You are on page 1of 60

Derleyen: Doç.Dr.

Selçuk ALP
KONULAR

 KARAR TEORİSİ
 OYUN KAVRAMI
 İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
 İKİ KİŞİLİ SABİT OLMAYAN TOPLAMLI OYUNLAR
 DİNAMİK OYUNLAR
 N KİŞİLİ OYUNLAR
 MARKOV ZİNCİRLERİ
 KARAR AĞAÇLARI İLE SINIFLANDIRMA
 OYUN TEORİSİNİN İKTİSAT ALANINDA
UYGULAMALARI

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 2


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR

 Karma Stratejili Oyunların Çözüm Yöntemleri
 2*2 Boyutlu Oyunların Genel Çözümü
 2*2 Boyutlu Oyunların Cebirsel Çözümü
 n*n Boyutlu Oyunların Matris ile Çözümü
 n*n Boyutlu Oyunların Cebirsel Çözümü
 Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
 Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 3


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

Eğer ödemeler matrisi B oyuncusu açısından (m*2) ya da
A oyuncusu açısından (2*n) boyut koşullarından birini
taşıyorsa ya da ödemeler matrisi, matris işlemleriyle bu
boyutlara indirgenebiliyorsa, oyun Grafik Yöntemle
çözülebilir. Diğer bir ifade ile satır ya da sütunları temsil
eden oyunculardan en az birinin 2’den fazla stratejiye
sahip olmaması gereklidir.

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 4


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

Örnek: Satır oyuncusuna yapılacak ödemeler cinsinden ödemeler matrisi


aşağıda verilen tabloyu dikkate alarak tarafların stratejilerini ve oyun
değerini belirleyiniz.

Satır Oyuncusunun Sütun Oyuncusunun


Stratejileri
Stratejileri C1 C2
R1 3 6
R2 5 2

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 5


35

İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR


Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 6


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Satır Oyuncusunun Sütun Oyuncusunun
Stratejileri
Stratejileri C1 C2
R1 3 6
R2 5 2

Bu oyunda A (satır) oyuncusunun 2 stratejisine karşılık B (sütun) oyuncusunun da 2


stratejisi bulunmaktadır. B (sütun) oyuncusunun stratejilerine karşılık A (satır) oyuncusunun
beklenen değerleri,
E1 ( A)  3q1  6(1  q1 )  3q1  6  6q1  3q1  6
E2 ( A)  5q1  2(1  q1 )  5q1  2  2q1  3q1  2

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 7


E12((AA))  33qq1 11 2için
6 için
q1  0  E12((AA))  62
q1  1  E12((AA))  35

İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR


Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Bu oyunda A (satır) oyuncusunun 2 stratejisine karşılık B (sütun) oyuncusunun da 2
stratejisi bulunmaktadır. B (sütun) oyuncusunun stratejilerine karşılık A (satır) oyuncusunun
beklenen değerleri,
E1 ( A)  3q1  6(1  q1 )  3q1  6  6q1  3q1  6
E2 ( A)  5q1  2(1  q1 )  5q1  2  2q1  3q1  2

E1 ( A)  3q11  6 için E2 ( A)  3q1  2 için


Bu doğruların koordinat
sisteminin düşey eksenlerini q1  0  E1 ( A)  6 q1  0  E2 ( A)  2
kestiği noktalar ise, q1  1  E1 ( A)  3 q1  1  E2 ( A)  5

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 8


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
E1 ( A)  3q11  6 için
q1  0  E1 ( A)  6
q1  1  E1 ( A)  3

E2 ( A)  3q1  2 için
q1  0  E2 ( A)  2
q1  1  E2 ( A)  5

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 9


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
E1 ( A)  3q1  6 için
q1  0  E1 ( A)  6
q1  1  E1 ( A)  3

E2 ( A)  3q1  2 için
q1  0  E2 ( A)  2
q1  1  E2 ( A)  5

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 10


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Satır Oyuncusunun Sütun Oyuncusunun
Stratejileri
Stratejileri C1 C2
R1 3 6
R2 5 2
Aynı şekilde, A (satır) oyuncusunun stratejilerine karşılık, B (sütun) oyuncusunun
beklenen değerleri aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

E1 ( B)  3 p1  5(1  p1 )  3 p1  5  5 p1  2 p1  5
E2 ( B)  6 p1  2(1  p1 )  6 p1  2  2 p1  4 p1  2

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 11


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Aynı şekilde, A (satır) oyuncusunun stratejilerine karşılık, B (sütun) oyuncusunun
beklenen değerleri aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

E1 ( B)  3 p1  5(1  p1 )  3 p1  5  5 p1  2 p1  5
E2 ( B)  6 p1  2(1  p1 )  6 p1  2  2 p1  4 p1  2

Bu doğruların koordinat sisteminin düşey


eksenlerini kestiği noktalar ise,
E1 ( B)  2 p1  5 için E2 ( A)  4 p1  2 için
p1  0  E1 ( B)  5 p1  0  E2 ( B)  2
p1  1  E1 ( B)  3 p1  1  E2 ( B)  6

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 12


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

E1 ( B)  2 p1  5 için
p1  0  E1 ( B)  5
p1  1  E1 ( B)  3

E2 ( A)  4 p1  2 için
p1  0  E2 ( B)  2
p1  1  E2 ( B)  6

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 13


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
E1 ( B)  2 p1  5 için
p1  0  E1 ( B)  5
p1  1  E1 ( B)  3

E2 ( A)  4 p1  2 için
p1  0  E2 ( B)  2
p1  1  E2 ( B)  6

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 14


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

2*2 Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Satır Oyuncusunun Sütun Oyuncusunun
Stratejileri
Stratejileri C1 C2
R1 3 6
R2 5 2

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 15


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Örnek: Satır oyuncusuna yapılacak ödemeler matrisi aşağıdaki tabloya göre
oyuncuların stratejilerini ve oyun değerini grafik yöntemini kullanarak
belirleyiniz.

Satır Oyuncusunun Sütun Oyuncusunun


Stratejileri
Stratejileri C1 C2 C3 C4
R1 8 7 2 1
R2 3 4 5 7

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 16


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
2*2 Boyutlu Oyunların Genel Çözümü

Satır en küçükleri arasından en büyük (maximin) ile sütun en büyükleri arasından
en küçük (minimax) olan değerler bulunur.

Sütun Oyuncusunun
Satır Oyuncusunun Stratejileri Satır En
Stratejileri Küçüğü
C1 C2 C3 C4
R1 8 7 2 1 1
R2 3 4 5 7 3
Sütun En Büyüğü 8 7 5 7 3≠ 5

Oyunun alt değeri: α=enb(1, 3) = 3 α≠ β Oyunun tepe noktası yoktur.


Oyunun üst değeri: β=enk(8, 7, 5, 7) = 5
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 17
B)  (8
E1324((B (1 7)
(7
(2 4)pp11  3754  5753p
3)
5) p1136p341

İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR


Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Satır Sütun Oyuncusu Stratejileri
Oyuncusu
C1 C2 C3 C4
Stratejileri
R1 8 7 2 1
R2 3 4 5 7

A (satır) oyuncusunun stratejilerine karşılık B (sütun) oyuncusunun beklenen


değerleri,
E1 ( B)  (8  3) p1  3  5 p1  3
E2 ( B)  (7  4) p1  4  3 p1  4
E3 ( B)  (2  5) p1  5  5  3 p1
E4 ( B)  (1  7) p1  7  7  6 p1
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 18
İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
E1 ( B)  (8  3) p1  3  5 p1  3
E2 ( B)  (7  4) p1  4  3 p1  4
E3 ( B)  (2  5) p1  5  5  3 p1
E4 ( B)  (1  7) p1  7  7  6 p1

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 19


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 20


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Şekil görüleceği gibi beklenen değer doğruları v
noktada kesişmektedirler. ve bu noktalar mümkün
çözümleri oluşturmaktadır. A (satır) oyuncusu
maximin yöntemine göre hareket ettiğinden
(minimumların maksimumu) E1(B) ve E3(B)
doğrularının kesişiminden oluşan zarf çözüm
bölgesidir ve optimal çözüm v noktasında
gerçekleşmektedir. v noktasındaki çözüm,
E1 ( B )  E3 ( B )
5 p1  3  5  3 p1
8 p1  2
p1  1 / 4
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 21
İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
E1 ( B )  E3 ( B )
5 p1  3  5  3 p1
8 p1  2
p1  1 / 4

olarak bulunabilir. Bu durumda A (satır)


oyuncusunun R1 stratejisini oynama frekansı 1/4;
R2 stratejisini oynama frekansı ise (1-1/4)=3/4
olacaktır A (satır) oyuncusunun beklenen değeri
ise, E1(B) veya E3(B) doğrularından biri
yardımıyla,
1
v  5 p1  3  5*  3  4.25
4
1
v  5  3 p1  5  3*  4.25
4
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 22
İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
v ile gösterilen noktanın kesim noktası B (sütun)
oyuncusunun sadece C1 ve C3 stratejilerini
oynaması gerektiğini göstermektedir. Bu durumda
oyun aşağıdaki gibi ifade edilebilir.

Sütun Oyuncusu
Satır Oyuncusu
Stratejileri
Stratejileri C1 C3
R1 8 2
R2 3 5

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 23


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Sütun Oyuncusu
Satır Oyuncusu
Stratejileri
Stratejileri C1 C3
R1 8 2
R2 3 5

Bu oyunda her iki oyuncunun 2’şer stratejisi bulunmaktadır. B oyuncusunun stratejilerine


karşılık A oyuncusunun beklenen değerleri aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

E1 ( A)  8q1  2(1  q1 )  8q1  2  2q1  6q1  2


E2 ( A)  3q1  5(1  q1 )  3q1  5  5q1  2q1  5

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 24


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

E1 ( A)  8q1  2(1  q1 )  8q1  2  2q1  6q1  2


E2 ( A)  3q1  5(1  q1 )  3q1  5  5q1  2q1  5
Bu doğruların koordinat sisteminin düşey eksenlerini kestiği noktalar ise,
E1 ( A)  6q1  2 için
q1  0  E1 ( A)  2
q1  1  E1 ( A)  8
E2 ( A)  2q1  5 için
q1  0  E2 ( A)  5
q1  1  E2 ( A)  3

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 25


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

E1 ( A)  6q1  2 için
q1  0  E1 ( A)  2
q1  1  E1 ( A)  8
E2 ( A)  2q1  5 için
q1  0  E2 ( A)  5
q1  1  E2 ( A)  3

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 26


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 27


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 28


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Grafik Yöntem ile Çözümü

m*2 ve 2*n Boyutlu Oyunların Grafik Yöntemi ile Çözümü
Satır Sütun Oyuncusunun
Oyuncusunun Stratejileri
Stratejileri C1 C2 C3 C4
R1 8 7 2 1
R2 3 4 5 7

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 29


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

Eğer ödemeler matrisi diğer yöntemlerle çözülemeyecek
boyutlara sahipse optimal çözüm için Doğrusal
Programlama Yaklaşımı kullanılabilir. Doğrusal
programlama, ele alınan probleme ilişkin modelin hem amaç
fonksiyonu hem de kısıtlayıcılarının doğrusal yapıda
kurulduğunda kullanılabilen bir yöntemdir. Oyun
teorisinde iki kişili sıfır toplamlı oyunlar, ödemeler matrisi
oluşturulduktan sonra, doğrusal programlama ile kolay bir
şekilde ifade edilebilir.

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 30


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

Satır (A) oyuncusuna ilişkin ödemeler matrisi aşağıda gösterilmiştir.
 a11 a12 a1n 
a a22 a2 n 
A   21
 
 
 am1 am 2 amn 

Burada, sütun oyuncusunun amacı rakibinin (satır oyuncusunun) strateji seçimi


ne olursa olsun en büyük kaybını en küçüklemektir. Bu durumda sütun
oyuncusu kendi kaybının en yüksek oyun değerine eşit olmasını isteyecektir.
Sütun (B) oyuncusunun stratejilerine ilişkin olasılık değerleri toplamı 1 ise, model
aşağıdaki gibi kurulabilir .
q1  q2  ...  qn  1
a11q1  a12 q2  ...  a1n qn  v
a21q1  a22 q2  ...  a2 n qn  v
... ... ... ... ...
am1q1  am 2 q2  ...  amn qn  v
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 31
İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

Bu modeli doğrusal programlama formatında gösterebilmek için amaç
denklemi ve kısıtlar v değerine bölünüp, Y j  q j dönüşümü
v
gerçekleştirildiğinde model:
a11Y1  a12Y2  ...  a1nYn  1
a21Y1  a22Y2  ...  a2 nYn  1
... ... ... ... ...
am1Y1  am 2Y1  ...  amnYn  1
Yj  0 ( j  1, 2,...., n)

1
Z max   Y1  Y2  ...  Yn
v

şeklini alacaktır.

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 32


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü
Satır (A) oyuncusuna ilişkin ödemeler matrisi,

 a11 a12 a1n 
a a22 a2 n 
A   21
 
 
 am1 am 2 amn 

Doğrusal programlama modelinin standart şekli,

Z max  Y1  Y2  ...  Yn  0S1  0S2  ...  0Sn

a11Y1  a12Y2  ...  a1nYn  S1  1


a21Y1  a22Y2  ...  a2 nYn  S 2  1
... ... ... ... ...
am1Y1  am 2Y2  ...  amnYn  S m  1

Yj  0 ( j  1, 2,..., n)
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 33
Si  0 (i  1, 2,..., m)
İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü
Z max  Y1  Y2  ...  Yn  0S1  0S2  ...  0Sn

a11Y1  a12Y2  ...  a1nYn  S1  1
a21Y1  a22Y2  ...  a2 nYn  S 2  1
... ... ... ... ...
am1Y1  am 2Y2  ...  amnYn  S m  1

Yj  0 ( j  1, 2,..., n)
Si  0 (i  1, 2,..., m)

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 34


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

Satır (A) oyuncusuna ilişkin ödemeler matrisi aşağıda gösterilmiştir.
 a11 a12 a1n 
a a22 a2 n 
A   21
 
 
 am1 am 2 amn 

Benzer şekilde, satır oyuncusunun amacı rakibinin (sütun oyuncusunun) strateji


seçimi ne olursa olsun en az kazancını en büyüklemektir. Bu durumda satır
oyuncusu kendi kazancının en düşük oyun değerine eşit olmasını isteyecektir.
Satır (A) oyuncusunun stratejilerine ilişkin olasılık değerleri toplamı 1 ise, model
aşağıdaki gibi kurulabilir.

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 35


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

Bu modeli doğrusal programlama formatında gösterebilmek için amaç
denklemi ve kısıtlar v değerine bölünüp, X i  pi dönüşümü
v
gerçekleştirildiğinde model:

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 36


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

Satır (A) oyuncusuna ilişkin ödemeler matrisi,

 a11 a12 a1n 


a a22 a2 n 
A   21
 
 
 am1 am 2 amn 

Doğrusal programlama modelinin standart şekli,


Zmin

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 37


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü
Zmin 

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 38


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 39


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 40


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 41


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 42


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

1 1 1 0 0 Başlangıç simpleks tablosu 2
Y1 Y2 Y3 S1 S2 iterasyon gerçekleştirildiğinde
0 S1 1 3 2 1 0 1 optimal simpleks tablosuna
0 S2 2 1 3 0 1 1 ulaşılır.
Zj 0 0 0 0 0 0
Cj-Zj 1 1 1 0 0

1 1 1 0 0
Y1 Y2 Y3 S1 S2
1 Y2 0 1 1/5 2/5 -1/5 1/5
1 Y1 1 0 7/5 -1/5 3/5 2/5
Zj 1 1 8/5 1/5 2/5 3/5
Cj-Zj 0 0 -3/5 -1/5 -2/5

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 43


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

1 1 1 0 0 Optimal simpleks tablosundan da
Y1 Y2 Y3 S1 S2 görüleceği gibi B (sütun)
1 Y2 0 1 1/5 2/5 -1/5 1/5 oyuncusu Y1 ve Y2 stratejilerini
1 Y1 1 0 7/5 -1/5 3/5 2/5 kullanacak, Y3 stratejisini ise hiç
Zj 1 1 8/5 1/5 2/5 3/5 kullanmayacaktır.
Cj-Zj 0 0 -3/5 -1/5 -2/5

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 44


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 45


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

A (satır) oyuncusuna göre doğrusal programlama modeli,


1
Z min   X1  X 2  X 3
v
1X 1  2 X 2  1
3 X 1  1X 2  1
2 X1  3 X 2  1
X1 , X 2  0
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 46
İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

A (satır) oyuncusuna göre doğrusal programlama modeli,
1
Z min   X1  X 2  X 3
v
1X 1  2 X 2  1
3 X 1  1X 2  1
2 X1  3 X 2  1
X1 , X 2  0

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 47


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 48


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 49


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 50


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 51


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 52


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 53


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 54


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 55


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 56


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 57


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 58


İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
Oyunların Doğrusal Programlama ile Çözümü

END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 59


YARARLANILAN KAYNAKLAR




AHLATÇIOĞLU Mehmet ve TİRYAKİ Fatma, Oyunlar Teorisi, YTÜ Basım-Yayın Merkezi, İstanbul, 1998.
ALP Selçuk, ÖZ Ersoy ve AŞKIN Öyküm Esra, Oyun Teorisi ve Türkiye Turizm Sektörü Üzerine Bir Uygulama,
Umuttepe Yayınları, 2020.
 BAĞIRKAN Şemsettin, Karar Verme, Der Yayınları, İstanbul, 1983.
 CİNEMRE Nalan, Yöneylem Araştırması, Beta Basım Yayım Dağıtım, 2. Baskı, İstanbul, 2004.
 DOĞAN İbrahim, Yöneylem Araştırması Teknikleri, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, 1994.
 GUSEONOV Khalik G., AKYAR Emrah ve DÜZCE Serkan A. Oyun Teorisi (Çatışma ve Anlaşmanın Matematiksel
Modelleri), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2010.
 KARABACAK Hakan, Oyun Teorisi (Oyunlar – Kavramlar – Stratejiler), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016
 KARAKOYUNLU Yılmaz, Doğrusal Programlama ve Oyun Teorisi, Bursa İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayını No.
7, Ankara, 1973.
 ÖZARI Çiğdem, TUTAN Kemal Kağan ve ULUSOY Veysel, Oyun Teorisi, Pegem Akademi, Ankara, 2016
 ÖZKAN Şule, Yöneylem Araştırması (Nicel Karar Teknikleri), Nobel Yayıncılık, Genişletilmiş 3. Basım, Ankara, 2012.
 ÖZKAN Yalçın, Veri Madenciliği Yöntemleri, Papatya Yayıncılık Eğitim, İstanbul, 2008.
 ÖZTÜRK Ahmet, Yöneylem Araştırması, Ekin Kitabevi Yayınları, 5. Baskı, Bursa, 1997.
 ÖZTÜRK Sevinç, “2003 Sonrası Türkiye-İran İlişkilerinin Oyun Teorisi Yaklaşımıyla Analizi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi: Genel Kurmay Başkanlığı Harp Akademileri Komutanlığı Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, İstanbul, 2011.
 TAHA Hamdy A., Yöneylem Araştırması, Literatür Yayıncılık 6. Basımdan Çeviri (Çeviren ve Uyarlayanlar: Ş. Alp BARAY
ve Şakir Esnaf), İstanbul, 2000.
 TİMOR Mehpare, Yöneylem Araştırması, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2010.
 TURANLI Münevver, Pazarlama Yönetiminde Karar Alma, Beta Basım Yayım Dağıtım, 2. Baskı, İstanbul, 1988.
 YILMAZ Ensar, Oyun Teorisi, Literatür Yayınları, Gözden Geçirilmiş 2. Basım, İstanbul, 2012.
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 60

You might also like