İÜ Matematik Bölümü KONVEKS ANALİZE GİRİŞ 5

Önerme 1.8. Bir A ⊆ Rn kümesi için aşağıdaki iddialar denktir,

(i) A kümesi açıktır

(ii) ∀a ∈ A için ∃ε > 0 öyle ki B(a, ε) ⊂ A geçerlidir

(iii) intA = A

Tanım 1.9. A ⊆ Rn olmak üzere, eğer Rn \ A kümesi açık bir küme ise A kümesine
bir kapalı küme denir.

Herhangi bir kapalı komşuluk, ∅ ve Rn kümeleri kapalı kümelerdir.

Önerme 1.10. Rn uzayındaki açık ve kapalı kümelerin kesişim ve birleşimlerine dair

aşağıdaki önermeler doğrudur:

(i) Herhangi sayıdaki açık kümenin birleşimi açıktır,

(ii) Sonlu sayıdaki açık kümenin kesişimi açıktır,

(iii) Herhangi sayıdaki kapalı kümenin kesişimi kapalıdır,

(iv) Sonlu sayıdaki kapalı kümenin birleşimi kapalıdır.

Tanım 1.11. ∀k ∈ N için xk ∈ Rn gerçekleyen bir {xk } dizisi ve bir x0 ∈ Rn

noktası göz önüne alınsın. Eğer

lim kxk − x0 k = 0
k→∞

gerçekleniyor ise {xk } dizisi x0 noktasına yakınsar denir. x0 noktasına da {xk }

dizisinin limiti denir. Bu durum

lim xk = x0
k→∞

yazılarak ifade edilir.

@ozkandegerhoca ozkandeger.org turkmath.org/forum

İÜ Matematik Bölümü KONVEKS ANALİZE GİRİŞ 6

Tanım 1.12. A ⊆ Rn ve y ∈ Rn olmak üzere, eğer

∀ε > 0 için A ∩ B ∗ (y, ε) 6= ∅

gerçekleniyor ise y noktasına A kümesinin bir yığılma noktası ya da limit noktası

denir. A kümesinin tüm yığılma noktalarının kümesini YığA ile göstereceğiz.

Tanım 1.13. A ⊆ Rn ve z ∈ Rn olmak üzere, eğer

∀ε > 0 için A ∩ B(z, ε) 6= ∅

gerçekleniyor (bu durumda z noktasının, elemanları A kümesinden olan yakınsak

bir dizinin limiti olacağına dikkat ediniz ) ise z noktası A kümesinin bir kapanış
noktasıdır denir.

A kümesinin tüm kapanış noktalarının kümesi A ile gösterilir ve A kümesinin kapanışı

ya da kapanış kümesi olarak adlandırılır. Bu durumda A kapanış kümesi elemanları A
kümesinden alınan tüm yakınsak dizilerin limitlerinin kümesi olur.

@ozkandegerhoca ozkandeger.org turkmath.org/forum

İÜ Matematik Bölümü KONVEKS ANALİZE GİRİŞ 7

Tanım 1.14. A ⊆ Rn ve s ∈ Rn olmak üzere, eğer

∀ε > 0 için A ∩ B(s, ε) 6= ∅ ve (Rn \ A) ∩ B(s, ε) 6= ∅

gerçekleniyor ise s noktasına A kümesinin bir sınır noktası denir. A kümesinin

tüm sınır noktalarının kümesine A’nın sınırı denir ve bdA ile gösterilir.

Alıştırma 1.15. Aşağıdaki önermelerin doğru olduğunu gözleyiniz:

(i) A = A ∪ YığA.

(ii) A kümesi, A kümesini kapsayan tüm kapalı kümelerin kesişimidir.

(iii) A kümesi, A kümesini kapsayan en küçük kapalı kümedir.

(iv) intA kümesi, A kümesinin kapsadığı tüm açık kümelerin birleşimidir.

(v) intA kümesi, A kümesinin kapsadığı en büyük açık kümedir.

(vi) A kümesinin kapalı olması için gerek ve yeter koşul YığA ⊆ A olmasıdır.

(vii) A kümesinin kapalı olması için gerek ve yeter koşul A = A olmasıdır.

(viii) Daima intA ⊆ A ⊆ A geçerlidir.

(ix) bdA = A \ intA.

A ⊆ Rn bir küme olmak üzere, eğer ∃M > 0 öyle ki A ⊂ B(0, M ) yani ∀x ∈ A için
kxk ≤ M gerçekleniyor ise A kümesine bir sınırlı küme denir.

{xk }, Rn ’de bir dizi olmak üzere, eğer ∃M > 0 öyle ki ∀k ∈ N için kxk k ≤ M
gerçekleniyor ise {xk } dizisine bir sınırlı dizi denir.

@ozkandegerhoca ozkandeger.org turkmath.org/forum

İÜ Matematik Bölümü KONVEKS ANALİZE GİRİŞ 8

{xk }, Rn ’de bir dizi ve {kl } kesin artan bir doğal sayı dizisi olmak üzere {xkl }
dizisine {xk } dizisinin bir alt dizisi denir.

Aşağıdaki önemli sonuç Bolzano-Weierstrass teoremi olarak bilinir.

Teorem 1.16. Her sınırlı dizinin yakınsak bir alt dizisi vardır.

Aşağıdaki kompaktlık kavramı analizde ve optimizasyonda çok önemli bir role sahiptir.

Tanım 1.17. Eğer A içerisindeki her dizinin A içerisindeki bir noktaya yakınsayan
bir alt dizisi var ise A kümesi Rn uzayında kompakttır denir.

Aşağıdaki teorem Bolzano-Weierstrass teoreminin bir sonucu olarak elde edilir.

Teorem 1.18. A ⊆ Rn olmak üzere A kümesinin kompakt olması için gerek ve yeter
koşul kapalı ve sınırlı olmasıdır.

A, B ⊆ Rn ve λ > 0 olmak üzere, kümeler üzerinde aşağıdaki toplama ve skaler ile

çarpma işlemleri tanımlansın:

A + B = {x + y : x ∈ A, y ∈ B}, λA = {λx : x ∈ A} .

Eğer A = {x} tek nokta kümesi ise A + B kümesi için x + B yazılışı kullanılır.
x + B kümesine B kümesinin bir ötelemesi denir.
λA kümesine A kümesinin bir skaler katı denir.
Eğer λ 6= 0 ise x + λA kümesi A kümesine homotetiktir denir.

İki kümenin A + B toplamını görselleştirmeye çalışırken, bu toplamı aşağıdaki gibi,

ötelemelerin birleşimi olarak ifade etmek faydalı olabilir:

[ [
A+B = (x + B) = (A + y)
x∈A y∈B

@ozkandegerhoca ozkandeger.org turkmath.org/forum