KARTEZYEN KOORDİNAT SİSTEMİ

Diferansiyel Büyüklükler

Uzunluk Elemanı

𝑑𝑟 = 𝑑𝑥𝑒Ԧ𝑥 + 𝑑𝑦𝑒Ԧ𝑦 + 𝑑𝑧𝑒Ԧ𝑧

Yüzey Elemanı

𝑑𝑠𝑥 = 𝑑𝑦𝑑𝑧 𝑛 = 𝑒Ԧ𝑥

𝑑𝑠𝑦 = 𝑑𝑥𝑑𝑧 𝑛 = 𝑒Ԧ𝑦
𝑑𝑠𝑧 = 𝑑𝑥𝑑𝑦 𝑛 = 𝑒Ԧ𝑧
Hacim Elemanı

𝑑𝑣 = 𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧
𝑃 x, 𝑦, 𝑧
−∞ < 𝑥 < ∞
−∞ < 𝑦 < ∞
−∞ < 𝑧 < ∞
O. Demiryürek, F. Birbir Ünal Elektromagnetik Alan Teorisi 1
SİLİNDİRİK KOORDİNAT SİSTEMİ KARTEZYEN KOORDİNAT SİLİNDİRİK KOORDİNAT

𝜌= 𝑥2 + 𝑦2 𝑥 = 𝜌 cos 𝜑
𝑦 𝑦 = 𝜌 sin 𝜑
𝜑 = 𝑎𝑟𝑐tan
𝑥
𝑧=𝑧 𝑧=𝑧

𝑒Ԧ𝜌 = cos 𝜑 𝑒Ԧ𝑥 + sin 𝜑 𝑒Ԧ𝑦

𝜋
𝑒Ԧ𝜙 = cos + 𝜑 𝑒Ԧ𝑥 + cos 𝜑 𝑒Ԧ𝑦
𝑦 2
𝑒Ԧ𝜑 − sin 𝜑
𝜌
𝜑
𝑒Ԧ𝑦

𝑥 𝜑
0<𝜌<∞ 𝑒Ԧ𝜌
0 < 𝜑 < 2𝜋 𝑒Ԧ𝑥
−∞ < 𝑧 < ∞
O. Demiryürek, F. Birbir Ünal Elektromagnetik Alan Teorisi 2
SİLİNDİRİK KOORDİNAT SİSTEMİ

Diferansiyel Büyüklükler

Uzunluk Elemanı

𝑑𝑟 = 𝑑𝜌𝑒Ԧ𝜌 + 𝜌𝑑𝜑𝑒Ԧ𝜑 + 𝑑𝑧𝑒Ԧ𝑧

Yüzey Elemanı

𝑑𝑠𝜌 = 𝜌𝑑𝜑𝑑𝑧 𝑛 = 𝑒Ԧ𝜌

𝑑𝑠𝜑 = 𝑑𝜌𝑑𝑧 𝑛 = 𝑒Ԧ𝜑
𝑑𝑠𝑧 = 𝜌𝑑𝜑𝑑𝜌 𝑛 = 𝑒Ԧ𝑧
Hacim Elemanı

𝑑𝑣 = 𝜌𝑑𝜌𝑑𝜑𝑑𝑧

O. Demiryürek, F. Birbir Ünal Elektromagnetik Alan Teorisi 3

KÜRESEL KOORDİNAT SİSTEMİ KARTEZYEN KOORDİNAT KÜRESEL KOORDİNAT

𝜌= 𝑥2 + 𝑦2 𝑟= 𝜌2 + 𝑧 2 𝑥 = 𝜌 cos 𝜑 = 𝑟 sin 𝜃 cos 𝜑

𝑦
𝜑 = 𝑎𝑟𝑐tan 𝑦 = 𝜌 sin 𝜑 = 𝑟 sin 𝜃 sin 𝜑
𝑥
𝜌
𝜃 = 𝑎𝑟𝑐tan 𝑧 = 𝑟 cos 𝜃
𝑧

𝑟Ԧ = 𝑟 sin 𝜃 cos 𝜑 𝑒Ԧ𝑥 + 𝑟 sin 𝜃 sin 𝜑 𝑑𝜃𝑒Ԧ𝑦 + 𝑟 cos 𝜃 𝑒Ԧ𝑧

𝜕𝑟Ԧ 𝜕𝑟Ԧ 𝜕 𝑟Ԧ
𝑑 𝑟Ԧ = 𝑑𝑟 + 𝑑𝜃 + 𝑑𝜑
𝜕𝑟 𝜕𝜃 𝜕𝜑

𝑒Ԧ𝑟 sin 𝜃 cos 𝜑 sin 𝜃 sin 𝜑 cos 𝜃 𝑒Ԧ𝑥

𝑃 𝑟, 𝜃, 𝜑 𝑒Ԧ𝜃 = cos 𝜃 cos 𝜑 cos 𝜃 sin 𝜑 − sin 𝜃 𝑒Ԧ𝑦
𝑒Ԧ𝜑 − sin 𝜑 cos 𝜑 0 𝑒Ԧ𝑧
0<𝑟<∞
0<𝜃<𝜋
O. Demiryürek, F. Birbir Ünal
0 < 𝜑 < 2𝜋 Elektromagnetik Alan Teorisi 4
KÜRESEL KOORDİNAT SİSTEMİ

Diferansiyel Büyüklükler

Uzunluk Elemanı

𝑑𝑟 = 𝑑𝑟𝑒Ԧ𝑟 + 𝑟𝑑𝜃𝑒Ԧ𝜃 + 𝑟 sin 𝜃 𝑑𝜑𝑒Ԧ𝜑

Yüzey Elemanı

𝑑𝑠𝑟 = 𝑟 2 sin 𝜃 𝑑𝜑𝑑𝜃 𝑛 = 𝑒Ԧ𝑟

𝑑𝑠𝜃 = 𝑟 sin 𝜃 𝑑𝑟 𝑑𝜑 𝑛 = 𝑒Ԧ𝜃
𝑑𝑠𝜑 = 𝑟𝑑𝑟𝑑𝜃 𝑛 = 𝑒Ԧ𝜑
Hacim Elemanı

𝑑𝑣 = 𝑟 2 sin 𝜃 𝑑𝑟𝑑𝜃𝑑𝜑

O. Demiryürek, F. Birbir Ünal Elektromagnetik Alan Teorisi 5