Professional Documents
Culture Documents
Hitit Üni Çekme Basma Eğilme Deney Föyü PDF
Hitit Üni Çekme Basma Eğilme Deney Föyü PDF
425*306 Makine Mühendisliği Laboratuarı dersinde temel Makine Mühendisliği derslerinde görülen
teorik bilgilerin uygulamalarının yapılması amaçlanmaktadır. Deneysel çalışmalar, Ölçme Tekniği,
Malzeme Bilgisi, Mukavemet, Makine Dinamiği, Akışkanlar Mekaniği, Termodinamik ve Isı Transferi
gibi konuları içerir. Bir deney birden çok dersin konusunu kapsayan bilgileri gerektirebilir. Deneyler
gruplar halinde gerçekleştirilir ve grup çalışması esasına dayalıdır. Her deney için ayrı hazırlanacak
olan deney raporlarından elde edilecek notlar öğrencinin başarı notuna etki edecektir. Dönem başarı
notunun hesaplanmasında vize ve deney raporları %30, final ise %40 etkili olacaktır.
LABORATUAR DENEY ESASLARI VE KURALLARI
Deney raporlarının hazırlanmasında amaç öğrenciye rapor, makale veya bildiri yazma yeteneğini
kazandırmaktır. Raporlar hazırlanırken aşağıda belirtilen noktalara özen gösterilmelidir.
1. BAŞLIK SAYFASI
Her raporun ekte örneği sunulan bir başlık sayfası olmalıdır. Örnekte de görüldüğü üzere başlık
sayfası deney numarasını, deney adını, öğrenci grup numarasını, öğrencinin adını ve numarasını,
deney tarihini içermelidir.
2. ÖZET
Deneyin amacı, önemi, yöntemi, deney düzeneği ve sonuçlar kısaca bu kısımda ifade edilir. Özetin
uzunluğu 100 kelimeyi geçmemelidir.
3. GİRİŞ (veya TEORİ)
Deneye bağlı olarak rapor her iki bölümü de ayrı ayrı içerebilir. Çözülecek problemin açık ifadesi,
varsa literatürdeki çalışmaların kısa özeti, temel bağıntılar ve benzeri uygulamalar bu bölümde
ifade edilir.
4. DENEY DÜZENEĞİ
Deneyde ve ölçümlerde kullanılan düzenek ve cihazların tanımı, irdelenmesi, düzeneğin şematik
görünümü, cihazları imal eden firmaların adı ve cihazların tip veya modeli bu bölümde ifade edilir.
5. DENEY YÖNTEMİ
Ölçümlerin alınış şekli ve sayısı, deney planı, hesaplama yöntemi ve varsa elektrik devresi vb.
ayrıntılar bu bölümde ifade edilir.
6. SONUÇLAR
Elde edilen veya verilmesi uygun görülen sonuçlar tablo veya grafik şeklinde bu bölümde verilir.
Sonuçlarla ilgili yeterli bilgiler verilir ve açıklamalar yapılır.
7. SONUÇLARIN TARTIŞILMASI
Elde edilen sonuçların uygulanabilirliğinin tartışılması, sonuçların sayısal ve/veya analitik
sonuçlarla karşılaştırılması, bu konuda ileride yapılabilecek çalışmalar ile ilgili öneriler bu bölümde
yapılır ve hata hesaplamalarının sonuçları verilir.
8. FORMAT
Rapor A4 (210x197 mm) kâğıdına tükenmez veya dolmakalemle yazılmalıdır. İstenilen
kalitede kâğıt kullanılabilir. Yazı düzgün olmalıdır.
Kâğıdın sol ve üst kenarından 25 mm, sağ ve alt kenarından 20 mm boşluk bırakılmalıdır.
Şekil ve tablolar uygun biçimde numaralandırılmalıdır.
Grafikler ve şekiller kurşun kalemle düzgün biçimde çizilmelidir.
Sayfalar sağ alt köşede numaralandırılmalıdır.
Grafikler, tablolar ve şekiller ekte verilebilir. Rapor içerisinde bahsedilirken grafikler,
tablolar ve şekiller numaraları ile belirtilmelidir.
Kaynaklar “Sonuçların Tartışılması”ndan hemen sonra belirtilmelidir. Gerekli görülen
yerlerde kaynaklar köşeli parantez içindeki sayılarla belirtilmelidir.
ÇEKME DENEYİ
ÇEKME DENEYİ
Çekme deneyi sonucunda numunenin temsil ettiği malzemeye ait aşağıdaki mekanik
özellikler bulunabilir.
a. Elastisite modülü
b. Elastik sınırı
c. Rezilyans
d. Akma gerilmesi
e. Çekme dayanımı
f. Tokluk
g. % uzama
h. % kesit daralması
Çekme deneyine tabi tutulan numunenin yukarıda belirtilen özelliklerin sıhhatli bir şekilde
ortaya çıkarılabilmesi için, alındığı malzemeyi tam olarak temsil edebilmesi şarttır. Ayrıca şu
hususların bilinmesi de, sonuçların irdelenmesi bakımından gereklidir. [2]
Döküm
Kaynak
Sıcak dövme veya haddeleme
Soğuk dövme veya haddeleme
1) Numunenin baş kısımları: Yük tatbik edilmek için tutulan kısımlardır ve diğer bölgeye göre
daha büyük boyutludur.
2) Numunenin orta kısmı: Yük tatbik edildiğinde deformasyonun yer alması arzu edilen daha
küçük boyutlu bölgedir. Deney sonuçları bu kısımda yapılan ölçmelerle tespit edilir.
Numunenin bu kısmında, kesit ile uzunluk arasında belli bir ilişki vardır.
Yuvarlak Kesitli Basamaklı Çekme Numunesi
d 0 = Numune Çapı
d 2 = Basamak Kısmının Çapı = 1,2 d 0
d 1 = Baş Kısmının Çapı = 1,75 d 0
L v = İnceltilmiş Kısmın Çapı = L 0 + d 0
L 0 = Ölçü Uzunluğu = 5 d 0
L t = Toplam Uzunluk
h = Basamak Kısmının Uzunluğu = d 0
g = Baş Kısmının Uzunluğu = d 0 + 5 mm
Elastisite katsayısı (E): Gerilme (σ) ile gerinme (ε) arasındaki ilişkiyi belirleyen malzemenin temel
özelliği olan sabit.
σ = Eε
Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.
Akma Gerilmesi: Uygulanan çekme kuvvetinin yaklaşık olarak sabit kalmasına rağmen plastik şekil
değişiminin önemli ölçüde arttığı ve çekme diyagramının düzgünsüzlük gösterdiği gerilme değeridir.
Alüminyum alaşımlarında, akma gerilmesi diyagram üzerinde tam belirli olmadığından, Şekil 8’ deki
yöntem uygulanarak akma gerilmesi bulunur. Bu yönteme göre paralel doğrunun kestiği nokta
gerilme değerini verir.
Gerilme-gerinme diyagramı
Uzama (%): Son ölçü uzunluğu ile ilk ölçü uzunluğunun farkının ilk ölçü uzunluğuna oranının yüzde
olarak ifadesidir.
𝐿𝑠 − 𝐿0
%= 𝑥 100
𝐿0
İlgili Standartlar
• Türk Standardı TS 138 EN 10002-1 Metalik Malzemeler-Çekme Deneyi Bölüm 1:Ortam Sıcaklığında
Deney Metodu
• Türk Standardı TS EN ISO 7500-2 Metalik Malzemeler - Tek Eksenli Statik Deney Makinalarının
Doğrulanması - Bölüm 2: Çekme Sürünme Deney Makinaları - Uygulanan Yükün Doğrulanması
• ISO 6892 Metallic Materials - Tensile Testing at Ambient Temperature Second Edition