ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ

Χαν της Ισλανδίας ντεμπούτο με το μυθιστόρημα

Ωδές και Μπαλάντες Ποιητική συλλογή με την οποία αναγνωρίζεται σαν αξιόλογος λυρικός
ποιητής και τεχνίτης του στίχου/ Η ποίηση της εποχής εκείνης ήταν έντονα
ρομαντική, αλλά ρηχή και επιτηδευμένη. Ο Ουγκώ εγκατέλειψε τον παλιό
αυτό ποιητικό τύπο και με το δροσερό λυρισμό του, εγκαινίασε μία νέα
ποιητική τέχνη.
Μπυγκ Ζαργκάλ μυθιστόρημα
Θεατρικό έργο /είναι το έργο που του εξασφάλισε τον τίτλο του επαναστάτη του
ρομαντισμού και του ηγέτη των νεωτεριστικών τάσεων της τέχνης, σ' όλες τις
εκδηλώσεις. Στο μνημειώδη Πρόλογο του Κρόμγουελ ο Ουγκώ προτείνει στους
Κρόμγουελ συγχρόνους του δραματουργούς να απαλλαγούν από τις φόρμες, που επέβαλλε ο
γαλλικός θεατρικός κλασικισμός, εισάγοντας στη θεατρική τέχνη το ρομαντικό
δράμα. Έχοντας ήδη γνωρίσει το σαιξπηρικό έργο, τη γερμανική θεατρογραφία και τη
δραματουργία του Σλέγκελ (Schlegel) με τον πρόλογό του δίνει το έναυσμα μίας
πολύχρονης διαμάχης μεταξύ γαλλικού κλασικισμού και Ρομαντισμού. Επιπλέον με
τον Κρόμβελ εισηγείται ένα υπόδειγμα σύγχρονου ιστορικού δράματος, που
υπακούει στη σαιξπηρική τεχνική.
Ανατολίτικα ένα από τα πιο αξιόλογα έργα του, εμπνευσμένο από την Ελληνική Επανάσταση του
1821. Ο φιλελληνισμός του Ουγκώ, που φανερώνεται με το έργο αυτό, παρέμεινε
θερμός και αγνός και δεν άφησε ευκαιρία, από το 1821 μέχρι την Κρητική
Επανάσταση του 1866, να εκδηλώνεται σαν ιερό σύμβολο της θρησκείας του που
λεγόταν Ελευθερία.
Ερνάνης θεατρικό
Η Παναγία των
Παρισίων
Ναπολέων ο Στη διάρκεια της εξορίας του δημοσίευσε δύο πολιτικά μανιφέστα ενάντια
Μικρός /Επιστολές στον Ναπολέοντα Γ’
στο Λουδοβίκο
Βοναπάρτη
Η ιστορία ενός αναφορικά με τα γεγονότα της εποχής
εγκλήματος
Τιμωρίες Ποιητική συλλογή - όπου με λυρισμό επαγγέλλεται το θρίαμβο της
παγκόσμιας δημοκρατίας.
στο πρώτο μεν πραγματεύεται το πρόβλημα του Κακού και στο δεύτερο το
Το Τέλος του πρόβλημα του Απείρου. Και τα δύο εκδόθηκαν μεταθανάτια και έχουν τη
Σατανά /Θεός μορφή αποκαλυπτικών οραμάτων κινούμενα από τη λανθάνουσα τάση του
Ουγκώ για ποίηση σε φόρμα ενόρασης. Στη διετία της παραμονής του στο
Τζέρσεϋ μυήθηκε στον πνευματισμό (επικοινωνία με νεκρούς), κατατρύχεται
από την εμμονή του θανάτου και τον απασχολούν τα μυστήρια της ψυχής
και του κόσμου.
Στο νησί Γκέρνσεϋ- Εκεί, στρεφόμενος από τη μεταφυσική αναζήτηση στην
Ο Θρύλος των ανθρώπινη εποποιία, συγγράφει την ποιητική συλλογή Ο Θρύλος των
Αιώνων Αιώνων και ολοκληρώνει το αριστούργημά του Οι Άθλιοι
Οι Άθλιοι, που άμα τη εκδόσει τους σαγήνευσαν τα λαϊκά στρώματα,
θεωρήθηκαν ως το πρώτο μοντέρνο μυθιστόρημα και χαρακτηρίστηκαν σαν
κοινωνικό ευαγγέλιο των ηθικών και πολιτικών αρετών και φραγγέλιο των
Οι Άθλιοι, 1862 κακιών της τότε αστικής κοινωνίας. Σε αυτό το έργο, το οποίο δουλεύει
περίπου από το 1828, ο Ουγκώ αποτυπώνει μισό αιώνα γαλλικής ιστορίας.
Αποτελεί μία επική τοιχογραφία των μεγάλων γεγονότων της Γαλλίας
συνδυαζόμενων με την ιστόρηση ενός μεγάλου έρωτα. Ο Ουγκώ
χρησιμοποίησε μερικές από τις δικές του περιπέτειες στην κατασκευή του
πλαισίου αυτού ο βιβλίο δεν ενθουσίασε τον κύκλο των διανοουμένων
ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ

κριτικών, ενώ περιελήφθη από τον Πάπα Πίο ΙΔ’ στον κατάλογο των
απαγορευμένων βιβλίων. Εντούτοις, το έργο αυτό εξάπλωσε σε όλο τον
κόσμο τη φήμη του Ουγκώ. "Οι σελίδες του αποτελούν λυρικές εποποιΐες
πρωτογενούς φύσεως" έγραψε ο μεγάλος ποιητής Κωστής Παλαμάς.

ΡΗΣΕΙΣ

Δεν είναι τίποτα να πεθάνεις. Είναι τρομακτικό να μη ζεις.

Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή.

Η μεγαλύτερη ευτυχία στη ζωή είναι η πεποίθηση ότι μας αγαπούν.

Αγάπη είναι ο ασπασμός των αγγέλων προς τ’ άστρα

Η κοινωνία προετοιμάζει το έγκλημα. Ο εγκληματίας το διαπράττει

Η αντιξοότητα δημιουργεί ανθρώπους και η ευημερία δημιουργεί τέρατα.

Τίποτε δεν μπορεί να αντισταθεί σε μια ιδέα που έχει έρθει η ώρα της.

Σ' αυτόν τον κόσμο υπάρχει μόνο ένα πράγμα στο οποίο πρέπει να υποκλινόμαστε, η μεγαλοφυΐα, και ένα
πράγμα στο οποίο πρέπει να πέφτουμε στα γόνατα, η καλοσύνη

Άλλαζε απόψεις, αλλά κράτα τις αρχές σου. Άλλαζε τα φύλλα, αλλά κράτα άθικτες τις ρίζες.

Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν μια βιβλιοθήκη, όπως οι ευνούχοι έχουν ένα χαρέμι.

Ακόμα και η πιο σκοτεινή νύχτα θα τελειώσει και ο ήλιος θα ανατείλει ξανά.

Η συνήθεια είναι το εκτροφείο των σφαλμάτων.

Τα μικρότερα μυαλά έχουν τις μεγαλύτερες προκαταλήψεις.

Άραγε ποιας πεταλούδας είναι η κάμπια αυτή η γήινη ζωή μας;

Για να είσαι ελεύθερος, πρέπει να μάθεις να είσαι φτωχός

Θεατρικά έργα

 Ινέ ντε Καστρό Inez de Castro (1820)

 Κρόμγουελ Cromwell (1827)
 Ερνάνης Hernani (1830)
 Μαριόν Ντελόρμ Marion Delorme (1831)
 Ο Βασιλιάς διασκεδάζει Le Roi s'amuse (1832)
 Λουκρητία Βοργία Lucrèce Borgia (1833)
 Μαρία Τυδώρ Marie Tudor (1833)
 Άγγελος, ο τύραννος της Πάδουας Angelo, tyran de Padoue (1835)
 Ρουί Μπλα Ruy Blas (1838)
 Οι Στρατιωτικοί Διοικητές Les Burgraves (1843)
ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ

 Τορκουεμάδα Torquemada (1882)

 Το Θέατρο στην ελευθερία Théâtre en liberté (1886)
 Αμοιβή Χίλια Φράγκα Mille Francs de récompense (1934)

Μυθιστορήματα

 Χαν της Ισλανδίας Han d'Islande (1823)

 Βουγ Ζαργκάλ Bug-Jargal (1826) Ο Βουγ-Ζαργάλ, το νεανικό μυθιστόρημα του Ουγκώ, μας
μεταφέρει σε μία εποχή μακρινή και ταυτόχρονα διαχρονική καθώς πολλά άλλαξαν από τότε αλλά και
πολλά παρέμειναν τα ίδια. Η δουλεία, όνειδος στην ιστορία του ανθρώπινου γένους, η καταπίεση των
λευκών στους μαύρους που ξεριζώθηκαν βίαια από τις μακρινές πατρίδες τους για να μεταφερθούν
στο «Νέο Κόσμο», οι επαναστάσεις για την ανάκτηση της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας των
σκλάβων καθώς και η φιλία ανάμεσα στο λευκό και στο μαύρο, δημιουργούν ένα σκηνικό φανταστικό
και ταυτόχρονα πραγματικό που ξετυλίγεται ολοζώντανο μπροστά στα μάτια και στη φαντασία του
αναγνώστη.
 Η Παναγία των Παρισίων Notre-Dame de Paris (1831)
 Η Τελευταία Μέρα ενός Κατάδικου Le Dernier Jour d'un condamné (1829)
 Κλοντ Γκε Claude Gueux (1834) Δύο νουβέλες του Βίκτωρα Ουγκώ που ουσιαστικά συνιστούν
μανιφέστο για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Δύο έργα μιας κολοσσιαίας λογοτεχνικής μορφής
που μας επιτρέπουν να χτίσουμε στο μυαλό μας το περιβάλλον και τις συνθήκες του δικαστικού
συστήματος στη Γαλλία του Ναπολέοντα. Να νιώσουμε την υγρασία των κελιών, τα άδεια βλέμματα
των δικαστών και την κοφτερή λάμα στα χέρια του δήμιου που τη δοκιμάζει.
 Οι Άθλιοι Les Misérables (1862)
 Οι Εργάτες της Θάλασσας Les Travailleurs de la mer (1866) είναι ένα μυθιστόρημα που
εκδόθηκε το 1866, κατά την διάρκεια της εξορίας του συγγραφέα στο νησί του Guernesey. Πρόκειται
για ένα βιβλίο το οποίο υμνεί την τεχνολογική πρόοδο της εποχής. Το μυθιστόρημα αφηγείται τη
δημιουργία του πρώτου ατμόπλοιου στη θάλασσα της Μάγχης, στα αφιλόξενα βράχια του νησιού
όπου ο συγγραφέας (Βίκτωρ Ουγκό)είναι εξόριστος.

Ο Άνθρωπος που γελά L'Homme qui rit (1869) Ο τίτλος απο μόνος του είναι αρκετά εύθυμος,μέσα
του,όμως,κρύβει μια απελπισία και μια σκοτεινιά.Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τον τίτλο τραγικά ειρωνικό για τον
πρωταγωνιστή του βιβλίου.Αυτός ακούει στο όνομα Γκουινπλέιν και παρακολουθούμε την ζωή του απο τα 10 του χρόνια έως
την ενηλικίωσή του.Το αγόρι αυτό,σε τούτη την τρυφερή ηλικία εγκαταλείπεται απο μια ομάδα ανθρώπων σε μια μοναχική ακτή
εν τω μέσω μιας φοβερής χιονοθύελλας.Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι και γιατί εγκαταλείπουν το αγόρι στην τύχη
του,στελνοντάς το,ουσιαστικά,να βρει το θάνατο;Το παιδί,παρά την μοναξιά και την εγκατάλειψη επιβιώνει και σαν να μην
έφταναν όλα αυτά στην πορεία του προς το άγνωστο ανακαλύπτει ένα μωρό,ένα κοριτσάκι,που η μητέρα του πέθανε στην
προσπάθεια της να επιβιώσει στο κρύο και στον χιονιά.Ο Γκουινπλέιν το περιμαζεύει και το ζεσταίνει μέσα στο μοναδικό του
πανωφόρι.Τώρα πρέπει να επιζήσουν και οι δύο...Θα τα καταφέρουν;Γιατί,όμως,το αγόρι αυτό είναι ο άνθρωπος που
γελά;Γιατί έτσι το παραμόρφωσαν κάποιοι προορίζοντας το για γελωτοποιό,χαράζοντας του,μια για πάντα το πρόσωπο σε μια
μορφή τζόκερ.Η μορφή αυτή θα τον ακολουθεί για πάντα.Όταν ο Ούρσους,ο περιπλανώμενος φιλόσοφος,όπως
αυτοαποκαλείται,μαζεύει τα δύο παιδιά και τα ανατρέφει δημιουργεί ένα θίασο και δίνει παραστάσεις βγάζοντας λεφτά για να
επιβιώσουν.Το κοριτσάκι που έχει μεγαλώσει πια,όπως και

Γκουινπλέιν,έχει κι εκείνο τη δική του ιδιαιτερότητα.Η Ντέα,γιατί αυτό είναι το όνομά της,είναι ένα αιθέριο πλάσμα,άλλα τυφλη
απο μωρό.Τα δύο παιδιά ερωτεύονται.Ο Γκουινπλέιν αγαπά τη Ντέα και για εκείνη ο Γκουινπλέιν γίνεται το φως της.Φαίνονται
πολύ ευτυχισμένοι.Θα κρατήσει,όμως,αυτή η ευτυχία,όταν μετά απο κάποιο σημαδιακό γεγονός,πάρουν τα μυαλά του
Γκουινπλέιν αέρα και κάποιες άσχημες συμπτώσεις τους χωρίσουν;

Πέρα,όμως απο τη βαθιά συγκινητική υπόθεση,το βιβλίο αυτό του Ουγκό στέκει και σε άλλα ζητήματα,όπως στη υπερβολή της
αριστοκρατικής τάξης της Αγγλίας του 17ου και του 18ου αι.Ο Λόρδος,σε εκείνα τα χρόνια,είναι Θεός,κανένας και τίποτα δεν
τον αγγίζει και δεν μπορεί να τον βλαψει σε αντίθεση με τους φτωχούς που καταπατώνται καθημερινά στην προσπάθεια τους να
επιβιώσουν.Είναι καυστικός προς την ανώτερη τάξη με τις πολυτέλειες και τις άσκοπες σπατάλες της και ώρες ώρες,καθώς
εξελίσσεται η ιστορία ξεφεύγει απο την πλοκή και περιγράφει ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα της εποχής,τα οποια όμως έχουν
άμεση και απόλυτη σχέση με το θέμα του βιβλίου.
ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ

 Ενενήντα τρία Quatre-vingt-treize (1874) Ενενήντα τρία είναι μια χρονολογία, το 1793. Τέσσερα χρόνια
μετά την αστική γαλλική επανάσταση, στιγμή κατά την οποία η κατάσταση δεν είχε ακόμη οριστικοποιηθεί, ως
προς την επικράτηση της εξουσίας της αστικής τάξης, της επικράτησης της δημοκρατίας όπως την ονόμαζαν. Ο
Βίκτωρ Ουγκό, όντας συνειδητά ενταγμένος με το μέρος της προόδου, αναφέρεται στη συγκεκριμένη περίοδο,
γράφοντας το συγκεκριμένο έργο ογδόντα χρόνια μετά, σε μια εποχή λίγο μετά το 1870, εποχή του
Γαλλοπρωσικού Πολέμου και της Κομμούνας, που ως τελικό αποτέλεσμα είχε την οριστική εγκαθίδρυση και
εδραίωση της αστικής δημοκρατίας ή της αβασίλευτης, όπως επίσης την ονόμασαν. Σε μια περίοδο που η
εργατική τάξη βγήκε στο προσκήνιο των κοινωνικών εξελίξεων ως τάξη για τον εαυτό της, αλλά που αντικειμενικά
δεν μπορούσε να κάνει το άλμα για τη δική της κοινωνία. Εποχή που άρχισε η αστική τάξη να εδραιώνεται και στη
Γαλλία, αλλά και στη Γερμανία. Αυτό το τελευταίο επηρέασε τον Ουγκό, αφού η ανακήρυξη του Πρώσου Κάιζερ σε
Γερμανό Κάιζερ έγινε μέσα στις ίδιες τις Βερσαλλίες, με την ήττα του γαλλικού έθνους στο Γαλλοπρωσικό Πόλεμο.
Ζήτημα που έθιγε τον εθνικό εγωισμό μεγάλης μερίδας των Γάλλων διανοούμενων, που ταυτίζουν τον
πατριωτισμό με τον εθνικό εγωισμό, όταν αυτή η ήττα αποτέλεσε παράγοντα ενίσχυσης των αστών γενικά. Απ'
αυτή την άποψη ο Ουγκό, σ' αυτό το έργο του (εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»), επιστρέφει στο ένδοξο παρελθόν της
Γαλλικής Επανάστασης του 1789, ως ορόσημο του τέλους του προηγούμενου αιώνα. Και αποτυπώνει τα γεγονότα
της περιόδου από ανθρωπιστική, αλλά και ρεαλιστική σκοπιά.

Ποιητικές συλλογές

 Διάφορες Ωδές και ποιήματα Odes et poésies diverses (1822)

 Νέες Ωδές Nouvelles Odes (1824)
 Ωδές και Μπαλάντες Odes et Ballades (1826)
 Τα Ανατολίτικα Les Orientales (1829)
 Φθινοπωρινά Φύλλα Les Feuilles d’automne (1831)
 Τραγούδια του Δειλινού Les Chants du crépuscule (1835)
 Εσωτερικές Φωνές Les Voix intérieures (1837)
 Ακτίνες και Σκιές Les Rayons et les ombres (1840)
 Τιμωρίες Les Châtiments (1853)
 Ενατενίσεις Les Contemplations (1856)
 Πρώτη σειρά του Θρύλου των Αιώνων Première série de la Légende des Siècles (1859)
 Τραγούδια του δρόμου και του δάσους Les Chansons des rues et des bois (1865)
 Το Φοβερό Έτος L'Année terrible (1872)
 Η Τέχνη να είσαι παππούς L'Art d'être grand-père (1877)
 Νέα σειρά του Θρύλου των Αιώνων Nouvelle série de la Légende des Siècles (1877)
 Θρησκείες και Θρησκεία Religions et religion (1880)
 Οι Τέσσερις Άνεμοι του Πνεύματος Les Quatre Vents de l'esprit (1881)
 Ολοκληρωμένη έκδοση του Θρύλου των Αιώνων Série complémentaire de la Légende des
Siècles (1883)
 Το Τέλος του Σατανά La Fin de Satan (1886)
 Άπαντα Ποιητικά Toute la Lyre (1888)
 Θεός Dieu (1891)
 Νέα έκδοση των Ποιητικών Απάντων Nouvelle série de Toute la Lyre (1893)
 Τα Ολέθρια Χρόνια Les Années funestes (1898)
 Τελευταία Δέσμη Dernière Gerbe (1902)
 Ωκεανός. Πέτρινη Σωρός Océan. Tas de pierres (1942)