MPSC: गट-ब/क, AMVI, RFO, MES, तलाठी, पोलीि भिती, TET, TAIT तिेच िवव स्पर्धा पिीक्षा

सह्याद्री इन्न्सट्युट, नावशक
MPSC: गट- ब/क, AMVI, RFO, MES, तलाठी, पोलीि

भिती, TET, TAIT तिेच िवव स्पर्धा पिीक्षा
प्रश्नप्रत्रिका क्रमाांक
202309 2023 Code : Y09
𝑩𝑶𝑶𝑲𝑳𝑬𝑻 𝑵𝑶.
वेळ : 1 (एक) िास MPSC : गट - ब/क संयक्त
ु पूर्व परीक्षा एकूण प्रश्न : 100
Paper No. 09 एकूण गुण : 100
(1) सदर प्रश्नपुस्तिकेि 100 अननवार्य प्रश्न आहे ि. उमेदवाराांनी प्रश्नाांची उत्तरे निनहण्र्ास सुरुवाि करण्र्ापूवी सवय प्रश्न आहे ि ककवा नाहीि र्ाची खात्री
करून घ्र्ावी. िसेच अन्र् काही दोष आढळल्र्ास ही प्रश्नपुस्तिका समवेक्षकाांकडू न िगेच बदिून घ्र्ावी.
(2) आपिा परीक्षा क्रमाांक ह्या चौकोनाि
न नवसरिा बॉिपेनने निहावा.
परीक्षा - क्रंमाक
केंद्राची संकेताक्षरे शेवटचा अंक

(3) वर छापिेिा प्रश्नप्रनत्रका क्रमाांक िुमच्र्ा उत्तरपनत्रकेवर नवनिष्ट जागी उत्तरपनत्रकेवरीि सूचनेप्रमाणे न नवसरिा नमूद करावा.
(4) (अ) र्ा प्रश्नपुस्तिकेिीि प्रत्र्ेक प्रश्नािा 4 पर्ार्ी उत्तरे सुचनविी असून त्र्ाांना 1, 2, 3 आनण 4 असे क्रमाांक नदिेिे आहे ि. त्र्ा चार उत्तराांपैकी सवाि
र्ोग्र् उत्तराचा क्रमाांक उत्तरपनत्रकेवरीि सूचनेप्रमाणे िुमच्र्ा उत्तरपनत्रकेवर नमूद करावा. अिा प्रकारे उत्तरपनत्रकेवर उत्तरक्रमाांक नमूद करिाना िो
सांबांनिि प्रश्नक्रमाांकासमोर छार्ाांनकि करून दियनविा जाईि र्ाची काळजी घ्र्ावी. ह्याकरिता काळ्या शाईचे बॉलपेन वापिावे , पेन्सिल वा शाईनेचे
पेन वापरू नये .
(ब) आयोगाने ज्या विषयासाठी मराठी बरोबर इंग्रजी माध्यम विवित केलेले आिे . त्या विषयाचा प्रत्ये क प्रश्न मराठी बरोबर इंग्रजी भाषेत दे खील
छापण्यात आला आिे . त्यामधील इंग्रजीतील ककिा मराठीतील प्रश्नामध्ये मुद्रणदोषांमळ ु े अन्य कारणांमळ ु े विसंगती वनमाण झाल्याची शं का
आल्यास, उमे दिाराने संबंवधत प्रश्न पयायी भाषेतील प्रश्नाशी ताडू न पिािा.
(क) मराठी व इंग्रजी आकलनावरील प्रश्न अनुक्रमे फक्त मराठी व फक्त इंग्रजी भाषेत असतील.
(5) सवय प्रश्नाांना समान गुण आहे ि. र्ातिव सवय प्रश्नाांची उत्तरे द्यावीि. घाईमुळे चुका होणारा नाहीि र्ाची दक्षिा घेऊनच िक्र् नििक्र्ा वेगाने प्रश्न सोडवावेि.
क्रमाने प्रश्न सोडनवणे श्रेर्तकर आहे . पण एखादा प्रश्न कठीण वाटल्याि त्यावि वेळ न घालरवता पुढील प्रनाकडे वळावे . अिा प्रकारे िेवटच्र्ा
प्रश्नापर्ंि पोहोचल्र्ानांिर वेळ निल्िक रानहल्र्ास कठीण म्हणून वगळिेल्र्ा प्रश्नाांकडे परिणे सोईतकर ठरे ि.
(6) उत्तरपनत्रकेि एकदा नमूद केिेिे उत्तर खोडिा र्ेणार नाही. नूमद केिे िे उत्तर खोडू न नव्र्ाने उत्तर नदल्र्ास िे िपासिे जाणार नाही. एकापेक्षा जाति उत्तरे
नमूद केल्र्ास िे उत्तर चुकीचे िरिे जाईि व त्र्ा चुकीच्र्ा उत्तराचे गुण वजा केिे जािीि.
(7) (अ) प्रस्तुत पिीक्षे च्या उत्तिपरिकाांचे मूल्याांकन किताना उमे दवािाच्या उत्तिपरिकेतील योग्य उत्तिाांनाच गुण रदले जातील. तिेच "उमे दवािाने
वस्तुरनष्ठ बहु पयायी स्वरूपाच्या प्रश्नाांची िवात योग्य उत्तिे च उत्तिपरिकेत नमूद किावीत".
(ब) "Decision Making & Problem Solving" वरीि प्रश्नाांच्र्ा चुकीच्र्ा उत्तराांसाठी गुण वजा केिे जाणार नाहीि. प्रस्तुत प्रश्न वगळून
प्रश्नपरिकेतील उववरित प्रश्नाांकरिता उमे दवािाांनी िोडरवलेल्या प्रत्ये क चुकीच्या उत्तिािाठी एक चतुर्थांश गुण वजा किण्यात ये तील.
ताकीद (नमूना)
ह्या प्रश्नपत्रिकेसाठी आयोगाने त्रवत्रित केलेली वेळ संपेपयंत िी प्रश्नपुस्ततका आयोगाची मालमत्ता असून ती परीक्षाकक्षात उमेदवाराला परीक्षेसाठी वापरण्यास
दे ण्यात येत आिे . िी वेळ संपेपयंत सदर प्रश्नपुस्ततकेची प्रत/प्रती, ककवा सदर प्रश्नपुस्ततकेतील कािी आशय कोणतयािी तवरूपात प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्षपणे
कोणत्यािी व्यक्तीस पुरत्रवणे, तसेच प्रत्रसध्द करणे िा गुन्िा असून अशी कृ ती करणाऱ्या व्यक्तीवर शासनाने जारी केलेल्या "परीक्षांमध्ये िोणाऱ्या गैरप्रकारांना
प्रत्रतबंध करण्याबाबतचा अत्रधत्रनयम - 82" यातील तरतुदीनुसार तसेच प्रचत्रलत कायद्याच्या तरतुदीनुसार कारवाई करण्यात येईल व दोषी व्यक्ती कमाल एक
वषाच्या कारावासाच्या आत्रण/ ककवा रुपये एक िजार रकमेच्या दं डाच्या त्रशक्षेस पाि िोईल. तसेच ह्या प्रश्नपत्रिकेसाठी त्रवत्रित केलेली वेळ संपण्याआधी िी
प्रश्नपुस्ततका अनत्रधकृ तपणे बाळगणे िा सुध्दा गुन्िा असून तसे करणारी व्यक्ती आयोगाच्या कममचारीवृंदापैकी, तसेच परीक्षेच्या पयमवेक्षकीयवृंदापैकी असली तरीिी
अशा व्यक्तीत्रवरुध्द उक्त अत्रधत्रनयमानुसार कारवाई करण्यात येईल व दोषी व्यक्ती त्रशक्षेस पाि िोईल.
पुढील िूचना प्रश्नपुन्स्तकेच्या अांरतम पृष्ठावि पहा.

स्पर्धा परीक्षध मधर्ादर्ान संस्थध सह्यधद्री इन्सिट्युट, नधशर्क
1 'जनस्थान पुरस्कार - 2023' याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.

(अ) 'कवी कुसुमाग्रज प्रतिष्ठान नातिक' याांच्या विीने एक वर्षाआड तिला जाणारा प्रतिष्ठे चा जनस्थान पुरस्कार आहे .
(ब) सन 2023 चा प्रतिष्ठे चा जीवनगौरव पुरस्कार 'कवी तवठ्ठल वाघ' याांना प्राप्ि झाला आहे .
(क) जनस्थान पुरस्काराची सुरूवाि सन 1991 पासून झाली असून सध्या या पुरस्काराचे स्वरूप एक लाख रूपये इिके आहे .
पयायी उत्तरे :
1) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधान (क) योग्य आहे .
Identify the correct statement/s regarding 'Janasthan Award - 2023'.
(a) It is a prestigious Janasthan Award given once in a year on behalf of 'Kavi Kusumagraj Pratishthan
Nashik'.
(b) The prestigious Lifetime Achievement Award of the year 2023 has been received by 'Kavi Vitthal Wagh'.
(c) The Janasthan Award has been started since the year 1991 and currently the award is worth Rs.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (b) are correct. 2) Only statements (b) and (c) are correct.
3) Only statements (a) and (c) are correct. 4) Only statement (c) is correct.
2 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) भारिीय हवाई िलाची 'सुखोई - 30 एमकेई' आतण 'तमराज - 2000' या िोन तवमानाची टक्कर 28 जानेवारी 2023 रोजी लागून मोठी िुघघटना
घडली आहे .
(ब) 'तमराज - 2000' या लढाऊ तवमानाचे 'वैमातनक ववग कांमाडर हनुमांिराव सारथी' हे असून तयाांचा या िुघघटनेि मृतयू झाला आहे .
(क) ही िुघघटना मध्यप्रिे ि राज्यािील मुरैना तजल्ह्याि घडली आहे .
1) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
Consider the following statements and identify the correct statement/s.
(a) A major accident occurred on 28th January 2023 when two aircraft 'Sukhoi - 30 MKE' and 'Miraj - 2000'
of the Indian Air Force collided.
(b) 'Pilot Wing Commander Hanumantrao Sarthi' of 'Miraj-2000' fighter aircraft who died in the accident.
(c) This accident took place in Morena district of Madhya Pradesh state.
Answer Options :
1) All the above statements are correct. 2) Only statements (a) and (b) are correct.
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only statements (a) and (c) are correct.
3 राष्ट्रपती भिनातील 'अमृत उद्यान' या ऐवतहाविक िास्तू बाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) 'अमृि उद्यान' या ऐतिहातसक वास्िूचे पूवीचे नाव 'मुघल गाडघ न्स' असे होिे .
(ब) राष्रपिी भवनािील ईस्ट लॉन, सेंरल लॉन, लॉन गाडघ न आतण सक्युघलर गाडघ न अिी उद्याने श्रीमिी प्रतिभािाई पाटील यानी तवकतसि केली
आहे ि.
1) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे . 2) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे
3) तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे . 4) तवधाने (अ) आतण (ब) अयोग्य आहे .
Identify the correct statement/s regarding the historical structure 'Amrit Udyan' in Rashtrapati Bhavan.
(a) The historical building 'Amrit Udyan' was earlier known as 'Mughal Gardens'.
संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

(b) Gardens like East Lawn, Central Lawn, Lawn Garden and Circular Garden of Rashtrapati Bhavan have
been developed by Mrs. Pratibha Patil.
Answer Options :
1) Only statement (b) is correct. 2) Only statement (a) is correct
3) Statements (a) and (b) are correct. 4) Statements (a) and (b) are incorrect.
4 'ऑस्रेवलयन खुली टे वनि स्पधा - 2023' च्या अांवतम िामन्यात 'एवलना रायबावकनाला' खालीलपै की कोणी पराभुत करून 'पवहल्या एकेरी
ग्रॅडस्ल ॅम' स्पधे त विजय प्राप्त केला आहे ?
1) सबालेन्क 2) सातनया तमझा 3) मातरया िारापोआ 4) सेरेना तवल्ह्यम्स
Who among the following has won the first singles Grand Slam by defeating Elina Rybakina in the final
of the Australian Open 2023?
1) Sabalenka 2) Sania Mirza 3) Maria Sharapova 4) Serena Williams
5 'बी.व्ही.दोशी' याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) 'तब.व्ही. िोिी ' हे प्रतसध्ि वास्िूतविारि असून तयाचे तनधन 24 जानेवारी 2023 रोजी झाले आहे .
(ब) मृतयूसमयी बी.व्ही. िोिी याांचे वय '87 वर्षघ ' इिके होिे .
(क) 'बी.व्ही. िोिी' याांना सन 2018 मध्ये 'तप्रटझकर आर्ककटे क्चर प्राइस' हा पुरस्कार तमळाला होिा.
1) तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि. 2) तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि. 4) तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s about 'BV Doshi'.
(a) 'B.V. Doshi' is a famous architect who passed away on 24th January 2023.
(b) B.V. at the time of death. Doshi's age was 87 years.
(c) 'B.V. Doshi' was awarded the 'Pritzker Architecture Prize' in the year 2018.
Answer Options :
1) Statements (a) and (b) are correct. 2) Statements (b) and (c) are correct.
3) All the above statements are correct. 4) Statements (a) and (c) are correct.
6 िन 2022 िालचा ‘Time Person of the year’ चा बहु मान खालीलपै की कोणाला प्राप्त झाला आहे ?
1) जॉनसन 2) ववस्टन चर्कचल 3) ग्रेटा थुनबगघ 4) वलोतितमर झेलेंस्की
Who among the following has received the award of 'Time Person of the year' for the year 2022?
1) Johnson 2) Winston Churchill 3) Greta Thunberg 4) Volodymyr Zelensky
7 '95 व्या ऑस्कर पुरस्कार बाबत' योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) 'आर आर आर' या तचत्रपटािील ' नाटू नाटू ' या गाण्यास 95 व्या ऑस्कर पुरस्कारामध्ये 'बेस्ट ओतरजनल स्कोअर' या तवभागाि नामाांकन
तमळाले आहे .
(ब) सवोत्तम आांिरराष्रीय तचत्रपट म्हणून 'ऑल क्वाइट ऑन ि वेस्टनघ फ्रांट' या जपानी तचत्रपटाला नामाांकन तमळाले आहे .
(क) 'टार' या तचत्रपटािील अतभने त्री 'ॲना डे अरमास' याांना सवोत्तम अतभनेत्री म्हणून नामाांकन तमळाले आहे .
1) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
3) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s about Oscars'. '95th
(a) The song 'Natu Natu' from the film 'RRRR' has been nominated in the 'Best Original Score' category at
the 95th Academy Awards.
(b) The Japanese film 'All Quiet on the Western Front' has been nominated as the best international film.
(c) 'Tar' actress 'Ana de Armas' has been nominated as the best actress.

Answer Options :
1) Only statements (a) and (b) are correct. 2) Only statement (a) is correct.
(अ) एकाच वेळी एक कोटी '4 जी' आतण '5 जी' मोबाईल सांच हािाळण्यासाठी केंद्र सरकारने नुकिेच 'एअरटे ल' कांपनीला परवानगी तिली आहे .
(ब) स्विे िी िुरसांचार िांत्रज्ञान '4 जी' आतण '5 जी' चे एकतत्रकरण करणाऱ्या िे िापैकी भारि हा सहाव्या क्रमाांकाचा िे ि आहे .
(क) भारिाि सन 2023 मध्ये '4 जी' आतण '5 जी' या एकतत्रि िांत्राज्ञानाद्वारे 'तडतजटल इको-तसस्टम' तनमाण करण्याचा प्रयतन केला जाणार आहे .
1) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (क) तवधान योग्य आहे .
(a) Central government has recently given permission to Airtel company to handle one crore '4G' and '5G'
mobile sets simultaneously.
(b) India is the sixth country to integrate indigenous telecommunication technologies '4G' and '5G'.
(c) India will try to create a 'Digital Eco-system' by the year 2023 through the combined technologies of '4G'
and '5G'.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (c) are correct. 2) Only statements (a) and (b) are correct.
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only statement (c) is correct.
9 'भारताचा मुक्त व्यापार करार - 2023' याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) केंद्रीय वातणज्य मां त्रालयाने सन जानेवारी - 2023 मध्ये ' ऑस्रेतलयन' िे िासोबि मुक्िी व्यापार करार केला आहे .
(ब) या मुक्ि व्यापार करारानुसार भारि ऑस्रेतलयाला वस्त्राप्रावरणे , कापड, रतने आतण आभूर्षणे याांची तनयाि करणार आहे .
(क) सन 2021 - 2022 या वर्षाि भारि आतण ऑस्रेतलयाि 25 अब्ज डॉलसघच्या तद्वपक्षीय व्यापारािील 93 टक्के तहस्सा रातहला आहे .
1) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s regarding 'Free Trade Agreement of India - 2023'.
(a) The Union Ministry of Commerce has signed a Free Trade Agreement with the 'Australian' country in
the year January - 2023.
(b) Under this FTA, India will export textiles, textiles, gems and jewelery to Australia.
(c) In the year 2021-2022, India and Australia accounted for 93 percent of the bilateral trade of $25 billion.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (b) are correct. 2) Only statements (b) and (c) are correct.
3) Only statements (a) and (c) are correct. 4) All the above statements are correct.
10 'महाराष्ट्र राज्य आर्थथक िल्लागार पवरषद' याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) महाराष्र राज्य सरकारने राज्याची अथघ व्यवस्था 1 लाख कोटी डॉलरपयंि तवकतसि करण्यासाठी तडसेंबर 2022 मध्ये 'राज्य आर्कथक
सल्ह्लागार पतरर्षिे 'ची स्थापना केली आहे .
(ब) महारार राज्य आर्कथक सल्ह्लागार पतरर्षिे च्या अध्यक्षपिी 'तवक्रम तलमये' याांची तनयुक्िी करण्याि आली आहे .
(क) महाराष्र राज्य आर्कथक सल्ह्लागार पतरर्षिे मध्ये सांजीव मे हिा, अतमि चांद्रा आतण एस.एन.सुब्रमण्यम याांचा समावेि आहे .

1) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि 2) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
Identify the correct statement/s about 'Maharashtra State Economic Advisory Council'.
(a) The State Government of Maharashtra has set up the 'State Economic Advisory Council' in December
2022 to develop the economy of the state to 1 lakh crore dollars.
(b) 'Vikram Limaye' has been appointed as the Chairman of Maharashtra State Economic Advisory Council.
(c) The Maharashtra State Economic Advisory Council consists of Sanjiv Mehta, Amit Chandra and SN
Subramaniam.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (c) are correct 2) Only statements (b) and (c) are correct.
3) Only statements (a) and (b) are correct. 4) Only statement (a) is correct.
11 'लोकायुक्त विधे यक - 2022' बाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) महाराष्र राज्याचे 'मुख्यमां त्री पि' फक्ि या तवधेयकाच्या िरिुिीनुसार लोकायुक्ि कक्षेि येिे.
(ब) लोक पालच्या धिीवर महाराष्रािही लोकाांयुक्िाांचे अतधकार मजबूि करण्याची मागणी जेष्ठ समाजसेवक 'आण्णा हजारे ' याांनी केली होिी.
(क) लोकायुक्ि सुधारणा कायद्यानुसार मुख्यमां त्र्यावर कारवाई करण्यासाठी तवधानसभे िील 288 सिस्याांपैकी 192 सिस्या हू न अतधक सिस्याांनी
मान्यिा ियवी लागिे .
1) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे .
Identify the correct statement/s regarding 'Lokayukta Bill - 2022'.
(a) The 'post of Chief Minister' of the State of Maharashtra falls within the ambit of the Lokayukta only as
per the provisions of this Bill.
(b) Senior social worker 'Anna Hazare' demanded to strengthen the powers of Lokayuktas in Maharashtra
also on the lines of Lok Pal.
(c) According to the Lokayukta Amendment Act, the approval of more than 192 members out of 288
members of the Legislative Assembly is required to take action against the Chief Minister.
Answer Options :
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only statement (b) is correct.
12 'अग्नी - 5' या क्षे पणास्राबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) तडसेंबर 2022 मध्ये भारिाने 'अग्नी - 5' बॅलेस्स्टक िहा हजार तकलोमीटरचा यिस्वी टप्पा गाठणाऱ्या क्षेपणास्त्राची चाचणी घेिली आहे .
(ब) 'अग्नी - 5' या क्षेपणास्त्राची चाचणी ओतडिाच्या अब्िूल कलाम बेटावर घेण्याि आली आहे .
1) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे . 2) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे .
3) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही योग्य आहे ि. 4) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही अयोग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s about the missile 'Agni-5'.
(a) In December 2022, India test-fired 'Agni-5' ballistic missile which successfully reached the 10,000 km
milestone.
(b) 'Agni-5' missile has been test fired from Odisha's Abdul Kalam Island.
Answer Options :
1) Only statement (a) is correct. 2) Only statement (b) is correct.
3) Both statements (a) and (b) are correct. 4) Both statements (a) and (b) are incorrect.
13 विद्यावपठाच्या कुलपतीपदी 'राज्यापालाऐिजी' वशक्षणतज्ञ वनयुक्त करण्याचा महत्िपूणण वनणणय नुकताच कोणत्या राज्याने घे तला आहे ?
1) िातमळनाडू 2) महाराष्र 3) मध्यप्रिे ि 4) केरळ
Which state has recently taken the important decision of appointing an educationist as the chancellor of
the university 'instead of the governor'?
1) Tamil Nadu 2) Maharashtra 3) Madhya Pradesh 4) Kerala
(अ) समृद्धी महामागाच्या 'नागपूर िे तिडी' या िरम्यानच्या पतहल्ह्या टप्प्याचे उद्घाटन 11 वडसेबर 2022 रोजी पांिप्रधान नरें द्र मोिी याांच्या हस्िे
करण्याि आले आहे .
(ब) समृद्धी महामागाअांिगघि 'नागपूर िे तिडी' हे अांिर 720 तक. मीटरचे आहे .
3) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने अयोग्य आहे ि.
(a) The first phase of Samriddhi Highway between 'Nagpur to Shirdi' has been inaugurated by Prime
Minister Narendra Modi on 11 December 2022.
(b) Distance 'Nagpur to Shirdi' under Samriddhi Highway is 720 km. of meters.
Answer Options :
3) Only statements (a) and (b) are correct. 4) Only statements (a) and (b) are incorrect.
(अ) महाराष्र राज्य बाल हक्क आयोगाच्या अध्यक्षपिी कााँग्रेसच्या मुांबईिील नेतया 'सुिीबेन िहा' याांची तनयुक्िी करण्याि आली.
(ब) सुिीबेन िहा याांनी राज्य मतहला आयोगाचे अध्यक्षपि िे खील भूर्षतवले आहे .
(क) माजी मां त्री आतण भारिाचे माजी अतितरक्ि सॉतलतसटर जनरल ॲड. बी. ए. िे साई याांच्या सुिीबेन िहा या कन्या आहे ि.
(ड) महाराष्र राज्य बाल हक्क आयोगाची स्थापना 2005 मध्ये झाली.
1) फक्ि (अ) आतण (ब) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (अ), (ब), आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
3) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ), (क), (ड) तवधाने योग्य आहे ि.
(a) Congress Mumbai leader 'Sushiben Shah' was appointed as the Chairman of the Maharashtra State Child
Rights Commission.
(b) Sushiben Shah has also held the post of State Commission for Women.
(c) Former Minister and Former Additional Solicitor General of India Adv. B. A. Desai's daughter is
Sushiben Shah.
(d) Maharashtra State Child Rights Commission was established in 2005.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (b) are correct. 2) Only statements (a), (b), and (c) are correct.
3) All the above statements are correct. 4) Only statements (a), (c), (d) are correct.
16 'भारतीय घटना िवमतीचे कामकाज' याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) 9 तडसेंबर 1946 रोजी 'घटना सतमिीने बोलातवलेल्ह्या पतहल्ह्या बैठतकि मुस्लीमलीगने पावठबा तिला होिा.
(ब) 9 तडसेंबर 1946 रोजीच्या 'घटना सतमिीने' बोलातवलेल्ह्या पतहल्ह्या बैठतकचे हां गामी अध्यक्ष वयाने सवाि जेष्ठ असलेले सिस्य 'डॉ. सस्च्चिानांि
तसन्हा हे होिे ही प्रथा 'सोस्व्हएि रतिया' कडू न घेण्याि आली होिी.

(क) 'पांतडि जवाहरलाल नेहरू' याांनी 13 वडसेबर 1946 रोजी माांडलेल्ह्या 'उतिष्टाांच्या ठरावािून' घटनेच्या सांरचनेचे ितवज्ञान व मूलगामी तवचार
व्यक्ि होिाि.
(ड) 'पांडीि जवाहरलाल नेहरू' याांनी माांडलेला उतिष्टाांचा ठराव 26 माचघ 1948 रोजी सांतवधान सभेने एकमिाने सांमि केला होिा.
1) फक्ि (अ), (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (ब), (क) आतण (ड) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (अ) आतण (ड) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (क) तवधान योग्य आहे .
Identify the correct statement/s regarding 'Working of the Constitution Committee of India'.
(a) The first meeting called by the Constitution Committee on 9 December 1946 was supported by the
Muslim League.
(b) The provisional chairman of the first meeting convened by the 'Ghatna Samiti' on 9th December 1946
was the oldest member 'Dr. Satchidananda Sinha was this practice taken from 'Soviet Russia'.
(c) The philosophy and radical views of the structure of the Constitution are expressed in the 'Objectives
Resolution' by 'Pandit Jawaharlal Nehru' on 13 December 1946.
(d) The Udishta Resolution proposed by 'Pandit Jawaharlal Nehru' was unanimously passed by the
Constituent Assembly on 26 March 1948.
Answer Options :
1) Only statements (a), (b) and (c) are correct. 2) Only statements (b), (c) and (d) are correct.
3) Only statements (a) and (d) are correct. 4) Only statement (c) is correct.
(अ) 'धमघ तनरपेक्ष' हा िब्ि भारिीय सांतवधानाच्या सरनाम्याि 44 व्या घटनािुरूस्िीने समातवष्ठ करण्याि आला आहे .
(ब) भारिीय सांतवधानािीन कलम 25 िे 28 धार्कमक स्वािांत्र्याची हमी िे िाि.
(क) 'भारिीय समाजवाि' हा 'माक्सघवाि व गाांधीवाि' याांचा तमलाफ असून गाांधीवािी समाजवािाकडे अतधक झुकलेला आहे .
(ड) सांयुक्ि राष्रसांघाच्या सिस्यतवामुळे भारिाच्या सावघभौमतवावर मयािा येि आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ), (ब) आतण (ड) तवधाने योग्य आहे ि.
(a) The word 'secular' has been included in the title of the Constitution of India by the 44th Amendment.
(b) Articles 25 to 28 of the Constitution of India guarantee freedom of religion.
(c) 'Indian Socialism' is a combination of 'Marxism and Gandhism' and is more inclined towards Gandhian
Socialism.
(d) India's sovereignty is limited by membership of the United Nations.
Answer Options :
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only statements (a), (b) and (d) are correct.
18 खाली भारतीय िांविधानातील मूलभूत हक्क आवण त्या िांबांध िांविधानातील कलमे याांच्या योग्य जोड्या लािा.
मुलभूत हक्क िांविधानातील कलमे .
(अ) साांस्कृतिक व िैक्षातणक हक्क 1) कलम 19 िे 22
(ब) िोर्षणातवरुधी हक्क 2) कलम 29 िे 30
(क) स्वािांत्र्याचा हक्क 3) कलम 14 िे 18
(ड) समिेचा हक्क 4) कलम 23 िे 24
(अ) (ब) (क) (ड)

1) 2 4 1 3
2) 2 1 3 4
3) 3 2 4 1
4) 1 4 3 2
Match the following with the correct pairs of Fundamental Rights in the Indian Constitution and the
respective Articles of the Constitution.
Fundamental Rights Articles in the Constitution.
(a) Cultural and Educational Rights 1) Sections 19 to 22
(b) Right against exploitation 2) Sections 29 to 30
(c) Right to Liberty 3) Sections 14 to 18
(d) Right to equality 4) Sections 23 to 24
Answer Options :
(a) (b) (c) (d)
1) 2 4 1 3
2) 2 1 3 4
3) 3 2 4 1
4) 1 4 3 2
(अ) सन्माननीय राज्यपालाांना तयाांची कायघ करण्याबाबि सल्ह्ला िे ण्यासाठी आतण मिि करण्यासाठी मुख्यमां त्र्याच्या नेिृतवाखाली भारिीय
सांतवधानािील कलम - 163 मां तत्रमां डळ कायघरि असिे .
(ब) सन्माननीय राज्याांचे मुख्यमां त्री भारिीय सांतवधानािील कलम - 169 नुसार राज्य मां त्रीमां डळाने घेिलेले तनणघय आतण कायद्याचे प्रस्िाव
राज्यपालाांना कळतविाि.
(क) भारिीय सांतवधानािील कलम - 166 नुसार राज्य सरकारचा सवघ कारभार वकवा कृिी राज्यपालाांच्या नावाने केला/केल्ह्या जािाि.
1) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि. 2) तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
(a) Article - 163 of the Constitution of India The Cabinet functions under the Chief Minister to advise and
assist the Honorable Governor in the performance of his duties.
(b) Hon'ble Chief Ministers of the States communicate to the Governor the decisions taken by the State
Council of Ministers and the proposals for legislation as per Article - 169 of the Constitution of India.
(c) According to Article - 166 of the Constitution of India all the affairs or acts of the State Government
are/are done in the name of the Governor.
Answer Options :
1) All the above statements are correct. 2) Statements (a) and (c) are correct.
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only statement (a) is correct.
(अ) मुििपुवघ राज्यसरकार कोसळल्ह्यानांिर ही राज्याांच्या 'महातधवक्िा' याांना राजीनामा िे ण्याची आवश्यकिा नाही.
(ब) 'महातधवक्िा' या पिावर काम करण्यासाठी उच्च न्यायालयाि तकमान 10 वर्षघ वतकली सांबांधीि व्यक्िीने केली पातहजे.
(क) उच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायातधि राज्यािील 'महातधवक्िा' याांची तनयुक्िी करिाि.
(ड) 'राज्याचा महातधवक्िा' या पिाची िरिुि भारिीय राज्यघटनेिील कलम - 165 मध्ये केली आहे .
1) फक्ि (ब) आतण (ड) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (अ), (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (ब), (क) आतण (ड) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
(a) The 'Advocate General' of these States need not resign after the premature collapse of the State
Government.
(b) At least 10 years of advocacy in the High Court should be practiced by the person concerned to hold the
post of 'Advocate General'.
(c) The Chief Justice of the High Court appoints the 'Advocate General' of the State.
(d) The term 'Advocate General of the State' is provided for in Article - 165 of the Constitution of India.
Answer Options :
1) Only statements (b) and (d) are correct. 2) Only statements (a), (b) and (c) are correct.
3) Only statements (b), (c) and (d) are correct. 4) Only statements (a) and (c) are correct.
21 '73 व्या घटनादुरूस्ती बाबत' योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) 73 व्या घटनािुरूस्िीने ग्रामसभेचे अतधकार व काये ही राज्य िासन कायद्याद्वारे तनस्श्चि करिे .
(ब) भारिीय राज्यघटनेच्या कलम - 243 (B) नुसार ग्रामीण भागासाठी स्थापना केलेले स्थातनक स्वराज्य सांस्था आहे .
(क) 73 व्या घटना िुरूस्िीने प्रतयेक 3 वर्षानां िर पांचायिीच्या आर्कथक स्स्थिीचे पुनर्कवलोकन करण्यासाठी एक तवत्त आयोग स्थापन करण्याि येिो.
1) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे . 4) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s regarding '73rd Amendment'.
(a) The 73rd Constitutional Amendment defines the powers and functions of the Gram Sabha through the
State Government Act.
(b) A local self-government body established for rural areas under Article - 243 (B) of the Constitution of
India.
(c) The 73rd constitutional amendment established a Finance Commission to review the financial position of
the Panchayat every 3 years.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (c) are correct. 2) Only statements (b) and (c) are correct.
3) Only statement (a) is correct. 4) Only statements (a) and (b) are correct.
22 'ल. ना. बोंवगरिार िवमती' याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) 'ल.ना. बोंतगरवार सतमिीची' स्थापना भारि सरकारने 2 एतप्रल 1970 रोजी केली आहे .
(ब) ल.ना. बोंतगरवार सतमिीि एकूण 11 सिस्य असून 'श्री. व्ही. व्ही. मां डलेकर' हे सतचव होिे.
(क) ल.ना. बोंतगरवार सतमिीने 202 तिफारिी केल्ह्या आहे ि.
(ड) तजल्ह्हा पतरर्षिे मध्ये पिुसांवधघन व िुग्धतवकास ही नवीन फारस ल.ना.बोंतगरवार सतमिीने केली आहे .
पायायी उत्तरे
3) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s regarding 'L. N. Bongirwar Committee'.
(a) 'L.No. The 'Bongirwar Committee' was established by the Government of India on 2nd April 1970.
(b) L.No. There are total 11 members in Bongirwar committee and 'Mr. V. V. Mandlekar' was the secretary.
(c) L.No. Bongirwar Committee has made 202 recommendations.
(d) Animal husbandry and dairy development in Zilla Parishad has been done by New Fars L.N.Bongirwar
Committee.
Alternative answers
(अ) ग्रामपांचायिीच्या प्रतयेक प्रभागािून तनवडावयाच्या सिस्याची सांख्या तकमान 2 िे कमाल 3 इिकी असिे .
(ब) जनिे कडू न थे ट तनवडलेला सरपांच हा ग्रामपांचायिीचा पितसद्ध नसिो.
(क) ज्या गावाची लोकसांख्या 4501 िे 6000 िरम्यान आहे तया गावाि सिस्य सांख्या 15 असिे .
(ड) ग्रामपांचायिीमध्ये कमाल सिस्य सांख्या साि आतण तकमान सिस्य सांख्या सिरा असिे .
1) फक्ि (अ), (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ड) योग्य आहे .
3) फक्ि (ब), (क) आतण (ड) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.
(a) The number of members to be elected from each ward of Gram Panchayat shall be minimum 2 and
maximum 3.
(b) A Sarpanch directly elected by the people is not an ex-officio member of the Gram Panchayat.
(c) A village whose population is between 4501 and 6000 has 15 members.
(d) The Gram Panchayat has a maximum number of members of seven and a minimum number of members
of seventeen.
Answer Options :
1) Only statements (a), (b) and (c) are correct. 2) Only statements (a) and (d) are correct.
24 ग्रामिभेची गणपुती िांख्या वकती आहे ?
1) मििार यािीिील 15% मििार वकवा 100 मििार यापैकी जी सांख्या कमी असे ल िी
2) मििार यािीिील 20% मििार वकवा 200 मििार यापैकी जी सांख्या अतधक असे ल िी
3) मििार यािीिील 10% मििार वकवा 100 मििार
4) मििार यािीिील 10% मििार वकवा 50 मििार
What is the quorum of Gram Sabha?
1) 15% of voters in the electoral roll or 100 voters whichever is less
2) 20% of voters in the electoral roll or 200 voters whichever is more
3) 10% voters or 100 voters in the electoral roll
4) 10% voters or 50 voters in the electoral roll
(अ) पांचायि सतमिीच्या मििार सांघाना "तनवाचक गण" असे म्हणिाि.
(ब) पांचायि सतमिीच्या सिस्याांचा पिावधी पांचायि सतमिीच्या पतहल्ह्या सभेच्या तनयि तिनाांकापासून अडीच वर्षघ असणे .
(क) जुलै 2022 पासून पांचायि सतमिीचा सभापिी हा थे ट जनिेमधून तनवडला जाि आहे .
1) फक्ि (अ), (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि (ब) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि.


(a) Constituencies of a Panchayat Samiti are called "Electorates".
(b) The term of office of the members of the Panchayat Samiti shall be two and a half years from the date of
the first meeting of the Panchayat Samiti.
(c) From July 2022, the Chairman of the Panchayat Samiti is directly elected by the people.
Answer Options :
1) Only statements (a), (b) and (c) are correct. 2) Only statements (b) and (c) are correct.
(अ) कामगार लोकसांख्यापै की सवातधक तहस्सा िेिी आधातरि क्षेत्रावर अवलांबून आहे .
(ब) िरडोई उतपन्नाचे भारिाच्या लोकसां ख्येिील ‘तविरण समान’ आहे .
(क) सन 1991 च्या आर्कथक सुधारणाांचा पतरणाम भारिीय जी. डी. पी. वाढीमध्ये काहीही झालेला तिसून येि नाही.
1) तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि. 2) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
3) तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.
(a) Largest share of working population depends on agriculture based sector.
(b) The per capita income is 'evenly distributed' among the population of India.
(c) Economic reforms of 1991 resulted in Indian G. D. P. Nothing appears to have happened in growth.
Answer Options :
1) Statements (a) and (b) are correct. 2) Only statement (a) is correct.
3) Statements (b) and (c) are correct. 4) Statements (a) and (c) are correct.
(अ) भारिाच्या तनयोजन आयोगाने सन - 2012 झाली सी. रां गराजन याांच्या अध्यक्षिेखाली िज्ज्ञ सतमिीची स्थापना केली असून या सतमिीने आपला
अहवाल केंद्र सरकारकडे सन 2016 साली सािर केला होिा.
(ब) सी. रां गराजन सतमिीने िातरद्रय तनमुघलनािाबाबि कॅलरी हा तनकर्ष तवचाराि घेऊन ग्रामीण भागासाठी 2155 इिके कॅलरी मुल्ह्य तवचाराि घेिले
होिे .
1) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे . 2) फक्ि (ब) तवधान येाग्य आहे .
3) तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि. 4) तवधाने (अ) आतण (ब) अयोग्य आहे ि.
(a) Year - 2012 by Planning Commission of India c. An expert committee was formed under the
chairmanship of Rangarajan and this committee submitted its report to the central government in the year
2016.
(b) C. The Rangarajan Committee had considered the calorie value of 2155 calories for rural areas for
poverty alleviation.
Answer Options :
1) Only statement (a) is correct. 2) Only (b) statement is possible.
3) Statements (a) and (b) are correct. 4) Statements (a) and (b) are incorrect.
(अ) कामाच्या तठकाणी मतहलाांचे लैंतगक िोर्षण कायिा केंद्र िासनाने सन 2013 रोजी पातरि केला असून िासतकय आतण खाजगी कायालयाि
होणाऱ्या लैंतगक छळ यावर प्रतिबांध घालण्याि आले आहे ि.
(ब) केंद्र िासनाच्या लैंतगक िोर्षण कायिा - 2013 नुसार 1 एतप्रल 2015 पासून 24 िास कायास्न्वि असणारी 'मातहला हे ल्ह्पलाईन 195' क्रमाांकाची
सुरू करण्याि आली आहे .
1) तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.
3) तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
(a) The Sexual Harassment of Women at Workplace Act, passed by the Central Government in 2013,
prohibits sexual harassment in government and private offices.
(b) A 24-hour 'Women's Helpline 195' number has been launched from 1st April 2015 as per Central
Government's Sexual Exploitation Act - 2013.
Answer Options :
1) Statements (b) and (c) are correct. 2) Statements (a) and (b) are correct.
3) Statements (a) and (c) are correct. 4) Only statement (a) is correct.
29 ‘एडिडण बरवबयर’ याांनी शाश्ित विकािाचे कोणते पै ल ू िाांवगतले आहे त ?
(अ) सामातजक (ब) िैक्षतणक (क) आर्कथक
(ड) कृर्षी आतण सांलग्न क्षेत्र (इ) पयावरण (ई) बाांधकाम तवभाग
1) तवधाने (अ) आतण (क) हे पैलू साांतगिले आहे ि. 2) तवधाने (क), (ड) आतण (ई) हे पैलू साांतगिले आहे ि.
3) तवधाने (अ), (क) आतण (इ) हे पैलू साांतगिले आहे ि. 4) तवधाने (अ), (ड) आतण (ई) योग्य आहे ि.
What aspects of sustainable development have been mentioned by 'Edward Berbier'?
(a) Social (b) Educational (c) Economic
(d) Agriculture and Allied Sectors (e) Environment (f) Construction Department
Answer Options :
1) Statements (a) and (c) state these aspects. 2) Statements (c), (d) and (f) state the aspects.
3) Statements (a), (c) and (e) state these aspects. 4) Statements (a), (d) and (f) are correct.
(अ) केंद्र सरकारने पायाभूि सुतवधावर लक्ष केंतद्रि करून ‘भाांडवली खचघ ’ सन 2021 मध्ये 13.5 इिका वाढवला होिा.
(ब) केंद्र सरकारचे कजघ 2019 - 2020 मधील सकल राष्रीय उतपािनाच्या 49.1 टक्यावरून 2020 - 2021 मध्ये सकल राष्रीय उतपािनाच्या 59.3
टक्यावर पोहचले आहे .
1) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही योग्य आहे . 2) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही अयोग्य आहे ि.
3) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे . 4) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
(a) Central Government has increased 'Capital Expenditure' to 13.5% in 2021 with focus on infrastructure.
(b) Central government debt has increased from 49.1 per cent of GDP in 2019-2020 to 59.3 per cent of GDP
in 2020-21.
Answer Options :
3) Only statement (b) is correct. 4) Only statement (a) is correct.

31 महाराष्ट्र राज्याांच्या िन – 2022 – 2023 च्या अथण िांकल्पातील पां चिुरी कायण क्रमात खालीलपै की कोणाला स्थान नाही ?
(अ) कृर्षी - आतण सांलग्न क्षेत्र (ब) सावघजतनक आरोग्य (क) मनुष्यबळ तवकास (ड) आतिवासी तवकास
(इ) िळणवळण (ई) उद्योग (उ) ग्रामीण आतण िहरी तवकास (ऊ) िाश्वि तवकासाची सांरचना
1) फक्ि (अ), (ब) आतण (क) याांचा पांचसुत्री कायघक्रमाि समावेि नाही.
2) फक्ि (ब), (क) आतण (ड) याांचा पांचसुत्री कायघक्रमाि समावेि नाही.
3) फक्ि (इ), (ई) आतण (ऊ) याांचा पांचसुत्री कायघक्रमाि समावेि नाही.
4) फक्ि (ड), (उ) आतण (ऊ) याांचा पांचसुत्री कायघक्रमाि समावेि नाही.
Who among the following does not have a place in the Panchasutri Program of the Maharashtra State
Budget for the year – 2022 – 2023?
(a) Agriculture - and allied sectors (b) Public health (c) Manpower development
(d) Tribal development (e) Communication (f) I ndustry
(g) Rural and Urban Development (h) Framework for Sustainable Development
Answer Options :
1) Only (a), (b) and (c) are not included in Panchasutri programme.
2) Only (b), (c) and (d) are not included in Panchasutri programme.
3) Only (e), (f) and (h) are not included in the Panchasutri programme.
4) Only (d), (e) and (f) are not included in Panchasutri programme.
(अ) िे िाच्या भौगोतलक सीमामध्ये एका वर्षाि तनमाण झालेल्ह्या सवघ वस्िू व सेवाांच्या घटक वकमिीला मोजलेली वकमि म्हणजे घटक वकमिीिील
असणारा स्थूल िे िाांिगघि उतपाि होय.
(ब) घटक वकमिीला असणाऱ्या स्थूल राष्रीय उतपािमध्ये िासनाचे अप्रतयक्ष कर सातिष्ठ केल्ह्यास व िासनाचे अनुिान वजा केल्ह्यास येणारी रक्कम
म्हणजे बाजार वकमिीला मोजलेला स्थूल िे िाांिगघ ि उतपाि होय.
1) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही अयोग्य आहे ि. 2) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे .
3) तफक्ि (अ) तवधान योग्य आहे . 4) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही योग्य आहे ि.
(a) Gross domestic product at factor cost is the value of all goods and services produced within the
geographical boundaries of a country in a year.
(b) Gross domestic product measured at market price is the gross domestic product measured at market price
after subtracting the indirect taxes of the government from the gross national product at factor prices.
Answer Options :
1) Both statements (a) and (b) are incorrect. 2) Only statement (b) is correct.
3) Statement (a) is correct. 4) Both statements (a) and (b) are correct.
33 शाश्ित विकािाची ध्ये ये (SDG) 2030 पयं त िाध्य करायची आहे त. यात कोणत्या शाश्ित विकाि ध्ये याचा िमािेश नाही ?
(अ) गतरबीचे तनमूघलन करणे (ब) अन्न सुरक्षा आतण सुधातरि पोर्षण आहार उपलब्ध करून िे णे.
(क) बालमािा मृतयू िर कमी करणे . (ड) वलगभावातधष्ठीि समानिा आणणे .
(इ) पायाभूि सोयीसुतवधा तनमाण करणे. (ई) िुन्य िे सहा वयोगटािील बालकाांना सक्षम करणे .
1) फक्ि (अ), (ब) आतण (क) याचा समावेि नाही 2) फक्ि (क), (ड) आतण (इ) याचा समावेि नाही
3) फक्ि (ड), (इ) आतण (ई) याचा समावेि नाही 4) फक्ि (क) आतण (ई) याचा समावेि नाही.

The Sustainable Development Goals (SDG) are to be achieved by 2030. Which sustainable development
goal is not included in this?
(a) Eradicating poverty (b) Providing food security and improved nutrition.
(c) Reduction of infant mortality rate. (d) Bringing gender equality.
(e) Creation of infrastructure facilities. (e) Empowering children between the ages of zero and six.
Answer Options :
1) Excluding (a), (b) and (c) only 2) Excluding (c), (d) and (e) only
3) Only excludes (d), (e) and (e) 4) Only excludes (c) and (e).
34 ‘आर्थथक िषण आवण राजकोषीय तुट’ याांचा योग्य जोड्या लािा.
आर्थथक िषण राजकोषीय िुट
(अ) 2017 - 2018 1) 3.5
(ब) 2018 - 2019 2) 3.4
(क) 2019 - 2020 3) 4.6
(ड) 2020 - 2021 4) 9.2
(इ) 2021 - 2022 5) 6.7
(अ) (ब) (क) (ड) (इ)
1) 5 1 2 4 3
2) 1 2 3 4 5
3) 3 5 1 4 3
4) 4 5 1 3 4
Match the correct pairs of 'Fiscal Year and Fiscal Deficit'.
Financial year Fiscal relief
(a) 2017 - 2018 1) 3.5
(b) 2018 - 2019 2) 3.4
(c) 2019 - 2020 3) 4.6
(d) 2020 - 2021 4) 9.2
(e) 2021 - 2022 5) 6.7
Answer Options :
(a) (b) (c) (d) (e)
1) 5 1 2 4 3
2) 1 2 3 4 5
3) 3 5 1 4 3
4) 4 5 1 3 4
35 चलनिाढी िांदभात ‘अथण तज्ञ आवण त्याांची मते ’ याांच्या योग्य जोड्या लािा.
अथण तज्ञ मते
(अ) कॉउथर 1) अतधक झाले ला पैसा कमी वस्िूांचा पाठलाग करिो.
(ब) प्रा. तपगू 2) पैिाचे मूल्ह्य घटिे आतण वकमि पािळीि वाढ होिे .
(क) कोलबनघ 3) पैिािील उतपन्न हे उतपन्न वाढीच्या प्रतक्रयेपेक्षा अतधक वेगाने वाढिे .
(ड) ॲकले 4) सरासरी वकमि पािळीि सिि होणारी वाढ

(अ) (ब) (क) (ड)

1) 1 2 3 4
2) 4 2 1 3
3) 2 3 1 4
4) 4 3 2 1
Match the correct pairs of 'Economists and their opinions' with reference to Inflation.
Economist According to
(a) Couther 1) More money chases fewer goods.
(B) Prof. Pigu 2) The value of money falls and the price level rises.
(c) Colburn 3) Money income grows faster than the process of income growth.
(d) Ackley 4) Continuous increase in average price level
Answer Options :
(a) (b) (c) (d)
1) 1 2 3 4
2) 4 2 1 3
3) 2 3 1 4
4) 4 3 2 1
(अ) सरकारच्या करे त्तर महसुलीमध्ये सावघजतनक कजघ हा एक महतवाचा स्त्रोि आहे .
(ब) सरकारी कजाचे तवभाजन सावघजतनक खचघ आतण इिर िे णी याांचा समावेि होिो.
(क) सावघजतनक कजामध्ये अांिगघि कजघ आतण बाय कजघ याांचा समावेि असिो.
1) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि 4) फक्ि तवधान (ब) योग्य आहे .
(a) Public debt is an important source of non-tax revenue of the government.
(b) Breakdown of government debt into public expenditure and other liabilities.
(c) Public debt includes internal debt and external debt.
Answer Options :
1) All the above statements are correct. 2) Only statements (a) and (b) are correct.
3) Only statements (a) and (c) are correct 4) Only statement (b) is correct.
(अ) िुसऱ्या पांचवार्कर्षक योजनेच्या काळाि फ्रान्सच्या मििीने ‘तभलाई लोह पोलाि’ प्रकल्ह्प तबहार या राज्याि हा प्रकल्ह्प सुरू करण्याि आला होिा.
(ब) िुसऱ्या पांचवार्कर्षक योजनेचे प्रतिमान पी.सी. महालनोबीस आधारावर आधातरि होिे .
(a) During the Second Five Year Plan, 'Bhilai Loh Polad' project was started in the state of Bihar with the
help of France.
(b) Paradigm of Second Five Year Plan P.C. Mahalanobis was based on

Answer Options :
(अ) पिपैसा कमी करण्यासाठी तरझव्हघ बाँक 'SLR' वाढतविे .
(ब) पितवस्िार करण्यासाठी तरसव्हघ बाँक िर कमी करिे .
1) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे . 2) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे
3) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही अयोग्य आहे ि. 4) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही योग्य आहे ि.
(a) Reserve Bank increases 'SLR' to reduce credit.
(b) Reserve Bank lowers rates to expand credit.
Answer Options :
1) Only statement (a) is correct. 2) Only statement (b) is correct
3) Both statements (a) and (b) are incorrect. 4) Both statements (a) and (b) are correct.
39 महाराष्ट्र राज्याच्या जनगणनेनि
ु ार ललग गुणोत्तराच्या योग्य जोड्या लािा.
जनगणना िषण ललग गुणोत्तर
(अ) 1981 (1) 943
(ब) 1991 (2) 933
(क) 2001 (3) 927
(ड) 2011 (4) 934
(अ) (ब) (क) (ड)
1) 2 4 1 2
2) 3 2 1 4
3) 1 3 2 4
4) 4 3 2 1
Match the correct pairs of sex ratio according to Maharashtra state census.
Census year Sex ratio
(a) 1981 (1) 943
(b) 1991 (2) 933
(c) 2001 (3) 927
(d) 2011 (4) 934
Answer Options :
(a) (b) (c) (d)
1) 2 4 1 2
2) 3 2 1 4
3) 1 3 2 4
4) 4 3 2 1

40 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य विधाने / ने ओळखा.

(अ) महाराष्रािील सवाि मोठे 'टपाल केंद्र' मुांबई येथे आहे .
(ब) भारिाि सवाि प्रथम ‘तफरिी टपाल सेवा’ गोवा या राज्याि सुरू करण्याि आले होिे .
(क) महाराष्र राज्याि टपाल सेवा माफघि पासपोटघ , आयकर, म्युच्युअल फांड व्यवहार आतण आयुर्कवमा या सेवा सध्या पुरतवल्ह्या जाि आहे ि.
1) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) योग्य आहे .
(a) Mumbai is the largest 'Postal Centre' in Maharashtra.
(b) The first 'Route Postal Service' in India was started in the state of Goa.
(c) Passport, Income Tax, Mutual Fund Transactions and Life Insurance services are currently being
provided through postal services in the State of Maharashtra.
Answer Options :
3) Only statements (a) and (b) are correct. 4) Only (a) is correct.
41 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य विधाने/ने ओळखा.
(अ) सन 1893 साली हनुमांिराव कुलकणी याांनी पुणे येथे ‘तिवाजी क्लब’ या क्राांतिकारी चळवळीची स्थापना केली होिी.
(ब) िामोिर चाफेकर याांनी ‘नातिक रोड’ येथे ‘चाफेकर क्लब’ या क्राांतिकारी सांस्थे ची स्थापना केली होिी.
(क) ‘चाफेकर क्लब’ या क्राांतिकारी सांस्थे चे सभासि 'महािे व तवनायक रानडे ' आतण 'खांडेराव साठे ' हे होिे .
(ड) ‘मुक्िेश्वर िलाची’ स्थापना 1922 - 23 साली पाचलेगावकर महाराजाांनी केली होिी.
1) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (क) आतण (ड) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (ब) आतण (ड) योग्य आहे ि.
(a) In the year 1893 Hanumantrao Kulkarni founded the revolutionary movement 'Shivaji Club' in Pune.
(b) Damodar Chafekar founded a revolutionary organization called 'Chafekar Club' at 'Nashik Road'.
(c) 'Mahadev Vinayak Ranade' and 'Khanderao Sathe' were members of the revolutionary organization
'Chafekar Club'.
(d) 'Mukteshwar Dal' was founded by Pachlegaonkar Maharaj in 1922-23.
Answer Options :
1) Only statements (a), (b) and (c) are correct. 2) Only statements (b) and (c) are correct.
3) Only statements (c) and (d) are correct. 4) Only statements (b) and (d) are correct.
(अ) सन 1825 साली तभल्ह्लाांनी इांग्रजाांतवरुद्ध जो उठाव केला होिा, तयामध्ये 'सेवाराम सोनार' याांनी सािारा राज्याच्या नावाची बनावट पत्रे ियार केली
व िी राज्याांच्या आिे िानुसार 'बागलाण' िालुक्यािील तभल्ह्लाांना वाटली होिी.
(ब) 'तत्रबांकजी डें गळे ' हे तभल्ह्ल जािीि जन्मले असून तयाांनी तभल्ह्लाांना इांग्रजातवरुध्ि तचथावले होिे.
(क) ‘गोिाजी डें गळे आतण 'मतहर्षा डें गळे ' याांच्या नेिृतवाि काढलेल्ह्या तभल्ह्लाांचा उठाव 'कॅप्टन तब्रग्ज' याांनी मोडू न काढला होिा.
(ड) सािमाळ्याचे ‘तभल्ह्ल नाईक’ याांनी तभल्ह्लाांचे नेिृतव केल्ह्यामुळे इांग्रजाांनी तयाांना 1899 साली पकडू न फासावर चढतवले होिे .
1) फक्ि तवधाने (अ), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (ब), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.


(a) In the year 1825 when the Bhils revolted against the British, 'Sevaram Sonar' created forged letters in the
name of Satara state and distributed them to the Bhils of 'Baglan' taluka as per the orders of the states.
(b) 'Tribankji Dengle' was born in the Bhil caste and he provoked the Bhils against the British.
(c) The uprising of the Bhills led by 'Godaji Dengle' and 'Mahisha Dengle' was crushed by 'Captain Briggs'.
(d) 'Bhill Naik' of Satmala was caught and hanged by the British in 1899 as he led the Bhills.
Answer Options :
1) Only statements (a), (c) and (d) are correct. 2) Only statements (a), (b) and (c) are correct.
(अ) ‘ि बॉम्बे असोतसएिन’ या सांघटनेने भारिीय लोकाांना कायिे मांडळाि प्रतितनतधतव तमळावे यासाठी सिि प्रयतन केले होिे .
(ब) ‘ि बॉम्बे असोतसएिन’ या सांस्थे चे सतचव म्हणून ‘डॉ. भाऊ िाजी लाड’ याांच्या नेिृतवाखाली व्यावसातयकाांनी तब्रतटि सांसिे कडे अजघ करून
भारिािील सरकारचा तनर्षेध केला होिा.
(क) भारिीय लोकाांना सनिी मुलकी सेवेि प्रवेि िे ण्याि यावा यासाठी ‘ि बॉम्बे असोतिएिने' तब्रतटि सरकारकडे अजघ केले होिे .
(ड) पूना सावघजतनक सभा ही ‘मुांबई प्राांिाि’ जहालवािी आतण आक्रमण चळवळ करणारी पतहली सांघटना असून या सांघटनेला 'तिवराम साठे ' आतण
'सीिाराम तचपळू णकर' याांनी तवरोध केला होिा.
1) फक्ि तवधाने (ब), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि.
(a) The organization 'The Bombay Association' made constant efforts to get representation of the Indian
people in the legislature.
(b) As Secretary of the organization 'The Bombay Association' Dr. Businessmen under the leadership of
Bhau Daji Lad protested against the government of India by petitioning the British Parliament.
(c) 'The Bombay Association' applied to the British Government for the admission of Indians into the Civil
Service.
(d) Poona Public Assembly was the first organization to carry out Jahalist and Aggression movement in
'Mumbai Province' which was opposed by 'Shivaram Sathe' and 'Sitaram Chiplunkar'.
Answer Options :
1) Only statements (b), (c) and (d) are correct. 2) Only statements (a), (b) and (c) are correct.
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) All the above statements are correct.
(अ) सन 1885 िे सन 1905 या काळाि राष्रीय कााँग्रेसची सुत्रे उिारमिवािी नेतयाांच्या हािी होिी.
(ब) सन 1885 िे सन 1905 या काळाि िािाभाई नौरोजी, न्या. महािे व गोववि रानडे याांनी तब्रतटि सरकारिी एकतनष्ठ राहण्यावरच अतधक भर तिला
होिा.
(क) सन 1885 िे सन 1905 या काळाि उिारमिवािी नेतयाांनी भारिीय लोकाांना राजतकय अतधकारबाबि जागृि केले होिे.
(ड) ‘सर. ए. ओ. युम’ याांनी भारिीय राष्रीय कााँग्रेसच्या व्यासपीठावरून भारिीय लोकाांच्या अन्यास व अतयाचाराला वाचा फोडण्यास तवरोध
ििघतवला होिा.
1) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (ब), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ), आतण (क) योग्य आहे ि. 4) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि.


(a) From 1885 to 1905, the National Congress was in the hands of liberal leaders.
(b) Dadabhai Naoroji, Ny., from 1885 to 1905. Mahadev Gobind Ranade emphasized on staying loyal to the
British government.
(c) Between 1885 and 1905, liberal leaders awakened the Indian people to political rights.
(d) 'Sir. A. O. Hume, from the platform of the Indian National Congress, protested against the oppression
and oppression of the Indian people.
Answer Options :
3) Only statements (a), and (c) are correct. 4) All the above statements are correct.
(अ) 27 माचघ 1899 रोजी स्व्हक्टोतरया राणीच्या राज्यारोहण्याच्या हीरक महोतसवाच्या कायघक्रमािून परि तनघालेल्ह्या चाल्ह्सघ इगरटन आयस्टघ व वॉल्ह्टर
रॅ ड याांच्यावर गणेि वखडीजवळ पुणे येथे िामोिर व बाळकृष्ण चाफेकर याांनी तयाांना गोळ्या झाडू न ठार केले होिे .
(ब) ‘गणेि द्रतवड आतण रामचांद्र द्रतवड’ या पांचमस्िांभी द्रतवड बांधांूनी बाळकृष्ण व िामोिर चाफेकर याांचे नाव तब्रतटि सरकारला साांतगिले होिे .
(क) रॅ ड च्या वांधामध्ये लोकमान्य तटळकाांचा हाि आहे असे समजून तब्रतटि सरकारने तयाांना पाय वर्षांची तिक्षा सुनावली होिी.
(ड) रॅ डच्या हतया करणाराची नावे साांगणाऱ्या व्यक्िीस तब्रतटि सरकारने 25 हजार रुपयाांचे बक्षीस जाहीर केले होिे .
3) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे ि.
(a) On March 27, 1899, Charles Egerton Eirst and Walter Rudd were shot dead by Damodar and Balkrishna
Chafekar near Ganesh Khindi in Pune while returning from the diamond jubilee program of Queen
Victoria's accession.
(b) Panchmastambi Dravida brothers 'Ganesh Dravid and Ramchandra Dravid' had told the names of
Balkrishna and Damodar Chafekar to the British Government.
(c) Lokmanya Tilak was sentenced to five years imprisonment by the British Government for his
involvement in Rad's vandalism.
(d) The British Government had announced a reward of 25 thousand rupees to the person who would reveal
the names of Rad's killers.
Answer Options :
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only statement (b) is correct.
(अ) माझ्या मृतयूनांिर महातमा गाांधी हे च सांपूणघ भारिाला मागघििघन आतण तििा िे िील अिी घोर्षणा लोकमान्य तटळकाांनी बनारस येथील आतधवेिनाि
केली होिी.
(ब) मुांबई हे राष्रीय चळवळीचे केंद्र वबिू असल्ह्याने राष्रीय चळवळीि महाराष्र राज्य आघाडीवर होिे.
(क) स्थूलमानाने महातमा गाांधी याांनी भारिीय राजकारणाि सन 1915 साली प्रवेि केला होिा.
(ड) महातमा गाांधीजी चे वतडल 'करमचां ि गाांधी' हे फक्ि ‘पोरबांिर’ सांस्थानाचे तिवाण होिे .
3) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.


(a) Lokmanya Tilak announced in the conference at Banaras that after my death only Mahatma Gandhi will
give guidance and direction to the whole of India.
(b) Maharashtra state was at the forefront of the national movement as Bombay was the focal point of the
national movement.
(c) Broadly, Mahatma Gandhi entered Indian politics in the year 1915.
(d) Mahatma Gandhiji's father 'Karamchand Gandhi' was only Diwan of 'Porbandar' Sansthan.
Answer Options :
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only statements (a) and (b) are correct.
(अ) जालीयानबाग हतयाकाांडाची चौकिी करण्यासाठी तब्रतटि सरकारने ‘हां टर’ आयोगाची स्थापना केली होिी.
(ब) हां टर आयोगाि एकूण सहा सिस्य असून तयाि एकही भारिीय सिस्य नव्हिा.
(क) जालीयनवाला बाग हतयाकाांडाची चौकिी करण्यासाठी राष्रीय कााँग्रेसने सुद्धा एक सतमिी नेमली होिी.
(ड) राष्रीय कााँग्रेसने नेमलेल्ह्या सतमिीि सवघ भारिीय सिस्य होिे.
1) फक्ि तवधाने (अ), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (ब), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि.
(a) Hunter Commission was set up by the British government to investigate the Jallianbagh massacre.
(b) The Hunter Commission had a total of six members and there was no Indian member.
(c) The National Congress also appointed a committee to investigate the Jallianwala Bagh massacre.
(d) The committee appointed by the National Congress had all Indian members.
Answer Options :
1) Only statements (a), (c) and (d) are correct. 2) Only statements (a), (b) and (c) are correct.
3) Only statements (a) and (c) are correct. 4) Only statements (b), (c) and (d) are correct.
48 “भारताच्या भािी िांविधानाच्या कवठण प्रश्नाचे एकच उत्तर आहे आवण ते म्हणजे फाळणी होय” अिे िक्तव्य मुस्स्लम वलगने खालीलपै की
कोणत्या योजनेबाबत केले होते ?
1) तक्रप्स योजना 2) वेव्हे ल योजना 3) ऑगस्ट प्रस्िाव 4) तत्रमां त्री मां डळ योजना
"There is only one answer to the difficult question of the future constitution of India and that is
partition" Muslim League made a statement about which of the following plans?
Answer Options :
1) Cripps Plan 2) Wavell Plan 3) August Proposal 4) Tri-Minister Mandal Plan
49 1909 च्या कायद्यान्िये भारतीय िभािदाांना कोणते अवधकार वमळाले ?
(अ) उपप्रश्न तवचारण्याचा अतधकार
(ब) सावघजतनक तहिाच्या बाबीवर ठराव माांडण्याचा अतधकार
(क) अांिाजपत्रकावर चचा करण्याचा व िे पास होण्यापूवी तयाच्यावर एखािा ठराव पास करण्याचा अतधकार व मििानाचा अतधकार.
(ड) स्थातनक सांस्थाांना तिल्ह्या जाणाऱ्या कजातवर्षयी ठराव माांडण्याचा अतधकार.
1) फक्ि तवधाने (अ), (ब)आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ), (क)आतण (ड) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ), (ब)आतण (ड) योग्य आहे ि. 4) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि.
What rights did the Indian members get under the Act of 1909?
(a) Right to ask supplementary questions
(b) Power to move resolutions on matters of public interest
(c) Right to discuss the budget and to pass a resolution thereon before it is passed and right to vote.
(d) Power to pass resolutions on loans to local bodies.
Answer Options :
1) Only statements (a), (b) and (c) are correct. 2) Only statements (a), (c) and (d) are correct.
3) Only statements (a), (b) and (d) are correct. 4) All the above statements are correct.
50 'िांस्कृ ती आवण टोळीिाद' अिा िांघषण म्हणजे 1857 चा उठाि अिा _ _ _ _ याांचा दृस्ष्ट्टकोन होता.
1) डब्ल्ह्यू. टे लर 2) बेंजातमन तडझरायली 3) व्ही.डी.सावरकर 4) डी. आर. होल्ह्म
_ _ _ _'s view was that the uprising of 1857 was a struggle between 'culture and sectarianism'.
1) W. Taylor 2) Benjamin Disraeli 3) V.D. Savarkar 4) D. R. Holm
51 खालील विधानाांचा विचार करुन अयोग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) 'असे महानपुरुर्ष मरि नसिाि, तयाच्या कायाच्या रूपाने िे अमर झाले ले असिाि' असे उद्गार राजर्षी िाहू महाराजाांनी लोकमान्य तटळकाांबद्दल
प्रकट केले होिे .
(ब) 'कोणतयाही फळाची अपेक्षा न करिा अांगीकृि कायघ अखे रपयंि चालतवले म्हणून महर्षी तव. रा. वििें चा उपेतक्षि राहीलेले तनष्काम कमघ योगी असा
गौरव महातमा गाांधींनी केला होिा'.
1) केवळ तवधान (अ) अयोग्य आहे . 2) केवळ तवधान (अ) अयोग्य आहे .
3) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही अयोग्य आहे ि. 4) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही योग्य आहे ि.
Consider the following statements and identify the incorrect statement/s.
(a) Rajarishi Shahu Maharaj had said about Lokmanya Tilak that 'such great men do not die, they are
immortalized by their work'.
(b) 'As the adopted work was carried to the end without expectation of any fruit, Mahatma Gandhi glorified
Maharishi. V. R. Shinde as a neglected worker.
Answer Options :
1) Only statement (a) is incorrect. 2) Only statement (a) is incorrect.
3) Both statements (a) and (b) are incorrect. 4) Both statements (a) and (b) are correct.
52 बुद्धीिाद, व्यक्तीिाद, िमता आवण मानितािाद हा िमाजप्रबोधनाचा चतु:िूरी कायण क्रम कोणत्या िमाजिुधारकाने िाांवगतला ?
1) गोपाळ हरी िे िमुख 2) लोकमान्य तटळक 3) िाराबाई वििे 4) गो. ग. आगरकर
Which social reformer proposed the four-pronged program of social enlightenment namely
intellectualism, individualism, equality and humanism?
1) Gopal Hari Deshmukh 2) Lokmanya Tilak 3) Tarabai Shinde 4) Go. c. Agarkar
53 महषी धोंडो केशि किे याांना त्याांच्या अनाथ आश्रमातील मुले / विद्याथी आदराने काय म्हणत अिे ?
1) सर 2) आण्णा 3) िािा 4) िातया
What did the children/students of his orphanage call Maharishi Dhondo Keshav Karve respectfully?
1) Sir 2) Anna 3) Dada 4) Tatya
54 'तेरदळ शे तकरी पवरषद' कोणत्या िमाजिुधारकाने शे तकरी बाांधिाांिाठी भरिली होती ?
1) राजर्षी िाहू महाराज 2) महातमा फुले 3) महर्षी तवठ्ठल रामजी वििे 4) महातमा गाांधी
Which social reformer organized the 'Terdal Shetkari Parishad' for the farmers?
1) Rajarshi Shahu Maharaj 2) Mahatma Phule 3) Maharshi Vitthal Ramji Shinde 4) Mahatma Gandhi
55 'मुक्ती िदन' या िेिाभािी िांस्थे ची स्थापना कोणत्या िमाजिेविकेने केली होती ?
1) िाराबाई वििे 2) जानक्का वििे 3) रमाबाई रानडे 4) पांतडिा रमाबाई
Which social worker founded the charitable organization 'Mukti Sadan'?
1) Tarabai Shinde 2) Janakka Shinde 3) Ramabai Ranade 4) Pandita Ramabai


(अ) सवाि जास्ि समुद्र तकनारा ‘िातमळनाडू ’ या राज्याला लाभले ला आहे .
(ब) भारिाच्या एकूण समुद्र तकनाऱ्यापै की 9.58% समुद्र तकनारा महाराष्राच्या वाट्याला आला आहे .
(क) िालुक्याांचा तवचार केल्ह्यास सवातधक समुद्रतकनारा हा रायगड तजल्ह्यािील िालुक्याांना लागि आहे .
(ड) महाराष्र राज्याि एकूण सहा तजल्ह्याांनाच समुद्र तकनारा लाभला आहे .
1) फक्ि तवधाने (अ), (क)आतण (ड) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (ब), (क)आतण (ड) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.
(a) The state 'Tamil Nadu' has the highest coastline.
(b) Maharashtra accounts for 9.58% of India's total coastline.
(c) Talukas of Raigad district have the highest number of beaches.
(d) Only six districts in the state of Maharashtra have access to the sea coast.
Answer Options :
1) Only statements (a), (c) and (d) are correct. 2) Only statements (b), (c) and (d) are correct.
57 महाराष्ट्रात एकू ण िहा प्रशािवकय विभाग अिून त्याांच्या तालुक्याांच्या िांख्ये नि
ु ार उतरता क्रम लािा.
1) छत्रपिी सांभाजीनगर, नागपूर, पुणे, अमराविी नातिक आतण कोकण
2) छत्रपिी सांभाजीनगर, कोकण, नागपूर, , नातिक, अमराविी, पुणे
3) छत्रपिी सांभाजीनगर, पुणे, नागपुर,अमराविी, नातिक, कोकण
4) छत्रपिी सांभाजीनगर, कोकण, अमराविी, नातिक, पुणे, नागपूर
There are total six administrative divisions in Maharashtra and arrange them in descending order
according to the number of taluks.
1) Chhatrapati Sambhajinagar, Nagpur, Pune, Amravati Nashik and Konkan
2) Chhatrapati Sambhajinagar, Konkan, Nagpur, , Nashik, Amravati, Pune
3) Chhatrapati Sambhajinagar, Pune, Nagpur, Amravati, Nashik, Konkan
4) Chhatrapati Sambhajinagar, Konkan, Amravati, Nashik, Pune, Nagpur
(अ) ‘हतरहरे श्वर आतण भगविी बांिर’ या तठकाणी समुद्रतकनाऱ्याचा भाग एकाच प्रकारच्या खडकाांनी बनले ला असल्ह्याने तयावर लाटाांचा मारा उभ्या
वभिीसारखा असल्ह्याने तयास ‘समुद्र कडा’ असे सांबोधले जािे.
(ब) तकनाऱ्या वरील खडकावर सागरी लाटाांचा सिि मारा होि असिो. यामुळे खडकाच्या खडकािील मृि ू खडकाांची झीज होऊ लागिे , कालाांिराने
मृिख
ू डक पूणघि: तझजून जािो व फक्ि कतठण खडकच तिल्ह्लक राहिो. या तक्रयेमुळे ियार होणारे भूरूप कमानीसारखे तिसिाि, म्हणून यास
‘सागरी कमान’ असे म्हणिाि.
(क) ‘मालवण आतण गुहागर’ येथील भुरूपे ही सागरी कमानी सारखी तिसिाि.
(ड) खडकाळ भागाि सागरी लाटाांच्या सिि माऱ्यामुळे समुद्री कड्याची झीज होिे व िे मागे हटिाि, तयाांच्या पायथ्याकडे सपाट मां चाची तनर्कमिी होिे
अिा मां चाांना ‘िरां गघर्कर्षि चबुिरे ’ असे म्हणिाि.
1) फक्ि तवधाने (अ), (ब)आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (ब), (क)आतण (ड) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ), आतण (ब) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ), (ब)आतण (ड) योग्य आहे ि.


(a) At 'Harihareshwar and Bhagwati Bandar' the part of the beach is made up of the same type of rocks and
is called 'sea shore' as the waves strike it like a vertical wall.
(b) The rock on the shore is constantly battered by the sea waves. This causes erosion of the soft rock in the
rock, eventually the soft rock is completely eroded away and only the hard rock remains. The landforms
formed by this action look like arches, hence they are called 'ocean arches'.
(c) The formations at 'Malvan and Guhagar' resemble oceanic arches.
(d) In rocky areas the platforms where the seawalls are eroded and receded by the constant pounding of the
sea waves, forming a flat platform at their base are called 'wave-absorbed platforms'.
Answer Options :
3) Only statements (a), and (b) are correct. 4) Only statements (a), (b) and (d) are correct.
59 महाराष्ट्र राज्यातील वशखराांचा उत्तरे कडू न दवक्षणेकडे योग्य क्रम लािा.
(अ) कळसूबाई (ब) साल्ह्हे र (क) महाबळे श्वर (ड) िौला (इ) अस्िां भा (उ) सप्ििृांगी
1) पयाय (ब), (इ), (ड), (अ), (अ) आतण (क) असा तिखराांचा उिरिा क्रम येईल.
2) पयाय (इ), (ब), (उ), (ड), (अ) आतण (क) असा तिखराांचा उिरिा क्रम येईल.
3) पयाय (ड), (अ), (उ), (इ), (अ) आतण (क) असा तिखराांचा उिरिा क्रम येईल.
4) पयाय (ब), (उ), (क), (ड), (इ) आतण (अ) असा तिखराांचा उिरिा क्रम येईल.
Arrange the peaks of Maharashtra state in correct order from north to south.
(a) Kalsubai (b) Salher (c) Mahabaleshwar (d) Taula
(e) Astambha (f) Saptshringi
Answer Options :
1) Option (b), (e), (d), (a), (a) and (c) will have descending order of peaks.
2) Option (e), (b), (d), (d), (a) and (c) will have descending order of peaks.
3) Option (d), (a), (d), (e), (a) and (c) will have descending order of peaks.
4) Option (b), (d), (c), (d), (e) and (a) will have descending order of peaks.
60 ‘महाराष्ट्र पठार’ याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) महाराष्र पठाराची पूवघ - पस्श्चम लाांबी ही 770 तक.मी. इिकी आहे .
(ब) महाराष्र पठाराचा उिार हा पूवेकडू न पस्श्चमे कडे आहे .
(क) महाराष्र पठाराची उां ची पूवघ भागाि 600 मी िर पस्श्चम भागाि 300 मीटर इिकी आहे .
(ड) महाराष्र पठाराची उां ची वधा - वैनगांगा खोऱ्याि 350 - 450 मी इिकी आहे .
1) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (ड) योग्य आहे ि.
3) वरील सवघ तवधाने अयोग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (ब), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s about 'Maharashtra Plateau'.
(a) The east-west length of the Maharashtra plateau is 770 km. That's it.
(b) The slope of the Maharashtra plateau is from east to west.
(c) The height of the Maharashtra plateau is 600 m in the eastern part and 300 m in the western part.
(d) The height of the Maharashtra plateau is 350 - 450 m in the Wardha - Wainganga basin.
Answer Options :

1) All the above statements are correct. 2) Only statements (a), (b) and (d) are correct.
3) All the above statements are incorrect. 4) Only statements (b), (c) and (d) are correct.
(अ) अस्ग्नजन्य खडकाचे स्फतटक अांिगघि ियार होिाि.
(ब) अस्ग्नजन्य खडक अतयांि कतठण आतण मजबूि असण्याचे कारण म्हणजे िे तिलारसापासून बनले ले असिाि.
(क) ‘पोटे तियम आतण सोतडयम’ या रासायतनक खडकाि सापडि नाही.
(ड) अस्ग्नजन्य खडकाि वनस्पिी आतण प्राणी याांचे जीवाश्म असिाि.
3) फक्ि तवधाने (अ), (क)आतण (ड) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.
(a) Crystals of igneous rock are formed internally.
(b) Igneous rocks are very hard and strong because they are composed of siltstone.
(c) The chemical 'Potassium and Sodium' is not found in rocks.
(d) Igneous rocks contain fossils of plants and animals.
Answer Options :
3) Only statements (a), (c) and (d) are correct. 4) Only statements (a) and (b) are correct.
(अ) ओलावा तटकवून धरण्याची क्षमिा काळ्या मृिेि असिे .
(ब) चुन्याचे प्रमाण अतधक काळ्या मृिेि असिे .
(क) तचकण मािीचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणाि काळ्या मृिेि असिाि.
(ड) काळ्या मृिेि पुरेिा प्रमाणाि मॅ ग्नेतियम काबोनेट असिे .
1) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (ब), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
(a) Black soil has the capacity to retain moisture.
(b) Lime content is more in black soil.
(c) Black soils contain large amounts of loamy soils.
(d) Black soil contains sufficient amount of magnesium carbonate.
Answer Options :
1) Only statements (a), (b) and (c) are correct. 2) All the above statements are correct.
3) Only statements (b), (c) and (d) are correct. 4) Only statements (b) and (c) are correct.
63 महाराष्ट्रातील ‘मोिम उपविभाग’ आवण ‘प्रशािवकय विभाग’ याांच्या योग्य जोड्या लािा.
मोिम उपविभाग प्रशािकीय विभाग.
(अ) कोकण 1) छत्रपिी सांभाजीनगर
(ब) मध्य महाराष्र 2) अमराविी व नागपूर
(क) मराठवाडा 3) नातिक व पुणे
(ड) तविभघ 4) मुांबई

(अ) (ब) (क) (ड)

1) 4 3 1 2
2) 1 3 4 2
3) 2 4 1 3
4) 3 1 2 4
Match the correct pairs of 'Seasonal Subdivision' and 'Administrative Division' of Maharashtra.
Weather Subdivision Administrative Division.
(a) Konkan 1) Chhatrapati Sambhajinagar
(b) Madhya Maharashtra 2) Amravati and Nagpur
(c) Marathwada 3) Nashik and Pune
(d) Vidarbha 4) Mumbai
Answer Options :
(a) (b) (c) (d)
1) 4 3 1 2
2) 1 3 4 2
3) 2 4 1 3
4) 3 1 2 4
64 महाराष्ट्र राज्यातील लिचनक्षे राचा व्यिस्थीत विचार करून लिचन स्रोताच्या बाबतीत उतरता क्रम किा ये ईल ?
(अ) िलाव (ब) तवहीर (क) सरकारी कालवे (ड) खाजगी कालवे.
1) पयाय (ब), (अ), (क) आतण (ड) असा उिरिा क्रम येईल.
2) पयाय (ड), (क), (ब) आतण (अ) असा उिरिा क्रम येईल.
3) पयाय (ब), (क), (अ) आतण (ड) असा उिरिा क्रम येईल.
4) पयाय (ब), (ड), (क) आतण (अ) असा उिरिा क्रम येईल.
Considering the irrigated area of Maharashtra state in a systematic way, how will the descending order
be in terms of source of irrigation?
(a) Lakes (b) Wells (c) Government canals (d) Private canals.
Answer Options :
1) The options will be (b), (a), (c) and (d) in descending order.
2) Option (d), (c), (b) and (a) will come in descending order.
3) Option (b), (c), (a) and (d) will come in descending order.
4) The options will be (b), (d), (c) and (a) in descending order.
(अ) वसधफणा निीवर माजलगाव धरणाची तनर्कमिी सन 1976 साली करण्याि आली आहे .
(ब) माजलगाव धरणाि साठतवलेल्ह्या पाण्याला ‘गोववि सागर’ असे म्हणिाि.
(क) परभणी तजल्ह्यािील ‘गांगाखे ड’ िालुक्याि येलिरी धरण असून या धरणाची उां ची 68.70 मीटर इिकी आहे .
(ड) वहगोली तजल्ह्याि ितक्षण पुणा निीवर ‘तसध्िे श्वर धरण’ आहे .
3) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ), (ब) आतण (ड) योग्य आहे ि.


(a) Majalgaon Dam was constructed on the Sindhfana River in the year 1976.
(b) The water stored in Majalgaon Dam is called 'Govind Sagar'.
(c) Yeldari dam in 'Gangakhed' taluk of Parbhani district and the height of this dam is 68.70 meters.
(d) There is 'Siddeshwar Dam' on Dakshina Purna river in Hingoli district.
Answer Options :
3) Only statements (a) and (c) are correct. 4) Only statements (a), (b) and (d) are correct.
(अ) ‘तबट्युतमनस’ या खतनजाचा रां ग ‘िपतकरी काळा’ असून िेलांगणा, कनाटक आतण महाराष्र या राज्याि हे खतनज आढळिे .
(ब) ‘तलग्नाईट’ या खतनजामध्ये ऊजेचे प्रमाण जास्ि आतण धूराचे प्रमाण कमी असिे .
(क) ‘पीट’ हा हलक्या प्रिीचा कोळसा असून काबघनचे प्रमाण 20 िे 25 टक्के इिकेच असिे .
(ड) ॲथ्रासाईट हा उच्च प्रिीचा कोळसा असून, या खतनजामध्ये काबघनचे प्रमाण 90-95 टक्के इिके असिे .
3) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ड) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ), (क) आतण (ड) योग्य आहे ि.
(a) The color of the mineral 'bituminous' is 'brownish black' and this mineral is found in the states of
Telangana, Karnataka and Maharashtra.
(b) The mineral 'Lignite' has high energy content and low smoke content.
(c) 'Peat' is a light grade coal with carbon content of only 20 to 25 percent.
(d) Athracite is a high quality coal, the carbon content of this mineral is 90-95 percent.
Answer Options :
3) Only statements (a) and (d) are correct. 4) Only statements (a), (c) and (d) are correct.
67 ‘महाराष्ट्र िनिांिधण न आवधवनयम’ आवण ‘िनविकाि टप्पे ’ याांच्या अचुक जोड्या लािा.
महाराष्ट्र िनिांिधण न अवधवनयम िनविकाि टप्पे
(अ) महाराष्र वृक्ष िोड अतधतनयम 1) 1964
(ब) महाराष्र वृक्ष प्रतिक्षण अतधतनयम 2) 1975
(क) सामातजक वनीकरण तवभाग 3) 1982
(ड) तकसान रोपवातटका 4) 1992 - 93
(अ) (ब) (क) (ड)
1) 2 4 1 3
2) 1 2 3 4
3) 4 1 3 2
4) 3 4 2 1

Make correct pairs of 'Maharashtra Forest Conservation Act' and 'Forest Development Phases'.
Maharashtra Forest Conservation Act Forest Development Phases
(a) Maharashtra Tree Felling Act (1) 1964
(b) Maharashtra Tree Protection Act (2) 1975
(c) Department of Social Forestry (3) 1982
(d) Kisan Nursery (4) 1992 - 93
Answer Options :
(a) (b) (c) (d)
1) 2 4 1 3
2) 1 2 3 4
3) 4 1 3 2
4) 3 4 2 1
68 नावशक, िातारा, जळगाि आवण अहमदनगर हे चार वजल््ाांचा िमािेश लोकिांख्या घनतेनि
ु ार वितरणाऱ्या कोणत्या प्रदे शात ये तात ?
1) अति जास्ि घनिेचा प्रिे ि 2) जास्ि घनिेचे प्रिे ि 3) मध्यम घनिेचे प्रिे ि 4) तवरळ घनिेचे प्रिे ि
Nashik, Satara, Jalgaon and Ahmednagar comprise of four districts in which region according to
population density?
1) Region of very high density 2) Region of high density
3) Region of medium density 4) Region of sparse density
(अ) महाराष्राि 2011 च्या जनगणेनुसार अनुसुतचि जमािीची लोकसांख्या 1 कोटी 5 लाख एवढी आहे .
(ब) महाराष्राि 86% आतिवासी जमािी ग्रामीण व 14% िहरी भागाि राहिाि.
1) तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही योग्य आहे ि. 2) तवधाने (अ) आतण (ब) अयोग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधान (अ) योग्य आहे . 4) फक्ि तवधान (ब) योग्य आहे .
(a) According to the 2011 census in Maharashtra, the population of Scheduled Tribes is 1 crore 5 lakh.
(b) In Maharashtra 86% tribals live in rural areas and 14% in urban areas.
Answer Options :
1) Both statements (a) and (b) are correct. 2) Statements (a) and (b) are incorrect.
(अ) मुांबईहू न आग्रा येथे जाणारा NH-3 हा राष्रीय महामागघ मुबई - ठाणे- नातिक - धुळे - तिरपूरमागे मध्यप्रिे िाि जाऊन पुढे आग्रापयंि गेलेला
आहे .
(ब) या महामागाची लाांबी महाराष्रािील 391 तकमी. िर भारिािील 1161 तकमी. आहे .
(क) याचा तवस्िार एकूण पाच तजल्ह्याि झालेला आहे . हा महामागघ थळघाटािून जािो.
(ड) या महामागास एतियन हायवे धोरणानुसार एतियन हे नाव िे ण्याि आले ले आहे . हा मागघ उत्तर प्रिे ि - 26 तक.मी., राज्यस्थान - 32 तक.मी.,
मध्यप्रिे ि - 712 तक.मी., महाराष्र - 391 तक.मी. या चार राज्याांिून जािो.
3) वरील सवघ तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.


(a) NH-3 from Mumbai to Agra is a national highway passing through Mumbai - Thane - Nashik - Dhule -
Shirpur in Madhya Pradesh and further up to Agra.
(b) The length of this highway in Maharashtra is 391 km. While in India 1161 km. is
(c) It has been extended to a total of five districts. This highway passes through Thalghat.
(d) This highway has been named Asian as per the Asian Highway Policy. This route covers Uttar Pradesh
- 26 km, Rajasthan - 32 km, Madhya Pradesh - 712 km, Maharashtra - 391 km. It passes through these
four states.
Answer Options :
3) All the above statements are correct. 4) Only statements (a) and (c) are correct.
71 ‘पे शी वभवत्तका’ (Ceel wall) या याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.
(अ) प्राणी पेिीला सवाि मोठी 'पेिीतभतत्तका' असिे .
(ब) वनस्पिी पेिी मधील पेिीतभतत्तका ही ‘हे तमसेल्ह्युलोज आतण पेस्क्टन’ या िोन कबोिकाांनी बनले ली असिे.
(क) िैवालवगीय वनस्पिीच्या पेिीतभतत्तकेि ‘कायतटन’ नावाने ग्लायको प्रतथने असिे .
1) तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे .
3) फक्ि (अ) आतण (क) तवधाने योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
Identify the correct statement/s about 'Ceel wall'.
(a) Animal cell has the largest 'cell wall'.
(b) Cell wall in plant cell is made up of two carbohydrates 'hemicellulose and pectin'.
(c) Algal plant cell wall contains glyco protein called 'chitin'.
Answer Options :
1) Statements (a), (b) and (c) are correct. 2) Only statement (b) is correct.
(अ) सांघ प्लॅतटहे ल्ल्ह्मतथस (Phylum Platyhelminthes) वगािील प्राण्याचे िरीर िोन्ही बाजूस चपटे असून तयाांना ‘चपटे कृमी’ प्राणी असे सांबोधिाि.
(ब) सांघ ॲस्केलमें तथस (Phylum Aschelmlnthes) प्राण्याांचे िरील वलयाांतकि कृमी (Ring worm) स्वरूपाचे असिे .
(क) सांघ ॲनेतलडा ( Phylum Anellds) वगािील प्राण्याांच्या रक्िाि तहमोग्लोबीन, तहमोइतरतथ्रन आतण क्लोरोक्रुओतरन ही िीन प्रकारची रां गद्रव्ये
असिाि.
1) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे ि.
(a) Phylum Platyhelminthes The animals of the class Platyhelminthes have flattened bodies on both sides
and are called 'flatworms'.
(b) Phylum Aschelmenthes The body of the animals is ring worm.
(c) The blood of animals belonging to Phylum Annellds contains three types of pigments namely
hemoglobin, hemoerythrin and chlorocruorin.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (c) are correct. 2) Statements (a), (b) and (c) are correct.
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only (a) statements are correct.

(अ) मानवी िरीरािील लहान आिाड्या मध्ये ‘मध्याांत्र’ असून तयाची लाांबी 2.5 मीटर असून कडा जाड असिाि.
(ब) मानवी िरीरािील मोठे आिडे हे घोड्याच्या नालेसारखे असून तयाांची लाांबी 5.6 मीटर आहे .
(क) मानवी िरीराचे जठर इांग्रजी वणघमाले िील Q आकाराचे आहे .
1) तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे ि.
(a) In the human body, the small intestine has a length of 2.5 meters and thick edges.
(b) The large intestine in human body is shaped like a horseshoe and is 5.6 meters long.
(c) Stomach of human body is Q shaped in English alphabet.
Answer Options :
1) Statements (a), (b) and (c) are correct. 2) Only statements (a) and (c) are correct.
3) Only statements (b) and (c) are correct. 4) Only (a) statements are correct.
(अ) अनुमस्स्िष्क हा िरीराचा िोल साांभाळणे आतण िरीराची ठे वण (Body vermin) याांच्यािी सांबांतधि असिे .
(ब) मे रूरज्जूिील लाांब पोकळीला मध्यनाल असे म्हणि असून हा लाांबट नतलकाांचा गुच्छ 42 - 45 सेंमी लाांब असिो.
(क) ग्रे मॅ टर (Grey matter) हा इांग्रजी वणघमातलकेिील S आकारासारख्या असून मे रूरज्जूच्या आिील भागाि व खाली पसरलेल्ह्या असिाि.
1) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधान (ब) योग्य आहे . 4) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
(a) Cerebellum is concerned with body balance and posture (Body vermin).
(b) The long cavity in the spinal cord is called the medulla and is a bundle of long tubules 42 - 45 cm long.
(c) Gray matter (Grey matter) is like the S shape of the English alphabet and is spread in the inner part of
the spinal cord and below.
Answer Options :
3) Only statement (b) is correct. 4) Only statements (b) and (c) are correct.
(अ) मानवी िरीरािील 206 हाडाांपैकी 135 हाडे म्हणजे 63% हाडे ही हािापायािच असिाि.
(ब) िळपायाि 7 टासघल आतण 5 मे टॅटासघल तमळू न एकूण 12 हाडे आहे ि.
(क) 'गुडघा' हा िरीरािील सवाि मोठा तबजागरीचा साांधा होय.
1) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि. 2) तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ), आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) तवधाने योग्य आहे ि.
(a) Out of 206 bones in the human body, 135 bones i.e. 63% bones are found in limbs.
(b) There are 12 bones in the sole of the foot including 7 tarsals and 5 metatarsals.
(c) 'Knee' is the largest hinge joint in the body.
Answer Options :

1) Only statements (b) and (c) are correct. 2) Statements (a) and (c) are correct.
3) Only statements (a), and (c) are correct. 4) Only statements (a) are correct.
(अ) जॉन डाल्ह्टन याांनी 1829 मध्ये ‘अणूचा तसद्धाांि’ माांडला आहे .
(ब) जे.जे. थॉमसन याांनी 1897 मध्ये अणूमध्ये ‘इलेक्रॉन’ असिाि याचा िोध लावला आहे .
(क) सन 1960 साली जेम्स चॅडतवक याांनी न्युरॉनचा िोध लावला आहे .
1) फक्ि (ब) तवधाने योग्य आहे . 2) फक्ि तवधाने (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
(a) John Dalton proposed the 'Atomic Theory' in 1829.
(b) J.J. Thomson in 1897 discovered that atoms contain 'electrons'.
(c) Neutron was discovered by James Chadwick in the year 1960.
Answer Options :
1) Only statement (b) is correct. 2) Only statements (b) and (c) are correct.
77 खालील आम्लारी आवण त्याचे रे णि
ू र
ु याांच्या योग्य जोड्या लािा.
आम्लारी रे णि
ु र
ु
(अ) कॅस्ल्ह्िअम हायड्रॉक्साईड 1) Ca(OH)2
(ब) पॉटे तिअम हायड्रॉक्साईड 2) KOH
(क) कॉस्ल्ह्िअम ऑक्साइड 3) Mg(OH)2
(ड) मॅ ग्नेतिअम हायड्रॉक्साइड 4) CaO
(अ) (ब) (क) (ड)
1) 4 1 3 2
2) 3 2 1 4
3) 2 4 3 1
4) 1 2 4 3
Match the following acid with its molecular formula.
Amlari Molecular formula
(a) Calcium hydroxide 1) Ca(OH)2
(b) Potassium hydroxide 2) KOH
(c) Calcium oxide 3) Mg(OH)2
(d) Magnesium hydroxide 4) CaO
Answer Options :
(a) (b) (c) (d)
1) 4 1 3 2
2) 3 2 1 4
3) 2 4 3 1
4) 1 2 4 3


(अ) ज्या रासायतनक अतभतक्रयेि अतभतक्रयाकारकाांच्या भौतिक अवस्था एकसमान असिाि, तया रासायतनक अतभतक्रयेला ‘समाांग्री’ अतभतक्रया
म्हणिाि.
(ब) उतप्रेरकाच्या उपस्स्थिीमुळे रासायतनक अतभतक्रयोग्य वेग कमी होिो.
(क) सामान्यपणे अतभतक्रयाकारकाांचे िापमान अतिउच्च असेल, िर अतभतक्रयेचा वेग कमी असिो.
3) तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि. 4) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.
(a) A chemical reaction in which the physical states of the reactants are the same is called a 'composite'
reaction.
(b) Presence of catalyst slows down the chemical reaction rate.
(c) Generally, if the temperature of the reactants is very high, the rate of reaction is slow.
Answer Options :
3) Statements (a) and (c) are correct. 4) Only statements (a) and (b) are correct.
(अ) गांगधकाचे अणूवस्िूमानाांक हा 32 आहे .
(ब) गांधकाची अपरूपे ही स्फतटकी आतण अस्फतटकी स्वरूपाची असिाि.
1) फक्ि तवधान (अ) योग्य आहे . 2) फक्ि तवधान (ब) योग्य आहे .
(a) The atomic number of gangue is 32.
(b) Sulfur crystals are of crystalline and amorphous forms.
Answer Options :
(अ) अल्ह्फा आतण बीटा तकरणाांपेक्षा गॅ मा तकरण अतधक वेगवान असून तयाांचा वेग हा प्रकािाच्या तकरणा इिकाच 10 × 10-10 m/s इिका असिो.
(ब) गॅमा तकरणाची आयन क्षमिा ही अल्ह्फा आतण बीटा तकरणाच्या िुलनेि अतििय कमी असिे .
(क) गॅमा तकरणावर तवद्युि आतण चुांबकीय क्षेत्राचा पतरणाम मोठ्या प्रमाणाि होिो.
1) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे . 2) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
3) तवधाने (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि. 4) तवधाने (अ) आतण (क) योग्य आहे ि.
(a) Gamma rays are faster than alpha and beta rays and have a speed of 10 × 10-10 m/s, the same as that of light.
(b) The ion potential of gamma rays is very low compared to alpha and beta rays.
(c) Gamma rays are greatly affected by electric and magnetic fields.
Answer Options :


3) Statements (a) and (b) are correct. 4) Statements (a) and (c) are correct.
81 ब्रॉन्झचा उपयोग पुतळे आवण पदक तयार करण्यािाठी होतो : तर वपतळाचा उपयोग भाांडी, शास्रीय उपकरणे आवण काडतुिे तयार
करण्यािाठी होतो. दोन्ही ब्रॉन्झ आवण वपतळ ही ताांबे वमश्रीत िांवमश्रे आहे त, तरी त्याांची रािायवनक िांरचना िेगळी आहे ; कारण, त्यातील
अवतवरक्त घटक _ _ _ _
1) तपिळामध्ये असलेले जस्ि आतण ब्रॉन्झमधील टीन 2) तपिळामधील तनकेल आतण ब्रॉन्झमधील टीन
3) तपिळामधील क्रोतमअम आतण ब्रॉन्झमधील तनकेल 4) तपिळामधील लोह आतण ब्रॉन्झमधील तनकेल
Bronze is used to make statues and medals : while brass is used to make utensils, classical instruments
and cartridges. Although both bronze and brass are alloys of copper, their chemical composition is
different; Because, its additional component _ _ _ _
1) Zinc in brass and tin in bronze 2) Nickel in brass and tin in bronze
3) Chromium in brass and nickel in bronze 4) Iron in brass and nickel in bronze
(अ) गुरूतवीय बलाला कारणेभुि असणारे वस्िूमान हे नेहमीच ऋणातमक स्वरूपाचे असिे .
(ब) गुरूतवीय बलाचे वस्िूमान हे सामान्यि: तवद्युिदृष्ट्या उिासीन असिे .
3) फक्ि (ब) तवधान योग्य आहे . 4) फक्ि तवधान (अ) तवधान योग्य आहे .
(a) Mass due to gravitational force is always negative in nature.
(b) Gravitational force is generally electrically neutral.
Answer Options :
83 ‘ध्िनीच्या अपवरितणनाांचा पवरणाम’ खालीलपै की कोणत्या विधानािरून वदिून ये तो.
(अ) ध्वनीच्या अपतरविघनामु ळे तिवसापेक्षा रात्री ध्वनी जास्ि िूरपयंि ऐकू येिो.
(ब) वेगवेगळ्या िापमानाला ध्वनीचा वेग वेगवेगळा असल्ह्यामु ळे ध्वनीचे अपविघ न आपोआप होिे .
पयायी उत्तर
1) फक्ि (अ) आतण (ब) या िोन्ही पयायािून पतरणाम तिसून येिो. 2) तवधान (अ) आतण (ब) या पयायािून पतरणाम तिसून येि नाही.
3) फक्ि (अ) या पयायािून पतरणाम तिसून येिो. 4) फक्ि (ब) या पयायािून पतरणाम तिसून येिो.
Which of the following statement shows the 'effect of sound invariants'?
(a) Sound is heard at a greater distance at night than during the day due to invariance of sound.
(b) Refraction of sound occurs automatically because the speed of sound is different at different
temperatures.
Alternative answer
1) Only both options (a) and (b) show the result. 2) Statements (a) and (b) do not result from alternatives.
3) Only option (a) shows the result. 4) Only option (b) shows the result.
(अ) वाहनाांमध्ये डाव्या व उजव्या बाजूांची वाहने , वस्िू इ. तिसावीि म्हणून असणारे आरसे हे ‘बतहगोल’ असिाि.
(ब) वस्िूचे आरिापासूनचे अांिर तकिी ही असले िरी वस्िू उलटी आतण फार मोठी तिसिे.
(क) पथतिव्यामध्ये आतण एटीएम मिीन या तठकाणी बतहगोल आरसे वापरिाि.

1) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे . 2) तवधान (अ) आतण (ब) योग्य आहे ि.
(a) Left and right side vehicles, goods etc. in vehicles. Visible mirrors are 'convex'.
(b) Regardless of the distance of the object from the mirror, the object appears inverted and very large.
(c) Convex mirrors are used in street lamps and ATM machines.
Answer Options :
1) Only statement (a) is correct. 2) Statements (a) and (b) are correct.
(अ) तिलेल्ह्या प्रभाराच्या तवद्युि क्षेत्राि ‘धनप्रभार’ ज्या तििेने ओढला जाईल वकवा ढकलला जाईल िी तििा म्हणजे ‘तवद्युि क्षेत्राची तििा’ होय.
(ब) जेथे धन प्रभाराची सांख्या जास्ि असेल िो वबिू हा ‘उच्च तवद्युि तवभव’ म्हणून ओळखला जािो.
(क) तवद्युि प्रवाह नेहमी उच्च तवभवाकडू न जास्ि तवभवाकडे वाहिो.
1) फक्ि तवधाने (अ) आतण (ब) िोन्ही योग्य आहे ि. 2) तवधाने (अ), (ब) आतण (क) योग्य आहे ि.
3) फक्ि तवधाने (अ) आतण (क) िोन्ही योग्य आहे ि. 4) फक्ि (अ) तवधान योग्य आहे .
(a) The direction in which the 'charge' will be drawn or pushed in the electric field of a given charge is the
'direction of the electric field'.
(b) The point where the number of positive charges is greater is known as 'high electric potential'.
(c) Current always flows from higher potential to higher potential.
Answer Options :
1) Only statements (a) and (b) are both correct. 2) Statements (a), (b) and (c) are correct.
3) Only statements (a) and (c) are both correct. 4) Only statement (a) is correct.
86 खालील मावहतीचे िाचन करा ि त्याखालील प्रश्नाांचे उत्तर योग्य द्या.
िहा बिेि R, S, T, U, V ि W अिून त्यातील आिनाांची िांख्या (Occupants) िेगिेगळी आहे . T मध्ये R ि S पे क्षा जास्त आिने
(Seats) अिून V पे क्षा कमी आहे त. U मध्ये फक्त W पे क्षा कमी आिने आहे त. S मध्ये ििात कमी आिने नाहीत. ज्या बिमध्ये ििात
कमी वितीय (Second Lowest) आिने आहे त, त्यातील आिनाांची िांख्या 20 आहे आवण ििावधक वितीय (Second Highest) आिने
अिणाऱ्या बिमध्ये 64 आिने आहे त. T मध्ये U पे क्षा 21 आिने कमी आहे त.
(अ) सवाि कमी आसन सांख्येच्या बाबिीि िृिीय क्रमाांक (Third Lowest) कोणतया बसचा लागिो ?
(ब) जर R या बसमधील आसनाांची सां ख्या ही 7 पेक्षा जास्ि असेल आतण िी आसनसां ख्या तवर्षम असून तयाला 3 ने भाग जाि असे ल, पांरिू 5 ने भाग
जाि नसे ल ; R मधील आसनसांख्या तकिी ?
1) S आतण 15 2) R आतण 27 3) T आतण 9 4) U आतण 21
Read the following information and answer the following questions correctly.
The six buses are R, S, T, U, V and W and the number of seats (Occupants) in them is different. T has
more seats than R and S and less than V. U has only fewer seats than W. The S doesn't have the lowest
number of seats. The number of seats in the bus which has the second lowest seats is 20 and the number
of seats in the bus which has the second highest seats is 64. T has 21 seats less than U.
(a) Which bus has the third lowest number of seats?

(b) If the number of seats in bus R is more than 7 and that number of seats is odd and divisible by 3 but not
divisible by 5; What is the number of seats in R?
Answer Options :
1) S and 15 2) R and 27 3) T and 9 4) U and 21
87 जयचे माांजर ॲमीच्या माांजरापे क्षा मोठे आहे . पां रतू ते जैनीच्या माांजरापे क्षा आकाराने लहान आहे . वफजाचे माांजर आकाराने िेणच्ू या
माांजराएिढे आहे , जे ॲमीच्या माांजरापे क्षा मोठे अिून जयच्या माांजरापे क्षा लहान आहे . जर आकाराने मोठी माांजरे िेगिान अितील आवण
आकाराने लहान माांजरे आञाधारक अितील तर पुढील यादीतून ििात िेगिान आवण ििात आञाधारक माांजरमालकाची जोडी वनिडा.
1) तफजा व जैनी 2) ॲमी व जय 3) वेणू व जैनी 4) जैनी व ॲमी
Jay's cat is bigger than Amy's cat. Panrutu is smaller in size than Jaini's cat. Fiza's cat is similar in size
to Venu's cat, which is bigger than Amy's cat and smaller than Jay's cat. If larger cats are faster and
smaller cats are obedient, select the pair of fastest and most obedient cat owners from the following list.
1) Fiza and Jaini 2) Amy and Jay 3) Venu and Jaini 4) Jaini and Amy
88 जर A + B = C + D आवण A + D > B + C, तर खालीलपै की कोणती राशी वनस्श्चत अयोग्य आहे ?
1) B>D 2) C>D 3) A>C 4) A>B
If A + B = C + D and A + D > B + C, then which of the following numbers is definitely incorrect?
1) B>D 2) C>D 3) A>C 4) A>B
89 एका राांगेत िुनीता ही िुरूिातीपािून 10 व्या स्थानी आहे . िुभाष हा शे िटू न 25 च्या स्थानी आहे . गागी ही िुनीता आवण िुभाषच्या
बरोबर मध्यभागी उभी आहे . त्या राांगेत एकू ण 50 व्यक्ती आहे त. तर
(अ) गागी ही सुरूवािीच्या स्थानापासून (प्रारां भाकडू न) तकिव्या स्थानी उभी आहे ?
(ब) गागीचा िेवटू न तकिवा क्रमाांक लागिो ?
1) 20 आतण 31 2) 19 आतण 32 3) 18 आतण 33 4) 17 आतण 34
Sunita is 10th in a row from the start. Subhash is last at 25th position. Gargi stands in the middle with
Sunita and Subhash. There are total 50 persons in that queue. So
(a) At what distance (from the start) does Gargi stand?
(b) What is the last rank of Gargi?
Answer Options :
1) 20 and 31 2) 19 and 32 3) 18 and 33 4) 17 and 34
90 मांचािर (dais) A, B, C ि D या चार राजकीय पक्षाांच्या प्रिक्त्याांना बिविण्याची जबाबदारी श्री. गगण याांच्यािर आहे . या प्रिक्त्याांबरोबर
एक िमन्ियक ही आहे . िमन्ियकािह प्रिक्याांची नािे िाक्षी, श्रेया, श्रद्धा, पुिा ि आया अशी आहे त.
समन्वयकाने मधल्ह्या म्हणजेच तिसऱ्या आसनावरच बसायला हवे.
C या पक्षाच्या प्रवक्तयाांला D या पक्षाच्या प्रवक्तयाच्या िेजारी बसायचे नाही.
आया ही A या पक्षाचे प्रतितनतधतव करिाि.
B व C या पक्षाांचे प्रवक्िे समन्वयकाांच्या िोन्ही बाजूांना बसिील.
श्रेया ही समन्वयक (Coordinator ) नाहीि व िे श्रद्धा आतण पूवा याच्या मध्ये बसली आहे .
समन्वयक श्रद्धा वकवा आया याांच्या िेजारी बसली नाही.
साक्षी ही C पक्षाचे प्रवक्िे आहे व िी चौथ्या आसनावर बसली.
तर यापै की कोण िमन्ियक आहे ?
1) साक्षी 2) पूवा 3) श्रद्धा 4) आया

Shri. Garg is on. There is a coordinator with these spokespersons. The names of the presenters along
with the coordinator are Sakshi, Shreya, Shraddha, Purva and Arya.
The coordinator should sit on the middle i.e. third seat only.
The spokesperson of party C does not want to sit next to the spokesperson of party D.
Arya represents party A.
Spokespersons of parties B and C will sit on either side of the coordinator.
Shreya is not a coordinator and sits between Shraddha and Purva.
The coordinator did not sit next to Shraddha or Arya.
Sakshi is the spokesperson of C party and she sat on the fourth seat.
So who among these is the coordinator?
1) Sakshi 2) Purva 3) Shraddha 4) Arya
91 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य पयाय वनिडा.
A + B म्हणजे A हा B चा मुलगा आहे .
A - B म्हणजे A ही B ची पतनी आहे .
िर P + R - Q चा अथघ काय ?
1) Q हा P चा मुलगा आहे . 2) Q ही P ची पतनी आहे .
3) Q हे P चे वडील आहे ि. 4) यापैकी एकही नाही.
Choose the correct option considering the following statements.
A + B means A is son of B.
A - B means A is wife of B.
So what does P + R - Q mean?
Answer Options :
1) Q is the son of P 2) Q is wife of P 3) Q is P's father 4) None of these.
92 खालील उतारा िाचून त्याखालील प्रश्नाचे उत्तर द्या.
A, B, C, D, E आवण F हे चुलत भािांडे (Cousins) आहे त. कोणात्याच दोन चुलतभािां डाांचे िय िमान नाही, पां रतु ििांचा िाढवदि
एकाच मवहन्यात एकाच वदिशी ये तो. ििात तरूण व्यक्तीचे िय 17 िषे आहे आवण ििात ियस्कर व्यक्तीचे िय 22 िषे आहे . F हा
ियाच्या बाबतीत B ि D याांच्यामध्ये कोठे तरी आहे . A हा B पे क्षा ियस्कर आहे . C हा D पे क्षा ियस्कर आहे . A हा C पे क्षा 1 िषाने
मोठा आहे . तर -
खालीलपै की कोणता पयाय शक्य आहे ?
1) D हा 20 वर्षांचा आहे 2) F हा 18 वर्षांचा आहे 3) F हा 19 वर्षांचा आहे 4) F हा 20 वर्षाचा आहे .
Read the following passage and answer the question below.
A, B, C, D, E and F are cousins. No two cousins are the same age, but all have birthdays in the same month on
the same day. The age of the youngest person is 17 years and the age of the oldest person is 22 years. F is
somewhere between B and D in terms of age. A is older than B. C is older than D. A is older than C by 1 year.
so -
Which of the following options is possible?
1) D is 20 years old 2) F is 18 years old 3) F is 19 years old 4) F is 20 years old.
93 1981 च्या 1 ऑक्टोबर तारखे ला गुरूिार होता. तेव्हापािून पाचव्या रवििारच्या चार वदिि आधी कोणती तारीख होती ?
1) ऑक्टोबर 28 2) ऑक्टोबर 29 3) ऑक्टोबर 27 4) नोव्हें बर 1
1 October, 1981 was a Thursday. Which date was four days before the fifth Sunday since then?
1) October 28 2) October 29 3) October 27 4) November 1
94 खालील व्हे न आकृ तीचे योग्य वनरीक्षण करून उत्तर वलहा.

सांच अ सांच ब सांच क
खेळाडू तवद्याथी वािक

32 4 35 3 28
विील आकृ तीवरून वादन ये णािे व खे ळाडू अिलेले एकू ण रवद्यार्थी रकती ?
1) 42 2) 28 3) 07 4) 60
Correctly observe the Venn diagram below and write the answer.
Set a Set b Set c
students Instrumental
player
32 4 35 3 28
From the above figure, how many students are playing musical instruments and players?
1) 42 2) 28 3) 07 4) 60
95 खालील विधाने विचारपूिणक तपािून पहा. तिेच त्या उदाहरणातून योग्य पद्धतीने कोणता वनष्ट्कषण काढला जाईल तो पयाय वनिडा.
(अ) तवद्याथ्यांतिवाय अन्य कोणी क्लबचे सिस्य नाहीि.
(ब) क्लबचे काही सिस्य तववातहि आहे ि.
(क) नृतयासाठी सवघ तववातहिाांना आमां त्रण असिे .
1) सवघ तवद्याथ्यांना नृतयाचे आमां त्रण असिे . 2) सवघ तववातहि तवद्याथ्यांना नृतयाचे आमां त्रण असिे .
3) क्लबचे सवघ सभासि तववातहि आहे ि. 4) वरीलपैकी एकही तनष्कर्षघ काढिा येि नाही.
Check the following statements carefully. Also choose the option which will correctly draw the
conclusion from that example.
(a) No members of the club other than students.
(b) Some members of the club are married.
(c) All married couples are invited to the dance.
Answer Options :
1) All students are invited to the dance. 2) All married students are invited to the dance.
3) All members of the club are married. 4) None of the above conclusions can be drawn.
96 A आवण B वमळून एक काम 5 वदििाांत पूणण करू शकतात. B आवण C तेच काम 7 वदििाांत पूणण करू शकतात आवण A आवण C
वमळून ते काम 4 वदििाांत पूणण करू शकतात. तर ्ाांच्यापै की कोण ििांत कमी िेळात हे काम पूणण करे ल ?
1) A 2) B 3) C 4) A आतण C
A and B together can complete a piece of work in 5 days. B and C can complete the same work in 7 days
and A and C together can complete the same work in 4 days. So who among these will complete this task
in the shortest time?
1) A 2) B 3) C 4) A and C

97 एक रे ल्िेगाडी आपल्या िामान्य िेगाने काही अांतर कापते. जर वहचा िेग 6 वकमी./ताि जास्त अिता तर हे अांतर कापायला 4 ताि कमी
लागले अिते आवण जर वहचा िेग 6 वकमी./ ताि कमी अिता, तर हे अांतर कापायला 6 ताि जास्त लागले अिते . प्रिािाचे एकू ण अांतर
काय आहे ?
1) 700 तकमी 2) 740 तकमी 3) 720 तकमी 4) 760 तकमी
A train travels some distance at its normal speed. If her speed was 6 km/h more then it would have taken
4 hours less to cover the distance and if her speed had been 6 km/h less then it would have taken 6 hours
more to cover the distance. What is the total distance traveled?
1) 700 km 2) 740 km 3) 720 km 4) 760 km
98 खालील पै की कोणत्या अपूणांक िांख्या चढत्या क्रमाने आहे ?
5 9 7 3 3 5 7 9 9 7 5 3 9 5 3 7
1) , , , 2) , , , 3) , , , 4) , , ,
7 11 9 5 5 7 9 11 11 9 7 5 11 7 5 9
Which of the following fractional numbers is in ascending order?
5 9 7 3 3 5 7 9 9 7 5 3 9 5 3 7
1) , , , 2) , , , 3) , , , 4) , , ,
7 11 9 5 5 7 9 11 11 9 7 5 11 7 5 9
𝒙 𝟏 𝒙𝟐 +𝒚𝟐
99 जर = आहे , तर 𝟐 𝟐 =?
𝒚 𝟑 𝒙 −𝒚
−5 −5 5 −10
1) 2) 3) 4)
3 4 4 9
𝒙 𝟏 𝒙𝟐 +𝒚𝟐
If = , then 𝟐 𝟐 =?
𝒚 𝟑 𝒙 −𝒚
−5 −5 5 −10
1) 2) 3) 4)
3 4 4 9
100 आशीषने रू. 500000 ची प्रारां वभक गुांतिणूक करून एक व्यापार चालू केला. पवहल्या िषी त्याला 4% तोटा झाला. दुिऱ्या िषी त्याला
5% नफा झाला आवण वतिऱ्या िषी हा नफा िाढू न 10% झाला. तीन िषाच्या कालािधीनांतर त्याच्या शुद्ध नफा (Net Profit) वकती
अिेल ?
1) रू 58447 2) रू 65995 3) रू 72849 4) रू 54400
Ashish paid Rs. Started a business with an initial investment of 500000. He lost 4% in the first year. In
the second year he made a profit of 5% and in the third year this profit increased to 10%. What will be
his Net Profit after a period of three years?
1) Rs 58447 2) Rs 65995 3) Rs 72849 4) Rs 54400
ALL THE BEST

MPSC: गट-ब/क, AMVI, RFO, MES, तलाठी, पोलीि भिती, TET, TAIT तिेच िवव स्पर्धा पिीक्षा

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

MPSC: गट-ब/क, AMVI, RFO, MES, तलाठी, पोलीि भिती, TET, TAIT तिेच िवव स्पर्धा पिीक्षा

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

सह्याद्री इन्न्सट्युट, नावशक

MPSC: गट- ब/क, AMVI, RFO, MES, तलाठी, पोलीि

Paper No. 09 एकूण गुण : 100

केंद्राची संकेताक्षरे शेवटचा अंक

पुढील िूचना प्रश्नपुन्स्तकेच्या अांरतम पृष्ठावि पहा.

1 'जनस्थान पुरस्कार - 2023' याबाबत योग्य विधान/ने ओळखा.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

(अ) (ब) (क) (ड)

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

Consider the following statements and identify the correct statement/s.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

(अ) (ब) (क) (ड)

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

40 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य विधाने / ने ओळखा.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

Consider the following statements and identify the correct statement/s.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

Consider the following statements and identify the correct statement/s.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

Consider the following statements and identify the correct statement/s.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

56 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य विधाने / ने ओळखा.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

Consider the following statements and identify the correct statement/s.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

(अ) (ब) (क) (ड)

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

Consider the following statements and identify the correct statement/s.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

Consider the following statements and identify the correct statement/s.

73 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य विधान/ने ओळखा.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

78 खालील विधानाांचा विचार करून योग्य विधान/ने ओळखा.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

1) Only statement (b) is correct. 2) Only statement (a) is correct.

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

94 खालील व्हे न आकृ तीचे योग्य वनरीक्षण करून उत्तर वलहा.

खेळाडू तवद्याथी वािक

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

ALL THE BEST

संचधलक : प्रध. विनोद रधठोड सर संपका : 9921218556, 8855939925

You might also like