Professional Documents
Culture Documents
= :,"'5]
İ( ~ jtmil,af, _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ~İl
il.
140 ··
. .il
ll[. ÇE Ş iTLİ MESELELER ··
JI
..
[İl (1) Rızasıyla · Filan şey filan adamdadır yahut yoktur, kafir olayım, yahudi ola- )J
yım · diye yemin eylemiş olsa, o şey o adamda ister olsun, ister olmasın nza-i
İ
lİ
)J
razı olmaktır) . Tecdidi iman ve nikah (iman ve nı~ah ıazıılP.mesıı
[lİ
küfürdür (küfre )J
lazımdır. )J
ı: (2) 'Zina ve livata helal olsaydı, ben de işleseydim' diye temenni ederse, bu da )lı
[~ küfürdür. Allahü azimüşşan sakınmaktan (bizim onu tenzih etmemızd 8 n , ·JJ
İl küfürdür. Eğer ilzam tarikiyle (o sözü ispat etmek için) derse (küfü r) değildir '.İl
İ( (yani, Peygamber Efendimiz madem doğru söylüyorsa, muhakkak biz kurtulduk. ·.İl
İl Sözüne kuvvetlilik kazandırmak için derse, küfür değildir.) . .İl
if (6) Bir kimseye ' kalk, namazı kır deseler ; o da " kılmıyorum " dese, kafir fı
İl olur, demişler. Ama muradı, ' senin sözünle kılmıyorum , Allahü Teala' nın .İl
İl emri olduğu ecilden (sebepten) kılarım ' dese, kafir olmaz. •.İl
İl (7) Bir kimseye ' gel (sakal) tıraş ol ve tırnaklarını kes; zira Resulullah (Salla '.İl
jı,' lahü Aleyhi ve Sellem) in sünneti' deseler, o da 'kesmiyorum' dese, kafir olur jı
jf demişler. Sair (d iğ e r) sünnetlerde böyledir. ·İl
İl Hususan (özel likle) şu sünnetlerin sünnetliği maruf (bı li n en) ve subuti \ SJbı t ·İl
İ( olm as ı ) , tevatür 1 ile sabit olmalı, misvak gibi. ·İl
ı).' İmamlarımızdan mervidir (rivayetti r) : Bir şehrin halkı misvakı terk etmek )ı
l.l üzere cem'olsalar (karar verseler). Onları kafir kırar gibi kırmak caiz olur. J.I
il ·iı
[ ]
[ ]
l ____ _ __ ·.iı
1.l ,
Yalan üzerine ittifak etmeleri naklen m üm k Cın olın aydn 1--ad,u çoh. s,w ı d ..1 , :1vi tnr ..ıt ııı dan riva-
·J·ı
l( yet edilen beşduyu ile ilgili haberlere denir . Resulullalı' a
(Snllallahü Al eyhi ve Sel lem) '.il
l.( ulaştığında, yan i onun sözü olduğunda rıe sur ete n ne de manen bir şüphe bulunmaz. Bu )j
ll. Yüzden kesin bilgi ifade eder. JI
l~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- •=-•=-•~ --
••-~ .. - -· -
- .~ - •- ... -- .~-- -•.= ;-. =;-.= ;~=;•=- -~ -=--- - -
r,:=;•-:=';• -
,~ . . . . ••
•• .- ..• =-..- • •• •• ..- •• - .· - • =---• - . ~
• ~,••••- ••
•
.
i[ ııl.-.,-G..I}. j/) ~- :fl ~f)
- - - - - 141 :!
İl° .JJ 'U /~U ,(, un «U U, - - - - - - - - il
· . d
yh) merhum buyurur ki . Bu fak ırm an 1a ıgı il
il·
v :,
ı ın_ kar
•
sunnetlıg
• V •
•··
..
··
1( ~
~ ij
~
~
ij il
·· 1ı
~
[l ~
il
··~
j
~ ;
~ j
~ J
~ J.il
~.
. ..·- ..·- ..·=-•:-- ·:-- •:~ .- ~ .- ~ - - ·.·.dl
. ·.-
··- ··- •,-
ır·•;:::::-o•.~•. ='.='.='.='.=•·=·.=-.=·.=.·.=.-.=.-.=. - - - -
[(
lll
~
~ j lınilud
- -- - - - - - - --
. ··- ··- ··- ··- ··- •'.=:,,
143
JI
il
r
11l· (20) Bir kimse, ' sen müminsin?' dese O k' ,. :.
~ . , . ' ımse de ınşallah . dese teviline 11
[l (21) Bir kimse, evladı ölen bir kimseye , Tanrıya , senın. oğl un gerek oldu · )J
ı[· JJ
1 dese, kafir olur demişler. JI
fl( (22) Bir avrat (kadın) beline kara ip bağlasa, 'bu nedir?' deseler, 'zünnardı r n•- )j
~l· ristiyan papazların bellerine bağladığı kuşaktır)' dese, kafir olur demişler. Ve eri- ,.ll
~- ne ( kocasına) haram olur. .il
ll. (23) Bir kişi haram yemek yediğinde ' Bismillah ' dese, kafir olur demişler. Birgi- .il
t: vi (Rahmetullahi aleyh) hazretleri buyurur ki: Bu fakirin haramun li ay- anladığı fı
I. nihi olursa - süci (şarap} , murdar olmuş hayvan eti ve yağı gibi-. Eğer hara-
1
.İl
[l mun li aynihi olduğunu bilirse (haram olur). Zira Allah'ın ismini tahfif ( tıa'·fe aı- ·.İl
l( m ı ş) olur. Zira mensustur (yani; Haramun li aynihi hakkında kesin delıl vardır . )1
[l İmamlarımızdan mervidir (rivayet olunmuştur) ki, ' Bir kimse bir yemeğe ga- j
il. zap edip ' Bismillah ' dese kafir olmaz. (Çünkü yemeğ in kendisi haram değ ıldı r . JI
il (24) Bir kişi bir başkasına beddua etse ki, ' Allahü Teala senin canını küfürle alsın· . ti
il dese, kafir olmasında Ulema ihtilaf ettiler. JI
(f Aslı budur ki, kendinin küfrüne rıza - bil ittifak (alimle rin ortah. görüşCıne )1
il göre)- küfürdür. Ama başkasının küfrüne rıza - (alimlerinin ) bazılarının .JJ
il
..
katında - o mutlak küfürdür. Ve (alimlerin) bazılarının katında istihsanen ..1.1
il
i..l rıza ise (yani; bu durum beğeniliyorsa) küfürdür. Ama zulmü fıskından ötürü - :,
İl azabı daim şedid olsun • diye rıza ise (zulüm eden fasığı n azab ı şıddetlı o ısu ıı J
·· il
il diye olan beg- enili yorsa) küfür değildir. :,
il
•:
il Birgivi (Rahmetu llahi aleyh) merhum buyurur ki: Bu kavli (görü şü ) esah \do~ - .-.
il
i~.·l. )
ru an 1arız.
z·ıra Kuran-ı Azim'de Hazreti Musa (Aleyhi 's- Se l anı ) kıssasında :,
il
1.l. buna delil vardır. . İl
l (Musa (Aleyhi's -Selam)ın , firavun ve adamları lı akh. ı nda azabı 901 ıııedıl-.Çt"' rn ..w :İl
~
il· etmemele ri şeklinde beddu a etmi ştir . ) il
~ ~
il· · ..il.
··~· ~
il
-: il
il ...
.. il
[. ~
i..l :.JIil
l . .ı haram olan şey) : Allalı~ ve.. ResulCıııün geçici ve sebebe -.[!
il ı Haramun li Aynihi (bi zzat kend ı s . ·11
~~ .. ve tem elden haram kı l d ı gı f ı ı l dı r . :•
il dayal ı olmaks ı z ı n baştan ıtı bare n . .. ·•- •:==:==:==:= ··..:dl
ı
rr•;=;•.=-._ =-._=-._ =-._ =-.,=-·.=-·=-· - . -
:ı: .MuııaM jfmlfuu . •.- .. - . . = . = . =-.·=-·- -.- ..- ..-.,=--=,=·.=:-ı
·1·
. (25
) s·ır
k" ,
ımse, Allahü Teala bilir falan .. 1 ı . 144 .Jj
.
1
·ı.· ış ı ş emedim dese, halbuki o . .
l·ı · . . . . . ' Jj
ışledığını bılse, ulema küfründe ittifak ettil E ışı
doğru gö rü ş)
l.., . . . er. sah (en budur Jj
kı, kafır olur. Vechı budur (şu şekildedir) k'1 H k T . .Jj
.. . . , a eala hazretıerı ne cehli
i.·.l
•
.. . •Jj
l . . mış o1ur, teemmu ı (ıyıı:'3 du'?un-
i... mek) ıle zahır (açığa çıkmış) olur (yani kendis ·ın 'ın de b 1' ld 1'ğ ı şeyı , A llah 'ın bı l ml=l - ·Jj
l '
i... diğini iddia etmiştir) . ~ JJ
1.l. (26) Bir kimse, bir avrat, (kadını) şahitsiz nikah etse, o er ile avrat, 'Tanrı ve ·ıJ
l\ Peygamber şahidimiz· deseler, ikisi de kafir olur demişler. Zira Peygamber il
1 (Aleyh i's-Salatü ve's-Selam ) gaybı bilmez. Eğer böyle denirse, 0 zaman .Jj
/f gaybı bilir denmiş olur. Peygamberimiz (Aleyhi's-Salatü ve's-Selam) diriyken .ll
[ gaibi bilmezdi. Ahirete rıhlet buyurduğunda (göç ettiğ inde) kande nas, jj
I_I.. bilir, demişler. ·JJ
IJ.. (27) Bir kimse, ' ben uğurlananları (çalınanları ) ve yitikleri (kaybolanları ) bilirim · }J
li.' ( boşamaya ve azat etm eye) ant etmeni dilerim ' dese, ulema küfründe ihtilaf )l
Iİ° ettiler, ekseri (alimlerin çoğ u) kafir olur, demişler. .ıJ
.1.. k )
(29) Bir kimse, bir kimseye ' senin didarın (yüzün ve ba ı ş ın bana can
a1ıcı .IJ
1
~ ~
il. (Azrail Aleyh i's-Selam) gibidir ' dese, ulema bunda ihtilaf ettiler. Ekseri .j!I
IJ. (ulema) kafir olur, demişler. Zira can alıcı (Azraıl aleyhısselam\ Allahü ij
I!_ Teala'nın ulu meleğidir. ve meleği tahfif (küçü l- göı me), küfürdür. i)
ı ~
ı ~
l ij
ı ~
..
il
;! ~ ~
~ ~
I
~ ~
il. Jj
i f ~
I
~- ~
f
'ı •
~
• ••. - ••· =-..•:.::J
_JI
• • ·- · ·- · -
rr·--- ·· . -, ·,- .-.- .-.=.-.= .·.=.-.= .,.=.-.= .-.=.•.=.·.=-··· --·.·-:::;ı-:ı ı
[(
ll
~ :llmiMJ,
- - - - - - -
kılm amak) hoş ·ışt·ı r'
- - 145
:iı
Jı
..
ll. (30) Bir kims
e, ' beynamazlık (namaz d
ese, kafir olur '
demişler.
...il
i..l ..il.
(31) Bir kimse, bir adama ' gel namaz kıl , dese , O d a ana namaz kılmak katı
b ,
ll. ...il
ll. (zor) iştir' dese, kafir olur, demişlerdir.
..ll
(32) Bir kimse, , Allahü Teala gökte benim şahidimdir
· dese , kafir olur. Zira
ll. ..JI
Allahü Teala 'ya mekan ispat etmiş olur. Allahü Teala
ll. mekandan beridir ).1
(36) Bir kimse, ' kafir olmak hıyanet olmaktan (hainl ik ...il
i..l kafir olur demişler.
dese, Ebu'I-Kasım (Rahmetullahi aleyh) kavline göre ...il
i..l tur. )
(Hainlik etme yen kafiri iyi kabul etmekle, küfre razı olmuş ..JI
i..l b umsa, alan fakir de
i..l (37) Bir kimse, hara mda n sadaka verse ve ondan seva ...il
sadakanın hara mda n olduğunu bilse, dua
etse, veren de amin dese, ikisi ...il
i..l
de kafir olur demişler. ..il.
i..l
i.,l (38) Bir kimse , benim ilim meclisinde ne işim var
' dese yahut 'alimlerin ...il
yı yere bıraksa da ' nedir ...i l
\,
Iiİ.l
...
(39) Bır kımse, hasmına
•
(davalı. olduğu kişiye) ·şeriata
•
f (ho
o l'n<iıyo) gidelim •
dese, o da bır muhzır (o ı şte vazifeli polis) getirmeden gitmem· d
Ctl
)j
Jj
·ıı
·,
~
·· • b b·ı . , ese yahut
1).. ·şe~ıatı_ en ne .. ı.. eyı~ dese kafir olur demişler. ·ıı
(40) Bır kımse, kufur soylese, bir kişi de gülse, gülen de kafir ol
ur. Me ğ er ·ıı
il.
..
I!.. gülmesi zaruri olsa, öyle olsa küfür değildir. ·ıı
1!.. (41) Bir kimse,· Tanrıdan hali (boş) yer yok· dese, kafir olur. )J
I!.. (42) · Evrad-ı Meşayıh (Şeyhlerin ruhları) hazırdır, (her şeyi) bilirler · dese, kafir Jj
~. olur, demişler. C Allahü Teala bildirirse, bilebili r · dese , kafir olmaL. ) JJ
IJ.. (43) Bir kimse, 'ben Şeriatı bilmem' dese, kafir olur, demişler. .JJ
I!.. (44) Bir kimse, ' Adem (Aleyhi's-Selam) buğday yemeseydi biz şaki olmazdık · .JJ
1!, dese, kafir olur, demişler. 'Ama biz bu dünyada olm~dık' dese, küfründe jl
il. ihtilaf etmişler. jj
t (45) Bir kimse, ·Adem (Aleyhi"s-Selam) bez dokurdu' dese, birisi de 'öyleyse ·11
ll. biz çulha oğulları (bezçocukları) imişiz· dese, kafir olur, demişler. (Burada ·11
l.l. Adem (aleyhisselam) tahkir etmek, hor görmek vardır. Adem (aleyhi sselam)ıo ·11
i~l .
ij
I].. m esleği ile alay için küfürdür .) , d d . .]]
(46) Bir kişi küçük günah işlese, birisi de ona · tövbe et ese, o a ne
il
·1·· işledim ki tövbe edeyim' dese, kafir olur, demişler. ·ıı
1
·1·· (Günahı kü çük görüyor. Burada istihfaf (hafife almak) ve istihlal (haram birşeyi ·ıı
f
1
helal , helal birşeyi haram kabul saymak) vardır. Bir alime büyük günah nedir? jJ
f diye sordular. Alimlerin bazısı,
"küçük zannedilen her bir günah büyük gü~ahtır"' )j1j
1!..
il
demişler.
. .
. . . d" Tk tta mezhebin kimdir, amel-
. .. . etin kimdir, mılletın kım ır, ı ı a
jJ
jı
... (48) Bar kimse, zurrıy I b"lmese o adamın zimmiden ( anl.:ış- ~
il . . d" · diye sual etse er, 1 , )j
... de mezhebın kım ır b d ' l miş can ı korunan gayı i m üs li ınde n) .
I
il. ma ile islam d iyar ı nda yaşam as ı ka u e ı JJ
[I( ~
farkı yoktur. )j
l.... .JjJj
il .
~ ij
il .
~ ij
il~
.
~
1!.. ·•- •:-- •:= · ·J
. .. ··-. ..·=-·-
il.,_. -:--•:-=-•:=-•:=-··=-·=-·- -
.-
· -~ - -~
r,:::;•-==-·•• ~ •• •• .. - .-. - .·. - ;-. =:-. =:•. =:•. =:• =-• =-• =--• - - - .·. ~.. =:-. ~ - =;- ~
I' -•
. .. .. .. - .•.- ,•. - •
- =-• --=;')
•• •• } I
• •
1i•
İİ. ~ :JfmifıM, ___________ :il
147 'Jı
İl (49) · Bir _h~ram-ı kat'i -ki (haram olduğu kesin olan) süci (şarap) ve hınzır eti gibi-
:iı
İİ helaldır dese, yada helal-i kat'i (kesinlikle helal olan birşeyi) ' haramdır· dese,
'iı
İl kafir olur, demişler.
'.il
if ( "Şu helaldir, şu haramdır" demek, Cenabı Hakk ' ın i ş id i r . ) '.il
if Cemi edyan'da (bütün dinlerde) haram olup, hilli (helalliği) hikmete (kaınattaki ve jı
if ya- ratılıştaki ilahi gayeye) muhalif (z ıt) olanın, helal olmasını arzu etmek, '.il
if küfürdür. Zina, livata ve karnı doyurduktan sonra yemek yemek gibi. Ama '.il
i şarabın helal olmasını temenni etse, (önceden helal olup sonradan yasakland ığ ı jı
ji
için) küfür değildir. ',iı
if 'iı
(50) Bir kimse, Kuran-ı azimüşşan'ı muhavere (kon uşma) ve laf (söz) ve latife
i ( şaka) arasında isti'mal etse (kullansa) küfürdür demişler.
)ı
i (51) Bir kimse, mesela Yahya adlı bir kimseye · Ey Yahya, kitabı al!' (Meryem
)ı
ii 'iı
Suresi: 12) dese, kafir olur, demişler.
i (52) Bir kimse,· Şimdi geldim, Bismillah· dese, afettir (büyü k fe lakettir). Birşeyi
'.il
i[ )1
çok görse,· Allah ne yarattı· dese, kafir olur, demişler.
i[ '.İl
i[ (53) Bir kimse, · şimdi sana sövsem, sövmenin adını günah koymuşlar· dese,
Jı
i[ afet olur (büyük günahtır) . ".il
i[ (54) Bir kimse, ' (meleğe hakaret ederek) Cebrail (Aleyh i's-Se lam) buzağısı gibi, jı
i çırılçıplak olmuşsun · dese, afettir. )1
i[ (55) Bir kimse, Allahü Tebareke ve Teala'dan başka eşyaya yemin etse, ha- )ı
i[ ramdır. Haramı işleyen mürted (dinden çıkan) ve kafir olmaz. Meğer ki man- 'iı
:İl
if susu aleyh (ayetle tespit edilmiş) olan harama helal dese, kafir olur.
:İl
if ' Oğlum başı için· veya 'başım için' kelimelerine ·yemin billah'ı atfetse (ek- ...
lese) , -mesela; ·vallahi oğlum başı için' dese- (o kişinin i m anından ) korkulur. il
if ·'
i (Müslüman olan ki ş i Mevla Teal a'nı n dı ş ınd aki hiçbir ş eye yemin etmemelidir.)
il
·'
1
1. ...11
İi ...il
İİ' :İl
11
İİ' ..
İl
11
ii ...·11
11
i' . ,ı
İ' :iı
İl 'il
iı Jı
it 'iı
. .. .. ~ - __. , __, . _._. 3ı