St.

Mary’s College of Meyacauayan

Meycauayan City, Bulacan
Basic Education Department – JHS
S.Y. 2022 – 2023

Inihanda ni G. Iavannlee M. Cortez

MGA TALA SA BUHAY NI RIZAL

Ika-19 ng Hunyo 1861 – Kapanganakan ng
Pambansang bayani
Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro –
Ama ni Rizal
Teodora Morales Alonzo Realonda y Quintos –
Nanay ni Rizal
Gobernador-Heneral Claveria – Isang kautusan
ang ipinatupad na gagamitin ng mga mamayan ang
apelyidong Espanyol noong ika-21 ng Nobyembre
1849
Luntiang Bukirin – Ang kahulugan ng apelyidong
Rizal
Mercado – Apelyidong original ni Rizal na
napagpasyahan ng ama nitong hindi gamitin dahil sa
ito popular na nang panahon ding iyon
Jose – Ito ang ibinigay na pangalan ni Teodora
bilang isang debutante ni St. Joseph (Christian
Saint San Jose)
Justiniano Aquino Cruz – Naging tagapamahala ni
Rizal noong nag-aral sa Binyang at siyang nagbigay
ng payo na mag-aral si Rizal sa Maynila.
Ika-20 ng Enero 1872 – Ang pagsisimula ng
pagpasok ni Rizal sa Ateneo Municipal de Manila
Ateneo Municipal de Manila – Sa paaralang ito
nagpamalas ng kahanga-hangang talino si Rizal at
nagtamo ng mga medalya at ng sobresaliente sa
lahat ng aklat
Sobrasaliente – Nangangahulugan itong excellent
sa wikang Ingles at nagtapos din siya ng Land
Surveying noong 1878
Unibersidad ng Santo Tomas – Dito nag-aral ng
Filosofia y Letras at lumipat sa pag-aaral ng
medisina si Rizal
Ika-5 ng Mayo 1882 – Nagtungo si Rizal sa
Europa, Madrid, at Espanya upang ipagpatuloy ang
pag-aaral sa medisina at Filosopia y Letras
Bansang Berlin – Dito natapos ang Noli Me
tangere noong ika-21 ng Pebrero, 1887
Dr. Maximo Viola – Ang taong tumulong sa
paglilimbag ng akdang Noli Me Tangere sa
pagkakaroon ng problemang pipnansyal ni Rizal sa
pagsusulat nito
2,000 – Ang bilang ng mga nailimbag na sipi ng
nobela sa limbagan kapisanang itinatag ni Ginang
Lette sa Berlin at natapos noong Marso 1887
Ghent, Belgium – Lugar sa kung saan inilimbag
ang El Filibusterismo nang 1891
Ika-8 ng Hulyo 1892 – Itinatag ni Rizal sa Maynila
ang La Liga Filipina. Isang samahang ang mithiin
ay ang mabago ang naghaharing Sistema ng
pamahalaan sa Pilipinas sa pamamagitan ng
mapayapang paraan at hindi ng paghihimagsik
Ika-5 ng Agosto 1887 – Muling nagbalik si Rizal sa
Maynila na may mga pangambang nakaabang dulot
ng paglilimbag ng Noli
Ika-3 ng Pebrero 1888 – Muling umalis si Rizal sa
Pilipinas dahil sa pag-iwas sa matinding galit ng
mga Espanyol at nagtungo sa Europa, Hongkong,
Yokohama, San Francisco, New York, Liverpool, at
London at muling nagbalik sa Maynila noong ika-
26 ng Hunyo 1889

Ika-14 ng Marso 1877 – Nakatanggap ng katibayan

sa Bachiller En Artes at nagtamo ng sobrasaliente
Ika-7 ng Hulyo 1892 – Pagpapanukala ng
Kautusang ipabilanggo ayon sa kautusan ni
Gobernador-Heneral Despuhol
Ika-15 ng Hulyo 1892 – Ipinatapon sa Dapitan si
Rizal dahilan sa bintang na may kinalaman sa
kilusang paghihimagsik.
Real Fuerza de Santiago – Lugar kung saan ipiniit
si Rizal ng Hukumang Militar upang litisin at
mahatulan siyang barilin sa Bagumbayan
KALIGIRANG KASAYSAYAN NG NOLI ME TANGERE
Noli Me Tangere – Ang kauna-unahang nobelang
nasulat ni Rizal ng siya ay nasa 24 na taong gulang
at sinipi ang kahulugan sa San Lucas (na dapat
Ebanghelyo ni San Juan 20:13-17) na siyang
nangangahulugang “Huwag mo akong salingin”
Wandering Jew, Uncle Tom’s Cabin, at Bibliya –
Mga aklat na pinagkuhanan ni Rizal na naging
inspirasyon para tulungan ang mga Pilipino sa
kamay ng mga dayuhan
Madrid 1884 - Paris 1887 – Sinimulang isulat ni
Rizal ang Noli Me Tangere at natapos sa Alemanya
noong 1887
KABANATA 1: ISANG HANDAAN
Mi Ultimo Adios (Huling Paalam) – Huling
akdang isinulat ni Rizal bago siya barilin sa
Bagumbayan
Bagumbayan – Mas kilala sa panahong
kasalukuyan na Rizal Park o Luneta
Ika-30 ng Disyembre 1896 – Ang araw kung kailan
ang huling araw ni Rizal at itinuring na dakilang
araw ng mga Pilipino bilang pagtanaw ng
pinakadakilang bayani ng Pilipinas
LAYUNIN NI DR. JOSE PROTACIO RIZAL
MERCADO Y ALONZO REALONDA
1. Matugunan ang paninirang puring ipinaparatang
ng mga Kastila sa mga Pilipino at sa bansa.
2. Mailahad at maipaliwanag ang kahulugan ng
pagkakaiba ng tunay at di-tunay na relihiyon.
3. Mailantad ang kasamaang nakakubli sa
karangalan ng pamahalaan.
4. Mailahad ang kalagayan ng lipunan at ang ayos
ng pamumuhay, paniniwala, mga pag-asa, hangarin,
karaingan at mga dalamhati.
5. Itambad ang mga pagpapaimbabaw na sa
balatkayong relihiyon ay siyang nagpapahirap at
nagmamalupit sa bayan.
6. Inilantad din ang mga kapintasan ng mga
Pilipino, mga bisyo, at pagwawalang-bahala