Thema 2: Technologie

We hebben bij het eerste thema gekeken naar de

aanpassingen die we aan de mens kunnen doen
met behulp van ons biologische ‘bouwpakket’. We
zijn in staat om door middel van selectie of
modificatie onszelf en zelfs toekomstige generaties
te veranderen. Dit zijn niet de enige
ontwikkelingen en ontdekkingen die ons leven
ingrijpend zouden kunnen veranderen: er is ook op
het gebied van informatie technologie veel meer
mogelijk dan we 25 jaar geleden hadden kunnen
voorzien.

Technologie in het menselijk lichaam

Het is al lang mogelijk om met behulp van technologie het menselijk lichaam te verbeteren.
Zo zijn er gehoorapparaten die er voor zorgen dat mensen beter gaan horen. Er bestaan
protheses als je een bepaald ledemaat kwijt bent geraakt. Ook zijn er mensen met een
pacemaker (een apparaatje dat het hart een
stroomstootje heeft als het stopt met kloppen).
De meeste van deze technologische toepassingen
in het menselijk lichaam zijn een ‘therapie’, iets
wat niet meer werkt zoals het deed (of als zou
moeten), dat met behulp van technologie weer
doet wat het moet doen.

Net als bij het vorige hoofdstuk zou je ook een

stapje verder kunnen gaan. Zou het mogelijk
moeten zijn om extra functionaliteiten aan het
menselijk lichaam toe te voegen? Er is al een
bedrijf dat gehoortoestellen levert, dat reclame
maakt met Spotify luisteren via je
gehoorapparaat. Stel je voor dat je geen telefoon
meer hebt, maar dat je gewoon een mechanisch
oog krijgt waarmee je kan filmen, foto’s kan
maken, bellen en internetten. Een soort Google Glass, maar dan ín je oog! Dan zou het wel
veel makkelijker zijn om te spieken tijdens je proefwerk: als je niet meer weet wanneer de
Franse Revolutie begon, dan kun je dat gewoon even opzoeken met je ‘Google Eye’. Althans,
totdat de school leerlingen verplicht hun oog in een speciaal daarvoor opgehangen ‘ogenzak’
te doen bij de deur van het lokaal…
Het kan ook nog verder gaan. Waarom houden we het als mens bij 2 benen en 2 armen?
Wat nou als een dokter in Amsterdam via een speciaal daarvoor geïmplanteerde chip in zijn
hersenen verbinding kan maken met een robotarm in New York? Via zijn ‘Google Eye’ kan hij
zien wat er in de operatiekamer gebeurt, via de chip in zijn hoofd kan hij de robotarm
aansturen net als zijn eigen armen en dat allemaal vanuit de luxe van zijn eigen huis aan de
gracht in Nederland. Het klinkt als toekomstmuziek, maar het is dichterbij dan je denkt.
De verwachting is dat de versmelting van mens en machine de komende eeuw steeds verder
zal gaan. Waarom naar de sportschool gaan als je je arm en beenspieren kan laten
vervangen door mechanische die ook nog eens veel sterker zijn dan je eigen spieren ooit
zullen zijn? Waarom elke paar jaar een nieuwe bril kopen als je gewoon je ogen kunt laten
vervangen door mechanische ogen, die veel meer kunnen dan alleen kijken? Gewoon kijken
met je ogen doen alleen sukkels! Waarom zou je er niet mee Netflixen als dat wel kan? Je
eigen hart vervangen met een mechanisch hart dat veel langer mee gaat en geen last heeft
van cholesterol? Doen!
Stapje voor stapje kunnen we elk onderdeel van de mens vervangen door mechanische
onderdelen. Je kunt dan de vraag stellen wanneer je ophoudt een mens te zijn en wanneer
je eigenlijk een robot bent. Stel dat je je gehele lichaam hebt vervangen, behalve je
hersenen. Ben je dan nog een mens? Je bent volledig robot, maar het wordt nog door een
menselijk brein aangestuurd. En ook al zeggen we dan dat je geen mens bent, wat ben je dan
wel? En is het erg dat je geen mens meer bent?
Over technologie in het brein: https://youtu.be/GF1XHFpcKO4
1. Technologie kan invloed hebben op wat je doet en hoe je dat doet, zoals je ziet bij
de stimulering van de hersenen door middel van elektriciteit. Wie is er dan
verantwoordelijk voor wat je doet? Jij of de fabrikant van die technologie? Leg je
antwoord uit.
2. Wie ben jij als (een groot deel van) wat je doet, bepaald wordt of gestimuleerd
wordt door technologische aanpassingen van je lichaam? Ben jij dan alleen het
‘natuurlijke’ deel of alles bij elkaar of toch misschien alleen maar dat bewustzijn
‘in je hoofd’ en is je lichaam niets meer dan een instrument? Of heeft mens-zijn
niks met je (fysieke) lichaam te maken? Leg je antwoord uit.