PAGSUSURI SA KULTURA NG PELIKULANG PILIPINO HINGIL SA

ISYUNG PAMPAMILYA

Isang Pananaliksik na Iniharap sa Kaguruan ng Filipino Yunit ng

Kolehiyo ng Edukasyon

Bilang Pagtupad sa Isa sa mga Pangangailangan ng Asignaturang

FIL 117 at FIL 121 Introduksiyon sa Pananaliksik-Wika at Panitikan

Nina:
Rhea F. Escleo
Shanyll Emmery L. Espino
Zaldy Castil
Ma. Christine M. De Guzman
Shinna P. Taganna

Disyembre 2022
 Kabanata I
INTRODUKSIYON

Saligan ng Pag-aaral

Ang pelikula ay isang obra ng sining, layunin nito ang magbahagi ng

kuwento na sumasalamin sa mga totoong pangyayari na may isyung panlipunan.

Isang larangan na sinasakop ang mga gumagalaw na larawan bilang isang anyo ng

sining o bilang bahagi ng industriya ng libangan. Kadalasang tinutukoy ang

larangang ito ng akademya bilang ang pag-aaral ng pelikula. Ang Pelikulang

Pilipino ay ang pinakabatang uri ng sining sa Pilipinas at isang popular na uri ng

libangan na sadyang nagpapakita kung ano ang buhay sa Pilipinas. Ang paglaganap

ng pelikula sa social media ay nagtataguyod ng tanyag na paniniwala sa pagkakaiba-

iba ng lipunan. Mayroon itong napakalawak na kapangyarihan upang makontrol ang

sikolohikal na aspeto ng mga manonood. Pinatutunayan lamang nito na ang pelikula

ay may malaking impluwensiya sa lipunan at kultura. Sa paglaganap ng makabagong

teknolohiya ay nagkaroon ang bawat isa ng access sa panonood ng pelikula

(Mukherji, 2022).

Sa pelikula ng Pilipinas ay may iba’t ibang estorya, isa sa mga pelikulang

naipapalabas sa panahon ngayon ay ang pelikulang tungkol sa pamilya na may

malaking ganap sa kasalukuyang panahon dahil sa dumaraming isyung pampamilya.

Ang suliraning pampamilya ay tumutukoy sa mga problema o suliranin na

kinakaharap ng pamilya ng sama sama at walang iwanan. Ang mga hamong ito ay

nagpapahina sa katatagan ng pamilya at nagiging dahilan ng unti-unting pagkawasak

nito. Nararapat na suriin kung paano sinisira ng mga problemang ito ang kaayusan

ng pamilyang Pilipino, lalo na ang pagbubuklod at pagmamahalan ng bawat

miyembro nito. Ayon kay Alejo (2004), ang pamilya ang pangunahing institusyon sa

lipunan na nabuo sa pamamagitan ng pagpapakasal ng isang lalaki at babae dahil sa

kanilang walang pag-iimbot, puro, at romantikong pagmamahal – kapwa nangakong

magsasama hanggang sa wakas ng kanilang buhay. Ang pamilya ay gumaganap

bilang isang espesyal na uri ng komunidad na gumaganap ng isang susi at

pangmatagalang papel sa pagpapalaki ng isang bata. Ngunit sa likod ng kuwento ng

isang pamilya may mga isyung kinakaharap ito tulad na lamang ng pagtataksil, hindi

pagkakasundo at kawalan ng respeto. Batay sa pag-aaral ni Gomez (2014), isa sa

pinakadahilan ng paghihiwalay o pagtatalo ng mag-asawa ay ang pagtataksil, babae

man o lalaki. Nagsisimula ito sa pagbabago ng pakikitungo, pagiging malihim at

malamig na kasintahan. Binanggit niya rin ang hindi pagkakasundo, ito ay dahil sa

hindi pagkakasundo sa iba’t ibang bagay katulad na lamang sa pagkain, gustong

panuorin, pananamit at marami pang iba. Ang mga ito ay simpleng hindi

pagkakasundo lamang. Sa isang pamilyang matibay na pinagbuklod hindi maiiwasan

ang pagkakaroon ng pag-aalitan, pagkamatay ng isang kaagapay maaring ina o

ama, tungkol sa pinansyal o di kaya ay sa pagtitiwala na maaaring magresulta sa

pagkakawatak-watak ng pamilya na mas kilala sa tawag na broken family. Ngunit

ang iba ay pinipiling buo kahit ang nagkaroon man ng pagkukulang ang bawat isa,

alang-alang sa kapakanan ng kanilang mga anak (Belos et al., 2018).

Ayon naman kay Flores (2020), mayroon din mga negatibong epekto sa mga

bata ang pagkamulat sa hiwalay na pamilya o broken family. Sinasabi ng mga

siyentipiko na higit na marami ang mga nagiging suliranin sa mga batang pinalaki ng

single parent kaysa sa mga batang ginabayan mg parehong magulang.

Gayunpaman, may malaki rin na epekto sa mga anak ang makita ang kanilang mga

magulang na nag-aaway o nagsisigawan. Inilahad ni Wedge (2018), isa sa

pinagmumulan ng children’s psychological problems ay ang mga magulang na nag-

aaway sa harap ng kanilang anak. Dagdag pa ni Flores (2020), isang Demand

Media mula sa Magazine Desk, maaaring makaapekto ang negatibong pamilya sa

lahat ng mga domain ng pag-unlad ng anak. Ang mga epekto ng isang sirang
pamilya sa pa-unlad ng isang bata ay depende sa maraming mga kadahilanan,

kabilang ang edad ng bata sa panahon ng paghihiwalay ng mga magulang, at sa

mga personalidad at mga relasyon sa pamilya.

Ang mga kabataang madalas na humaharap sa mga suliranin ng pamilya ay

kadalasang lubhang naapektuhan kung saan nabubuksan ang kanilang pag-iisip sa

mga bagay na hindi dapat, gaya na lamang ng pagkakaroon ng bisyo. Inilahad sa

pag-aaral ni Garbo (2017), ang mga bisyo na ito ay may malaking epekto sa bawat

isang kabataan na nalululong dito.Isa rin sa sa maaaring maging epekto ng

problemang pampamilya ay pagrerebelde dahil sa madalas na pag-aaway o

problema sa pamilya, lumalayo ang loob ng bawat isa sa kanilang pamilya na siyang

dahilan ng pagrerebelde. Ang isa pang posibleng maging epekto ay ang paglalayas

dahil na rin sa kakulangan ng atensyon ng magulang dahil sa mga problemang

kinakaharap ng isang pamilya, pakiramdam ng mga miyembro nito lalo na ang

kabataan na walang mawawala kung aalis sa kanilang tahanan, sapagkat iniisip

niyang mababawasan ang kanilang problema dahil sa tahanan nila mismo ang

pinagmumulan ng madalas na problema. Ipinakikita ng isang pag-aaral na ang mga

kabataang dalagita ay may posibilidad na makipagtalik sa mas maagang edad kapag

nakatira sila sa isang sambahayan na wala ang ama. Ang maagang “sekswal na

pasinaya” na ito ay maaaring dahil sa ilang mga kadahilanan, kabilang ang

pagbabago sa mga pananaw tungkol sa kasal at mga saloobin tungkol sa pagiging

ina. Sa isyung paghihiwalay ng magulang may mga anak ang humahawak ng

responsibilidad para buhayin ang kanillang pamilya at tinatawag itong breadwinner.

Ayon sa Meriam Webster (n.d.), ang breadwinner ay miyembro ng pamilya na kung

saan ito ang tumutustos o sumusuporta sa pangarw-araw na pangangailan ng

pamilya.

Ang pag-aaral na ito ay may mahalagang gampanin upang mapayabong ang

Wikang Filipino sapagkat dala-dala ng mga pelikulang Pilipino ang kulturang

kumakatawan sa pagkatao kasama na ang wikang nagsisilbing isang simbolo ng

pagka-Pilipino. Gayundin sa paghubog ng kamalayan ng isang pamilya, ito ay

magbibigay ng katuturan sa kasalukuyang imahe at konsepto ng pamilyang

Pilipinong ipinakikita. Sa maraming pagkakataon ay naiimpluwensyahan nito ang

paraan ng pagdadala ng pamilya, pagdidisiplina sa mga anak at miyembro ng

pamilya at pagdedesisyon sa loob ng tahanan.

Layunin ng Pag-aaral

Hangarin ng mga mananaliksik sa pag-aaral na ito na masuri ang mga isyung

pampamilya na nakapaloob sa mga piling pelikulang Pilipino. Naglalayon din ang

pananaliksik na ito na masagot ang sumusunod na katanungan:

1. Ano ang makikita sa mga piling pelikulang Pilipino ayon sa sumusunod na

elemento:

1.1 Tema

1.2 Tradisyon o Kultura

1.3 Pahiwatig

2. Ano ang mga isyung pampamilya na nakapaloob sa mga piling pelikulang

Pilipino?

Saligang Teoretikal

Sa bahaging ito ay inilahad ang mga teorya na ginamit ng mga mananaliksik

sa pag-aaral na ito at kung paano ito nauugnay sa kasalukuyang pag-aaral. Ang mga

mananaliksik ay gumamit ng Teoryang Realismo, Teoryang Sikolohikal at Teoryang

Kultural.

Teoryang Realismo. Ayon kay Battad (2014), sa teoryang Realismo

tinatalakay ang katotohanan ng lipunan, karaniwan nitong pinapaksa ang kalagayan

na nangyayari sa lipunan. Kung saan ang akda ay nakabatay sa totoong buhay na

nararanasan ng may-akda at isinasabuhay ng aktor o aktres base sa kung ano ang

kailangang gawin upang maisadula ng tama at maka-realidad. Sa pagdaragdag ni

Den (2012), ang layunin ng panitikang nasusulat sa perspektibong realismo ay

ipakita ang makatotohanang pangyayari sa lipunan.Sa ganitong aspekto nagiging

mabisa ang isang panitikan dahil pinakamalapit ito sa tao: ang nakikita,

nararamdaman at iba pang karanasan ng tao ay nasasalin sa panitikan.

Ang kaugnayan nito sa pag-aaral ay nagpapakita na ang mga pangyayari na

nagaganap sa mga pelikula ay hinango mula sa totoong buhay. Ang pelikula ay

isang uring pampanitikan sa anyong patanghal. Naiiba ito sa ibang uri ng panitikan

sapagkat ito ay higit na naisasalang bago ilahad sa madla. at karamihan sa mga

pelikula ay yaong hango sa realidad. Sa totoong buhay lalo na sa loob ng isang

pamilya, mayroong mga pangyayari gaya na lamang ng paghihiwalay ng mga mag-

asawa o diborsiyo. Pinatutunayan ito mula sa pag-aaral na isinagawa ni Ampil

(2017), lumalabas sa kaniyang pag-aaral na tradisyunal pa ring ikinakatwiran ng mga

aswang lalaki na ang pangangaliwa ay natural na tukso o simbuyo(natural urge) na

hindi na maiiwasan at ang asawang babae ay wala ng magagawa ukol dito. Mayroon

ding pangyayari sa pamilya, ang pagkakaroon ng sikolohikal na problema sa

relasyon sa pagitan ng mga magulang at mga anak at, pagtatalo ng magkakapatid,

at pagkukulang ng isang magulang sa anak na nagiging dahilan ng problema sa loob

ng pamilya.

Teoryang Sikolohikal. ang layunin ng pelikula ay ipaliwanag sa pamamagitan

ng pagpapakita ng mga salik (factor) sa pagbuo ng naturang behavior (pag-uugali,

paniniwala, pananaw ,pagkatao) sa isang tauhan sa kaniyang akda. Ipinakikita sa

akda na ang tao/sumasagisag sa tao ay nagbabago o nagkakaroon ng panibagong

behavior dahil may nag uudyok na mabago o mabuo ito (Grace, 2015). Bukod pa

dito,bilang karagdagan sinabi ni Abellera (2016), sa kaniyang isinagawang pag-aaral

na pinamagatang "Sikolohikal na Teoryang Pampanitikan: Isang Pag-uulat" ,na

ipinalalagay sa pananaw ng sikolohikal na ang akdang pampanitikan ay nagsisiwalat

sa isip, damdamin at personalidad ng may-akda.Inaanalisa ang mga behavior ng

mga tauhan, kilos at kaisipan, at ang relasyon ng bawat isa. Kung bakit nagbabago

ang dating paniniwala, kung bakit tinalikuran ang dating ipinaglalaban, ang

pinagdaanang buhay o pangyayaring nakaaapekto sa kanilang pananaw.

Maiuugnay ang teoryang ito sa isinasagawang pag-aaral sapagkat

naipapakita sa estorya ng isang pelikula ang iba't ibang mga salik o suliranin na

kinakaharap ng mga karakter. Ang mga suliraning ito ang siyang nagpapabago o

naka-aapekto sa kanilang mga pag-uugali at pananaw na siyang masasalamin sa

iba't ibang yugto ng pelikula. Ang isa sa halimbawa na may kinalaman sa sikolohikal

na teorya sa pelikula ay ang mga karahasan sa tahanan at pamilya na kung saan ito

ay isang pattern ng ugaling pang-aabuso sa isang matalik na relasyon o iba pang uri

ng relasyong pampamilya kung saan ginagampanan ng isang tao ang posisyong

mas makapangyarihan kaysa sa iba pang tao at nagdudulot ito ng takot. Ang

ganitong uri ng karahasan ay maaaring mangyari sa maraming iba't ibang relasyon,

gaya na lamang sa pagitan ng mag-asawa, pagitan ng mga magulang at mga anak

at pagiging pabaya ng isang magulang.

Teoryang Kultural. Ang teoryang kultural ay nagpapamalas na ipakilala ang

kultura ng may-akda sa mga hindi nakakaalam. Ibinabahagi ng may akda ang mga

kaugalian, paniniwala at tradisyong minana at ipinapasa sa susunod na salinlahi

(Ramos, 2016). Ipinakikita rin dito na bawat lipi ay natatangi (Guesta, 2010). Ang

panitikan ay hango sa totoong buhay ngunit hindi tuwirang totoo sapagkat isinaalang-

alang ng may-akda ang kasiningan at pagkaepektibo ng kanyang sinulat.

Samakatuwid, ang teoryang kultural ay tumutukoy sa mga kwentong base sa isang

kulturang pinaghanguan ng kwento.

 Ang teoryang ito ay may kaugnayan sa pag-aaral sapagkat naipapakita dito

ang mga kaugalian, paniniwala at tradisyon ng mga karakter sa pelikula lalo na ang

ugnayan sa loob ng pamilya. Sa loob ng isang pamilya mayroong mga kultura na

naipapakita gaya na lamang ang responsibilidad ng Ama sa tahanan na kung saan

sila ang inaasahang magtatrabaho upang maitaguyod ang pamumuhay ng kanilang

buong pamilya. Sa pag-aaral ni Dikiari (2021), nabanggit niya na mayroong lumang

paniniwala ang mga Pilipino na tungkulin ng mga tatay na magtrabaho para sa

pagkain sa bahay at pag-aaral ng kanilang mga anak. Minsan, kahit na ayaw nila ang

kanilang trabaho hindi na lamang nila ito iniinda makapag-bigay lamang para sa mga

pangangailangan sa pang araw-araw ng kanilang pamilya.

Balangkas ng Pag-aaral

Teoryang Realismo
(Battad, 2014)
Ito ang teorya ng
makatotohanang
panitikan. Ito ay
naglalarawan ng
makatotohanang
pangyayari sa buhay.
Ang mga tauhan ay
nagtataglay ng
ordinaryong suliranin sa
buhay at ang usapan
ng mga tauhan ay
parang natural.

Teoryang Sikolohikal
(Grace, 2015)
Tumutukoy sa antas ng
buhay, paninindigan, Pagsusuri sa
paniniwala, Pelikulang
pinahahalagahan, at Pilipino: Pahiwatig Isyung
mga tumatakbo sa ng mga piling Pampamilya
isipan at kamalayan ng pelikula batay sa:
may-akda. Ipinapakita
na ang tao ay Tema
nagbabago o Tradisyon o
nagkakaroon ng kultura
panibagong gawi dahil Pahiwatig
may nag-udyok na
mabago o mabuo.

Teoryang Kultural
(Ramos, 2016)
Ang teoryang ito ay
naka pokus sa
pagpapamalas ng
kultura batay sa
kaugalian, paniniwala at
tradisyon.
 Figyur 1. Balangkas ng Pag-aaral

Balangkas Konseptuwal

Sa pag-aaral na ito, pinagbatayan ng mga mananaliksik ang makikita sa

Figyur 1, ang Teoryang Realismo, Teoryang Sikolohikal at Teoryang Kultural sa

Pelikula. Ang mga ito ang magsisilbing input ng mga mananaliksik. Ayon sa tema,

tradisyon o kultura at pahiwatig na makikita sa mga piling pelikula bilang batayan

upang masuri at malaman ng mga mananaliksik ang mga isyung pampamilya na

nakapaloob sa pelikulang Pilipino.

Ang Teoryang Realismo sa Pelikula ay may kaugnayan sa pag-aaral,

sapagkat nagpapakita na ang mga pangyayari na nagaganap sa mga pelikula ay

hinango mula sa totoong buhay partikular na sa loob ng isang pamilya na

nararanasan ng may-akda at isinasabuhay ng aktor o aktres base sa kung ano ang

kailangang gawin upang maisadula ng tama at maka-realidad.

Sa kabilang banda, Ang teoryang sikolohikal pinalalagay sa pananaw ng

sikolohikal na ang akdang pampanitikan ay nagsisiwalat sa isip, damdamin at

personalidad ng may-akda. Ito ay magagamit sa pag-aaral upang ianalisa ang mga

suliraning kinakaharap ng mga karakter at ang behavior ng mga tauhan, kilos at

kaisipan, at ang relasyon ng bawat isa.

Sa paglapat naman ng teoryang kultural sa Pelikula. Ito ay nagpapahiwatig

na ipakilala ang kultura ng may-akda sa mga hindi nakakaalam. Nauugnay ito sa

pag-aaral, sapagkat naipapakita dito ang mga kaugalian, paniniwala at tradisyon ng

mga karakter sa pelikula lalo na ang ugnayan sa loob ng pamilya. Kung saan sa
pamilya mayroong mga kultura na naipapakita gaya na lamang ang responsibilidad

ng bawat kasapi upang maitaguyod ang pamumuhay ng kanilang buong pamilya.

Sa pamamagitan ng mga teoryang ito matutukoy ng mga mananaliksik ang

ipinapahiwatig ng pelikulang Pilipino batay sa mga elemento: tema at tradisyon o

kultura. Sa pamamagitan ng mga ginamit na elementong makikita sa figure 1,

masusuri ng mga mananaliksik ang mga isyung pampamilya na ipinakita sa pelikula.

Dito matutukoy ang pagpapahalagang mayroon ang isang pamilya. Kung paano

mamuhay ang pamilya sa Pelikulang na panood. Mga halaga ng pamilya partikular

sa kultura, istraktura, paniniwala, ugali, mithiin at ugnayan ng pamilya sa Pelikulang

napanood.

Batay sa mga teoryang inilihad tungkol sa teoryang realismo, teoryang

sikolohikal, at teoryang kultural o ang input ng mga mananaliksik, masusuri ng mga

mananaliksik ang mga elemento na ipinapahiwatig sa pelikulang "Family History”.

Una ang tema, sa pamamagitan kung ano at kung paano nauugnay ang mensahe ng

pelikula sa totoong buhay ng tao at sa lipunan batay sa teorayng realismo. Masusuri

at makikita ito kung paano na uugnay ang tema sa kultura ng mga Pilipino. Ang tema

ay maaari ding masuri batay sa teoryang sikolohokal na kung saan sa pamamagitan

ng pananaw, paguugali at pagkatao ng isang may akda. Ikalawa ang tradisyon o

kultura, batay sa teoryang nabanggit sa itaas ang tradisyon o kultura ay masusuri ng

mananaliksik batay sa paguugnay ng mensahe sa totoong buhay, kung paano ito

nauugnay sa naging pananaw at ugali ng akda, at kung paano nauugnay ang

mensahe sa Kultura. Pangatlo, ay ang pahiwatig kung saan susuriin ng mga

mananaliksik ang mga pelikulang Pilipino upang matukoy ang mga isyung

kinakaharap sa loob ng isang pamilya.

Sa pamamagitan ng mga elementong pinagbatayan o ang proseso ng mga

input, ginamit ito upang masuri ng mga mananaliksik ang pagpapahalagang

pampamilya, mula sa tema, tradsiyon o kultura, pahiwatig . Malalaman at masusuri

nito ang mga mga isyung pampamliya mayroon ang mga pelikula bilang output ng

pag-aaral.

Saklaw at Limitasyon

Ang pag-aaral na ito ay nakatuon sa limang mga Pelikulang Pilipino; “Family

History” (2019) na pinagbidahan nina Micheal V. at Dawn Zulueta, "The Unmarried

Wife" (2016) nina Angelica Panganiban at Paulo Avelino,"Pamilya ordinaryo"(2016)

nina Hasmin Kilip at Ronwaldo Martin, "Seventh Sunday" (2017) ni Aga Mulach at

Ronaldo Valdez, at "Padre de Pamilya"(2018) na pinagbidahan ni Coco Martin at

Nora Aunor. Nilimitahan ang pananaliksik na ito sa pagsusuri sa mga isyung

pampamilya sa nasabing limang pelikula.

Ang limitasyon ng pag-aaral na ito ay kinapapalooban ng konsepto na maaaring

may kaugnayan sa mga isyung pampamilya na nakapaloob sa pelikula. Ang

nilalaman ng mga piling pelikulang Pilipino batay sa sumusunod na elemento; tema,

tradisyon o kultura, pahiwatig at sapamamagitan nito matutukoy ang mga isyung

pampamilyang nakapaloob sa pelikulang Pilipino.

Kahalagahan ng Pag-aaral

Napakalaki ng papel ng pelikula sa buhay ng mga Pilipino. Tinatangkilik ito sa

taglay nitong karanasan at identidad na nagpapakita ng mga tema na madalas

tungkol sa pamilya. Tumatatak din sa mga manonood ang bawat sangkap na

bumubuo sa bawat pelikulang napapanood. Kaya malaki ang paniniwala ng mga

mananaliksik na ang pag-aaral na ito ay magdudulot ng kahalagahan sa sumusunod:

 Sa mga Mag-aaral. Magiging kapaki-pakinabang ito upang madagdagan ang

kanilang kaalaman at kahusayan sa pag-unawa ng maayos sa mga pelikula na

mayroong malalim na diwa at mensahe na kinakailangang maunawaan ng malalim

partikular na sa usaping pampamilya. Sa pamamagitan nito mapapahalagahan nila

ang kanilang pamilya at mabibigyang importansya.

Sa mga Guro. Makapupulot ang kaguruan ng mga aral at karagdagang

kaalaman sa pag-unawa ng mga masikot na mga pelikulang Pilipino. Gayundin ay

maaaring gamitin sa pagtuturo ng Filipino ang mga pelikula at pagpaunawa sa mga

mag-aaral ang kahalagahan ng pamilya.

Sa mga Magulang. Makatutulong ito sa kanila upang mainam na malaman at

maiawasan ang mga isyung nagaganap sa loob ng isang pamilya. Maisabuhay ang

values ng pagpapahalaga sa kanilang pamilya at makatutulong ito upang maibahagi

sa kanilang mga anak ang pagkakaroon ng maayos na samahan ng pamilya.

Mga mananaliksik sa hinaharap. Magagamit nila ito bilang basehan sa

kanilang gagawing pananaliksik at magsisilbing sanggunian at mapagkukunan ng

mga mahahalaga at kapaki-pakinabang na impormasyon para sa kanilang magiging

pananaliksik na may kaugnayan sa pag-aaral na ito.

Depinisyon ng mga Terminolohiya

Binigyang paliwanag ng bahaging ito ang mga mahahalagang salita at

terminong ginamit sa pagtatalakay sa lubusang pag-unawa at pagsusuri ng mga

mananaliksik.

Isyung Pampamilya. Ito ay tumutukoy sa mga isyu na totoong nagaganap sa

tunay na buhay sa loob ng isang pamilya. Ginamit ang terminolohiyang ito upang
malaman kung paano nakaaapekto ang mga isyung ito sa loob ng isang pamilya at

kung paano it naiuugnay sa buhay ng mga manonood.

Pagsusuri. Ito ay pag-aanalisa o pag-oobserba sa nilalaman ng Pelikulang

Pilipino tungkol sa pampamilya. Ginamit ang terminong ito upang matukoy ang

elemento, mensahe at pagpapahalagang Pampamilya na nakapaloob sa napanood.

Pahiwatig. Ito ay paglalahad ng kahulugan at mensahe sa nilalaman ng

Pelikulang napanood. Ginamit ang terminolohiyang ito upang mailahad ang mga

mensahing nais iparating ng Pelikula sa pagpapahalagang Pampamilya ayon sa kilos

at mga gawi na ipinakita.

Pelikulang Pilipino. Ito ang panikabatang uri ng sining sa Pilipinas at isang

popular na libangan ng mga Pilipino. Ginamit ang terminolohiyang ito sa pag-aaral

upang bigyang diin ang pangunahing pokus ng Pananaliksik.

Tema. Ito ay ang pangunahing ideya o kaisipan ng Pelikulang napanood.

Ginamit ang terminolohiyang ito upang masuri at matukoy ang pangkalahatang ideya

at mensahe na nakapaloob sa pelikula.

Tradisyon o Kultura. Ito ay tumutukoy sa mga paniniwala, opinion,

kostumbre o mga kuwentong naisalin mula sa mga magulang papunta sa mga anak

nila. Ginamit ang terminong ito upang makita ang mga kaugalian, paniniwala at

tradisyon ng mga karakter sa pelikula lalo na ang ugnayan sa loob ng pamilya.

Bibliograpiya

Abellena, J.G. (2016).Ang Teoryang Sikolohikal sa Panitikan:Isang Pag-uulat.

https://www.academia.edu/40370446/Ang_Teoryang_Sikolohikal_sa_Panitika
n_Isang_Pag_uulat?fbclid=IwAR2zIH0l-
uoXvyNsIsqHMRX6kM5J7mnW0lc0WX6vDXeDaFM_N2X6czFBM-0
Alejo, P. (2004). Ang Pamilya Bilang Natural na Institusyon Buod. [Polythecnic
University of the Philippines Graduate Student].
https://www.academia.edu/37310616.

Ampil, R. (2017). Representasyon ng mga Asawa Kerida sa mga Pelikulang may

Temang Pangangaliwa. [University of Santo Tomas].
https://www.researchgate.net/publication/319131160_Representasyon_ng_m
ga_Asawa_at_Kerida_sa_mga_Pelikulang_may_Temang_Pangangaliwa

Battad, D.H. (2014, Hulyo 16). Teoryang Realismo. Scribd.

https://prezi.com/m6wzaq7lynfv/teoryang-realismo/

Belos, M.C., Acalain, M. T., Benecario, J., & Maceda, F. N. (2018). Epekto Ng
Pagkakaroon ng Watak-watak na Pamilya sa Pag-aaral sa Ilang Piling
Indibidwal sa Isang Pribadong Paaralan ng Lanao Del Norte. [North Central
Mindanao CollegeMaranding, Lala, Lanao del Norte].
https://www.academia.edu/36055653/Epekto_ng_Pagkakaroon_ng_Watak_w
atak_na_Pamilya_sa_Pag_aaral_sa_Ilang_Piling_Indibidwal_sa_Isang_Priba
dong_Paaralan_ng_Lanao_del_Norte
Den, K. (2012, December 11). Realismo sa Panitikan. PinoyFolkTales.
https://pinoyfolktales.blogspot.com/2012/12/realismo-sa-pelikula.html?
m=1&fbclid=IwAR32YUIg6SIRU26yj5rXv22ZZucSWwEL-y30y_BfdLPW-
mPYCvyw0rsj8LI
Dikiari, l. (2021, Enero 05). Tungkulin ng Isang Ama sa Kaniyang Pamilya.
KaniyangAkin. https://kanyangakin.blogspot.com/2021/01/tungkulin-ng-isang-
ama-sa-kanyang.html?m=1&fbclid=IwAR14YPRXf74UkmT-
S5hzFN8qtVOcZp14vduJlWlbeCUYDyPCd2U-YesM2Ns
Flores, C. (2020, Enero 31). Epekto ng Broken Family sa Mga Estudyante ng Grade
11, 2017-18. Scribd.
https://www.scribd.com/document/445002034/EPEKTO-NG-BROKEN-
FAMILY-SA-MGA-ESTUDYANTE-NG-GRADE-11-2017-18
Garbo, E. J. (2016, October 11). Bisyo Ng mga Kabataan.BM 209.
https://panahongtamaraw.wordpress.com/2016/10/11/bisyo-ng-mga-
kabataan/
Gomez, P. (2014, February 15). Mga Dahilan Ng Paghihiwalay Ng
Mag-Asawa/Magsyota-Common Break up reasons. BuhayOFW.
Grace, J.I. (2015, Hulyo 21). Mga Teoryang Pampanitikan. Scribd.
https://www.slideshare.net/JojoIsip29/panunuring-pampantikan?
fbclid=IwAR3Ol6NKggnwALszaqBGsaHzxXbO1-mo0AkSMoIzi7nMb6M8vR-
oftWQjM0
Guesta, A. (2010, Marso 04). Mga Teoryang Panitikan. Scribd.
https://www.slideshare.net/guestaa5c2e6/teoryang-pampanitikan?
fbclid=IwAR3haQ-
oTGnodWZtfbLMKw6mOoL8NduNG2FaGE2_xspCcFpT55fpH3U7ZkM
Mukherji, G. (2022). Antropolohiya: Epekto ng mga Pelikula sa Kultura at Lipunan
mula sa Kasaysayan hanggang sa Makabagong Panahon. Scribbr.
 https://www.yoair.com/tl/blog/anthropology-impact-of-movies-on-culture-and-
society-from-history-to-modern-times/
Ramos, J. (2016, Setyembre 07). Pananalig Pampanitikan. Scribd.
https://www.slideshare.net/JUNJUNRAMOS3/pananalig-pampanitikan-by-
nujnujramski-mj?from_action=save
Wedge, M. (2018). Epekto ng pag- aaway sa harapan ng mga bata. AsianParent.
https://ph.theasianparent.com/pag-aaway-sa-harap-ng-mga-anak/amp