Professional Documents
Culture Documents
BINANCE VADELİ
İŞLEMLERE GİRİŞ
-Diğer adlarıyla Binance Futures, Binance
Perpetual, Kaldıraçlı İşlemler-
İçindekiler
1
I. Vadeli İşlemler Nedir?
Kaldıraçların işlevini iki şekilde düşünebiliriz, ikisi de hesap olarak aynı sonuca
çıkacaktır.
Birincisi, coin’lerin yüzdelik hareketlerini kaldıraç seviyesiyle orantılı olarak
arttırıyor şeklinde düşünebiliriz. Örnek olarak 50x kaldıraç girdiğimiz bir coin %3
artar/azalırsa, bizim işlemimizde o coin [3 x 50 Kaldıraç] yani %150
artmış/azalmış olur.
İkincisi, bizim işlem bakiyemiz kaldıraç ile çarpılarak daha yüklü bir hale geliyor
olarak da bakabiliriz. Örneğin 50x kaldıraç girip 10 dolarlık işlem açarsak 500
dolarlık işlem açmış gibi kar-zarar sağlarız.
Kaldıraç sistemini nasıl algılarsak algılayalım, değişmeyen nokta spot işlemlere
kıyasla daha hızlı kar ya da zarar edildiğidir. Oldukça riskli işlemlerdir. Yeterince
bilgi ve tecrübe kazanılmadan bu işlemlere girilmemelidir.
2
III. Cross Mode ve Isolated Mode Nedir?
1) Isolated Mode: Girilecek olan işlem için ayrılan bütçenin sınırlandığı işlem
türüdür. Maksimum kaybınız, o işleme soktuğunuz miktar kadar
olacaktır. Kazanç için herhangi bir sınırlama yoktur. Mesela Isolated
olarak 300 dolarlık bir işlem açarsanız, coin’in değeri ne kadar düşerse
düşsün kaybınız 300 doları geçemez.
3
20x Kaldıraç demek, coin %1 düştüğünde bizim zararımızın %20 olması anlamına
gelir. Bu da eğer coin %5 düşerse, bizim zararımızın [%5 x 20x Kaldıraç]
hesaplamasından %100 olduğunu gösterir. Isolated Mode’dayken zararımız,
işleme soktuğumuz miktarla (bu örnek için 100 dolar) sınırlı olduğu için, kaybımız
100 dolar olduğu anda pozisyonumuz (işlemimiz) kapanır. Diğer bir deyişle, 20x
Kaldıraç girdiğimiz için coin 100/20 yani %5 düştüğünde işleme soktuğumuz tüm
parayı kaybederiz, 1000 dolarlık toplam vadeli cüzdanımız 900 dolara düşer ve
işlemimiz kapanmış olur.
Şimdi bir de Cross Mode örneği üzerinden inceleyelim:
Cross Mode – 20x Kaldıraç – 100 Dolarlık İşlem – 1000 Dolar Vadeli Cüzdanı
Yine aynı coin’in artacağını düşünüp, aynı miktarlarla bu sefer Cross Mode olarak
girdiğimizi düşünelim. Kaldıraç seviyemiz 20x olduğu için, yine %5’lik bir düşüşte
kaybımız 20x Kaldıraç x %5 hesaplamasından %100 olur. Yani zararımızın miktarı
100 dolar olarak yansır. Fakat bu sefer Cross Mode’da olduğumuz için, 1000
dolarlık toplam vadeli cüzdanımızın tamamı pozisyona destek olabilir. Yani zarar
%100’den daha fazla olabilir, ama işlem kendiliğinden kapanmaz.
Cross Mode’daki liquidation fiyatı, toplam vadeli cüzdan bakiyemiz ile ilgilidir ve
Isolated Mode’a göre daha düşük değerler almaktadır. Buradan yola çıkarak şunu
söyleyebiliriz ki, Cross Mode işlem açmak vadeli cüzdanımızın tamamını riske
etmenin haricinde, daha düşük liquidation değerine sahip olma avantajı sunar.
Cross Mode’da da girdiğimiz coin çok fazla düşerse ve liquidation fiyatına ulaşırsa,
işlemimiz yine otomatik olarak kapanır fakat bu sefer zararımız işlem için
ayırdığımız 100 dolardan çok daha fazla olacaktır. Bu sebeple stop koymak çok
önemlidir.
Vadeli işlemlerin yüksek kayıptan ötürü otomatik olarak kapanması yerine kısaca
“liq olmak” deyimi de kullanılır. Binance, işleminiz liquidation değerine %80
yaklaştığında ve tam olarak liquidation değerine ulaştığında size SMS/Mail yoluya
haber verir.
4
V. Liquidation Değeri İşleme Girdikten Sonra Değişir Mi?
Liquidation değerini işleme girdikten sonra yukarı veya aşağı doğru değiştirmek
mümkündür. Bunun 2 yolu vardır:
1) Cross Mode da olsa Isolated Mode da olsa, açık olan bir işleme ekleme
yaparak liquidation fiyatını aşağı ya da yukarı çekmek teknik olarak
mümkündür. Bu bizim fiyat ortalamamız ile alakalıdır. Eğer fiyat
ortalamamız yukarı çıkarsa, liquidation fiyatı da yukarı çıkacaktır. Eğer
fiyat ortalamamız aşağı inerse, liquidation fiyatı da aşağı inecektir. Çok
kısa bir örnekle üstünden geçelim. $100 değeri olan bir coin’den bir miktar
alım yaptığımızı düşünelim. Bizim fiyat ortalamamız da doğal olarak $100
olacaktır. Eğer zaman içinde bu coin’in fiyatı $70’a düşerse, ve biz bu
coin’den biraz da $70’lık değeri varken alırsak, ortalamamız $70 ile $100
arasında bir yerde olacaktır. Aldığımız miktarların oranına göre ortalamanın
net değeri değişir, ama burada dikkat etmemiz gereken nokta
ortalamamızın $100’den daha aşağıda olacağıdır. Aynı şekilde coin $200
olur ve biraz da $200’ken alım yaparsak, fiyat ortalamamız $100 ile $200
arasında olacaktır, bu durumda ortalamamızın $100’dan daha yukarıda
olacağını söyleyebiliriz.
Yani bir coin’i aldıktan bir süre sonra daha ucuza tekrar alırsak ortalamamız
düşer, liquidation değerimiz de düşer.
Bir coin’i aldıktan sonra daha pahalıya bir miktar daha alırsak, ortalamamız
yükselir, liquidation değerimiz de yükselir.
5
VI. Long/Short Nedir?
Kaldıraç miktarı, kişiden kişiye göre değişen ve doğrusu yanlışı olmayan bir
konudur. Kısaca örnekler üzerinden ilerlemek gerekirse:
$100’lık %20 Stoplu Spot Alım vs $20’lık 50x Isolated Mode Kaldıraçlı İşlem
100 dolarlık işlemde coin %20 artarsa, 20 dolar kazanırsınız. %20 azalırsa 20
dolar kaybedersiniz ve işlem stop olur.
Diğer tarafta, 20 dolarlık kaldıraçlı işlemde coin %20 artarsa [50 kaldıraç x 20
artış] hesabından işlem %1000 kazanç sağlar. 20 dolar girdiğimiz için 20 doların
%1000’i kadar yani $200’lık bir kazanç sağlamış oluruz. Fakat coin %2 azalırsa,
[50 kaldıraç x 2 azalış] hesabından %100 zarar ederiz ve pozisyon kapanır. Fakat
kaybımız, yine 20 dolar olur.
Bu örnekte anlatmak istenilen şey, spot da olsa 50x de olsa kaybınız aynı olabilir.
50x işleme giren biri hakkında her zaman için çok büyük paraları riske attığını
söyleyemeyiz.
Peki bir coin’in %2 düşmesiyle işlemin kapanması büyük bir risk değil midir, evet
bu büyük bir risk olabilir. Bu riski nasıl yönetmemiz gerektiği hakkında birçok
kaynak mevcut. Bu kaynak ve videolardan bazıları dokümanın sonunda
paylaşılacaktır. Fakat bundan önce, herhangi bir işleme girmeden önce karar
vermemiz gereken şeyleri ve risk yönetimini açıklamakta fayda var.
6
VIII. Risk Yönetimi Nedir?
Eğer bunları bilirsek, biz bir işleme daha girmeden bile aşağıdaki bilgileri
hesaplamış oluruz:
Herkesin kendi risk yönetimi farklıdır, her işlemde ne kadarlık bir tutarı risk
edebileceğiniz size bağlıdır. Fakat herkesin bir risk yönetimi olmalıdır. Hesaplama
ve teknik kısımlarını araştırıp öğrenmek, bakiyenizi kontrollü bir şekilde
büyütmenize olanak sağlar.
7
IX. Kaldıraç Miktarı Nasıl Belirlenir?
Kaldıraç miktarının kaç olacağının herkes tarafından kabul görmüş bir formülü
yoktur. Fakat kaldıraç miktarı belirlenirken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar
bulunmaktadır. Bu noktalara bir göz atalım:
Yandaki analiz için en temel
mantıkla bir risk değerlendirmesi
yapalım. Risk edebileceğimiz
maksimum miktarın da $20
olduğu göz önüne alalım:
Hedefimizdeki Artış: %4
8
Fakat Isolated Mode üstünden incelersek, liq değerleri için gereken yüzdelik
düşüş miktarları Cross Mode’a göre çok daha katıdır:
Isolated Mode İçin
Yukarıda bazı kaldıraç miktarları için düşüş sınırının yüzde kaç olduğunu
görebilirsiniz. Bunu hesaplamak için 100’ü kaldıraç miktarına böleriz. Örneğin 4x
kaldıraç için [100/4x Kaldıraç] hesaplaması sonucunda 25 sayısına, yani
liquidation için %25’lik bir düşüş sınırımız olduğuna ulaşırız.
Bunu hesaplamayı öğrendikten sonra, analizin stop seviyesine göre kaldıraç
miktarı sınırlanabilir. %5’lik düşüşte stop olacak bir analiz için, girilmesi gereken
maksimum kaldıraç miktarı hesaplanırken 100’ü bu değere böleriz. Bu işlem için
[100/5 stop] hesabına göre maksimum kaldıraç 20x olmalıdır. Çünkü eğer daha
yüksek kaldıraç kullanırsanız, siz liq olsanız bile analiz devam eder ve beklenen
hedef gelebilir.
Kaldıraç seviyesinin maksimum kaç olduğuna karar verdikten sonra, işleme kaç
$ ile gireceğimize karar vermek kalıyor. Kaybımızın $20 olacağını varsaymıştık,
bunun için işleme $1000 dolarlık bakiye ile girmenin uygun olacağını
hesaplamıştık. Az önceki hesaplama ile de stop seviyesi %2 olduğu için
girebileceğimiz maksimum kaldıraç miktarının 50x olduğunu bulabiliriz.
Eğer 50x gireceksek, %2’lik bir düşüşte [50 Kaldıraç x 2 Düşüş] hesabı sonucu
kaybımız %100 olacak ve işlemin tamamı kapanacaktır. Bizim bu işlemde
kaybetmeyi göze aldığımız tutar $20 olduğu için, işlemimizin tamamı $20’a eşit
olmalıdır.
Eğer 50x yerine 20x kaldıraç kullanmaya karar verirsek, %2’lik stop noktasına bir
düşüş geldiği senaryoda, bizim pozisyondaki kaybımız [20 Kaldıraç x 2 Düşüş]
hesabından %40 olacaktır. Yani pozisyonumuzun %40’ı, bizim kaybetmeyi göze
9
aldığımız miktar olan $20’a eşit olmalıdır. Pozisyonun %40’ı $20 ise, kendisi $50
olmalıdır.
Son olarak, coin’in %2 düştüğü ve analizin/işlemlerin stop olduğu bir senaryo
için, bu 3 işlemi sırasıyla inceleyelim:
1) $1000’lık spot alım yapan kişi, parasının %2’sini kaybederek işlemini stop
etmiştir. Zararı $20’dır.
2) 50x Kaldıraç ile $20’lık Isolated Mode’da vadeli işlem açan kişi, işlemdeki
miktarın tamamını kaybederek liq olmuştur. Zararı $20’dır.
3) 20x Kaldıraç ile $50’lık vadeli işlem açan kişi, işlemdeki miktarın [20
Kaldıraç x 2 Düşüş] hesabına göre %40’lık kısmını kaybedip stop olmuştur.
$50’ın %40’ı $20’a eşittir. Zararı $20’dır.
Görüldüğü gibi spot alım, 20x kaldıraç ve 50x kaldıraç arasında herhangi bir zarar
farkı yok. Fakat burada $1000’ı olan kişi, risk yönetimini hesaplamadan 10x
kaldıraç $1000 tutar ile işlem açsaydı, tek bir coin’in %2 düşmesi ile tüm parasının
[10 Kaldıraç x 2 Düşüş] hesabı ile %20’sini kaybedecekti. Bu da $200 dolara denk
gelmekte. Bu nedenle, yüzde 1-2’lik düşüşlerde paranızın büyük kısmını
kaybetmemek için risk yönetimi konusunda yeterince tecrübe ve bilgi edinmeden
vadeli işlemlere girmemenizi tavsiye ederim.
10
gelmeden mevcut fiyatından alırsınız. Bu işlemi yapmanız için Stop Limit
kavramını kullanmanız gerekmektedir.
Stop-Limit: Alırken hem limit, hem de stop değeri girilmesi gerekmektedir. Stop
değeri her zaman, güncel değere yakın olan değer olmalıdır. İşlemin
gerçekleşmesi için kırılması gereken değeri ifade eder.
Limit Fiyat
Stop Fiyat
Stop Fiyat
Limit Fiyat
11
Aynı şekilde $1800 değerinde bir short kırılım beklerken, stop fiyatını $1800, limit
fiyatını bundan daha düşük bir değer belirlemek gerekir. Mesela $1750 olarak
düşünelim. Bu işlem şu anlama gelir, fiyat $1800‘a geldiği anda $1750 değerini
aşağı yönde geçene kadar satış gerçekleşecektir.
12
XII. Kar Alma ve Stop Seviyesini Girişe Çekme
13
XIV. Kaldıraçlı İşlemlerin Grafikleri Nasıl İncelenir
Risk Yönetimi:
https://academy.binance.com/tr/articles/a-beginners-guide-to-understanding-
risk-management
R/R:
https://academy.binance.com/tr/articles/what-is-the-risk-reward-ratio-and-
how-to-use-it