Chẩn Đoán Hình Ảnh Hệ Tim Mạch: Đại Học Duy Tân Khoa Y

ĐẠI HỌC DUY TÂN
KHOA Y
CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO BÁC SĨ ĐA KHOA
CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

HỆ TIM MẠCH
BsCKII. NGÔ HỮU THUẬN

Trưởng khoa CĐHA- Bệnh viện C Đà Nẵng
Email: thuanbvc@gmail.com
www.themegallery.com
LOGO
1
MỤC TIÊU
1. Trình bày vai trò CĐHA trong tim mạch.
2. Mô tả các mốc giải phẫu, các dấu hiệu bình thường trên XQ
và Siêu âm.
3. Phát hiện các hình ảnh buồng tim to bình thường và bất
thường.
4. Các biểu hiện mạch máu phổi trong bệnh tim trên phim XQ.
5. Phân tích vai trò kỹ thuật trong thăm khám mạch máu.
6. Tổng quan điện quang can thiệp. Kể tên vài chỉ định can thiệp
thông dụng.
2 LOGO
NỘI DUNG
1. Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tim mạch.

2. Hình ảnh bóng tim bình thường.
3. Các dấu hiệu cơ bản của bệnh tim.
4. Các bệnh tim mắc phải thường gặp.
5. Các bệnh tim bẩm sinh thường gặp.
6. Đại cương về chẩn đoán hình ảnh mạch máu
và điện quang can thiệp.
3 LOGO
I. CÁC KỸ THUẬT CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH TIM MẠCH
- X quang;
- Siêu âm;
- Cắt lớp vi tính (CT Scanner);
- Cộng hưởng từ (MRI);
- Y học hạt nhân (Nuclear medicine).
4 LOGO
KỸ THUẬT X QUANG
Boä phim X quang tim goàm 5 phim:
 Phim ngöïc thaúng sau-tröôùc (PA view). Boán phim
naøy coù duøng
 Phim nghieâng traùi (Left lateral view). baryte qua
 Phim cheách tröôùc phaûi (RAO). ñöôøng thöïc
quaûn vaø chuïp
 Phim cheách tröôùc traùi (LAO). vôùi KV cao.
 Phim ngöïc thaúng chuaån ñeå khaûo saùt

phoåi-maøng phoåi.
5 LOGO
KỸ THUẬT X QUANG
Phim ngöïc thaúng chuaån:
 Theá sau-tröôùc: Tia X

ñi töø sau löng ra tröôùc
ngöïc ñeå tim khoâng bò
phoùng ñaïi.
 Khoaûng caùch töø ñaàu

ñeøn ñeán cassette:
6
1,8m. LOGO
KYÕ THUAÄT  PHIM NGÖÏC NGHIEÂNG TRAÙI
Phim nghieâng (T):

Beänh nhaân ñöùng
nghieâng, ngöïc (T) aùp
vaøo cassette, hai tay ñeå
cao treân ñaàu.
7 LOGO
KYÕ THUAÄT  PHIM CHEÁCH TRÖÔÙC PHAÛI
Phim cheách tröôùc (P):
Beänh nhaân ñöùng
cheách,ngöïc (P) aùp vaøo
cassette,taïo vôùi
cassette moät goùc
450,tay (T) giô cao gaùc
treân ñaàu.
8 LOGO
KYÕ THUAÄT  PHIM CHEÁCH TRÖÔÙC TRAÙI
Phim cheách tröôùc (T):

Beänh nhaân ñöùng cheách,
ngöïc (T) aùp vaøo cassette,
taïo vôùi cassette moät goùc
600, tay (P) giô cao gaùc
treân ñaàu.
9 LOGO
GIAÛI PHAÃU X QUANG TIM
Roán phoåi (T) cao hôn (P) töø 1cm ñeán 1,5cm vì
ÑMP(T) voøng leân treân PQ goác (T) roài môùi ñi
xuoáng.
ÑMP(P) deã thaáy coøn ÑMP(T) khoù thaáy hôn vì noù

bò boùng tim che khuaát moät phaàn.
10 LOGO
Voøm hoaønh (P) cao hôn voøm hoaønh (T) töø 1cm- 1,5 cm.
Moûm tim treân phim X quang coù khi troâng nhö naèm döôùi
voøm hoaønh (vì tim xoay ra sau vaø moûm tim naèm ôû phaàn
thaáp cuûa voøm hoaønh T).
Tyû leä ñöôøng kính ñoäng maïch / pheá quaûn töø 1 ñeán 1,2.
Hai TMP döôùi naèm thaáp hôn roán phoåi töø 2cm ñeán 3cm.
11 LOGO
CHEÁCH TRÖÔÙC PHAÛI CHEÁCH TRÖÔÙC TRAÙI

-Boùng tim hình tam giaùc. -Boùng tim hình quaû leâ.
-Boùng hôi daï daøy naèm -Boùng hôi daï daøy naèm
tröôùc coät soáng. sau coät soáng.
-Raát coù giaù trò ñeå ñaùnh giaù -Xem Quai ÑMC coù
Nhó (T) lôùn (phim chuïp coù phình khoâng vaø PQ goác
uoáng Baryte). (T) coù bò ñaåy leân?
12
LOGO
Tónh maïch chuû treân
Ñoäng maïch chuû

Ñoäng maïch phoåi
Tieåu nhó traùi
Nhó phaûi
Thaát phaûi Thaát traùi
Daï daøy
13 LOGO
14 LOGO
PHIM NGÖÏC NGHIEÂNG TRAÙI

Coät soáng ngöïc
Nhó traùi
Thaát phaûi Thaát traùi
Tónh maïch chuû döôùi

Daï daøy
15 LOGO
PHIM NGÖÏC NGHIEÂNG TRAÙI
16 LOGO
PHIM CHEÁCH TRÖÔÙC PHAÛI


Nhó traùi
Nhó phaûi
Thaát phaûi
Tónh maïch chuû döôùi
Daï daøy
17 LOGO
PHIM CHEÁCH TRÖÔÙC PHAÛI
18 LOGO
PHIM CHEÁCH TRÖÔÙC TRAÙI

Tieåu nhó phaûi
Nhó traùi
Thaát phaûi
Thaát traùi
Daï daøy
19 LOGO
PHIM CHEÁCH TRÖÔÙC TRAÙI
20 LOGO
II. CÁC DẤU HIỆU CƠ BẢN CỦA BỆNH TIM
- CÁC BUỒNG TIM

- THAY ĐỔI MẠCH PHỔI
21 LOGO
TIEÂU CHUAÅN NÔÛ LÔÙN CUÛA TIM
Bình thöôøng chæ soá T/N ≤ 0,5
(0,39-0,55 theo Brauwald,1998).
Ñoái vôùi treû em<5 tuoåi:T/N ≤ 0,6
Chæ soá naøy khoâng chính xaùc trong caùc tröôøng hôïp:
Dò daïng loàng ngöïc,Taâm pheá maõn…vì chæ soá naøy chæ
ñaùnh giaù ñöôøng kính ngang chöù khoâng xeùt ñeán
ñöôøng kính tröôùc-sau.
22 LOGO
23 LOGO
24 LOGO
Beà ngang tim thay ñoåi tuøy taïng ngöôøi (cao hay
thaáp): bình thöôøng töø 10cm ñeán 16,5cm. Neáu
treân hoaëc döôùi 10% trò soá bình thöôøng laø beänh
lyù.
Neáu phim chuïp theo theá tröôùc-sau (AP view) thì

phaûi giaûm 10% trò soá ño ñöôïc môùi laø trò soá thöïc.
25 LOGO
MOÄT SOÁ BAÃY
Phim chuïp trong thì thôû ra Boùng tim beø ngang.
Phim chuïp taïi giöôøng (AP viewTim phoùng ñaïi

10%).
Phim chuïp vaøo thì taâm thu so vôùi thì taâm tröông
cheânh leäch 0,3 - 0,9cm (ñöôøng kính ngang tim).
26 LOGO
MOÄT SOÁ BAÃY
Moûm tim coù theå döôùi cô hoaønh trong moät soá

beänh lyù tim Phaûi ño qua boùng hôi daï daøy.
Dò daïng loàng ngöïc (Pectus excavatum) Thay

ñoåi boùng tim.
27 LOGO
H1 H2
Hai hình ngöïc cuûa cuøng moät beänh nhaân chuïp luùc thôû ra (H1) vaø luùc hít vaøo saâu (H2)
cho thaáy söï khaùc nhau veà kích thöôùc cuûa boùng tim.
28 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
Phim ngöïc thaúng:
 A/B=1/4 Bình thöôøng.
 A/B>1/3 Nhó (P) to.
 C>5,5cmNhó (P) to.
29 LOGO
Hoàng Minh Lợi (2014), Chẩn đoán hình ảnh tim mạch, Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh sau đại học, Trường đại học Y Dược Huế.
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
Cheách tröôùc phaûi:
Nhó (P) to veà phía sau, che khoaûng saùng sau tim
,ñaëc bieät trong beänh Ebstein.
30 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
Cheách tröôùc traùi:Tieåu nhó (P) to phình leân.
Daáu hieäu phuï:

 Gan to ñaåy voøm hoaønh leân cao.
 TMCT giaõn,quai Azygos giaõn(a>7mm)
(Laâm saøng:TM coå noåi).
31 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
32 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
33 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
C >5,5cmNhó (P) to.
34 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
DILATED CARDIOMYOPATHY
-Enlarged right atrium (white
arrow).
-The left atrium is deep to the
enlarged right atrium.
-The left main bronchus is
elevated (black arrow).
35 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ PHẢI TO
TMCT giaõn, quai Azygos

36 giaõn(a>7mm) LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
Nguyên nhân:
-Hẹp van 2 lá.
-Hở 2 lá (gây giãn ở thì tâm thu).
37 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
 Tieåu nhó (T) naèm ngay döôùi PQ goác (T). Bình
thöôøng ta khoâng theå thaáy bôø Tieåu nhó (T).Khi
Nhó (T) giaõn to,bôø Tieåu nhó (T) seõ loài ra khieán
bôø tim (T) coù 4 cung.
 Ñöôøng kính Nhó (T)>7cm (Ño töø bôø döôùi PQ goác
(T) ñeán bôø phaûi Nhó (T).
38 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
 Moät daáu hieäu quan troïng khaùc ñoù laø PQ

goác (T) bò ñaåy leân cao.
• Bình thöôøng goùc giöõa hai pheá quaûn:
–Nöõ ≤ 600.
–Nam ≤ 700.
• Nhó (T) giaõn lôùn khi goùc naøy ≥ 900.
39 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
 Nhó (T) lôùn seõ ñaåy ÑMC xuoáng leäch qua (T).
 Khi cho beänh nhaân uoáng Baryte ta seõ thaáy
Thöïc quaûn bò ñaåy qua (P).
40 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
41 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
Phim ngöïc nghieâng:

 Nhó (T) to ñaåy PQ
goác (T) ra sau
(Walking man
sign).
 Khi cho beänh nhaân
uoáng Baryte:Thöïc
quaûn bò ñaåy ra sau.
42 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
Cheách tröôùc phaûi: Nhó (T) to ñaåy thöïc quaûn ra sau.
Cheách tröôùc traùi: Nhó (T) to che cöûa soå Pheá-Chuû.
PQ goác (T) bò ñaåy leân, ngang ra traùi.
43 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
SEVERE MITRAL VALVE DISEASE

44 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
WALKING MAN SIGN
45 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
WALKING MAN SIGN
46 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
NHĨ TRÁI TO
47 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Bình thöôøng Thaát (P)

khoâng thaáy ñöôïc treân
phim ngöïc thaúng vì
Thaát (P) chæ hình
thaønh bôø tröôùc cuûa
boùng tim,noù khoâng
hình thaønh bôø beân vaø
bôø sau cuûa boùng tim.
48 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Vaùch töï do cuûa Thaát (P) naèm ngay sau nöûa döôùi
xöông öùc. Khi Thaát (P) giaõn lôùn,noù seõ lôùn ra sau
vaø qua (T),laøm xoay truïc cuûa tim.Treân CT vaø
MRI (axial plane) truïc cuûa tim xoay theo chieàu
kim ñoàng hoà.
49 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
PULMONARY HYPERTENTION
NORMAL HEART AND SECONDARY TRICUSPID
REGURGITATION
50 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Khi tim xoay,Tieåu nhó (T) bò xoay ra sau vaø vaøo

trong,trong khi buoàng toáng thaát (P)(RV outfow
tract) dòch chuyeån qua (T) taïo neân moät phaàn cuûa
bôø tim (T).Luùc naøy bôø (T) cuûa tim baàu,trong khi
Chæ soá T/N ≤ 0,55.
51 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Coù theå phaân bieät vôùi Nhó (T) lôùn nhôø ñaëc ñieåm
khoâng ñaåy PQ goác (T) leân cao treân phim ngöïc
thaúng vaø khoâng ñaåy PQ goác (T) ra sau treân phim
ngöïc nghieâng.
Trung thaát cuõng bò xoayboùng cuûa SVC naèm

chìm vaøo coät soángHeïp trung thaát treân.
52 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Raát khoù chaån ñoaùn phaân bieät giöõa Thaát (P) to vaø
Thaát (T) daøy ñoàng taâm.
Trong moät soá beänh lyù nhö Töù chöùng Fallot: Thaát (P)
lôùn ñaåy Thaát (T) qua beân vaø leân treân cho ra hình
aûnh moûm tim heách leân treân taïo neân hình aûnh chieác
giaøy boát (boot-shaped heart).
53 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Phim nghieâng:Thaát (P) to seõ che laáp khoaûng saùng

sau öùc (bình thöôøng maët tröôùc thaát P chæ aùp saùt vaøo
1/3 döôùi cuûa xöông öùc).
54 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Daáu hieäu phuï:

 Nhó (P) to.
 Voøm hoaønh (P) daâng cao.
 Cung ÑMP coù theå phoàng.
55 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
56 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
Bình thường
57 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
TETRALOGY OF FALLOT
58 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT PHẢI TO
TETRALOGY OF FALLOT WITH RIGHT AORTIC ARCH
59 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT TRÁI TO
Khi daøy Thaát (T) cho hình aûnh gioáng nhö Thaát (P) to.
Khi giaõn (Hôû van 2 laù, Hôû van ÑMC):
 Moûm tim nhö naèm döôùi voøm hoaønh.
 Chæ soá T/N > 0,6.
Phim ngöïc nghieâng hoaëc cheách tröôùc traùi: Che laáp

khoaûng saùng sau tim.
60 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT TRÁI TO
61 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT TRÁI TO
 Daáu hieäu Hoffman-Rigler:
(Chæ ñuùng khi daøy Thaát (T) ñôn thuaàn)
 Ño trò soá A:
 Töø vò trí treân choã giao nhau cuûa
TMCD vaø thaønh sau thaát (T) 2cm ta
keû 1 ñöôøng song song vôùi maët phaúng
cuûa thaân ñoát soáng.
 Khi A >1,8cmThaát (T) to.
 Ño trò soá B:
 Töø vò trí giao nhau cuûa TMCD vaø
thaønh sau thaát (T) ta keû 1 ñöôøng thaúng
xuoáng voøm hoaønh (T).
 Khi B <0,75cmThaát (T) to.
62 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT TRÁI TO
Bình thöôøng d/D ≤ 0,42.
63 LOGO
CÁC BUỒNG TIM
THẤT TRÁI TO
64 LOGO
BỆNH TIM MẮC PHẢI THƯỜNG GẶP
LOGO
65
HEÏP VAN HAI LAÙ (MITRAL STENOSIS)
Beänh thöôøng gaëp ôû Vieät Nam.
50% laø do Thaáp tim (RAA).Nöõ/Nam=8/1.
Caùc nguyeân nhaân khaùc:
 Vieâm noäi taâm maïc nhieãm truøng.
 U nhaày nhó (T).
66 LOGO
X QUANG- HEÏP VAN HAI LAÙ NHEÏ
Bình thöôøng S loã van=4-6cm2.
Heïp nheï khi 2cm2 ≤ S < 4cm2.
 AÙp löïc mao maïch phoåi =10-12mmHg.

Laâm saøng: Rung taâm tröông (+).
67 LOGO
HEÏP VAN HAI LAÙ (MITRAL STENOSIS)
X quang:
 Boùng tim chöa thaáy thay ñoåi gì.
 Phaân boá maïch maùu phoåi cuõng chöa
thaáy thay ñoåi.
Do vaäy,X quang tim-phoåi bình thöôøng khoâng
loaïi tröø ñöôïc Heïp van hai laù.
68 LOGO
XQ HEÏP VAN HAI LAÙ TRUNG BÌNH-NAËNG
Heïp trung bình khi 1cm2 ≤ S < 2cm2.
 AÙp löïc mao maïch phoåi =10-17mmHg.
Heïp naëng khi S loã van < 1cm2.
 AÙp löïc mao maïch phoåi ≥18mmHg.
69 LOGO
XQ HEÏP VAN HAI LAÙ TRUNG BÌNH-NAËNG
Sinh lyù beänh:

 Taéc ngheõn doøng chaûy töø Nhó (T)
xuoáng Thaát (T)Taêng aùp löïc Nhó (T)
Giaõn buoàng Nhó (T)Taêng aùp löïc
TM phoåiTaêng aùp löïc ÑM
phoåiTaêng aùp löïc Thaát (P)Giaõn
buoàng Thaát (P).
70 LOGO
X QUANG
HEÏP VAN HAI LAÙ TRUNG BÌNH-NAËNG
THAY ÑOÅI VEÀ TIM
Giaõn buoàng Nhó (T) khi ñöôøng kính Nhó
(T)>7cm (ño töø bôø döôùi PQ goác (T) ñeán bôø
phaûi Nhó (T)).
Pheá quaûn goác (T) bò ñaåy leân cao.
Coù hình aûnh bôø ñoâi ôû bôø (P) cuûa tim.
71 LOGO
X QUANG
ÑMC xuoáng bò ñaåy qua (T).
Phim thaúng coù uoáng Baryte:Thöïc quaûn coù
theå bò ñaåy leäch,thöôøng laø qua (P),ñoâi khi bò
ñaåy leäch qua (T).
Phim cheách tröôùc (P)(RAO) coù uoáng
Baryte:Thöïc quaûn bò ñaåy ra sau roõ nhaát.
72 LOGO
X QUANG
73 LOGO
X QUANG
74 LOGO
X QUANG
75 LOGO
X QUANG
76 LOGO
X QUANG
77 LOGO
X QUANG
Caøng ngaøy Nhó (T) caøng to ra,nhaát laø khi coù

Rung nhó.Nhó (T)coù theå vöôït ra ngoaøi bôø Nhó
(P).
Cung ÑMP cuõng to ra do taêng aùp trong buoàng

Thaát (P).
78 LOGO
X QUANG
Tieåu nhó (T) giaõn lôùn bieåu hieän baèng cung
thöù 4 beân (T),ngay döôùi cung ÑM phoåi.Ñaây
laø daáu hieäu coù sôùm nhaát cuûa Heïp van 2 laù.
Bôø (T) tim cuõng coù theå bieåu hieän laø moät
ñöôøng thaúng hoaëc loài ra.
79 LOGO
X QUANG
Thaát (T) coù kích thöôùc bình thöôøng,chæ soá
T/N ≤ 0,5.
Veà sau Thaát (P) giaõn Chæ soá T/N taêng.

(Khoù chaån ñoaùn phaân bieät vôùi Daøy thaát (T)
treân hình thaúng,caàn hình nghieâng (T)-Thaát
(P) che laáp khoaûng saùng sau öùc).
80 LOGO
X QUANG
Hình aûnh ít gaëp laø voâi hoùa van hai laù(40%),

voøng van 2 laù(10%) vaø ôû thaønh Nhó (T).
Phim nghieâng (T): Nhó (T) to ñaåy PQ goác (T)

ra sau (Walking man sign).
81 LOGO
X QUANG
82 LOGO
X QUANG
83 LOGO
X QUANG
LOGO
X QUANG
WALKING MAN SIGN
85 LOGO
X QUANG
86 LOGO
X QUANG
87 LOGO
X QUANG
THAY ÑOÅI VEÀ TUAÀN HOAØN PHOÅI
Taêng tuaàn hoaøn phoåi thuï ñoäng (Taêng tuaàn
hoaøn phoåi sau mao maïch):
 Taùi phaân phoái maïch maùu phoåi xuaát
hieän sôùm khi ALTT>12mmHg.
 Xuaát hieän caùc ñöôøng Kerley A,B,C,D
khi ALTT>18mmHg.Thöôøng thaáy nhaát
laø Kerley B.
88 LOGO
89 LOGO
90 LOGO
91 LOGO
92 LOGO
93 LOGO
94 LOGO
95 LOGO
THAY ÑOÅI VEÀ CHUÛ MOÂ PHOÅI-CAÁP TÍNH
96 LOGO
THAY ÑOÅI VEÀ CHUÛ MOÂ PHOÅI-MAÏN TÍNH
97 LOGO
THAY ÑOÅI VEÀ CHUÛ MOÂ PHOÅI-MAÏN TÍNH
KERLEY’S B LINES & HEMOSIDEROSIS

98
IN MITRAL STENOSIS LOGO
HÔÛ VAN HAI LAÙ
(MITRAL REGURGITATION)
Hôû van 2 laù coù theå caáp tính:Ñöùt daây chaèng-
coät cô (sau Nhoài maùu cô tim,Vieâm noäi taâm
maïc nhieãm truøng)Hôû 2 laù nhöng Thaát (T)
chöa kòp giaõn roäng.
Hôû van 2 laù coù theå maïn tính:Sau RAA, hoaëc
do loã van giaõn roäng (Hoäi chöùng Marfan, Beänh
cô tim)…
99 LOGO
X QUANG
HÔÛ VAN HAI LAÙ NHEÏ
Thaát (T) vaø Nhó (T) giaõn lôùn do “overload”.

Nhó (T) coøn buø  X quang tim-phoåi bình
thöôøng.
Do vaäy,cuõng nhö Heïp van 2 laù,X quang tim-
phoåi bình thöôøng khoâng loaïi tröø ñöôïc Hôû van
2 laù.
100 LOGO
X QUANG
HÔÛ VAN HAI LAÙ NAËNG
Nhó (T) maát buø.
Nhó (T) to ra,aùp suaát taêng cao.Neáu so saùnh
vôùi Heïp 2 laù ,thì Nhó (T) to hôn nhieàu,coù khi
vöôït ra ngoaøi bôø cuûa Nhó (P).
Thaát (T) to ra,taïo neân hình aûnh “big heart
disease”.
Treân hình nghieâng hoaëc LAO: Thaát (T) to che
laáp khoaûng saùng sau tim.
101 LOGO
X QUANG
Quai ÑMC nhoû do cung löôïng tim giaûm.

Phình cung ÑMP.
Taùi phaân phoái tuaàn hoaøn phoåi.
Caùc ñöôøng Kerley ít gaëp hôn vaø khoâng roõ
so vôùi Heïp van 2 laù.
102 LOGO
X QUANG
103 LOGO
X QUANG
104 LOGO
X QUANG
105 LOGO
SIEÂU AÂM
HÔÛ VAN HAI LAÙ
106 LOGO
HEÏP VAN ÑOÄNG MAÏCH CHUÛ
Bình thöôøng SAO=2,5-3,5 cm2.

Khi SAO < 0,7cm2Coù trieäu chöùng laâm
saøng.
Sinh lyù beänh:Heïp van ÑMCTaêng gaùnh
Thaát (T)Daøy ñoàng taâm Thaát (T).
Giaõn sau heïp ôû ÑMC leân,thaáy roõ treân phim
LAO.
107 LOGO
Bôø tim beân (T) baàu do daøy ñoàng taâm Thaát

(T),chæ soá T/N # 0,55.
ÑMC leân cong qua (P).
Quai ÑMC khoâng to vì löu löôïng ÑMC giaûm.
Veà sau:
 Moûm tim chuùc xuoáng do giaõn thaát (T).
 Ñoùng voâi ôû van ÑMC (85%-sau RAA).
108 LOGO
Phoái hôïp:Heïp van ÑMC+Heïp van 2 laù.

ÔÛ ngöôøi treû,Heïp van ÑMC baåm sinh= Van 2
maûnh (Bicuspid valve).
Chaån ñoaùn phaân bieät:
 Cao huyeát aùp.
 Xô vöõa ÑMC.
109 LOGO
110 LOGO
X QUANG
LOGO
X QUANG
AORTIC STENOSIS
112
LOGO
COÄNG HÖÔÛNG TÖØ
113 LOGO
X QUANG
HÔÛ VAN ÑOÄNG MAÏCH CHUÛ
Nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát laø sau RAA.

Caùc nguyeân nhaân khaùc bao goàm:Giang
mai,Vieâm noäi taâm maïc nhieãm truøng,Hoäi
chöùng Marfan,Chaán thöông,ÑMC boùc
taùch,Vieâm khôùp daïng thaáp,Thoaùi hoùa sau
gheùp van sinh hoïc.
114 LOGO
X QUANG
Sinh lyù beänh:Maùu phuït ngöôïc vaøo Thaát (T)

trong kyø taâm tröôngGiaõn buoàng thaát
(T).Thaát (T) giaõnGiaõn voøng van 2 laùHôû
van 2 laùGiaõn buoàng Nhó (T).
Moûm tim chuùc xuoáng döôùi vaø ra sau Bôø
(T) tim thoai thoaûi vaø ñænh tim ôû döôùi voøm
hoaønh (T).
Chæ soá T/N > 0,6.
115 LOGO
X QUANG
ÑMP khoâng to,coù khi nhö loõm vaøo.

ÑMC leân thöôøng khoâng giaõn,neáu ÑMC leân
giaõn roõ,phaûi coi chöøng coù keát hôïp vôùi Heïp
van ÑMC.
Quai ÑMC haàu nhö khoâng thay ñoåi.
Chieáu X quang:ÑMC ñaäp maïnh.
116 LOGO
X QUANG
117 LOGO
X QUANG
118 LOGO
X QUANG
119 LOGO
BEÄNH VAN BA LAÙ MAÉC PHAÛI
Töông ñoái gaëp nhieàu hôn beänh van ÑMP

maéc phaûi.
Beänh thöôøng gaëp nhaát sau RAA(Beänh haàu
nhö luoân luoân keát hôïp vôùi beänh lyù van 2 laù
vaø beänh lyù van ÑMC).
Caùc nguyeân nhaân khaùc:Vieâm noäi taâm maïc
nhieãm truøng,Chaán thöông ngöïc,Böôùu
carcinoid…
120 LOGO
X QUANG- BEÄNH VAN BA LAÙ MAÉC PHAÛI
Giaõn buoàng Thaát (P) vaø Nhó (P).
Thöôøng khoâng voâi hoùa van 3 laù.
Giaõn TMC treân,TM azygos.
Daáu hieäu phuï:Gan to,ñoäi voøm hoaønh (P) leân

cao.
Khi Hôû van 3 laù+Heïp van 2 laùDaáu taùi phaân

phoái vaø ñöôøng Kerley gaàn nhö bieán maát.
121 LOGO
122 LOGO
123 LOGO
BỆNH TIM BẨM SINH THƯỜNG GẶP
LOGO
124
NỘI DUNG
1. Tứ chứng Fallot (Tetralogy of Fallot).
2. Hẹp eo động mạch chủ.
3. Còn ống động mạch.
125 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
Bệnh tim BS tím thường gặp nhất ở trẻ em.
Bệnh gồm tứ chứng:
 Hẹp ĐMP.
 Dày thất (P).
 Thông liên thất.
 Đảo ngược quai động mạch chủ (ĐMC cưỡi

ngựa trên vách liên thất).
126 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
Hẹp phễu ĐMPTuần hoàn phổi giảm, lõm cung

thứ 2 bên (T): Dấu hiệu nhát rìu.
25% số bệnh nhân có Quai ĐMC qua (P).
Thất (P) phì đạiMỏm tim hếch lên Boot-

shaped heart.
127 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
128 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
129 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
130 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
131 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
132 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
133 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
134 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
135 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
136 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
137 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
138 LOGO
TỨ CHỨNG FALLOT
139 LOGO
HẸP EO ĐMC
PREDUCTAL TYPE POSTDUCTAL TYPE
140 LOGO
HẸP EO ĐMC
“THREE” SIGN “REVERSE THREE” SIGN

141
LOGO
HẸP EO ĐMC
AORTIC COARCTATION /
“THREE” & “REVERSE THREE” REGURGITANT BICUSPID
SIGNS AORTIC VALVE
142 LOGO
HẸP EO ĐMC
AORTIC COARCTATION WITH THE RIB NOTCHING

143
LOGO
HẸP EO ĐMC
AORTIC COARCTATION
144
LOGO
HẸP EO ĐMC
AORTIC COARCTATION
145 LOGO
HẸP EO ĐMC
-Indentation of the descending

aorta.
-IMA: dilated internal mammary
artery.
AORTIC COARCTATION
146 LOGO
HẸP EO ĐMC
147 LOGO
HẸP EO ĐMC
148
AORTIC COARCTATION WITHOUT THE RIB NOTCHING LOGO
HẸP EO ĐMC
149 LOGO
HẸP EO ĐMC
150 LOGO
HẸP EO ĐMC
151 Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh đại học, Trường đại học Y Dược Huế, 2011. LOGO
CÒN ỐNG ĐỘNG MẠCH
 ĐMC phồng do tim tăng cung lượng.

 Luồng thông T-PTăng tuần hoàn phổi chủ động
Nhĩ (T) và Thất (T) giãn: Bệnh chỉ ảnh hưởng
buồng tim (T).
 Giai đoạn trễHội chứng Eisenmenger với ĐMP giãn
lớn ở trung tâm và co nhỏ ở ngoại biên.
 Calcification ống động mạch là dấu hiệu có giá trị
chẩn đoán nhưng hiếm gặp.
152 LOGO
153 LOGO
154 Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh đại học, Trường đại học Y Dược Huế, 2011. LOGO
PATENT DUCTUS ARTERIOSUS

155
LOGO
156 LOGO
PDA
157
LOGO
KẾT LUẬN
Có nhiều kỹ thuật chẩn đoán bệnh lý tim mạch
Toån thöông thöôøng gaëp van 2 laù, tieáp ñeán laø

van ÑMC. Coù theå chæ heïp ñôn thuaàn/ hôû ñôn
thuaàn, coù theå Heïp-Hôû keát hôïp/ toån thöông
nhieàu van cuøng moät luùc.
158 LOGO
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh đại học, Trường đại học Y
Dược Huế, 2011.
2. Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh sau đại học, Trường đại học Y
Dược Huế, 2014.
3. Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh Trường Đại học Y khoa Hà Nội,
NXB Y học, Hà Nội 2001.
4. Monnier J.P. (1994), Abreges d’lmagerie Medicale, Masson,

Paris. (Đã dịch sang tiếng Việt năm 1998).
159 LOGO
LOGO
160

Chẩn Đoán Hình Ảnh Hệ Tim Mạch: Đại Học Duy Tân Khoa Y

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chẩn Đoán Hình Ảnh Hệ Tim Mạch: Đại Học Duy Tân Khoa Y

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ĐẠI HỌC DUY TÂN

CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

BsCKII. NGÔ HỮU THUẬN

1. Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tim mạch.

- Cắt lớp vi tính (CT Scanner);

- Cộng hưởng từ (MRI);

- Y học hạt nhân (Nuclear medicine).

 Phim ngöïc thaúng chuaån ñeå khaûo saùt

 Theá sau-tröôùc: Tia X

 Khoaûng caùch töø ñaàu

Phim nghieâng (T):

Phim cheách tröôùc (T):

ÑMP(P) deã thaáy coøn ÑMP(T) khoù thaáy hôn vì noù

CHEÁCH TRÖÔÙC PHAÛI CHEÁCH TRÖÔÙC TRAÙI

Tónh maïch chuû treân

Ñoäng maïch chuû

Tieåu nhó traùi

Thaát phaûi Thaát traùi

Ñoäng maïch chuû

Thaát phaûi Thaát traùi

Tónh maïch chuû döôùi

Coät soáng ngöïc

Ñoäng maïch phoåi

Ñoäng maïch chuû

- CÁC BUỒNG TIM

Bình thöôøng chæ soá T/N ≤ 0,5

(0,39-0,55 theo Brauwald,1998).

Ñoái vôùi treû em<5 tuoåi:T/N ≤ 0,6

Neáu phim chuïp theo theá tröôùc-sau (AP view) thì

Phim chuïp trong thì thôû ra Boùng tim beø ngang.

Phim chuïp taïi giöôøng (AP viewTim phoùng ñaïi

Moûm tim coù theå döôùi cô hoaønh trong moät soá

Dò daïng loàng ngöïc (Pectus excavatum) Thay

Cheách tröôùc traùi:Tieåu nhó (P) to phình leân.

Daáu hieäu phuï:

C >5,5cmNhó (P) to.

TMCT giaõn, quai Azygos

 Moät daáu hieäu quan troïng khaùc ñoù laø PQ

Phim ngöïc nghieâng:

Cheách tröôùc phaûi: Nhó (T) to ñaåy thöïc quaûn ra sau.

Cheách tröôùc traùi: Nhó (T) to che cöûa soå Pheá-Chuû.

PQ goác (T) bò ñaåy leân, ngang ra traùi.

SEVERE MITRAL VALVE DISEASE

WALKING MAN SIGN

WALKING MAN SIGN

Bình thöôøng Thaát (P)

Khi tim xoay,Tieåu nhó (T) bò xoay ra sau vaø vaøo

Trung thaát cuõng bò xoayboùng cuûa SVC naèm

Phim nghieâng:Thaát (P) to seõ che laáp khoaûng saùng

Daáu hieäu phuï:

TETRALOGY OF FALLOT WITH RIGHT AORTIC ARCH

Khi giaõn (Hôû van 2 laù, Hôû van ÑMC):

 Moûm tim nhö naèm döôùi voøm hoaønh.

 Chæ soá T/N > 0,6.

Phim ngöïc nghieâng hoaëc cheách tröôùc traùi: Che laáp

Bình thöôøng d/D ≤ 0,42.

Beänh thöôøng gaëp ôû Vieät Nam.

50% laø do Thaáp tim (RAA).Nöõ/Nam=8/1.

Caùc nguyeân nhaân khaùc:

 Vieâm noäi taâm maïc nhieãm truøng.

 U nhaày nhó (T).

Bình thöôøng S loã van=4-6cm2.

Heïp nheï khi 2cm2 ≤ S < 4cm2.