Σύγχρονη Πρακτική

Φιλοσοφία

Όνομα Καθηγητή: Παρούσης Μιχαήλ

Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών
Επιστημών
Τμήμα Φιλοσοφίας

Ενότητα 1η: Τι είναι η Σύγχρονη Πρακτική

Φιλοσοφία;
 Σκοποί ενότητας
Τί είναι η θεωρητική φιλοσοφία και τι
είναι η φιλοσοφία της πράξης;

Έννοια του θεωρητικού και του

πρακτικού Λόγου.

Έννοια του όρου <επικοινωνία>.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Ορθός Λόγος

Θεωρία – πράξη

Σύνδεση σύγχρονης πρακτικής

φιλοσοφίας με την πόλη και την
κοινότητα.

Τίτλος Ενότητας 3
 Τι είναι η Πρακτική Φιλοσοφία;
Συγχέουμε την Πρακτική με την Εφαρμοσμένη
Φιλοσοφία. Η εφαρμοσμένη αποτελεί
κομμάτι της Πρακτικής Φιλοσοφίας.

Θεωρητική και Πρακτική Φιλοσοφία.

• Θεωρητική φιλοσοφία: θεωρείν.
• Φιλοσοφία της πράξης: πράττειν.

- Θεωρητικός (οντολογία-γνωσιολογία) +
Πρακτικός (ορθό ή εσφαλμένο) Λόγος.

Τίτλος Ενότητας 5
 Θεωρία και πράξη.
•Θεωρία=
- γνώση. Γνώση αλήθεια/ ψεύδος
- είναι
- όν
•Πράξη=
- ενεργήματα
 τιμή ορθότητας ή σφάλματος

Τίτλος Ενότητας 6

Σύγχρονη Πρακτική Φιλοσοφία ως:

ως πολιτική φιλοσοφία (πώς η φιλοσοφία της

Δημοκρατίας ισοσταθμεί τις εντάσεις
ελευθερίας και ισότητας.)
η δημοκρατία ως σχεδιασμός.
- Κοινότητα.
- Πόλις.

Τίτλος Ενότητας 7
 Επικοινωνία:

• οντολογική παράμετρος: ον/ υποκείμενο/

οργανική διϋποκειμενικότητα.
• γνωσιολογική παράμετρος: η αλήθεια είναι
ταύτιση του πραγματικού και της σκέψης.
• πρακτική παράμετρος: ηθική του διαλόγου.

Τίτλος Ενότητας 8

Ενότητα 2η: Η έννοια του ορθού Λόγου.

 Σκοποί ενότητας
Η έννοια του Λόγου.

Τι είναι Ουμανισμός.

Η αρχή του Φιλελευθερισμού.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Ορθός Λόγος.

Μετανεωτεριστική Φιλοσοφία.

Φιλελευθερισμός.

Τίτλος Ενότητας 3
 Λόγος.

• Διαχωρισμός Μεσαιωνικής και Νεότερης

εποχής. (κάθε εποχή έχει άλλη στρατηγική για
την εύρεση της αλήθειας)
• Ουμανισμός: αναζήτηση των ανθρώπινων
πραγμάτων.
• Νεότερη Φιλοσοφία (φυσικό δίκαιο):
- Αρχικά κείμενα ως βάση κριτικής (χαρακτήρας).
- Αναγωγή σε τεχνολογίες και επιστημονική σκέψη
(σκεπτόμενο υποκείμενο).
Τίτλος Ενότητας 4

Σύγχρονη φιλοσοφία (20ος αιώνας):

•Α) κριτικό μέρος: Φιλοσοφία Ζωής/ Νίτσε/

Ερμηνευτική.
•Β) δημιουργικό μέρος Αναλυτικής Φιλοσοφίας:
Γλώσσα ως μέσο/ επικοινωνία.
Υ1  Υ2 διϋποκειμενικότητα: εύρεση ορθού
λόγου μέσω της ανταλλαγής επιχειρημάτων.
Ορθός Λόγος: φιλοσοφείν: έλεγχος των παθών.

Τίτλος Ενότητας 5
 Μετανεωτεριστική Φιλοσοφία:
• Φουκώ: σύστημα του Λόγου.
• Κριτική Θεωρία: Χάμπερμας: διάλογος.

Τίτλος Ενότητας 6

Φιλελευθερισμός:

• Ωφελιμιστικός φιλελευθερισμός.
(Συνεπειοκρατική αντίληψη του ορθού).
• Εξισωτικός φιλελευθερισμός. (Rawls:
Εξισωτικός φιλελευθερισμός: να διατηρεί το
οικονομικό και πολιτικό σύστημα
αξιοπρέπεια και ισότητα. Αξιοκρατική
αντίληψη του ορθού).
• Ελευθερισμός. Οικονομική αντίληψη του
ορθού (έννοια δικαιώματος).

Τίτλος Ενότητας 7
 Ρεπουμπλικανισμός.
• Ρεπουμπλικανισμός ως κοινοτισμός και ως
κομμουνισμός.
- Καθήκον (Τaylor, Barber)

Τίτλος Ενότητας 8

Ενότητα 3η: Η έννοια της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.

 Σκοποί ενότητας
Έννοια της κανονιστικότητας.

Έννοια της ελευθερίας.

Έννοια της ισότητας.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Locke.

Rawls.

Ηδονισμός και Βρετανικός Ωφελιμισμός.

Τίτλος Ενότητας 3
 Αναλυτική Πολιτική Φιλοσοφία
• η πραγματικότητα αποτελείται από υλικές
οντότητες.
• Υλική οντότητα= γλωσσικά μέσα. Αλήθεια ή
ψεύδος σε σχέση με τα πραγματικά.

Τίτλος Ενότητας 4

Κανονιστικότητα – Ελευθερία -
Ισότητα
•Κανονιστικότητα  Δέον  Αξία: η ελευθερία
και η ισότητα συμπλέουν.
•Ελευθερία: καπιταλισμός.
•Ισότητα: σοσιαλισμός.

Τίτλος Ενότητας 5
 Locke
• Locke:
- Κυριότητα (property):
- Ζωή: ζωή και σωματική ακεραιότητα.
- Ελευθερία: επιλογές και κινήσεις.
- Ιδιοκτησία: υλικά πράγματα.
 αυτεξούσιο του προσώπου.

Τίτλος Ενότητας 6

Ελευθερία
• Η ελευθερία ταυτίζεται με την μη επιβολή
υποχρεώσεων.
• Σύνδεση Πολιτικής με Δικαιοσύνη:
- ανεκτικότητα vs μισαλλοδοξία (η πεποίθηση
που οδηγεί στην γνώμη του άλλου την οποία
αρνούμαι).
- ελευθερίες (φεμινισμός
σεξουαλική αυτοδιάθεση).
Τίτλος Ενότητας 7
 Ηδονισμός:

- ευχαρίστηση (όφελος).
- πνευματικού τύπου (πόνος, βλάβη).

Τίτλος Ενότητας 8

Βρετανικός ωφελιμισμός:
• 1. κοσμικού τύπου.
• 2. συνεπειοκρατικός (ευδαιμονία ως σκοπός
(τέλος) της κοινωνίας και του κράτους.

Τίτλος Ενότητας 9
 Rawls
• Κριτικισμός κατά ωφελιμισμού. (αξία κατά
συμφέροντος)
• Θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου.
• Διαδικασιακή θεμελίωση του ορθού.

Τίτλος Ενότητας 10

Ενότητα 4η: Η έννοια του πλουραλισμού και της δημοκρατίας.

 Σκοποί ενότητας
Έννοια της πλουραλιστικής κοινωνίας.

Έννοια της δημοκρατίας.

Βασικές ελευθερίες.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Mονοκρατορία.

Δημοκρατική κοινωνία.

Αντιπροσωπευτική δημοκρατία.

Τίτλος Ενότητας 3
 Πλουραλισμός
Πλουραλισμός (fairness)  Aνεκτικότητα.
• Πλουραλιστική Ετερόκλητη κοινωνία ως
σύνολο ευλόγων συνεκτικών θεωριών.
• Κοινός παρανομαστής η άμεση δημοκρατία.
• Ορθολογικό εύλογο/ φρονητικό (rational/
reasonense

Τίτλος Ενότητας 4

Mονοκρατορία
• βασίλειο απολυταρχικού συστήματος.
• θεοκρατικό σύστημα.
• δικτατορικό του προλεταριάτου.
• δικτατορία στρατιωτική.

Τίτλος Ενότητας 5
 Δημοκρατική κοινωνία
• 1. προτεραιότητα του δικαίου.
• 2. διάκριση των εξουσιών.
• 3. συνύπαρξη πολιτικών ιδεολογιών.
• 4. λαϊκή κυριαρχία.
• 5. συμμετοχή/ κατάργηση της κοινωνίας των
προνομίων/ καθολική πολιτική συμμετοχή σε
βάση ισότητας.

Τίτλος Ενότητας 6

Αντιπροσωπευτική δημοκρατία
- ως δέσμια εντολή.
- ως έμμεση μη δέσμια.

Συμμετοχική δημοκρατία: (deliberative

democracy)
1.Στηρίζεται πάνω στην σχετικοποίηση της
πλειοψηφικής αρχής.
2.Διάλογος: ηθική του διαλόγου (discourse
ethics). Δεοντολογικές αρχές
Τίτλος Ενότητας 7
 Βασικές ελευθερίες
• Δικαιώματα ενός προσώπου. Σχήμα
δικαιώματος και ελευθεριών εντελώς
επαρκές.
• αξιώσεις/ ιδέες. Δημοκρατική κοινωνία.

Τίτλος Ενότητας 8

Ενότητα 5η: Rawls: θεωρία δικαιοσύνης.

 Σκοποί ενότητας
Ελευθερία λόγου, έκφρασης, σκέψης, θρησκείας,
σύμπραξης με άλλους.

Aνεκτικότητα (tolerance).

-Ανεξιθρησκεία.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Αξιώματα.

Δημόσιος Λόγος.

Χάμπερμας.

Τίτλος Ενότητας 3
 Κοινωνική διαστρωματωμένη:
• Φιλελευθερισμός: υπάρχει η τυπική ισότητα
που δεν υπήρχε σε προηγούμενα καθεστώτα.
• Ελευθερία του επιχειρείν: υπάρχει στους
αστούς. (γαλλική επανάσταση+ισότητα
όλων).
• Οικονομική και πολιτική ισότητα.
• Αξιώματα: ισότητα ευκαιριών και δυνατότητα
πολιτικής συμμετοχής.
• Υπάρχει κοινωνική άνοδος και κοινωνική
πτώση.
Τίτλος Ενότητας 4

2 κανόνες δικαιοσύνης Rawls:

1. Αληθινή παροχή ισότητας ευκαιριών όλων.
2. Κράτος δικαίου.
•Ηθική:
- δίκαιο.
- πολιτική.

Τίτλος Ενότητας 5
 Πρακτική Φιλοσοφία: (τι πρέπει να
κάνω)
- το ορθό.
- το αγαθό.
• Προτεραιότητα του ορθού προ του αγαθού.
- πραγμάτευση αρετής ευδιαμονία  έννοια
ηθικής.

Τίτλος Ενότητας 6

Habermas Jurgen
• Θεωρία της ιδεώδους ομιλιακής κατάστασης
(ideal speech situation), εκλεκτικισμός.
• Επικοινωνία: (τα υποκείμενα που
συνυπάρχουν σε έναν διάλογο= συνομιλία=
συμμετοχή στον Λόγο.:
- γνωσιοθεωρία.
- πρακτική φιλοσοφία.

Τίτλος Ενότητας 7
 Γνωσιοθεωρία που προκύπτει η
αλήθεια:
• Μεσαιωνική (adaequatio rei et intellectus).
• Νεοτερική (ratio/ μορφοποίηση/ με αρχές
λογικής συνέπειας)
• Σύγχρονη/ πλέον ισχυρό επιχείρημα.
• Πρακτική Φιλοσοφία: θεωρία της
Δημοκρατίας.

Τίτλος Ενότητας 8

Δημόσιος Λόγος:
• Συνταγματικός Πατριωτισμός (Religion Civile):
λαϊκή κυριαρχία ως ενοποιητικό στοιχείο
(ισορροπία ανάμεσα στην νομοθετική και
εκτελεστική εξουσία).
• Η δικαστική εξουσία με την μορφή
συνταγματικών κανόνων ισορροπεί την
νομοθετική με την εκτελεστική εξουσία.

Τίτλος Ενότητας 9
 Δημόσιος λόγος
• Ο δημόσιος λόγος χρησιμοποιείται από τον
Χάμπερμας ως ισχυρό επιχείρημα με
συγκεκριμένη λειτουργία.
• Ο δημόσιος λόγος χρησιμοποιείται από τον
Χάμπερμας ως ισχυρό επιχείρημα με
συγκεκριμένη λειτουργία.
• Ο δημόσιος διάλογος χρησιμοποιείται από
τον Rawls.

Τίτλος Ενότητας 10

Δημόσιος Λόγος
• Μετατρέπεται η επικοινωνιακή ισχύς σε
πολιτική ισχύ (μηχανισμός δημόσιου
διαλόγου).
• Αυτό που υπάρχει σε μία κοινωνία είναι
βήματα λόγου και διαλόγου σε ισορροπία
(Habermas).

Τίτλος Ενότητας 11
 Ενότητα 6η: Η έννοια του Κράτους δικαίου.

Σκοποί ενότητας
Έννοια της Κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Έννοια του Συνταγματικού πατριωτισμού.

Ατομικά δικαιώματα.

Τίτλος Ενότητας 2
 Περιεχόμενα ενότητας
Ελευθερίες.

Δημοκρατία.

Σύνταγμα.

Τίτλος Ενότητας 3

Κοινοβουλευτική δημοκρατία:
• θεμέλιο η λαϊκή κυριαρχία.

• Αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική:
Naution (= έθνος)
Peuple (= λαός)
• Δημοκρατία: σχεδιασμός (design)
Ρόλος του συντάγματος είναι να κάνει την
δημοκρατία πιο συμμετοχική, πιο άμεση.
Τίτλος Ενότητας 4
 Συνταγματικός πατριωτισμός:

•Ατομικά δικαιώματα:
- ανθρώπινα
- πολιτικά
•Αξία του ανθρώπου: ισότητα.

Τίτλος Ενότητας 5

Ελευθερία:
• Επαφίεται στην ελευθερία μας η ανάπτυξη
της προσωπικότητάς μας με την κοινωνική,
οικονομική, πολιτικής μας δράση ως χώρος
ελευθεριών από το σύνταγμα.
- Αρνητικός/ αμυντικός χαρακτήρας:
(απαγορεύεται/ δεν)
- Θετικός/ δημιουργικός χαρακτήρας:
(δικαιούται)

Τίτλος Ενότητας 6
 Ενότητα 7η: Η έννοια του ομιλιακού ενεργήματος.

Σκοποί ενότητας
Έννοια του ομιλιακού ενεργήματος.

Έννοια της κατανόησης.

Επικοινωνιακή ισχύς.

Τίτλος Ενότητας 2
 Περιεχόμενα ενότητας
Austin.

Searle.

Chomsky.

Τίτλος Ενότητας 3

Ομιλιακό ενέργημα
• ομιλητής ακροατής
• Εγκυρότητα
• Κατανόηση: (πείθω κάποιον σχετικά με την
εγκυρότητα ενός ομιλιακού ενεργήματος).
- Υποκείμενο/ συνεννόηση:
α) ορθός λόγος.
β) ηθική στάση.

Τίτλος Ενότητας 4
 Κατανόηση
•Το υποκείμενο μπορεί να γίνει κατανοητό ως
συνείδηση:
Σημείο αναγωγής της σκέψης (γνωσιοθεωρία).
Της πράξης του (πρακτική φιλοσοφία).
 φιλοσοφία της συνείδησης.
 φιλοσοφία της γλωσσικής επικοινωνίας.

Τίτλος Ενότητας 5

Speech acts: Austin, Searle, Chomsky.

• Πάνω σε αυτούς στηρίζεται ο Habermas για
να αναπτύξει την δική του θεωρία.
• Α επίπεδο: κατανόηση.
- λεξιλόγιο.
- γραμματική.
• Β επίπεδο: πραγματιστικό.
- συντακτικό.

Τίτλος Ενότητας 6
 Ομιλιακό ενέργημα
- τρόπος ύπαρξης των ομιλιακών ενεργημάτων.
• Αξιώσεις:
•  αληθείας. προτασιακό περιεχόμενο
διαιστωτικά.
•  ορθότητας. Κανόνες που διέπουν μία βιωματική
κατάσταση  ρυθμιστικά, κανονιστικά.
•  ειλικρίνειας. Υποκειμενική πρόθεση των
ομιλιτών εκφραστικά.
(όλο το παραπάνω σχήμα θέλει να δείξει πως
λειτουργεί η γλώσσα).

Τίτλος Ενότητας 7

3 κόσμοι:
• 1) αντικειμενική πραγματικότητα.
• 2) κοινωνική πραγματικότητα.
• 3) υποκειμενική πραγματικότητα.

Τίτλος Ενότητας 8
Κατανοησιμότητα α’ επιπέδου λόγου
• Ομιλιακό ενέργημα: επιχείρημα.
• Συνομιλητής= ισότιμος ομιλητής.
• Συναίνεση = konsensus (του επιστημονικού
κόσμου)
• Επικοινωνιακή ισχύς : πολιτική γνώμη
πολιτική ισχύς.

Τίτλος Ενότητας 9

Ενότητα 8η: Κανόνες διεξαγωγής ενός ιδεατού διαλόγου μιας ιδεώδους

ομιλιακής κατάστασης.
 Σκοποί ενότητας
Έννοια του ιδεώδους ομιλιακού ενεργήματος.

Έννοια της ηθικής.

Θεμελίωση ηθικών κρίσεων.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Χάμπερμας.

Θεωρία αλήθειας.

Συνέπεια.

Τίτλος Ενότητας 3
 Habermas: θεμελίωση ηθικών
κρίσεων.
1) Θεωρία αλήθειας: κάθε μου αναφορά
αποτελεί στην βάση της ένα εγχείρημα:
υποστηρίζω ὀτι ὀ,τι λέω είναι ορθό.
2) πρόταση με κανονιστικό περιεχόμενο. Είναι
ξεκάθαρη η δομή επιχειρήματος.
3) Πρόταση με εκφραστικό περιεχόμενο.

Τίτλος Ενότητας 4

Πράττειν:

1) υλική πράξη, η οποία συνδέεεται με μία

υποκειμενικότητα.
-ορθολογικότητα, η οποία ανάγεται ως
αποτέλεσμα, ως συνέπειες και ως
δευτερογενείς συνέπειες.
2) ομιλιακό ενέργημα: προϋποθέτει μία
διϋποκειμενική επικοινωνία, συνεννόηση,
αλληλοδράση (interaction).
- αληθές: διαπιστωτική απόφανση.
- ορθό: κανονιστικές προτάσεις.
Τίτλος Ενότητας 5
 Ηθική:

• 1. γνωστικιστική.
• 2. γενικευσιμότητα.
• 3. καθολικότητα.
• 4. τυπικότητα.

Τίτλος Ενότητας 6

Κανόνες διεξαγωγής ενός ιδεατού

διαλόγου:
1) Λογική συνέπεια (αποφυγή λογικών
αντιφάσεων)
- Αντιφατικό υποκειμενικό χαρακτήρα.
- Αντιφατικό αντικειμενικό χαρακτήρα.

Τίτλος Ενότητας 7
 Υποκειμενική συνέπεια:

• Λογική: μη αυτοαναίρεση.
• Ορολογική: συνέπεια χρήσης λεξιλογικών
συμβάσεων.
• Προσωπική: χρήση επιχειρημάτων που
πιστεύουμε.
• Αναφορική: τήρηση σταθερού μέτρου.

Τίτλος Ενότητας 8

Αντικειμενική συνέπεια.

• Γλωσσική: σαφήνεια λόγου.

• Εμπειριολογική μη χρήση επιχειρημάτων που
αντιβαίνουν στην εμπειρία.
• Διαπλαστική πρόταση μόνο για
πραγματοποιἠσιμα.
• Ακολουθιακή: δυνατότητα εναλλαγών.

Τίτλος Ενότητας 9
 Κανόνες διεξαγωγής ενός ιδεατού
διαλόγου:
2) Πρόσβαση: σύστημα κατανομής ελευθεριών
 ισότητα: ελευθερία συμμετοχής: όχι
αποκλεισμός από την συζήτηση.
• Ελευθερία επιλογής θεμάτων και ισχυρισμών.
• Ελευθερία αμφισβήτησης των ισχυρισμών
του άλλου.
• Ελευθερία πρόσβασης στην πληροφόρηση.
• Ελευθερία από εξουσιαστική επιβολή.
Τίτλος Ενότητας 10

Κανόνες διεξαγωγής ενός ιδεατού

διαλόγου:
3) κατανόηση του επιχειρηματολογικού
βάρους:
• Βάρος της αιτιολογίας της διαφοροποίησης.
• Βάρος της απόδειξης της
επιχειρηματολογικής συνάφειας.

Τίτλος Ενότητας 11
 Πολιτικός διάλογος υπό όρους
ιδεώδους ομιλιακής κατάστασης.
• Α) θεμελιωμένα επιχειρήματα/ ανταλλαγή αληθών
πληροφοριών.
• Β) δημόσιες και καθολικές διαβουλεύσεις.
• Γ) καμία εξαίρεση στην ισότητα των συμμετεχόντων.
• Δ) εύρεση μίας ορθής πρακτικής λύσης με ευρεία
συναίνεση.
• Ε) εύρος συζητήσεων, όχι αποκλεισμός θεμάτων.
• Στ) σχέδιο ειδικού/ γενικού.

Τίτλος Ενότητας 12

Ενότητα 9η: Θεωρία της ιδεώδους δημοκρατικής διαβούλευσης.

 Σκοποί ενότητας
Έννοια της διαβούλευσης.

Έννοια του ελευθερισμού.

Έννοια της αδελφότητας.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Δημοκρατική διαβούλευση.

Πολιτική οντότητα.

Διάλογος.

Τίτλος Ενότητας 3
 Θεωρία της ιδεώδους δημοκρατικής
διαβούλευσης (Joshua Cohen).
• Πολιτική οντότητα (association/ σύνδεσμος)
• Θεσμοί
Α) να προέρχονται από διάλογο.
Β) να προωθούν τον διάλογο

Τίτλος Ενότητας 4

Ποικιλοδοξία:

•Διαβούλευση:
- Οργανωτικά στοιχεία: διαδικασία: αναγκαίος
όρος της ποιότητας.
- Ουσιαστικά στοιχεία: ορθολογικά στοιχεία των
επιχειρημάτων.
- επαρκής όρος της ποιότητας: έννοια του
ενεργού πολίτη.

Τίτλος Ενότητας 5
 Συμμετοχή στον διάλογο
• Αναγνώριση σε αμοιβαία βάση της
ικανότητας και δυνατότητας συμμετοχής στον
διάλογο υπό συνθήκες ελευθερίας και
ισότητας.
• Κανονιστικό περιεχόμενο μιας πρότασης
ισχυρισμός αξίωση ισχύος επιβάλλεται ή
όχι στα πλαίσια του διαλόγου.

Τίτλος Ενότητας 6

Αδελφότητα:
• πολιτική αλληλεγγύη : αξιοπρέπεια,
ισότητα ηθική  ελευθερία του διαλόγου
 ορθός  διἀλογος  συναίνεση ηθικές
κρίσεις: κανονιστικές προτάσεις  πολιτικές
εναλλακτικές λύσεις : 1ο επίπεδο.

Τίτλος Ενότητας 7
 Ελευθερισμός:

• Νεοφιλελεύθερο πολιτικοοικονομικό
πρότυπο. Χωρισμός κοινωνίας/ κράτους.
• Προτεραιότητα αυτονομίας.

Τίτλος Ενότητας 8

Φιλελευθερισμός:
• Δικαίωμα πολιτικής συμμετοχής.
• Κοινωνικό κράτος δικαίου.
• Παρέμβαση του κράτους στην κοινωνία.
• Αναδιανομή του εισοδήματος

Τίτλος Ενότητας 9
Κοινοτισμός και Ρεπουμπλικανισμός
• Κοινοτισμός: καθήκον πολιτικής συμμετοχής.
• Ρεπουμπλικανισμός: πολίτης πεφωτισμένος.

Τίτλος Ενότητας 10

Ενότητα 10η: Θεωρία του Φιλελευθερισμού.

 Σκοποί ενότητας
Δικαιώματα.

Συμμετοχικότητα.

Ταυτότητα.

Τίτλος Ενότητας 2

Περιεχόμενα ενότητας
Φιλελευθερισμός.

Δίκαιο.

Διϋποκειμενικότητα.

Τίτλος Ενότητας 3
 Φιλελευθερισμός:

• Υποκειμενικότητα/ ατομικότητα.
• Ωφελιμισμός/ συμφέρον.
• Δικαιώματα/ αμυντικά δικαιώματα,
συμμετοχικότητα.
• Ταυτότητα/ αιρετή, οικονομικό υποκείμενο.
• Το δίκαιο αναπτύσσει τις δομές ώστε να
αναπτύσσεται η οικονομική ανεξαρτησία.

Τίτλος Ενότητας 4

Κοινοτισμός
• Αναπτύσσεται η οικονομική ενεξαρτησία από
την πολιτεία.
• Συλλογικότητα.
• Το συμφέρον σχετικοποιείται υπέρ της
συλλογικότητας.
• Θετικά δικαιώματα:
-Ως κοινωνικά και
-Ως διαπλαστικά.
Τίτλος Ενότητας 5
 Δίκαιο
• Το δίκαιο είναι αποτέλεσμα διάπλασης θετικών
δικαιωμάτων. Η οικονομία και η πολιτεία είναι
ενιαίο σύνολο.
• Υποκειμενικότητα: στρατηγική πράξη.
• Διϋποκειμενικότητα : επικοινωνία από κοινωνική
εύρεση του ορθού ή του αληθούς δεν είναι
στρατηγική, αλλά διαδραστικά συνεργατική.
• Η κοινωνική πράξη πρέπει να συνδέεται με την
πολιτική τάξη, ώστε η έννοια του ενεργού πολίτη να
υλοποιηθεί.

Τίτλος Ενότητας 6