Slaven in de landbouw

Opdracht 1
Lees de tekst. (1 persoon leest voor)
Teken de Romeinse boerderij aan de hand van de omschrijving in de tekst.

Latifundium
Een latifundium, een kenmerkende Romeinse boerderij, was een groot
landgoed dat werd beheerd door een welgestelde landeigenaar. Hij stond
bekend als de ‘pater familias’. Het hoofdgebouw van de villa was
doorgaans een eenvoudige constructie van één of twee verdiepingen, vaak
gemaakt van baksteen of hout. Het dak was bedekt met riet of tegels. Deze
gebouwen bevatten ruimtes voor wonen, eten en slapen voor de eigenaar
en zijn familie, evenals mogelijk een binnenplaats of tuin voor ontspanning.
Naast het hoofdgebouw waren er op het terrein van het latifundium
verschillende bijgebouwen te vinden zoals schuren en opslagplaatsen. Hier
werden gereedschappen, zaden, voedsel en andere benodigdheden
bewaard die essentieel waren voor de landbouwactiviteiten.
Het grootste deel van het landgoed werd ingenomen door landbouwgrond.
Daar waren er verschillende gewassen verbouwd. Dit omvatte velden voor
granen zoals tarwe en gerst, wijngaarden voor druiven en olijfboomgaarden
voor olijven. Die droegen allemaal bij aan de voedselvoorziening en
economie van het landgoed.
Een kenmerkend aspect van het latifundium was de aanwezigheid van
slaven die het grootste deel van het arbeidsintensieve werk op het land
verrichtten. Deze slaven woonden vaak in eenvoudige hutten of barakken
op het terrein, gemaakt van materialen zoals hout, riet en leem.
Op het latifundium was er dagelijks veel werk op het land. Dat betekende
dingen doen zoals ploegen, zaaien, oogsten en voor dieren (varkens,
schapen en kippen) zorgen.
 Slaven in de bouwsector
Opdracht 2
1 persoon leest voor.
Beantwoord de vragen (in eigen woorden) in groep.

Slavernij in de bouwsector van het Romeinse Rijk

Slaven moesten verschillende taken uitvoeren in de bouwsector van het
Romeinse Rijk. Ze moesten stenen dragen, greppels graven, pijpen
plaatsen, timmerwerk en andere fysiek veeleisende werkzaamheden die
nodig waren voor de constructie van gebouwen, aquaducten, wegen en
andere infrastructuur. Hun rol was van onschatbare waarde voor het
voltooien van grootschalige projecten binnen het rijk, aangezien ze
goedkope arbeidskrachten waren die in grote aantallen beschikbaar waren
voor werk. Slaven waren in grote aantal beschikbaar door oorlogsbuit en
slavenhandel. Ze werden gedwongen lange uren te werken onder vaak
harde omstandigheden, waardoor ze essentieel waren voor het voltooien
van grootschalige bouwprojecten binnen het rijk.
Slaven werden over het algemeen slecht behandeld tijdens het
bouwproces. Ze werden vaak blootgesteld aan gevaarlijke
omstandigheden, ontvingen weinig of geen loon en kregen zelden
erkenning voor hun werk. Hun behandeling was vaak wreed en
onrechtvaardig, aangezien ze werden beschouwd als eigendom van hun
eigenaren en geen rechten hadden.
1. Wat voor soort werk moesten slaven doen in de bouwsector?

2. Waarom waren slaven belangrijk voor het bouwen van grote

projecten zoals aquaducten en amfitheaters?

3. Hoe kwam het dat slaven in grote aantallen beschikbaar waren?

4. Hoe werden slaven behandeld tijdens het bouwproces?

 Slaven in de mijnbouw en het huishouden
Opdracht 3
Lees de teksten en beantwoord de vragen in groep.

Slaven in de mijnbouw
‘… de slaven die betrokken zijn bij de werking van [de mijnen]
produceren voor de inkomsten van hun meesters in bedragen die
moeilijk te geloven is, maar zijzelf verslijten hun lichaam zowel
overdag als ‘s nachts tijdens het graven onder de aarde, en
sterven in grote aantallen vanwege de herhaalde ontberingen die
zij moeten doorstaan. Want hun wordt geen uitstel of pauze
gegund in hun werk, maar door de slagen van de opzichters
worden ze gedwongen de ernst van hun benarde situatie te
verdragen, gooien ze hun leven op deze ellendige manier weg
[…]; inderdaad is de dood in hun ogen meer te wensen dan het
leven, vanwege de omvang van de ontberingen die ze moeten
verdragen.’ – Diodorus Siculus 5.38.1

1. Waarom waren de slaven die in de mijnen werkten belangrijk

voor hun meesters?

2. Wat gebeurde er met de slaven die in de mijnen werkten?

3. Waarom denk je dat sommige slaven de dood verkozen boven

het leven?)
Slaven in het huishouden
‘Als we aanschuiven voor een banket, ruimt de ene slaaf het
gemorste eten op, een andere hurkt onder de tafel en raapt de
restjes van de dronken gasten op. Een ander snijdt de
onbetaalbare jachtvogels. Ongelukkige kerel, om alleen maar te
leven met het doel om dikke kapoenen correct te snijden. Een
ander, die de wijn schenkt, moet zich als vrouw kleden en
worstelen met zijn toenemende jaren; hij kan zijn jeugd niet
ontvluchten; hij wordt daarheen gesleept; en hoewel hij al de
figuur van een soldaat heeft verworven, wordt hij baardloos
gehouden doordat zijn haar wordt gladgestreken of bij de wortels
wordt uitgetrokken, en hij moet de hele nacht wakker blijven, zijn
tijd verdelend tussen de dronkenschap van zijn meester en zijn
lust; in de kamer moet hij een man zijn, op het feest een jongen.’
– Seneca, letter 47

1. Wat voor soort taken moesten de slaven uitvoeren tijdens een

banket?

2. Hoe voelden de slaven zich volgens de tekst over hun werk?

3. Waarom denk je dat de slaaf die wijn schonk eruitzien als een
vrouw?