Açıklayıcı Anlatım

Herhangi bir konuda bilgi vermek veya bir şey öğretmek amacıyla yapılan yazılı ya da sözlü
anlatımdır. Derslerde öğretmenlerin en çok kullandığı yöntemdir. Nesnel bir anlatım izlenir.
Mecazlara ve sanatlı anlatıma fazla yer verilmez. Ders kitaplarındaki anlatımlarla
birlikte makale, deneme, fıkra, eleştiri gibi türlerde de kullanılan bir yöntemdir.
Açıklayıcı anlatımda duruma göre; tanımlama, karşılaştırma örneklendirme, alıntı yapma,
sayısal verilerden yararlanma vs. yöntemler de kullanılabilir.
Açıklayıcı Anlatımın Özellikleri
1. Süslü ve sanatlı söyleyişler görülmez.
2. Sözcükler ve sözler genellikle gerçek anlamlarında kullanılır.
3. Bilgi vermek temel amaçtır.
4. Konuyu öğretmek esastır.
5. Konuyla ilgili sorular yeterince aydınlatılır.
6. Çok fazla devrik cümle kullanmaktan kaçınılır, anlatımın yalın olmasına özen gösterilir.

Tartışmacı Anlatım
Yazarın kendi doğrularına okuyucuyu inandırmak, onu kendi gibi düşündürmek için
kullandığı anlatım tekniğine tartışma denir. Amaç kendi düşüncesini savunmak, varsa
yanlış düşünceyi çürütmek olduğundan yazar, düşüncelerini sanki karşısında okuyucu varmış
da onunla konuşuyormuş gibi ele alır. Kendi görüşünü ortaya koyar, karşıt görüşün
dayanaksız olduğunu örnekleri ile gösterir. Bu yöntemde önce eleştirilecek olan düşünce
verilir. Yazar, kendi düşüncesinin doğruluğunu, eleştirdiği düşüncenin ise yanlışlığını
savunur.
Betimleyici Anlatım (RESİM)
Betimleme, varlıkları sözcüklerle görünür kılmadır. Betimlemede varlıkların duyu organları
ile algılanan nitelikleri belirtileceği gibi bu niteliklerin iç dünyamızda uyandırdığı izlenimleri
de yansıtabilir.
Bu anlatım biçiminde amaç, varlığı belirgin nitelikleriyle tanıtmak, varlık hakkındaki
izlenimlerimizi belirtmektir.
Öyküleyici Anlatım (VİDEO)
Tasarlanmış veya yaşanmış bir olayın başkalarına sözle ya da yazıyla anlatıldığı anlatım
biçimine öyküleme (hikâye etme) denir. Öykülemede olay; kişi, zaman ve yer öğelerine
bağlanarak verilir.