Chế độ hàn

1. Dòng điện hàn.

Chiều sâu ngấu của liên kết hàn tỷ lệ thuận với dòng điện hàn. Tuy nhiên khi
tăng dòng điện hàn, lượng dây hàn nóng chảy tăng theo, hồ quang chìm sâu vào
kim loại cơ bản nên chiều rộng của mối hàn không tăng rõ rệt mà chỉ tăng chiều
cao phần nhô của mối hàn, tạo ra sự tập trung ứng suất, giảm chất lượng bề mặt
mối hàn, xỉ khó tách. Nếu dòng điện quá nhỏ thì chiều sâu ngấu sẽ giảm, không
đáp ứng yêu cầu. ( hình 3-33)
Hình 3-33 : Ảnh hưởng của dòng điện hàn tới hình dáng mối hàn

2. Điện áp hàn

Điện áp thay đổi tỷ lệ với chiều dài hồ quang. Khi chiều dài hồ quang tăng
thì điện áp tăng làm tăng diện tích nung nóng, áp lực của nó lên kim loại
lỏng giảm, do đó chiều sâu ngấu giảm và tăng chiều rộng mối hàn.
Điều chỉnh tốc độ cấp dây có thể làm thay đổi điện thế của cột hồ quang:
tăng tốc độ cấp dây thì điện thế cột hồ quang sẽ thấp và ngược lại.

3. Tốc độ hàn

Tốc độ hàn tăng, nhiệt lượng hồ quang trên đơn vị chiều dài của mối hàn sẽ
giảm, do đó độ sâu ngấu giảm, đồng thời chiều rộng của mối hàn cũng giảm

4. Đường kính dây hàn :

Khi đường kính dây hàn tăng mà dòng điện không đổi thì chiều sâu ngấu giảm
tương ứng. Đường kính dây hàn giảm thì hồ quang ăn sâu hơn vào kim loại cơ
bản, do đó mối hàn sẽ hợp và chiều sâu ngấu lớn.
5. Các yếu tố công nghệ khác : độ dài phần nhô của dây hàn, loại và cực tính
của dòng điện, v.v… )
 Độ dài phần nhỏ của dây hàn tăng lên thì tác dụng nung nóng của kim loại
điện cực trước khi vào vùng hồ quang tăng lên. Dây hàn cháy nhanh, đồng
thời điện trở ở phần nhô tăng lên, dòng điện hàn giảm xuống, đặc biệt là khi
hàn dây hàn có đường kính bé hiện tượng này càng rõ rệt hơn. phạm Kỹ
thuật

Thông thường khi hàn những tấm thép dày thì dùng dòng điện xoay chiều,
còn khi hàn những tấm thép mỏng thì dùng c điện một chiều để giữ hồ
quang ổn định hơn. Với các loại thuốc hàn đang dùng hiện nay, khi đổi từ
nối thuận sang nối nghịch chiều sâu ngấu sẽ tăng lên. Hàn bằng dòng xoay
chiều có chiều sâu ngấu ở mức trung bình so với khi hàn bằng dòng điện
một chiều nối thuận và nối nghịch.

Thuốc hàn có cỡ hạt nhỏ sẽ làm giảm bớt tính hoạt động của hồ quang và
làm tăng chiều sâu ngấu.

Hàn MIG :

Hàn Mig là phương pháp hàn hồ quang nóng chảy trong môi trường khí bảo vệ
trong đó nguồn nhiệt hàn được cấp bởi hồ quang tạo ra giữa điện cực nóng
chảy(dây hàn) vật hàn, hồ quang và kim loại nóng chảy được bảo vệ khỏi tác dụng
của oxy và nitơ trong môi trường xung quanh bởi một loại khí hoặc một hỗn hợp
khí.Tên tiếng Anh của phương pháp này gọi là GMAW (Gas Metal welding).

Khí bảo vệ thường được dùng là khí trơ (Ar, He hoặc hỗn hợp Ar + He ) không tác
dụng với kim loại lỏng trong khi hàn hoặc các loại khí hoạt tính như (C02; C02 +
02; C02 +Ar, …)có tác dụng chiếm chỗ đẩy không khí ra khỏi vùng hàn hạn chế
tác dụng xấu của nó.

Khi điện cực hàn hay dây hàn được cung cấp tự động vào vùng hồ quang thông
qua cơ cấu cấp dây, còn sự dịch chuyển hồ quang dọc theo mối hàn được thao tác
bằng tay thì được gọi là hồ quang bán tự động trong môi trường khí bảo vệ. Nếu tất
cả chuyển động cơ bản được cơ khí hoá thì được gọi là hồ quang tự động trong môi
trường có khí bảo vệ.
Hàn MAG :
Hàn MAG (Metal active gas): là phương pháp hàn sử dụng khí bảo vệ là khí “hoạt
hóa”, khi hàn thép thường, thép hỗn hợp hợp kim thấp. Khí hoạt hóa thường sử
dụng là (CO2), hoặc Argon có trộn thêm khí Oxy (O2) và đôi khi là khí
Hydro(H2). Nhưng chủ yếu là sử dụng CO2 vì đây là loại khí dễ sản xuất, giá
thành thấp. Chính vì vậy máy hàn MAG còn được gọi là máy hàn CO2. Hàn MAG
còn được gọi là hàn bán tự động, bằng điện cực nóng chảy bên trong môi trường
khí hoạt tính bảo vệ là khí CO2. CO2 khi thực hiện hàn sẽ bị đốt nóng và tạo ra khí
CO không hòa tan trong kim loại hàn (thép kết cấu) lỏng đặc biệt là khi ở nhiệt độ
cao nó dãn nở rồi di chuyển với tốc độ tương đối cao, có hiệu quả bảo vệ vũng hàn
nóng chảy.
Những ưu điểm của 2 phương pháp hàn Mig – Mag
 Năng suất cao
 Hàn được hầu hết các kim loại như đồng, nhôm, kẽm ..
 Dễ tự động hóa.
 Mối hàn dài có thể được thực hiện hiệu quả mà không bị ngắt quãng.
 Không đòi hỏi kỹ thuật hàn quá cao

Hàn dây lõi thuốc(Flux Cored Arc Welding) – FCAW

Hàn dây lõi thuốc (FCAW) là một bước phát triển của phương pháp hàn hồ quang
trong môi trường khí bảo vệ (GMAW). Là sự cải tiến quy trình hàn MIG/CO2,
trong đó dây điện cực được thay bằng dây điện cực lõi trợ dung, nghĩa là dây hình
trụ bên trong chứa chất trợ dung hàn thích hợp. Chất trợ dung này về cơ bản có các
chức năng tương tự lớp bọc thuốc trợ dung của điện cực hàn hồ quang kim loại
bằng tay.
Vai trò của lõi thuốc

 Cung cấp khí bảo vệ thông qua các phản ứng hóa học, tuy nhiên vẫn có
thể sử dụng khí bảo vệ bên ngoài để bảo đảm mối hàn tối ưu.
 Cung cấp chất khử oxy, ngăn chặn các phản ứng có hại
 Hình thành lớp xỉ mỏng bảo vệ các giọt kim loại và vũng chảy hàn, hoặc
sinh ra các khí bảo vệ
 Cung cấp các chất ổn định hồ quang
 Bổ xung thêm các nguyên tố cần thiết cho quá trình luyện kim và cải
thiện độ bền cơ tính kim loại hàn.

Khí bảo vệ
Hàn dây lõi thuốc có thể không cần dùng khí bảo vệ và đặc điểm này giúp hàn dây
lõi thuốc được ưa chuộng và mang lại nhiều hiệu quả kinh tế. Song khi hàn đặc
biệt trên thép HSLA và hàn trên thép hợp kim, việc dùng dây thuốc bảo vệ bằng
khí (outter shielded) có ưu điểm về mặt luyện kim mối hàn và khả năng bảo vệ mối
hàn tốt hơn, dây hàn có giá thành thấp hơn. Khi đó các thành phần thuốc hàn chỉ
chứa các thành phần cải thiện tính chất cơ lý của mối hàn. Quá trình bảo vệ và ổn
định hồ quang do khí bảo vệ ngoài đảm nhiệm.
Các khí bảo vệ thường dùng khi hàn dây lõi thuốc :
CO2 Thích hợp khi hàn thép carbon và thép hợp kim thấp. Khi hàm lượng carbon
trong chi tiết hàn thấp hơn 0,05 % thì quá trình hàn làm tăng lượng carbon trong
mối hàn có thể đến 0,10 %. Khi hàm lượng carbon trong kim loại nền cao thì quá
trình hàn xảy ra hiện tượng thoát carbon làm ảnh hưởng đến độ cứng, tính thấm
cũng như có thể gây ra các vết nứt.
ATAL 2 Là tên gọi hỗn hợp khí 82% Ar + 18% CO2. Với loại khí này chúng ta có
thể hàn với kiểu chuyển dịch cầu giọt nhỏ, thích hợp khi hàn ở các vị trí nghịch.
Ngoài ra cơ tính mối hàn còn được nâng cao do sự mất mát Mangan và Silic do
quá trình khử Oxyt giảm.
CARGAL Là tên gọi hỗn hợp khí 98,5% Ar + 1,5 % O2. Loại khí này rất thích hợp
khi hàn với chuyển dịch phun. Đặc biệt áp dùng khi hàn trên thép INOX
HELOXAL: là tên gọi hỗn hợp khí 85% He + 15% O2 . Loại khí thích hợp khi hàn
trên thép INOX với chuyển dịch phun. Nó có ưu điểm là loại trừ sự hình thành
Carbide Chrome gây tác hại đến sự ăn mòn tinh giới ở vùng biên của mối hàn.
HELOXAL là tên gọi hỗn hợp khí 85% He + 15% O2. Loại khí thích hợp khi hàn
trên thép inox với chuyển dịch phun. Nó có ưu điểm là loại trừ sự hình thành
carbde chrome gây tác hại đến sự ăn mòn tinh giới ở vùng biên của mối hàn.

Hàn hồ quan chìm – SAW

là một phương pháp hản hồ quang sử dụng một hồ quang hoặc nhiều hổ quang
giữa một điện cực kim loại trần hoặc nhiều diện cực và bể hàn. Hồ quang và kim
loại nóng chảy được bảo vệ bằng một lớp chăn thuốc dạng hạt phủ lên bên trên vật
hàn, Phương pháp hản không cần dùng đến áp lực và kim loại điền đầy thu được tử
diện cực, và một vài nguồn cung cấp (dãy hàn, thuốc hoặc kim loại dạng hạt).
Nguyên tắc hoạt động :
Sử dụng nhiệt của hồ quang giữa điện cực được cấp liên tục và vật hản. Nhiệt của
hồ quang làm nóng chảy bề mặt của kim loại cơ bản và đầu mút của điện cực, kim
loại nóng chảy ngắt ra khỏi điện cực xuyên suốt qua hồ quang tới vật hàn. Sau đó
trở thành kim loại mối hàn kết lắng. Sự bảo vệ thu được từ lớp chăn thuốc dạng hạt
được phủ ngay lập tức bên trên khu vực mối hàn. Thuốc được phủ sát hồ quang
nóng chảy và trộn lẫn với kim loại mối hàn nóng chảy giúp làm tinh khiết và củng
cố nó. Lớp xi được hình thành và nổi lên trên bề mặt tạo thành một lớp phủ bảo vệ.
Mối hàn hồ quang chim nằm ở bên dưới lớp thuốc và xi. Từ lúc này nó có tên là
Hàn Hồ Quang Chim.
Thuốc hàn và xỉ binh thường bảo vệ hồ quang cũng do đó mà không nhìn thấy
được hồ quang, phần thuốc hàn không bị nóng chảy có thể được sử dụng lại. Điện
cực được cấp vào trong hồ quang liên tục từ cuộn. Hồ quang được duy trì tự động
và di chuyển có thể bằng tay hoặc bằng máy. Hồ quang bắt đầu bằng một dụng
khởi động nóng chảy (kim loại).

Ưu điểm :

Tỷ lệ và tốc độ đắp vô cùng cao

Chất lượng kim loại mối hàn cao

Mịn, mối hàn kết thúc đều, không bắn toé.

Ít hoặc không có khói.

Không loé hồ quang, do đó ít gây hại

Dây hàn được tận dụng cao.

Dễ dàng tự động hoá cho các ứng dụng

Không yêu cầu cao đối với thợ vận hành

Phương pháp hàn hồ quang chìm được sử dụng rộng rãi trong công việc chế tạo
thép dày, bao gồm hàn trong xây dựng, các ống có đường kính rộng, chế tạo các
thành phần cơ khi cho tất cả các dạng công nghiệp nông chế tạo binh, bồn áp lực
và kho chứa.

Nó được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp đóng tàu như ghép nối và lắp ghép
chế tạo, và nhiều nghành công nghiệp khác sử dụng đến thép từ trung bình đến
chiều dày là n. Nó cũng được sử dụng để hàn phủ lớp mặt và công việc xây dựng,
bảo dưỡng và sửa