TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KIEÁN TRUÙC TP.

HCM
KHOA KIEÁN TRUÙC
BOÄ MOÂN CÔ SÔÛ KIEÁN TRUÙC

HÖÔÙNG DAÃN LYÙ THUYEÁT VAØ THÖÏC HAØNH CÔ SÔÛ KIEÁN TRUÙC

QUY CAÙCH TRÌNH BAØY

BAÛN VEÕ KYÕ THUAÄT KIEÁN TRUÙC

2010
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KIEÁN TRUÙC TP.HCM
KHOA KIEÁN TRUÙC
BOÄ MOÂN CÔ SÔÛ KIEÁN TRUÙC

HÖÔÙNG DAÃN LYÙ THUYEÁT VAØ THÖÏC HAØNH CÔ SÔÛ KIEÁN TRUÙC

QUY CAÙCH TRÌNH BAØY

BAÛN VEÕ KYÕ THUAÄT KIEÁN TRUÙC
I/ KHAÙI NIEÄM:

Tröôùc khi tieán haønh xaây döïng moät coâng trình, thoâng thöôøng ngöôøi thieát keá phaûi
thieát laäp tröôùc hoà sô baûn veõ thieát keá goïi laø hoà sô thieát keá xaây döïng coâng trình ñeå khi
thi coâng xaây döïng, hình daïng vaø cô caáu coâng trình luùc hoaøn thaønh seõ ñuùng nhö yù ñoà
thieát keá.

Thieát keá xaây döïng coâng trình thöôøng tieán haønh theo 3 böôùc: thieát keá cô sôû1
(tröôùc ñaây coøn goïi laø thieát keá sô phaùc), thieát keá kyõ thuaät2, thieát keá baûn veõ thi coâng3
(ñieàu 54 - chöông IV – Luaät Xaây Döïng).

Yeâu caàu cuûa hoà sô thieát keá kyõ thuaät laø phaûi chính xaùc, coù nhö vaäy môùi giuùp
ngöôøi ñoïc baûn veõ hình dung ñöôïc coâng trình thaät sau naøy. Ngoaøi ra, caùc baûn veõ trong
hoà sô coøn phaûi ñöôïc theå hieän theo moät quy caùch chung nhaèm ñaûm baûo chuyeån taûi ñaày
ñuû nhöõng thoâng tin caàn thieát veà cô caáu cuûa coâng trình. Thoâng thöôøng, hoà sô baûn veõ
thieát keá kyõ thuaät bao goàm : caùc baûn veõ kieán truùc vaø caáu taïo (thöôøng kyù hieäu laø KT ôû
khung teân), caùc baûn veõ keát caáu (KC), caùc baûn veõ ñieän (Ñ) – nöôùc (N),..v..v..

1
Thieát keá cô sôû laø taäp taøi lieäu bao goàm thuyeát minh vaø baûn veõ theå hieän giaûi phaùp thieát keá chuû yeáu baûo ñaûm ñuû
ñieàu kieän laäp toång möùc ñaàu tö vaø laø caên cöù trieån khai caùc böôùc thieát keá tieáp theo ( ñieàu 3 – chöông I – Luaät
XaÂy Döïng ).
2
Baûn veõ thieát keá kyõ thuaät phaûi theå hieän chi tieát veà caùc kích thöôùc, thoâng soá kyõ thuaät chuû yeáu, vaät lieäu chính
ñaûm baûo ñuû ñieàu kieän döï toaùn, toång döï toaùn vaø laäp thieát keá baûn veõ thi coâng coâng trình xaây döïng (ñieàu 13 –
chöông IV – Nghò ñònh CP.209/2004 ngaøy 16/12/2004 veà Quaûn Lí Chaát Löôïng Thieát Keá Xaây Döïng Coâng
Trình).

3
Hoà sô thieát keá baûn veõ thi coâng bao goàm : a) Thuyeát minh phaûi giaûi thích ñaày ñuû caùc noäi dung maø baûn veõ
khoâng theå hieän ñöôïc ñeå ngöôøi tröïc tieáp thi coâng xaây döïng thöïc hieän theo ñuùng thieát keá; b) Baûn veõ phaûi theå hieän
chi tieát taát caû caùc boä phaän cuûa coâng trình, caùc caáu taïo vôùi ñaày ñuû caùc kích thöôùc, vaät lieäu vaø thoâng soá kyõ thuaät
ñeå thi coâng chính xaùc vaø ñuû ñieàu kieän ñeå laäp döï toaùn thi coâng xaây döïng coâng trình; c) Döï toaùn thi coâng xaây
döïng coâng trình ( ñieàu 14 – chöông IV – Nghò ñònh CP.209/2004 ngaøy 16/12/2004 veà Quaûn Lí Chaát Löôïng Thieát
Keá Xaây Döïng Coâng Trình).

1
 Hoà sô baûn veõ thieát keá kyõ thuaät kieán truùc laø taäp hôïp caùc baûn veõ goàm caùc hình
bieåu dieãn hình daïng vaø cô caáu cuûa moät khu vöïc, moät quaàn theå caùc coâng trình hoaëc cuûa
moät coâng trình cuï theå… Noù laø cô sôû ñeå caùc boä moân kyõ thuaät khaùc trieån khai trong giai
ñoaïn thieát keá cuõng nhö thi coâng.
Khi theå hieän baûn veõ thieát keá kieán truùc, ngöôøi ta thöôøng söû duïng phöông phaùp ñoà
hoïa. Trong phaàn trình baøy veà quy caùch cuûa baûn veõ kyõ thuaät kieán truùc, chæ giôùi haïn
trong vieäc duøng ñöôøng neùt mieâu taû (“veõ khoâ”, “veõ neùt”) laø chuû yeáu.

Trong caùc loaïi hình bieåu dieãn cô baûn goàm: hình chieáu vuoâng goùc (2D), hình
chieáu truïc ño (3D) vaø hình chieáu phoáái caûnh (3D) thì hình chieáu vuoâng goùc ñöôïc xem
nhö laø phöông phaùp bieåu dieãn chính trong caùc hoà sô baûn veõ thieát keá kyõ thuaät.

Hình chieáu truïc ño vaø hình chieáu phoái caûnh thöôøng duøng ñeå moâ taû hình daùng
chung hoaêëc moät phaàn, moät boä phaän, moät goùc khoâng gian beân trong hoaëc beân ngoaøi
coâng trình. Caùc loaïi hình chieáu naøy laø hình bieåu dieån noåi (3D), coù tính tröïc quan cao vì
noù theå hieän roõ vaø thaät moät soá boä phaän hoaëc khoâng gian trong coâng trình caàn mieâu taû.

Ngoaøi ra, trong moät soá tröôøng hôïp, ngöôøi ta coøn duøng moâ hình 4 ñeå giuùp ngöôøi
ñoïc hoà sô baûn veõ hình dung roõ hôn yù ñoà kieán truùc töø toång theå ñeán chi tieát khoâng gian
beân trong coâng trình.

II/ QUY CAÙCH TRÌNH BAØY BAÛN VEÕ KYÕ THUAÄT KIEÁN TRUÙC:

Hieän nay, vieäc veõ caùc baûn veõ kyõ thuaät coù theå ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp
veõ tay hoaëc veõ treân maùy. Nhöng duø baûn veõ coù ñöôïc thöïc hieän baèng caùch naøo ñi nöõa thì
quy caùch trình baøy baûn veõ kyõ thuaät kieán truùc vaãn luoân ñöôïc thoáng nhaát veà moät soá noäi
dung vaø hình thöùc seõ trình baøy sau ñaây.

Caùc hình veõ cô baûn cuûa hoà sô thieát keá moät coâng trình kieán truùc thöôøng goàm:

- baûn veõ maët baèng toång theå, maët baèng maùi cuûa coâng trình
- baûn veõ hình chieáu caùc taàng cuûa coâng trình
(thöôøng laø caùc maët baèng, maët ñöùng, maët caét coâng trình…)
- baûn veõ chi tieát caáu taïo caùc boä phaän cuûa coâng trình

4
Moâ hình laø maãu thu nhoû cuûa coâng trình thieát keá ñöôïc thöïc hieän baèng vaät lieäu goã thoâng moûng, giaáy bìa cöùng,
nhöïa, thaïch cao… vv…, coù theå ñöôïc cheá taïo thuû coâng hoaëc maùy töï ñoäng vôùi söï hoå trôï cuûa caùc phaàn meàm chuyeân
nghieäp ñoà hoïa nhö CAD, CAM, vv…
2
 Ngoaøi ra, hoà sô coù theå coøn coù baûn veõ trang trí theå hieän qua caùc phoái caûnh noäi
ngoaïi thaát coâng trình.

Töông öùng vôùi hoà sô baûn veõ kyõ thuaät trong töøng giai ñoaïn thieát keá keå treân (thieát
keá cô sôû – thieát keá kyõ thuaät – thieát keá thi coâng) thöôøøng coù caùc qui ñònh khaùc nhau veà
noäi dung vaø hình thöùc trình baøy.
II.1/ MAËT BAÈNG TOÅNG THEÅ:

Maët baèng toång theå laø baûn veõ hình chieáu baèng cuûa coâng trình treân maûnh ñaát xaây
döïng; tæ leä theå hieän coù theå laø: 1/200, 1/250, 1/400, 1/500, 1/1000 tuyø qui moâ coâng
trình.

Treân maët baèng toång theå caàn theå hieän ñaày ñuû caùc ñöôøng bao thaáy cuûa coâng trình
(thí duï nhö maùi nhaø, seâ noâ, saân thöôïng, noùc caàu thang, maùi haét..v.v..), xaùc ñònh höôùng
ñoä doác maùi; theå hieän roõ ñöôøng ñi, coång, raøo, saân vöôøn, caùc haïng muïc coâng trình phuï
trong khu vöïc ( thí duï nhö: nhaø baûo veä, nhaø xe, traïm ñieän…)…… Ngoaøi ra coøn theå hieän
khaùi quaùt ñaëc ñieåm cuûa bao caûnh töï nhieân, caây xanh, ñòa hình; loái vaøo coâng trình,
höôùng Baéc – Nam ( baét buoäc theå hieän ), hoa gioù 5 , coù theå coù caû boùng ñoå cuûa coâng
trình treân maët baèng nhöng khoâng ñöôïc che laáp phaàn ghi kích thöôùc, ghi chuù (Hình 1)

II.2/ MAËT BAÈNG MAÙI:

Maët baèng maùi laø hình chieáu baèng cuûa toaøn boä phaàn maùi che vaø caùc boä phaän
naèm treân maùi cuûa coâng trình.

Treân baûn veõ maët baèng maùi phaûi chæ roõ ñöôøng phaân thuûy 6, ñoä doác, chaát lieäu maùi
treân caùc maûng dieän tích maùi khaùc nhau ( neáu coù), ghi chuù höôùng thu thoaùt nöôùc, vò trí
loå thu nöôùc..v.v.. Veà qui caùch kích thöôùc, caàn ghi chuù ñaày ñuû kích thöôùc truïc ñònh vò
coâng trình ( truïc tim coät, tim töôøng), kích thöôùc maùi, kích thöôùc phaàn ñua ra khoûi töôøng
ngoaøi nhaø cuûa maùi, moät soá boä phaän coù treân maùi nhö: oáng khoùi, oáng thoâng hôi, cöûa soå
maùi (neáu coù), vì keøo, töôøng ñôõ maùi (theå hieän neùt ñöùt)..v.v..

Tuyø qui moâ coâng trình, maët baèng maùi coù theå ñöôïc veõ ôû moät soá tæ leä khaùc nhau
nhö: 1/50, 1/100, 1/200 (Hình 2)

II.3/ CAÙC MAËT BAÈNG:

5
Hoa gioù laø kyù hieäu theå hieän höôùng thoåi cuûa caùc loaïi gioù coù trong naêm taïi ñòa dieåm khu vöïc xaây döïng coâng
trình.
6
Ñöôøng phaân thuûy laø ñöôøng chia dieän tích maùi ra nhieàu phaàn töông öùng vôùi höôùng thoaùt nöôùc treân maùi.
3
 Trong caùc hình bieåu dieãn cuûa coâng trình, thöôøng maët baèng laø quan troïng nhaát.

Maët baèng laø caùc hình caét baèng cuûa coâng trình. Qui öôùc maët phaúng caét giaû töôûng
thöôøng laáy caùch maët saøn khoaûng 1/3 chieàu cao cuûa taàng hoaëc ôû ñoä cao 1m treân maët
saøn7 (Hình 3a, 3b). Vôùi vò trí naøy, thöôøng maët phaúng caét seõ caét ngang qua caùc loå cöûa
ñi vaø caû cöûa soå (caùc cöûa soå thoâng thöôøng coù beä cöûa cao caùch maët saøn 0,8m). Rieâng
taïi vò trí caùc khu veä sinh, qui öôùc maët phaúng caét ñi ngang qua ñoä cao cöûa soå cuûa khu
naøy (thöôøng cao hôn caùc vò trí cöûa soå bình thöôøng khaùc cuûa coâng trình) ñeå coù theå theå
hieän roõ caùc thieát bò veä sinh vaø caùc loå cöûa soå boá trí trong khu vöïc naøy.

Hình chieáu cuûa maët baèng taàng ñöôïc qui öôùc laø hình chieáu cuûa taát caû caùc boä
phaän thaáy ñöôïc cuûa ngoâi nhaø trong giôùi haïn töø maët phaúng caét cuûa taàng treân xuoáng
maët phaúng caét cuûa taàng döôùi. (Hình 4)

Treân maët baèng, caàn theå hieän ñaày ñuû vaø roõ raøng vò trí, kích thöôùc coät, töôøng
vaùch, cöûa ñi, cöûa soå, hình daïng maët baèng caàu thang (neáu coù), baäc caáp, caùc vaät duïng
coá ñònh (beä beáp, thieát bò veä sinh, tuû töôøng ..v..v..), caùc boä phaän khaùc thaáy ñöôïc cuûa
coâng trình.

Ngoaøi ra, caùc loå troáng treân saøn nhö khoaûng thoâng taàng, caàu thang maùy, hoäp gen
(gaine) kyõ thuaät..v..v.. cuõng caàn theå hieän roõ baèng neùt lieàn maûnh gaïch cheùo vaøo loå
troáng ñoù; coøn caùc loå troáùng treân traàn, gieáng trôøi..v..v.. thì duøng neùt chaám gaïch ngaén ñeå
theå hieän ñöôøng bao khuaát.

Moãi taàng nhaø thöôøng coù moät maët baèng rieâng. Teân goïi maët baèng coù theå ñaët theo
thöù töï taàng (maët baèng taàng 1, taàng 2, taàng 3, ..v..v.. hoaëc maët baèng taàng treät, laàu 1,
laàu 2,..v..v…), coù theå goïi theo ñoä cao maët baèng coâng trình (cao trình). Neáu moät soá maët
baèng coâng trình coù cô caáu gioáng nhau, chæ caàn veõ moät maët baèng chung cho caùc taàng
ñoù vaø goïi laø maët baèng taàng ñieån hình.

Caàn chuù yù qui caùch theå hieän caàu thang trong coâng trình nhö sau:

Caùc maët baèng caàu thang töø taàng baét ñaàu boá trí thang ñeán taàng keát thuùc thang
phaûi theå hieän roõ hình daïng caùc veá thang, caùch thöùc boá trí baäc thang, tay vòn vaø höôùng
ñi leân taàng keá tieáp cuûa caàu thang.

7
Theo TCVN.5671:1992
4
 Taàng baét ñaàu boá trí caàu thang (thöôøng laø taàng treät hoaëc taàng haàm) chæ theå hieän
giôùi haïn töø 6 -7 baäc thang töông öùng vôùi phaàn thaáy ñöôïc cuûa caàu thang sau maët phaúng
caét giaû töôûng. Caùc maët baèng boá trí caàu thang chuyeån tieáp töø taàng naøy leân taàng khaùc
neáu coù caàn theå hieän roõ hình daïng maët baèng caàu thang, trong ñoù chæ roõ höôùng ñi leân
tieáp taàng treân. ÔÛ maët baèng taàng keát thuùc thang, theå hieän hình daïng caàu thang taàng
treân cuøng vaø hình thöùc boá trí tay vòn vaø lan can.

Taát caû caùc baäc thang ñeàu phaûi ñöôïc ñaùnh soá töø döôùi leân treân hoaëc ít nhaát phaûi
ñaùnh soá baäc ñaàu vaø baäc cuoái cuûa moãi veá thang. (Hình 5)

ÑÖÔØNG NEÙT THEÅ HIEÄN VAØ QUI CAÙCH GHI CHUÙ CHUNG CHO CAÙC MAËT BAÈNG
NHÖ SAU: (Hình 6)

 VEÀ ÑÖÔØNG NEÙT:

- ñöôøng bao caùc töôøng, coät, vaùch…… bò maët phaúng caét ñi qua duøng neùt caét
coù ñoä daøy töø 1,5 – 2b (neáu veõ möïc, thöôøng duøng neùt buùt kim soá 0.5 - 0.6 -
0.7 - 0.8 tuøy tæ leä hình chieáu)

- phaàn hình chieáu coøn laïi thaáy ñöôïc cuûa coâng trình sau maët phaúng caét,
caùc con soá kích thöôùc, teân truïc ñònh vò duøng neùt lieàn cô baûn coù ñoä daøy b
(neáu veõ möïc, thöôøng duøng neùt buùt kim soá 0.3, 0.4 tuøy tæ leä hình chieáu).

- moät vaøi boä phaän cuûa coâng trình naèm phía treân vò trí maët phaúng caét giaû töôûng
coù theå ñöôïc theå hieän baèng neùt ñöùt (phaàn bò khuaát) neáu khoâng theå bieåu dieãn ôû
caùc hình veõ maët baèng khaùc. Thí duï: maùng chuïp khoùi treân beä beáp, oâ-vaêng
che naéng cöûa soå cuûa coâng trình chæ coù moät taàng..v..v…

- caùc kyù hieäu vaät lieäu xaây döïng, muõi teân chæ höôùng leân xuoáng cuûa caàu
thang– baäc caáp, kyù hieäu vaät duïng rôøi, ñöôøng doùng, ñöôøng kích thöôùc,
voøng troøn truïc ñònh vò treân hình veõ maët baèng duøng neùt lieàn maûnh coù ñoä
daøy b/3 – b/2 (neáu veõ möïc, thöôøng duøng neùt buùt kim 0.25, 0.2)

- ñöôøng truïc coät- töôøng duøng neùt chaám gaïch coù ñoä daøy neùt laø b/3- b/2
(neáu veõ möïc, thöôøng duøng neùt buùt kim soá 0.25, 0.2)

- moät soá boä phaän khuaát caàn thieát phaûi theå hieän reân hình veõ duøng neùt ñöùt
coù ñoä daøy b/2 (neáu veõ möïc, thöôøng duøng neùt buùt kim soá 0.25, 0.2)

 VEÀ QUI CAÙCH GHI CHUÙ KYÕ THUAÄT TREÂN CAÙC MAËT BAÈNG:
5
 * Cao ñoä cuûa coâng trình treân maët baèng: (Hình 7)

Cao ñoä cuûa coâng trình goïi taét laø cao trình (coøn goïi laø coát coâng trình) laø ñoä cao
cuûa coâng trình so vôùi maët phaúng chuaån – cao ñoä chuaån cuûa coâng trình. Moãi coâng trình
coù moät cao ñoä chuaån 8, coù theå choïn laø maët neàn nhaø treät. Cao ñoä chuaån kyù hieäu laø ±0,
000, ñôn vò laø m (meùt) . Ñoä cao naøo döôùi cao ñoä chuaån mang daáu aâm (thí du:ï maët vóa
heø thaáp hôn neàn nhaø treät 470mm, cao ñoä vóa heø seõ laø 0,470); treân cao ñoä chuaån mang
daáu döông (thí du:ï maët saøn laàu cao hôn maët neàn nhaø taàng treät 3,6m; cao ñoä saøn laàu seõ
laø: +3,600).

Kyù hieäu cao trình treân maët baèng ñöôïc ñaët vaøo ngay phaàn dieän tích maët phaúng
coâng trình coù ñoä cao töông öùng vôùi con soá ghi treân kyù hieäu.

* Truïc ñònh vò: (Hình 8)

Truïc ñònh vò ñöôïc theå hieän treân maët baèng laø ñöôøng thaúng doùng töø caùc truïc
töôøng - coät keùo daøi ra khoûi ñöôøng ghi kích thöôùc ngoaøi cuøng moät khoaûng töø 5mm-
6mm, thöôøng duøng neùt chaám gaïch daøi theå hieän ñöôøng truïc naøy. Truïc ñònh vò ñöôïc boá
trí theo hai phöông: phöông ngang vaø phöông ñöùng.

Teân truïc ñònh vò naèm trong caùc voøng troøn keát thuùc ñöôøng truïc ñònh vò. Caùc voøng
troøn naèm treân cuøng moät phöông phaûi thaúng haøng vaø coù ñöôøng kính töø 8mm-12mm veõ
baèng neùt lieàn maûnh. Beân trong voøng troøn ghi chuù teân goïi truïc ñònh vò: theo phöông
ngang duøng soá goïi teân töø 1,2,3,4, .v..v.. trôû ñi thöù töï töø traùi sang phaûi; phöông ñöùng
goïi teân theo maãu töï A,B,C,D,..v..v... thöù töï töø döôùi leân treân.

Ngoaøi caùc qui caùch ghi chuù chung cho caùc hình veõ maët baèng treân ñaây, caàn chuù
yù ñeán qui caùch rieâng cho caùc maët baèng ñöôïc veõ vôùi caùc tæ leä choïn töông öùng trong
töøng giai ñoaïn thieát keá nhö sau :

8
Ñoä cao goác cuûa coâng trình laø ñöôøng giao nhau giöõa chaân töôøng vaø heø nhaø treân loái vaøo chính cuûa nhaø.
(TCVN.5671:1992 )
6
 TÆ LEÄ 1/100, 1/200, 1/250,
THEÅ HIEÄN 1/400
MAËT BAÈNG (thöôøng duøng trong
giai ñoaïn thieát keá cô
sôû)
- Boá trí choïn loïc caùc vaät
duïng rôøi nhö: baøn gheá,
tuû keä, giöôøng nguû,..v..v…
(theå hieän baèng neùt lieàn
NOÄI DUNG maûnh) phuø hôïp vôùi chöùc
THEÅ HIEÄN naêng phoøng söû duïng
(xem phuï luïc giôùi thieäu
kyù hieäu vaø kích thöôùc
moät soá vaät duïng rôøi);
rieâng caùc kyù hieäu khoâng
theo tieâu chuaån ñöôïc söû
duïng trong baûn veõ thì
phaûi coù baûng chuù thích
kyù hieäu rieâng.
- Theå hieän phaân bieät
caùc khoâng gian phuï trôï
nhö haønh lang, beáp, veä
sinh..v..v..vaø caùc khoâng
gian chính.
Ñoái vôùi caùc maët baèng coù
tæ leä nhoû hôn hay baèng tæ
leä 1/200, qui öôùc neùt caét
töôøng (chieàu daøy töôøng)
7
1/100, 1/50, 1/25
(thöôøng duøng trong
giai ñoaïn thieát keá kyõ thuaät)
- Coù theå khoâng caàn boá trí vaät duïng
rôøi maø yeâu caàu theå hieän vaø ghi chuù
roõ chaát lieäu, vaät lieäu caáu taïo, qui
caùch kyõ thuaät, kích thöôùc,..v..v…
caùc boä phaän nhaø nhö neàn, saøn,
töôøng, caàu thang, beà maët caùc maùi
haét cöûa,..v..v.... Tröôøng hôïp khoâng
theå ghi chuù caùc caáu taïo kyõ thuaät
naøy ngay treân hình veõ maët baèng,
caàn ñaët kyù hieäu rieâng ñeå ghi chuù.
Thí duï: caáu taïo neàn nhaø treät: kyù
hieäu laø N1, saøn laàu: N2, saøn maùi:
N3, saøn veä sinh: N4..v..v.. Caùc caáu
taïo naøy ñöôïc ghi chuù chi tieát beân
caïnh hình veõ maët baèng.
- Ghi chuù teân goïi vaø dieän tích caùc
phoøng chöùc naêng cuûa coâng trình
(ñôn vò ghi laø m2).
Thöôøng caùc phoøng taàng treät daùnh
soá 0, taàng ham soá 00; taàng laàu 1
ñaùnh soá 1, taàng laàu 2 ñaùnh soá
2..v..v.. (Thí duï: 012 laø soá phoøng
thöù 12 ôû taàng treät... (theo TCVN
5671:1992).
- Ghi chuù caùc chæ hieäu teân cöûa ñi,
cöûa soå. Thí duï: cöûa ñi Ñ1,
Ñ2..v..v.., cöûa soå S1, S2,..v..v.. Caùc
ghi chuù naøy ñeàu naèm trong caùc
voøng troøn coù ñöôøng kính 7mm
(voøng troøn duøng neùt lieàn maûnh). Ôû
tæ leä 1/50 trôû leân, chuù yù theå hieän
chi tieát khung bao vaø khung caùnh
 coù theå toâ ñen. cöûa treân hình veõ cöûa (Hình 9, 10).

Ñoái vôùi moät soá coâng trình coù dieän

tích roäng (nhö nhaø coâng nghieäp),
khi duøng tæ leä 1/200, 1/250 ñeå theå
hieän caùc maët baèng thuoäc hoà sô
thieát keá kyõ thuaät phaûi chuù yù ghi
chuù ñaày ñuû theo qui caùch caàn thieát
maø hoà sô giai ñoaïn naøy yeâu caàu.
Ñoái vôùi caùc thaønh phaàn coù caáu taïo
phöùc taïp seõ ñöôïc trích theå hieän vôùi
tæ leä lôùn hôn.

QUI CAÙCH
KÍCH THÖÔÙC: Caùc baûn veõ naøy coù theå - ghi chuù ñaày ñuû caùc kích thöôùc :
Ghi chuù kích coù töø 2 – 3 laèn ghi kích kích thöôùc caùc truïc ñònh vò töôøng-
thöôùc caàn phaûi thöôùc goàm: coät, kích thöôùc toång truïc vaø phuû bì
ñaày ñuû, roõ raøng choaùn choå lôùn nhaát cuûa coâng
nhöng ñaûm baûo
- kích thöôùc caùc truïc trình theo caùc phöông.
hình veõ khoâng
ñònh vò töôøng-coät
bò roái. Muoán
- ghi chuù ñaày ñuû caùc kích thöôùc
- kích thöôùc toång truïc
vaäy, caàn chuù yù
saép xeáp, heä - kích thöôùc phuû bì chi tieát taát caû caùc boä phaän coâng
thoáng caùc choaùn choå cuûa coâng trình nhö: loã cöûa, khoaûng töôøng,
trình caàu thang, baäc caáp, boàn hoa, oâ-
ñöôøng doùng,
vaêng cöûa…v..v..
ñöôøng kích
thöôùc.

II.4/ MAËT ÑÖÙNG, MAËT BEÂN:

Ñaây laø caùc hình chieáu ñöùng, hình chieáu caïnh cuûa coâng trình.

Maët ñöùng, maët beân theå hieän hình daùng coâng trình töø caùc höôùng nhìn khaùc nhau
vôùi caùùc dieän töôøng, maùi (neáu laø maùi doác), caùc boä phaän khaùc cuûa coâng trình nhìn thaáy
treân maët ñöùng, maët beân nhö caùc loå cöûa ñi, cöûa soå ngoaøi nhaø, ban coâng, maùi haét, seâ noâ
thu nöôùc maùi, baäc caáp, boàn hoa..v..v...

8
 Coù theå goïi teân maët ñöùng theo teân truïc ñònh vò, theo höôùng coâng trình, theo teân
truïc ñöôøng..v..v… Thí duï: Maët ñöùng truïc 1-5, maët ñöùng truïc A-H, maët ñöùng höôùng Nam,
maët ñöùng höôùng Ñoâng Nam, maët ñöùng höôùng truïc ñöôøng Leâ Lôïi, maët ñöùng truïc ñöôøng
Nguyeãn Thò Minh Khai..v..v...
Thoâng thöôøng, caùc hình veõ maët ñöùng coâng trình coù ñöôøng neùt chuû yeáu goàm
nhöõng ñöôøng bao thaáy. Vì vaäy, coù theå duøng neùt lieàn cô baûn coù ñoä daøy neùt töø 0.3mm –
0.5mm ñeå theå hieän maët ñöùng tuøy thuoäc vaøo tæ leä hình veõ maët ñöùng (neáu veõ möïc, töông
öùng vôùi neùt buùt kim soá 0.3- 0.4- 0.5).

Ñaëc bieät, rieâng ñoái vôùi caùc hình veõ maët ñöùng, ñeå taêng theâm tính thaåm myõ cho
hình veõ, coù theå thay ñoåi moät caùch tinh teá ñoä daøy neùt cô baûn khi theå hieän moät soá
thaønh phaàn treân maët ñöùng coâng trình. Thí duï: caùc boä phaän cöûa ñi, cöûa soå coù theå söû
duïng neùt lieàn cô baûn coù ñoä daøy laø 0.3mm (töông öùng vôùi neùt buùt kim 0.3) maûnh hôn
moät chuùt so vôùi neùt caùc ñöôøng bao thaáy cuûa coâng trình coù ñoä daøy 0.4mm (duøng neùt
buùt kim 0.4) ( Hình 11).

Ngoaøi ra, treân hình veõ maët ñöùng, ñoâi khi coøn theå hieän ñaëc ñieåm chaát caûm veà
vaät lieäu beà maët caùc boä phaän ngoaøi nhaø. Khi ñoù, moät soá boä phaän nhö: töôøng, maùi, boàn
hoa..v..v.. caàn theå hieän kyù hieäu vaät lieäu xaây döïng ñaëc tröng treân caùc boä phaän naøy baèng
neùt lieàn maûnh coù ñoä daøy töø b/3 - b/2.

Qui caùch trình baøy rieâng cho caùc hình veõ maët ñöùng töông öùng vôùi caùc tæ leä trong
töøng loaïi hoà sô thieát keá cuï theå nhö sau:

9
 TÆ LEÄ 1/100, 1/200, 1/250 1/100, 1/50, 1/25
THEÅ HIEÄN (thöôøng duøng trong (thöôøng duøng trong
MAËT ÑÖÙNG giai ñoaïn thieát keá giai ñoaïn thieát keá kyõ thuaät)
cô sôû)

Theå hieän ñaày ñuû taát - Theå hieän ñaày ñuû taát caû caùc boä
caû caùc boä phaän, chi phaän, chi tieát treân maët ñöùng coâng
tieát treân maët ñöùng trình.
coâng trình.
NOÄI DUNG - Theå hieän ñuùng kyù hieäu caùc chaát lieäu,
THEÅ HIEÄN Caùc cöûa ñi vaø cöûa soå vaät lieäu xaây döïng cuûa caùc boä phaän
chæ caàn theå hieän treân maët ñöùng nhaø (töôøng, maùi, boàn
khung cöûa (xem hình hoa..v..v..) baèng neùt lieàn maûnh (coù theå
veõ 10). chæ theå hieän treân moät phaàn dieän tích
giôùi haïn cuûa hình) vaø ghi chuù kyõ thuaät
roõ raøng.

- Töø tæ leä 1/50, cöûa caàn theå hieän caû

khung bao laãn khung cöûa (xem hình veõ
10).

QUI CAÙCH Coù töø 2 – 3 laèn ghi

KÍCH THÖÔÙC: kích thöôùc: - ghi chuù ñaày ñuû caùc kích thöôùc: kích
- kích thöôùc caùc truïc thöôùc caùc truïc ñònh vò töôøng- coät,
ñònh vò töôøng-coät kích thöôùc toång truïc vaø phuû bì choaùn
- kích thöôùc toång choå lôùn nhaát theo höôùng nhìn maët
truïc ñöùng
- kích thöôùc phuû bì
choaùn choå cuûa coâng - ghi chuù roõ kích thöôùc chi tieát caùc boä
trình phaän nhö: tam caáp, boàn hoa, ban
coâng, chieàu cao cöûa, oâ-vaêng cöûa, seâ
noâ, oáng khoùi, cöûa soå maùi vv..

Trong hoà sô thieát keá cô sôû, chæ caàn hình veõ maët ñöùng theå hieän nhieàu ñaëc tröng
kieán truùc quan troïng nhaát cuûa coâng trình (thöôøng laø maët ñöùng nhìn töø hai höôùng khaùc
nhau).

Chuù yù: Khoâng caàn thieát phaûi veõ boùng, caây caûnh, ñòa hình… treân baûn veõ maët
ñöùng thuoäc hoà sô thieát keá kyõ thuaät kieán truùc. Caùc boä phaän thuoäc coâng trình nhö boàn
10
hoa xaây coá ñònh, saân vöôøn beân trong … coù theå veõ theå hieän moät vaøi yeáu toá gôïi taû tieâu
bieåu nhö caây caûnh, maûng coû, maët nöôùc… nhöng caàn theå hieän choïn loïc phuø hôïp.
II.5/ MAËT CAÉT NGANG - DOÏC:

Maët caét ngang vaø maët caét doïc laø caùc hình caét ñöùng, hình caét caïnh cuûa coâng
trình, goïi chung laø maët caét.

Maët caét theå hieän caáu taïo caùc boä phaän nhaø maø maët phaúng caét ñi qua. Ngoaøi ra,
noù coøn theå hieän khoâng gian beân trong nhaø vaø hình chieáu phaàn coøn laïi sau maët phaúng
caét cuûa nhaø goàm coù: chieàu cao nhaø, chieàu cao caùc taàng, caùc loã cöûa, caùc khoaûng töôøng,
vì keøo, saøn maùi, caàu thang, vò trí vaø hình daùng chi tieát kieán truùc beân trong caùc phoøng
v..v.. Vì vaäy, vò trí maët phaúng caét caàn caét qua nhöõng vò trí ñaëc bieät nhö: caét qua loã cöûa,
caét qua caàu thang..v..v… caét qua caùc phoøng coù keát caáu, caáu taïo ñaùng chuù yù…… nhöng
khoâng ñöôïc ñeå maët phaúng caét ñi doïc qua töôøng, qua taâm coät hay qua khoaûng troáng
giöõa hai nhaùnh thang.

Hoà sô thieát keá kyõ thuaät moät coâng trình coù theå caàn nhieàu maët caét ñeå theå hieän roõ
cô caáu beân trong cuûa ngoâi nhaø.

Treân caùc maët baèng, caàn xaùc ñònh roõ vò trí maët phaúng caét baèng veät caét vaø kyù
hieäu teân goïi töông öùng vôùi vò trí coù caùc maët phaúng caét giaû töôûng ñi qua (Hình 6). Khi
veõ maët caét, phaûi ghi teân maët caét theo kyù hieäu ñaõ xaùc ñònh treân veät caét ôû maët baèng
(Thí duï: maët caét I-I, maët caét A- A..v..v…) .

Ñöôøng neùt treân maët caét ñöôïc qui ñònh nhö ôû maët baèng.

Ngoaøi ra, coøn coù moät soá chuù yù rieâng cho caùc baûn veõ maët caét trong töøng loaïi tæ
leä töông öùng vôùi töøng giai ñoaïn thieát keáå nhö sau:

TÆ LEÄ 1/100, 1/200, 1/250 1/100, 1/50, 1/25

THEÅ HIEÄN (thöôøng duøng trong (thöôøng duøng trong
MAËT CAÉT giai ñoaïn thieát keá cô giai ñoaïn thieát keá kyõ thuaät)
sôû)

Theå hieän ñaày ñuû caùc boä

11
 phaän, chi tieát …. cuûa - theå hieän ñaày ñuû caùc boä
coâng trình bò maët phaúng phaän, chi tieát …. cuûa coâng
caét ñi qua vaø caùc thaønh trình bò maët phaúng caét ñi qua
NOÄI DUNG phaàn coøn laïi sau maët vaø caùc thaønh phaàn coøn laïi sau
THEÅ HIEÄN phaúng caét. maët phaúng caét.

- ghi chuù roõ chaát lieäu caáu taïo

caùc boä phaän nhaø nhö: neàn,
saøn, maùi, caàu thang, baäc
caáp…v..v.. treân hình veõ maët
caét.

- caùc boä phaän nhaø bò caét qua

coù caáu taïo phöùc taïp nhö maùi,
seâ noâ, saøn veä sinh, baäc caáp,
boàn hoa, chi tieát trang trí..v..v..
caàn trích khai trieån vôùi tæ leä lôùn
(1/25, 1/20, 1/10…..) ñeå laøm roõ
theâm.

II.6/ CAÙC CHI TIEÁT CAÁU TAÏO:

Ñaây laø phaàn hình chieáu thöôøng ñöôïc veõ vôùi tæ leä lôùn nhaèm giaûi thích roõ caáu taïo
moät soá boä phaän, chi tieát cuûa coâng trình. Caùc hình veõ naøy coù theå trích töø caùc hình veõ
maët baèng, maët ñöùng, ñaëc bieät laø maët caét cuûa ngoâi nhaø nhöng noäi dung theå hieän chi
tieát vaø roõ raøng hôn (hình 12a).

Ôû tæ leä caøng lôùn , caùc chi tieát caáu taïo cuûa coâng trình caàn ñöôïc theå hieän chính
xaùc vaø ñaày ñuû caùc noäi dung sau :

- theå hieän vaø ghi chuù roõ theo kyù hieäu qui öôùc taát caû vaät lieäu xaây döïng, cacù yeâu
caàu kyõ thuaät cuûa caùc thaønh phaàn caáu taïo neân boä phaän caàn khai trieån

- taát caû caùc kích thöôùc chi tieát, ñoä doác vaø höôùng doác (neáu coù) cuûa caùc thaønh
phaàn ñeå coù theå thi coâng ñöôïc chính xaùc

12
 Hình veõ chi tieát phaûi ñöôïc ñaët teân vaø coù kyù hieäu chæ roõ teân goïi, vò trí cuûa chi tieát
ñoù treân caùc hình chieáu lieân quan nhö maët baèng, maët caét hoaëc maët ñöùng coâng trình.
Quy caùch kyù hieäu cuï theå nhö sau :

 Kyù hieäu chi tieát caàn khai trieån: (Hình 12b)

ÔÛ baûn veõ maët baèng, maët caét hoaëc maët ñöùng coù nhöõng chi tieát caàn
phoùng lôùn, kyù hieäu chi tieát caàn khai trieån ñöôïc ñaùnh daáu baèng voøng troøn
ñöôøng kính töø 10÷15mm veõ baèng neùt cô baûn. Trong nöûa voøng troøn phía
treân, ghi teân goïi chi tieát (Thí duï: 1,2,3..v..v.., L1, L2 , BH. OV..v..v..); trong
nöûa voøng troøn phía döôùi, ghi teân kyù hieäu baûn veõ coù hình veõ khai trieån chi tieát
ñoù (thöôøng laø soá thöù töï baûn veõ).

Neáu chi tieát ñöôïc trieån khai ôû cuøng baûn veõ vôùi maët baèng, maët ñöùng,
maët caét thì ôû phaàn nöûa voøng troøn phía döôùi chæ caàn veõ moät neùt ngaén naèm
ngang ngang coù ñoä daøy töông ñöông baèng neùt caét (2b ).

(Treân hình 12b: ÔÛ kyù hieäu thöù nhaát: teân chi tieát laø C1, kyù hieäu baûn veõ chöùa
hình veõ khai trieån chi tieát naøy coù teân goïi laø Y. Kyù hieäu thöù hai: teân chi tieát laø
C1, hình veõ khai trieån chi tieát naøy veõ ngay treân baûn veõ ñoù – duøng neùt gaïch
ngang ñeå theå hieän).

 Kyù hieäu chi tieát ñöôïc khai trieån: (Hình 12c)

ÔÛ hình veõ khai trieån chi tieát, kyù hieäu teân goïi ñöôïc dieãn taû baèng hai
voøng troøn loàng vaøo nhau. Voøng ngoaøi duøng neùt cô baûn coù ñöôøng kính töø 15-
18mm, voøng trong duøng neùt caét coù ñöôøng kính 12-15mm. Trong nöûa voøng
troøn phía treân, ghi teân goïi chi tieát töông öùng vôùi teân goïi ñaõ kyù hieäu ôû maët
baèng, maët caét, maët ñöùng.

Neáu chi tieát ñöôïc trieån khai khoâng ôû treân cuøng baûn veõ vôùi maët baèng,
maët ñöùng, maët caét chöùa chi tieát ñoù, ôû nöõa voøng troøn phía döôùi caàn ghi kyù
hieäu teân baûn veõ cuûa maët baèng, maët ñöùng, maët caét ñaõ chæ ñònh coù chi tieát caàn
khai trieån.
Neáu ôû cuøng baûn veõ, ôû nöõa voøng troøn phía döôùi ta duøng moät neùt caét
ngaén (2b) naèm ngang.

13
 (Treân hình 12c: Ôû kyù hieäu thöù nhaát: teân chi tieát laø C1, kyù hieäu baûn veõ nguoàn
chöùa chi tieát chæ ñònh ñöôïc khai trieån laø X. Ôû kyù hieäu thöù hai: teân chi tieát laø
C1, hình veõ khai trieån chi tieát naøy ngay treân baûn veõ ñoù).

II.7/ KYÙ HIEÄU VAÄT LIEÄU XAÂY DÖÏNG :

Trong caùc hình veõ kieán truùc, vieäc theå hieän vaät lieäu xaây döïng leân caùc thaønh phaàn
cuûa coâng trình (thöôøng laø ôû caùc tieát dieän bò caét, treân caùc boä phaän maët ñöùng coâng trình
…… cuõng khaù quan troïng. Noù seõ goùp phaàn taêng theâm tính tröïc quan cho ngöôøi ñoïc baûn
veõ.

Ngoaøi vieäc ghi chuù cuï theå chaát lieäu, kích thöôùc, maøu saéc choïn …. thì vaät lieäu xaây döïng
coøn phaûi ñöôïc theå hieän theo moät qui öôùc chung. Vì vaäy, khi theå hieän loaïi vaät lieäu xaây
döïng naøo, caàn tham khaûo kyù hieäu chung veà loaïi vaät lieäu xaây döïng ñoù. (Hình 13)

Neùt theå hieän caùc kyù hieäu vaät lieäu treân caùc hình chieáu thöôøng laø neùt lieàn maûnh.

III/ TRÌNH TÖÏ THIEÁT LAÄP BAÛN VEÕØ:

Rieâng ñoái vôùi caùc baûn veõ tay, vieäc löu yù ñeán trình töï thieát laäp baûn veõ coù yù nghóa
khaù quan troïng ñeán chaát löôïng hoà sô baûn veõ.
III.1/ Boá cuïc:

Boá cuïc baûn veõ laø vieäc toå chöùc saép xeáp caùc hình caàn veõ döïng vaøo baûn veõ. Ñaây laø
böôùc ñaàu tieân tröôùc khi tieán haønh veõ baûn veõ.

Yeâu caàu cuûa boá cuïc laø phaûi ñaûm baûo tính khoa hoïc (theå hieän ôû söï roõ raøng,
maïch laïc) vaø tính thaåm myõ cuûa baûn veõ.

Tuøy thuoäc vaøo loaïi hoà sô thieát keá (thieát keá cô sôû hay thieát keá kyõ thuaät) vaø yeâu
caàu dieãn ñaït maø yù ñoà boá cuïc baûn veõ coù khaùc nhau. ÔÛ ñaây chæ ñeà caäp ñeán vieäc boá cuïc
baûn veõ coù yeâu caàu dieãn giaûi (kieåu boá cuïc chæ caàn saép xeáp caùc hình veõ coù tính lieät keâ
sao cho haøi hoaø, caân ñoái vôùi khoå baûn veõ, khoâng ñoøi hoûi yù ñoà saép xeáp ñaëc bieät), coát
laøm sao cho ngöôøi ñoïc baûn veõ naém ñöôïc coâng trình laø chuû yeáu.

Ñeå coù theå saép xeáp boá cuïc caùc hình veõ toát treân baûn veõ, caàn phaûi hình dung tröôùc
hình daïng- ñoä lôùn cuûa hình, möùc ñoä phöùc taïp veà kích thöôùc vaø ghi chuù xung quanh
hình veõ.

14
 Hoà sô moät coâng trình coù theå coù töø moät ñeán nhieàu baûn veõ coù khoå giaáy thoáng
nhaát theo qui ñònh tuøy hoaøn caûnh cuï theå. Coù moät soá coâng trình maø hoà sô thieát keá cô sôû
coù theå boá trí ñuû treân moät baûn veõ coù khoå giaáy Ao, A1, A2. Tuy nhieân, laïi coù nhöõng hoà
sô maø chæ rieâng giai ñoaïn thieát keá cô sôû phaûi ñeán vaøi baûn veõ. Rieâng caùc hoà sô ôû giai
ñoaïn thieát keá kyõ thuaät thöôøng goàm nhieàu baûn veõ hôïp thaønh.

Caùch boá cuïc caùc hình treân baûn veõ raát phong phuù. Tuy nhieân, neân saép xeáp caùc
hình chieáu cuûa coâng trình sao cho deã lieân heä ñeå ñoïc hieåu baûn veõ deã daøng. Thoâng
thöôøng, maëc duø maët baèng coâng trình raát quan troïng nhöng khi ñoïc baûn veõ, caùc maët
ñöùng vaø phoái caûnh thöôøng gaây söï chuù yù tröôùc tieân treân baûn veõ. Sau ñoù, ngöôøi ta môùi
chuù yù “ñoïc” kyõ maët baèng, maët caét roài ñoái chieáu laïi treân maët ñöùng vaø phoái caûnh. Vì
vaäy, khi boá cuïc caùc hình veõ vaøo baûn veõ, caàn chuù yù vò trí trình baøy caùc maët ñöùng quan
troïng. Neáu chæ caàn bieåu dieãn caùc hình chieáu ngay trong cuøng moät baûn veõ, caùc hình veõ
maët baèng caàn trình baøy sao cho coù theå ñoái chieáu deã daøng vôùi caùc maët ñöùng.

Yeâu caàu quan troïng treân toaøn baûn veõ laø söï saép xeáp caân ñoái caùc hình ñònh veõ
vaøo baûn veõ, khoâng ñeå caùc hình veõ quaù sít vaøo nhau, gaây khoù khaên cho vieäc ñoïc caùc
ghi chuù kích thöôùc hoaëc ngöôïc laïi, caùc hình veõ ñöôïc saép xeáp quaù rôøi raïc.

Ngoaøi ra, cuõng caàn löu yù ñeán kích thöôùc vaø vò trí khung teân theo qui ñònh ñeå boá
trí hôïp lyù caùc hình veõ.

Neáu trong baûn veõ coù caùc baûng bieåu thì neân trình baøy caùc baûng bieåu ôû phía phaûi
cuûa baûn veõ (töùc gaàn khung teân). Teân cuûa baûng bieåu naøo thì ghi ôû phía treân cuûa baûng
bieåu aáy. (theo TCVN. 4455: 1987)

Teân cuûa caùc hình veõ ñöôïc ghi baèng chöõ in, coù tæ leä cuûa hình ñi keøm vaø ñöôïc
trình baøy phía döôùi cuûa hình veõ (theo TCVN. 4455: 1987)

III.2/ Döïng hình baèng chì: (aùp duïng ñoái vôùi caùc baûn veõ tay)

Duø laø baûn veõ möïc hay veõ chì, giai ñoaïn döïng hình laø raát quan troïng. Noù laø cô
sôû ñeå caùc hình veõ ñöôïc veõ döïng chính xaùc vaø ñaày ñuû noäi dung.

Sau khi boá cuïc caùc hình döï ñònh veõ vaøo baûn veõ roài , coù theå döïng hình tröôùc maët
baèng cuûa coâng trình laøm cô sôû thuaän lôïi cho vieäc veõ döïng maët ñöùng, maët caét vaø caùc
hình veõ khaùc.

Thöù töï veõ döïng thöôøng theo trình töï sau:

15
  Veõ maët baèng: (Hình14)

- Döïng caùc ñöôøng truïc töôøng – coät

- Döïng caùc chieàu daøy cuûa töôøng – coät
- Xaùc ñònh caùc loå cöûa
- Döïng neùt thaáy cuûa neàn saøn, caàu thang, haønh lang, heø raõnh
- Veõ chi tieát caùc thieát bò beân trong, beân ngoaøi
- Keû caùc ñöôøng doùng kích thöôùc; caùc kyù hieäu maët caét, cao ñoä, ñoä doác..v..v..
(khoâng caàn ghi phaùc thaûo chì tröôùc con soá kích thöôùc, cao ñoä)

 Veõ maët ñöùng: (Hình 15)

- Döïng caùc truïc töôøng – coät öùng vôùi höôùng nhìn cuûa maët baèng
- Döïng caùc cao ñoä tieâu bieåu: maët ñaát töï nhieân, neàn, saøn, maùi, ban coâng, seâ
nô..v..v…
- Döïng neùt töôøng phuû bì coâng trình, caùc khoaûng töôøng loài thuït treân maët ñöùng,
caùc boä phaän treân maët ñöùng theo phöông ñöùng töông öùng vôùi maët baèng
- Döïng caùc loå cöûa ñi, cöûa soå vaø caùc boä phaän nhö oâ vaêng, beä cöûa
- Veõ döïng caùc boä phaän coøn laïi: baäc caáp, boàn hoa, cöûa soå maùi..v..v...
- Veõ caùc ñöôøng doùng, kích thöôùc, kyù hieäu cao ñoä tieâu bieåu cuûa coâng trình

 Veõ maët caét: (Hình 16)

- Döïng caùc truïc töôøng – coät öùng vôùi höôùng nhìn cuûa maët baèng
- Döïng caùc cao ñoä tieâu bieåu: maët ñaát töï nhieân, neàn, saøn, maùi, ban coâng, seâ
noâ..v..v …
- Laáy chieàu daøy cuûa töôøng, coät, neàn, saøn, maùi..v..v …
- Veõ vò trí caùc loå cöûa
- Veõ caùc keát caáu daàm, keøo..v..v …
- Veõ caàu thang
- Veõ caùc ñöôøng doùng, kích thöôùc, kyù hieäu cao ñoä

III.3/ Toâ ñaäm hình veõ: (aùp duïng ñoái vôùi caùc baûn veõ tay)
Sau khi döïng hình baèng chì xong toaøn boä caùc hình phaûi veõ, kieåm tra taát caû,
ñieàu chænh sao cho caùc hình veõ khôùp nhau. Chæ khi khoâng coøn sai soùt gì thì môùi tieán
haønh veõ chính thöùc (thoâng thöôøng hình veõ ñöôïc toâ ñaäm baèng möïc).

Coù theå baét ñaàu toâ ñaäm baát kyø hình veõ naøo treân baûn veõ cuõng ñöôïc nhöng thöôøng
neân toâ ñaäm caùc hình coù tæ leä nhoû tröôùc. Sau khi toâ ñaäm hoaøn taát hình veõ naøy môùi
chuyeån sang hình veõ khaùc ñeå khoûi sai soùt.

16
 Trong töøng hình veõ, coù theå toâ ñaäm caùc neùt cô baûn tröôùc, roài ñeán neùt caét (ôû maët
baèng, maët caét), sau cuøng laø caùc ñöôøng doùng kích thöôùc, muõi teân chæ ñoä doác..v..v… baèng
neùt lieàn maûnh. Chuù yù neân hoaøn taát xong loaïi neùt naøy môùi chuyeån sang loaïi neùt
khaùc.

Ngoaøi ra, kyõ thuaät söû duïng hoïa cuï luoân laø moät kyõ naêng quan troïng caàn chuù yù
caùc thao taùc ñuùng ñeå coù theå veõ nhanh vaø chính xaùc.

Chuù yù: Khi döïng hình, caùc neùt phaùc thaûo baèng chì ôû choå hình veõ giao nhau
theo phöông ñöùng vaø ngang caàn xaùc ñònh roõ raøng: caùc neùt ngang vaø ñöùng naøy veõ ra
khoûi ñieåm giao nhau moät ñoïan ngaén ñuû ñeå khi toâ ñaäm hình veõ baèng neùt baèng möïc, ta
coù theå deã daøng xaùc ñònh ñieåm giao nhau saéc goïn.

IV/ LÖU YÙ KHI THEÅ HIEÄN BAÛN VEÕ KIEÁN TRUÙC BAÈNG ÑÖÔØNG NEÙT:

Theå hieän baûn veõ kieán truùc baèng ñöôøng neùt ngoaøi yeâu caàu roõ raøng, chính xaùc coøn
coù yeâu caàu baûn veõ phaûi coù söùc truyeàn caûm vaø dieãn ñaït roõ nhaát caùc ñoái töôïng thieát keá;
nghóa laø phaûi saïch, goïn, ñeïp.

Giaù trò ngheä thuaät thaåm myõ cuûa baûn veõ kyõ thuaät kieán truùc phuï thuoäc vaøo boá cuïc
trình baøy caùc hình veõ vaø söï theå hieän cuûa caùc ñöôøng neùt dieãn taû hình veõ.

Ñeå ñaït ñöôïc yeâu caàu naøy caàn chuù yù caùc ñieåm sau:

- Trong cuøng moät hình veõ, caùc neùt coù chöùc naêng nhö nhau phaûi thoáng nhaát
vôùi nhau (ñoä daøy caùc neùt thaáy, caùc neùt caét phaûi ñeàu nhau.v..v..)

- Töông quan veà ñoä daøy giöõa caùc neùt caét, neùt lieàn cô baûn, ñöôøng doùng,
ñöôøng ghi kích thöôùc phaûi roõ raøng (chuù yù caùc qui öôùc veà ñoä daøy cuûa töøng
loaïi neùt)

- Xaùc ñònh ñoä daày cuûa caùc neùt phaûi caên cöù theo tæ leä cuûa hình veõ. Thí duï:
ñoä daày cuûa neùt caét, neùt thaáy cuûa hình veõ tæ leä 1/50 coù theå lôùn hôn ñoä daày
cuûa neùt caét, neùt thaáy cuûa hình tæ leä 1/100.

17
 - Treân caùc hình veõ maët ñöùng coâng trình thöôøng chæ caàn moät loaïi neùt laø neùt
lieàn cô baûn (neùt hieän) ñeå dieãn taû caùc ñöôøng bao thaáy. Rieâng ñoái vôùi baûn
veõ kyõ thuaät kieán truùc, caùc hình veõ maët ñöùng coù theå söû duïng neùt hieän vôùi
ñoä daøy cheânh nhau moät chuùt (coù theå xem nhö duøng neùt cô baûn coù ñoä daøy
b1, b2) ñeå dieãn taû cho caùc thaønh phaàn khaùc nhau: caùc dieän ôû gaàn duøng
neùt daøy (b1) hôn caùc dieän ôû xa (b2); caùc boä phaän lôùn (nhö ñöôøng bao
quanh loå cöûa) coù neùt daøy hôn moät chuùt so vôùi caùc chi tieát nhoû beân trong
(khung chi tieát cöûa). Tuy nhieân, khoâng cho pheùp söï cheânh leäch ñoä daøy
neùt naøy ñi quaù xa daãn ñeán vieäc laøm sai leäch ñi chöùc naêng cuûa loaïi neùt.

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

1/ Veõ kyõ thuaät xaây döïng – Nguyeãn Quang Cöï, Nguyeãn Só Haïnh, Ñoaøn Nhö Kim,
Döông Tieán Thoï – Nhaø xuaát baûn Giaùo Duïc 2003

2/ Cô sôû kieán truùc – Boä moân Cô sôû vaø Lòch söû kieán truùc – Ñaïi hoïc Kieán Truùc Haø
noäi 1984

3/ Caùc tieâu chuaån nhaø nöôùc – Heä thoáng taøi lieäu thieát keá (veà baûn veõ kyõ thuaät)
UBKH vaø KTNN – Haø noäi 1985

4/ Caùc tieâu chuaån nhaø nöôùc veà baûn veõ xaây döïng
(TCVN 2233-77 – TCVN 2241-77 – TCVN. 4455:1987 _ TCVN5671:1992)

18