32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 BIŻUTERIA ZE SREBRA POZŁACANEGO: NASZYJNIK, wzór AP526-3839, BRANSOLETA, wzór AP526-3730, KOLCZYKI, wzór AP526-3731

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
www.apart.pl
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Naszyjnik, pierścionek,
kolczyki GUCCI.

w numerze lutowym

19
ZDJĘCIE: DAVID FERRUA..

EN VOGUE
Trendy. Asia Typek wybiera pięć osób, które ostatnio najchętniej fotografowała. Propozycje na zimowe spacery Karoliny Gruszeckiej, szefowej
stylizacji „Vogue Polska”. Depesza: jesienno-zimowy hit Loewe – kapelusz Wings – zaprojektował Krzysztof Łukasik. U źródła: kolekcja
Vuittona przytacza symbole świetności Stanów Zjednoczonych. VIP: dziennikarka mody i kuratorka Lou Stoppard. Styl: Sandra Sandor
marką Nanushka skierowała spojrzenie świata na Budapeszt.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 62 76
MISS VOGUE URODA
Puchówki i kombinezony  Pochwała koloru: wibrujące pomarańcze, czerwienie, niebieskości, żółcienie. Troje topowych 
w stylu retro.  polskich makijażystów podpowiada, jak bawić się mocnymi odcieniami. Pielęgnacja: odmładzający 
Na narty i po nartach. zabieg na twarz japońskimi bańkami. Dla zdrowia i relaksu: pilates.

105
KULTURA
Do zobaczenia: angielski barok w Tate Britain, fotografia Claudii Andujar w Paryżu, pamiątki wolan w warszawskim Muzeum Woli, nowoczesne 
wzornictwo na Arena Design w Poznaniu. W Teatrze Powszechnym w Warszawie Krzysztof Garbaczewski łączy cyberpunk z wizją Dantego. 
Do posłuchania: płyta „Ma” Devendry Banharta i pieśni afgańskie w operze Katarzyny Głowickiej i Krystiana Lady. Do czytania i oglądania: 
„Dzieci z dworca Brześć” Mariny Hulii i Moniki Głuskiej-Durenkamp oraz „Nieswojość” Agaty Pankiewicz i Marcina Przybyłko. Filmowo: 
Raffey Cassidy w nowym filmie Małgorzaty Szumowskiej oraz John Lithgow w roli Rogera Ailesa w „Gorącym temacie”.

126 130
NOSTALGIA MIGAWKI
Modelka i szpieg: Toto Koopman. Afrykańska palma. Małgosia Bela wspomina swoją przygodę z fotografowaniem.

132 137
AUTOPORTRET JULIA BANAŚ
Gryfno frelka, czyli fajna dziewczyna. Klaudia Roksela  W sesji: skóra w różnych kolorach i fasonach, 
dba o przetrwanie języka śląskiego. a do niej najpiękniejsza biżuteria.

152 168
WSZYSTKO, BRUNELLO
CO W ICH MOCY CUCINELLI
Kwiaty pokazują  Z wizytą we włoskim Solomeo, 
swoje możliwości. imperium króla kaszmiru.

184
FRANÇOISE HARDY
Gwiazda francuskiej piosenki, o której względy zabiegali najlepsi projektanci.

192 198
GILLIAN ANDERSON MARCIN MASECKI
Zasłynęła rolą agentki FBI w serialu „Z archiwum X”,  Muzyk różnych gatunków. Gra jazz, muzykę 
teraz gra seksterapeutkę w produkcji Netfliksa „Sex Education”. ludową i klasykę. Zawsze po swojemu.

202
Na okładce:  MIŚKA MILLER-LOVEGROVE
JULIA BANAŚ ma  Architektka, na co dzień mieszkająca w Londynie, w Kazimierzu Dolnym 
na sobie sukienkę  zbudowała nowoczesny dom na murach szesnastowiecznej faktorii. 
i kolczyki Gucci. 
Zdjęcie: David 
Ferrua. Stylizacja: 
Karolina Gruszecka. 
Włosy: Quentin 
Guyen/Bryant 
Artists. Makijaż: 
Caroline Fenouil/
Bryant Artists. 
Produkcja: Ela Czaja, 
Philippe Saint-Gilles/
Production Paris.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Redaktor naczelny
FILIP NIEDENTHAL

Zastępczyni redaktora naczelnego Dyrektor artystyczny Dyrektor kreatywna

JOANNA LORYNOWICZ ŁUKASZ AKSAMIT MAŁGORZATA BELA

Sekretarze redakcji MARIA FREDRO-BONIECKA, EWA SIEMIEŃSKA

Style Editor DANIELA AGNELLI

MODA Szefowa stylistów KAROLINA GRUSZECKA, Stylista MARCIN KUBERNA, Redaktorka EWELINA DZIEWIELA,
Asystentki działu KASIA MIODUSKA, MARTA ZACZYŃSKA,
Producentka sesji ELŻBIETA CZAJA, Asystent producentki ZBIGNIEW SZYMAŃCZYK
URODA I ZDROWIE Szefowa działu KATARZYNA STRASZEWICZ
KULTURA Szefowa działu ANDA ROTTENBERG
REPORTAŻ Szefowa działu HANNA RYDLEWSKA

Graficzka MARIA MASTALERZ, Fotoedytorka EWA MALINOWSKA, Operator DTP JAKUB BUDEK
Korektorka LUDMIŁA LASKOWSKA

WSPÓŁPRACOWNICY RADEK ŁUKASIEWICZ, KAROL SIENKIEWICZ, PAWEŁ SOSZYŃSKI,

ADAM SUPRYNOWICZ, ELŻBIETA SZAWARSKA, ANNA TATARSKA

DIGITAL Dyrektor działu HANNA RYDLEWSKA,

Redaktorki Vogue.pl BARBARA CZYŻEWSKA, ANNA KONIECZYŃSKA-DOBROSIELSKA, MICHALINA MURAWSKA,
KATARZYNA PIETREWICZ-ŻERO, AGATA WOJTCZAK, Producent wideo Vogue.pl BARTOSZ MAJKOWSKI,
Szef rozwoju produktu Vogue.pl BARTOSZ GORZEJEWSKI

ADRES REDAKCJI Vogue Polska, ul. Krakowskie Przedmieście 13, 00-071 Warszawa, redakcja@vogue.pl
WYDAWNICTWO Visteria sp. z o.o., ul. Krucza 24/26, 00-526 Warszawa, office@vogue.pl, NIP: 7010446698, REGON: 360096691

Chairwoman
KASIA KULCZYK

Dyrektor zarządzająca
JUSTYNA MARKIEWICZ

PROMOCJA I MARKETING Dyrektor ds. marketingu i PR SZYMON MACHNIKOWSKI,

Marketing i PR Manager WIOLETA WORONIECKA, Koordynator ds. promocji ZUZANNA TULISZKA
REKLAMA Dyrektor działu DOMINIKA JÓŹWIAK – d.jozwiak@vogue.pl
Kierownik ds. reklamy i relacji z klientami MARTA WECZERA – m.weczera@vogue.pl
Kierownik projektów specjalnych ARTUR CHMIELEWSKI, a.chmielewski@vogue.pl
Specjalista ds. wsparcia sprzedaży PAULINA SZCZERKOWSKA – p.szczerkowska@vogue.pl
Specjaliści ds. sprzedaży reklamy online NATALIA DZWONKOWSKA – n.dzwonkowska@vogue.pl, MICHAŁ DULIBAN –m.duliban@vogue.pl

Dyrektor działu finansów AGNIESZKA ZALEWSKA Specjalista ds. finansów PAULINA PAZIŃSKA

Szefowa biura Zarządu URSZULA ZWIEFKA Szef produkcji ADAM KACZYŃSKI Szef IT MARIUSZ SMOLAK

Vogue jest zastrzeżonym i zarejestrowanym na terytorium Polski znakiem towarowym Les Publications Condé Nast S.A. Polska edycja magazynu Vogue wydawana jest co miesiąc na licencji
i za zgodą Les Publications Condé Nast S.A. przez Visteria sp. z o.o. Copyright ©2020. Les Publications Condé Nast S.A. jest wyłącznym właścicielem praw autorskich do utworu zbiorowego zawartego
w polskiej edycji magazynu Vogue. Przedruk tekstów w całości lub części bez zgody wydawcy jest zabroniony. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do redagowania
nadesłanych tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam. Wydawca magazynu Vogue ostrzega P.T. Sprzedawców, że sprzedaż aktualnych i archiwalnych numerów czasopisma
po cenie innej niż wydrukowana na okładce jest działaniem na szkodę wydawcy i skutkuje odpowiedzialnością sądową.
PRENUMERATA Dział Prenumeraty Quad/Graphics Europe, e-mail: prenumerata@vogue.pl
KOLPORTAŻ Dział Dystrybucji i e-commerce Ringier Axel Springer Polska, ul. Domaniewska 52, 02-672 Warszawa, tel. 22 232 00 00
DRUK Walstead Central Europe, ul. Obrońców Modlina 11, 30-733 Kraków, walstead-ce.com
Vogue Polska nr 2 (24), luty 2020
ISSN 2544-4794

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 PUBLISHED BY CONDÉ NAST
Chief Executive Officer ROGER LYNCH
Chief Operating Officer & President, International WOLFGANG BLAU
Global Chief Revenue Officer & President, U.S. Revenue PAMELA DRUCKER MANN
U.S. Artistic Director and Global Content Advisor ANNA WINTOUR
Chief of Staff SAMANTHA MORGAN
Chief Data Officer KARTHIC BALA
Chief Client Officer JAMIE JOUNING

CONDÉ NAST ENTERTAINMENT

President OREN KATZEFF
Executive Vice President – Alternative Programming JOE LABRACIO
Executive Vice President – CNÉ Studios AL EDGINGTON
Executive Vice President – General Manager of Operations KATHRYN FRIEDRICH

Chairman Of The Board

JONATHAN NEWHOUSE

WORLDWIDE EDITIONS
FRANCE: AD, AD Collector, Glamour, GQ, Vanity Fair, Vogue, Vogue Collections, Vogue Hommes
GERMANY: AD, Glamour, GQ, GQ Style, Vogue
INDIA: AD, Condé Nast Traveller, GQ, Vogue
ITALY: AD, Condé Nast Traveller, Experienceis, Glamour, GQ, La Cucina Italiana, Vanity Fair, Vogue, Wired
JAPAN: GQ, Rumor Me, Vogue, Vogue Girl, Vogue Wedding, Wired
MEXICO AND LATIN AMERICA: AD Mexico, Glamour Mexico, GQ Mexico and Latin America,
Vogue Mexico and Latin America
SPAIN: AD, Condé Nast College Spain, Condé Nast Traveler, Glamour, GQ, Vanity Fair,
Vogue, Vogue Niños, Vogue Novias
TAIWAN: GQ, Interculture, Vogue
UNITED KINGDOM: LONDON: HQ, Condé Nast College of Fashion and Design, Vogue Business;
BRITAIN: Condé Nast Johansens, Condé Nast Traveller, Glamour, GQ, GQ Style, House & Garden, LOVE,
Tatler, The World of Interiors, Vanity Fair, Vogue, Wired
UNITED STATES: Allure, Architectural Digest, Ars Technica, basically, Bon Appétit, Clever,
Condé Nast Traveler, epicurious, Glamour, GQ, GQ Style, healthyish , HIVE, Pitchfork, Self, Teen Vogue,
them., The New Yorker, The Scene, Vanity Fair, Vogue, Wired

PUBLISHED UNDER JOINT VENTURE

Casa Vogue, Glamour, GQ, Vogue
BRAZIL:
RUSSIA: AD, Glamour, Glamour Style Book, GQ, GQ Style, Tatler, Vogue

PUBLISHED UNDER LICENSE OR COPYRIGHT COOPERATION

AUSTRALIA: GQ, Vogue, Vogue Living
BULGARIA: Glamour
AD, Condé Nast Center of Fashion & Design, Condé Nast Traveler, GQ, GQ Style, Vogue,
CHINA:
Vogue Film, Vogue Me
CZECH REPUBLIC AND SLOVAKIA: La Cucina Italiana, Vogue
GERMANY: GQ Bar Berlin
GREECE: Vogue
HONG KONG: Vogue
HUNGARY: Glamour
ICELAND: Glamour
KOREA: Allure, GQ, Vogue
MIDDLE EAST: AD, Condé Nast Traveller, GQ, Vogue, Vogue Café Riyadh, Wired
POLAND: Glamour, Vogue
PORTUGAL: GQ, Vogue, Vogue Café Porto
ROMANIA: Glamour
RUSSIA: Tatler Club, Vogue Café Moscow
SERBIA: La Cucina Italiana
SOUTH AFRICA: Glamour, Glamour Hair, GQ, GQ Style, House & Garden, House & Garden Gourmet
THAILAND: GQ, Vogue
THE NETHERLANDS: Glamour, Vogue, Vogue Living, Vogue Man, Vogue The Book
TURKEY: GQ, La Cucina Italiana, Vogue
UKRAINE: Vogue, Vogue Café Kiev

Condé Nast jest globalnym koncernem medialnym, którego ekskluzywne treści docierają do ponad miliarda czytelników w 31 krajach. condenast.com

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 ZDWOJONY IMPULS MŁODOŚCI I BLASKU

OLEJEK I SERUM
POTRÓJNA SIŁA DUETU

OLEJEK I SERUM OLEJEK I SERUM

POTRÓJNA SIŁA DUETU POTRÓJNA SIŁA DUETU

ABEILLE ROYALE, SIŁA NAPRAWCZA STWORZONA PRZEZ PSZCZOŁY

I WYKORZYSTANA PRZEZ NAUKĘ
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

list od naczelnego

Sześć lat temu prowadziłem spotkanie

z projektantami trzech młodych węgierskich
marek. Była wśród nich Sandra Sandor,
założycielka Nanushki. Już wtedy wydawała mi
się bardzo obiecująca, ale przecież nie mogłem
przewidzieć, że odniesie tak duży sukces
na świecie. W tym numerze piszemy o wizycie
u niej w Budapeszcie – opowiedziała Ewelinie
Dziewieli o ewolucji Nanushki. Z kolei Adam
Suprynowicz spotkał się z Marcinem Maseckim.
Nie zapomnę spontanicznego koncertu latem
2018 roku w Starej Oranżerii Łazienek
Królewskich podczas kolacji „Vogue’a”.
Razem z Joanną Kulig wykonali wtedy dla nas
Dwa serduszka. Mimo że w sali znajdowało się
ponad dwustu gości, zapanowała idealna cisza,
słychać było tylko piosenkę. Do dziś to jedno
z moich najbardziej poruszających doświad-
czeń muzycznych. Kiedy chcę zrobić komuś
prezent, sięgam po płytę Maseckiego Chopin.
Nokturny, nagraną w Studiu Koncertowym
Polskiego Radia na rozstrojonym pianinie.
A jeśli ktoś szuka prezentu dla siebie, ot tak,
bez okazji, polecam prenumeratę „Vogue’a”,
dzięki której dostępne są treści premium
w naszej nowej aplikacji, w tym podcasty,
oraz archiwum z e-wydaniami wszystkich
numerów polskiej edycji.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

19 zdjęcia
JAKUB
PLEŚNIARSKI

stylizacja
KAROLINA
GRUSZECKA

tekst
EWELINA
DZIEWIELA

EN
VOGUE
D la Victora Vasarely’ego, prekursora
op-artu, najbardziej charakterystyczne były kompozycje
w kształcie kostki, w tym szachownice. Najpierw używał
głównie czerni i bieli, z czasem wzbogacił paletę. Zarówno
multikolorowe, jak i czarno-białe szachownice tworzą
piękne optyczne złudzenia.

Koszula,
spódnica, pasek
i buty LOUIS
VUITTON;
Rajstopy
CALZEDONIA,
29,90 zł

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

Torebki
JIL SANDER,
5940 zł/szt.

Kożuch
ALL SAINTS/
VITKAC.COM,
4690 zł

Kożuch

W
DIEGO M,
8799 zł
CELINE

1977 roku Deborah Turbeville na zlece-

nie „Vogue’a” sfotografowała najmocniejszy trend sezonu
– kożuch. Na zdjęciu jedna modelka nosi kożuchowe buty
projektu Charlesa Jourdana, druga siedzi oparta o no-
gi koleżanki w krótkiej kurtce pilotce marki Beged-Or.
Czterdzieści trzy lata później Deborah mogłaby mieć
déjà vu – w modzie lata 70. wciąż trwają.
ISABEL MARANT
ACNE STUDIOS

Kożuch Kożuch Kożuch

HEXELINE, H&M, ACNE STUDIOS,
7150 zł 299 zł 14 175 zł

20

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Torebka CELINE BY
HEDI SLIMANE/
VITKAC.COM,
10 225 zł

21

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

Kolczyk Kominiarka
MIZUKI/ MOCNLER
UZERAI.COM, 4 SIMONE
3298 zł ROCHA, cena
na życzenie.

Na dole, od lewej:
Spinka SWEET
DELUXE/
ZALANDO.PL, 59 zł;
Bransoletka CHLOÉ/
VITKAC.COM,
2070 zł; Torebka
JIMMY CHOO/
VITKAC.COM,
9570 zł

W prawdzie Simone Rocha przyznała,

że projektując kolekcję dla Moncler, myślała o spaniu
w namiocie w lesie, ale ozdobiona klejnotami komi-
niarka raczej przyda się na glamping, czyli camping
w bardziej luksusowej wersji. Tutaj nawet perły
i złoto są mile widziane.

22

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Sukienka
NINA RICCI,
cena na życzenie.

23

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

Płaszcze, od góry: SIES MARJAN, 21 815 zł; GUESS, 1049 zł;

BALENCIAGA/MYTHERESA.COM, 8755 zł; H&M, 279,99 zł;
STAND STUDIO, 1555 zł

B iskupi, amarant, fuksja, koral, łosoś, malina,

pudrowy, wenecki – ile odcieni różu potrafimy nazwać? Sztuczne
futra, pióra czy lśniący jedwab mają magiczną zdolność mnożenia
– dzięki różnorodności faktur i pod wpływem światła jeden kolor
zyskuje nowe tonacje. Nie sposób ich policzyć.
MARY KATRANTZOU

JW ANDERSON

Powyżej: Koszula, spodnie

i kapelusz KOCHÉ; Futrzany
pasek do torby i buty KENZO,
wszystkie ceny na życzenie.

24

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Kurtka, koszula, spodnie,

mufka i naszyjnik, całość GUCCI/
VITKAC.COM, ceny na życzenie.

25

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Sukienka RONALD
VAN DER KEMP,
cena na życzenie.

26

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

S éba-
stien Meunier
po pokazie Ann
Demeulemeester
przyznał, że
ANN DEMEULEMEESTER

jedwabne czy
BRANDON MAXWELL

satynowe po-
włóczyste suknie
nawiązywały
do antwerpskich
instalacji Jamesa
Lee Byarsa
– wielkich płacht
materiału ułożo-
nych w różnych
punktach miasta.

Powyżej: Spodnie i buty

VERSACE, 2674 zł, 3050 zł

Po lewej: Sukienka, spodnie

i buty JIL SANDER,
5750 zł, 2515 zł, 2962 zł

Torebka DRIES VAN

NOTEN, 2700 zł

27

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

Po lewej: Body
INTIMISSIMI
69,90 zł; Naszyjnik
ACNE STUDIOS,
cena na życzenie.

Body, od lewej: SPANX, 640 zł; MAISON

MARGIELA/VITKAC.COM, 980 zł;
HEXELINE 145 zł; ALIX NYC, 750 zł

P odobno cielisty beż najbardziej podkreśla mięśnie. Dlatego w szkołach baletowych wymaga się, by tancerki nosiły
rajstopy w tym odcieniu; dopuszczalny jest jeszcze pudrowy róż. A że moda czerpie z baletu, ile tylko się da, cieliste body
i powiewne szyfonowe suknie regularnie pojawiają się w wybiegowych kolekcjach. Mięśnie nie są obowiązkowe.

Bransoletka MARNI/
VITKAC.COM, 920 zł

Po prawej: Sukienka
VALENTINO,
cena na życzenie.

28

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

VALENTINO
NINA RICCI

HERMÈS

29

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

S koro jesteśmy już przy scenicznych kostiumach: są projektanci, którzy wybieg traktują jak teatr.
U Vivienne Westwood modelka przeistoczyła się w biały, tiulowy obłok. Pierpaolo Piccioli u Valentino wierszem
opowiadał o miłości, a w finale pokazał poetyckie szyfonowe suknie. Japończyk Tomo Koizumi, którego sukienki
składały się głównie z gęstych i sztywnych tiulowych falban, wśród inspiracji wymienił performera Leigha Bowery
i Czarodziejkę z Księżyca. Możliwości kończą się tam, gdzie wyobraźnia.

Po prawej:
Sukienka
MOLLY
GODDARD,
cena na życzenie.
VIVIENNE WESTWOOD

TOMO KOIZUMI
VALENTINO

30

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

31

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

O nowojorczykach zwykło się mówić, że noszą tylko czerń. Nic bardziej mylnego.
Wystarczy spojrzeć na kolekcje rezydentów. Sies Marjan, Khaite, Ulli Johnson czy Maryam Nassir
Zadeh tak szaleją z kolorami, że nawet skórzane ubrania ufarbowali na intensywne barwy.

Koszula
i nausznica
GUCCI/
VITKAC.COM,
cena
na życzenie.

ZDJĘCIA: POKAZY: IMAXTREE / FREE; PACKSHOTY: MAT. PRASOWE.

Topy, od góry:
MANOKHI,
1100 zł; ACNE
STUDIOS,
4180 zł;
FRAMED,
780 zł

32

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
trendy

Buty JIMMY Zdjęcia

CHOO/ JAKUB
VITKAC.COM, PLEŚNIARSKI /
8775 zł VAN DORSEN
ARTISTS

Stylizacja i casting
KAROLINA
GRUSZECKA

Włosy i makijaż
ANNA STYKAŁA /
SYSTEM MGMT

Manicure
ANITA TELENGA /
5TH AVENUE

Asystent fotografa
OTTO SOT

Asystentka stylistki
MARTA
ZACZYŃSKA

Produkcja
ELA CZAJA

Asystent produkcji
ZBYSZEK
SZYMAŃCZYK

Modelka
MYRIAM
KIJOWSKI-TRAN /
REBEL MODELS

Podziękowania
dla Hotelu Bristol,
a Luxury Collection
Hotel w Warszawie
za udostępnienie
wnętrz do sesji.

M agda Butrym od kilku sezonów ozdabia buty perłowymi zawieszkami i przypinanymi kokardami. Jimmy Choo
proponuje botki ze sztrasowymi „naszyjnikami”. Do atłasowej cholewki można też przyczepić broszkę.

Powyżej: Buty MAGDA

BUTRYM, 5500 zł

Kolczyki, od lewej:
W.KRUK, 699 zł;
YES, 179 zł;
PANDORA, 319 zł;
SWAROVSKI, 499 zł;
APART, 169 zł

33

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
street style
34
DOBRY STYL,
TAK JAK DOBRE
ZDJĘCIE, WYMAGA
AUTENTYCZNOŚCI
– mówi Asia Typek, jedna z najlepszych fotografek mody ulicznej. Dla nas wybrała pięć kobiet,
W
które ostatnio fotografowała najchętniej.
pogoni za dobrym zdjęciem jest gotowa przeje-
chać pół świata. Co sezon lata na najważniej-
sze i najciekawsze tygodnie mody – od Paryża
i Mediolanu przez Kopenhagę i Nowy Jork,
aż po Sydney. Chodzi na pokazy, ale ich nie
ogląda. – Nie mogę ryzykować, że przegapię
wyjście – tłumaczy. „Wyjście” to moment,
w którym goście w pośpiechu opuszczają po-
kaz i wybiegają na ulicę. A tam, wśród kilku-
dziesięciu fotografów ustawionych w rzędzie
czyha ona – Asia Typek, 31-latka z Tomaszowa
Lubelskiego. Gdy trzynaście lat temu przy-
jechała do Warszawy studiować dziennikar-
stwo, nie przypuszczała, że będzie zarabiać
na życie, stojąc na ulicy z aparatem w ręce.
– Na studiach pracowałam w agencji modelek
D’Vision, jako asystentka jej szefowej, Lucyny
Szymańskiej. W tym samym czasie założyłam
z koleżanką blog, na którym pokazywałyśmy
modę z ulicy i zaczęłam robić do niego zdjęcia.
Po kilku latach rzuciłam pracę i spełniłam
swoje wielkie marzenie – wyjechałam na kil-
ka miesięcy do Nowego Jorku. Codziennie ro-
biłam zdjęcia przechodniom. A gdy zaczął się
fashion week, pojechałam fotografować gości
wychodzących z pokazów. Nigdy wcześniej nie
widziałam tak ekstrawagancko ubranych lu-
dzi. Zafascynowali mnie. Od siedmiu lat doku-
mentowanie oryginalnego stylu to mój zawód.
Przez ten czas zyskała mocną pozycję w bran-
ży. – Skoro dwieście osób robi zdjęcie w tym
samym momencie, a pisma i portale modowe
tekst kupują tylko pięć, w tym moje, to znaczy, że
MAJA VON
HORN muszę coś robić dobrze – śmieje się. W przeci-
zdjęcia
wieństwie do innych fotografów lubi pracować
ASIA TYPEK w deszczowe dni, choć jest to mało komforto-
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
we, w jednej ręce aparat, w drugiej parasol.
– Na asfalcie tworzą się piękne refleksy światła,
ludzie się spieszą, usiłują złapać taksówkę –
wtedy powstają najciekawsze kadry. Lubię też
ciepłe, wieczorne światło, tuż przed zachodem
słońca – opowiada. Czego nie lubi? Retuszu.
– Zdarzyło się, że przeglądając magazyn, nie
poznałam własnego zdjęcia, tak było „ulepszo-
ne”. A przecież zdjęcia uliczne nie powinny być
idealne. Autentyczność to podstawa.
Asia już nie fotografuje wszystkich i wszyst-
kiego. – Kiedyś dosłownie biegałam za najle-
piej ubranymi dziewczynami, dzisiaj tego nie
robię. Po kilku latach pracy wiem, komu i gdzie
chcę zrobić zdjęcie – opowiada. – Chociaż zda-
rzają się wyjątki. Za Emmanuelle Alt (redak-
tor naczelną francuskiego „Vogue’a” – przyp.
red.) jednak pobiegnę.
Ze starannie wystylizowanego tłumu wybie-
ra kobiety, których pracę ceni. – Bycie influ-
encerem ma sens tylko wtedy, gdy robisz coś
twórczego. Jest wiele dziewczyn z dużą liczbą
obserwujących na Instagramie, które mnie nie
inspirują i nie interesują, bo to chodzące re-
klamy różnych firm. Dlatego nie fotografuję
ich – wyjaśnia. – Cenię kobiety, które nie prze-
bierają się specjalnie, gdy idą na pokaz. To,
co robią w pracy i to, jak wyglądają na co dzień
jest spójne. A one same są autentyczne, mają
indywidualny styl. Żeby powstało dobre zdję-
cie, muszę mieć z nimi dobre relacje, wtedy
zachowują się przed obiektywem naturalnie,
swobodnie. Po tylu latach znamy się już dość
dobrze. Nasza współpraca opiera się na ich
zaufaniu. Wiedzą, że na moich zdjęciach będą
wyglądać dobrze.
 EN VOGUE
street style

„Chloé to
prawdziwa pa-
ryżanka. Śledzi
nowe trendy, ale
wplata je w swój
charakterystycz-
ny styl – prze-
ważają w nim
ubrania oversize
i neutralne kolo-
ry. Ten sezon na-
leżał do Bottegi
Venety (marka
roku 2019 wg
British Fashion
Council), co było
widać w wielu
jej stylizacjach
(np. z białą prze-
platną torebką).
Mam z Chloé
świetny kontakt,
co nie jest bez
znaczenia, gdy
zastanawiam
się, kogo sfoto-
grafować. Po
jednym z poka-
zów w Paryżu
sama podeszła
do mnie, powie-
działa, że ma
nową torebkę
Zosi Chylak
i zaproponowała,
żebym zrobiła jej
zdjęcie”.

Chloé Harrouche (LouLou de Saison) założycielka i dyrektor artystyczna marki LouLou Studio.

35

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
street style

„Sesje, któ-
re realizuje
w ukraińskim
„Vogue’u”, i jej
prywatny styl są
spójne. Podoba
mi się ich po-
zorna prostota.
Tak jak Julie
uwielbiam gar-
nitury. Pelipas
słynie z mocnych
akcentów – wy-
cięć na biodrze
spodni, topów
podkreślających
wysportowane
ramiona. To
efektowna, ale
też niewymu-
szona moda.
Pamiętam Julie
sprzed kilku
lat, kiedy nie
była jeszcze tak
rozpoznawalna.
Dopiero trzy lata
temu „wyostrzy-
ła” swój styl,
zaczęła się nosić
w bardziej cha-
rakterystyczny
sposób. Dzisiaj
jest ikoną street-
style’u”.

Julie Pelipas chwilę pracowała jako modelka, a siedem lat była szefową mody w ukraińskim „Vogue’u”.

36

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
street style

„Pochodzącą
z Litwy Giedre fo-
tografuję od wielu
lat – karierę
zaczynała w 2006
roku. Ma świetne
oko, traktuje
modę z poczuciem
humoru, a do tego
jest wyluzowaną,
sympatycz-
ną dziewczyną.
Eksperymentuje
ze stylami różnych
dekad, nie boi się
mocnych kolorów.
Zazwyczaj nie
lubię jaskrawych
barw, ale Giedre
obroni wszystko”.

Giedre Dukauskaite ulubienica Phoebe Philo, uznawana też za jedną z najlepiej ubranych modelek.

37

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
street style

„Jestem fan-
ką Jo, czytam
ją od lat i cenię jej
styl pisania. Gdy
zaprosiła mnie
do współpracy
przy dodatku
„How To Spend
It”, zamawiając
zdjęcia z podró-
ży, bardzo się
ucieszyłam. Jo to
klasa sama w so-
bie, jedna z tych
kobiet, które
zakładają czarny
T-shirt, proste
spodnie i wyglą-
dają fantastycz-
nie. Nie przepada
za tym, gdy robi
się jej zdjęcia, ale
wygląda na nich
tak dobrze, że nie
mogę się oprzeć”.

Jo Ellison Redaktor naczelna „How To Spend It” – luksusowego dodatku do „Financial Timesa”.

38

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
street style

„Blanca jest
kimś więcej niż
influencerką.
Potrafi bawić się
modą – koloro-
wa, oryginalna,
ale nigdy prze-
brana.
To jedna
z najbardziej
wyrazistych osób
na pokazach mo-
dy. Jej styl jest
niepodrabialny,
nazwałabym go
ekstrawagancko-
-użytecznym.
Mistrzowsko
łączy ubrania
vintage z nowy-
mi. Kiedy
ją widzę, zawsze
się zachwycam”.

Blanca Miró założycielka i dyrektor artystyczna marki La Veste oraz sklepu internetowego Vasquiat.

39

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE

1 2

3
40 4

Lubię góry zimą, ale od tras wspinaczkowych wolę spacerowe, np. tę do Morskiego Oka. Wkładam ciepłe buty, czapkę

WYBORY KAROLINY GRUSZECKIEJ

5 6 8

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE

11

10

12

13

uszatkę, kurtkę i w drogę. Printy w stylu lat 90. czy torba-zwierzak rozchmurzą, gdy pogoda zła, a nastrój ponury.

1. Trasa do Morskiego Oka, zdjęcie Bartek Wieczorek; 2. Kurtka MISBHV z kolekcji jesień-zima
2019/2020, 3450 zł; 3. Pierścionek polskiej marki LAU (akronim trzech słów: love, art, urban), za-
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE; PORTRET KAROLINY GRUSZECKIEJ:

łożonej przez pasjonatów rzeczy pięknych Szymona Kasprusia i Martę Gajewską, 649 zł; 4. Książka
Wanderlust. Hiking on Legendary Trails to opisy najpiękniejszych górskich szlaków, mapy i świetne zdję-
cia, wyd. GESTALTEN, 179 zł; 5. Wełniana torebka-łasica LOEWE, 5150 zł; 6. Polar RESERVED,
249,99 zł; 7. Trapery inspirowane butami do wspinaczki ACNE STUDIOS, 3410 zł; 8. Torebka
z puchowym paskiem MONCLER GENIUS, 7029 zł; 9. Czapka uszatka, która co sezon jest
na wybiegach, PRADA, 2530 zł; 10. Sukienka z nadrukowanym górskim pejzażem BAUM UND
PFERDGARTEN (dostępna w warszawskim butiku Kyosk), 2126 zł; 11. Ręcznie dziergana weł-
niana kamizelka KAI KOTTO; 12. Pachnące jodłą, cedrem i bazylią perfumy do wnętrz Protective
JAKUB PLEŚNIARSKI.

Pine, mają zapewnić szczęście i dostatek DIPTYQUE/GALILU, 260 zł; 13. Bransoletka-amulet
LOEWE 2090 zł

41

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 L
EN VOGUE
depesza

Ni płetwy, ni skrzydła. Kapelusz Wings to kolejny hit ze

oewe słynie
z wyrobów skórzanych, przede wszystkim z toreb. Na początku obecnego wieku
hiszpańskiej firmie, założonej w Madrycie w 1846 roku, groziło zapomnienie, do-
póki we wrześniu 2013 roku sterów nie przejął młody irlandzki projekant Jonathan
Anderson. Dziś nie ma modniejszej marki. Po zmianach w Celine wyznawczynie
LOEWE

estetyki jej eksdyrektor artystycznej, Phoebe Philo u Loewe znajdują ukojenie,

w postaci wyrafinowanych, nieoczywistych ubrań i dodatków. Te drugie bywają
tak nieoczywiste, że chwilami wręcz karykaturalne. Ale to właśnie w zuchwałym
podejściu tkwi klucz do sukcesu marki. Za akcesoria, SLG (Small Leather Goods,
czyli małe dobra skórzane) i projekty specjalne odpowiada urodzony w Warszawie
ZDJĘCIA: IMAXTREE / FREE; MAT. PRASOWE.

Krzysztof Łukasik, ale zgodnie z polityką firmy nie mówi o swojej pracy.

SKRZYDLATE SZCZĘŚCIE tekst FILIP NIEDENTHAL

42

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
depesza

stajni Loewe, na którego punkcie branża mody traci głowę.

Tak więc najbardziej pożądane nakrycie głowy na sezon jesień-zima 2019/2020,

nazwane po prostu Wings hat, musi mówić samo za siebie. Skórzany lub filco-
wy czepek z trzema skrzydłami czy też płetwami dostępny jest w wersji czar-
nej, musztardowej i różowej. Stanowi centralny punkt kampanii reklamowej
Loewe, a w sesji okładkowej dla włoskiego „Vogue’a” Gigi Hadid pozuje w nim
na co drugim zdjęciu. Niektórzy porównują czapkę do uszu Myszki Miki, inni
dopatrują się inspiracji w obrazach Bruegla. Jedyny oficjalny komunikat Loewe
wspomina kapelusznika Coreta, który projektował dla szykownych dam z San
Francisco w latach 40. i 50. ubiegłego wieku. Ale czy potrzebna jest geneza,

43
by cieszyć się z Wings? Na ich widok uśmiech sam pojawia się na twarzy. Chwała
Loewe i Łukasikowi za to, że wciąż potrafią nas zaskoczyć.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
u źródła

44 tekst
FILIP
NIEDENTHAL

Vuittona sen o potędze

ZDJĘCIA: THOMAS CONCORDIA / GETTY IMAGES.

Pokaz Louis Vuitton w ramach kolekcji resort miał miejsce na nowojorskim lotnisku JFK w ter-
minalu linii lotniczych TWA. Otwarty w 1962 roku był urzec zywistnieniem amerykańskiej pie-
śni przyszłości. Zamknięty 40 lat później, w ubiegłym roku przeobraził się w designerski hotel
Nicolas Ghesquière przypominający o tamtym optymizmie. Sama kolekcja też przytacza symbole świetności Stanów:
korzysta na kurtkach pojawia się panorama Manhattanu, detale z iglicy artdecowskiego Chrysler Building
z amerykańskich zdobią spódnice, topy i torby, mamy też garnitur w tenisowy wzór godny Gordona Gekko z Wall
symboli luksusu. Street. „Jestem tu obcokrajowcem, nie boję się klisz” – skwitował projektant.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
vip

M
Obserwatorka świata

tekst
EWELINA
DZIEWIELA

zdjęcia
KASIA
BOBULA

yślałam, że jest starsza. Nie

ze względu na wygląd, a na dorobek zawodowy. Od 2011 roku pracowała dla
Showstudio, eksperymentalnego portalu założonego przez fotografa Nicka
Knighta. Przed kamerą na żywo przeprowadzała wywiady z projektantami, fo-
tografami, muzykami. Jako kuratorka ma na koncie kilka wystaw w muzeach
na całym świecie. Opublikowała też dwie książki. Pisze teksty dla „Vogue’a”,
„Financial Timesa”, współpracuje z „New Yorkerem”. Tego wszystkiego doko-
nała jeszcze przed trzydziestką. Imponujące? Bez dwóch zdań. Tym bardziej, że
w osiągnięciu sukcesu nie pomogły jej ani znajomości, ani rodzina, ani wielkie
pieniądze. Bądź co bądź jeden z tych trzech czynników często okazuje się de-
cydujący przy starcie do kariery w modzie. – Pochodzę z małego miasteczka
między Bedlington a Luton w Anglii. Wszystko zaczęło się od miłości do czaso-
pism. Kiedy byłam trzynastolatką, mama kupowała mi „Vogue’a”. Miałam obse-
sję na punkcie zdjęć. Za to nie wyobrażałam sobie, jaki inny rodzaj pracy poza
stylizacją sesji można w tej branży wykonywać – wspomina Lou. Wprawdzie
wybrała studia na historii na uniwersytecie w Oxfordzie, jednak szybko zdała
sobie sprawę, że klasyczna kariera prawniczki czy bankierki jej nie interesuje.
– Zrobiłam licencjat i aplikowałam na studia magisterskie z dziennikarstwa mo-
dy w Central Saint Martins. Wyjechałam do Londynu – opowiada. Zamiast, tak

46
jak jej koleżanki i koledzy ze szkoły, zapisać się na listę oczekujących na staż
w „Vogue’u” czy innym czasopiśmie, Lou wybrała praktykę w Showstudio.
I od razu, choć miała zaledwie 21 lat, trafiła przed kamerę, gdzie rozmawiała
między innymi z Driesem Van Notenem, Wolfgangiem Tillmansem czy z nie-
zbyt łatwym w kontakcie Kanyem Westem. – Nick Knight miał niesamowicie

Dla Lou Stoppard świat mody nie ogranicza się do ubrań, trendów i projektantów.
JAKO DZIENNIKARKA I KURATORKA
WYSTAW STARA SIĘ ŁĄCZYĆ KOLEKCJE
DOMÓW MODY Z BIEŻĄCYMI WYDARZENIAMI
SPOŁECZNYMI CZY POLITYCZNYMI.
PODEJMUJE TEMATY NIEPOPULARNE
W BRANŻY I CAŁKIEM NIEŹLE JEJ TO
WYCHODZI.

46

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

47

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
vip

innowacyjne spojrzenie. Wszystko, co robiliśmy, było rodzajem wizualnego

eksperymentu. Bardzo to do mnie przemawiało. Uwielbiałam spotykać się
z fotografami. Byli dla mnie największym wyzwaniem. Oni nie są tak przy-
zwyczajeni do opowiadania o swojej pracy jak projektanci czy muzycy. Mówią
poprzez zdjęcia. A przecież często to oni definiują estetykę marki czy gazety.
Na szczęście nie przypominam sobie żadnych katastrof – mówi. Gdyby musiała
wymienić jedno doświadczenie, które zapamięta do końca życia, pewnie byłby to
wywiad z Jeffersonem Hackiem, założycielem magazynów „AnOther” i „Dazed
& Confused”. Znany z wyważonych i inteligentnych wypowiedzi Hack na jej py-
tanie, czy uważa, że jest cool, odpowiedział: „Go fuck yourself”. – Na coś takiego
nigdy nie jesteś przygotowana na wizji na żywo. Po programie oboje strasznie
się z tego śmialiśmy. Uznałam to za sukces. Jefferson zawsze się kontroluje,
jest dobrze przygotowany. A ja mogłam pokazać go innego. Tego rodzaju wy-
wiady są najciekawsze. W rozmowie zawsze staram się iść tak daleko, jak się
tylko da – tłumaczy. Siłą Lou jest brak tremy, że źle wypadnie. Bo co jeszcze
trudniejszego może się przytrafić dziennikarce mody, która w wieku dwudziestu
kilku lat rozmawiała z legendami branży? – Dzięki tej pracy stałam się na swój
sposób nieustraszona. Dodała mi pewności siebie. Nigdy nie bałam się niemi-
łych komentarzy w sieci czy krytyki. Nie obchodziło mnie to, chyba że któryś
z przyjaciół podesłał mi coś, żebyśmy się mogli razem pośmiać. Przed kamerę
ubierałam się neutralnie, by odwrócić od siebie uwagę. Im „większy” był mój
rozmówca, tym mniej chciałam być widoczna. Od jakiegoś czasu już się tym
nie zajmuję. Dzisiaj chyba bałabym się bardziej. A to dlatego, że mamy kulturę
agresywnego komentowania, ludzie szybko oceniają. Z jednej strony to dobrze,
że wszyscy mają głos, mogą pewne rzeczy kwestionować, otwarcie wyrażać opi-
nie. Z drugiej – krytykowanie przychodzi zbyt łatwo. Moją największą obawą
jest bycie źle zrozumianą, niesłuszna interpretacja tego, co mam do powiedze-
nia. W internecie błyskawicznie robi się aferę z niczego, bez choćby sprawdzenia
faktów – przyznaje.

Dzięki pracy przed kamerą stałam się na swój sposób nieustraszona. Dodała mi pewności siebie.
Nigdy nie bałam się niemiłych komentarzy w sieci czy krytyki. Nie obchodziło mnie to, chyba że któryś
z przyjaciół podesłał mi coś, żebyśmy się mogli razem pośmiać.

Ostatnio woli pracować za kulisami, gdzie czas płynie nieco wolniej. Jej drugą
pasją jest przygotowywanie wystaw. W 2016 roku była kuratorką ekspozycji
Mad About The Boy w Fashion Space Gallery w Londynie. Opowiedziała wtedy
o obsesji świata mody na punkcie portretowania nastoletnich chłopaków – po-
kazała projekty i prace Glena Luchforda (to jej ulubiony fotograf), Larry’ego
Clarka, Rafa Simonsa, Kima Jonesa, Goshy Rubchinskiy’ego, Nicka Knighta
oraz duetu Meadham Kirchhoff. Zaledwie rok później, wspólnie z kuratorem
Adamem Murrayem, zorganizowała ekspozycję o północnej Anglii w sztukach
wizualnych. W międzyczasie napisała książkę Fashion Together o współpracach
w modzie. Od 1 grudnia do 12 kwietnia 2020 roku w Rotterdamie można z kolei
Na zdjęciach:
wybrać się do Het Nieuwe Instituut na Hoodie – „Bluza z kapturem jest w cen-
Lou Stoppard trum obecnej kultury ubierania się ważnym trendem i must-have, ale towarzyszy
oraz strony jej jakaś moralna panika, jest całkowicie zakazana przez niektóre instytucje,
z książek jej
autorstwa: a w mediach często kojarzona z wykluczeniem, przestępstwem i dewiacją” – czy-
Shirley Baker tam w opisie wystawy. Niedawno też Lou zgłębiała temat basenu jako motywu
i Fashion
Together. przewodniego w fotografii, o czym wspólnie z Leanne Shapton napisała książkę

48

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
vip

Pools: Lounging, Diving, Floating, Dreaming: Picturing Life at the Swimming

Pool. Jest specjalistką od tematów niepopularnych w branży mody. Bo który
dziennikarz analizuje dobre strony brytyjskiego uzębienia? Czy niechlujny
styl premiera Borisa Johnsona jako sposób na przechytrzenie opinii publicznej
i przeciwników? Albo przygląda się amerykańskiej kongresmence Alexandrii
Ocasio-Cortez jako potencjalnej instagramowej influencerce? (zarówno Lou,
jak i Alexandria słyną z malowania ust na czerwono. Niedawno magazyn „The
Cut” doniósł, że polityczka używa pomadki Stila Stay All Day Liquid w kolorze
Beso). To wszystko Stoppard opisała ostatnio na łamach „Financial Timesa”.
– O modzie pisze się łatwiej, kiedy widzisz w niej więcej niż tylko ubrania. Jak
możesz zrozumieć projekty, sesje, wysiłek domów mody, jeśli nie wiesz, co dzieje
się wokół ciebie? Przecież to stąd projektanci czerpią inspiracje – z otoczenia,
w którym żyjemy – mówi. – Większość moich pomysłów rodzi się z bieżących
wydarzeń politycznych i społecznych. Pomagają mi wizualnie powiązać te świa-
ty ze sobą – dodaje. Jeden wynika z drugiego. A Lou znajduje tylko odpowiedni
dla nich kontekst.

49

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 I N LO V E W I T H S H O E S
www.renee.pl #reneegirls

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE

Okładka albumu
Sportmax
wydanego przez
Assouline.

nowości
„Moda to Max Mara. Vogue to Sportmax” – powiedział kiedyś założyciel obu marek,
Achille Maramotti. Wydawnictwo Assouline wydało właśnie album opowiadają-
cy pięćdziesięcioletnią historię Sportmaxu. Czasami mówi się o tej marce „młodsza
Max Mara”. Jest między nimi aż 18 lat różnicy. Achille Maramotti założył Sportmax
w 1969 roku, gdy w modzie dokonywała się rewolucja. Dopiero co Yves Saint Laurent
w Paryżu pokazał młodszą i bardziej miejską linię Rive Gauche. W Londynie rządziła
Biba. Dziewczyny nie chciały już ubierać się jak ich matki. Tak narodziła się mo-
da prêt-à-porter. Maramotti wprowadził wtedy nowoczesne, sportowe kroje. „Dalekie
od zwyczajnych” – pisał o nich „Vogue” w 1972 roku. Pierwszy pokaz odbył się czte-
ry lata później. Wśród licznych współpracowników wymienia się Jeana-Charlesa de
Castelbajaca i Guya Paulina. Dziś z okazji 50-lecia włoskiej marki historyk mody
Olivier Saillard i dziennikarz „Vogue’a” Luke Leitch zebrali w album i opisali wszyst-
kie kolekcje fotografowane m.in. przez Sarah Moon, Petera Lindbergha, Davida Simsa tekst
EWELINA
i Craiga McDeana.

51
DZIEWIELA
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

Szkice kolekcji
autorstwa Guya
Paulina, jednego
z projektantów
współpracujących
ze Sportmaxem.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
nowości

Projektantki Parel Parel w nowym sezonie sięgają

po twórczość Claude Lalanne, francuskiej rzeźbiarki, która przed
laty współpracowała m.in. z Yves’em Saint Laurentem.
Jej inspiracje secesją i naturą są głównym motywem kolekcji,
w której roi się między innymi od motyli. parelparel.com

J Hipoalergiczna, ciepła, biodegradowalna

i bez materiałów pochodzenia zwierzęcego
– kurtka Pangaia to przełom w nauce
i przemyśle odzieżowym. Zamiast puchem
wypełniona jest dzikimi kwiatami. „To może
zmienić całą branżę. Z tradycyjnym puchem
wiąże się wiele problemów, a wegańskie opcje
ocieplin są na bazie ropy naftowej” – tłuma-
czy dr Amanda Parkes, szefowa innowacji
w Pangai. Technologia jest dostępna dla
innych firm na zasadzie open source.
Kto skorzysta? thepangaia.com

52
Ganni zwiastuje wiosnę. Wprawdzie
duńska pogoda o tej porze roku jest
ponura, ale mieszkanki Kopenhagi
afirmują ją kolorami. W nowej
kolekcji marki znajdziemy i buty
przypominające trekkingowe, które
zachęcają do spacerów poza mia-
stem, i wysokie kozaki
w barwne kwiaty. ganni.com

essica Mercedes otworzyła stacjonarny butik Veclaim. Wnętrze, zaprojektowane przez Bartłomieja Karasia,
nawiązuje do lat 70. i Mechanicznej pomarańczy Stanleya Kubricka. – Są też elementy stylu space age, jak lampa z lat 70.
czy lustro Ultrafragola Ettore Sottsassa – mówi Jessica. Warszawa, ul. Mokotowska 48.
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
nowości

A nia Kuczyńska w nowym roku wprowadza kilka zmian.

Rezygnuje z sezonowych kolekcji, oferując za to ponadczasowe, wysokiej jakości
ubrania i dodatki. Są to między innymi skórzane torebki, buty ręcznie wytwa-
rzane we Włoszech, kaszmirowe swetry oraz linia denim. aniakuczynska.com

Alexander McQueen w kolekcji pre-spring 2020

przedstawia nowy model torebki Story.
Bardziej klasyczna niż jej poprzedniczki,
dostępna jest w kilku rozmiarach i kolorach.
alexandermcqueen.com

Anna Samków przygląda się z bliska

naturze – w jej kolekcji biżuterii
znajdziemy i żaby, i muchy, i pszczoły.
A nawet jednorożce. annasamkow.com
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

Koreańska marka Gentle Monster nawiązała współpracę z firmą Huawei i razem stworzyły
przeciwsłoneczne oraz korekcyjne okulary z wbudowanymi w oprawki głośnikami i mikrofonem
na bluetooth. Huawei obiecuje czysty dźwięk i redukcję hałasu, a Gentle Monster – tradycyjnie
piękny i uniwersalny design. huawei.com, gentlemonster.com

54

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 LUISA CERANO · PHONE +48 (0) 601 68 28 75 · MARIAKAMINSKI@POCZTA.ONET.PL

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

56
Trzy lata temu SANDRA SANDOR sprawiła, że świat zobaczył w Budapeszcie nową stolicę mody. Markę Nanushka

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
styl

tekst zdjęcia
EWELINA GOSIA
DZIEWIELA TURCZYŃSKA

FORMA PODĄŻA ZA FUNKCJĄ

P od ceglanym budynkiem starej szkoły przekształconym

w apartamentowiec, nad brzegiem Dunaju, czeka na nas Ellery
z działu public relations Nanushki – ubrana w puchową kurt-
kę z wegańskiej skóry, jeden z bestsellerów węgierskiej marki.
Jesteśmy w Budapeszcie, gdzie mieszka i pracuje Sandra Sandor,
twórczyni marki Nanushka, której nazwę wzięła od zdrobnienia
swojego imienia – tak mówił do niej ojciec, gdy była dzieckiem.
Wchodzimy do loftu, otwarta przestrzeń robi wrażenie. Skośne
sufity i wielkie okna z widokiem na rzekę są wysoko nad nami,
wpuszczając do środka łagodne, zimowe światło. Sandra urządzi-
ła dom głównie meblami vintage, w każdym kącie znajduję pereł-
ki designu z lat 50. i 60., które zdobyła dzięki zaprzyjaźnionemu
marszandowi. Z korytarza widać po kolei jadalnię, kawałek salo-
nu, a na końcu sypialnię odgrodzoną wielkim lustrem na kółkach.
Brązowe drewniane podłogi oraz meble w połączeniu z dużą ilością Na tej stronie: Torebka Gucci
vintage, ostatni zakup Sandry.
roślin w doniczkach dają poczucie spokoju. Można się tu zrelak- Wanna wbudowana jest
sować. Zresztą mam wrażenie, że spokojem emanują też Sandra w podłogę sypialni.
Sukienka Nanushka.
i dziewczyny z jej zespołu, które towarzyszą nam podczas sesji. Na stronie obok: Sandra
Wszystkie ubrały się tak samo: w koszule z wegańskiej skóry, na- Sandor w klasycznej
koszuli Nanushka uszytej
rzucone jak kurtki, do tego Levi’sy 501 lub spodnie z materiału. z wegańskiej skóry. Naszyjniki
Sandra włożyła też płaskie buty w cętki lamparta z poprzedniej Alighieri. Powyginaną
miseczkę Sandra zrobiła
kolekcji, imitujące marokańskie babouche. Domyślam się, że to sama. Druga, z biżuterią, to
niepisany dress code, który wypracowały w biurze. Teraz mogłyby Nanoha – kolekcja powstała,
dzięki współpracy Sandry
wspólnie zapozować do kampanii marki, którą 37-letnia Sandra z Natalią Nemes ze studia
prowadzi już od 2006 roku. – Zawsze byłam otoczona ubrania- Noha. Ceramika dostępna
jest w butiku Nanushki
mi. Mniej więcej w czasie, kiedy się urodziłam, a były to lata 80. w Budapeszcie.

prowadzi już od 14 lat, długo zdobywała doświadczenie i wiedzę, jak tworzyć ubrania zgodnie z własnymi zasadami.

57

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Na tej stronie
(zgodnie z zegarem):
Sandra w koszuli
i butach Nanushka,
na schodach sypialni.
Szafka nocna
i figurki vintage.
Ginie, pięcioletni
Bedlington terrier
Sandry. Koszula
Nanushka.
Na stronie obok:
Kuchnia i jadalnia,
do których wchodzi
się z korytarza.
W mieszkaniu
Sandry jest sporo
mebli vintage,
kupionych
u zaprzyjaźnionego
marszanda oraz
w lokalnych
antykwariatach.
Ulubione kosmetyki
w łazience.

i na Węgrzech mieliśmy komunizm, moja mama założyła firmę

produkującą ubrania dziecięce. Miała głowę do biznesu i wypa-
trzyła lukę w rynku. Dorastałam, chodząc w jej pokazach, bez
przerwy przebierała mnie w swoje rzeczy. A ja ciągle się z nią kłó-
ciłam, bo podobno już wtedy miałam własne zdanie na temat tego,
co chcę nosić, a czego nie. To ciekawe, że też trafiłam do tej bran-
ży, choć do 17. roku życia nie miałam pojęcia, kim chciałabym zo-
stać w przyszłości. Nawet gdy już podjęłam decyzję, niezbyt wie-
rzyłam, że podołam. Nie umiałam rysować ani szyć, a wydawało
Kiedy się urodziłam, mi się, że bez tego nie mogę być projektantką – opowiada. Ale
na Węgrzech mieliśmy nauczyła się na studiach w London College of Fashion. W 2005
komunizm, moja roku zaprojektowała kolekcję dyplomową, od której wszystko się
mama założyła firmę zaczęło. – Byłam zainspirowana Bauhausem i hasłem, że forma
produkującą ubrania podąża za funkcją. Oznaczało to, że jeśli coś jest użytkowe, będzie
dziecięce. Dorastałam, z definicji piękne. To wartości, które do dziś są aktualne i waż-
chodząc w jej pokazach, ne w mojej firmie – tłumaczy. Po obronie dyplomu zamiast pójść
bez przerwy przebierała tradycyjną drogą dla studentów projektowania i starać się o staż
mnie w swoje rzeczy. w dużym domu mody, postanowiła wrócić do Budapesztu i za-

58

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
styl

cząć pracować nad swoimi kolekcjami. Mama pomogła Sandrze

znaleźć krawcową i osobę od wykrojów, udostępniła jej mały lo-
kal, w którym założyła atelier. Tam powstała pierwsza kolekcja
Nanushki, na wiosnę-lato 2006. – To niesamowite, że jesteśmy
na rynku już tyle czasu, a dopiero niedawno Nanushka rozwinęła
się naprawdę. To było dziesięć lat solidnej nauki. Możliwe, że gdy-
bym zdecydowała się na staż, wcześniej zdobyłabym umiejętności
i doświadczenie, ale nie żałuję tej decyzji – przyznaje. Przełomem
okazał się 2016 rok. Do firmy na stanowisko dyrektora zarządza-
jącego dołączył Peter Baldaszti, narzeczony Sandry. Udało mu
się pozyskać inwestora, dzięki czemu Nanushka pokazała kolek-
cję podczas tygodnia mody w Nowym Jorku. Firma rozrastała
się, zaczęła być rozpoznawalna za granicą. Prasa zainteresowała
się nieznaną marką z Węgier. Dla Sandry zmieniło się dosłownie
wszystko, począwszy od obowiązków, skończywszy na rosnącej

59

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
styl

odpowiedzialności. Nawet styl przeszedł małą metamorfozę, choć

wciąż pozostał zgodny z ideą Bauhausu. – Uwielbiam modę, ale
jeśli dana rzecz ma zostać ze mną na dłużej, muszę ją pokochać,
powinna być przyjemna w dotyku, wygodna, użyteczna. I, co naj-
ważniejsze, wyprodukowana w sposób etyczny. To istotne, by się-
gać głębiej, poza samą estetykę ubrania – mówi. Wegańska skóra,
którą ma na sobie, jest jednym z jej sukcesów w tej dziedzinie.
W dotyku przypomina prawdziwą – na pierwszy rzut oka trud-
no odróżnić. Szyte z niej sukienki, koszule i spodnie są hitami
Nanushki. – Trwa debata, czy sztuczna skóra stanowi większe
zagrożenie dla środowiska od prawdziwej. Jednak ostatnio na-
ukowcy udowodnili, że jej produkcja jest trzy razy mniej szkodli-
wa. Do farbowania naturalnej skóry wykorzystuje się silne che-
mikalia i chrom, które potem zanieczyszczają strumienie i rzeki.
Nasza wegańska jest certyfikowana jako bezpieczna dla otocze-
nia – wyjaśnia mi Sandra. Natura zawsze była dla niej ważna.
Niedawno jej zespół powiększył się o specjalistkę od zrównowa-
żonej produkcji, która wcześniej pracowała dla Stelli McCartney.
– Pomaga nam nie tylko na każdym etapie tworzenia kolekcji,
ale też obserwuje i doradza, jak możemy coś zmienić nawet w spo-

Jeśli dana rzecz ma zostać ze mną na dłużej, muszę ją pokochać, powinna być
przyjemna w dotyku, wygodna, użyteczna. I wyprodukowana w sposób etyczny.

sobie pracy w biurze. Traktuję to poważnie i osobiście. Pracuję

w branży, która ma ogromny negatywny wpływ na środowisko,
i chcę, na ile się da, realnie go ograniczyć. Droga jest długa i krę-
ta. Nie da się jej pokonać z sezonu na sezon, by oznajmić światu,
że teraz jesteśmy marką zrównoważoną. To bujda. Na szczęście
obecnie mamy sporo rozwiązań i świetnych tkanin do wyboru.
Kiedyś byłabym zmuszona iść na kompromis z jakością i este-
tyką, dzisiaj już nie muszę. Jest o wiele łatwiej. A żeby ubra-
nie uznać za „zrównoważone” czy „etyczne”, trzeba uwzględnić
wiele aspektów. Czy jest trwałe? Jak wytrzymały jest materiał?
Czy wzór jest ponadczasowy? Wszystko po to, by osoba kupują-
ca chciała je nosić nie tylko dziś, ale i przez kolejne lata – mówi
Sandra. We flagowym butiku Nanushki w Budapeszcie można
również naprawiać ubrania. Ta usługa niedługo będzie dostępna
w sklepach w Nowym Jorku oraz Londynie. Myśląc o środowi-
sku, Sandra sama stara się nie kupować zbyt dużo. Zwykle ro-
bi to w butikach vintage, głównie w Londynie, Paryżu i Nowym
Jorku. Swoje zdobycze łączy z ubraniami własnej marki.
– 70 procent zawartości szafy to moje projekty. Reszta jest z dru-
giej ręki. Czasami zaglądam też do lumpeksów i wynajduję dżin-
Na stronie obok: Butik sy albo koszule, w których wymieniam guziki dla urozmaicenia.
i kawiarnia Nanushki znajduje Jeśli chodzi o znane, luksusowe marki, wybieram z nich tylko
się w centrum Budapesztu.
Po zakupach można napić dodatki: buty, torebki, biżuterię. Nie potrzebuję niczego innego,
się kawy i coś przegryźć. to, co projektuję, wystarczająco odzwierciedla moją osobowość
Jedzenie i napoje podawane są
w ceramice Nanoha. i prywatny styl. Kiedy ktoś prosi o opisanie, jaka jest Nanushka,

60

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
styl

zwykle odpowiadam, że to połączenie minimalizmu ze współ-

czesną bohemą. Minimalizm, bo staramy się, by wszystko
było praktyczne i wielofunkcyjne. Współczesna, czyli odnajdująca
się w codziennym, miejskim życiu. Bohema, bo mam też w sobie
coś z nomadki, która żyje blisko natury, docenia jej siłę i ducho-
wą stronę – mówi. Uduchowiona, ale nowoczesna. Praktyczna,
ale bez kompromisu z estetyką. Dbająca o środowisko. To stupro-
centowa Sandra.

61

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

miss vogue
W STYCZNIU
1985 ROKU LADY
DIANA NA STOKU
NARCIARSKIM W
LICHTENSTEINIE
ZAPEWNIŁA
ŚWIATU
PRAWDZIWY
POKAZ MODY.
Jej wielkie, kolorowe puchówki oraz kombinezony retro do dziś pozostają
mistrzami w swojej dziedzinie.

62
zdjęcia stylizacja
MATEUSZ KAROLINA
STANKIEWICZ GRUSZECKA

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Żółta kurtka, sweter,
spodnie i buty
MICHAEL
MICHAEL KORS,
1939 zł, 839 zł,
1079 zł, 1125 zł;
Czarna kurtka
i czapka MMC,
2800 zł; 290 zł

63

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Na tej stronie:
Kurtka NAPAPIJRI,
829 zł; Czapka
MICHAEL
MICHAEL KORS,
649 zł; Okulary
PRADA, 960 zł

Na stronie obok:
Kurtka i buty
MICHAEL
MICHAEL KORS,
2025 zł, 1125 zł;
Płaszcz ze sztucznego
futra BENETTON,
799,90 zł; Kurtka
przewiązana w pasie
MMC, 2800 zł;
Kombinezon OYSHO,
699 zł; Kaptur
WEEKDAY, 130 zł

65

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Na tej stronie:
Kurtka BENETTON,
559,90 zł; Kombinezon
THE NORTH FACE,
999 zł; Bluza POLO
RALPH LAUREN/
ZALANDO.PL, 651 zł;
Buty MOON BOOT/
S’PORTOFINO, 420 zł

Na stronie obok:
Kurtka MISBHV, 4700 zł;
Kombinezon BAUM UND
PFERDGARTEN/
KYOSK.PL, 1950 zł

66

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Na tej stronie:
Kurtka PEAK
PERFORMANCE/
ADVENTURE SPORTS,
1900 zł; Kombinezon
FUSALP/S’PORTOFINO,
4380 zł; Top SHOCK
ABSORBER/ZALANDO.
PL, 179 zł; Okulary
LE SPECS/ANDY & MAG,
310 zł

Na stronie obok:
Kurtka LIU JO, 1599 zł;
Kamizelka i kaptur COS,
600 zł, 250 zł;
Sweter ADIDAS Y-3/
S’PORTOFINO, 1799 zł;
Spodnie narciarskie
PERFECT MOMENT,
2700 zł

68

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

69

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie:
Kamizelki: RESERVED,
139,99 zł (krótsza); PEAK
PERFORMANCE/
ADVENTURE SPORTS,
2200 zł (długa); Kombinezon
PERFECT MOMENT/
S’PORTOFINO, 1940 zł;
Sweter ESPRIT, 169 zł;
Daszek COS, 300 zł; Szalik
WRANGLER, 89 zł

Na stronie obok:
Kurtka BENETTON,
699,90 zł; Kombinezon
PERFECT MOMENT/
S’PORTOFINO, 3520 zł;
Golf SPORTALM/
S’PORTOFINO, 660 zł;
Buty MOON BOOT/
S’PORTOFINO, 420 zł;
Kask CP FASHION/
S’PORTOFINO, 1900 zł

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

71

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Na tej stronie:
Body TOPSHOP.COM,
225 zł; Kurtki zawiązane
w pasie OYSHO, 699 zł,
HOUSE, 159,99 zł;
Buty MICHAEL MICHAEL
KORS, 1125 zł; Plecak
THE NORTH FACE, 599 zł

Na stronie obok:
Kombinezon TOMMY
HILFIGER x ROSSIGNOL,
2299 zł; Top NIKE/
ZALANDO.PL, 139 zł; Kurtka
zawiązana w pasie LIU JO,
989 zł; Buty MOON BOOT/
S’PORTOFINO, 420 zł;
Opaska MARC O’POLO/
ZALANDO.PL, 179 zł;
Czarny puchowy szal
PEAK PERFORMANCE /
ADVENTURE SPORTS,
400 zł

73

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Kurtka NAPAPIJRI, 1550 zł;

Kamizelka MANGO, 299,90 zł;
Płaszcz zawiązany w pasie
GUESS, 1049 zł; Body
INTIMISSIMI, 69,90 zł

74

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Zdjęcia
MATEUSZ STANKIEWICZ /
SAME SAME

Stylizacja
KAROLINA GRUSZECKA

Włosy
GOR DURYAN / SAME SAME

Makijaż
PATRYCJA DOBRZENIECKA
KOSMETYKAMI
LAURA MERCIER

Manicure
ANITA TELENGA /
5TH AVENUE

Asystent fotografa
ŁUKASZ KUŚ

Asystentki stylistki
MARTA ZACZYŃSKA
ZUZANNA ROSATI

Produkcja
ELA CZAJA

Asystent produkcji
ZBYSZEK SZYMAŃCZYK

Casting
ANNA JÓŹWIAK

Modelka
ANNABEL LONGDEN
/ PREMIER MODEL
MANAGEMENT

Podziękowania dla Mamaison Hotel

Le Regina w Warszawie.

75

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
CHROMAT ZAMBELLI MARYAM NASSIR ZADEH MARIOS ICEBERG

76
nostalgia
VOGUE

MARNI MUGLER CHALAYAN LIBERATORE WIJNANTS

HALPERN LAROCHE AIGNER MARRAS LEONARD

MARRAS ASHISH LEONARD ECKHAUS LATTA LANVIN
 B
VOGUE
uroda: makijaż

tekst
MAJA
MENDRASZEK-
-GOSER

TRUE COLORS

ez względu na gusta muzyczne, trzeba przyznać, że Cyndi Lauper, ikona

muzyki pop, potrafiła bawić się kolorem w makijażu jak mało kto. To ona (choć także Madonna i Grace Jones) przy-
czyniła się do tego, że malowanie się przestało być codzienną rutyną, a stało się również zabawą. I to często taką bez
trzymanki. W porównaniu z ostatnią dekadą, kiedy wybierałyśmy tony naturalne i nude, delikatnie podkreślając urodę,
już lata 60. i 70. z panującą kulturą disco były dość ekscentryczne, choć to 80. stały się epoką eksperymentów dużego
kalibru. Podkłady jaśniejsze od odcienia skóry zastąpiły złocisty blask lat 70., pojawiły się smokey eyes w zwariowanych
kolorach, jak fuksja, niebieski, pomarańczowy i zielony, a także we wzorki i obsypane brokatem, do tego usta w neonowym
różu i podkreślone kości policzkowe. Wtedy wszystko, co nakładało się na twarz, wibrowało, wymykało się regułom. Bo
właściwie, dlaczego nie – pytają dzisiaj makijażyści? Wziąwszy pod uwagę, że już starożytne Egipcjanki rysowały sobie

77
gigantyczne kreski na pół twarzy, Greczynki używały włosów zwierząt do uzupełniania brwi (grube, włochate brwi były
w antycznej Grecji hitem!), z kolei Chinki i Japonki malowały twarze na biało, goliły brwi na zero, a zęby barwiły złotem
lub czernią, żaden makijaż nie powinien nas już dziwić.

Kolor, ta iluzja wywołana światłem, wciąż

potrafi przyspieszyć bicie serca, sprawić, że
szerzej otwieramy oczy. Albo wręcz zaczynamy
lepiej rozumieć siebie. Nowoczesny makijaż
odpowiednimi odcieniami ma pokazać
prawdziwą, często ukrytą naturę noszącej go
osoby. Taka barwna psychoterapia połączona
z niezłą zabawą.
ZDJĘCIA: IMAXTREE/ FREE.

77

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

KOLOR NA POKAZ

Można by odnieść wrażenie, że makijażyści pokazali już wszystko, ale jednak każdy kolejny sezon zaskakuje pokazami,
w których kolor na twarzach modelek wygląda inaczej, świeżo, oryginalnie. I zachęca nas do eksperymentów na sobie.
– Pokaz mody to widowisko, performans, dzieło sztuki. Jest inspiracją, wskazuje kierunki, nie przekłada się go jeden
do jednego na codzienny makijaż. Dlatego nie przerażają mnie nawet najdziwniejsze pomysły. Przeciwnie, uwielbiam to –
tłumaczy Aneta Kostrzewa, makijażystka od lat pracująca przy sesjach i backstage’ach. Z drugiej strony Pat McGrath,
artystka nazywana The Mother of Makeup, jak mantrę powtarza:

„Nie powstrzymuj się. Z ma

co chcesz, to piękno nie zna
Dowiedz się, kim jesteś”.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

kijażem możesz robić,

strachu. Nie wahaj się.
Jak wykorzystać kolor w makijażu, nie gubiąc pod jego warstwami siebie? Odpowiada
troje topowych, polskich makijażystów.

M akijaże w kolorze mają moc.

Pod pewnymi warunkami – nieskazi-
telna, czysta cera i postawienie na je-
den mocny element – wyjdą dobrze, bez
względu na to, czy ktoś potrafi się malo-
wać, czy nie. Mocne odcienie sprawiają,
że twarz staje się bardziej „wyrazista”.
Choć to tylko pierwsze wrażenie, warto
o nie zadbać. Wystarczy odrobina odwagi
i chęci eksperymentowania z wyglądem.
Podpatrzone na pokazie Vivetty kolorowe
posklejane rzęsy kojarzą mi się z waka-
cjami, imprezami na plaży, z latami 60.,
z makijażami mojej mamy. Cieszy mnie
powrót kolorowych tuszy. Obok popu-
larnych – niebieskiego lub fioletowego,
mamy też burgund, pastelowe odcienie
czerwieni i fuksji. Wydaje się niemożliwe,
wręcz absurdalne. A jak widać na poka-
zie Iceberga, jest genialne! W makijażu
oka wynik zestawienia tych barw jest
magnetyczny i egzotyczny. Dodaje bla-
sku spojrzeniu, nieważne, czy masz oczy
brązowe, niebieskie, czy szare. W każdej
konfiguracji twarz wygląda imponują-
co. Gdy zaczynałem eksperymentować
z tymi kolorami i dość ciężko było zna-
leźć takie cienie do oczu nawet w profe-
sjonalnych sklepach, wpadłem na pomysł
użycia fuksjowego różu do policzków oraz
czerwonej konturówki do ust. Wyszło pio-
runująco pięknie. Co prawda trudno było
to wszystko potem zmyć, pamiętam, że
modelka (Monika Brodka) przeklinała
ICEBERG

błękitu, żółty, różowy, pomarańczowy, mnie za to jeszcze bardzo długo. Pomocna

a nawet czerwony. Kolor zawsze będzie okazała się zwykła oliwka.
intensywniejszy na jasnych rzęsach,
wszystkie pastele podbije z kolei opalona
ZDJĘCIA: BE&W; IMAXTREE/ FREE; WILSON.

skóra. Żeby uzyskać zamierzony rezultat,

konieczne jest nałożenie kilku warstw
maskary, najlepiej pomalować najpierw
jedno oko, potem drugie i powtórzyć
VIVETTA

czynność dwa, trzy razy. Rzęsy się po-

sklejają? Super! To tylko spotęguje efekt
sixties lub jak kto woli, Twiggy look.
WILSON Lubię też kontrowersyjne połączenia, np.

79

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż
K olorowe makijaże (te z kreską
mocnej barwy, jak u Natashy Zinko) ko-
jarzą mi się z pokazami Margieli przygo-
towanymi już przez obecnego projektan-
ta marki, Johna Galliano. Przy okazji
„spektakli na wybiegach” równie niepo-
wtarzalne looki tworzę wraz z zespołem
Pat McGrath, którego częścią jestem
od siedmiu lat. Do ich wykonania wystar-
czy pewna ręka i dobry eyeliner w inten-
sywnym odcieniu.
Kolorowe plamy są abstrakcyjne i nie-
pokojące, ale też radosne, symbolizują
wolność. Przypominają mi malarstwo
mamy oraz własne pierwsze próby malo-
wania farbami i mazakami po całym cie-
le. Wszystko u mnie się łączy w barwach,
przeszłość z teraźniejszością i przyszło-
ścią. To, co wychodzi spod mojej ręki, jest
MARIANNA naturalnym procesem, zgodnym z talen-
YURKIEWICZ tami odziedziczonymi po mamie. W mo-
A nalizując ostatnie
zy stwierdziłam, że uwielbiam kolor
poka-
u Almeidy, błysk w Halpern i prowokację
u Ricka Owensa. Ważne, jeśli nie najważ-
niejsze, jednak jest to, że wszędzie domi-
nuje piękna i zadbana skóra. Nigdy wcze-
śniej nie było aż tak naturalnie, jeśli cho-
dzi o podkład czy korektor. Pod względem
koloru propozycja Owensa szczególnie się
HALPERN
wyróżnia. Kojarzy mi się z rokiem 2008,
z premierą perfum nr 1 Johna Galliano,
kiedy modelki miały mocny, nienatural-
ny makijaż. Szokujący, ale intrygujący.
Halpern z kolei przywołuje dwa wspo-
mnienia. Kampanię Prady na wiosnę-la-
to 2012. Kochałam ją za wszystko: mu-
zykę, wzory, fryzury i wreszcie make-up.
Młodsze skojarzenie to jedna z okładek
niemieckiego „Vogue’a” z 2017 roku, zo-
baczyłam ją na lotnisku i do dzisiaj mam
przed oczami. Tego rodzaju makijaże są
ANETA idealne dla kobiety pewnej siebie i o pew-
KOSTRZEWA nej ręce. Każdy wymaga odwagi i prze-
80
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
NATASHA ZINKO
COLLINA STRADA
dzie największe wrażenie robiły na mnie
kolory w sesjach Stevena Meisela czy
Tima Walkera. Podziwiałam wszystkie
pokazy Diora pod kierownictwem Johna
Galliano. Albo Givenchy, kiedy dla mar-
ki projektował Riccardo Tisci, gdzie ey-
eliner był bardziej graficzny, nie obawia-
no się użyć brokatowych masek na twarz
czy doklejać elementów biżuteryjnych.
Makijaż w stylu Collina Strada będzie
dobry dla osób niebojących się ekspery-
mentów z wizerunkiem oraz lubiących
grę kolorem. Do takiej gry poleciłabym
cienie o kremowej konsystencji, najlepiej
te, które mają półmatowe wykończenie.
Po tylu latach pracy uważam, że nie ist-
nieją żadne ramy. Sama jestem otwar-
ta na eksperymenty. Myślę, że można
wszystko, pod warunkiem, że potrafi się
to dobrze, estetycznie wyważyć.
formułowania, żeby nadawał się do nosze-
nia. Czasem wystarczy sięgnąć po jeden
z odcieni i użyć go samodzielnie (jako kre-
ski, cienia, różu). Albo choćby pomalować
na złoto paznokcie i posypać je brokato-
RICK OWENS
wymi płatkami złota. Co jest potrzebne,
aby uzyskać podobny efekt? Na pewno
polecam taśmę samoprzylepną, sprawdza
się przy odrysowywaniu na twarzy do-
ZDJĘCIA: IMAXTREE/ FREE; ARCHIWUM PRYWATNE, MARCIN KEMPSKI.
kładnej linii czy zbieraniu ze skóry zbęd-
nych drobinek brokatu. W przypadku
koloru czasem można sięgnąć po prostu
po farbę do malowania twarzy, taką dla
dzieci. Ale zawsze pamiętajmy o umiarze.
Zazwyczaj mniej znaczy więcej. Nigdy
nie zapomnę pokazu Diora na wiosnę-la-
to 2011 roku. Klasyczne lata 50. połą-
czono wtedy z mocnym różem i błękitem
na powiekach. Jeśli dobrze się przyjrzeć,
odcień makijażu zależał od koloru włosów
modelki. Genialnie proste. W codzien-
nym życiu taka interpretacja barw robi
na mnie największe wrażenie.
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Top, kolczyk
i pierścionek 
BALENCIAGA.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

kto
powiedział,
że zima
ma tonąć
w szarudze?
Wibrujące, soczyste żółcienie, róże czy pomarańcze dodają energii.
A akwamaryna, czyli zielono-niebieski pigment, jest optycznym
wybielaczem – dodany do bieli wzmacnia jej jaskrawość, a w połączeniu
z innymi kolorami sprawia, że wydają się jeszcze żywsze.

zdjęcia makijaż stylizacja tekst

LIZ COLLINS SHINOBU JULIA BRENARD KATARZYNA STRASZEWICZ

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
83
 VOGUE
uroda: makijaż

Na tej stronie:
Sukienka
HALPERN.

Na stronie
obok: Płaszcz
TOM FORD;
Złoty szalik
MICHAEL
KORS.

84

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

85

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

Na tej stronie:
Sweter
VICTORIA
BECKHAM;
Czapka
RUSLAN
BAGINSKIY;
Chustka
HERMÈS.

Na stronie obok:
Płaszcz
IENKI IENKI.

86

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

87

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

Na tej stronie:
Sweter CHANEL.

Na stronie obok:
Sukienka
CHRISTOPHER
KANE.

88

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

Zdjęcia
LIZ COLLINS / CLM

Stylizacja
JULIA BRENARD

Włosy
NEIL MOODIE /
BRYANT ARTISTS

Makijaż
SHINOBU / CLM
KOSMETYKAMI M.A.C

Manicure
JENNY LONGWORTH /
CLM
KOSMETYKAMI
NAILS INC

Asystenci fotografki
TEDDY PARK
TOM AYERST

Asystentka stylistki
CATERINA OSPINA

Produkcja
GABI BESEVIC-
-SIMPSON / CLM

Casting
SHAUN BEYEN

Modelka
LILY NOVA /
IMG MODELS

89

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

90
PROJEKTUJ
MAKIJAŻ 1

JAK tekst
KATARZYNA
2

LOGO
STRASZEWICZ

Graficy wiedzą, że kiedy dwa odcienie tego samego koloru zestawimy obok siebie, ciemniejszy będzie wydawał się

4
5

1. Multifunkcyjny kosmetyk: pomadka, cień albo róż Color Sketcher GIORGIO

ARMANI, 149 zł; 2. Metaliczny eyeliner Phenomen’Eyes Liner GIVENCHY,
151 zł; 3. Kredka do oczu, odcień Butter, PUPA, 59 zł; 4. Błyszczyk Crushed
Oil-Infused Gloss, w kolorach od góry: Sweet Talk, Slow Jam, Freestyle,
BOBBI BROWN, 131 zł; 5. Błyszczyk Kiss Kiss Liquid, kolor Candid Matte
L300, GUERLAIN, 177 zł; 6. Pomadka Kiss Cushion Lip Tint 200, kolor
Fancy Rose, REVLON, 45 zł

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
uroda: makijaż

7. Rozświetlacz
w kolorze Whimsy
BARE MINERALS,
159 zł;
8. Matowa pomadka
nasycona złotem Lip
Magnet, kolekcja
limitowana, odcień
516G, GIORGIO
ARMANI, 179 zł;
9. Pomadka BOBBI
BROWN,
10 174 zł; 10. Lakier
do paznokci O2M, kolor
436, INGLOT, 42 zł;
11. Paleta cieni
do makijażu twarzy
i powiek, edycja
limitowana, Red Lights
GIVENCHY, 245 zł;
12. Paleta rozświetlaczy
The Glow LA MER,
380 zł; 13. Szminka
7 Diorific, kolor Charm
068, DIOR, 184 zł;
14. Szminka Le Phyto
Rouge, kolor
nr 31 Acapulco,
SISLEY, 195 zł

11

8 9

jeszcze ciemniejszy, niż jest w rzeczywistości.

12
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

13 14

91

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 URODA
miejsce
PO PIERWSZE DZIAŁAĆ
W spa, które przypomina wnętrze jaskini, testuję kosmetyki pełne wyciągów z roślin i jem to,
CO WYHODOWANO W POBLISKIM OGRODZIE.
Kosmetyki z linii
Nutriplenish Avedy:
szampon, odżywka
bez spłukiwania, olejek
do wcierania we włosy
na sucho albo na mokro,
odżywka do spłukiwania.
P
rzyjechałam do miejsca, w którym mieszkań-
cy włoskiego regionu Apulia wydobywali kamień do bu-
dowy domów. To tuf, na tyle miękki, że domy łatwo było
zniszczyć, by uniknąć płacenia podatku od nieruchomości.
W kamieniołomie, który pomysłowi Apulijczycy przestali eks-
ploatować kilkaset lat temu, dziś mieści się SPA Masseria
Torre Coccaro. Do zabiegów używa się tu kosmetyków zna-
nej na świecie amerykańskiej marki Aveda, którą w 1978 ro-
ku założył pochodzący z Austrii fryzjer Horst Rechelbacher
– chciał stworzyć krem, który uleczy wysuszoną skórę jego
dłoni. Najpierw jednak wyprodukował szampon goździkowy.
Stopniowo rozszerzał ofertę o kolejne kosmetyki do włosów,
twarzy i ciała.
92
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
tekst KATARZYNA STRASZEWICZ
W spa, które odwiedziłam, można poddać się m.in. relaksujące-
mu masażowi pleców rozgrzanymi pokruszonymi liśćmi oliw-
nymi zebranymi z miejscowych drzew albo zabiegowi aromate-
rapeutycznemu z użyciem rozmarynowego kremu połączonemu
z inhalacjami odprężającego zapachu mięty. Ja testowałam za-
biegi regenerujące cerę, miałam też okazję sprawdzić działanie
najnowszej nawilżającej linii Avedy do włosów – Nutriplenish.
Moje grube i dość sztywne włosy stały się dzięki niej miękkie
i lśniące. Już niedługo wszystkie Polki będą mogły doświad-
czyć jej działania, bo w marcu kosmetyki Avedy przywędru-
ją i do nas. – Od początku stawialiśmy na szybko zauważalne
efekty – mówi Christine Hall, szefowa działu badań i rozwoju
Avedy. Filozofią marki jest zrównoważony rozwój i fair trade,
troska o środowisko naturalne, dlatego angażuje się w działa-
nia, dzięki którym więcej mieszkańców Afryki będzie miało
dostęp do wody, a część dochodu ze sprzedaży każdego z pro-
duktów przeznacza na cele charytatywne. W kosmetykach
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.
znajdują się głównie naturalne składniki bogate w substancje
odżywcze. W szamponach, odżywkach i olejku Nutriplenish
mamy pełen witamin i antyoksydantów wyciąg z granatów,
których w Apulii rośnie najwięcej na świecie. Zrywam je pro-
sto z drzewa w sadzie obok Masseria Torre Coccaro.
 J
LANCÔME W VOGUE
PATENT
NA
MŁODOŚĆ
uż po 25. roku życia zdolności re-
generacyjne skóry ulegają pogor-
szeniu, zmniejsza się biologiczna
aktywność komórek, spada odpor-
ność na stres środowiskowy. Jednak
proces ten da się spowolnić. Jak?
Dietą bogatą w wartościowe źródła
węglowodanów, witamin i antyok-
sydantów, czyli tzw. superfoods czy
odpowiednim nawodnieniem orga-
nizmu. Przede wszystkim pamię-
tajmy jednak o znaczeniu właściwej
pielęgnacji.
Innowacyjne odmładzające serum
do twarzy Advanced Génifique to
wynik kilkunastu lat badań, jakie
w laboratoriach marki Lancôme pro-
Nowość – serum wadzono nad mikrobiomem – eko-
ADVANCED
GÉNIFIQUE systemem mikroorganizmów żyją-
Lancôme. Cena cych w i na naszej skórze. Okazało
rekomendowana
– 329 zł / 30 ml się bowiem, że jego równowaga jest
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.
Z WIEKIEM SKÓRA STAJE SIĘ SUCHA, traci blask i jędrność, przez co twarz
wygląda na zmęczoną, nawet gdy tak nie jest. To nie tylko wina naturalnych procesów
starzenia się, ale też warunków zewnętrznych i stylu życia.
93
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
kluczowa dla zdrowia i kondycji ce-
ry. Gdy harmonia zostaje zaburzona,
skóra staje się wrażliwa i nadmiernie
reaguje na bodźce zewnętrzne i we-
wnętrzne, a także starzeje się w spo-
sób przyspieszony. Serum Lancôme
wzbogacone zgłoszonym do opaten-
towania, unikalnym połączeniem
siedmiu frakcji pre- i probiotycznych
wspiera mikrobiom skóry, dostarcza
jej składników niezbędnych, by mo-
gła prawidłowo działać, odnawiać się
i bronić przed czynnikami zewnętrz-
nymi. Regularnie używany kosmetyk
sprawia, że cera odzyskuje jędrność,
gładkość i młodzieńczy blask.
Advanced Génifique można stosować
niezależnie od typu skóry. Serum
szybko się wchłania i nie pozostawia
tłustej warstwy, dzięki czemu może
być też świetną bazą pod makijaż.
 VOGUE
uroda: zabiegi

94
Ciemne kręgi na ciele przypominają ślady po mackach ośmiornicy. Ale to tylko
znak, że ktoś niedawno poddawał się kuracji bańkami. Gwiazdy promujące
naturalne sposoby poprawiania zdrowia i urody z dumą prezentują „pieczątki”
w mediach społecznościowych. Popularność zyskuje też zabieg bańkami
japońskimi na twarz. Nie zostawia stempli, za to w mig odmładza.

młodość

tekst

W
MAJA MENDRASZEK-GOSER

w
śród cele-
brytów trend zapoczątkowała Gwyneth
Paltrow. Bojowniczka o holistyczne po-
i udrożnienia ważnych punktów ener-
getycznych w ciele. Oraz do odmładza-
nia twarzy. W ślady Gwyneth poszła
ZDJĘCIE: GETYY IMAGES.

dejście do piękna już od kilku lat pu- jej przyjaciółka Victoria Beckham.
blikowała na portalu GOOP wywiady A ostatnio Kim Kardashian opowie-
z terapeutami i opisywała dobroczynne działa w sieci, jak to masaż twarzy

bańce
właściwości baniek, czyli wykorzystywa- małą japońską bańką poprawił jakość
nia podciśnienia do poprawy krążenia skóry, usunął opuchnięcia pod ocza-

94

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

mi i wyostrzył (i tak już mocno zazna-
czony!) owal. Według „The Hollywood
Reporter” zabiegi na twarz bańkami na-
leżą dziś do najpopularniejszych kuracji
przeciwstarzeniowych w Hollywood.
Silikonowe bąble (bo takich używa się
do odmładzania) usprawniają działa-
nie węzłów chłonnych, pomagają zwal-
czyć stany zapalne skóry i odprężyć
napięte mięśnie twarzy, łagodzą skutki
stresu – po masażu bańką wygląda się
świeżo jak po powrocie z udanych wa-
kacji. Jedna z najlepszych klinik urody
na Zachodnim Wybrzeżu, Beauty Park
w Santa Monica, tak zachwala kurację:
„Pozbędziesz się obwisłych policzków
i opadających powiek, twój profil będzie
znowu idealny, a każde selfie wyjdzie
perfekcyjnie. Nawet po nieprzespanej
nocy. Wiemy, że masz takich wiele”.
***
– W niektórych zakątkach Japonii nadal
żyją rodziny samurajskie, które od po-
koleń zajmują się medycyną naturalną
– opowiada Dominika Szczechowicz, au-
torka bloga „Wszystkiego japońskiego”,
od ośmiu lat popularyzująca tradycyjne
orientalne terapie. – Do nich właśnie jeż-
dżę po wiedzę, m.in. o tym, jak powinien
wyglądać kyukaku, zabieg modelowania
twarzy z użyciem baniek. Dziś używa się
głównie silikonowych, ale kiedyś wytwa-
rzano je z rybich pęcherzy. Japońskie
bańki mają wydłużony kształt, przypo-
minają stożki. Co najbardziej zaskakuje
w masażu? – To bardzo przyjemne do-
świadczenie. Można je porównać z uczu-
ciem, kiedy ktoś raz po raz lekko całuje
cię po twarzy – mówi Dominika. – Ale
wykonanie kyukaku wymaga olbrzy-
miej precyzji i delikatności, nie może
spowodować siniaków ani broń Boże! –
rozciągać skóry. Jego celem jest zmięk-
czenie tkanek, usprawnienie przepływu
limfy, poprawienie transportu skład-
ników odżywczych i tlenu w skórze,
oczyszczenie jej i przyspieszenie procesu
regeneracji. Każdy zabieg to właściwie
seria mikromasaży. Na jakim obszarze
się je robi? Od dekoltu, przez całą twarz,
po kark. Terapeuta podłużnymi lub pół-
kolistymi, miarowymi ruchami przesu-
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
uroda: zabiegi
wa bańki po twarzy, z wyjątkową troską
podchodzi do okolic oczu, pracuje nawet
na zamkniętych powiekach, niejako
„rozmasowując” gałkę oczną. Dzięki te-
mu znikają opuchnięcia, powieka unosi
się i wygładza, a zmarszczki w kącikach
stają się niemal niewidoczne. Bywa też,
że po seansie osoby krótkowzroczne mo-
gą czytać bez okularów, bo wzrok się wy-
ostrza, zaś te, które bolała głowa, czują
natychmiastową ulgę. Pożądany efekt
uboczny. A oczekiwane rezultaty odmła-
dzające? Widoczne są już po pierwszym
seansie. Utrzymują się w zależności
od stanu skóry od tygodnia do dwóch.
Żeby na dłużej pobudzić produkcję włó-
kien elastyny i kolagenu, wzmocnić skó-
rę, trzeba skorzystać z co najmniej czte-
rech masaży bańkami, wykonywanych
w odstępie 10-14 dni (cena od 300 zł).
***
Terapię wykorzystuje się w różnych ce-
lach: od dokładnego głębokiego oczysz-
czania skóry, przez drenaż i lifting, aż
po relaks. – Dobrze wykonany masaż
sprawi, że szybko poczujemy błogie zmę-
czenie i zaśniemy, gdy tylko uda nam się
dotrzeć do łóżka. Po zabiegu z bańka-
mi nie planuj wieczornego wyjścia, nie
dasz rady – podsumowuje Dominika.
Co liczy się oprócz doświadczenia tera-
peuty? Bańkami (mają różne rozmiary)
nie masuje się na sucho, skórę trzeba po-
smarować olejkiem lub kremem zapew-
niającym poślizg. – Ważne jest, by ko-
smetyk był dobrej jakości. Bo tylko taki
nie dość, że ułatwi przesuwanie banki po
skórze, pomoże też uszczelnić ochronną
warstwę lipidów i przyspieszy proce-
sy odnowy. Pamiętajmy, że pobudzona
masażem skóra lepiej wchłania dobro-
czynne składniki – mówi Anna Grela,
kosmetolog z warszawskiego Warsztatu
Piękna i poleca mus Ili Ola. W jego
składzie są tylko: masło shea, masło
kakaowe, olej kokosowy i olej z nasion
baobabu. Niszowa polska marka ma już
renomę, niedawno znalazła się w gro-
nie producentów kosmetyków natural-
nych, wyróżnionych przez Europe India
Centre for Business and Industry.
95
***
O ile miejscowe przekrwienie po bań-
kach medycznych (czyli tych stawianych
w celach zdrowotnych) jest dopuszczal-
ne, a nawet wskazane, o tyle te stoso-
wane dla urody nie powinny zostawiać
na ciele długotrwałych śladów. Gdy
tak się zdarzy np. przy masażach an-
tycellulitowych i ujędrniających – bo
i z takimi problemami silikonowe bąble
sobie radzą – to znak, że zabieg zo-
stał wykonany niewłaściwie. Ciało
masuje się nie japońskimi, lecz chiń-
skimi bańkami o spłaszczonej for-
mie. Są znane na Zachodzie od daw-
na, ale teraz na fali popularności
kyukaku, zyskują nowych fanów.
Zabieg antycellulitowy może być bole-
sny, szczególnie pierwsze seanse, dlate-
go terapeuta powinien stopniowo zwięk-
szać jego intensywność, a nie zaczynać
od wysokiego „C”. To zdrowsze i łatwiej-
sze do zniesienia dla osoby poddającej się
kuracji. Masaż jest rodzajem manualnej
endermologii. Tyle że dłonie doświad-
czonego terapeuty są precyzyjniejsze
– lepiej niż maszyna wyczuwają proble-
my, to czy skóra jest jędrna, czy wiotka,
jak głębokie są rozstępy, czy mogą być
bolesne. Masażysta przesuwa bańkę po
natłuszczonej kosmetykiem skórze na-
przemiennie: ruchami podłużnymi oraz
kolistymi w kierunku węzłów chłonnych.
Wie, z jaką intensywnością powinien
się zająć poszczególnymi partiami cia-
ła, na których się skupić. Podciśnienie
działa na tkankę łączną, pobudza me-
tabolizm, pomaga usunąć nadmiar
płynów powodujący opuchliznę. Efekt?
Ładniejsze, lepiej wymodelowane cia-
ło. Brzmi nieźle, choć jak w przypadku
wszystkich terapii holistycznych jest
i haczyk – liczy się nie tylko jakość wy-
konania zabiegów (są dostępne w wielu
polskich spa, ale zawsze warto zapytać
terapeutę o doświadczenie, gdzie uczył
się tej metody, jak długo ją praktykuje),
także ich regularność – minimum cztery
zabiegi, wykonywane co dwa tygodnie.
A i to na nic, jeśli nie połączymy ich
z właściwą dietą i codzienną porcją ru-
chu. Cuda w naturze się zdarzają, trzeba
się jednak trochę postarać.
 VOGUE
uroda

Cząsteczki, z których składa się smog, osiadają

na włosach i skórze głowy. Okazało się, że
to toksyczny związek. Chronić się przed nim
pomaga Detoxifying Mud, błoto pielęgnacyjne
z oczyszczającą glinką i przeciwrodnikowym
wyciągiem z karczocha. DAVINES, 324 zł

O nowości tekst JOANNA LORYNOWICZ

tym, czy pisaki z linii Chance Fragrance są

alternatywą dla atramentu sympatycznego, można się przekonać, sygnując
jednym z nich romantyczny list (w najgorszym razie korespondencja będzie po
prostu pięknie pachniała). Jednak osobiście wolę traktować je jako kieszonkową

96
wersję ulubionych perfum. CHANEL, 339 zł/ 4 szt. (dostępne w butiku Chanel)

Bulion z glonów,
dashi, jest
podstawą wielu
japońskich
zup. A Miracle
Broth, „cudowny
bulion” z alg, to
główny składnik
kosmetyków
La Mer. Dzięki
niemu The
Renewal Body
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

Oil Balm pomaga

Wiem, gdzie postawiłam konfitury – w ła-
się zregenerować
zience! To już nie deser, ale główne danie, komórkom skóry
tyle że dla skóry. Odżywczy krem do twarzy
Konfitura Róża Malina MINISTERSTWO
i działa kojąco.
DOBREGO MYDŁA, 92 zł LA MER, 590 zł

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 A
VOGUE
uroda: nowości

Ili Ola po ha-

wajsku znaczy
zdrowa skóra.
Uniwersalne
masło oriental-
ne do twarzy
i ciała ma ntylopa to
sprawić, że po 4
tygodniach sto- patronka perfum Saïga,
sowania taka jednych z pięciu z linii
będzie. Nawet
gdy jest sucha Singulières, skomponowanych
i wrażliwa. pod nadzorem Jeana-
ILI OLA, 89 zł
-Claude’a Elleny. Perfumiarz
Makijażysta
po mistrzowsku przekłada cu- Givenchy,
da natury na język zapachów. Nicolas
Degennes, my-
Jego Saïga (nad którą praco- śli i o upiększa-
wał z Céline Ripert) z absolu- niu, i o pielę-
gnacji. Balsam
tem porzeczkowym, cedrem do twarzy
i różą ma wdzięk i siłę antylo- Teint Couture
nadaje cerze
py przemierzającej afrykań- ładny odcień,
ską sawannę. LE COUVENT nawilża, chroni
przed słońcem.
DES MINIMES, GIVENCHY,
299 zł/ 100 ml 207 zł/ Sephora

Ewenement: perfumy do włosów inspirowane kosmetykami do ich stylizacji. Pachną zmysłowo

ylang-ylang i paczulą, twórczy impuls był trafny! First.Crush KEVIN.MURPHY, 184 zł/ 100 ml

By oszukać czas, można ucie-

kać się do czarnej magii, ale
lepsze będzie czarne mydło.
Marokańskie, oliwkowe Beldi,
oczyszcza i złuszcza skórę, dzięki
Manicure czemu staje się jędrna i gładka.
hybrydowy L’ORIENT, 48 zł
nie jest tylko
zabiegiem sa-
lonowym, mo-
żemy go zrobić
samodzielnie.
Specjalne
kosmetyki są
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

w ofercie wielu
marek, np.
w serii Hybrid
Professional
EVELINE
COSMETICS,
21,49 zł

98

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 NOWOŚĆ

POZNAJ SIŁĘ
JAPOŃSKIEJ PIELĘGNACJI
JAPAN LIFT to wyjątkowa linia przeciwzmarszczkowych kosmetyków
DOBIERZ KREM JAPAN LIFT liftingujących do cery dojrzałej, oparta o ultra skuteczny Peptyd SYN®AKE,
ODPOWIEDNI innowacyjny składnik aktywny odtworzony na wzór TOKSYNY Z JADU
DLA TWOJEGO WIEKU. ŻMII o działaniu napinającym, który poprzez blokowanie cyklicznych
40+ 50+ 60+ 70+ mikroskurczy mięśni twarzy, odpowiedzialnych za powstawanie zmarszczek,
powoduje skuteczny lifting skóry. Widocznie wygładza istniejące zmarszczki
i zapobiega tworzeniu się nowych.
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
zdrowie

100
WSZYSTKIE
MIĘŚNIE
W RUCH!
Pilates to gimnastyka, ale też cielesny i duchowy mindfulness,

uczy uważnego życia. Jak ćwiczyć, pokazała nam Jacqueline Martin, znawczyni tej metody.

100

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

P
rzez ostatnie tygodnie prawie nie wstawa-
łam od biurka. Nie chodziłam na basen, jogę,
nawet nie spacerowałam. Dlatego bóle pleców
i karku nie były zaskoczeniem. Fizjoterapeuta,
do którego poszłam po pomoc, wysłał mnie na pi-
lates. Ten zestaw specyficznych ćwiczeń doce-
niają sportowcy (np. piłkarz Cristiano Ronaldo,
tenisista Andy Murray) oraz tancerze. Daje
im to, czego nie zapewnia codzienny trening.
Piłkarze i tenisiści mają siłę, ale brakuje im
elastyczności, tancerze na odwrót: są elastycz-
ni, lecz brakuje im siły. Na boisku, korcie czy
w sali tanecznej powtarzają wciąż te same ru-
chy, co oznacza, że używają wciąż tych samych
mięśni. Reszta, w tym niestety mięśnie głębokie
odpowiedzialne m.in. za koordynację ruchów
i równowagę, leży odłogiem. Pilates je uru-
chamia i wzmacnia. Osoby, które uprawiają
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
zdrowie
tekst
KATARZYNA
go regularnie, zyskują większą niż przeciętna KOPER
świadomość ciała. Zaczynają odbierać sygnały
płynące z wnętrza organizmu. Wiedzą na przy-
kład, kiedy zakończyć ćwiczenia, by uniknąć
przetrenowania i nie narażać się na kontuzje.
Jednak warunkiem udanego treningu jest
koncentracja na tym, co się dzieje tu i teraz.
Trzeba na chwilę zapomnieć o rywalizacji, pre-
sji, obowiązkach. Takie chwile to luksus.
POSTAWA DO KOREKTY
W sali do pilatesu w nowo otwartym Sense
Studio w Warszawie rozglądam się za koloro-
wymi gumowymi piłkami, matami i obręczami,
z którymi kojarzył mi się ten rodzaj treningu.
Widzę jednak tylko materace z uchwytami
na ręce i nogi oraz leżanki i krzesła wyposa-
żone w rozmaite uchwyty, podpórki, strzemio-
na. Pastelowe ściany i światło, które wpada
do przestronnego pomieszczenia przez prze-
szklone ściany, ocieplają nastrój. Autorzy pro-
jektu wnętrz – pracownia Boris Kudlička with
Partners – zrobili wszystko, żeby uzyskać
sprzyjający relaksowi klimat.
Będę ćwiczyć z Jacqueline Martin, Kanadyjką,
która od dwóch lat mieszka Polsce, od 16 uczy
pilatesu oraz prowadzi szkolenia dla instrukto-
rów. Jej mistrzem był Jay Grimes, uczeń i przy-
jaciel samego Josepha Pilatesa, twórcy metody.
Czekając na Jacqueline, oglądam maszyny
Na tej stronie:
do ćwiczeń. Obawiam się, że trening na czymś W Sense Studio
takim nie będzie ekscytujący za to trudny. w Warszawie są
wszystkie sprzęty
Wyobrażam sobie ciągnące się w nieskończoność niezbędne do ćwicze-
serie powtórzeń, strugi potu i bolesne zakwasy, nia pilatesu.
A filozofia tego
z którymi zapewne obudzę się jutro. Żmudne miejsca jest taka
ćwiczenia mnie nudzą. W siłowni można sama jak twórcy
metody – zdrowie,
chociaż poobserwować innych, pogadać z kimś dobra kondycja
albo posłuchać muzyki. Trening sam na sam fizyczna i psychiczna
są od siebie zależne.
z nauczycielem nie pozwala kombinować. Więcej na
Gdy wchodzi Jacqueline wiem, że nie bę- sensestudio.pl.
Na stronie obok:
dzie nudno. Ta drobna kobieta ze związany- Jacqueline Martin
mi w koński ogon włosami emanuje energią. zaczęła uczyć
pilatesu w Kanadzie
Porusza się lekko, jej ruchy są zgrabne i płyn- w 2003 roku. Jej
samej przywrócił
ne. Po krótkiej pogawędce prosi, bym usiadła sprawność po urazie
na dziwacznym krześle z pochylonym do przodu kręgosłupa.
101
 VOGUE
zdrowie
„Podczas treningów grupowych trener pokazuje ćwiczenia, a reszta podąża za nim. Prawdziwy
oparciem. Siadam. Ku mojemu zdziwieniu po-
zycja, jaką wymusza krzesło, jest wygodna.
Ciężar ciała opiera się na kości krzyżowej, uda
są lekko uniesione. Plecy i ramiona prostują
się same. – Zwróć uwagę, co dzieje się z two-
im brzuchem – mówi Jacqueline. Czuję, że jest
w nim więcej miejsca niż wtedy, gdy siedzę
w zwyczajnej pozycji przy biurku czy na kana-
pie. O to właśnie chodzi w pilatesie, żeby uwol-
nić ciało od napięć, które fundujemy mu, sie-
dząc godzinami przy komputerze, za kierowni-
cą samochodu, nawet w wygodnym fotelu przed
telewizorem. Przygarbiona sylwetka, ściśnięty
brzuch i skulona klatka piersiowa to typowo
obronna pozycja, jaką przyjmujemy w trud-
nych sytuacjach. Gdy zdarzają się często, zła
postawa się utrwala. A ciągły pośpiech, wielo-
zadaniowość w domu i w pracy czynią nas nie-
wolnikami stresu. Nadmiernie napięte mięśnie
utrudniają krążenie krwi, oddychanie i trawie-
nie, wpływają nawet (negatywnie) na stan skó-
ry. – Organy w jamie brzusznej są zgniecione,
kręgosłup przeciążony – wyjaśnia Jacqueline.
Wnętrza Studio – Dlatego tak wiele osób cierpi na bóle pleców,
Sense zaprojekto-
wano z troską o de- karku i dolegliwości trawienne. Pilates aktywi-
tale, mają sprzyjać zuje całe ciało od stóp do czubka głowy, uwalnia
relaksowi.
Trenerka na bieżąco je od napięć i wzmacnia mięśnie, których na co
koryguje ruchy, dba- dzień nie używamy, np. przykręgosłupowe,
jąc, by były wykony-
wane prawidłowo. a które są pomocne dla zachowania równowa-
102
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
gi i wyprostowanej sylwetki, czy stabilizujące
kręgosłup lub brzuch. Wystarczy, że spojrzę
na człowieka i wiem, z jaką energią przychodzi,
czy jest zmęczony, zestresowany, zrezygnowa-
ny. Wszystko można wyczytać z ciała – mówi
instruktorka. – I odwrócić. Na każdym etapie
życia. Pilates prostuje plecy, otwiera klatkę
piersiową, spłaszcza brzuch i wysmukla. Poza
tym to najskuteczniejszy naturalny lifting, jaki
znam – dodaje.
Do jego uprawiania nie ma przeciwwskazań.
Ćwiczyć mogą osoby w czasie leczenia, po nie-
dawnej kontuzji, po operacjach, kobiety w cią-
ży, niepełnosprawni, a także seniorzy. W ich
przypadku mocne mięśnie są szczególnie
ważne, bo zapewniają stabilizację, chroniąc
przed upadkami, których konsekwencją mogą
być groźne złamania. Ponieważ ćwiczenia nie
obciążają kolan i bioder, są dobrą formą ak-
tywności fizycznej dla otyłych. W przypadku
dzieci pilates to panaceum na wady postawy.
Optymalna dawka dla początkujących to 2-3
treningi tygodniowo. Jak długo trzeba czekać
na efekty? – Joseph Pilates powtarzał: Po dzie-
sięciu sesjach poczujesz różnicę, po dwudziestu
zobaczysz ją, po trzydziestu będziesz mieć nowe
ciało – mówi trenerka. Jednak wielu ćwiczących
już po pierwszym treningu dostrzega poprawę.
Wychodzą naładowani pozytywną energią. Dla
niektórych pilates staje się filozofią życia, na-
pędem do pozytywnej zmiany opartej na uważ-
ności. Zaczynają rozumieć, że skoro można
mieć tak wielki wpływ na ciało, to także ich los
zależy przede wszystkim od nich samych.
W OBJĘCIACH MASZYN
Czy naprawdę da się poprawić sylwetkę doro-
słego, który przez lata siedział przy biurku,
a po pracy wylegiwał się na kanapie, zajadając
stres niezdrowymi przekąskami? Oczywiście!
Jacqueline twierdzi, że doświadczony nauczy-
ciel pilatesu będzie wiedział, co zrobić, by po-
prawić nie tylko postawę, ale też komfort życia
i sprawność takiej osoby. – Tyle że ona sama

pilates polega na czymś odwrotnym, to nauczyciel ma podążać za możliwościami ucznia”.
musi wierzyć w możliwość zmiany i zaufać in-
struktorowi. Wszystko zaczyna się w głowie!
Moja nauczycielka znów przywołuje Josepha
Pilatesa. Ten urodzony w 1883 roku niemiecki
sportowiec w dzieciństwie był chorowity, cier-
piał na astmę i krzywicę. Jednak dzięki syste-
matycznym ćwiczeniom po jego ułomnościach
nie pozostał ślad. Jako młody mężczyzna po-
zował do rysunków anatomicznych. Pierwsza
wojna światowa zastała go w Londynie.
Podejrzewany o szpiegostwo został interno-
wany. Mówił, że przetrwał cztery lata izolacji
w ciężkich warunkach tylko dzięki ćwiczeniom.
Podczas pobytu w zamknięciu pracował ja-
ko sanitariusz z ciężko chorymi. Wiedział, że
skoro gimnastyka pomogła mu pokonać ciele-
sne ograniczenia, jest także szansą dla nich.
Mocując sprężyny do ram łóżek, konstruował
sprzęty, dzięki którym inni, niechodzący inter-
nowani mogli wykonywać ćwiczenia rozciągają-
ce i wzmacniające mięśnie. U osób leżących to
bardzo ważne, bo nieużywane mięśnie szybko
zanikają. To były pierwowzory sprzętów do pi-
latesu. Każdy powstał z myślą o tym, aby po-
móc konkretnej osobie. Choć od tamtej pory
upłynęło sporo czasu, wymyślone wtedy urzą-
dzenia sprawdzają się do dziś.
Rozumiem, że chorym potrzebne są maszyny.
Ale przecież zdrowi mogą ćwiczyć sami. Czym
różnią się grupowe zajęcia pilatesu w klubach
fitness od indywidualnych z wykorzystaniem
maszyn? – Podczas treningów grupowych na-
uczyciel prezentuje ćwiczenia, a grupa podąża
za nim, każdy ćwiczy jak potrafi, zwykle niedo-
kładnie. Prawdziwy pilates polega na czymś od-
ZDJĘCIA: SEBASTIAN RZEPKA DLA SENSE STUDIO.
wrotnym! To nauczyciel ma podążać za potrze-
bami i możliwościami ucznia. Spośród kilkuset
ćwiczeń powinien umieć wybrać zestaw najbar-
dziej odpowiedni dla danej osoby i na bieżąco
go modyfikować. Precyzja ruchów, koncentra-
cja na nich oraz skoordynowanie z nimi odde-
chu są podstawą sukcesu. Nie trzeba powtarzać
ćwiczeń w nieskończoność, wystarczy wykonać
je kilka razy, ale bardzo dokładnie. W grupie
nie sposób tego uzyskać – wyjaśnia trenerka.
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
zdrowie
Jako nowicjuszka zaczynam od najprostszych
ćwiczeń na skórzanym materacu z uchwyta-
mi na nogi i ręce. Pierwsze wydaje się łatwe.
Siedząc, przyciągam do klatki piersiowej ugięte
w kolanach nogi i prostuję je w powietrzu. Potem
obejmuję kolana ramionami i przetaczam się
po materacu jak piłka. Robię skłony i pompki.
Leżąc na plecach, unoszę nogi i ręce, porusza-
jąc nimi energicznie, jakbym chciała utrzymać
się w powietrzu. Jacqueline przygląda mi się
uważnie. Koryguje moje ruchy. Przytrzymuje
stopy, kiedy wyślizgują się z uchwytów, przy-
pomina o napięciu mięśni brzucha i właściwym
ustawieniu głowy, żeby niepotrzebnie nie na-
pinać mięśni karku. Skupiam się na jej wska-
zówkach tak mocno, że w efekcie zapominam
o oddychaniu, a przecież rytm wykonywania
ćwiczeń powinien być zharmonizowany z odde-
chem. To wcale nie jest proste! Z maty przeno-
simy się na reformer. Urządzenie przypomina
łóżko z drewnianą ramą i skórzanym matera-
cem połączonym z systemem sprężyn, który
przesuwa się jak siedzisko w „wiosełkach”, gdy
odpycham się nogami. Sprężyny służą do re-
gulacji oporu – trening może być bardziej lub
mniej intensywny, wszystko zależy od moż-
liwości osoby ćwiczącej. Reformer ma stelaż,
do którego podwiesza się uchwyty umożliwia-
jące ćwiczenia w najrozmaitszych pozycjach,
np. z uniesionymi nogami lub rękami. To opcja
dla zaawansowanych. Pięćdziesiąt minut zajęć
mija szybko. Ani razu nie pomyślałam o ni-
czym innym niż ćwiczenia. Jestem umiarko-
wanie zmęczona, czuję, że krew krąży szybciej
i że są w niej endorfiny. Idąc do szatni, kątem
oka spoglądam w lustro i sama sobie wydaję się
trochę wyższa.
Nie zdążyłam wypróbować cadillaca (wyglą-
da jak łóżko z ramą, do której podwieszone
są rozmaite uchwyty, trapezy, strzemiona),
gilotyny, krzesła elektrycznego i wielu innych
sprzętów z Sense Studio. Gdy zamykam oczy
przed zaśnięciem, wyobrażam sobie bez trudu,
co mogłyby zrobić z moim ciałem. Już nie budzą
we mnie lęku, raczej ciekawość.
103
 Piszę albo jadę
Podejmij wyzwanie #SMARTOFF z Santander Bank Polska.
Dołącz do społeczności odpowiedzialnych kierowców.
Reaguj na drodze, a nie w sieci.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: wystawa

W Europie wzrasta zainteresowanie barokiem. Zapomniany i odłożony do lamusa przez

modernistyczny XX wiek, teraz powraca jako temat mało znany. Po wrocławskim Muzeum
Narodowym, które właśnie przygotowało wystawę dzieł Michaela Willmanna, za swój barok
zabrała się (po raz pierwszy) stara Tate Gallery, obecnie Tate Britain.

powrót
baroku
tekst ANDA ROTTENBERG

W
ZDJĘCIA: DZIĘKI UPRZEJMOŚCI TATE BRITAIN.

ystawa Brytyjski barok, moc i iluzja przypomina, że był to styl dominujący w sztuce i architekturze

105
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: wystawa

przez cały XVII wiek, a w postaci rokoka przeciągnął się nawet do pierwszych dziesięcioleci wieku
XVIII. Twórcy ekspozycji określają go jako pewny siebie, dynamiczny i skłonny do realizmu. Taki był
barok anglikański, który przejął z katolickiej Europy raczej formę niż nacechowaną jezuickim naucza-
niem kontrreformacyjną treść.
Ekspozycja koncentruje się głównie na dziełach powstałych w epoce restauracji Stuartów, od roku
1660 do 1714, czasie wielkości monarchii, której dwór stanowił epicentrum życia kulturalnego im-
perium. Przy tej okazji wydobyto wiele prac z mało znanych zbiorów prywatnych. Odkryto też przed
światem twórców, o których – poza Albionem – niesłusznie się zapomina, takich jak Godfrey Kneller
– Niemiec pozostający pod wpływem Caravaggia; Peter Lely – działający w Anglii Holender czy James
Thornhill, Anglik pracujący w późnobarokowym stylu włoskim. Wszyscy oni mieli za życia ogromne
powodzenie na dworze i wśród arystokracji. Malowali portrety, sceny biblijne i rodzajowe, martwe
natury i fantastyczną architekturę. Jednak największy wpływ na malarstwo brytyjskie tego czasu
wywarł Peter Paul Rubens, zatrudniony w Londynie przez Karola I (Stuarta). Zaprojektowana przez
niego w 1636 roku dekoracja sklepienia Sali Bankietowej w Whitehall jest nadal na swoim miejscu.
Trzy główne malowidła przedstawiają Unię koron, Apoteozę Jakuba I oraz Pokojowe rządy Jakuba I.
Niestety, Karol niedługo cieszył się swoim zamówieniem; ścięto go w roku 1649 na szafocie ustawionym
przed tym właśnie budynkiem.
Nie mniejsze powodzenie miał w Anglii uczeń Rubensa Anton van Dyck, specjalista od królewskich
portretów. Obu Flamandów naśladowało spore grono lokalnych artystów. Na londyńskiej wystawie
można te wpływy rozpoznać. I ucieszyć oko dziełami, do których nie mieliśmy wcześniej dostępu.

Na tej stronie: Jan

Siberechts, View of
Chatsworth, pochodzi
z Devonshire
Collections,
Chatsworth.
Na poprzedniej
stronie:
Simon Verelst,
A Vase of Flowers,
1669, pochodzi
z Ashmolean
Museum.

British Baroque
Power and Illusion,
Tate Britain,
4 lutego –
19 kwietnia
2020 roku.

106

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: design

materials Agaty Nowotny. To kontynuacja ubiegłorocznej

ekspozycji Zasoby, która skupi się na zrównoważonych
materiałach i powtórnych cyklach produkcji. W Poznaniu
będzie można również obejrzeć prace Projektantów Roku
2020 – Jana Kochańskiego, Tartaruga Studio oraz UAU
PROJECT. Nie zabraknie wykładów światowej sła-
wy twórców, znajdą się wśród nich Jan Boelen, kurator
stambulskiego Biennale, rektor uczelni artystycznej HfG
w Karlsruhe, Maddalena Casadei, właścicielka studia
projektowego, wykładowczyni mediolańskiego Istituto
Marangoni czy Seetal Solanki – założycielka i dyrektorka
studia Ma-tt-er, zaangażowana w kwestie odpowiedzialne-
go wzornictwa. Swoją obecnością zaszczycą również rów-
nież: Michael Anastassiades, Torbjørn Anderssen, Carole

EKOLOGIA. Baijings i Giulio Ridolfo Zaproszeni goście podzielą się

z publicznością targów koncepcjami kreatywnego inter-
ODPOWIEDZIALNOŚĆ. pretowania idei slowness, jak i pomysłami na świadome,
mniej szkodzące środowisku wykorzystywanie surowców
NOWOCZESNOŚĆ. czy współpracę z lokalnymi producentami.

tekst NATALIA JEZIOREK

Kolejna edycja targów
ARENA DESIGN odbędzie się
w Poznaniu w dniach 25-28 lutego.
Poruszy niełatwą, ale jakże ważną tematykę kryzysu
klimatycznego. Idea slowness – motyw przewodni

C
wydarzenia – będzie
przyświecać wykładom,
wystawom i spotkaniom
hcemy być przestrzenią dialogu między projek- z gwiazdami projektowania.
tantami i producentami oraz zaprezentować motyw slow-
ness na różnych płaszczyznach. W tym roku działamy
na większą skalę. Staramy się pokazać pełen wachlarz
tego, co dzieje się we współczesnym wzornictwie, przede
wszystkim w kontekście zmian społecznych i ekonomicz-
nych – mówi Maria Jeglińska-Adamczewska, dyrektorka
kreatywna Arena Design 2020. I dodaje, że targi będą też
miały na celu zwrócenie uwagi zagranicznych gości – inwe-
storów i klientów – na rodzimy design. Wszystko za spra-
wą dwóch nowych programów, podejmujących się promocji
talentów z Polski. Pierwszy z nich, Formy Przyszłości –
Strefa Polskich Projektantów, zaprezentuje najciekawsze
pomysły designerów i młodych studiów projektowych.
Drugi, Strefa Wizjonerów Polskiego Wzornictwa, prze-
znaczony jest dla marek, które stawiają na odważne idee.
Nowością będzie AD Rooms – sekcja dotycząca projek- Na zdjęciach wazony
warszawskiego
towania wnętrz. – Począwszy od tego roku, jedno biuro studia UAU
projektowe będzie miało carte blanche, aby zaaranżować PROJECT;
od góry modele
przestrzeń na terenie targów. Jako pierwsi zrobią to Ania Blurred i Sensual.
Rosinke i Maciej Chmara, prowadzący wspólnie studio Autorzy Justyna
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

Fałdzińska i Miłosz
chmara.rosinke – tłumaczy Jeglińska. Dąbrowski swoje
Organizatorzy przygotowali także szereg wystaw, m.in. po- obiekty produkują
z bioplastików
wstałą we współpracy z Łódź Design Festival Zasoby. Slow pochodzenia
roślinnego lub
tworzyw sztucznych
z recyklingu.

107

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: film

R
„Jedna
z najzdolniejszych,
jeśli nie
najzdolniejsza
aktorka młodego
pokolenia”,
mówi o RAFFEY CASSIDY Małgorzata Szumowska.
18-letnia Angielka zagrała w „The Other Lamb”,
anglojęzycznym filmie polskiej reżyserki, opowiadającym
o nastoletniej uciekinierce z sekty.

affey Cassidy jest wysoka, ale w chłodnych od marmuru wnętrzach

Hotelu Warszawa wydaje się drobniejsza. Trzyma się prosto jak
baletnica. Gestykuluje subtelnie, mówi cicho, nie zabiera sobą prze-
strzeni. Tylko jej wyraziste brwi zdają się poruszać w rytm wypo-
wiadanych słów. W wiktoriańskich powieściach Jane Austen pisa-
łaby o niej „młoda dama”. Zwłaszcza że Raffey jest na wskroś an-
gielska. Gdy zamawia miętę, opowiada mi o rytuale tea time. W jej
domu nie przypada tradycyjnie w porze podwieczorku, a raczej
wieczorem. Filiżanka earl greya uspokaja ją przed snem. Herbatę

MROCZNE MATERIE
tekst
ANNA KONIECZYŃSKA

zdjęcia
BRIGITTE LACOMBE

108

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: xxxxxxxxxxxx

109

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: film

zamawia mama Cassidy, która siada przy stoliku obok. Nie chce
nam przeszkadzać w rozmowie, ale ma na córkę baczenie. – Jest
dobrym duchem tej rodziny. To dzięki niej Raffey stąpa moc-
no po ziemi. Szczęśliwy dom daje jej system ochronny – opowia-
da mi potem Małgorzata Szumowska, która wypatrzyła Cassidy
w filmie Zabicie świętego jelenia Jorgosa Lantimosa z 2017 roku.
Potem reżyserka i aktorka spotkały się na festiwalu w Wenecji.
Zaprzyjaźniły się mimo różnicy pokoleń. – Nienadęta, naturalna,
jedna z najzdolniejszych aktorek swojego pokolenia. Wie, czego
się od niej na planie oczekuje. Nie potrzebuje dubli. Choć ma talent,
nie odbiła jej palma – mówi o Raffey Szumowska.

A mogłaby odbić. Po debiucie, który Cassidy zaliczyła jeszcze przed

dziesiątymi urodzinami w produkcji BBC z 2009 roku Grypa
hiszpanka: Zapomniane ofiary, w głośnych filmach grała córki al-
bo młodsze alter ego wielkich gwiazd. Wystąpiła u boku Kristen
Stewart w Królewnie Śnieżce i Łowcy, Nicole Kidman w Zabiciu
świętego jelenia, Natalie Portman w Vox Lux i George’a Clooneya
w Tomorrowland. – Cieszyłam się, że dzielili się ze mną swoimi do-
świadczeniami. Rozumieją, jak to jest mierzyć się z popularnością
– mówi Raffey. Szacunek do ludzi wyniosła z domu, do tego ojciec
jest nauczycielem aktorstwa. Uczył studentów, ją i jej rodzeństwo –
braci Finneya i Ridleya oraz siostrę Grace. To właśnie z Finneyem
Raffey trafiła na casting BBC. – Moim zadaniem na planie jest
ułatwić reszcie pracę. Wykonuję zawód jak każdy inny – dodaje
aktorka. Starsze rodzeństwo i rodzice są jej pierwszymi recenzen-
tami. Równie szczera jest Szumowska. – W przeciwieństwie do in-

Budując postaci, nie szukam podobieństw do siebie. Powołuję do życia zupełnie nową istotę. Moje

nych reżyserów, zawsze mówi, czy podobała jej się dana scena. To
wyzwalające. Podobnie jak jej luz. Nigdy nie wywiera presji, sza-

RAFFEY CASSIDY MA NA SOBIE SUKIENKĘ MIU MIU, MAŁGORZATA SZUMOWSKA MA NA SOBIE KOSZULĘ
nuje ekipę, po każdym dniu zdjęciowym dziękuje za współpracę.
Jest świetnym szefem – mówi Cassidy. Wyjątkowa więź łączy ją
też z operatorem Michałem Englertem (Raffey wymawia jego imię
miękko: „Misial”) i kostiumografką Katarzyną Mąką-Malatyńską.

Po wspólnej pracy przy The Other Lamb ekipa ponownie spotkała

się w zupełnie innych okolicznościach. Marka Miu Miu poprosiła
Małgorzatę Szumowską, by w ramach cyklu Women’s Tales, na-
kręciła film krótkometrażowy. Jest 19. reżyserką, którą zaproszo-
no do projektu. Zdjęcia odbywały się w przeddzień naszej rozmowy.
I MARYNARKĘ MIU MIU. ZDJĘCIA: BRIGITTE LACOMBE.

Wieczorem na ulicach Warszawy temperatura spadła niemal do ze-

ra, a Raffey miała na sobie bluzkę z krótkim rękawem. W prze-
rwach styliści okrywali ją puchówkami. – Uwielbiam nocne zdjęcia.
Wtedy łatwiej się skupić – mówi Raffey. Pomogła jej też „charak-
terna” Warszawa, do której chciałaby jak najszybciej powrócić.
– Kino i moda są ze sobą coraz mocniej związane – uważa aktorka.
A Miu Miu to marka, z którą współpracowały Lucrecia Martel,
Agnès Varda i Ava DuVernay. – Poprzez ubrania można opowiadać
historie, zwłaszcza o przeszłości. Mnie fascynuje wszystko, co no-
stalgiczne – dodaje.

110

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: film

Do nowej etiudy aktorkę wybrała sama Miuccia, która zawsze

miała oko do młodych talentów. Najpierw wypatrzyła Cassidy
na czerwonym dywanie w sukience Miu Miu. Zaprosiła na pokaz
do Paryża w czerwcu 2018 roku, a w ostatniej chwili poprosiła ją,
a także trzy inne aktorki – Umę Thurman, Gwendoline Christie
i Chloë Sevigny, żeby wystąpiły na wybiegu obok zawodowych mo-
delek Kai Gerber i Adut Akech. – Byłam bardziej zestresowana niż
na planie filmowym – opowiada, dodając, że Prada to „geniusz-
ka mody i urocza osoba”. Na kolejnym pokazie Cassidy usiadła
w pierwszym rzędzie u boku Alexy Chung, Rity Ory i Lili Reinhart
jako jedna z ambasadorek marki. – To spełnienie marzeń – mó-
wi i podkreśla, że moda zawsze była dla niej sposobem ekspresji.
– Jednego dnia jestem mroczną gotką, drugiego – skejterką. Mój
styl wciąż ewoluuje – dodaje.

– Na planie nie wyobrażam sobie budowania postaci bez kostiumu.

Czasami wystarczy, że go włożę, by zanurkować głębiej w historię
– tłumaczy Raffey. W The Other Lamb na początku nosi dziewiczo-
białą suknię, potem zaczyna się przeobrażać. Film Szumowskiej
opowiada o sekcie, w której 20 kobiet żyje w strachu przed gu-
ru, każącym nazywać się Shepherd (Michiel Huisman) – Pasterz.
Kobiety czczą go swoim ciałem. Oddają się mu, a potem rodzą
dziewczynki, które dołączają do duchowego plemienia. Pasterz
na żonę wybiera ulubienicę, graną przez Raffey Selah, choć jest
jego córką. Nieskalaną, bo jeszcze nie weszła w okres dojrzewania.
Dziewczynka się buntuje. – To ocalała. Silna osobowość. Budując
postaci, nie szukam podobieństw do siebie. Powołuję do życia zu-

role są mroczne. Dla mnie to dwa światy – postać na ekranie i w życiu – mówi Raffey Cassidy.

pełnie nową istotę. Dzięki temu mogę dowolnie wchodzić i wycho-

dzić z roli – tłumaczy. To jej kolejna bohaterka po Zabiciu... i Vox
Lux, która niesie ciężar traumy. – Moje role są mroczne. Ludzie
mnie pytają, czy wszystko ze mną w porządku. Dla mnie to dwa
światy – postać na ekranie i w życiu – mówi. Może ich rozdzie-
lenie przychodzi jej tak łatwo dzięki studiom z psychologii, któ-
re podjęła równolegle z aktorstwem? To one mają być odskocznią
od Hollywood, ale gdy pytam Raffey o idealny dzień, odpowiada
bez wahania: – Ten spędzony na planie. Może nie pierwszy, gdy
jesteś zupełnie zielona. Ale następny, kiedy już wszystko wiesz
– tłumaczy. Spełnieniem jej marzenia byłoby codziennie spoty-
kać na planie serialu tych samych ludzi – filmową rodzinę. – Jak
w Przyjaciołach – śmieje się. Cassidy dopiero skończyła 18 lat, jest
w takim wieku, że wszystko jej się podoba. Nie chce rezygnować
z filmu, ale chciałaby też projektować ubrania. Kiedyś deklarowa-
ła, że jej autorska marka byłaby podobna stylem do Cher z Clueless.
Słodkie zmartwienia. Dziś trochę się z tych marzeń śmieje, dora-
sta, więc zmienia jej się perspektywa. – Poznałam Raffey, gdy nie
była jeszcze pełnoletnia. Teraz mogłyśmy się wreszcie razem napić
– opowiada Szumowska. Reżyserka za kilka lat chciałaby nakręcić
z dorosłą Raffey jeszcze jeden film. – Może komedię? Obie uwielbia-
my czarny humor – dodaje Raffey.

111

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: książka
Nieswojość, redakcja
i fotografie Agata
Pankiewicz
i Marcin Przybyłko,
Wydawnictwo Warstwy
i Akademia Sztuk
Pięknych w Krakowie.
ZDERZENIE
„Kim są dla nas poprzedni mieszkańcy tych miejsc i czy łączą nas z nimi jakiekolwiek więzi?”
– pyta Olga Tokarczuk o ludzi z Dolnego
Śląska, którym zostały zabrane domy
i miasteczka, by mogli je zasiedlić ci,
których wyrzucono z innych domów,
z innych miasteczek gdzieś na polskich
Kresach. Bezimienny krajobraz to jeden
z tekstów składających się na książkę
Nieswojość, poświęconą tej właśnie kra-
inie położonej w środkowej Europie, któ-
rą „od południa zamykają góry niczym
falbanka u barwnej spódnicy. Na półno-
cy – lasy i jeziora aż po wstążkę Odry”
– jak pisze noblistka.
112
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
O zasiedlaniu tych terenów czytamy
w przedrukowanym z miesięcznika
„Odra” z 1945 roku przeciekawym re-
portażu Henryka Worcella. Swoją wie-
dzą i spostrzeżeniami dzielą się też po-
ZDJĘCIA: AGATA PANKIEWICZ / MARCIN PRZYBYŁKO; TEODOR KLINCEWICZ / DZIĘKI UPRZEJMOŚCI MUZEUM WOLI, ODDZIAŁU MUZEUM WARSZAWY.
eci i kulturoznawcy, a kończy Ziemowit
Szczerek. Pomysłodawcami publikacji są
Agata Pankiewicz i Marcin Przybyłko,
których esej fotograficzny zajmuje dwie
trzecie książki. Dzięki nim oglądamy
Dolny Śląsk jakże inny niż ten z folderu
turystycznego.
Autorzy zdjęć próbują oswoić tytułową
„nieswojość”, która – jak tłumaczą – jest
skutkiem brutalnie przerwanej ciągło-
ści cywilizacyjnej po 1945 roku. I dla
Polaków, i dla Niemców. Dostajemy ob-
razy z fragmentami architektury, gdzie
to, co było kiedyś, zderza się z tym,
co powstało potem. Nie są to „ładne”
kadry. Ale Pankiewicz i Przybyłko mają
nadzieję, że pozwolą pogłębić perspekty-
wę, z jakiej postrzegamy dziś krajobraz
tak zwanych Ziem Odzyskanych.
tekst
MARIA FREDRO-BONIECKA
 VOGUE
kultura: wystawa / muzyka

POZNAJ HISTORIĘ SWOJEGO MIEJSCA

Wolanie mogą znowu chodzić z dumnie podniesionymi
głowami. Po czterech latach modernizacji ich muzeum wreszcie
zostało otwarte. Innym warszawiakom – poza prażanami,
którzy też mają własną placówkę – musi wystarczyć, skądinąd
wspaniałe, Muzeum Warszawy. Kuratorzy chcą zebrać jak
najwięcej eksponatów, które opiszą, co kształtowało tożsamość
dzielnicy, i pozwolą zachować jej materialne dziedzictwo.
Wystawa czasowa „Wola w Muzeum” dowodzi, że nośnikiem
pamięci może być i butelka po piwie z browaru Haberbusch
i Schiele, i wykonana ręcznie kronika osiedla nr 3 przy ulicy PLAYLISTA
Górczewskiej. Organizatorom zależy, by przedmioty z kolekcji, NA LUTY
która na pewno będzie się powiększać, opowiadały o przeszłości OD FILIPA
Woli, teraźniejszości i pozwoliły pytać o jej przyszłość. NIEDENTHALA

1
Wystawa Wola w Muzeum czynna do 1 marca 2020 roku; tekst
Muzeum Woli, Oddział Muzeum Warszawy, ul. Srebrna 12 MARIA
www.muzeumwoli.pl FREDRO-BONIECKA

The Cars
Heartbeat City

2
Holy Hive, Mary Lattimore
Oh I Miss Her So

3
Vendredi sur Mer
La femme à la Peau Bleue

4
Fleetwood Mac
Future Games

5
Father John Misty
The Palace

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 C
Początkowo mistrz drugiego
planu, po roli w serialu
„Trzecia planeta od Słońca”
– ról komediowych, aż
przyszedł czas na wymarzone
przez aktora czarne
charaktery – najpierw
zagrał seryjnego mordercę
w „Dexterze”, a teraz
w kinowej produkcji „Gorący
temat” szefa Fox News,
Rogera Ailesa. Dla 75-letniego
JOHNA LITHGOWA nie
ma wyzwań niemożliwych.
hcąc upodobnić się do Rogera Ailesa, przytył kil-
kanaście kilogramów, dał sobie założyć protezy zmieniające kształt policz-
ków i wysokość łuków brwiowych oraz opanował niezdarny chód szefa stacji
Fox News, który choć powłóczył nogami, podobno nigdy nie spadł ze schodów.
Przynajmniej tak się chwalił zespołowi. ZDJĘCIE: MATT WINKELMEYER / CONTOUR BY GETTY IMAGES.

Dwumetrowy talent
z Nowego Jorku

tekst ARTUR ZABORSKI

114

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: film

– Wielu z jego podwładnych odczytywało te przechwałki jako przypomnienie,

że tacy jak Ailes nie upadają – mówi Lithgow, kiedy rozmawiamy w hotelu
Universal w Los Angeles. Od razu dodaje, że nie miał okazji spotkać swojego
bohatera. – Poznałem jego dawnego partnera biznesowego, pracowali razem
jeszcze w Nowym Jorku, gdzie Ailes produkował sztuki teatralne. Dziś trud-
no uwierzyć w to, że zawdzięczamy mu kilka znakomitych przedstawień, choć-
by Hot l Baltimore Lanforda Wilsona – opowiada. Lithgow prześledził życie
Ailesa, niestety przygotowując się do roli, nie mógł wspomóc się materiałami
wideo. Bo choć dyrektor czołowej stacji republikanów żył z tego, co uchwyciły
kamery, sam unikał ich jak ognia. Zostały rozmowy z ludźmi z jego otoczenia,
w których motyw nieupadania powracał.
Los zakpił z wielkiego bossa. Po tym, gdy kilka kobiet oskarżyło go o molesto- Gorący
temat, reż.
wanie seksualne w pracy, do historii przejdzie jako oprawca, który ze szczytu Jay Roach,
spadł na samo dno. I jako symbol zwycięstwa akcji społecznej #MeToo. Mimo w polskich
kinach od
że John Lithgow od trzydziestu lat jest mężem zagorzałej feministki Mary 17 stycznia
Yeager (– Wiele razy musiałem przepraszać żonę, za to, że jestem facetem. 2020 roku.
Czasami było mi nawet za to wstyd w towarzystwie, ale dziś jestem szczegól-
nie wdzięczny za jej podejście – słyszę), z którą w duchu równości płci wycho-
wali dwójkę dzieci, nie zamierzał kreować Rogera na bestialskiego potwora.
– Chciałem pójść w inną stronę
i podkreślić jego niepewność, od-
kryć, czego się bał. Uważam, że „Masz wspaniałe ciało. Dziękuję”. Te słowa sparaliżowały mnie. Wypowiadając
tylko śmierć i strach traktują lu- je, dławiłem się. Z relacji oskarżycielek Ailesa dowiedziałem się, że on też nie
dzi równo. Niepewność stanowiska, był w stanie wykrztusić ich z siebie, tak bardzo był sobą zawstydzony.
związku czy władzy wpływa na to,
jak traktujemy innych. U Ailesa nie ***
mogło być inaczej – tłumaczy swo-
je podejście aktor. W efekcie, kiedy Lithgow twierdzi, że rola Rogera Ailesa była jedną z najtrudniejszych, jaka
filmowy magnat telewizyjny zapra- zdarzyła mu się w liczącej prawie pół wieku karierze. Grał u największych:
sza do gabinetu stażystkę, zamyka u Briana De Palmy w Obsesji (1972), Boba Fosse’a w Całym tym zgiełku (1979),
wertikale w oknach i każe jej unosić George’a Roya Hilla w Świecie według Garpa (1982) czy Jamesa L. Brooksa
coraz wyżej spódnicę, jest jednocze- w Czułych słówkach (1983). Choć dwa ostatnie filmy przyniosły mu nomina-
śnie przerażający i żałosny, potwor- cje do Oscara w kategorii najlepsza drugoplanowa rola męska, Hollywood nie
nie silny i śmiesznie słaby, pewny miało pomysłu, jak wykorzystać talent mierzącego 193 centymetry aktora.
siebie i zupełnie niemający nad so- Trudno było mu dobrać partnera.
bą kontroli. – Nigdy specjalnie się nie przejmowałem, że góruję nad koleżankami i kole-
– Ailes miał dwie twarze. Wstydził gami, wręcz uważałem to za atut. Po raz pierwszy dotkliwie przekonałem się,
się przemocy seksualnej, której się że to może być problem, gdy po studiach dorabiałem jako kierowca taksówki.
dopuszczał. Pojąłem to w scenie, Dziesięć godzin zwijania się w aucie było dla mojego ciała torturą. A potem
w której mój bohater mówi do dziew- na castingach, z których odpadałem, bo przewyższałem aktorkę o 20 centyme-
czyny granej przez Margot Robbie: trów. Niestety kamera ma to do siebie, że takie różnice uwypukla, a nie gubi
– opowiada.
Przez swoje prawie dwa metry przeszły mu koło nosa naprawdę głośne filmy:
Powrót do przyszłości, Milczenie owiec, Batman czy Pogromcy duchów. Dziś nie
rozpamiętuje niepowodzeń, ale wtedy żałował, zwłaszcza postaci Hannibala
Lectera i Jokera, które ostatecznie otrzymali Anthony Hopkins i Jack
Nicholson. Ról skomplikowanych, niejednoznacznych czarnych charakterów
pragnął wówczas najbardziej, wierzył, że dobrze radzi sobie z wprowadzaniem
się w negatywne stany emocjonalne. Tę umiejętność opanował w 1967 roku.
Przebywał na stypendium w Londynie, gdy dostał wiadomość, że jego ojczy-
zna werbuje żołnierzy, których wysyła do Wietnamu. Był w wieku poborowym.
– Kiedy otrzymałem wezwanie na komisję, przez tydzień ćwiczyłem się

115

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: film

w uwalnianiu negatywnych emocji: żalu, smutku, złości, nienawiści. Nie chcia-

łem jednak ich werbalizować, tylko emanować nimi każdą częścią ciała. I się
udało, bo spece na testach psychologicznych orzekli, że nie jestem zdatny
do pełnienia czynnej służby wojskowej – śmieje się.

***

Cieszył się z odkrytego w sobie talentu nie tylko dlatego, że pozwolił mu za-
chować wolność. W czasie gdy studiował historię i literaturę na Uniwersytecie
Harvarda w Cambridge czy w londyńskiej Academy of Music and Dramatic
Art, gdzie uczył się grania, śmietanka artystyczna zachłystywała się aktor-
stwem psychologicznym. Lithgow dostrzegł w tym szansę dla siebie. Wtedy
kompletnie nie widział się w komediach, choć w latach 90. to właśnie ten ga- Dzięki wezwaniu na komisję
tunek przysporzył mu sławy. W serialu Trzecia planeta od Słońca rola Dicka wojskową John Lithgow
Solomona, kosmity zesłanego na Ziemię przez Wielką Głowę, który odróżniał odkrył w sobie talent
się budową ciała od Ziemian, wydawała się skrojona dla niego. Pokochały go do uwalniania negatywnych
za nią i widownia, i krytyka. Przez sześć sezonów stacja NBC wyemitowała emocji na zawołanie. Widział
139 odcinków, aktor doczekał się Złotego Globu i trzech nagród Emmy. siebie w rolach mrocznych,
Niestety sukces przełożył się jedynie na podobne propozycje charakterystycz- niepokojących i szalonych.
nych ról: wątłej budowy błaznów,
którzy nigdy nie tracą dobrego hu-
moru. A on chciał czerni, niepo- awans do aktorskiej pierwszej ligi. Gdy w 2013 roku zakończyła się emisja
koju i szaleństwa, co dostał dopie- serialu, miał już 67 lat, a jego dobra passa dopiero się zaczynała.
ro, gdy w telewizji nastąpił zwrot Rola Winstona Churchilla w produkcji Netfliksa The Crown z 2016 roku po-
i producenci zaczęli inwestować kazała, że nie ma dla niego wyzwań niemożliwych. Krytycy i widzowie byli
w przełamywanie aktorskich wize- w szoku, że do otyłego premiera Wielkiej Brytanii upodobnił się naturalnie,
runków. Zagrał seryjnego zabój- bez wspomagania się protezami czy efektami komputerowymi.
cę w Dexterze. W czwartym sezo- – Żeby osiągnąć zamierzony efekt, potrzebne były wypełnienia w nosie
nie produkcji Showtime patykowa- i w ustach. Nosiłem też silikonowy brzuch, bo mam tak szybki metabolizm,
tą sylwetkę Lithgowa wykorzysta- że choćbym jadł cheesburgery codziennie na śniadanie, obiad i kolację, waga
no w nowy sposób. Bohater, w któ- i tak by nie drgnęła – opowiada. Dla Lithgowa zagranie brytyjskiego premie-
rego się wcielił – Arthur Mitchell, ra to nie tylko ponownie Emmy i nominacja do Złotego Globu, ale też dowód
prowadzący podwójne życie przy- na to, że wzrost wreszcie przestał mieć znaczenie, wszak Churchill mierzył za-
kładnego ojca i jednocześnie mor- ledwie 167 cm.
dercy – był dzięki niej lekki i zwin-
ny, co wzmagało przekonanie widza, ***
że jest w stanie ulotnić się z każde-
go miejsca zbrodni. Za to w jego ja- Reżyser Gorącego tematu, Jay Roach, twierdzi, że w Lithgowie zobaczył
snych oczach krył się wreszcie wy- Ailesa, zanim obejrzał The Crown. Urzekło go, że jest dżentelmenem, który po-
marzony mrok. Kreacja przyniosła trafi wydobyć z siebie psychopatę.
mu kolejne Złoty Glob i Emmy oraz – O tym opowiada ta historia, że pod czułymi słówkami i nienaganną etykie-
tą kryje się nieposkromiony instynkt, który uwalnia się w gabinecie i pokojach
hotelowych. Żaden film do końca nie przeniesie widza do tamtych miejsc, ale
zależało mi, żeby nasz pokazał jak najdosłowniej, czym jest spotkanie z kimś
takim, jak Ailes – mówi John Lithgow.
– Jak by pan zareagował, gdyby spotkał pan Ailesa na ulicy? – pytam na koniec.
– Właśnie to mnie od niego różni, ja nie dehumanizuję innych, nawet jeśli ma-
ją na koncie straszliwe draństwa. Gdybyśmy na siebie wpadli, zrobiłbym to sa-
mo, co w przypadku każdego innego napotkanego człowieka: uciął z nim krót-
ką pogawędkę – odpowiada ze stoickim spokojem. – Ale gdyby zagadnął mnie
o film, dałbym mu do zrozumienia, że to nie on jest bohaterem, tylko skrzyw-
dzone przez niego kobiety – dodaje już po wstaniu od stołu.

116

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: teatr

Jest enigmą polskiego

teatru, wypracował
na scenie język tak
oryginalny i złożony,
że czasem nie wiadomo
– teatr to czy film?
Instalacja artystyczna
czy gra komputerowa?
Jego spektakle są
transmisją nadawaną
z przyszłości,
przebłyskiem
równoległych światów.
KRZYSZTOF
GARBACZEWSKI
w nowym
przedstawieniu
„Homo Deus” łączy
CYBERPUNK

S
ZE ŚREDNIOWIECZNĄ
WIZJĄ DANTEGO.
PORTRET KRZYSZTOFA GARBACZEWSKIEGO: MAGDA WUNSCHE & AGA SAMSEL.

am jest istotą tajemniczą: raz pojawia się
w prochowcu, raz w szarawarach i mnisim kapturze albo
w kapeluszu z rondem i rozciągniętym t-shircie. Znika zaraz
tekst PAWEŁ
SOSZYŃSKI /
DWUTYGODNIK.COM
po spektaklu. Potrafi go zresztą „postawić” w trzy dni. Tak –
twierdzą niektórzy – powstali jego rewelacyjni Chłopi na pod-
stawie Reymonta. Najpierw przez dwa miesiące rozpętuje
na próbach chaos, by w trzy dni wyłonić z niego precyzyjną
strukturę – dziwaczną, zachwycającą, pozbawioną hamulców.
To chyba jedyny współczesny reżyser teatralny, który ma
szansę na własną ekscentryczną legendę – jak wcześniej
Grotowski czy Kantor. Trudno zresztą pisać o jego spek-
taklach, bo są zaprojektowane jako wielowymiarowe doświad-
czenie łączące lęk, zagubienie i objawienie z ironią, ludycznym
humorem i modernistyczną groteską. Fascynuje go trans
i rytualność, których szuka paradoksalnie w dokonaniach na-
uki i nowinkach technicznych. Wraz z grupą Dream Adoption
Society tworzy rzeczywistość wirtualną, coraz częściej jest

117

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: teatr / wystawa

ona nową sceną, na którą zaprasza widzów. Jeśli pierwsza tylko z pozoru karkołomne. – Chcemy opowiedzieć o nowej
rewolucja teatralna zlikwidowała czwartą ścianę sceny – tę epoce ewolucji człowieka, opartej na nowym sposobie społecz-
oddzielającą aktorów od widzów, druga zaś kazała aktorom nych interakcji – tłumaczy reżyser.
grać między widzami, to trzecia, ta Garbaczewskiego – two- Czeka nas więc w przyszłości raj robotycznej nieśmiertelno-
rzy z widza bohatera spektaklu. W Nietocie kazał bowiem wło- ści czy wszystkie kręgi piekielne, przed którymi przestrzega-
żyć nam wirtualne hełmy i – jak w grze komputerowej – być ją dzisiejsi naukowcy? A może czyściec? Postapokaliptyczne
awatarem zanurzonym w alternatywnym świecie. trwanie na gruzach? Będziemy bogami czy sami strącimy się
W najnowszym spektaklu Homo Deus, którego tytuł zapo- z nieba?
życzył od bestsellerowej książki izraelskiego filozofa Yuvala
Noaha Harariego, Garbaczewski chce już wprost zabrać nas Homo Deus,
w przyszłość. – To będzie medytacja teatralna inspirowana reż. Krzysztof
Garbaczewski.
powieścią Neuromancer Williama Gibsona i Boską komedią Teatr Powszechny
Dantego – mówi reżyser. Klasyka cyberpunku i średnio- w Warszawie,
premiera 8 lutego
wieczne arcydzieło o piekle, czyśćcu i niebie? To połączenie 2020 roku.

RATUJĄC INDIAN
PRZEZ FOTOGRAFIĘ
Fundacja Cartier znana między innymi z doskonałych wystaw sztuki Ameryki Łacińskiej tym razem
urządza największą jak dotąd retrospektywę 88-letniej brazylijskiej fotografki CLAUDII ANDUJAR.

W Brazylii znalazła ojczyznę, która zastąpiła jej

rodzinne Węgry, u Indian Yanomami poznała źródło siły mitów i życia w zgodzie z pra-
wami natury. Fotografia stała się dla niej sposobem na odkrycie swojego miejsca w świe-
cie. Claudia Andujar, dziś najwybitniejsza brazylijska fotografka, miała 24 lata, kiedy

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
118
tekst KAROLINA
ZIĘBIŃSKA-
-LEWANDOWSKA
 Pa r t n e r F e s t i wa l u :

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: wystawa

w połowie lat 50., po ucieczce z Węgier przez Szwajcarię, a następnie Nowy Jork, trafiła
do São Paulo. Była wówczas początkującą malarką, ale aparat fotograficzny okazał się lep-
szym narzędziem oswajania nowego miejsca, a także – z braku znajomości portugalskiego –
sposobem nawiązania kontaktu, wniknięcia w tkankę kraju, w którym poczuła się jak u sie-
bie. Tak powstał jej pierwszy materiał z życia codziennego czterech brazylijskich rodzin,
z których każda reprezentowała inną klasę społeczną. Kiedy znajomy antropolog Darcy
Ribeiro poradził, by pojechała do rdzennych wiosek brazylijskich, nie wiedziała jeszcze, że
walka o prawa ich mieszkańców stanie się treścią jej życia. Na razie szukała możliwości
publikacji zdjęć. Bycie kobietą nie ułatwiało tego zadania. Pierwszy reportaż ukazuje się
w magazynie „Life” w 1960 roku – opowieść o Indianach Karaja. To otwiera jej wieloletnią Zdjęcia Claudii Andujar
od lewej: Młody Wakatha
współpracę z redakcją. Pracuje także dla „Time’a” i brazylijskiego magazynu „Realidade”, u thëri, chory na różyczkę,
który wydrukuje najwięcej jej materiałów. Kadry ubogich dzielnic, narkomanów, gejów czy leczony przez szamanów
i paramedyków z katolickiej
pacjentów szpitala psychiatrycznego należą do najmocniejszych powojennych brazylijskich misji w Catrimani, Roraima,
fotografii. Fascynacja krajem zawiedzie ją do puszczy amazońskiej i plemienia Indian Brazylia, 1976; Płonący
szałas, Catrimani, Roraima,
Yanomami. Andujar przez ponad dwadzieścia lat będzie dokumentować ich życie i za pomo- 1972-1976. Poniżej: Claudia
cą zdjęć protestować przeciwko eksploatacji ich terytorium. Andujar z „Guardianem”
w rękach, Londyn, 1989.
Na poprzedniej stronie:
Marcados, 1981-1984
Aracá, Amazonas, Surucucus,
Roraima, 1983.

Wystawa Claudia Andujar.

Walka Yanomami, od 30
stycznia do 10 maja 2020

ZDJĘCIA: AUTORSTWA CLAUDII ANDUJAR DZIĘKI UPRZEJMOŚCI FONDATION CARTIER POUR L’ART CONTEMPORAIN; PORTRET CLAUDII ANDUJAR: ROBERT DAVIS / OXFAM.
roku, Fondation Cartier pour
L’art Contemporain, Paryż.

120

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

Akcje, które realizujesz, przy-
pominają raczej kampanie spo-
łeczne niż marketingowe. Dają ci
poczucie spełnienia?
Pracuję w działach marketin-
gu banków od ponad 20 lat.
Zaczęłam od stanowiska asy-
stentki jeszcze na studiach z eko-
nomii na UW. W BNP Paribas
moja praca polega m.in. na ob-
serwowaniu trendów i zmian spo-
łecznych oraz tworzeniu do tego
kampanii i akcji zintegrowanych.
To doskonałe antidotum na wy-
palenie zawodowe. Nasze kampa-
nie dają mi wiele motywacji. A to
ona jest dla mnie najważniejsza.
Bywałam już dyrektorką i mene-
dżerką. I nie chcę być dyrektorką
z zawodu. Wolę robić to, co w da-
nym momencie daje mi poczucie
sensu. Podoba mi się, że nasze
akcje nie są tylko marketingo-
wym hasłem. Przynoszą realne
efekty. Wiem, że jedna kampania
nie zmieni świata, ale wpisuje
się w proces ewolucji. Kropla drą-
ży skałę.
W jaki sposób kampanie przekła-
dają się na realne działania?
Ich konsekwencją jest współpra-
ca z wieloma stowarzyszeniami
i fundacjami, a także ruchami
wspierającymi kobiety. W kam-
panii „Ty jesteś zmianą, a my
bankiem zmieniającego się świa-
ta” padło pytanie dziewczynki:
czy kiedy dorosnę, będę zarabiać
tyle, co mężczyźni? Komentarze
w naszych mediach społeczno-
ściowych dały mi wiele do myśle-
nia. Nie tylko mężczyźni podwa-
żali zasadność tego lęku. Kobiety
również, pisząc, że każdy prze-
cież zarabia tyle, ile mu się nale-
ży. Prowadzimy również szeroko
zakrojone działania na zewnątrz
ZDJĘCIE: MAT. PRASOWE.
KROPLA DRĄŻY SKAŁĘ
Wierzę, że nasze działania na rzecz równości i inkluzywności wpisują się w zmiany
społeczne – mówi AGNIESZKA KONARZEWSKA, dyrektor Departamentu
Komunikacji Marketingowej w Banku BNP Paribas.
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
BNP PARIBAS W VOGUE
– jesteśmy partnerem wielu
fundacji, m.in. Kosmosu dla
Dziewczynek, a w ramach part-
nerstwa z Sukcesem Pisanym
Szminką wspieramy kobiecą
przedsiębiorczość.
Która kampania jest ci szczegól-
nie bliska?
Wszystkie są ważne. „Dlaczego
nie ma kobiet na banknotach?”,
bo była pierwszą tego typu.
„Doceniaj, nie oceniaj”, bo zro-
zumiałam, że wszyscy borykamy
się z niską samooceną, „Ty jesteś
zmianą, a my bankiem zmieniają-
cego się świata”, bo tematem jest
inkluzywność. Wyjątkowa jest
także kampania „Ostatni Twój
Weekend”. Nie przypuszczałam,
że odbije się tak szerokim echem.
Zostaliśmy nagrodzeni Grand
Prix Glass i Titanium Lion pod-
czas Cannes Lions. Nagrody też wiem, że nie wszystkie koleżan- Agnieszka
Konarzewska,
pozwalają mi wierzyć, że moja ki miały to szczęście. Widzę, że w Banku
praca ma sens. kobiety potrzebują dodatkowego BNP Paribas
odpowiedzialna
wsparcia. Mimo że często są le- za kampanie
Wewnątrz banku też wspiera się piej wykształcone niż mężczyźni, „Doceniaj, nie
oceniaj”, „Dlaczego
kobiety? mają kwalifikacje i doświadcze- nie ma kobiet
Stanowią one 66 proc. naszych nie, brakuje im pewności siebie. na banknotach?”,
„Ty jesteś zmianą,
pracowników. Ostatnio do ra- Trzeba je popchnąć do tego, by le- a my bankiem
dy nadzorczej dołączyła Sofia piej wykorzystały swój potencjał zmieniającego
się świata” czy
Merlo, współzarządzająca (Co- i chciały go pokazać, a to często „Zmiany Klimatu
CEO) BNP Paribas Wealth jest najtrudniejsze. Gdy wysyła- Kosztują”,
które otrzymały
Management. Właśnie tworzy łam dziewczyny z zespołu, żeby prestiżowe
się szeroko zakrojony program prezentowały wyniki naszej pra- branżowe nagrody.
zrzeszający kobiety w BNP cy na zebraniu zarządu, obawiały
Paribas. Jego działania będą się, że źle wypadną. Musiałam
otwierać nas na zewnątrz, ale je przekonywać, że dadzą radę.
i wspierać wewnątrz organizacji. Wiem też, że wzajemne wsparcie
Realizujemy u siebie to, co dekla- kobiet to nowość. Kiedyś więcej
rujemy na zewnątrz. było rywalizacji, bo uważałyśmy,
że w męskim świecie nie możemy
Temat równości kobiet w miejscu sobie pozwolić na solidarność.
pracy jest ci szczególnie bliski? Teraz ta solidarność obejmuje
Tak, zawsze byłam sprawiedliwie także mężczyzn. Mieszane zes-
traktowana przez szefów, zarów- poły uzyskują najlepsze wyniki
no kobiety, jak i mężczyzn. Ale – za tym stoją twarde liczby.
121
 Marina Hulia,
Monika Głuska-
-Durenkamp,
Dzieci
z Dworca Brześć,
wydawnictwo
Kosmos Kosmos.

W POCZEKALNI
DO NORMALNOŚCI
Losy, które dokumentuje książka „Dzieci z Dworca Brześć”,
nie powinny nikogo spotykać. Dzięki takim osobom jak MARINA HULIA matki i dzieci uciekające

Ł awki na dworcu w białoruskim Brześciu są twarde. Niewygodnie

się na nich śpi. Ale czeczeńskie kobiety-matki wiele zniosą, by ich
córki i synowie mogli dostać choć odrobinę z beztroski dzieciństwa.
Niektóre z nich same są jeszcze dziećmi. Z kolei Rayana uciekła
przed małżeństwem, ma 16 lat. W Czeczeni chodziła do szkoły, aż
pewnego dnia 50-letni ważny urzędnik upatrzył ją sobie na trzecią
żonę. Koczuje z rodzicami na brzeskim dworcu już trzeci miesiąc.
Od wolności, od wymarzonego świata dzieli ich w prostej linii osiem
kilometrów. Pociąg pokonuje ten dystans w niespełna pół godziny.
Jadą w zaciemnionych przedziałach, milczą. Ich los spoczywa w rę-
ZDJĘCIA: MARTA RYBICKA.

kach polskiego pogranicznika. Nikt nie ma pojęcia, kto z ponad

setki pasażerów akurat tym razem zrobi odpowiednie wrażenie,
wreszcie wysiądzie na peronie w Terespolu i już zostanie po tej –
wydawałoby się – jasnej stronie mocy. Matki z dziećmi – ojców jest
tekst MARIA FREDRO-BONIECKA garstka, jedni zginęli na wojnie, o innych lepiej nawet nie wspo-

122

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
kultura: książka / muzyka

NIEPOZNANE

minać – próbują kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt razy dostać się Sytuację

do Polski. Aż się uda, choć nie będzie im łatwo. Lecz niektórym się afgańskich
nie udaje. Muszą szukać schronienia gdzieś w głębi Rosji. kobiet trudno
Gdy o czeczeńskich matkach dowiedziała się Marina Hulia – pół pojąć, żyjąc
Rosjanka, pół Białorusinka, urodzona na Ukrainie, a od 25 w bezpiecznych,
lat mieszkająca w Polsce, z zawodu nauczycielka – pojechała europejskich
do Brześcia. To było w 2016 roku. Na tamtejszym dworcu założyła warunkach.
Szkołę Demokratyczną. Prowadziła lekcje, organizowała wspólne Opera
zabawy, przedstawienia, warsztaty z szycia lalek, wyjścia do mia- KATARZYNY
sta – wszystko, by dać dzieciom powód do uśmiechu. No i starała GŁOWICKIEJ
się, by jak najwięcej z jej podopiecznych trafiło do Polski. i KRYSTIANA
Niestety, nawet i to nie oznacza zakończenia podróży. Trzeba jesz- LADY oddaje
cze być tu chcianym. Trzeba przekonać urzędników, że w Czeczenii im głos.
matkom odbiorą dzieci, że nikt z koczujących na dworcu nie ma

W
dokąd wracać. Wyprosić status uchodźcy.
Z pomocą Moniki Głuski-Durenkamp Marina zebrała doświad- tekst ADAM
SUPRYNOWICZ
czenia nieugiętych kobiet czeczeńskich, ich dzieciaków oraz swoje
w książkę Dzieci z Dworca Brześć. Jej relacje przeplatają rozmo-
wy z osobami, które ta Polka z wyboru, a Białorusinka i Rosjanka
z urodzenia „zaraziła” potrzebą i chęcią pomagania. Radosnego,
przez zabawę, taniec, śpiew, książki, festiwale, przyrodę, goto-
wanie, słowem – przez dzielenie się „normalnym życiem” z tymi,
którzy go nie doświadczyli.

przed wojną oraz przemocą odnalazły namiastkę domu. trady-

cyjnej kulturze Afganistanu muzyka
służy przede wszystkim przekazywaniu
poezji. Reżim Talibów zabronił jednak
używania instrumentów oraz uprawia-
nia jakichkolwiek gatunków muzycz-
nych z wyjątkiem śpiewu solowego. Dla
kobiet obostrzenia były jeszcze większe:
mogły śpiewać niemal wyłącznie przy
prywatnych okazjach. Za publikowanie
własnych tekstów do dziś może grozić
im śmierć. Niewiele artystek ma możli-
wość i odwagę, by działać. Głosy więk-
szości pozostają niewysłuchane.

W 2009 roku zainicjowano Afghan

Women’s Writing Project. Uczestniczki
pisały pod pseudonimami: Roya,

123

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

Meena Z., Fattemah AH czy Freshta.
Ich wiersze to proste i wstrząsające re-
lacje z zamkniętego świata.
Przeklinam cię, Boże / za to, że zagrodziłeś murem moje pragnienia – pisze Roya.
Freshta opowiada, jak jej marze-
nia o sporcie udaremnił atak bombo-
wy („Myślałam, że to sen, ale kiedy się
obudziłam, nie mogłam wstać”). Piszą
o przemocy, gwałtach, poczuciu znie-
wolenia, jakiego doświadczają w pa-
triarchalnym społeczeństwie. Po ich
teksty sięgnęła grupa artystów sku-
pionych w brukselskim The Airport
Society, które współtworzą librecista
i reżyser Krystian Lada, kompozytor-
ka Katarzyna Głowicka i twórca wi-
deo Pim Dinghs. Do spektaklu zaan-
MIŁOŚĆ BEZWARUNKOWA
Jedna z największych osobliwości alternatywnego folku,
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
kultura: muzyka
gażowali między innymi gwiazdę opery
Małgorzatę Walewską i transgendero-
wą śpiewaczkę Lucię Lucas.
Głowicka wspomina, że największe wra-
żenie wywarła na niej siła afgańskich
kobiet: mimo wojny, okaleczeń, zakazów
znajdują w sobie siłę, aby kochać, aby
żyć. Opracowując ich teksty, sięgnęła
po różnorodne środki: od prostej pio-
senki, przez arię operową, po recytowa- Katarzyna
Głowicka, Unknown,
ny tekst. Do tego kwartet smyczkowy I Live With You,
i elektronika. Inscenizacja Krystiana 31 stycznia,
1 lutego 2020 roku,
Lady jest instalacją w formie rytuału, Festiwal Opera
w którym publiczność uczestniczy, do- Rara, Kraków.
słownie wchodząc w interpretację tek- Pieśni ze spektaklu
stów afgańskich artystek. „Gdybym się opublikowano
na płycie Głowicka &
nie urodziła, moja matka nie musiała- The Airport Society,
by cierpieć” – pisze Roya. Czy na pewno Unknown, I Live
With You,
wiemy, jakie to uczucie? Bôłt, 2019.
Devendra
Nie przesadzimy, nazywając go artystą wszechstronnym. Pisze teksty, komponuje,
śpiewa oraz tworzy oprawę graficzną własnych albumów.
Pół Amerykanin, pół Wenezuelczyk wypłynął na fali nawiązującej do najlepszych fol-
kowych wzorców XX wieku, ale przetworzonych przez doświadczenia współczesnej
muzyki, zwaną freak folkiem. Devendra Banhart zabłysnął przed polską publiczno-
ścią na pamiętnym koncercie Americana na Malcie, w 2006 roku. To był wczesny
okres jego twórczości, ale do dziś nie zmieniło się wiele – wciąż jest jedną z najbar-
dziej oryginalnych postaci na amerykańskiej scenie. Muzyk-tułacz, który pomieszki-
wał na czterech kontynentach. Słychać to w jego tropikalnych utworach, śpiewanych
odrealnionym głosem po angielsku, hiszpańsku, portugalsku, a nawet po japońsku.
124
 VOGUE
kultura: xxxxxxxxxxxx

Banhart, wystąpi dwukrotnie w Warszawie, promując niedawno wydaną płytę „Ma”.

Do Warszawy przyjeżdża promować płytę Ma, na której w lekko smutnych piosen-
kach pomieszał rock z folkiem i muzyką latynoską. Wciąż jest szamanem hołdującym
brzmieniom retro. Nie proponuje nowatorskich rozwiązań, ale z pieczołowitością pe-
netruje rejony muzyki dawno wymyślonej i nieco zapomnianej. Utwory brzmią jak
liryczne puenty scen ze starych filmów. Gitara, smyczki, instrumenty dęte są tu pod-
lane psychodelicznym sosem, a teksty podejmują tematykę bezwarunkowej rodziciel-
skiej miłości, przywiązania i potrzeby opieki. Ta melancholia potrafi obezwładnić. Devendra
Banhart, 21
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

Krzepiące, że przy dziesiątym albumie artysta wciąż jest w formie. I spokojnie można i 22 stycznia
zakładać, że tę formę pokaże również na koncercie. Miło będzie poprzebywać z nim 2020 roku,
Palladium,
w jednej sali, nawet w towarzystwie tysiąca innych osób. Warszawa;
Płyta Ma,
Warner Music,
tekst RADEK ŁUKASIEWICZ 2019.

125

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Toto Koopman
była modelką, potem alianckim

W
szpiegiem i więźniarką obozu
Ravensbrück. Miała głośne
romanse z wieloma
mężczyznami i ponad
czterdziestoletni związek
z kobietą. Przeszła do historii
jako pierwsza kolorowa
modelka na okładce
„Vogue’a” – w 1933 roku.

Indiach Wschodnich, więc m.in. na Jawie, gdzie się

urodziła (w 1908 roku), miejscowi arystokraci takich jak ona i starszy brat, czy-
li dzieci z mieszanych małżeństw, nazywali pogardliwie zielonymi Holendrami.
Jej ojciec był pułkownikiem holenderskiej kawalerii, matka pół Holenderką, pół
Jawajką, w żyłach babki płynęła też krew chińska. Naprawdę miała na imię
tekst Catharina, po matce, ale figurowało ono tylko w dokumentach; odkąd ojciec na-
ELŻBIETA
SZAWARSKA zwał ją imieniem… ulubionego konia, została Toto. Kiedy skończyła 12 lat, przy-

Jej życiowymi
doświadczeniami
można by obdzielić
trzy, cztery
kobiety.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 127

jechała do Europy. Tu również, z uwagi na pochodzenie, traktowano ją jak owoc

mezaliansu. Tymczasem ona, zarówno w szkole z internatem w Holandii, jak i póź-
niej we Francji, w Anglii, Szwajcarii i Włoszech chętnie opowiadała o dzieciństwie
– jawajskich strojach matki, domowych zwierzętach: psach, królikach, kangurze
i małym słoniu, którego pułkownik Koopman dostał w prezencie od króla Syjamu.
Dziewiętnastoletnia Toto przeniosła się do Paryża i została modelką, co było jej
zdaniem „najmodniejszym zajęciem dla dziewczyny, czymś pomiędzy tancerką ka-
baretową a kokotą”. Pół roku pracowała dla Coco Chanel, zarówno demonstrując
suknie zamożnym klientkom, jak i służąc samej Mademoiselle, która nie robiła
rysunków, a upinała kreacje wprost na modelce. Kiedy stamtąd odeszła (komento-
wała po latach: „nie lubiłam, gdy ręce Coco wodziły po moim ciele”), zatrudniły ją
inne paryskie domy mody: Schiaparelli, Mainbocher, Vionnet, Rochas i Augusta
Bernard. Została też ulubienicą dwóch fotografów pracujących dla „Vogue Paris” Na tej stronie:
– Edwarda Steichena i George’a Hoyningen-Huene’a. Jej uroda była nieskazitelna Muza
George’a Hoyningen-
– miała wspaniały profil, świetnie wyglądała w każdym nakryciu głowy i mogła -Huene’a
nosić suknie obcisłe jak druga skóra. Żeby tkanina nie przylepiała się do ciała, całe – Toto na zdjęciach
dla „Vogue’a”:
pudrowała kosmetycznym talkiem. „Wszyscy byliśmy wtedy trochę ekshibicjoni- w kapeluszu paryskiej
stami – wspominała. – Ale tamte paryskie kreacje nie były po to, by zadowolić modystki Caroline
Reboux i garniturze
bogatych mężczyzn. Chodziło o to, żeby zadziwić inne kobiety”. Schiaparelli, luty 1933;
W latach 30. najmodniejszym zajęciem dla dziewczyny stała się praca w filmie w sukni Augusty
Bernard, 1933.
i Toto pojechała do Londynu, by spróbować sił jako aktorka. Dostała rolę hisz- Na stronie obok:
pańskiej piękności w Prywatnym życiu Don Juana, ale zniechęcona wielogodzin- Kadr z filmu Prywatne
życie Don Juana,
nym oczekiwaniem na planie i niekończącym się powtarzaniem ujęć, któregoś czerwiec 1934.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

dnia po prostu wyszła i wróciła dopiero na premierę.

Pojawiła się na niej pod rękę ze znaną amerykańską
aktorką Tallulah Bankhead, która co prawda nie uła-
twiła Toto aktorskiej kariery, ale poznała ją z lordem
Beaverbrookiem – milionerem, prasowym magnatem
i wpływowym politykiem, żonatym i starszym o trzy-
dzieści lat. Ich romans zakończył się po roku skandalem
– w kochance ojca zadurzył się jego najstarszy syn Max
Aitken i po kilku potajemnych schadzkach poprosił ją
o rękę. Lord Beaverbrook rozpoczął kampanię przeciw-
ko Toto w swoich gazetach (należały do niego najpopu-
larniejsze tytuły: „Daily Express”, „Sunday Express”
i „Evening Standard” ) i zagroził wydziedziczeniem pier-
worodnego. Gdy to nie pomogło, zaproponował modelce
dożywotnią pensję, a synowi sporą sumę za rezygnację
z małżeństwa. Koopman nie chciała wychodzić za mąż,
nigdy i za nikogo. Namówiła Maxa, by wzięli pieniądze
i przeznaczyli je na wygodne życie w otwartym związ-
ku. Przez cztery lata byli najbardziej rozchwytywaną
parą Londynu: przystojny, atletycznie zbudowany pilot
RAF-u i egzotyczna piękność o błyskotliwym umyśle.
Oboje cieszyli się pełną wolnością i nawet romans Toto
z przyjacielem Maxa, Randolphem Churchillem (synem
Winstona), nie zakłócił tej harmonii. Więcej, pozostała
do końca w przyjaźni z oboma panami.

Zostały po niej głównie zdjęcia. Nie pisała pamiętników, nie miała zwyczaju się zwierzać.
Nie nadaje się też na żadną ikonę – ani LGBT, ani ocalałych z Holocaustu. To po prostu jedna
z wielu kobiet, które żyły tak, by świat był piękny, prawdziwy i różnorodny. Elegancko. I tyle.

Nie przywiązywała wagi do fizycznej wierności, za to była do bólu szczera, lojalna,

odważna w poglądach i działaniach. W jej związku z niemiecką marszandką Eriką
Brausen (poznały się w 1945 roku w Szwajcarii, gdzie Koopman przechodziła re-
konwalescencję po obozie w Ravensbrück) najbardziej nietypowe było to, że był
jawny. W Wielkiej Brytanii, gdzie dopiero w 1961 roku zniesiono prawo uznają-
ce związki między osobami tej samej płci za nielegalne i zagrożone karą pozba-
wienia wolności, relacja Toto i Eriki dość szybko przekształciła się w stały zwią-
zek. Zamiast randek – wspólne mieszkanie w Londynie, zamiast ukradkowych
spojrzeń w towarzystwie – rzeczowe rozmowy o wspólnych inwestycjach i finan-
sach. Gdy w 1948 roku Erica otworzyła galerię sztuki Hanover (przez następną
dekadę najlepszą w Europie), cały Londyn i pół reszty
świata zbiegły się, by poznać „tę dziwną parę lesbijek”.
Nie przekonały do siebie nikogo nawet wtedy, gdy ob-
chodziły dwudziestą, trzydziestą i czterdziestą którąś
wspólną rocznicę. Znajomi Brausen uważali, że jej
partnerka jest pusta i zmusza Erikę do pogoni za pie-
niędzmi, by zaspokoić swoje zachcianki. Francis Bacon,
największe odkrycie Brausen, nie nazywał Toto inaczej Sesje dla „Vogue’a”:
październik 1933
jak „ta jawajska dziwka”. Z kolei środowisko Toto nie (na górze) i wrzesień
rozumiało, dlaczego na towarzyszkę życia wybrała so- 1933 (na stronie obok)
– fotografował George
bie tę brzydką, nudną i chorobliwie zazdrosną kobietę. Hoyningen-Huene.

128

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Wbrew pozorom, ich uczucie miało solidny fundament. Oprócz zainteresowania

sztuką (już po pięćdziesiątce Koopman ukończyła w Londynie studia archeolo-
giczne) obie miały podobną przeszłość w walce z faszyzmem. Erica po dojściu
Hitlera do władzy przeniosła się z rodzinnego Düsseldorfu do Paryża, tam konty-
nuowała artystyczne studia i nawiązywała znajomości. Jean Miró namówił ją do
przeprowadzki na Majorkę, gdzie prowadziła jazz bistro dla marynarzy i artystów.
To połączenie okazało się przydatne, gdy generał Franco rozpoczął aresztowania
Żydów i socjalistów – dzięki Erice wielu z nich uciekło na amerykańskich statkach.

Toto była wymarzonym materiałem na szpiega: oprócz urody i towarzyskich ko-

neksji miała świetną pamięć i zdolności językowe – kończąc szkołę, biegle znała
flamandzki, francuski, włoski i niemiecki oraz podstawy tureckiego. Rozpoczęła
działalność w połowie lat 30., kiedy – towarzysząc lordowi Beaverbrookowi w jego
politycznych wizytach w Europie – poznała wysoko postawione osobistości. Mimo
późniejszych niesnasek między nimi Beaverbrook (albo za jego pośrednictwem
rząd angielski) zlecał jej zbieranie informacji, finansował podróże i utrzymywał
kontakt z włoskim ruchem oporu.
Wokół działalności Koopman narosło sporo legend, m.in. przypisywano jej romans
z zięciem Mussoliniego, hrabią Ciano. Kiedy w październiku 1944 roku naziści
wreszcie ją dopadli, natychmiast trafiła do Ravensbrück. Ten obóz miał bardzo po-
nure statystyki: ze 138 tysięcy więźniarek przeżyło tylko około 48 tysięcy. Jej się to
udało. Przekonała Niemców, że przeszła kurs pielęgniarski, i po kilku tygodniach
spędzonych przy budowie drogi skierowano ją do pracy w szpitalu, a wiosną ’45
trafiła do transportu przewiezionego do Szwecji po interwencji Czerwonego
Krzyża. Poprosiła Randolpha Churchilla, by po nią przyjechał i przywiózł
trzy rzeczy – paszport, normalne ubranie i perukę.

Była ledwie żywą, ogoloną na zero kobietą, z pamięcią

pełną obozowych koszmarów (była świadkiem ekspe-
rymentów medycznych na współwięźniarkach, ją samą
prawdopodobnie poddano sterylizacji), a Erica ambitną
i biedną jak mysz kościelna Niemką, która wyszła za
mąż za przyjaciela geja, by w ogóle mieć prawo miesz-
kać w Londynie. Wtedy się poznały. Nie egzotyczna
piękność i pani marszand, z której opinią liczą się naj-
większe muzea świata, lecz dwie czterdziestoletnie ko-
biety po przejściach. Spędziły razem drugie tyle lat,
pozostając nie tylko ze sobą, ale i sobą. Toto nadal
miewała romanse (najgłośniejszy: przywiozła z Włoch
do Londynu pięknego karabiniera, młodszego o ćwierć
wieku, a po kilku miesiącach odprawiła go do domu).
Erikę pochłaniało wyszukiwanie talentów (oprócz
Francisa Bacona, odkryła m.in. Alberta Giacomettiego
ZDJĘCIA: GEORGE HOYNINGEN-HUENE / GETTY IMAGES.

i Henry’ego Moore’a). Ich dom La Casa dei Sette Mulino

na wyspie Panarea u wybrzeży Włoch był miejscem spo-
tkań intelektualnej elity Europy przez całe lata 70. i 80.
Do dziś, wraz z ogrodem, jest uważany za jeden z naj-
piękniejszych przykładów stylu śródziemnomorskiego.
Toto Koopman zmarła w 1991 roku, nie doszła do
siebie po wylewie. Erica Brausen zamknęła się z nią
w mieszkaniu, wychodząc z niego tylko raz dzien-
nie po świeże białe róże, którymi otulała martwe cia-
ło partnerki. Dopiero po siedmiu dniach pozwoliła je
zabrać.

129

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
migawki

Palma afrykańska

130Małgosia Bela:
Po roku intensywnej pracy
przed obiektywami znamienitych

F
fotografów zaczęło mi się
wydawać, że o robieniu zdjęć
wiem już wszystko.

akt, na pewno wiele się nauczyłam,
zrozumiałam światło, kompozycję i poznałam metody na wy-
eksponowanie ciuchów. Wyrobiło mi się oko i stałam się bardzo
krytyczna w swoich ocenach (zostało mi to do dziś). „Skoro
ny kurs fotografii analogowej (nikt wtedy nawet nie myślał
o cyfrze).
Greg cierpliwie tłumaczył mi zawiłości mierzenia światła,
ustawiania głębi ostrości, przesłony i czasu. Co wieczór wy-
ZDJĘCIA: ARCHIWUM PRYWATNE.

nic ci się nie podoba, sama zacznij robić zdjęcia”, powiedział
pewnego dnia mój przyjaciel Greg, wręczając mi aparat
na film średniego formatu i pudło z kilkudziesięcioma rol-
kami kliszy Kodaka. To były święta Bożego Narodzenia, rok
1999. Akurat wybieraliśmy się w dwutygodniową podróż po
Afryce, czas i miejsce wydawały się idealne na przyspieszo-
dawało mi się, że kumam bazę, ale co rano znów trzeba było
zaczynać od początku. Mój nauczyciel nie zrażał się brakiem
postępów, w przeciwieństwie do mnie. Złapanie ostrości zaj-
mowało mi wciąż za dużo czasu, kiedy wreszcie byłam goto-
wa, dzikie zwierzęta, które chciałam fotografować, zazwy-
czaj spacerkiem udawały się już gdzie indziej. Zostawały mi

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 EN VOGUE
migawki

tylko drzewa i co życzliwsi mieszkańcy odwiedzanych przez

nas wiosek. Kiedy prawie opanowałam technikę zmieniania
filmu i równoczesnego opędzania się od much, nasza podróż
miała się już ku końcowi. Postanowiłam więc oddać aparat
chłopakowi, który znał się na rzeczy, i nacieszyć się Afryką.
Po powrocie do Nowego Jorku Greg nie miał litości i wywo-
łał wszystkie zużyte przez mnie filmy. Z kilkuset odbitek
raptem kilka nadaje się do pokazania. Większość jest nie-
doświetlona i nieostra, ale i tak je zatrzymałam. Na wszelki
wypadek, gdyby znów odbiła mi palma (afrykańska).

131

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
autoportret
M yślę o sobie w takiej kolejności:
Ślązaczka, żona, matka. Spędziłam tu całe
życie. Z regionem związałam też moją pra-
cę. W 2011 roku założyliśmy z mężem profil
na Facebooku, gdzie tłumaczyliśmy znaczenie
śląskich słów – gelander (balustrada), szlincu-
chy (łyżwy), radiska (rzodkiewka). Nasz język
umierał wraz z naszymi dziadkami. Chciałam
go ocalić, ale też sprawić, żeby odmłodniał.
Wokół mnie posługiwali się nim ludzie po pięć-
dziesiątce, starzyki. Nie było w nim młodego
ducha. Robiliśmy to więc dla naszych rówieśni-
ków, dwudziestolatków i młodszych.
Natychmiast pojawiło się mnóstwo komentarzy.
Ludzie pisali, że tęsknią za tym, jak mówiło się
w domu. I że muszą się teraz z językiem ukry-
wać, bo nikt ich nie rozumie. Na naszej stronie
odnaleźli swoje miejsce. Zdarzało się nawet, że
ktoś podważał moje tłumaczenia, okazywało
się, że w innym mieście mówiło się trochę ina-
czej. Nieraz nazywali mnie gorolem, czyli nie-
-Ślązakiem. Założyliśmy też blog z tekstami
po śląsku, błahymi i miłymi, chociażby o tym,
że ktoś stworzył portal randkowy po śląsku.
tekst Zorganizowaliśmy konkurs na najtrafniejsze
ANNA tytuły filmów po śląsku. Akcja stała się wira-
KONIECZYŃSKA
lem. Potem jej trochę żałowaliśmy, poczuliśmy,
zdjęcia że ludzie nie traktują naszego języka z szacun-
WERONIKA
ŁAWNICZAK kiem. Wyśmiewają go, bo brzmi zabawnie.
Kubki, koszulki i karty najpierw robiliśmy
w prezencie dla znajomych. Drukowaliśmy
na nich napisy – „kopruch” (komar), „szmater-
lok” (motyl), „jo ci przaja” (kocham cię). I tak
powoli powstawała firma Gryfnie (co znaczy:
ładnie). Za pomocą ubrań chciałam nadać wyż-
„Grubiorz”, „karlus”, „szmaterlok” – napisy z koszulek przywracają zapomniane śląskie słowa. Za nimi
GRYFNO
FRELKA* 132
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
szy status naszej poniżanej przez długi czas mo-
wie. Bo chyba lepiej napisać słowo na koszulce
niż o nim zapomnieć. Te rzeczy, ładne i modne,
miały zwiastować wejście śląskiego w nową erę.
Do naszych sklepów często zaglądają dzieciaki,
pytając o znaczenie haseł na produktach, które
kupują. Sama mam dwóch synków – sześciolet-
niego Janka i czteroletniego Karola, którzy uczą
się ode mnie śląskiego. W przedszkolu chwalą
się mamą, która prowadzi firmę, propagującą
lokalną tożsamość. Janek ma dryg do techniki,
więc nosi koszulkę z napisem „Majster”, a Karol
– zapędy sportowe, więc woli z „Fusbalem”.
Moja ulubiona to ta z „Daj kusika” (całusa).
Z czasem wpadłam na pomysł, żeby opowiadać
o Śląsku dzieciakom z przedszkola chłopców
i starszym w okolicznych szkołach. Moi ucznio-
wie reagują na język bez uprzedzeń, tak jak-
bym mówiła do nich po angielsku. Młodszym
pokazuję obrazki, śpiewam, opowiadam o na-
szych tradycjach, w Barbórkę przebrałam się za
górniczkę i odpowiadałam na pytania o pracę
na grubie. Dla starszych wymyśliłam wykłady
o prowadzeniu firmy po śląsku. Pod pretekstem
biznesowego know-how rozmawiamy o dumie,
pochodzeniu, tożsamości. Dzieciaki chcą iden-
tyfikować się jako Ślązacy. W ciągu ostatnich
kilku lat zaszła ogromna zmiana. Gdy ja byłam
małą dziewczynką, wiele osób z naszego regionu
wstydziło się swoich korzeni.
Ślązacy dzielą ludzi na pnioki, krzoki i ptoki:
tych, którzy są tu od zawsze, tych, którzy już
zapuścili korzenie, i przyjezdnych. My należymy
do pierwszej grupy. Jesteśmy stąd od 200 lat.
*fajna dziewczyna

stoi 33-letnia KLAUDIA ROKSELA, hanyska z dziada pradziada i popularyzatorka rodzimego języka.
Na przełomie lat 80. i 90. Śląsk kojarzył się
z hałdami, kopalniami i smogiem. Mój Śląsk ta-
ki nie był. Wychowałam się w Pszczynie, niewiel-
kim mieście między Katowicami a Bielskiem,
w domku pod lasem. Sielanka. Może dlatego
nigdy nie chciałam stąd wyjeżdżać.
Moi rodzice byli skupieni na hodowli goździ-
ków albo zbieraniu pieczarek. Tata, architekt
w urzędzie miasta, i mama, księgowa, poznali
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
nostalgia
133
się w pracy (on ze Starej Wsi, ona z sąsiednie-
go Czarkowa), po ślubie założyli razem firmę.
Mieli smykałkę do biznesu. Po lekcjach biegłam
do domu, żeby razem z braćmi pomagać rodzi-
com obierać pieczarki na sprzedaż. Wolałam ro-
botę od szkoły.
W domu zawsze godoło się po śląsku. Ale w szko-
le traktowano rodzimy język jako gorszy, wręcz
prymitywny. Tępiono mnie za to, jak mówiłam.
 VOGUE
autoportret
Zbierałam złe oceny. Nieraz dostałam od na-
uczycieli linijką po rękach. Dziś, gdy spotykam
niektórych na ulicy, chwalą mnie. Wtedy chcieli
wyplenić z nas śląskość. Nie poważali małych
ojczyzn, regionalności, szacunku do korzeni.
A ja miałam problem z pisaniem po polsku, bo
składnia w śląskim jest inna. Z mówieniem też
nie było łatwo, bo wychodził mój śląski akcent.
Tata czytał mi po szkole Pana Tadeusza i W pu-
styni i w puszczy, żebym się osłuchała.
Śląski okazał się atutem na studiach etnogra-
ficznych w Cieszynie. Napisałam pracę magi-
sterską o organizacji konkursu gwarowego.
Wybrałam taki temat, bo gdy byłam mała, ma-
ma posyłała mnie na występy recytatorskie. To
właśnie one dały mi poczucie, że umiejętność
mówienia po śląsku mnie wyróżnia.
Męża mam za to gorola. Urodził się w Krakowie,
Czasami trudno gdzie później też studiował informatykę, ale
Ślązaków i tak większość życia mieszkał w Sosnowcu.
zrozumieć. Mamy My uważamy, że ludzie z Zagłębia nie są praw-
splątane korzenie. dziwymi Ślązakami. Martwiłam się, że rodzina
Łączą się w nich będzie mnie nakłaniać, żebym znalazła sobie ha-
kultury polska, nysa, ale przyjęła Krzyśka z otwartymi ramio-
czeska i niemiecka. nami. Miałam 17 lat, gdy zaczął uczyć mnie gry
Ale najważniejsza na gitarze. Misiowaty, wesoły, dobrze mu z oczu
jest ta lokalna. patrzyło. Rodzice wiedzieli, że ja, malutka,
Ma być, jak trzeba, będę z nim bezpieczna. A ja czułam, że wyjdę
czyli tak, za niego za mąż. Pobraliśmy się, gdy mieliśmy
jak kiedyś. po 23 lata.
134
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
Z początku Krzysiek nie lubił, kiedy mówiłam
po śląsku. Potem wsiąkł w nasz świat. To on
namówił mnie na wspólny biznes. Nie jest ła-
two prowadzić go bez starć. Zazwyczaj to ja
ustępuję. Zajmuję się kreacją, on finansami.
Prowadzimy już cztery sklepy – w Katowicach,
Rybniku, Gliwicach i Chorzowie. Gdy zaczy-
naliśmy, bałam się wziąć kredyt, teraz wiem,
że tajemnicą powodzenia są ciągłe inwestycje.
I ciężka praca. To akurat mam w mojej śląskiej
KLAUDIA ROKSELA MA NA SOBIE GARNITUR OSSOLIŃSKI I GOLF SOLAR. ZDJĘCIA: WERONIKA ŁAWNICZAK; STYLIZACJA: MARCIN KUBERNA; WŁOSY I MAKIJAŻ: ANNA STYKAŁA / SYSTEM MGMT; PRODUKCJA: ZBYSZEK SZYMAŃCZYK.
krwi. Bez roboty czujemy się bezwartościowi.
Czasami trudno Ślązaków zrozumieć. Mamy
splątane korzenie. Łączą się w nich kultury pol-
ska, czeska i niemiecka. Ale najważniejsza jest
ta lokalna. Ma być, jak trzeba, czyli tak, jak kie-
dyś. Rolada z kluskami i modrą kapustą na nie-
dzielny obiad, szacunek do starszych, no i Bóg.
Mama do dzisiaj pyta, czy byliśmy w kościele.
Musi być ordnung. Babcia codziennie wstawała
o czwartej, żeby zdążyć z praniem, gotowaniem
i sprzątaniem. Ślązacy są też szczerzy do bólu.
Może to wynika z tego, że dawniej za ciężko
pracowaliśmy – w kopalni, w hucie, w fabryce,
a za mało się uczyliśmy. Brakowało nam wy-
kształcenia. To się zmieniło w pokoleniu moich
rodziców. Dzięki temu my, jeszcze młodsi, ma-
my więcej możliwości. Już nie musimy pracować
na grubie. Ale wciąż wszystkie sfery życia, po-
cząwszy od narodzin, są obwarowane regułami.
Póki dziecko nie jest ochrzczone, nie powinno
się z nim rajzować (podróżować), bo nie wia-
domo, co się wydarzy w podróży. Przed ślubem
narzeczeni muszą zanieść rodzinie i znajomym
kołocz, a po mszy, zanim dotrą na wesele, przy-
jechać do domu z błogosławieństwem, żeby cała
rodzina dostąpiła łaski.
Nigdy się nie buntowałam przeciwko temu.
Może raz, w liceum, gdy mama nie chciała mnie
puścić na dyskotekę. Na Śląsku kobiety decy-
dują o wychowaniu dzieci, zajmują się domem,
zarządzają budżetem. Nie zmieniło się to do dzi-
siaj. Chociaż ról do spełnienia przybyło. Mogę
być mamą, żoną i właścicielką firmy. W domu
nie mam tak czysto jak mama czy babcia i nie
czuję, że muszę. Mimo to wiem, że są ze mnie
dumne. Martwią się tylko, że żyję zbyt szybko,
ale wiedzą, że nie oddalę się od tradycji.
Zwłaszcza że zawodowo zajmuję się propagowa-
niem naszej mowy.
Ślązacy na nowo uczą się kochać swój język.
Mam nadzieję, że także pod naszym wpływem.
Nas, hanysów, znów rozpiera duma, bo ma-
my coś, czego nikt nam nie zabierze – wiemy,
skąd jesteśmy.
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 APLIKACJA
VOGUE
POLSKA
Świat Vogue Polska
we wszystkich
wymiarach

Pobierz aplikację Vogue Polska z

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 ZDJĘCIE: DAVID FERRUA; STYLIZACJA: KAROLINA GRUSZECKA.

LUTY 2020

Płaszcz ROCHAS; Naszyjnik

BOUCHERON, karneole i diamenty,
żółte złoto; Kolczyki DE BEERS,
diamenty, białe i żółte złoto.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

138
Julia Banaś ma 22 lata, w zawrotnym tempie żyje od pięciu, kiedy rozpoczęła
międzynarodową karierę modelki. Przedwczoraj była w Nowym Jorku,
pojutrze będzie w Los Angeles. Dzisiaj jest w Paryżu, przyleciała na naszą
sesję. Zgodziła się nie tylko poprzekładać rozmaite plany, ale też wyjść
z roli romantyczki, w jakiej zazwyczaj się ją obsadza i zagrać bardziej ostro.
W skórzanych kreacjach i biżuterii z najlepszych domów jubilerskich, wartej
w sumie 4,8 mln euro, kusi, wabi, czaruje.

CAŁKOWITE OLŚNIENIE

zdjęcia
DAVID FERRUA

stylizacja
KAROLINA GRUSZECKA

Płaszcz SPORTMAX; Marynarka PETAR PETROV;

Naszyjnik i bransoletka VAN CLEEF & ARPELS, diamenty
i żółte złoto.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie:
Płaszcz BOTTEGA VENETA;
Kolczyki BVLGARI, diamenty
i malachity, różowe złoto; Naszyjnik
BVLGARI, diamenty, karneole
i masa perłowa, różowe złoto.
Na stronie obok: Sukienka
i rękawiczki LOUIS VUITTON;
Naszyjnik LOUIS VUITTON,
turmalin i diamenty, białe złoto;
Bransoletka LOUIS VUITTON,
opal i diamenty, białe złoto.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Koszula ISABEL
MARANT;
Naszyjnik MESSIKA,
diamenty, białe złoto.

142

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
Julia Banaś: Odzyskać głos
– Naprawdę uwielbiam tę pracę. W samolocie będę miała du-
żo czasu na czytanie. Mam szczęście – mówi z rozbrajającym
uśmiechem, który jest jej znakiem firmowym w świecie mody.
Ostatnie zdanie powtórzy kilka razy w ciągu naszej rozmowy.
180 cm wzrostu, porcelanowa cera, diastema i piękne, dłu-
gie, blond włosy. Skończyła 17 lat, kiedy kolega siostry, skaut
z lokalnej agencji modelek, zaprosił ją na pierwszy casting.
Kilka dni później podpisała umowę. Od tego czasu musiała
zapomnieć o treningach siatkówki i regularnym chodzeniu
do szkoły. Wydarzenia następowały po sobie lawinowo: pierw-
sza samotna podróż z rodzinnej Częstochowy do Warszawy
na pierwszą sesję fotograficzną, pierwsze propozycje z zagra-
nicy i lot samolotem do Londynu, a tam pierwsza kampania
reklamowa i od razu dla marki Gucci. Te zdjęcia otworzyły jej
drzwi do kariery. – Wtedy nie zdawałam sobie sprawy z tego,
co się dzieje. Pamiętam tylko, że jadąc na zdjęcia taksówką
googlowałam hasło „Mert and Marcus” (słynny duet fotogra-
fów Mert Alas i Marcus Piggott – przyp. red.). Nie wiedzia-
łam, też, że osoba, z którą w trakcie sesji zamieniłam dwa
zdania, to projektantka Gucci, Frida Giannini – wspomina
Julia. Może dzięki tej nieświadomości nie miała tremy i nie
spanikowała. Weszła w rolę najlepiej jak potrafiła, była uważ-
na, otwarta i uśmiechnięta. To wystarczyło, bo zanim zaczął
się jej pierwszy fashion week i przeszła po pierwszym wybiegu,
posypały się kolejne propozycje: zdjęć do kampanii Emporio
Armani czy przyjęcia do prestiżowej agencji modelek Elite.
– Ten kontrakt podpisałam bardzo szybko, agenci nie zdążyli
zobaczyć mnie na żywo, wystarczyły im zdjęcia, zapewnienia
bookerów i rozmowa przez telefon. Dzwonili chyba tylko po to,
żeby sprawdzić, jak mówię po angielsku – kwituje Julia.
Po maturze przeprowadziła się do Warszawy. Tu miała bazę
wypadową, z której łatwiej niż z Częstochowy było dostać się
w odległe zakątki świata, gdzie odbywały się sesje. Po kilku
miesiącach znów doszło do przełomu. Słynny stylista włosów
Guido (ten sam, który układał fryzury supermodelek do tele-
dysku Freedom! ’90 George’a Michaela) zobaczył w Julii ru-
dzielca. Przed kampanią dla Marca Jacobsa przez dziewięć
godzin dobierał odcień farby, a gdy metamorfoza się dokonała,
Julia weszła w świat mody na nowo. W tym wcieleniu była
bardziej charakterystyczna i łatwo wpadała w oko dyrekto-
rom castingów. Szła jak burza, została twarzą kampanii Zary
(autorstwa Maria Sorrentiego), brała udział w niezliczonych
sesjach, m.in. dla „Vogue Paris” i „Vogue China”. Płomienne
włosy dodały jej pewności siebie, zdecydowała się przenieść
do Nowego Jorku. – Znalazłam siłę na ten krok dzięki naj-
bliższym. Mam bardzo dobry kontakt z mamą, która zawsze
potrafiła otwarcie ze mną rozmawiać. Zamiast martwić się
albo sugerować rozwiązania spraw, pytała o to, czego chcę
143
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
w życiu. Pomogła mi też miłość dziadków i starszej siostry.
Ale nie koloryzuje swojej opowieści o karierze. – Tak, zdarza-
ły się trudne momenty, np. kiedy okazało się, że odpadam z ca-
stingu albo nie dostaję kontraktu, na którym mi zależało. Ale
nauczyłam się nie traktować tego personalnie. Potrafię sobie
wytłumaczyć, że moja uroda i osobowość nie pasują do danej
historii. Mam to szczęście, że po każdym takim niepowodze-
niu dość szybko pojawia się coś nowego i niespodziewanego,
co utwierdza mnie, w tym, że dobrze wybrałam zawód.
Najbardziej niezwykły moment w karierze? – W Szkocji,
na półwyspie Kintyre, gdzie Paul McCartney napisał piosen-
kę Mull of Kintyre, a jego córki spędzały dzieciństwo. Stella
McCartney zorganizowała tam sesję reklamową z udziałem
dudziarzy (instrument pojawia się też w piosence). Stella
była wzruszona, a my całą ekipą czuliśmy, że bierzemy
udział w pięknym i osobistym projekcie – wspomina Julia.
Najbardziej spektakularna sesja? – Zdjęcia Nicka Knighta,
w kolorowych sukniach, które rozlewają się po scenografii jak
farba. Efekt był znakomity, na planie byli też artyści, którzy
robili nasze portrety, a kulisy przedsięwzięcia relacjonowano
na oficjalnym profilu Instagramu (@instagram), dzięki cze-
mu naszą pracę śledziły setki tysięcy ludzi na świecie. Nigdy
wcześniej nie czułam takiej energii i ekscytacji – opowiada.
Ale wszystko ma swoją cenę. W wypadku modelingu to życie
na walizkach, ciągłe czekanie: na telefon, na przymiarki, swój
moment. A poza tym samotność, bo funkcjonowanie poza ryt-
mem stałych godzin pracy czy stref czasowych izoluje bardziej
niż odległość. Pewnie dlatego jej chłopak Marcin Gąska, foto-
graf, i przyjaciele: Dominik Sadoch – najbardziej znany polski
model i Morgan Maher – dyrektorka castingów i fotografka,
działają w tej samej branży. Julia pracuje cały rok, wakacje
robi sobie w martwych dla świata mody okresach – na Boże
Narodzenie i w sierpniu. Jest zorganizowana i nie traci czasu.
Od trzech lat studiuje polonistykę w systemie online. Zawsze
ma przy sobie książkę – teraz Biegunów Olgi Tokarczuk,
którą czyta wymiennie z kryminałem. Nie boi się wyzwań.
Choć fotografowie zazwyczaj widzą w niej prerafaelicką pięk-
ność albo romantyczną wróżkę – w sesji dla „Vogue Polska”
przełamała ten schemat, pokazując bardziej drapieżną stro-
nę swojej natury. Jej ambicje nie kończą się jednak na zmia-
nie wizerunku. Od niedawna uczy się w szkole aktorskiej.
– Nie wiem, czy to pomysł na życie, ale scena mnie fascynuje.
Chyba dlatego, że nie różni się wiele od planu zdjęciowego, ale
na niej dochodzi coś jeszcze – słowo. Może, gdybym została
aktorką, moja twarz odzyskałaby głos? – mówi. Na koncie ma
już pierwsze role, np. w filmie Louisa Garrela Faithful Man.
I wyraz jej twarzy zdradza, że układa już kolejne, bardzo
konkretne plany.
tekst BASIA CZYŻEWSKA
 Na tej stronie: Kurtka i spodnie
MIU MIU; Kolczyk CHAUMET,
topazy, morganity, szafiry, onyksy,
i diamenty, białe i żółte złoto; 
Pierścionek DE BEERS, 
diamenty, platyna i żółte złoto.
Na stronie obok:
Marynarka MAGDA BUTRYM; 
Koszula DROME; Bransoletka 
i nausznica REPOSSI, diamenty, 
różowe złoto; Pierścionek DIOR 
JOAILLERIE, cytryn i diamenty, 
żółte złoto.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 146

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie: Sukienka
MAX MARA; Naszyjnik DIOR
JOAILLERIE, diamenty, masa
perłowa, lapis lazuli, malachity,
turkusy, onyksy, kwarcowe tygrysie
oko, karneole i opale, żółte, białe
i różowe złoto; Pierścionki DIOR
JOAILLERIE, diamenty, ametyst
i akwamaryn, białe złoto.
Na stronie obok:
Spodnie AERON; Rękawiczki
THOMASINE; Pierścionki
BUCCELLATI, niebieski:
diamenty, spodumen i turmalin,
żółte, białe i różowe złoto; różowy:
diamenty i tanzanit, żółte i białe
złoto; Naszyjnik POMELLATO,
diamenty, kwarc i chalcedon,
różowe i białe złoto.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie: Płaszcz BALENCIAGA;
Bransoletki CARTIER, zielona: perydot,
szmaragdy, onyks i diamenty, białe złoto;
różowa: rubellit, szafiry, onyks i diamenty,
białe złoto; Pierścionek CARTIER,
rubellit, szafiry, onyks i diamenty,
białe złoto.
Na stronie obok: Kurtka CELINE
BY HEDI SLIMANE; Naszyjnik
CHOPARD, ametysty i diamenty,
różowe złoto; Pierścionek CHOPARD,
rubellit, topaz i diamenty, białe złoto.

149

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Na tej stronie: Kamizelka ALAÏA;

Płaszcz THE ROW; Naszyjnik
i kolczyki BURMA, rubinowo-biały
burmalit, srebro.
Na stronie obok: Sukienka BOTTEGA
VENETA; Kolczyki BUCCELLATI,
diamenty, rubin, szmaragdy i szafiry,
białe i żółte złoto; Bransoletka
BUCCELLATI, diamenty, rubiny,
szmaragdy i szafiry, białe i żółte złoto.

150

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
nostalgia

Zdjęcia
DAVID FERRUA

Stylizacja
KAROLINA GRUSZECKA

Włosy
QUENTIN GUYEN /
BRYANT ARTISTS

Makijaż
CAROLINE FENOUIL /
BRYANT ARTISTS

Manicure
ISABELLE VALENTIN /
OPEN TALENT PARIS

Asystent fotografa
VIRGILE BIECHY

Asystentka stylistki
KASIA MIODUSKA

Produkcja
ELA CZAJA,
PHILIPPE SAINT-GILLES /
PRODUCTION PARIS,

Modelka
JULIA BANAŚ /
MODEL PLUS

151

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

zdjęcia stylizacja
MARCIN KAROLINA
TYSZKA GRUSZECKA

WSZYSTKO,
CO W ICH MOCY
Kwiaty pokazują swoje możliwości. Naukowcy pracujący dla marki Pangaia stworzyli z nich
wypełnienie do kurtek, jako alternatywę dla puchu. Niektóre, jak na przykład czarny bez,
mają właściwości zdrowotne, bo zawierają przeciwutleniacze. W przypadku kwiatów piękno

152
jest nie tylko powierzchowne.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Sukienka CHLOÉ; Kolczyki APART.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie: Sukienka i koszula CHLOÉ/VITKAC.COM;
Skarpetki VENEZIANA; Buty GIUSEPPE ZANOTTI; Kolczyki APART.
Na stronie obok: Koszula i naszyjnik, całość PRADA.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie: Koszula i sukienka BIZUU; Rajstopy VENEZIANA, Buty AQUAZZURA;
Perły na szyi CAROLINA HERRERA; Bransolety APART.
Na stronie obok: Sukienka w róże MARNI; Sukienka w drobne kwiaty TORY BURCH,
Biżuteria APART.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie: Chusta CAROLINA HERRERA.
Na stronie obok: Koszula w kwiaty i spodnie MARNI/VITKAC.COM;
Biała koszula CHLOÉ/VITKAC.COM; Rajstopy VENEZIANA;
Buty CHRISTIAN LOUBOUTIN;
Opaska MARTA RUTA.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Koszula i spodnie LA DOUBLE J; Pierścionki APART.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie: Kurtka, koszula, spódnica, skarpety i buty PRADA; Kolczyki APART.
Na stronie obok: Kurtka i spódnica SIMONE ROCHA; Bransolety APART; Skarpety FALKE;
Buty BURBERRY.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Na tej stronie: Koszula i spódnica VICTORIA BECKHAM; Chusta CAROLINA HERRERA;
Rajstopy VENEZIANA; Buty GUCCI; Biżuteria APART.
Na stronie obok: Płaszcz i spódnica PACO RABANNE; Skarpety VENEZIANA; Buty PRADA;
Biżuteria APART.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Zdjęcia Makijaż Asystenci scenografki Casting
MARCIN TYSZKA / WARSAW ANETA KOSTRZEWA / DAGMARA STĘPIEŃ, NEILL SEETO /
CREATIVES I LIKE PHOTO WIKTOR BORKOWSKI IMA CASTING

Stylizacja Asystent fotografa Florystka Modelka

KAROLINA GRUSZECKA PIOTR JAMROZIK AGNIESZKA KUDELA LAIQAH OMAR /
VIVA PARIS
Włosy Asystentka stylistki Produkcja
EMIL ZED / MARTA ZACZYŃSKA ELA CZAJA, OLGA OLAK / Podziękowania dla
VAN DORSEN ARTISTS WARSAW CREATIVES Antoniego Feliksa Reczke
DLA SCHWARZKOPF Scenografia oraz dla
PROFESSIONAL ANNA WITKO Asystenci produkcji Regent Warsaw Hotel.
ZBYSZEK SZYMAŃCZYK,
ERNEST RUDZKI / WARSAW
CREATIVES

Na tej stronie: Kurtka, spodenki, kaszkiet, skarpetki i buty MIU MIU; Kolczyki APART.
Na stronie obok: Sukienka MAGDA BUTRYM; Biżuteria APART.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

168

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Brunello Cucinelli
przyjmuje nas
w swoim biurze;
na półkach gros
miejsca zajmują fiolki
z kolorową wełną.

Strażnik Solomeo

Na wiosnę słynąca z wysokiej jakości dzianin marka

otwiera flagowy butik w Warszawie. Zanim to nastąpi,
Brunello Cucinelli

ODWIEDZAMY
PROJEKTANTA
W JEGO
tekst
AGATA
MICHALAK IDYLLICZNYM
zdjęcia
GIOCONDA
& AUGUST DOMINIUM.

N a lotnisko we Florencji wyjeżdża po nas kierowca, czeka z tabliczką „Brunello Cucinelli”. Podróż minęła
przyjemnie, bo w biznes klasie, co zawdzięczam uprzejmości gospodarza. Do Perugii, największego miasta
Umbrii, gdzie nocuję w hotelu z Augustem i Giocondą, parą fotografów, oraz drużyną piłkarską Ascoli Calcio,
jedzie się godzinę. Imperium króla kaszmiru Brunella Cucinellego mieści się niedaleko, w średniowiecznym
miasteczku Solomeo – krainie falujących pagórków, jesiennej mgły i gajów oliwnych.
Na miejsce docieramy wieczorem. Podczas kolacji, która czeka nas w pobliskiej trattorii, razem z fotografami
próbujemy rozgryźć tajemnicę Brunella. – Czy to przedsięwzięcie nie jest zbyt piękne, by mogło być prawdziwe?
– pyta znad solidnego steku eteryczna Gioconda, a ja myślę to samo. Z researchu wiemy bowiem, że Brunello
Cucinelli zbudował swoje, warte półtora miliarda dolarów, dziewiarskie imperium od zera.

169

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

„W dzieciństwie,
nawet w czasach
największej biedy,
mama kupowa-
ła mi jedną rzecz
na sezon, ale dbała
o to, by kompono-
wała się z innymi.
A że nie stać jej
było na nic dobrej
jakości, skupiała
się na kolorach i ich
połączeniach: białe
spodnie, szary
sweterek”.

Na tej stronie: W szkole dziewiarskiej założonej przez Cucinellego na kilkoro młodych adeptów szycia przypada je-
den profesor. Na stronie obok: Widok na doliny, gdzie mieści się fabryka. Plecami do nas stoi postać symbolizująca
mądrość; rzeźbę i pomnik, którego jest częścią, ufundował Brunello z okazji 40-lecia firmy.

170

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Urodził się w 1953 roku w pobliskiej wsi, w domu bez bieżącej wody i elektryczności. Kiedy miał 15 lat, ojciec
rolnik postanowił przenieść się z rodziną na przedmieścia i zatrudnić w fabryce, gdzie z pana własnego skraw-
ka ziemi został sprowadzony do roli trybiku w maszynie. Obserwacja tej przemiany stała się dla syna nie tyle
zaczynem świadomości klasowej, ile przyczynkiem do rozważań o tym, czym praca w ogóle różni się od pracy
godnej. Nie poszedł w ślady ojca. Zdecydował się studiować inżynierię, ale jej nie skończył, bo wciągnęły go
kawiarniane dyskusje i lektury tekstów klasycznych filozofów podejmowane na własną rękę.
Nieoczekiwanym zwrotem zakończyła się też inna decyzja niezbyt zasobnego młodzika: kilkanaście kaszmiro-
wych swetrów zafarbował na śmiałe kolory w miejscowej farbiarni i ruszył do Mediolanu poszukać na nie klien-
tów. Coś, co dziś uznalibyśmy za desperację, wówczas nie śniło się nikomu, bo kaszmir występował wyłącznie

171

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Na tej stronie:
W amfiteatrze
występowali już m.in.
John Malkovich
i trupa teatralna
Petera Brooka.
Na stronie obok:
Gabinet Brunella
to eklektyczny miks:
etruska sztuka sprzed
2600 lat i futbolówki
ulubionych drużyn
piłkarskich, tomy
dzieł cenionych
filozofów i wydruki
z instagramowego
profilu firmy.

w naturalnych odcieniach, od kości słoniowej do szarości. Pardon, właściwie przyśniło się wcześniej tylko raz
– Luciano Benettonowi, który wykonał ten sam ruch z dzianiną z wełny szetlandzkiej. I wygrał.
Los sprzyjał też Brunellowi – do Solomeo wracał już z zamówieniem na pierwsze kilkaset sztuk. Strzałem
w dziesiątkę okazała się również sprzedaż kaszmirów na rynek niemiecki, który, jak słusznie kalkulował adept
biznesu, lubi dobre rzemiosło i płaci sowicie. Tak w 1978 roku narodziło się przedsiębiorstwo, które przez kilka-
naście kolejnych lat skupiało się wyłącznie na dzianinie dla kobiet, by w latach 90. dołożyć linię męską i przejść
daleko idącą metamorfozę: od krzykliwych kolorów do stonowanej elegancji made in Italy, która bezbłędnie
komunikuje majętność i luksus. W nowe milenium firma weszła wzbogacona jeszcze o linie dodatków i butów,
kolekcje dziecięce i wnętrzarskie. Wszystkie w duchu szlachetnego rzemiosła i dyskretnej elegancji, z natural-
nych włókien: kaszmiru i jedwabiu, surowej bawełny, alpaki i moheru.
Największe zaciekawienie budzi jednak sposób, w jaki Brunello prowadzi rodzinną firmę. W autobiografii
Il Sogno di Solomeo (wydanej w 2018 roku) nazwał tę ideę humanistycznym kapitalizmem. Sprowadza się ona

W Solomeo Brunello nieustannie coś przebudowuje, odnawia, konstruuje. A to amfiteatr do

172

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

występów znamienitych artystów. A to bibliotekę do powszechnego użytku, a to znów winnicę.

do bycia „strażnikiem, nie właścicielem” swojego miejsca na ziemi i oddawania społeczności tego, co się od niej,
nawet metaforycznie, otrzymało. To dlatego notowana na włoskiej giełdzie firma Brunello Cucinelli SpA ma
siedzibę w Solomeo, które według ostatniego spisu liczy 436 dusz. Zatrudnia jedynie lokalnych umbryjskich
rzemieślników, szyje wyłącznie we Włoszech. To dlatego w dawnym budynku firmy, tzw. zameczku, dziś mieści
się szkoła rzemiosła dla młodzieży z regionu, gdzie pod okiem mistrzów terminuje kilkanaścioro uczniów, mają-
cych potem gwarantowany angaż w fabryce Brunella. Pracuje się w niej zresztą tylko do 17:30 z półtoragodzin-
ną przerwą na lunch, potem panuje oficjalny zakaz komunikacji w sprawach firmowych aż do rana (tak samo
jak w weekendy). To dlatego pracownicy zarabiają 20 procent więcej niż na porównywalnych stanowiskach
w innych fabrykach dziewiarskich. W Solomeo Brunello nieustannie coś przebudowuje, odnawia i konstruuje.
A to amfiteatr do występów znamienitych artystów (od spektakli trupy Petera Brooka i koncertów muzyki kla-
sycznej po monodramy Johna Malkovicha). A to bibliotekę do powszechnego użytku, a to winnicę.

173

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Czy nie martwi go kryzys klimatyczny?

„Świat ma się dziś znacznie lepiej niż kiedykolwiek
– przekonuje. – Nie boję się przyszłości. Zdaliśmy
sobie sprawę z problemu, więc teraz znajdziemy
rozwiązanie”.

Nowy dzień zaczynamy od zwiedzenia miasteczka. Dziewczyny z marketingu z mediolańskiego oddziału firmy,
które nas oprowadzają, nie kryją zadowolenia ze swojej pracy. Obie są związane z producentem od ponad pięciu
lat i wydaje się, że w tym interesie nie ma wielkiego ruchu: ci, którzy zaczynają pracować dla Brunella, niechęt-
nie z tego rezygnują.
Zjeżdżamy ze wzgórza, na którym leży Solomeo, do fabryki w dolinie. Pan tej okolicy przyjmie mnie w swoim
biurze, będziemy rozmawiać za pośrednictwem tłumaczki, bo gospodarz lubi wyrażać się precyzyjnie, a jego
angielski ponoć na to nie pozwala. Tłumaczka, notabene, wróciła do Solomeo z Nowego Jorku. Dziś mieszka
w kamiennym domku tuż obok dawnej siedziby firmy.
Rozglądam się po przestronnym gabinecie. Obok kopii autobiografii Cucinellego, oparte o ścianę stoją wydru-
kowane na grubej tekturze ważne artykuły prasowe poświęcone firmie. W najważniejszych językach i tytułach
świata. Całą przeciwległą ścianę zajmują fiolki z kolorową wełną.
Siadam przy długim stole udekorowanym świeżymi kwiatami i zamawiam espresso, pamiętając, by nie obrazić
włoskiej kultury moimi kawowymi przyzwyczajeniami z północy. Po chwili jest już Brunello: promieniejący, nie-
nagannie ubrany i momentalnie skupiony. – Twój naród gnębiono i upokarzano przez dziesięciolecia, teraz jest
czas na jego odrodzenie – mówi na początku, kiedy poruszam wątek ekspansji firmy na polski rynek. – Z podzi-
wem śledziłem ważne dla was wydarzenia lat 70. i 80.: wybór papieża Polaka, stan wojenny, ruch Solidarność
– deklaruje. – Zawsze wzruszała mnie historia Polaków w ostatnim stuleciu. Człowiek doświadczony jest trochę
bardziej obdarzony patosem.
– Skąd się wzięło się twoje wyczucie stylu? – pytam. Brunella wielokrotnie uznawano za klasyka w tej dziedzi-
nie, a o zaproszeniu na kolacje, które wydaje dwa razy do roku podczas targów Pitti Uomo, marzą celebryci
i ikony mody. – Zawsze miałem zamiłowanie do dobrego smaku, do wsi i do porządku rzeczy. Któryś z filozofów
powiedział: Porządek jest pierwszą zasadą niebios. Wiesz, że nawet gdy tradycyjnie uprawiano ziemię, robiono
to w zgodzie z ideą porządku: pole orano i obsiewano wzdłuż linii prostych, bo tak jest piękniej – śmieje się.
Dla niego wzorem jest L’Avvocato Agnelli – przemysłowiec, prezes Juventusu i spadkobierca Fiata. Wcale nie
projektant, co nie dziwi, o ile przyjmie się zamiłowania estetyczne za cechę typowo włoską, niezależną od klasy
i kasy. Cucinelli wspomina, że w dzieciństwie, nawet w czasach największej biedy, mama kupowała mu jedną
rzecz na sezon, ale dbała o to, by komponowała się z innymi: – Ponieważ nie stać jej było na nic dobrej jakości,
skupiała się na kolorach i ich połączeniach. Pamiętam siebie ze zdjęć z tamtych czasów, zawsze ubierano mnie
w stonowane, naturalne kolory: białe spodnie, szary sweterek.
Kim chciał być tamten chłopiec? – Inżynierem. – W pewnym sensie marzenie się spełniło – zauważam.
– Chociażby w licznych rozwiązaniach architektoniczno-modernizacyjnych w Solomeo. – Tak, to wszystko są
fabryki z lat 70. – przyznaje. I opowiada, że przez te 40 lat z hakiem zapoczątkował cztery długofalowe projek-
ty. – Pierwszy to dbanie o krajobraz. Drugi – architektura, słuchanie genius loci, decydowanie, jaki powinien
być kształt budynków. Trzeci to plan dbania o to, co stworzyliśmy, a czwarty – trwałość, myślenie o tym, jak
długo to przetrwa – wylicza. Okazuje się, że to nie zabieg retoryczny, on naprawdę ma to przemyślane. Fabryka
jest obliczona na przetrwanie najbliższych 40 lat, potem czeka ją gruntowny remont. Amfiteatr za to powinien
przeżyć bez niego lat trzysta, wtedy dopiero należy wymienić mu dach. Natomiast pomnik ku czci wiedzy
i mądrości, ufundowany przez Brunella na 40-lecie firmy, oraz położona nieopodal winnica mają być tutaj i za
tysiąc lat. Co stanie się z firmą, gdy jego zabraknie? – Oczywiście, chciałbym, żeby istniała przez następne
200-300 lat. Obie moje córki w niej pracują, podobnie jak ich mężowie, mam więc nadzieję, że będą kontynu-
ować dzieło. Ale też uważam, że nie można odziedziczyć firmy, można tylko odziedziczyć prawo do jej własności.
Jeśli Camilla i Carolina nie będą jej chciały, jesteśmy notowani na giełdzie. Rodzina ma większość akcji, ale
są też inni współwłaściciele. – Kiedy był u nas Jeff Bezos (założyciel Amazona – przyp. red.) – opowiada dalej
Brunello – zastanawialiśmy się, gdzie rezyduje dusza każdego z nas. Moja tutaj, jego w Teksasie, w krainie
węży i kaktusów. Urodziłem się niedaleko, cały czas mieszkałem w pobliżu i dbałem o to miejsce, nie dlatego,

174

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

że jestem wizjonerem, tylko dlatego, że chciałem tu żyć i pracować. Kiedy idę z wnuczkami na spacer, zawsze
zakładam parkę z dużymi kieszeniami, bo po drodze zbieramy śmieci. Nasza produkcja od początku jest rze-
mieślnicza. Zacząłem pracować z kaszmirem, bo chciałem produkować coś, czego się nie wyrzuca, co przekazuje
się dalej. Czy nie martwi go kryzys klimatyczny? – Świat ma się dziś znacznie lepiej niż kiedykolwiek – prze-
konuje. – We Włoszech jeszcze 20-30 lat temu powszechnie używaliśmy eternitu, ba, przechowywaliśmy wodę
w eternitowych pojemnikach! Wszyscy palili jak smoki, nikt nie wiedział, że to szkodliwe. Urodziłaś się w latach
Prostota miesza się 80.? Pomyśl, jak wtedy wyglądał świat. Prawie miliard ludzi cierpiało głód, średnia długość życia we Włoszech
tu z wyrafinowaniem, wynosiła 74 lata, dziś to 85. Nie boję się przyszłości. Zdaliśmy sobie sprawę z problemu, więc teraz znajdziemy
włoskie dolce vita
walczy o lepsze rozwiązanie.
z przywiązaniem
do reguł. O dziwo,
z tego połączenia Tak toczy się nasza rozmowa: zamiast biznesowego konkretu – ideały, w miejsce odpowiedzi – pytanie, bo mój
rodzi się jednak nie rozmówca wydaje się równie ciekawy mnie, jak ja jego. W tej dociekliwości przypomina dziecko, które nie wsty-
chaos,
a równowaga. dzi się zadawać pytań. Jest też po włosku emfatyczny: chętnie modeluje głos, przymyka oczy, mówiąc o pięknie,

175

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

często wykrzykuje „brava!”, gdy coś przypada mu do gustu. Mówi o sobie w liczbie mnogiej: „gdy dorastali-
śmy”, „kiedy byliśmy młodzi”. Nie od razu orientuję się, że chodzi tylko o niego. Delikatna mania wielkości to
jego najgorsza przewina, jaką zauważam. Ale czy nieuzasadniona? To dzięki niemu 700 pracowników fabryki
i nieprzebrani członkowie ich rodzin żyją i pracują godnie opłacani, a w świat idzie przekaz o zrównoważonym
rozwoju i kapitalizmie z ludzką twarzą. Nie należy przy tym zapominać, że za marką idą milionowe zyski. Tyle
że jakoś łatwiej to przyjąć wiedząc, że osoba, która odpowiada za ich wygenerowanie, nie prowadzi rabunkowej
gospodarki okolicy i gra fair. – Bo dziś wszystko można sprawdzić, trzeba więc zachować radykalną transpa-
rentność – uważa Brunello.
Na koniec odkrywamy, że oboje mówimy po francusku. Wymieniamy więc kilka uprzejmości bez pośrednictwa
tłumaczki; w tym języku wysyłam mu też sms z podziękowaniami. Wychodzę z wywiadu z zapewnieniem, że
w razie jakichkolwiek wątpliwości mam dzwonić i dopytywać. Później, na spokojnie, dochodzę do wniosku, że
rozmawialiśmy dokładnie o tym, o czym chciał porozmawiać Brunello. To samo zauważyli Gioconda i August:
zrobili takie portrety, na jakie on pozwolił. Oczarował ich luzem i urokiem. Przypomina mi się tytuł komiksu
Niczym aksamitna rękawica odlana z żelaza. Tyle że w tym przypadku rękawica jest kaszmirowa.

PS Dwa dni po powrocie przychodzi sms, po angielsku: „Droga Agato, dla mnie ta rozmowa też była przyjem-
nością, wywiad był high and special. Uściski, do zobaczenia w Warszawie!”. I jak tu nie lubić Brunella?

Jesienią mniej
więcej do godziny 11
wszystko spowijają
umbryjskie mgły.

176

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

zdjęcia stylizacja
GIOCONDA DANIELA
& AUGUST AGNELLI

WSZYSCY
POTRZEBUJEMY
HARMONII,
a ta, jak sądzę, odnosi się także do ubrań – mówi Brunello Cucinelli.
Oto jego propozycje na sezon jesień-zima 2019/2020.

Marynarka i spo-
dnie z elastycznej
popeliny oraz
body BRUNELLO
CUCINELLI.

177

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Jedwabna koszula, ka-

mizelka i bawełniane
spodnie BRUNELLO
CUCINELLI;
Pierścionek LILOU.

178

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Płaszcz i kamizelka
z wełny, bawełniane
spodnie BRUNELLO
CUCINELLI.

179

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Sweter z moheru
i lnu,spodnie z pope-
liny BRUNELLO
CUCINELLI;
Pierścionek LILOU.

180

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Jedwabna koszula,
bawełniany top,
spodnie z popeliny,
skórzany pasek,
całość BRUNELLO
CUCINELLI.

181

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Sukienka z jedwabiu
i siatki BRUNELLO
CUCINELLI;
Kolczyki LILOU.

182

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Zdjęcia Lokacja
GIOCONDA & AUGUST L’ARTIGIANATO STUDIO,
MILAN; @ERIC.EGAN
Stylizacja
DANIELA AGNELLI Produkcja
ELA CZAJA
Włosy
SIMONE PRUSSO / Asystent produkcji
JULIAN WATSON AGENCY ZBYSZEK SZYMAŃCZYK

Makijaż Casting
MARTINA ANDREA / NEILL SEETO / Kardigan z moheru
ATOMO MANAGEMENT IMA CASTING i lnu, jedwabna
koszula, skórzane
Asystentka stylistki Modelka spodnie BRUNELLO
CAMILLA FIORAVANTI AFRICA PENALVER / CUCINELLI;
ELITE MODEL Kolczyki LILOU.

183

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
JAK MAM
POWIEDZIEĆ:
ŻEGNAJ?
75 -letnia Françoise Hardy uwielbia
występy na żywo. Pod warunkiem, że sie-
dzi na widowni. Tiny Turner nikt z niej już
nie zrobi, chyba nieco za późno, na pewno
chęci brak. Zamiast przed publicznością
Hardy woli śpiewać w studio – nagrała już
28 płyt – lub „do kamery”. Ufa, że w tele-
wizji zostanie życzliwie skadrowana: dużo
zbliżeń na włosy i oczy, pełna sylwetka wi-
doczna wyłącznie wtedy, gdy milknie mu-
zyka. Bo gdy gra, to wypada się ruszać,
Gdy pojawiają się
wątpliwości, czy
184
w ubraniach od projektantów
w ogóle da się chodzić,
do akcji wkracza
FRANÇOISE
184
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
a Françoise tak nie lubi, nie ufa swojemu
ciału, teraz nie mniej niż gdy zaczynała.
Kto ten początek pamięta lub przypomni
sobie na YouTube, raczej nie zrozumie,
o co chodzi. Hardy zawsze była piękna,
twarz miała jak z filmu francuskiej Nowej
Fali, a sylwetkę top modelki Twiggy, tylko
zdrowiej odżywianej. Jeśli zaś chodzi o pio-
senki, jej repertuar pomaga odzyskać spo-
kój. Nawet jeśli przy Comment te dire adieu
(Jak ci powiedzieć: żegnaj) z 1968 roku,
z tekstem wielkiego Serge’a Gainsbourga,
kolana lekko się pod nami ugną i spróbują
zmusić biodra do bujania, to już całą resz-
tę, od Message personnel po Dix heures en
été da się przestać „na sztywniaka”. I nikt
nam nie zarzuci braku wyczucia rytmu,
w tych piosenkach rytmu przeważnie nie
ma. Jest melodia, melancholijna, są teksty
o uczuciach i emocjach, często deklamowa-
ne, jako wokalistka Hardy nie szarżuje, jej
ZDJĘCIE: DAVID CAIRNS/DAILY EXPRESS / HULTON ARCHIVE / GETTY IMAGES.
 VOGUE

Françoise
Hardy,
czerwiec
1969.

HARDY. tekst
PIOTR
ZACHARA

Wielka gwiazda francuskiej piosenki od ponad pół wieku pokazuje,

jak pogodzić modę z nowoczesnym stylem życia i poglądami, które nie muszą
się wszystkim podobać.

185

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
głos jest jak balsam do ciała, co to nawilży,
odżywi, ale o ujędrnianiu i cofaniu czasu
mowy już nie ma. Skala głosu Françoise
pomaga wiarygodnie wyrazić wątpliwości
w rodzaju: kocha – nie kocha, wyrecyto-
wać wiersz romantyka lub przedyskutować
najważniejsze problemy świata, najchętniej
podczas kolacji w knajpie, która pierwszą
gwiazdkę Michelin dostała, gdy prezy-
dentem Francji był François Mitterrand.
Z trzema oktawami trzeba od razu do ope-
ry, pop na równi z wokalem ceni ambicję,
charyzmę, urodę oraz styl, w Hardy na-
tychmiast wywęszył tak zwany potencjał.
Sukces inspiruje bliskich do bezgranicz-
nej szczerości. Gdy Françoise Hardy jest
już niekwestionowaną gwiazdą tego nur-
tu francuskiej piosenki, który fachowo
nazywa się yé-yé, jej mama, Madeleine,
przypomina sobie, że zaraz po urodzeniu
córka noc w noc płakała. Była to imperty-
nencka próba zwrócenia na siebie uwagi,
dlatego została zignorowana. Po 30 nocach
niemowlę nauczyło się, że nikogo na łzy
nie nabierze i na zawsze przestało płakać.
Dorosła Françoise uważa, że mama miała
rację oraz pełne prawo tak się zachować,
żadnych pretensji nie zgłasza. Bo mama
była piękna i biedna, przyciągała męż-
czyzn, którzy nie potrafili dać jej więcej,
niż sama mogła osiągnąć. Tatę Françoise
widywała raz na kwartał, prowadził firmę,
miał sklep papierniczy oraz żonę, nie by-
ła nią jej mama. Żeby wynagrodzić córce
długoletnie zaniedbywanie, na stare lata
tata sprezentował jej coming out – oświad-
czył, że jest gejem, przedstawił ewidentnie
młodszego narzeczonego, precz hipokryzjo!
Ważną rolę w rodzinie odgrywała mama
matki, starszej wnuczce regularnie za-
dawała dwa pytania: gdzie ty masz głowę
oraz gdzie ty masz biodra, bo właściwe
„wykształcenie” to podstawa, jak kobieta
Przez pierwszych 30 dni po przyjściu na świat
Françoise noc w noc płakała. Zdaniem jej
mamy była to impertynencka próba zwrócenia
na siebie uwagi, dlatego została zignorowana.
186
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
nie ma kobiecych kształtów, nic dobrego jej
w życiu nie spotka. Dzięki uroczej babuni
Françoise uwierzyła, że jest brzydka i że-
ruje na dobroci dorosłych, to dla niej mama
wypruwa sobie żyły.
Ponieważ tata Françoise i młodszej o rok
Michèle nie planował rozwodu, Madeleine
Hardy nie przestawała szukać mężczyzny
swojego życia. Jednym z kandydatów był
baron Gilbert von Giannellia, pod wzglę-
dem finansowym dno i wodorosty, ale styl
życia – klasa. Arystokrata zasugerował,
by dzieci wakacje spędzały w austriackich
Alpach, z lokalsami, nawdychają się czy-
stego powietrza, nauczą języka. Niemiecki
przydał się Françoise do sponsorowania
największej jej pasji, a była nią muzyka
popularna. Pieniądze zarobione na kore-
petycjach wydawała na nuty z przebojami,
za maturę z wyróżnieniem zażyczyła sobie
gitarę, do perfekcji opanowała trzy akordy,
zaczęła komponować i pisać teksty. Mama
chciała zrobić z niej naukowca, polityka,
przepustkę do fajniejszego życia. Udało
się, choć z obranego kursu, który zakładał
wyższe studia, stałą pensję i – ewentualnie
bogatego męża – córka ostro zboczyła.
Jak wytłumaczyć obecność Françoise
w „Vogue’u” w XXI wieku? Ona zawsze tu
była, w wielu „Vogue’ach” naraz. Pierwsza
ZDJĘCIA: ARNAUD DE ROSNAY / CONDÉ NAST VIA GETTY IMAGES; PATRICE HABANS / PARIS MATCH VIA GETTY IMAGES.
wytwórnia płytowa, z którą podpisała
w 1962 roku bezterminowy kontrakt, nazy-
wała się nomen omen Vogue i to właśnie ona
wydała singiel Tous les garçons et les filles.
Fachowcy z branży szacowali, że sprzeda
się tego 40 tysięcy, znaczy będzie sukces.
W ciągu dwóch miesięcy w świat poszły
dwa miliony egzemplarzy, we Françoise za-
kochała się Francja, następnie wszystkie
kraje śródziemnomorskie, Niemcy i Wielka
Brytania. W uzupełniającym dźwięk Tous
les garçons… obrazku filmowym, dość
 VOGUE

Po prawej: Françoise Hardy w sukience

w kwiaty, pelerynie i kozakach, całość Yves
Saint Laurent, Lasek Buloński, Paryż.
Sesja autorstwa Arnaud de Rosnay dla
amerykańskiego „Vogue’a”, sierpień 1970.
Poniżej: Druga edycja muzycznego Festi-
walu na Wyspie Wight na południu Anglii,
Françoise Hardy i Georges Moustaki,
sierpień 1969.

187

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

W Londynie Françoise Hardy czuje się ambasadorką francuskiej mody, za pierwszym razem na scenę
wychodzi zatem w futurystycznej tunice Courrèges, szortach i białych kozakach, za drugim
w sukience Paco Rabanne, słynnej mozaice z metalowych kwadratów.

188

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

topornym prototypie wideoklipu, twarz
artystki muskają najjaśniejsze promie-
nie słońca, wygląda jak pierwszy dzień
wiosny. Połowa The Beatles – George
Harrison i Paul McCartney – natychmiast
się w niej zakochuje, połowa The Rolling
Stones też, Mick Jagger mówi: „oto ko-
bieta idealna”, ale gdy ten ideał spotyka
na ulicy Londynu, wzrok wbija w chodnik.
Wszystkie opinie na swój temat Françoise
dzieli na dwa, potem jeszcze raz tak samo,
dopiero w tym, co jej zostaje, może być ja-
kaś prawda. W Londynie gra trzy koncerty
w hotelu Savoy, przystani lordów i snobów,
jeżeli to nie jedno i to samo. Czuje się am-
basadorką francuskiej mody, za pierwszym
razem na scenę wychodzi zatem w futu-
rystycznej tunice Courrèges, szortach
i białych kozakach, za drugim w sukience
Paco Rabanne, słynnej mozaice z meta-
lowych kwadratów. Kreacja waży 16 kilo
i wymaga systematycznego serwisowania,
z atelier Rabanne przybywa pan ze śru-
bokrętem i obcęgami, poluzowane elementy
wygina i dokręca. Przy trzeciej okazji ar-
tystka idzie na łatwiznę, zakłada smoking
Saint Laurent, to nie jej styl, jeszcze nie.
Portier z Savoya odmawia Françoise wej-
ścia do środka, ten strój to skandal, proszę
wracać do domu i założyć coś przyzwoitego.
Brian Jones, pierwszy leader The Rolling
Stones, i Anita Pallenberg, modelka oraz
aktorka, zapraszają do siebie, proponu-
ją lekkie narkotyki. Ponieważ odmawia,
zaczynają jej się badawczo przyglądać.
Próbują wysondować preferencje seksual-
ne Hardy, biorą pod uwagę wszystkie zna-
ne warianty oprócz skromności i marnego
doświadczenia, przecież jest z Paryża.
Jedna z mądrości życiowych, jakie
Françoise wynosi z domu brzmi: ludziom
starszym, mądrzejszym i nade wszystko
sławniejszym nigdy nie mówimy „nie”.
ZDJĘCIA: SIPA / EAST NEWS.
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
Roger Vadim, pierwszy Pigmalion fran-
cuskiego kina, proponuje jej rolę Ofelii
w filmie o wątpliwej klasy scenariuszu –
zgoda. Na planie nazywa Françoise „ce-
sarską kaczką”. Słodkie. Prawdopodobnie.
Kolejna rola jest też dekoracyjna, Grand
Prix to rzecz o wyścigach, promowana
po obu stronach Atlantyku. W Nowym
Jorku Françoise występuje w sesji mody
dla „Vogue’a”, autorem zdjęć jest Richard
Avedon, już wtedy legenda. Kolejka chęt-
nych, by poznać pannę Hardy lepiej i bliżej
nie maleje. Salvador Dalí jest wśród tych,
którym się udaje, kilka razy jedzą razem Na tej stronie:
Artystka przed
kolację, jest mniej surrealistycznie, niż się wyjściem na Wystawę
spodziewała. Bob Dylan próbuje poderwać Diamentów, ma na sobie
sukienkę z paneli
ją na piosenkę z dedykacją oraz ekskluzyw- ze złota i diamentów
ną prapremierę swojej płyty w apartamen- Paco Rabanne wartą
10,4 miliona. Jej
cie hotelu George V, tylko on i ona, reszta wykonanie zajęło 2000
precz. Puszcza aluzyjne kawałki Just Like godzin. Paryż, 1968.
a Woman oraz I Want You, w jej oczach widzi Na stronie obok:
zachwyt, bo muzyka ładna. Żaden z adora- Françoise Hardy
wychodzi z salonu
torów nie rozumie, że Françoise zakochuje Carita Madame
się sporadycznie i tylko w wadliwych męż- przy Rue du
Faubourg-Saint-Honoré
czyznach, niemożliwych do ujarzmienia. w Paryżu, 1977.
189
 VOGUE

190

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

Najpierw w fotografie Jean-Marie Périer,
następnie w piosenkarzu, aktorze i play-
boyu Jacques’u Dutronc. Ten drugi zwią-
zek teoretycznie wciąż trwa, niezmiennie
na freelancerskich zasadach: Françoise
mieszka w Paryżu, udziela się publicznie,
śpiewa, Jacques wprowadził się do waka-
cyjnego domu na Korsyce. Ona starzeje
się sensacyjnie, on zaś swego czasu wypił
o kilka drinków za dużo, namiętnie też pa-
lił cygara, które przypominały rekwizyty
z filmu porno. Na zdjęciu ze ślubu w 1981
roku Jacques siedzi w ratuszu i kopci. Za
późno zorientował się, że przesadza, dlate-
go dziś podoba się sobie mniej i rzadko wy-
chodzi z domu. Ich syn Thomas jest muzy-
kiem, gra jazz, ma 46 lat i żadnych szans,
by ukryć, kim jest tata a kim mama.
Wraz ze sławą świat Françoise Hardy za-
częli zasiedlać mężczyźni dwojga imion:
Jean-Marie, Jean-Pierre… oraz kobie-
ty o dwusylabowych ksywkach: Miou-
Miou, Bambou, Zouzou… Gdy Françoise
idzie na koncert muzyki klasycznej, obok
niej siedzi Catherine Deneuve i kaszle,
w Paryżu szaleje grypa. W środku nocy
dzwoni telefon. To Bambou, partnerka
życiowa Gainsbourga, policja zatrzymała
ją za chryję w domu dealera narkotyków.
W wydanych w 2008 roku wspomnieniach
Le désespoir des singes: ...et autres bagatel-
les Françoise Hardy przyznaje, że oprócz
muzyki ma drugą pasję, jest nią astro-
logia, stawiała horoskopy i Andrzejowi
Żuławskiemu, i Michelowi Houellebecqowi.
Wierzy w marsylskiego tarota, w psycho-
logię w połowie, natomiast w polityków
ZDJĘCIA: SIPA / EAST NEWS; ERIC FOUGERE / VIP IMAGES / CORBIS VIA GETTY IMAGES.
wcale, chociaż pod koniec pierwszej dekady
XXI wieku zaczęli jej się podobać socjali-
ści. A tak à propos, to jest jak my. Mylą
jej się pociągi, rozdeptuje obcasem broszkę
Cartier, bo to prezent od tego, który kocha,
ale nie tak jak ona jego, nowe mieszka-
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
nie kupuje na kredyt, pocąc się na myśl,
czy zdoła spłacić raty, show-biznes to nie
Eldorado. Dopiero dwa rozdziały dalej
okazuje się, że owo mieszkanie ma trzy
piętra i jest domem w centrum Paryża,
w zasadzie całą kamienicą. Do spa, któ-
re obiecuje rozbudzić płodność, Françoise
podwozi przyjaciółka. Nic nie szkodzi, że
malutkim fiatem, zabawnie, inaczej niż
w rolls-roysie, którego sprzedała. W takich
chwilach przychodzi do głowy tylko jeden
pomysł: trzeba ją natychmiast wykreślić
z listy idoli, przestała się kwalifikować. No
jednak nie, nie można, nie po tym, co mówi
o antykoncepcji, aborcji, schizofrenii, che-
mioterapii, śmierci klinicznej, eutanazji…
W 2004 roku u Françoise zdiagnozowano
wyjątkowo złośliwy nowotwór, 12 lat póź-
niej w ramach eksperymentalnej terapii
wprowadzono ją w stan śpiączki, mogła się
z niej nigdy nie wybudzić. Udało się, żyje,
pracuje, ma plany na następny rok. Ale
gdyby coś poszło nie tak, to – jej zdaniem
– nie byłby dramat. Fantastyczne życie za-
kończone bezbolesną śmiercią – człowiek
nic więcej osiągnąć przecież nie zdoła.
Wraz ze sławą świat Françoise Hardy zaczęli zasiedlać
mężczyźni dwojga imion: Jean-Marie, Jean-Pierre… oraz
kobiety o dwusylabowych ksywkach: Miou-Miou, Bambou,
Zouzou...
Françoise Hardy z Paco Rabanne promują robienie na drutach, Paryż, 1968;
Obok: Wokalistka w 2009 roku.
Na stronie obok: Na wakacjach na Lazurowym Wybrzeżu, przystanek
w Saint-Tropez na zakup kapelusza, 1964.
191
 VOGUE

tekst

Agentka
ANNA
TATARSKA

Anderson
Na zawsze zapisała się w historii popkultury rolą Dany Scully w „Z Archiwum X”.
Jednak w przeciwieństwie do chłodnej i analitycznie myślącej agentki specjalnej FBI

W
GILLIAN ANDERSON ma fatalną pamięć. Choć matka była informatyczką, tematy
okołokomputerowe to jej pięta Achillesowa. Do tego nie jest ani trochę ruda. Od dwudziestu pięciu
lat pojawia się w kolejnych świetnych filmowych i teatralnych rolach. Teraz jako ekscentryczna
seksterapeutka Jean Milburn w drugim sezonie serialu Netfliksa „Sex Education”.

jej akcie urodzenia w rubryce „miejsce” wpisano „Chicago”.

Najpierw spędziła w nim tylko kilka miesięcy życia. Rodzice
wkrótce przenieśli się do Portoryko, potem do Londynu i to
z tym miastem Gillian do tej pory jest najbardziej związa-
na. Choć jeszcze jako nastolatka wróciła do Chicago, tam
się uczyła, studiowała w Goodman Theater School w DePaul
University i rozpoczęła karierę, zawsze chciała mieszkać nad
Tamizą. Dopięła swego w 2002 roku i od tamtej pory z amery-
kańskim akcentem mówi tylko podczas wizyt w USA. Jej dwaj
ZDJĘCIA: GUSTAVO PAPALEO / EYEVINE/EAST NEWS.

synowie: 13-letni Oscar i 11-latek Felix są Brytyjczykami.

Jeśli podróżniczy gen istnieje, na pewno odziedziczyła go po
matce córka aktorki z pierwszego małżeństwa z kanadyjskim
scenografem Clydem Klotzem, dwudziestopięcioletnia dziś

192
Piper. – Jako dziecko często się przeprowadzała: Vancouver,
Los Angeles, Londyn, jeździła ze mną, pomieszkiwała u ojca.
Kiedy była mała, bywało trudno, ale teraz to docenia. Bez lę-
ku odnajduje się w nowych sytuacjach, potrafi dostosowywać
się do nieprzewidzianych okoliczności. Spóźnienie samolotu,
zmiana planu to dla niej żaden problem – opowiada Gillian.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

193

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
Ona sama nie była grzeczną nastolatką. Słuchała Dead
Kennedys i Skinny Puppy, wzorowała się na stylu Madonny
i Cyndi Lauper. Wygolone pół głowy, kolorowe pióra, wyłącznie
czarne ciuchy. W szkole ten punkowy, ekscentryczny look nie
przysparzał jej kolegów. Uważano ją za dziwaczkę, wyśmiewano.
Jedna z jej licealnych przygód zakończyła się na komisariacie,
gdzie trafiła po próbie zalepienia klejem drzwi do sali, w której
miały odbywać się egzaminy. Problemy nie przeszkodziły jej
w rozwijaniu wcześnie odkrytej pasji: aktorstwa. Ciekawe, ja-
ką radę dorosła Gillian dałaby czternastoletniej sobie, siedzą-
cej w fotelu u terapeuty, przygniecionej trudami dorastania.
„Dopiero po czterdziestce przestałam zwracać uwagę na to, co mówią o mnie inni. Powiedziałam sobie: pieprz
194
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
Na pewno mogłaby powiedzieć: Jeszcze tego nie wiesz, ale je-
steś silna. I zajdziesz daleko.
Żeby dostać rolę Scully, okłamała dyrektora castingu.
Obawiała się, że jest za młoda, więc dodała sobie trzy la-
ta. Potem już nie musiała uciekać się do żadnych forteli.
Jej większe filmy to Ostatni król Szkocji (2006), Jak stracić
przyjaciół i zrazić do siebie ludzi (2008), Kryptonim: Shadow
Dancer (2012). Cały czas gra w teatrze, była między innymi
Blanche DuBois w Tramwaju zwanym pożądaniem wystawia-
nym na deskach londyńskiego Young Vic (2014) czy Margo
Channing we Wszystko o Ewie w Noël Coward Theatre (2019).
 VOGUE
Największą popularność przynoszą jej oczywiście seriale, po-
za Z Archiwum X (1993–2002) m.in. Hannibal (2013–2015),
Upadek (2013–2016), Amerykańscy Bogowie (2017), niedługo
zobaczymy ją w The Crown (2020) jako Margaret Thatcher,
a teraz popis wszechstronności i talentu daje w Sex Education.
Gra terapeutkę Jean Milburn, która pomaga dorosłym oswoić
świat seksu, a równolegle zmaga się z wychowywaniem syna,
licealisty Otisa (w tej roli Asa Butterfield). Gillian uważa, że
serial spełnia ważną misję. – W przeszłości twórcy filmów bali
się puścić swoich nastoletnich bohaterów samopas, pozwolić
yć to. Ważne jest tylko to, czy ja dobrze się czuję ze sobą”.
195
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
im być sobą. Tak w ogóle postępują dorośli. Wolimy scho-
wać głowę w piasek, bo nie chcemy się mierzyć z wyzwaniem,
jakim jest na przykład fakt, że nasz syn lub córka uprawia
seks. Łatwiej jest udawać, że nie widzimy, niż cieszyć się tym
z dzieckiem. Ten serial jest też otwarty na młodszych i star-
szych bohaterów – i widzów – łączy pokolenia.
Czy i ona, tak otwarta i postępowa, winna jest tego chowania
głowy w piasek? – Niestety, tak. Przydarzyło mi się to nawet
już po rozpoczęciu zdjęć. Mój syn po raz pierwszy miał w szkole
zajęcia z edukacji seksualnej. Idealna sytuacja, by pociągnąć
wątek, zadać kilka pytań, dać mu znak, że dom jest bezpieczną
przestrzenią, żeby na takie tematy rozmawiać. Ale nie zrobi-
łam tego! Dopiero po czasie dotarło do mnie, jak świetną oka-
zję straciłam z powodu własnego… Lenistwa? Dyskomfortu?
Jestem seksualnie otwarta, akceptuję tę wolność u innych,
lecz w przypadku własnych dzieci bywa to trudne.
– Doświadczenia z okresu dorastania pomogły mi podjąć de-
cyzję o przyjęciu roli w Sex Education – przyznaje Gillian.
Oprócz jej bohaterki, jest tam jeszcze jedna postać, z którą się
identyfikuje. To Maeve (grana przez Emmę Mackey) – niezwy-
kle inteligentna, ale przygnieciona rozmaitymi problemami,
buntowniczka, z zamiłowaniem do punkowego stylu. – Widzę
w niej wiele cech młodej siebie. Ma czelność być inna, nie
pasuje do układanki. Bigoteria, nienawiść, ciągłe ocenianie
tych, którzy „odstają” ze względu na wygląd, nieheteronorma-
tywną seksualność czy niepełnosprawność. Nasz serial moc-
no to piętnuje, mówi, że wszyscy są wartościowi i mają pełnię
praw właśnie tacy, jacy są. Powinno się ich akceptować, nie
oceniać.
Aktorka ma jednak świadomość różnicy między jej światem,
gdy była nastolatką a dzisiejszym. – Ta presja bycia idealnym.
Wymóg ciągłej obecności. Niemożność zaufania ludziom, z któ-
rymi czatujemy, bo mogą okazać się kimś innym, na przykład
pedofilami. Pokłady seksualnej cyberprzemocy i wulgarnych
treści. Nie znałam tego jako dorastająca dziewczyna i trudno
mi sobie wyobrazić, jaką presję odczuwają dziś nastolatki, że-
by sprostać temu, jak powinny wyglądać, jak się zachowywać
w stosunku do chłopaków, co myśleć o sobie? Rodzice wysyłają
inne sygnały, znajomi inne. Cieszę się, że mnie to ominęło,
moją córkę też. Współczuję dzisiejszym dzieciom i rodzicom.
Sprawia wrażenie osoby chłodnej, zdystansowanej, ale kie-
dy zdobędzie się jej zaufanie, mur się kruszy, a ja upewniam
się, że Gillian Anderson to dowcipna, pełna pasji kobieta.
Przypominam sobie nagrania z backstage’ów sesji. Wywiady,
w których przekonuje, żeby akceptować siebie. – Dojście do te-
go stanu umysłu zajęło mi sporo czasu. Miałam niską samo-
ocenę, nawet u szczytu kariery. Jako dwudziestokilkulatka
nieustannie myślałam o swojej za dużej wadze i okropnym
wyglądzie. Nie wychodziłam z domu, nie chciałam spotykać
się z ludźmi, nawiązywać znajomości. Czyli w czasach, gdy
świat szalał na punkcie Dany Scully, Gillian nie czuła się jak
 VOGUE

Gillian dwa razy projektowała

ubrania dla firmy Winser
London (w kilku występuje
w sesji). Mówi, że to wspaniała
przygoda, ale na pewno
nie zajęcie na stałe.

„Temat kobiet i ich roli w społeczeństwie zawsze był mi bliski. Moja mama była samodzielna i choć nie

196

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
gwiazda. – Nie bez znaczenia była rola prasy. Znajdowałam
się w centrum zainteresowania, na widelcu. To było okropne.
Spokój przyszedł po czterdziestce. – Doszłam do miejsca,
w którym powiedziałam sobie: pieprzyć to. Zrozumiałam, że
ważne jest tylko to, czy ja dobrze się czuję ze sobą. Przestałam
zwracać uwagę na to, co mówią o mnie inni, naprawdę mnie
to nie obchodzi. W konsekwencji Gillian postanowiła, że nie
będzie uczestniczyć w świecie mediów społecznościowych.
Poza Twitterem, gdzie prowadzi jak najdalsze od celebryc-
kiej autopromocji konto. – Dziś wszyscy są tak zaangażowani
w social media, że naturalne stało się budowanie samooceny
na podstawie liczby komentarzy i lajków. Raz jest wspaniały
haj, a za chwilę dół i rozpacz. Nie daję się w to wciągnąć. Tak
długo, jak czuję, że jestem dobrym człowiekiem, a moje reak-
cje i interakcje są satysfakcjonujące, nic innego się nie liczy.
Od lat działa na rzecz organizacji zajmujących się nerwiako-
włókniakowatością. Ta nieuleczalna genetyczna choroba była
najprawdopodobniej przyczyną guza mózgu, z powodu które-
go w 2011 roku zmarł jej młodszy brat Aaron. Siostra Zoë
(zajmuje się ceramiką artystyczną), dzięki zmianom w prawie
stanu Illinios, wzięła ślub z wieloletnią partnerką – oczywiście
Gillian wspiera prawa społeczności LGBTQ. Jest także współ-
używała słowa feminizm, wpoiła mi feministyczne wartości”.
197
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
twórczynią organizacji charytatywnej SA-Yes, która w RPA
pomaga wejść w dorosłe życie młodzieży z domów dziecka.
W ogóle to aktorka zaangażowana: wraz z PETA walczy
o prawa zwierząt, jest sojuszniczką Greenpeace’u, propaguje
zdrowe odżywianie, medytację, lobbuje na rzecz zrównoważo-
nego rozwoju, walki z globalnym ociepleniem i ograniczenia
konsumpcyjnego pędu, zwraca uwagę na problem toksycznych
składników w kosmetykach. Lista jej pozazawodowych aktyw-
ności jest długa.
Jak radzi sobie z rozdźwiękiem między głoszeniem szczytnych
idei a życiem, jakie prowadzi? Przecież ze względu na wyko-
nywany zawód nieustannie lata po świecie, gromadzi kreacje,
jak każdy korzysta z technologii. – Byłabym hipokrytką, gdy-
bym twierdziła, że mnie to nie dotyczy. Na przykład mój ślad
węglowy na pewno jest niemały. Często słyszę, jak wyszydza
się celebrytów: mają czelność lobbować na rzecz świadomości
klimatycznej, a wskakują w samolot, kiedy tylko rozdają Złote
Globy czy Oscary. Według mnie to błąd. Czy tego chcemy,
czy nie, walka o klimat sprowadza się do polityki. A polity-
cy zwracają uwagę na „nieatrakcyjne” tematy tylko wtedy,
gdy wystarczająco dużo wpływowych osób ich krytykuje.
Działania Grety Thunberg to nowe zjawisko, przed nią liczył
się wyłącznie głos osób znanych. To nimi interesują się media
i publiczność, to oni mają środki, wiedzę i chcą działać. Czy
wyśmiewanie ich ma sens? Tracimy na tym wszyscy. Jak póź-
niej przeciętny Nowak ma uwierzyć, że warto coś robić, skoro
sławni dostają za to po głowie.
Dziś w Hollywood każdy jest feministką lub feministą. Fala
#MeToo wymiotła z branży szowinistów i krytyków równo-
uprawnienia, przynajmniej jawnych. Jednak przez lata „femi-
nizm” był słowem, które parzyło. Często nawet aktorki, które
mogłyby służyć za książkową ilustrację tego terminu, bały się
nim określać, żeby uniknąć napiętnowania. Ale nie Gillian.
– Temat kobiet i ich roli w społeczeństwie zawsze był mi bliski.
Moja matka pracowała, była samodzielna. Choć nie używała
słowa „feminizm”, to wartości i przekonania, które mi wpo-
iła, były feministyczne. Mam to we krwi – deklaruje. Jeszcze
w latach 90. rozpoczęła współpracę z Feminist Majority
Foundation. Potem wspierała rozmaite inicjatywy sprzeciwia-
jące się przemocy seksualnej wobec kobiet i dziewczynek, także
w krajach trzeciego świata. Ale mimo takiego zaangażowania,
nie od razu była gotowa, by głośno mówić o swoim feminizmie.
Zmianę przyniósł serial Upadek, w którym zagrała detektyw
Stellę Gibson, czyli właśnie wygadaną feministkę. W natural-
ny sposób temat powracał w wywiadach. – Nie wiem, czego się
wcześniej bałam, może łatek? negatywnych skojarzeń, które
nasuwają się nawet podobnie postrzegającym świat ludziom?
Znowu zadziałał mechanizm: pieprzyć to. Spojrzałam sobie
w oczy i powiedziałam: czego się boisz? Przecież jesteś femi-
nistką i jesteś z tego dumna. Wtedy zaczęłam mówić o tym
otwarcie i robię tak do tej pory.
 VOGUE

Ś
MIĘDZY
DWOMA
ŚWIATAMI

tekst
ADAM
SUPRYNOWICZ

zdjęcia
WERONIKA
ŁAWNICZAK

wietnie prezentuje się na scenie

w garniturze i z czarną muszką pod szyją. Nie do końca wy-
gląda jak przedwojenny muzyk, bo cały pomysł na Jazz Band
Młynarski-Masecki, który ostatnio podbija serca publiczno-
ści, też nie jest rekonstrukcją przedwojennej Polski. To peł-
na szacunku, bardzo atrakcyjna współczesna interpretacja.
Choć dzięki niej pianista jest teraz u szczytu popularności,
raczej w tym wygodnym miejscu nie pozostanie. Wkrótce za-
bierze się do czegoś nowego.
– „Muzyk od wszystkiego” nie brzmi dobrze – komentuje je-
den z artykułów prasowych na swój temat. Jego artystyczna
zmienność i ruchliwość jest jednak faktem. – Nie mam planu
na karierę, może dlatego, że jestem zakotwiczony w dwóch
równoległych światach: jazzu i muzyki klasycznej. Jedną no-
gą w tradycji wysokiej, drugą w niskiej. Czuję magnetyzm
między tymi światami – mówi. W jazzie zakochał się jako
ośmiolatek, podczas wizyty w kalifornijskim Disneylandzie.
Między Myszką Miki a rollercoasterem wypatrzył pianistę
grającego ragtime’y na białym pianinie. Od tego czasu ma-
ma nie mogła go odciągnąć od klawiatury. Wkrótce przyszedł
czas na Bacha i Chopina. W końcu – na Maseckiego.

Miał dostać rolę w „Zimnej wojnie”,

ostatecznie przygotował do niej fascynującą muzykę.
Jazz, klasyka, muzyka ludowa –

Marcin
Masecki
czerpie z tych nurtów.
ALE GRA PO SWOJEMU. ZAWSZE.

198

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
AMERYKA
Jego historia jest trochę filmowa – zaczęła się od trzęsienia
ziemi. Kiedy Marcin miał pół roku – czyli to był początek ro-
ku 1983 – jego ojciec, klarnecista, dostał propozycję wykła-
dania w Kolumbii. Rodzina zdecydowała się na wyjazd, ale
tuż przed ich przylotem miasteczko uniwersyteckie zostało
zmiecione z powierzchni ziemi. – Pierwsze miesiące były cięż-
kie – opowiada artysta. – Zaoszczędzone dolary szybko się
skończyły, nie mieliśmy gdzie mieszkać. Uniwersytet szybko
jednak podniesiono z gruzów i przez siedem lat mały Marcin
199
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
199
wychowywał się w warunkach relatywnie lepszych niż jego
polscy rówieśnicy. Kiedy miał trzy lata, ojciec zaczął go umu-
zykalniać. – Codziennie wystukiwaliśmy rytmy, śpiewaliśmy
interwały. To nie była nauka sztuki, tylko gramatyki muzycz-
nej, która później zaowocowała – podkreśla. Po rozstaniu ro-
dziców mieszkał przez pewien czas z mamą w San Francisco;
wtedy właśnie nastąpiło jazzowe objawienie. Z głową pełną
ragtime’ów (do których po latach wrócił na płycie nagranej
z perkusistą Jerzym Rogiewiczem) przyjechał do Warszawy,
gdzie w świat klasycznej pianistyki zaczęła wprowadzać go
babcia, dyrektorka szkoły muzycznej. Jako nastolatek grał
 VOGUE

Bacha i chodził na jam session do klubu Akwarium, wsiąkał
w jazzowe środowisko. W szkole średniej grał już regularnie
ze świetnymi muzykami, współtworzył zespół Alchemik.
Do Stanów Zjednoczonych wrócił na studia w prestiżowym
Berklee College of Music. – Boston dał mi otwarcie na świat
– wspomina. – Codziennie widzisz tam kogoś z innego zakąt-
ka świata; myślenie się poszerza, kiedy rozmawiasz z ludźmi,
dla których oczywiste jest coś innego niż dla ciebie – doda-
je. Takich spotkań odbył tam wiele, wśród najważniejszych
były rozmowy z wybitnym klawesynistą, Peterem Sykesem.
– W szkole muzycznej mówiono mi, że klawesyn to taki gor-
szy fortepian. Tymczasem w piwnicy kościoła w Cambridge
zobaczyłem pokaźną kolekcję klawesynów, wirginałów, szpi-
netów, kopii instrumentów Mozarta – świat, o którym nie
miałem pojęcia! Pamiętam koncert dla małej publiczności,
przed którym Sykes poprosił słuchaczy, żeby powstrzyma-
li się od aplauzu. Grał na klawikordzie, który jest instru-
mentem bardzo cichym; ucho dostraja się do słuchania go
– oklaski zburzyłyby tę równowagę. Zamiast klaskać, ma-
chałem więc tylko programem i powoli docierało do mnie, że
muzyka to nie tylko dzieła, ale też konteksty. Wtedy zakocha-
łem się w klasyce.

Równie dobrze
jak w garniturze,
Marcin prezentuje
się w dresie. Strój to
jeden z kontekstów
w jego interpretacjach
klasyki, bo Masecki
nie tylko jest
muzykiem, ale
też performerem.
Beethovena gra
ze słuchawkami
na uszach, na lekko
rozstrojonym
pianinie. Nawiązuje
do tego, że kompozytor
był głuchy.

200

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
WARSZAWA – BERLIN
– Dziś zrobiłbym to trochę inaczej. Od razu po studiach
wróciłem do Alchemika, do Warszawy. Wydawało mi się
to oczywiste. Może trzeba było pojechać do Nowego Jorku,
na amerykańskim rynku zweryfikować to, czego się nauczy-
łem? Tymczasem drogi warszawskich muzyków się rozeszły,
a Marcin i jego poznana w Berklee narzeczona, Argentynka
Candelaria Saenz Valiente, zaczęli szukać własnego miej-
sca. – W 2002 roku Warszawa była jeszcze szara, nie było
miejsc nad Wisłą, baru Studio, nie było Planu B ani Cafe
Kulturalna. Co tutaj robić? Candi poleciała do Argentyny, ja
do niej na trochę, potem oboje bez większych sukcesów próbo-
waliśmy szczęścia w Londynie. Na dobre do Warszawy wróci-
liśmy w 2009 roku – to już był czas klubu Chłodna 25, rozwi-
jało się środowisko wytwórni Lado ABC skupiające artystów,
chcących wydawać muzykę niezależną. Wsiąkłem w to.
Dziś rozmawiamy w klubie przy Ząbkowskiej; artysta zna-
lazł czas na spotkanie między próbą a koncertem w pobli-
skim Koneserze. Przypadkiem wpada znajomy z zaprosze-
niem na występ w klubie obok. Marcin obiecuje, że zajrzy.
Jednak jego myśli wracają do żony i do siedmioletniej cór-
ki, której dziś nie ma czasu poczytać książki przez telefon.
– Mieszkamy w Berlinie – wyjaśnia. – Candi związała się
z tamtejszym środowiskiem. Berlin jest namiastką wolności
najbliżej od Warszawy; są tam ludzie różnych kolorów skóry,
różnych orientacji seksualnych, z różnych krajów. Candelaria
nie jest tam tą „najdziwniejszą w grupie”. Ja bez trudu mogę
utrzymać relacje z Polską, gdzie pracuję. Rano odprowadzam
córkę do szkoły, jadę zagrać koncert, następnego dnia wra-
cam do Berlina i znów idę do szkoły po córkę.
Ameryka wróciła do niego przy okazji Zimnej wojny. Paweł
Pawlikowski rozważał obsadzenie Marcina w głównej roli mę-
skiej. Jazzowe opracowania muzyki ludowej zbudowały kli-
mat filmu. Masecki przyznaje, że dzięki tej pracy pootwierały
się nowe możliwości. Kto wie, dokąd go jeszcze zaprowadzą.
201
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
SPOTKANIA
Równie dobrze jak w garniturze, Marcin prezentuje się w dre-
sie. Strój to jeden z kontekstów w jego interpretacjach klasy-
ki, bo Masecki nie tylko jest muzykiem, ale też performerem.
Beethovena gra ze słuchawkami na uszach, na lekko rozstro-
jonym pianinie. Nawiązuje do tego, że kompozytor był głuchy.
– Jeśli wielcy muzycy ze świata jazzu grają na rozstrojonych
pianinach i niczego to nie ujmuje ich przekazowi, to może
warto porzucić perfekcję i zobaczyć, czy stanie się coś rady-
kalnego – mówi. Poza konwencją odtwarzania przeszłości są
też jego interpretacje Bacha na pianinie elektrycznym, z to-
warzyszeniem orkiestry instrumentów historycznych Capella
Cracoviensis. – Gambijski artysta Buba Kuyateh spytał mnie
kiedyś: dlaczego chcecie grać tak, jak chciał Chopin? Ja śpie-
wam pieśni, które mają dwa i pół tysiąca lat, ale do głowy
by mi nie przyszło, żeby robić to tak, jak ktoś przede mną! To
bardzo ważna myśl – podkreśla Masecki. Dlatego nokturny
Chopina postanowił nagrać bez nut, odrywając się od pieczo-
łowitego śledzenia każdej wskazówki. – Chopin wiele zmie-
niał, na koncertach grał inaczej. Może nawet byłby zadowolo-
ny, gdyby widział, że to żyje – mówi Marcin. – A więc jednak
zależy ci, żeby był zadowolony! – łapię go za słowo. – Moim
celem jest to, żebyśmy my byli zadowoleni, ale myślę, że to nie
jest przeciw dziedzictwu. Chcę sprawdzać, czym fugi Bacha
są dzisiaj. Nie modlić się do nich, ale ich używać – odpowiada.
Podobnie myśli Masecki o przedwojennych polskich piosen-
kach. Chciałby, żeby funkcjonowały jak amerykańskie stan-
dardy jazzowe.
Z żoną, wokalistką, pisarką, artystką wideo i twórczy-
nią eklektycznych piosenek, założył w 2008 roku formację
ParisTetris, która nagrała dwie płyty. Dziś Marcin współpra-
cuje z jej zespołem Pictorial Candi. – Co jakiś czas odchodzę
i znów wracam – śmieje się. – Candi jest Bliźniakiem; pracu-
je tak, że jest spotkanie towarzyskie i przy okazji powstaje
muzyka. Ja jestem spod znaku Panny, więc nie mogę znieść,
kiedy ktoś się spóźnia na próbę albo nie jest przygotowany
idealnie. Mamy inne systemy pracy, ale jestem bardzo dum-
ny z żony. Nagrywa cudowne płyty, chętnie z nią koncertuję.
Kiedy rozmawiamy o pięknie w muzyce, wciąż powraca słowo
„spotkanie”. – Najlepsze, co wydarzyło się w XX wieku w mu-
zyce, wynikło z zetknięcia tradycji europejskiej i afrykańskiej,
poprzez Amerykę. Ja zawsze jestem między tymi tradycjami.
Jeśli trochę ściągnę europejską klasykę z piedestału, ona to
przetrwa. Koncerty muzyki klasycznej Masecki organizuje
przekornie w klubach, poza sterylnymi warunkami sal kon-
certowych. – Lubię skupienie i to doświadczenie, kiedy wiele
osób siedzi w ciszy i coś przeżywa, ale nie lubię myślenia, że
tylko tak można. Dziś od perfekcji piękniejsze jest to, co się
może między nami wydarzyć. Piękna jest teraźniejszość.
 VOGUE

MIŚKA MILLER-LOVEGROVE
Powrót
do wszystkiego,
za czym tęskniłam
tekst zdjęcia
GRZEGORZ WERONIKA
PIĄTEK ŁAWNICZAK

Dom Miśki
Miller-Lovegrove
w Kazimierzu
Dolnym. Obok:
Architektka
w domu przy
schodach
własnego
projektu.

Decyzję, by w Kazimierzu Dolnym na szesnastowiecznych murach faktorii

postawić dom, podjęła szybko. Ale sama budowa trwała latami. Architektka,
na co dzień mieszkająca w Londynie, najpierw realizowała zamówienia
klientów, a dom w Polsce czekał na swoją kolej.

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 203
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Miśka Miller-Lovegrove przy basenie

na dziedzińcu.
Na stronie obok, od góry: Widok z dachu
na zabytkową willę Potworowskich
projektu Jana Koszczyca-Witkiewicza
z 1910 roku; Styk szklanej elewacji
z betonowym murem oporowym; Widok
na ulicę Krakowską; Dziedziniec
z basenem i murem oporowym.

204

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

– Pewnego dnia, kiedy

budynek był prawie gotowy,
jakiś pan zapukał i spytał,
czy muzeum już otwarte
– opowiada Miśka Miller-
-Lovegrove, londyńska
architektka i designerka,
która swój drugi dom
stworzyła w Kazimierzu
Dolnym.
Żarty żartami, ale
turysta miał prawo czuć
się zdezorientowany.
Tak się tutaj nie buduje.
W Kazimierzu ceni się
przytulność i sielskość.
Czasami wręcz do granic
absurdu. Podejrzewam, że
dałoby się tu wcisnąć spore
bloki, pod warunkiem, że
nakryto by je spadzistym
dachem.
Miśka postąpiła na odwrót
– zaprojektowała budynek
dyskretny, ale bez
wątpienia współczesny.
W szesnastowieczną ruinę
wstawiła minimalistyczną
bryłę, która wychyla się
ponad obrys zabytkowych
murów szklaną
nadbudówką z wyjściem
na taras.
205

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Od góry, od lewej: Fotel Frighetto Landscape projektu Lovegrove Studio z 1998 roku; Stalowe lustro
projektu Oskara Zięty; Miśka Miller-Lovegrove; Fragment balustrady.

206

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

Od góry, od lewej: Łazienka na piętrze; Gospodyni w salonie; Zdjęcia ruiny faktorii rozłożone na stole
w salonie; Klatka schodowa DNA Staircase na tle oryginalnych murów.

207

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE

***
Warszawę od Kazimierza dzielą dwie
godziny bezpiecznej jazdy. Miśce powrót
do Polski zajął 12 lat.
W 1979 roku z dyplomem architek-
ta w kieszeni wyjechała do Londynu.
Na dyplomie figuruje Maria Miller, ale
rodzice od dziecka nazywali ją Miśką
i Marią jest już tylko w papierach.
czyli Architectural Association, wów-
czas jednej z najbardziej progresywnych
uczelni na świecie.
– Niedługo po moim wyjeździe zaczęła
się Solidarność. Wydawało się, że bę-
dzie coraz więcej swobody, że jeszcze
trochę i wrócę. Mówiłam beztrosko:
zobaczymy się w święta – opowiada.
Ale generał Jaruzelski miał inne pla-
ny. Wprowadzenie stanu wojennego od-
odwiedzić, ale ojca zobaczyła pierwszy
raz od wyjazdu.
– Odnawiałam przyjaźnie ze studiów.
Z tymi, którzy zostali, ale i z takimi
jak ja, którzy wyjechali, a teraz wraca-
li się rozejrzeć. Pokazywałam Rossowi
Polskę. On nigdy nie był w Europie
Wschodniej.
Musieli pojechać do Kazimierza Dolnego
– miasteczka ukrytego wśród zielonych

Na emigracji nie stała za barem, nie wy-
prowadzała niczyich psów. W biurach
architektonicznych było sporo pracy,
a jej zawód ma taką przewagę nad inny-
mi szacownymi profesjami, że stosunko-
wo łatwo go wykonywać w obcym kraju.
Język rysunku jest przecież uniwersal-
ny. Miśka miała jeszcze czas na studia.
Przez rok chodziła na zajęcia do AA,
cięło drogę powrotu. – Wtedy dotarło
do mnie, że to się może nigdy nie zmie-
nić, że muszę budować życie tam.
Tam zamieniło się w tu. W Londynie
z designerem Rossem Lovegrovem zało-
żyła i rodzinę, i pracownię – Lovegrove
Studio.
Do Polski przyjechała dopiero w 1991
roku. Matka zdołała ją w międzyczasie
ZDJĘCIA: WERONIKA ŁAWNICZAK; STYLIZACJA: JANEK KRYSZCZAK / ART FACES; WŁOSY: ŁUKASZ PYCIOR; MAKIJAŻ: ANNA STYKAŁA / SYSTEM MGMT; PRODUKCJA: ELA CZAJA; ASYSTENT PRODUKCJI: ZBYSZEK SZYMAŃCZYK.
wzgórz nad Wisłą, z brukowanym ryn-
kiem wznoszącym się ku renesansowej
farze, strzeżonego przez ruinę średnio-
wiecznego zamku. Artyści i architek-
ci pielgrzymują tu od paru pokoleń po
to, by uciec od zgiełku i pożyć fantazją
o idealnej polskiej prowincji.
***

Architektka
na tarasie.

Chodziło o to, by stworzyć dom o tej samej bryle, co dawna faktoria,

i jednocześnie nie rekonstruować nic na siłę. Różnica między zachowaną
a nową substancją powinna być wyraźna. Stąd przeszklona szczelina,
która podkreśla granicę. Stąd beton, stal, szkło.

208

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8

Kiedy Lovegrove’owie spacerowali po
Kazimierzu, zainteresowali się tajemni-
czą ruiną przy ulicy Krakowskiej prowa-
dzącej wzdłuż Wisły. Miśka pamiętała
ją z lat studenckich, kiedy przyjeżdżała
tu na plenery rysunkowe. Mury stały
jak dawniej, tylko bardziej zapuszczo-
ne. Budynek spłonął ponad sto lat temu
i nigdy nie doczekał się rekonstrukcji.
Tradycyjnie nazywało się go Faktorią
Angielską. Jakby stworzone dla pol-
sko-brytyjskiej pary, prawda? Według
legendy w XVI wieku była tu siedziba
angielskich kupców, którzy przyjeżdża-
li handlować do przeżywającego wtedy
swoją świetność Kazimierza.
Ruina działała na wyobraźnię, ale nie
była do kupienia – należała do miej-
scowego muzeum, które od lat nosiło
się z zamiarem jej odbudowy.
– Parę lat później pewna pani odzyskała
budynek i dotarła do nas.
To była szybka decyzja, ale przemyślana
– od paru lat chodziło im to po głowie.
Jednak dom powstawał niespiesznie.
– Lata dziewięćdziesiąte, dwutysięczne
to był bardzo intensywny czas – wspomi-
na Miśka. Ich studio projektowało meble
dla najważniejszych włoskich marek
– Moroso, Kartella, Luceplan, Artemide,
a także dla Hermanna Millera. Miśka
pracowała nad konceptualnymi projek-
tami architektonicznymi, takimi jak
prefabrykowany, samowystarczalny do-
mek Solar Seed albo wnętrza mediateki
w Sendai, dzieła Japończyka Toyo Ito.
Zamiast w Kazimierzu, zbudowali dom
z pracownią w Londynie, w zaadaptowa-
nym magazynie w Notting Hill.
***
Ale Polska zaczęła się upominać
o Miśkę, a Miśka o Polskę. Wyrastało
nowe pokolenie designerów, którzy chcie-
li zdobywać świat.
– Na targach w Mediolanie poznałam
Oskara Ziętę, który pokazywał autor-
ską koncepcję obiektów z dmuchanej
blachy – wspomina. W 2009 roku wraz
ze swoją współpracowniczką, Anką
Pietrzyk-Simone, założyła Creative
Project Foundation. – Najpierw, dzię-
ki Instytutowi Adama Mickiewicza,
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
VOGUE
otworzyłyśmy wystawę podczas London
Design Festival.
Na tej pierwszej – Young Creative
Poland pokazały wszystkich, którzy coś
znaczą we wzornictwie: Ziętę, Tomka
Rygalika, Maję Ganszyniec, Marysię
Jeglińską. Dzisiaj Zieta Prozessdesign
to międzynarodowa marka, a polerowa-
ny dysk projektu Oskara ozdobił salon
domu w Kazimierzu.
Na wernisaż przyszła Zaha Hadid.
Sensacja. A przecież to koleżanka
z Architectural Association.
Nową wersję ekspozycji pokazano
w 2010 roku na Triennale w Mediolanie.
Jednocześnie Miśka projektowała
już kolejną – Chcemy być nowocześni
w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Polska przypomniała sobie, że w PRL
miała wybitne wzornictwo. Kuratorki
wyciągnęły z magazynów zapomnianą
klasykę – futurystyczne fotele Romana
Modzelewskiego, tkaniny Ładu, cerami-
kę. Wystawę zobaczyło 36 tysięcy osób,
a Londyn przyjechał do Warszawy.
***
Drogi Miśki i Rossa od tamtego czasu
się rozeszły. Teraz architektka prowadzi
studio MM-L, pracuje na swoją markę.
Ostatnio wspólnie z francuską designer-
ką Mathilde Bretillot aranżowała tar-
gi Draw Art Fair w galerii Saatchiego
i ekspozycję Daydreaming with Stanley
Kubrick w Somerset House.
I wreszcie zbudowała dom w Kazimierzu.
Własny dom to dla większości architek-
tów/tek majsterkowanie po godzinach.
Praca dla klienta zawsze ma priorytet.
Realizacja trudnego konserwatorsko
i ambitnego konstrukcyjnie budyn-
ku na odległość to nie lada wyzwanie.
Zaprocentowały dawne przyjaźnie.
– Na miejscu projekt prowadziła pracow-
nia architekta Jerzego Bogusławskiego,
przyjaciela ze studiów. W Londynie
rozwijała go Małgosia Benedek, która
przyjechała pracować w moim studio.
Znałam jej rodzinę z polskich czasów.
Mimo upływu lat i udziału innych pro-
jektantów, zasadnicza koncepcja się nie
zmieniała. Chodziło o to, by stworzyć
dom o tej samej bryle, co dawna fakto-
209
ria, i jednocześnie nie rekonstruować
nic na siłę. Różnica między zachowaną
a nową substancją powinna być wyraź-
na. Stąd przeszklona szczelina, która
odcina dach od starych murów. Stąd be-
ton, stal, szkło. Stąd gładkie powierzch-
nie corianu, które osłaniają szachty
instalacyjne. Stąd różnica w wyglądzie
posadzki – w starszej części domu mar-
mur ma graficzny wzór, a w nowszej jest
idealnie biały.
– Były naciski, by rekonstruować fakto-
rię, ale nawet nie wiadomo dokładnie jak
wyglądała, więc po co udawać? – prze-
konuje Miśka i podkreśla: – Stworzyłam
tło dla XVI-wiecznej ruiny.
Dom to tło dla szacownych, kamiennych
murów i dla współczesnego designu, któ-
ry powoli zaczyna wypełniać wnętrza.
Niektóre elementy, jak okrągłe schody
DNA Staircase (nowa wersja projektu
zrealizowanego po raz pierwszy w lon-
dyńskim Lovegrove Studio) są na stałe,
ale urządzając dom dla siebie, archi-
tektka mogła też działać bardziej slow
– przymierzać, przestawiać, dopasowy-
wać. Kiedy przyjechałem tam zeszłego
lata, o ścianę salonu opierała się styro-
pianowa makieta kominka w naturalnej
skali projektu Romana, syna Miśki, też
architekta. Wkrótce zostanie odlany
już prawdziwy, żeliwny kominek.
Dom będzie też tłem dla propagowania
designu.
– Nasza fundacja realizuje projekt
International Design Expeditions – opo-
wiada Miśka. – Jedziemy z małą grup-
ką projektantów w określone miejsce,
poznajemy lokalne techniki rękodzieła,
pracujemy z rzemieślnikami. W ze-
szłym roku IDE było w Apulii, w tym
zajrzymy do środkowej Polski. Do mnie,
do Kazimierza też.
Dom architekta to prawie zawsze ma-
nifest, komunikat. Pytam więc Miśkę,
co chciała powiedzieć tym projektem.
– Chciałam pokazać szacunek dla kon-
tekstu. Dla starych murów, dla przyro-
dy. Określić moment, w którym powsta-
ła ta ingerencja i jej granice. Traktuję
to osobiście. Główny dom jest nadal
w Londynie, ale projekt w Kazimierzu
to mój symboliczny powrót do Polski,
do wszystkiego, za czym tęskniłam.
 VOGUE
rsvp

TOAST!
2019 rok kończyliśmy w wielkim
stylu – w Zachęcie, wspólnie
z Moët & Chandon, życząc naszym
partnerom i przyjaciołom,
żeby 2020 przyniósł jak najwięcej
sukcesów. Niespodzianką wieczoru
był występ chóru gospel, który
wprawił gości w szampański
nastrój.

1. Zachęta witała gości

w świątecznym wystroju.
2. Toast Moët & Chandon.
3. Sienna Gospel Choir.
4. Pianista Mateusz
Śmigaszewicz grał dla gości
na fortepianie Boston 215
marki Steinway & Sons.
5. Współgospodarzem
wieczoru była marka Moët
& Chandon. 6. Lucyna
Szymańska, agencja
D’Vision, i Anja Rubik.
7. Świąteczny toast wspólnie
z gośćmi wzniosły Justyna
Markiewicz z „Vogue
Polska” i Aleksandra
Klaman z Moët Hennessy.
8. Jakub Roskosz
i Jacquelina Mzee.
9. Zuza Kuczyńska.
10. Filip Niedenthal, „Vogue
3 Polska” i Jerzy Skolimowski.
11. Wnętrze Galerii Zachęta.

210

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

1
4

5 6

7 4 8 9

11

10

211

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

12 13

19

14 15

20 21

16 17

18 22 23

12. Dorota Paśniewska, GPoland, i Gizella Firinciogullari, Trufey. 13. Fotograf Marcin Tyszka i Daniela Agnelli, „Vogue Polska”. 14. Patrycja Hatalska
i Wojciech Bednarz, Vistula. 15. Magdalena Mousson-Lestang i Mateusz Motyczyński, Lilou. 16. Ilona Majer i Rafał Michalak z MMC oraz Joanna
Horodyńska. 17. Michał Bielecki i Anna Bober, Orbico Salon Professional, oraz fotograf Marcin Kempski. 18. Milena Inglot, Antoni Płuciennik, Anna
Mich, Grzegorz Inglot. 19. Zespół Moët Hennessy Polska: Mirosław Izdebski, Wojciech Sasyn, Karol Droździk, Aleksandra Klaman, Łukasz Kielak,
Anna Komierowska, Jacek Głuchowski. 20. Dziennikarz Mateusz Hładki, Blanka Jordan i Zuzanna Wachowiak, Bizuu. 21. O katering zadbała firma

212

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

27

24 25 26

28 29 30 31 32 33
ZDJĘCIA: MARCIN KONTRAKTEWICZ, PIOTR SADOWSKI.

34 35 36 37 38 39

Belvedere. 22. Projektanci Mariusz Brzozowski i Marcin Paprocki oraz Robert Kupisz z Joanną Horodyńską. 23. W telewizorach LG można było oglądać
backstage sesji „Vogue Polska”. 24. Karolina Gruszecka, „Vogue Polska”. 25. Dawid Woliński. 26. Jessica Mercedes Kirschner. 27. Anda Rottenberg
i Kasia Kulczyk, „Vogue Polska”. 28. Zofia Chylak. 29. Agata Krysiak, Ammalfi Fashion. 30. Izabela Janachowska. 31. Kacper Studencki, BMW Polska.
32. Agnieszka Grochowska. 33. Gosia Baczyńska. 34. Ania Kuczyńska. 35. Fotografka Zuza Krajewska. 36. Modelka Michalina Gutknecht. 37. Dorota
Weka, Cisowianka Perlage. 38. Joanna Kulig. 39. Kamil Nożyński.

213

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

2 3

4 5

PREMIERA APLIKACJI MOBILNEJ

1

VOGUE POLSKA
1. Gospodyni wydarzenia Hanna Rydlewska. 2. Mateusz Grupa, BMW Polska. 3. O przyjemny nastrój zadbała marka Acqua di Parma. 4, 5. Premiera
aplikacji odbyła się we wnętrzach domu handlowego Mysia 3.

214

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

7 8

25 listopada w obecności partnerów biznesowych, przyjaciół redakcji oraz influencerów,

zaprezentowaliśmy aplikację mobilną „Vogue Polska”. O nowym produkcie w naszym portfolio
opowiedziała dyrektor działu Digital Hanna Rydlewska, pokazała też, jak z niego korzystać,
goście mogli m.in. posłuchać podcastów przygotowanych we współpracy ze Storytel.

6. Zespół Vogue.pl: Bartosz Gorzejewski, Julia Właszczuk, Katarzyna Pietrewicz-Żero, Anna Konieczyńska-Dobrosielska, Basia Czyżewska,
Hanna Rydlewska, Michalina Murawska, Bartosz Majkowski, Agata Wojtczak. 7. Partnerem wydarzenia była firma BMW Polska, która zaprezentowała
nowy model BMW serii 1. 8. Trendwatcherka dr Agnieszka Polkowska.

215

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

9 10 11 12 13

14 15 16 17 18

19 20 21 22

Nie zapomnieliśmy o prenumeratorach magazynu, którzy za pośrednictwem aplikacji

mają dostęp do treści premium, w tym artykułów z zagranicznych edycji „Vogue’a”.
Dostają również pierwszeństwo lektury wybranych tekstów oraz zniżki na zakupy
u najlepszych marek. Wydarzeniu towarzyszyła minikonferencja z udziałem ekspertów.
9. Kacper Studencki, BMW Polska. 10. Justyna Kopińska i Rafał Zub. 11. Blogerka Gosia Boy. 12. Filip Niedenthal, Hanna Rydlewska i Justyna
Markiewicz, „Vogue Polska”. 13. Małgorzata Bela i Kasia Kulczyk, „Vogue Polska”. 14. Jacek Jelonek, Prêt-à-Porter PR i Anna Bober, Orbico Salon
Professional. 15. Dziennikarka i blogerka Harel, Ewa Kowalewska-Kondrat. 16. Influencerka Olivia Kijo i Michalina Murawska. 17. Katarzyna Sosińska,
Longines, Szymon Machnikowski, „Vogue Polska”, oraz Patrycja Hatalska, Vistula. 18. Kacper Słoma, Lilou. 19. Agnieszka Polkowska, Julia Przybora
„Bosski”, influencerka Anna Grunwald i Luiza Kubis, Lui Store. 20. Joanna Łodygowska, Dr Irena Eris. 21. Anda Rottenberg, „Vogue Polska”.
22. Karolina Kocińska i Dionizy Wincenty Płaczkowski, Yes.

216

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

23 24 25

26 27 28

29 30 31
ZDJĘCIA: MARCIN KONTRAKTEWICZ, LUKA ŁUKASIAK.

O nowym pokoleniu odbiorców mediów opowiedziała badaczka trendów dr Agnieszka

Polkowska. Mateusz Grupa z BMW poruszył temat mobilnej technologii przyszłości.
Marta i Łukasz Wyglądała z e-com.house przybliżyli gościom świat aplikacji i próbowali
odpowiedzieć na pytanie, jak bardzo jesteśmy «mobilni».

23. Kawę i donuty serwował Mod. 24. Hanna Rydlewska. 25. Katarzyna Sosińska, Longines, Dorota Paśniewska, GPoland, Patrycja Hatalska, Vistula,
i Wioleta Maląg, Longines. 26. Partnerem wydarzenia była marka Cisowianka Perlage. 27. Z lewej: Milena Inglot. 28. Emilia Sawicka, Omega.
29. Pierwszy rząd – ekipa Vogue.pl, to oni pracowali nad aplikacją. 30. Kacper Studencki, BMW Polska i Katarzyna Paszkowska, Calzedonia.
31. Łukasz i Marta Wyglądała, e-com.house, w środku Warynia Grela, GaliLu.

217

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

1 2 3

ROLLS-ROYCE pod koniec listopada zaprosił nas na wyjazd do Modeny,

którego celem była nie tylko prezentacja najnowszego modelu marki, SUV-a Cullinan Black
Badge, ale i zwiedzanie okolicy. Odwiedziliśmy m.in. lokalnych producentów parmezanu
i tradycyjnego octu balsamicznego. Mieliśmy również przyjemność zjeść dziewięciodaniową kolację
w nowej filii sławnej restauracji Massimo Bottury – Osterii Francescany, mieszczącej się w jego
hotelu Casa Maria Luigia, gdzie też nocowaliśmy. Żona Bottury, Lara Gilmore, ugościła nas tam
jak rodzinę, zabawiając w kuchni opowieściami.
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

1. Wizyta u Hombre, producenta Parmigiano Reggiano. 2. Acetaia del Cristo – ocet balsamiczny wytwarzany od czterech pokoleń przez
jedną rodzinę tą samą tradycyjną metodą. 3. The Crunchy Part of the Lasagna to jedno z dziewięciu dań kolacji w Osteria Francescana.
Bottura wspominał, że w dzieciństwie najbardziej pożądaną częścią była ta z rogu, przypieczona; osobno makaron (w formie czipsa), osobno
beszamel, osobno ragoût. 4. Rolls-Royce Cullinan, w tle Casa Maria Luigia. 5. W holu Casa Maria Luigia wisi tryptyk Aia Weiweia ułożony z lego.
6. Rolls-Royce Wraith na dziedzińcu Casa Maria Luigia. 7. Rolls-Royce Ghost. 8. Wraith na modeńskich drogach. 9. Filip Niedenthal, „Vogue Polska”,
i Wraith, w miejscowości Polinago.

218

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

219

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
rsvp

1 2

3 5

MODOWY WEEKEND U Bogusława Hersego ubierały

się trzy pokolenia warszawianek i warszawiaków. Choć firmę zamknięto w 1936 roku,
Muzeum Warszawy pielęgnuje pamięć o ważnych obywatelach stolicy. Premierze książki
autorstwa kuratorki Gabinetu Ubiorów, Agnieszki Dąbrowskiej, „Herse. Warszawski dom
ZDJĘCIA: MUZEUM WARSZAWY.

mody”, towarzyszyła wystawa strojów, spotkanie ze współczesnymi projektantami oraz

warsztaty dziennikarstwa i ilustracji mody.
1. Premiera książki. O wpływie marki Herse na współczesnych projektantów rozmawiali Anna Konieczyńska-Dobrosielska, redaktorka
Vogue.pl, Agnieszka Dąbrowska, historyczka sztuki, kuratorka Gabinetu Ubiorów w Muzeum Warszawy i autorka książki, Ewa Krajewska,
dziennikarka mody, oraz Adam Leja, historyk sztuki i kolekcjoner mody. 2. Jan Górski, spadkobierca rodziny Hersów. 3. Pracowniczki
Muzeum Warszawy z książką Herse. Warszawski dom mody. 4. Adam Leja z Agnieszką Dąbrowską.

220

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 WYKUP
PRENUMERATĘ
i zyskaj dostęp
do ekskluzywnych treści
w aplikacji Vogue Polska

Najciekawsze
teksty
z zagranicznych
edycji

Podcasty

Pierwszeństwo
lektury wybranych
artykułów

Bonusy, rabaty
i konkursy

Prywatne cyfrowe
archiwum
z e-wydaniami
magazynu

Pobierz aplikację Vogue Polska z

PRENUMERATA: PÓŁROCZNA ROCZNA DWULETNIA

(darmowa przesyłka) 85,00 zł / 6 wydań 135,00 zł / 11 wydań 260,00 zł / 22 wydania
w prenumeracie zagranicznej: 260,80 zł w prenumeracie zagranicznej: 457,30 zł w prenumeracie zagranicznej: 904,60 zł

na stronie internetowej sklep.vogue.pl, mailowo: prenumerata@vogue.pl

ZAMÓW PRENUMERATĘ MAGAZYNU „VOGUE POLSKA”, A ZYSKASZ DOSTĘP RÓWNIEŻ DO BEZPŁATNYCH E-WYDAŃ.

KOLEJNY NUMER 13 LUTEGO

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
horoskop: luty

Słońce w znaku WODNIKA sprawi, że zatęsknimy za światem bez ograniczeń.

W pracy dobry czas na nowatorskie pomysły i gorące dyskusje. Do rachunków czy
porządków nikt nie będzie miał teraz głowy. Od 7.02 Wenus w gorącym Baranie
wyciągnie nas na randki i imprezy, ale uważajmy, bo pełnia 9.02 to dzień,
w którym różne sekrety mogą wyjść na jaw. Od 19.02 spokojniej, Słońce
w Rybach nie zachęca do ryzyka. Poczujemy, że czas zająć się domem, a nów 23.02
zachęci do duchowych poszukiwań.
tekst MIŁOSŁAWA KROGULSKA, IZABELA PODLASKA-KONKEL
ilustracja MARYSIA MASTALERZ

WODNIK, 21.01 – 19.02 BLIŹNIĘTA, 21.05 – 20.06 WAGA, 24.09 – 23.10

Przed tobą mnóstwo sukcesów, tylko nie
trać czasu na pogaduszki. Słońce pomoże ci
wytyczyć nowe cele, ale możesz mieć wrażenie,
że wszystko dzieje się za szybko i tracisz
kontrolę. Poćwicz jogę lub mindfulness,
a uspokoisz myśli i łatwiej będzie działać.
Od 7.02 Wenus doda ci uroku, a samotnym
Wodnikom przyszykuje niespodziewaną
randkę. Warto spotkać się z kimś, kto
od dawna namawia cię na kawę lub spacer.
Od 16.02 nabierzesz ochoty, by zadbać o dom.
Kupuj piękne rzeczy i ciesz się nimi razem
z bliskimi.
RYBY, 20.02 – 20.03
Merkury przyniesie mnóstwo ciekawych, nawet
szokujących wiadomości, będziesz doradzać
przyjaciołom. Bez ciebie nie dadzą sobie
rady, ale bądź wyrozumiały dla ich błędów.
Zamiast krytykować, wspieraj. W pracy Wenus
pomoże ci dyplomatycznie pozałatwiać trudne
sprawy, dzięki czemu zyskasz więcej spokoju
i pieniędzy. Od 19.02 Słońce podsunie jeszcze
lepsze pomysły. 23.02, podczas nowiu, słuchaj
intuicji i pamiętaj, że marzenia mogą się
spełnić. Warto też pod koniec lutego pojechać
gdzieś, gdzie jest piękna zima i odpocząć.
BARAN, 21.03 – 20.04
Załatw to, co najważniejsze i uciekaj na ferie.
Mars sprawi, że będziesz silny i odważny,
a na nartach uchroni cię przed wypadkami.
Od 7.02 Wenus pomoże zawierać niezwykłe
znajomości, a samotnym Baranom szykuje
interesujące spotkanie. Korzystaj z okazji,
bo teraz masz najwięcej szczęścia z całego
zodiaku. W drugiej połowie miesiąca lepsza
passa dla spraw zawodowych. Konflikt
lub problem, który trochę cię martwił, okaże
się łatwy do rozwiązania. Ktoś ważny
i wpływowy wreszcie stanie po twojej stronie.
Masz przed sobą niezwykły miesiąc.
Słońce zachęci cię do odkrywania nowych
zainteresowań. Szukaj tego, co pasjonujące,
zamiast martwić się starymi problemami.
Jeśli pojawią się kłopoty, przyjaciele pomogą
szybko się ich pozbyć. Od 7.02 Wenus zapewni
ci dobry humor i doda odwagi w miłości.
Śmiało szukaj swojej drugiej połowy, ale nie
lituj się nad dawnymi narzeczonymi. Od 17.02
różne osoby z przeszłości mogą znów stanąć
na twojej drodze. Nie trać czasu na wyjaśnienia,
co było, minęło.
RAK, 21.06 – 22.07
Zadbasz o pieniądze, a kiedy już zrobisz
porządek w rachunkach, pomyślisz
o przyjemnościach. Sobota z książką czy
wyjazd na weekend? Merkury pomoże ci
rozstrzygnąć te dylematy i pogodzić różne
potrzeby. Luty okaże się całkiem przyjemnym
miesiącem, ale od 16.02 Mars przyniesie więcej
obowiązków. Nie wyręczaj tych, którzy na to
nie zasługują, bo stracisz zapał do ciekawszych
zadań. Zadbaj też o zdrowie, jeśli poczujesz,
że łapie cię grypa, bez wyrzutów sumienia
poleż w łóżku. Po nowiu 23.02 przybędzie ci
sił i entuzjazmu.
LEW, 23.07 – 23.08
Szykuje się więcej towarzyskich atrakcji,
zaproszeń na imprezy i premiery. Bywaj, bo
Słońce ułatwi zawieranie ważnych znajomości.
Nie oszczędzaj, teraz potrzebujesz więcej
luksusu. Na szczęście Wenus pomoże ci
zarabiać, szczególnie jeśli zajmujesz się sztuką
lub działalnością intelektualną.
Od 16.02 łatwiej znajdziesz czas dla rodziny.
Pomożesz bliskim w codziennych sprawach,
ale pod koniec miesiąca znowu pojawią się
znajomi, tym razem z zaproszeniem na wyjazd.
Jedź, Wenus sprzyja zabawie i miłości.
Przekonasz się, że masz na kogo liczyć.
Słońce sprzyja współpracy, a od 7.02 Wenus
rozkręci życie miłosne. Koniec nudy czy
samotności! Baw się, to najlepszy czas, żeby
wyjść z cienia. Także modowe i artystyczne
eksperymenty teraz skończą się sukcesem,
więc śmiało szukaj swojego stylu. Od 16.02
zwróć uwagę na sprawy zawodowe. Mars
podgrzeje rywalizację o ważne zlecenie, a ty
odważnie staniesz do walki. Przedstawisz
niestandardowe pomysły i decydenci
postawią właśnie na ciebie.
SKORPION, 24.10 – 22.11
Potrzebujesz ciszy, spokoju i czasu tylko dla
siebie. Z przyjemnością posiedzisz w domu,
a Merkury sprawi, że nie będziesz się
nudzić. Książki, seriale i hobby pochłoną cię
bez reszty. W miłości spokojnie, a partner
zrozumie, że nie o wszystkim chcesz
rozmawiać. Od 23.02 więcej zawodowych
sukcesów, m.in. dlatego, że szef odkurzy
twoje dawne pomysły. Jowisz pomoże ci
więcej zarobić, więc masz o co walczyć.
Po nowiu 23.02 szykują się też atrakcje
towarzyskie.
STRZELEC, 23.11 – 21.12
Mars zapewni ci siłę do działania, ale nie
wszystkim będzie się podobać, że masz
tyle nowych pomysłów. Unikaj dyskusji
z osobami, które wszystkich krytykują,
bo stracisz zapał do działania. Skoncentruj
się na tym, co może przynieść największy
sukces, a Słońce pomoże ci osiągnąć cel.
W miłości zrobi się gorąco i namiętnie,
od 7.02 Wenus zadba także o wielkie wyjścia
i niezwykłe imprezy. Od 16.02 znajdziesz
więcej czasu na swoje zainteresowania,
artystyczne dusze poczują przypływ
natchnienia.

BYK, 21.04 – 20.05 PANNA, 24.08 – 23.09 KOZIOROŻEC, 22.12 – 20.01

Będzie o tobie głośno. Za sprawą Słońca
zechcesz się chwalić swoimi talentami,
także artystycznymi. Rozwijaj pasje i dziel się
nimi z innymi, a będziesz miał jeszcze lepszy
humor. Merkury sprzyja błyskawicz-
nej nauce, a w podróży pomoże ci trafić
w ciekawe miejsce. Od 16.02 Mars zachęci cię,
żeby zadbać o kondycję i szybko wyro-
bisz wspaniałą formę. W miłości dopiero
koniec lutego sprzyja nowym podbojom.
Niewiele osób oprze się twojemu urokowi,
a partner wyzna, że właśnie z tobą jest
mu najlepiej.
Merkury podrzuci ci doskonałe pomysły
jak spędzać wolny czas. Zajmiesz się
organizacją imprez lub wyjazdów, a przyjaciele
będą ci dziękować. W pracy zabłyśniesz
kreatywnością, ale licz się z tym, że niektórzy
mogą cię naśladować. Taka jest cena
popularności, więc znoś to godnie, zamiast się
złościć. Od 16.02 Mars zachęci cię do sportu
i nawet jeśli nigdy nie ćwiczyłeś, znajdziesz
swoją dyscyplinę. W miłości bez wstrząsów,
choć dzięki Jowiszowi samotne Panny mają
szansę na nowy flirt. Zacznie się spokojnie, po
nowiu 23.02 będziesz bardziej zdecydowany.
Odkryjesz, ilu rzeczy jeszcze nie potrafisz,
i z radością zabierzesz się do nauki. Merkury
pomoże ci poszerzać horyzonty, a Jowisz
sprawi, że będziesz mieć entuzjazm
do działania i szczęście do nauczycieli.
Od 16.02 Mars przyniesie jeszcze więcej
nowych pomysłów i nie zechcesz czekać z ich
realizacją. Trudno będzie za tobą nadążyć,
dlatego działaj samodzielnie i nie licz na
innych. Pełnia 9.02 przypomni ci, że miłość
też jest ważna. Zorganizuj coś specjalnego,
bo partner zacznie narzekać, że jest
na bocznym torze.

223

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 BELVEDERE W VOGUE

SZTUKA MIESZANIA KOKTAJLI łączy barmanów na całym świecie. Belvedere Collective uruchomił w 30

KOLEKTYW
ŹRÓDŁEM

B INSPIRACJI
elvedere to już
nie tylko marka wódki produkowanej na bazie
żyta od 1993 roku, teraz to również Kolektyw
stworzony przez dziewięciu słynnych barmanów
pochodzących z różnych zakątków świata. Łączy
ich i zawodowa, i przyjacielska nić porozumienia.
Mają wspólny cel, reprezentując różne style, kul-
tury, techniki pracy, chcą dzielić się doświadcze-
niem między sobą i za pośrednictwem interneto- 224
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 BELVEDERE W VOGUE

krajach platformę, na której będzie można wymieniać się doświadczeniami i rozwijać zawodowe umiejętności.

wej platformy tworzyć spójne programy szkoleń
i warsztatów dla barmanów w krajach, w których
pracują na co dzień. W Belvedere Collective mamy
członków-założycieli ze Szkocji, Anglii, Irlandii,
Francji, Nowej Zelandii, Szwecji, Niemiec,
Singapuru i Polski.
Z okazji inauguracji Kolektywu barmani po-
stanowili zaproponować autorskie wersje ośmiu
klasycznych drinków, takich jak Martini, Sour,
Collins, Caipiroska czy Daisy. Wszystkich obo-
wiązywał kodeks Belvedere: mieli wykorzystać
świeże, najlepiej sezonowe składniki, użyć jak
najmniej cukru lub ewentualnie dodać naturalne
substancje słodzące i oczywiście w sercu koktaj-
lu „umieścić” żytni trunek. Każdy z barmanów
sięgał po lokalne dla swojego kraju ingrediencje
i korzystał z własnych technik, w efekcie powstały
72 oryginalne receptury. Warto wspomnieć pol-
ski wkład w Belvedere Collective i księgę koktajli.
Tomek Małek stanął za barem w 2003 roku, dziś
jest najbardziej utytułowanym flairowym bar-
manem na świecie. Reprezentował Polskę na 185
konkursach, z których wygrał aż 65, w tym sze-
ściokrotnie zdobył tytuł mistrza świata Flair. Dla
niewtajemniczonych – Flair to sztuka przyrzą-
dzania koktajlu, której towarzyszy efektowne po-
sługiwanie się butelkami i przyrządami barmań-
skimi w rytm odpowiedniej muzyki.
Polska zima, Warszawski grzaniec i Słony kar-
mel to trzy z ośmiu jego interpretacji klasy-
ków. Dziś Małek stoi na czele dwóch zespołów
barmańskich w warszawskich Domu Wódki
i The Roots Cocktail Bar & More, barze, któ-
ry w 2019 roku znalazł się w rankingu najlep-
szych lokali na świecie według prestiżowego
50 Best Discovery.

Słony karmel
40 ml wódki Belvedere
20 ml soku z cytryny
10 ml syropu rumiankowego
20 ml „B-słony karmel”*
2 szczypty gorzkiej czekolady
skórka pomarańczowa (twist)

Zmieszać składniki w shakerze, potem zmieszać

Warszawski grzaniec
40 ml wódki Belvedere
20 ml miodu pitnego
15 ml soku z cytryny
15 ml soku z pomarańczy
1 łyżeczka marmolady z gorzkiej
pomarańczy
piwo żytnie
do przystrojenia: plasterek suszonej
pomarańczy, laska cynamonu i tarta
gałka muszkatołowa
Zmieszać składniki i podgrzać,
podawać w kuflu, przystroić plasterkami
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.
z lodem, dwa razy odcedzić do schłodzonej
szklanki koktajlowej i przystroić twistem
ze skórki pomarańczowej.
*„B-słony karmel”: zmieszać 3 łyżeczki cukru
z 1 łyżeczką cukru migdałowego i połową łyżeczki
sproszkowanej wanilii. Delikatnie podgrzać,
do rozpuszczenia i gotować minutę, dodać 50 ml
śmietany 30% i gotować 2 minuty na mniejszym
ogniu. Dołożyć 2 łyżeczki masła orzechowego
Polska zima
i 2 łyżeczki soli morskiej. 35 ml wódki Belvedere „Winter”*
Dobrze wymieszać, ostudzić. 25 ml carpano rosso
15 ml miodu pitnego
5 ml absyntu
skórka pomarańczy (twist)
Wymieszać składniki, wlać drink
do szklanki na kostki lodu i przystroić
twistem ze skórki pomarańczy.
*Belvedere „Winter”: 100 g wędzonych
śliwek, 75 g wędzonych gruszek,
50 g wędzonych jabłek i 25 g
suszonych jabłek zalać butelką wódki

suszonej pomarańczy, laską cynamonu Belvedere i zostawić na 4 godz.

i tartą gałką muszkatołową. Przecedzić.

225

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
zakupy

tekst
EWELINA
DZIEWIELA,
URSZULA
ZWIEFKA

Black Badge to Rolls-Royce’y tworzone w fabryce

w Goodwood, jako mroczniejsze, mocniejsze
i odważniejsze alter ego modeli Wraith, Ghost
i Dawn. Teraz do rodziny dołączył Black Badge
Cullinan* – najmroczniejszy czarny diament
oznaczony znakiem nieskończoności. Chociaż klienci
mogą wybrać z palety 44 tys. kolorów samochodu
albo zaprojektować własny, najpewniej wielu postawi
na klasyczną dla serii czerń. Jest uzyskiwana przez
naprzemienne nakładanie wielu warstw farby
i lakieru oraz dziesięciokrotne ręczne polerowanie

Ż
powierzchni. Dodatkowym wykończeniem jest
Coachline, czyli ręcznie malowana żółta linia
ciągnąca się przez całą długość pojazdu.
*Cullinan to nazwa największego i najczystszego diamentu,
jaki kiedykolwiek znaleziono.

yli wśród róż nie znali

burz, to rzecz zupełnie pewna”.
Nie wiadomo, czy François
Demachy, perfumiarz Diora
słuchał tej kołysanki, ale skom-
ponował zapach idealnie pasujący
do jej fragmentu. „Tworząc Miss
Dior Rose N’Roses pragnąłem
odtworzyć emocje wywołane ob-
fitością i przepychem kwiatów,
podziw dla potęgi natury, który
czułem w dzieciństwie, na widok
kwitnących, majowych pól. Róża
oznacza dla mnie tamto oczaro-
wanie” – powiedział Demachy.
Żeby znów je poczuć, do promien-
nej róży z Grasse i pełnej życia
damasceńskiej dodał jeszcze różę
bułgarską i turecką. Kwiatową
słodycz orzeźwił akcentami
cytrusowymi. dior.com
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE.

Zjawiskowe loki czy naturalne fale? Jedne i drugie można teraz zrobić samodzielnie, szybko i bez niszczenia włosów. W odróżnieniu od tradycyj-
nych urządzeń do stylizacji Dyson Airwrap Styler zamiast bardzo wysokiej temperatury wykorzystuje połączenie kontrolowanego ciepła z silnym
strumieniem powietrza. dyson.pl

226

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Inspiracją Serum z wi- Płaszcz Maxi Kimono
do stworzenia taminą C od Risk został uszyty
nowej butelki wycisza, z materiału posiadającego
dla górskiej wygładza i roz- certyfikat Global Recycled
wody źródlanej świetla skórę. Standard, utkanego spe-
Żywiec Zdrój Wzmacnia cjalnie na zamówienie
były malowni- też barierę polskiej marki.
cze krajobrazy ochronną uod- riskmadeinwarsaw.com
Żywiecczyzny. parniając cerę
zywiec-zdroj.pl na działanie
czynników
zewnętrznych.
clochee.com

HE Concept Store to w hotelu Raffles

Europejskim butik, który oferuje wybór
ubrań, dodatków pięknych przedmiotów
najlepszych polskich projektantów mody,
artystów i designerów. Można w nim kupić
m.in. torebki Mandel Store, biżuterię Berries
& Co. i sukienki Macieja Zienia.

WEGAŃSKIE
KOSMETYKI GOLD
HAIR PROFESSIONAL
WZMACNIAJĄ WŁOSY
OD WEWNĄTRZ,
MOCNO JE NAWILŻAJĄ
I CHRONIĄ PRZED
DZIAŁANIEM
PROMIENIOWANIA UV.
GOLDPOLSKA.PL

Eks-modelka Melissa Szmaragdowa zieleń Zegarek Rado

Odabash zamiast najpiękniej wygląda Captain Cook nawią-
poszukiwać idealnego na materiałach, które zuje do modelu z 1962
bikini założyła wła- połyskują i dodają ko- roku. Wykonany
sną markę z kostiu- lorowi głębi. Dlatego został z materiału
mami. Dzisiaj noszą marka Hexeline Ceramos® – połącze-
je m.in. Kate Moss wybrała efektowną nia lekkiej ceramiki
i Cindy Crawford. taftę. high-tech ze stopem
ammalfi.com hexe.com.pl metalu. rado.com

227

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 VOGUE
do zobaczenia

Zdjęcie Johna
Cowana z sesji
Gdy modelka ANTONIA BIOECKESTEYN, otulona w płaszcz
THE GIRL WHO GEORGE’A KAPLANA z białych strusich piór i w czapie HALSTONA,
WENT OUT INTO
THE COLD coraz bardziej się wychładzała, stojąc pośrodku lodowej tundry na wyspie
stylizowanej przez
Mary Kruming.
Cornwallisa, aparaty HASSELBLAD niewzruszenie zamarzały.
„Vogue” W obliczu ekscytujących wypraw i ekspedycji badawczych lat 60., świeżo
amerykański,
listopad, 1964 rok. mianowana naczelna amerykańskiego „Vogue’a”, DIANA VREELAND,
nie mogła odmówić sobie wysłania ekipy za koło podbiegunowe,
do kanadyjskiej prowincji Nunavut.
Serca konnych jeźdźców, strzegących planu przed niedźwiedziami,
rozgrzewał widok białej królowej, a sprzęt musiał wreszcie poddać się ZDJĘCIE: CONDÉ NAST COLLECTION / GETTY IMAGES POLAND.

gorącej energii fotografa JOHNA COWANA – gwiazdy swingującego

228
Londynu, który notabene stał się jedną z inspiracji MICHELANGELO
ANTONIONIEGO dla postaci głównego bohatera filmu „Powiększenie”.

tekst
MARYSIA
MASTALERZ

32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
 Prelegenci: Zobacz najnowszych prelegentów na
cniluxury.com

va Barrère
Vodiano Hubert styczny,
Natalia odelka
Superm opka r arty
Dyrekto sage
i filandtr Le

Kronthal
er e Meier
Andreas kreatywny, ier i Luci
r Luke Me rzy kreatywni,
D yre kto ood Dyrekto
e Westw Jil Sande
r
Vivienn 29-30 kwietnia 2020, Wiedeń, Austria

NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIE DLA LIDERÓW

BRANŻY DÓBR LUKSUSOWYCH
500 decydentów, innowatorów, kreatorów i przedstawicieli biznesu w branży
e dóbr luksusowych i mody spotka się w austriackim Wiedniu celem omówienia
nowdon uquesn
David S owdon, Hon. Poulit-D
Hélène CEO, kwestii istotnych dla globalnego przemysłu luksusowego i mody.
of Sn MEA
The Earl cy, Christie’s E ron
niczą Bouche
Przewod
Program konferencji obejmuje Tematyka wydarzenia:
badanie znaczenia Europy Środkowej • Definicja „luksusu”
i Wschodniej jako nowego rynku • Inkluzywność rozmiarów na rynku
konsumentów dóbr luksusowych, dóbr luksusowych
a także źródła dynamicznej i
innowacyjnej kreatywności. Prelegenci • Rynek dóbr luksusowych i mody
omówią również najważniejsze tematy w Europie Środkowej i Wschodniej
Mugler w zakresie technologii, inkluzywności • Związek pomiędzy handlem
Thierry Gvasalia
Manfred Guram ałożyciel, i tworzeniem
spółz
CEO i w MENTS
i zrównoważonego rozwoju oraz rolę
VETE rzemiosła w epoce cyfrowej. • Zrównoważony rozwój w branży
luksusowej

Więcej informacji i bilety są dostępne na:

CNILuxury.com | +44 20 7152 3472

y-Levi ebber
a Ramsa Lynne W ądzający, @CNILuxury @SuzyMenkesVogue #CNILux
Natach r kreatywny, zarz
yrekto ektor
D Dyr inaldi
Chloé Marina R

PRZY WSPÓŁPRACY Z: PARTNER MIASTA:

sa
uber
Joerg Z r, uel Albe
José Man– marki, rynki
Kreato nt
uri Prezyde racje, Puig
Noonoo i ope SPONSORZY WYDARZENIA:

nkes
o Suzy Me r,
rragam Redakto ional
James Fe s i dyrektor ternat Aby uzyskać szczegółowe informacje na
W icep reze u , Vogue In
rodukt
marki i p amo Group
rrag
temat spółek handlowych, prosimy o kontakt
re Fe
Salvato na adres clare.casey@condenastint.com
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8
32b3d3ae-d1db-4348-8679-c0f8f637e6c8