Professional Documents
Culture Documents
.
.
.
.
.
.
.
Deneyimler, yeni başlayacak bir kişinin, bir taşıtı
bilimsel alamda kullanma yeterliliğini elde
edebilmek için, izleyeceği en uygun yolun :
‐ Taşıtla ilgili bilgileri kavrayacak düzeyde
öğrenim yapmış olma
‐ Taşıtın kullanımıyla ilgili kuramsal ve
uygulamasal düzeyde temel bilgileri öğrenme
‐ Taşıtı kullanma yeterliliğine daha önce ulaşmış
kimselerin kullanışlarını izleme
‐ Taşıtı kendi başına kullanarak deneyim kazanma
aşamalarından geçmek olduğunu göstermektedir.
.
BİRİNCİ BÖLÜM
GEMİ KULLANMA VE GEMİ KULLANICI
I‐ GEMİ KULLANMANIN ANLAMI
II‐ BİLİMSEL GEMİ KULLANMA
1‐ Güvenlik
A‐ Çevre Koşulları
B‐ Kumanda Kuvvetleri
C‐ Gemi Kullanıcı Yeterliliği
2‐ En uygun kısa süre
3‐ Başarı
III‐ YETERLİKLİ GEMİ KULLANICI OLABİLMEK
IV‐ GEMİ KULLANMAYA BAŞLAMAK
.
‐ İngilizce
‐ Meteoroloji
‐ Denizde Haberleşme
‐ Deniz Hukuku …..
‐ Seyir
‐ Gemicilik
‐ Denizde Çatışmayı Önleme
‐ Denizde Güvenlik
‐ Tekne Kullanma
.
I‐ GEMİ KULLANMANIN ANLAMI
Gemi Kullanma ; Kumanda etme yoluyla, bir gemiye
istenilen hareketleri yaptırmak
Gemi Kullanma ; Kuvvetleri yönetmek
Bir gemiye yaptırılabilecek hareketler, fiziksel yasalarla
sınırlıdır.
Gemi kullanıcının kumanda ettiği kuvvetlerin sayısı,
şiddeti, uygulama noktaları ne kadar çok olursa, gemiye
yaptırabileceği hareketler de o kadar çok ve hızlı olur (gemi
kullanıcı böyle bir gemiyi kolay kullanır)
Gemi kullanma eylemi, bu kadar kısa tanıma sığacak yalınlıkta
olmayıp, çok daha karmaşıktır.
Manevra yapan bir gemi, o sırada, yalnızca kullanıcının
doğrudan kumanda ettiği etmenlerin kuvvetlerinden değil,
dolaylı kumanda edebildiği ve kumanda edemediği etmenlerin
kuvvetlerindende etkilenir.
Bilimsel Gemi Kullanma sayılabilmesi için üç öğe gerekmekte.
1) Güvenlik
2) En uygun kısa süre
3) Başarı
(örneğin; sancaktan aborda olunması gereken yere iskeleden aborda
olunmuşsa, yanaşılması gereken bir rıhtım yerine başka bir rıhtıma
yanaşılmışsa, ortada kabaca bir gemiyi hareket ettirme eylemi bulunur
ama bilimsel gemi kullanmadan bahsedilemez)
Bilimsel Gemi Kullanma sayılabilmesi için üç öğe
gerekmekte.
1) Güvenlik
2) En uygun kısa süre
3) Başarı
1)‐ GÜVENLİK
Güvenliğin ortadan kalkarak kazaların oluşmasının üç ana
nedeni vardır.
C) Kullanıcı yetersizliği
A)‐ ÇEVRE KOŞULLARI
Örneğin; belirli bir yerde, belirli bir geminin döneceği,
geçeceği deniz alanı yoksa yada hava koşullarının gemi
üzerindeki etkileri, gemi kullanıcının kumanda ettiği kuvvetlerle
denetlenemeyecek, istenilen bileşkeyi veremeyecek
durumdaysa girişilecek bir manevranın kaza ile
noktalanacağı baştan belli demektir.
k
60 Metrelik Süper Yat Sulara Gömüldü
19 Şubat 2012
21 Eylül 2011 tarihinde, Proteksan tarafından üretilen Yogi
isimli süper‐yat Yunanistan’ın Skyros adasının 19 mil açığında battı.
Kötü hava koşulları nedeniyle mekanik bir arızadan dolayı
su alması sebebi ile battığı söylenen yatın tüm Fransız
mürettebatı Yunan Sahil Güvenlik helikopteri tarafından kurtarıldı.
Aldığımız bilgilere göre Yogi, Türkiye’de garanti kapsamında
gerçekleştirilen boyama işlemini bitirmiş Akdeniz’deki bağlama
noktasına gitmekteydi. Yatın kaptanı kaptanı Jean Louis Carrel
yaptığı açıklamada hava koşullarının çok zorlu olduğunu, bunun
sonucunda makinelerin egzosttan giren su sebebi ile durduğunu,
ardından da sintineye dolan suyun teknenin dengesini bozarak
sancak tarafına yatmasına sebep olduğunu söyledi.
Proteksan firmasından bir yetkili ise kimseyi suçlamak
istemediklerini, ancak yardım çağrısını aldıktan yedi saat sonra
yatın battığını belirterek, batış anına kadar sistemlerin
çalıştığının video görüntülerde görüldüğünden, Yogi’nin kurtarma
çalışmalarının yetersiz olabileceğini düşündüklerini söyledi.
Ancak hava şartlarının da zorlu olmasının kurtarma sürecine
etki etmiş olabilir diye ekledi.
Burgess Yachts firması tarafından haftalığı 357.000 Euro fiyatla
kiralanan yatın sahibine, kazadan sadece bir kaç gün önce
Camper & Nicholsons tarafından satın alma teklifi götürüldüğü de
gelen haberler arasında.
B)‐ KUMANDA KUVVETLERİ
Bir gemi uygun çevre koşulları bulunduğunda, yeterlikli
bir gemi kullanıcı tarafından, bilimsel anlamda kullanılabilmesi,
gemi kullanıcının elinde bulunan kuvvetlerin, gemiye, aşağıda
sıralanan noktaların tümünü yaptırmaya yetmesine bağlıdır.
1) Gemiyi, boysal olarak ileri ve geri hareket ettirebilmek
ve bunu en alçaktan en yükseğe kadar her hız basamağında
yapabilmek
2) Gemiyi, boysal olarak ileri ve geri, istenilen belirli
bir yönde ve belirli bir doğrultu üzerinde hareket ettirebilmek
3) Gemiyi, istendiğinde istenilen belirli bir yöne döndürebilmek
4) Gemiyi, istendiğinde, suya ve toprağa göre durdurabilmek
5) Gemiyi, istenilen belirli bir yerde, istenilen sürece tutabilmek
6) Gemiyi, gerektiğinde, kemeresel bir yönde, gövdesel olarak
hareket ettirebilmek
7) Geminin yapısından doğanlar ile dış etkenlerce gemi üzerinde
oluşturulan, her türlü boysal, kemeresel ve savrulmasal,
istenmeyen hareketleri giderebilmek ya da denetleyebilmek
KEMERE; Güveretenin döşenebilmesi için
posta uçlarını birleştiren enine (omurgaya dik)
konan kısımlardır
Bir gemiye, belirtilen bu hareketleri yaptırabilmek için,
kullanıcının elinde, geminin çeşitli yerlerine uygulayabileceği,
yeterli şiddette KUVVETLER bulunması gerektiği açıktır.
Günümüzde bu kuvvetler ;
‐ Ana Makineler
‐ Pervaneler
‐ Dümenler
‐ Baş iterler
‐ Kıç iterler
‐ Demirler
‐ Halatlar
‐ Irgatlar
‐ Vinçler
‐ Römorkörler
Yat Makine
Pervane
Pervane ve Şaft Dümen ve Pervane
Baş iter (Bow Trusth)
Bir gemide, az önce sıraladığımız araçların tümü,
yeterli sayıda ve kuvvette bulunmaktaysa, yeterlikli
bir gemi kullanıcı, uygun çevre koşullarında, böyle
bir gemiyi güvenlik içinde ve kolay kullanır.
Dev gemi karaya oturdu
TEKİRDAĞ'ın Şarköy İlçesi'nde kum kosteri olarak bilinen
yaklaşık 50 metre uzunluğundaki gemi, arıza yapınca
karaya oturdu.
Personel gemiyi halatlarla ağaca bağlarken,gemiyi gören ve
şaşkına dönenler hatıra fotoğrafı çektirdi.
Cuma günü Balıkesir'in Bandırma Limanı'ndan kalkan ve
ÜZERINDE HACIZ KARARı OLDUğU IÇIN gemi personeli
tarafından limandan uzaklaştırıldığı iddia edilen ‘Hantallar' isimli
kum kosteri, Marmara Denizi'nde MOTOR ARıZASı yapınca
sürüklenerek paraşütçülerin uçuş güzergahı olarak bilinen
Uçmakdere Mevkii'nde karaya oturdu.
GEMI, personel tarafından halatlarla ağaçlara
bağlanırken, Uçmakdere'de paraşütle uçuş yapan Tekirdağ Doğa
Sporları ve Havacılık Kulübü Başkanı Kadir Aksoy ise geminin
havadan görüntüledi.
3 metre karaya çıkan gemiyi gören çok sayıda kişi gemiyi
inceledi ve başında hatıra fotoğrafı çektirdi.
Gemi arızası bulunduğu yerde tamir edilemeyence
limana çekilmesi kararlaştırıldı.
Geminin Cuma günü karaya oturduğunu belirten Şarköy
Kaymakamı Zekeriya Güney, ""Gemi arıza yaptığı için
sürüklenerek karaya oturmuş. Yaralanan yok. Yapılan incelemede
gemi üzerinde 16 icra kararı olduğunu saptadık.
Gemiyi bu yüzden Baldırma Limanı'ndan uzaklaştırılmak
istendiğini düşünüyoruz. Tekirdağ Liman Başkanlığı konuyla ilgili
çalışmalarını sürdürüyor"" dedi."
C)‐ GEMİ KULLANICI YETERLİLİĞİ
Uygun çevre koşulları ve yeterli kumanda kuvvetleri
bulunduğunda bir geminin güvenlik içinde kullanılabilmesi için
gerekli olan son koşul, yeterlikli gemi kullanıcıdır.
2) En uygun kısa süre
3) Başarı
2)‐ EN UYGUN KISA SÜRE
Bir manevranın güvenlik içinde, başarıyla bitirilebilmesi için
gerekli olan en uygun kısa süre, o manevrada bilimsel
yöntemler uygulandığında, geçecek olan zamandır; bu ise,
gemiden gemiye ve koşullara göre değişir.
Örneğin; aynı noktadan hareket ettirilerek,
aynı çevre koşullarında,
aynı rıhtıma yanaştırılacak
büyüklükleri, yapıları ya da yükleme durumları farklı gemiler
Örneğin; aynı gemi tiplerinde için ise,
yükleme koşulları, çevre koşulları değiştiğinde
En uygun kısa sürenin, gemi kullanıcıyı kendisiyle ya da
başkasıyla yarışmaya zorlayıcı bir nitelik taşıyan en kısa süre
anlamına gelmediği
Çağdaşlık hızlılığı gerektirmekle birlikte, bu güvenliği tehlikeye
düşürmeyen bir hızlılık olmalıdır.
İyi gemi kullanma, bir işi, birkaç hızlı, keskin, tehlikeli
manevrayla bitirmeye çalışmakla doğru orantılı değildir
Güvenliğin yerini tehlikenin almaya başladığı manevralar,
bilimdışı bir kumar oynama eylemi almaya başlar.
Yüklü ve büyük gemiler kullanılırken bilgilere ve deneyimlere
dayanılarak ortaya çıkarılmış şu kelimeyi hep akılda tutulmalı.
En çabuk biten güvenli manevra, en uygun ağır yolla yapılandır
Bilimsel Gemi Kullanma sayılabilmesi için üç öğe
gerekmekte.
1) Güvenlik
A)Çevre koşullarının uygunsuzluğu
B) Gemiye kumanda edilmesini sağlayan kuvvetlerin yetersizliği
C) Kullanıcı yetersizliği
2) En uygun kısa süre
3) Başarı
3)‐ BAŞARI
Bir gemi kullanma eyleminin bilimsel, başka bir deyişle çağdaş
olup olmadığını belirleyen son öğe, manevraların başarıyla
bitirilip bitirilmediği olmalıdır.
III‐ YETERLİKLİ GEMİ KULLANICI OLABİLMEK
İnsanlar tarafından kullanılan taşıtlar içinde, suda yüzen
bir taşıt olan geminin kullanılması, KARA, HAVA ve UZAY
taşıtların kullanılmasından hem farklıdır, hem de daha zordur.
Çünkü
kara taşıtlarında yer ile tekerlek arasında olumlu sürtünme
oluşması,
uçaklarda yüksek hız yapılarak karıştırma hareketinin geride
bırakılması,
uzay taşıtlarında ise atmosferin bulunmaması,
bunların kullanımlarını kolaylaştırırken,
gemilerde durum tam tersinedir.
Ayrıca, KARA, HAVA ve UZAY taşıtlarında, taşıtı etkileyen
etmenler çok değildir.
Üstelik bu etmenlerin etkileri ile taşıtın her bir etkiye verdiği
yanıt önceden bellidir. Ve taşıtın tüm önemli hareketleri, çeşitli
düzenler yardımıyla ki bunların çoğu gelişmiş elektronik
düzenlerdir‐tam ölçülüp, kullanıcının bilgisine sunulur.
Bir bölümü su içinde, bir bölümü hava içinde bulunan
gemileri etkileyen bir çok etmen vardır.
Buna karşılık, etmenlerin tek tek ya da birleşik olarak
bir gemiyi nasıl etkilediklerini ölçüp gösteren düzenler yoktur.
Örneğin; bir gemide
‐ pervane
‐ pervane suyu
‐ dümen yelpazesi
‐ dümen suyu
‐ sığ su
‐ bank püskürmesi
‐ bank emmesi
‐ rüzgar ve akıntı savurtma
etkilerini gösteren araçlar bulunmamaktadır.
Bundan başka, bir gemiyi etkileyen tüm etmenlerin etkileri,
ZAMANA ve YERE GÖRE DEĞİŞİKLİK gösterir.
Koşulların değişimine bağlı olarak ortaya çıkan bu değişkenlik,
bir gemi üzerinde, etmenlerin her zaman farklı sonuçlar
doğurmasına yol açar.
Dünyadaki teknolojik gelişim, belki ileride bir gemiyi tümüyle
bir elektronik beyinin kullanmasını sağlayacak. Ancak bu olasılık
şimdilik pek yakın görünmemektedir.
1) Belirli bir düzeyde DENİZCİLİK Bilgi ve Deneyimi elde etmek
2) Gemi Kullanımının temel bilgilerini öğrenmek
3) Gemi Kullanımının uygulamasal temel bilgilerini öğrenmek
4) Yeterlikli gemi kullanıcıların, gemi kullanmalarını izlemek
5) Gemi Kullanarak deneyim kazanmak
Beş aşamadan ilkini oluşturan ‘’belirli düzeyde
DENİZCİLİK Bilgi ve Deneyimi elde etmek’’ ile anlatılmak
istenen, KAPTANLI YETERLİK BELGESİ almaya yetecek
düzeyde denizcilik bilgi ve deneyimi bulunmaktır.
Yalnızca belirli gemileri kullanacak bir kişi için
bu yeterlilik, kullanacağı gemilere uygun düşen bir kaptanlık
yeterlilik belgesi olabilir.
1) Belirli bir düzeyde DENİZCİLİK Bilgi ve Deneyimi elde
etmek
2) Gemi Kullanımının temel bilgilerini öğrenmek
3) Gemi Kullanımının uygulamasal temel bilgilerini
öğrenmek
4) Yeterlikli gemi kullanıcıların, gemi kullanmalarını izlemek
5) Gemi Kullanarak deneyim kazanmak
IV‐ GEMİ KULLANMAYA BAŞLAMAK
Daha önce saydığımız BEş AşAMAYı geçirerek, tek başına
gemi kullanmaya başlayacak duruma gelen bir denizci, başarılı
olabilme oranının, gerçekte her denizcide bulunması gereken,
bazı niteliklerini geliştirme oranıyla da yakından ilgili olduğunu
bilmelidir.
Verdiği komutlar, Köprü Üstündeki ilgililerin
‐ kolayca duyabileceği ses yüksekliğinde
‐ tam, kesin, açık, anlaşılır
‐ uygulanabilir olmalıdır.
İlerideki basamakları düşünülmeden girişilmiş bir
manevranın başarılı olması pek düşünülemez.
Yalnız, ‘’DÜşÜNÜLEN ILERIDEKI BASAMAKLAR’’
değişebilecek koşullara uyum sağlayabilmeyi de içermelidir.
8
Gemi kullanıcı, manevra sırasında her an uyanık bulunmalı,
tüm gelişmeleri yakından gözlemelidir.
Koşullarda ortaya çıkacak ani değişiklikleri, hemen fark etmeli
ve yeni koşullara uygun önlemler alabilmelidir.
Ayrıca, bir KILAVUZ KAPTAN, ya da KAPTAN çok az da olsa ara
sıra manevrayı düzenlerken
bir değerlendirme yanlışı yapma olasılığı vardır.
Böyle durumlarda, önemli olan yine uyanık bulunarak,
yapılan yanlışı zamanında kavrayıp onu düzetmenin yolunu
çabucak bulabilmektir.
‐ bilimsel yasalara dayanarak,
‐ görüp sezerek,
‐ her türlü değişken koşulu dikkate alarak,
‐ tüm etkileri kafasında hesaplayıp birbiriyle bağdaştırarak
ortaya, incelikle dolu, hiçbiri bir öncekine ya da başkasına
tam benzemeyen manevralar çıkarması olayı diye de görebiliriz.