ΣΤΟΧΟΣ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑΧΕΙΑ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ

ΟΙ ΣΥΓΚΥΡΙΑΚΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Προσφάτως, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου

Δικαιοσύνης, υπό τον τίτλο: «Τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής
Δικονομίας».

Με μια πρώτη ανάγνωση της υπό διαβούλευση πρωτοβουλίας και με την επιφύλαξη
αλλαγών και τροποποιήσεων που πιθανόν να λάβουν χώρα, διαφαίνεται ότι οι
προτεινόμενες τροποποιήσεις κινούνται στο πλαίσιο αυστηροποίησης : αφενός μεν του
πλαισίου των ποινών για συγκεκριμένα εγκλήματα (ανθρωποκτονίας, θανατηφόρου
βιασμού, βαριάς σωματικής βλάβης) , αφετέρου δε, της υφ΄ όρων απολύσεως για τα
εγκληματα για τα οποία προβλέπεται πρόσκαιρη κάθειρξη. Στο ίδιο πλαίσιο
αυστηροποίησης κινούνται και οι προτεινόμενες διατάξεις που αφορούν την επαναφορά
και την διεύρυνση του αξιοποίνου στα αδικήματα του εμπρησμου, της πλημμύρας κ.ο.κ.

Καθίσταται σαφές επομένως από το πλέγμα των προτεινόμενων διατάξεων, ότι οι

τροποποίησεις που τίθενται προς διαβούλευση απηχούν σε μεγάλο βαθμό και έχουν
επηρεαστεί από τις συνθήκες που έχει δημιουργήσει η κοινωνική συγκυρία, η προβολή και
μεγάλη συζήτηση των εγκλημάτων ιδιαίτερης ποινικής απαξίας (άλλως ιδιαίτερα επαχθή
εγκλήματα). Σημειώνεται ωστόσο, ότι ο Ποινικός Κώδικας τροποποιήθηκε εκ βάθρων με τον
Ν. 4619 το έτος 2019, για την δε τροποποίηση αυτή συστάθηκε πληθώρα
νομοπαρασκευαστικών επιτροπών οι οποίες και επεξαργάστηκαν τις μεταρρυθμίσεις για
πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, πλέον των 15 ετών. Οι δε νέες τροποποιήσεις που έχουν
τεθεί σήμερα σε δημόσια διαβούλευση, απηχούν συμπεράσματα νομοπαρασκευαστικής
επιτροπής που συστήθηκε μόλις το 2020.

Η σημασία του ποινικού κώδικα για το κράτος δικαίου και για την τήρηση των θεσμικών
εγγυήσεων του Συντάγματος, είναι τέτοια, που επιβάλλει οποιαδήποτε τροποποίηση να
λαμβάνει χώρα με γνώμονα την ουσιαστική απονομή της δικαιοσύνης αφενός και την
αποτελεσματική επιβολή της με διαφάνεια και ταχύτητα αφετέρου. Οι δε επιμέρους
αποσπασματικές τροποποιήσεις που υπαγορεύονται πολλές φορές από την κοινωνική
συγκυρία, αφενός μεν πλήττουν την ποινική δικαιοσύνη η οποία έχει κεφαλαιώδη σημασία
και δεν είναι δυνατόν να τροποποιείται σύμφωνα με τις περιστάσεις, αφετέρου δε συχνά
δημιουργούν ανασφάλεια δικαίου, δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα από αυτά
που τελικά καλείται να λύσει.