Professional Documents
Culture Documents
“Denizde Haberleşme” dersi; güverte eğitimi veren tüm yüksek okulların ders programlarında eskiden
beri bulunmaktaydı. Ancak, GMDSS öncesindeki dönemlerde bu ders genelde öğrencilerin fazlaca
ilgisini çekmemekte, belki de uluslararası müfredat gereği okutulma zorunluluğu olan bir ders olarak
değerlendirilmekteydi.
GMDSS’in gereklerinini tümüyle yerine getrilmeye başlandığı tarihten önceleri; telsiz haberleşmesi
denilince ilk akla gelen; yazılı iletişim sisteminin vazgeçilemeyen unsuru olan “ MORS” telgraf
haberleşmesiydi. Ve, mors telgraf haberleşmesi, (gemi düdüğü, ışıldak vb. aletlerle ve sadece
emergency durumlar dışında) günlük hayatta kullanıldığı şekliyle ele alındığında, güverte zabiti
adaylarının bu şekilde düşünmekte pek de haksız olmadıkları görülmekteydi. Çünkü, gemilerde mors
telgraf sistemi kullanılarak yapılacak, özellikle-tehlike emniyet ve rutin haberleşmeşmelerden sorumlu
müstakil bir kişi (telsiz operatörü) bulunmakta ve bu kişi bu haberleşmeleri bizzat üstlenmekteydi.
Ancak gelişen teknoloji, diğer alanlarda olduğu gibi haberleşme konusunda da pek çok yeniliğin
yapılmasını zorunlu kılmıştır. GMDSS’in başlamasıyla, “mors” gibi özel bir beceri gerektiren bir
usulün yazılı haberleşmelerde artık kullanılmayacak oluşu ve dolayısıyla haberleşmenin daha kolay
hale gelmesi neticesinde, gemilerde telsiz haberleşmesinden sorumlu ayrı bir personelin istihdam
edilmesine gerek kalmamıştır.
Böylelikle, güvertede seyir vardiyası tutan zabitin; aynı zamanda geminin telsiz haberleşme
sorumluluğunu da üstlenmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu nedenle, GMDSS donanımına sahip gemilerde
haberleşme cihazları harita kamarasının hemen yanına konumlandırılmakta yani güverte zabiti burada
bulunduğu süre içinde, haberleşme cihazlarını da rahatlıkla kullanabilmektedir. Haberleşme
konusunda yaşanan bu değişiklikler, bu konudaki eğitim hususunu da yakından ilgilendirir hale gelmiş
ve dolayısıyla, “Denizde Haberleşme” dersi, güverte eğitimi gören öğrenciler için oldukça önem
kazanmış, bir anlamda mesleklerinin bir parçası haline gelmiş bulunmaktadır.
Amerikalı Samuel Mors; elektriğin keşfi ve pratik hayata uygulanmaya başlanmasından sonra, bunu
haberleşmede kullanmak düşüncesiyle, nokta ve çizgilerden oluşan “Mors Alfabesi” adı verilen bir
alfabe yapmıştır. Elektrik akımını kısa yada uzun süreler verip, keserek “nokta” ve “çizgi”leri
göndermeyi başaran Samuel Mors, böylelikle ilk telgrafı icat etmiş bulunmaktaydı. (1837)
Mors kodları kullanılarak yapılan telgraf haberleşmesinin icadından sonra, bunun denizde yani
radyotelgraf olarak kullanılabilmesi için yaklaşık elli yıl beklendi. 1896 yılında Markoni’nin telsiz-
telgrafı icat etmesiyle birlikte, neredeyse bir asırdan beri, yazılı iletişim tekniği olarak etkin bir şekilde
kullanılmıştır. Ancak, GMDSS’in tam olarak yürürlüğe girmesiyle birlikte “mors-telgraf’a” alternatif
olarak geliştirilen haberleşme teknikleri (radyoteleks) nedeniyle, bu haberleşme usulü radyotelgraf
haberleşmesinde aktif olarak kullanımdan kaldırılmış bulunmaktadır.
Bununla birlikte, radyoteleks haberleşmesi yapan kıyı istasyonlarının (yersel servis) kendi
tanıtımlarında düşük hızla da olsa hala mors alfabesini kullandıkları ve ayrıca IMO’nun güverte
zabitleri eğitim programında, mors alfabesi vasıtasıyla bazı haberleşme yöntemleri (ışık, düdük, el
flaması veya kollar) ile (emergency durumlarda) haberleşme yapılması gibi bir zorunlu eğitimin
bulunması, “mors”un daha uzun yıllar hayatımızdan soyutlanamayacağını göstermektedir.
Bir çizgi ( ) üç adet noktaya ( · · · ) eşittir. Aynı harfi oluşturan işaretler (nokta ve çizgiler)
arasındaki aralık bir noktaya eşittir. İki harf arasındaki aralık üç noktaya eşittir. İki kelime arasındaki
boşluk ise yedi nokta kadar olmalıdır.
MORS ALFABESi
E ·
İ ··
S ···
H ····
5 ·····
T
M
O
Ş (uluslararası alfabede bulunmamaktadır)
0 (sıfır)
A ·
W·
J ·
1 · (bir)
N ·
D ··
B ···
6 ····
Nokta ile başlayıp artan sayıda noktalardan oluşan karakterler
A ·
U · ·
V · ··
4 · ···
N ·
G ·
Ö · (uluslar arası alfabede yok)
9 ·
Aldis lambası veya köprü üstünde konumlandırılmış bir projektörün yakıp-söndürülmesini sağlayan
maniple vs. vasıtasıyla ışığı açıp-kapatma şeklinde (mors kodları kullanılarak) yapılan bir haberleşme
şeklidir.
Işık ile yapılan standart haberleşmenin sürati, dakikada kırk harf olarak nazarı dikkate alınmalıdır.
Bununla birlikte, MODULE 12’ye göre dakikada en az 15 karakter ile alma ve gönderme
yapılabilmesi kafi görülmüştür. Işık ile işaretleşme aşağıdaki kısımlara ayrılmıştır;
a) Çağrı : Genele (bütün istasyonlara) yapılan çağrı yada çağrılacak istasyonun kimlik (tanınma)
işaretini kapsar ve cevaplama işaretiyle cevaplandırılır.
b) Kimlik : Gönderme yapan istasyon, “DE” harflerini takiben kendi tanıtma işaretini yada ismini
verir. Bu; (“DE” harflerini takiben) alıcı istasyonun da kendi tanınma işareti yada ismini yazması
ile tekrar edilir. Bu işlem gönderme yapan istasyon tarafından da tekrar edilir.
c) Metin : Açık dil yada kod gruplarından oluşur. Kod grupları kullanılacağı zaman metnin başında
“YU” sinyali bulunmalıdır. Metin; isimler, yerler vs. içerdiği takdirde, metnin içinde böylesi açık
dil ile ifade edilen kelimeler de bulunabilir. Her bir kelime yada grup alındığında, (alındığı) “T”
harfi ile onaylanmalıdır.
d) Haberleşmenin sona erdirilmesi : Bitiş (bitirme) işareti; “AR” dir ve her halukarda işaretin yada
yayının bittiğini belirtmek için kullanılır. “R” ile cevaplandırılır yani alma yapan istasyon “R”
işareti ile, “alındı” yada “son işaretinizi aldım” şeklinde cevap verir.
Eğer bütün metin açık dil ile ise, yukardıdaki aynı usul uygulanacaktır. İki istasyon aralarında irtibat
kurmuş ve artık karşılıklı sinyal iletişiminde bulunulmuş ise, bu durumda haberleşmenin çağrı ve
kimlik (tanınma) kısmının uygulanmasına gerek olmayabilir.
Görüş mesafesi içindeki bütün istasyonlara sinyal göndermek yada ismi veya tanınma işareti
bilinmeyen bir istasyonun dikkatinin çekilmesi istendiğinde, “AA AA AA” vs. işareti yayınlanır.
Çağrı, çağrılan istasyon cevap verinceye kadar devam eder.
Cevap İşareti
“ TTTT ” vs. çağrıya cevap olarak yayınlanır ve gönderme yapan istasyonun çağrı yapmasını
durduruncaya kadar devam eder. Yayın; gönderme yapan istasyonun “DE” yi takiben kendi ismi yada
tanınma işaretini göndermesiyle başlar.
Hata işareti “EEEEEE ” vs. son grup veya kelimenin yanlış olarak verildiğini göstermek için
kullanılır. Buna “hata” sinyal ile cevap verilir. Bu şekilde cevaplandırıldığında, gönderme yapan
istasyon son kelime yada grubu doğru olarak tekrar eder ve daha sonra yayının geri kalan kısmına
devam eder.
Tekrar İşareti
Doğru olarak elde edilen tekrarlamanın (alındı) onayı ; “OK” işareti ile verilir. Aynı işaret, bir soruya
“doğrudur” şeklinde olumlu cevap olarak da kullanılabilir.
AA (All After) : ....dan sonra hepsi (tekrar işareti “RPT” den sonra kullanılır)....dan sonrakilerin
hepsini tekrar edin demektir.
AB (All Before) : ......den öncekilerin hepsi (tekrar işareti “RPT ” den sonra kullanılır) “...den
öncekilerin hepsini tekrar edin” demektir.
WA (Word After) : .....den sonraki kelime yada grup (tekrar işareti “RPT ” den sonra kullanılır)
“....den sonraki kelime veya grubu tekrar edin” demektir.
WB (Word Before): ......den önceki kelime yada grup (tekrar işareti “RPT ” den sonra kullanılır)
“.....den önceki kelime yada grubu tekrar edin” demektir.
BN (All Between) : ........ile .........arasındakilerin hepsi (tekrar işareti “RPT den sonra kullanılır.)
“......ile ...arasındakilerin hepsini tekrar edin” demektir.
Bekleme İşareti
Bekleme yada periyod (süre) işareti “AS ” dir. Bu işaret aşağıdaki durumlarda kullanılır;
- Bağımsız olarak yada bir işaretin sonunda verildiğinde, diğer istasyonun haberleşmenin daha
sonraki aşamaları için beklemesi gerektiğini belirtir (bekleme işareti)
- Grupların arasına dahil edildiğinde; karışıklıktan kaçınmak için grupları bir birinden ayırmak
(grubun bittiği yeri göstermek) amacıyla kullanılır.
C : Olumlu, - Evet yada “bir önceki grubun anlamı olumlu olarak okunmalıdır” manasını ifade eder.
Yani, bu işaret; olumlu bir durumu yada bir soru işaretine olumlu bir cevabı belirtmek için
kullanılmalıdır.
N (yada) NO : Olumsuz – Hayır yada “bir önceki grup olumsuz olarak okunacaktır” manasında
kullanılır. Yani, bir soru işaretine olumsuz cevap için yada olumsuz bir durumda kullanılmalıdır. “N”
görülmesi mümkün olan haberleşmelerde yada gemi düdüğü, sis düdüğü gibi ses ile yapılan
haberleşmelerde, “NO” ise, ses yükseltici bir alet (laud hailer) ile yapılan haberleşmeler yada telsiz
vasıtasıyla yapılan (radyotelefon) haberleşmelerde kullanılmalıdır.
“N” yada “NO” ve “RQ” işaretleri; olumlu bir işareti olumsuz bir hale yada bir soruya çevirmek için
kullanıldığı zaman, asıl işaretten sonra yayınlanmalıdır. Örneğin; “ CY N” (yada NO hangisi uygun
ise) “Filika (lar) size gelmiyor.
“CW RQ” Filika/can salı gemide midir?
RQ : “RQ” sinyali; bir soru’yu belirtmek için kullanılmalıdır. Soru yada “bir önceki grubun manası
soru olarak okunmalıdır” anlamını taşır.
Not: Yukarıda belirtilen işlem işaretleri (C, N, NO, ve RQ) tek harf işaretler (single-letter signals) ile
birlikte kullanılamaz.
Metnin İçeriğini Gösteren İşaretler
YU : Işıkla işaretleşme sırasında kullanılacak metin açık dil veya kod gruplarını kapsayabilir. Kod
grupları kullanılacağı zaman, metnin başında “YU” işaretlerinin kullanılması gerekir.
YV : Bir gemi yada kıyı istasyonu yerel (lokal) kod ile sinyal göndermek isterse “YV 1” kodunu
yazmalıdır. Bu sinyal; “takiben gönderilen gruplar lokal kod ile’dir” anlamını taşımaktadır. Yerel
kod işareti (YV1) gerektiği takdirde, yanlış anlaşılmadan kaçınmak için, grupların başında
gönderilmelidir.
YZ : Bu sinyali takiben gönderilen kelimeler “açık dil” ile’dir anlamını taşımaktadır ve gerektiğinde
kullanılabilir.
Mors kodları vasıtasıyla yapılan ses (sound) ile haberleşme; kullanılan araçların çeşidi sebebiyle
(düdük, siren, sis düdüğü vs.) ister istemez yavaş olmak zorundadır. Bundan başka, ses ile
işaretleşmenin hatalı olarak kullanılması, denizde ciddi karışıklık yaratır. Bu nedenle, sis anında ses ile
haberleşme en aza indirgenmelidir. Tek-harf sinyallerin dışındaki sinyaller, sadece fevkalade acil
(egergency) durumlarda kullanılmalıdır ve gemi trafiğinin yoğun olduğu sularda asla
kullanılmamalıdır.
Tek-Harf İşaretler
A- Aşağıda (denizde) dalgıcım var; ağır yol ile iyice açık bulunun.
* B- Tehlikeli yük alıyor veya boşaltıyor yada taşıyorum.
C- Evet (olumlu yada bir önceki grubun anlamı olumlu olarak okunmalıdır)
* D- Benden açık bulunun; güçlükle manevra yapıyorum.
* E- Rotamı sancak tarafa değiştiriyorum.
F- Hareket edemiyorum; benimle haberleşme yapın (irtibat kurun)
G- Pilot kaptan istiyorum. Balık sahalarına yakın bölgelerde avlanan balıkçı gemileri tarafından
kullanıldığı zaman, “ağlarımı vira ediyorum” anlamındadır.
* H- Gemide klavuz kaptan var.
* I- Rotamı iskele tarafa değiştiriyorum.
J- Yangın var ve gemide tehlikeli yük bulunmaktadır. Benden iyice açık bulunun.
K- Sizinle haberleşme yapmak istiyorum.
L- Geminizi derhal durdurmanız gerekiyor.
M- Gemim durdu ve yol yapmıyorum.
N- Hayır (olumsuz yada “bir önceki grubun manası olumsuz olarak okunması gerekir”) Bu işaret
sadece görünür işaret yada ses ile (sis düdüğü, gemi düdüğü vs.) verilebilir. Ses (voice) yada
telsiz ile yayınlandığında ise bu işaret “NO” olarak yayınlanmalıdır.
O- Denize adam düştü.
P- Limanda: Geminin denize açılmak üzere olduğunu bütün personele haber verin. Denizde:
Balıkçı gemileri tarafından, “ağlarım bir engele takıldı” anlamında kullanılabilir.
Q- Gemimin (gemidekiler) sağık durumu iyidir. Serbest pratika istiyorum.
* S- Makinelerim tornistan (geri) çalışıyor.
* T- Benden açık olun, trol çekiyorum.
U- Tehlikeye doğru ilerliyorsunuz.
V- Yardım talep ediyorum.
W- Tıbbi yardım talep ediyorum.
X- Yaptığınız işi durdurun ve işaretlerimi izleyin.
Y- Demir tarıyorum.
Z- Romorkör istiyorum. Balık sahalarına yakın bölgelerde avlanan balıkçı gemileri tarafından
kullanıldığında, “ağlarımı atıyorum” anlamındadır.
Üzerinde yıldız (*) olan harflere ait işaretler, ses ile (gemi düdüğü vs.) yapıldığında, sadece Denizde Çatışmayı Önleme
Tüzüğünün 15. ve 28. maddelerine uygun olarak yayınlanabilir.
“K” ve “S” işaretlerinin; tehlikedeki küçük tekneler için, mürettebatlarıyla yada diğer kişiler (yolcu vs)
birlikte karaya çıkma işaretleri şeklinde özel anlamları vardır. (SOLAS, Bölüm V,kural 16)
Bir istasyon diğer bir istasyon ile el flamaları veya kollar vasıtasıyla mors haberleşmesi yapmak
istediği zaman, bu isteğini alıcı istasyona her hangi bir haberleşme metodu ile “K2” işaretini vermek
suretiyle bildirir. Bunun yerine, çağırma işareti olan “AA AA AA” da yayınlanabilir Çağrılan
istasyon, çağrıyı aldığında cevap verme işaretini yayınlamalıdır yada şayet bu şekilde haberleşme
yapamayacak ise, her hangibir haberleşme metoduyla “YS2” işareti ile cevap vermelidir.
Çağrı yapan istasyon tarafından çağrı işareti “AA AA AA” ve çağrılan istasyon tarafından da cevaben
“T” işareti kullanılmalıdır. El flamaları veya kollar ile yapılan haberleşmede normal olarak her iki kol
birden kullanılmalıdır. Ancak, her iki kolun kullanılmasının güç olduğu yada mümkün olmaması
durumunda tek kol kullanılabilir. Bütün işaretler “bitirme işareti” “AR” ile sona erdirilmelidir. Nokta
ve hatlar, harfler ve gruplar yada kelimeler arasındaki zaman boşlukları doğru bir alışı kolaylaştıracak
şekilde olmalıdır. Aşağıda, el flamaları veya kollar ile mors karakterlerinin oluşturuluşu
görülmektedir.
Mors kodları kullanılarak, ışığın yakıp söndürülmesi şeklinde yapılan haberleşme yöntemi ile tehlike
sinyalinin yayınlanması aşağıdaki şekilde yapılır;
- SOS harflerinin yazılması şeklinde yada,
- “İki-harf işaretler” kısmında belirtilen ve “tehlikedeyim, acil yardım talep ediyorum” anlamında
kullanılan “NC” harflerinin yazılması şeklinde yapılır.
Uluslararası işaret kod sancak (bayrak) takımı; aşağıda görülen İngilizce alfabedeki 26 adet harf, on
adet rakam ve (herhangi bir işaretin tekrar edilmesi durumunda kulanılacak) 3 adet “yerine” ve cevap
flamasından oluşmaktadır.
BAYRAKLAR
Uluslararası İşaret Kodlarının Kullanım Amacı
Uluslar arası işaret kodlarının amacı; özellikle yabancı dil sorunu yaşandığında, esas itibarıyla seyir
emniyeti ve can güvenliği ile ilgili durumlarda haberleşmeyi sağlamaktır. Kodların
hazırlanmasında; radyotelefon ve radyotelgraf haberleşmelerinin geniş uygulamalarının açık dil ile,
basit ve etkin araçlar vasıtasıyla ancak yabancı dil güçlüğünün yaşanmadığı durumlarda sağlanması
göz önünde tutulmuştur.
Kullanılan uluslararası işaret kodları aşağıda gösterilmiştir;
a) Tek-harf işaretler; çok acil, önemli yada çok fazla ortak olarak kullanılan manada tahsis edilmiştir.
(tek harf işaretler “ses ile mors kodları vasıtasıyla) işaretleşme” konu başlığı ile daha önce
verilmişti)
b) İki-harf işaretler; “uluslararası işaret kod kitabının” genel bölümü için tahsis edilmiştir,
c) “M” harfi ile başlayan üç-harf işaretler ise; “uluslararası işaret kod kitabının” Medical (tıbbi
bilgiler) kısmı için tahsis edilmiştir.
Kod; her işaret komple bir anlam içermelidir temel prensibini taşımaktadır. Bu prensip bütün kodlar
için geçerlidir. Bazı durumlarda, mevcut gruplara eklemek gerektiğinde, tamamlayıcılar kullanılır. Bu
tamamlayıcıların anlamları aşağıdaki gibidir;
a) Temel işaretlerdeki anlamlarındaki değişiklikler.
Örneğin; “CP” : Ben (yada belirtilen gemi) yardımınıza geliyorum (geliyor)
“CP 1” : SAR uçağı yardımınıza geliyor.
Metin içinde birden fazla sayıda geçen tamamlayıcılar; üç tablo halinde gruplandırılmıştır. Bu tablolar
yalnız işaretlerin metninde ve belirtildiği gibi kullanılmalıdır.
Malzeme, konu ve anlamına göre sınıflandırılır. Sayfanın sağ tarafındaki kolonda referans bilgiler
kodlamayı kolaylaştırmak için kullanılmaktadır.
Metnin Hecelenmesi
İşaret metninin içindeki isimler alfabetik bayraklar vasıtasıyla hecelenmelidir. “YZ” işareti : aşağıdaki
kelimeler açık dil ile dir” anlamındadır ve gerektiğinde kullanılabilir.
Genel bir kural olarak her defada bir işaret toka (çekmek, işaret salvosu üzerinde göstermek)
edilmelidir. Her işaret veya işaret grupları alıcı istasyon tarafından cevaplandırılıncaya kadar
dalgalanır vaziyette tutulmalıdır. (aşağıda, işaretler nasıl cevap verilir kısmına bakınız) Aynı savlo
(bayrağın bağlı olduğu halat) üzerinde gösterilen birden fazla gruplar bir ara salvosu ile (2 metre
uzunluğunda) birbirinden ayrılmalıdır. Gönderme yapan istasyon, işaretini daima alma yapan istasyon
tarafından en iyi görülebilecek şekilde dalgalanır bir durumda tutarak toka etmeli ve bayrağın
görünümü duman vs. ile engellenmemelidir.
Çağrı Şekli
İşaretin gösterileceği karşı istasyonun (istasyonlar) tanınma işareti, çekilen işaret ile birlikte toka
edilmelidir. Aksi takdirde, yani karşı istasyonun çağrı işareti toka edilmezse, çekilen işaretin görüş
mesafesi içindeki bütün istasyonlara hitaben çekildiği anlaşılacaktır. Eğer, işaret gönderilecek
istasyonun tanınma işareti belirlenememişse (bilinmiyorsa) ;
“VF” : “Tanınma işaretinizi toka ediniz.” yada,
“CS” : “Geminizin yada istasyonunuzun ismi veya tanınma işareti nedir?” Anlamlarını ifade eden harf
grupları öncelikle toka edilmelidir. Aynı zamanda gönderme yapan istasyon kendi tanınma işaretini
de toka etmelidir.
“YQ” grubu : “Kerterizi benden..............(derece) olan gemi ile...........(aşağıda tamamlayıcılar ile
birlikte tek harf işaretler vasıtasıyla haberleşme yapmak istiyorum” anlamını içeren harf grubu da
kullanılabilir.
Sinyalin gönderildiği bütün istasyonlar yada işarette belirtilen istasyon; çekilen her bir işareti görür
görmez ve (anlamını) anladıklarında cevap filamasını derhal mezestre de (işaret sinyalinin, işaret
salvosunun takriben yarısından yukarıda tutulması) tutarak toka ederler.
Bir sonra çekilen bayrak anlaşıldığında da, gönderme yapan istasyonda çekilen bayrak aşağı indirilir
indirilmez (cevap flaması) mezestreye getirilerek haberleşme sürdürülür.
Gönderme yapan istasyon, işaretin bittiğini bildirmek üzere, son çekilen sinyalden sonra cevpa
flamasını tek başına toka eder. Alma yapan istasyonun cevab ise, çekilen diğer bütün işaretlerde
olduğu gibi aynı şekilde olacaktır.
Alma yapan istasyon, kendisine gönderilen işaretleleri açıkça seçemezse, cevap flamasını mezestrede
tutar. Şayet, işareti seçer fakat manasını anlayamazsa aşağıdaki işaretleri toka eder;
“ZQ” : “işaretlerinizin doğru kodlanmadığı görülüyor. Kontrol edin ve hepsini tekrar edin” yada,
“ZL” : “İşaretiniz alındı anacak anlaşılmadı”
“Yerine” işaret bayraklarının kullanılması; gemide bir set (takım) işaret bayraklarının bulunması
durumunda, alfabetik bayrak veya rakam flamalarının aynı grup içinde bir yada daha fazla defa tekrar
edilmesini sağlamak içindir.
Birinci “yerine”, ikinci “yerine” ve üçüncü “yerine” şeklinde üç adet bayrak bulunmaktadır.
Birinci “yerine” sancağı; daima o sınıftaki işaret sancaklarının en üsttekini tekrar eder. Yani, “yerine”
sancağı, hangi bayrağın yerine çekilecekse, o bayrağın hemen arkasından gelir.
İkinci “yerine” bayrağı, daima ikinci ve üçüncü “yerine” flamasını ve üçüncü işaret flamasını tekrar
eder. “Yerine” bayrağı, aynı grup içinde bir defadan fazla kullanılamaz.
Cevap flaması; ondalık sayı içindeki nokta olarak kullanıldığında, “yerine” flaması anlamına gelmez.
Örneğin; “VV” işareti aşağıdaki şekilde verilmelidir,
V (bayrağı çekilir) daha sonra,
Birinci “yerine”bayrağı çekilir
Bu durumda, ikinci “yerine” flaması bir rakam flamasının takip etmektedir ve bu nedenle gruptaki
sadece ikinci rakamı tekrar edebilir.
Heceleme
Gemilerin ve uçakların tanınma işaretleri uluslar arası bir esasla tayin edilmiştir. Bu nedenle tanınma
işareti bir gemi yada uçağın milliyetini belirtir.
Bayrakla yapılan haberleşmelerde, rakamlar arasındaki ondalık işareti “cevap flaması” kullanılmak
suretiyle gönderilir.
Saat yelkovanı yönünde ölçülmek suretiyle 000 dan 359’a kadar üç rakamla ifade edilir. Şayet her
hangi bir karışıklık ihtimali varsa, işaretin önüne “A” harfi çekilmelidir. Aksi bildirilmedikçe bu
kerterizler daima hakiki kerterizdir.
Örnek: “LW 005” = Yayınınızı 005 kerterizinde alıyorum.
“LT A 120 T 1540” = Kerteriziniz benden saat (yerel saat ile) 1540 da 120 derecedir.
Rota’nın Yayınlanması
Rota; saat yelkovanı yönünde ölçülmek suretiyle 000 dan 359’a kadar üç rakamla ifade edilir. Şayet
her hangi bir karışıklık ihtimali varsa, işaretin önüne “C” harfi çekilmelidir. Aksi bildirilmedikçe
bunlar daima hakiki rotadır.
Örnek: “MD 025” = Rotam 025 derecedir.
“GR C240 S18” = Sizi kurtarmaya gelen gemi 240 rotasına seyrediyor, sürati 18 knots’dur.
Tarih’in Yayınlanması
Tarih; “D” harfini takiben iki, dört yada altı rakamla yayınlanır. İlk iki rakam günü gösterir. Tek
başına kullanıldığında içinde bulunulan ayı gösterir.
Örnek: “D15” Onbeşinde yada Nisan içinde her hangi bir başka tarihte yayınlanmışsa bunun anlamı
“15 Nisan” dır. Takiben yayınlanan iki rakam yılın ayını gösterir. Örnek: “D1504” “15 Nisan”
demektir.
Gerektiği takdirde, yıl iki ilave rakam ile gösterilebilir. Örnek: “D181063” manası; 18 Ekim 1963 tür.
Enlem’in Yayınlanması
Enlem; “L” harfini takiben dört rakam ile ifade edilir. İlk iki rakam, dereceleri, son iki rakam ise
dakikaları gösterir. Gerekli görüldüğü takdirde, bu rakamları takiben “N” (kuzey) “S” (güney) harfleri
ilave edilebilir. Bununla birlikte, karışıklığa sebep olma ihtimali yoksa, sadleştirmek amacıyla bu
harfler ( N, S) kullanılmayabilir. Örnek: “L3740S” = Enlem 37 derece, 40 dakika.
Boylamın Yayınlanması
Boylam; “G” harfini takiben, dört yada gerekli görüldüğü takdirde beş rakamla ifade edilir. İlk iki
(yada üç) rakam dereceleri ve son iki rakam ise dakikaları gösterir. Boylam 99 dereceden fazla ise,
derecelerin yüzde hanelerini gösteren rakamlar yazılmazsa normal olarak bir karışıklığa sebebiyet
verilmez. Bununla birlikte, karışıklıktan kaçınılması gerekli olduğu durumlarda beş rakam
kullanılmalıdır. İhtiyaç duyulduğu takdirde, bu rakamları takiben “E” (doğu) yada “W” (batı) harfleri
kullanılabilir. Aksi takdirde, enlem de olduğu gibi kullanılmayabilir.
Örnek : “G13925E” = Boylam 139 derece, 25 dakika Doğu.
Pozisyon bildirmek için bir işaret vermek istendiğinde, anlamını tamamlamak üzere aşağıdaki gibi
verilmelidir,
“CH L2537N G4015W” = Yardım isteyen geminin pozisyonu, Enlem 2537N Boylam 4015W olarak
rapor edilmiştir.
Mesafenin Yayınlanması
“R” harfini takip eden rakamlar mesafeyi deniz mili olarak gösterir. Örnek: “OVA080 R10” =
Mayınların benden 080 derece kerterizinde ve on mil mesafede olduğu sanılmaktadır.
Her hangi bir karışıklık ihtimali yoksa, “R” harfi yayınlanmayabilir.
Süratin Yayınlanması
Zamanın Yayınlanması
Zaman dört rakamla ifade edilir. İlk iki rakam saat (00 dan, geceyarısı 23=11pm kadar) ve son iki
rakam ise dakikaları (00 dan 59 a kadar) gösterir. Rakamların önüne aşağıdaki harfler konulur,
a- “T” harfi = yerel saati gösterir yada,
b- “Z” harfi= GMT (UTC) saati gösterir.
Örnek: “BH T1045 L2015 G3840W C125” =Yerel saat ile 1045 de, 2015N enlem, 3840W boylamında
125 derece rotasında uçan bir uçak gördüm.
“RX Z0830”= 0830 GMT de yola çıkmalısınız.
Tamamlayıcılar İle Birlikte Tek Harf İşaretler
“Tamamlayıcılar ile birlikte tek harf işaretler” her hangi bir işaretleşme metodu ile yayınlanabilir.
A Üç rakamla birlikte AZİMUT yada KERTERİZ
C Üç rakamla birlikte ROTA
D İki, dört yada altı rakamla birlikte TARİH
G Dört yada beş rakamla birlikte BOYLAM (Son iki rakam dakika,
geri kalanlar dereceleri gösterir)
K Bir rakamla birlikte ................(tamamlayıcı tablosundaki) vasıtasıyla sizin ile
haberleşme yapmak istiyorum.
L Dört rakamla birlikte ENLEM (İlk iki rakam dereceleri, geri kalanlar dakikaları
gösterir)
R Bir yada daha fazla rakamla birlikte MESAFE (deniz mili olarak)
S Bir yada daha fazla rakamla birlikte SÜRAT (knot olarak)
T Dört rakamla birlikte YEREL ZAMAN (ilk iki rakam saati, geri kalanlar
dakikaları gösterir)
V Bir yada daha fazla rakamla birlikte HIZ (kilometre/saat olarak)
Z Dört rakamla birlikte GMT (UTC) (ilk iki rakam saatleri, geri kalanlar dakikaları
gösterir)
Aşağıdaki tek harf işaretler; buzkıran ve yardım edilen gemiler arasında kullanıldıklarında, sadece bu
tabloda verilen anlamları taşımakta olup yalnız; ses, görünür metodlar yada radyotelefonla
yapılmalıdır.
WM Buz kıran yardımı başlıyor. Özel buz kıran yardım işaretlerini kullanınız ve ses, görünür
metod yada radyotelefon ile gönderilen işaretler için devamlı nöbet tutunuz.
WO Buz kıran yardımı bitmiştir.Varış merkezinize doğru ilerleyiniz.
Not:
- “K” işareti; gemilerin devamlı telsiz dinleme nöbetini devam ettirme zorunluluğunun olduğunu
hatırlatmak üzere, buz kıran gemisi tarafından, ses yada ışık vasıtasıyla kullanılabilir.
- Birden fazla gemiye yardım ediliyorsa, gemiler arasındaki mesafe mümkün olduğunca sabit
tutulmalı, kendi geminizin ve öndeki geminin hızı gözlenmelidir.Geminizin hızı düşerse,
peşinizdeki gemiye uyarı işareti veriniz.
- Bu işaretlerin kullanılması, her hangi bir gemiyi denizde çatışmayı önleme tüzüğüne uyma
mecburiyetinden kurtarmaz.
- ..-.. İlerlemeyi durdurun. (yalnız buz kanalı içinde buz kıran gemisi önünde ona yaklaşan yada
uzaklaşan bir gemiye verilir)
Bu işaret radyotelefon ile verilmemelidir.
Buz kırma çalışmaları sırasında kullanılabilen tek harf işaretler;
*E Rotamı sancak tarafa doğru değiştiriyorum 1
*I Rotamı iskele tarafa doğru değiştiriyorum
*S Makinem geri çalışıyor.
M Gemim durdu ve yol yapmıyorum.
Haberleşmenin başlangıç vakti metnin sonuna ilae edilebilir. Bu vakit, en yakın dakikasına kadar
verilmeli dört rakamla ifade edilmelidir.
1
“ * ” ile işaretlenmiş harfler, ses ile verildiklerinde yalnız denizde çatışmayı önleme tüzüğü taleplerine uygun olarak
yapılabilir.
Buz kıran yardımı için ilave işaretler, kitabın 86-87 sayfalarında ayrıca verilmiştir.
3- RADYOTELEFON HABERLEŞMESİ
Bir çağrı işareti yada, geminin resmi adı, (gerekirse gemi donatanının adı, ancak bu isimler, tehlike,
acelelik ve emniyet sinyalleriyle olası bir karışıklığa sebebiyet vermeyecek şekilde seçilmelidir) yada,
geminin selektif çağrı numarası veya sinyali.2
1
Tüm Türk sahil istasyonlarının isimleri 1.7.1996 tarihi itibarıyla (ortak bir isim altında toplanarak) TÜRK RADYO olarak
değiştirilmiştir. (Çağrı işaretlerinde değişiklik yapılmamıştır).
2
Mevcut sistemdeki selektif çağrı usulüne göre (SSFC) gemilerin selektif çağrı numaraları 5 rakamdan, (kıyı istasyonları 4
rakam) Gmdss’de ise (DSC) 9 rakamdan oluşmaktadır.
Gemi İstasyonları Çağrı İşaretleri
Gemi istasyonlarının çağrı işaretlerinin oluşturulması aşağıdaki gibidir. İki karakter ve iki harf ( dört
harf ) yada, dört harf ve bir rakam (0 yada 1 rakamı hariç) Bununla birlikte, sadece radyotelefon
haberleşmesi yapabilen gemi istasyonları, iki karakter ( ikinci karakter bir harf olabilir ) ve takiben
dört rakamdan oluşan çağrı işareti kullanabilirler. (harfi takiben 0 yada 1 rakamı kullanılmamalıdır.)
Yada, İki karakter ve bir harf (üç harf) takiben, dört rakam. ( 0 yada 1 rakamı hariç) Örnek : TC3643,
HO5685, WTB9460 ... 3
Bütün deniz taşıtları telsiz istasyonlarında, ülkenin yetkili idaresi tarafından düzenlenmiş ve
onaylanmış ruhsatname bulundurmak zorundadır. Deniz aracının adı, çağrı işareti, gros tonajı, taşıt
sahibinin adı vs. gibi bilgilerin yanısıra, tüm telsiz cihazlarının marka, tip ve seri no’su, frekans bandı,
yayın sınıfı ve çıkış gücü gibi teknik özelliklerinin de bulunduğu bu ruhsatname kontrola gelen
yetkililere gösterilmek üzere telsiz cihazlarının monte edildiği yerde bulundurulmalıdır. Ülkemizd bu
hususta yetki; TELEKOMÜNİKASYON kurumundadır ve şu anda; İstanbul, İzmir, Samsun, Mersin
illerinde bölge müdürlükleri mevcuttur.
Deniz araçları, sadece telsiz ruhsatnamelerinde belirtilen frekanslarda çalışma yapmalıdırlar. 4Yani,
telsiz vericileri teknik olarak bu frekans bandlarının dışında yayın yapabilecek özelliklere sahip olsa
da, örneğin; HF bandında deniz bandına tahsis edilen 4, 6, 8, 12, 16, 18/19 22 ve 26/27 MHz
bandlarının dışındaki frekanslarda çalışma yapmamalıdırlar.
3
Telekomünikasyon Kurumunun mevcut sistem için yapmış olduğu çağrı işareti düzenlemesine göre, 1600 Grt’dan büyük
olan gemiler için dört harf, 300-1600 Grt arasındaki gemiler için dört harf ve takiben bir rakam, 300 Grt’dan küçük gemiler
için ise, iki harf ve dört rakam, ayrıca sadece yatlar için, YM karakterleriyle başlayan ve takiben dört rakamdan oluşan
çağrı işaretleri tahsis edilmiştir. Ancak, Gmdss sisteminde gemilerin, radyotelefon yada radyotelgraf donanımına sahip
olmaları gibi bir ayrıma tabi tutulmayacakları (ve tonajın, 300 gros’un üzerindeki gemiler için bir önem ifade etmemesi)
nedeniyle, tanıtımlarının yapılmasında da yukarıdaki çağrı işareti tahsisatında bazı değişikliklere gidilebilecektir.
4
Sadece VHF telsiz cihazı bulunduran deniz taşıtları için, eskiden geçerli olan (belirli süre için) ruhsat düzenleme
uygulaması kaldırılmış olup, VHF telsiz cihazının 70. kanalının radyotelefon olarak kullanımı iptal ettirildiği takdirde,
deniz taşıtının sahibi değişinceye kadar geçerli olmak üzere (süresiz) ruhsatname düzenlenmektedir.
Gemi Telsiz İstasyonları Tarafndan Uyulması Gereken
“Haberleşmenin Gizliliği” İlkesi
Telsiz haberleşmesinden sorumlu şahıs ve haberleşme esnasında orada bulunup haberleşmenin
(radyotelefon yada radyotelgraf) ihtiva ettiği bilgileri öğrenen kişiler, haberleşmenin gizliliğini
korumak zorundadırlar. Haberleşme trafiğinin, almaya yetkili istasyon dışındaki istasyonlar tarafından
alınması yasaklanmıştır. Ancak, herhangi bir istasyonun, kendisine ait olmamasına rağmen,
istemeyerek almış olduğu haberleşme trafiğinin içeriği, tekrar yayınlanmamalı, üçüncü şahıslara
iletilmemeli ve herhangi bir amaçla kullanılmamalı hatta, varlığı bile ifşa edilmemelidir.
Radyotelefon Çağrısı
Deniz seyyar ve seyyar-uydu servislerinde; yani, karasal (VHF, MF, HF) ve uydu sistemleri
kullanılarak, telsiz vasıtasıyla yapılan telefon çağrılarına “radyotelefon” çağrıları denir.
R/Telefon Çağrıları için Kullanılan Frekans Bantları
Radyotelefon haberleşmeleri, aşağıdaki servisler vasıtasıyla yapılmaktadır.
1. Karasal servis,
2. Uydu servisi
Yersel serviste, yakın mesafelerden başlamak ve daha uzak mesafelere doğru giderek artırılmak üzere
aşağıdaki frekans bantları kullanılır.
a) VHF ( 156 - 174 MHz)
b) MF (1605 - 4000 kHz)
c) HF (4000 - 27500 kHz)
a) VHF Bandı
Telsiz spektrumu; VLF, LF, MF, HF, VHF, UHF, SHF, EHF olarak dokuz frekans bandına
bölünmüştür. Bunlardan bir tanesi VHF (Very High Frequency) bandı olup, 30-300 MHz arasındaki
frekansları kapsamaktadır. Ancak bu frekans bandının sadece 156-174 MHz arasındaki kısmı “deniz
seyyar servisine” ayrılmıştır. (VHF KİTABINI TAKİP ET)
SOLAS’a tabi olmayan ancak GMDSS teknikleri ve frekanslarını kullanan gemilerin GMDSS
gereklerine göre donatılıncaya kadar geçecek süre içinde, 2182 kHz’in (ve VHF 16.kanal) uluslararası
genel haberleşme R/Telefon çağrı kanalı olarak devamlılığına karar verilmiştir. Bununla birlikte IMO;
GMDSS’e tabi gemilerin 1.Şubat.1999’dan sonra 2182 kHz’de dinleme yapmalarına gerek
olmadığına, VHF 16. kanalda ise 1.Şubat.2005 yılına kadar dinlemenin devam etmesine karar
vermiştir. Bu süre içinde, denizde can güvenliğinin artırılmasına yardımcı olmak üzere bütün idareler;
tüm gemileri GMDSS’i kullanmaları, ayrıca GMDSS için kıyı-bazlı imkanların sağlanması
hususlarında teşvik etmelidirler.
Ayrıca; hava taşıtları tarafından, deniz seyyar servisi istasyonları ile, arama ve kurtarma çalışmalarını
da içeren tehlike-emniyet amaçlarıyla da kullanılabilir. Bunların yanı sıra, gemiden-hava taşıtlarına
doğru yapılacak “olay-yeri” haberleşmelerinde de kullanılabilir. Ayrıca, gemi ve kıyı istasyonları
tarafından R/Telefon ile SSB simpleks olarak çağrı ve cevap amacıyla da kullanımına müsaade
edilmiştir. Ancak, çalışma frekansı olarak ve 1 kilowat’dan fazla çıkış gücü ile kullanılması yasaktır.
6215 kHz taşıyıcı frekansı, kıyı ve gemi istasyonları tarafından R/Telefon ile SSB ve simpleks olarak
tehlike-emniyet trafiği için kullanılacaktır. Ayrıca; hava taşıtları tarafından, deniz seyyar servisi
istasyonları ile, arama-kurtarma çalışmalarını da içeren tehlike-emniyet amaçlarıyla, bunlara ilaveten
gemi ve kıyı istasyonları tarafından SSB R/Telefon ile simpleks olarak çağrı ve cevap amacıyla da
kullanılabilir. 6215 kHz’in çalışma frekansı olarak ve bir kilowat’dan fazla çıkış gücü ile kullanılması
yasaktır.
4125 kHz ve 6215 kHz’in yanı sıra; 8291, 12290 ve 16420 (kHz) taşıyıcı frekansları, kıyı ve gemi
istasyonları tarafından ortaklaşa, SSB R/Telefon ile ve simpleks olarak tehlike-emniyet trafiği için
kullanılacaktır.
Gemiler-arası Haberleşmeler
a) VHF Bandında Gemiler-arası Haberleşme
Gemiler-arası haberleşmelerde, bu amaçla tahsis edilmiş (kullanım önceliği sıralamasına göre) 06, 08,
10, 13, 09, 72, 73, 69, 67, 77, 15 ve 17. simpleks kanallar kullanılabilir. Ancak bu kanallar
kullanılırken, “Yurt içi VHF Haberleşmesine Ait Düzenlemeler” konu başlığı ile anlatılan
düzenlemeye göre hareket etmeye özen gösterilmelidir. (açık denizde yada uluslararası sularda seyir
yapılıyorsa bu uygulamaya riayet etmeye gerek yoktur.)
Tablo-3
Haberleşmenin Bitimi
Haberleşmesini tamamlayan gemi istasyonu, başka bir trafiği yoksa çağrı formatını takiben,
haberleşmenin bittiğini ifade eden “OUT ” kelimesiyle aşağıdaki şekilde irtibatı keser.
Çalışma frekansında, trafiğin iletilmesi için yapılacak çağrılar aşağıdaki gibi olmalıdır,
Çağrılan istasyonun çağrı işareti yada diğer kimlik bilgileri (sadece 1 defa)
Burası,
Çağıran istasyonun çağrı işareti yada diğer kimlik (gemi ismi vs) bilgileri (sadece 1 defa)
Çağrı frekansından çalışma frekansına geçildiğinde, her zaman iyi bir haberleşme kurulamayabilir.
Atmosferik parazitler, aynı frekansta çalışan diğer istasyonların müdaheleleri vs. irtibatın sağlanmasını
güçleştirebilir. Böylesi durumlarda, gemi ve kıyı istasyonları çalışma frekansından, alıcı cihazlarını
ayarlamak için, karşı istasyondan “Tuning Call” (ayar sinyali) göndermesini isteyebilirler. Bu sinyal;
kıyı istasyonları tarafından, otomatik bant vasıtasıyla istasyonun kimliğinin belirtilmesi şeklinde
olabileceği gibi, genelde sonunda istasyonun isminin de söylenilmesi suretiyle, 10’a kadar sayı
sayılmasıdır.
Uluslararası İşaret kodlarının anlatıldığı 2.bölümde gösterilen; tek harf işaertler, İki harf İşaretler ve
“M” (Medikal) ile başlayan üç harf işaretler; radyotelefon haberleşmesi sırasında yabancı dil problemi
olduğu takdirde kullanılabilir.
Radyotelefon ile Radyotelgraf Haberleşmesi
1.şubat.1999’a yani GMDSS’in tam olarak yürürlüğe giriş tarihine kadar, deniz seyyar servisinde
yazılı iletişim aracı olarak “Mors” haberleşme tekniği kullanılmaktaydı. Ancak gelişen teknolojik
imkanlar, haberleşme alanında da etkisini göstermiş ve neredeyse yüz yıldan daha uzun bir zamandır
kullanılmakta olan bu yöntem yerini “radyoteleks” haberleşme sistemine bırakmıştır. Dolayısıyla,
denizde yapılacak haberleşmelerde, yazılı iletişim aracı olarak “radyoteleks” kullanılacaktır. Ancak,
bu yazılı iletişim (radyotelgraf) haberleşmesi sadece radyoteleks vasıtasıyla yapılmamaktadır.
Radyoteleks donanımına sahip olmayan yada bir arıza vs. nedeniyle bu tesisatı kullanamayan gemiler,
radyotelgraf haberleşmelerini yapabilmek için bir alternatif olarak R/telefon haberleşme usulünü de
kullanabilirler.
Genel haberleşmeye açık ve böylesi hizmet veren kıyı istasyonları “Kıyı istasyonları” kitabının 8 no’lu
sütununda; RTF-2 ve RTF-3 olarak gösterilmektedir. Radyotelgraf haberleşmesi için irtibat kuran bir
gemi ile kıyı istasyonunun haberleşmesinde öncelik, kıyı istasyonuna verilmiştir. Bu haberleşme iki
gemi arasında yapılıyorsa, eldeki trafiğin iletilmesine başlama konusuna çağrılan gemi karar verir.
(çalışmanın kontrolünü üstlenen istasyon)
Telgraf Nedir?
Kısaca “işaretler kodu” kullanılarak yazıların naklini sağlayan bir telekomünikasyon sistemidir.
Uluslar arası telgraf servislerinde, kabulü zorunlu olmayan yani ülkelerin yetkili idarelerinin
insiyatifindeki telgraflar ve özel servisler aşağıda gösterilmiştir.
- POSTFIN : Posta mali (Finansal) servis telgrafları,
- LT : Mektup telgraflar,
- LTF : Devlet mektup telgrafları,
- CONFERENCE : İmtiyazlı (ayrıcalıklı) telgraflar,
Özel Servisler
- URGENT : Acele
- LX : Lüks
- LXDEUL : Taziye (başsağlığı)
- JX : R/Telgrafların kıyı istasyonunda alıkonulma süresi (X = gün sayısı)
- TFx : Telefon ile teslim ( x = telefon no)
- TLx : Teleks ile teslim
- TTx : Teleteks ile teslim
- FAXx : Faksimil ile teslim.
Radyotelgraf Nedir?
Seyyar istasyonlar veya seyyar uydu yer istasyonları için, seyyar servis yada seyyar uydu servisine ait
radyokomünikasyon kanalları üzerinden, bahsedilen istasyonlara veya bu istasyonlardan gönderilen
telgraflara “radyotelgraf” denir.
Kısaca, telsiz vasıtasıyla alınıp gönderilen telgraflara R/telgraf denilmektedir.
Radyotelgraflar; preambül, (varsa) servis işareti, adres, metin ve imza şeklinde aşağıda gösterilen
bölümlerden oluşmaktadır.
Preambül
R/Telgrafın başlangıç bölümüdür. Bu bölümde; geminin ismi ve çağrı işareti, yada (karadan-gemiye
doğru çekiliyorsa) çıkış merkezinin ismi, seri numarası, kelime sayısı, tarih ve dört rakamdan oluşan
(utc olarak) saat bulunur. Çıkış merkezi ismi kısaltılmamalıdır. Aşağıda, gemiden-karaya yönünde
iletilmek üzere hazırlanmış bir radyotelgrafa ait preambül örneği görülmektedir.
M/V NAZLI-K/TCAL NR 1 CK 25 17/9 1320 UTC
Servis işaretleri
R/telgrafın adres kısmının ilk satırında gösterilir. Her radyotelgrafta servis işareti bulunmayabilir yada
birden fazla servis işaretinin bulunduğu durumlar olabilir.
Adres
Gemilere çekilecek radyotelgraflarda; gemi ismi, “List Of Ship Stations” kitabında gösterildiği gibi
yazılmalıdır. Ayrıca geminin çağrı işareti de belirtilmelidir. SVH, POSTFIN ve SERVİS telgrafları
hariç, bütün telgraflar; birincisi alıcıyı, diğeri ise varış merkezini içermek üzere en az iki kelimeden
oluşmalıdır. Adres çeşitleri aşağıda gösterilmiştir.
- Tam posta adres,
- Kayıtlı (kısa) adres,
- Telefon adres,
- Teleks adres,
- Teleteks1 adres
- Faksimil adres,
- Postrestant yada Telgrafrestant adres,
- Posta kutusu adres
Metin
Her telgraf mutlaka metin kısmını içermelidir. Telgrafın metni yazılırken, boş satır bırakılmamalıdır.
İmza
Telgraflarda imza zorunlu değildir.
1
Teleteks : Üzerinde monitörü olan, teleks servisinin gelişmiş bir versiyonudur denilebilir. Mesajların, hafızada saklanma ve
programlanarak istenilen saatte gönderilebilme imkanı vardır. Ayrıca teleksten 30 defa daha hızlı çalışmaktadır. (teleksin
hızı 50 baud, teleteks ise 2400 bit/sn)
R/Telgrafların Kelime Sayımı
Kısaca, her on karakter ve kesri, bir kelime sayılır. On karakterden fazla kelimeler, telgrafın
preambülünde “CK” yada “W” kısaltmasını takiben yazılan gerçek kelime sayısından sonra taksim
işareti ile ayrıldıktan sonra, gerçek kelime sayısına ilave edilerek belirtilir. Örnek; 13/12...Burada,
gerçek kelime sayısının 12 olduğu, ancak bir kelimenin on karakterden uzun olduğu anlaşılmaktadır.
(ücretlendirme için gerektiği için bu şekilde belirtilmektedir)
R/Telgrafın kelime sayımına tabi olan kısımları; adres, servis işareti, metin ve imzadır. Preambül
kelime sayımına, dolayısıyla ücretlendirmeye tabi değildir.
Radyotelgrafların İletilmesi
Çalışma frekansında irtibat kurulduktan sonra, radyotelgrafın iletilmesine başlamak üzere, çağrılan
istasyon ile aşağıdaki şekilde mutabakata varılır;
Çağrı yapan istasyonun “radyotelgrafımı göndermeye başlayabilir miyim?” şeklindeki çağrısına,
Çağrılan istasyonun “radyotelgrafınızı almaya hazırım” şeklindeki cevabı üzerine, radyotelgrafın
okunmasına başlanabilir,
Radyotelgrafın iletilmesi, aşağıda gösterilen sıraya göre olmalıdır,
“Preambül” Bu kısımda radyotelgrafı gönderen geminin ismi, (karadan gemiye doğruysa çıkış
merkezinin ismi), radyotelgrafın seri numarası, kelime sayısı, tarih ve saat gurubu bulunur.
Preambül’ün gönderilmesi bittikten sonra, karşı istasyona “buraya kadar alındı mı?” şeklinde
sorulur,
Daha sonra, (varsa) servis işareti belirtilir,
Adrese geçmeden önce (radyotelgraf yabancı bir istasyona gönderiliyorsa) AAIC şeklinde
sembolize edilen, hesaplaşma yetkilisinin kodu verilir.
Adres okunur.
Adresin okunması bittikten sonra, radyotelgrafın metnine devam edilip edilemeyeceği sorulur. Devam
edilmesi talimatının alınması üzerine,
Metin okunur ve sonunda (imza yoksa) radyotelgrafın bittiği burada bildirilir. Aksi takdirde,
İmza okunur ve,
“....... numaralı telgrafım bitmiştir alındı mı?” şeklinde sorulur.
Radyotelgrafın içeriğinde, rakamlar, gizli dil veya telaffuzu zor kelimeler varsa, doğru olarak alınışını
sağlamak için gerekirse fonotik alfabe ile hecelenerek tekrar edilmelidir. Bu tekrar radyotelgrafın
bittiğinin belirtilmesinden sonra yapılmalı ve başında “tekrar ediyorum” cümlesi söylenilmelidir.
Rakamlar teker teker örneğin; “12 october” söylenirken, bir iki october şeklinde söylenilmeli, tekrar
edilen kelime “rakam ile, yada yazı ile” şeklinde belirtilmelidir. Alan istasyon, eğer radyotelgrafın
tamamı yada bir kısmının doğruluğundan şüphe ediyorsa, gönderen istasyondan tekrarını isteyebilir.
Ancak bu tekrardan sonra alındı onayı istenebilir.
Radyotelgrafın Alındı Onayı
Radyotelgrafı doğru ve eksiksiz olarak alan istasyon, gönderen istasyona hitaben yapacağı çağrıyı
takiben, “.......... numaralı radyotelgrafınız alındı” şeklinde belirterek alındıyı onaylamalıdır.
Deniz seyyar ve deniz seyyar-uydu servislerinde; radyotelgrafların iletişimi, aşağıdaki frekans bantları
kullanılarak yapılmaktadır.
- Yersel (karasal) servis VHF, MF, HF bantları,
- Uydu (Inmarsat) servisi.
Yersel servisin yakın mesafe haberleşmeleri için kullanılan frekans bandı olan VHF Bandında,
radyoteleks haberleşmesi yapılamamaktadır. Ancak, bu tür haberleşmeler, gerektiğinde radyotelefon
haberleşme usulü kullanılarak yapılabilir. 1
1
“Kıyı istasyonları” (List Of Coast Stations) kitabında, kıyı istasyonlarının hangi tür servis verdikleri, aşağıdaki
kısaltmalarla ayrı arı belirtilmiştir. Bunlar,
RTF 1 : Telefon abonelerine sadece telefon bağlantısı sağlayan kıyı istasyonu.
RTF 2 : Telefon abonelerine telefon bağlantısı sağlayan kıyı istasyonu. Bunun yanı sıra, sözlü radyotelgraf da kabul edilir.
RTF 3 : Radyotelefon haberleşmesi vasıtasıyla sadece sözlü radyotelgraf kabul eden kıyı istasyonu.
RTX 1 : Teleks abonelerine radyoteleks bağlantısı sağlayan kıyı istasyonu.
RTX 2 : Teleks abonelerine radyoteleks bağlantısı sağlamanın yanı sıra, radyoteleks vasıtasıyla radyotelgraf kabul eden kıyı
istasyonu.
RTX 3 : Radyoteleks haberleşmesi vasıtasıyla sadece radyotelgraf kabul eden kıyı istasyonu.
RADYOTELEKS HABERLEŞMESİ
Gmdss sisteminin tam olarak yürürlüğe girmesiyle birlikte, deniz seyyar servisinde yazılı iletişim aracı
olarak kullanılmakta olan "Mors Telgraf" iptal edilmiştir. Bunun yerine, TOR (Teleks Over Radio)
yada NBDP (Narrow Band Direct Printing) denilen Radyoteleks sistemi kullanılacaktır.
Doğrudan Yazan Telgraf Sisteminin
Genel Özellikleri
Yazılı iletişim olarak, eski sistemde uzun yıllar etkin bir şekilde kullanılmış olan "Mors Telgraf"
sisteminin özelliği; harf, rakam yada işaretlerin, "nokta" ve "çizgi" kombinasyonlarından oluşan "Mors
Alfabesi" ile karşı istasyona iletilmesiydi. Bu sistemde; her bir harf yada rakam belli sayıda (.) nokta
ve (-) hat içermektedir. Ancak, bu harf, rakam yada işaretleri oluşturan nokta ve hatlar sabit sayıda
olmayıp her biri için değişiklikler göstermektedir. Örneğin; (a) harfi (.-) ile ifade edilirken, (b) harfi (-
...) şeklinde daha fazla sayıda karakter ile gösterilmektedir. Yani her harf ve rakam sabit sayıda hat ve
nokta ile ifade edilmemektedir.
Doğrudan yazan telgraf sisteminde ise; her harf, rakam yada işaret sabit sayıda kod grubu ile ancak
değişik "var-yok" kombinasyonlarıyla ifade edilmektedir. Aşağıda; her bir harf, rakam yada teleks
klavyesinde bulunan diğer işaretlerin CCITT Uluslararası telgraf alfabesindeki gösterimi
görülmektedir.
Aşağıdaki tabloda görülen 5-ünit kod sistemi, kara teleksinde kullanılan sistemdir. 7-ünit kod sistemi
ise, deniz seyyar servisinde "Dar bant doğrudan yazan" telgraf haberleşmesinde kullanılmaktadır.
Beşli gruptaki "Z" veya yedili gruptaki "Y" Var (Mark) yada dijital sistemdeki ifade şekliyle "1" Yine
beşli gruptaki "A" veya diğer gruptaki "B" Yok (Space) sayısal sistemdeki ifade şekliyle "0" olarak
adlandırılmaktadır.
Deniz seyyar servisinde, "Doğrudan Yazan Telgraf" sistemi kullanılarak yapılan haberleşmeler
aşağıda gösterilmiştir. Bunlar;
a- Gemi ve kıyı istasyonları arasındaki telgraf servisinde,
b- Bir kıyı istasyonu vasıtasıyla; gemi ile donatan arasındaki telgraf servisinde,
c- Uluslararası teleks şebekesinin bir abonesiyle, gemi arasındaki teleks servisinde,
d- Bir kıyı istasyonundan bir yada daha fazla sayıdaki gemilere tek yönlü telgraf iletişimi servisinde,
e- İki gemi arasındaki yada bir gemi ile birden fazla sayıdaki diğer gemiler arasındaki telgraf
servisinde.
NBDP telgraf sistemiyle yapılacak çalışmalarda kullanılacak frekans bantları; 415-535 kHz, 1605-
4000 kHz, 4000-27500 kHz ve 156-174 MHz bantlarıdır.
Yukarıda belirtilen frekans bantlarında NBDP ile çalışacak cihazlarla donatılmış bütün gemiler;
servislerini sürdürmeleri için gerekli çalışma frekanslarında, F1B yayın sınıfı ile alma ve gönderme
yapabilmelidirler. (sadece 1605-4000 kHz bandında yayın sınıfı F1B yada J2B olabilir)
R/Teleks haberleşmelerinde, çeşitli kaynaklardan oluşan örneğin; atmosferik parazitler, fading (sesin
azalıp-çoğalması), diğer istasyonların karıştırmaları, telsiz haberleşmelerinde amaçlanan bilginin elde
edilmesini farklı şekillerde etkileyen zararlı etkiler oluşturmaktadır. Bu sistemin arzu edildiği şekilde
kullanılabilmesi için, özellikle HF bandındaki bu zararlı etkiler nedeni ile telsiz sinyallerinin
bozulmasını önleyici bazı teknik düzenlemelerin yapılmasına gerek görülmüştür. Bu nedenle, "Hata
bulucu" ve, "Hata düzeltici" sistemler geliştirilmiştir. Bunlar;
a- ARQ Usulü (A-Mode)
b- FEC Usulü (B-Mode) olarak ifade edilmektedir.
"Automatic Retransmission Request" (yada "Automatic Request for Repetition") Bilginin otomatik
olarak tekrar yayınlanması talebi olarak ifade edilen ARQ usulü; her hangi iki istasyon arasında
karşılıklı haberleşme için kullanılır. Ancak, haberleşme sırasında, alma ve gönderme aynı anda
olmayıp sıra ile yapılmaktadır. Bu sistemin en önemli özelliği; haberleşme sırasında selektif çağrı
işaretlerinin karşılıklı olarak elde edilmesiyle mesajların güvenilir bir nitelik kazanmasıdır.
Bu usulde; ISS (Bilgi gönderen istasyon) bilgiyi üç karakterden oluşan bloklara böler ve her bir blok
birbirinin peşi sıra 100 baud sürat ile gönderilir. IRS (Bilgiyi alan istasyon) bir bloğu aldığında; (eğer
hatasız olarak alınmışsa) ISS'ye bir sonraki bloğun gönderilmesi için talepte bulunmak üzere otomatik
olarak kontrol sinyalini gönderir. Hata tespit edilirse, doğrulanmış tekrar talebinde bulunulur. Bu
tekrarlama talebi, blok hatasız alınıncaya kadar, 32 defa olabilir. Bu sürede teleks yazı makinesi durur
ve bilginin doğrulanmasını bekler. Bu süre içinde, bir karakter dahi uygun olmadığı takdirde, her iki
istasyon da "Restart" (tekrar başlama) daha sonra da "Stand-By" pozisyonuna geri döner yani teleks
bağlantısı kesilir.
"Forward Error Correcting" yani, "İleri hata düzeltici" usul olarak adlandırılan bu sistem; tek yönlü ve
kesintisiz olarak örneğin; hava raporları, emniyet mesajları gibi trafiğin bir yada daha fazla sayıdaki
istasyonlara yayınlanması için kullanılır. Yayın yapan istasyon (B-Mode Sending Station) kısaca
"BSS", alma yapan istasyon (istasyonlar) ise (B-Mode Receiving Station) "BRS" olarak adlandırılır.
FEC usulünde yayın tek yönlüdür. Bu usulde, bilgi gönderen istasyon sadece gönderme yapar, alış
yapan istasyonlar ise sadece alma yaparlar. Yani ARQ usulündeki gibi iki istasyonun karşılıklı
haberleşmeleri söz konusu olmadığı için alış tarafındaki istasyonların vericilerinin açık olmasına gerek
yoktur.
Sistemin çalışması şöyledir; mesaj yayınlayan istasyon her bir karakteri 280 milisaniye aralarla iki
defa gönderir. İlk yayın "Direk yayın" (DX), ikincisi ise "Tekrarlanmış yayın" (TX) olarak
isimlendirilir. Hata yok ise, baskı elde edilir. Her iki karakter de hatalıysa, yazı makinesi hata sembolü
olarak boşluk bırakır, yada (*) işareti elde edilir. FEC usulü ile iki tür yayın yapılabilmektedir Bunlar;
Bu usul ile, kollektif yani "ortak yayın yapan istasyon" (CBSS) aynı anda birden fazla sayıda, "ortak
yayın alan istasyona" (CBRS) bilgi gönderebilir. Örneğin; Navtex yayınları, emniyet mesajlarının
yayını.
Bu usulde, "selektif yayın yapan istasyon" (SBSS) bilgiyi, selektif çağrı numarasını belirtmek suretiyle
sadece bir istasyona yani "selektif yayın alan istasyona" (SBRS) gönderebilir.
1
Answer-back karakterleri: Kara teleks abonesinin teleks numarasını takiben yazılan (a-z arası) dört harf grubunu, örneğin;
“53863 Iztz Tr” (sondaki Tr kısaltması, ülkeyi “Türk teleks abonesi” gösterir) gemi ve kıyı istasyonları için ise, selektif
çağrı numaralarını takiben yazılan ve genellikle çağrı işaretinden oluşan harflerdir. Bu karakterler; doğru teleks
numarasının elde edildiğinin anlaşılması için bir detay olarak düzenlenmiştir. Çağrı sırasında yazılmasına gerek yoktur.
Haberleşmenin sağlanması için dört yada beş rakamdan oluşan sayısal kimlik bilgisi yani selektif çağrı numaraları
yeterlidir.
Navtex
Dar bant Doğrudan Yazan Telgraf tekniği kullanılarak, belirli kıyı istasyonları tarafından gemilere,
denizcilik ve meteorolojik uyarılar ile, acil bilgilerinin yayınlanmasında kullanılan uluslararası servise
kısaca “Navtex” denilmektedir. Navtex, kıyıdan yaklaşık 400 mil mesafeye kadar olan denizlere ait
yayınların yapılması için kullanılmaktadır. Navtex yayınları, uluslararası alanda ve seçilmiş belirli
istasyonlar tarafından tek bir frekanstan (518 kHz) yapıldığı için, yayın süreleri; bu yayınları yapan
istasyonların yayınlarına müdahale etmeyecek şekilde düzenlenmiştir. Her bir Navtex yayınına ayrılan
süre on dakikadır ve dörder saat ara ile yapılmaktadır.
Navtex Alıcıları
Kıyı istasyonları tarafından yapılan Navtex yayınlarının gemiler tarafından otomatik olarak
alınabilmesi için, yayının yapıldığı frekansta fabrikasyon olarak ayarlanmış bir alıcı ve alınan bilgileri
rulo edilmiş bir kağıda yazan bir yazıcı devresinden oluşan özel olarak üretilmiş Navtex alıcıları
kullanılmaktadır.
Navtex alıcıları, gerekli ön ayarlama yapıldıktan sonra sürekli açık olarak devrede bırakılabilir.
Ayrıca, cihazın sadece istenilen istasyon ve /yada istenilen tip mesajların alınabilmesi için
programlanabilme özelliği vardır. Bu özellik sayesinde, istenilmeyen istasyonlar ve/veya mesaj
kategorileri otomatik olarak iptal edilecek (A, B ve D tipi mesajlar iptal edilemez) ve kağıda baskısı
olmayacaktır. Ayrıca, mesajın preambül’ündeki B1-B4 karakterlerinin hatasız olarak alınamaması
durumunda kağıda baskı olmamaktadır. Sinyallerdeki zayıflama kabul edilebilir sınırlar içinde olduğu
takdirde ( 4’den az) mesajın baskısı elde edilebilmekte ve mesajın sonunda yüzde kaç hata ile
alındığı ayrıca belirtilmektedir.
NNNN
Navtex yayın formatında “B2” karakteri ile gösterilen, Navtex mesajlarının kategorisini ifade eden A –
Z arasındaki harflerin anlamları aşağıdaki gibidir.
A- Denizcilik uyarı mesajı (alıcı istasyon tarafından iptal edilemez)
B- Meteorolojik uyarı mesajı (alıcı istasyon tarafından iptal edilemez)
C- Buz raporları
D- Korsan saldırısı ve Silahlı soygun uyarılarını da içeren arama ve kurtarma bilgisi (alıcı istasyon
tarafından iptal edilemez)
E- Meteorolojik tahmin (hava raporu)
F- Pilot servis mesajları,
G- Decca mesajları,
H- Loran mesajları,
I- Omega mesajları,
J- Satnav (uydu seyir) mesajları
K- Diğer elektronik seyir-yardım mesajları,
L- Karakter “A” ya ilaveten denizcilik uyarıları (alıcı istasyon tarafından iptal edilemez)
V-
W-
X- Özel servisler-deneme tahsisi
Y-
Z- Yayınlanacak mesaj olmadığını belirtir.
Selektif Çağrılar
Selektif çağrılar, istasyonları otomatik olarak çağırmak ve tehlike alarmı için yada trafiğin organize
edilmesi için bilgi yayınlamak üzere düzenlenmiştir. Selektif çağrılar, ITU-R M.257-3 de belirtilen
ITU tavsiyelerine göre ya SSFC sistemi ile yada DSC ile ITU-R M.493-9, ITU-R M.541-8, ITU-R
M.821-1 ve ITU-R M.825-2’ye göre; “Kıyıdan-Gemiye” , “Gemiden-Kıyıya” ve “Gemiden-Gemiye”
yönlerinde yapılabilir.
SSFC Sistemi
Ardışık (birbirini izleyen) kod sistemi olarak isimlendirilen SSFC sistemi; DSC sisteminin, bu
sistemin yerini alıncaya kadar geçerli olacaktır. Henüz tüm gemiler dsc sistemi ile
donatılmadıklarından, genel haberleşme amaçlı NBDP haberleşmeleri için belirli bir süre daha eski
sistemdeki selektif çağrı usulü kullanılmaya devam edilecektir. Daha sonra, kullanılmakta olan eski
selektif çağrı numaraları iptal edilerek, yerine dsc sisteminde geçerli olacak dokuz rakamlı selektif
çağrı numarası tahsis edilecektir. Yeni sistemde R/teleks haberleşmesi için yapılacak çağrılarda DSC
sistemi kullanılacaktır.
DSC sistemi
(DSC çağrı sistemi hakkında geniş bilgi, GMDSS konusunda verilecektir.)
1
Türk kıyı istasyonları için selektif çağrı kimlik blokları; 4360-4369 arasında, Türk gemi istasyonlarına tahsis
edilen selektif çağrı numaraları ise 65700-65999 arasındadır.
Radyoteleks Haberleşmesi
Kıyı istasyonları aracılığı ile, genel haberleşme amaçlı yani rutin haberleşme için karadaki teleks
aboneleriyle irtibatın kurulması;
- Yarı otomatik (operatör yardımı ile) ve
- Tam otomatik (doğrudan teleks abonesiyle) olarak gerçekleştirilir.
Yarı otomatik teleks servisinde irtibatın kurulduğu, aranan abonenin ve takiben arayan abonenin
“answer-back’lerinin” elde edilmesiyle belirlenir. Bu usulde, aboneler, kıyı istasyonu operatörünün
(yada teleks servisinin) irtibatı sağlayacağı süre içinde müdahale etmemelidirler. İrtibatın kurulması
üzerine, aranan numaranın, istenilen teleks abonesine ait olup olmadığı “answer-back” vasıtasıyla
kontrol edilir. Yanlış numara elde edildiği görülüyorsa, irtibatın kesilmesi için kıyı istasyonu (yada
kara abonesinden aranıyorsa) uluslararası teleks irtibatını kuran servis uyarılmalıdır. İstenen
abonesinin answer-back’i elde edilmesi üzerine, arayan abone önce kendi answer-back’ini karşıya
göndermeli ve daha sonra mesajın iletişimine başlamalıdır.
Kıyı istasyonları genelde tam otomatik usulde çalışmaktadırlar. Yarı otomatik (operatör yardımı ile)
yapılacak haberleşmeler, otomatik çalışan kıyı istasyonlarıyla irtibatın kurulamaması ve operatör
yardımının istenmesi şeklinde gerçekleşmektedir. Bununla birlikte; yarı otomatik çalışan kıyı
istasyonları vasıtasıyla bir teleks abonesiyle irtibat kurmak için kullanılacak preambül’ün “TLX YZ”
şeklinde olacağının bilinmesi yeterlidir. Buradaki “Y” uluslararası ülke teleks kodunu, “Z” ise teleks
abonesinin numarasını ifade etmektedir. Yani kıyı istasyonu ile R/Teleks bağlantısının kurulmasından
sonra, teleks abonesi ile irtibat talebi, örneğin TLX060753863 şeklinde olacaktır.
Tam Otomatik Usul
Tam otomatik usul; teleks haberleşmesi sırasında, devreye kıyı istasyonunun operatörünün girmesine
gerek olmaksızın, aranılan kara teleks abonesiyle doğrudan irtibat kurmak için kullanılır. Tam
otomatik R/Teleks haberleşmesinde kullanılacak preambül; “DIRTLX YZ” şeklinde olacaktır.
Buradaki “Y” CCITT tavsiyelerine göre gönderilecek ilgili ülkeye ait uluslar arası teleks ülke
kodunu1, “Z” ise teleks abonesi numarasını ifade etmektedir.
1
Kıyı istasyonunun bulunduğu ülkenin dışında bir teleks abonesi aranacaksa, teleks numarasından önce uluslararası ülke
teleks kodu ilave edilmelidir.
Bu işlem usulünde kıyı istasyonu ile ilk irtibatın kurulabilmesi için öncelikle; Kıyı istasyonları
kitabının 4 no’lu sütununda gösterilen kıyı istasyonunun gönderme frekansı, geminin dinleme frekansı
olarak ve 5. Sütunda gösterilen kıyı istasyonunun dinleme yaptığı frekans ise geminin gönderme
frekansı olarak alıcı verici cihazlar üzerinde ayarlanır. Geminin Radyoteleks sistemi eski tip ise,
örneğin alıcı cihaz üzerinde FSK konumu yoksa, alıcı ve verici cihazlar; “Kıyı istasyonları” kitabında
gösterilen (tahsis edilmiş) merkez frekanstan 1.7 khz aşağısındaki taşıyıcı frekansa ayarlanması
gerekebilir. R/Telefon verici-alıcı cihazı, monitör, printer ve bir klavyeden oluşan yeni tip R/Teleks
cihazlarında böylesi bir işlem yapmaya gerek yoktur. Haberleşmenin önemli bir kısmı, klavye
üzerindeki tuşlardan, özellikle F1 - F10 arasındaki fonksiyon tuşlarından istifade edilerek aşağıdaki gibi
yapılmaktadır.
R/Teleks haberleşmesinin irtibatı için ilk aşama olan kıyı istasyonunun seçiminde; F 3 butonuna
basılarak, daha önce hafızaya yüklenmiş olan kıyı istasyonlarından birisi seçilir. Kıyı istasyonu
seçildiğinde; alma ve gönderme frekansları ve haberleşme tipi (ARQ) İstasyonun ismi, dört rakamlı
selektif çağrı numarası vs ilgili tüm (daha önceden yüklenmiş olan) veriler belirlenmiş ve cihaz
gönderme yapmaya hazır durumda olacaktır. Radyoteleks haberleşmesi yapan istasyonlar, genellikle
meşgul olmadıkları sürelerde, mors karakterlerini kullanarak yaptıkları yayın ile, selektif çağrılara açık
olduklarını belirtirler. Bu sinyaller, meşgul oldukları sürece duyulan ARQ sinyallerinden çok farklı
oldukları için kolaylıkla ayırt edilebilir. Kıyı istasyonlarının meşgul olduğu gözlendiğinde kesinlikle
gönderme yapılmamalıdır. Haberleşmenin bitiminde bir süre sessizlik olacaktır. Bu arada göndermeye
hazır olmalı ve kıyı istasyonunun yeniden çevirmeye başlayacağı, kimliğini içeren çağrı bandı
duyulduğunda çağrı başlatılmalıdır. Eğer irtibat kurulamaz ve kıyı istasyonu yeniden meşgul
pozisyona dönerse, müdahale etmekten kesinlikle kaçınılmalı ve meşguliyetin sona ermesine kadar
beklenmelidir. Daha sonra çağrı tekrar edilebilir, yine de irtibat kurulamazsa, günün şartlarına göre
uygun bir frekans bandı seçilmek üzere frekans bandı gözden geçirilmeli yada istasyon değiştirilmeli
veyahut da verici çıkış yükseltilerek bir kez daha çağrı yinelenmelidir. Daha sonra, yukarıda anlatılan
bu kurallara dikkat edilmek suretiyle,“Enter” butonuna basılarak selektif çağrı başlatılabilir. Çağrılan
kıyı istasyonu ile irtibatın kurulduğu; yine monitör üzerindeki her hangi bir uyarı ile örneğin;
“connect” ifadesinin belirmesi ile anlaşılır. Bu arada kıyı istasyonu; kendisinin ve çağrı yapan
geminin kimliğini içeren bir bilgiyi aşağıdaki gibi otomatik olarak gönderir.
- 9VG SINGAPORE RADIO
- 65703 TCYX X
- GA+?
“ GA+? ”işaretlerinin alınmasından sonra, DIRTLX’i takiben, ülke teleks kodu ve teleks abonesinin
numarası arada boşluk bırakılmadan aşağıdaki gibi yazılır,
- DIRTLX060753863+
Yazılan bu numarada bir hata varsa, kıyı istasyonu aşağıdaki gibi uyararak, numaranın yeniden
yazılmasını yada operatörden yardım istenmesini belirtir,
- TRY AGAIN OR USE “OPR”
Teleks abonesinin numarasının doğrulanması üzerine, kıyı istasyonu istenilen teleks abonesinin
numarasını aşağıdaki gibi yazar.
MOM 060753863+
Teleks abonesiyle irtibat kurulduğunda ise aşağıdaki gibi bir bilgi elde edilir;
53863 ıztz Tr
MSG +?
Mesajın yazılabilmesine olanak sağlayan irtibatın kurulduğu anlamına gelen bu sinyalin elde
edilmesinden sonra, doğru teleks abonesi ile irtibat halinde olunduğunun kontrolünün yapılması için
karşılıklı answer-back kontrolü yapılır. Karşı istasyonun answer-back’inin elde edilmesi için, klavye
üzerindeki F7 (WRU) tuşuna basılır, daha sonra kendi selektif çağrı numaranızın gönderilmesi için
ise, F8 (HR) tuşuna basılır. Daha sonra ya hafızaya alınmış olan (disketteki) mesaj yazdırılır yada
doğrudan klavye kullanılarak mesaj yazılabilir 1. Birden fazla mesaj varsa her bir mesajın sonunda
NNNN harfleri yazılarak mesaj sonu belirtilir. İrtibat halinde olunan teleks abonesi ile bağlantının
kesilmesi istendiğinde, “KKKK” şeklinde dört adet K harfinin yazılması gerekmektedir. Bu sinyalleri
alan kıyı istasyonu, irtibat halinde olunan teleks abonesi ile bağlantıyı otomatik olarak kesecek ve
aşağıdaki gibi bilgi verecektir,
- 65703 TCYX X (Geminin answer-back’i”)
- 9VG SERADIO RS (Kıyı istasyonunun answer-back’i)
- TIME : 17.6.96 16:42 (Tarih ve lokal saat)
- SHIP : 65703 TCYX X
- SUBSCR : 060753863+ (Abone numarası)
- DURATION : 2.3 MIN (Haberleşme süresi)
- GA +?
“GA +?” alındıktan sonra yeni bir teleks abonesi için çağrı başlatılabilir. K harfinin yazılmasıyla,
sadece haberleşme halindeki teleks abonesiyle irtibat kesilmekte yani kıyı istasyonu ile bağlantı devam
etmektedir. Kıyı istasyonu ile irtibatın kesilmesi istendiğinde ise, “BRK” yazılması gerekmektedir.
1
ARQ usulü ile yapılan haberleşmelerde karşılıklı yazışma mümkündür. Ancak bu yazışma aynı anda olmayıp sırayla
yapılabilmektedir. Bu nedenle, her seferinde (gönderme sırasının karşı tarafta olduğunu belirtmek üzere) “+?” işaretleri
yazılmalıdır.
R/teleks Mesajının İletilmesinde Kullanılan Yöntemler
Kıyı istasyonları vasıtasıyla sağlanacak teleks şebekesi üzerinden mesaj trafiği aşağıdaki usullerden
biriyle iletilir,
- Gemi karadaki teleks abonesine otomatik olarak yada operatör vasıtasıyla bağlanarak mesajını iletir
yada,
- Aranılan teleks abonesiyle o anda irtibat kurulamamışsa, gemi otomatik arama usulü ile mesajını
kıyı istasyonuna bırakır. Mesaj aranılan teleks abonesi ile irtibat kuruluncaya kadar kıyı
istasyonunda tutulur. İrtibat sağlandığında kara şebekesi üzerinden aboneye iletilir.
(store&forward1)
1
“Store & Forward” servisi; yoğun trafik nedeniyle teleks kanallarının sürekli meşgul olması ve otomatik arama sırasında
abone ile irtibatın kurulamaması durumunda, bazı kıyı istasyonlarının sunmuş oldukları bir ek hizmettir.
R/Teleks Mesajına Başlamak
Radyoteleks mesajına başlarken, çağrılan abone, kendisini çağıran teleks abonesinin kimliğinden
şüphe ettiği durumlarda, çağrı yapan abonenin aşağıdaki şekilde kimliğini belirtmesi tavsiye edilir.
- FROM sözcüğünü takiben, mesajı gönderenin adı ve yeri,
- TO sözcüğünü takiben, mesajın adresinin adı ve yeri,
- Şayet talep edilirse, COPY sözcüğünü takiben, (mesajın hangi adreslere gönderilmiş olduğu
konusunda bilgi vermek üzere) bilgilendirilecek adreslerin adı ve yeri.
Yukarıda belirtilenlerden sonra, karşılıklı answer-back’ler elde edilir ve çağıran abone aşağıda
tavsiyede edilen usul ile mesajını gönderebilir,
- Yeni bir satıra geçilir ve (varsa) referansınız ve telgrafın tarihi belirtilir,
- Yeni bir satıra geçilir ve arzu edildiği takdirde “Acele”, “Yıldırım” gibi mesajın önceliğini
belirten servis işaretleri yazılır,
- Yeni bir satıra geçilir ve eğer uygunsa konu belirtilir ve/yada dikkati çekilmesi amaçlanmış kişi
yada kısmın adı, örneğin; Ahmet Kaptanın dikkatine, yada Personel Müdürlüğünün dikkatine vs.
(Yabancı mesajlarda “Atn. Mr. Robertson” şeklinde ifade edilir)
- Yeni bir satıra geçilerek, örneğin; “İLGİ: 15/7 tarihli, 123 no’lu teleksiniz” (Yabancı mesajlarda
REF : Your letter 456 Of 25.7) gibi (varsa) her hangi bir referans belirtilir,
- Yeni bir satıra geçilerek mesajın metni yazılır,
- Mesajın yazılmasının bitmesi üzerine, yeni bir satıra geçilir ve mesajın bittiğini belirten “ + ”
işareti yada NNNN harfleri yazılır,
- Daha sonra, iritbat halinde olunan abonenin answer-back’i elde edilir ve irtibatın devam etmekte
olduğu kontrol edilir. Son olarak, kendi answer-back’iniz karşıya gönderilir,
- Şayet, yazılacak başka mesajlar varsa, bunların her biri yukarıda anlatıldığı gibi answer-back’lerin
karşılıklı elde edilmesinden sonra, en az sekiz satır boşluk bırakılmak suretiyle yazılabilir,
- Son mesajın gönderilmesinden sonra, tekrar karşılıklı answer-back’ler elde edilir ve en az sekiz
satır boşluk bırakıldıktan sonra irtibat kesme sinyali 1 yayınlanır.
1
Haberleşmenin bitiminde, teleks abonesiyle irtibatı kesmek için gönderilen sinyal genelde “K” harfi olup, en az dört adet
gönderilmesi gerekmektedir. (Bu durumda, Kıyı istasyonu ile haberleşme devam etmektedir.) Kıyı istasyonu ile irtibatın
kesilmesi için ise “BRK” kısaltmasının yazılması gerekir. Ayrıca, karşılıklı haberleşme esnasında, her hangi bir neden ile
beklenmesi istendiğinde bu talep “MOM” kısaltması ile belirtilir.
Radyotelgrafların Teleks ile Gönderilmesi
İstenilen teleks abonesiyle, otomatik Radyoteleks haberleşmesi kullanılarak, her zaman irtibat
kurulamayabilir yada, mesaj gönderilmek istenilen yerin teleks numarası olmayabilir. Bu durumda,
radyotelgraf; bir açık adrese, faks adresine veyahut da telefon adresine gönderilebilir. Böylesi
mesajlar, radyotelgraf formatına göre yani; preambül, adres, metin ve imza kısımları açıkça belirtilmek
suretiyle hazırlanmalıdır. Ayrıca, ücretlendirme kelime sayımına göre yapılacağı için kelime sayımının
hatasız yapılmasına dikkat edilmelidir.
Bu tür mesajların kıyı istasyonu tarafından ayırt edilebilmesi için başına radyotelgrafı ifade eden
“TGM” kodu ilave edilir ve bu şekilde kıyı istasyonuna gönderilir. Kıyı istasyonu, bu mesajları alarak,
kelime sayımını yapar ve radyotelgrafların ücretlendirilmesi esasına göre ücretlendirmesini yaparak
belirtilen adrese kara teleks şebekesini kullanarak gönderir.
AHMET UZUN
1815 SOKAK NO.43/4
KARŞIYAKA İZMİR
NNNN 3 4
1
Boşluklar dahil olmak üzere, her bir satır 69 karakterden fazla olmamalıdır. Ancak adres satırı 43 karakteri (tercihen 30 dan
fazla olmamalıdır) geçmemelidir. Ayrıca, kelimelerin satır sonunda bölünmeden, mümkün olduğunca bütün yazılmasına
gayret edilmelidir.
2
İmzadan önce, yeni bir satıra geçilmeli ve en az 5 boşluk bırakıldıktan sonra imza yazılmalıdır.
3
Her bir mesaj, (+) işareti yada NNNN harfleriyle sonuçlandırılmalı ve peşinen on adet harf değiştirme tuşuna basılarak
irtibat kesilmelidir.
4
NNNN’den sonra, answer-back’ler elde edilir ve başka bir mesaj varsa, sekiz satır boşluk bırakıldıktan sonra yazılabilir.
Haberleşme Sırasında Alışın Durdurulması
Mesajın alınışı sırasında, yazılan metnin bozuk çıkması halinde, alan operatör seri halde T harfi yada 5
rakamını göndererek yayını durdurabilir. Yada dupleks devrelerde BK kısaltması ve zil sesinin birkaç
kez tekrar edilmesiyle karşı istasyonun yazması durdurulabilir. Göndermenin durdurulmasından sonra,
sebebi (kağıt bitmesi vs.) açıklanmalıdır. Ayrıca kesintinin sebebini takiben son kelime ve soru işareti
yazılmalı yada doğru olarak alınan son telgrafın numarası (LR....) şeklinde belirtilmelidir. GA, RPT,
AA....gibi devam edilmesini ifade eden kısaltmaların alınmasından sonra, gönderme yapan istasyon,
belirtilen kelimeden yada telgraftan sonrasını yazmaya devam eder.
Hataların Düzeltilmesi
Maritex Servisi
MARItime TEleX; deniz R/Teleks servisinde, dünya genelinde ve 24 saat boyunca tam otomatik ve
bilgisayar sitemiyle, çalışan bir teleks ağıdır. Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç ve İsveç
telekomlarının ortaklaşa çalıştırdıkları Maritex servisi; iki yüksek teknolojili bilgisayar ve
İskandinavya, Panama, Manila ve Arjantinde bulunan alt-istasyonlarla çalışan ve İsveç/Gothenburg’da
bulunan merkezi bilgisayar sisteminden oluşmuştur.
Özel bir servis olan ve bu servisten istifade edebilmek için abone olunması gereken Maritex
vasıtasıyla abonelere aşağıdaki gibi bir teleks numarası tahsis edilir. “00000 Ship X” (Buradaki 00000
: Maritex’in 5 rakamlı teleks kodu, Ship: gemi adı, X : Gemi olduğunu belirten ek’tir)
Maritex abonelerinin haberleşme yapabilmeleri için tahsis edilmiş; 2, 4, 6, 8, 12, 16 ve 22 MHz frekans
bantlarında özel frekans kanalları bulunmaktadır. Merkezi sistem bu kanallar üzerinden, gemiden-
kıyıya yönünde teleks haberleşmesinin yapılabileceğini belirten (boş olduğunu gösteren) bir sinyal
yayınlar. Geminin cihazları tarafından alınan bu sinyal tanımlanır ve böylelikle gemi gönderme
yapabilecek duruma gelir.
Gemiler bu kanalları kullanarak, bulundukları coğrafi bölgeye göre uygun kıyı istasyonlarını (İsveç,
Panama, Filipinler, Arjantin, San Fransisco, New Orleans ve Çin’deki) arayarak R/Teleks
haberleşmesi yapabilirler.
“Q” Kodları :
QRA : İstasyonunuzun ismi nedir? (İstasyonumun adı.......)
QRC : İstasyonunuzun “AAIC” kodu nedir? (İstasyonumun AAIC.....)
QRL : Meşgul müsünüz? (Meşgulüm)
QRT : Göndermeyi durdurayım mı? (Göndermeyi durdurun)
QRU : Bana ait bir trafiğiniz var mı? (Size ait bir trafiğim yok)
QRV : Hazır mısınız? (Hazırım)
QRX : Beni tekrar ne zaman arayacaksınız? (Sizi...saatte...khz (yada MHz de tekrar
çağıracağım)
QSJ : Dahili ücretinizle birlikte.....için alınacak ücret ne kadardır? (.....için alınacak ücret SDR’dir)
QSL : Alındı onayını verebilir misiniz? (Alındıyı onaylıyorum)
QSS : Hangi çalışma frekansını kullanıyorsunuz? (çalışma için ...khz (yada mhz) kullanıyorum)
QSY : Göndermeyi başka bir frekanstan yapayım mı? (göndermeyi ...khz (yada mhz) den yapınız)
QTA : .....no’lu mesajı iptal edeyim mi? (...no’lu mesajı iptal edin)
QTB : Kelime sayımında mutabık mıyız?
QTC : Gönderilecek kaç tane mesajınız var? (.....mesajım var)
QTH : Enlem ve boylam olarak pozisyonunuz nedir? (pozisyonum.....)
QTO : Limandan ayrıldınız mı? (limandan ayrıldım)
QTP : Limana giriyor musunuz? (limana giriyorum)
QTR : Doğru saat kaçtır? (saat.....lmt’dir)
QTU : İstasyonunuz hangi saatlerde açıktır? (saat...den...kadar açıktır)
Kısaltmalar :
ABS : Abone yok/Ofis kapalı
ADD : Uluslararası teleks numaranızı yazınız
ANUL : İptal.
BK : Yayını kesmek için kullanılan sinyal (kesiyorum)
BCT : Brodkast çağrısı.
BMC : mesajın yada göndermenin sonu alınmadığı için iptal edilmiştir.
CFM : Doğrulayınız/Doğruluyorum
CI : Konuşma mümkün değil (Bu kısaltmanın sadece otomatik araçlar
vasıtasıyla yayınlanması amaçlanmıştır)
COL : Karşılaştırınız/Karşılaştırıyorum
CRV : Göndermeyi iyi alabiliyor musunuz/Evet
DER : Arızalı
DE : Burası
DF : Aranılan abone ile haberleşme halindesiniz
FMT : Format hatası
GA : Gönderme yapabilirsiniz/Gönderme yapabilir miyim?
IAB : Varış merkezinden geçersiz answer-back
IMA : Mesajın alındısını yazınız
INF : Teleks abonesi geçici olarak bulunamıyor, informasyon servisini arayın
ITL : Daha sonra göndereceğim
JFE : Ofis tatil nedeniyle kapalı
K : Göndermeye başlatma işareti
LDE : Kabul edilebilir en fazla mesaj uzunluğu yada süre aşılmıştır
MNS : Dakika
MOM : Bekle/Bekleyiş
MUT : Bozuldu
NA : Bu abone ile haberleşme kabul edilmiyor
NC : Devreler yok (kesik)
NCH : Abonenin numarası değiştirildi
NDN : Teslim ihbarsız
NI : Şebeke ile ilgili kimlik bilgisi yok
NP : Aranılan taraf (yada şahıs) abone değil (yada artık değil)
NR : Çağrı numaranızı belirtin/Çağrı numaram........
NIL : Gönderilecek her hangi bir trafiğim yok
NW : Şimdi
OCC : Abone meşgul
OK : Mutabıkız/Mutabık mısınız?
PPR : Kağıt
PSE : Lütfen
R : Alındı
RAP : Tekrar arayacağım
REF : Teleks/Teleteks arası çalışmalar için bir değişim kolaylığından, teleks tarafına teslim
edilmiş mesajın referansı
RPT : Tekrar/Tekrarlıyorum
RSBA : Tekrar göndermeye çalışılıyor
SSSS : Alfabe değişimi
SVP : Lütfen
T (yada) 5 : Göndermeyi durdurun. (duruncaya kadar tekrar edilmelidir)
TAX : Ücret nedir? / Ücret............
TEST MSG : Test mesajı gönderiniz
THRU : ...ile teleks pozisyonunda haberleşme halindesiniz
TMA : Fazla adreslerin maksimum sayısı
TPR : Teleprinter
TTX : Teleks/Teleteks arası çalışmalar için değişim kolaylığının düzenlenmesi
VAL : Cevap onayı
W : Kelime(ler)
WRU : Karşı abonenin answer-back’inin elde edilmesi talebi
XXXXX : Hata
Tam otomatik Radyoteleks haberleşmesi sırasında; gemiler, kıyı istasyonları tarafından kabul
edilebilen aşağıdaki komutlarla çağrı yaptıklarında, gerekli servis verilecektir.
MED+ : Tıbbi yardım talebi için kullanılır.
OPR+ :Kıyı istasyonu operatörünün yardımına ihtiyaç duyulduğunda kullanılır.
TGM+ : Bu komutu takip eden mesajın bir R/Telgraf olduğunun belirtilmesi için kullanılır
(“R/Telgrafların Teleks ile Gönderilmesi” konusuna bakınız)
MSG+ : Tam otomatik R/Teleks haberleşmesinde, kıyı istasyonunun, geminin mesajını göndermeye
başlamasını talep ettiği zaman kullanılır.
URG+ : Tehlike yada acelelik haberleşmesiyle ilgili durumlar için kullanılır.
STA+ : “Sakla ve İlet” şeklinde gönderilmek üzere kıyı istasyonuna bırakılan mesajın (son 48 saat
içindeki) durumunun (teleks abonesine iletilip iletilmediği) öğrenilmesi için kullanılır. STA...(ilgili
mesajın ref. no) + şeklinde iletilir.
STS+ : Gemiden-gemiye mesaj göndermek için kullanılır.
OBS+ : Meteorolojik gözlem mesajlarının gönderilmesi için kullanılır.
SVC+ : Servis mesajları için kullanılır.
TST+ : Test 1 bandını elde etmek için kullanılır.
RTL+ : Radyo-Teleks mektup için kullanılır.
AMV+ : Amver Mesajları için kullanılır.
HELP+ : Kıyı istasyonunun, otomatik Radyoteleks sistemiyle ilgili mevcut komutların bir
listesini elde etmek için kullanılır.
BRK+ : Kıyı istasyonu ile irtibatı kesmek için kullanılır.
GA+ : Komutunuzu gönderin, hazırım.
POS+ : TR ve pozisyon mesajları için kullanılır.
MAN+ : Otomatik teleks şebekesine bağlı olmayan teleks abonelerine gönderilen mesajlar için
kullanılır.
FAX+ : (Gemiden-kıyıya yönünde) Faks mesajları için kullanılır.
EMAILn+ : Elektronik Posta mesajı göndermek için kullanılır.
FLO+ : Çiçek yada hediye göndermek için kullanılır.
FREQ+: Kıyı istasyonu ile belirli saat ve frekansta haberleşme yapmak için bilgi vermek üzere
kullanılır.
R/Teleks ücretleri
- Türk bandıralı gemilerle, yurt içi (abone veya gişe teleksi) karşılıklı R/Teleks haberleşmelerinde;
toplam ücret (dakika başına) ........300.000.-TL
- Türk bandıralı gemilerin birbirleriyle yapacakları R/Teleks haberleşmelerinde toplam ücret
(dakika başına)..........................400.000.-TL
- Türk bandıralı gemi çıkışlı yurt içi varışlı R/Teleks mektup haberleşmelerinde toplam ücret
(dakika başına)..........................300.000.-TL
- Türk bandıralı gemi çıkışlı-yurt içi varışlı çok adresli Radyoteleks-Mektup haberleşmelerinde;
1.adres için tarifesindeki tam ücret, diğer her bir adres için tarifesince belirtilen ücretin %50'si
alınır.
- Yurt içi Radyoteleks haberleşmelerinde en az 3 dakikalık ücret 1 alınmak üzere ilave 1 dakika ve
kesrinden 1 dakikalık ücret alınır.
- Otomatik R/Teleks haberleşmesinde kontör atış periyodu 0.4 saniyedir ve yurtiçi tarifesindeki
ücret2 alınır. Yurt içinde tenzilli tarife uygulanmaz.
Türk gemilerinden yurt dışına doğru otomatik radyoteleks ücret tarifesi aşağıdaki gibidir
(01.4.1998'den geçerli) Ülkeler beş kademeye ayrılmıştır.
I. Kademe (şebeke ücreti) : 60.000.- TL (dakikası)
II. Kademe " : 80.000.- TL "
III. Kademe " : 200.000.- TL "
IV. Kademe " : 300.000.- TL "
V. Kademe " : 600.000.- TL "
Yukarıdaki değerlere göre; şebeke ücretinin 1.1 katı alınarak dakika başına alınacak toplam ücret
belirlenmiştir. Bunlar; 1.kademe için: 66.000.-TL, 2.kademe için: 88.000.-TL, 3.kademe için:
220.000.-TL, 4.kademe için 330.000.-TL, 5.kademe için ise 660.000.-TL'dır.
Yabancı bayraklı gemilerin yurtiçine (Türkiyedeki bir teleks abonesine doğru) yapacakları otomatik
R/Teleks haberleşmelerinden; LL + CC = 0.500 SDR alınır. Yabancı bayraklı gemilerin İstanbul Türk
radyo üzerinden yurtdışına yapacakları R/Teleks haberleşmelerinden;
- Manuel tarife için (kıyı istasyonu ücret) dakika başına...... CC= 1 Sdr,
- Otomatik tarife için............................................................. CC= 0.200 Sdr
ücret alınır. Ayrıca, ülkelerin kademesine göre değişen örneğin; İtalya, Belçika gibi Avrupa ülkeleri
için LL = 0.33 Sdr/dakika olan şebeke ücreti alınır.
1
Üç dakikalık ücret uygulaması; manuel tarifede geçerlidir. Yani karadan-gemiye yönündeki R/Teleks haberleşmeleri için
kullanılmaktadır.
2
Teleks kontör ücreti : 1000.- TL'dır. (ototmatik teleks haberleşmesinde 0.4 saniyede bir kontör atmaktadır. Dolayısıyla
haberleşmenin dakikası 150.000.-Tl’dır. )
Türk ve yabancı bayraklı gemilerin İstanbul Türk radyo vasıtasıyla yapacakları R/Teleks
haberleşmeleri; talebe bağlı olarak ya, istenilen teleks abonesiyle tam otomatik (karşılıklı haberleşme
şeklinde) yada teleks abonesine (sakla-ilet usulü ile) iletilmek üzere mesajın kıyı istasyonuna
bırakılması veyahut da her hangi bir adrese (açık adres, telefon adres, faks adres vs..) mesaj iletimi
şeklinde gerçekleştirilecektir. Buna göre; tam otomatik R/Teleks haberleşmesi yada mesaj iletimi
şeklinde yapılacak haberleşmeler için gemiler, doğrudan İstanbul Türk radyonun selektif çağrı no’sunu
(4360) kodlayarak bağlantı kuracaklardır.
- Teleks abonesi ile doğrudan, haberleşme yapmak üzere, kıyı istasyonu ile ilk irtibat kurulduktan
sonra, DIRTLX kodunu takiben teleks abonesinin numarası ve artı (+) işareti yazılarak istenilen
teleks abonesiyle karşılıklı mesaj iletimi şeklinde haberleşme yapılır.
-
Teleks adresi olmayan mesajların, yada teleks abonesinin meşgul olması nedeniyle otomatik
irtibatın kurulamaması durumlarında, mesaj iletimi şeklinde yapılacak R/Teleks haberleşmeleri
için ise; öncelikle kıyı istasyonu ile otomatik R/Teleks irtibatı kurulacak ve takiben “TGM+” kodu
yazılarak kıyı istasyonundan yanıt gelmesi beklenecektir. Bu kodu algılayan kıyı istasyonunun
teleks sistemi yazılacak mesajları, bu amaçla tahsis edilmiş olan (Tlx21032) bir teleks yazı
makinesine aktaracaktır. Daha sonra bu mesajlar, kıyı istasyonundaki operatör vasıtasıyla ulusal
yada uluslararası teleks şebekesi üzerinden, belirtilen adreslerine yazılacaktır. 1
Türk ve yabancı bayraklı gemilerin İstanbul Türk radyo vasıtasıyla yapacakları R/Teleks
haberleşmeleri için;
- Karşılıklı R/Teleks haberleşmesi yapılmak isteniyorsa; kıyı istasyonu ile otomatik irtibat
sağlanacak ve takiben, “STSx+” komutu tuşlanacaktır. (x: aranan geminin selektif çağrı işareti)
Aranan gemi ile bağlantı kurulduğunda, kıyı istasyonu haberleşmeyi temin edecektir.
- Mesaj iletimi şeklinde yapılacak haberleşmeleri için ise, “STSx+” olarak belirtilen komuttan
sonra, istenilen mesaj kıyı istasyonuna (ilgili gemiye daha sonra iletilmek üzere) bırakılacaktır.
1
Inmarsat-C terminali olan gemiler, bu gibi durumlarda, İstanbul Türk radyo vasıtasıyla iletecekleri mesajlarını “30332 Nrst
tr” teleks numarasına yazabilirler.
Gemiden-Karaya yönünde aramalar için söz konusu olan Radyoteleks mektup servisinde, İstanbul
Türk radyoya Radyoteleks ile gönderilen Bu tür (uzun) mesajlar, alıcısına mektup olarak
gönderilecektir. Bu amaçla yapılacak aramalarda, kıyı istasyonu ile otomatik irtibat kurulduktan sonra
uluslararası usule uygun olarak RTL+ komutu tuşlanacak ve mektubun ulaştırılacağı adres, mesaj vs.
ilgili bilgiler kıyı istasyonuna iletilecektir.
GMDSS HABERLEŞMESİ
GMDSS Nedir?
Global Maritime Distress and Safety System sözcüklerinin ilk harflerinden oluşan bu kısaltma;
“Küresel, yani bütün dünyayı kapsayan, Deniz, Tehlike ve Emniyet haberleşme Sistemini ifade
etmektedir. GMDSS, bir tehlike durumunda, arama ve kurtarma çalışmalarının uluslararası işbirliğiyle
yapılabilmesini öngören yepyeni bir haberleşme sistemidir ve çalışma prensibi kısaca şu esasa
dayanmaktadır; tehlikedeki gemi, tehlikeyle ilgili bilgileri yakınındaki gemilere duyurabileceği gibi,
daha uzaklardaki kıyı istasyonlarına da iletebilecektir. Yani tehlike çağrıları; eski sistemde olduğu
gibi, sadece tehlikedeki geminin civarındaki gemiler yada MF kıyı istasyonlarıyla sınırlı kalmayıp,
dünyanın bir başka uzak yerindeki kıyı yada gemi istasyonları tarafından da alınabilecektir.
Solas sisteminin eksik ve aksayan yanları zaman içinde meydana çıkmış ve IMO bu eksiklikleri
giderecek yeni arayışlar içine girmiştir. Yıllar süren çalışmalar sonucu, GMDSS denilen yepyeni bir
haberleşme sistemi ortaya çıkarılmıştır. Eski sistemdeki eksiklikleri kısaca özetlemek gerekirse;
- Tehlike amaçlı iki ayrı frekansın (mors ve R/Telefon) kullanılıyor olması, aynı sularda bulunan
değişik tonajlı gemilerin tehlikenin varlığından haberdar olmamalarına sebep oluyordu.
- 500 khz ve 2182 khz’in orta dalga frekansları olması ve dolayısıyla okyanus seyri yapan gemiler
için, tehlike alarmının karaya ulaştırılmasında etkin olamaması.
- Tehlike haberleşmesinin mors ile yapılması ve gemide mors bilen bir tek kişinin bulunması. (Bu
personelin hastalanması, heyecanlanması gibi durumlarda tehlike haberleşmesinin yapılamaması
söz konusuydu)
- Haberleşmenin kulakla işitilen bir teknik vasıtasıyla yapılması sonucu yanlış anlaşılmaların,
haberleşme güçlüklerinin yaşanıyor olması vs....
GMDSS’de; otomatikleştirilmiş sistemler vasıtasıyla insan faktörünün büyük bir oranda devre dışı
bırakılması, tehlike alarmının yanlış anlaşılmaya sebebiyet vermeyecek şekilde cihaz ekranında
görüntülenmesi, gemide birden fazla telsiz operatörünün bulundurulması ve HF bantlarında tehlike
frekansları tahsis edilmesi gibi bir takım önlemler alınarak eski sistemdeki eksiklikler giderilmiştir.
Gmdss’de, karasal yani uydu haberleşmesinin dışındaki, haberleşmelerde, DSC çağrı aşamasından
sonra kullanılan haberleşme teknikleri;
Radyotelefon ve,
Radyoteleks haberleşmesidir.
VHF bandında sadece radyotelefon haberleşme tekniği kullanılabilmektedir.
Gmdss sistemi; sadece aşağıda belirtilen gemiler için yükümlülükler getirmektedir. Bunlar;
uluslararası seyir yapan, 300 gross tonaj ve yukarısındaki yük gemileri ile, bütün yolcu gemileridir.
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) gemilerin seyir yapacakları suları; A1, A2, A3 ve A4 şeklinde
adlandırılan ve dört deniz sahasına bölen yeni bir sistem geliştirmiştir.
A1 Deniz Sahası
En az bir VHF kıyı istasyonunun R/Telefon haberleşme kapsam sahası içinde, devamlı olarak DSC
alarmının mümkün olabileceği bir sahadır ve normalde kıyıdan 20-30 (deniz) mil mesafeyi
kapsamaktadır.
A2 Deniz Sahası
A1 deniz sahası hariç; en az bir MF kıyı istasyonunun R/Telefon haberleşme kapsam sahası içinde,
devamlı olarak DSC alarmının mümkün olabileceği bir sahadır ve pratikte, kıyıdan yaklaşık 100
(deniz) milidir.
A3 Deniz Sahası
A1 ve A2 deniz sahaları hariç, yani VHF ve MF kıyı istasyonlarının haberleşme menzili dışında ancak,
Inmarsat sabit uydularının kapsamı içinde, sürekli olarak DSC alarm yayınının mümkün olabileceği
bir sahadır. Pratikte; 70º kuzey ve 70º güney enlemleri arası olarak belirlenmiştir.
A4 Deniz Sahası
A1, A2 ve A3 deniz sahalarının ve Inmarsat sabit uydularının kapsam sahası dışındaki kutuplara yakın
suları içermektedir.
A1 deniz sahasındaki gemiler; gemiden-kıyıya yönünde DSC tehlike alarmını yayınlayabilmek için,
VHF 156.525 MHz (ch.70) frekansını kullanacaklardır. DSC tehlike alarmı; aynı frekans kullanılarak,
VHF-DSC cihazı yada VHF-DSC EPIRB’i vasıtasıyla da yayınlanabilir. Tehlike alarmı için, uydu
EPIRB’leri veyahut da Inmarsat terminalleri de ayrıca kullanılabilir. Şayet gemi MF kıyı
istasyonlarının kapsam sahası içinde seyir yapıyorsa MF-DSC yada HF-DSC vasıtasıyla da tehlike
alarmı yayınlanabilir.
A4 deniz sahasında yani Inmarsat uydularının kapsam sahası dışında seyir yapan gemiler; gemiden-
gemiye yönündeki tehlike alarmlarını 2187.5 kHz’den, gemiden-kıyıya yönünde ise, HF Bandındaki
DSC tehlike frekanslarından yada 406 MHz uydu EPIRB’i veyahut da her ikisi vasıtasıyla
gönderebileceklerdir.
GMDSS’e tabi ve tüm deniz sahalarında seyir yapan gemilerde bulundurulacak telsiz cihazlarının
miktarı ve cinsi en az aşağıdaki gibi olmalıdır.
a) Geminin köprü üstünde konumlandırılmış; kanal 70 de DSC tekniği ile tehlike yayınını yapabilecek
ve ayrıca R/Telefon olarak kanal 06, 13 ve 16 da alma ve gönderme yapabilecek bir VHF telsiz
tesisatı,
2.
b) Kanal 70’de DSC dinleme
nöbetini devam ettirebilecek bir telsiz tesisatı. Bu telsiz tesisatı, (a) maddesinde belirtilen VHF
cihazından ayrı (VHF-DSC Watch-Receiver) yada birlikte olabilir,
3. c) 300-500 Grt arası gemiler en az bir, 500 Grt’dan büyük gemiler en az iki SART cihazı (9 GHz
bandında çalışabilen) Bunlardan bir tanesi can kurtarma aracı için kullanılmak üzere kolayca
alınabilecek bir yere konulmalıdır,
e) Uluslararası NAVTEX yayınlarının yapıldığı her hangi bir sahada seyir yapılıyorsa, bir NAVTEX
alıcısı. NAVTEX yayınlarının alınmasının mümkün olmadığı ancak herhangi bir Inmarsat
uydusunun kapsam sahası içinde seyir yapılıyorsa, deniz emniyet bilgilerinin (MSI) alınabilmesi
için müstakil bir “EGC” alıcısı yada Inmarsat-C terminali. Bununla birlikte, gemiler sadece HF-
NBDP vasıtasıyla MSI'nın yayınlandığı sahalarda seyir yapıyorlarsa ve bu yayınları alabilen
cihazlarla donatılmışsa EGC alıcısından muaf tutulabilirler,
f) Gemi sadece A1 deniz sahasında seyir yapıyorsa, VHF-DSC EPIRB’i bulundurabilir. Aksi takdirde,
406 MHz uydu EPIRB’i yada gemi sadece Inmarsat uyduları kapsam sahası içinde seyir yapıyorsa
1.6 GHz Inmarsat uydu EPIRB’i bulundurulabilir. Bu EPIRB’ler kolaylıkla bulunabilecek, el ile
tahliye edilmeye hazır ve can kurtarma aracına taşınabilecek şekilde konumlandırılmalı, gemi
battığında serbestçe yüzebilecek ve otomatik olarak çalışmaya başlayabilecek durumda olmalı ve
ayrıca elle çalıştırılabilmelidir.
g) 300-500 Grt. arasındaki gemiler en az iki, 500 Grt. üzerindeki gemiler ise en az 3 adet su geçirmez
VHF el telsizi bulundurmalıdırlar.
Gemiler bu tehlike-emniyet amaçlı telsiz donanımına ilaveten, genel haberleşmelerini R/Telefon veya
R/Teleks kullanarak ya 1605-27500 kHz bantlarındaki çalışma frekanslarında çalışan bir telsiz tesisatı
yada Inmarsat gemi uydu-yer istasyonu vasıtasıyla yapabilecek durumda olmalıdırlar.
A1 ve A2 deniz sahalarında seyir yapacak olan gemiler, “denizde elektronik bakım, kıyıda elektronik
bakım ve, cihaz çiftlemesi”seçeneklerden en az birini, A3 ve A4 deniz sahalarında seyir yapacak
gemiler ise en az ikisini, idarenin (Telekomünikasyon Kurumu) isteği doğrultusunda seçeceklerdir.
GMDSS koşullarına uyan (SOLAS’a tabi) bütün gemi istasyonları seyirde oldukları sürece, ayrıca bu
sistemde görev yapacak kıyı istasyonları da çalıştıkları frekans bantlarındaki uygun tehlike-emniyet
çağrı frekanslarında devamlı, otomatik DSC dinleme nöbetini sürdüreceklerdir.
Gemi VHF radyo tesisatı ile donatılmışsa “VHF kanal 70” de,
MF telsiz tesisatı ile donatılmışsa 2187.5 kHz frekansında,
MF/HF telsiz tesisatıyla donatılmışsa ve geminin telsiz istasyonunda (radyoteleks haberleşmesi
yapabilen) Inmarsat A yada C terminalleri varsa, 2187.5 kHz frekansında (uydu frekanslarının yanı
sıra) dinleme yapması yeterli olacaktır. Inmarsat yerine MF/HF telsiz tesisatı ile donatılmışsa,
2187.5 kHz ve 8414.5 kHz DSC frekanslarında ve ayrıca 4, 6, 12 yada 16 MHz frekans bantlarının
birindeki DSC tehlike/emniyet frekanslarında gün içindeki zaman dilimlerine göre yada geminin
coğrafi pozisyonuna uygun olarak dinleme nöbetini sürdürmelidir. Ayrıca, seyir süresince, geminin
seyir yaptığı sahalar için yayınlanan deniz emniyet bilgileri "MSI" yayınlarının otomatik olarak alışı
için de, uygun frekans yada frekanslarda devamlı bir telsiz dinleme nöbetini devam ettirilmelidir.
Gmdss'e tabi bütün gemiler; seyirde oldukları sürece, mümkün olduğu takdirde, 1.şubat.2005 yılına
kadar, VHF 16. kanalda sürekli dinleme nöbetini sürdürmelidirler. Ayrıca, mümkün olduğu
takdirde, gemiler arası seyir emniyeti haberleşmeleri için 156.650 MHz'de (VHF 13.kanal) telsiz
dinleme nöbeti devam ettirilmelidir.
- MF, HF, VHF bantlarında DSC olarak çalışmak üzere telsiz cihazlarıyla donatılmış gemi
istasyonları, tehlike-emniyet amaçlı dinleme nöbetlerinin yanı sıra, bu bantlarda DSC tekniği ile
servis veren kıyı istasyonlarının kapsam sahası içinde olduklarında, kıyı istasyonlarının çalıştığı
DSC frekanslarını göz önünde tutarak bu bantlardaki bir yada daha fazla uygun DSC frekanslarında
“genel haberleşme amaçlı” otomatik DSC dinleme nöbetini sürdürmelidirler. 1
1
2182 kHz (ve VHF 16.kanal) SOLAS’a tabi olmayan fakat GMDSS teknikleri ve frekanslarını kullanan gemilerin
GMDSS’e göre donatılıncaya kadar geçecek süre içinde, uluslararası genel haberleşme R/Telefon çağrı kanalı olarak
kullanılabilecektir. Ancak 1.Şubat.1999’dan sonra GMDSS’e tabi gemiler tarafından 2182 kHz’de dinleme nöbeti
sürdürülmeyecektir.
GMDSS Gemi İstasyonlarının
(genel haberleşme amaçlı) DSC Dinleme Nöbeti
GMDSS sisteminin koşullarına uyan bütün gemi istasyonları, aşağıda belirtilen frekans bantlarında,
genel haberleşmeleri için dinleme nöbetini sürdürmelidirler. Bunlar;
- 415-526.5 kHz arasındaki müsaade edilen bantlarda DSC olarak çalışmak üzere telsiz cihazlarıyla
donatılmış gemi istasyonları, bu bant da DSC tekniği kullanarak servis veren kıyı istasyonlarının
kapsam sahasında olduklarında, kıyı istasyonlarının çalıştığı DSC frekansını göz önüne alarak, bu
banttaki bir yada daha fazla uygun DSC frekansında otomatik DSC dinleme nöbetini
sürdürmelidirler.
- 1605-4000 kHz arasındaki müsaade edilen bantlarda DSC olarak çalışmak üzere telsiz cihazlarıyla
donatılmış gemi istasyonları, bu bantlarda DSC tekniği ile servis veren kıyı istasyonlarının kapsam
sahası içinde olduklarında, kıyı istasyonlarının çalıştığı DSC frekanslarını göz önünde tutarak bu
bantlardaki bir yada daha fazla uygun DSC frekanslarında otomatik DSC dinleme nöbetini
sürdürmelidirler.
- 4000-27500 kHz arasındaki müsaade edilen bantlarda, DSC olarak çalışmak üzere telsiz
cihazlarıyla donatılmış gemi istasyonları; bu bantlarda DSC tekniğini kullanarak servis veren kıyı
istasyonlarının (frekans bantlarıyla ilgili) yayım özelliklerini ve çağrı frekanslarını göz önünde
tutarak bu bantlardaki uygun DSC çağrı frekanslarında otomatik DSC dinleme nöbetini
sürdürmelidirler.
- Ayrıca, 156-174 MHz arasındaki müsaade edilen frekans bandında DSC olarak çalışmak üzere
telsiz cihazlarıyla donatılmış gemi istasyonları, seyirde oldukları esnada, 156.525 MHz'de ( VHF
70.kanal) otomatik DSC dinleme nöbetini sürdüreceklerdir.
Genel Haberleşme Amaçlı DSC Çağrısı ve
Çağrılarının Tekrarı
Genel haberleşme amaçlı bir DSC çağrısı, yaklaşık 6-8 saniye sürer. Daha sonra DSC terminal cihazı
karşı istasyondan (alındı) onayı bekler. 5 dakika içinde bir alındı onayı elde edilmezse bu, göstergede
“No acı. Received” şeklinde belirir. Geçen bu 5 dakika süre içinde bir alındı onayı elde edilmediği
takdirde, genel haberleşme amaçlı bir DSC çağrısı, aynı yada bir başka DSC kanalından tekrar
edilebilir. Ancak, daha sonraki bu çağrı girişimi (şayet alındı onayı halâ elde edilememişse) en az 15
dakika geciktirilmelidir.
Tehlike alarmı; bir seyyar ünite (gemi, uçak yada diğer taşıtlar) yada kişinin tehlikede olduğunu ve
acil yardım talebinde bulunulduğunu gösterir. Tehlike alarmı; yersel telsiz haberleşme frekans
bantlarında (VHF, MF, HF) “tehlike çağrı formatını” kullanan bir DSC çağrısı yada uydular vasıtasıyla
iletilen “tehlike mesaj formatını” kullanan bir çağrıdır.
Bir gemi istasyonundan yayınlanacak DSC tehlike alarmı, kaptanın; gemi yada personelin tehlikede ve
acil yardıma ihtiyaç duyulduğu kanaatinde olması ve DSC tehlike yayınını onaylaması durumunda
yayınlanmalıdır.
DSC tehlike çağrıları, tehlikedeki gemi tarafından “Bütün Gemilere” hitaben yayınlanır. Tehlike
alarmı, mümkün olduğunca (süre yeterliyse) geminin bilinen son pozisyonunu ve UTC olarak zamanı
da içermelidir. Bu pozisyon ve zaman bilgileri; manuel olarak girilebileceği gibi, GPS vasıtasıyla
otomatik olarak da girilebilir. DSC tehlike çağrısına herhangi bir bilginin eklenmesi için zamanın
müsait olmaması durumunda, aşağıdaki bilgiler yerine, cihazın hafızasına yüklenmiş olan bazı
“Default” bilgileri otomatik olarak dahil edilecektir. Bir DSC tehlike çağrısı aşağıdaki bilgilerden
oluşur ve bu bilgiler DSC çağrısına ya otomatik olarak yada operatör tarafından dahil edilir.
a- Format belirleyici : “Distress” (otomatik olarak dahil edilir)
b- Kendi- tanıtımı : Gönderme yapan istasyonun tanıtımını sağlayan 9-rakamlı
sayısal kimlik (MMSI) bilgisi. (otomatik olarak dahil edilir)
c- Tehlikenin çeşidi : “Tehlikenin çeşidi” Bu kısma bir bilgi girilmediği takdirde, bilgi işlemci
“undesignated distress bilgisini otomatik dahil eder.
d- Tehlikenin ko-ordinatları :Tehlikedeki geminin pozisyonu. Gemide GPS veya pozisyon tespit
edici bir cihaz varsa otomatik olarak dahil edilebilir. Otomatik olarak girilmemişse, “No position
information” şeklinde DSC tehlike çağrısına dahil edilecektir.
e- Zaman : Tehlike ko-ordinatlarının muteber olduğu zamandır. Pozisyon bilgisiyle birlikte
otomatik olarak dahil edilebilir. Aksi takdirde, bilgi işlem ünitesi otomatik olarak “No time
information”girecektir.
f- Sonraki haberleşmenin tipi : Tehlike haberleşmesinin ilerleyen safhalarında. R/Telefon
yada R/Teleks usullerinin hangisinin kullanılacağını belirler. Bilgi girilmezse, otomatik olarak
“radyotelefon” yayınlanacaktır.
A2 deniz sahasında seyir yapan gemiler, (ayrıca A1 deniz sahasındaki gemiler MF kıyı istasyonlarının
kapsam sahasında seyir yapıyorlarsa) gemiden-kıyıya yönündeki DSC tehlike alarmı için MF-DSC
tehlike frekansını kullanacaklardır. Ayrıca, A3 ve A4 deniz sahasındaki gemiler de, gemiden-gemiye
yönündeki DSC tehlike alarmları için yine MF (ve/veya VHF) DSC tehlike frekansını kullanacaklardır.
DSC Tehlike alarmının yayınından sonra, DSC tehlike çağrısının alındı onayı beklenirken, tehlike
trafiğinin ilerleyen safhalarına hazırlık için verici ve alıcı cihazlar 2182 kHz’e ayarlanır.
DSC tehlike alarmının yayınlanmasından yaklaşık 36-40 saniye sonra, DSC cihazında “tekrar çağrı
için beklemede olduğunu” görülür ve geri sayım başlar. Yaklaşık 3.5 - 4.5 dakika içinde alındı onayı
elde edilemezse, otomatik olarak DSC tehlike çağrısı tekrar edilir ve onay elde edilene yada telsiz
operatörü tarafından “reset” veya “alarm stop” vs. basılıncaya kadar bu pozisyonda kalır. Bazı DSC
terminalleri 2187.5 kHz den yayınlanan DSC tehlike alarmına bir kıyı istasyonundan alındı onayı elde
edilemediği takdirde frekansı 8, 16, 4 MHz.... şeklinde değiştirerek alındı onayı elde edilene kadar
yayın yapar.
Tehlike alarmını alan gemi yada gemi uydu-yer istasyonu; mümkün olan en kısa zaman içinde gemi
kaptanını yada gemiden sorumlu şahsı, tehlike alarmının içeriğinden haberdar etmelidir. DSC tehlike
alarmı bir istasyon tarafından alındığında, alınan bilgi DSC cihazının göstergesinde elde edilir. Ayrıca,
bir bizer sesi ve ışıklı bir uyarı da alınır.
DSC tehlike alarmının (alındı) onayı; alınan bir DSC tehlike çağrısına cevap olarak normalde kıyı
istasyonları tarafından yayınlanır. Bu onay; tehlikedeki gemiye (ve yayın sahası içindeki diğer
istasyonlara) tehlike çağrısının alındığı ve “ SAR” yetkililerine bilgi verildiğini belirtir.
DSC tehlike alarmına verilecek (alındı) onayı; DSC kullanılarak normalde sadece kıyı istasyonları
tarafından yapılır. Bir yada daha fazla kıyı istasyonu ile güvenli haberleşmelerin yapılabildiği
sahalarda, bir gemiden DSC tehlike alarmını alan gemiler ise; alındı onayının bir kıyı istasyonu
tarafından öncelikle verilebilmesine zaman tanımak için kısa bir süre (üç dakika) geciktirmelidirler.
Ancak; DSC tehlike alarmının herhangi bir istasyon tarafından alınmadığı görülüyor ve yayın devam
ediyorsa, alarmı işiten her hangi bir gemi, çağrıyı sona erdirmek için DSC kullanarak (alındı) onayını
vermeli ve bir kıyı yada kıyı uydu-yer istasyonunu uygun bir vasıta ile bilgilendirmelidir. (normalde
DSC tehlike alarmının alındı onayı gemiler tarafından R/Telefon ile yapılacaktır.)
DSC tehlike alarmını alan bir gemi; (alındı onayının bir istasyon tarafından yayınlandığını gözledikten
sonra) alıcı-verici cihazını 2182 kHz’e ayarlamalı ve tehlike mesajını dinlemelidir. Daha sonra, alındı
onayını 2182 kHz’den R/Telefon ile aşağıdaki gibi yayınlamalıdır.
- “MAYDAY” (tehlike sinyali)
- Tehlikedeki geminin 9-rakamlı kimliği (3 defa)
- This is (Burası)
- Geminin kendi 9-rakamlı kimliği yada çağrı işareti veyahut da diğer kimlik bilgileri (3 defa)
- “RECEIVED” “MAYDAY”
DSC Tehlike Alarmının (alındı) Onayının
R/Teleks ile Yayınlanması
Alınan DSC tehlike alarmında; “sonraki haberleşmenin tipi” bilgisi NBDP olarak belirtilmişse; DSC
tehlike alarmını alan gemi, MF bandındaki R/Teleks tehlike trafiği frekansı olan 2174.5 kHz’e geçmeli
ve “DSC tehlike alarmının (alındı) onayını” (FEC usulü ile) aşağıdaki şekilde vermelidir.
- MAYDAY
- Tehlikedeki geminin 9-rakamlı kimliği (3 defa)
- This is (Burası)
- Geminin kendi 9-rakamlı kimliği yada çağrı işareti veyahut da diğer kimlik bilgileri (3 defa)
- “RECEIVED” yada “RRR”
- “MAYDAY”
DSC tehlike alarmının (alındı) onayı; “Bütün gemilere” hitaben yapılan bir çağrıdır. Bu nedenle,
tehlikedeki geminin yanı sıra diğer gemiler tarafından da alınacaktır. Dolayısıyla, onay elde
edildiğinde tehlikedeki gemi ve diğer gemiler tarafından aşağıda anlatılan farklı uygulamalar
yapılacaktır.
- Tehlikedeki gemi; DSC tehlike alarmını yayınladıktan sonra, onay için beklemede kalmalıdır.
DSC alındı onayı (aşağıdaki gibi) elde edildikten sonra tehlike trafiğini 2182 kHz'den radyotelefon
ile başlatmalıdır.
- Diğer gemiler ; Tehlike trafiğinin ilerleyen safhalarını alabilmek için, R/Telefon verici-alıcılarını
2182 kHz frekansına ayarlamalıdırlar.
Tehlike Trafiği
Tehlike trafiği; tehlikedeki gemi tarafından ihtiyaç duyulan arama-kurtarma ve olay-yeri
haberleşmelerini içeren tüm mesajlardan oluşur. R/Telefon ile tehlike trafiği kurulurken, çağrılar
tehlike sinyali “MAYDAY” ile başlamalıdır. NBDP tekniği ile yapılacak trafiğinde ise, hata düzeltici
sistemler (FEC yada ARQ) kullanılabilir. Ancak; tehlike trafiği, tehlikedeki gemi tarafından NBDP
tekniği kullanılarak normalde FEC usulü ile kurulmalıdır. (ARQ usulü daha sonra kullanılabilir)
Tehlike trafiği esnasında bütün mesajlar; bir satırbaşı, bir satırı yukarı kaydırma, bir harf değiştirme
sinyalleri ve tehlike sinyali “MAYDAY” ile başlamalıdır. Tehlike trafiğinden haberdar olan ve tehlike
trafiğine katılmayan bütün istasyonların, normal çalışmaya tekrar başlanabileceğini belirten mesaj
işitilinceye kadar, tehlike trafiğinin devam ettiği frekansta herhangi bir yayın yapmaları yasaktır.
Deniz seyyar servisindeki bir istasyon; tehlike trafiği tam olarak kurulduktan sonra ve (yukarıda
anlatıldığı şeklide) tehlike trafiğine zararlı müdahalede bulunmamak şartıyla, tehlike trafiğinin devam
ettiği süre içinde normal servisini devam ettirebilir.
Tehlike Trafiğinin R/Telefon ile Yayınlanması
DSC tehlike alarmının alındı onayı elde edildikten sonra, tehlike trafiği R/Telefon ile 2182 kHz
frekansından ve daha önce (R/Telefon konusunda) belirtildiği şekilde yayınlanır.
Tehlike Trafiğinin R/Teleks ile Yayınlanması
DSC tehlike alarmının alındı onayını DSC terminalinde elde eden tehlikedeki gemi, tehlike trafiğinin
ilerleyen safhalarında R/Teleks haberleşme usulünü tercih ettiği takdirde; verici-alıcısını MF bandı
NBDP tehlike trafiği frekansı olan 2174.5 kHz’e ayarlar ve dar bant doğrudan yazan telgraf tekniği ve
FEC usulünü kullanarak tehlike trafiğini yayınlar.
Kıyı istasyonları, aracılık edilerek kendisine gönderilen bir DSC tehlike alarmını elde ettiklerinde,
gerek görürlerse “aracılık edilerek yayınlanan bir DSC çağrısı” olarak; bütün gemilere, belirli bir
coğrafi bölgedeki bütün gemilere, bir grup gemiye yada, belirli bir gemiye yeniden yayınlayabilir.
Böylesi bir çağrı alan gemiler; alındı onayını DSC ile yayınlamayacaklardır. Alındı onayını
(“RECEIVED MAYDAY” sinyalini kullanarak) 2182 kHz'den daha önce bahsedildiği şekilde R/Telefon
ile yayınlayacaklardır.
Olay-yeri haberleşmeleri için R/Telefon olarak tercih edilen frekanslar; kanal 16 ve 2182 kHz'dir.
2174.5 kHz frekansı; NBDP ve FEC ile gemiden-gemiye yönlerindeki olay-yeri haberleşmelerinde
kullanılabilir. 156.8 MHz ve 2182 frekanslarına ilaveten, 3023 kHz, 4125 kHz, 5680 kHz, 123.1 MHz
ve 156.3 MHz frekansları; gemiden-uçak istasyonlarına doğru olay-yeri haberleşmelerinde
kullanılabilir.
Acelelik Haberleşmesi
Acelelik Mesajının Anonsu
Acelelik mesajının anonsu; (acelelik çağrısı) MF DSC tehlike çağrı frekansı 2187.5 kHz’den DSC
tekniği kullanılarak yapılır. DSC acelelik çağrısı, Bütün istasyonlara yada belirli bir istasyona hitaben
olabilir. DSC acelelik çağrısının içeriğinde, acelelik mesajının yayınlanacağı frekans belirtilmelidir.
DSC acelelik mesajının anonsu için, DSC cihazından aşağıdaki bilgiler girilir,
- “ALL SHIPS CALL” yada belirli bir istasyonun 9-rakamlı kimlik numarası,
- Çağrı kategorisi “URGENCY”
- Acelelik mesajının yayınlanacağı frekans (2182 kHz)
- Acelelik mesajının yayınlanacağı haberleşme tipi (R/Telefon)
1
OSC : Olay-Yeri kumandanı. CSS: Yüzey arama koordinatörü.
MF bandında acelelik mesajının yayını, 2182 kHz R/Telefon tehlike trafiği frekansından yapılır.
Bunun için, R/Telefon vericisi DSC acelelik çağrısında belirtilen bu frekansa ayarlanır ve R/Telefon ile
daha önce belirtildiği şekilde yayınlanır.
Acelelik mesajının bütün gemilere hitaben yayınlanacağını duyuran bir DSC acelelik çağrısını alan
gemiler, DSC çağrısının alındısını onaylamayacaklardır. Ancak, alıcılarını çağrıda belirtilen frekansa
(2182 kHz) ayarlayacak ve acelelik mesajını dinleyeceklerdir.
Acelelik Mesajının İptal Edilmesi
Gerekli yardımın elde edilmesinden sonra, aşağıdaki gibi “bütün istasyonlara” hitaben yayınlanacak
bir mesaj ile iptali duyurulmalıdır.
Emniyet Haberleşmesi
Emniyet mesajının anonsu; MF DSC tehlike çağrı frekansı 2187.5 kHz’den DSC tekniği kullanılarak
yapılır. DSC emniyet çağrısı; bütün gemilere, belirli bir coğrafi bölgedeki bütün gemilere yada belirli
bir istasyona hitaben “SAFETY” katagorisi kullanılarak yapılabilir. Emniyet mesajının yayınlanacağı
frekans (2182 kHz) DSC çağrısına dahil edilmelidir.
Emniyet mesajı normalde, aynı banttaki R/Telefon tehlike-emniyet trafiği için kullanılan frekanstan
(2182 kHz) yayınlanır. Bunun için, R/Telefon vericisi DSC emniyet çağrısında belirtilen frekansa
alınır ve emniyet çağrısını takiben mesaj radyotelefon ile daha önce anlatıldığı şekilde yayınlanır.
Emniyet mesajı R/Teleks olarak yayınlanacak ise; DSC emniyet çağrısından sonra 2174.5 kHz
R/Teleks tehlike trafiği frekansına geçilir ve öncelikle, bir satır başı, bir satır yukarı kaydırma, bir harf
değiştirme tuşlarına basılırak ilgili bilgiler girilir.
Emniyet mesajının bütün gemilere hitaben yayınlanacağını duyuran bir DSC emniyet çağrısı alan
gemiler; DSC emniyet çağrısına alındı onayı vermeyeceklerdir. Ancak, alıcılarını çağrıda belirtilen
frekansa (2182 kHz vs.) ayarlayacak ve emniyet mesajını dinleyeceklerdir
Deniz emniyet bilgisi; normalde, gemiye yada gemiden, gemiler arasında, gemi veya kıyı istasyonları
veyahut da kıyı uydu-yer istasyonları arasında yayınlanan, denizcilik ve meteorolojik uyarılar,
meteorolojik tahminler ve emniyet ile ilgili diğer acil mesajları içermektedir. Deniz emniyet bilgileri;
uluslararası NAVTEX sistemi vasıtasıyla; 518 kHz frekansından yayınlanmaktadır. Ayrıca, bu tür
yayınlar için 490 kHz ve 4209.5 kHz frekansları da tahsis edilmiştir. Kıyısal suların ötesinde seyir
yapan gemiler için ayrıca; “Açık deniz emniyet bilgileri” olarak, aşağıdaki HF-MSI frekanslarında,
NBDP (R/Teleks) ile bu tür yayınlar yapılmaktadır. Bu frekanslar; 4210, 6314, 8416.5, 12579,
16806.5, 19680.5, 22376 ve 26100.5 (kHz) dir. Deniz emniyet bilgileri, yukarıda belirtilen MF ve HF
frekans bantlarının yanı sıra, deniz seyyar-uydu servisinde de yayınlanmaktadır.
Cihaz radar sinyalleri algıladığında; önce radar ekranında, SART’ın pozisyonunu belirten merkezden
dışa doğru on iki adet nokta oluşur. Arama-kurtarma aracı yaklaşık bir mil mesafeye yaklaştığında,
radar ekranındaki on iki nokta geniş yay şekline dönüşür. SART’a iyice yaklaşıldığında (yaklaşık bir
mil) ise, bu yaylar dairelere dönüşerek iyice belirginleşir. GMDSS’e tabi 300-500 Grt. arasındaki
gemilerde bir, 500 Grt’den büyük gemilerde ise iki adet SART bulunması gerekmektedir. SART;
çalışırlığının ve fiziksel durumunun kontrolü yapılmak suretiyle ayda bir kez test edilmelidir.
Birden fazla gemiyi aynı anda çağırmak için kullanılan “gemi istasyonu gurup çağrı kimlikleri” “
0MIDXXXXX ” şeklinde düzenlenmektedir. Baştaki ilk rakam sıfırdır. X ise, sıfırdan dokuza kadar
herhangi bir sayı olabilir. MID, sadece “gemi istasyonu gurup çağrı kimliği” tahsis olunan ülkeyi
simgeler.
III- Kıyı İstasyonu Kimlikleri
Kıyı istasyonu kimlikleri; “ 00MIDXXXX ” şeklinde düzenlenir. İlk iki rakam sıfırdır ve X yine
sıfırdan dokuza kadar herhangi bir sayı olarak tahsis edilebilir. MID, kıyı yada kıyı uydu-yer
istasyonunun bulunduğu ülkeyi temsil eder. Örnek: İstanbul Türk radyonun kimliği : 002711000 dır.
Birden fazla kıyı istasyonunu çağırmak için kullanılan “kıyı istasyonu gurup çağrı kimlikleri” kıyı
istasyonu kimliklerindeki gibi aynı şekilde düzenlenir.
Deniz Kimlik Numaraları (MID)
Deniz seyyar servis kimliklerini oluşturan sayısal kimlik gurubunun içinde yer alan ve MID olarak
sembolize edilen “deniz kimlik numaraları” üç rakamdan oluşan guruplar halinde her ülkeye ayrı ayrı
tahsis edilmiştir.
“DSC” çağrısının ihtiva ettiği bilgiler; tehlike, acelelik, emniyet yada rutin gibi çağrı amacına göre
değişiklik göstermektedir. Genel olarak; DSC çağrı serisi aşağıda gösterilen bilgilerden oluşmaktadır.
(* sadece tehlike çağrıları.)
Kotlama Faz serisi Format belirleyici Adres Kategori Kendi-Tanıtımı
şekli
Bireysel Çağrı
Belirli bir istasyona mesaj yayınlamak için kullanılır.
Telefon Çağrısı
Kıyı istasyonları vasıtasıyla kara şebekesindeki telefon aboneleriyle yarı otomatik yada tam otomatik
telefon irtibatının kurulması için kullanılır.
Gurup Çağrısı
Grup çağrı kimlik numarası girilerek, belirli bir grup gemiye yapılacak çağrılar için kullanılır.
Sorgulama Çağrısı
Çağrı yapan geminin diğer gemilerin haberleşme menzili içinde olup olmadığının anlaşılması için
kullanılır Bu tip bir çağrı ile, “Geminiz ....ile haberleşme sahası içindedir” şeklinde bir yanıt elde
edilebilir.
Tıbbi Nakliyat Çağrısı
Gemi tıbbi malzeme taşıyorsa, “Bütün Gemilere” (urgent kategorisi ile) bilgi vermek için kullanılır.
Test Çağrısı
“Test call” 2, 4, 6, 8, 12 ve 16 MHz bantlarındaki DSC tehlike frekanslarında, test amaçlı çağrı için
kullanılır. MF ve HF bantlarındaki test çağrıları; gemi istasyonu tarafından yayınlanmalı ve alındı
onayı da kıyı istasyonu tarafından verilmelidir. Normalde test yapan iki istasyon arasında (test dışında)
daha fazla bir çalışma yapılmamalıdır. MF yada HF DSC tehlike ve emniyet çağrı frekansında diğer
metotlar kullanılarak test yapılmasından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. (VHF kanal 70’de test
yayınına müsaade edilmemektedir.
Telsiz kayıt defteri, uluslararası anlaşmalarla GMDSS telsiz tesisatının bulundurulması talep edilen
gemi istasyonlarında; gerektiğinde yetkililer tarafından kontrol edilmek üzere telsiz cihazlarının
konumlandırıldığı yerde bulundurulmalıdır. Bu defterde; gemi adı, çağrı işareti, bağlama limanı, Gros
tonajı vb. gemiyle ilgili bilgilerin yanı sıra, GMDSS cihazlarının bakım ve çiftlemesiyle ilgili bilgiler
ve ayrıca GMDSS telsiz operatörüne ait kimlik bilgileri yer almaktadır. Bu bilgileri içeren kısımlar,
sorumlu GMDSS telsiz operatörü tarafından doldurulur ve imzalanır.
Bunların yanı sıra, ilgili idarelerin bütün bilgilerin kaydı için başka düzenlemeleri benimsememeleri
halinde, aşağıdakiler oluştuğunda, meydana geliş zamanıyla birlikte telsiz kayıt defterine işlenmesi
gerekmektedir. Bunlar;
- Tehlike, acelelik ve emniyet trafiğine ait haberleşmelerin bir özeti,
- Önemli servis olaylarına ait bir referans,
- Gemi kuralları imkan verdiği takdirde, günde en az bir kere gemi pozisyonu.
Gemilerdeki GMDSS cihazlarının üç değişik güç kaynağı ile beslenmeleri talep edilmektedir. Bunlar;
- Geminin AC elektrik akımını sağlayan normal alternatör/jeneratörü,
- Emergency alternatör/jeneratör (şayet varsa) ve,
- DC akım kaynağı Akü
Geminin ana ve acil durum (emergency) elektrik kaynağı olan jeneratörlerinde bir arıza olduğunda;
tehlike-emniyet haberleşmelerini yürütmek amacıyla, bütün gemilerin yedek akım kaynağı (akü) ile
donatılmaları istenmektedir. Bu akım kaynağı; acil durum (emergency) aydınlatma sisteminin yanı
sıra, geminin seyir yapacağı deniz sahalarına göre bulundurulacak VHF ve MF/HF cihazı veyahut da
Inmarsat uydu terminalini birlikte çalıştıracak kapasitede olmalıdır. Bu aküler tekrar şarj edilebilecek
türde olmalıdır. AC akımdan aküye geçiş mutlaka otomatik olmalıdır ve sistem bu gibi durumlarda
yani, her hangi bir elektrik kesintisi sırasında akü voltajı devreye girerken cihazların çalışmasında bir
duraklamaya sebebiyet vermeyecek şekilde örneğin “no break” sistem denilen kesintisiz güç kaynağı
şeklinde olmalıdır.
GMDSS için istenen yedek enerji kaynağı (akü) en az aşağıdaki gibi olmalıdır.
- Bir saat talepleri: Aküler, telsiz cihazlarını (kesintisiz olarak) 1 saat besleyebilecek kapasitede
olmalıdır. Bu talep; 1.şubat.1995 ve daha sonra inşa edilen gemiler ve ayrıca 1.şubat.1995 den önce
yapılmış ancak, telsiz tesisatının yedek akım kaynağı ile beslenmesi ile ilgili kurallarına (II-1/42
yada 43) uyan gemiler için yani; yukarıda bahsedilen “Emergency alternatör/jeneratör” bulunan
gemiler için geçerlidir.
- Altı saat talepleri : Aküler, telsiz tesisatını 6 saat boyunca besleyebilecek durumda olmalıdır. Bu
talepler, yukarıdaki kurallara uymayan ve 1.şubat.1995 den önce inşa edilmiş yani; “Emergency
alternatör/jeneratör” bulunmayan gemiler için geçerlidir.
Yayınların Sınıflandırılması
Telsiz yayın sınıflarını gösteren kısaltmaların oluşumunda üç ayrı sembol kullanılmaktadır. Birinci
sembol; yani baştaki ilk harf; ana taşıyıcının modülasyon tipini göstermektedir. Ana taşıyıcı "genlik
modülasyonlu" ise; Bu ilk sembolü gösteren harfler örneğin; N: Modüle edilmemiş bir taşıyıcı
yayınını, A: Çift yan bant, H: Tek yan bant tam taşıyıcıyı, R: Tek yan bant azaltılmış yada değişken
seviyeli taşıyıcıyı, J: Tek yan bant bastırılmış taşıyıcıyı ifade etmektedir. Ana taşıyıcı açı-
modülasyonlu ise; ilk sembol örneğin; F: Frekans modülasyonunu, G: Faz modülasyonunu
simgelemektedir.
İkinci sembol; ana taşıyıcıyı modüle eden sinyalin cinsini, örneğin; 0 : Modüle eden sinyalin
olmadığını, 1: Modüle eden alt-taşıyıcı kullanılmaksızın, sayısal bilgi içeren tek kanalı, 2: Modüle
eden alt-taşıyıcı kullanılarak sayısal (Dijital) bilgi içeren tek kanalı, 3: Analog bilgi içeren tek kanalı,
7: Sayısal bilgi içeren iki yada daha fazla kanalı, 8: Analog bilgi içeren iki yada daha fazla kanalı, 9:
Sayısal bilgi içeren bir yada daha fazla kanal ile birlikte, analog bilgi içeren bir yada daha fazla kanal
karışımından oluşan bir sistemi göstermektedir.
Üçüncü sembol; yayınlanacak bilginin tipini gösterir. Örneğin; N: Yayınlanacak bilginin olmadığını,
A: kulak vasıtasıyla alma şeklinde “Telgraf” yayınını, B: Otomatik olarak alma şeklinde “Telgraf”
yayınını, C: faksimile yayınını, D: Data yayınını, telemetre, telekumanda, E: (ses yayınını içeren)
Telefon yayınını, F: Televizyon (Video) yayınını göstermektedir.
Aşağıda, GMDSS sisteminde kullanılan yayın sınıflarının anlamları verilmiştir.
A3E : Genlik modülasyonlu, çift yan bant, telefon yayın sınıfıdır.
F1B : Frekans modülasyonlu, dar bant doğrudan yazan (otomatik) telgraf (ve DSC) yayın sınıfıdır.
(MF-HF için NBDP ve DSC yayınları için)
G2B : Faz modülasyonlu, (VHF-DSC) otomatik telgraf yayın sınıfıdır.
G3E : Faz modülasyonlu, R/Telefon (VHF) yayın sınıfıdır.
H3E : Genlik modülasyonlu, SSB, tam taşıyıcılı R/Telefon yayın sınıfıdır.
J3E : Genlik modülasyonlu, SSB,bastırılmış taşıyıcılı R/Telefon yayın sınıfıdır.
J2B : Genlik modülasyonlu, tek yan bant, bastırılmış taşıyıcılı otomatik telgraf (NBDP ve DSC)
yayın sınıfıdır.
Uydu Sistemleri ile “GMDSS” Haberleşmesi
Uydular vasıtasıyla yapılan GMDSS, yani deniz tehlike-emniyet haberleşmeleri için, iki ayrı sistem
kullanılmaktadır. Bunlar;
1- Kutupsal yörüngeli “COSPAS SARSAT” sistemi,
2- Ekvatoral yörüngeli “INMARSAT sistemi” dir.
Bu sistemin; ikisi (COSPAS) Rusya, diğer iki tanesi de (SARSAT) Amerika Birleşik Devletleri
tarafından uzaya fırlatılmış ve halen bu ülkeler tarafından çalıştırılmakta olan dört adet uydusu
bulunmaktadır. COSPAS uyduları yaklaşık bin kilometre, SARSAT uyduları ise yaklaşık sekiz yüz elli
kilometre yükseklikte bulunmakta ve alçak irtifalı yani her iki kutba yakın, kuzey/güney ve
güney/kuzey yörünge yolu üzerindeki kutupsal yörüngelerinde seyir yaparak dünya genelini
kapsayacak şekilde tehlike sinyallerini izlemektedirler.
Sistemin çalışması şöyledir; bekınlardan yayınlanan sinyaller, uygun alıcı/prosessör’ler ile donatılmış
kutupsal yörüngeli uydular tarafından algılanır ve bekının pozisyonunun tespit edilebilmesi için “local
user terminal” (LUT) olarak adlandırılan yer alma istasyonlarına iletilirler. Alarm daha sonra, yer
tespit bilgisi ve diğer bilgilerle birlikte MCC (görev kontrol merkezi) vasıtasıyla, ya bir ulusal RCC'ye
(arama kurtarma koordinasyon merkezi), yada bir diğer MCC’ye veyahut da uygun bir SAR (arama ve
kurtarma) yetkilisine iletilerek tehlikedeki ünitenin kurtarılması için arama-kurtarma etkinliği
başlatılır. COSPAS-SARSAT EPIRB’inden yayınlanan sinyaller arama kurtarma birimlerine ulaşıncaya
kadar; EPIRB > Uydu > LUT > MCC > RCC > SAR şeklinde bir yol izlemektedir.
1
COSPAS : Space System for Search of Distress Vessel
SARSAT: Search And Rescue Satellite-Aided tracking.
COSPAS-SARSAT Uydu EPIRB’leri
Bu sistemde; 121.5 MHz ve 406 MHz’de çalışan iki ayrı EPIRB bulunmaktadır. 121.5 MHz EPIRB’leri
1.Şubat.1999’dan itibaren gemilerde kullanılmamaktadır. Ancak bu EPIRB, havacılık tehlike
frekansında çalıştığı için sadece uçaklar tarafından kullanılacak ve bu sistemdeki uydular tarafından
gözlenilmeye devam edilecektir. Bununla birlikte, 121.5 MHz'deki alarmların COSPAS-SARSAT
tarafından algılanmasının muhtemelen 2008 yılında durdurulması beklenmektedir.
COSPAS-SARSAT sisteminde çalışan 406 MHz uydu EPIRB’leri ise; uluslararası alanda sadece tehlike
amacıyla kullanılmak üzere tasarlanmış olup, IMO (uluslararası denizcilik örgütü) tarafından;
GMDSS’in önemli bir elemanı olarak kabul edilmiş ve alçak irtifalı, kutupsal yörüngeli bu uydular
sayesinde dünya genelinde bir kapsam sahası yaratılmış olması nedeniyle, tüm deniz sahalarında
zorunlu tutulmuştur.
EPIRB Nedir?
“Tehlike mevkisini gösteren radyo sinyali” olarak ifade edebileceğimiz “ EPIRB” Emergency Position
Indicating Radio Beacon sözcüklerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. EPIRB’i kısaca; tehlike
durumunda kullanılan, belirli tehlike frekanslarında radyo sinyalleri göndererek tehlike mevkisinin
tespit edilmesine yarayan portatif bir verici olarak tanımlayabiliriz.
Tehlike durumlarında kullanılmak üzere, geminin ana telsiz donanımına ek olarak, ikinci bir alarm
sinyali yayınlama yöntemi için kullanılan EPIRB’ler, geminin ana telsiz sistemi vasıtasıyla, kısa bir
tehlike alarmının bile gönderilmesinin mümkün olamayacağı, örneğin; geminin ani su alıp batması,
yada yangın sonucu telsiz tesisatının önemli derecede hasara uğraması vb. durumlarda tehlike alarmı
için aynı işlevi görebilmektedir.
a- "Uzay Kısmı"
Inmarsat sisteminin uzay kısmı; yerden 35.786 km. yükseklikteki ekvatoral yörünge üzerinde
konumlandırılmış olan dokuz adet uydudan oluşmaktadır. Bu uydular, merkezi Londra'da bulunan
“Inmarsat kumanda merkezinden” kontrol edilmektedir. Dünya yüzeyinin yaklaşık üçte birini
kapsayacak şekilde, her bir okyanus sahası üzerine yerleştirilmiş olan bu uyduların kapsam sahası bir
diğerinin belirli bir kısmını da içerecek şekildedir. Yani; enlem olarak, dünya genelinde kapsam
dışında kalan bir bölge yoktur. Boylam olarak ise; sadece kutuplar hariç, yaklaşık 70N-70S
enlemleri arasındaki geniş bir coğrafi dilimi kapsamaktadır.
b- "Yer kısmı"
Inmarsat'ın yer kısmı; otuz bir ülkedeki yaklaşık kırk adet kıyı uydu-yer istasyonları (CES) şebekesi,
her bir okyanus bölgesinde haberleşme trafiğini kontrol etmek ve gözlemek üzere “şebeke düzenleme
istasyonları” (NCS) ve şebeke işlem merkezi (NOC'lardan) oluşmaktadır.
c- "Gemi Uydu-Yer İstasyonları" kısmı
Kısaca SES (Ship Earth Station) olarak ifade edilen “gemi uydu-yer istasyonları”; gemilerdeki
Inmarsat A, B, C, M yada Mini-m tipi uydu terminalleriyle, seçilecek kıyı uydu-yer istasyonları
üzerinden; gemiden-kıyıya, kıyıdan-gemiye yada gemiler-arası haberleşme yapabilen istasyonlardır.
Inmarsat-A; deniz ticaret filosuna 1982 yılında tanıtımı yapılan ve analog sistemle çalışan Inmarsat'ın
ilk seyyar uydu sistemidir. Inmarsat-A terminalleri Inmarsat-A terminallerinin özellikleri aşağıdaki
tabloda gösterilmiştir.
Modern, dijital teknolojiye sahip Inmarsat-B sistemi 1994 yılında çalışmaya başlamıştır. Inmarsat-A
ile kıyaslandığında; Inmarsat-B'nin dijital yapısının, uydu çıkış gücü ve bant genişliğini çok daha iyi
kullanabilme imkanı verdiği görülmektedir. Bu ise, kullanıcılara Inmarsat-A'dan çok daha ucuz servis
verme imkanı sağlamaktadır. Inmarsat-B terminallerinin özellikleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Emniyet-Ağı Servisi
Solas-74'ün 1988 de yapılan düzeltmeleriyle ilgili taleplerini karşılayabilmek üzere düzenlenen
"Safety-Net" yani emniyet-ağı, dünya denizlerindeki gemilere, "deniz emniyet bilgilerinin" (MSI)
yayınlanması için kullanılan, küresel-uydu haberleşme servisidir. Bu servis; hidrografi, meteoroloji,
sahil koruma ve arama-kurtarma yetkilileri tarafından kullanılmaktadır. "emniyet-ağı" servisi
vasıtasıyla yayınlanan bilgiler; "deniz emniyet bilgileri" ana başlığı altında toplanan; hava tahmin
raporları, denizcilik ve meteorolojik uyarılar ve kıyıdan-gemiye tehlike alarmlarıdır.
Filo-Ağı servisi
"Fleet-Net" (Filo-Ağı) servisi; emniyetle ilgili bilgilerin yayınlandığı "safety-net" servisinin yanı sıra,
sadece ticari amaçlı mesajların, bazı özel kuruluşlar yada devlet kurumlarınca hazırlanarak, Inmarsat-
C seyyar istasyon terminalinin bulunduğu kullanıcılara iletildiği diğer bir EGC servisi çeşididir.
Dijital sisteme sahip Inmarsat-M tipi uydu terminalleri, 1993 yılından itibaren dünya genelinde
kullanılmaya başlanmıştır. Inmarsat-M sistemi, diğer Inmarsat sistemlerine oranla daha düşük ücretli
olarak; aşağıdaki haberleşme imkanları sunulabilmektedir.
Haberleşme tipi Real-Time (anında)
Servis çeşidi
Telefon Var
Teleks Yok
Grup 3 Faks hızı 2.400 bps'ye kadar
Data hızı 2.400 bps'ye kadar
X-25 (Tahsis edilen data kanalı) Var
X-400 (Elektronik Posta) Var
Yüksek Hız Data (HSD) Yok
Tam hareketli "Sakla-ilet"video Yok
Kısa data pozisyonu Yok
Grup çağrı Var
Emniyet-Ağı Var (Inmarsat-C/EGC alıcısı monte edildiği takdirde)
Filo-Ağı Var (Inmarsat-C/EGC alıcısı monte edildiği takdirde)
Tehlike/Emniyet
GMDSS'e uygunluğu Hayır
Tehlike butonu Var
Inmarsat Mini-M
Ocak 1997 den itibaren servise giren ve "Inmarsat-Telefon" olarak da isimlendirilen Inmarsat Mini-M;
bir Lap-Top bilgisayar büyüklüğündeki (yaklaşık 2.5x21x27 cm) terminaliyle; dijital teknolojisi
sayesinde dinlenilmeyi önleyen yüksek kaliteli R/Telefon, 2.4 Kbit/saniye hızında faksimile ve data
ayrıca E-Mail servislerini sunmaktadır.
"Inmarsat-E" Uydu EPIRB Sistemi"
Inmarsat-E EPIRB'leri; içindeki GPS navigasyon uydu alıcısı vasıtasıyla elde edilen yer tespit bilgileri
ve kayıtlı kimlik bilgilerini de içeren tehlike sinyalini, Inmarsat uyduları üzerinden yayınlamaya
yarayan bir sistemdir.
Bütün Inmarsat-A gemi uydu-yer istasyonları (SES); tehlike mesajını yayınlayabilme özelliğine
sahiptir. Böyle bir mesaj, kıyı uydu-yer istasyonuna (CES) ulaştığında, otomatik olarak tanımlanır ve
bütün kanallar meşgul olsa dahi, birisi boşaltılarak tehlike öncelikli çağrı yapan gemiye tahsis edilir.
SES vasıtasıyla yayınlanan tehlike mesajı, uydu üzerinden seçilen bir kıyı uydu-yer istasyonuna (CES)
ulaştırılır. Pek çok ülkedeki CES’ler, böyle bir mesaj aldıklarında, gemiyi otomatik olarak doğrudan
bir Arama-Kurtarma Merkezine (RCC) iletirler. Bununla birlikte, otomatik olarak RCC’ye irtibat
sağlanmamışsa ve gemi uydu-yer istasyonu operatörü RCC’nin numarasını bilmiyor yada numaranın
girilmesi gecikmişse, okyanus bölgesindeki NCS tarafından olaya müdahale edilir ve operatör
uyarılarak istenilen yardımın sağlanması temin edilir. Böylece, tehlike çağrılarının cevapsız
kalmaması sağlanmış olur.
Tehlike çağrısının R/Teleks ile yayınlanması için yapılacak temel işlemler, R/Telefon kısmında
anlatılanlarla aynıdır. Ve genelde, Inmarsat-A tipi terminallerle tehlike alarmının yayınlanması
oldukça basittir. Örneğin yeni model, Magnavox marka cihazlarda, terminalin üzerinde “SOS” yazan
kırmızı butona, ayrıca 2 no’lu tuşa basmak yeterlidir. Tuşlara basıldığında, cihazın monitöründe, “TO
CONFIRM TELEX SOS REQUEST, PRESS AND HOLD THE NUMBER 2 KEY UNTIL THIS
MESSAGE DISAPPEARS” yazısı belirecektir. Belirtilen tuşa kısa bir süre (yazı kayboluncaya kadar)
basıldığında, aşağıda örneği görülen otomatik tehlike mesajı yayınlanmaya başlayacaktır.
Inmarsat-C uydu terminalleri vasıtasıyla, kısa yada detaylı tehlike alarmı yayınlanabilir. RCC’ye
iletilecek bu tehlike alarmları; Inmarsat-C terminalinde, uzaktan kumanda tehlike butonu bulunuyorsa,
mesaj bu (kırmızı) tehlike butonuna (butonlarına) basılmak ve yaklaşık 5 saniye süreyle basılı
tutulmak suretiyle kolayca yayınlanır.
Yada, gemi uydu-yer istasyonunun kullanma tarifesinde belirtildiği şekilde detaylı olarak aşağıdaki
gibi yayınlanır,
- Gemi uydu-yer istasyonu terminalinin tehlike menüsü devreye alınır 1. (yani, File, Transmit, Logs,
Dıstress, Position, Options yazan ana menüden DISRESS’i seçilir)
- Tehlike menüsünde girilmesi istenen; geminin pozisyonu ve gerekli diğer bilgiler zamanın müsait
olduğu oranda (Pozisyon ve zaman GPS vasıtasıyla otomatik olarak girilmiyorsa) girilir,
- Listeden, “Tehlikenin türü” bilgisi işaretlenir,
- Okyanus bölgesindeki tercihen en yakın CES seçilir. (Bulunulan okyanus bölgesindeki her hangi
bir Kıyı uydu-yer istasyonu seçilebilir.)
- Ve tehlike alarmı yayınlanır. (Terminalin markasına göre, “Send” butonuna basılarak yada cihazın
üzerindeki “Set” ve “Alarm” butonlarının ikisine birden basılarak tehlike alarmı gönderilebilir ve
alarmın yayınlandığı “Distress Call in Progress” yazısının belirmesiyle anlaşılabilir.)
- Kıyı uydu-yer istasyonundan alındı onayını beklenir. Beş dakika içinde her hangi bir onay elde
edilmezse, yukarıda anlatılan işlem tekrar edilir.
- Tehlike alarmının yayını bittikten sonra, gemi uydu-yer istasyonunun, RCC ile haberleşme halini
devam ettirebilmesi için SES terminali mevcut okyanus bölgesinde tarama yapmak üzere “Oto
Scan” pozisyonuna alınır.
1
Tehlike menüsü seçildiğinde; monitörde, yukarıdaki gibi bir sayfa açılacaktır. Burada öncelikle, listelenmiş olan kıyı uydu-
yer istasyonlarından birisi işaretlenir. Gps varsa; pozisyon, rota, hız ve son güncelleme zamanı (tarih ve saat olarak)
otomatik olarak girilecektir. Yoksa, manuel olarak girilebilir. Son olarak, Tehlike çeşidi bilgisi kısmındaki parantezlerden
içinde bulunulan duruma uygun olanı “x” ile doldurulur ve tehlike mesajı yayınlanır. Daha sonra ise, bu bilgilere ilave
olarak, tehlike haberleşmesi ile ilgili detaylar telsiz operatörü tarafından manuel olarak girilebilir.
Inmarsat-A tipi gemi uydu terminalleriyle haberleşme (telefon, faks, teleks vs) yapabilmek için,
öncelikle yapılması gereken işlem; bulunulan bölgedeki Inmarsat uydularından ( AOR-E, AOR-W, POR
yada IOR) birisini seçmek yani, gemi uydu-yer istasyonunun antenini uyduya yönlendirmektir. Bu
işlem; eski tip ve yeni model Inmarsat-A terminallerinde farklı şekillerde yapılmaktadır.
Antenin uyduya yönlendirilmesi için aşağıdaki işlem sırası takip edilir. Örneğin İzmir civarında
bulunan bir gemiden Hint okyanusu (IOR) uydusu üzerinden haberleşme yapılmak istendiğini
varsayalım. Bunun için, azimut/elevation haritasına bakılarak İzmir üzerinden geçmekte olan azimuth
çizgisinin değeri yaklaşık 130 olarak cihazının kontrol paneli üzerindeki ilgili kısma kaydedilir
(istenilen değere gelene kadar UP yada DOWN tuşları basılı tutulur)
Daha sonra, yine harita üzerinden, İzmir için yaklaşık 36 olan elevation değeri belirlenir ve kontrol
panel üzerinde “elevation” yazan yere kaydedilerek ilgili butona basılır. Böylelikle anten, Hint
okyanusu uydusuna dönecek ve haberleşme yapmaya hazır hale gelecektir. Daha sonra, ilgili uydunun
kapsam sahasındaki bir kıyı uydu-yer istasyonu seçilerek haberleşme sağlanır.
Yeni tip terminaller ile bu işlem oldukça basit bir şekilde yapılmakta ve bir kez yapıldıktan sonra
(uydu değiştirilmeyecekse) geminin GPS cihazı vasıtası ile uydulardan alınan pozisyon bilgilerinin,
gemi uydu-yer istasyonunun terminaline sürekli olarak girilmesiyle sağlanmaktadır. Dolayısıyla,
geminin anteni uyduyla olan bağlantısını kesintisiz olarak sürdürmektedir. Uydu değiştirmek
istendiğinde ise, (aşağıda örnek bir terminalin monitöründeki ilgili sayfa görülmektedir) SHIP
POSITION yazan yerdeki enlem, boylam ve pruva değerleri geminin GPS cihazından otomatik olarak
girilmektedir. REGION yazan yerdeki SATELLITE kısmına “INDIAN” (IOR) uydusu klavye yardımıyla
seçilir ve çanak antenin uyduya yönlenmesi sağlanır. (işlemin sonunda STATUS kısmında “SAT
LOCK” yazısı belirginleştiğinde uydu seçme ve kilitlenme işlemi tamamlanmış demektir.)
SCREEN 1
MESSAGE TRAFFIC STATUS
SAT LOCK
SHIP’S POSITION REGION
Daha sonra; bir kıyı uydu-yer istasyonunu seçimi yapılır. Bu işlem için, monitördeki COAST EARTH
STATION kısmında “telex, telephone ve emergency” (tehlike) haberleşmelerinin her biri için ayrı
bölümler bulunmaktadır. Yani, buradaki her bir haberleşme için değişik kıyı uydu-yer istasyonu
seçilebilir. Bu seçimler yapıldıktan cihaz haberleşmeye hazır demektir. TRAFFIC kısmında hangi tür
haberleşmenin yapıldığı; TLX (teleks), VOX (telefon), DTA (data), IDLE (boş) vs. görülebilir.
Telefon Haberleşmesi
- Gönderilecek mesaj kağıdının yazılı tarafı makineye bakacak şekilde faks cihazına yerleştirilir.
TEL/DIAL tuşuna basılır ve faks makinesi üzerindeki tuş takımı kullanılarak (telefon için yukarıda
anlatıldığı gibi) abone aranır.
- İşlem sonunda yine “ ” tuşuna basılır ve aranılan faks abonesi ile irtibatın sağlanması için
beklenir. Bu arada yapılmakta olan işlemle ilgili bilgiler monitörde görülmektedir.
- Abone ile irtibat kurulduktan sonra, faks makinesine yerleştirilen mesaj otomatik olarak karşı
aboneye iletilmeye başlanacaktır. (yada mesajının gönderilebilmesi için faks makinesi üzerindeki
başlatma tuşuna basılır)
Teleks Haberleşmesi
Inmarsat-A terminalleri vasıtasıyla istenilen teleks abonesi ile karşılıklı teleks yazışması yapılabilir.
Yada irtibat kurulduktan sonra hafızaya alınan mesaj aboneye geçilebilir.
- Teleks haberleşmesi için; uydu ve uydu yer istasyonu seçimi yapılır,
- Daha sonra, cihazın kullanma kitabında (üretici firmanın belirttiği şekilde) gösterilen ilgili tuşlara
basılır
- Teleks çağrısı kıyı uydu-yer istasyonu tarafından kabul edildiği takdirde, ekranın TRAFFIC yazan
kısmında “TLX” yazısı belirecektir. Daha sonra, kıyı uydu-yer istasyonu tarafından “teleks
çağrısının” alındığı ve ayrıca tarih/saat bilgisi monitör ekranda belirtilecektir. Takiben kıyı uydu-
yer istasyonu kendi answer-back’ini yazdıktan sonra sizin answer-back’inizi de otomatik olarak
yazdıracak ve nihayet “GA+” yazarak hattı size verecektir.
- Monitörde “GA+” elde edildikten sonra, istenilen teleks abonesi ile irtibat kurabilmek için, önce
uluslararası otomatik arama kodu (2-digit code) olan “00” peşinen ülke kodu örneğin Türkiye için
607 ve arkasından teleks abonesinin numarası arada boşluk bırakılmadan tuşlanır ve bu işlemin
sonunda “ + ” işaretine basılır.
- Bir iki saniye içinde istenilen teleks abonesi ile irtibat sağlanacaktır. Karşılıklı answer-back’lerin
elde edilmesinden sonra, (WHO ARE YOU tuşu ile karşı tarafınkini elde edebilir, HERE IS tuşu ile
de kendinizinkini yazdırabilirsiniz) hafızadaki mesajınızı iletebilir yada klavyeyi kullanarak
karşılıklı yazışmaya başlayabilirsiniz.
- Haberleşmenin sonunda beş adet nokta ve takiben “+” işaretinin yazılmasıyla hat otomatik olarak
kesilecek ve böylelikle, görüşme süresi elde edilebilecektir.
Mesaj Gönderme
Inmarsat-C tipi gemi uydu-yer istasyonu terminalleri ile, tek yönlü ve “sakla ve ilet” yöntemi ile
sadece teleks haberleşmesi yapılabilmektedir. Böylesi bir haberleşme yapabilmek için öncelikle,
bulunulan bölgedeki Inmarsat uydusunun ve bir kıyı uydu-yer istasyonun seçilmesi gerekir.
Cihaz açıldığında, ekranda aşağıdaki ana menü görülecektir.
Bundan sonra, Inmarsat uydularından (AOR-E, AOR-W, POR yada IOR) uygun olanı seçilir. Seçilen
okyanus bölgesine cihazın kilitlendiği (log-in) ve NCS ortak kanal sinyallerinin yeterli seviyede
alındığının onayı gözlenir. Daha sonra, kıyı uydu-yer istasyonu seçiminin yapılır ve aşağıdaki işlem
sırası takip edilir
- Mesaj yazma menüsünden (file) daha önce hazırlanmış olan mesaj seçilir.
- “Transmit” (send) usulü seçilir,
- Mesajın adresi (teleks ülke kodu ve teleks abone numarası) girilir.
- Mesaj tipi “routine” seçilir ve mesajın alındı onayının bildirilmesi isteniyorsa bu kısım (request
confirmation) işaretlenir.
- Daha sonra, mesajın gönderilebilmesi için ilgili butona (send) basılarak mesaj gönderilir. Mesajın
gönderilmesi sona erdiğinde, Inmarsat-C sistemi mesajın gidip gitmediğini bildirecektir. Sağlıklı
olarak gönderilmişse, “message delivery successful” aksi takdirde, “message delivery failed”
şeklinde bir uyarı monitörde belirecektir.
EGC Yayınlarının Alınması
Inmarsat-C terminalleri vasıtasıyla, “genişletilmiş grup arama servisi”nin (EGC) yayınlarını almak
mümkündür. Bunun için, “EGC” kısmından ilgili okyanus bölgesindeki NAVAREA sahası (16 adet
NAVAREA sahası vardır) seçilir. Ayrıca, bu saha için yapılacak bütün meteorolojik mesajlar ve
meteorolojik uyarılar ile emniyet mesajları, ayrıca diğer sistem mesajlarının otomatik olarak alınması
için gerekli programlama yapılır.
Türk Kıyı Uydu-Yer İstasyonu ile
Inmarsat Haberleşmeleri
ATA-1 ve ATA-2 kıyı-uydu yer istasyonlarımız ile; Inmarsat-A ve Inmarsat-C tipi terminaller
vasıtasıyla, karadaki telefon/teleks abonelerinden D.Atlantik yada Hint okyanusundaki gemilere doğru
veyahut da gemilerden kara abonelerine doğru tam ve yarı otomatik telefon, faks ve teleks
haberleşmeleri aşağıdaki gibi yapılmaktadır. 1
Detaylı faturalama bilgisi alınabilen (sayısal) santrallara bağlı telefon (ve GSM) abonelerinden
yapılacak otomatik telefon aramalarında; “00” uluslararası arama kodu, gemilerin doğu Atlantik
okyanusu bölgesi veya Hint okyanusu kapsam sahalarında olmalarına göre; 871 yada 873 Inmarsat
okyanus kodu ile, gemilere tahsis edilen yedi rakamlı (aşağıda “x x x x x x x” ile ifade edilen)
Inmarsat numarası tuşlanacaktır. Buna göre aramalar;
- D.Atlantik Okyanusu için : 00 - 871 - x x x x x x x
- Hint Okyanusu için : 00 - 873 - x x x x x x x şeklinde olacaktır.
Teleks abonelerinin yapacakları otomatik teleks aramalarında; önce uluslararası arama kodu “0”,
geminin D.Atlantik veya Hint okyanusunda olmasına göre; 581 yada 583 Inmarsat (teleks) okyanus
kodu ve takiben yedi rakamlı Inmarsat numarası ve son olarak da “+” işareti tuşlanacaktır. Buna göre
aramalar;
- D.Atlantik okyanusu için : 0 - 581 - x x x x x x x
- Hint okyanusu için : 0 - 583 - x x x x x x x şeklinde olacaktır.
Telefon (faks) abonelerinin telefon hattı üzerinden gerçekleştirecekleri otomatik data ve faks
aramalarında; otomatik telefon görüşmelerindeki okyanus kodundan sonra, faks/data özel hizmet kodu
“81” in tuşlanması gerekmektedir. Buna göre aramalar;
- D.Atlantik okyanusu için : 00 - 871 - 81 - x x x x x x x
5. - Hint okyanusu için : 00 - 873 -
81 - x x x x x x x şeklinde olacaktır.
1
Hollanda (Station 12) ile yapılan anlaşmayla, ülkemizdeki teleks ve telefon abonelerinin ATA kıyı uydu-yer
istasyonumuzun yanı sıra; Inmarsat-A tipi terminallerle batı Atlantik (AOR-W) ve Pasifik (POR) uydularından, ayrıca;
Inmarsat-B, Inmarsat-M ve Inmarsat mini-M tipi terminaller ile tüm okyanus bölgelerinde uydu haberleşmelerini
yapabilmeleri sağlanmıştır.
ATA-1 ve ATA-2 kıyı uydu yer istasyonlarımız vasıtasıyla Inmarsat-C uydu terminali olan deniz
taşıtlarının birbirleri arasında ve kara teleks aboneleri ile gemiler arasında iki aşamada gerçekleştirilen
Store & Forward yani “sakla-ilet” usulü ile R/Teleks haberleşmeleri de yapılabilmektedir. Bunun için;
D.Atlantik okyanusu uydu haberleşme bölgesine ait aramalar için 581, Hint okyanusu uydu
haberleşme bölgesine ait aramalar için ise 583 kodları kullanılmaktadır.
Kara Abonesinden Seyyar İstasyonu Arama
Kara teleks abonesinden, Inmarsat-C terminali bulunan bir gemi (yada bir seyyar istasyonu) aramak
için, aşağıdaki işlemler yapılır;
- 0581444+(yada 0583444+) tuşlanır. (Buradaki 0: milletlerarası çıkış kodu, 581: Okyanus bölge
kodu (AOR-E : 581, IOR: 583) 444: ATA uydu-yer istasyonu erişim kodu)
- ATA uydu-yer istasyonundan “answer-back” beklenir. Daha sonra,
- 581xxxxxxxxx+ (Dokuz rakamlı Inmarsat kimlik numarası) tuşlanır.
Haberleşmelerin Ücretlendirilmesi
I- Radyotelgraf Ücretleri
Tarife TL ücreti
1.1-Normal radyotelgraf ücreti (on kelimeye kadar) 2.00 Sdr İlgili ay'a ait sdr
karşılığı ücret
Her fazla kelime ücreti 0.20 Sdr "
1.2- Acele radyotelgraf ücreti (on kelimeye kadar) 3.00 Sdr "
Her fazla kelime ücreti 0.30 Sdr "
1.3- Yıldırım radyotelgraf ücreti (on kelimeye kadar) 4.00 Sdr "
Her fazla kelime ücreti 0.40 Sdr "
Yurtiçinden gemilere doğru yapılacak otomatik telefon görüşmelerinde kontör atış periyodu 0.6 saniye
olup; bu periyot için 0.044 SDR olarak ücretlendirilir.
Gemilerden yurtiçine doğru yapılacak otomatik telefon görüşmeleri; 6 saniyelik periyotlar halinde
ücretlendirilir. Türk bandıralı gemi çıkışlı görüşmelerde her 6 saniye ve kesri için 0.44 SDR alınır.
Yabancı bandıralı gemi çıkışlı görüşmelerde her 6 saniye ve kesri için 0.375 SDR alınır. Yurtdışı ile
otomatik telefon görüşmesinde bu ücretlere ilaveten milletlerarası telefon ücreti alınır.
III-Radyoteleks ücretleri
Kıyı uydu-yer istasyonlarımız aracılığı ile gemilerin yurtiçi karşılıklı radyo teleks haberleşmelerinde;
Yurt içinden gemilere ve Türk bandıralı gemilerden yurtiçine doğru yapılacak otomatik teleks
görüşmelerinde; ücretlendirilebilir toplam süre, 6 saniyelik periyotlar halinde değerlendirilir ve buna
uygun olarak her 6 saniye veya kesri için 0.25 SDR alınır. Yabancı bandıralı gemilerden yurtiçine
yapılacak otomatik teleks görüşmelerinde; her 6 saniye veya kesri için 0.21 SDR alınır.
Accounting Authority Identification Code kelimelerinin baş harflerinden oluşan (AAIC) bu kısaltma;
gemilerin, yabancı kıyı (yada kıyı uydu-yer) istasyonlarıyla yapacakları telsiz haberleşmelerinin
ücretlendirilebilmesi amacıyla, haberleşme ücretlerini ödeyecek yetkili kurumu belirtmek için
kullanılmaktadır. Eskiden açık adres verilerek yapılan bu tanıtım; uluslararası olarak, iki harf ve
takiben iki rakamdan oluşacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Kod grubunun baş tarafındaki harfler;
hesaplaşma yetkilisi olan ülkeyi sembolize etmektedir. Bu kod ifadelerin açık adres olarak gösterimi,
“List of Ship Stations” kitabının IV bölümünün 2.kısmında verilmiştir. Ayrıca, Yine aynı kitabın
III.bölümünün 10.sütununda gemilerin hesaplaşma yetkilileri ayrı ayrı gösterilmiştir. Gemiler, yabancı
istasyonlar ile yapacakları telsiz haberleşmeleri sırasında, ücreti ödeyecek yetkili kurumun adresini
bildirmek zorundadırlar.
Türk gemilerine tahsis edilen bu kod grubu; TR01’dir. Türk bayraklı deniz araçlarının yabancı kıyı
istasyonlarıyla yapacakları haberleşmelerin ücretleri, bu kod grubunun belirtilmesiyle doğrudan Türk
Telekom AŞ’ye gönderilir ve bu kurum tarafından ödenir. Daha sonra ise, geminin bağlı olduğu şirkete
fatura gönderilerek haberleşme ücreti ilgili ay için Merkez Bankası tarafından belirlenmiş olan
SDR/TL kuruna göre Türk Lirası olarak tahsil edilir.