YTÜ Fizik Bölümü 2018-2019 Bahar Dönemi Sınav Tarihi: 29.03.2019 Sınav Süresi: 90 dk.

FIZ1002 FİZİK-2 1.Arasınav YÖK’ün 2547 sayılı Öğrenci Disiplin Yönetmeliğinin 9.

Maddesi olan “Sınavlarda kopya yapmak ve yaptırmak veya
Soru Kitapçığı A A A A A buna teşebbüs etmek” fiili işleyenler bir veya iki yarıyıl
uzaklaştırma cezası alırlar.
Ad-Soyad
Öğrencilerin sınav salonuna hesap makinesi, cep telefonu, akıllı
Öğrenci No
saatler ve/veya elektronik aygıtları getirmeleri kesinlikle
Grup No
yasaktır.
Bölümü
Sınav Salonu
Öğrenci İmza:
Öğretim Elemanı
𝒌 = 𝟏⁄(𝟒𝝅𝜺𝟎 ) = 9x109 (Nm2/C2) 𝜕𝑉(𝑥,𝑦,𝑧) 𝜕𝑉(𝑥,𝑦,𝑧) 𝜕𝑉(𝑥,𝑦,𝑧)
𝐸⃗ (𝑥, 𝑦, 𝑧) = − 𝜕𝑥 𝑖̂ − 𝜕𝑦 𝑗̂ − 𝜕𝑧 𝑘̂ ∆𝑉 = 𝐸𝑑
θ 0ᵒ 30ᵒ 37ᵒ 45ᵒ 53ᵒ 60ᵒ 90ᵒ 𝜎 𝐵 𝑄𝑖ç
Sin 0 0.5 0.6 0.7 0.8 0.86 1 𝐸= 2𝜀0
𝑉𝐵 − 𝑉𝐴 = − ∫𝐴 𝐸⃗ . 𝑑𝑙 ∮ 𝐸⃗ . 𝑑𝐴 = 𝜀0
𝑑𝑉 = 4𝜋𝑟 2 dr
Cos 1 √3⁄ 0.8 √2⁄ 0.6 0.5 0 1 1 1 |𝑄| 𝜀0 𝐴
2 2 𝐶𝑒ş
= ∑𝑖 𝐶 𝐶𝑒ş = ∑𝑖 𝐶𝑖 𝑈 = 2 𝐶𝑉 2 𝐶= |Δ𝑉|
𝐶= 𝑑
𝑖
𝐸 𝑉
𝑞1 𝑞2 𝑑𝑞 𝑞 𝜏 = 𝑝 × 𝐸⃗ 𝑑𝑉 = 2𝜋𝑙𝑟𝑑𝑟 𝐶 = 𝜅𝐶0 𝐸 = 𝜅0 𝑉 = 𝜅0
𝐹 =𝑘 𝑟2
𝑟̂ 𝐸⃗ = 𝑘 ∫ 𝑟2 𝑟̂ 𝐸⃗ =𝑘 𝑟 2 𝑟̂ 𝑉(∞) = 0
𝑈0 𝑞𝑖 𝑞𝑗
𝑞 𝑈= 1
𝑈 = ∑𝑖≠𝑗 𝑘 𝜙𝐸 = ∫ 𝐸⃗ . 𝑑𝐴 𝑊𝐸𝑙𝑒𝑘.𝐾𝑢𝑣. = −∆𝑈
𝑝 = 𝑎𝑞 𝑉 = 𝑘𝑟 ∆𝑈 = 𝑞∆𝑉 ⃗⃗⃗ 𝐸⃗
𝑈 = −𝑝. 𝜅 2 𝑟𝑖𝑗
𝑑𝑞 𝑞 𝑑𝑞 𝑞 𝑑𝑞⁄ 𝑞 𝑑𝑞⁄
𝑊 = ∫ 𝐹 . 𝑑𝑟 𝑉 = 𝑘∫ 𝜆 = ⁄𝑙 𝜆 = ⁄𝑑𝑙 𝜎 = ⁄𝐴 𝜎= 𝑑𝐴 𝜌 = ⁄𝑉 𝜌= 𝑑𝑉
𝑟

1) Şekilde düz çizgiler elektrik alan çizgilerini, kesikli çizgiler eş potansiyel eğrilerini göstermektedir.
Pozitif bir Q yükü için aşağıda söylenenlerin hangileri doğrudur?
I - +Q yükü A dan B ye getirildiğinde elektriksel kuvvetlerin yaptığı iş A
A dan D ye getirildiğindekinden daha büyüktür.
II - +Q yükü B den C ye getirildiğinde elektriksel kuvvetlerin yaptığı iş C
B
A dan D ye getirildiğindekinden daha büyüktür.
III - +Q yükü A dan C ye getirildiğinde elektriksel kuvvetlerin yaptığı iş
B den D ye getirildiğindekine eşittir. D
IV - +Q yükü D den A ya getirildiğinde elektrostatik potansiyel enerjisi azalır. ⃗
𝑬
A) I, II B) II, IV C) III, IV D) I, III, IV E) I, II, III

2) -Q yüklü, λ düzgün yük yoğunluğuna sahip L uzunluğundaki çubuğun

y
sağ ucundan a kadar uzaklıkta P noktasında oluşturduğu elektrik alan
vektörünü veren ifade hangisidir? -Q, λ P
x
O L a

𝑘 𝐿 𝑄𝑑𝑥 𝐿 𝑎𝑑𝑥 𝑘 𝐿 𝑄𝑑𝑥 𝐿 𝑎𝑑𝑥 𝑘 𝐿 𝑄𝑑𝑥

A) − 𝐿 ∫0 (𝑎+𝑥)2
𝑖̂ B) +𝑘𝜆 ∫0 (𝐿+𝑥)2
𝑖̂ C) − 𝐿 ∫0 (𝐿+𝑎−𝑥)2
𝑖̂ D) +𝑘𝜆 ∫0 (𝐿−𝑥)2
𝑖̂ E) − 𝐿 ∫0 (𝐿−𝑎−𝑥)2
𝑖̂

3) Şekildeki grafik, potansiyel fonksiyonun r radyal mesafe ile değişimini göstermektedir.

Elektrik alan vektörü 𝐸⃗ için aşağıdakilerden hangisi DOĞRU dur? V (Volt)
50
I- r=0 m ile r=3 m aralığında elektrik alanın şiddeti en büyüktür ve yönü + r yönündedir. 40
II- r=0 m ile r=3 m aralığında elektrik alanın şiddeti en büyüktür ve yönü - r yönündedir. 30
III- r=3 m ile r=5 m aralığında elektrik alanın şiddeti en büyüktür ve yönü + r yönündedir. 20
IV- r=3 m ile r=5 m aralığında elektrik alanın şiddeti en büyüktür ve yönü - r yönündedir. 10 r (m)
V- r=5 m ile r=7 m aralığında elektrik alanın şiddeti en büyüktür ve yönü +r yönündedir.
-10 1 2 3 4 5 6 7
-20
A) I B) II C) III D) IV E) V
 A-1

Sorular 4-8 y
Eşit büyüklükteki noktasal yükler şekildeki gibi a kenarlı karenin üç köşesine sabitlenmiştir. -q +q
4) O noktasındaki elektrik alan vektörünün yönü hangisidir?
a
A) B) C) D) E) -q x
O a A
5) O noktasındaki elektrostatik potansiyel ifadesi nedir?

√𝟐−𝟒 𝟏 𝟐 √𝟐−𝟒 𝟏 𝟐 𝟏 𝟐
A) 𝑘𝑞( 𝟐𝒂
) B) −𝑘𝑞(𝒂√𝟐 + 𝒂) C) −𝑘𝑞( 𝟐𝒂
) D) 𝑘𝑞(𝒂√𝟐 + 𝒂) E)−𝑘𝑞(𝒂√𝟐 − 𝒂)

6) A noktasındaki yük üzerine etki eden elektriksel kuvvet vektörü nedir?

𝑘𝑞2 2√2−1 𝑘𝑞2 𝑖̂ 2√2−1 𝑘𝑞2 𝑖̂ 1+2√2 𝑘𝑞2 𝑖̂ √2−1 𝑘𝑞2 𝑖̂ 2√2+1
A) − (𝑖̂ − 𝑗̂) B) ( + 𝑗̂) C) ( − 𝑗̂) D) ( + 𝑗̂) E) ( + 𝑗̂)
√2𝑎2 2 √2𝑎 2 2 2 √2𝑎2 2 2 2𝑎 2 √2 2 2𝑎 2 √2 √2

7) Bu nokta yük sisteminin toplam elektrostatik potansiyel enerjisi nedir?

𝑘𝑞2 1−2√2 𝑘𝑞2 1−√2 𝑘𝑞2 1+2√2 𝑘𝑞2 1+√2 𝑘𝑞2 1−√2
A) 𝑎
( 2 ) B) 𝑎
( 2 ) C) 𝑎
( 2 ) D) 𝑎
( 2 ) E) 2𝑎
( 2 )
√ √ √ √ √

8) A noktasındaki yük orijine getirildiğinde elektriksel kuvvetlerin yaptığı iş nedir?

2𝑘𝑞2 √2−1 𝑘𝑞2 1+2√2 2𝑘𝑞2 1−√2 𝑘𝑞2 1−√2

A) 0 B) 𝑎
( 2 ) C) 2𝑎
( 2 ) D) 𝑎
( 2 ) E) 2𝑎
( 2 )
√ √ √ √

9) Şekildeki oklar elektrik alan çizgilerini göstermektedir. A ve B noktaları arasındaki mesafeler her bir şekilde aynı ve A
noktalarındaki elektrik alan şiddetleri eşittir. ∆𝑉 = 𝑉(𝐵) − 𝑉(𝐴) potansiyel farklarının sıralanışı hangisidir?

A B A B A
B
1 2 3
A) 2 < 1< 3 B) 2 < 3 < 1 C) 3 < 1 < 2 D) 3 < 2 < 1 E) 1 < 3 < 2
 A-2

Sorular 10-11
Şekildeki gibi xy-düzleminde bulunan +Q yüküne ve λ düzgün yük yoğunluğuna sahip y
R yarıçaplı çember için;
10) Çemberin ekseni üzerinde O noktasından 3R uzaklıkta bulunan P noktasındaki
elektrik alanın büyüklüğünü bulunuz?

O
P 3R
R
z
x

𝑘𝑄 3𝑘𝜆𝜋 2𝑘𝜆𝜋 3𝑘𝑄 𝑘𝑄

A) B) C) D) E)
10𝑅 2 5√10𝑅 9𝑅 2 8𝑅 2 10√10𝑅

11) P noktasındaki elektrostatik potansiyel ifadesi nedir?

𝑘𝜆𝜋 3𝑘𝜆𝜋 𝜆𝜋 𝑘𝜆𝜋 𝜆

A) B) C) D) E)
√10 5 2√10𝜀0 5𝑅 2√10𝜀0

Sorular 12-14 Başlangıçta yüksüz olan kondansatörler devredeki gibi bağlanmıştır.

12) s anahtarı kapalı iken 1µF lık kondansatör üzerindeki yük µC cinsinden nedir?
1 µF
+
12 V - 2 µF
3 µF
s

A) 24 B) 48 C) 9 D) 16 E) 27
13) Şimdi s anahtarı açılıp 3µF lık kondansatör içine κ=2 dielektrik katsayılı malzeme konuyor.
Bu durumda 2µF lık kondansatörün uçları arasındaki potansiyel farkı kaç Volt olur?

A) 13.44 B) 14.11 C) 11.55 D) 12.22 E) 10.50

14) Bu durumda, 1µF lık kondansatörün yükünü µC cinsinden bulunuz ?

A) 9.90 B) 4.45 C) 23.10 D) 14.35 E) 12.50

 A-3

Sorular 15-17 Şekildeki prizma, düzgün olmayan bir

y (m)
𝐸⃗ = 2𝑥𝑖̂ + 3𝑦𝑗̂ (N/C) elektrik alan içinde bulunmaktadır.
Burada x ve y metre cinsindendir.
2
15) Prizmadan geçen toplam elektrik akısı N.m2/C cinsinden nedir?

O
4
3
A x (m)
z (m)
A) 136 B) 120 C) 0 D) -48 E) 60

16) Prizmanın içindeki net yük miktarı C cinsinden nedir?

136
A) 𝜀0
B) 120𝜀0 C) 0 D) −48𝜀0 E) 60𝜀0

17) O ve A noktaları arasındaki potansiyel farkı ∆𝑉 = 𝑉(O) − 𝑉(A) kaç volt’tur?

A) 12 B) 4 C) -4 D) 16 E) -16
𝟐
Sorular 18-19 𝑅 = yarıçaplı yalıtkan küre 𝜌(𝑟) = −𝑏𝑟 2 yük yoğunluğuna sahiptir. Burada b pozitif bir sabittir. (Burada r
𝒃
merkezden ölçülen mesafedir ve 𝑟̂ radyal doğrultudaki birim vektördür.)
64
⃗ =−
18) r=R de 𝐸 𝑟̂ (N/C) ise b sabiti nedir?
10𝜀0

1 √5 1 1 1
A) B) 2 C) D) E) 2
√3 √3 √6 √2

19) Kürenin toplam yükünü bulunuz?

128𝜋 512𝜋 64𝜋 2048𝜋 216𝜋

A) − 3
B) − 5
C) − 3
D) − 5
E) − 5

20) Q yüküne sahip paralel plakalı kondansatörün hacminin yarısı şekildeki gibi yalıtkan dielektrik malzeme ile dolduruluyor.
Bu kondansatör için aşağıdaki ifadelerden hangileri DOĞRU dur?
+Q
I) Üst levhanın 1. ve 2. bölgeye bakan yüzeylerindeki yük yoğunlukları aynıdır.
II) 1. ve 2. bölgede levhalar arasındaki potansiyel farkı aynıdır. 1.bölge 2.bölge
III) 1. ve 2. bölgede elektrik alanların büyüklükleri farklı, yönleri aynıdır.
κ
IV) Üst levhanın 1. ve 2. bölgeye bakan yüzeylerindeki yük yoğunlukları farklıdır.
V) 1. ve 2. bölgede elektrik alan vektörleri aynıdır.
-Q
A) I,III B) I,V C) II,III D) II,IV,V E) I,II,III

A4