You are on page 1of 24

Hyrje në

Psikologji
○ Cka është psikologjia?

○ Numëroni 3 arsye pse është e rëndësishme për profilin tuaj

2
○ Rrjedh nga fjala greke psikikë dhe logos, që do të thotë shpirt dhe
studim, për Grekët, psikologjia është thjesht një studimi i shpirtit

○ Psikologjia është një studim shkencor i sjelljes njerëzore

3
○ Shkenca që kërkon të përshkruajë, kuptojnë dhe parashikojnë
sjelljen e njeriut

○ Një shkencë që merret me studimin e mendjes dhe sjelljes

○ Psikologjia është një shkencë që mbledh faktet në mënyrë


sistematike, i organizon ato në parime të përgjithshme dhe
formulon teori nga këto të dhëna faktike.

4
○ Siç përcaktohet psikologjiia i referohet veprimeve ose aktiviteteve
të individit.

 Sjellje e hapur
 Sjellje e fshehtë

5
○ Më tej sjellja e individit mund të jetë:

1. E vetëdijshme
2. E pavetëdijshme

6
○ Sjellje e thjeshtë

○ Perfshihen pak neurone

○ Sjellje komplekse
○ Përfshien më shumë neurone dhe zona të trurit

7
○ Sjellje racionale

○ Sjellje joracionale
○ E bërë pa ndonjë arsye apo mundësi për spjegim

8
○ Sjellje e vullnetshme

○ Sjellje e pavullnetshme

9
○ Nocionet themelore mbi sjelljen njerzore

1. Sjellja njerëzore ndjek një rregull

2. Sjellja njerëzore mund të observohet

10
○ Strukturalizmi (1875-1930)

○ është zhvilluar në Gjermani në shekullin e 19-të.


○ Udhëheqësit kryesorë të tij ishin Wilhelm Wundt dhe më vonë,
Edward Bradford Titchener.
○ Kryeisht merreshin me strukturën e mendjes.
○ Ata besuan se mendja përbëhet nga blloqe të ndryshme të
ndjeshmërisë dhe perceptimi dhe se këto blloqe mund të zbulohen
përmes introspeksionit

○ Introspeksioni, i kërkonte subjekteve të shikonin brenda dhe


vëzhgoni dhe raportoni për punën e mendjes së tyre.

11
○ Funksionializmi (1890-1930)

 John Deëey, ëilliam James, James Roëland dhe Harvey Carr ishin
liderët kryesorë të kësaj shkolle të mendimit
 Ata mbanin mendimin se nuk është "struktura" ajo duhet të ketë
rëndësi kryesore por "funksioni".
 Funksionalizmi ishte studimi i funksionit, përdorimit dhe
përshtatshmëria e mendjes me mjedisin
 Për të kuptuar proceset e sjelljes njerëzore, psikologu funksional
zhvilloi teknikën e kërkimit, e cila përbëhet nga intervistimi, testimi
dhe vëzhgimi i një personi për një periudhë të gjatë kohore.

12
○ Geshtalt (1912-1940)

 Kurt Koffka, Wolfgang Kokler dhe Max Wertheimer themeloi


shkollën Gestalt e cila pohoi që psikologjia duhet të studiojë tërë
sjelljen ose përvojen e individit.

 Theksoi se perceptimi është më shumë se shuma e pjesëve të saj

13
○ Sigmund Freud, një mjek dhe psikiatër i famshëm, u përpoq të
gjente shkakun dhe të gjente shqerim për çrregullimet e
personalitetit
○ Teoria psikoanalitike theksoi rolin e motiveve dhe dëshirave,
shpesh të fshehura dhe të shtypura në të pa vetëdijshmen, të cilat
rezultojnë në anormale sjellje.

ID
EGO
SUPEREGO

14
Biheviorizmi (1913-tani)

U themelua nga John B. Watson.

 Ai e refuzoi introspeksionin si teknikë psikologjikevsepse rezultatet


e saj nuk mund të vërtetoehn

○ Psikologjia duhet të përqëndrohet tek sjellja

15
Humanizmi (1950-tani)

Carl Rogers dhe Abraham Maslow theksuan cilësitë unike të njerëzve,


veçanërisht liria e tyre e zgjedhjes dhe vendimmarrja, si dhe potenciali i
tyre për rritje personale.

16
Qasjet kognitive (1950-tani)

 Jean Piaget, Noam Chomsky dhe Herbert Simon u përqëndrua në


mendimin dhe proceset mendore

 Sjellja njerëzore nuk mund të kuptohet plotësisht pa analizuar se si


njerëzit përvetësojnë, ruajnë dhe përpunojnë informacione

17
Qasjet moderne
Qasjet psiko-biologjike

 Përqendrohet në mënyrën se si gjenet tona, hormonet dhe sistemi


nervor bashkëveprojmë me mjediset për të ndikuar në të mësuarit,
personalitetin, kujtesën, motivimi, emocionet dhe teknikat e
përballimit.

18
Qasjet moderne
Qasjet kognitive

 Eksaminon si përpunojmë, ruajmë dhe përdorim informacionin dhe


si ndikon ky informacion atë që vërejmë, perceptojmë dhe kujtojmë

19
Qasjet moderne
Qasjet bihejvioriste

 Studion se si organizmat mësojnë sjelljen e re ose modifikojnë


sjelljen ekzistuese në varësi të shpërblimeve ose ndëshkimeve

20
Qasjet moderne
Qasjet psikoanalitike

 Thekson ndikimin e frikës, dëshirave të pavetëdijshme dhe


motivimit në mendime,sjelljet dhe zhvillimin e tipareve të
mëvonshme të personalitetit dhe problemeve psikologjike

21
Qasjet moderne
Qasjet humaniste

 Thekson se secili individi ka liri të madhe në drejtimin e së ardhmes


së tij ose të saj, kapacitet të madh për rritje personale, vlera të
brendshme dhe potencial teë jashtëzakonshëm për vetë-aktualizim

22
Degët e Psikologjisë

 Psikologji e përgjithshme
 Psikologji zhvillimore
 Psikologi e edukimit
 Psikologjia krahasuese
 Psikologjia organizative
 Psikologjia sociale
 Psikologjia abnormale

23
Faleminderit

24

You might also like