Zagadnienia do kolokwium ZKiRF

Spis treści:

Kapitał i jego typologia 4

1. Z czym utożsamia się pojęcie kapitału w naukach ekonomicznych? 4
2. Czym różni się ujęcie kapitału w mikro i makroekonomii? 4
3. Z jakimi zasobami przedsiębiorstw kojarzy się kapitał w naukach o zarządzaniu? 4
4. Jakie formy kapitału można wyróżnić w ujęciu ogólnym? 4
5. Czego dotyczy „metafora drzewa” i jaki jest jej sens? 5
6. Co zalicza się do kapitału rzeczowego? 5
7. Co zalicza się do kapitału intelektualnego? 5
8. Co zalicza się do kapitału finansowego? 5
9. Czy różnica między wartością rynkową i księgową przedsiębiorstwa to dobra miara
kapitału intelektualnego? 5
10. Jakie wyróżnia się obszary zarządzania kapitałem finansowym i czym się one
charakteryzują? 5

Portfel inwestycyjny 6
1. Co to jest portfel inwestycyjny? 6
2. Co zalicza się do klasycznych aktywów portfela inwestycyjnego? 6
3. Co zalicza się do alternatywnych aktywów portfela inwestycyjnego? 7
4. Jakie wyróżnia się etapy budowy portfela inwestycyjnego? 7
5. Jakie wyróżnia się podejścia do ryzyka i czym się one charakteryzują? 8
6. Co to znaczy, że „strata boli bardziej niż zysk cieszy”? 8
7. Co to jest dywersyfikacja portfela? 8
8. Czym różni się ryzyko specyficzne od rynkowego? 9
9. Na czym powinna polegać dobra dywersyfikacja portfela? 9
10. Czym różni się inwestowanie pasywne od aktywnego? 9
11. Charakterystyka aktywnych strategii inwestycyjnych 9
12. Charakterystyka pasywnych strategii inwestycyjnych 10
13. Istota i główne założenia analizy fundamentalnej. 10
14. Istota i główne założenia analizy technicznej. 10
15. Istota i główne założenia analizy portfelowej. 11
16. Czynniki gospodarcze wpływające na decyzje dot. składu portfela inwestycyjnego? 11
17. Zależność między rynkiem towarowym i walutowym. 11
18. Zależność między rynkiem obligacji i akcji. 11
19. Zróżnicowanie składu portfela w zależności od wieku inwestora. 12
20. Jak częstotliwość transakcji wpływa na wyniki portfela? 12
21. Istota zarządzania wielkością pozycji. 12
22. Dlaczego powinno się stosować zlecenia stop loss i take profit? 12

Rynek instrumentów pochodnych / Rynek terminowy 13

1. Jakie są podstawowe cechy charakterystyczne rynku terminowego/instrumentów
pochodnych? 13
 2. Jakie są funkcje rynku terminowego/instrumentów pochodnych? 13
3. Czym różni się transakcja kasowa od terminowej? 13
4. Jakie instrumenty finansowe są charakterystyczne dla rynku terminowego/instrumentów
pochodnych? 13
5. Czym różni się kontrakt futures od kontraktu forward? 14
6. Na czym polega zajęcie długiej pozycji w kontrakcie terminowym i z czym się wiąże? 14
7. Na czym polega zajęcie krótkiej pozycji w kontrakcie terminowym i z czym się wiąże? 14
8. Na czym polega strategia spekulacyjna na rynku kontraktów terminowych? 14
9. Na czym polega strategia hedgingowa na rynku kontraktów terminowych? 14
10. Na czym polega strategia arbitrażowa na rynku kontraktów terminowych? 15
11. Jaka jest różnica między opcją a kontraktem terminowym? 15
12. Jakie wyróżniamy rodzaje opcji ze względu na kryterium zakresu praw i obowiązków stron
transakcji? 15
13. Jakie wyróżniamy rodzaje opcji ze względu na kryterium terminu wykonania opcji? 15
14. Co to jest premia opcyjna? 15
15. Na czym polega na rynku opcji strategia long call? 15
16. Na czym polega na rynku opcji strategia long put? 15
17. Na czym polega na rynku opcji strategia short call? 16
18. Na czym polega na rynku opcji strategia short put? 16
19. Jakie czynniki wpływają na wartość rynkową opcji kupna? 16
20. Jakie czynniki wpływają na wartość rynkową opcji sprzedaży? 16
21. Czym różni się wartość wewnętrzna opcji od ich wartości zewnętrznej? 16
22. Co to jest kontrakt SWAP? 17
23. Jakie wyróżniamy podstawowe rodzaje kontraktów SWAP? 17

Rynek finansowy i instrumenty finansowe 17

1. Co to jest rynek finansowy? 17
2. Co to są instrumenty finansowe? 17
3. Co to są papiery wartościowe i jak się mają do instrumentów finansowych? 17
4. Co to jest pośrednik finansowy? 17
5. Czym różni się inwestor od spekulanta na rynku finansowym? 18
6. Kto to jest emitent instrumentów finansowych/papierów wartościowych? 18
7. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium stosunku
ekonomicznego między emitentem a nabywcą? Podać przykłady każdego z nich. 18
8. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium stopnia zmienności
dochodu? Podać przykłady każdego z nich. 18
9. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium długości okresu do
momentu zapadalności? Podać przykłady każdego z nich. 18
10. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium emitenta? Podać
przykłady każdego z nich. 18
11. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium sposobu ustalania
ceny? Podać przykłady każdego z nich. 19
12. Co to jest instytucja finansowa? Podać przykład 19
13. Czym różnią się instytucje/pośrednicy finansowi aktywni od pasywnych? Podać przykłady
każdego z nich. 19
14. Jakie są funkcje rynku finansowego w gospodarce? 19
 15. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium rodzaju
instrumentów finansowych? 19
16. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium charakteru
instrumentu finansowego? 19
17. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium płynności? 20
18. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium rozmiaru
transakcji? 20
19. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium zasięgu
terytorialnego? 20
20. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium odstępu czasu
między momentem zawarcia transakcji a momentem jej realizacji? 20
21. Jakie są przesłanki ingerencji państwa w mechanizm rynkowy, w tym regulowania
działania rynku finansowego? Jakie mogą być formy tej regulacji? 20
22. Czym różni się doradca finansowy od doradcy inwestycyjnego? 21

Rynek kapitałowy 21
1. Jakie są podstawowe cechy charakterystyczne rynku kapitałowego? 21
2. Jakie są funkcje rynku kapitałowego? 21
3. Jakie instrumenty finansowe są charakterystyczne dla rynku kapitałowego? 21
4. Czym różni się rynek kapitałowy publiczny od niepublicznego? 22
5. Czym różni się rynek kapitałowy regulowany od regulowanego? 22
6. Jakie wyróżnia się podstawowe instytucje tworzące infrastrukturę rynku kapitałowego? 22
7. Jakie prawa przysługują posiadaczom akcji? 22
8. Jakie są wady i zalety metod majątkowych wyceny akcji? Podać przykładowe metody z
tej grupy 23
9. Jakie są wady i zalety metod dochodowych wyceny akcji? Podać przykładowe metody z
tej grupy. 23
10. Jakie są wady i zalety metod mnożnikowych/porównawczych wyceny akcji? Podać
przykładowe metody z tej grupy. 24
11. Jakie czynniki wpływają na wartość akcji spółek na rynku kapitałowym? 24
12. Jakie czynniki ryzyka wiążą się z inwestycjami w akcje? 26
13. Czym różni się prawo poboru od prawa do akcji? 26
14. Co to jest kwit depozytowy? 26
15. Co to jest ETF i czym różni się od klasycznych funduszy inwestycyjnych? 27
16. Czym różni się fundusz inwestycyjny otwarty od funduszu inwestycyjnego zamkniętego?
27
17. Co to jest certyfikat inwestycyjny i czym różni się od certyfikatu depozytowego? 27
18. Jakie obligacje wyróżniamy ze względu na kryterium emitenta? 27
19. Jakie obligacje wyróżniamy ze względu na kryterium sposobu oprocentowania? 28
20. Jakie obligacje wyróżniamy ze względu na kryterium praw lub przywilejów? 28
21. Jakie czynniki wpływają na wartość obligacji na rynku kapitałowym? 28
22. Jakie czynniki ryzyka wiążą się z inwestycjami w obligacje? 28
23. Co to jest list zastawny i czym różni się od obligacji? 28
24. Co to są produkty strukturyzowane i jakie wyróżniamy ich rodzaje? 29
25. Co to jest warrant i czym różni się od opcji? 29
26. Co to jest krótka sprzedaż? 29
 Rynek pieniężny 29
1. Jakie są podstawowe cechy charakterystyczne rynku pieniężnego? 29
2. Jakie są funkcje rynku pieniężnego? 30
3. Jakie instrumenty finansowe są charakterystyczne dla rynku pieniężnego? 30
4. Jaka jest istota instrumentów dyskontowych? Podać przykłady. 31
5. Jaka jest istota instrumentów o podstawie dochodowej? Podać przykłady. 31
6. Czym różni się stawka WIBOR i WIBID? 31

Kapitał i jego typologia

1. Z czym utożsamia się pojęcie kapitału w naukach ekonomicznych?

Generalnie kapitał utożsamia się z siłą, która stanowi fundament postępu,

podnosi wydajność pracy i tworzy bogactwo narodów.

2. Czym różni się ujęcie kapitału w mikro i makroekonomii?

Mikroekonomicznie:

Kapitał jest odnoszony na grunt pojedynczych przedsiębiorstw i ujmowany najczęściej w

postaci składników majątkowych danego podmiotu gospodarczego, rejestrowanych w
jego bilansie w aktywach, a znajdujących swe źródło finansowania po stronie pasywów.

Makroekonomicznie:

Kapitał dotyczy całej gospodarki i jest przedmiotem rozważań wielu teorii.

Makroekonomia postrzega kapitał, jako jeden z czynników produkcji (obok pracy i ziemi) i
definiuje go jako sumę wszystkich składników (dóbr) materialnych wytworzonych w
poprzednich okresach w danej gospodarce, które mogą zostać wykorzystane do dalszej
produkcji dóbr i usług.

3. Z jakimi zasobami przedsiębiorstw kojarzy się kapitał w naukach o zarządzaniu?

Relacje społeczne między jednostkami oraz kapitał osobowy, który przejawia się
w postaci wiedzy i umiejętności ludzi.

4. Jakie formy kapitału można wyróżnić w ujęciu ogólnym?

A. Finansowa: m.in. środki pieniężne i instrumenty finansowe

 B. Rzeczowa: m.in. maszyny, wyposażenie, urządzenia czy budynki wyk. w
procesie produkcji
C. Niematerialna: m.in. programy komputerowe, prawa autorskie, patenty,
kompetencje pracowników, projekty rozwiązań technologicznych, reputacja,
marka

5. Czego dotyczy „metafora drzewa” i jaki jest jej sens?

To co widzimy na pierwszy rzut oka, czyli kolor liści i smak owoców są dowodami jak
zdrowe jest obecnie drzewo – teraźniejszość; ale to zrozumienie jaki jest stan i co się
dzieje z korzeniami jest najefektywniejszym sposobem na stwierdzenie w jakim stanie
będzie drzewo w następnych latach – przyszłości.

6. Co zalicza się do kapitału rzeczowego?

Maszyny, wyposażenie, urządzenia czy budynki wykorzystywane w procesie produkcji.

7. Co zalicza się do kapitału intelektualnego?

● kapitał osobowy (ludzki), który przejawia się w postaci wiedzy i umiejętności
ludzi.
● kapitał organizacyjny (strukturalny): regulaminy, graficzna postać struktury
organizacyjnej, patenty, znaki towarowe, licencje, pakiety franchisingowe,
programy komputerowe

8. Co zalicza się do kapitału finansowego?

Środki pieniężne i instrumenty finansowe.

9. Czy różnica między wartością rynkową i księgową przedsiębiorstwa to dobra miara

kapitału intelektualnego?
Nie, w pierwszym przypadku mamy do czynienia z wartością zarejestrowaną w księgach
firmy, podczas gdy drugie odnosi się wyłącznie do przewidywanej ceny, za jaką dany
składnik aktywów mógłby zostać sprzedany na rynku. Wartość księgowa jest więc
rzeczywistą wartością, a rynkowa wyłącznie szacunkiem.

10. Jakie wyróżnia się obszary zarządzania kapitałem finansowym i czym się one
charakteryzują?

A. Otoczenie prawne i finansowe przedsiębiorstwa jest najstarszym działem

zarządzania kapitałem finansowym. Ma on charakter typowo opisowy i
obejmuje w szczególności aspekty prawne funkcjonowania przedsiębiorstwa.
 B. W ramach systemu informacji finansowych o przedsiębiorstwie rozpatruje się
klasyczne zagadnienia rachunkowości dotyczące sprawozdań finansowych
przedsiębiorstwa, Ponadto, dział ten obejmuje również planowanie i
prognozowanie podstawowych wielkości finansowych przedsiębiorstwa.

C. Ocena projektów inwestycyjnych obejmuje metody wspomagające wybór

projektów inwestycyjnych do realizacji.

D. Analiza instrumentów finansowych dotyczy w szczególności metod określenia

ich wartości, a więc wyceny.

E. Wybór portfela inwestycyjnego zaliczany jest do klasycznego działu

zarządzania kapitałem finansowym, który koncentruje się na kwestiach
inwestowania w różne instrumenty finansowe, w tym w szczególności papiery
wartościowe.

F. Długoterminowe decyzje finansowe przedsiębiorstwa dotyczą technik

finansowania realizowanych przez przedsiębiorstwo przedsięwzięć
inwestycyjnych.W szczególności uwaga skupia się tu na takich problemach
jak: emisja nowych akcji przez przedsiębiorstwo; finansowanie inwestycji
przez zadłużenie; optymalna struktura finansowania inwestycji bądź
przedsiębiorstwa w ogóle – kwestia relacji między kapitałem własnym
(akcyjnym) a kapitałem obcym (zobowiązaniami); określenie kosztu kapitału;
polityka przedsiębiorstwa w zakresie wypłacanych dywidend.

G. Krótkoterminowe decyzje finansowe przedsiębiorstw koncentrują się z kolei

głównie na kwestiach zarządzania kapitałem obrotowym (pracującym).
Dotyczą one z jednej strony polityki przedsiębiorstwa
w zakresie składników majątku obrotowego, takich jak: zapasy, należności i
gotówka, a z drugiej krótkoterminowych źródeł ich finansowania w postaci
zobowiązań nieoprocentowanych (głównie handlowych) i oprocentowanych.

Portfel inwestycyjny

1. Co to jest portfel inwestycyjny?

Portfel inwestycyjny - to zestaw różnych instrumentów finansowych wybranych ze

względu na zróżnicowaną reakcję ich cen na tendencje rynkowe. Portfel zawiera
określoną liczbę składników o różnej stopie zysku i o różnym poziomie ryzyka.

2. Co zalicza się do klasycznych aktywów portfela inwestycyjnego?

Klasyczny portfel inwestycyjny:

 Aktywa związane z bezpośrednim inwestowaniem:
● papiery wartościowe (akcje, obligacje, …);
● waluty;
● instrumenty pochodne (kontrakty terminowe, opcje…);
● produkty strukturyzowane (certyfikaty, obligacje…).

Aktywa związane z pośrednim inwestowaniem:

● fundusze inwestycyjne;
● ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe;
● fundusze emerytalne.

3. Co zalicza się do alternatywnych aktywów portfela inwestycyjnego?

Alternatywny portfel inwestycyjny:

Aktywa związane z bezpośrednim inwestowaniem:

● nieruchomości;
● dobra luksusowe (kamienie szlachetne, wina, dzieła sztuki, konie wyścigowe,
kluby sportowe…);
● surowce i towary (energetyczne, metale szlachetne, produkty rolne).

Aktywa związane z pośrednim inwestowaniem:

● fundusze inwestycyjne.

4. Jakie wyróżnia się etapy budowy portfela inwestycyjnego?

Etapy budowy portfela inwestycyjnego:

1. Identyfikacja celów inwestora:

● główne (bezpieczeństwo inwestycji, stałe gotówkowe dochody, wzrost wartości

zainwestowanego kapitału);
● drugorzędne (płynność inwestycji, ograniczenie obciążeń podatkowych,
minimalizacja skutków inflacji).

2. Podejmowanie decyzji dotyczących struktury portfela:

● jaki udział inwestycji bezpośrednich a jaki pośrednich?

● jaki udział aktywów klasycznych a jaki alternatywnych?
● jaki udział aktywów agresywnych a jaki bezpiecznych?

3. Identyfikacja oraz uwzględnienie ryzyka inwestycyjnego i zasad zarządzania nim:

● ryzyko systematyczne (zewnętrzne), niezależne od danego podmiotu;

 ● ryzyko specyficzne (wewnętrzne), zależne od danego podmiotu i
kontrolowalne;

4. Dobór oraz wykorzystanie zasad oraz metod oceny i zarządzania portfelem

inwestycyjnym:

● dywersyfikacja portfela inwestycyjnego (papiery procentowe i dywidendowe;

papiery wg sektorów i krajów; papiery krótko-, średnio- i długoterminowe,
papiery wzrostowe i z potencjałem wartości);
● analiza fundamentalna (makro, branża, sytuacja finansowa, wycena), analiza
techniczna (trendy, wskaźniki, formacje, …); analiza portfelowa (ryzyko i
dochód);
● sposoby zarządzania portfelem (pasywne, aktywne).

5. Właściwa interpretacja wyników oceny relacji stopa zwrotu/ryzyko dla różnych

portfeli:

● maksymalna stopa zwrotu przy danym poziomie ryzyka;

● minimalne ryzyko przy danej stopie zwrotu.

6. Ciągły monitoring, consulting i controlling w zakresie zmian otoczenia

7. Doskonalenie narzędzi i technik zarządzania portfelem

5. Jakie wyróżnia się podejścia do ryzyka i czym się one charakteryzują?

● awersja do ryzyka
● neutralny stosunek do ryzyka
● skłonność do ryzyka

6. Co to znaczy, że „strata boli bardziej niż zysk cieszy”?

Ludzie unikają gier sprawiedliwych i są niechętni do podejmowania ryzyka.

7. Co to jest dywersyfikacja portfela?

Dywersyfikacja portfela to podzielenie swoich oszczędności (przeznaczonych do

inwestowania) na kilka grup, które następnie lokuje się w różne produkty finansowe, np. w
obligacje, giełdę, złoto, nieruchomości, lokaty i tym podobne. Przede wszystkim pozwala
to zminimalizować ryzyko utraty całego kapitału. Nawet jeśli jedno aktywo straci na
wartości, pozostałe wygenerują zysk, który pokryje stratę.
8. Czym różni się ryzyko specyficzne od rynkowego?
Ryzyko rynkowe – możliwość poniesienia straty lub niekorzystnej zmiany sytuacji
finansowej wynikającą bezpośrednio lub pośrednio z wahań poziomu i wahań
zmienności rynkowych cen aktywów, zobowiązań i instrumentów finansowych

Ryzyko specyficzne (inaczej: rynkowe, podstawowe, makroekonomiczne) jest

bezpośrednio związane z działalnością gospodarczą danej firmy i z podejmowanymi
przez nią decyzjami

9. Na czym powinna polegać dobra dywersyfikacja portfela?

Co powinno wyróżniać dobrą dywersyfikację portfela inwestycyjnego?

● zróżnicowanie sektorowe (fin., bud., che., inf., ele., pal., sur., dew., …);
● zróżnicowanie ze względu na wielkość (mis-ie / średnie / duże);
● zróżnicowanie geograficzne (kraj / zagranica);
● zróżnicowanie walutowe (import / eksport);
● zróżnicowanie rodzajowe spółek (wzrostowe, defensywne,
● dywidendowe, innowacyjne, …);
● zróżnicowanie rodzajowe instrumentów, jeśli dopuszczamy dobór do portfela
innych walorów niż akcje (akcje, obligacje, …)

10. Czym różni się inwestowanie pasywne od aktywnego?

Inwestowanie pasywne

● Śledzimy sytuację na rynku od czasu do czasu;

● Inwestycje długoterminowe;
● Najczęściej polega na naśladowaniu indeksu rynku;
● Relatywnie mniejsze ryzyko, ale również niższa do uzyskania stopa zwrotu.
●
Inwestowanie aktywne

● Śledzimy sytuację na rynku w sposób ciągły;

● Inwestycje krótko- i średnioterminowe;
● Polega na poszukiwaniu walorów najlepiej rokujących w danej sytuacji
rynkowej;
● Wyższe ryzyko, ale również wyższa możliwa do uzyskania stopa zwrotu.

11. Charakterystyka aktywnych strategii inwestycyjnych

● śledzenie sytuacji na rynku w sposób ciągły

● inwestycje krótko i średnioterminowe
 ● polega na poszukiwaniu walorów najlepiej rokujących w danej sytuacji rynkowej
● wyższe ryzyko - ale również wyższa możliwa stopa zwrotu

12. Charakterystyka pasywnych strategii inwestycyjnych

● śledzimy sytuację na rynku od czasu do czasu

● inwestycje długoterminowe
● najczęściej polega na naśladowaniu indeksu rynku
● relatywnie mniejsze ryzyko, a co za tym idzie mniejsza możliwa stopa zwrotu

13. Istota i główne założenia analizy fundamentalnej.

Analiza fundamentalna:

Zasadniczy wpływ na zjawiska rynkowe mają procesy ekonomiczne występujące poza

giełdą. Dominującym motywem postępowania inwestorów jest maksymalizacja
dochodów, a odchylenia między wewnętrzną wartością akcji i kursem giełdowym są
podstawą podejmowania decyzji inwestycyjnych.

Etapy analizy fundamentalnej:

1. Analiza makrootoczenia
2. Analiza sektorowa
3. Analiza sytuacyjna
4. Analiza finansowa spółki
5. Wycena akcji

14. Istota i główne założenia analizy technicznej.

Analiza techniczna:

● Rynek dyskontuje wszystko

● Historia lubi się powtarzać
● Ceny podlegają trendom

Zadaniem analityka technicznego jest rozpoznanie trendu w jego wczesnej fazie, a

następnie zajęcie pozycji zgodnie z jego kierunkiem.

Warsztat analizy technicznej obejmuje:

● analizę trendu;
● wskaźniki techniczne;
● formacje cenowe;
 ● różne bardziej złożone teorie oceny rynku (teoria Dowa, fale Elliotta, liczby
Fibonacciego).

15. Istota i główne założenia analizy portfelowej.

Analiza portfelowa:

Ryzyko walorów połączonych w portfel może być mniejsze niż ryzyko każdego z tych
walorów oddzielnie a zarazem stopa zwrotu z portfela większa niż stopa zwrotu z
waloru o najmniejszym ryzyku [Markowitz].

Podstawą analizy portfelowej jest dywersyfikacja portfela inwestycyjnego!

Główne miary:

● oczekiwana stopa zwrotu;

● odchylenie standardowe i wariancja;
● współczynnik korelacji.

16. Czynniki gospodarcze wpływające na decyzje dot. składu portfela inwestycyjnego?

● inflacja
● stopy procentowe

17. Zależność między rynkiem towarowym i walutowym.

Rynek towarowy zazwyczaj porusza się w przeciwną stronę do rynku walutowego,

dokładnie rzecz ujmując kurs dolara amerykańskiego zazwyczaj biegnie w przeciwną
stronę do metali szlachetnych, takich jak złoto, srebro, platyna. Mniejszą zależność, ale
równie silną obserwuje się między dolarem amerykańskim a ropą naftową, metalami
przemysłowymi, towarami rolnymi.

18. Zależność między rynkiem obligacji i akcji.

Rynek obligacji oraz akcji zazwyczaj biegnie w tym samym kierunku, a rynek długu
często wyprzedza zmiany kierunku na rynku kapitałowym, co oznacza, że podczas hossy
zazwyczaj najpierw dojdzie do załamania cen na rynku obligacji, a następnie na rynku
akcyjnym. I odwrotnie podczas bessy rynek obligacji pierwszy ruszy w górę bądź,
ewentualnie dojdzie do ruchu na obu rynkach jednocześnie.
19. Zróżnicowanie składu portfela w zależności od wieku inwestora.
Młode osoby mają więcej czasu na zbudowanie solidnej bazy kapitału, która będzie
intensywnie pracowała w późniejszych latach. Dlatego też mogą zaakceptować większe
ryzyko, mając nadzieję na potencjalnie wyższe stopy zwrotu w długim terminie.

Im inwestor starszy, tym na ogół mniejsza jest jego skłonność do ryzyka. Utrata części
kapitału w późniejszym wieku może bowiem oznaczać pogorszenie sytuacji finansowej, a i
czasu na odrobienie straty pozostaje coraz mniej. W tym okresie dobrym rozwiązaniem
mogą być strategie bardziej konserwatywne, skupiające się na instrumentach dłużnych.

20. Jak częstotliwość transakcji wpływa na wyniki portfela?

Częstotliwość zawierania transakcji jest ściśle zależna od stosowanego podejścia do

inwestycji i jego horyzontu czasowego.

Szybsza reakcja na sytuację rynkową to szansa na zawieranie większej liczby

transakcji bliżej ekstremów cenowych (lokalnych szczytów i dołków), co przekłada się na
większe koszty prowizji.

Wolniejsza reakcja na sytuację rynkową przekłada się na zawieranie mniejszej liczby

transakcji dalej od ekstremów cenowych, co przekłada się na mniejsze koszty prowizji.

21. Istota zarządzania wielkością pozycji.

Ustalanie wielkości pozycji można utożsamiać z dobieraniem odpowiedniego

poziomu ryzyka inwestycji. „Odpowiedni poziom ryzyka” jest zależny od przewidywań
inwestora względem danego rynku (znajomość specyfiki rynku) oraz jego preferencji i
stylu inwestowania.

Ryzyko pojedynczej transakcji tj. ile procent posiadanego kapitału skłonni jesteśmy
zaryzykować / stracić w pojedynczej transakcji. Inwestowanie to nie hazard! Inwestowanie
to bardziej maraton niż sprint!

22. Dlaczego powinno się stosować zlecenia stop loss i take profit?

Zlecenia Stop loss oraz Take profit bez wątpienia pozwalają na zaoszczędzenie dużej
ilości czasu, ponieważ dzięki nim inwestor nie musi pilnować biegu notowań, aby w
odpowiednim momencie „z palca” zamknąć pozycję.
Rynek instrumentów pochodnych / Rynek terminowy

1. Jakie są podstawowe cechy charakterystyczne rynku terminowego/instrumentów

pochodnych?

● cena instrumentów pochodnych zależy od ceny innych instrumentów rynku

finansowego lub towarów;
● instrumenty pochodne umożliwiają osiąganie zysków zarówno przy wzrostach
cen instrumentów bazowych, jak i przy ich spadku;
● inwestycji w instrumenty pochodne często towarzyszy zjawisko dźwigni
finansowej;
● inwestycje w instrumenty pochodne mogą być rozliczane zarówno w krótkim
jak i długim terminie.

2. Jakie są funkcje rynku terminowego/instrumentów pochodnych?

● ograniczenie ryzyka zmienności instrumentów bazowych (akcji, indeksów

giełdowych, kursów walutowych, stóp procentowych, surowców, płodów
rolnych)

3. Czym różni się transakcja kasowa od terminowej?

Transakcja kasowa - zawarcie umowy kupna lub sprzedaży określonego dobra po

wyznaczonej cenie, przy czym jego dostawa oraz zapłata następują natychmiast.

Transakcja terminowa – zawarcie umowy zobowiązującej sprzedającego do dostarczenia

określonego co do ilości i jakości dobra, będącego jej przedmiotem, a kupującego do
jego odebrania w wyznaczonym przyszłym terminie, po cenie ustalonej w momencie
zawierania umowy.

4. Jakie instrumenty finansowe są charakterystyczne dla rynku

terminowego/instrumentów pochodnych?

● kontrakty terminowe;
● opcje;
● swapy
5. Czym różni się kontrakt futures od kontraktu forward?

6. Na czym polega zajęcie długiej pozycji w kontrakcie terminowym i z czym się wiąże?

Transakcja zostanie zrealizowana w przyszłości, a cena po której zostanie zrealizowana

jest określana w momencie zawarcia kontraktu terminowego. Zajęcie długiej pozycji w
kontrakcie terminowym oznacza zobowiązanie się do zakupu aktywa (np. akcji, surowców,
walut) po z góry określonej cenie.

7. Na czym polega zajęcie krótkiej pozycji w kontrakcie terminowym i z czym się wiąże?

Otwarcie i posiadanie pozycji krótkiej (short) na rynku kontraktów terminowych jest

zobowiązaniem do sprzedaży w przyszłości określonej liczby instrumentu bazowego po
ustalonej cenie. Efektem zajęcia pozycji krótkiej jest oczekiwanie inwestora spadku cen
instrumentu bazowego.

8. Na czym polega strategia spekulacyjna na rynku kontraktów terminowych?

Spekulacja polega na zajmowaniu odpowiedniej pozycji w kontrakcie terminowym w

oczekiwaniu na zysk wynikający ze wzrostu wartości tej pozycji. Wzrost wartości pozycji
zależy od kierunku zmiany ceny aktywa bazowego kontraktu. Jeżeli jest to pozycja długa,
wówczas zysk przyniesie wzrost ceny aktywa bazowego. I odwrotnie - spadek ceny aktywa
bazowego przyniesie zysk z pozycji krótkiej i stratę dla posiadacza pozycji długiej.

9. Na czym polega strategia hedgingowa na rynku kontraktów terminowych?

Strategia hedgingowa polega na przeniesieniu praw własności na nabywcę oraz

transakcji nierzeczywistej, która jest jedynie transakcją terminową, mającą zabezpieczyć
kupującego przed wahaniami cen.
10. Na czym polega strategia arbitrażowa na rynku kontraktów terminowych?

Strategia arbitrażu polega na zakupie i sprzedaży identycznych lub zbliżonych

instrumentów na rynku kasowym i na rynku financial futures wg różnych cen. Nawet
bardzo małe zróżnicowanie cen pozwala prowadzącym arbitraż uzyskać znaczące zyski
bez ponoszenia ryzyka, jeżeli zaangażowali odpowiednio duży kapitał.

11. Jaka jest różnica między opcją a kontraktem terminowym?

Kontrakty terminowe (i kontrakty swap) są to instrumenty „symetryczne”, w których obie

strony przyjmują zobowiązania. Opcje są to instrumenty „asymetryczne”, w których jedna
strona nabywa prawo, druga przyjmuje zobowiązanie

12. Jakie wyróżniamy rodzaje opcji ze względu na kryterium zakresu praw i obowiązków
stron transakcji?

● Opcje kupna (call) – prawo do kupna;

● Opcje sprzedaży (put) – prawo do sprzedaży;

13. Jakie wyróżniamy rodzaje opcji ze względu na kryterium terminu wykonania opcji?

● Opcje amerykańskie – rozliczenie w dowolnym czasie;

● Opcje europejskie – rozliczenie w dniu wygaśnięcia;

14. Co to jest premia opcyjna?

Premia opcyjna, zwana ceną opcji to cena prawa, które nabywa posiadacz opcji

15. Na czym polega na rynku opcji strategia long call?

Strategia Long CALL jest jedną z najprostszych strategii opcyjnych, polega na nabyciu
opcji kupna CALL. Inwestor płaci premię wystawcy opcji, nie jest zobowiązany do
wniesienia i utrzymania depozytu zabezpieczającego.

16. Na czym polega na rynku opcji strategia long put?

Strategia Long PUT jest strategią kierunkową zakładającą spadek instrumentu
bazowego. Podobnie jak w przypadku strategii Long CALL nabywca opcji płaci jedynie
premie wystawcy, nie ma konieczności wniesienia i utrzymania depozytu
zabezpieczającego.

17. Na czym polega na rynku opcji strategia short call?

Strategia Short CALL polega na sprzedaży opcji kupna CALL, jest jedną z najprostszych
strategii, w której inwestor sprzedając opcje jest zobowiązany do wniesienia i utrzymania
depozytu zabezpieczającego.

18. Na czym polega na rynku opcji strategia short put?

Strategia Short PUT polega na sprzedaży opcji PUT, wystawca zobowiązuje się do wypłaty
nabywcy opcji kwoty rozliczenia (zysku nabywcy opcji) za co otrzymuje premię, która jest
jego maksymalnym zyskiem.

19. Jakie czynniki wpływają na wartość rynkową opcji kupna?

● cena wykonania opcji,

● cena instrumentu bazowego,
● stopa wolna od ryzyka,
● stopa dywidendy z instrumentu bazowego,
● czas pozostały do wygaśnięcia,
● zmienność implikowana.

20. Jakie czynniki wpływają na wartość rynkową opcji sprzedaży?

Wartość opcji kształtowana jest przez dwa czynniki podstawowe takie jak wartość
wewnętrzna i wartość czasowa (wartość zewnętrzna). A zatem wzór na wycenę opcji
możemy zapisać w następującej postaci:

Wartość opcji = wartość wewnętrzna + wartość czasowa

21. Czym różni się wartość wewnętrzna opcji od ich wartości zewnętrznej?

Wartość opcji jest sumą jej wartości wewnętrznej oraz wartości czasowej. Wartość
wewnętrzna opcji jest to wartość w momencie wykonania, a wartość zewnętrzna (czasowa)
jest zależna od wzrostu jej wartości do terminu wygaśnięcia opcji.
22. Co to jest kontrakt SWAP?

Kontrakt swap jest umową zawieraną między dwoma lub więcej stronami, dotyczącą
wymiany przyszłych płatności według wcześniej określonych zasad; płatności te,
związane są zwykle z instrumentami dłużnymi lub walutami obcymi.

23. Jakie wyróżniamy podstawowe rodzaje kontraktów SWAP?

● swap procentowy – IRS (ang. Interest Rate Swap);
● swap walutowy – CS (ang. Currency Swap);
● swap walutowo-procentowy – CIRS (ang. Cross Currency Interest Rate Swap)

Rynek finansowy i instrumenty finansowe

1. Co to jest rynek finansowy?

● miejsce zawierania transakcji mających za przedmiot szeroko rozumiany

kapitał finansowy;
● rynek, na którym przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe.

2. Co to są instrumenty finansowe?

Zobowiązania finansowe, tj. roszczenia dotyczące majątku jednych podmiotów

gospodarujących w stosunku do drugich.

3. Co to są papiery wartościowe i jak się mają do instrumentów finansowych?

Dokumenty stwierdzające fakt dokonania transakcji odpłatnego udostępnienia kapitału,

z którego dla kapitałodawcy wynikają określone prawa majątkowe (np. prawo do
dywidendy, prawo do odsetek). Papier wartościowy jest instrumentem finansowym
pozwalającym na inwestycję kapitału np. w akcje emitowane przez daną spółkę akcyjną
na Giełdzie Papierów Wartościowych.

4. Co to jest pośrednik finansowy?

Wyspecjalizowane instytucja pośrednicząca w przepływie środków pieniężnych między

podmiotami mającymi ich nadwyżkę a podmiotami, które środki te chcą przyjąć do
zagospodarowania.
5. Czym różni się inwestor od spekulanta na rynku finansowym?

Inwestowanie różni się od spekulacji świadomością osoby, która obraca kapitałem na

giełdzie. Inwestor dobrze zna i rozumie aktywo, które kupił. Spekulant bazuje tylko na
własnej wierze w to, że kupi coś tanio, a sprzeda drogo.

6. Kto to jest emitent instrumentów finansowych/papierów wartościowych?

Podmiot wystawiający papiery wartościowe we własnym imieniu i na własny rachunek.

7. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium stosunku ekonomicznego

między emitentem a nabywcą? Podać przykłady każdego z nich.

● instrumenty własnościowe : akcje, certyfikaty inwestycyjne

● instrumenty wierzycielskie : obligacje, kredyty bankowe, depozyty bankowe,
bony skarbowe

8. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium stopnia

zmienności dochodu? Podać przykłady każdego z nich.

● instrumenty o stałym dochodzie,

● instrumenty o zmiennym dochodzie;

9. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium długości okresu

do momentu zapadalności? Podać przykłady każdego z nich.

● instrumenty krótkoterminowe,
● instrumenty średnioterminowe,
● instrumenty długoterminowe;

10. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium emitenta? Podać

przykłady każdego z nich.

● instrumenty bezpośrednie,
● instrumenty pośrednie
11. Jakie wyróżniamy instrumenty finansowe ze względu na kryterium sposobu ustalania
ceny? Podać przykłady każdego z nich.

● instrumenty bazowe,
● instrumenty pochodne.

12. Co to jest instytucja finansowa? Podać przykład

Mianem instytucji finansowej określamy podmiot, do którego głównych zadań należy

obracanie środkami pieniężnymi (ich gromadzenie i dysponowanie nimi – wydatkowanie).
Wśród instytucji finansowych należy wymienić banki, kasy oszczędnościowe, zakłady
ubezpieczeń czy zakłady reasekuracyjne.

13. Czym różnią się instytucje/pośrednicy finansowi aktywni od pasywnych?

Podać przykłady każdego z nich.

Aktywni pośrednicy (bank centralny, bank komercyjny, fundusz inwestycyjny, fundusz

emerytalny) zajmują się kreowaniem pieniądza i instrumentów finansowych. Pasywni
pośrednicy (domy maklerskie, firmy leasingowe, kantory walutowe) dokonują dystrybucji
instrumentów finansowych.

14. Jakie są funkcje rynku finansowego w gospodarce?

● monetarna (dostarcza podmiotom niefinansowym pieniądz i zapewnia jego

obrót),
● kapitałowo-redystrybucyjna (umożliwia przepływ wolnych środków
pieniężnych od podmiotów nadwyżkowych do podmiotów deficytowych),
● kontrolna (umożliwia kontrolę nad strumieniami pieniężnymi).

15. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium rodzaju

instrumentów finansowych?

● rynek pieniężny,
● rynek depozytowo-kredytowy,
● rynek kapitałowy, rynek walutowy,
● rynek terminowy (instrumentów pochodnych);
16. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium charakteru
instrumentu finansowego?

● rynek pierwotny,
● rynek wtórny

17. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium płynności?

● rynek transakcji powszechnych,

● rynek transakcji zindywidualizowanych;

18. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium rozmiaru

transakcji?

● rynek hurtowy,
● rynek detaliczny

19. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium zasięgu

terytorialnego?

● rynek krajowy,
● rynek regionalny,
● rynek międzynarodowy;

20. Jakie wyróżniamy segmenty rynku finansowego ze względu na kryterium odstępu

czasu między momentem zawarcia transakcji a momentem jej realizacji?

● rynek kasowy,
● rynek terminowy

21. Jakie są przesłanki ingerencji państwa w mechanizm rynkowy, w tym regulowania

działania rynku finansowego? Jakie mogą być formy tej regulacji?

Przesłanki:
● asymetria informacji,
● efekty zewnętrzne,
● monopole.

Formy regulacji:
 ● tworzenie norm prawnych,
● wydawanie zezwoleń,
● kontrola przestrzegania norm

22. Czym różni się doradca finansowy od doradcy inwestycyjnego?

Doradca inwestycyjny jest fachowcem, którego wiedza i przygotowanie są potwierdzone

licencją Komisji Nadzoru Finansowego. Doradca finansowy to osoba oferująca produkty
finansowe jednej lub kilku instytucji finansowych. Wynagradzana jest głównie w formie
prowizji zależnej od wielkości sprzedaży

Rynek kapitałowy
1. Jakie są podstawowe cechy charakterystyczne rynku kapitałowego?

Rynek kapitałowy to rynek średnio- i długoterminowych funduszy. Obejmuje wszystkie

organizacje, instytucje i instrumenty, które zapewniają fundusze długoterminowe i
średnioterminowe

● przedmiotem obrotu są instrumenty średnio i długoterminowe o okresie

wykupu powyżej roku;
● wyższe ryzyko i potencjalna dochodowość aniżeli na rynku pieniężnym;
● rynek ma charakter zarówno hurtowy jak i detaliczny;
● składa się z wielu segmentów i występuje na nim znacznie więcej podmiotów
aniżeli na rynku pieniężnym;
● powiązanie z bankiem centralnym ma charakter pośredni, a nie bezpośredni
jak w przypadku rynku pieniężnego.

2. Jakie są funkcje rynku kapitałowego?

Podstawowe funkcje rynku kapitałowego:

● stymulacyjna – pobudza procesy inwestycyjne w ujęciu makroekonomicznym;

● mobilizacyjna i transformacyjna – stwarza możliwość zaangażowania wolnego
kapitału w finansowanie przedsięwzięć rozwojowych;
● informacyjna – zapewnia uczestnikom uzyskanie odpowiednich informacji;
● alokacyjna i alokacyjna – przemieszczanie się kapitału do podmiotów
rozwojowych, zapewniających jego efektywne wykorzystanie.

3. Jakie instrumenty finansowe są charakterystyczne dla rynku kapitałowego?

Rynek kapitałowy to przede wszystkim akcje i obligacje. Pierwsze z nich mają charakter
udziałowy, drugie dłużny. Nabywca akcji staje się współwłaścicielem majątku spółki,
natomiast w przypadku obligacji można mówić o pożyczce udzielonej emitentowi.

4. Czym różni się rynek kapitałowy publiczny od niepublicznego?

Rynek publiczny:

● emisje p.w. skierowane do szerokiego grona (co najmniej 150) anonimowych

inwestorów;
● wykorzystanie środków masowego przekazu;
● na rynku tym (zarówno pierwotnym jak i wtórnym) obowiązują rygorystyczne
regulacje prawne.

Rynek niepubliczny (prywatny):

● transakcje kupna-sprzedaży p.w. poza obrotem zorganizowanym;

● emisja p.w. na tym rynku może być skierowana do maksymalnie 149 osób

5. Czym różni się rynek kapitałowy regulowany od regulowanego?

Regulowany rynek kapitałowy:

● działający w sposób stały system zawierania transakcji K-S instrumentami

finansowymi dopuszczonymi do obrotu;
● zapewnia inwestorom powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w
tym samym czasie przy kojarzeniu ofert kupna-sprzedaży;
● zapewnia inwestorom jednakowe warunki zawieranych transakcji;
● podlega nadzorowi finansowemu.

Nieregulowany rynek kapitałowy:

● rynek, który nie spełnia pełnych wymogów rynku regulowanego.

6. Jakie wyróżnia się podstawowe instytucje tworzące infrastrukturę rynku

kapitałowego?

Najważniejsze instytucje infrastruktury rynku kapitałowego:

a) Giełda Papierów Wartościowych GPW

b) Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych KDPW
c) Izba rozliczeniowa
d) Domy maklerskie
 e) Komisja Nadzoru Finansowego KNF

7. Jakie prawa przysługują posiadaczom akcji?

Prawa korporacyjne:

● prawo do uczestnictwa w spółce akcyjnej (nie można być z niej usuniętym),

● prawo głosu na walnym zgromadzeniu i współdecydowania o sprawach
będących przedmiotem jego obrad,
● bierne prawo wyborcze do organów spółki (można zostać wybranym do
zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej),
● prawo mniejszości (pozwala na odpowiednie zabezpieczenie interesów
akcjonariuszy posiadających mniejszościowe udziały w spółce)

Prawa majątkowe:

● prawo do udziału w podziale zysku,

● prawo poboru akcji nowych emisji,
● prawo do części majątku w przypadku likwidacji spółki.

8. Jakie są wady i zalety metod majątkowych wyceny akcji? Podać przykładowe metody
z tej grupy

Zalety Metod Majątkowych:

● Jest to minimalna wartość przedsiębiorstwa (Spółka jest tyle warte ile jej
majątek),
● Opiera się na ogólnie dostępnych informacjach (bilans Spółki),
● Prosta w obliczeniach
● Przydatne dla Spółek, które mają duży majątek a generują małe zyski
● Nie ma możliwości przekłamania ponieważ wycena jest oparta na zasadach
rachunkowości stosowanych przez daną Spółkę

Wady Metod majątkowych

● Wycena oparta o wartość majątku nie uwzględnia wewnętrznej wartości

przedsiębiorstwa (kadra menedżerska, perspektywa rozwoju)
● Opiera się tylko na bilansie Spółki a nie faktycznie osiąganych wynikach
finansowych
● Metoda nie uwzględnia pozycji przedsiębiorstwa na rynku
● Metoda w praktyce nie ma zastosowania dla inwestorów giełdowych (oprócz
metody aktywów netto) ze względu na konieczność przeprowadzania wycen
poszczególnych części majątku Spółki.
9. Jakie są wady i zalety metod dochodowych wyceny akcji? Podać przykładowe
metody z tej grupy.

Zalety metod dochodowych

● Wyznaczają wartość Spółki w oparciu o potencjał rozwoju w prognozowanych

latach
● Najczęściej stosowana metoda wyceny
● Wiele zmiennych pozwalających na w miarę dokładne oszacowanie wartości
Spółki
● Uwzględnia sposób finansowania działalności
● Możliwość oszacowania wartości aktywów nieoperacyjnych

Wady metod dochodowych

● Konieczność stworzenia prognoz które są oparte na znacznych szacunkach

● Konieczność określenia wielu zmiennych (koszt kapitału własnego, obcego)
● Łatwość manipulacji oszacowanej wartości w wyniku zmiany poszczególnych
zmiennych
● Istnienie niebezpieczeństwa znacznych przeszacowań w przypadku gdy duża
część wartości przypada na okres następujący po okresie (wartość
rezydualna

10. Jakie są wady i zalety metod mnożnikowych/porównawczych wyceny akcji? Podać

przykładowe metody z tej grupy.

Zalety metod porównawczych

● Metoda bardzo prosta, ponieważ jest oparta na ogólnie dostępnych danych

(sprawozdania finansowe Spółek)
● Metoda bazuje nie tylko na bilansie Spółki (metody majątkowe), ale także na
pozostałych częściach sprawozdania finansowego
● Uwzględnia obecną sytuację na rynku
● Wycenia Spółki na podstawie wskaźników konkurentów

Wady metod porównawczych

● Wycena opiera się na wskaźnikach dla innych firm z branży, które mogą być
przewartościowane
● Trudność z doborem Spółek porównywalnych
● Dla wyceny porównawczej opartej na transakcjach porównywalnych,
ograniczony dostęp do baz transakcji dla inwestorów indywidualnych ze
względu na wysokie koszty dostępu
● Nie uwzględniają sposobu finansowania Spółki
● Nie uwzględnia przyszłych potrzeb inwestycyjnych
 ● Uwzględniają zdarzenia jednorazowe np. zysk z przeszacowania wartości
nieruchomości

11. Jakie czynniki wpływają na wartość akcji spółek na rynku kapitałowym?

Oprócz obecnych nastrojów inwestorów i traderów, na wartość akcji firmy wpływają

takie czynniki, jak:

● Gospodarcze dane makroekonomiczne.

Wysokie lub niskie stopy procentowe, poziom inflacji, zmiana PKB i kondycja

danego sektora, poziom bezrobocia i inne ważne czynniki mikro- oraz

makroekonomiczne mocno wpływają na wartość akcji.

● Dane finansowe firmy.

Jeżeli zyski rosną, płynność spółki jest wysoka, spółka rośnie, skutecznie

wychodzi na nowe rynki, podnosi dywidendy i/lub inwestuje w badania i

rozwój, oraz jej zobowiązania nie przekraczają aktywów, to cena akcji firmy

będzie rosła. Te dane można sprawdzać na platformach jak Yahoo Finance,

Trading View i Finviz.

● Oczekiwania.

W obecnej cenie rynkowej akcji włączone są oczekiwania inwestorów na

najbliższą przyszłość. Jeżeli większość oczekuje, że w kolejnym sprawozdaniu

finansowym pewna spółka pokaże wydatne wyniki, cena akcji będzie nieco

wyższa. Jeżeli oczekiwania się nie spełnią i spółka pokaże pozytywne, ale
 trochę gorsze wyniki, cena akcji może gwałtownie spaść po wydaniu

sprawozdania finansowego.

● Siły rynkowe i pieniądze.

Na cenę akcji mogą wpływać też mocne siły rynkowe. Mocne oznacza, że biorą

aktywny udział w handlu i mają wysokie obroty inwestycyjne. Może być też tak,

że na rynku jest tak dużo wolnych środków, że rosną nawet akcje

niezyskownych spółek, jak jest teraz podczas poluzowania polityki pieniężnej.

Podczas kryzysu finansowego 2008 roku ograniczenie emisji pieniędzy

doprowadziło do przeciwnej sytuacji.

12. Jakie czynniki ryzyka wiążą się z inwestycjami w akcje?

Akcjonariusze nie odpowiadają finansowo za zobowiązania spółki akcyjnej.

Potencjalna strata akcjonariusza ogranicza się do wysokości zapłaconej ceny
emisyjnej akcji lub ceny jej nabycia na rynku wtórnym.W skrajnym przypadku
występuje ryzyko utraty części bądź całości środków na skutek pogorszenia wyników
finansowych spółki lub ogłoszenia jej upadłości.
W przypadku inwestycji w akcje spółek publicznych (notowanych na giełdzie) trzeba
brać pod uwagę ryzyko zmienności, czyli wahania kursu akcji w krótkim terminie. W
przypadku inwestycji w akcje spółek niepublicznych należy akceptować dodatkowo
ryzyko ograniczonej płynności akcji (sprzedaży akcji) i dostępu do informacji.

13. Czym różni się prawo poboru od prawa do akcji?

Prawo do akcji (PDA) to papier wartościowy, z którego wynika uprawnienie do otrzymania,

niemających formy dokumentu, akcji nowej emisji spółki publicznej, powstające z chwilą
dokonania przydziału tych akcji i wygasające z chwilą zarejestrowania akcji w depozycie
papierów wartościowych albo z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu
rejestrowego odmawiającego wpisu podwyższenia kapitału zakładowego do rejestru
przedsiębiorców.

Prawo poboru to zbywalny papier wartościowy dający prawo pierwszeństwa objęcia akcji
nowej emisji proporcjonalnie do liczby posiadanych akcji danego emitenta.
14. Co to jest kwit depozytowy?

Kwit depozytowy to papier wartościowy wystawiony przez instytucję finansową z siedzibą

na terytorium państwa członkowskiego lub innego państwa należącego do OECD, w
którym inkorporowane jest:

● prawo do zamiany tego papieru wartościowego na określone papiery

wartościowe we wskazanej w warunkach emisji proporcji,
● przejście na właściciela tego papieru wartościowego praw majątkowych
stanowiących pożytki z papierów wartościowych lub ich równowartości;
● oraz, w przypadku akcji - możliwość wydania przez właściciela tego papieru
wartościowego jego emitentowi wiążącej dyspozycji co do sposobu
głosowania na walnym zgromadzeniu.

15. Co to jest ETF i czym różni się od klasycznych funduszy inwestycyjnych?

ETF (ang. Exchange Traded Fund) to otwarty fundusz inwestycyjny notowany na giełdzie
papierów wartościowych, którego zadaniem jest odzwierciedlanie się danego indeksu
giełdowego.

ETF w porównaniu do tradycyjnych funduszy inwestycyjnych ma niższe koszty

zarządzania. Wynika to z faktu, że ETF to fundusze zarządzane pasywnie, co oznacza, że
nie starają się pobić indeksu, tylko wiernie go naśladują.

16. Czym różni się fundusz inwestycyjny otwarty od funduszu inwestycyjnego

zamkniętego?

FIO – fundusz inwestycyjny otwarty

FIZ – fundusz inwestycyjny zamknięty

Różnice: cel inwestycji, okres inwestycji, dostępność, wejście/wyjście z inwestycji

17. Co to jest certyfikat inwestycyjny i czym różni się od certyfikatu depozytowego?

Certyfikat inwestycyjny to udziałowy papier wartościowy na okaziciela emitowany

przez zamknięty fundusz inwestycyjny.

Certyfikat depozytowy – zbywalny papier wartościowy emitowany przez bank w celu

zgromadzenia środków pieniężnych
18. Jakie obligacje wyróżniamy ze względu na kryterium emitenta?

● Obligacje przedsiębiorstw (korporacyjne),

● Obligacje skarbowe,
● Obligacje komunalne.

19. Jakie obligacje wyróżniamy ze względu na kryterium sposobu oprocentowania?

● Obligacje o zmiennym oprocentowaniu,

● Obligacje o stałym oprocentowaniu,
● Obligacje zerokuponowe.

20. Jakie obligacje wyróżniamy ze względu na kryterium praw lub przywilejów?

● Obligacje zwykłe,
● Obligacje zamienne.

21. Jakie czynniki wpływają na wartość obligacji na rynku kapitałowym?

● Stopy procentowe

● Ratingi kredytowe

● Firma/emitenta ryzyka

● Ryzyko gospodarcze na rynku

● Psychologia rynku

● Tymczasowe vs. stałe zmiany

22. Jakie czynniki ryzyka wiążą się z inwestycjami w obligacje?

● Ograniczona płynność – ryzyko płynności

● Ryzyko kredytowe
● Ryzyko stopy procentowej
● Ryzyko reinwestycji odsetek
● Ryzyko inflacji
● Ryzyko przedterminowego wykupu
● Ryzyko walutowe
 ● Ryzyko niekorzystnej zmiany kursu obligacji
● Brak systemu gwarancyjnego

23. Co to jest list zastawny i czym różni się od obligacji?

List zastawny to długoterminowy dłużny papier wartościowy zawierający jasno określony

stosunek prawny między bankiem hipotecznym a wierzycielem. w odróżnieniu od
klasycznej obligacji jest znacznie lepiej zabezpieczony i ściśle regulowany przez prawo.

24. Co to są produkty strukturyzowane i jakie wyróżniamy ich rodzaje?

Produkty strukturyzowane to instrumenty finansowe posiadające emitenta (najczęściej

banki lub domy maklerskie), których cena uzależniona jest od wartości określonego
wskaźnika rynkowego (indeksów giełdowych, kursów akcji, surowców, produktów rolnych,
koszyków akcji, surowców, indeksów giełdowych, a także kursów walut lub stóp
procentowych).

Na rynku występuje wiele różnorodnych form prawnych produktów strukturyzowanych.

Zaliczamy do nich przede wszystkim polisolokaty, lokaty strukturyzowane i produkty
ubezpieczeniowe z funduszami kapitałowymi (np. indywidualne ubezpieczenie na życie i
dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym – UFK).

25. Co to jest warrant i czym różni się od opcji?

Warrant to prawo do kupna lub do sprzedaży określonego instrumentu bazowego w

przyszłości po z góry ustalonej cenie; jest bezwarunkowym i nieodwołalnym
zobowiązaniem się jego emitenta do wypłacenia uprawnionemu właścicielowi kwoty
rozliczenia:

Opcja:
W przeciwieństwie do nabywcy, wystawca opcji jest zobowiązany do sprzedania lub
zakupu instrumentu bazowego od nabywcy opcji, jeżeli ten uzna, że zechce z
przysługującego mu prawa skorzystać (czyli uzna wykonanie opcji za opłacalne).

26. Co to jest krótka sprzedaż?

Krótka sprzedaż polega na sprzedaży papierów wartościowych, których w momencie

sprzedaży nie posiadamy na swoim rachunku inwestycyjnym. Na dzień rozliczenia
transakcji (standardowo 3 dni od dnia sprzedaży) musimy jednak te papiery posiadać, by
dostarczyć je stronie kupującej
Rynek pieniężny
1. Jakie są podstawowe cechy charakterystyczne rynku pieniężnego?

● przedmiotem obrotu są instrumenty krótkoterminowe o terminie wykupu od 1

dnia do 1 roku,
● niewielkie ryzyko i niska dochodowość instrumentów,
● hurtowy charakter (znaczące wolumeny i kwoty transakcji),
● szybki obieg informacji (na rynku tym występuje właściwie czysta forma
konkurencji),
● jest tzw. rynkiem dealerskim (zdecentralizowanym).

2. Jakie są funkcje rynku pieniężnego?

● wspieranie płynności finansowej różnych podmiotów w gospodarce;

● umożliwienie lokowania wolnych środków pieniężnych na bardzo krótkie
okresy czasu, po oprocentowaniu wyższym aniżeli na rachunkach bieżących w
bankach;
● umożliwienie realizacji określonej polityki monetarnej Państwa (za
pośrednictwem banku centralnego).

3. Jakie instrumenty finansowe są charakterystyczne dla rynku pieniężnego?

Instrumenty finansowe:

Instrumenty lokacyjne:

● Lokaty międzybankowe niezabezpieczone

● Tranzakcje sell-buy back(SBB) / buy-sell back (BSB
● Transakcje REPO/REVERSE REPO
● FX SWAPS

Krótkoterminowe dłużne papiery wartościowe:

● Bony skarbowe
● Bony pieniężne
● Krótkoterminowe bankowe papiery dłużne
● Krótkoterminowe papiery dłużne przedsiębiorstw

Cechy charakterystyczne:

● umożliwiają efektywną transmisję impulsów polityki pieniężnej;

● z uwagi na brak zabezpieczenia są obarczone wyższym ryzykiem, stąd banki
nakładają na siebie wzajemne limity operacji;
 ● ich oprocentowanie wpływa na wysokość oprocentowania innych aktywów
● finansowych;
● ich dochodowość znajduje odzwierciedlenie w kształtowaniu się stawek WIBOR
i WIBID. st

4. Jaka jest istota instrumentów dyskontowych? Podać przykłady.

Instrumenty dyskontowe to instrumenty, których cena sprzedaży jest niższa od ceny

nominalnej. Różnica pomiędzy ceną a nominałem to dyskonto. Często nazywane są
instrumentami zerokuponowymi.

Przykłady:
● Bony skarbowe
● Bony pieniężne
● Weksle
● Bony komercyjne st

5. Jaka jest istota instrumentów o podstawie dochodowej? Podać przykłady.

Ich dochodowość znajduje odzwierciedlenie w kształtowaniu się stawek WIBOR i WIBID.

6. Czym różni się stawka WIBOR i WIBID?

WIBOR – Warsaw Interbank Offered Rate – średnia stopa procentowa w ujęciu rocznym, po
jakiej banki komercyjne w Polsce są gotowe udzielić pożyczki innym bankom w złotych na
ustalony okres.

WIBID – Warsaw Interbank Bid Rate – średnia stopa procentowa w ujęciu rocznym, jaką
banki komercyjne w Polsce są gotowe zapłacić za przyjęte w depozyt od innych banków
środki w złotych na ustalony okres.