You are on page 1of 37

HANDLEIDING EXAMEN OPERATIONEEL PLAN

Leidinggevende Travel & Leisure

Voor de klassen: V3AB, L3B, T3DE


Examen Operationeel Plan P3-K3-W1 (Leisure) P4-K3-W1 (Travel)
Vakgroep: marketing

handleiding examen operationeel plan 2023


1
INLEIDING

Beste studenten V3AB, L3B, T3DE

Dit is DE handleiding waar alles in staat wat je nodig hebt om je goed voor te kunnen bereiden op je examen
Operationeel Plan (OP). Dit examen wordt afgenomen medio week 14-15-16, dat is tussen (3 april en 21 april 2023).

Het examen operationeel plan bestaat uit 3 onderdelen:

DEEL 1: SWOT ANALYSE STICHTING HET BUITENHOF -TIJDENS DE LES MARKETING SCHRIJVEN -
Onder begeleiding van de lessen MKT doe je onderzoek naar Stichting Het Buitenhof en schrijf je
week 2 t/m 13

vervolgens een SWOT analyse.


De definitieve versie van jouw SWOT neem je digitaal mee naar je examenmoment.
In dit bestand ga je achter jouw SWOT verder werken met het maken van het operationeel plan.

DEEL 2: OPERATIONEEL PLAN SCHRIJVEN – OP DE EXAMENDAG -


In april 2023 schrijf je tijdens het examenmoment zelfstandig een operationeel plan op basis van een
week 14/15 of 16 casus die je op dat moment krijgt uitgedeeld.

DEEL 3: MONDELING – OP DE EXAMENDAG -


Na het schrijven van het operationeel plan moet je je plan nog mondeling toelichten aan een
week 14/15 of 16 marketingdocent.

handleiding examen operationeel plan 2023


2
Inhoud

INLEIDING........................................................................................................................................................................2
Waarom leer je een operationeel plan maken?........................................................................................................5
Beroep in het kort: Leidinggevende leisure & hospitality........................................................................................5
Beroep in het kort: Leidinggevende travel & hospitality.........................................................................................6
Wat moet je uiteindelijk doen voor dit Operationeel Plan (TRA&LEI):.....................................................................7
Wat is een operationeel plan in het kort?.................................................................................................................8
Lesplanning.................................................................................................................................................................9
OPDRACHTEN DEEL 1 SWOT ANALYSE STICHTING HET BUITENHOF.............................................................................10
Wat is een SWOT-analyse en waarom?.....................................................................................................................10
 OPDRACHT 1: BEDRIJFSFORMULE....................................................................................................................11
 OPDRACHT 2: MISSIE & VISIE...........................................................................................................................12
 OPDRACHT 3: KANSEN & BEDREIGINGEN........................................................................................................12
 Opdracht 4: SWOT KWADRANT........................................................................................................................13
BIJLAGE A: DESTEP ANALYSE.........................................................................................................................................14
BIJLAGE B: REISTRENDS 2022/2023...............................................................................................................................17
BIJLAGE C: EXAMEN OPERATIONEEL PLAN [MAAK JE OP DE EXAMENDAG]..................................................................22
Algemene informatie.............................................................................................................................................22
Doelstelling............................................................................................................................................................22
Maak een activiteitenplan.....................................................................................................................................22
Kwaliteitseisen......................................................................................................................................................22
Projectteam...........................................................................................................................................................23
BIJLAGE D: Voorbeeld Operationeel Plan: open dag school voor toerisme, recreatie en evenementen......................24

handleiding examen operationeel plan 2023


3
Waarom leer je een operationeel plan maken?

Als je je diploma hebt gehaald gaan werkgevers ervan uit dat je een operationeel plan kunt maken. Dit betekent dat
het maken van een operationeel plan geleerd moet worden op school. Hieronder kun je voor leidinggevende leisure
& travel lezen waar in de kerntaak het operationeel plan terug komt.

Beroep in het kort: Leidinggevende leisure & hospitality


De leidinggevende leisure & hospitality werkt in bedrijven waar klanten of gasten hun vrije tijd voor langere of
kortere tijd doorbrengen, bijvoorbeeld een camping, een bungalowpark of een dagrecreatiebedrijf zoals een
attractiepark of speeltuin. Hij organiseert activiteiten voor klanten/gasten. Hij maakt een planning voor het
activiteitenprogramma en stelt draaiboeken op. Hij werkt samen met zijn collega's in het uitvoeren en begeleiden
van activiteiten. Eigenschappen voor de leidinggevende leisure & hospitality zijn gastvrij, enthousiast, sociaal,
communicatief en proactief. Hij kan mensen enthousiasmeren en functioneren als teamspeler. Hij handelt creatief
en flexibel bij problemen en draagt bij aan een veilig en aangenaam verblijf voor klanten of gasten. Daarnaast
ondersteunt hij bij allerlei werkzaamheden zoals het uitvoeren van eenvoudige reparaties,
schoonmaak/onderhoudswerkzaamheden en/of werkzaamheden in de horeca. De leidinggevende leisure &
hospitality is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de voortgang van de werkzaamheden en de veiligheid tijdens
activiteiten en geeft leiding aan een groep recreatiemedewerkers. Hij plant en verdeelt de werkzaamheden en
instrueert en begeleidt de medewerkers. Hij maakt operationele plannen, begrotingsvoorstellen en bewaakt de
financiën.
Kerntaken en werkprocessen
B1-K1: Treedt op als aanspreekpunt voor klanten/gasten
• Informeert en adviseert de klant/gast
• Onderhoudt in- en/of externe contacten
• Ontvangt de klant/gast
• Signaleert en behandelt klachten
• Verkoopt en/of verhuurt producten en/of diensten
• Werft klanten/gasten en opdrachten
B1-K2: Voert administratieve en financiële processen uit
• Doet voorstellen voor aftersales of aanpassing van de dienstverlening
• Houdt de administratie bij
• Houdt financiële administratie bij en handelt transacties af
• Stelt informatiemateriaal samen
P3-K1: Organiseert activiteiten en ondersteunt bij voorkomende werkzaamheden
• Begeleidt activiteiten
• Bereidt de uitvoering van activiteiten voor
• Draagt bij aan een veilig en aangenaam verblijf op een recreatiebedrijf/op locatie
• Maakt een planning voor de organisatie van activiteiten
• Ondersteunt bij voorkomende werkzaamheden op een recreatiebedrijf/op locatie
• Rondt de activiteit af
P3-K2: Geeft leiding
• Instrueert en begeleidt nieuwe collega's, stagiairs en/of vrijwilligers
• Plant en verdeelt de werkzaamheden
• Voert formele gesprekken
P3-K3: Voert beheerstaken uit
• Bewaakt financiën
• Maakt een begrotingsvoorstel
• Maakt een operationeel plan

handleiding examen operationeel plan 2023


4
Beroep in het kort: Leidinggevende travel & hospitality
De leidinggevende travel & hospitality maakt een passend commercieel aanbod bij bedrijven die gericht zijn op
recreatie, toerisme en vrijetijd, bijvoorbeeld bij de frontoffice van een (internationaal) hotel of recreatiebedrijf en bij
bedrijven in de reisbranche, of gericht op toeristische informatie. Hij/zij stelt arrangementen samen die aansluiten
op de wensen van de klant/gast en voert prijsberekeningen uit. Hij/zij promoot producten en diensten online en
offline. Om het commerciële doel van het bedrijf te behalen, zet de leidinggevende travel & hospitality zijn
communicatieve en sociale vaardigheden in. Hij is representatief en heeft oprechte interesse in mensen en de
ontwikkelingen in zijn vakgebied. De leidinggevende travel & hospitality vertaalt trends, ontwikkelingen en
mogelijkheden in de omgeving naar commerciële kansen voor de organisatie en geeft leiding aan een groep
medewerkers. Hij plant en verdeelt de werkzaamheden en instrueert en begeleidt de medewerkers. Hij maakt
operationele plannen, begrotingsvoorstellen en bewaakt de financiën.
Kerntaken en werkprocessen
B1-K1: Treedt op als aanspreekpunt voor klanten/gasten
• Informeert en adviseert de klant/gast
• Onderhoudt in- en/of externe contacten
• Ontvangt de klant/gast
• Signaleert en behandelt klachten
• Verkoopt en/of verhuurt producten en/of diensten
• Werft klanten/gasten en opdrachten
B1-K2: Voert administratieve en financiële processen uit
• Doet voorstellen voor aftersales of aanpassing van de dienstverlening
• Houdt de administratie bij
• Houdt financiële administratie bij en handelt transacties af
• Stelt informatiemateriaal samen
P4-K1: Realiseert commercieel aanbod
• Maakt een prijsberekening bij het aanbod
• Promoot producten en diensten
• Stelt een passend aanbod op met gerelateerde services en producten
P4-K2 Geeft leiding
• Instrueert en begeleidt nieuwe collega's, stagiairs en/of vrijwilligers
• Plant en verdeelt de werkzaamheden
• Voert formele gesprekken
P4-K3: Voert beheerstaken uit
• Bewaakt financiën
• Maakt een begrotingsvoorstel
• Maakt een operationeel plan

handleiding examen operationeel plan 2023


5
Wat moet je uiteindelijk doen voor dit Operationeel Plan (TRA&LEI):

verslag maken [bewijs]

Voorbereiding:
 Je stelt een SWOT-analyse op [maak je voor het examens tijdens de lessen marketing en neem je mee naar
de examendag]

Algemeen:
 Je schrijft een compleet en nauwkeurig plan met een logische opbouw.
 Je houdt je aan de juiste spelling en grammatica.
 Je beschrijft de bedoeling (hoofddoelstelling) van het operationeel plan.

Doelen en werkzaamheden beschrijven:


 Je beschrijft wat de operationele doelen zijn van de activiteit.
 Je beschrijft aan welke eisen de werkzaamheden moeten voldoen.
 Je schat kansen en risico’s overtuigend in. Je stelt vanuit deze inschatting haalbare doelen op en zorgt voor
uitvoerbare werkzaamheden.

Inzet inschatten:
 Je legt uit hoeveel personen met welke vaardigheden er nodig zijn om de werkzaamheden te kunnen
uitvoeren.

Volgorde werkzaamheden bepalen:


 Je bepaalt de juiste volgorde van de werkzaamheden en houdt daarbij rekening met welke werkzaamheden
prioriteit hebben. Deze volgorde moet uitvoerbaar en haalbaar zijn.
 Je beschrijft hoe je rekening houdt met één van de 4 duurzaamheidsprincipes.
 Je beschrijft hoe je deze trend en ontwikkelingen relateert aan de doelstellingen van het operationeel plan.
 Je houdt in je operationeel plan rekening met de doelstellingen van de organisatie.

mondeling over het verslag [observatie]

 Je legt uit welke keuzes je hebt gemaakt om doelen en werkzaamheden van het team haalbaar te maken.
 Je legt uit welke keuzes je hebt gemaakt met betrekking tot de 4 duurzaamheidprincipes.
 Je legt uit op welke manier je rekening hebt gehouden met de doelstellingen van de organisatie in je
operationeel plan.

handleiding examen operationeel plan 2023


6
Wat is een operationeel plan in het kort?

Een strategisch plan is een plan waarin de


Lange termijn3-5
langetermijnstrategie voor de komende drie tot vijf jaar strategisch
jaar
wordt beschreven.
Middellange termijn 0,5 tactisch
Een operationeel plan is kleiner. Het doel van operationele jaar – 1,5 jaar
planning is om de dagelijkse acties te schetsen die een operationeel
afdeling moet ondernemen om uiteindelijk de strategische Korte termijn 3 mnd tot max 12
doelen te kunnen bereiken. mnd

De belangrijkste reden om elk jaar een uitgebreid


operationeel plan te moet maken is omdat er hierdoor meer focus gelegd wordt op dagelijkse activiteiten die naar
de strategische doelstellingen toewerken. Het is ook veel eenvoudiger alles op te volgen en te evalueren.

In het operationele plan beschrijft het bedrijf met detail de verantwoordelijkheden van elk team of elke persoon.
De hoeveelheid details en de tijdlijn die een bedrijf kiest voor het operationele plan hangt af van de snelheid
waarmee een bedrijf werkt. Zo kan een operationeel plan voor een kortdurende activiteit worden geschreven, of
voor bijvoorbeeld een periode van 3 tot 12 maanden.

handleiding examen operationeel plan 2023


7
Lesplanning

Week Lesstof leerdoel Huiswerk


52 Kerstvakantie
01 Kerstvakantie
02
03
04 EXAMENWEEK

05 LES 0 Kick-off in 010 met mevrouw Ingeborg Vragen bedenken voor de kick-off
Jansen van stichting Buitenhof reizen
06 LES 1 Uitleg examen, structuur en aanpak OPDRACHT 1 BEDRIJFSFORMULE
+ doornemen ‘handleiding examen OP’
+ PPT les 1

07 LES 2 PPT les 2 MISSIE VISIE (heel kort bespreken OPDRACHT 2 MISSIE EN VISIE
omdat het Buitenhof die al geformuleerd
heeft op de site)
08 LES 3 PPT les 3 + Bespreken trends en OPDRACHT 3 KANSEN EN BEDREIGINGEN
ontwikkelingen om deze te kunnen kiezen OPDRACHT 4 SWOT KWADRANT
als potentiële kans of bedreiging voor
Stichting Het Buitenhof AFRONDEN SWOT ANALYSE DIE JE MEE
NEEMT NAAR HET EXAMEN

09 VOORJAARSVAKANTIE
10 LES 4 Nog een keer bespreken volgorde examen: Oefenen SMART doelstelling open dag uit
deel 1: SWOT analyse PPT
deel 2: Operationeel plan schrijven op
examendag.
deel 3 Mondelinge verdediging van het
operationeel plan op examendag

PPT les 4 SMART (start theorie voor deel 2


van het examen OP)
11 LES 5 Huiswerk: opdracht maken
PPT les 5 PROJECTMATIG WERKEN EN activiteitenplan voor open dag
ACTIVITEITENPLAN Mondriaan.
12 LES 6 Huiswerk: ‘Vul MoSCoW prio’s in.’
PPT les 6 PRIORITEIT EN VOLGORDE IN
ACTIVITEITENPLAN (MOSCOW)
13 Les 7 PPT les 7 RANDVOORWAARDEN en de 4 Huiswerk: nader te bepalen
DUURZAAMHEIDSPRINCIPES
14 EXAMENWEEK Examen ????
(4-8 april)
15 EXAMENWEEK Examen ????
(11-15 april)
16 EXAMENWEEK Examen ????
(18-22 april)

handleiding examen operationeel plan 2023


8
OPDRACHTEN DEEL 1 SWOT ANALYSE STICHTING HET BUITENHOF
Ter voorbereiding van het examen Operationeel Plan maak je zelfstandig en met hulp in de les een document waarin
je een SWOT analyse van Stichting het Buitenhof gaat maken. Dit document neem je digitaal mee naar je examen
en daar werk je operationeel plan verder in uit.

Wat is een SWOT-analyse en waarom?


Een SWOT analyse is een manier van onderzoeken waarin je opzoek gaat naar de
sterktes en zwaktes van het bedrijf (intern) en waar je ook kijk naar de kansen en
bedreigingen die van buiten op het bedrijf af komen.
Een bedrijf moet op regelmatige basis deze SWOT-analyse doen om zichzelf te blijven
verbeteren (intern) en om kansen te kunnen zien en benutten en ook om goed om te
kunnen gaan met mogelijke bedreigingen (extern).

Interne analyse
Je begint met een uitgebreide interne analyse van de bedrijfsformule, visie en missen. Hieruit komen dan sterktes en
zwaktes.

Externe analyse
Vervolgens ga je de situatie rondom het bedrijf bekijken, wat speelt er allemaal aan trends en andere ontwikkelingen
die een kans of een bedreiging kunnen vormen voor stichting het Buitenhof.

SWOT kwadrant:
De Interne en externe analyse worden vervolgens samengevat in een SWOT kwadrant inclusief korte toelichting
welke oplossingen je het bedrijf adviseert om goed om te gaan met de zwaktes en bedreigingen.

Interne Sterktes Zwaktes


analyse Waar zijn we goed in? Waar zijn we niet goed in?
Wat loopt goed? Wat werkt niet?
Wat kan beter?
Waar zitten onze zwakke plekken?
Externe Kansen Bedreigingen
analyse Welke kansen zien wij door de Welke bedreigingen zien we voor ons in de
externe ontwikkelingen (reistrends ontwikkelingen in de marktpolitiek DESTEP?
en DESTEP) Zijn er wijzigingen in onze omgeving die, als we
niets doen, kunnen leiden tot een serieuze
bedreiging voor het bedrijf.

Toelichting op het SWOT kwadrant:

 Hoe kan het bedrijf nog meer gebruik maken van de sterktes en de kansen?
 Welke oplossingen adviseer je om goed om te gaan met de zwaktes en bedreigingen.

handleiding examen operationeel plan 2023


9
Interne analyse (ZIE OOK PPT)
Voor de interne analyse kijk je naar de bedrijfsformule van het bedrijf en de missie & visie.

Het is belangrijk om alle informatie die je kunt vinden over dit bedrijf op te zoeken. Denk hierbij aan:

o Informatie van de website (Stichting Het Buitenhof)


o De social media kanalen (Facebook, LinkedIn, YouTube)
o Nieuwsberichten over Stichting Het Buitenhof
o Recensies over Stichting Het Buitenhof
o Gastles/workshop mevrouw Ingeborg Janssen
o Maak ook gebruik van de theorie die in de lessen is behandeld

Bedrijfsformule (ZIE OOK PPT)

 OPDRACHT 1: BEDRIJFSFORMULE
 Werk de bedrijfsformule van stichting het Buitenhof uit. Dit is minimaal twee pagina’s aan tekst.

De bedrijfsformule bestaat uit:

1. Uitgebreide beschrijving van de doelgroep. (op basis van de segmentatiecriteria van Kotler) Dit mag in de
vorm van een Persona of puntsgewijs uitgewerkt worden. )
2. Prijspositionering (Hoe positioneert het bedrijf zich qua Prijs t.o.v. de concurrenten)
 Beschrijving/plaatje maken van de positionering hoog, midden, laag.
 Op welke positie heeft het bedrijf zich gericht.
 Beschrijf de positie en laat dit ook zien in een positionerings-as of in een positionerings-matrix
 Laat hierin ook de belangrijkste concurrenten zien
3. Uitgebreide uitwerking hoe het bedrijf de 5 P’s in zet (Product, Prijs, Plaats, Promotie en Personeel).
Hieronder staan wat voorbeelden die je voor elke P kunt uitwerken.

Product

Beschrijf het product. Wat voor reizen heeft dit bedrijf in het assortiment? Denk hierbij aan het soort reizen, de
bestemmingen of eventuele extra’s die ze bieden.

Prijs

Hoe liggen de prijzen ten opzichte van de concurrent? Zijn er aanbiedingen? Is het duur of juist voordelig?

Promotie

Hoe en via welke kanalen wordt het bedrijf gepromoot? Denk aan offline en aan online promotie. Zoek op het
internet naar oude folders of brochures en zoek naar de social media kanalen. Kijk ook naar video’s die het bedrijf
heeft geplaatst.

Plaats

 Wat is de vestigingsplaats van het hoofdkantoor? Hoe is het hoofdkantoor bereikbaar?


 Naar welke landen biedt Stichting Het Buitenhof reizen aan? Hoe zijn deze vakantiebestemmingen bereikbaar?
 Via welke kanalen verkoopt Stichting Het Buitenhof hun reizen? Denk aan offline en online verkoopkanalen.
 Denk ook aan directe verkoop (zelf) en aan indirecte verkoop (via een tussenpersoon).

Personeel

Worden er speciale eisen gesteld aan het personeel/vrijwilligers? Denk aan vereiste opleidingen, taalbeheersing of
andere competenties. Kijk op de website naar vacatures om hier meer over te vinden.

handleiding examen operationeel plan 2023


10
Missie en visie (ZIE OOK PPT)

 OPDRACHT 2: MISSIE & VISIE


 Bekijk de missie en visie van Stichting Het Buitenhof op hun website.
 Wat vertelde mevrouw Ingeborg Jansen tijdens de kick-off over de missie en visie?
 Beschrijft de missie en visie zoals die op hun website staat ÉN…
 Benoem nog 3 speerpunten die je aan stichting Het Buitenhof opvallen of waar ze zich mee
onderscheiden.

Externe analyse
Voor de externe analyse kijk je naar alles om het bedrijf heen dat een kans en/of bedreiging op kan leveren. In dit
examen kijken we naar DESTEP ontwikkelingen en naar trends in de reisbranche.

DESTEP analyse en branchetrendanalyse (ZIE PPT)


Om de ontwikkelingen te volgen die in de wereld gebeuren, dien je te kijken naar trends en ontwikkelingen in de
markt. Een trend ontstaat als er een sterke groei is in de vraag naar een product. Ook ontwikkelingen kunnen
plotseling veranderen. Dan wordt ook gesproken van een trend. Een trend kan binnen een branche zijn, een
branchetrend genoemd, of voor de gehele samenleving. In het laatste geval spreken we van een macrotrend of een
megatrend.

 OPDRACHT 3: KANSEN & BEDREIGINGEN.


 LEES BIJLAGE A – DESTEP ontwikkelingen
c Kies minimaal drie KANSEN én drie BEDREIGINGEN, beschrijf in het kort wat deze ontwikkelingen
zijn EN beschrijf waarom deze volgens jou van positieve of negatieve invloed kunnen zijn op Het
Buitenhof.
 LEES BIJLAGE B REISTRENDS 2022/2023
c Kies minimaal drie KANSEN én drie BEDREIGINGEN, beschrijf in het kort wat deze ontwikkelingen
zijn EN beschrijf waarom deze volgens jou van positieve of negatieve invloed kunnen zijn op Het
Buitenhof.
 De gehele trendanalyse is minimaal één pagina aan tekst.
 Als je wilt mag je ook een trend gebruiken vanuit een andere bron, vergeet dan niet de bron te
vermelden.

handleiding examen operationeel plan 2023


11
SWOT
 In de SWOT komt al het voorgaande werk uit de interne en externe analyse samen.
 Een SWOT wordt vaak kort en bondig gepresenteerd in de vorm van een tabel van 2x2.
 Je zet hierin de belangrijkste bevindingen van je interne- en externe analyse. Tussen de 2 à 3 punten per
vakje.
 LET OP! Onder de tabel geef je ook een toelichting op elk van de punten die je in de SWOT kort hebt
genoemd.

Interne Sterktes Zwaktes


analyse Waar zijn we goed in? Waar zijn we niet goed in?
Wat loopt goed? Wat werkt niet?
Wat kan beter?
Waar zitten onze zwakke plekken?
Externe Kansen Bedreigingen
analyse Welke kansen zien wij door de Welke bedreigingen zien we voor ons in de
externe ontwikkelingen (reistrends ontwikkelingen in de marktpolitiek DESTEP?
en DESTEP) Zijn er wijzigingen in onze omgeving die, als we
niets doen, kunnen leiden tot een serieuze
bedreiging voor het bedrijf.

 Opdracht 4: SWOT KWADRANT

Maak een SWOT kwadrant en vul deze in en licht hem toe:

o Interne analyse: kies twee sterke en twee zwakke punten uit jouw interne analyse (bedrijfsformule & missie,
visie)
o Externe analyse: kies uit jouw externe analyse (DESTEP en branche reistrends) de twee KANSEN en twee
BEDREIGINGEN waarvan jij vind dat stichting het Buitenhof rekening mee moet houden.
o Toelichting: onder de SWOT kwadrant licht je het volgende toe:
 hoe Het Buitenhof de zwakke punten zou kunnen verbeteren
 hoe Het Buitenhof de kansen zou kunnen benutten
 hoe Het Buitenhof met de bedreigingen om zou kunnen gaan. Kunnen ze de bedreigingen ombuigen
naar kansen. Hoe kan Het Buitenhof zich voorbereiden om zo min mogelijk last te hebben van deze
bedreigingen.
 Denk er aan dat je de sterke punten van het bedrijf ook kunt gebruiken om met de zwaktes en
bedreigingen om te gaan of om te buigen.

handleiding examen operationeel plan 2023


12
BIJLAGE A: DESTEP ANALYSE

DESTEP-analyse is een geschikte analyse om op macroniveau toe te passen om de niet beïnvloedbare elementen
rondom een markt in kaart te brengen. Door middel van de DESTEP-analyse worden kansen en bedreigingen in beeld
gebracht van de omgeving waar de organisatie zich in bevindt en kan de organisatie bepalen wat voor impact het
heeft. DESTEP is een afkorting voor zes factoren die samen een beeld geven van de macro-economische omgeving,
namelijk: demografisch, economisch, sociaal-cultureel, technologisch, ecologisch en politiek-juridisch.

 Demografische ontwikkelingen:
Bij demografische factoren gaat het om de kenmerken van de bevolking, zoals aantal inwoners, leeftijd en
inkomen en de impact daarvan op ontwikkelingen in de branche.
 Economische ontwikkelingen:
Bij economische factoren gaat het om kenmerken en invloed van ontwikkelingen van de economie, zoals
economische groei, werkgelegenheid en werkloosheid.
 Sociaal-culturele ontwikkelingen:
Bij deze factoren gaat het om kenmerken en invloed van de cultuur en leefgewoonten, zoals normen en
waarden, subculturen, en opleidingsniveau.
 Technologische ontwikkelingen:
Deze worden vaak de motor van de economie genoemd. Dankzij technologische ontwikkelingen is er sprake
van een continue verbetering van productiemethoden en innovaties van goederen en diensten.
 Ecologische ontwikkelingen:
Bij ecologische factoren gaat het om kenmerken en invloed van ontwikkelingen op de fysieke leefomgeving,
zoals milieu en klimaat, maar ook werkomgeving.
 Politiek-juridische ontwikkelingen:
Bij politiek-juridische factoren gaat het om kenmerken en invloed van ontwikkelingen op het gebied van
overheidsbeslissingen, zoals huidige wetgeving, wijzigingen in de wet, en subsidies.

Demografisch:

De verwachting is dat de wereldbevolking zal groeien van 7,4 miljard in 2015 naar 8,5 miljard in 2030. Die groei vindt
vooral plaats in ontwikkelingslanden. Daarbij komt dat het welvaartsniveau in die ontwikkelingslanden, zoals China,
Brazilië, India, Mexico, Turkije, Maleisië en de Filipijnen, in de komende jaren verder zal stijgen, met als gevolg een
sterk toenemende vraag naar toerisme in die regio’s. (2017). Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2017.
CBS.

In 2025 is het aantal 65+’ers, millennials en alleenstaanden sterk gegroeid. Dit zal voor een groei in het aantal
verkochte reizen gaan zorgen. Echter vinden alle doelgroepen iets anders belangrijkheid hier dient dan ook rekening
mee gehouden voor de positionering van de reizen.

De Golden oldies zijn fit en beschikken over geld. Zij willen graag hun reisdromen verwezenlijken.

De millenials en generatie Z vinden het op doen van ervaringen belangrijker dan het daadwerkelijk product.
Daarnaast willen zij altijd online zijn.

De singles willen graag alleen op avontuur uit gaat. Dit willen ze vaak om nieuwe contacten op te doen. Het concept
solo travel zal steeds populairder worden.

handleiding examen operationeel plan 2023


13
Economisch:

In 2025 staan de deel- en ruileconomie, het karmakapitalisme, de groeiendemacht van de consument, de wereld als
werkplek en de nieuwe reizigers centraal. Dit houd in dat onderstaande punten steeds belangrijker worden.

• Delen en ruilen.

• Verzamelen van karmapunten.

• Zelforganisatie en peer-to-peer.

• Arbeidsmigratie: werken waar je kunt (WiFi en netwerk).

• Nieuwe reizigers uit opkomende economieën drijven Nederlanders naar onontdekte bestemmingen.

Sociaal-cultureel:

In 2025 willen we iets toevoegen aan de wereld, multilevens leiden, de sociale kloof dankzij digitalisering dichten op
reis en zin geven aan ons leven. Onderstaande punten worden daarbij steeds belangrijker.

• Betekeniseconomie: purpose is key. Dit houd in dat de toegevoegde waarde van onze daden steeds belangrijker
word.

• We hebben steeds minder zekerheden waardoor we creatiever worden en meerdere levens gaan leiden.

• Sociaal leven zit zich online voort in het dagelijks leven. Op reis ontstaat de behoefte naar echte contacten.

• Immateriële zaken worden steeds belangrijker. Denk hierbij aan de beleving, zingeving en eigen religie.

Technologisch:

Technologische ontwikkelingen zijn van invloed op het zakelijk toerisme. Zo zijn vergaderingen en trainingen door
middel van bijvoorbeeld het internet, livestreaming en videoconferencing digitaal en

op afstand te volgen, waardoor de noodzaak om te reizen vaker afneemt. Aanbieders in het MICE-segment moeten
zich daardoor meer inspannen om klanten aan zich te binden. Klanten verwachten immers een hogere kwaliteit van
het aanbod, een meer persoonlijke benadering en een effectievere tijdsbesteding. (2017). Trendrapport toerisme,
recreatie en vrije tijd 2017. CBS.

In 2025 is technologie leidend in de bedrijfsvoering en zijn reisondernemingen. ‘Digital first’ is het uitgangspunt voor
de gehele customer journey. Door de technologisch mogelijkheden kan het reisaanbod gepersonaliseerd worden.
Hier zullen de reisbedrijven volop gebruik van moeten gaan maken om te kunnen blijven concurreren met hun
concurrenten.

Daarnaast zorgt The Internet of Things voor optimalisatie in de consumer insights. Verder is het door de technologie
mogelijk om een voorproefje te nemen van jouw geboekte reis. Dit is mogelijk door middel van virtual reality,
gaming en GPS.

Ecologisch:

Klimaatverandering, schaarste en de groene norm veranderen ons reisgedrag in 2025. Door de klimaatverandering
zullen er bepaalde bestemmingen te warm zijn geworden voor wintersport of zomer-citytrips. Daarnaast zal er meer
aandacht zijn voor MVO en groen reizen, dit word de nieuwe norm.

handleiding examen operationeel plan 2023


14
Politiek-juridisch:

Ook wordt ons reisgedrag beïnvloed door de afnemende veiligheid van bestemmingen en het politieke beleid
rondom het milieu. Veel bestemmingen worden als minder veilig ervaren door terrorisme en politieke spanningen.
Reizigers gaan op zoek naar vergelijkbare bestemmingen als de gewenste bestemming niet meer als veilig word
beschouwd. Een voorbeeld hiervan is Turkije een paar jaar terug. Bron: Glasmacher, W. (sd). Travel experience
tommorow. ANVR.

handleiding examen operationeel plan 2023


15
BIJLAGE B: REISTRENDS 2022/2023
trends in de reis- en Hospitality branche die je kunt gebruiken voor je examen operationeel plan.

Hoe te gebruiken?
 Lees de trend, zoek naar voorbeelden van de trend (google).
 Kies een trend(s) die past bij jouw bedrijfsformule/doelgroep
 Beschrijf de trend als volgt: naam trend, beschrijf de trend in je eigen woorden, beschrijf hoe je de trend
kunt gaat inzetten en/of hoe jouw bedrijf al inspeelt op deze trend.
 Geef een concrete beschrijving hoe je dit gaat doen/doet.

Volmondig ‘ja’ tegen elke droomreis


Door de coronacrisis is onze kijk op het leven veranderd. Volgens een recent onderzoek van Booking.com hebben
reizigers behoefte aan meer positiviteit en spontaniteit. We beseffen veel meer wat we kunnen missen en hechten
meer waarde aan elke vakantiemogelijkheid die op ons pad komt. De meerderheid van de Nederlandse reizigers zou
daarom nu tegen elke vakantie binnen hun budget volmondig ‘ja’ zeggen. Ook uit onderzoek van Amadeus blijkt dat
reizigers meer dan ooit open staan voor reizen. Mensen beseffen dat ze meer in het nu moeten leven, en die once in
a lifetime-reis willen boeken zodra het weer kan. Wachten is geen optie meer.

Family- and friendcations


Reizigers zijn er de afgelopen tijd achter gekomen wat nou écht belangrijk is. Voor de pandemie werd reizen
gedomineerd door zakenreizigers. Nu is dat echter niet meer zo. Mensen gaan veel vaker op vakantie met familie en
vrienden. Uit onderzoek van Airbnb blijkt dat 42% van de respondenten een op familie gerichte reiziger is. Dit
percentage is hoger dan elk ander type reiziger. Ook volgens het onderzoek van Amadeus zijn sterke relaties
belangrijker dan ooit en gaan mensen hierom graag met vrienden op vakantie. Mensen zien de optie om, aan het
einde van de pandemie, eindelijk weer een real-life reünie te houden met hun geliefden en de aantal boekingen voor
friendcations op boekingsplatformen schieten door het dak.

Workations zijn hot


‘Digital nomads’ en ‘workations’, deze woorden zijn al een aantal jaren bekend in Nederland, maar mede dankzij de
opkomst van Zoom, Teams, en Skype meetings hebben ze een hele andere dimensie gekregen. Thuiswerken is
normaler dan ooit, waardoor het voor veel werknemers makkelijker is om vanaf een andere plek te werken. Of dit in
Nederland of in het buitenland is, maakt vaak niet veel meer uit. Bedrijven zijn flexibeler geworden en er is online
heel veel mogelijk. Volgens Airbnb is het dankzij deze ontwikkeling veel makkelijker om langere tijd in het buitenland
te blijven of hier te gaan wonen. UNWTO heeft zelfs het begrip ed-ventures geïntroduceerd, waarbij vakantie en
educatie gecombineerd wordt. Hierdoor kunnen studenten online of op locatie les krijgen terwijl ouders aan het
telewerken zijn.

Duurzaam en slow reizen


We raken ons steeds meer bewust van de realiteit waarin we leven en zo ook van klimaatverandering. Twee derde
van de respondenten in het onderzoek van Amadeus gaf aan dat zij duurzame reizen prioriteit geven. Ook UNWTO
merkt hier een verschil in vergeleken met vorige jaren. Reizigers kiezen er vaker voor om op een duurzame en slow
manier te reizen. Zo boeken we vaker een wat langer verblijf en kiezen we ervoor om tijdens de vakantie het rustiger
aan te doen, met meer focus op wellness activiteiten. Op vakantie letten we meer op onze ecologische voetafdruk
door bij duurzame bedrijven te boeken en producten en eten te kopen bij lokale ondernemingen. Ook is het
opvallend dat we vaker een vakantie in eigen land boeken om het even wat rustiger aan te doen.

Flexibeler in het kiezen van vakantieoord


Door de pandemie zijn mensen veel flexibeler geworden in waar ze precies heen willen. Dit merkte Airbnb vooral in
het zoekgedrag van reizigers. Veel potentiële vakantiegangers zochten naar accommodaties zonder een specifieke
locatie in te vullen. Verder kiezen mensen er nu vaker voor om naar plekken te reizen die ver weg zijn van het
massatoerisme. Geen drukke steden of beroemde toeristische trekpleisters meer, maar juist onbekende plekken
ontdekken.
handleiding examen operationeel plan 2023
16
Survivaltrips
Uit een onderzoek van Booking.com blijkt dat maar liefst 58 % van alle reizigers survivaltricks onder de knie wil
krijgen – denk aan: leren hoe je drinkbaar water kan vinden, en hoe je een kampvuur kan maken. Dat heeft volgens
het boekingsplatform alles te maken met het feit dat we snakken naar een prikkelarme digital detox. Dat betekent:
geen social media, geen werktelefoontjes en ook geen Netflix. En waar kan je beter tot rust komen dan in de
natuur? Daarom voorspelt het dat 2023 hét jaar wordt om tijdens je vakantie off the grid te gaan en zo meteen je
survivalskills aan te scherpen. Who’s in?

Thuiskomen op reis
Het leven wordt elke dag duurder. No shit, horen we je nu denken. Dat we onze spaarcentjes beter dan ooit in de
gaten moeten houden, heeft ook een effect op de manier waarop we in 2023 zullen reizen. Naast het feit dat we
voor kortere vakanties dichter bij huis zullen kiezen, voorspellen trendwatchers ook dat we vooral op zoek zullen
gaan naar goed uitgeruste accommodaties. Zo kan je in een appartement of vakantiehuisje mét keuken zelf koken
zodat je niet uiteten hoeft te gaan, en is ook de aanwezigheid van een wasmachine (lees: zo hoef je je badpakken
thuis niet meer te wassen) interessant.

Driesterrenhotels
2022 was het jaar van de impulsieve tripjes, en die trend zal ook in 2023 nog even blijven hangen. Miss Rona zit nog
steeds in ons achterhoofd, waardoor onze reishonger nog niet helemaal gestild is en we zoveel mogelijk gezien
willen hebben. We vinden het vreselijk om het nog eens te herhalen, maar al die tripjes kosten geld, en daarom
worden driesterrenhotels steeds populairder. Die zijn iets budgetvriendelijker dan hotels met vier of vijf sterretjes,
en ook op vlak van luxe en comfort zal je hoogstwaarschijnlijk wat moeten inboeten, maar dat zullen we er volgens
Expedia in 2023 voor over hebben. Afgelopen jaar steeg het aantal boekingen bij driesterrenhotels al met 20 %, en
dat getal zal volgens het platform alleen maar stijgen.

Cultuurshocks opzoeken
Willen we even uit de dagelijkse sleur ontsnappen, dan is een reisje daar het beste medicijn voor. Maar wat als die
vakanties op zich ook een routine worden? Want waarom trek je eigenlijk élke zomer richting de Italiaanse kust of
verkies je een citytripje in Londen boven eentje in Mexico City? In 2023 maken we volgens Booking.com komaf met
onze oude reisgewoontes, want maar liefst de helft van alle reizigers wil volgens het platform volgend jaar een echte
cultuurshock ervaren. Zo wil 47 % van hen richting het Oosten trekken om er delicatessen te proeven en geeft meer
dan 35 % aan dat ze richting een plek wil reizen waar ze zich op een andere planeet wanen.

Nostalgische reisjes
Van badstof over de Zillion tot Xink: alles komt terug. We snakken naar nostalgie, en dat heeft ook een invloed op
onze vakantieplannen, want ook nostalgische reizen worden populair. Ging jij in de jaren 90 voor het eerst naar
Disneyland Parijs met je ouders? Waarom dat reisje nog eens niet met z’n allen overdoen? Of trok je voor je eerste
vriendenreisje richting Málaga? Nog eens boeken!

Tv-bestemmingen
Onze reisinspiratie, die halen we volgens Expedia volgend jaar ook uit onze favoriete films en series. Meer dan 40 %
van de reizigers zal zich volgens het platform volgend jaar daardoor laten inspireren tijdens het plannen van een
vakantie. Zo zijn series als ‘Emily in Paris’ (Parijs), ‘Bridgerton’ (Engeland) en ‘Sex and the City’ (New York) volgens
Expedia een echte bron van reisinspiratie.

Wellnessreizen
In 2022 waren ze al populair, en ook in 2023 zullen er weer een heleboel wellnessreizen geboekt worden. Uit een
bevraging van Booking.com blijkt namelijk dat 79 % van alle reizigers bevestigt dat reizen het beste medicijn is voor
hun mentale én emotionele welzijn. We zien het steeds vaker als een manier om onze batterijtjes weer op te laden,
en dat kunnen wij alleen maar toejuichen! Vooral sleep tourism zit momenteel in de lift. Dat houdt in dat je op zoek
gaat naar een reisbestemming en hotelkamer  waar je tot rust kunnen komen – denk aan: kamers zonder ramen,
moderne en dus goed geïsoleerde ho(s)tels, en de optie om uit verschillende kussens te kiezen.

handleiding examen operationeel plan 2023


17
Digitale beleving als toegevoegde waarde
Digitale beleving betekent het inzetten van de juiste technieken- zoals virtual reality, augmented reality voor de
juiste doelgroep in de juiste fase van de custumer journey – pretrip, on holiday of post-trip – om daarmee je
doelstelling te realiseren. "Daarom start digitale beleving ook met je motivatie en met de vraag wat je uitgangspunt
is. Afhankelijk van je antwoord ga je kijken welke digitale techniek je daarvoor gaat inzetten. Daarbij is de digitale
beleving overigens meer een toegevoegde waarde als een vervanging. De digitale beleving kan het aanbod wel
verrijken en verder ontwikkelen. Ook kan de digitale beleving ervoor zorgen dat het aanbod nog beter aansluit bij de
persoonlijke wensen van de bezoeker door een chatbot of een virtual personal guide.”

Social Media: Micro-influencers


Binnen social media land is het altijd maar weer even afwachten wat de ontwikkelingen gaan toevoegen. De
verwachting is dat de trend steeds verder door zal zetten. Micro-influencers zijn social mediagebruikers die tussen
5.000 en 10.000 volgers hebben. Ze zijn over het algemeen wat goedkoper om mee samen te werken en hebben
followers die wat meer betrokken zijn. Dit leidt tot een hoger conversieratio. Facebook en Instagram werken hard
aan e-commerce oplossingen binnen de platformen. Dan kun je direct een aankoop doen. Super interessante
ontwikkeling voor dagattracties zoals attractieparken, dierentuinen en musea. Tiktok is een kanaal waar momenteel
veel jongeren gebruik van maken. Ben jij als organisatie dus afhankelijk van jongeren, wees dan zeker hier aanwezig.
Vooral sinds covid-19 wint TikTok snel aan populariteit in Europa. Google, Facebook en Instagram maken het bijna
onmogelijk om campagnes te maken voor kids, dit is met TikTok beter mogelijk. Binnen RED Online Marketing
ontvangen we steeds meer succesverhalen over dit kanaal. Ook voor 2021 staan er veel ontwikkelingen op de
planning voor dit kanaal.

Behoefte aan zekerheid en persoonlijk advies


“Mensen boeken steeds vaker zelf een vakantie. Maar juist in deze onzekere tijd denk ik dat er een kans ligt voor
reisagenten. Als consumenten via een reisagent hun vakantie boeken, dan kunnen zij ook op deze reisagent
terugvallen als er iets gebeurt. Reisagenten hebben immers een bepaalde zorgplicht. Juist in deze onzekere tijden
kun je de consument ontzorgen waar mogelijk, speel daar goed op in.”

ECO toerisme
Ecotoerisme wordt een factor van belang bij de keuze voor de vakantiebestemming. Dat betekent dat
bestemmingen die dichter bij huis zijn en bijvoorbeeld per trein kunnen worden bereikt en denk hierbij aan CO2-
compensatie voor reis en verblijf. Thüringen wordt het nieuwe Thailand, de Eifel het nieuwe Nieuw-Zeeland.

Focus op beleving
Persoonlijke ervaringen zullen dit jaar een steeds grotere rol gaan spelen tijdens vakanties. Niet meer heel ver weg,
maar wel een onvergetelijke ballonvaart over het Central Massif. Minder bakken in de zon, wel zelf gevangen visjes
grillen boven een kampvuur. Minder luidruchtig achter speedboten hangen, meer waterpret in een bergmeer bij een
waterval. Het hoeft niet langer groots, ver weg of super-de-luxe te zijn, als het maar een bijzondere ervaring of
herinnering oplevert. Blote voeten in het gras, de hond gezellig mee, klein geluk.

Rijker terugkomen
Exotische streken zijn uit, de weldoener uithangen door tijdens een vakantie goede daden te doen, zal de komende
tien jaar ook verleden tijd worden. Wat wel in zwang zal raken, is tijdens een vakantie iets leren. Dat kan een korte
cursus kunstgeschiedenis zijn ('s ochtends in het museum, de rest van de dag vrij), maar ook brood bakken,
windsurfen, een vlot bouwen of – zie ook no 4 – sterrenbeelden herkennen. Nieuwe vaardigheden en kennis mee
naar huis nemen, zijn de nieuwe souvenirs.

Focus op wellness & well-being


We kunnen er niet om heen. Mensen gaan steeds bewuster leven, zowel mentaal als fysiek. Onze gezondheid staat
op nummer 1. En daarbij horen: superfoods, fitness en yoga. Mensen willen zich gezond voelen. Ook wanneer ze op
vakantie gaan (althans, ze willen de mogelijkheid het te kunnen doen). Jij kan hier slim op inspelen door de
fitnessruimte in of vlakbij jouw hotel te promoten, een speciaal arrangement met sauna samen te stellen of gezond
eten aan te bieden. Promoot wellness en well-being in jouw hotel of B&B's omschrijving of... vertel het in een
verhaal.
handleiding examen operationeel plan 2023
18
Vertel een verhaal
Iedereen luistert graag naar een verhaal en een verhaal wordt beter onthouden dan losse informatie fragmenten.
Ook al heb je een geweldige fitness en is jouw ontbijt voorzien van superfoods, het zijn de verhalen die blijven
hangen. Ben Rafter, eigenaar van OLS Hotels & Resorts, is het hier mee eens. Hij vertelt zijn gasten graag over het
bezoek van George Clooney in zijn hotel; George Clooney wilde zijn persoonlijke hometrainer en deze heeft hij na
zijn vertrek laten staan. Gasten worden nieuwsgierig naar die hometrainer en zullen het verhaal doorvertellen aan
anderen. Dus vertel een verhaal over waarom je gestart bent met jouw hotel, waarom je gekozen hebt voor de plek
waar je gesitueerd bent of... wat een BN-er deed in jouw hotel. Vertel een verhaal die gasten willen doorvertellen.
Bovenop hun positieve ervaring natuurlijk!

Creëer unieke & lokale ervaringen


Het primaire doel is het creëren van een heerlijke overnachting: een plaats waar de schoonmaakster 's ochtends op
de deur klopt om je handdoeken te verschonen en al je kleren van de grond raapt. Maar… tijden veranderen. Gasten
zijn op zoek naar een ervaring. Het liefst een lokale ervaring. Daarom is het belangrijk om samen te werken met
lokale bedrijven, zoals de wijnboer om de hoek of de bierbrouwerij van het dorp. Het doel: een onvergetelijke
ervaring te creëren!

Homestays: vriend of vijand?


Gasten willen ervaren en dat krijg je doorgaans wanneer je overnacht via een Homestay. In een Homestay overnacht
je doorgaans in het huis van een iemand die bijvoorbeeld op vakantie gaat. Hij of zij zal je wat leuke tips geven
wanneer je binnenkomt en de foto's op het nachtkastje weghalen. Vervolgens voel jij je als de bewoner van dat huis
zelf en dat is een ervaring an sich. Bekende voorbeelden van Homestays zijn Airbnb en HomeAway. En of ze nu je
vriend of vijand zijn, jouw hotel of B&B kan er niet omheen. In plaats van de strijd te voeren, kan je ook met ze
gekoppeld raken met behulp van een Channel Manager. Recent onderzoek laat zien dat zelfs zakelijke gasten steeds
vaker een overnachting via Homestays boeken. Millennials gingen hen al enige tijd voor...

Een robot die met jouw gasten chat?


Chatbots. Al eens van gehoord? Grote hotelketens gebruiken het om snel en efficiënt te communiceren met hun
gasten. Een chatbot is een combinatie van robot en chatting: chatbot. Wanneer jij als persoon met een chatbot
praat, ben je niet met een persoon aan het praten maar met een robot. Maar... die robot praat als een persoon en
denkt te weten wat jij wilt. Hierdoor kun jij als hoteleigenaar 24/7 vragen beantwoorden, maar een chatbot kan ook
gebruikt worden voor gasten om een alarm te zetten, gordijnen te openen of het ontbijt op te nemen. Chatbots
kunnen gebruikt worden in apps op een smartphone

Smartphone stijging
Bijna iedereen maakt gebruik van smartphones. Het gebruik van smartphones wordt steeds gebruikelijker in hotels,
bijvoorbeeld tijdens check-in met behulp van een check-in app. Dit is misschien iets te geavanceerd voor
middelgrote hotels, maar wat wel belangrijk (en noodzakelijk) is: het hebben van een goed presterende mobiele
website. Vooral de boekingsmodule zou gebruiksvriendelijk moeten zijn, aangezien deze leidt tot directe boekingen.

Culinaire trekpleisters
Het komende jaar wordt een vakantie steeds meer gekozen op de culinaire kwaliteit. Het wordt belangrijker voor
vakantieliefhebbers om kwalitatief goed uiteten te gaan tijdens hun reis. Ik houd er ook van om tijdens mijn vakantie
op culinaire ontdekkingstocht te gaan. Wat is leuker dan je onder te dompelen in de lokale keuken?

De opkomst van de ‘second city’


Het reizen naar second cities, oftewel het reizen naar minder bekende bestemmingen met als doel overtoerisme te
beperken en het milieu te beschermen, neemt komend jaar een grote sprong voorwaarts. Maar liefst 61% van de
Nederlandse reizigers wil helpen bij het verminderen en tegengaan van overtoerisme en ruim een derde (36%) zou
hun oorspronkelijke bestemming wel willen ruilen voor een minder bekend maar soortgelijke bestemming als dat
minder impact op het milieu zou betekenen. Iets minder dan de helft (43%) van de Nederlandse reizigers zou
toegang willen hebben tot een service (app/website) die bestemmingen aanbeveelt waar toerisme een positieve
impact heeft op de lokale gemeenschap. Verwacht wordt dat bedrijven hierop inspringen door functionaliteiten te
introduceren die het makkelijker maken voor reizigers om second city-bestemmingen te vinden. Dit doen ze door te
onderzoeken wat de reisvoorkeuren van reizigers zijn en deze te koppelen aan alternatieve of minder bekende
handleiding examen operationeel plan 2023
19
bestemmingen in het land of de regio van hun keuze. Ook wordt verwacht dat er komend jaar meer
samenwerkingen binnen het reis-ecosysteem zijn. Deze gaan voor meer bewustwordingscampagnes en een
verbeterde infrastructuur zorgen, wat reizigers aanmoedigt om de minder bereisde paden op te zoeken.

Van last-minute naar ver vooruit plannen


Het woord ‘pensioen’ gaat niet enkel meer over leeftijd en het stoppen met werken, maar ook over het plannen van
avontuurlijke reizen. Dit komt doordat mensen steeds meer van plan zijn eerder met pensioen te gaan. Bijna een
tiende (9%) van mensen met de leeftijd 18-25 zijn van plan vóór hun 55ste met pensioen te gaan en ook hun plannen
tijdens hun pensioen veranderen. In 2020 zien we dat reizigers een omslag maken en grootse plannen hebben voor
hun toekomstige gouden jaren: meer dan de helft (57%) ziet reizen als de perfecte manier om die vrije tijd te
besteden. Bijna een derde (30%) van de Nederlandse reizigers is van plan avontuurlijkere reiskeuzes te maken, zodra
ze met pensioen zijn. Bijna een tiende (8%) van de gepensioneerden is van plan een ‘tussenjaar’ te houden, waarin
ze een aantal maanden ononderbroken op reis gaan. Meer dan de helft (52%) van alle reizigers is van mening dat dit
op elke leeftijd moet kunnen. Aangezien pensioen en reizen voor veel verschillende leeftijdsgroepen hand in hand
gaan, verwachten we producten te zien die reizigers helpen bij hun planningsproces, zoals bijvoorbeeld spaarpotjes
voor ‘pensioenreizen’, waarbij reizigers geld opzij kunnen leggen voor deze speciale reis.

handleiding examen operationeel plan 2023


20
BIJLAGE C: EXAMEN OPERATIONEEL PLAN [MAAK JE OP DE EXAMENDAG]

Beste student,

Je hebt in de lessen marketing een uitgebreide SWOT analyse gemaakt van stichting Het Buitenhof.
Vandaag ga je met dit verslag verder en ga je hierin een operationeel plan uitwerken voor een specifieke casus.
De casus heb je net uitgedeeld gekregen en je gaat dus achter je SWOT analyse de onderstaande stappen van het
operationele plan uitwerken.

Je eindverslag moet het volgende bevatten:

 Voorpagina
 Inhoudsopgave
 Inleiding (Dit is eigenlijk een soort samenvatting van 1 pagina waarin je de lezer vertelt over je gehele
operationele plan)
 DEEL 1: Uitgebreide SWOT analyse van stichting Het Buitenhof (in de lessen gemaakt opdrachten 1 t/m 4)
 DEEL 2: In je operationele plan moeten de volgende punten op basis van de gegeven casus uitgewerkt zijn:

Algemene informatie
- Geef een korte omschrijving van het project (gebaseerd op de case die je hebt gekregen).
- Benoem de praktische informatie (locatie, tijdsduur van de activiteit, etc.).
- Benoem de projecteigenaar (dat ben je zelf).

Doelstelling
- Beschrijf de SMART HOOFDdoelstelling van dit project.
- Uit deze hoofddoelstelling beschrijf je minimaal 3 SMART operationele deeldoelen zodat je na de activiteit kunt
controleren of de activiteit geslaagd is.
- Het door jou opgestelde activiteitenplan moet passen bij de trends en ontwikkelingen van dit moment en bij de
missie/visie en lange termijn doelstellingen van stichting Het Buitenhof.

Maak een activiteitenplan


- Om de 3 operationele doelen te behalen, zijn veel werkzaamheden/activiteiten nodig.
- Benoem deze activiteiten in onderstaand format.
- Je bepaalt de juiste volgorde van de werkzaamheden en houdt daarbij rekening met welke werkzaamheden
prioriteit hebben. (MoSCoW)
- Schrijf in de laatste kolom alleen Must, Should, Could of Would.
- Gebruik 1 rij uit de tabel per taak. Schrijf niet meerdere taken in een rij op.

Weeknummer Wat (taak) Wie Waar Welke Verwachte MoSCoW


(of datum) (functie) (locatie) hulpmiddelen uren (prioriteit)

Kwaliteitseisen
- Voor de drie belangrijkste taken die je hierboven hebt beschreven, dien je de kwaliteitseisen te benoemen.
- Hoe wordt de taak uitgevoerd? Wat is de werkwijze? Zo duidelijk mogelijk zodat iedereen je uitleg begrijpt.
- Beschrijf bij deze drie belangrijkste taken hoe je rekening houd met de 4 duurzaamheidsprincipes.
- Beschrijf waarom je bij deze drie taken de prioriteit M/S/C/W hebt toegekend.

handleiding examen operationeel plan 2023


21
Projectteam
- Bereken de personeelsbehoefte en bepaal de benodigde vaardigheden:
o Op basis van je activiteitenplan moet je inschatten hoeveel personen en met welke vaardigheden je
nodig hebt om de werkzaamheden uit te kunnen voeren.
- Maak drie functieprofielen:
o Kies drie belangrijkste projectleden/medewerkers waar je een functieprofiel verder van uit gaat werken.
o Vul voor elk van deze drie projectleden onderstaande tabel in.
o Voor het aantal uur kun je uit het activiteitenplan alle verwachte uren van deze persoon optellen.

Naam [naam]
Functietitel [functie van deze persoon]
Taken [benoem welke taken deze persoon verantwoordelijk voor is]
Persoonlijke kwaliteiten [benoem welke kwaliteiten deze persoon moet hebben voor deze rol]
Verantwoordelijkheden [beschrijf waar deze persoon verantwoordelijk voor is]
Bevoegdheden [benoem welke rechten deze persoon heeft]
Aantal uren [geef aan hoeveel uur deze persoon voor het project moet inzetten]

Het door jou opgestelde activiteitenplan moet passen bij de trends en ontwikkelingen van dit moment en
bij de missie/visie en lange termijn doelstellingen van stichting Het Buitenhof.

handleiding examen operationeel plan 2023


22
BIJLAGE D: Voorbeeld Operationeel Plan: open dag school voor toerisme,
recreatie en evenementen

Opdrachtgever:ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie

Project: Open dag 21 maart 2023

Projectleider: Mariska van der Weide

Versie: 3.0

handleiding examen operationeel plan 2023


23
Inhoudsopgave
Deel 1 de SWOT analyse........................................................................................................................3
Interne analyse..................................................................................................................................3
Bedrijfsformule [opdracht 1 uit de handleiding]...........................................................................3
Missie en visie ROC Mondriaan breed [opdracht 2 uit de handleiding].......................................6
Missie en kernwaarden van de School voor Toerisme en Recreatie............................................6
Externe analyse [opdracht 3 uit de handleiding]..............................................................................7
DESTEP ontwikkelingen.................................................................................................................7
Branchetrends................................................................................................................................8
SWOT [opdracht 4 uit de handleiding]..........................................................................................9
Deel 2 – Operationeel Plan Open dag [maak je op de examendag]...................................................11
Algemene informatie.......................................................................................................................11
Projectomschrijving......................................................................................................................11
Praktische informatie:..................................................................................................................11
Projecteigenaar:...........................................................................................................................11
Doelstellingen..................................................................................................................................11
De hoofdoelstelling......................................................................................................................11
Drie SMART deeldoelstellingen....................................................................................................11
Randvoorwaarden:.......................................................................................................................11
Het activiteitenplan.........................................................................................................................12
Kwaliteitseisen.................................................................................................................................14
1. Post voor Facebook maken en plaatsen...............................................................................14
2. Promoten van post onder doelgroep....................................................................................14
3. Enquête maken.....................................................................................................................14
4. Catering bestellen: drankjes en eten....................................................................................14
5. Bestellen statafels (8) met rok..............................................................................................14
Projectteam.....................................................................................................................................15
Personeelsbehoefte......................................................................................................................15
Drie functieprofielen uitgewerkt..................................................................................................15

handleiding examen operationeel plan 2023


24
Deel 1 de SWOT analyse
De situatieschets toont het huidige speelveld waarin ROC Mondriaan, de School voor Toerisme en Recreatie zich
bevindt. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen de interne analyse, waarbij gekeken wordt naar het bedrijf zelf,
en de externe analyse, waarin wordt gekeken naar de huidige trends en andere omgevingsfactoren. Tot slot wordt
dit alles samengevat in een SWOT analyse.

Interne analyse
Deze interne analyse bestaat uit een uitgebreide beschrijving van de bedrijfsformule, gevolgd door de missie en visie
van ROC Mondriaan.

Bedrijfsformule [opdracht 1 uit de handleiding]


De bedrijfsformule is doorgaans meer gericht om commerciële organisaties. Met name bij het onderdeel “Prijs” zal
blijken dat een onderwijsinstelling afwijkt van commerciële organisaties. Desalniettemin geeft de bedrijfsformule wel
een duidelijk beeld van hoe een onderwijsinstelling haar marketingmix kan inzetten om de eerder genoemde visie te
realiseren.

Product
Het product van ROC Mondriaan is opleidingen. Momenteel worden er bijna 200 middelbare beroepsopleidingen
aangeboden op vier verschillende niveaus.

Het ROC Mondriaan – de school voor Toerisme en Recreatie biedt mbo-opleidingen op niveau 3 en niveau 4, gericht
op verschillende beroepen binnen de sector toerisme, recreatie en evenementen. De school is gevestigd aan de
Helenastraat 10-12, 2595 HA te Den Haag. De opleidingen die de school aanbiedt zijn:

 Zelfstandig medewerker leisure en hospitality - niveau 3


 Leidinggevende leisure en hospitality- niveau 4
 Zelfstandig medewerker travel en hospitality - niveau 3
 Leidinggevende travel en hospitality - niveau 4
 Junior Event manager – niveau 4

De opleidingen zijn bol-opleidingen die drie jaar duren. De school heeft ongeveer 500 studenten die allen een
beroepspraktijkperiode (stage) van twee keer twintig weken doorbrengen bij een erkend leerbedrijf.

Prijs
De kosten van de opleiding zijn onder te verdelen in drie verschillende posten. De eerste post is het lesgeld. Dit
bedrag dient alleen te worden voldaan als de student 18 jaar of ouder is en is vastgesteld door het ministerie van
OCW (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap). De tweede kostenpost is de kosten voor benodigde studiematerialen. Dit
kan variëren van studieboeken tot gereedschappen of instrumenten, maar ook schriften, pennen, et cetera. Tot slot
kan een school een tegemoetkoming vragen in kosten voor te maken kosten zoals studiereizen en excursies.

Als rekenvoorbeeld worden de bedragen van de School voor Toerisme en Recreatie hieronder benoemd:

Lesgeld: € 1.155,-- per schooljaar


Kosten leerjaar 1: € 1.100,--
Kosten leerjaar 2: € 250,--
Kosten leerjaar 3: € 50,--

handleiding examen operationeel plan 2023


25
Plaats
ROC Mondriaan heeft 28 scholen verspreid over 18 locaties in Den Haag, Delft, Leiden en Naaldwijk.

De School voor Toerisme en Recreatie maakt onderdeel uit van een groot ROC maar heeft als voordeel dat de school
gevestigd is in een klein gebouw, dat zij geheel voor zichzelf heeft.
De school is gesitueerd in een goede wijk, het “Haagse Bezuidenhout”, op loopafstand van Den Haag Centraal
Station. De school maakt deel uit van de “Hospitality campus” samen met de school voor Horeca, de Middelbare
Hotelschool en de School voor Beveiliging.
Onder de distributie van de opleidingen wordt verstaan hoe mensen de opleiding kunnen “aanschaffen”. Studenten
kunnen zich online via de website aanmelden tijdens één van de open dagen of vanuit huis. Later krijgen zij een
intakegesprek waar wordt gevraagd naar de motivatie van de student om deze opleiding te kiezen.

Promotie
ROC Mondriaan doet veel aan promotiewerkzaamheden. Deze zijn onder te verdelen in online en offline promotie.

o De voorlichting
“Voorlichting is een aan PR verwante activiteit. Voorlichting heeft als doel studenten te werven voor de school.
Hierbij gaat het niet om een gelikt verkooppraatje maar om het geven van een helder en betrouwbaar beeld van
de opleiding zodat de student bewust kiest voor een beroepsgerichte opleiding die bij hem of haar past.
o Het promoteam
De school voor Toerisme en Recreatie heeft een eigen promotieteam dat bestaat uit studenten uit het eerste en
tweede leerjaar van de verschillende opleidingen. De studenten geven zich op voor het team en het team
bestaat dan ook uit enthousiaste en gemotiveerde studenten. Het promoteam speelt een belangrijke rol bij de
voorlichtingen en de open dagen.
o VO scholen
De voorlichting op de VO-scholen bestaat uit een presentatie over de school door de voorlichter vergezeld door
twee studenten uit het promoteam. De bezoekers van deze bijeenkomsten zijn meestal leerlingen uit jaar drie of
vier van het vmbo met hun ouders/verzorgers. De voorlichter vertelt aan de hand van een
PowerPointpresentatie over de school, de opleidingen, het beroepenveld en overige activiteiten zoals de BPV en
de studiereizen.
o Markten
Er zijn ook VO-scholen die voor hun leerlingen een markt organiseren over vervolgonderwijs. Op deze markten
heeft ROC Mondriaan een stand en geven de voorlichters van de verschillende scholen face-to-face voorlichting
aan de leerlingen die interesse tonen.
o Open dagen
Drie keer per schooljaar wordt er een open dag georganiseerd voor alle scholen binnen het ROC Mondriaan. De
school voor Toerisme en Recreatie besteedt veel aandacht aan de organisatie van de open dagen. Er worden per
vakgroep lokalen ingericht met voorbeelden van leermaterialen. De docenten geven samen met studenten
voorlichting over de vakken. De ontvangst en de rondleiding worden verzorgd door de leden van het promoteam
van de school. Er zijn algemene voorlichtingsronden in een lokaal, er is de mogelijkheid voor de bezoekers om
zich aan te melden voor proefstuderen en bezoekers kunnen meedoen aan de wereldquiz.
o Proefstuderen
Het ROC Mondriaan biedt vo-leerlingen de mogelijkheid om kennis te maken met het mbo d.m.v. proefstuderen.
Dit betekent dat de vo-leerlingen een paar lessen meedraaien in de school, zij kunnen zo goed de sfeer proeven
en een helder beeld krijgen van de manier van lesgeven en de sfeer op school.

handleiding examen operationeel plan 2023


26
Communicatiemiddelen voor de voorlichting
o De website
De afdeling communicatie van het ROC Mondriaan beheert de website van de school. De site is opgebouwd van
breed naar smal. Er is de sectorpagina,” Iets met Toerisme en Recreatie”, met algemene informatie over werken
in de branche, daarnaast is er de schoolpagina met informatie over de school en de open dagen en er is een
pagina per opleiding. De site is geschikt gemaakt voor gebruik op mobiele apparaten.
o Facebook
De school heeft een actieve facebookpagina met 1875 volgers. Op de pagina deelt de school foto’s en video’s
van de lessen, projecten en studiereizen. De pagina geeft een goed beeld van alle activiteiten op de school.
Volgens het CBS (2017) is Facebook ook populair in de leeftijdscategorie 45 – 65 jaar en dus ook een heel goed
middel om de ouders van de studenten te bereiken. Uit een artikel op Marketingfacts (Oosterveer, 2017) blijkt
dat jongeren veel gebruik maken van Instagram en snapchat. Facebook daarentegen wordt onder de doelgroep
jongeren minder populair.
o Instagram
Sinds 2016 heeft de school een Instagram-account. Het account heeft 1408 volgers. Er worden video’s en foto’s
van de school en activiteiten op Instagram geplaatst. Het promoteam verzorgt ook de zogenaamde “stories” op
dit medium.
o Google Ads campagne
Voorafgaand aan de Open dagen wordt er door de afdeling communicatie geadverteerd via Google Ads, het
advertentieprogramma van Google. De afdeling communicatie van het ROC richt zich primair op het
communiceren van de open dagen. De boodschap is: “ Word jij de Mondriaan van morgen?” dat is de wervende
boodschap. Via uitingen gericht op de hiervoor relevante doelgroepen, probeert ROC Mondriaan interesse te
wekken en verleidt men de potentiële student tot een zoektocht naar meer informatie. En -in deze fase liever
nog- een bezoek aan de open dag.
o Offline advertenties
De afdeling communicatie werkt voor de offline advertenties samen met Bureau Jeroen Smits, er worden
advertenties geplaatst in regionale bladen, abri’s bij bus- en tramhaltes geplaatst en gedurende een half jaar rijdt
er door Den Haag een Mondriaan-tram.
o Online banners en Snapchat video’s
De online promotie wordt verzorgd door Bureau Hoppinger, dit bureau zorgt voor de online advertenties met
banners via verschillende affiliate partners. Naast de online advertenties verzorgt dit bureau Snapchat-video’s
die getoond worden aan de doelgroep ca. drie weken voor de open dag.
o Sector flyer
Voor iedere school binnen het ROC wordt door de afdeling communicatie een sectorflyer (zie: figuur 3)
ontworpen. Deze flyer geeft beknopte informatie over de school en de opleidingen en verwijst voor meer
informatie naar de website. De sector flyer wordt uitgedeeld door de voorlichters tijdens beurzen en
voorlichtingen.

Figuur 3 Sector flyer

handleiding examen operationeel plan 2023


27
Personeel
Het personeel van ROC Mondriaan is onder te verdelen in twee groepen, onderwijzend personeel en onderwijs
ondersteunend personeel. In totaal zijn er zo’n 2.100 mensen werkzaam bij ROC Mondriaan.

Het onderwijzend personeel bestaat uit instructeurs, hoofdinstructeurs, docenten en kerndocenten. De laatste twee
dienen in het bezit te zijn van een onderwijsbevoegdheid. Dit kan de lerarenopleiding zijn of een pedagogisch
didactisch getuigschrift. De laatste wordt hoofdzakelijk ingezet voor zijinstromers die van het bedrijfsleven de
overstap hebben gemaakt naar het onderwijs.

Het onderwijsondersteunend personeel bestaat uit een drietal managementlagen, te weten een schooldirecteur, een
onderwijsdirecteur en het College van Bestuur. Bij elke laag zijn er één of meerdere administratief ondersteunende
medewerkers. Daarbij heeft elke school een frontoffice studentadministratie en is er centraal een backoffice
studentadministratie. Op het hoofdkantoor zijn er nog centrale afdelingen voor ICT, personeelszaken, financiële
administratie, juridische zaken en communicatie.

Alle scholen worden ondersteund door het facilitair bedrijf, waarbij schoonmakers, conciërges en ict medewerkers
beschikbaar zijn om de scholen te ontzorgen. Ook is er centraal een Onderwijs Ondersteuning en Advies (OOA). Deze
afdeling ondersteunt scholen op een grote verscheidenheid van zaken, uiteenlopend van examinering tot innovatie.

Missie en visie ROC Mondriaan breed [opdracht 2 uit de handleiding]


De missie van ROC Mondriaan is gebaseerd op hun drie kernwaarden: vakkundig, innovatief en betrokken. Onder
vakkundig wordt verstaan dat ze zo veel mogelijk docenten uit de praktijk vragen. Zij beheersen immers het vak dat
zij leren aan de studenten het best. Innovatief houdt in dat ROC Mondriaan niet het bedrijfsleven probeert te volgen,
maar samen met het bedrijfsleven de student van de toekomst klaar te stomen. Tot slot wordt met betrokken
bedoeld dat alle medewerkers van ROC Mondriaan begaan zijn met de student. Studenten zijn geen nummer.

De missie van ROC Mondriaan luidt: Mondriaan is een onderwijsorganisatie die de opleidingsbehoeften van de
mensen en bedrijven in de regio kent, samenbrengt, ontwikkelt en vakkundig inzet.

De visie is gebaseerd op de kwaliteitsagenda dat het College van Bestuur heeft geschreven voor 2019-2022. In deze
kwaliteitsagenda worden drie pijlers genoemd, met daaronder een aantal doelstellingen.

De eerste pijler is “Jongeren en (jong)volwassenen in een kwetsbare positie”.

De tweede pijler is “Gelijke kansen in het onderwijs voor iedereen”.

Tot slot is de derde pijler “Onderwijs dat voorbereidt op de arbeidsmarkt van de toekomst”.

Missie en kernwaarden van de School voor Toerisme en Recreatie


De school heeft een eigen missie en visie uitgewerkt met als basis de missie en visie van het ROC Mondriaan.
Zodoende is de missie van de school toegespitst op het onderwijs in de toeristisch recreatieve branche.
“Wij willen ons profileren als een school die kwalitatief goed opgeleide studenten aflevert die succesvol kunnen zijn in de
praktijk en waar de bedrijven in de Travel, Leisure & Hospitality wereld graag mee samenwerken”.
De school wil studenten breed en toekomstgericht opleiden tot Travel, Leisure en Hospitality professionals.
Studenten die aan de school zijn afgestudeerd zijn breed opgeleid voor verschillende beroepen binnen de branche.
Zij kunnen gaan werken in binnen- of buitenland, in de luchtvaartsector als luchtvaartdienstverlener, bij een
zakenreisbureau als travel consultant, bij hotels als frontofficemedewerker, bij campings als allround medewerker,
bij recreatiebedrijven, evenementen organisaties en reisorganisaties in verschillende functies.

handleiding examen operationeel plan 2023


28
Externe analyse [opdracht 3 uit de handleiding]
De externe analyse bestaat uit een DESTEP analyse en een trendanalyse.

DESTEP ontwikkelingen
Een DESTEP analyse is een overzicht van alle demografische, economische, sociaal-culturele, technologische,
ecologische en politiek-juridische ontwikkelingen in de markt. De onderstaande DESTEP analyse is afkomstig van het
S-BB (Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven).

In hun analyse werd benoemd dat de deeleconomie steeds populairder wordt. Bij een deeleconomie delen mensen
hun bezit. AirBnB is hier een bekend voorbeeld van, maar hetzelfde principe wordt toegepast op allerlei andere
vormen van bezit. Denk hierbij aan gereedschap en auto’s, maar ook studieboeken. Een bekend platform hiervoor is
Peerby. Deze trend kan een positief effect hebben op ROC Mondriaan als wij onszelf hiermee profileren. Zo kunnen
studenten bijvoorbeeld samenwerken met één boek om zo kosten te besparen.

De revieweconomie is in sterke opkomst. Hieruit blijkt dat mensen steeds vaker hun ervaring online delen. Dit kan
een bedreiging vormen voor ROC Mondriaan. Als studenten zich negatief uitlaten over de school, dan kan dit ten
koste gaan van het aantal aanmeldingen. Negatieve reviews worden geplaatst als waarschuwing naar de community.
In slechts een klein geval plaatsen mensen negatieve reviews om een bedrijf “terug te pakken”. Bij een jongere
doelgroep gebeurt dit in verhouding vaker. Studenten kunnen bijvoorbeeld de les uit gestuurd worden, waarna zij
een negatieve review over de docent willen schrijven om hun frustratie te uiten. Dit is een bedreiging waar je als
school voor moet waken.

Het smartphonegebruik in Nederland blijft stijgen. Uit onderzoek van het SIDN (Stichting Internet Domeinregistratie
Nederland) is gebleken dat in de leeftijdsgroep 18-29 zo’n 30% nooit offline gaat. Bij de leeftijdsgroep 30-39 en 40-49
is dit respectievelijk 29% en 20%. Over de leeftijdsgroep onder de 18 geeft het SIDN geen cijfers, maar logischerwijs
kan worden aangenomen dat het percentage dat nooit offline gaat boven de 30% zal zijn. Deze ontwikkeling wordt in
de klas door docenten als storend ervaren. De reden waarom dit als storend wordt ervaren is dat het leerrendement
van de studenten lager wordt, omdat zij zich tijdens de les met andere zaken bezighouden. Binnen de scope van dit
projectplan is het juist een positieve ontwikkeling, omdat wij een duidelijk medium voor ogen hebben waar wij ons
op kunnen richten voor de open dag.

Uit ditzelfde onderzoek is gebleken dat Google en Facebook onze smartphone domineren. Van de top 10 meest
gebruikte apps, zijn de bovenste 9 van Google en Facebook. WhatsApp Messenger (1 e), Facebook (3e) en Facebook
Messenger (5e) zijn in handen van Facebook Inc. Google Maps (2 e), YouTube (4e), Google Search (6e), Gmail (7e),
Google Play (8e) en Google Drive (9e) vallen onder Google. Deze cijfers zijn gebaseerd op de doelgroepen van 18 jaar
en ouder. Interessant zou zijn om deze cijfers te vinden over de doelgroep 14-18. Naar verwachting zal Instagram (nu
11e) en Snapchat (niet in de top 20) ook in de top 10 voorkomen. Instagram is ook van Facebook, dus dit zal de
positie van Facebook alleen nog maar verder versterken. Deze trend is negatief voor ROC Mondriaan, omdat het een
sterke afhankelijkheid van deze twee organisaties vereist. Om zichtbaar te zijn voor onze doelgroepen, moeten we
voor open dagen online adverteren op Google, YouTube, Facebook en Instagram. Hierdoor leggen wij een deel van
onze grip op onze doelgroep in de handen van deze twee organisaties.

Tot slot is er een zeer sterke stijging merkbaar in het doen van online aankopen via de smartphone. 32% van alle
smartphonebezitters gebruikt hun device voor het doen van online aankopen. Hoewel de laptop momenteel nog
populairder is met 50%, is deze verschuiving duidelijk zichtbaar. Deze trend is positief, omdat dit ROC Mondriaan de
kans geeft of voorop te lopen in het gebruik van de smartphone voor het aanmelden voor een opleiding.

Deze sterke toename van online brengt een groot gevaar met zich mee. Online gegevensbescherming is essentieel
om de gegevens van onze (toekomstige) studenten te waarborgen. Als er gegevens van onze studenten gestolen zou
worden, zou dit leiden tot hoge boetes. In de eerste helft van 2018 zijn er bijna 9.000 datalekken gemeld, waarbij in
64% van de gevallen er gegevens van een persoon aan iemand zijn gestuurd die hier geen recht op had. Van alle
meldingen, was slechts 3% afkomstig uit het onderwijs. In 79% van de gevallen werden er 1 tot 10 personen
getroffen. Dit maakt het voorval niet minder kwalijk en kan nog steeds leiden tot financiële consequenties en
imagoschade voor ROC Mondriaan. Hier moet dus veel aandacht aan worden besteed bij de open dag.

handleiding examen operationeel plan 2023


29
Bronnen: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/sites/default/files/atoms/files/meldplicht_datalekken_halfjaarrapportage_q1_en_q2_2018_algemeen.pdf en
https://www.sidn.nl/downloads/reports/SIDN_Trends_in_internetgebruik_2018.pdf

Branchetrends
In de branche spelen ook verschillende ontwikkelingen.

BYOD (Bring Your Own Device) is een duidelijk merkbare ontwikkeling van de laatste jaren. Steeds meer studenten
nemen een eigen tablet of laptop mee naar school voor het maken van aantekeningen. Dit is een positieve
ontwikkeling, omdat scholen hierdoor minder hoeven te investeren in laptops en computers. Dit vrijgekomen budget
kan worden gebruikt om studenten beter te faciliteren in het gebruik van deze devices. Denk hierbij aan meer
stopcontacten in de lokalen, betere wifi-netwerken en een ondersteuningsafdeling. Binnen dit projectplan kan dit
een unique selling point zijn om ons mee te profileren tijdens de open dag.

Een andere ontwikkeling is gepersonaliseerd leren. Online leeromgevingen kunnen verschillende leerroutes
aanbieden, afgestemd op het niveau van de student. Hierdoor kan een docent makkelijker differentiëren in de les.
Daarbij wordt er voorspeld dat er in de toekomst gewerkt zal worden met badges (speldjes) of microcredit (te
verdienen punten). Studenten kunnen dan punten verdienen met opdrachten en zo extra opdrachten “vrijspelen”.
Zo wordt elke student uitgedaagd op zijn of haar niveau. Door groot op deze kans in te zetten, kun je je als ROC
Mondriaan sterk profileren als innovatieve school. Dit zal tijdens de open dagen leiden tot meer aanmeldingen.

De opkomst van MOOC’s (Massive Open Online Course) en OER (Open Educational Resources) zijn momenteel een
veel besproken onderwerp. Met name voor hbo- en wo-instellingen is dit iets waar nu al mee geëxperimenteerd
wordt. Het mbo heeft hier nog niet veel mee te maken. Wel zijn er steeds meer aanbieders van online opleidingen,
zoals een LOI en een NCOI. Zij richten zich vooralsnog op een oudere leeftijdscategorie, maar hebben technisch
gezien de infrastructuur in huis om zich ook op de jongere, leerplichtige en kwalificatieplichtige-student te richten.
Deze trend is wel een bedreiging voor het onderwijs, omdat wij hierdoor minder studenten op onze scholen zouden
krijgen.

handleiding examen operationeel plan 2023


30
SWOT [opdracht 4 uit de handleiding]
De hiervoor uitgewerkte interne en externe analyse bieden de basis voor deze SWOT analyse.

Helpful Harmful

Strengths Weaknesses

Interne 1. Ruim aanbod 1. Hoge schoolkosten


analyse
opleidingen 2. Weinig entree en niveau 2
2. Vakkundig personeel aanbod

Opportunities Threats

Externe 1. Smartphone gebruik 1. Online gegevensbescherming


analyse 2. Deeleconomie 2. MOOC’s
3. BYOD 3. Revieweconomie
4. Gepersonaliseerd leren 4. Corona-crises

Strengths
 Ruim aanbod opleidingen
ROC Mondriaan biedt een groot aantal opleidingen aan. Dit is een positief punt voor ROC Mondriaan, omdat zo
veel studenten bij hen de opleiding kunnen vinden die zij zoeken. Sommige scholen hebben meer aanbod dan
andere scholen. Zo heeft Techniek 51 opleidingen en Toerisme en Recreatie maar 4 opleidingen. Het kan
interessant zijn om dit aanbod eens na te lopen.

 Vakkundig personeel
ROC Mondriaan is erg goed in het aantrekken van vakkundig personeel uit de branche. Hierdoor kunnen zij
onderwijs van een zeer hoge kwaliteit aanbieden. Dit blijkt uit de reacties van oud studenten, oud collega’s en
bedrijven. ROC Mondriaan heeft dit als een van hun drie kernwaarden en dat werpt dus haar vruchten af.

Weaknesses
- Hoge schoolkosten
In verhouding tot sommige scholen heeft ROC Mondriaan hoge schoolkosten. Dit kan ertoe leiden dat studenten
ervoor kiezen om naar een andere school te gaan. Dit is iets wat goed uitgezocht moet worden door middel van
een concurrentieonderzoek.

- Weinig entree en niveau 2 aanbod


In verhouding biedt ROC Mondriaan weinig entreeopleidingen (8) en weinig niveau 2 opleidingen (31) aan. Dit in
verhouding met de 51 niveau 3 en de 69 niveau 4 opleidingen. Ook dit kan een negatieve invloed hebben op het
aantal aanmeldingen.

handleiding examen operationeel plan 2023


31
Opportunities
 Smartphone gebruik
Voor de open dagen moeten wij ons als pionier gaan richten op smartphonegebruikers. Veel studenten melden
zich nu nog aan via een vaste computer of een laptop. Formulier zijn dus nog niet geoptimaliseerd voor
smartphonegebruikers. Door hierop in te spelen kunnen we onze concurrentie voor zijn met een formulier dat
gemakkelijk in te vullen is met een smartphone.

 Deeleconomie
Het delen van eigendommen wordt steeds populairder. Als we kijken naar de veranderende doelgroep op
school, dan zien we dat er meer studenten op school komen waarbij een slechte financiële situatie is. Door de
deeleconomie van schoolboeken te stimuleren, kunnen we het interessanter maken voor deze doelgroep om bij
ons op school te komen.

 BYOD
Steeds meer studenten nemen een eigen laptop of tablet mee naar school voor het maken van aantekeningen in
de lessen, BYOD genoemd (Bring Your Own Device). Door op de open dag hier aandacht aan te besteden,
kunnen we laten zien dat we goed met onze tijd meegaan. Studenten en hun ouders zullen hier positief op
reageren, wat weer kan leiden tot een hoger aantal aanmeldingen.

 Gepersonaliseerd leren
Individualisatie is nog steeds sterk aan het groeien. Binnen het onderwijs kunnen ouders er positief op reageren
als zij zien dat wij hun kinderen een op maat gemaakte leerlijn bieden, zodat zij maximaal worden uitgedaagd op
hun niveau. Dit zal ook zorgen voor meer aanmeldingen voor onze opleidingen.

Threats
- Online gegevensbescherming
Sinds de AVG wet is ingegaan, is er meer grip door consumenten op hun persoonsgegevens. Veel bedrijven
hebben grote moeite met het handhaven van deze regels. Wij moeten er voor zorgen dat wij dit heel goed op
orde houden. Doen wij dit niet, dan kan dit negatieve gevolgen hebben voor ons imago en dus het aantal
bezoekers op een open dag of het aantal aanmeldingen.

- MOOC’s
MOOC’s (Massive Open Online Courses) zijn erg in trek en deze zullen in de toekomst een steeds grotere plek
veroveren in de markt. Om ervoor te zorgen dat wij hier niet volledig door verrast worden, is het van belang dat
wij hier tijdig ons in verdiepen.

- Revieweconomie
Mensen delen steeds vaker hun mening online. Wij moeten als ROC Mondriaan waakzaam zijn op wat er over
ons gezegd wordt, zodat we tijdig kunnen reageren hierop. Als mensen negatieve berichten over onze school
lezen op social media, dan kan dit negatieve gevolgen hebben voor ons imago en dus het aantal bezoekers op de
open dag of het aantal inschrijvingen.

- Corona-crises
Door de virus uitbraak sluiten de scholen tijdelijk en komen veel bedrijven uit de branche in zwaar weer terecht.
Dit heeft gevolgen voor het vertrouwen in de werkgelegenheid in de branche. Het is van belang dat wij op onze
social media kanalen laten zien dat wij het onderwijs op afstand goed invullen en dat er vertrouwen is dat de
branche zich herstelt na de crises.

handleiding examen operationeel plan 2023


32
Deel 2 – Operationeel Plan Open dag [maak je op de examendag]

Algemene informatie
Projectomschrijving
Op 21 maart 2023 organiseert het projectteam de open dag van 15.00 – 20.00 uur voor het ROC Mondriaan de
school voor Toerisme en Recreatie. Het doel van deze open dag is transparante informatie geven aan potentiële
studenten voor de opleidingen. Op dinsdag 26 maart 2020 evalueren we met het team en de schooldirecteur de
open dag.

Praktische informatie:
Locatie: Helenastraat 10, 2595HA Den Haag
Start opbouw: 13.00 uur
Start opruimen: 20.00 uur

Projecteigenaar: Mariska van der Weide

Doelstellingen
De hoofdoelstelling van dit operationeel plan “Open dag 19 maart 2020” is als volgt:
Op 21 maart 2023 organiseert ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie de open dag van 15.00 tot 20.00
uur. De open dag vindt plaats aan de Helenastraat 10, 2595 HA in Den Haag. Het doel van deze open dag is
transparante informatie geven aan potentiële studenten voor onze opleidingen. Op dinsdag 28 maart 2023 om 10.00
uur in lokaal 1.04 evalueren we met het docententeam de open dag.

Drie SMART deeldoelstellingen


Op basis van bovenstaande doelstelling zijn deze drie deeldoelstellingen geformuleerd.

1. Minimaal 100 potentiële studenten bezoeken de open dag. Dit registreren we d.m.v. de enquête.
2. Alle bezoekers vullen bij vertrek een online enquête in en beoordelen de open dag met minimaal een 8.
3. Minimaal 10 studenten melden zich aan tijdens de open dag in lokaal 0.14.

Randvoorwaarden:
Bhv’er aanwezig, noodplan aanwezig, beveiliging aanwezig, alles is schoon voor aanvang van de open dag, voldoende
docenten en studenten om voorlichting te geven.

handleiding examen operationeel plan 2023


33
Het activiteitenplan
Onderstaande tabel bevat een overzicht van alle werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd.

Week/ Wat (taak) Wie (functie) Waar (locatie) Welke hulpmiddelen Verwachte MoSCoW
dag uren (prioriteit
)
Week 10 Post voor Facebook maken Projectleider School Facebook / PC / 1 uur S
11/3 en plaatsen template ROC
Mondriaan
11/3 Promoten van post Projectleider School Credit card / Facebook 30 min C
Onder doelgroep
14/3 Draaiboek Projectleider School PC / Printer 1 uur M
14/3 Catering bestellen: drankjes Assistent 1 School Piet Patat 30 min S
en eten Intranet
14/3 Bestellen statafels (8) met Assistent 1 School Intranet 15 min S
rok
14/3 Email maken en versturen Projectleider Kamer 0.01 Email + programma 15 min M
voor docenten
14/3 Email maken en versturen Projectleider Kamer 0.01 Email + programma 15 min M
naar promoteam
14/3 Online enquête maken Projectleider Kamer 0.01 Survio.com 1 uur S
18/3 Bijeenkomst Promoteam Promoteam en projectleider Lokaal 1.09 Smartboard 30 min S
21/3 Schoonmaken Schoonmaker Gehele gebouw Schoonmaakkar 4 uur S
21/3 Beveiligen Beveiliger Gehele gebouw Portofoon 8 M
bij ingang
21/3 Check locatie Conciërge school 1 uur S
21/3 Start bijeenkomst voor Dhr. Fontijn Lokaal 0.15 Visie 15 min C
13.00 docenten
21/3 Inrichten lokalen Docenten + zorg coördinator Alle locaties Diverse materialen 1 uur S
13:30 uur + decaan en team volgens van de docenten
indeling

handleiding examen operationeel plan 2023


34
21/3 Check locatie Projectleider Alle locaties 15 min C
14:30 uur

Week/ Wat (taak) Wie (functie) Waar (locatie) Welke hulpmiddelen Verwachte MoSCoW
dag uren (prioriteit
)
21/3 Start open dag Docenten Alle lokalen Diverse materialen 8 M
15:00 uur Voorlichting geven in lokalen

21/3 Voorlichting presentatie Voorlichter Lokaal 1.09 PowerPoint 8 S


15:15 Presentatie
16:15 Smartboard
17:15 Afstandsbediening
18:15
21/3 Einde open dag Gehele team Alle locaties 20 min M
20:00 uur Start opruimen
28/3 Evaluatie Gehele team Lokaal 0.15 Projectplan S

handleiding examen operationeel plan 2023


35
Kwaliteitseisen
Voor minimaal drie van de belangrijke werkzaamheden worden de kwaliteitseisen uitgewerkt zodat de
verantwoordelijke mensen nog beter begrijpen wat belangrijk is en waar op gelet moet worden.

1. Post voor Facebook maken en plaatsen


Beschrijving: Originele post met afbeelding of video om potentiële studenten uit te nodigen voor de open dag.
Werkwijze: Brainstorm in team over originele post.
Kwaliteitseisen: Opvallend en origineel, met daarbij vermeld de datum en tijd en de locatie en een aanmeldlink.
De 4 duurzaamheidsprincipes:
Toelichting prioriteit S: Een dergelijk post kan gericht veel potentiële studenten bereiken via sociale media maar is
niet per definitie noodzakelijk omdat de afdeling communicatie van ROC Mondriaan ook adverteert met de open
dag.

2. Promoten van post onder doelgroep


Beschrijving: Betaalde post promoten gericht op de leeftijd 15 t/m 19 in de regio Haaglanden.
Werkwijze: Via Facebook met credit card.
Kwaliteitseisen: Promoten in Delft, Zoetermeer, Den Haag, Bollenstreek, Westland, Leiden, Alphen in de leeftijd van
14 t/m 19 jaar.
De 4 duurzaamheidsprincipes:
Toelichting prioriteit C: Een Facebook post heeft al een aardig bereik onder de volgers (1700) zonder promotie. Het is
aan te raden om te promoten voor een groter bereik maar niet direct noodzakelijk.

3. Enquête maken
Beschrijving: een enquête maken die de bezoekers bij vertrek moeten invullen
Werkwijze: 5 vragen maken met behulp van Survio.com, de enquêtes kan eenvoudig op de tablet bij de uitgang
worden ingevuld.
Kwaliteitseisen: Een korte leuke intro tekst, korte duidelijke vragen, die een cijfer geven aan de voorlichting tijdens
de open dag. Bv. Hoe beoordeelt u de open dag?, Heeft u het idee een goed beeld van de opleidingen te hebben
gekregen? Ga je je aanmelden? Voor welke opleiding?
De 4 duurzaamheidsprincipes:
Toelichting prioriteit S: Zonder dit kunnen we de doelstelling niet meten.

4. Catering bestellen: drankjes en eten


Beschrijving: Voor ca. 100 man frisdrank / koffie / thee bestellen via de servicedesk, patatkraam regelen via
https://www.friet-uurtje.nl/ voor 55 personen.

Werkwijze: via de Servicedesk frisdrank / koffie / thee bestellen, online via https://www.friet-uurtje.nl.
Kwaliteitseisen: Bevestiging ontvangen.
De 4 duurzaamheidsprincipes:
Toelichting prioriteit: S Is niet noodzakelijk voor het slagen van de open dag wel wenselijk om studenten en
docenten goed te verzorgen.

5. Bestellen statafels (8) met rok


Beschrijving: Bestellen van 8 statafels.
Werkwijze: via de link Servicedesk.
Kwaliteitseisen: Uiterlijk 1 week van te voren.
De 4 duurzaamheidsprincipes:
Toelichting prioriteit: S Is niet noodzakelijk voor het slagen van de open dag, maar statafels zijn prettig voor
docenten en bezoekers om gesprekken aan te voeren of om materialen op te presenteren.
Projectteam

Personeelsbehoefte
Op basis het bovenstaande activiteitenplan is er berekend hoeveel mensen er nodig zijn om de open dag goed voor
te kunnen bereiden, uit te voeren en te evalueren. De projectleider (mevrouw van der Weide) heeft berekend dat er
7 mensen in het projectteam nodig zijn. De vaardigheden van de drie belangrijkste projectleden zijn hieronder
uitgewerkt.

Drie functieprofielen uitgewerkt


Naam Mariska van der Weide
Functietitel Projectleider
Taken Operationeel plan schrijven, planning bewaken,
draaiboek/activiteitenplan doornemen met alle projectleden,
inspringen bij calamiteiten
Persoonlijke kwaliteiten Gastvriendelijk, helikopter-view, ondernemend, praktisch,
organisatietalent
Verantwoordelijkheden Zorgdragen voor de juiste informatie, bewaken van de planning
Bevoegdheden Collega’s en studenten naar een andere ruimte verplaatsen om aan de
vraag te voldoen, beslissen wanneer studenten naar huis mogen.
Aantal uren 12 uur

Naam Student 1
Functietitel Hostess
Taken Gasten ontvangen, rondleider toewijzen, aanwezigheid registreren
Persoonlijke kwaliteiten Gastvriendelijk, commercieel, proactief, dienstverlenend
Verantwoordelijkheden Zorgen dat alle gasten zijn aangesproken bij binnenkomst en gegroet
worden bij vertrek
Bevoegdheden Geen
Aantal uren 8 uur

Naam Student 2
Functietitel Rondleider
Taken Gasten rondleiden, vragen beantwoorden
Persoonlijke kwaliteiten Gastvriendelijk, commercieel, proactief, dienstverlenend
Verantwoordelijkheden Goed doorvragen wat de student voor opleiding zoekt, op basis van
zijn/haar antwoorden langs de betreffende lokalen gaan
Bevoegdheden Geen
Aantal uren 8 uur

Handleiding Examen Operationeel Plan 2022-2023 37

You might also like