PSIKOLOGJI

12
PLANE MËSIMORE
 Planifikimi vjetor i lëndës Psikologji 12
34 javë mësimore me nga 2 orë 45 minuta

Studimi i psikologjisë  7 orë

Biopsikologjia                         19 orë
Zhvillimi                                  15 orë
Njohja                                     15 orë
Variacionet mes individëve e grupeve 12 orë
Totali 68 orë

Shtator-Dhjetor Janar-Mars Prill-Qershor

14 javë x 2 orë= 28 orë 12 javë x 2 orë= 24 orë 8 javë x 2 orë= 16 orë
Njohuri të reja 20 orë Njohuri të reja 16 orë Njohuri të reja 8 orë
Veprimtari praktike 3 orë Veprimtari praktike 3 orë Veprimtari praktike 3 orë
Nr
Përsëritje 3 orë Përsëritje 3 orë Përsëritje 2 orë
Test 1 orë Test 1 orë Test 1 orë
Projekt 1 orë Projekt 1 orë Projekt 1 orë
Vlerësim projekti 1 orë
1.1 Objekti dhe synimet e
psikologjisë
1
1.2 Drejtimet e studimit të
PSIKOLOGJISË
STUDIMI I

psikologjisë
Kreu 1

1.3 Çfarë janë dhe çfarë bëjnë

psikologët
2
1.4 Vëzhgimi natyror, studimi i
rastit, intervistimi dhe sondazhi.
3 1.5 Metoda e korrelacionit dhe
eksperimenti

2
 Përsëritje (1)
2.1 Rruga e sinjaleve nga mjedisi në
trurin tonë
4
2.2 Funksionimi i sistemit nervor
qendror dhe periferik
2.3 Funksionimi i sistemit hormonal
KREU 2 BIOPSIKOLOGJIA

5 2.4 Eksperiencat shqisore dhe

formimi i kuptimit mbi botën.
2.5 Perceptimi i temperaturës,
6 dhimbjes dhe ekuilibrit
Veprimtari praktike (1)
2.6 Organizimi i botës perceptive
7 2.7 Përbërësit e motivacionit dhe
teoritë për të
2.8 Motivet biologjike e sociale
8
2.9 Natyra e emocioneve njerëzore
2.10/11 Teoritë për emocionet
9 shprehja e emocioneve
Veprimtari praktike (2)
3.1 Zhvillimi para lindjes deri në
10 adoleshencë
3.2 Zhvillimi gjatë adoleshencës
3.3 Zhvillimi prej adoleshencës e deri
ZHVILLIMI

në moshën e rritur
KREU 3

11 3.4/3.5 Pëlqimi seksual dhe bukuria

fizike si ta përmirësojmë
vetëvlerësimin?
12 3.6 Mundësitë e karrierës: përgatitja
për profesionin dhe botën e punës
3.7 Përballimi i zemërimit - një
aspekt themelor i inteligjencës

3
 emocionale
Përsëritje (3)
Test
13
Projekt Faza I
Veprimtari praktike (3)
14

4.1. Inteligjenca njerëzore: a matet

dot sa të zgjuar jemi?
1
4.2 Inteligjenca: a e shikojnë atë të
gjithë në të njëjtën mënyrë?
4.3 Të mësuarit dhe llojet e tij:
2 kushtëzimi klasik
4.4 Kushtëzimi veprues
Përsëritje (1)
3 4.5 Të mësuarit përmes vëzhgimit
dhe proceseve kognitive
4.6. Të menduarit
4 4.7 Kujtesa: tipat, proceset dhe
sistemet e saj
NJOHJA

4.8 Kujtesa shqisore, afatshkurtër

KREU 4

dhe afatgjatë
5
4.8 Kujtesa shqisore, afatshkurtër
dhe afatgjatë
Veprimtari praktike (1)
6
4.9 Harresa
4.10 Si ta përmirësojmë kujtesën
7
4.11 Gjendjet e ndërgjegjes
Veprimtari praktike (2)
8
4.12 Ëndrrat, hipnoza dhe meditimi
9 4.13 Gjendjet e ndërgjegjes dhe
përdorimi i drogave

4
 4.14 Si të meditoni
4.15 Marrja e vendimeve të
rëndësishme
10
5.1 Personaliteti dhe vlerësimi i tij

Përsëritje 2 orë
11 Test tremujori i dytë

Projekt Faza (II)

12 Veprimtari praktike

5.2 Diversiteti njerëzor: identiteti

gjinor dhe edukimi për barazi gjinore
1 5.3 Shkolla psikodinamike dhe
VARIACIONET MES INDIVIDËVE E

kontributet e saj në thellimin

e njohjes për njeriun
5.4 Kontributet e shkollës
bihevjoriste, humaniste dhe
GRUPEVE

2 kognitive
KREU 5

Për sjelljen dhe personalitetin

5.5 Kuptimi mbi sjelljen jonormale
Veprimtari praktike(1)
3
5.6 Shpjegimet për sjelljen jonormale
5.7 Trajtimi i sjelljes jonormale
4
Përsëritje
5.8 Perceptimi social dhe ndikimi
5 social
5.9 Qëndrimet dhe paragjykimet
Përsëritje
6
Test tremujori i tretë
7 Projekt Faza (III)

5
 Vlerësim projekti
Veprimtari praktike (II)
8
Veprimtari praktike (III)

6
 Planifikimi tremujor i lëndës Psikologji 12
Tremujori i parë Shtator-Dhjetor (28 orë)
Tematika Metodologjia dhe
Nr Temat mësimore Situata e të nxënit Vlerësimi Burimet
mësimore veprimtaritë e nxënësve
1 1.1 Objektivat dhe Përse njerëz të ndryshëm sillen në 1.Evokim (Imagjinatë e Vlerësohet aftësia Teksti
synimet e mënyra të ndryshme ndaj së njëjtës drejtuar) për të lidhur mësimor
psikologjisë situatë? Psikologët synojnë t’u 2.Realizimi i kuptimit informacionet me
përgjigjen pyetjeve të tilla. (Marrëdhëniet pyetje – njëri-tjetrin.
përgjigje) Vlerësohet aftësia
3.Reflektim (Ditarët e të për të analizuar
nxënit) mendimet e
1.2 Drejtimet e psikologëve.
studimit të Interesi për psikologjinë është 4.Evokim (Diskutim për Vlerësohet aftësia Teksti
STUDIMI I PSIKOLOGJISË

psikologjisë shfaqur rreth 2000 vjet më parë. njohuritë paraprake) për të lidhur mësimor,
Filozofët e antikitetit grek, si Sokrati 5.Realizimi i kuptimit informacionet me interneti
dhe Aristoteli, si dhe filozofë në (Marrëdhëniet pyetje – njëri-tjetrin. Biologji,
KREU 1

shekujt e mëvonshëm, kanë trajtuar përgjigje) Vlerësohet aftësia Filozofi

mjaft probleme me natyrë 6.Reflektim (Imagjinatë për të analizuar
psikologjike. e drejtuar) mendimet e
psikologëve.
2 1.3 Çfarë janë dhe A janë psikologët njerëzit që shohin 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet për Teksti
çfarë bëjnë filxhanin e kafes ose vijat në menduarit) qartësinë e mësimor,
psikologët pëllëmbën e dorës dhe parashikojnë 2.Realizimi i kuptimit mendimeve. interneti
fatin? Megjithëse ajo që bëjnë këta (Marrëdhëniet pyetje – Vlerësohet për Biologji,
njerëz, ngjan me psikologjinë, ata përgjigje) pjesëmarrjen në Sociologji
nuk janë psikologë. Po kështu nuk 3.Reflektim (Imagjinatë diskutim.
1.4 Vëzhgimi janë psikologë as astrologët. e drejtuar)
natyror, studimi, Dikush vendos që të bëjë sondazh 1. Evokim (përvijim i të Vlerësohet niveli i Burimet:
intervistomi dhe për të parë parapëlqimet e menduarit) përvetësimit të Teksti
sondazhi qytetarëve për kandidatët për 2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor

7
 kryetar bashkie para votimeve. Ai (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Sociologji
vendos që për këtë gjë të pyesë 100 përgjigje) Vlerësohet aftësia
pensionistë. Ç’mendim keni për 3. Reflektim (Punë për të komunikuar
këtë sondazh? individuale) dhe analizuar saktë
metodat e studimit
në psikologji.
3 1.5 Metoda e P.sh., ndryshimi i temperaturës shpie 1.Evokim (Diskutim i Vlerësohet aftësia Burimet:
korrelacionit dhe në ndryshimin e veprimtarisë fizike të njohurive paraprake) për të lidhur temën Teksti
eksperimentit njeriut; ndryshimet në sasinë e gjumit 2.Realizimi i kuptimit e re me njohuritë e mësimor
shpien në ndryshime në aftësinë për (Pyetja sjell pyetjen) mëparshme. Sociologji
të mësuar etj. Ndryshoret janë çdo 3.Reflektim (Punë Vlerësohet aftësia
karakteristikë ose gjendje e një individuale) për të prezantuar
individi, situate, objekti etj. që mund mendimin e tij
të ndryshojë. Në rastet e mësipërme saktësisht.
ndryshoret janë temperatura,
veprimtaria fizike, gjumi, aftësia për
Përsëritje të mësuar etj.
1. Evokim Vlerësohet aftësia Teksti
(Marrëdhëniet pyetje – për të lidhur temën mësimor
përgjigje) e re me njohuritë e
2. Realizimi i kuptimit mëparshme.
(Pyetja sjell pyetjen) Vlerësohet aftësia
3. Reflektim (Punë për të prezantuar
individuale) mendimin e tij
saktësisht
4 2.1 Rruga e sinjaleve Çfarë ndodh kur ju jeni duke u 1.Evokim (Diskutim për Vlerësohet aftësia e Teksti
nga mjedisi në përgatitur të bëni një dush dhe njohuritë paraprake) nxënësit për të mësimor,
trurin tonë fusni dorën në ujë për të marrë vesh 2.Realizimi i kuptimit lidhur interneti
nëse është i ngrohtë apo i ftohtë, sa (Marrëdhëniet pyetje – informacionin e ri Biologji
duhet për ju? Pse pirja e kafesë e përgjigje) me njohuritë e
bën njeriun nervoz? Sa duhet ta 3.Reflektim (Punë mëparshme.

8
 ngrejë zërin mësuesi në mënyrë që individuale) Vlerësohet aftësia
ta dëgjojë edhe nxënësi i fundit? për të prezantuar
mendimin e tij të
2.2 Funksionimi i saktë.
sistemit nervor Ju po vizitoni një mikun tuaj në një 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet aftësia Teksti
qendror dhe spital psikiatrik ku ai po kurohet menduarit) për të analizuar dhe mësimor
periferik për një dëmtim në tru. Ai është 2.Realizimi i kuptimit shpjeguar mënyrën Biologji
përgatitur për takimin me ju: ka (Mbajtja e strukturuar e e ndërtimit të
bërë dush, është rruar dhe tani vjen shënimeve) sistemit nervor.
me gëzim t’ju takojë në sallën e 3.Reflektim (Ditarët e të Vlerësohet aftësia
pritjes. Ju vini re se ai ka rruar nxënit) për të diskutuar dhe
vetëm faqen e djathtë. Ta ketë bërë për të pranuar idetë
nga pakujdesia apo mban vetëm e kundërta.
gjysmë mjekre? Për një çast
mendoni se është bërë psikopat. Ju,
BIOPSIKOLOGJIA

i habitur, shkoni drejt bufesë dhe

porositni për të dy nga një lëng
KREU 2

frutash. Ai vështron gotën tuaj dhe

duket i irrituar që nuk e ka një të
tillë. Ju e vini re dhe ia vini në të
djathtë gotën që ai e ka në të majtë.
Ai e merr atë dhe fillon ta pije. Ju
merrni edhe nga një pjatë për të
ngrënë. Ai ha vetëm ushqimin e
gjysmës së djathtë të pjatës dhe
ndalon. Thotë se është i uritur dhe
se do më. Ju i thoni që ai ka ushqim
në pjatë. Ai e rrotullon pjatën dhe
vazhdon të hajë. Ju kuptoni se ai
nuk është një psikopat. Shpjegoni se
çfarë ka ndodhur me të.

9
 5 2.3 Funksioni i Supozoni se jeni stresuar prej 1. Evokim (Diskutim i Vlerësohet aftësia Teksti
sistemit hormonal marrëdhënies me njërin prej njohurive paraprake) për të lidhur mësimor
prindërve tuaj. Shpjegoni se cila 2. Realizimi i kuptimit informacionin e Biologji
gjëndër e brendshme është e (Shpjegim i përparuar) kaluar me
aktivizuar dhe cilat janë sjelljet që 3. Reflektim informacionin e ri.
shpjegohen me aktivitetin e saj. Bashkëveprimi i trurit Vlerësohet aftësia
dhe mendjes për të punuar në
2.4 Eksperiencat mënyrë të pavarur.
shqisore dhe A ka, sipas jush, ndonjë ndryshim 1. Evokim (Imagjinatë e Vlerësohet aftësia Burimet:
formimi i kuptimit midis funksionimit të njerëzve me drejtuar) për të prezantuar Teksti
mbi botën dëmtime të lindura të të parit dhe 2. Realizimi i kuptimit mendimin qartë dhe mësimor
atyre që e kanë dëmtuar këtë shqisë (Të nxënit me këmbime) saktë. Biologji,
më vonë në jetën e tyre? 3. Reflektim (Ditarët e të Vlerësohet aftësia TIK
nxënit) për të punuar në
grup dhe për të
shprehur mendimin
e tij.
6 2.5 Perceptimi i Pirsing është një tendencë që iu 1. Evokim (Përvijimi i të Vlerësohet aftësia Teksti
temperaturës, pëlqen të rinjve për të treguar menduarit) për të punuar në mësimor
dhimbjes dhe kujdes për pamjen e tyre të jashtme. 2. Realizimi i kuptimit grup. Biologji,
ekuilibrit Pasi e shpojnë trupin në vende nga (Të nxënit me këmbime) Vlerësohet aftësia TIK
më delikatet, shumë nga ata pyetjes 3. Reflektim (Punë për të konkretizuar
shoqëruese “A të dhëmbi?”, i individuale) me shembuj
përgjigjen “As që e ndjeva fare!” Si informacionin e ri.
e gjykoni këtë deklaratë? Vlerësohet aftësia
për të lidhur
informacionet me
Veprimtari praktike njëri-tjetrin.

7 2.6 Organizimi i Një person me moshë 52 vjeçare 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet aftësia Teksti
botës perceptive pati lindur i verbër dhe nuk e kishte menduarit) për të prezantuar mësimor

10
 parë kurrë “dritën e diellit”. Kjo do 2. Realizimi i kuptimit mendimin qartë dhe Biologji
të thotë se ai nuk kishte asnjë (Marrëdhëniet pyetje – saktë.
perceptim (kuptim) për ato që ne përgjigje) Vlerësohet aftësia
shohim e kuptojmë për to. Pas një 3. Reflektim (Imagjinatë për të punuar në
operacioni fatlum atij i erdhi e drejtuar) mënyrë të pavarur.
shikimi. Pas kësaj ai filloi një proces
të vështirë të përdorimit të shqisës
së munguar. Një ditë kur ai po
ndodhej në dhomën e vet në katin e
katërt të spitalit ku kurohej, mjekët
vunë re se ai donte të kapërcente
nga dritarja për t’iu afruar më
2.7 Përbërësit e shumë makinave që qarkullonin në
motivacionit dhe rrugë për të parë trafikun.
teoritë për të Juve ju ftojnë për drekë miqtë dhe 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
për darkë të afërmit. Ajo që pritet, menduarit) përvetësimit të mësimor
është një e ngrënë e mirë. Supozoni 2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë. Biologji,
se miqtë kanë përgatitur një tryezë (Marrëdhëniet pyetje – Vlerësohet aftësia Sociologji
të pasur me gjellë qe ju i pëlqeni përgjigje) për të bërë analizë
shumë, dhe ju hani deri në ngopje. 3. Reflektim (Punë dhe sintezë.
Pas disa orësh duhet të jeni përsëri individuale) Vlerësohet aftësia
në një darkë të bollshme. Përsëri ju për të konkretizuar
pret një tryezë e pasur, por ju jeni i me shembuj.
ngopur. Të afërmit ju shtyjnë të
hani. Çfarë do të bëni? Do t’u thoni
se keni ngrenë?
8 2.8 Motivet Pse luani i ngopur është 1. Evokim (Imagjinatë e Vlerësohet aftësia Teksti
biologjike sociale mospërfillës ndaj një gazele që i drejtuar) për të argumentuar mësimor
kalon aty pranë? Ç’përfundim 2. Realizimi i kuptimit saktë informacionin. Biologji,
nxirrni prej kësaj? (Përvijim i të menduarit) Vlerësohet aftësia Sociologji
Përshkruani çfarë ndodh në 3. Reflektim (Rishikim për të punuar

11
 organizëm, kur ne ndiejmë etje dhe në dyshe) individualisht dhe
uri. Pse disa njerëz besojnë se nuk në çift.
2.9 Natyra e mund të arrijnë sukses?
emocioneve Pse disa njerëz i kontrollojnë 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet aftësia Teksti
njerëzore emocionet e tyre e disa jo? menduarit) për të argumentuar mësimor
A ka dobi/dëm lejimi i shfaqjes së 2. Realizimi i kuptimit mendimin për Biologji,
lirë të emocioneve? (Marrëdhëniet pyetje – informacionin që i Sociologji
A mendoni se emocionet ju përgjigje) kërkohet.
ndihmojnë /pengojnë në jetën tuaj? 3. Reflektim (Rishikim Vlerësohet aftësia
në dyshe) për të punuar dyshe
ose në grup.
9 2.10 Teoritë mbi Vëzhgoni dikë nga shokët tuaj deri 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet aftësia Teksti
emocionet në çastin kur ai emocionohet. menduarit) për të analizuar mësimor
2.11 Shprehja e Diktoni emocionin dhe verifikoni se 2. Realizimi i kuptimit saktë informacionin Biologji,
emocioneve si rrjedh ai e në përshtatje me cilën (Përvijim i të menduarit) dhe për ta ilustruar Sociologji
teori. Provoni nëse simulimi i 3. Reflektim (Rishikimi me shembuj.
shprehjes së një emocioni mund ta dyshe) Vlerësohet aftësia
provokoje me të vërtetë atë për të
emocion apo jo. bashkëpunuar në
grup ose dyshe.
Veprimtari praktike
10 3.1 Zhvillimi para A është zhvillimi njerëzor i 1. Evokim (Imagjinatë e Vlerësohet aftësia Teksti
lindjes deri në kushtëzuar nga trashëgimia apo drejtuar) për të konkretizuar mësimor
adoleshencë nga eksperienca? 2. Realizimi i kuptimit informacionin e ri Biologji,
ZHVILLIMI

A është zhvillimi një proces gradual (Pyetja sjell pyetjen) me shembuj nga Sociologji
KREU 3

e i vazhdueshëm apo ai ndodh në 3. Reflektim (Ditarët e të realiteti.

faza të caktuara? nxënit) Vlerësohet aftësia
A janë të qëndrueshme tiparet për t’u përgjigjur
njerëzore apo ato ndryshojnë me saktë pyetjes që i
kalimin e njeriut nga një moshë në drejtohen.
tjetrën?

12
 3.2 Zhvillimi gjatë Ndryshimet e dekadës së dytë të 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet aftësia Teksti
adoleshencës jetës janë dramatike nga pikëpamja menduarit) për të bërë pyetje mësimor
e përmbajtjes dhe e intensitetit. 2. Realizimi i kuptimit dhe për t’u Biologji,
3.3 Zhvillimi prej Ndryshimet janë fizike: gjymtyrët (Pyetja sjell pyetjen) përgjigjur saktë dhe Sociologji
adoleshencës e deri rriten me shpejtësi, vajzat hedhin 3. Reflektim (Punë qartë.
në moshën e rritur shtat më shpejt se djemtë, individuale) Vlerësohet aftësia
megjithatë aty nga mosha 16-17 vjeç për të
gjatësinë e plotë ndërsa djemtë aty bashkëpunuar me të
nga mosha 18-20 vjeç. tjerët.
Vlerësohet aftësia
për të punuar në
mënyrë individuale.
11 Mendoni më parë një listë pyetjesh 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet aftësia Teksti
për t’ua drejtuar njerëzve të menduarit) për të diskutuar dhe mësimor
moshave të ndryshme. Ndahuni në 2. Realizimi i kuptimit ilustruar Biologji,
grupe dhe bisedoni me një 20-30 (Përvijim i të menduarit) informacionin me Sociologji
vjeçar, një 30-40 vjeçar, një 40-50 3. Reflektim (Ditarët e të shembuj.
vjeçar, një 50-60 vjeçar, një 60-70 nxënit) Vlerësohet aftësia e
vjeçar. Pasi të keni marrë përgjigjet nxënësve për të bërë
krahasoni përgjigjet që janë dhënë analizë dhe sintezë.
nga njerëz të moshave të ndryshme.
Çfarë ju bie në sy? Komentoni
zhvillimin psikosocial të të rriturve.
3.4 Pëlqimi seksual RRATHËT E DËGJIMIT ÇËSHTJET: 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet aftësia Teksti
dhe bukuria fizike • Çfarë më pëlqen dhe nuk më menduarit) për të lidhur mësimor
3.5 Si ta pëlqen në pamjen time të jashtme? 2. Realizimi i kuptimit informacionin e ri Qytetari,
përmirësojmë • Çfarë do të dëshiroja të shikonin (Analiza e tipareve më atë që ka mësuar Sociologji
vetëvlerësimin të tjerët tek unë dhe të më pëlqenin semantike) më parë.
për këtë? 3. Reflektim (Ditarët e të Vlerësohet aftësia
MENDIME KONTRADIKTORE nxënit) për të marrë pjesë
ÇËSHTJET: në diskutim.

13
 • Bukuria e jashtme është shumë e Vlerësohet shprehja
rëndësishme për t’u pëlqyer nga të qartë dhe saktë e
tjerët? Të tjerët duhet të pëlqejnë atë mendimit.
që unë jam për së brendshmi.
12 3.6 Mundësitë e IDE KONTRADIKTORE 1. Evokim (Imagjinatë e Vlerësohet aftësia Teksti
karrierës: Përgatitja ÇËSHTJET: drejtuar) për të lidhur mësimor
për profesionin dhe Më mirë zgjedh të punoj pas 2. Realizimi i kuptimit informacionin e ri Qytetari,
botën e punës shkollës së mesme sepse puna (Pyetja sjell pyetjen) më atë që ka mësuar Sociologji
3.7 Përballimi i mund të më ndihmojë për të 3. Reflektim (Punë në më parë.
zemërimit: Një zgjedhur drejtimin e studimeve grup) Vlerësohet aftësia
aspekt themelor i universitare. Më mirë ndjek për të marrë pjesë
inteligjencës studimet në universitet, sepse ato në diskutim.
emocionale do të më ndihmojnë të gjej punë në Vlerësohet shprehja
të ardhmen. qartë dhe saktë e
mendimit.
Përsëritje
Përsëritje

13 Test tremujori i
parë

14 Projekt faza I
Veprimtari
praktike (3)

14
 Planifikimi tremujor i lëndës Filozofi 11
Tremujori i dytë Janar-Mars (24 orë)
Nr Tematika Metodologjia dhe
Temat mësimore Situata e të nxënit Vlerësimi Burimet
mësimore veprimtaritë e nxënësve
1 4.1. Inteligjenca Ministri francez i arsimit në vitin 1.Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Teksti
njerëzore: a matet dot 1904 ishte përballuar me nevojën njohuritë paraprake) përvetësimit të mësimor
sa të zgjuar jemi? për të dalluar se cilët prej nxënësve 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Sociologji
të Parisit kishin nevojë për edukim (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. , TIK,
special për shkak të nivelit të ulet të përgjigje) Vlerësohet aftësia e Matemati
funksionimit intelektual. Këtë 3.Reflektim (Punë nxënësve për të bërë kë
detyrë ai ia ngarkoi Alfred Binesë, i individuale) analizë dhe sintezë.
cili testoi fëmijë me vonesa
mendore, përpunoi udhëzime për
shkallët e këtyre vonesave dhe
ndërtoi të parin instrument për
matjen e inteligjencës. Ky ishte një
NJOHJA
KREU 4

test që përmbante pyetje dhe

probleme “inteligjente”: kush u
përgjigjej atyre, supozohej se ishte
inteligjent dhe kush jo, nuk ishte
inteligjent.
4.2 Inteligjenca: a e Vetëm njëra nga krijesat e kësaj bote 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
shikojnë atë të gjithë është aq e aftë sa të përshtatet dhe menduarit) përvetësimit të mësimor
në të njëjtën mënyrë? të mbijetojë në temperaturën e 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Sociologji
shkretëtirës dhe të Arktikut. Po kjo (Shpjegim i përparuar) nxënësit. , Filozofi
krijesë mund të vrapojë në tokë, të 3.Reflektim (Punë Vlerësohet aftësia e
zhytet në ujë, të ngjitet në lartësi, të individuale) nxënësve për të bërë
fluturojë në kozmos e të kthehet atje analizë dhe sintezë.
ku jeton zakonisht. Këto veprime
mund t’i bëjë vetëm njeriu.

15
 2 Ta zëmë se dëshironi të mësoni të 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
ngisni biçikletën. Ju pyesni dikë që menduarit) përvetësimit të mësimor
di ta ngasë biçikletën, se si duhet 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Biologji,
vepruar dhe pastaj filloni të (Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. TIK,
4.3 Të mësuarit dhe stërviteni. Pak nga pak fitoni një 3.Reflektim (Imagjinatë Vlerësohet aftësia e Sociologji
llojet e tij: kushtëzimi përvojë, d.m.th. dije dhe shprehi të e drejtuar) nxënësve për të bërë
klasik caktuara për të ngarë biçikletën (si analizë dhe sintezë.
ta mbani timonin, si t’u jepni
pedaleve, si ta mbani trupin, si
duhet marrë kthesa, si duhet
frenuar etj.).
Përfytyroni një skenë të tillë: 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i
Agroni, një fëmije 4-vjeçar, është menduarit) përvetësimit të Teksti
duke recituar para prindërve të tij 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
4.4 Kushtëzimi një vjershë që sapo e ka mësuar në (Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. Biologji,
veprues kopsht. Sapo mbaron së recituari, 3.Reflektim (Punë Vlerësohet aftësia e TIK,
prindërit e tij duartrokasin. Agroni individuale) nxënësve për të bërë Sociologji
merr vrull nga këto duartrokitje dhe analizë dhe sintezë. , Qytetari
fillon ta recitojë përsëri vjershën.
3 Përsëritje (1)
Përfytyroni veten tuaj në një darkë 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
me miq nga një kulturë tjetër. Ju menduarit) përvetësimit të mësimor
4.5 Të mësuarit kanë treguar vendin në tryezë dhe 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Biologji
përmes vëzhgimit shihni se para jush ndodhen shumë (Shpjegim i përparuar) nxënësit.
dhe proceseve pirunë: të mëdhenj, më të vegjël, të 3.Reflektim (Ditarët e të Vlerësohet aftësia e
kognitive gjatë, të shkurtër. Përse shërbejnë të nxënit) nxënësve për të bërë
gjithë këta? Në kulturën tuaj hahet analizë dhe sintezë.
me një ose me dy pirunë.
4 4.6. Të menduarit A është duke menduar personi që 1.Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Burimet:
është duke parë një ëndërr që ka një njohuritë paraprake) përvetësimit të Teksti

16
 logjikë ose që është absurde? 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
Provoni t’i kategorizoni fjalët e (Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. Sociologji
mëposhtme në katër grupe 3.Reflektim (Ditarët e të Vlerësohet aftësia e , Letërsi
konceptuale: krevat, pjeshkë, nxënit) nxënësve për të bërë
kapele, kolltuk, këmishë, trëndafil, analizë dhe sintezë.
limon, çorape, mollë, dollap,
manushaqe, tas, tryezë, luledele,
pantallona.
Supozoni se jeni në një supermarket
ku nuk keni qenë ndonjëherë dhe
kërkoni të gjeni një kavanoz me
salce domatesh. Ku do të shkoni ju
të kërkoni?
4.7 Kujtesa: tipat, A keni dëgjuar për sëmundjen 1.Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Burimet:
proceset dhe sistemet Alzheimer? Është një sëmundje që njohuritë paraprake) përvetësimit të Teksti
e saj prek njerëzit mbi moshën 65 vjeç 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
dhe që ka të bëjë me humbjen e (Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. Biologji,
kujtesës. Në fillim ai që preket nga 3.Reflektim (Punë Vlerësohet aftësia e Sociologji
kjo sëmundje, e ka të vështirë të individuale) nxënësve për të bërë , Letërsi
mbajë mend telefonat, emrat, analizë dhe sintezë.
takimet etj. Më pas njeriu e humbet
më shumë kujtesën dhe gjendja e tij
përkeqësohet shumë: nuk mban
mend shtëpinë.
5 4.8 Kujtesa shqisore, Lexoni kuadratin e parë dhe të 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Burimet:
afatshkurtër dhe dytin dhe mundohuni të mbani menduarit) përvetësimit të Teksti
afatgjatë mend shkronjat që janë tek ata. Në 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
kuadratin e parë ka shtatë shkronja (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Biologji,
dhe ju i mbani mend. Në kuadrin e përgjigje) Vlerësohet aftësia e Sociologji
dytë ka 16 shkronja. Ju nuk mund të 3.Reflektim (Ditarët e të nxënësve për të bërë , Letërsi,
mbani mend dot të 16 shkronjat, nxënit) analizë dhe sintezë. TIK

17
 sepse ky numër është më i madh se
numri 7 (plus ose minus 2) i pjesëve
të informacionit që mund të mbajë
kujtesa juaj afatshkurtër.
Veprimtari praktike (1)
6 4.9 Harresa Të gjithë njerëzit, pa përjashtim, 1.Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Burimet:
harrojnë. Studimet tregojnë se njeriu njohuritë paraprake) përvetësimit të Teksti
harron më shumë rreth 9 orë pas 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
përvetësimit të informacionit. Pas (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Biologji,
kësaj harresa e informacionit përgjigje) Vlerësohet aftësia e Sociologji
vazhdon, por është më e ngadaltë. 3.Reflektim (Punë nxënësve për të bërë
individuale) analizë dhe sintezë.
4.10 Si ta Secili prej jush mund ta përmirësojë 1.Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Burimet:
përmirësojmë kujtesën. Kjo kërkon tri gjera: të dini njohuritë paraprake) përvetësimit të Teksti
kujtesën se ku qëndrojnë konkretisht dobësitë 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
e kujtesës suaj, të dini se ç’rrugë (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Biologji,
duhet të përdorni për të përgjigje) Vlerësohet aftësia e TIK,
përmirësuar kujtesën dhe të 3.Reflektim (Punë nxënësve për të bërë Letërsi
përpiqeni vazhdimisht. individuale) analizë dhe sintezë.
7 4.11 Gjendjet e Një njeri i rritur harxhon 1.Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Burimet:
ndërgjegjes mesatarisht rreth 5% të natës në njohuritë paraprake) përvetësimit të Teksti
stadin e parë, rreth 50% në stadin e 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
dytë, rreth 20% në stadin e tretë dhe (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Biologji,
të katërt të gjumit me LJSHS dhe përgjigje) Vlerësohet aftësia e Sociologji
25% në gjumin me LSHS. Cili është 3.Reflektim (Punë nxënësve për të bërë
regjimi juaj i gjumit? A mund të individuale) analizë dhe sintezë.
shpjegojë ai pse ndonjëherë
ndjeheni shumë lodhur edhe pa
punuar shumë?
Veprimtari praktike (2)
8 4.12 Ëndrrat, hipnoza Ëndrra nuk është gjëja që ne shohim 1.Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Burimet:

18
 kur flemë, por ajo gjëja që nuk na lë menduarit) përvetësimit të Teksti
të flemë. 70% e ëndrrave përmbajnë 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
një mesazh sekret i cili është më me (Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. Biologji,
dhe meditimi
peshë sesa ajo që ne mendojmë në 3.Reflektim (Punë Vlerësohet aftësia e Filozofi,
jetën e zgjimit. individuale) nxënësve për të bërë Sociologji
analizë dhe sintezë.
Përse ligjet për prodhimin dhe 1.Evokim (Imagjinatë e Vlerësohet niveli i Burimet:
përdorimin e marijuhanës drejtuar) përvetësimit të Teksti
4.13 Gjendjet e parashikojnë ndëshkime më të 2.Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të mësimor
ndërgjegjes dhe ashpra sesa ligjet për duhanin dhe (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Biologji,
përdorimi i drogave alkoolin? përgjigje) Vlerësohet aftësia e Qytetari
3.Reflektim (Punë nxënësve për të bërë
individuale) analizë dhe sintezë.
9 4.14 Si të meditoni
4.15 Marrja e
vendimeve të
rëndësishme
10 5.1 Personaliteti dhe
vlerësimi i tij
Përsëritje
11 Përsëritje
Test tremujori i dytë
12 Projekt Faza (II)
Veprimtari praktike

19
 Planifikimi tremujor i lëndës Filozofi 11
Tremujori i tretë Prill-Qershor (18 orë)
Tematika
Nr Temat mësimore Situata e të nxënit
mësimore
1 Çfarë domethënie mund të
ketë për ju një grua e arsimuar
5.2 Diversiteti
e cila ka një familje të madhe?
njerëzor: identiteti
Po një grua e arsimuar e cila
gjinor dhe edukimi
nuk martohet dhe nuk krijon
për barazi gjinore
familje?
Bazuar në zhvillimin
psikoseksual sipas Frojdit,
cilën do të gjykonit si moshën
më të përshtatshme që një
5.3 Shkolla prind duhet të çojë fëmijën e
psikodinamike dhe tij për të mësuar pianon apo
kontributet e saj në notin? Po në rast se prindi
thellimin zgjedh të mos e ndjekë
e njohjes për njeriun këshillën tuaj dhe vendos ta
shtyjë dërgimin e fëmijës për
të mësuar pianon apo notin
për një kohë më të vonë, cili
do të ishte komenti juaj?
2 5.4 Kontributet e Shkruani 20 fjali të cilat të
shkollës bihevjoriste, fillojnë me fjalët “Unë jam...”
humaniste dhe dhe plotësojini në mënyrë të
kognitive tillë që të shprehin unin tuaj
Për sjelljen dhe real. Eksploroni pastaj unin
personalitetin tuaj ideal dhe krahasojini.
20
Metodologjia dhe
Vlerësimi Burimet
veprimtaritë e nxënësve
1. Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Teksti
njohuritë paraprake) përvetësimit të mësimor
2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Sociologji,
(Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. Letërsi
3. Reflektim (Punë Vlerësohet aftësia e
individuale) nxënësve për të bërë
analizë dhe sintezë.
1. Evokim (Shpjegim i Vlerësohet niveli i Teksti
përparuar) përvetësimit të mësimor
2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Biologji,
(Shpjegim i përparuar) nxënësit. Sociologji,
3. Reflektim (Ditarët e të Vlerësohet aftësia e Letërsi
nxënit) nxënësve për të bërë
analizë dhe sintezë.
1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
menduarit) përvetësimit të mësimor
2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Biologji,
(Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Sociologji,
përgjigje) Vlerësohet aftësia e Letërsi, TIK
3. Reflektim (Punë nxënësve për të bërë
 individuale) analizë dhe sintezë.
Supozoni se jeni duke shëtitur 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
në park dhe papritur përballë menduarit) përvetësimit të mësimor
jush dhe gjithë të tjerëve në 2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Sociologji,
park, shihni të ketë dalë (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Letërsi
shëtitje edhe një njeri në të përgjigje) Vlerësohet aftësia e
pesëdhjetat i zhveshur 3. Reflektim (Punë nxënësve për të bërë
krejtësisht. A është i krisur apo individuale) analizë dhe sintezë.
5.5 Kuptimi mbi
si e ka hallin? Supozoni dikë
sjelljen jonormale
që po lë testamentin mbi
pasurinë përrallore që ka
vënë: në vend që t’ua lërë atë
fëmijëve të vet dhe të afërmve,
deklaron se pasuria e tij i vihet
në dispozicion bashkisë së
qytetit.
3 Vlerësohet niveli i Teksti
përvetësimit të mësimor
koncepteve bazë të Biologji,
Veprimtari nxënësit. Sociologji,
praktike(1) Vlerësohet aftësia e Letërsi
nxënësve për të bërë
analizë dhe sintezë.

5.6 Shpjegimet për Kjo ka ndodhur shumë vite 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
sjelljen jonormale më parë. Në muajin janar. Në menduarit) përvetësimit të mësimor
laboratorin e kimisë të një 2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Biologji,
universiteti. Aty studentët po (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Sociologji,
bënin punë laboratorike deri përgjigje) Vlerësohet aftësia e Letërsi, TIK
pasdite vonë. Me ta ishte edhe 3. Reflektim (Ditarët e të nxënësve për të bërë
S.D. Papritmas u dëgjua një nxënit) analizë dhe sintezë.

21
 zhurmë shumë e fortë që erdhi
prej thyerjes së një xhami
shumë të madh. Të gjithëve u
ngriu gjaku. S.D.-së filloi t’i
rrihte zemra fort dhe t’i
buçiste koka. Asaj iu duk sikur
salla e laboratorit filloi të vinte
rrotull, ndërkohë që në hundë
filloi të ndjente erën e fortë të
kimikateve.
4 Nëse ju vuani nga një 1. Evokim (Diskutim për Vlerësohet niveli i Teksti
turbullim fizik ende i paqartë, njohuritë paraprake) përvetësimit të mësimor
sigurisht që do të ndjeni 2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Sociologji,
nevojën të konsultoheni me një (Marrëdhëniet pyetje – nxënësit. Letërsi
mjek. Mirëpo ajo që ndodh kur përgjigje) Vlerësohet aftësia e
njeriu nuk ndjehet mirë 3. Reflektim (Punë nxënësve për të bërë
shpirtërisht është krejt e individuale) analizë dhe sintezë.
5.7 Trajtimi i sjelljes ndryshme: ne nuk trokasim
jonormale gjëkundi. Ky qëndrim i
dyfishtë, pra konsultimi me
mjekun në rastin e një
shqetësimi fizik dhe
moskonsultimi me njeri në
rastin e një shqetësimi
shpirtëror, është i përhapur në
të gjithë botën.
Përsëritje Vlerësohet niveli i Teksti
përvetësimit të mësimor
koncepteve bazë të Biologji,
nxënësit. Sociologji,
Vlerësohet aftësia e Letërsi

22
 nxënësve për të bërë
analizë dhe sintezë.
5 Ndani me të tjerët një rast kur 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
përshtypja e parë që ju keni menduarit) përvetësimit të mësimor
lënë tek një person ka qenë e 2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Biologji,
5.8 Perceptimi social
gabuar. Çfarë ka ndikuar te (Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. Sociologji,
dhe ndikimi social
personi tjetër të ndryshojë 3. Reflektim (Punë Vlerësohet aftësia e Letërsi, TIK
përshtypjen e gabuar që kishte individuale) nxënësve për të bërë
formuar për ju? analizë dhe sintezë.
Komentoni reklamat e disa 1. Evokim (Përvijim i të Vlerësohet niveli i Teksti
prej kompanive të telefonive menduarit) përvetësimit të mësimor
celulare në Shqipëri bazuar 2. Realizimi i kuptimit koncepteve bazë të Sociologji,
mbi rrugët që ato kanë (Pyetja sjell pyetjen) nxënësit. Letërsi
zgjedhur për të ndikuar tek 3. Reflektim (Ditarët e të Vlerësohet aftësia e
njerëzit që të bëhen abonentë nxënit) nxënësve për të bërë
5.9 Qëndrimet dhe
të tyre. Sipas jush, cila prej analizë dhe sintezë.
paragjykimet
tyre ka prodhuar reklamën më
të suksesshme? A mund të
tregoni një rast kur ju ka
ndodhur të ndryshoni
qëndrim lidhur me një
produkt?
Përsëritje
Test tremujori i tretë
7 Projekt Faza (III)
Vlerësim projekti
8 Veprimtari praktike
(II)
Veprimtari praktike
(III)

23
24