Geschiedenis aantekeningen 4ab 2kw 1e rep 2023

Hoofdstuk 2 – Slavernij wereldwijd in verleden en heden

Verklaar de title: Slavernij wereldwijd in verleden en heden !
o Wereldwijd – kwam en komt voor over de hele voor.
o Verleden en Heden – Slavernij kwam zowel vroeger als nu voor.

SLAVERNIJ
 Sranang-tongo  Verzet  Tegenstrijd
1. Actief verzet  Waarneembaar
2. Passief verzet  Verborgen
 Kolonie  Marron  wegelopen vee
 Contractarbeiders  Mishandeling
 Schepen  Mulatten
 Brandmerken  Onmenselijk (Dehumaan)
 Basjas  Tot slaafgemaakte met een  Futu boi  Een tot slaafgemaakte die
hogere positie die de andere tot bleef aan de voeten van zijn of haar
slaafgemaakte moisten straffen. meester en alles moest doen voor ze.
 Plantages  Discriminatie
 Europeanen / Kolonisten  Tot slaafgemaakten
 Afschaffing (Emancipatie)  WIC  West Indische Companie
 Staatstoezicht  Slavenhandel

Slavernij  Elke vorm van gedwongen arbeid, waarbij er sprake is van lichamelijke (fysieke) en
geestelijke (Psychische) onderdrukking.
o Opmerking: Het verschijnsel Slavernij is heel oud, wij weten niet hoe oud. In de oudste
geschreven teksten komen wij slavernij tegen, denk maar aan de Bijbel  De Joden waren
tot slaafgemaakten van de Egyptenaren. (De meeste volkeren hebben wel een of meerdere
vormen van slavernij gekend.
Waarom zeggen we tot slaafgemaakten en geen slaven? Omdat…..
1. Een ieder wordt geboren als een vrij mens, men wordt tot slaaf gemaakt.
2. Men er niet zelf voor heeft gekozen om ‘slaaf’ te zijn.
Rechten  Alles wat een mens toekomt.
Plichten  Alles dat je moet doen, vb belasting betalen.
Uit welke talen bestaat Sranang-tongo? Spaans, portugees, engels, afrikaans
Kenmerken van de Slavernij:
1. Elke vorm van gedwongen arbeid. 2. De persoonlijke vrijheid wordt
beperkt.
3. De tot slaafgemaakte heeft geen 4. De tot slaafgemaakte verricht
werkkeuze. Zware arbeid in een
ondergeschikte positie.
5. De opbrengsten zijn bestemd voor 6. De wil van de tot slaafgemaakte
de superieuren. speelt nauwelijks een rol.
7. Tot slaafgemaakten zijn wat hun 8. De tot slaafgemaakte is
rechtspositie betreft, niet gelijk (privé)bezit van de eigenaar.
aan andere burgers => Tot
slaafgemaakten hadden geen
rechten, alleen plichten.
9. De tot slaafgemaakte bezat/ bezit 10. De tot slaafgemaakte wordt
geen recht. meestal niet betaald.
11. De tot slaafgemaakte kon/ kan 12. Er is sprake van lichamelijke
niet zelf een beroep uitkiezen. (fysieke) en geestelijke
(psychische) onderdrukking.

Slavenhandel  Het kopen en verkopen van tot slaafgemaakten (Engeland schafte de

slavenhandel op 1 januari 1808 af).
Ras  Een groep mensen die gemeenschappelijke (dezelfde) fysieke (uiterlijke) kenmerken
vertoont. Hierin zijn allerlei sociale en culturele kenmerken verbonden, zoals: taal, godsdient,
nationaliteit.
Rassendiscriminatie  Wanneer een ras zijn eigen uiterlijk en cultuur als superieur beschouwt
boven die van een ander ras.
Marronage  Het in opstand komen en het vluchten uit slavernij. (Actief verzet)
Marron  weggelopen tot slaafgemaakte. Het woord is afkomstig van het spaanse woord
Cimarrones  Weggelopen vee.
Abolitionisten  Mensen die opkwamen voor de afschaffing van de slavenhandel en de
slavernij.
Abolistionisten:
1. William Pitt
2. Adam Smith
3. William Wilberforce
4. Harriet Beecher Stowe Zij schreef het boek getiteld: Uncle Tom’s cabin => De negerhut
van oom Tom
Opmerking: Vroeger was slavernij een normale zaak, en ook geen onderwerp waarover er
gediscusieerd werd.
Als wat zag men tot slaafgemaakte vroeger? Men zag een tot slaafgemaakte als een ding, dat
verhandeld kon worden.
Wat gebeurde er met gevluchte tot slaaf gemaakte? Was de tot slaafgemaakte gevlucht, dan
werd deze gestraft. Vaak genoeg werden voor andere tot slaafgemaakte gestraft als waarshuwing
wat het gevolg was als ze zouden vluchten.
Opmerking: In sommige gevallen, dit kwam sporadisch voor, kon de tot slaafgemaakte een
‘vrij’ mens worden.
Vormen van slavernij:
1. Volledige slavernij
2. Lijfeigenschap  Alleen jouw lichaam behoort jou toe, al het andere is van de meester.
3. Contractarbeid  Arme ongeletterden (analfabeten) tekenden een contract, waarin zij
zich verplichten tegen vergoeding voor een aantal jaren te werken.
Analfabeet/ Ongeletterden  Iemand die niet kan lezen of schrijven.
Noem wat kenmerken van de volledige slavernij!
 De tot slaafgemaakte is het eigendom van de meester.
 De tot slaafgemaakte verricht elke vorm van lichamelijke en of geestelijke arbeid, zonder
vergoeding te ontvangen.
 Schuldslavernij is een vorm van volledige slavernij  Men verkocht zich zelf of zijn
kinderen om schulden af te lossen.
Noem wat kenmerken van de lijfeigenschap!
 De lijfeigene is erfelijk afhankelijk van de meester.
 Hij had een stuk grond van zijn meester ter beschikking en moest een deel van zijn oogst
afstaan.
 Hij moest allerlei belastingen betalen.
 Hij mocht zonder toestemming van zijn meester niet trouwen.
 Hij mocht zich niet elders vestigen, indien hij wenste te verhuizen, had hij toestemming
van zijn meester nodig.
 Na het overlijden van de lijfeigene, was de nalatenschap van de meester.
Noem wat kenmerken van de contract arbeid!
 De beloning was weinig.
 In het contract waren weinig rechten en veel plichten.
 Bij het niet nakomen van deze verplichten had je strafbepalingen  Poenale sanctie
Hoe kwam men aan de tot slaafgemaakten?
1. Krijgsgevangenen  Tijdens oorlogen werden mensen gevangen genomen om hun
overwinnaars te dienen.
2. Ontvoering  Men ging op slavenjacht.
3. Tot slaafgemaakten te kopen van een nabuurvolk.
4. Men verkocht zichzelf of de kinderen om schulden af telossen (denk aan
schuldslavernij).
Waar lieten de Europeanen plantages aanleggen? Op de eilanden in de Caraibische zee, in
Noord-amerika en aan de Noord- en westkust van Zuid Amerika.
Wat werd op deze plantages verbouwd? Suikerriet, koffie , cacao etc
Hoe kwamen de Europeanen aan arbeiders? Ze roofden miljoenen afrikanen uit de
kustgebieden van Afrika om deze als slaafgemaakten op plantages te laten werken.
Vanaf welk jaar kwam slavernij in SURINAME voor? Vanaf de 17e eeuw.
Waarom onstond er slavernij in SURINAME? Omdat de vraag naar tropische stapelgewassen
toe nam.
Hierdoor wilden vele Europeanen ook rijk worden door te verhandelen in deze gewassen
leg uit wat ze toen deden!! Vele Europeanen wilden rijk worden door te handelen in deze
landbouwgewassen. Zij vestigden zich dus in het Caraïbisch gebied om plantages aan te leggen
voor suiker, koffie, cacao en katoen. Maar zij moesten arbeidskrachten hebben om deze arbeid te
kunnen verrichten, vandaar dat er tussen 1600-1850 miljoenen mensen uit Afrika werden
gehaald om hier op de plantages als tot slaaf-gemaakten deze vorm van zware arbeid te
verrichten.
 Stapelgewassen / Stapel producten  Producten die je kunt opstapelen; deze zijn
niet aan bederf onderhevig, zoals: suiker, koffie, cacao, katoen en tabak.
Hoe werden de totslaafgemaakte ingedeeld? De tot slaafgemaakten werden in ons land
ingedeeld naar herkomst en woonplaats.
Indeling naar herkomst:
 Zoutwaternegers  Tot slaafgemaakten rechtstreeks uit Afrika afkomstig.
 Zoetwaternegers  Tot slaafgemaakten in ons land geboren.
Indeling naar woonplaats:
 Slaafgemaakten die woonden in de stad  huisslaafgemaakten,
ambachtslaafgemaakten.
 Slaafgemaakten die woonden op de plantages  huisslaafgemaakten,
ambachtslaafgemaakten en slaafgemaakten die op het veld werkten (veld
slaafgemaakten).
Ambacht  Een vak vb. Schoenmaker, bakker, metslaar
Opmerking: Veld slaafgemaakten hadden het het hardst.
Waarom werden de totslaafgemaakten gedwongen? De slaafgemaakten werden gedwongen
om onder zeer omstandigheden op de plantages te werken.
Opmerking: De tot slaaf gemaakte werden zowel lichaamlijk als geestelijk onderdrukt.
Hoe was slavernij in ons land en de overige delen van het Caraïbisch gebied? Ze hadden een
zeer wreed en onmenselijk karakter. Denk maar aan de wrede straffen die de blanken aan de
slaafgemaakten oplegden.
Wat waren enkele straffen die de tot slaafgemaakten kregen?
 Spaanse bok
 Armen en benen werden afgehakt
 Het doorknippen van de achillespees
 Nagels uit de vingers trekken
 Het laten ophangen in de zij aan een vleeshaak
 Het laten vastboeien aan enorme zware kettingen met ijzeren kogelballen
 Zweepslagen
 Radbraken
Waar speelde huids kleur een belangerijke rol? Bij de ongelijke behandeling van de tot
slaafgemaakten speelde kleur een belangrijke rol.
Leg uit! De tot slaafgemaakten met een lichtere huidskleur waren meestal huisbediende en
hadden een beter positie dan de tot slaafgemaakten die op het veld werken.
 Mulat  Een lind geboren uit een blanke en een zwarte.
Waar kwam deze voorkeurs behandeling tot uiting? Bij uitdeling van voedsel, huisvesting en
kleding.
Leg uit! De bevoorrechte groep tot slaafgemaakten kreeg meer voedsel, kleding en tabak dan
bijvoorbeeld de invalide tot slaafgemaakten .
Wat eiste de koloniale overheid van de plantage eigenaars? De koloniale overheid eiste van
de plantage-eigenaars dat zij aan hun tot slaafgemaakten kostgronden gaven waarop zij hun
eigen voedsel konden verbouwen.
 Hosselende tot slaafgemaakte  Niet alle plantages hadden voldoende kostgronden en de
tot slaafgemaakten hadden niet voldoende tijd om deze kostgronden te bewerken, daarom
gingen veel tot slaafgemaakten hosselen om in hun levensonderhoud te voorzien. Ze
kweekten bv kippen, eenden en verkochten die in parmaribo, op deze manier leidden zij een
iets beter leven.
Hoe konden tot slaaf gemaakten hun vrij heid krijgen?
1. Een blanke vader die zijn tot slaafgemaakte vrouw en kinderen vrijkocht. Zij kregen dan
een manumissiebrief  Vrijheids-brief
2. Tot slaafgemaakten konden geld sparen en zichzelf vrijkopen, dit kwam niet vaak voor en
was moeilijk te doen.
Opmerking: Ook al had een tot slaafgemaakte een manumissiebrief, dan kon hij/ zij weer
terugvallen in het systeem van slavernij. Bv. Als hij of zij hun exmeester zou tegen komen
opstraat en hem niet gelijk en als eerste zou groeten.
De koloniale overheid probeerde de vrijheid van de vrijgelatene langs wettelijke weg te
bemoeilijken. Dit gebeurde door:
1. Goedkeuring van manumissie door het Hof van Politie.
2. Een behoorlijk bedrag geld dat door de tot slaafgemaakte in landskas gestort moest
worden.
3. De plantage-eigenaar borg te laten staan voor het geval de vrijgelatene niet in zijn/ haar
eigen onderhoud kon voorzien.
4. Te stellen dat vanaf 1832 elke tot slaafgemaakte die werd vrijgemaakt, lid moest zijn van
een erkende erkgenootschap.
Ondanks de tot slaafgemaakten meer in aantal waren dan de blanken, hadden de blanken
een behoorlijke macht op hen. Dit lag aan het feit dat:
1. De tot slaafgemaakten werden onderdrukt  De plantage-eigenaren hadden veel rechten
en de tot slaafgemaakten hadden veel plichten.
2. Geweld als afschrikwekkend voorbeeld werd gebruikt  De wrede straffen geschiedden
in het openbaar en was voor een ieder zichtbaar, denk aan de Spaanse bok, het afhakken
van handen en voeten, radbraken.
Opmerking: De blanken hielden degelijk rekening met de massa van de tot slaafgemaakten en
waren vaak genoeg angstig.
Wat werd in de 18e en 19e eeuw beter? De controle van de overheid over de behandeling van
tot slaaf-gemaakten werd in de 18e en 19e eeuw beter, ook ongeschreven rechten van de tot
slaafgemaakten nam toe.
Wat was er begin van de slavernij? Die slaafgemaakten hadden begin van de slavernij
nauwlijks rechten. De koloniale overheid kwam met een aantal regels met betrekking tot
slaafgemaakten, vb. de plantage-eigenaren huiselijke juridisdictie bezaten  Dat zij op hun
plantages zelf rechter mochten spelen
De tot slaafgemaakten begonnen zich te verzetten tegen hun onderdrukking. Wij
onderscheiden daarbij twee (2) vormen van verzet, namelijk:
1. Actief of openlijk verzet  marronage (weglopen), brandstichting, vergiftigeging,
vermoorden, vernieling van suiker molens.
2. Passief of verborgen verzet  toneel, odo’s, tjoeri, dans, ziek spelen, vlechten van het
haar.
In welk jaar schaften engeland de slaven handel af en leg uit? 1 januari 1808 af, Het kopen
en verkopen van tot slaafgemaakten was ten strengste verboden.
Afschaffingen van de slavernij en slavenhandel:
Jaartal Gebeurtenis Kolonies of Opmerkingen
1833/ 1834 Engeland schafte de slavernij in haar kolonies af. Guyana
1848 Frankrijk schafte de slavernij in haar kolonies af. Frans-Guyana

1863 Nederland schafte de slavernij in haar kolonies af. Zij waren het wreedst voor
hun slaven, vele kolonien
bv suriname.
1865 VSA schafte de slavernij in haar land af. VSA was vroeger ook
kolonie van Engeland.
1886 Spanje schafte de slavernij in haar kolonies af.

Opmerking: Voor de afschaffing van de slavernij liggen er zowel interne als externe oorzaken
ten grondslag.
1. De interne oorzaken voor het afschaffen van de slavernij:
 Achteruitgang van de plantages
 Opstanden van de tot slaafgemaakten

2. De externe oorzaken voor het afschaffen van de slavernij:

 Het ontstaan van het kapitalisme  loonarbeid
 De Franse Revolutie  Leuze: Vrijheid, gelijkheid en broederschap
 De Industriële Revolutie  de overgang van handenarbeid naar machine-arbeid of de
overgang van het gebruik van handgereed-schap naar het gebruik maken van machines.
Adam Smith vindt dat de slavernij duurder is dan vrije arbeid, leg uit als het klopt of niet!
Eens, omdat je de slaafgemaakte moet onderhouden vanaf wieg tot het graf (baby tot dood),
terwijl vrije arbeiders hun eigen salaris ontvangen en zichzelf daarmee moet onderhouden.
De Industriële Revolutie is mede een oorzaak geweest dat de slavernij werd afgeschaft. Leg
uit! Eens, men zag at het werk met machines sneller en efficiënter was, je kon meer produceren
in een kortere tijd produceren.

Het monument kwakoe. Beschrijf!

Op de hoek van de zwarte hoven brug straat en de dr.Sophi redmond straat. De slavernij
in ons land werd op woensdag 1 juli 1863 afgeschaft. Dit staat bekend onder de noemer
emancipatie, Dag der vrijheden, Keti Koti. Het monument heet kwakoe omdat slavernij in
Suriname op een woensdag werd afgeschaft en kwakoe vertaald is woensdag.
Wat is met de Dr.Sophi redmond straat? Het is de langste straat van Paramaribo. Dr.Sophi
redmond was de eerste zwarte vrouwlijke arts in Suriname, vaak genoeg hielp ze mensen zonder
vergoeding te vragen.
Hoelang was een contract van een contract arbeider? 5 jaar.
Wat gebeurde er na de afschfefing van de slavernij in suriname? In de 19e eeuw ontstond er
in de amerikas en het caraibisch gebied een andere vorm van slavernij namelijk contract
arbeider.
Wat gebeurde er hierna? Arme bewoners uit azie sloten een contract, zij werde als goedkope
arbeiders in allerlei sectoren te werk gesteld. Onderstaande tijdijn contractarbeiders

20 oktober,1853 5 juni, 1873 9 augustus, 1890

Chinezen Brits Indiers Uit Brits Indie Javanen
Uit Java 1e schip Lalarookh Uit Indonesie
Laatste schip Deva

Wat gebeurde er in de 20e eeuw? Elke vorm van slavernij werd verboden. De volkenbond en
verenigde naties betseeden in de 20 ste eeuw aandacht om slavernij wereldwijd afteschaffen
Opmerking: Toch zijn er nog steeds mensen die in een toestand van slavernij leven.
Wat gebeurde er na de Eerste Wereldoorlog ? Na 1919 werd een conventie aangenomen,
waarbij men zou streven slavernij in al haar vormen te bestrijden.
Wat gebeurde er na de Tweede Wereldoorlog in 1948 ? Er werd in 1948 door de Verenigde
Naties de Universele Verklaring voor de rechten van de mens aangenomen  streven naar de
afschaffing van de slavenhandel en slavernij.
Opmerking: Toch is er nog steeds sprake van slavernij!
Volkenbond  Leek of Nations

Onder de moderne vormen van slavernij vallen:

1. Knechtschap vanwege schuld:
 Komt voor in arme landen  Gezinnen zijn zo arm, zij nemen een lening en betalen die
terug met arbeid.
 De gezinsleden moeten hun hele leven hiervoor werken.
 Zij kunnen niet weggaan totdat de schuld is afgelost.
 De volgende generatie erft de schuld.
 Er is hier sprake van lijfeigenschap.
2. Rechteloosheid van Inheemse volkeren: vb. Stuwmeer, saramacaanse dorpen moesten
verhuizen voor de aanleg van de dam.
 is de gedwongen verhuizing van groepen Inheemse volkeren uit hun waardevolle
gebieden.
3. Handel in vrouwen:
 grote groepen vrouwen uit arme landen worden onder valse voorwenselen naar West-
Europese landen gelokt en belanden in de prostitutie.
4. Exploitatie van kinderen:
a. Kinderarbeid, er is grote vraag naar kinderarbeid, omdat: het goedkoop is.
 zij volgzamer zijn en bang zijn om te klagen.
 kleine vingers bepaalde werkzaamheden verrichten waar volwassen moeite mee hebben.
b. Gedwongen rekrutering van kinderen in militaire dienst: Niet in Suriname
 komt voor in landen waar er oorlog is.
 de kinderen worden gemarteld en als krijgsgevangenen gehouden.
c. Seksuele exploitatie
 zowel jongens als meisjes worden ontvoerd voor pornografie.  Seksuele filmpjes.
 in veel landen wordt kinderprostitutie gebruikt om toerisme te bevorderen.
d. Verkoop van kinderen:
 kinderen uit arme gezinnen of straatkinderen worden verkocht voor seksuele exploitatie,
orgaantransplantatie, als drugskoerier enz.
Drugskoerier  Iemand die drugs transporteerd
Pooier  Pimp  Een baas van een hoer