wrażliwości inwestycje na zmianę stopy %. Im ta wrażliwość jest większa to krzywa jest
bardziej płaska. Stroma jest dopiero przy niższej wrażliwości. Gdy inwestycje autonomiczne rosna
krzywa idzie w lewo gdy maleją to w prawo

Ćwiartka trzecia- pokazuje I=S. Linia 45 stopni pokazuje ze lezące na niej punkty maja indentyczną
wartość na osi poziomej i pionowej

Ćwiartka czwarta – zależność inwestycji od poziomu dochodu narodowego. Nachylenie krzywej

zależy od parametru KSO. Im skłonność do oszczędzania jest wyzsza tym krzywa jest bardziej stroma.
Spadek wydatków C przesuwa w lewo a wzrost w prawo.
 Nachylenie krzywej IS - jak widać z rysunku krzywa IS jest ujemnie nachylona, ponieważ im wyższa
stopa procentowa tym niższy poziom popytu globalnego i produkcji w równowadze.
Na nachylenie krzywej wpływ mają:
• współczynnik b (określający wpływ stopy procentowej na inwestycje) - im większa wartość b tym
większa zmiana Y na skutek zmiany i, a więc tym bardziej płaska jest krzywa IS.
• wartość mnożnika α - im większa wartość mnożnika tym większa zmiana Y w wyniku zmiany i, a
więc tym bardziej płaska IS. Ponieważ wartość mnożnika zależy od stopy podatkowej, to im wyższe t,
tym mniejsze α i tym bardziej stroma IS.

Zmiany położenia krzywej IS - zmiana poziomu wydatków autonomicznych (przy zachowaniu

wszystkich pozostałych zmiennych constant) powoduje przesunięcie krzywej IS w prawo (zwiększenie
wydatków) lub w lewo (zmniejszenie wydatków).
Czynniki dzialajace na krzywą is

 oczekiwania gospodarstw domowych odnośnie przyszłych dochodów

 oczekiwania przedsiębiorców odnośnie poziomu przyszłych zysków
 typ polityki fiskalnej realizowanej przez rząd (decyzje dotyczące zmiany wydatków lub zmiany stopy
podatkowej)

Krzywa LM

Ćwiartka druga pokazuje popyt spekulacyjny jak malejącą funkcjie stopy %. Im parametr jest wyższy
(w) to krzywa jest bardziej płaska
Ćwiartka czwarta – pokazuje popyt transakcyjny na pieniądz. Popyt jest rosnącą funkcją dochodu . im
parametr(w) jest większy tym krzywa jest bardziej stroma
Ćwiartak trzecia - warunek równowagi na rynku pienieznym od strony struktury popytu na pieniądz.

Nachylenie krzywej LM - im większa wrażliwość L na zmianę Y (współcz. k) oraz im mniejsza

wrażliwość L na zmianę i (współcz. h), tym bardziej stroma jest krzywa LM. Jeśli popyt na pieniądz nie
jest wrażliwy na zmiany i (h = 0) to LM jest pionowa, w przypadku, gdy popyt na pieniądz jest bardzo
wrażliwy na zmiany i to LM staje się coraz bardziej płaska.
Zmiany położenia krzywej LM - zwiększenie realnej podaży pieniądza powoduje przesunięcie krzywej
LM w prawo.
Zjawisko wypierania

Wypieranie polega na ograniczeniu popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego sektora prywatnego

pod wpływem wzrostu wydat- ków państwa, który powoduje zwiększenie popytu globalnego i w
konsekwencji wzrost stopy procentowej.

Efekt tłumienia (ang. Dampening effect) jest efektem realizowania przez bank centralny, polityki

pieniężnej o charakterze ekspansywnej, która charakteryzuję się zwiększaniem podaży pieniądza
poprzez wpływ na rynek pieniężny oraz towarowy.

Konsumpcja - jednym z założeń modelu ISLM jest fakt, iż podaż pieniądza ma wpływ na poziom
dochodu i tym samym na konsumpcję. Z jednej strony zwiększenie bazy monetarnej powoduje, iż
banki mogą przeznaczyć więcej środków na kredyty konsumenckie, z drugiej zaś powoduje spadek
stopy procentowej i tym samym sprawia, iż kredyty są dużo bardziej atrakcyjne. Wpływa to na wzrost
konsumpcji niezależnie od poziomu dochodu (konsumpcja autonomiczna) i przesuwa krzywą
konsumpcji w górę. Podobny wpływ na konsumpcję ma efekt majątkowy.
 Efekt majątkowy - polega na zmianie poziomu autonomicznych wydatków konsumpcyjnych na
skutek zmiany zasobów majątkowych (np. w efekcie wygrania głównej nagrody w El Gordo w
Rokitkowie).

Polityka monetarna w modelu

 przy ekspansywnej polityce monetarnej wzrostowi dochodu towarzyszy spadek st. procentowej.
(ceteris paribus)
 restrykcyjna polityka monetarna prowadzi do zmniejszenia dochodu i podwyższenia stóp
procentowych. (ceteris paribus)

Polityka fiskalna w modelu

 przy ekspansywnej polityce fiskalnej następuje wzrost dochodu wzrost stopy procentowej oraz efekt
wypierania (crowding-out)
 restrykcyjna polityka fiskalna prowadzi do zmniejszenia dochodu i stopy procentowej.

Na popyt globalny wpływają:

Realne bogactwo społeczeństwa,
Realne stopy procentowe,
Oczekiwania ekonomiczne,
Oczekiwania inflacyjne,
Zmiany w kursach wymiany walut,
Dochód państw importujących towary danego państwa.