You are on page 1of 7

ftÙkF;wki Ùk;so

Ùq/D h pkoQthA
(sYSn- 2022-23)
;wK : 3 xzN/ fbyshL80 nze
nKsfoe w[bKeDL20 nze
e[Zb L100 nze

gqÙB gZso dhnK jdkfJsKL


1H pj[ftebgh gqÙBLF gqÙB BzL 1 d/ 20 T[g Gkr jB. jo gqÙB pj[Fftebgh j?. jo
gqÙB dk 1 nze fBoXkfos j?.
2H t;s{fBÙm gqÙBLF gqÙB BzL 2 t;s{fBÙm fe;w dk j? fJ; gqÙB d/ 10 T[g Gkr
j'Dr/. jo gqÙB dk 1 nze j't/rk. o m
3H
m .r c
S'N/ T[ZsoK tkb/ gqÙBLF gqÙB BzL 3 d/ 8 T[g Gkr jB. e'Jh 5 gqÙB eo'. jo gqÙB

o
d/ 3 nze jB. jo gqÙB dk T[Zso 30F35 ÙpdK ftZu fdU[.
p e
4H
.r c a
;q's nXkfos gqÙBLF gqÙB BzL 4 g?ok nXkfos gqÙB j? fi;d/ 2 T[gFGkr jB. jo/e

p
j'Dr/. p e b r
Gkr d/ 5 nze j'Dr/. jo/e Gkr ftZu 5 t;s{fBÙm gqÙB (1F1 nze d/) Ùkfwb

5H
p a
tZv/ T[ZsoK tkb/ gqÙ BLF gqÙB BzL 5 d/ 7 T[g Gkr j'Dr/. e'Jh 5 gqÙB eo'. jo

b r
gqÙB d/ 5 nze j'Dr/. jo gqÙB dk T[Zso 50F60 ÙpdK ftZu fdU[.

GkrF(T) 20 × 1 = 20

gqÙB 1 pj[ftebgh gqÙB

i. BthA y/shpkVh seBhe B/ fe;kBK ˘ pDkfJnk j?L

(T) g[oÙ (n) feosh tor

(J) ;`?FfBoGosk (;) T[go'es ftZu'A e'Jh BjhA

iiH p/xo j'D dk ekoB<

(T) wekBK dh ewh (n) nksw fBoGo

(J) ftek; (;) wzvh d[nkok gqGkt

1
iiiH NqK; i?vo Ùpd dk eh noE j?<

(T) g[oÙ (n) fJ;soh

(J) fbzr tor (;) e'Jh BjhA

ivH g/Av{ ;wki ftZu ;wkfie ;w{j fejV/ d' GkrK ftZu tzv/ j[zd/ jB.

(T) wkbe s/ w˜d{o (n) ;'Ùe s/ Ù'fÙs

(J) T[Zu Ùq/Dh s/ Bhth Ùq/Dh (;) g{zih tkdh s/ w˜d{o

vH fe; ek˘B nXhB bVeh ˘ nkgD/ wkskFfgsk dh ikfJdkd ftZu pokpo jZe j?<

(T) ek˘Bh ikfJdkd (n) fjzd{ ikfJdkd nfXfB:w

(J) Bkrfoe nfXfB:w (;) d?fte nfXfB:w


o m
viH ;t?wkD nzd'bB fe; B/ Ù[o{ ehsk<

m .r c
o
(T) g?foHnko JhH thH okwk ;[nkwh (n) vkH nzp/deo

p e
(J) Ùqh BokfJD r[o{
.r c (;) e'Jh BjhA

p a
viiH
p e b r
fgzvk s'A ÙfjoK tZb'A b'eK d/ gq;EkB dh gqfefonK ˘ eh nkyd/ jB<

p a
(T) Ùfjoh ;wki (n) g/Av{ ;wki

b r
(J) Ùfjohtkd (;) ÙfjoheoB

viiiH Ùokpy'oh fe; soQK dhnK ;wZf;nKtK Bkb ;zpzfXs j??<

(T) ;wkfie ;wZf;nktK (n) nkofEe ;wZf;nktK

(J) f;js ;wZf;nktK (;) T[go'es ;kohnK

ixH fBwBfbys gZXo Ùokpı'oh dh nt;Ek BjhA j?<

(T) ¯i{b you j'Dk (n) pj[s xZN ghD tkb/

(J) edh edh ghD tkb/ (;) tkoFtko ghD tkbh nt;Ek

xH BthA y/shpkVh seBhe B/ fe;kBK ˘ eh pDkfJnk j?<

(T) wzvh nXkfos (n) feosh tor

(J) ;``?FfBoGosk (;) T[go'es ftZu''A e'Jh BjhA


2
xiH j/m fbfynK ftZu'A fejV/ T[sgkdB d/ ;kXBK dk ;zrqfj jBL

(T) iwhB (n) ;fGnkuko

(J) ekw/ (;) g{zih

xiiH fejVk N?;N ezfBnk Go[D jZfsnk dh iKu Bkb ;zpzfXs j?<

(T) nbNok ;kT{Av (n) n?wH nkoH nkJh N?;N

(J) n?e;o/ (;) Gko s'bD tkbh wÙhB

xiiiH ;Zfsnk Ù'Xe nzd'bB d/ gqfsfBXh e'D ;B<

(T) i'shokT{ c{b/ (n) vkH nzp/deo

(J) JhÙto uzdo ftfdnk;kro (;) Ùqh BokfJD r[o{


o m
xivH iiwkBh gqpzX feBQK dh eo˜dkoh T[Zs/ nXkfos j?<

m .r c
(T) iiwkB
o (n) ekwh

p e
(J) iiwkB s/ ekwh
.r c (;) jwfiB;h

p a
xvH
p e b r
“nkgD/ nkg ftZu tor” ns/ “nkgD/ nkg bJh tor” dh XkoBk fe; B/ fdZsh.

p a
(T) wkoe; (n) t?po

b r
(J) ;'o'feB (;) e'Jh th BjhA

xviH fejVk ekoB xo/b{ fjz;k bJh d'Ùh BjhA j?<

(T) ;ZfGnkukfoe (n) nkofEe

(J) ;wkfie (;) pkbFwB'ftfrnkB

xviiH gfotko ftZu B'itkBK d[nkok fpoX ftneshnK ˘ ;Zsk d/D s/ ;wki ftZu eh
;fEsh g?dk j[zdh j?<

(T) fgnko (n) sDkn

(J) p'M (J) ;zxoÙ

xviiiH fbzr nB[gks s'A eh Gkt j?

3
(T) 1000 g[oÙK fgS' fJ;sohnK dh ;zfynk

(n) 1000 fJ;sohnK fgZS' g[oÙK dh ;zfynk

(J) 1000 fJ;sohnK fgZS''A pZfunK dh ;zfynk

(;) fJ;soh n/s g[oÙK dh ;zfynk

xixH ftbZyD ;wZoEk tkb/ ftneshnK d/ nfXekoK ˘ ;otF;q/ÙN o{g ftZu fe; d[nkok
g'qs;kfjs ehsk iKdk j?.

(T) gfotko ns/ fwZso ;w{j d[nkok

(n) ftt;fEs okiBhfse BhshnK d[nkok

(J) n;woZE ftneshnK d[nkok

(;) ;wkfie ns/ oki fBowkD d[nkok o m


xx.
m
tXd/ T[d:'rheoB s/ tksktoB gqd[ÙD ˘ tXkfJnk j? fit/AL .r c
o p e
(T) ˜whB dk ftxNB
.r c (n) GkJh Gshiktkd

p a
p e
(J) tX/o/ iB;zfynk (J) iksh gqEk

b r
p a GkrF(n) 10 × 1 = 10

b r
ykbh EktK Go'LF

1) SEWA (nzd'bB) Ùpd dk g{oB o{g HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHj?.


2) Gkos ftZu S[sSks dh ;wZf;nk HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHftt;Ek ekoB j?<
3) Ùfjoh ;w[dkfJ HHHHHHHHHHHHHHHHfeos dh tzv bJh ikfDnk iKdk j?.
4) HHHHHHHHHHHHHHHezfBnk Go{D jZfsnk bJh fJZe fizw/tko ekoB jB.
5) tor gqBkbh o[sp/ ftZu HHHHHHHHHHHHHHHHHHH j?.

;jh iK ˆbs s/ fBÙkB brkT[

6) ;Zfsnk Ù'Xe nzd'bB i'shokU c{b/ d[nkok ;Ekfgs ehsk frnk.


7) ;wkfie rshÙhbsk d/ w'e/ ;wki ftZu xZN j[zd/ jB.
8) fpoX b'e fpoXFnt;Ek ˘ ftZsh n;[oZfynsk ;pzXh p'M ;wMd/ jB.
9) T[dkotkdh fJ;sohtkd ftÙtk; oZydk j? fe ;G ftnesh ;wkB ns/ wjZstg{oB
jB.
10) g/Av{ eo˜dkoh ;kv/ ewi'o nkofEe YKu/ dk ;{ue j?.

4
GkrF(J) 5 × 3 = 15

1) ;z:[es gfotko fe; ˘ nkyd/ jB<


2) Ùfjoh ;wki s'A s[;hA eh ;wMd/ j'<
3) tor dhnK d' gqw[Zy ftÙ/ÙsktK dZ;'.
4) fgZso gqXkBsk eh j?<
5) xo/b{ fjz;k d/ d' ekoB dZ;'<
6) f;ZyD dh n;woZEsk eh j?<
7) fJ;soh nzd'bB dk toDB eo'.
8) Ùokpy'oh s'A s[Ùh eh ;wMd/ j'<

GkrF(;) 5 × 2 = 10
(i) eJh djke/ gfjbK Ùokp dk ;/tB fJZe B?fse ;wZf;nk ;h go nZi fJj ;wkfie
;wZf;nk pD u[Zeh j?. Ùokp ˘ fe;/ ftnesh d/ sDkn s/ ekp{ oZyD bJh fJZe fe;w
o m
m
xNkT[D dk ;kXB wzBdk j?. go j"ˇhFj"ˇh fJj T[; dh nkds pD iKdh j?. fJ; .r c
dh dtkJh wzfBnk iKdk j?. Ù[o{FÙ[o{ ftZu Ùokp dk ;/tB eoB tkbk fJ; ˘ sDkn

o
nt;Ek ftZu fJj e/tb ;wkfie ;wZf;nk jh BjhA ofjzdh pbfe fJZe rzGho
p e
.r c a
wB'ftfrnkfBe ns/ ;ohfoe ;wZf;nk pD iKdh j?. d{i/ ÙpdK ftZu, ed/ ed/ Ùokp

p
ghD s/ nkds pDB iK fgneV j'D dh ;zGktBk pD ;edh j?. go pknd ftZu

p e
finkdk ghD s/ ;ohfoe ik ;wkfie p[o/ gqGkt j[zd/ jB.
b r
a
1H Ùokp y'oh fJZe HHHHHHHHHHHHHH;wZf;nk j?.

p
b r (T) B?fse (n) ;wkfie

(J) nkofEe (;) okiBhfse

2H j"bhFj"bh Ùokp dk ;/tB ftnesh ˘ aaaaaaaaaaapDkT[Adk j?.

(T) nkdh (n) nkokwdkfJe

(J) d't/A (;) T[go'es ftZu'A e'Jh BjhA

3H Ùokpy'oh dk tkoFtko ;/tB ftnesh T[Zs/ Bkekokswe gqGkt gkT[Adk j? fi;d/


noE nkT[Ad/ jBL

(T) wB'ftfrnkfBe (n) ;ohfoe

(J) d't/A (;) T[Zgo' e'Jh BjhA

4H Ùokp d/ ;/tB dk ekoBL

5
(T) uzrk wfj;{; eoBk (n) w"i w;sh bJh

(J) sBkn xZN eoB bJh (;) T[go'es ;ko/

5H eJh djke/ gfjbk Ùokp fJZeHHHHHHHHHHHHHH ;wZf;nk ;h.

(T) okiBhfse (n) Xkofwe

(J) tksktoB ;pzXh (;) T[Zgo e'Jh BjhA

(ii) Gkos ftZu joh eqKsh dk T[j ;wk ;h id'A y/sh ;zpzXh BthnK fe;wK ns/ y/sK
ftZu tZX MkV dhnK BthnK seBheK ekoB y/sh dh g?dktko ftZu tkXk j'fJnk. fJj
w[Zy s"o s/ Bt/A g"d/ o;kfJfDe ykd dh tos'A, y/sh dk wÙhBheoB, gkDh dh :'r
ftt;Ek, ehN BkÙe dtkJhnK dh tos'A Bkˇ ;zpzfXs j?. gq'c?;o n?;H n?BH
;tkwhBkEB ˘ Gkosh joh eqKsh dk w'Yh wzfBnk frnk j?. joh eqKsh dh Ù[o{nks
1960 d/ djke/ ftZu Gkos ftZu G'iB T[sgkdB ˘ tXkT[D d/ wzst Bkˇ, ¯;bK
o m
m .r c
dhnK T[Zu g?dktko tkˇhnK fe;wK ns/ nkX[fBe y/shpkVh seBheK dh tos'A Bkˇ
j'Jh. 1960F61 ftZu Gkos dh otkfJsh y/sh ˘ nkX[fBe seBhe ns/ y/sK ftZu ezw

o e
eoB dh gqfefonk Bkˇ pdfbnk frnk fi; Bkˇ Gkos ftZu joh eqKsh dh Ù[o{nks
p
.r c a
j'Jh. Ù[o{ ” 1960F61 ftZu ;Zs f˜fbQnK ftZu fJ; ftÙ/Ù gq'i?eN ˘ bkr{ ehsk frnk.

p
frnk.
p e
fi; ˘ fJzBN?Bf;t n?rohebuo fv;Nqe gq'rokw (nkJhH J/H vhH ghH ) dk BK fdZsk

b r
a
1H y/sh dh g?dktko ftZu tkXk fe; ekoB j'fJnk<
p
b r
2H joh eqKsh dk w'Yh fe; ˘ wzfBnk frnk j?<
3H joh eqKsh dh Ù[o{nks ed'A j'Jh<
4H joh eqKsh dh Ù[o{nks fe; wzst Bkˇ ehsh rJh<
5H ftÙ/Ù gq'i?eN ˘ ed'A s/ feBQ/ fifbQnK ftZu bkr{ ehsk frnk<

GkrF(j) 5 × 5 = 25

1) ;wkfie nzd'bB ns/ fJ;dhnK ftÙ/ÙsktK T[Zgo B'N fby'.


2) Gkosh ;wki ftZu fpoX b'eK d[nkok ;kjwDk ehshnK ik ojhnK ;wZf;nktK dk
toBD eo'.
3) g/Av{ Ùwki s'A s[jkvk eh Gkt j?, fJ; dhnK ftÙ/ÙsktK ˘ ft;sko ftZu fby'.
4) wkoe; d/ tor f;XKs ˘ ft;Eko ftZu ;wMkT.
5) ezfBnk Go{D jZfsnk s'A s[;hA eh ;wMd/ j'< fJ; d/ ekoB ns/ Bshi/ ft;Eko Bkb
fby'.
6) M[ZrhFM'gVh p;sh fe; ˘ efjzd/ jB< xoK dh ;wZf;nk d/ fszB gqw[Zy ekoB fejV/
jB<

6
7) BÙky'oh bJh fizw/tko ekoBK s/ ft;Eko B'N fby'.

o m
m .r c
o p e
.r c p a
p e b r
p a
b r

You might also like