Filip Kamionka, grupa 3B

Metody weryfikacji wiarygodności kwestionariuszy.

Kwestionariusze często mogą być mylnie interpretowane z powodu braku wiarygodności np:
bezmyślnego udzielania odpowiedzi na pytania, więc sama budowa kwestionariusza jest bardzo
ważna w tej kwestii. Cześć badanych przez nas osób za pomocą kwestionariusza oczekuje zwięzłości i
ścisłości w zadawanych pytaniach, więc nie mogą być one zbyt długie, posiadające treści drażliwe,
przeczące czy też sugerujące, ponieważ mogą one zniechęcić badanego do udzielenia prawdziwej
odpowiedzi. Ma to na celu zniwelowanie efektu "podłogi i sufitu", gdzie efekt podłogi koncentruje
się wokół najniższych odpowiedzi, ponieważ pytania są najprawdopodobniej zbyt długie, natomiast
efekt sufitu zupełnie odwrotnie koncentruje się wokół odpowiedzi w zakresie wartości
maksymalnych, ponieważ pytania są zbyt oczywiste.

Każdy nowo opracowany kwestionariusz musi być zweryfikowany zanim zostanie użyty w badaniach
epidemiologicznych, czyli sprawdzony w badaniach pilotowych, na tej samej lub podobnej populacji,
która będzie przedmiotem badania zasadniczego, poprawiony i przetestowany ponownie i
zwalidowany.

Istnieją różne metody weryfikacji kwestionariuszy, które służą do potwierdzenia ich wiarygodności i
dokładności. Oto kilka z nich:

1.Walidacja, czyli zgodność odsetkowa odpowiedzi w teście i reteście. Odsetek udzielonych

odpowiedzi

tak-tak’ (%) ‘tak-nie’ (%)

‘nie-nie’ (%) ‘nie-tak’ (%)

Test i retest powninny zostać przeprowadzone w odpowiednim przedziale czasowym, to znaczy, że

nie mogą one wystąpić od razu po sobie, ponieważ także przyczynia się to do wiarygodności
udzielenia tej samej odpowiedzi nawet po dłuższym czasie.

2. Współczynnik koleracji rang Spearmana. Możemy sprawdzić wiarygodność obliczonego

współczynnika dla korelacji Spearmana korzystając z testu istotności koleracji. Wtedy możemy z
pewnym przyjętym prawdopodobieństwem stwierdzić czy korelacja jest istotna statystycznie.

3. Weryfikacja z zastosowaniem biomarkerów.

4. Ocena spójności - alfa Cronbacha, jest to wskaźnik badania spójności poszczególnych pytań i
wiarygodności stosowanych skal pomiarowych.

Piśmiennictwo:

Model badań naukowych – badania naukowe w zakresie epidemiologii i nauk o zdrowiu, protokół
badania kwestionariuszowego, Małgorzata Kowalska Katedra i Zakład Epidemiologii, WL Katowice

Statystyka ogólna, pod red. Michała Woźniaka, Wyd. 3 poprawione, Kraków, Wydawnictwo Akademii
Ekonomicznej w Krakowie, 2002, ISBN 83-7252-113-1