Professional Documents
Culture Documents
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Οδηγός Μελέτης
Λευκωσία
2022
Η διδάσκουσα
Τασούλα Τσιλιμένη
Ενότητα 1: Εισαγωγή. Η αναγκαιότητα της διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Η θέση της
λογοτεχνίας στην εκπαίδευση.
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να γνωρίσουν γενικά το περιεχόμενο
του μαθήματος. Γίνεται μια σύντομη αναδρομή στη διδακτική της λογοτεχνίας και στα
βασικά της προβλήματα. Πιο συγκεκριμένα να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της
διδασκαλίας της Παιδικής/Εφηβικής Λογοτεχνίας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης με
σύγχρονες μεθόδους.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (2013), (επιμέλεια). Τι είναι παιδική
λογοτεχνία. Στο Η δύναμη της Λογοτεχνίας: Διδακτικές Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση
Διδακτικού υλικού(Δημοτικό-Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα: Gutenberg, σελ.15-32.
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Πεσκετζή Μ.Κ.(2004). Η διδασκαλία της λογοτεχνίας: ανάμεσα στη λογοτεχνική
κριτική και την παιδαγωγική πράξη. Στο Γκίβαλου-Κατσίκη Α.(επιμ.), Η λογοτεχνία
σήμερα :όψεις, αναθεωρήσεις, προοπτικές, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, σ. 610-61
• http://ebooks.edu.gr/info/cps/4deppsaps_Logotexnias_Gymnasiou.pdf
• http://www.neapaideia-glossa.gr/pdf/logotexnia0912.pdf
• http://www.slideshare.net/elenoragr/ss-10381196
• http://www.school.gr/pdf/logotexnia.pdf
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (2013), (επιμ). Η δύναμη της Λογοτεχνίας: Διδακτικές
Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού υλικού(Δημοτικό-Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα:
Gutenberg.
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Καλογήρου Τζ.,-Βησσαράκη Ε.(2005). Η συμβολή της θεωρίας της L.M
Rosenblatt στον εμπλουτισμό της διδακτικής της λογοτεχνίας. Στο Καλογήρου Τζ.,
Λαλαγιάννη Κ.(επιμ.), Η λογοτεχνία στο σχολείο, Αθήνα: Τυπωθήτω-Γ. Δαρδανός,
σελ.53-78
Χαρακόπουλος, Χρ.(2019).Μια διδακτική προσέγγιση του διηγήματος «Το
αμάρτημα της μητρός μου» του Γεωργίου Βιζυηνού βασισμένη στη «συναλλακτική»
αναγνωστική θεωρία της L.M. Rosenbatt, σελ. 109-131.
Δραστηριότητες
Οι φοιτητές/τριες λαμβάνοντας υπόψη τη θεωρία της Rosenblatt θα προχωρήσουν σε
σύγκριση με άλλες κειμενοκεντρικές θεωρίες, ώστε να διαπιστώσουν τα σημεία που τη
διαφοροποιούν. Η συζήτηση θα λάβει χώρα στην πλατφόρμα του μαθήματος.
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να γνωρίσουν τη μέθοδο project και
τους λόγους σύνδεσή της με τη διδακτική της λογοτεχνίας. Να κατανοήσουν τον
διαθεματικό χαρακτήρα της λογοτεχνίας και τη σύνδεσή της με άλλα γνωστικά
αντικείμενα καθώς και να δοθεί έμφαση στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (2013), (επιμ). Η δύναμη της Λογοτεχνίας: Διδακτικές
Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού υλικού(Δημοτικό-Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα:
Gutenberg
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Frey, K.(1998). H μέθοδος project. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη
Ματσαγγούρας, Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση. Αθήνα: Γρηγόρης
Δραστηριότητες
Οι φοιτητές/τριες θα επιλέξουν ένα λογοτεχνικό κείμενο και θα εξετάσουν τα σημεία
και τις δυνατότητες που διαθέτει ώστε να εξεταστεί η διαθεματική σύνδεσή του με
άλλα γνωστικά αντικείμενα και ποια.
Εβδομάδα 4: Αναλυτικά Προγράμματα, Σχολικά εγχειρίδια Λογοτεχνικών Κειμένων
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να μελετήσουν τα αναλυτικά
προγράμματα Ελλάδας και Κύπρου όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης για να
διαπιστώσουν τη θέση της λογοτεχνίας στο σύνολο του αναλυτικού, τις μεθόδους και
τους τρόπους προσέγγισης των κειμένων που προτείνονται, αλλά και την εφαρμογή
μέσα από τα Ανθολόγια.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
Έννοιες - Κλειδιά
Αναλυτικά προγράμματα, Ανθολόγια λογοτεχνικών κειμένων
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Μπαλάφα- Ροδοσθένους, Μ. και Μύαρης, Γ. (2012) (επιμ.) Διδακτική της λογοτεχνίας
στη μέση εκπαίδευση. Αντικρίζοντας το νέο αναλυτικό πρόγραμμα. Λευκωσία:
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, Παν.
Λευκωσίας.
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να γνωρίσουν απόψεις για τον ρόλο
του αναγνώστη στην ερμηνεία και προσέγγιση των κειμένων. Επίσης να κατανοήσουν
τη Διεπιστημονική, πολιτισμική θεώρηση της λογοτεχνίας.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
• εμβαθύνουν στις αναγνωστικές θεωρίες και τις θεωρίες της πρόσληψης
• γνωρίζουν πώς να αξιοποιήσουν τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της
λογοτεχνίας
Έννοιες - Κλειδιά
Ερμηνεία λογοτεχνικών κειμένων, ο ρόλος του αναγνώστη, πολιτισμικές σπουδές,
πρόσληψη λογοτεχνικού έργου
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Αριστοδήμου-Ιακωβίδου Ντ., (2013) «Για ένα πουκάμισο αδειανό για μια
Ελένη…».Συνδυασμός των λογοτεχνικών θεωριών-Νέα κριτική και αναγνωστικές
θεωρίες στη διδασκαλία της ποίησης. Στο Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (επιμ.), Η
δύναμη της Λογοτεχνίας: Διδακτικές Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού
υλικού(Δημοτικό-Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα: Gutenberg, σελ.29- 53
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Παπαρούση, Μ.(2019). Η λογοτεχνία στη διδακτική πράξη. Αναγνωστικές και
κριτικές προσεγγίσεις, Αθήνα: Gutenberg, σελ.17-53
Κιοσσές Σπ.(2005). Η λογοτεχνική θεωρία στη σχολική τάξη: Εισάγοντας
το θεωρητικό προβληματισμό στη διδακτική πράξη. Στο Καλογήρου Τζ.,
Λαλαγιάννη Κ.(επιμ.), Η λογοτεχνία στο σχολείο, Αθήνα: Τυπωθήτω-Γ.
Δαρδανός, σελ.91-106
Φρυδάκη, Ευαγ. (2003). Η θεωρία της λογοτεχνίας στην πράξη της διδασκαλίας.
Αθήνα: Κριτική, σελ. 71-74
Δραστηριότητες
Οι φοιτητές/τριες αφού μελετήσουν το εγχειρίδιο, το p.p. και την υποστηρικτική
βιβλιογραφία, θα συζητήσουν στις ομάδες τους ποιο διδακτικό μοντέλο θα πρέπει να
επιλέξει ο/η εκπαιδευτικός για τη διδακτική της λογοτεχνίας προκειμένου να εμπνεύσει
στους/στις μαθητές/τριες το ενδιαφέρον γι΄ αυτή και για την ανάπτυξη της κριτικής
σκέψης. Οι απαντήσεις θα αναρτηθούν στη πλατφόρμα του μαθήματος.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
• εξετάσουν κριτικά το ερώτημα «Πώς θα γίνουν ικανοί όλοι οι εκπαιδευτικοί να
διδάσκουν με παιγνιώδη και βιωματικό τρόπο την ποίηση; »
• γνωρίζουν τρόπους αξιοποίησης της ποίησης για ανάδειξη βιωμάτων και
εμπειριών των μαθητών
• σχεδιάζουν ενδεικτική πορεία της διδασκαλίας της ποίησης
• γνωρίσουν μέσα από παραδείγματα τρόπους προσέγγισης ποιημάτων από τα
«Ανθολόγια λογοτεχνικών κειμένων ».
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Πολυζώη, Γ.(2013). «Αυτό που ζήσαμε μαζί: Διδακτική προσέγγιση του ποιήματος με
σκοπό την καλλιέργεια και ανάπτυξη της ενσυναίσθησης-Δειγματικό σχέδιο
διδασκαλίας». Στο Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (επιμέλεια), Η δύναμη της
Λογοτεχνίας: Διδακτικές Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού υλικού(Δημοτικό-
Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα: Gutenberg, σελ.61-83
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Παπαρούση, Μ.(2019). «Ποίηση: Διδακτικές προτάσεις. Στο Η λογοτεχνία στη
διδακτική πράξη. Αναγνωστικές και κριτικές προσεγγίσεις, Αθήνα: Gutenberg, σελ.215-
248.
Ανδρουλιδάκης Γ.& Τουρκομανώλη Μ.(2010). «Ο απλός κόσμος του Γιώργου
Σεφέρη»-Εκπαιδευτική δραστηριότητα κριτικής ανάγνωσης και παραγωγής ποιητικών
κειμένων στη Γ΄ Δημοτικού, Διαδρομές, τ. 97, σελ. 26
Καπλάνη, Β.(2000). Η ποίηση στο γυμνάσιο: από την ακρόαση στην
ανάγνωση. Στο Αποστολίδου Β., Καπλάνη Β., Χοντολίδου Ε. (επιμ.) Διαβάζοντας
λογοτεχνία, σελ. 235-247
Καπλάνη, Β.(2000). Η ποίηση στο λύκειο: η περιπέτεια της ανάγνωσης. Στο
Αποστολίδου Β., Καπλάνη Β., Χοντολίδου Ε. (επιμ.) Διαβάζοντας λογοτεχνία,
σελ.293-300
Δραστηριότητες
Οι φοιτητές/τριες αφού μελετήσουν τη βιβλιογραφία και τις σημειώσεις, θα
σχεδιάσουν ανά ομάδα μια εκπαιδευτική δραστηριότητα κριτικής ανάγνωσης, με
σαφείς στόχους, βασισμένη σε ποίημα δικής τους επιλογής. Δικής τους επιλογής επίσης
θα είναι και η βαθμίδα εκπαίδευσης για την οποία θα σχεδιάσουν τη δραστηριότητα,
δηλώνοντας με ακρίβεια την τάξη. Η δραστηριότητα θα αναρτηθεί στην πλατφόρμα
του μαθήματος.
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να γνωρίσουν τα βασικά
λογοτεχνικά είδη της πεζογραφίας και τα κριτήρια επιλογής λογοτεχνικών έργων.
Ακόμη στην ενότητα αυτή θα γνωρίσουν τρόπους εισαγωγής των μαθητών στον
λογοτεχνικό και κριτικό εγγραμματισμό, καθώς και θα κληθούν να εφαρμόσουν τις
θεωρίες της λογοτεχνίας στην προσέγγιση πεζογραφικού έργου. Ιδιαίτερη έμφαση θα
δοθεί στη συνεξέταση των κειμένων και στη σημασία ανάγνωσης εντός της τάξης
ολοκληρωμένων έργων έναντι του αποσπάσματος.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
• γνωρίζουν και θα εμβαθύνουν σε τρόπους διδασκαλίας της πεζογραφίας
• γνωρίζουν παραδείγματα προσέγγισης μυθιστορημάτων και διηγημάτων
• έχουν αντιληφθεί τη σημασία διδασκαλίας ολοκληρωμένων κειμένων
• γνωρίζουν τον τρόπο και τη σημασία συνεξέτασης κειμένων
Έννοιες - Κλειδιά
Κριτική σκέψη, λογοτεχνικός, κριτικός γραμματισμός, διδασκαλία με ολοκληρωμένα
κείμενα, επαρκής αναγνώστης, μυθιστόρημα, διήγημα, απόσπασμα, συνεξέταση
κειμένων.
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Αρμελιανού Σ.(2013). Απροσδόκητες συναντήσεις. Ένας περίπατος από και προς το
Λεμονοδάσος: Το μυθιστόρημα(ολόκληρο)στη σχολική τάξη. Διδακτικές
προσεγγίσεις-Υποστηρικτικό υλικό. Στο Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (επιμ.), Η
δύναμη της Λογοτεχνίας: Διδακτικές Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού
υλικού(Δημοτικό-Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα: Gutenberg, σελ.229-272
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Μανικάρου, Μ.(2019). Η εφαρμογή του θεωρητικού μοντέλου του Κριτικού
Γραμματισμού στη λογοτεχνική ανάγνωση του αφηγηματικού κειμένου. Στο
Τσιλιμένη, Τ.(επιμ.). Παιδική και Εφηβική Λογοτεχνία: Διδακτικές εφαρμογές.
Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Παν. Θεσσαλίας & ΠΟΦΑ, σελ.45-65.
Τσιλιμένη, Τ.(2019). Καλλιεργώντας την κριτική σκέψη σε αναγνώστες
προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας με εικονογραφημένα παιδικά βιβλία. Στο
Τσιλιμένη, Τ.(επιμ.). Παιδική και Εφηβική Λογοτεχνία: Διδακτικές εφαρμογές.
Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Παν. Θεσσαλίας & ΠΟΦΑ, σελ.65-79.
Ανδρουλιδάκης Γ& Τουρκομανώλη Μ(2010). Δημιουργώντας κριτικούς
αναγνώστες στο δημοτικό. Διδακτικές προσεγγίσεις και προτάσεις για την επεξεργασία
ολόκληρων λογοτεχνικών βιβλίων με τη μέθοδο Project, Διαδρομές, τ.100, σελ. 24.
Καλογήρου, Τζ. (2001). Εικόνα-μουσική-κείμενο: η συνδυαστική χρήση τους
στη διδασκαλία. Στο Κατσίκη- Γκίβαλου, Α.(επιμ.) Λογοτεχνική ανάγνωση και
διδακτικές εφαρμογές, Δημοτικό-Γυμνάσιο-Λύκειο, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα,
σελ.81-100.
Κιοσσές Σπ.(2008). Η αφηγηματολογία ως μέσο προώθησης της κριτικής
ανάγνωσης της λογοτεχνίας: εστιάζοντας στο διήγημα του Αντώνη Σαμαράκη « Σ΄ ένα
συνοριακό σταθμό». ΚΕΙΜΕΝΑ, τ. 8 τ. 8, στο http://keimena.ece.uth.gr
Παπαγεωργάκης Δ.(1999). Παρουσίαση μυθιστορήματος στο Λύκειο. Στο
Αποστολίδου Β., Χοντολίδου Ελ.(επιμ.), Λογοτεχνία και εκπαίδευση, Αθήνα:
Τυπωθήτω-Γ. Δαρδανός, σελ.73-90
Πεσκετζή(2001). Μια απόπειρα συγκριτικής θεώρησης στη διδακτική πράξη
Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη: Η φόνισσα, Καρόλου Ντίκενς: Μεγάλες Προσδοκίες. Στο
Κατσίκη- Γκίβαλου, Α.(επιμ.) Λογοτεχνική ανάγνωση και διδακτικές εφαρμογές,
Δημοτικό-Γυμνάσιο-Λύκειο, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, σελ.159-176
Σπανός Γ.(2004). Το παιχνίδι με τη φαντασία και τη μυθοπλασία στη
διδασκαλία του λογοτεχνικού κειμένου: θεωρία και πράξη. Στο Κατσίκη-Γκίβαλου,
Α.(επιμ.). Η λογοτεχνία σήμερα. Όψεις, αναθεωρήσεις, προοπτικές, Αθήνα: Ελληνικά
Γράμματα, σελ.119-127
Δραστηριότητες
Οι φοιτητές/τριες καλούνται να συζητήσουν το ερώτημα: «Ποια είναι τα θετικά της
διδασκαλίας ολόκληρου λογοτεχνικού κειμένου έναντι του αποσπάσματος;».
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
• γνωρίζουν τρόπους αξιοποίησης και διδακτικής προσέγγισης του
εικονογραφημένου βιβλίου και των διαφορετικών κατηγοριών του σε όλες τις
βαθμίδες εκπαίδευσης.
• αξιοποιούν τη διακειμενικότητα στην προσέγγιση και συνεξέταση κειμένων
• γνωρίζουν τη σημασία καθώς και τρόπους αξιοποίησης των περικειμενικών
στοιχείων ενός βιβλίου.
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Στάμος Ν.(2013). Διδακτική αξιοποίηση του παραμυθιού των αδελφών Γκριμ.
Οι μουσικοί της Βρέμης. Στο Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (επιμ.), Η δύναμη της
Λογοτεχνίας: Διδακτικές Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού υλικού(Δημοτικό-
Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα: Gutenberg, σελ. 117-139
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Δραστηριότητες
Οι φοιτητές/τριες καλούνται να αναζητήσουν ένα εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο
(picture book ή wordless book, graphic novel) της τελευταίας πενταετίας, να εξετάσουν
τα περικειμενικά στοιχεία και να σκεφτούν τρόπους αξιοποίησής τους.
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να γνωρίσουν κειμενικά είδη με
θεματολογία διαπολιτισμικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα. Να δουν τρόπους
ανάδειξης του θέματος και πώς οι συγγραφείς εμπνέονται από κοινωνικά παγκόσμια
θέματα. Εισάγονται σε τρόπους επιλογής κατάλληλων βιβλίων που αναδεικνύουν το
θέμα με τρόπο που δεν εκβιάζει τον συναισθηματισμό του αναγνώστη, αλλά
αποκαλύπτουν τις αιτίες και περιγράφουν ρεαλιστικές καταστάσεις που ενεργοποιούν
τις βιωμένες εμπειρίες και γνώσεις των αναγνωστών προς την κατεύθυνση της κριτικής
σκέψης.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
• κατανοήσουν και θα επισημάνουν τις σχέσεις της λογοτεχνίας με τη
διαπολιτισμικότητα και Πολυπολιτισμικότητα
• σχεδιάζουν δραστηριότητες με στόχους ανάδειξης την πολυπολιτισμική χροιά
της λογοτεχνίας
• προχωρούν σε συνεξέταση κειμένων ώστε να αναδειχθούν οι διαφορές ή
ομοιότητες ανάδειξης του θέματος από κάθε συγγραφέα
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Σιορίκης Χρ.(2013). Απ΄ τα λόγια στα δέντρα: Δραστηριότητες για τη φιλαναγνωσία
και την Περιβαλλοντική εκπαίδευση. Στο Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (επιμ.), Η
δύναμη της Λογοτεχνίας: Διδακτικές Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού
υλικού(Δημοτικό-Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα: Gutenberg, σ. 85-116
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Τσιλιμένη, Τ.(2013). Μικρές περιπλανήσεις στο δάσος των λέξεων. Δημιουργική γραφή
και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Στο 1ο Συνέδριο Δημιουργικής Γραφής του ΠΔΜ,
Αθήνα
Δραστηριότητες
Σκοπός
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Δασκαλάκη Ε. (2011). Η Διδασκαλία της Ποίησης στην Υποχρεωτική
Εκπαίδευση με χρήση των ΤΠΕ. Πιλοτική Εφαρμογή: Το «Άξιον Εστί» του Οδυσσέα
Ελύτη. Στο http://www.etpe.gr/custom/pdf/etpe1777.pdf . Ανακτήθηκε 10/2/2020
Keimena τ.15. Αφιέρωμα στη Δημιουργική Γραφή
http://keimena.ece.uth.gr/main/index.php?option=com_content&view=category&id=
59&Itemid=95
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Δραστηριότητες
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να γνωρίσουν τρόπους διδασκαλίας
της λογοτεχνίας για την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης/αυτοεκτίμησης των αναγνωστών
και την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας. Να διαπιστώσουν ποια είναι τα κατάλληλα
κείμενα για τον λόγο αυτό και να έρθουν σε επαφή με σχέδια εργασίας για τη
βιβλιοφιλία γενικά και ειδικά στον χώρο του σχολείου.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
• σχεδιάζουν δραστηριότητες με λογοτεχνικά κείμενα για την αυτοαντίληψη και
ενσυναίσθηση
• σχεδιάζουν δραστηριότητες καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας στο σχολείο
• διαπιστώσουν τη σημασία της επαφής των παιδιών με ποιοτικά αναγνώσματα
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Σιορίκης Χρ.(2013). Απ΄ τα λόγια στα δέντρα: Δραστηριότητες για τη φιλαναγνωσία
και την Περιβαλλοντική εκπαίδευση. Στο Πάτσιου Β. & Καλογήρου Τζ. (επιμ.), Η
δύναμη της Λογοτεχνίας: Διδακτικές Προσεγγίσεις-Αξιοποίηση Διδακτικού
υλικού(Δημοτικό-Γυμνάσιο- Λύκειο, Αθήνα: Gutenberg, σελ. 85-116.
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Οικονομοπούλου Β.(2007). Λογοτεχνικό βιβλίο και δραστηριότητες
φιλαναγνωσίας. Στο Καψάλης Γ.Δ. & Κατσίκης Α.Π.(επιμ.). Η Πρωτοβάθμια
Εκπαίδευση και οι προκλήσεις της εποχής μας, σελ. 823-827.
Τσιλιμένη, Τ.(2012). Αφήγηση και Φιλαναγνωσία. Διαδρομές, τ. 106, σελ. 8.
Δραστηριότητες
Σκοπός
Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να γνωρίσουν τη σχέση
Δημιουργικής Γραφής και Διδακτικής της λογοτεχνίας. Ακόμη να έρθουν σε επαφή με
τεχνικές συγγραφής που θα αξιοποιήσουν με τους μαθητές τους. Μέσα από αυτή την
ενότητα θα γνωρίσουν τα βασικά αφηγηματικά στοιχεία ενός κειμένου και θα
συνδυάσουν τη δημιουργική ανάγνωση με τη δημιουργική γραφή.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα:
• σχεδιάζουν δραστηριότητες δημιουργικής γραφής για την ποίηση και την
πεζογραφία
• θα διαπιστώσουν βασικές γνώσεις για τη σύνθεση κειμένων
• διαπιστώσουν την ανάπτυξη της δημιουργικότητας των παιδιών και τη σχέση
της με τη δημ. Γραφή
Έννοιες - Κλειδιά
Υποχρεωτική Βιβλιογραφία
Σουλιώτης, Μ.( 2012). Δημιουργική Γραφή: Οδηγίες πλεύσης, Υπουργείο Παιδείας και
Πολιτισμού, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου. Διαθέσιμο στο http://dide-
anatol.att.sch.gr/perival/FAKELOS_LOGOTEXNIA/DimiourgikiGrafi-
OdigiesPlefseos.pdf
Συμπληρωματική Βιβλιογραφία
Κιοσσές, Σπ.(2018).Εισαγωγή στη δημιουργική ανάγνωση και γραφή του πεζού
λόγου, Αθήνα: Κριτική.
Γκλιάου, Ν.(2007) Φιλαναγνωσία, παιδικά έντυπα και δημιουργικότητα των
παιδιών. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, τ. 12.
Χαρακόπουλος Χρ.& Τσιλιμένη Τ(2017). Διδακτική της ποίησης και
δημιουργική γραφή στην Α’ λυκείου : η περίπτωση του Οδυσσέα Ελύτη. Στο
Κωτοπουλος, Τρ. & Νάνου, Β.(επιμ.) Δημιουργική Γραφή Πρακτικά 3ου Διεθνούς
Συνεδρίου (Κέρκυρα)σελ.1191. Διαθέσιμο στο
http://cwconference.web.uowm.gr/archives/3rd_cw_conference_2017.pdf
Φαφουτοπούλου, Η. & Τσιλιμένη, Τ. (2015). «Η κατανόηση της μεταφορικής
χρήσης της γλώσσας από παιδιά μέσης σχολικής ηλικίας μέσα από παιχνίδια
εμψύχωσης». Στο Κωτόπουλος, Τρ. & Νάνου, Β.(επιμ). Πρακτικά 2ο Συνέδριο
Δημιουργικής Γραφής., τομ. Α. σ.σ 762-780. Διαθέσιμο στο :
http://cwconference.web.uowm.gr/archives/2nd_cw_conference_volume_1.pdf
Ιωακειμίδου Χρ. (2009). Η Δημιουργική Γραφή στο Νέο Πρόγραμμα Σπουδών
Λογοτεχνίας της Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου και το «δίλημμα» της ενσωμάτωσης
ή της αυτονόμησης. Το παράδειγμα της Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας. Διαθέσιμο στο
http://cwconference.web.uowm.gr/archives/1st_conference/iwakeimidou_article.pdf
Δραστηριότητες
Ατομική εργασία
Μονάδες: 30 (30% του τελικού βαθμού)
Με βάση τα αναγνώσματα (βασικό εγχειρίδιο και υποστηρικτική βιβλιογραφία) που
συνοδεύουν κάθε ενότητα και εφόσον συγκροτήσετε το θεωρητικό σας εργαλείο για τη
διδακτική της λογοτεχνίας υιοθετώντας και δηλώνοντας τη θεωρία ή διδακτικό
μοντέλο προσέγγισης κειμένου, να προχωρήσετε στον σχεδιασμό διδακτικής
προσέγγισης ενός κειμένου δικής σας επιλογής (είτε πεζού είτε ποιήματος) και για
οποιαδήποτε βαθμίδα εκπαίδευσης. Το κείμενο μπορεί να είναι Έλληνα δημιουργού ή
σε μετάφραση (διήγημα, εφηβικό μυθιστόρημα, εικονογραφημένο βιβλίο…), που όμως
να έχει εκδοθεί από το 2010 και μετά. Η προσέγγιση να έχει στόχο την ανάδειξη του
πολιτισμικού και κριτικού γραμματισμού, ή την ενσυναίσθηση/αυτοαντίληψη.
Σε κάθε διδακτική προσέγγιση/πρόταση να είναι ξεκάθαροι οι στόχοι εφαρμογών και
ο σχεδιασμός βήμα-βήμα. Να αναπτύξετε τουλάχιστον 3 δραστηριότητες. Θα
αναγράφεται επίσης η μέθοδος που θα ακολουθήσετε (μαθητοκεντρική, ή άλλος τύπος
κ.λπ.). Οι προτάσεις σας να στηρίζονται σε σύγχρονες λογοτεχνικές θεωρίες π.χ.
L.Rosenblatt και με βάση το πρόσφατο αναλυτικό πρόγραμμα του Υπουργείου για
κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης.
Το κείμενο που θα επιλέξετε θα το ενσωματώσετε στο Παράρτημα της εργασίας σας
(η έκτασή του δε θα προσμετρηθεί στις 3000 λέξεις της εργασίας). Εάν το κείμενο
διατίθεται σε κάποιον ιστότοπο, απλά θα τον σημειώσετε χωρίς να παραθέσετε το
κείμενο.
Η εργασία θα αποτελείται από δύο μέρη. Ένα εισαγωγικό (π. σύντομο) στο οποίο θα
αναφέρετε το μοντέλο διδακτικής που υιοθετείτε και τους λόγους επιλογής αυτής της
θεωρίας/μοντέλου και στο δεύτερο (εκτενέστερο), στο οποίο θα αναπτύξετε αναλυτικά
τον σχεδιασμό, την εφαρμογή/διδακτική πρόταση.
Η βιβλιογραφία στο τέλος της εργασίας και πριν το Παράρτημα(εφόσον υπάρχει)θα
είναι με βάση το σύστημα APA.
• Μικρότερος αριθμός βιβλιογραφικών αναφορών δώδεκα(12).
• Μέγεθος εργασίας: 3000 λέξεις(χωρίς τη βιβλιογραφία και το παράρτημα).
• Μέγεθος γραμματοσειράς 12
• Τύπος γραμματοσειράς Times N. Roman
• Διάστιχο 1,5
3. Τελική εξέταση
Η τελική εξέταση θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 09/01/23 – 29/01/23. Η ακριβής
ημερομηνία θα ανακοινωθεί αργότερα.