Professional Documents
Culture Documents
Derleyen: Doç - Dr. Selçuk ALP
Derleyen: Doç - Dr. Selçuk ALP
Selçuk ALP
KONULAR
KARAR TEORİSİ
OYUN KAVRAMI
İKİ KİŞİLİ SIFIR TOPLAMLI OYUNLAR
İKİ KİŞİLİ SABİT OLMAYAN TOPLAMLI OYUNLAR
DİNAMİK OYUNLAR
N KİŞİLİ OYUNLAR
MARKOV ZİNCİRLERİ
KARAR AĞAÇLARI İLE SINIFLANDIRMA
OYUN TEORİSİNİN İKTİSAT ALANINDA
UYGULAMALARI
Sütun
Satır Oyuncusunun Oyuncusunun
Satır En Küçüğü
Stratejileri Stratejileri
C1 C2
R1 3 5 3
R2 6 4 4
Sütun En Büyüğü 6 5 4≠ 5
Sütun oyuncusu daima birinci stratejiyi Sütun oyuncusu daima ikinci stratejiyi
(C1) oynarsa, satır oyuncusu için (C2) oynarsa, satır oyuncusu için oyunun
oyunun beklenen değeri; beklenen değeri;
E1(A)=3p+6(1-p) E2(A)=5p+4(1-p)
E1(A)=3p+6-6p E2(A)=5p+4-4p
E1(A)=6-3p E2(A)=p+4
E1(A)=3p+6(1-p) E2(A)=5p+4(1-p)
E1(A)=3p+6-6p E2(A)=5p+4-4p
E1(A)=6-3p E2(A)=p+4
Burada çözüm, E1(A) ve E2(A)’nın birlikte çözülmesi ile bulunur. E1(A) ve E2(A)’nın
eşitlenmesi ve çözülmesi ile p değeri aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
E1(A)=E2(A)
6-3p=p+4
p=1/2 ve (1-p)=1/2
Her iki sonuç, satır oyuncusu ortalama olarak 4.5 birim kazanmayı
beklediğini göstermektedir.
Satır oyuncusu daima birinci stratejiyi Satır oyuncusu daima ikinci stratejiyi
(R1) oynarsa, sütun oyuncusu için (R2) oynarsa, sütun oyuncusu için
oyunun beklenen değeri; oyunun beklenen değeri;
E1(B)=3q+5(1-q) E2(B)=6q+4(1-q)
E1(B)=3q+5-5q E2(B)=6q+4-4q
E1(B)=5-2q E2(B)=2q+4
E1(B)=3q+5(1-q) E2(B)=6q+4(1-q)
E1(B)=3q+5-5q E2(B)=6q+4-4q
E1(B)=5-2q E2(B)=2q+4
E1(B)=E2(B)
5-2q=2q+4
q=1/4 ve (1-q)=3/4
E1( B ) 5 2q 5 2 *1 / 4 4.5
E 2( B ) 2q 4 2 *1 / 4 4 4.5
Her iki sonuç, sütun oyuncusu ortalama olarak 4.5 birim kazanmayı
beklediğini göstermektedir.
p [0.5, 0.5]
q [0.6, 0.4]
v 1
Örnek: Aşağıda verilen iki kişili sıfır toplamlı oyun matrisine göre
oyuncuların stratejilerini oynama olasılıklarını ve oyunun değerini
cebirsel yöntem kullanarak hesaplayınız.
Satır Sütun Oyuncusunun
Oyuncusunun Stratejileri
Stratejileri C1 C2 C3
R1 2 4 -5
R2 0 -3 2
R3 -3 6 2
AHLATÇIOĞLU Mehmet ve TİRYAKİ Fatma, Oyunlar Teorisi, YTÜ Basım-Yayın Merkezi, İstanbul, 1998.
ALP Selçuk, ÖZ Ersoy ve AŞKIN Öyküm Esra, Oyun Teorisi ve Türkiye Turizm Sektörü Üzerine Bir Uygulama,
Umuttepe Yayınları, 2020.
BAĞIRKAN Şemsettin, Karar Verme, Der Yayınları, İstanbul, 1983.
CİNEMRE Nalan, Yöneylem Araştırması, Beta Basım Yayım Dağıtım, 2. Baskı, İstanbul, 2004.
DOĞAN İbrahim, Yöneylem Araştırması Teknikleri, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, 1994.
GUSEONOV Khalik G., AKYAR Emrah ve DÜZCE Serkan A. Oyun Teorisi (Çatışma ve Anlaşmanın Matematiksel
Modelleri), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2010.
KARABACAK Hakan, Oyun Teorisi (Oyunlar – Kavramlar – Stratejiler), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016
KARAKOYUNLU Yılmaz, Doğrusal Programlama ve Oyun Teorisii Bursa İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayını No.
7, Ankara, 1973.
ÖZARI Çiğdem, TUTAN Kemal Kağan ve ULUSOY Veysel, Oyun Teorisi, Pegem Akademi, Ankara, 2016
ÖZKAN Şule, Yöneylem Araştırması (Nicel Karar Teknikleri), Nobel Yayıncılık, Genişletilmiş 3. Basım, Ankara, 2012.
ÖZKAN Yalçın, Veri Madenciliği Yöntemleri, Papatya Yayıncılık Eğitim, İstanbul, 2008.
ÖZTÜRK Ahmet, Yöneylem Araştırması, Ekin Kitabevi Yayınları, 5. Baskı, Bursa, 1997.
ÖZTÜRK Sevinç, “2003 Sonrası Türkiye-İran İlişkilerinin Oyun Teorisi Yaklaşımıyla Analizi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi: Genel Kurmay Başkanlığı Harp Akademileri Komutanlığı Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, İstanbul, 2011.
TAHA Hamdy A., Yöneylem Araştırması, Literatür Yayıncılık 6. Basımdan Çeviri (Çeviren ve Uyarlayanlar: Ş. Alp BARAY
ve Şakir Esnaf), İstanbul, 2000.
TİMOR Mehpare, Yöneylem Araştırması, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2010.
TURANLI Münevver, Pazarlama Yönetiminde Karar Alma, Beta Basım Yayım Dağıtım, 2. Baskı, İstanbul, 1988.
YILMAZ Ensar, Oyun Teorisi, Literatür Yayınları, Gözden Geçirilmiş 2. Basım, İstanbul, 2012.
END3860 Oyun Teorisi ve Stratejileri 66