„ANTYGONA” Sofokles
typowy dramat antyczny, najczęściej grywany, ponadczasowy, zwarty
główni bohaterowie wyraźnie zarysowani, każdy z nich ma swoje racje
ANTYGONA
bohaterka heroiczna
Bardzo chce pogrzebać brata, tak nakazują jej
względy religijne oraz bliskie z nim pokrewieństwo.
Nie analizuje, czy był on rzeczywiście zdrajcą, ma to
dla niej drugorzędne znaczenie.
Zgodnie z religią niepochowanie ciała powoduje, że
dusza zmarłego nie może wejść do krainy cieni i nie
zazna spokoju. Antygona chce przestrzegać nakazów
religii, w której została wychowana.
Hades każe wszystkich zmarłych traktować
jednakowo.
Staje przed tragicznym wyborem – czy być wierną
religii i miłości do brata, czy podporządkować się
woli władcy, czy dostosować się do prawa boskiego
czy ziemskiego, nie ma dla niej dobrego wyboru –
ciąży na niej klątwa rodu Labdakidów /za zbrodnię
Lajosa odpowiada jego syn – Edyp, i dzieci Edypa –
Antygona; pomimo tego, że sami nie zawinili/ -
zasada dziedziczenia losu
Czuje moralne i etyczne zobowiązanie do
zadośćuczynienia nakazom religii
Woli sama umrzeć niż pozwolić na nieposzanowanie
zwłok brata, twierdzi, że gdyby go nie pochowała
sama czułaby się tak jakby umarła.
Boleje nad swoim losem, wie, że spotka ją kara za
sprzeciwienie się woli Kreona, ciężko jej się z tym
pogodzić. Wybiera w swojej ocenie mniejsze zło, to
na co jest w stanie w zgodzie ze swoim sumieniem
przystać. Wie, że umrze za karę, przykro jej, że nie
zazna miłości i blasków życia.
Z godnością przyjmuje konsekwencje swojego
wyboru. Postępuje w zgodzie z wyznawanymi
zasadami i to daje jej siłę moralną.
Jedna z najszlachetniejszych postaci w literaturze, ma
niezłomny charakter i jest bardzo uczuciowa. Postać
piękna moralnie, szlachetna i zasługująca na
szacunek.
Popełnia samobójstwo /powiesiła się na chuście/, aby
umrzeć z godnością, jest jednak bardzo samotna
KREON
bezduszny władca
Król Teb, zakazuje pogrzebania Polinejkesa, który
uznany został za zdrajcę, skazuje na śmierć
Antygonę /narzeczoną swojego syna Haimona/, która
ten zakaz złamała.
Bardzo ważne jest dla niego zachowanie autorytetu,
nie dopuszcza żadnych wyjątków od ustalonych
przez siebie zasad, nie jest w stanie wycofać się z raz
zajętego stanowiska – obawia się, że to pozbawi go
szacunku poddanych. Kto chce zdrajcy wyprawić
pogrzeb, ten sam jest zdrajcą.
Dba tylko o swój prestiż jako władcy – nie zważa na
powinności religijne, nie zważa na koligacje rodzinne
– Antygona jest narzeczoną jego syna, który darzy ją
miłością, ponosi za taką postawę karę – zbyt późno
/po spotkaniu z wróżbitą Tyrezjaszem/ chce zmienić
swe decyzje – Antygona już jednak nie żyje, jego syn
chcąc go zabić pechowo zabija sam siebie, żona
Kreona na wieść o śmierci syna zabija się
 „Los mnie powalił, pełen burz i lęku”
Nie chce być chwiejny w poglądach, obawia się, że lud
może go zacząć lekceważyć.
Nie uznaje kompromisów – ciało zdrajcy mogło być
pochowane poza murami miasta, to pogodziłoby
rację ludzką z boską, ale Kreon nie jest zdolny do
miłosierdzia i ludzkich odruchów.
Władza jest jego namiętnością, ale pojmuje ją
bardzo sztywno. Zmienić zdanie jest skłonny dopiero,
gdy przepowiedziana zostaje jego klęska jako władcy,
ale wtedy jest już za późno.
Sam siebie doprowadza do rozpaczy i wielkiego
cierpienia.
Jego tragizm wywodzi się z zaślepienia władzą,
despotyzmu, bezkompromisowości oraz braku
refleksji nad własnym postępowaniem. Jest
tyranem, łamie prawa będące ponad prawem
ziemskim.