BÀI 6: THÀNH TỰU CỦA CÔNG NGHỆ ENZYME

Khái niệm: Công nghệ enzyme là một trong các lĩnh vực của công nghệ
sinh học nhằm sản xuất ra các chế phẩm enzyme bằng các phương pháp
truyền thống cũng như hiện đại.
I. Thành tựu của công nghệ enzyme
1. Trong công nghệ thực phẩm
Năm 1884, nhà khoa học Nhật Bản Jokichi Takamine đã dùng amylase
của nấm mốc Aspergillus oryzae để phân giải tinh bột trên quy mô công
nghiệp.
Sử dụng enzyme amylase từ Aspergillus oryzae hoặc Aspergillus
awamori trong công nghiệp sản xuất bánh mì làm bánh mì nở đều, tăng
hương vị thơm ngon.
Các enzyme như pepsin, papain để phân giải phức hệ protein-tannin được
dùng để ngăn ngừa hiên tượng bia bị đục.
Enzyme glucose oxidase được ứng dụng trong công nghiệp thực phẩm
nhằm loại bỏ glucose ra khỏi thực phẩm , giúp quá trình bảo quản được
hiệu quả cao hơn.
Enzyme β-fructofuranosidase phân giải đường saccharose -> ngăn cản sự
kết tinh -> giúp nâng cao chất lượng sản phẩm bánh kẹo.
2. Trong y học
Điều chế thuốc Điều trị bệnh Alzheimer Điều chế điện cực enzyme
Các loại enzyme dehydrogenase được ứng dụng để làm thuốc thử đặc
hiệu.
Điện cực enzyme glucose oxidase được sử dụng để xác định hàm lượng
glucose trong máu và nước tiểu.
Alcohol dehydrogenase để xác định hàm lượng nồng độ cồn trong máu.
Enzyme Taq polymerase tác chiết từ vi khuẩn Thermus aquaticus dùng
trong kĩ thuật PCR giúp chuẩn đoán bệnh và nghiên cứu sinh học phân tử.
3. Sản xuất chế phẩm sinh học
Đời sống hằng ngày Y học, chăn nuôi, trồng trọt, xử lí môi trường
Thủy phân penicillin G hoặc penicillin V bằng enzyme penicillinase được
thu nhận từ vi khuẩn -> 6 – aminopenicillanic.
Tách L – amino acid hoặc acyl – D – amino acid từ hỗn hợp bằng enzyme
aminocylase được cố định trên sephadex.
4. Một số thành tựu khác
Phân hủy, xử lí nước thải, làm biến đổi tính chất để dễ xử lí
Bổ sung enzyme trong bột giặt , chất tẩy rửa để làm sạch các chất
(protein, lipid,…) bám trên đồ
Chế phẩm cellulose thu được từ nấm mốc có chứa hemicellulase
II. Triển vọng của công nghệ enzyme trong tương lai
1. Cải biến nguồn enzyme hiện có
Đột biến điểm
 Công nghệ enzyme
 Công nghệ gene
 Biến đổi cấu trúc enzyme
 Tạo sinh vật biến đổi gene
 Sản xuất enzyme có hoạt tính xúc tác cao
2. Tìm kiếm hoặc tạo nguồn enzyme mới
Enzyme được thu từ các vi sinh vật sống ở môi trường khắc nghiệt
Giữ được hoạt tính xúc tác trong môi trường có nhiệt độ cao
Sử dụng các kĩ thuật hiện đại
Thiết kế các phan tử enzyme mang đặc tính mới
Có hiệu quả sử dụng cao trong thực tiễn
3. Cải tiến quy trình sản xuất
Sự phát triển công nghệ enzyme
 Mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp
 Cải thiện chất lượng
 Đảm bảo an ninh lương thực