9వ తరగతి స ాంఘిక శ స్త్ ాంర

1.భూమి – మనాం.
➢ ఈ భూమి మీద మానవ ళి స్తుమారుగ లక్ష స్తాంవతసర ల క్రితాం
ఉదభవాంచాంది.

➢ మానవ చరితర అాంతా ఈ చతరాంలోని పస్తుపుపచచ వృత్ ాంలోని

చనన చుకకలో జరిగిాందని క్ ర్ల్ స్తగ న్ అనే శ స్త్ వ
ర ేత్ పేరకకనానడు.
➢ ఇకకడ కనిపాంచే ఈ చనన చుక్కక 'భూమి' అని పలుస్తు్నన మన ఏక్ైక
నివ స్తాం.
➢ అాంతరిక్షాం నుాంచ తీసన ఈ ఫో టోను 'ప లిపో యిన నీలాం చుకక"
అాంటారు.
మన విశ్వం, సూర్యుడు, భూమి
➢ మొదటో్ భూమి చలనాం లేకుాండా సి రాంగ ఉాందని, మిగిలినవనీన
దానిచుటట
ూ తిరుగుతునానయని భావాంచారు.
➢ వేల స్తాంవతసర లుగ ఇలాగక ఉాంది క్ బటటూ ఎటువాంటట మారుులు
లేకుాండా భూమి, నక్షతారలు, స్తూరుుడు శ శ్ుతాంగ ఇలాగక ఉాంటాయని
భావాంచారు.
➢ 5 వాందల స్తాంవతసర ల క్రత
ి ాం శ స్త్ జ్ఞ
ర ు లు భూమి వశ ునిక్ర మధ్యలో
లేదని, వ స్త్ వ నిక్ర అది స్తూరుయని చుటట
ూ తిరుగుత ాందని, ఆ స్తూరుయడు
కూడా తిరుగుతూ ఉనానడని, ఆక్ శ్ాంలో అస్తాంఖ్ాయకాంగ ఉనన
నక్షతారలు వ స్త్ వ నిక్ర స్తూరుయడు లాాంటటవ అని,నక్షతారలు కూడా
 పుడతాయని, పెరుగుతాయని, చవరిక్ర చనిపో తాయని గత వాంద
స్తాంవతసర ల క్ లాంలో అరిాం చేస్తుకునానరు.
➢ నక్షతారలు ఇాంక్ చాలా పెదదవైన గలాక్సస (నక్షతర స్తమూహాలు) లో
భాగమని మరియు ఇలాాంటట గలాక్ససలు ఈ వశ్ుాంలో మిలియన్ క్ొలది
ఉనానయని శ స్త్ జ్ఞ
ర ు లు కనుగకనానరు.
➢ శ స్త్ వ
ర ేత్ల అభిప ర యాం పరక్ రాం "పెదద వసో ోటనాం’'త 1370 క్ోట్
స్తాంవతసర ల క్రితాం వశ్ుాం ఆవరభవాంచాందని, క్ొనిన వాందల క్ోట్
స్తాంవతసర ల తరవ త ఇది అాంతరిాంచపో తుాం-దనన అభిప ర యాంత
ఉనానరు.
➢ ఈ సదాదాంతాం పరక్ రాం గలాక్ససలు, నక్షతారలు, గిహాలు ఈ వసో ోటనాంత
ఏరుడాాయి.
➢ వశ్ుాంలోని మారుులకు వేల, లక్షల స్తాంవతసర లు పడతాయి.
➢ పరస్త్ ుతాం మానవులు ఈ స్తాంక్ర్ష్ూ వష్యాలను తెలుస్తుక్ోటానిక్ర
వశ ుాంతర ళాంలోక్ర వయయమనౌకలను పాంపాంచారు.
➢ చాందరమాండలాంపెై మనుష్ులు దిగ రు. దగగ రలో అాంగ రక గిహాంపెైన
వయయమనౌకలు దిగ యి.
➢ క్ొనిన వయయమనౌకలు మన సౌర కుటుాంబానిన దాటట వశ్ుాంలోక్ర వళ్ల్యి.
భూమి ఒక గ్రహం
➢ సౌర వయవస్తి లోని ఇతర గిహాల మాదిరగ
ి నే భూమి తన అక్షాంపెై
తనచుటట
ూ తాను తిరుగుతూనే ఒక నిరా రిత కక్షయలో స్తూరుయడి చుటట
ూ
తిరుగుత ాంది.
➢ స్తూరుయడి చుటట
ూ భూమి తిరిగక దారినే 'కక్ష్ు' అాంటారు.
➢ ఈ పరిభమ
ర ణాం ఒక్క తలాంలో ఉాంటుాంది. దీనిని కక్షయతలాం అాంటారు.
➢ భూమిక్ర స్తూరుయడిక్ర అతయాంత దూరాం (152 మిలియన్ క్ర, మీ.), అతయాంత
స్తమీప (147 మిలియన్ క్ర. మీ.) దూర ల మధ్య తేడా చాలా తకుకవగ
ఉాంటుాంది.
➢ భూమి స్తూరుయడి చుటట
ూ గాంటక్ర 1,07,200 క్రలోమీటర్ వేగాంత
తిరుగుత ాంది.
➢ ఈ వేగాంత స్తూరుయడి చుటట
ూ భూమి ఒక పరిభమ
ర ణాం పూరి్ చేయటానిక్ర
365 ¼ రోజులు పడుతుాంది. దీనిని మనాం 'సంవత్సర్ం’ అని అాంటాాం.
➢ గరక
ి ు పదమైనటువాంటట “eorthe” యొకక అరిాం నేల, మటటూ, పొ డినల
ే '.
➢ స్తాంస్తకృతాంలో భూమిక్ర :- భూమి, పృథ్ిు, ధ్రణి, అవని, పుడమి వాంటట
పలు పేర్ ు ఉనానయి.
➢ భారతీయ భాష్లలో భూమిక్ర ఉనన పేర్ ు ఈ స్తాంస్తకృత మూల
పదాలో్ాంచ వచచనవే.
భూమి పరిణామం
➢ స్తుమారుగ 450 క్ోట్ స్తాంవతసర ల క్రత
ి ాం భూమి ఏరుడటాం
ప ర రాంబమయిoదని చాలామాంది శ స్త్ జ్ఞ
ర ు లు అభిప ర యపడుతునానరు.
➢ భూమి అనేక దశ్లలో మారుు చెాంది పరస్త్ ుత తన రూప నిన
స్తాంతరిాంచుకుాంది.
➢ పరిభమి
ర స్తు్నన ధ్ూళి, మేఘాల గోళాంగ మొదల ై దరవ దశ్ గుాండా
పరిణమిాంచాంది.
➢ ఈ దశ్లో భూమి చాలా వేడిగ ఉాండేది.
➢ వశ్ుాంనుాంచ పెదదపద
ె ద ర ళల
్ , ఇతర పదారా లు దానిని ఢీక్ొాంటట ఉాండేవ.
➢ ఆ వధ్ాంగ భూమి పరిమాణాం పెరిగిాంది.
➢ ఒకపుుడు భూమి అతయాంత వేడి గల దరవాంగ ఉాండేద.ి
➢ క్ లకిమాంలో దరవ రూప క్కాందారనిన కపుుతూ తేలిక్ైన, చల్ బడిన
పదారి లత భూమి పెైపొ ర ఏరుడిాంది.
➢ భూమి లోపలి భాగాం కూడా చల్ బడుతూ స్తాంక్ోచాం చెాందుతూ
(కుాంచాంచుకుపో తూ) ఉాంటే పెై పొ ర ముడతలు పడి ఎతు
్ లు (క్ొాండలు),
పలా్లు (తర ుత స్తముదారలుగ మారిన లోతటుూ ప ర ాంతాలు)
ఏరుడాాయి.
➢ భూమి వ తావరణాంలో నీటట ఆవరిత స్తహా అనేక రక్ ల వ యువులు
ఉనానయి.
➢ మనాం పీలుస్తు్నన గ లి రూపొ ాందటానిక్ర చాలా క్ లాం పటటూాంది.
➢ భూమి పెైపొ రలోని పల్ పు ప ర ాంతాలు వరషపు నీటటత నిాండడాం వలన
మహా స్తముదారలు ఏరుడాాయి.
➢ భూమి చరితల
ర ో స్తగాం క్ లాం ఎటువాంటట ప ర ణి లేకుాండా, నిరరీవాంగ
గడిచాంది. ఆ తరవ త స్తముదారలలో జీవాం మొదల ైాంది.
➢ లక్షల స్తాంవతసర ల పరిణామకిమాంలో మనుష్ులత స్తహా అనేక రక్ ల
మొకకలు, జాంతువులు రూపొ ాందాయి.
భూమి అాంతరగ త నిర ాణాం
➢ మనాం నివసస్తు్నన భూమి లోపలి పొ రలు పరిశీలిసే్ :-
➢ భూమిని పరధానాంగ మూడు పొ రలుగ వభజాంచవచుచ.
1.భూపటలాం, 2.భూప ర వ రాం.3.భూ క్కాందర మాండలాం
1.భూపటలం:
➢ మనాం భూమి బయటటపొ ర మీద నివసస్తు్నానాం. దీనిని భూపటలాం
అాంటాాం.
➢ ఈ పొ ర ఉపరితలాం 30 నుాండి 100 క్రలోమీటర్ వరకు ఉాంటుాంది.
➢ ఈ పొ రలో ముఖ్యాంగ చాల రక్ ల ర ళల
్ ఉాంటాయి.
2.భూప్రావరర్ం:-
➢ భూప ర వ రాం భూమి లోపల 100 క్రలోమీటర్ నుాంచ 2900 క్రలోమీటర్
వరకు ఉాంటుాంది.
➢ భూప ర వ రాంలో పెభ
ై ాగాం మత్ గ ఉాంటుాంది.
➢ భూప ర వ రాంలో పెై పొ ర తేలుతూ ఉాంటుాంది.
➢ ఇాందులో పరధానాంగ సలిక్కట్ ు అనే రస యనాలు ఉాంటాయి.
3.భూ కంద్ా మండలం:-
➢ ఇది 2900 క్రలోమీటర్ నుాంచ 6,376 క్రలోమీటర్ వరకు ఉాంటుాంది.
ఇాందులో పరధానాంగ ఇనుము, నిక్ల్ వాంటట భార, ఘన పదారి లు
ఉాంటాయి.
దీనిని మరలా రాండు ఉపపొ రలుగ వభజాంచవచుచ.
➢ బయటి కంద్ా భాగ్ం:- 2,900 క్రలోమీటర్ నుాంచ 5,100 క్రలోమీటర్
వరకు ఉాండే ఈ పొ రలో ఇనుము, నిక్ల్ వాంటట లోహాలు దరవ రూపాంలో
ఉాంటాయి.
➢ లోపలి కంద్ా భాగ్ం: ఘనరూపాంలో ఉాండే ఈ లోపలి భాగాం 5,100 నుాంచ
6,376 క్రలోమీటర్ వరకు ఉాంటుాంది.
➢ ఇాందులో ఇనుము, లోహమిశ్ిమాలు, బాంగ రాం వాంటట భార పదారి లు
ఉాంటాయి.
➢ భూమి క్కాందర భాగాంలో ఉాండే పదారిాం అగినపరుతాలనుాండి స్తముదర
తలాంలోని పగుళ్ నుాండి పెైక్/
ర బయటకు వచచ చల్ బడి భూమి పెై
పొ రగ మారుతుాంది.
➢ భూమిలో చాల ప ర ాంతాలలో పెై పొ ర తిరిగి మధ్యపొ రలోక్ర పరవేశాంచ
దరవాంగ మారుతుాంది.
➢ ఇలా భూపటలాం నితయాం ఏరుడుతూ, నశస్తూ
్ ఉాండటాం భూమి ఇాంక్
స్తక్రియాంగ ఉాందనన వ స్త్ వ నిన తెలియచేస్త్ ుాంది
➢ భూమి లోపలి పొ రలో్ని పరక్య
రి ల వల్ ఏరుడే భూకాంప లు,
అగినపరుతాలు, భూమి లోపలిక్ర కుాంగటాం, క్ొాండలు పెైక్ర లేవటాం వల్
మనాం నివసస్తు్నన పెై పొ ర నితయాం మారుులకు గురవుతూనే ఉాంది.
➢ భూమి ఘన పరిమాణాంలో భూపటలాం1% మాతరమ,ే భూప ర వ రాం16%,
భూ క్కాందర మాండలాం 83% ఉాంటుాంది. భూమి క్ోడిగుడుా అాంత ఉాందని
అనుకుాంటే, భూపటలాం క్ోడిగుడుా పెాంకు అాంత మాందాంగ ఉాంటుాంది.
భూపటలం యొకక కద్లికలు
➢ 20వ శ్తాబద ఆరాంభాంలో జరానీక్ర చెాందిన వ తావరణ, భూ భౌతిక
శ స్త్ వ
ర ేత్ అయిన ఆల రెడ్ వజనర్ల ఖ్ాండచలన సదాాాంతానిన
పరతిప దిాంచాడు.
➢ 220 మిలియన్ స్తాంవతసర ల క్రితాం ప ాంజయా(గరక
ి ులో ఈ పదానిక్ర
'మొత్ ాం భూమి' అని అరిాం) అనే మహా ఖ్ాండాం ఉాందని వజనర్ల
పరతిప దిాంచాడు.
➢ క్ోట్ స్తాంవతసర ల క్ ల కిమాంలో క్ొనిన ఖ్ాండాలు ఒకదానిత ఒకటట
ఢీక్ొనానయి.
➢ ఈ ఖ్ాండాలు ఇపుటటక్ర కదులుతూనే ఉనానయి.
➢ ప ాంజయా అనేది ఒక ఊహతాకమైన ఖ్ాండాం.
➢ ప ాంజయా అనే ఈ మహా ఖ్ాండాం క్రిాంద పేరకకనన రాండు భాగ లుగుగ
వడిపో యిాందని వేజినర్ పరతిప దిాంచాడు.
➢ 1.లారనిష యా (పరస్త్ ుత ఉత్ ర అమరిక్ , గరన
ి ్ ాయాండ్, భారత ఉపఖ్ాండానిక్ర
ఉత్ రాంగ ఉనన యూరకసయా మొత్ ాం)
➢ 2.గోాండాునా భూమి (పరస్త్ ుత దక్షిణ అమరిక్ , ఆఫ్రక్ , మడగ స్తకర్ల,
భారతదేశ్ాం, అరకబియా, మలేషయా, తూరుు ఇాండీస్, ఆసేూలి
ే యా,
అాంటారికటటక)
➢ ఈ రాండు ఖ్ాండాలు టెథ్స్
ీ స్తముదరాం అనే పొ డనైన, లోతు తకుకవ
స్తముదరాంత వేరుచేయబడాాయి.
➢ భూమి మీద పరస్త్ ుతాం ఉనన రూపాం, సి నాంలోక్ర ర వటానిక్ర ఖ్ాండాలకు
క్ొనిన మిలియన్ స్తాంవతసర ల స్తమయాం పటటూాంది.
భూమి గ్ిరడ్ వువసథ
➢ ఒక మాంచ అటా్స్తు దాుర లేదా 'గూగుల్ ఎర్ల్ ' ఉపయోగిాంచ అాంతరీ లాం
దాుర ఒక పరదేశ్ాం యొకక అక్షషాంశ్, రకఖ్ాాంశ ల గురిాంచ
తెలుస్తుక్ోవచుచ.
➢ గో్బు మీద అక్షషాంశ లు, రకఖ్ాాంశ లు గరస ఉాంటాయి. ఈ నిలువు, అడా
గరతలత గళల్ ఏరుడతాయి. ఈ గళళను 'గిిడ్' అాంటారు.
అక్షంశరలు
➢ భూమిక్ర మధ్యలో ఆడా ాంగ వళ్ల్ వృతా్నిన భూమధ్యరకఖ్ అాంటారు. ఇది
ఉత్ ర, దక్షిణ ధ్ృవ లనుాంచ స్తమదూర లలో ఉాంటుాంది.
➢ ఇది భూమిని రాండు స్తమ భాగ లుగ చేస్త్ ుాంది క్ బటటూ దీనిని
భూమధ్యరకఖ్ అాంటారు.
➢ భూమధ్యరకఖ్ను 0° అక్షషాంశ్ాంగ గురి్స్ రు.
➢ రకఖ్ా గణిత శ స్త్ ాంర లో క్ోణాలను స్తూచాంచనటే్ అక్షషాంశ లను కూడా
డిగరిలు (0'), నిమిష లు (I), సెకాండ్ (“) లో స్తూచస్ రు.
➢ భూమధ్యరకఖ్ నుాంచ ధ్ృవ ల వైపుకు స్తమాాంతర వృతా్లు ఉనానయి.
పరతి వృతా్నిన ఒక అక్షషాంశ్ాం అాంటారు.
➢ ఇాంగర్ష్ులోని 'లాటటటుయడ్' అనే పదాం 'వడలుు' అనే అరి నిన స్తూచాంచే
లాటటన్ పదాం అయిన “లాటటటుయడో ’' నుాంచ వచచాంది.
➢ ఈ అక్షషాంశ్ వలువలు 0° (భూమధ్యరకఖ్) నుాంచ 90° ఉత్ రాం (ఉత్ ర
ధ్ృవాం) వరకు, 90° దక్షిణాం (దక్షిణ ధ్ృవాం) వరకు ఉాంటాయి.
➢ 0° తకుకవ, 90° కాంటే ఎకుకవ వలువ ఉనన అక్షషాంశ లు లేవు.
➢ పరతి అక్షషాంశ నిన దాని దిశ్త స్తూచాంచాలి ఉత్ ర నిక్ర 'ఉ', దక్షిణానిక్ర 'ద’
భూమధ్యరకఖ్కు ఉత్ ర, దక్షిణ స్తూచకలు ఏమీ ఉాండవు.

➢ క్ొనిన అక్షషాంశ లకు పరతేయక పేర్ ు ఉనానయి.

➢ అక్షషాంశ లనినాంటటలో భూమధ్యరకఖ్ పొ డవైనది.
➢ రాండు వప
ై ులా ఉనన మిగిలిన అక్షషాంశ లనీన ధ్ృవ ల వైపుకు
వళలతుననక్ొదీద చననవగ అవుతుాంటాయి.
➢ ధ్ృవ ల వదద , అాంటే 90° ఉ, 90° ద వదద అక్షషాంశ లు వృతా్లుగ క్ క
బిాందువులుగ ఉాంటాయి.
➢ భూమధ్యరకఖ్కు - ఉత్ ర ధ్ృవ నిక్ర మధ్య ఉనన స్తగభాగ నిన ఉత్ ర రా
గోళాం అాంటారు. భూమధ్యరకఖ్కు దక్షిణ ధ్ృవ నిక్ర మధ్య ఉనన
స్తగభాగ నిన దక్షిణారి గోళాం అాంటారు.
➢ ఒక ధ్ృవాం నుాంచ ఇాంక్ోక ధ్ృవాం వరకు (భూమధ్యరకఖ్ క్ కుాండా) 180
పరధాన అక్షషాంశ లు ఉనానయి. (అరాగోళ్లనిన ఆాంగ్ ములో hemisphere
అాంటారు.Hemi అాంటే స్తగ భాగాం.)
రఖ ంశరలు
➢ రకఖ్ాాంశ నిన ఇాంగర్ష్ులో లాాంగిటుయడ్ అాంటారు. దీని మూలాం 'పొ డవు'
అనే అరిాం ఉనన 'లాాంగిటుయడో ' అనే లాటటన్ పదాం.
➢ రకఖ్ాాంశ లు పూరి్ వృతా్లు క్ వు. ధ్ృవాం నుాంచ ధ్ృవాం వరకు ఉాండే
అరివృతా్లు ఇవ.
➢ పరతి రకఖ్ాాంశ్ాం పరతి అక్షషాంశ నిన ఛేదిస్త్ ుాంది.
➢ ఇాంగ్ ాండో్ ని గరినిుచ్ (Greenwich - ఉచాచరణ గరినిచ్) లోని నక్షతర శ ల
గుాండా పో యిే రకఖ్ాాంశ నిన మరిడియన్ లేదా ప ర మాణిక రకఖ్ాాంశ్ాం లేదా
గరినిచ్ మరిడియన్ అాంటార.
➢ గరినిచ్ గుాండా వళ్ల్ రకఖ్ాాంశ నిన 0° రకఖ్ాాంశ్ాంగ ఇాంగ్ ాండు నిరణయిాంచాంది.
➢ ఆ క్ లాంలో పరపాంచాంలో అధిక భాగ నిన ఇాంగ్ ాండు పరిప లిస్తు్ాండేది.
దాాంత వ ళల
్ అనుస్తరిస్త్ ునన వధానానేన మిగిలిన అాందరూ
అనుస్తరిాంచటాం మొదలుపెటూ ారు.
➢ మొత్ ాంమీద 360 రకఖ్ాాంశ లు ఉనానయి. ఈ రకఖ్ాాంశ లు 0° నుాండి
ప ర రాంభమై తూరుు .పడమరలుగ రాండు స్తమూహాలుగ ఉనానయి.
➢ రకఖ్ాాంశ లు 0° నుాండి 180° ల వరకు తూరుు రకఖ్ాాంశ లుగ , 0° నుాండి
180° వరకు పశచమ రకఖ్ాాంశ లుగ ఉనానయి.
➢ తూరుు రకఖ్ాాంశ నిక్ర తూరుు, పశచమ రకఖ్ాాంశ్ాం అని పేరు. 0° ,180°
రకఖ్ాాంశ లకు దిశ్లను స్తూచాంచే గురు్లు తూరుు పశచమ వాంటటవ
ఉపయోగిాంచరు.
ి నే రకఖ్ాాంశ ల డిగరిలను (0'), నిమిష లు ('), సెకాండ్
➢ అక్షషాంశ ల మాదిరగ
(“) క్రాంద వభజాంచవచుచ.
➢ 0° రకఖ్ాాంశ నిక్ర స్తరిగగ వయతిరకఖ్ దిశ్లో ఉనన 180° రకఖ్ాాంశ నిన
యాాంటట-మరిడియన్ (యాాంటట అాంటే వయతిరకకాంగ అని అరిాం) అాంటారు.
➢ అక్షంశరలు ఒకదానిక్ొకటట స్తమాాంతరాంగ ఉాంటాయి. క్ బటటూ వ టటని
సమ ంత్ర్ రఖలు' అని కూడా అాంటారు.
➢ రకఖ్ాాంశ లను 'మరిడియన్ 'ని కూడా అాంటారు. (మరిడయ
ి న్ అాంటే
మధాయహనాం).
➢ ఈ పదాం మరిడయ
ి ానస్ అనన లాటటన్ పదాం నుాండి వచచoది.
➢ రకఖ్ాాంశ లు స్తమయానిక్ర స్తాంబాందినిచనివ క్ వున వీటటని మధాయహన
రకఖ్లు అాంటారు
రఖ ంశరలు, సమయం
➢ భూమి సి తి 1° రకఖ్ాాంశ్ాం మేర జరగటానిక్ర 4 నిమిష లు పడుతుాంది.
అాంటే ఒక్ొకకక రకఖ్ాాంశ్ాం వదద వేరు వేరు స్తమయాం అవుతుాంది
➢ పరపాంచానిన గరినిచ్ మరిడియనిక తూరుచ, పడమరలను కలిప మొత్ ాం
24 క్ ల మాండలాలు (Time Zones)గ వభజాంచారు.
➢ ఒక్ొకకక క్ ల మాండలాం 150 రకఖ్ాాంశ ల మేర ఉాంటుాంది. అాంటే ఒక క్ ల
మాండలానిక్ర మరకక క్ ల మాండలానిక్ర ఒక గాంట తేడా ఉాంటుాంది (15°
రకఖ్ాాంశ లు × ఒక అక్షషాంశ నిక్ర 4 నిమిష లు =3 60 నిమిష లు).
➢ గరినిచ్ మరిడియన్ నుాంచ తూరుు వప
ై ుకు వళలతుాంటే స్తమయాం
కలప లి, పడమర వైపుకు వళలతుాంటే స్తమయాం తీసెయాయలి.
➢ రకఖ్ాాంశ్ాం వదద సో మవ రాం మధాయహనాం (పగలు 12:00) అయినపుుడు
180° రకఖ్ాాంశ్ాం (యాాంటటమరిడియన్) వదద అరిర తిర 12:00 అవుతుాంది.
➢ 180° రకఖ్ాాంశ నిక్ర పడమటట వప
ై ున మాంగళవ రాం మొదలు అవుతూ
ఉాంటే, తూరుువైపుకుసో మవ రాం అయిపో తూ ఉాంది.
➢ భారతదేశ్ తూరుు, పశచమ ప ర ాంతాల మధ్య అరగాంట స్తమయాం తేడా
ఉాంటుాంది.
➢ తూరుు నుాంచ పడమరకు పరయాణిస్త్ ుననపుుడు పరతి డిగరి
రకఖ్ాాంశ నిక్ర 4 నిమిష లు క్ోలోుతారు
➢ పడమర నుాంచ తూరుుకు పరయాణిస్త్ ుననపుుడు పరతి డిగరి
రకఖ్ాాంశ నిక్ర 4 నిమిష లు అదనాంగ పొ ాందుతారు.
➢ క్ొనిన దేశ లు తమ దేశ్ాం గుాండా వళ్లళ ఒక రకఖ్ాాంశ నిన ఒక రకఖ్ాాంశ నిన
ఎాంచుకుని ఆ రకఖ్ాాంశ్ాం వదద స్తమయానిన దేశ్మాంతటటక్స వరి్ాంపచేస్ రు.
దీనిని ఆ దేశ్ ప ర మాణిక స్తమయాం అాంటారు.
➢ భారతదేశ నిక్ర భారతదేశ్ ప ర మాణిక స్తమయాం (ఐఎసూ ).
➢ మన దేశ్ాంలో వభినన పరదేశ ల మధ్య స్తమయాలలో గాందరగోళ్లనిన
నివ రిాంచడానిక్ర 82 ½ 0 తూరుు రకఖ్ాాంశ నిన భారత ప ర మాణిక
రకఖ్ాాంశ్ాంగ నిరణయిాంచుక్ొనానాం.
➢ భారత ప ర మాణిక రకఖ్ాాంశ నిక్ర గరినిచ్ రకఖ్ాాంశ నిక్ర మధ్య 5 ½ గాంటల
వయతాయస్తాం ఉాంటుాంది.