Elektromiyografi (EMG) nedir?

EMG (elektromiyografi) ya da diğer adıyla ENMG (elektronöromiyografi);

elektro (elektriksel), nöro (sinir), miyo (kas) ve grafi (yazı) terimlerinin kısa
yazılışıyla ifade edilmektedir. Elektromiyografi, kasların doğal elektriksel
aktivitesini ölçmek için kullanılan bir testtir. EMG sayesinde hastalığın
nedeni kaslarda mı, yoksa kasları besleyen sinirlerde mi olduğu belirlenir.
EMG, sinirlerde ortaya çıkan işlev bozukluklarını belirmek, sinir ve kasları
etkileyen hastalıkları teşhis etmek ya da hasarların şiddetini tespit etmek
için yapılan bir yöntemdir.

Elektromiyografi nasıl yapılır?

EMG işlemi sırasında özel bir cihaz ve elektrotlar aracılığıyla kas ve
sinirlerden gelen uyarılar dijital ortama veri halinde aktarılmaktadır. Dijital
ortamdaki veriler nörologlar tarafından yorumlanmakta ve herhangi bir
anormallik durumunun olup olmadığı değerlendirilmektedir. EMG’nin
yapılması iki aşamadan oluşmaktadır. Elektrotların cilde yapıştırıldığı yüzey
EMG’si ve iğne elektrotunun kas içine girdiği iğne EMG’si olarak iki
aşamaya ayrılmaktadır. İlk aşamada sinir iletim durumu belirlenmektedir.
Bunun için, hastanın kol veya bacaklarına iletken madde sürülerek
kaydedici kablolar bağlanmakta ve uyarıcı elektrot aracılığı ile elektriksel
uyarılar verilmektedir. Kaydedici kablolar elde edilen verileri bilgisayara
aktarmakta, veriler dijital ortamda işlenmekte ve bilgisayarın ekranına
yansıtılmaktadır. Böylece, ortaya çıkan dalga ve grafikler yardımı ile
sinirlerin hızlarına, kalınlıklarına ve bazı diğer özelliklerine bakılmaktadır.
Uyarı sinyali kişiyi rahatsız etmeyecek düzeyde gönderilmektedir. Bu işlemi
yapan nöroloji hekimi gerek gördüğü takdirde ikinci aşamaya, yani iğne
EMG’ye geçmektedir. İkinci aşamada ise iğne yardımıyla kasların elektriksel
faaliyeti incelenmektedir. İğne EMG sırasında belirli kaslara steril iğne
batırılarak, kasın istirahatta ve kasılı haldeki durumu incelenmektedir.
Elektrot çeşitleri
Değişik amaçlara göre kullanılan elektrot çeşitleri aşağıdaki şekilde
Gruplandırılabilir ;

- Yüzey Elektrotları
a) Metal Plaka Elektrotları
b) Emici Düzenli (Vakum Pompalı) Elektrotlar
c) Gezici Tipten Elektrotlar

d) Tümüyle Atılabilir Elektrotlar

e) Bükülebilir Elektrotlar
f) Kuru Elektrotlar
- Dâhili Elektrotlar
- Mikroelektrotlar
- Hücre Uyarmada Kullanılan Elektrotlar

Yüzey elektrotları

EMG işaretlerinin deri yüzeyinden alınmasında bu tip elektrotlar

kullanılırlar. Elektrot uygulanmadan önce, uygulanacak alan kir, yağ ve
mümkünse kıllardan arındırılmalı, ayrıca iletkenliği artırmak amacıyla ilgili
bölgeye elektrolit olarak jel uygulanmalıdır.
Yüzey elektrotlarının da kendi içinde birçok alt grubu olmakla beraber EMG
ölçümleri için en çok kullanılanı “Metal plaka elektrotu” olarak
isimlendirilmiş olanıdır. Bu elektrotların adından da anlaşılabileceği gibi
metal bir yüzeyleri vardır ve deri üzerine tutturularak uygulanırlar. Metal
Plaka elektrotlar: Çok sık kullanılan bir elektrot türüdür ve özellikle EMG,
EEG ve EKG işaretlerini algılamakta kullanılır. Deri ile temas eden metalik
bir yüzeyi bulunur. Gerçekte, deri ile temas eden bir elektrolit pasta aracılığı
ile olur. Metal plaka, düz veya uygulanacak yüzeyin şeklini alacak şekilde bir
silindir yüzey parçası biçimindedir. Bu tip elektrotlarda metal olarak
genellikle Ni-Ag (nikel-gümüş) alaşımı kullanılır. Bu elektrotların temas
yüzeyleri geniş olduğu için empedansları küçüktür (2–10 Kohm).
Yüzey elektrotlarına diğer örnekler emici düzenli elektrotlar, gezici
elektrotlar, tek kullanımlık elektrotlar, esnek elektrotlar ve kuru
elektrotlardır.
 Elektrot- Bipolar elek.
Dokular elektrot ara konfg.
kesiti (bant geç.)
(yüksek geç.)

Fizyolojik
EMG işareti

Kaydedici Kuvvetlendirici
EMG (alçak geç.) (bant geç.)

EMG işaretlerinin elektrotlara ulaşıncaya kadar karşılaştığı işlemler

Elektrotların Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri

• İncelenen dokuya, gözlenen veya uygulanan potansiyele, yerelliğin

derecesine göre elektrot geometrisi, iğne biçiminden 5 cm çapa
kadar değişebilir.
• Yüzeysel kayıt ve uygulamalar için disk veya elips biçiminde yapılan
elektrotlara, dokulara iyi bir temas sağlamak için hafif bir içbükeylik
verilir.
• Ayrıca iyi bir elektriksel iletim için elektrot altında kalan deriye NaCl
çözeltisi veya özel elektrot pastası sürülmeli; lastik bağ veya tutucu
bantlar yardımı ile elektrotların dokularla iyi teması sağlanmalıdır
Elektromiyografi hangi hastalıkların teşhisi
için yapılır?

Fokal nöropatiler
Elektromiyografi sıkça tek bir sinirde hasara neden olan sorunların
teşhisinde kullanılmaktadır. Sık görülen örnekler olarak, el bileğinde oluşan
karpal tünel sendromu ile dirsekte oluşan kubital tunel sendromu
gösterilebilir. Bunun dışında, EMG bacakta oluşan peroneal sinir
nöropatisinde veya ayak bileğinde tarsal tünel sendromunda
kullanılmaktadır. Klinik tecrübede kalçadan yanlış enjeksiyon veya kalça
çıkıklarında siyatik sinir hasarı görülebilir. Bu gibi durumlarda doğru tanı
konulmasında EMG testi vazgeçilmezdir. Ayrıca bu yöntem yüz felcinde
sinir hasarının şiddeti ve ileriye dönük iyileşmesi konusunda da bilgi
vermektedir.

Polinöropatiler
Sinirlerin fonksiyonlarını bozan, şeker hastalığı, böbrek yetmezliği ve bazı
genetik nedenlere bağlı periferik sinirlerin yaygın hasarında tanı amaçlı
EMG kullanılmaktadır.

Radikülopatiler
Omurilik kaynaklı bel veya boyun fıtığına neden olan sinir köklerinin
hasarına sebep olan hastalıkların belirlenmesinde de kullanılmaktadır.

Miyopatiler
Kas liflerinde hasara ve erimeye neden olan hastalıkların teşhisinde etkili bir
yöntemdir.
Motor nöron hastalıkları
Çocuk felci ya da ALS Gibi omurilikteki motor sinir hücrelerinde hasara
neden olan hastalıkların teşhisinde kullanılmaktadır.

Nöromüsküler hastalıklar
Myastenia gravis gibi sinir ve kaslar arasındaki elektrik iletiminin bozulduğu
hastalıkların belirlenmesinde kullanılan önemli bir testtir.

Emg İşaretinde Kullanılan Filtreler

Emg işareti kayıt edilirken, çevresel etmenlerden dolayı kaynağı bilinen ya
da bilinmeyen gürültü girişimleri ol-maktadır. AC güç kaynakları, RF (radio
frequency) işa-retleri, kalp pili (peace maker) gibi implantlar, fizyolojik
kökenli işaretler ve hastanın istemli ya da istemsiz hare-keti etmesi veya
elektrotta temas problemi oluşması ne-deniyle bir çok çevresel etmenin
Emg işareti üzerinde etkisi olmaktadır.

- Taban hattı kayması/gezinmesi (Baseline wander), 1 Hz altındaki düşük

frekanslı gürültülerdir.
- Güç hattı girişimi (Power line interfrence), 50/60 Hz şebeke frekansı
kaynaklı gürültülerdir.

- Kas (EMG noise) gürültüsü, fizyolojik kökenli sin-yallerdir. Belirlenerek

kaldırılması çok zor olan işa-retlerdir. Filtreler yardımıyla yazılımsal olarak
etkilerinin azaltılası sağlanmaktadır. 100 Hz üstü yüksek frekanslı
gürültülerdir.

- Kaynağı bilinmeyen girişimler, RF gürültüsü gibi çevredeki cihazlardan

kaynaklanan gürültüler.
1. Alçak Geçiren Filtre (Low Pass Filter)
Kesim frekansının altındaki işaret frekanslarına izin veren ve kesim
frekansının üstündeki frekansları geçirmeyen filtre türüdür. Genellikle,
işareti pürüzsüz hale getirmek için kullanılmaktadır.

2. Yüksek Geçiren Filtre (High Pass Filter)

Kesim frekansından daha yüksek frekansların geçmesine izin veren ve
düşük frekansları geçirmeyen filtre türüdür. Genellikle, işaretin taban
hattını dengelemek için kullanılırlar. Bu sayede, işaretin DC bileşenleri
elimine edilmiş olmaktadır.

3. Bant Durduran Filtre (Band Stop Filter)

Belli bir frekans aralığını engelleyerek geçmesine izin vermeyen ve bu
aralığın dışında kalan frekans bölgelerini geçiren filtre türüdür. Genellikle,
işarette belirli bir frekansı, şebeke gürültüsü gibi, kaldırmak amacıyla
kullanılmaktadır.

KAYNAKLAR

-Moody G.B., Mark R.G., “The impact of the MIT-BIH arrhythmia database”,
IEEE Eng in Med and Biol, 20

- http://dergipark.gov.tr/politeknik

- https://staff.emu.edu.tr/alimurat/Documents/BMET

- http://eee.ktu.edu.tr/labs/med.end/EMG.pdf

-
https://acikerisim.sakarya.edu.tr/bitstream/handle/20.500.12619/81254/T0372
9.pdf?

- https://fsmeah.saglik.gov.tr/TR-249209/elektromiyografi-emg-.html
clc
clear all
close all

% Sinyalin verilerini workspace e aktarıyoruz.

load('Grup_4_Cansu.mat')

% x değişkenlerini workspace de olan data verilerine saklıyoruz.

x = data;

% workspace de yer alan tickrate verisinden yararlanarak örnekleme frekansını(Fs) atıyoruz.

Fs = 1000;

% Sinyalimizin uzunluğunu(L) data boyutuna göre atıyoruz.

L = 588000;

% Simdi zaman verisini t olarak atayacağız.T periyodu temsil edecek.

T = 1/Fs;
t =(0 : L-1)* T;

% Şimdi sinyalimizi görelim.

plot(t, x, 'b')

title('EMG of Brachii 1')

xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

% Filtremizi tasarlayalım

M=1000;

% 1.filtremiz

f11 = 5;
f21 = 10;
f11 = f11/ (Fs/2);
f21 = f21/ (Fs/2);
b1 = fir1(M,[f11 f21],'bandpass');

% 2.filtremiz

f12=50;
f22=53;
f12=f12/(Fs/2);
f22=f22/(Fs/2);
b2=fir1(M,[f12 f22],'bandpass');
% 3.filtremiz

f13=1;
f23=10;
f13=f13/(Fs/2);
f23=f23/(Fs/2);
b3=fir1(M,[f13 f23],'bandpass');

y1 = filter(b1,1,x);
y2 = filter(b2,1,x);
y3 = filter(b3,1,x);

figure
subplot(3,1,1)
plot(t ,y2,'b')
title('Filtered EMG Signal 1')
xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

subplot(3,1,2)
plot(t ,y3,'b')
title('Filtered EMG Signal 2')
xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

subplot(3,1,3)
plot(t ,y1,'b')
title('Filtered EMG Signal 3')
xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

% Şimdi aynı işlemleri diğer sinyalimiz için tekrarlayalım.

load('Grup_5_Fahriye.mat')

% y değişkenlerini workspace de olan data verilerine saklıyoruz.

y = data;

% workspace de yer alan tickrate verisinden yararlanarak örnekleme frekansını(Fs) atıyoruz.

Fs = 1000;

% Sinyalimizin uzunluğunu(L) data boyutuyla ilişkili olarak atıyoruz.

L = 537600;

% Simdi zaman verisini t olarak atayacağız.T periyodu temsil edecek.

T = 1/Fs;
t =(0 : L-1)* T;
% Şimdi ise sinyalimizi görelim.

figure

plot(t, y, 'b')

title('EMG of Brachii 2')

xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

z1 = filter(b1,1,y);
z2 = filter(b2,1,y);
z3 = filter(b3,1,y);

figure
subplot(3,1,1)
plot(t ,z3,'b')
title('Filtered EMG Signal 1')
xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

subplot(3,1,2)
plot(t ,z2,'b')
title('Filtered EMG Signal 2')
xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

subplot(3,1,3)
plot(t ,z1,'b')
title('Filtered EMG Signal 3')
xlabel('Time')
ylabel('Amplitude')

%% İlk sinyalimizde ki kişinin daha sert kasıldığını görüyorum. Kas bırak saniye kuralarında iki sinyal arasında 1
saniyelik bir fark olduğunu görüyorum. Aynı zamanda ilk sinyali veren kişi yani cansunun vücudunda ki yağ kas oranına
bağlı olarak, kendisinden aldığımız sinyal, fahriye yani ikinci sinyali veren kişiden daha gürültülü bir sinyal aldık.

%% Emg ölçümlerine baktığımızda iki hastanın da gayet sağlıklı olduklarını düşünüyorum.