Kąpiel noworodka/niemowlęcia

Cel: • Oczyszczenie skóry całego ciała

• Poprawa krążenia i oddechu
• Masaż całego ciała i gimnastyka
• Zaspokojenie biologicznej potrzeby czystości
• Poznawanie świata poprzez stymulację: dotykową, wzrokową,
zapachową, słuchową
Przeciwwskazania: • Niska temperatura otoczenia
• Zmiany ropne skóry
Zagrożenia: • Oziębienie organizmu
• Oparzenie
• Zakażenie kikuta pępowiny
• Urazy fizyczne będące następstwem upuszczenia/wypadnięcia
dziecka ze stołu do przewijania
• Zwichnięcie dziecku stawu biodrowego i/lub barkowego
• Zachłyśnięcie się dziecka wodą podczas kąpieli
• Zakażenie oczu
Zestaw: • Ręcznik
• 2x pielucha tetrowa
• Miska nerkowata
• Pampers
• Ubranko
• Miseczka z ciepłą wodą
• Płyn do dezynfekcji stołu
• Wanienka
• Termometr do pomiaru temp. Wody
• Waga dziecięca
• Rękawice diagnostyczne
• Fartuch ochronny
• Kosmetyki: mydło dla niemowląt dostosowane do wieku, oliwka,
krem na odparzenia, preparat do odkażenia pępka
• Środki czystości: gaziki, waciki, patyczki dla niemowląt do
czyszczenia uszu, szczoteczka do włosów, myjka
Zasady: • Okna i drzwi zamknięte
• Temp. Pomieszczenia 20-24º C
• Kąpiel przed karmieniem i spaniem/wieczorem
• Przygotować zestaw
• Przed umyć i zdezynfekować ręce
• Wytarować wagę i zważyć dziecko
• Nie pozostawiać dziecka samemu na stole do przewijania
• Przestrzegać kolejności i dokładności mycia:
◦ Twarz
▪ Oczy – od zewnętrznego kącika w kierunku nosa
▪ Uszy – małżowiny oraz za uchem
▪ Twarz – czoło, policzek, nos, policzek, broda
◦ Podmycie
◦ Główka, kark, szyja
◦ Rączka prawa – od pachy do dłoni
 ◦ Klatka piersiowa
◦ Rączka lewa – odwrócić dziecko na bok
◦ Plecy
◦ Nóżka prawa – od stopy do pachwiny
◦ Brzuch
◦ Nóżka lewa
◦ Podbrzusze
◦ Pośladki
• Temp. Wody 37-38º C, sprawdzić termometrem
• Odłożyć do łóżeczka jeśli jest zasuwane zamknąć je
• Dziecko można na sucho namydlić wg schematu następnie w
wanience zmyć mydło, lub wg poniżej przedstawionego
algorytmu
• Praca we dwie pielęgniarki lub jedną
Algorytm pracy 2 1. (pielęgniarka 1) Umyj ręce załóż rękawiczki
pielęgniarek: 2. Rozłóż pieluchę na wadze i wytaruj wagę
3. Zabierz pieluchę
4. Rozbierz dziecko (umyj jeśli w pampersie jest stolec)
5. Połóż dziecko na pieluszce i owinięte połóż na wadze aby
zważyć
6. Przenieś dziecko na stół kąpielowy przekazując je 2 pielęgniarce
7. Zdezynfekuj wagę i przygotuj łóżeczko oraz wyprawkę
8. (pielęgniarka 2 w tym samym czasie) Umyj ręce załóż
rękawiczki oraz fartuch ochronny
9. Przygotuj stół do kąpieli, zdezynfekuj i przygotuj niezbędne
przybory do kąpieli
10. Włóż do miseczki 6 wacików i zalej przygotowaną ciepłą wodą
11. Przejmij dziecko od pielęgniarki 1
12. Umyj twarz dziecka wg zasad ww jedno oko 1 wacik, jedno ucho
1 wacik, jeden wacik na czoło, policzki, brodę, nos i usta
13. Z lewej strony rozłóż ręcznik
14. Prawą dłonią chwyć prawy bark dziecka, obróć na bok, lewą
ręką złap lewy bark przesuń rękę tak aby na twojej ręce opierała
się główka dziecka
15. Prawą ręką złap za prawe biodro lub podsuń rękę pod pupę
dziecka i unieś je
16. Przed wsadzeniem sprawdź temp. Wody, wkładaj dziecko powoli
zaczynając od stóp tak aby mogło się przyzwyczaić do zmiany
17. Nałóż na prawą rękę myjkę (można użyć gazik) (w zależności od
używanego preparatu myjącego) myj wg schematu
18. Przenieś dziecko na ręcznik, okryj je i delikatnie osusz
19. Przenieś dziecko na przygotowany kocyk przez pielęgniarkę 1
20. Nałóż na dziecko oliwkę, krem
21. Załóż pampersa i ubranko
22. Wyszczotkuj główkę
23. Zanieś dziecko do łóżeczka i zabezpiecz
24. Uporządkuj sprzęt i udokumentuj
Algorytm pracy 1 1. Umyj ręce załóż rękawiczki
pielęgniarki: 2. Przygotuj przybory
3. Ręcznik ułóż na stole obok
4. Wytaruj pieluszkę na wadze
 5. Przygotuj wodę w wanience
6. Rozbierz dziecko
7. Zważ dziecko
8. Przenieś dziecko na stół i asekuruj je
9. Nalej przegotowaną wodę do miseczki
10. Przytrzymuj główkę tak by kciuk był na czole i myj oczy
11. Myj wacikami małżowiny uszne i za uchem od razu osuszając
suchym wacikiem.
12. Obmyj czoło, policzek, wierzch nosa, drugi policzek, brodę i pod
nosem.
13. Osusz w tej samej kolejności.
14. Umyj wargi sromowe wyciskając wodę z wacika na okolicę
szpary obmywając z góry na dół, u chłopców obmyj napletek
15. Zabierz dziecko i myjkę do wanny
16. Sprawdź temperaturę wody 37 - 38°C
17. Wkładaj dziecko stopniowo zaczynając od nóżek.
18. Nałóż myjkę na dłoń, umyj owłosioną część głowy, kark, szyję,
rączkę od pachy po dłonie, klatkę piersiową, drugą rączkę, po
ułożeniu na bok plecy, nóżkę od stóp do pachwin, brzuch, drugą
nóżkę, podbrzusze, pośladki po uniesieniu ich
19. Zmyj mydło z ciała dziecka
20. Przenieś dziecko na ręcznik i delikatnie osuszaj
21. Odrzuć mokry ręcznik do kubła i przenieś dziecko na suchą
pieluszkę
22. Nałóż oliwkę na skórę dziecka, zaopatrz pośladki
23. Ubierz dziecko w czystą pieluchę i ubranko
24. Wyszczotkuj włosy
25. Zanieś dziecko do łóżeczka i zabezpiecz
26. Uporządkuj sprzęt i udokumentuj
Wytyczne Nadzoru • Po urodzeniu się dziecka i ustaniu tętnienia należy zacisnąć
Krajowego w pępowinę jałowym zaciskiem i przeciąć ją jałowymi nożyczkami,
dziedzinie tak aby długość kikuta wynosiła 2–3 cm.
neonatologii
• Nie zaleca się stosowania alkoholu etylowego do odkażania
kikuta pępowiny zarówno w warunkach szpitalnych, jak i w
domu. Alkohol działa drażniąco na skórę noworodka i może
wywierać działanie toksyczne, ponadto wydłuża czas
odpadnięcia kikuta.
• Kikut pępowiny zabrudzony kałem lub moczem u zdrowych
noworodków urodzonych o czasie należy przemyć czystą wodą
z mydłem, a po umyciu dokładnie osuszyć, dotykając delikatnie
ręcznikiem. Podczas kąpieli – do czasu zagojenia kikuta –
należy nalewać nieco mniej wody do wanienki, tak aby
specjalnie nie moczyć kikuta (drobne zamoczenie nie stanowi
problemu). Przed przystąpieniem do pielęgnacji pępowiny
należy dokładnie umyć ręce wodą z mydłem. Nie należy niczym
przykrywać kikuta pępowiny. Pieluszka powinna być zawinięta
poniżej kikuta pępowiny, aby zapewnić swobodny dostęp
powietrza. Jest to tzw. sucha pielęgnacja pępowiny; jej
 stosowanie skraca czas odpadnięcia kikuta.
• Podczas pobytu noworodka w szpitalu, a także w przypadku
złych warunków higienicznych w domu zaleca się stosowanie
antyseptyku (aczkolwiek WHO w wytycznych dla krajów
rozwiniętych nie zaleca odkażania na oddziałach rooming-in).
• Najbardziej wskazane do odkażania kikuta pępowiny są
oktenidyna (preparat Octenisept na bazie roztworu wodnego)
lub chlorheksydyna w zasypce. Preparat odkażający należy
stosować raz na dobę, zwracając uwagę na dokładne jego
naniesienie na całą powierzchnię kikuta, ze szczególnym
uwzględnieniem nasady.
• Należy poinformować rodziców na czym polega sucha
pielęgnacja kikuta pępowiny oraz jakie są objawy zapalenia
pępka. W przypadku wystąpienia obrzęku, zaczerwienienia o
średnicy przekraczającej 5 mm lub innych niepokojących
objawów należy się niezwłocznie skontaktować z lekarzem
(nieprzyjemny zapach kikuta oraz niewielka ilość śluzowatej
wydzieliny u nasady kikuta, będąca następstwem lizy tkanek,
jest zjawiskiem prawidłowym).

ZMIANA NA CHARAKTERYSTYKA POSTĘPOWANIE

SKÓRZE
Łojotokowa Ogniska szorstkich, czerwonych plam ▪ właściwa pielęgnacja ciała,
wysypka zapalna na skórze. ▪ maść steroidowa wg wskazań
Umiejscowienie: lekarza.
▪ w fałdach szyjnych,
▪ za uszami i na twarzy,
▪ w pachwinach,
▪ w dołach pachowych.
Ciemieniucha Rodzaj łojotokowego zapalenia skóry ▪ natrzeć głowę oliwką dziecięcą
w postaci zeskorupiałych brązowych i pozostawić na l - 2 h,
płatów. ▪ usunąć płaty wacikiem, bądź
Umiejscowienie: miękką szczoteczką,
▪ skóra głowy ▪ umyć głowę (myć główkę
▪ okolica brwi. delikatnym mydłem) i osuszyć,
Występują u niemowląt w pierwszych ▪ zabieg powtarzać codziennie,
tygodniach życia (najczęściej między ▪ przy rozległej - konsultacja
2-8 tygodniem). lekarska.
Nawracanie dolegliwości, trudności
z usuwaniem zmian, zwłaszcza jeśli
przebiegają z pojawieniem się
wykwitów na skórze nieowłosionej,
może sugerować łojotokowe lub
atopowe zapalenie skóry.
Wyprysk dziecięcy Łuskowata bądź bąblowata wysypka o ▪ właściwa pielęgnacja ciała,
 charakterze alergicznym. ▪ eliminacja czynników uczulających,
Umiejscowienie: ▪ konsultacja lekarska.
▪ twarz,
▪ zgięcia łokciowe,
▪ pod kolanami.
Kontaktowe Zaczerwienienie lub wypryski. ▪ właściwa pielęgnacja pośladków,
zapalenie skóry Umiejscowienie: ▪ maści ochronne.
▪ pośladki,
▪ w miejscach przylegania
bielizny.
Potówki (miliaria) Efekt zaburzenia w wydalaniu potu. ▪ pudry z mentolem,
zwykłe i czerwone Potówki czerwone: rozsiane grudki ▪ zasypki z kwasem bornym,
(potówki zwykłe - zapalne dające pieczenie, swędzenie i ▪ higiena ogólna (zapobiegać
miliaria cristallina, zniszczenie. zakażeniom bakteryjnym),
potówki czerwone - Potówki zwykłe: przezroczyste ▪ odzież przewiewna, luźna, z
miliaria rubra) pęcherzyki wypełnione płynem. naturalnych tkanin,
Umiejscowienie: ▪ przecieranie jałowym gazikiem ze
▪ głowa, spirytusem.
▪ tułów.
Odparzenia Efekt: ▪ mycie skóry mydłem o obojętnym
▪ podrażnienia skóry wydalinami, pH
▪ stosowania niewłaściwego lub ciepłym roztworem
mydła, nadmanganianu potasu,
▪ podrażnienia szorstką pieluchą ▪ osuszanie staranne i delikatne,
lub źle ▪ częsta zmiana pieluszek,
upraną bielizną, ▪ stosowanie maści ochronnych
▪ przegrzania, ( Sudokrem, Alantan, Tormentriol),
▪ niedostatecznego osuszania po Pieluszki wielokrotnego użytku
kąpieli. oprócz prania powinny być
Objawy: gotowane i po wysuszeniu
▪ zaczerwienienie, prasowane gorącym żelazkiem.
▪ obrzęk, Korzystne jest suszenie pieluszek i
▪ sączenie powierzchni, bielizny dziecka na słońcu, co
▪ ból i pieczenie manifestowane skutecznie niszczy drobnoustroje.
płaczem. ▪ pudrować tak by nie powstały
grudki,
▪ wietrzyć 3 - 4 razy dziennie po
15 – 20 min. Temperatura
pomieszczenia 22 - 26°C.
▪ stykające się powierzchnie skóry
oddzielać delikatnym
materiałem,
▪ ubranie luźne i przewiewne,
▪ obserwacja zmian,
▪ w fazie sączenia konsultacja
lekarska.