Untitled

1
MỤC LỤC
BÀI 1: ĐÒN CHIẾN THUẬT NÂNG CAO
BÀI 1.1 ĐÒN THU HÚT ..................................................................................................... 4
BÀI TẬP THỰC HÀNH.......................................................................................................... 5
BÀI 1.2 ĐÒN PHONG TỎA ................................................................................................ 7
BÀI TẬP THỰC HÀNH.......................................................................................................... 8
BÀI 1.3 ĐÒN ĐÁNH LẠC HƯỚNG................................................................................... 10
BÀI TẬP THỰC HÀNH......................................................................................................... 11
BÀI 1.4 ĐÒN CHIA CẮT (CÔ LẬP).................................................................................. 13
BÀI TẬP THỰC HÀNH......................................................................................................... 14
BÀI 1.5 NƯỚC ĐI TRUNG GIAN ...................................................................................... 16
BÀI TẬP THỰC HÀNH......................................................................................................... 17
BÀI 1.6 PHÁ HỦY CẤU TRÚC TỐT BẢO VỆ VUA ....................................................... 18
BÀI TẬP THỰC HÀNH.......................................................................................................... 19
BÀI 1.7 BẪY QUÂN ĐỐI PHƯƠNG................................................................................... 20
BÀI TẬP THỰC HÀNH........................................................................................................... 21
BÀI 1.8 GIẢI PHÓNG Ô....................................................................................................... 22
BÀI TẬP THỰC HÀNH........................................................................................................... 23
BÀI 1.9 GIẢI PHÓNG ĐƯỜNG........................................................................................... 25
BÀI TẬP THỰC HÀNH........................................................................................................... 26
BÀI 1.10 QUÁ TẢI.................................................................................................................. 27
BÀI TẬP THỰC HÀNH........................................................................................................... 28
BÀI 1.11 PHÒNG THỦ CHỐNG LẠI MỐI ĐE DỌA CỦA ĐỐI PHƯƠNG.................... 29
BÀI TẬP THỰC HÀNH........................................................................................................... 30
BÀI 1.12 TỐT VÀ CẤU TRÚC TỐT ................................................................................... 31
BÀI TẬP THỰC HÀNH........................................................................................................... 32
2
BÀI 2: TÀN CUỘC
BÀI 2.1 NGUYÊN LÝ CỜ TÀN.............................................................................................. 33

BÀI 2.2 ĐÒN CƯỠNG ÉP (ZUGZWANG)........................................................................... 34
BÀI TẬP THỰC HÀNH............................................................................................................ 35
BÀI 2.3 VUA VÀ HAI TƯỢNG CHIẾU HẾT VUA ĐỐI PHƯƠNG................................. 36
BÀI 2.4 VUA VÀ TƯỢNG MÃ CHIẾU HẾT VUA ĐỐI PHƯƠNG................................. 38
BÀI 2.5 TÀN CUỘC TỐT – TỐT THÔNG.......................................................................... 40
BÀI TẬP CÁCH TẠO TỐT THÔNG VÀ PHONG CẤP.......................................................... 42
BÀI TẬP HỖ TRỢ TỐT THÔNG PHONG CẤP...................................................................... 43
BÀI TẬP NGĂN CHẶN HOẶC TÌM CÁCH PHONG CẤP TỐT........................................... 44
BÀI 2.6 TÀN CUỘC MÃ CHỐNG TỐT............................................................................... 45
BÀI TẬP THỰC HÀNH............................................................................................................ 47
BÀI 2.7 TÀN CUỘC TƯỢNG CHỐNG TỐT...................................................................... 48
BÀI TẬP THỰC HÀNH............................................................................................................ 49
BÀI 2.8 TÀN CUỘC XE CHỐNG TỐT................................................................................ 50
BÀI TẬP THỰC HÀNH............................................................................................................ 54
BÀI 2.9 TÀN CUỘC HẬU CHỐNG TỐT............................................................................. 55
BÀI TẬP THỰC HÀNH............................................................................................................. 57
BÀI TẬP CHIẾU BÍ 3 NƯỚC.................................................................................................... 58
TÀI LIỆU THAM KHẢO
3
CẤP ĐỘ 4: TRUNG – TÀN ( NÂNG CAO)
BÀI 1: ĐÒN CHIẾN THUẬT NÂNG CAO

BÀI 1.1 ĐÒN THU HÚT
Là đòn phối hợp thu hút quân của đối phương vào một ô cờ bất
lợi, sau đó tấn công vào quân đó.
Ở Hình 1, Trắng đi trước bằng các nước sau:
1. Ha3+ Va3
 Bằng cách hi sinh Hậu và đưa Vua Đen vào vị trí xấu, lúc
này Đen không còn cách nào bằng nước ăn Hậu.
2. Mc2#
 Mã Trắng xuống c2 chặn lối thoát b4 của Vua Đen và chiếu Hình 1
bí.
Ngoài việc thu hút quân để chiếu bí, còn sử dụng kết hợp với
đòn tấn công đôi để giành ưu thế về “chất”.
Ở Hình 2, phát hiện Ve7 và Hg5 đang đứng ở vị trí “không
tốt”, Trắng quyết định chơi đòn thu hút như sau:
1. Txf6+ Hxf6
2. Md5+ ( thu hút Hậu sau đó tấn công đôi)
Trường hợp nếu Đen đi Vxf6 thì Me4 bắt đôi.
Hình 2
 Đòn thu hút thường đi kèm với nước “Hi sinh quân” và muốn thực hiện tốt đòn phối hợp này
cần lưu ý:
1/ Xác định rõ vị trí (ô cờ) nào là vị trí bất lợi cho đối phương ?
2/ Xác định “dụ” quân cờ nào vào vị trí bất lợi đó
3/ Xác định sử dụng quân cờ nào tấn công vào vị trí bất lợi đó để chiếu bí hoặc giành ưu thế.
4
BÀI TẬP ĐÒN THU HÚT
XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

8-+-+-trk+( 8-+r+lvlk+( 8-+-+r+k+(
7+p+-+-zpp' 7+p+q+rzp-' 7+p+-+pzp-'
6-zp-+-+r+& 6p+-zp-zpQ+& 6p+-zp-vl-+&
5+-+R+-+-% 5+-zp-zpP+N% 5zP-+P+P+p%
4-zP-+-vl-+$ 4-+-+P+-tR$ 4-+P+-+n+$
3zP-+-+-snP# 3+P+-vL-+P# 3+-+-+Q+-#
2-wQ-+-+P+" 2-zPP+-+P+" 2-zP-+-sNPwq"
1+-+-+-mK-! 1+-+R+-mK-! 1tR-+N+K+-!
xabcdefghy xabcdefghy xabcdefghy

8r+-+-trk+( 8-sn-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-zpp' 7+-wql+kzp-' 7zp-+-+q+p'
6p+-+-+n+& 6-zp-+pzp-zp& 6-zp-wQ-+-+&
5+p+-+l+-% 5+P+p+-+-% 5+P+-zp-zpk%
4-+q+-+-+$ 4-wQ-zP-sN-+$ 4-+p+P+-zP$
3zP-sN-vL-wQ-# 3+-+-zP-zPL# 3+-+-+-zP-#
2-zPPtR-+PzP" 2-+-+-zP-zP" 2-+-+-+K+"
1+-+-+RmK-! 1+-+-+-mK-! 1+-+-+-+-!

8r+-+-tr-mk( 8-+-+-mkr+( 8-+-+-+-mk(
7zpl+-vl-zp-' 7zppzp-tr-zpR' 7+pzp-tR-zp-'
6-zpp+p+Qzp& 6-wq-zp-zp-+& 6p+lzp-+-zp&
5+-+nsN-+-% 5+l+-+P+L% 5+-+-+-+-%
4-+-+Nzp-wq$ 4-+-+P+-+$ 4-+-+-+R+$
3+-+L+-+-# 3+Q+-+-+-# 3+-zPQ+-zP-#
2PzPP+-+PzP" 2PzPP+-+P+" 2P+P+-+PmK"
1+K+R+-+R! 1+K+-+-+R! 1+q+-+r+-!
5
8r+lwqk+-tr( 8r+lwq-trk+( 8-+-+-+-mk(
7zppzpp+pzpp' 7zpp+-zp-vl-' 7zpl+-wq-+-'
6-+-+-sn-+& 6-+-zp-+-+& 6-zp-+-zp-+&
5+-vl-sn-+-% 5+-zpPsn-wQ-% 5+-zprzp-zp-%
4-+-+P+-+$ 4-+P+-+P+$ 4-+-+-+P+$
3+LzP-+-wQ-# 3+-sNL+P+R# 3wQP+R+-+-#
2PzP-+-zPPzP" 2PzP-+-+-+" 2P+-+-zPP+"
1tRNvL-mK-sNR! 1tR-+-mK-+-! 1+L+-+-+K!
XABCDEFGHY XABCDEFGHY
XABCDEFGHY
8rsnl+k+-tr( 8-+-tr-+k+(
8-+-+-+k+(
7zpp+-vl-zpp' 7zpRzp-+p+-'
7zpp+l+qzp-'
6-+p+-zpn+& 6-+-+-+pwQ&
6-+p+-+-zp&
5wq-+-zP-+Q% 5+-+-+l+-%
5+-+-+-+-%
4-+-+-zp-+$ 4-+L+-+-+$
4-+-wQ-+-+$
3zPL+-+-+-# 3+-wqP+-zP-#
3+-+-+-zP-#
2-vLPzP-+PzP" 2P+-+-+-zP"
2-zP-+R+KzP"
1tRN+-mK-sNR! 1+-+-+-mK-!
1+-+-+-+-!
xabcdefghy xabcdefghy
xabcdefghy

8rmkl+-+-tr( 8r+-+-+rmk( 8-+-+k+-+(
7+-+-tRp+p' 7+-+-vln+p' 7+-tR-+-+-'
6p+PtR-zp-vl& 6p+-zp-wq-+& 6-+-+-+pwq&
5+-+-+-+-% 5zP-+Pzp-+-% 5+pmK-zp-+-%
4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$ 4-+-+N+-+$
3+-+-+N+-# 3+-+-wQ-+-# 3+-+-+-zP-#
2P+-+-zPPzP" 2-+-+-zPLzP" 2-+-zP-+-+"
1+-+-+-mK-! 1+RvL-tR-mK-! 1+-+-+-+-!
6
BÀI 1.2 ĐÒN PHONG TỎA
Phong tỏa là trường hợp đặc biệt của đòn Thu hút, theo đó bên tấn công dùng lực lượng của mình
“bịt” đường đi của Vua đối phương hoặc buộc quân đối phương tự “bịt” đường đi của Vua sau đó
tấn công chiếu hết hoặc giành ưu thế về chất.
Sự khác nhau giữa đòn “thu hút thông thường” và “thu hút – phong tỏa” là:
+ Thu hút thông thường : mục tiêu tấn công là quân bị thu hút.
+ Thu hút – Phong tỏa: mục tiêu tấn công là quân bị phong tỏa.
Để giành chiến thắng ở hình số 3, Trắng đi Hậu ăn Tốt Đen

không cho Vua di chuyển đến ô e7 “bịt” đường chạy và chiếu bí
bằng Xe ở ô g8.
1. Hxd6+ Te7
2. Xg8#
Hình 3
Ở hình số 4, nếu Trắng đổi Hậu thì chắc chắn sẽ thua vì Đen có
1 quân Tốt thông cột g, còn nếu đưa Hậu qua a7 chiếu Vua thì
Vua Đen sẽ chạy xuống b4>c3 và thoát khỏi nguy hiểm. Do đó,
nước đi đầu tiên của Trắng là “bịt” đường chạy của Vua Đen
bằng cách
1. b4 axb4
2. Ha7#
Nếu Đen lấy Vua ăn Tốt thì sẽ mất Hậu.
Hình 4
7
BÀI TẬP ĐÒN PHONG TỎA
8-+-+r+-mk( 8-+-+-trk+( 8-+r+r+-mk(
7+-+-+-zpp' 7+-+-+-zp-' 7zp-+-+-zpp'
6-+-+-+-+& 6-+-+lzP-+& 6-zp-+-zp-+&
5+-+-+-sN-% 5+-vl-zp-+Q% 5+-zp-+-+-%
4-+-+l+-+$ 4-zpP+-+-+$ 4-+PzP-sn-+$
3+-+-+-wqP# 3zpP+-+-wq-# 3+-sN-+L+-#
2Q+-+-+P+" 2P+N+-+P+" 2PzP-+PzP-wq"
1+-+-+-tRK! 1+K+-+-+R! 1tR-+RwQK+-!

8r+-+-trk+( 8-+-+-+-+( 8-mk-+r+-+(
7zp-wQ-+-zpp' 7+-+-+-+-' 7+p+-+-zp-'
6q+P+-+-+& 6P+-+-+-+& 6p+-+-zp-+&
5+-+pzP-+-% 5+-+-mk-+-% 5+-vl-+Psnp%
4-+-zP-zp-+$ 4-+-+p+-+$ 4P+N+-mK-+$
3zP-+n+N+-# 3+-+-+-+-# 3+-zP-+-+P#
2-+-vL-zPPzP" 2-+-sN-+-+" 2-zPL+-+-+"
1+R+-+K+R! 1+-+-mK-+l! 1tR-+-+-+-!

8-+-+-mk-+( 8-+-+-+-+( 8r+-+-trk+(
7zpl+-+qzpp' 7+RtR-+-+-' 7zppzp-+pvlp'
6-zp-zp-zp-+& 6p+-trp+-+& 6-+-zp-+p+&
5sn-+-+P+-% 5+p+-+-+-% 5+-+-sn-+-%
4-sN-zpP+-zP$ 4-mk-zP-+-+$ 4-+P+P+-wq$
3+-+L+-wQ-# 3+P+-+p+-# 3+-sN-vLP+-#
2-zP-sn-+-+" 2-mK-+-zPr+" 2PzP-+LzP-zP"
1mK-+R+-+-! 1+-+-+-+-! 1tR-+Q+R+K!
8
8-+r+rmk-+( 8-mkr+-+-+( 8-+-+-+-+(
7zp-+-+pzp-' 7zp-zpR+-+-' 7+p+-+-+k'
6lzp-+-+-zp& 6-+P+-+pzp& 6-+-+-zpp+&
5+-+Q+-+-% 5+-+-+p+-% 5+-+-+-+p%
4-+-+-+-+$ 4-sN-+-+-+$ 4-+-+qzP-mK$
3zPL+-+PzPq# 3mKP+-zp-+P# 3zP-wQ-+-zPP#
2-zPP+-mK-+" 2-+P+-tr-+" 2-+-+-+-+"
1tR-+-tR-vL-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8R+-+-+-tr( 8r+-vlr+-mk( 8-+k+-+-+(
7+P+-+-+-' 7zplwqn+-zp-' 7+-+-+-+-'
6-+-+-+-+& 6-zp-+Qsn-zp& 6P+-+-+-+&
5+-zp-+-+-% 5+-zp-+-+-% 5zP-+p+-+-%
4-+P+-+-+$ 4-+-zP-zP-sN$ 4-zp-mK-+-+$
3+pmk-+-+-# 3zP-zPL+-+-# 3+-+-+-+-#
2-+-+-+-+" 2-zP-vL-+PzP" 2-+-+-+-+"
1+-+-mK-+-! 1+-+R+RmK-! 1+-+-+-+-!

8-+-+-+-+( 8r+k+-+-tr( 8-+-wQ-+-+(
7+-zp-+-+-' 7zppzp-vlq+p' 7+-+-+q+k'
6k+-+-zp-+& 6-+n+N+-+& 6-+-+pzpp+&
5+p+-+-+-% 5+-+-+-vL-% 5+-mKp+N+L%
4-mK-zP-+-zp$ 4-+-zp-+Q+$ 4RtR-+-+-+$
3zP-+Q+-+P# 3+-+-+-+-# 3+-+P+r+-#
2-+-+-+P+" 2PzPP+-zPPzP" 2-+-+nzP-vl"
1+-wq-+-+-! 1tR-+-+-mK-! 1+-+l+-+-!
9
BÀI 1.3 ĐÒN ĐÁNH LẠC HƯỚNG
Đánh lạc hướng là đòn phối hợp nhằm “đuổi” hoặc” lừa” quân đối phương rời khỏi vị trí quan
trọng – thường là vị trí bảo vệ quân hoặc bảo vệ Vua, sau đó tấn công vào vị trí quan trọng đó.
Thế trận dường như cân bằng, Tượng Đen kiểm soát
chặt ô “c7” không cho Tốt Trắng xuống phong cấp.
Nhưng Trắng có đòn đánh lạc hướng bằng cách thí
Tượng. (Hình 5)
1. Tc3 Txc3
2. c7
 Và Trắng dễ dàng phong cấp được Tốt.
Hình 5
Ở hình số 6, Trắng thực hiện đòn thí quân đánh lạc

hướng quân bảo vệ nhằm mở đường chiếu bí Vua.
1. Me7+ Mxe7
2. Xc5#
Hình 6
Ngoài việc chiếu bí Vua, đòn đánh lạc hướng còn được
áp dụng để giành ưu thế về chất. Ở hình số 7, Trắng
đánh lạc hướng Tg7 của Đen ra khỏi vị trí phòng thủ và
dùng đấu pháp ghim quân để lời quân.
1. Hxf8+ Txf8
2. Tc3 bắt chết Hậu Đen.
Hình 7
10
BÀI TẬP ĐÁNH LẠC HƯỚNG
8-+-tr-+k+( 8-+-+-trk+( 8r+-+r+-mk(
7+-+r+-zpp' 7tR-+-wQ-zpp' 7zpp+-+pzp-'
6-+-+-+P+& 6-+l+-+-+& 6-+pzp-+-zp&
5+-+-+-+P% 5+-zp-+p+-% 5+-+P+-+-%
4-+-+PtR-+$ 4-zpP+-+rzP$ 4-+P+-+-+$
3+-+PmK-+-# 3+-+qzP-+K# 3+P+-+L+l#
2-+-+-+-+" 2-zP-+-zP-vL" 2P+-sn-zP-zP"
1+-+-+R+-! 1+-+-+-tR-! 1tR-+Q+-mKR!

8-+-+-mKlmk( 8-+-+-+k+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-zpp' 7+p+qtrpzp-' 7zp-mk-+-+-'
6-+-+-+P+& 6p+-+-+-+& 6L+p+n+-+&
5+-+-+-+R% 5+-+-+-+p% 5+-zPp+p+-%
4-+-+-+-+$ 4PwQ-+-+-+$ 4P+-zPl+-zp$
3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-# 3+-+-+-tr-#
2-+-+-+-+" 2-zPPzp-+PzP" 2-+-wQ-tRPmK"
1+-+-+-+-! 1+-+R+-mK-! 1+r+-+-+-!

8-+-+-mk-+( 8r+lwq-+k+( 8-tr-+-+k+(
7+q+-+p+p' 7+-zp-+p+p' 7+-wq-+pzpp'
6p+-vl-wQp+& 6p+pzp-+pvL& 6-+r+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-sn-+-+r% 5+-+-zpL+-%
4Pzp-+-+-+$ 4-+-+-+-+$ 4-zpl+-+-+$
3+P+-+-+-# 3+-sN-+Q+-# 3+-+-+P+-#
2-+-tr-+PzP" 2PzPP+-zPPzP" 2-zP-wQ-+PzP"
1+-tR-+R+K! 1+-+-tRRmK-! 1tR-+R+-+K!
11
8-+-+-trk+( 8r+-tr-+k+( 8rsn-+-trk+(
7+ltR-+-zp-' 7+-wq-+pzpp' 7+-+-zpp+p'
6-wq-+-zpQzp& 6-+-+-+-+& 6-+-zp-+p+&
5zp-+-+-+-% 5zpp+R+-+-% 5+N+P+-+-%
4Pzp-+-vL-+$ 4-+-+-+-+$ 4P+-wQP+-+$
3+P+-zpN+-# 3+pzP-wQ-+-# 3+-tRn+-+-#
2-+-trL+PzP" 2-zP-+-zPPzP" 2-zP-wq-zPPzP"
1+-+-+-mK-! 1+-+R+-mK-! 1tR-+-+-mK-!

8-+-+rmk-+( 8-+-wq-vlktr( 8r+-wqnvlk+(
7+Q+-+p+r' 7+-sn-+-zp-' 7+l+-+p+p'
6-zp-+lvL-+& 6-zp-+lzpL+& 6p+-+-+p+&
5zp-+-+-tRp% 5+-+-zp-+-% 5+-+p+-+-%
4P+-+-+pzP$ 4-+P+-+-+$ 4-+-vL-+-+$
3+-+-+-zP-# 3+PwQ-+-zPp# 3+-sNL+-+Q#
2-zPq+-+-+" 2P+-vL-+-zP" 2PzP-+-zPPzP"
1+-+R+-+K! 1tR-+-+R+K! 1+-+-tR-mK-!

8-+r+-+k+( 8r+-trl+-+( 8-+-tr-+k+(
7sN-+-+p+p' 7+p+-mk-zpp' 7+p+-+pzp-'
6-+-+-+p+& 6-+-+pzp-+& 6-+-+-+-zp&
5tR-+lvl-wq-% 5zp-sn-+-+-% 5+-+-wq-+-%
4-zp-+-+-+$ 4-+PsN-+-+$ 4Q+-snP+-+$
3+-+-+-+-# 3+P+-sNP+-# 3+-sN-+P+-#
2-zP-+Q+PzP" 2P+-tRK+PzP" 2-zP-+-+PzP"
1+-+-+R+K! 1+-+R+-+-! 1tR-+-+-+K!
12
BÀI 1.4 ĐÒN CHIA CẮT (CÔ LẬP)
Chia cắt trong cờ Vua (còn gọi là cô lập) là đấu pháp sử dụng nhằm cắt đứt sự liên kết giữa các
quân đối phương hoặc giữa quân đối phương với các ô cờ quan trọng, sau đó bên tấn công giành
được lợi thế về chất hoặc chiếu hết Vua đối phương.
Ở hình số 8, Ma6 được bảo vệ bởi Hh6. Trắng thực hiện

đòn chia cắt sự liên kết giữa Ma6 và Hh6 như sau :
1. d6+
 Vừa tấn công Vua Đen đồng thời chia cắt Mã và Hậu
Đen, sau đó Trắng bắt được Ma6 và lợi về chất.
Hình 8
Ở hình số 9, Hh3 của Đen đang bảo vệ ô c8 tránh Xe Trắng

chiếu hết. Trắng quyết định chia cắt Hh3 và ô c8 bằng cách:
1. g4
 Tới đây Đen buộc mất Hậu nếu không sẽ bị Xc8+ chiếu
bí.
Hình 9
Ở hình số 10, Trắng sử dụng đòn chia cắt kết hợp để giành
ưu thế về chất:
1. Td6
 Nếu Đen đi Xxd6 thì Hb8 hết cờ, còn nếu Hxb3 thì Xf8
chiếu bí. Tới đây, Đen chấp nhận mất Hậu và đầu hàng.
Hình 10
13
BÀI TẬP ĐÒN CHIA CẮT
8-+-+-+-+( 8-+-tr-tr-mk( 8-tr-+-+k+(
7zp-+-+-+-' 7+-+-wQ-zpp' 7+-+-snpzp-'
6-+-+P+-+& 6-zpL+-+-+& 6-+p+p+lzp&
5+p+-+k+-% 5zp-+-+-+-% 5zp-+-+-+-%
4-+-tR-+-+$ 4P+n+-+-+$ 4P+PzP-+-+$
3+-+-+-+-# 3+-zP-+-+-# 3+-+-+N+P#
2-tr-+-+PmK" 2-wq-+-+PzP" 2-wq-+LzPP+"
1+-+-+-+-! 1+-+-tR-tRK! 1tR-+Q+-mK-!

8-+-+-+k+( 8-tr-+-+k+( 8-+ktr-+-tr(
7+-+-snpzpp' 7+q+-+p+p' 7zppzp-+-+-'
6-+p+-+-+& 6-+Q+n+pzP& 6-+-+-+-+&
5zp-zPp+-+-% 5zp-+-zp-+-% 5+P+-zp-+-%
4-+-+-zPP+$ 4-+-+P+-+$ 4P+n+P+p+$
3+-vL-zP-+-# 3zP-+-vL-+-# 3+-zP-vL-zPq#
2q+-+l+KzP" 2-zP-+-+PmK" 2Q+-+-+-zP"
1+Q+-+-tR-! 1+-+R+-+-! 1+L+-tRRmK-!

8-+-vlQtr-mk( 8-+-+-trk+( 8-+-+-tr-mk(
7+-zp-+-zpp' 7+-vl-+pzpp' 7+-vl-+pzp-'
6-+-+-+-+& 6-+-wq-+-+& 6-+p+-+-zp&
5+P+-+-+-% 5+psNp+l+-% 5+pzP-+-+P%
4-+-+-+-+$ 4-zP-zP-sn-wQ$ 4-+n+P+qsN$
3+-zP-+-+-# 3zP-+-+L+-# 3+-wQ-+-+-#
2-+-+-wqPzP" 2-+-+-zPPzP" 2-+-+-zPP+"
1+L+-tR-+K! 1+-tR-+RmK-! 1vL-+-+RmK-!
14
8-mk-tr-+-+( 8-+-+-wq-+( 8-tr-+r+k+(
7+pzp-+-zp-' 7+l+-+-zpk' 7zp-zplwqpzpp'
6pwq-+-+N+& 6-zp-+p+n+& 6Q+-vl-sn-+&
5+-vl-zp-+-% 5+P+pzPp+-% 5+-+p+-+-%
4n+P+P+-zP$ 4P+-zP-zP-zp$ 4P+-zP-+-+$
3+-+-+-+-# 3trL+N+R+P# 3+-zP-+-+-#
2PzP-+-+Q+" 2-wQ-+-+PmK" 2-zP-+LzPPzP"
1mK-+N+R+-! 1+-+-+-+-! 1tR-vL-mKN+R!
XABCDEFGHY
8-+-+-tr-mk(
8-mk-tr-+-tr( 8r+-wq-+k+(
7+-+-wq-+p'
7+pzp-+pzp-' 7zpQ+-vlpzpp'
6-+-+-trRwQ&
6p+p+-+-+& 6-+-+p+-+&
5+p+-zp-+-%
5+-wQ-+-+-% 5+-+-+-+-%
4pzP-+nzp-+$
4-+-+-+-wq$ 4-+-tr-vL-+$
3zP-+N+-+P#
3+-zPp+Pzp-# 3+-+-+-zP-#
2-+P+-zP-+"
2PzP-sN-+P+" 2P+-+PzP-zP"
1+-+-+-tRK!
1tR-vL-tRK+-! 1+R+-+RmK-!
xabcdefghy
XABCDEFGHY
8-+-vL-+k+( 8-+r+-+-mk(
8-+rwqr+k+(
7+-+-+-zp-' 7+-+-+ptR-'
7zpp+Q+pvlp'
6-+-vl-+-+& 6-+-+-+-zp&
6-+n+-+p+&
5+p+p+-+q% 5+-+-zpN+q%
5+-+-+-+-%
4-+-zP-zp-+$ 4-+-+-+-zP$
4-+-+P+-+$
3+-zPQ+NzPl# 3+-sn-zP-+-#
3+-+-vLP+-#
2-zP-+rzP-zP" 2-+Q+-zP-mK"
2PzP-+L+PzP"
1tR-+-+-mK-! 1+-+-+-+-!
1+-tRR+-mK-!
xabcdefghy
15
BÀI 1.5 NƯỚC ĐI TRUNG GIAN
Là dạng nước cờ tạm thời bỏ qua khả năng ăn hơn quân, hoặc “phớt lờ” mối đe dọa của đối
phương – nhằm tạo ra mối đe dọa lớn hơn trong ván cờ được gọi là nước đi trung gian.
Ở hình số 11, Trắng đi một nước khá “độc” kèm theo

mối đe dọa ẩn chết người.
1. Ha4+ Tc6
2. Me5
 Trắng “phớt lờ” Hậu đang bị tấn công để thực hiện
nước đi trung gian hiệu quả. Để khỏi bị chiếu bí, Đen sẽ
phải chịu mất quân.
Hình 11
Ở hình số 12, Trắng bất ngờ chơi

1. b5 Mxc3
 Tưởng như Đen sẽ lời Tốt b5 nhưng sự thật là Đen
đã dính bẫy của Trắng
2. Hd3
 Nước đi trung gian quan trọng, làm tiền đề cho đòn
bắt đôi mở màn. Và chắc chắn Trắng sẽ giành ưu thế về
chất.
Hình 12
Ở hình số 13, Trắng tận dụng nước đi trung gian rất chính
xác vì khó phát hiện nên Đen sẽ lỗ quân và chấp nhận thua
cuộc.
1. Xxe6 Hc8
 Nếu Đen fxe6 thì Trắng sẽ đi Hxe6+ sau đó ăn luôn Tốt
e5 và tạo mối nguy hiểm cho Vua Đen nên Đen quyết định
chơi Hc8 để giằng Xe – nhưng đã bị dính cái bẫy của Trắng.
2. Td7
 Và tới đây nhận ra mình sẽ bị lỗ quân nên Đen đầu hàng.
Hình 13
16
BÀI TẬP NƯỚC ĐI TRUNG GIAN
8r+R+-snk+( 8r+-wq-trk+( 8-+-trr+k+(
7+-+-+pzpp' 7zpl+nvlpzp-' 7zpp+-+pvlp'
6-zp-+psn-+& 6-zpp+psn-zp& 6-+lzp-snp+&
5zp-+N+-+-% 5+-+psN-+-% 5wq-+-zp-vL-%
4-+-zP-zP-+$ 4-+PzPP+-+$ 4-+L+P+-+$
3+-+qzPN+-# 3+-sN-vL-zP-# 3+-sN-+-+P#
2PzP-+-+PzP" 2PzP-+-zPLzP" 2PzPPwQ-zPP+"
1+-tR-+-mK-! 1tR-+Q+RmK-! 1+-+RtR-mK-!

8-+-tr-+-mk( 8r+-vl-trnmk( 8-+-+-+k+(
7+-+-+pzp-' 7+p+-+-wqp' 7+-+-+p+p'
6p+-+n+-zp& 6p+p+l+p+& 6-+-+-+p+&
5+p+Lwq-+-% 5+-zPpsNp+-% 5+rvL-vlP+-%
4-+-+-+-zP$ 4PzP-zPnzP-wQ$ 4pzp-+-+-+$
3+P+-+QzP-# 3+-+LvL-+R# 3+-+-+P+-#
2P+-+-zPK+" 2-+-+N+PzP" 2PzPP+-+PzP"
1+-+R+-+-! 1tR-+-+-+K! 1+K+R+-+-!

8-+-+-+k+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+p+-zpp+-' 7+-+-+Qzpk' 7+-+-+-+-'
6-+-sn-vl-zp& 6p+-+p+-zp& 6-+-+-+-+&
5+-+P+-+-% 5+p+-+-+-% 5+-+-+-+-%
4PvL-+-zpP+$ 4-+-+r+-+$ 4-+-+-mk-+$
3+L+-+-+P# 3+-+q+-+-# 3+p+-+ptR-#
2-+-+R+K+" 2-+-+-+LzP" 2lmK-+-+-zP"
1tr-+-+-+-! 1+-+-+-tRK! 1+-+-+-+-!
17
BÀI 1.6 PHÁ HỦY CẤU TRÚC TỐT BẢO VỆ VUA
Thường gặp ngay ở giai đoạn trung cuộc, bên tấn công sử dụng đòn hi sinh quân để phá vỡ cấu
trúc Tốt phòng ngự Vua của đối phương để mở đường cho các quân còn lại tấn công.
Ở hình số 14, Trắng thực hiện đòn hi sinh quân là thí

Hậu vào Tốt phá hủy bức tường phòng thủ cuối cùng
bảo vệ Vua của đối phương, sau đó mở đường cho lực
lượng còn lại chiếu bí.
1. Hxh7+ Vxh7
2. Xh6#
Hình 14
Ở hình 15, Trắng hi sinh cả 2 Tượng để tiêu diệt cấu

trúc Tốt bảo vệ Vua của Đen mở đường cho sự kết hợp
Hậu + Xe chiếu bí.
1. Txh7+ Vxh7
2. Xh3+ Vg8
3. Txg7 Vxg7 thì Hg4 chiếu bí.
Hình 15
18
BÀI TẬP PHÁ HỦY CẤU TRÚC TỐT
8-+-+-+k+( 8r+-wqr+-+( 8r+-tr-vlk+(
7zppzpq+pzp-' 7zp-+pvlpmk-' 7+R+-+-zpp'
6-+n+-+rzp& 6-zpl+psnptR& 6-+-zp-zp-+&
5+-+-+-+r% 5+-+-+-vL-% 5+-+Nzp-+-%
4-+-zPl+-+$ 4-+PzP-+-+$ 4-+-+P+-+$
3+-+-zPN+P# 3+-sN-zP-+-# 3+-+-+Q+P#
2PwQ-+LzPPmK" 2PzPQ+-+-zP" 2q+-+-zPP+"
1tR-+-+-+R! 1+-+-mK-tR-! 1+R+-+-mK-!

8-+-+-+r+( 8-+r+-+-tr( 8r+-+-+-tr(
7+-+-wQ-zpk' 7+-wq-+k+p' 7+-+-zppmk-'
6-+-tR-+-zp& 6pzp-zp-zppvL& 6p+-zp-vlp+&
5+-+-+-+-% 5+-+Pvl-+-% 5vL-+p+-+-%
4-+-+-zP-+$ 4P+P+-+-+$ 4-+-zP-+p+$
3zp-+-+-zPK# 3+-+-+-+-# 3wQP+-zP-+-#
2-+-+-+-zP" 2-zP-+Q+PzP" 2P+R+qzPPzP"
1+q+-+-+-! 1tR-+-+RmK-! 1+-tR-+-mK-!

8-+-+-tr-mk( 8-+-+-trk+( 8-+k+-+r+(
7+-+-+-+p' 7+p+-wqpzpp' 7zppwq-+p+p'
6-+-+-zpp+& 6-sn-+-+-+& 6n+Pvl-zp-+&
5+-+-+-+-% 5+P+-zp-+-% 5+-+-+-+-%
4-vlq+-zP-sN$ 4p+-+-zP-+$ 4-+-+-+r+$
3+-+R+-wQ-# 3zP-trLzP-+P# 3+-+-vLN+l#
2-tr-+-+PzP" 2-+-+-zP-mK" 2PzPQ+-zPPzP"
1+-+R+-+K! 1tR-+Q+-tR-! 1tR-+-tRLmK-!
19
BÀI 1.7 BẪY QUÂN ĐỐI PHƯƠNG
Bẫy quân thực chất là việc một quân bị đối phương “lừa” sa vào vòng vây của họ và có nguy cơ
bị tiêu diệt. Ta còn có thể gặp dạng bẫy mang tính chiến lược, khi một bên giăng bẫy đối
phương bằng hàng loạt các nước đi thế trận mạnh với mục đích giành ưu thế về thế trận.
Ở hình số 16, Trắng đã không tính toán kĩ càng và vội

đi g5 thay vì nên đi Txh6 và sau đó Đen tận dụng cơ hội
bắt chết Hậu Trắng và giành thắng lợi.
1. g5 ?? Me7
Hình 16
Ở hình số 17, Đen lên Ha5 nhằm đe dọa nếu Trắng ăn

Tượng sẽ ăn Xe ở a1 nhưng đây là một nước đi sai lầm
do thiếu tính toán không kiểm tra lại nên đã bị mất Hậu
và dẫn đến thua cờ.
1. ... Ha5 ??
2. axb4 Hxa1
3. Mb3
 Đen xin thua vì mất Hậu
Hình 17
Kinh nghiệm:
 Khi đối phương bỗng nhiên “hào phóng” bỏ không quân, hoặc Tốt, hãy đề phòng! Kiểm tra
thật kĩ xem họ thực sự mắc sai lầm hay đang giăng bẫy.
 Nguyên nhân thường gặp khi bị dính bẫy đó là : Tham ăn quân, tính toán vội vàng không
kiểm tra lại nước đi, coi nhẹ khả năng phản đòn của đối thủ... Cố gắng sau mỗi trận đấu rút ra
được kinh nghiệm và tích lũy dần để tránh dính bẫy của đối phương .
20
BÀI TẬP BẪY QUÂN ĐỐI PHƯƠNG
ABCDEFGH XABCDEFGH XABCDEFGH
8-+-tr-+k+( 8-+-+-+k+( 8-+-+k+-+(
7zp-+-+pzp-' 7zp-+-+-zp-' 7+-+r+pzp-'
6-vl-+-+qzp& 6-zpp+-+qzp& 6-+-+-+-zp&
5+-zp-vLn+-% 5+-+-vL-+-% 5+R+-+P+-%
4-+-+-+-+$ 4P+n+-zP-+$ 4-+-+-+P+$
3+-zPP+L+-# 3+-zP-+-+-# 3zp-+-+-+P#
2P+-wQ-+PzP" 2-+-+-+PzP" 2-+-+-mK-+"
1+-+-+R+K! 1+-+Q+-mK-! 1+L+-+-+-!
Liệu Trắng có ăn hơn Đen có nên ăn hơn Tốt bằng Đen nên chơi a2 hay Xd2+
quân nếu chơi Te4? 1. ... Hxg2+ trước?
2. Vxg2 Me3+
3. Vf3 Mxd1
XABCDEFGHY
XABCDEFGHY XABCDEFGHY 8r+-+-+k+(
8-+-trl+-+( 8r+ltr-+k+( 7zp-zp-sn-zp-'
7+pwq-+-zpk' 7+-+-zppvlp' 6-zp-+-+Nzp&
6p+-+p+-zp& 6p+p+-+p+& 5+-+-wq-+-%
5+-zp-+-+-% 5+-+nvL-+-% 4-zP-+-+-zP$
4-+-+-zPL+$ 4-wqLzP-+-+$ 3+-+Q+-zP-#
3zP-+-+QzP-# 3zP-sN-+-+P# 2-+P+-+K+"
2-zPP+-+-zP" 2-zP-+QzPP+" 1+-+-+R+-!
1+-+-+R+K! 1tR-+-mK-+R! xabcdefghy
Vì hơn Tốt, Đen có nên đổi
Liệu Trắng có nên ăn hơn Liệu Đen có thể Mxc3 trước
Hậu bằng Hd5+?
Tốt bằng Txe6? khi chạy Hậu?

8-mk-+-+-+( 8-+r+r+k+( 8r+-wqkvl-+(
7+-+-wqp+-' 7zp-+-+pzpp' 7zp-zpl+pzpp'
6-+-+-zp-+& 6-zp-+psn-+& 6-+L+-sn-+&
5mKP+-+P+p% 5sn-+-sN-+-% 5+-+-+-+-%
4P+-wQ-+-zP$ 4-+PzP-+-wq$ 4-+-+pzP-+$
3+-+-+-+-# 3zP-+-+-+P# 3+-+-+-+-#
2-+-+-+-+" 2-+-+QzPP+" 2PzPPzP-+PzP"
1+-+-+-+-! 1+-vLRtR-mK-! 1tRNvLQmK-+R!
Đen gài bẫy Hc7+ và Trắng Lượt Trắng đi. Liệu Trắng Lượt Trắng đi. Điều gì sẽ
mắc bẫy bằng Hb6+. Hãy có thể bẫy được Hậu? xảy ra sau khi Trắng đi
giải thích? Txa8 ?
21
BÀI 1.8 GIẢI PHÓNG Ô
Giải phóng ô là việc một quân đứng ở ô cờ quan trọng “được” di chuyển sang một vị trí khác để
“nhường” ô cờ đó cho quân cùng bên chiếm và tấn công Vua hoặc quân đối phương.
Ở hình số 18, Trắng đẩy Tốt f5-f6 để giải phóng ô f5 cho

Mã ở d4 nhảy đến bắt đôi.
1. f6 Mxf6
2. Mf5+
Nếu Trắng đi 1. f6 và Đen đi Te5 thì 2. f7 và Trắng giành
ưu thế.
Hình 18
Ở hình 19, Tượng Trắng giải phóng ô “d5” cho Hậu tấn
công chiếu bí Vua Đen, đồng thời tấn công Mã c2 của
Đen. Bắt buộc Đen phải đi c6 cứu Vua và bị mất Mã,
Trắng giành ưu thế.
1. Tb3 Mxe1
Nếu Đen ham ăn Xe thì dính nước chiếu bí của Trắng
2. Hd5+ Ve7
3. He6#
Hình 19
Ở hình số 20, Trắng muốn chiếu bí Đen thì quân Hậu

phải đứng ở vị trí e8. Để làm được điều đó, Trắng thực
hiện đòn giải phóng ô bằng cách hi sinh Xe ở e8.
1. Xf8+ Vxf8
2. Hh8+ Vf7
3. He8#
Hình 20
22
BÀI TẬP GIẢI PHÓNG Ô
8-mkr+-tr-+( 8-+-+-trk+( 8-+-+-tr-mk(
7tR-+-+-+-' 7zp-+-+psnp' 7+-+-+Qzp-'
6-zpp+-+-+& 6-sn-+-tR-+& 6-+-+-+P+&
5+-wq-+-+p% 5+-zpNzp-+q% 5zp-+-+-+-%
4Q+P+-+-zp$ 4-+P+P+-+$ 4r+-+-zP-+$
3+-+P+-+P# 3+-+-+-+P# 3+-+-+PmK-#
2-+-+-zP-+" 2P+-+-wQ-+" 2-+-+-+-+"
1tR-+-+K+-! 1+-+-+L+K! 1+-+-+-+-!

8-+q+-+-mk( 8-mkr+-+r+( 8-+l+rtrk+(
7zp-+-+-zp-' 7zpp+-+-+-' 7+-wq-+p+p'
6n+L+-+-zp& 6-+p+-+-+& 6pzp-+-snpwQ&
5+-+-+p+-% 5+-+pzP-+-% 5+-+R+-+-%
4-zp-+pzP-+$ 4-+-sNnwq-+$ 4-+-+P+-+$
3+-+-zP-zP-# 3+-zP-+-+-# 3+-sN-+P+-#
2PzPQ+-mK-zP" 2PzP-+-+RzP" 2PzPP+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+K+R+-wQ-! 1mK-+-+-+R!

8-+rvl-+-+( 8ktr-+-+-tr( 8r+l+rmk-+(
7+k+p+q+p' 7zp-zpq+-+-' 7+p+-+-zp-'
6-zp-wQ-+-+& 6-+n+-zp-+& 6-+-zP-+-+&
5+-sn-+Nzp-% 5+-zP-zp-+p% 5+-wq-+-+-%
4-+-+l+P+$ 4Lzp-zpPzP-+$ 4pwQ-sN-+-zp$
3+-+-+-+P# 3+-+P+-zP-# 3+-+-+-+P#
2PzP-vLL+-+" 2KzPQ+-+-zP" 2PzP-+-+P+"
1mK-+-tR-+-! 1+-tR-+R+-! 1mK-+-+L+R!
23
8-mk-tr-+-tr( 8-+-+-+-+( 8lmkn+-sn-tr(
7zppzp-+Qzp-' 7+-+-+-zPl' 7zp-+-+-+-'
6-+n+-zp-+& 6-+-+-mK-zP& 6Q+-+-+-+&
5+-+-zp-+-% 5+-+-+-+k% 5sN-sN-+-+-%
4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$ 4-zP-+-+-+$
3+-zPP+NzPq# 3+-+-+-+-# 3mK-+-+-+-#
2P+-+PzP-zP" 2p+-+-+-+" 2-+-+-+-zp"
1tR-+-+RmK-! 1vL-+-+-+-! 1+-tR-+-+R!

8-+-+-+kvl( 8ksn-+-+-+( 8-+-+rtrk+(
7+-trnzpp+p' 7+p+-+-+-' 7+-zp-+-vlp'
6-zp-zp-+-vL& 6p+p+-+-+& 6-zp-zp-+p+&
5zp-zpP+-sN-% 5+-+r+p+n% 5zp-+Psn-+-%
4P+-+-+-+$ 4-zP-+-zp-wq$ 4-+P+-+lwq$
3+-+-+-+K# 3+-zP-+-+P# 3zPP+LzP-sN-#
2-+RwQ-+-+" 2PvL-tRQzPLmK" 2-+QvL-+PzP"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+R+-tR-mK-!

8-+-tr-trk+( 8-+-+-+-+( 8-+-trk+-+(
7+p+-wq-zpl' 7tr-+n+pmk-' 7+-zp-+p+-'
6-+n+p+-zp& 6p+-+-+p+& 6-+-+-wq-zp&
5zpNvlp+-+-% 5+-+-zp-vlp% 5+-+-+-+-%
4Q+-+nzP-+$ 4-zp-trP+-+$ 4p+P+p+-+$
3zP-zP-+N+-# 3+P+-+-zPP# 3+-+-zPr+P#
2-zP-vLLzPPzP" 2P+-+-zPL+" 2P+R+KzP-+"
1+-+R+RmK-! 1tR-+-vLR+K! 1+-+-wQ-+R!
24
BÀI 1.9 GIẢI PHÓNG ĐƯỜNG
Giải phóng đường là việc bên tấn công lập kế hoạch mở một “tuyến đường” quan trọng, thường
là một cột dọc hoặc một đường chéo, sau đó đưa quân của mình di chuyển trên “tuyến đường”
quan trọng đó để chiếu hết Vua đối phương hoặc giành lợi thế về chất hay thế trận.
Ở hình số 21, Vua Đen đang bị kẹt ở trong góc và không

đi ra ngoài được vì Tb3 của Trắng đang kiểm soát ô g8.
Trắng quyết định thực hiện đòn giải phóng đường là “cột
h” để chiếu bí Vua Đen.
1. Mg6+ hxg6
2. Xh4#
Hình 21
Ở hình 22, để giành chiến thắng, Trắng sẽ giải phóng

đường chéo g1-a7 mở đường cho Hậu tấn công.
1. Te5+ Hxe5
2. Ha7#
Hình 22
Ở hình 23, lợi dụng Vua Đen đang không an toàn và

không có sự liên kết giữa Te8 và Vg8 nên Trắng quyết
định thực hiện đòn mở đường “cột d” để Xe d1 xuống d8
giành ưu thế.
1. Tc6 Vf8
2. Xd8
 Tới đây, Xe Trắng ghim quân và lợi quân.
Hình 23
25
BÀI TẬP GIẢI PHÓNG ĐƯỜNG
8r+-+-trk+( 8-mkr+r+-+( 8-+-tr-mk-+(
7+-+-wqpzp-' 7zp-zp-wq-+-' 7+q+-vl-zp-'
6-+-+p+-+& 6-+p+p+-+& 6-+-zp-zpQzp&
5+-+pzP-sNL% 5+-sN-+-+p% 5+-+NzpR+-%
4-+-zP-+-+$ 4-+-+-+-zP$ 4p+-+P+-+$
3zp-+-+Q+-# 3+-+-+-zP-# 3+p+-+-+L#
2-+-+-zPK+" 2-zP-+QzPL+" 2-+-+-+PmK"
1+-+-+-+R! 1+-sN-+-mK-! 1+R+-+-+-!
XABCDEFGHY
8-+-+rvl-+(
8-tr-wq-trk+( 8-+-+-+-+(
7+p+q+pzp-'
7zp-+lzppvlp' 7mk-zp-wQ-+-'
6p+n+-+k+&
6-+-zp-snp+& 6-zp-+-+-+&
5+-zp-zPp+-%
5+-+-sn-+-% 5zp-sn-+-+p%
4P+-zPN+-+$
4-+-sNP+P+$ 4q+-zpP+-zP$
3+-zP-+K+-#
3+-sN-vLP+-# 3zPN+l+-+-#
2-+-+LzP-+"
2PzPPwQ-+-zP" 2-vL-sN-tr-+"
1+-+-+-+R!
1+K+R+L+R! 1+-+KtR-+-!
xabcdefghy

8-+-tr-trk+( 8r+-+-trk+( 8-+-snn+-+(
7zpp+-vlpzpp' 7+lzp-+-zpp' 7+-+lsN-mkp'
6-+n+-+-+& 6-zp-zpp+q+& 6pwq-zp-+p+&
5+-zpqzp-+-% 5zp-+-+p+-% 5+p+Pzp-+-%
4-+-+-+lzP$ 4-zPP+n+-+$ 4-zP-+P+P+$
3+-+PvLNzP-# 3zP-+PzPN+-# 3+-+-sNQmKP#
2PzPP+-zPL+" 2-vLQ+-zPPzP" 2-+-vL-zP-+"
1tR-+Q+RmK-! 1tR-+-+RmK-! 1+-+-+-+-!
26
BÀI 1.10 QUÁ TẢI
Qúa tải là quân phải bảo vệ cùng một lúc từ hai quân cùng màu hoặc từ hai vị trí quan trọng trở
lên. Bên tấn công thường sử dụng các đòn phối hợp như thu hút, đánh lạc hướng,... để chiếu bí
hoặc giành ưu thế về chất.
Ở hình số 24, Xe Đen (Xd8) đang bị quá tải vừa bảo vệ

hàng ngang số 8 vừa bảo vệ quân Hậu ở d6 đang bị Hd3
của Trắng tấn công. Trắng sử dụng đòn chiến thuật
“đánh lạc hướng” và giành ưu thế về lực lượng.
1. Xe8+ Xxe8
2. Hxd6
Nếu 1. ... Vf7 thì Xxd8 Trắng vẫn lời quân.
Hình 24
Ở hình 25, Hậu Đen đang bị quá tải vì vừa bảo vệ Tốt
d7 và Mf6 cùng một lúc. Cơ hội tuyệt vời và Trắng đã
tận dụng thành công bằng cách:
1. Xxd7 Hxd7
2. Txf6
 Đen đầu hàng vì không còn cách chống đỡ.
Hình 25
27
BÀI TẬP QUÂN BỊ QUÁ TẢI
8-+-wqr+k+( 8-+-+-wqrmk( 8-+-+-+L+(
7+pzp-vlpzp-' 7trp+-+p+-' 7+-+-+-+-'
6r+-+-+-zp& 6-+-+p+-zp& 6-+-+-+-zP&
5+p+pzPN+-% 5+-+-+-+-% 5zPk+-+-+-%
4-+-+nvL-+$ 4-+-+-wQ-+$ 4-+-+-+-+$
3zP-+-+-+P# 3zp-+L+R+-# 3+-+l+-+-#
2-zPP+-zPP+" 2-+-+-+P+" 2-+-+-+-mK"
1tR-+QtR-mK-! 1+-tR-+-+K! 1+-+-+-+-!

8-mk-tr-+-tr( 8r+lwqr+k+( 8-+-tr-trk+(
7zppzp-+-zp-' 7zppzp-+pzpp' 7zpp+q+pzpp'
6-+-+-vlq+& 6-+n+-+-+& 6-+-zp-+-+&
5+-+n+p+p% 5+-vln+-+-% 5+-zpP+-+-%
4-zPNzP-+l+$ 4-+Lzp-+-+$ 4-+P+-vLnzP$
3zP-+P+-+-# 3+-zP-+N+P# 3zP-+-+Q+-#
2-+Q+LzPPzP" 2PzP-+-zPP+" 2-zP-+-zPP+"
1+RvLR+-+K! 1tRNvLQtR-mK-! 1+-+R+RmK-!
XABCDEFGHY
8-+-trr+k+( 8-+qvl-trk+(
8r+-+r+k+(
7zp-zpq+pzpp' 7zp-+-+-zpp'
7+p+-+p+p'
6-zpn+-+n+& 6P+p+p+-+&
6-+p+-+p+&
5+-+p+-+-% 5+pzPntR-+-%
5zp-sn-+l+-%
4-+-zP-sN-+$ 4-zP-zP-+-zP$
4P+-tR-+-+$
3zP-zP-+Q+P# 3+-+N+rvL-#
3+-sNL+-+P#
2-zP-sNRzPP+" 2-+-wQ-zPK+"
2-zPP+-zPP+"
1+-+-+RmK-! 1tR-+-+-+-!
1tR-+-+-mK-!
xabcdefghy
28
BÀI 1.11 PHÒNG THỦ CHỐNG LẠI MỐI ĐE DỌA CỦA ĐỐI PHƯƠNG
Khi chơi cờ, ngoài việc rèn luyện kỹ năng tấn công, bạn cũng cần dành thời gian rèn luyện kỹ
năng phòng thủ trước các mối đe dọa của đối phương. Việc phòng thủ tốt giúp bạn tránh bị
chiếu bí hoặc tổn thất lực lượng.
Ở hình 26, Đen đang có cơ hội chiếu bí ở Hg2, nhiều

bạn cầm Trắng sẽ đầu hàng khi gặp tình huống này.
Nhưng nếu tính toán kĩ, Trắng vẫn còn cơ hội cứu Vua
thoát khỏi nước chiếu bí bằng cách:
1. Ha8+ Vxa8
2. Txd5+ Vb8
3. Txf3
 Sau khi hi sinh Hậu, Trắng đã giải nguy cho
Vua và tiếp tục ván đấu.
Hình 26
Ở hình số 27, Trắng đang có cấu trúc Tốt cánh Hậu

(a-b-c) đang đẹp nhưng Mc3 đang bị ghim. Để đảm
bảo cấu trúc Tốt của mình, Trắng sẽ lùi Tượng về
phòng thủ.
1. Td2
Hình 27
Ở hình 28, đây là 1 dạng biến thể của khai cuộc Italy.
Nếu Trắng tham ăn Tốt e5 sẽ dính bẫy của Đen là Hg5
và dễ thiệt quân hoặc thua cờ sớm. Nước đi chính xác
của Trắng là:
1. Mxd4 hoặc 0-0
Hình 28
29
BÀI TẬP PHÒNG THỦ CHỐNG LẠI MỐI ĐE DỌA
8-+-+-+-+( 8-+-+-+k+( 8-+-+-+-mk(
7+-+-+-+-' 7+-+R+-zpp' 7vl-+-sNp+p'
6-+-+-+-+& 6-+P+-vl-+& 6-+-+-+-+&
5+-+-tR-+-% 5zpP+-+-+-% 5+-+p+-+-%
4-+-+P+k+$ 4-+-+Pzp-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3wQ-+-+P+-# 3+-+P+PzPp#
2-+-+-+Pzp" 2-+r+q+PzP" 2-tR-+-+-zP"
1+-+-+K+-! 1+-+-+RmK-! 1tr-+-+-sNK!

8-+-+k+-tr( 8-+-+-trk+( 8-+R+-+nmk(
7tR-wQl+-vl-' 7+p+-zppvlp' 7+r+-+-zpp'
6-+-zp-+p+& 6-zPn+-+-zP& 6-+-+L+-vl&
5+-zp-zp-zp-% 5+-+pzP-+-% 5+-+-+P+-%
4-+P+P+-+$ 4-wq-+-+-+$ 4p+-+-+-+$
3+q+-+-+P# 3+-+-+PwQ-# 3+-+-+-+-#
2-zP-+-zPP+" 2R+P+-+PmK" 2-+-+-+P+"
1+-+-+-mK-! 1+-+-+-+-! 1tr-+-+-sNK!
XABCDEFGHY
8-+-+-+-+( 8-vL-+-+-+(
8-+r+-+-mk(
7zp-+-mkpzpp' 7+-+-+-+R'
7zpqtr-vl-zp-'
6-+l+-+-+& 6pzpk+-+-+&
6-+-+-+-zp&
5+-zp-tr-+-% 5+-+-+-+-%
5+P+pzP-+-%
4-+-zp-+P+$ 4-+P+-+-+$
4-+-sn-+P+$
3+P+P+R+P# 3+-mK-+p+-#
3+R+L+QsN-#
2-+P+-+-+" 2-+-+-trpzP"
2-+-+-zPP+"
1+-mK-+-+R! 1+-+-+-+-!
1+-+-+RmK-!
xabcdefghy
30
BÀI 1.12 TỐT VÀ CẤU TRÚC TỐT
Tốt là linh hồn của trận đấu, nếu bạn tận dụng tốt sự liên kết của chúng sẽ đem lại những kết quả
tuyệt vời.
Ở hình 29, Đen có cấu trúc Tốt yếu (tốt chồng cột c –
tốt a5 đơn lẻ) – Tận dụng cơ hội này, Trắng lập kế
hoạch như sau để tối ưu hóa lợi thế để giành chiến
thắng:
1. Xc1 Te8
2. Tf4
 Tới đây Trắng bắt chết Tốt c7 đồng thời sẽ bắt luôn
Tốt ô a5 của Đen.
Hình 29
Ở hình 30, cấu trúc Tốt Đen bên cánh Hậu đang rất
mạnh, Trắng quyết định phá vỡ cấu trúc Tốt bằng cách:
1. Me7+ Vf7
2. Mxc6 bxc6
 Thành công phá vỡ cấu trúc Tốt của Đen đồng thời
mở cột b cho Xe tiến tới hàng ngang số 7 đe dọa các
Tốt, Trắng giành ưu thế lớn.
Hình 30
Ở hình 31, cặp Tốt chồng của Trắng còn yếu chưa gây
nguy hiểm gì, nhưng Trắng tận dụng việc quân Tượng
g7 của Đen đang bị kẹt, Trắng quyết định chơi:
1. h6 Txe5
2. dxe5
 Và cặp Tốt chồng của Trắng trở thành cặp Tốt liên
kết ở trung tâm rất nguy hiểm, Trắng giành ưu thế lớn.
Hình 31
31
BÀI TẬP PHÁ HỦY CẤU TRÚC TỐT
8-+-+-trk+( 8-+-+-mk-+( 8-+-trr+k+(
7+pzpn+-zpp' 7+p+-+pzpp' 7zpp+-wqpzpp'
6p+-+-zp-+& 6p+-+psn-+& 6-vln+-sn-+&
5+-zP-zp-+-% 5+-+p+-+-% 5+-+p+l+-%
4-zP-+P+-+$ 4-+-zP-+-+$ 4-zP-+-+-+$
3zP-+-+N+P# 3+-zPL+P+-# 3zP-sN-zPN+P#
2-+-+-zPP+" 2P+P+-mKPzP" 2-vL-+LzPP+"
1+-tR-+-mK-! 1+-+-+-+-! 1+-tRQ+R+K!

8rsnlwqk+-tr( 8-+-+-trk+( 8-+-+-+-+(
7zpp+-+pzp-' 7+p+-+-+-' 7+p+-+-mkp'
6-+pvl-sn-zp& 6-vl-+-+-+& 6-+-sn-zpp+&
5+-+p+-vL-% 5zp-+-+-+-% 5+-+p+-+-%
4-+-zP-+-+$ 4r+-+-+ptR$ 4p+pzP-zPP+$
3+-sN-+N+-# 3+-zP-+-zP-# 3zP-+-+-mKP#
2PzPQ+PzPPzP" 2-vL-+-zP-+" 2-zPP+-sN-+"
1tR-+-mKL+R! 1+K+-+R+-! 1+-+-+-+-!

8r+-+r+-+( 8r+-+-trk+( 8-+rwqntrk+(
7zp-+-+pmk-' 7+-+-vlpzp-' 7zpl+nzppvlp'
6-+p+-wqp+& 6-+-+p+-zp& 6-zpp+-+p+&
5zP-+p+l+-% 5+-+pzP-+-% 5+-+pzP-+-%
4N+-zPn+-zp$ 4p+pzP-+-+$ 4-+-zP-+-+$
3+-+LzP-+-# 3+-zP-+N+-# 3zP-sNL+NvLP#
2-+Q+-zPPzP" 2PzP-+-tRPzP" 2-zPP+QzPP+"
1+R+-+RmK-! 1tR-+-+-mK-! 1tR-+-tR-mK-!
32
BÀI 2: TÀN CUỘC NÂNG CAO
BÀI 2.1 NGUYÊN LÝ CỜ TÀN
Các nguyên lý cờ tàn cơ bản phải nắm:
1. Hãy bắt đầu tính đến tàn cuộc ngay từ giai đoạn trung cuộc. (Để khi đổi quân đưa về hình có
lợi).
2. Khi hai bên đổi quân thì thường sẽ có một bên có lợi hơn bên còn lại. (Rõ ràng).
3. Vua là một quân cờ khá mạnh. (Khoảng bằng một quân nhẹ).
4. Nếu hơn một hay hai Tốt, hãy đổi quân chứ không đổi Tốt.
5. Nếu kém một hay hai Tốt, hãy đổi Tốt chứ không đổi quân.
6. Nếu đang ưu thế thì đừng để tất cả những quân Tốt còn lại ở cùng một cánh. (Như kiểu tàn
cuộc Tượng khác màu hơn hai Tốt, hai Tốt càng xa nhau thì càng khó phòng thủ)
7. Có một Tốt thông xa thì đã có một nửa cơ hội giành chiến thắng. (Thực ra cũng tùy)
8. Có Tốt thông thì cần đẩy lên càng nhanh càng Tốt.
9. Tốt chồng, Tốt cô lập, Tốt bị cản đều là Tốt yếu. Nên tránh các loại Tốt này. (dễ bị bắt)
10. Cờ tàn dễ thắng nhất là cờ tàn Tốt. (xem lại số 4 và số 5)
11. Nên dùng Vua để cản đường Tốt thông vì Vua là quân cờ duy nhất không bị Vua bên kia đe
dọa. Quân cờ dễ gặp nguy hiểm khi cản Tốt là quân Mã. (Bạn nào từng đánh cờ tàn Mã chống
Tốt sẽ hiểu điều này).
12. Cặp Tượng mạnh hơn đáng kể so với Tượng Mã. (Tượng Mã có cách đi khác nhau nên rất
khó phối hợp, không bù trừ cho nhau như cặp Tượng).
13. Tượng mạnh hơn Mã trong hầu hết trường hợp, trừ những hình cờ mà Tốt tương đối kín.
(Tượng không nhảy qua đầu được như Mã)
14. Đừng đặt Tốt vào ô cùng màu với Tượng của mình. (Vì lúc đó Tượng sẽ thành Tượng xấu).
15. Tàn cuộc dễ hòa nhất là tàn cuộc Tượng khác màu. (Kể cả có hơn hai Tốt thì trên 50% số
trường hợp là hình cờ hòa).
16. Nên đưa Xe đứng đằng sau Tốt thông của mình. (Để dễ đẩy Tốt lên).
17. Việc đưa Xe lên hàng ngang thứ 7 của đối phương đáng giá bằng một Tốt. (Tức là bỏ một
Tốt để đưa được Xe lên hàng Tốt của đối thủ là một sự đánh đổi xứng đáng).
18. Không phải cờ tàn Xe nào cũng hòa. (Kể cả có bằng Tốt).
19. Luôn tiềm ẩn đòn chiếu vĩnh viễn trong cờ tàn Hậu.
20. Mỗi nước đi trong tàn cuộc đều có ý nghĩa quyết định đến cục diện của cả ván cờ. (Đang
thắng có thể chuyển thành thua ngay).
33
BÀI 2.2 CƯỠNG ÉP (ZUGZWANG)
- Đòn cưỡng ép (Tiếng Đức là Zugzwang nghĩa là “cưỡng ép di chuyển”) là một tình huống mà
mình bắt buộc đối thủ phải đi nước bất lợi cho họ vì họ không còn cách nào khác.
- Thường xuất hiện ở giai đoạn tàn cuộc, khi mà còn ít quân trên bàn cờ.
Ở hình 32, nhận thấy quân Đen đều bị kẹt, Trắng liền đi
1. Tf8 Vg8
2. Tg7
 Tới đây Đen nếu đi Tượng ở a6 sẽ mất Tốt ở b7 và mau
thua cờ, còn 1 nước đi nữa là đẩy Tốt cột h , đây gọi là
Zugzwang.
2. ... h5
3. Gxh6 Vh7
4. Vc7
 Tới đây Vua Trắng di chuyển qua cánh phải để tiêu diệt
Tốt f7 và phong cấp Tốt ở f6 giành chiến thắng.
Hình 32
Ở hình 33, đây là loại Tàn cuộc Vua Tốt đấu Vua đã học ở
quyển 3. Trắng thắng bằng các nước đi như sau:
1. Vf6 Vf8
 Mặc dù Đen đối Vua trước nhưng đây là trường hợp mà
Vua Trắng đứng trước Tốt và ở hàng ngang số 6 thì bên mạnh
luôn thắng.
2. e6 Ve8
3. e7 Vd7
 Tới đây Đen không còn cách nào khác ngoài di chuyển đến
ô d7 , đây là đòn cưỡng chế (Zugzwang) và Trắng dễ dàng
phong cấp được Tốt.
Hình 33
34
BÀI TẬP CƯỠNG ÉP QUÂN (ZUGZWANG)
8-+R+-vlk+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-'
6-+-+-+K+& 6-+-+-+-+& 6-+-mk-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-mk-mK-+-% 5+p+p+p+-%
4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$ 4-zP-+-zP-+$
3+-+-+-+-# 3+-+R+-+-# 3+-zPK+-+-#
2-+-+-+-+" 2-+-+n+-+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+L+-+-+( 8-+r+-sn-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-+-' 7+RzP-+-mk-' 7+-+-+-+-'
6-+-+-mK-+& 6-+-+-+-zp& 6-+-+-+-zp&
5+-+-+-snP% 5zp-+-zppzp-% 5+-+-+-zp-%
4-+-+-mk-+$ 4P+-+-+-+$ 4-+-+-+P+$
3+-+-+-+-# 3+L+-+P+P# 3+-+-+-+-#
2-+-+-+-+" 2-+-+-+P+" 2pmk-mK-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-mK-! 1+-tR-+-+-!

8-+-+-+k+( 8-+n+-+-+( 8-+-+-+k+(
7vll+-+p+-' 7+p+-+-+-' 7+-+-+p+-'
6-+-+-+-zp& 6-zpn+-mk-+& 6-+-+-+p+&
5+P+q+-zp-% 5+-+p+-+p% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+-+$ 4P+-zP-vL-zP$ 4p+-vl-zP-+$
3+-+-+-zP-# 3+-mKL+-+-# 3zP-+q+-+p#
2-+-+-tRNzP" 2-+-+-+-+" 2-+-zp-+-zP"
1+-+-+QmK-! 1+-+-+-+-! 1+-+Q+R+K!
35
Bài 2.3 VUA VÀ HAI TƯỢNG CHIẾU HẾT VUA ĐỐI PHƯƠNG
Để chiếu hết Vua đối phương, bạn cần phải tuân thủ các bước sau:
Bước 1: Xác định dồn Vua đối phương về cạnh hàng ngang hay cột
Bước 2: Hai Tượng và Vua luôn đứng cạnh nhau. Nếu bạn xác định dồn Vua đối phương về cạnh
bàn cờ theo hàng thì nên đặt hai Tượng đứng cạnh nhau ở hai cột “d” và “e”, nếu bạn xác định
dồn Vua đối phương về cạnh bàn cờ theo cột thì nên đặt hai Tượng đứng cạnh nhau ở hàng “4” và
“5”.
Bước 3: Từng bước dồn Vua đối phương về cạnh bàn cờ
Bước 4: Ép Vua đối phương về góc bàn cờ có Vua bên mạnh đứng gần, Vua bên mạnh phải
chiếm được ô cách ô góc một nước đi của quân Mã, sau đó phối hợp với hai Tượng chiếu hết.
Ở hình 34, Trắng đưa các quân vào đúng vị trí: Tượng ô
Trắng vào ô d3, và kiểm soát đường chéo d3-a6 và d3-h7.
Tượng ô Đen vào ô e3 kiểm soát các đường chéo e3-a7 và
e3-h6. Vf3 đứng cạnh hỗ trợ hai Tượng.
Hình 34
Vua Đen bị dồn vào cạnh bàn cờ. Các quân Trắng đang
đứng đúng vị trí. Việc của Trắng bây giờ là: ép dần Vua
Đen vào góc, sau đó Vf6 phải chiếm được ô g6 (cách ô
góc h8 một nước đi của Mã). (Hình số 35)
Hình 35
36
Vua Đen đã bị dồn vào góc bàn cờ. Vg6 kiểm soát các
ô g7, h7; Te6 kiểm soát ô g8. Để thắng, Trắng chỉ cần
di chuyển Tượng d6 đến ô e5 chiếu Vua nữa là xong.
(Hình số 36)
Hình 36
Vua Đen đã bị dồn vào cạnh bàn cờ. Tuy nhiên, Trắng
chưa thể ép Vua Đen vào góc bàn cờ được. Lý do: Hai
quân Tượng đứng xa nhau nên không hỗ trợ nhau được.
Trắng cần đưa Tượng h6 về ô e5 đứng cạnh Tượng d5.
Ván cờ tiếp tục. (Hình 37)
Hình 37
Trong tình huống này, Trắng cần phải đưa Vf6 chiếm ô
g6 (cách ô góc một nước đi của quân Mã). (Hình 38)
Lưu ý: Trắng không nên đưa Tc6 tới d5 chiếu Vg8 vì
Vg8 sẽ di chuyển đến ô h7 và chạy khỏi góc bàn cờ.
Hình 38
37
Vh8 chỉ có thể di chuyển tới g8. Nếu Trắng vội vàng
đưa Tc6 tới d5 thì Hòa cờ (Pat). Để thắng, Trắng phải
thực hiện một “nước đi chờ” là đưa Tc6 về a4 hoặc b5,
“Chờ” Vh8 tới g8, sau đó Ta4 về b3 chiếu Vua, rồi Td6
về e5 chiếu hết. (Hình số 39)
Hình 39
Bài 2.4 VUA VÀ TƯỢNG MÃ CHIẾU HẾT VUA ĐỐI PHƯƠNG
Để hoàn thành việc chiếu bí Tượng Mã, chúng ta phải nắm vững các thế cờ mẫu và thuộc lòng
một vài nước đi quan trọng. Thể loại chiếu bí này gồm 2 công đoạn:
 Dồn ép Vua đối phương vào cạnh.
 Dồn ép Vua đối phương vào góc đúng màu ô Tượng.
+ Dồn ép Vua đối phương vào cạnh

Tạo dạng “lưới” vây ép Vua đối phương vào cạnh bàn cờ. Có 2 loại lưới và dùng 2 dạng lưới này
kết hợp với Vua để dòn ép Vua đối phương vào cạnh bàn cờ.
Hình 40 Hình 41
38
+ Dồn Vua đối phương vào góc cùng màu với Tượng
Ở hình 42, ta có một hình rất đẹp khi dồn ép Vua xuống
cạnh bàn cờ. Trắng thực hiện một chuỗi nước đi như sau
Các bạn vào trang lichess  Công cụ  nhập ván cờ

 copy đoạn code ở dưới và xem cách di chuyển
chiếu bí bằng Tượng Mã.
Hoặc đi theo các nước đi phía dưới.
Hình 42
[Variant "From Position"]

[FEN "5k2/5N2/5K2/5B2/8/8/8/8 w - - 0 1"]
1. Bh7 Ke8 2. Ne5 Kd8 3. Ke6 Kc7 4. Nd7 Kc6 5. Bd3 Kc7 6. Bb5 Kd8 7. Nc5 Kc7 8. Na4 Kd8
9. Kd6 Kc8 10. Nc5 Kd8 11. Bc6 Kc8 12. Bd7+ Kb8 13. Kc6 Ka7 14. Kc7 Ka8 15. Kb6 Kb8
16. Na6+ Ka8 17. Bc6#
Lưu ý: Trong một số hình cờ, quân Mã sẽ đi chữ “W” để phối hợp với Tượng + Vua dồn Vua
vào góc bàn cờ chiếu bí.
39
Bài 2.5 TÀN CUỘC – TỐT THÔNG
Quân Tốt là linh hồn của ván cờ - Tốt thông được hiểu là quân Tốt mà trên đường đi đến ô
phong cấp không gặp bất kỳ quân Tốt nào của đối phương cản đường. Chúng ta sẽ học cách tạo
ra Tốt thông, cách bảo vệ, cách hỗ trợ và cuối cùng là cách chống lại Tốt thông như thế nào để
giành lợi thế trong ván đấu.
+ Cách tạo Tốt thông:

Đa phần ta sẽ dụng phương án “đột phá Tốt” để tạo Tốt thông, và một trường hợp nữa là hi sinh
quân để tạo Tốt thông.
Ở hình 43, Các Tốt a6, b5 của Trắng đều bị chặn, Vua
Trắng ở xa không thể hỗ trợ được việc phong cấp. Để tạo
Tốt thông, Trắng thực hiện phương án “đột phá Tốt” để
tạo Tốt thông.
1. c5 bxc5
2. b6 axb6
3. a7
 Nước tiếp theo Trắng dễ dàng phong cấp và giành
chiến thắng.
Hình 43
Ở hình 44, các Tốt h5 , g6 của Trắng đều bị Tốt bên

Đen chặn, Trắng thực hiện phương án hi sinh quân để
tạo Tốt thông bằng cách:
1. Txh6 gxh6
2. g7
 Nước tiếp theo Trắng dễ dàng phong cấp và giành
chiến thắng.
Hình 44
40
+ Bảo vệ Tốt thông:
Ở hình 45, Nếu Trắng ham phong cấp sẽ bị dính đòn bắt
đôi của Mã Đen, Để bảo vệ Tốt thông phong cấp Trắng
đi như sau:
1. Te7
 Thực hiện đòn ghim quân, sau đó tiêu diệt quân Mã,
Trắng dễ dàng phong cấp.
Hình 45
Ở hình 46, Mã Đen đang kiểm soát ô h6, không cho Tốt
Trắng tiến lên phong cấp. Để phong cấp, Trắng đi:
1. Mg7+ Mxg7
2. H6
 Sau đòn hi sinh quân Mã của Trắng, tới đây cả Vua và
Mã Đen không thể cản được Tốt thông của Trắng xuống
phong cấp.
Hình 46
+ Cách chống lại Tốt thông:
Ở hình 47, Hai quân Tốt của Đen sắp phong cấp, Vua
Trắng không thể cản được, tới đây, Trắng dùng đòn hi
sinh quân để mở đường giải nguy bằng cách:
1. g6+ Vxg6
2. Th4
 Trắng kiểm soát được ô phong cấp và hòa cờ.
Hình 47
41
BÀI TẬP CÁCH TẠO TỐT THÔNG VÀ PHONG CẤP
8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7zp-+-+-+-' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-'
6-+-+-+-zp& 6-+-+-+-+& 6-+-mk-+-+&
5zPPzpk+-+-% 5zppzpp+-mk-% 5+-+-zp-zpp%
4-+-+p+-+$ 4-+-+-+P+$ 4-+-+-zp-+$
3+-+-mK-+-# 3zP-zP-+K+-# 3+-mK-+P+P#
2-+-+-+-+" 2-+P+-+-+" 2-zP-+-+P+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+pzp-' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-'
6-+-+-+-zp& 6-+p+-+-+& 6-+-+-+-zp&
5+-+-+P+P% 5zpp+k+-+-% 5+-+-+-zp-%
4-+k+-zPP+$ 4P+-+-zP-+$ 4-+-+-+PzP$
3+-zp-+-+-# 3+P+K+-+-# 3+-+-+-+-#
2-+K+-+-+" 2-+-+-+-+" 2-+-+-mk-mK"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+-+k+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-mK-' 7+-+-+-+-' 7+pzp-+-+-'
6-+-+-+p+& 6-+-mk-mK-+& 6-zp-zp-+-+&
5+-+-+p+-% 5zppzp-zp-+-% 5+P+Pzp-zpk%
4-+-+-zP-zp$ 4-+-zpP+-+$ 4P+P+P+-zp$
3+-+-+-+-# 3+P+P+-+-# 3+-+-+K+P#
2-+-+-+P+" 2-zPP+-+-+" 2-+-+-+P+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!
42
BÀI TẬP HỖ TRỢ TỐT THÔNG PHONG CẤP
8-mk-+l+-+( 8R+-+-+-+( 8-+-+r+-+(
7zpp+-+-+-' 7zP-+-+pmk-' 7+-+-mkP+-'
6-+-zP-sn-+& 6-+p+-+-zp& 6-+-+-+R+&
5+-+-+-+-% 5+r+-+-zp-% 5+-+-sN-zp-%
4-+-+-+-+$ 4-+-vl-+-+$ 4-+-+-tr-+$
3mK-+-+-+-# 3+-+-+-zP-# 3+-+-mK-+-#
2-+-+R+-+" 2-+P+-zP-zP" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-mK-! 1+-+-+-+-!

8r+-tr-+-mk( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+R+-+-+p' 7+-+-+-+-' 7+p+-+p+-'
6p+-+-+-+& 6-+-+-mk-+& 6-zPpvL-+-mk&
5+-zP-+-+-% 5+-+-+-+-% 5+-zPntR-+p%
4-+-+-+P+$ 4-+-+n+-+$ 4K+-+-+pzP$
3+-+-+-+Q# 3+K+-+N+-# 3+-+-+rzP-#
2P+-zpq+-+" 2-+-+-+p+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+RmK-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-mk(
7+-+-+-+k' 7+-+-+-+-' 7+-+-+p+-'
6-+-+p+-+& 6-+L+-+-+& 6-zpN+p+p+&
5+-+-+pwQ-% 5+-zp-+-+-% 5+P+p+-+-%
4-zp-zP-zP-zP$ 4-+-zp-+-+$ 4P+-zP-wq-+$
3+-+-zP-+K# 3+-+P+-zpK# 3+-zPL+P+p#
2-+-+q+-+" 2-+-+-mk-+" 2-+K+-zP-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-tR-+-+-!
xabcdefghy xabcdefghy xabcdefgh
43
BÀI TẬP NGĂN CHẶN HOẶC TÌM CÁCH PHONG CẤP TỐT
8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7zp-+-+-+-' 7+-+-+R+-' 7+-+-+p+k'
6-+-mk-+-+& 6-+-+-+p+& 6-+-+-+-+&
5+-+P+-+-% 5zpL+-mk-+-% 5+-tR-+-+-%
4-+-mK-zPpzp$ 4P+-+-+P+$ 4-vL-+-zP-+$
3zP-+-+-+-# 3+r+-vl-+-# 3+-+-+-mKP#
2-+-+-+-zP" 2-+K+-zp-zP" 2-+p+p+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+n+-+-+-!
XABCDEFGHY
8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
8-+-+-+-+(
7+-+-+p+p' 7+-+-+-+-'
7+-+-+-zpk'
6-+-+-mk-+& 6-+-+-+-+&
6-+-+p+l+&
5zpp+-zp-+P% 5+k+-+-zp-%
5+-+-zP-+-%
4-+-zpP+-mK$ 4-zP-+pzp-+$
4-+-zP-+P+$
3+P+-+-zP-# 3+-mK-+P+p#
3+-+-+P+-#
2-zPP+-+-+" 2-+-+-zP-zP"
2p+r+-+-zP"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!
1tR-vL-+-mK-!
xabcdefghy
XABCDEFGHY
8K+-+-+-+(
8-+-+-+-tR( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-+-'
7+-+-+kzp-' 7+-+-+-+-'
6-+N+-+-+&
6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+&
5+-+-+-+-%
5+-tr-+P+-% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+-+$
4-zp-+-+P+$ 4-+-+-+-+$
3+pzp-+k+-#
3+-zp-+-+P# 3+K+-+-+-#
2-+-+-+-+"
2-+K+-+-+" 2-+-+p+-+"
1+-+-+-+-!
1+-+-+-+-! 1+-tRn+-mk-!
xabcdefghy
44
Bài 2.6 TÀN CUỘC – MÃ CHỐNG TỐT
Nhờ khả năng di chuyển linh hoạt, trong tàn cuộc Mã chống Tốt, cho dù Tốt đối phương đã tiến
đến gần ô phong cấp thì Mã vẫn có thể ngăn chặn được (ngoài trừ Tốt biên).
Ở hình 48, Md2 ở vị trí lí tưởng ngăn chặn Tốt f2 của
Đen phong cấp. Trắng đi:
1. Vb5 Vg3
2. Mf1+ Vg2
3. Me3+ Vg3
4. Mf1+...
 Cứ như vậy quân Mã di chuyển theo hình tam giác
f1- g3-e3 làm cho Vua không thể hỗ trợ Tốt và Tốt
cũng Đen cũng không thể phong cấp, hòa cờ.
Hình 48
Ở hình 49, Mã Trắng ngăn chặn Tốt Đen phong cấp

như sau:
1. Mh2+ Vg3
2. Mf1+ Vg2
3. Me3+ Vf2
4. Mg4+ Vg3
5. Me3 h2
6. Mf1+
 Tới đây Mã Trắng bắt đôi
Hình 49
Mc5 tuy ở khá xa nhưng vẫn có cách để ngăn chặn Tốt

phong cấp (Hình 50)
1. Me6 g3
2. Mg5 g2
3. Mh3 Vf3
4. Mg1+ Vf2
5. Mh3+ Vg3
6. Mg1 ...
 Mã liên tục chiếu Vua Đen, đồng thời ngăn chặn Tốt
phong cấp.
Hình 50
45
Ở hình 51, tưởng chừng Mã Trắng không thể bắt kịp Tốt
Đen sắp phong cấp, nhưng nhờ vị trí đứng của Vua Đen khá
“xấu” nên Trắng đã ngăn chặn thành công:
1. Md6 b2
2. Mc4 b1=H
3. Ma3+
 Chiếu Vua và bắt Hậu, hòa cờ
Hình 51
Ở hình 52, để tiếp cận Mc2 Vua Đen phải di chuyển một
đường vòng tránh các ô d3, d4, d5 và e3. Nhờ vậy, Vua
Trắng kịp thời di chuyển hỗ trợ Mã ngăn chặn Tốt Đen
phong cấp.
1. Vg6 Vf3
2. Vf5 Ve2
3. Ve4 Vd2
4. Ma1 Vc3
5. Ve3 Vb2
6. Vd3 Vxa1
7. Vc2
 Pat hòa cờ.
Hình 52
Ở hình 53, Tốt biên thì Mã khó có thể ngăn chặn được. Đây
là một ví dụ điển hình:
1. h6 Vf7
2. h7
 Tới đây thì Đen không cách nào ngăn chặn Tốt Trắng
phong cấp.
Hình 53
46
BÀI TẬP THỰC HÀNH MÃ CHỐNG TỐT
8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+k+-+(
7mK-+-+-+-' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-sn-'
6-sN-+-+-+& 6-+-+-+-+& 6-zP-mK-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-+K+-mk-% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+k+$ 4-+N+-+-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3+-+-+-+p# 3+-+-+-+-#
2-+-+-zp-+" 2-+-+-+-+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-sN-+-+(
7+-+-+k+K' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-'
6-+-+n+-zP& 6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-mK-+-+-% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+-+$ 4-+-+-mk-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3+-+-+-sN-# 3+-+-+-zp-#
2-+-+-+-+" 2-+-+-+-zp" 2-mK-+-mk-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+-mk-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7sn-+-+P+-' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-'
6-+-mK-+-+& 6-+-+-+-+& 6-+-+-mKP+&
5+-+-+-+-% 5+-+K+P+-% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3+n+-+-+-# 3+-+-mk-+-#
2-+-+-+-+" 2-+-+-+k+" 2-+-+-sn-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!
47
Bài 2.7 TÀN CUỘC – TƯỢNG CHỐNG TỐT
Tượng là quân tầm xa nên dễ dàng đối phó Tốt thông của đối phương bằng cách kiểm soát một
trong những điểm trên đường đi của Tốt.. Tượng phải phối hợp tốt với Vua cùng màu để ngăn
chặn Tốt phong cấp.
Ỏ hình 54, để ngăn cản Tốt Đen phong cấp Trắng nên
đưa Tượng về kiểm soát đường chéo g1-a8 sau đó đưa
Vua về hỗ trợ
1. Te3 Ve5
2. Vc5 Ve6
3. Vd4 Vd6
 Tượng vừa kiểm soát các ô tiến của Tốt, Vua
Trắng đe dọa Tốt d5 buộc Vua Đen không được di
chuyển đi xa, hòa cờ.
Hình 54
Ở hình 55, để thủ hòa, Trắng phải đưa Tượng kiểm soát
đường chéo c8-h3, sau đó phối hợp cùng với Vua.
1. Tf5 Vc4
2. Te6+ Vc3
3. Vd5 b4
4. Vc5 a4
5. Vb5 a3
6. Va4
 Vua Trắng bắt kịp Tốt, Tượng kiểm soát đường chéo
a2-g8 và hòa cờ.
Hình 55
Ở hình 56, nếu Trắng không tính kĩ và vội vàng đi Vf6 thì sẽ
thua ngay lập tức. Nước đi đúng sẽ là
1. Vd6 Vd4
2. Vc6 Vc3
3. Vd5 b3
4. Ve4 b2
5. Ta2
 Tượng bắt kịp Tốt b còn Vua Trắng cũng nằm trong
hình vuông phong cấp Tốt h, hòa cờ .
Hình 56 48
BÀI TẬP THỰC HÀNH TƯỢNG CHỐNG TỐT
8-mkl+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-+-' 7+-+k+l+-' 7+-+-+-+-'
6-mKP+-+-+& 6-+-zP-zP-+& 6-+-+K+-+&
5zPP+-+-+-% 5+-+-zP-+-% 5+P+-+-+P%
4-+-+-+-+$ 4-+-mK-+-+$ 4-+-+k+-+$
3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-# 3+-+-vl-+-#
2-+-+-+-+" 2-+-+-+-+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-'
6-+-+-+-+& 6L+-+k+-+& 6-+-+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-+-+-+-% 5+-+-+-+-%
4-+-+K+-+$ 4-+K+-+-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3+-+-zp-+-# 3+-+-+-mkp#
2L+-+-+kzp" 2-+-zp-+-+" 2-+K+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-vL-!
XABCDEFGHY
XABCDEFGHY XABCDEFGHY 8-+-+-+-+(
8-+-+-+-+( 8-mK-+-+-+( 7+-+-+-+-'
7+-+-+-+-' 7+-+-zp-+-' 6-+-+-+-+&
6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-%
5+-+-+-+-% 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$
4pmk-+-+-+$ 4-+L+-zp-+$ 3+-+k+p+-#
3+p+-+-+-# 3+-+-mk-+-# 2-+-+p+p+"
2-+p+-+-+" 2-+-+-+-+" 1+-+-mK-vL-!
1mK-vL-+-+-! 1+-+-+-+-! xabcdefghy
49
BÀI 2.8 TÀN CUỘC – XE CHỐNG TỐT
Tốt nếu được Vua hỗ trợ tiến về ô phong cấp thì cuộc chiến giữa Xe và Tốt thường rất căng
thẳng. Để có thể tiêu diệt không cho Tốt phong cấp, cần nhớ một số nguyên tắc sau:
1. Tìm cách đưa Vua bên mạnh tiếp cận Tốt đối phương.
2. Phối hợp với Xe tiêu diệt Tốt;
3. Khi Vua ở xa Tốt đối phương, Xe cần phối hợp thật nhịp nhàng để đưa Vua tiến gần Tốt.
Trường hợp 1: Khi Vua bên mạnh (bên có Xe) ở phía trước
Tốt đối phương thì chỉ cần di chuyển Vua chặn trước mặt
Tốt, sau đó đưa Xe hỗ trợ tiêu diệt Tốt đối phương giành
thắng lợi.
1. Vb2 Vb4
2. Xg3
Hình 57
Trường hợp 2: Khi Vua bên mạnh nằm trong hình vuông
phong cấp của Tốt đối phương, Trắng cần di chuyển Vua
chặn ở ô phong cấp.
1. Vf3 Vc4
2. Ve2 d3+
3. Vd2 Vd4
4. Xd7+
 Trắng bắt được Tốt và giành chiến thắng.
Hình 58
Trường hợp 3: Khi Vua bên yếu bị chặn từ hàng ngang số 5

(với Đen) hoặc bị chăn từ hàng ngang số 4 (với Trắng) thì
bên mạnh luôn thắng.
1. Xa5 e3
2. Xa3 e2
3. Xe3
 Trắng thắng.
50
Hình 59
Trường hợp 4: Sử dụng đấu pháp Vua đối Vua với mục đích
đưa Vua tiến gần Tốt đối phương:
1. Vc2 Ve2
2. Xe6+ Vf1
3. Vd2 f2
4. Ve3 Vg1
5. Xg6+ Vf1
6. Xf6
 Trắng bắt được Tốt với sự phối hợp của Vua + Xe
Hình 60
Trường hợp 5: Để bắt kịp Tốt đối phương, Trắng cần phải
bình tĩnh di chuyển Vc7 sang vị trí đối diện Vua đối phương
1. Vd6 d3
2. Ve5 Vc3
3. Ve4 d2
4. Ve3 Vc2
5. Xxd2+
 Trắng thắng.
Hình 59
Hình 61
Trường hợp 6: Nếu Trắng vội di chuyển Vua thì cờ sẽ hòa.

Để bắt được Tốt của Đen, Trắng phải di chuyển Xe tấn công
Ve4 vào vị trí bất lợi, sau đó mới đi Vua.
1. Xe1+ Vd3
2. Xd1+ Vc4
3. Vc7 d4
4. Vd6 d3
5. Ve5 Vc3
Hình 60 6. Ve4 Vc2
7. Xxd3
Hình 62
51
Tuy nhiên, không phải lúc nào bên mạnh cũng giành chiến thắng, sau đây là một số trường hợp
hòa cờ.
Trường hợp 1: Nếu Trắng vội vàng đi Vf6 thì Đen sẽ đi
Xf2+ và di chuyển Vua qua bắt kịp Tốt. Để hòa Trắng nên
đi như sau:
1. Vf7 Xf2+
2. Ve8 Ve6
3. g7 Xg2
4. Vf8
 Hai bên chia điểm
Hình 63
Trường hợp 2: Ở hình 60, để hòa Trắng phải dùng Vua che
chắn, ngăn chặn Vua đối phương tiến gần Tốt
1. Vc5 Xe2
2. Vd6 Vb5
3. e6 Xd2+
4. Vc7 Vc5
5. e7 Xe2
6. Vd7
 Vua Đen không thể tiếp cận Tốt và cờ hòa.
Hình 64
Trường hợp 3: Ở đây, Vua Trắng đang bị Xe Đen chiếu,

Trắng cần phải đưa ra nước đi hợp lý để hòa cờ.
1. Vd6 Xh6+
2. Vd5
 Ngăn cản Vua Đen tiến gần Tốt là mục tiêu hàng đầu để
Trắng thủ hòa khi bị yếu về lực lượng.
Hình 65
52
Trường hợp 4: Vua Trắng đang đứng ở hàng ngang số 3,
nếu vội đẩy Tốt lúc này sẽ bị Xe cắt đường và dẫn đến thua
cờ. Để hòa, Trắng phải di chuyển Vua lên và ngăn chặn Vua
đối phương tiến gần Tốt mình.
1. Vf4 Vc2
2. g5 Vd3
3. g6 Xg1
4. Vf5 Vd4
5. Vf6 Vd5
6. g7 Vd6
7. Vf7 ½-½
Hình 66
Trường hợp 5: Tuy Trắng không thể ngăn cản Tốt Đen
phong cấp nhưng với thế bí nước đi (Pat) Trắng vẫn đưa ván
cờ về kết quả hòa.
1. Xb3+ Vd4
2. Xb4 + Vd5
3. Xb5+ Vd6
4. Xb6+ Vd7
5. Xb7+ Vc8
6. Xb5 c1=H
7. Xc5+ Hxc5
Hình 67 ½-½
Trường hợp 6: Vua Trắng ở quá xa, Tốt Đen lại sắp phong
cấp, nhưng Trắng vẫn bắt Đen chia điểm như sau
1. Xh6 f1=H
2. Xg6+ Vh2
3. Xh6+ Vg2
 Trắng chiếu vĩnh viễn
Hình 68
53
BÀI TẬP THỰC HÀNH XE CHỐNG TỐT
8-+-+-+-+( 8K+-+-+-+( 8-+-+-+K+(
7tr-+-+KzP-' 7zP-+-+-+-' 7+-+-+-zP-'
6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+& 6-+-+-trk+&
5+-+-+k+-% 5+-mk-+-+-% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-#
2-+-+-+-+" 2-+-+-+-+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+r+-+-+-! 1+-+-+-+-!

8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-' 7+-+-+-+-'
6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-+-mK-+-% 5+-+r+-+-%
4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$ 4-+-zPK+-+$
3+-+k+-+-# 3+-+-+-+p# 3+-+-+-+-#
2-+p+-+-+" 2R+-+-+-+" 2-+-+k+-+"
1tR-+-mK-+-! 1+-+-+-mk-! 1+-+-+-+-!

8-+-+-+-mK( 8-+-+-+-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-tR-' 7+-+-mK-+-' 7+-+r+-+-'
6-+-mk-+-+& 6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-+-+-+-% 5+K+-+-+-%
4-+-zp-+-+$ 4-+-+kzp-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-# 3zP-+-+-+-#
2-+-+-+-+" 2-+-+-+-+" 2-+-+-+k+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+R+-! 1+-+-+-+-!
54
BÀI 2.8 TÀN CUỘC – HẬU CHỐNG TỐT
Để có thể ngăn chặn Tốt đối phương phong cấp ở cờ tàn Hậu, cần ghi nhớ những điều sau
đây:
1. Tìm cách đưa Hậu chặn trước mặt Tốt đối phương, sau đó đưa Vua hỗ trợ bắt Tốt. (Hình 65)
2. Ép Vua đối phương đi đến ô phong cấp (ngăn Tốt cùng màu phong cấp), sau đó dùng Vua hỗ trợ
Hậu tiêu diệt Tốt.
3. Nếu bên có Tốt sắp phong cấp nằm ở các cột b, cột d, cột e và cột g  bên có Hậu luôn thắng.
(Hình 66).
4. Với Tốt sắp phong cấp (có Vua bảo vệ) nằm ở cột a, cột c, cột f, cột h, ván cờ sẽ hòa khi Vua
bên mạnh ở xa Tốt.
5. Khi Vua bên mạnh ở gần Tốt thì bên yếu vẫn thua dù phong cấp được Tốt.
Ở hình 65, Trắng chỉ cần đi Hậu xuống c1 sau đó di chuyển

Vua tiến lại gần Tốt và hỗ trợ Hậu tiêu diệt Tốt đối phương
giành chiến thắng.
Hình 69
Ở hình 66, để ngăn tốt d2 của Đen phong cấp, Trắng cần đưa
Hậu tấn công liên tục sau đó đưa Vua tới hỗ trợ.
1. Hc4+ Vb2
2. Hc3 Vc1
3. Hc3+ Vd1
4. Vf5 Ve1
5. He3+ Vd1
6. Ve4 Ve1
7. He3+ Vd1
8. Vd3 Vc1
9. Hd2+  Trắng thắng
Hình 70
55
Khi Vua bên mạnh ở xa và Tốt biên của đối phương sắp phong
cấp có Vua bảo vệ, ván cờ sẽ hòa cho dù Trắng có nỗ lực đến
thế nào.
1. Hg4+ Vh1
2. Hf3+ Vg1
3. Hg3+ Vh1
½-½
Hình 71
Đây là một trường hợp đặc biệt, Vua bên mạnh đã gần Tốt thì
bên yếu vẫn phải chấp nhận thất bại cho dù phong cấp được
Tốt.
1. Vg3 f8=H
2. Ha7+ Vh1
3. Hh7+ Vg1
4. Hh2 #
Hình 72
56
BÀI TẬP THỰC HÀNH HẬU CHỐNG TỐT
8-+-+-+-+( 8-mK-+k+-+( 8-+-+-+-+(
7+-wQ-+-+-' 7zP-+-+-+-' 7+-zP-+-+-'
6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+& 6-+-mK-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-+q+-+-% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+K+$ 4-+-+-+-+$ 4-+-+k+-+$
3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-#
2-+pmk-+-+" 2-+-+-+-+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1wq-+-+-+-!

8-+-+Q+-+( 8-+-+-+-+( 8Q+-+-+-+(
7+-+-+-+-' 7+-+-+-mK-' 7+-+-+-+-'
6-+-+K+-+& 6-+-+-+-+& 6K+p+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-+-+-+-% 5+-+-+-+-%
4-+-+k+-+$ 4-+p+-+-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+-# 3mkp+-+-+-# 3+-+-+-+-#
2-+-+p+-+" 2p+-+-+-+" 2p+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+Q! 1mk-+-+-+-!

8Q+-+-+-+( 8-+-+-+-+( 8K+-+-+-+(
7+-+-+-+-' 7+-+-wq-zPK' 7+P+q+-+-'
6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+& 6P+k+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+-+-+-+P% 5+-+-+-+-%
4-+-+-+-zp$ 4-+-+-+-+$ 4-+-+-+-+$
3+-+-+-+K# 3+-+-+-+-# 3+-+-+-+-#
2pmk-+-+-+" 2-+-+k+-+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-+-!
57
BÀI TẬP CHIẾU BÍ 3 NƯỚC
8k+r+q+-+( 8-+-+Q+-+( 8-+r+-+k+(
7zppzpR+-+-' 7+-+-+pmk-' 7tR-+-+p+-'
6n+-+-+p+& 6-zp-+-wq-tr& 6-wq-+pwQ-zp&
5+N+-vlpzP-% 5zp-+-+-zp-% 5+-+-zPl+N%
4-+-+-+nzP$ 4-+-sN-+K+$ 4-+P+-zP-+$
3zP-+-+Q+-# 3+-zPL+-zPP# 3+p+r+-+P#
2-zP-+-vL-+" 2-zP-+-+-+" 2-zP-+-+PmK"
1mK-+-+L+-! 1+-+-+-+-! 1tR-+-+-+-!

8-+-+-+-+( 8-tr-+-+-mk( 8k+-+-+-tr(
7+Q+-+-+-' 7+-+-vLptRp' 7+pwq-+-+-'
6-+-mkP+-+& 6-+p+-+-+& 6p+-+-+-+&
5+-+-+-+-% 5+q+-zp-+-% 5+-+Q+L+-%
4-+-+-+-mK$ 4-+-+N+-+$ 4-+-sn-+-vl$
3+-+-tR-+-# 3+-zP-+P+-# 3+-+N+-+-#
2-+-+-+-+" 2P+-+-+-zP" 2PzP-+-zPPzP"
1+-+-+-+-! 1mK-+R+-+-! 1+-+-+RmK-!

8-+-+-+-+( 8-+-+-sn-+( 8-+-+-+-+(
7+-+-+-+p' 7+-+-+-+p' 7+-+-+-+-'
6-+-+pmk-+& 6P+-+-+-zP& 6-+-+-+-zp&
5+-zp-+p+-% 5+-+-+-zPK% 5+-+-+-+P%
4-+P+-+pwq$ 4-+-+-mk-+$ 4-zp-+-+-+$
3zP-+-zP-wQ-# 3+-+-+-+-# 3+-+-+-tR-#
2-tr-+-zP-+" 2-+-+-+-+" 2N+-+-+-+"
1+R+-tRK+-! 1+-+-+-+-! 1mk-mK-+-+-!
58
BÀI TẬP CHIẾU BÍ 3 NƯỚC (TIẾP THEO)
8-+-+rsnk+( 8-+-wqrmk-+( 8-+-+-tr-+(
7zp-+-wqpzp-' 7+-tr-+pzp-' 7+qzp-+pzpk'
6-vl-+-tR-+& 6-zp-+pvl-+& 6-+R+n+-+&
5+p+-+-+-% 5zpP+lsN-+Q% 5zp-+-+N+p%
4-+-+-+Q+$ 4P+-zP-+-+$ 4-+-+P+-+$
3+-+-+-zP-# 3+-+-+-+R# 3+-wQ-+-+-#
2P+r+-zPK+" 2-+-+-zPPzP" 2P+-+-zPP+"
1vL-+-+-+R! 1tR-+-+-mK-! 1+-+-+-mK-!

8-+-+-+k+( 8-+-vl-+k+( 8-+-+-+k+(
7+-zp-+-zpp' 7+-+-+-+-' 7+-+-+p+-'
6-+-vl-+-+& 6-+-+-+pmK& 6ptr-+-+-+&
5+p+P+-+-% 5zp-+-+-+l% 5+-+-zp-zp-%
4-zP-+n+-wq$ 4Pzp-+-+-zP$ 4-zPl+P+-+$
3zP-+QzP-+-# 3+P+-+-+-# 3+-+-+-zPq#
2-+-vL-+PzP" 2-+-+-+-+" 2-wQPvL-zP-zP"
1+-+-+NmK-! 1+-+-+-+-! 1+-+-+-tRK!

8-+-+-tr-mk( 8-+k+-+-+( 8-+-+r+k+(
7+qzp-+pzpp' 7+pzp-+-zp-' 7zp-+Q+-zpp'
6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+& 6-+-+-+-+&
5+-+Nzp-+-% 5+NwQ-+-vLq% 5+-zp-+-+-%
4p+-vlP+-+$ 4-zP-+-+-+$ 4-+P+-zP-+$
3+-+-+-+-# 3+-+r+-zPl# 3+Psn-+-zP-#
2PzP-+-+P+" 2-+-+-zP-mK" 2-+-+-mK-+"
1+K+Q+-+R! 1+-+-+-tR-! 1+-sN-+R+q!
59
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Learning Chess ( Step 1-6), Rob Bruna, Cor Van Wijgerden.
2/ Cờ Vua Chiến thuật – kỹ thuật tác chiến, Lương Trọng Minh, NXB Dân Trí, 2016.
3/ Giáo trình cờ Vua, Trường Đại học sư phạm Thể dục thể thao TP. Hồ Chí Minh.
4/ Nhà Vô địch, Nguyễn Hữu Huấn – Lê Thanh Tú, NXB Kim Đồng.
5/ Silman’s complete endgame course, Jeremy Silman.
6/ https://cotravinh.blogspot.com/
60

Untitled

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Untitled

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

BÀI 2.1 NGUYÊN LÝ CỜ TÀN.............................................................................................. 33

BÀI 1: ĐÒN CHIẾN THUẬT NÂNG CAO

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Để giành chiến thắng ở hình số 3, Trắng đi Hậu ăn Tốt Đen

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 6, Trắng thực hiện đòn thí quân đánh lạc

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 8, Ma6 được bảo vệ bởi Hh6. Trắng thực hiện

Ở hình số 9, Hh3 của Đen đang bảo vệ ô c8 tránh Xe Trắng

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 11, Trắng đi một nước khá “độc” kèm theo

Ở hình số 12, Trắng bất ngờ chơi

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 14, Trắng thực hiện đòn hi sinh quân là thí

Ở hình 15, Trắng hi sinh cả 2 Tượng để tiêu diệt cấu

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 16, Trắng đã không tính toán kĩ càng và vội

Ở hình số 17, Đen lên Ha5 nhằm đe dọa nếu Trắng ăn

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 18, Trắng đẩy Tốt f5-f6 để giải phóng ô f5 cho

Ở hình số 20, Trắng muốn chiếu bí Đen thì quân Hậu

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 21, Vua Đen đang bị kẹt ở trong góc và không

Ở hình 22, để giành chiến thắng, Trắng sẽ giải phóng

Ở hình 23, lợi dụng Vua Đen đang không an toàn và

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình số 24, Xe Đen (Xd8) đang bị quá tải vừa bảo vệ

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình 26, Đen đang có cơ hội chiếu bí ở Hg2, nhiều

Ở hình số 27, Trắng đang có cấu trúc Tốt cánh Hậu

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

+ Dồn ép Vua đối phương vào cạnh

Các bạn vào trang lichess  Công cụ  nhập ván cờ

[Variant "From Position"]

+ Cách tạo Tốt thông:

Ở hình 44, các Tốt h5 , g6 của Trắng đều bị Tốt bên

+ Cách chống lại Tốt thông:

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

Ở hình 49, Mã Trắng ngăn chặn Tốt Đen phong cấp

Mc5 tuy ở khá xa nhưng vẫn có cách để ngăn chặn Tốt

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY