నవముస్లిం మార్గదర్శిని

‫ﻣﻨـﻬﺞ اﻟﻤﺴــﻠﻢ اﻟﺠــﺪﻳﺪ‬
‫ి్‪నవము ంిల్ మారగ్ ద శ‬‬

‫ﺑﺎﻟﻠﻐﺔ اﻟﺘﻠﻐﻮ‬
‫ﻣﻨﻬﺞ اﻟﻤﺴﻠﻢ اﻟﺠﺪﻳﺪ‬
నవము ంిల్ మారగ్ ద శ్ి
‫ﺑﺎﻟﻠﻐﺔ اﻟﺘﻠﻐﻮ‬
రచన%
ారుసస్లామ్ ప ి ోధ ా ాగం, ియాధ్
అను ాదం:
ముహమమ్ద్ క ీ ములాల్ హ్
మూలరచన పున % ప ి లన
ము. ాహి ర్ హ ఫ్
పర్చురణ మ ియు పం ిణీ

ారుసస్లాం, ియాధ్, ౌ ీ అ ే యా
‫ﻣﺤﺎﺳﻦ اﻻﺳﻼم‬
‫‪ఇ ల్ ాం ప ిచయం‬‬
4 నవము ిల్ ం మారగ్ ద ిశ్
ఇ ల్ ాం అంటే ...
అర ాషలో ఇ ల్ ాం అంటే సమ ిప్ంచుకోవడం, ఆజాఞ్ ాలన
ే య డం. ా ాపరం ా ఇ ల్ ాం పదం కక్ అరథ్ ం ఇ ే . కా , పర్ వ కత్
ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం అం మ సం ే శ హరు ి ా పర్ క టిం ప
బ ిన ాటి నుం ి , ఇ ల్ ాం అంటే తన పర్భువు నుం ి ముహమమ్ద్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం సుకు వ చ్న ధరమ్ం అ పర్ ి ధ్ ి ెం ి న ి .
ీ గు ిం ఖుర్ఆన్ లో అలాల్ హ్ ఇలా పర్ క టిం ాడు.
‫ﻋَﻠﻴْ ُﻜﻢْ ِﻧﻌْ َﻤﺘِﻲ َو‬

َ ‫ﺖ‬ ُ ْ‫… اﻟ َﻴﻮْ َم َأآْ َﻤﻠ‬
ُ ْ‫ﺖ َﻟ ُﻜﻢْ دِﻳ َﻨ ُﻜﻢْ َوَأﺗْ َﻤﻤ‬
… ‫ﻹﺳْﻠَﺎ َم دِﻳﻨًﺎ‬ ِ ‫ﺖ َﻟ ُﻜ ُﻢ ا‬ُ ‫َرﺿِﻴ‬
“(ఓ ముహమమ్ద్!) ే ము కోసం ధ ామ్ న్ ప ి పూరణ్ ం

ే ి ాము మ ి యు ై ా అనుగర్ లనూ పూ త్ ి ే ాను.
ఇంకా కోసం ఇ ల్ ాం ే ధరమ్ం ా అం క
ీ ిం ాను.”(మా దహ్ 5:3)
కాబటిట్ , ఇ ల్ ాం ే అం మ ధరమ్ము, ీ త ావ్త మ ే

ధరమ్మూ లేదు. ఎవ ై ా స ే ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం
త ావ్త తను ై వ పర్ వ కత్ న లే ా ై వ సం ే శ హరు ి న పర్ క టి ేత్ ,

నూటి కి నూరు ాళుళ్ అ ి అసతయ్ ే మ ి యు అతను అసతయ్పరు ే .
ఇతర ధ ామ్ల ో ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ సంబంధం:

ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కంటే పూరవ్ం అలాల్ హ్ అ ే క
పర్వ కత్ ల ను పం ి ాడు. ా ి లో కొంద ి గు ిం ఖుర్ఆన్ లో
ే ొక్నబ ె ను మ ి యు మ ి కొంద ి గు ిం ే ొక్నబడలేదు.
ఒక ే ళ ము ిల్ ంలలో ఎవ ై ా అలాల్ హ్ పం ి న పర్ వ కత్ ల లో ఏ ఒకక్ ి
రసక్ ిం ా ా అతడు అ ావ్ ి , సతయ్ ర ాక్రు ై ోవును.
పూరవ్పు పర్ వ కత్ లు ఎవ ై ా దుషట్ ాలకులకు సతయ్మారగ్ ం చూపటం
కోసం లే ా ఏ ో ఒక ార్ంత, పటట్ ణ, పలెల్ , ె గ లేక సమాజం పర్ జ ల
మారగ్ దరశ్కతవ్ం కోసం పంపబ ే ారు. కా , ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు
అలై హి వసలల్ ం ను తూరుప్-పడమరల, ఉతత్ ర-ద ి ణాల మధయ్ వ ిం ే

తత్ ం మానవజా కొరకు అం మపర్వ కత్ ా అలాల్ హ్ పం ి ాడు.
ీ గు ిం ఖుర్ఆన్ లో అలాల్ హ్ ఇలా పర్క టిం ాడు.
‫ﻦ َأآْ َﺜ َﺮ‬
‫س َﺑﺸِﻴﺮًا َو َﻧﺬِﻳﺮًا َوَﻟ ِﻜ ﱠ‬
ِ ‫ك ِإﻟﱠﺎ آَﺎ ﱠﻓ ًﺔ ﻟِﻠﻨﱠﺎ‬
َ ‫ﺳﻠْﻨَﺎ‬
َ ْ‫َوﻣَﺎ َأر‬
(٢٨) ‫ن‬ َ ‫س ﻟَﺎ َﻳﻌَْﻠﻤُﻮ‬
ِ ‫اﻟﻨﱠﺎ‬
“ మ
ే ు నున్ సమసత్ పర్జా కా కి భ ారత్ అందజే ే ా ా
మ ి యు హె చచ్ ిం ే ా ా ే ి పం ాము ” (ఖుర్ఆన్
34:28)
సతయ్ధరమ్ంలో కే వ లం అలాల్ హ్ ఒకక్ ే ే వుడు, ఆయన
మాతర్ ే ఆ ాధుయ్డు, ఆయనకె వవ్రూ ాటి లేరు, అ న్రకాల
ఆ ాధనలు కే వ లం ఆయనకే ెం దు ా . ఇతర ఏక ై వ (యూద,
కైర్ సత్ వ, …) ధ ామ్లలో ఆయా పర్వ కత్ లు బో ిం న అసలు
మూల షయం కూ ా ఇ ే . అ ే కాలకర్ మంలో అ ే క ారుల్
కలు ి త ౖె ో న ఈ ఏక ై ా ాధన సం ే ా న్ వ ి ా ి మరల
సవ్చఛ్ ై న ీ లో బో ిం చ ా కే ఇ ల్ ాం ధరమ్ం వ చ్న ి .
  
ావ్సం (ఈమాన్) కక్ మూలసథ్ ం ాలు
(The Pillars of Faith - అ ాక్న్ అల్ ఈమాన్)
ా ాపరం ా ఈమాన్ అంటే సతయ్మ నమమ్టం, పూ త్ ి ా

శవ్ ించటం. ఇ ల్ ా య ప ి ాషలో ఈమాన్ అంటే అలాల్హ్ సం ే ా న్,
ఆయన ఆ ే ం న ఆ ాధనలను మనసూఫ్ త్ ి ా సతయ్మ నమమ్టం,
ాలుక ావ్ ా ాటి ధృ క ిం చటం మ ి యు అవయ ాల ావ్ ా
ాటి ఆచ ిం చటం.
ఖుర్ఆన్ మ ి యు హ ీ థులలో ె లుపబ ి న ఇ ల్ ా య

మూలా ా ా న్ (అఖీదహ్ ను) అనుస ిం ఈమాన్ మూలసథ్ ం ాలు
(pillars) ఆరు. ఈ తత్ ం ఆ ిం టి శవ్ ిం చటం తపప్ స ి.
టి లో ఏ ఒకక్ ా శవ్ ిం చక ో ా, ఈమాన్ అంత ై
ో నటేల్ . ‘ ావ్సం కక్ ఈ ఆరు మూలసథ్ ం ాలు’ ఏ టంటే -
1. అలాల్ హ్ ై ావ్సం
2. మలా కల ై ( ై వ దూతల ై ) ావ్సం
3. ి వయ్గర్ం ాల ై ావ్సం
4. సం ే శ హరుల ై ావ్సం
5. అం మ ి నం ై ావ్సం
6. అల్ ఖదర్ (పూరవ్ ద్ి షట్ ి ార్ త) ై ావ్సం.
1. అలాల్ హ్ ై ావ్సం:
అంటే ాసత్ ా కి ‘కే వ లం అలాల్ హ్ మాతర్ ే ఆ ాధుయ్డు,
అలాల్ హ్ కు తపప్ మ ె వవ్ ి కీ ఆ గయ్త లేదు’ అ మనసూప్ త్ ి ా
నమమ్టం. ఎందుకంటే మానవులను సృ ట్ ంి ే ీ , ా ి ో ిం ే ీ ,
ా ి ై దయ చూ ే ీ , పర్ షయంలో ా ి కి మారగ్ దరశ్కతవ్ం
ఇ ల్ ాం ప ి చ యం 7
వహిం ే ీ ఆయ ే . ఇంకా ా ి ఆంతరం ి క మ ి యు బహి రగ్ త

షయాలు ఎ ి ి న ాడూ, ా ి ఆచరణల లెకక్లు సుకు ే ాడూ
ఆయ ే . ా ాతుమ్లను ా ి ె డు పనుల కారణం ా ి త్ ా డు
మ ి యు పుణాయ్తుమ్లను ా ి మం పనుల కారణం ా సతక్ ి త్ ా డు.
సృ ట్ ంి చగ ే ామరధ్ ం ఆయనకు తపప్ ఇంకె వవ్ ి కీ లేదు. అం ే కాక
ఆయన తపప్ ఇంకో యజమా లేడు. మానవులు ఇహపరలోకాలలో
ాఫలయ్ం ొందటం కొరకు అవసర ై న మారగ్ దరశ్కతవ్ం ే ి ాడు.
ీ కొరకు అ ే క మం ి పర్ వ కత్ ల ను మ ి యు అ ే క ి వయ్గర్ం ాలను
ధ కాలాలలో, ధ ార్ం ాలలో పం ి ాడు.
అం ే కాక ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ ఏ మూలసథ్ ం ాల ై ే ఆయన

తన ాసులకు ె ి ా ో, ాటి తపప్ స ి ా ారు శవ్ ిం చ
వలె ను. ఉ ాహరణకు నమా , ఉప ాసం, హజ్ మ ి యు జకాత్
ి ానం. అం ే కాక ఇ ల్ ా య ధరమ్ ాసనం (ష ి అ హ్) లో ఇతర
షయాలను కూ ా శవ్ ించవలెను. ార్రథ్ నలు, దుఆలు, ఆ ంచటం,
ఖు ాబ్ మ ియు మనన్తులు/ కుక్బడులు కోరటం వంటి అ న్
రకాల ఆ ాధనలను కేవలం అలాల్హ్ కు మాతర్ ే పర్ ేయ్కించ
వల ియునన్ ి. ఆ ాధనల అసలు ాసత్ కత ఇ ే .
ఇంకా అలాల్ హ్ ై ావ్సం చూపటంలో ఖుర్ఆన్ మ ి యు

హ ీ థులలో ె లుపబ ి న అలాల్ హ్ భ ామాలు, ి వయ్గుణాలను
శవ్ ిం చటం కూ ా ఉనన్ ి . ా ో ాటు ాటి గయ్తలకు
అనుగుణం ా ాటి ఔనన్ ాయ్ న్ ీవ్ క ిం చవల ి యునన్ ి మ ి యు
ాటి కి పర్ ేయ్ క థ్ ా నం ఇవవ్వల ి యునన్ ి . అం ే కాక ఆ భ ామాలు
మ ి యు ి వయ్గుణాలను సృ ట్ ి ాలకు అసస్లు ఆ ా ిం చకూడదు.
అలాల్ హ్ కక్ దరశ్ ాలు సవ్యం ా మనలో మ ి యు ఈ

సమసత్ సృ ట్ ి కక్ పర్ అణువులోనూ ాయ్ ిం ఉ ాన్ . ఆయన
కక్ మ నన్ ావ్ న్ మ ి యు అతుయ్నన్త ై న ే కా న్

గు త్ ంి చటం కొరకు తమ జాఞ్ ా న్ మ ి యు ె ే ట లనూ
ిం చమ ఖుర్ఆన్ లో అ ే క ోటల్ అలాల్ హ్ ఆ ే ం ాడు.
ౌహీ ద్ ా ాలు:
ౌహీద్ అంటే ఏకతవ్ం. ఇ ి మూడు ా ాలు ా భ ంపబ ిన :ి
1. ౌహీ ె రుబూ యత్ (అలాల్ హ్ ే ఏకై క ారవ్ ౌముడు)

2. ౌహీ ె ఉలూహి య త్ (అలాల్ హ్ ే ఏకై క ఆ ాధుయ్డు)
3. ౌహీ ె అ ామ్వ ిస్ ాత్ ( భ ామాలు- ి వయ్గుణాల న్ కే వ లం
అలాల్ హ్ కే ెం దును)
1. ౌహీ ె రుబూ యత్ (అలాల్ హ్ ే ఏకై క ారవ్ ౌముడు పర్ భువు):

అలాల్ హ్ ే సృ ట్ ి లో పర్ ా సృ ట్ ంి ే ాడూ, ో ిం ే
ాడూ, ప ి ా ం ే ాడూ, ార్ ణం ో ే ాడూ, ార్ ణం ే ాడూ
ఆయ ే . ఆయన ారవ్ ౌమ ావ్ కి సంబం ిం శవ్ ిం చ
వల ి న షయాల న్ ఈ ాగంలో కి వ త్ ా .
2. ౌహీ ె ఉలూహి య త్ (అలాల్ హ్ ే ఏకై క ఆ ాధుయ్డు): ‘సకల

ఆ ాధనలకు కే వ లం అలాల్ హ్ మాతర్ ే అరుహ్ డు’ అ శవ్ ిం ,
ఆచ ిం చ వల ి న షయాలు ఈ ాగంలో కి వ త్ ా . కాబటిట్
అ న్రకాల ఆ ాధనలను అలాల్ హ్ కు మాతర్ ే సమ ిప్ంచు
కోవలెను. ఆయనకు ాటి ఎవవ్రూ లేరు. ఇకక్డ ఆ ాధనలంటే -
ార్ థ్ ంి చటం, భయపడటం, నమమ్టం ... దలై న వ న్. కాబటిట్
మనం కే వ లం ఆయ ేన్ ార్ థ్ ంి చవలె ను, భయపడవలెను,
నమమ్వలెను, స యం అ థ్ ిం చవలెను, శరణు ే డుకోవలెను.
ీ బో ిం చటా కే పర్ వ కత్ లు, సం ే శ హరులు వ ాచ్రు. ీ
గు ిం అలాల్ హ్ ఖుర్ఆన్ లో ఇలా పర్ క టి సత్ ు ాన్డు Ð
‫ﷲ وَاﺟْ َﺘ ِﻨﺒُﻮا‬
َ ‫ن ُاﻋْ ُﺒﺪُوا ا‬
ِ ‫َوَﻟ َﻘﺪْ َﺑ َﻌﺜْﻨَﺎ ﻓِﻲ ُآﻞﱢ ُأ ﱠﻣ ٍﺔ َرﺳُﻮﻟًﺎ َأ‬
(٣٦) … … ‫ت‬ َ ‫اﻟﻄﱠﺎﻏُﻮ‬
“ మ ి యు ాసత్ ా కి ే ము పర్ సమాజం ా ి వదద్ కు ఒక

పర్ వ కత్ ను ‘ రు కే వ లం అలాల్ హ్ ే ఆ ా ంి చం ి మ ి యు
ాయ్ ై ాల ( ాగూతుల) ఆ ాధనలను తయ్ ంచం ి ’ అ ే
సం ే శం ో పం ాము. ” (ఖుర్ఆన్ 16:36)
ాగూతులంటే అలాల్ హ్ కాకుం ా, ఆ ా ిం పబ ే ి నవ న్.
అలాల్ హ్ ే ఏకై క ఆ ాధుయ్డ ే ౌహీ ద్ కక్ ఈ ా ా ేన్ నూతన
మ ి యు ార్ న అ ావ్సులు అంటే సతయ్ ర ాక్రులందరూ
రసక్ ిం ారు. ఖుర్ఆన్ లో అలాల్ హ్ ఇలా ె లుపుతు ాన్డు Ð
(٥) ٌ‫ﻋﺠَﺎب‬
ُ ٌ‫ﺸﻲْء‬
َ ‫ن َهﺬَا َﻟ‬
‫ﺣﺪًا ِإ ﱠ‬
ِ ‫ﻵِﻟ َﻬ َﺔ ِإَﻟﻬًﺎ وَا‬
َ ‫ﻞا‬
َ ‫ﺟ َﻌ‬
َ ‫َأ‬
“ఏ టీ! ఇతను (పర్వకత్ ) ై ాలంద ి ఒకే వ ై ం ా ే ా ా?

శచ్యం ా ఇ ి ఎం ో తర్ ై న షయం !” ( ఖుర్ఆన్ ౩౮:౫)
3. ౌహీ ె అ ామ్వ స్ి ాత్: అలాల్ హ్ కక్ భ ామాల న్ంటి
మ ి యు ి వయ్గుణాల న్ంటి ఖుర్ఆన్ మ ి యు హ ీ థులలో
ఉనన్టు
ల్ ా ఎటువంటి హె చుచ్తగుగ్ లు లేకుం ా శవ్ ిం చటం.
ఉ ాహరణకు అలాల్ హ్ కక్ ే రల్ ు అల్ హయ్య్ మ ి యు అల్
ఖయూయ్మ్ Ð మన బాధయ్త ఏ టంటే అలాల్ హ్ భ ామాలలో
హయుయ్ అ ే ి కూ ా ఒకట నమమ్వలెను. అం ే కాక ఆ
భ ామం కక్ షఠ్ తను కూ ా మనం తపప్కుం ా
నమమ్వలెను. అంటే అలాల్ హ్ ఎలల్ పుప్డూ స వం ా ఉంటాడు
మ ి యు ఆయనకు మరణం అసస్లు లేదు.
2. మలా కల ై ( ై వ దూతల ై ) ావ్సం:

‘మలా కల ై ావ్సం’ అంటే ‘ ై వ దూతల ఉ కి
మనసూప్ త్ ి ా శవ్ ిం చటం’అ అరథ్ ం . అలాల్ హ్ సృ ట్ ిం న ార్ ణులలో
కే వ లం అలాల్ హ్ ను మాతర్ ే ఆ ా ిం ే , ఎలల్ పుప్డూ ఆయన ే
కొ యాడుతూ ఉం ే మ ి యు ‘అలాల్ హ్ ఆజాఞ్ ిం ే ఏ ప అసస్లు
రసక్ ిం చ , అలాల్ హ్ కక్ పర్ ఆ ే ా న్ తూ.చ. తపప్క
ాటిం ే ’ పర్ ేయ్ క సృ ట్ ి ే మలా కలు. అలాల్ హ్ మ ి యు ఆయన
పర్ వ కత్ ఏ ే ై వ దూతల ే రల్ ు మనకు ె ా ో, ారంద ి మనం
తపప్క శవ్ ిం చవల ి ఉనన్ ి . ఉ ాహరణకు బర్ ాలు మ ి యు
కా ాలు దలై న ై వ దూతల ే రల్ ు . ఇ ే ధం ా ా ి ార్ కృ క
ే ష ణాలను కూ ా శవ్ ిం చటం అ ారయ్ ై ఉనన్ ి . అలాల్ హ్
ాటి కాం ో సృ ట్ ిం ాడ , ాటి కి అ ే క ె కక్లుంటాయ , ఆ
ె కక్ల సంఖయ్ ే ేవ్ రు ా ఉంటుంద ె య జే య బ ి న ాసత్ ాల
షయాలను మనం శవ్ ిం చవలెను. ఇ ే ధం ా ఖుర్ఆన్
మ ి యు హ ీ థులలో ా ి ఏ ే పనుల గు ిం చ ిచ్ంచబ ి న ో,
ా శవ్ ిం చవలె ను. ఉ ాహరణకు – అలసట ఎరుగకుం ా,
ా ర్ ప గలు ారు అలాల్ హ్ ే ఆ ా ి సత్ ూ , సమ్ ి సత్ ూ , ాయ్ సూ
త్ ఉండటం
దలై న . అలా ే ే ేవ్ రు ై వ దూతలు ే ేవ్ రు పనులలో
మగన్ ై ఉ ాన్ర శవ్ ిం చవలె ను. ఉ ాహరణకు -
 అర్ష్ ( అలాల్ హ్ ిం సనం) ై కె త్ పటుట్ కునుం ే ై వ దూతల ప .
 వహీ ( ై వ ాణి – అలాల్ హ్ కక్ ి వయ్సం ే ాం) అందజే ే ప

కే టా ంచబ ి న బర్ ాలు ై వ దూత.
 వరష్ం కు ి ిం ే ప కే టా ంచబ ి న కా ాలు ై వ దూత.
 పర్ళ య ి ాన శంఖం ఊ ే ప కే టా ంచబ ి న ై వ దూతలు.

 నరకపు ావ్ర ాలకుల ప కే టా ంచబ ి న ై వ దూతలు.
 సవ్రగ్ పు ావ్ర ాలకుల ప కే టా ంచబ ి న ై వ దూతలు.
3. ి వయ్గర్ం ాల ై ావ్సం:
‘ ి వయ్గర్ం ాల ై ావ్సం’ అంటే ‘అలాల్ హ్ తన పర్ వ కత్ లు
మ ి యు రసూల్ ల (సం ే శ హరుల) ై వహీ ( ై వ ాణి ) రూపంలో
బర్ ాలు అలై హి సస్లాం ావ్ ా తన ి వయ్సం ే ాలను అవత ిం ప
జే ే ాడ’ మనసూప్ త్ ి ా శవ్ ిం చటం. ారు ఆ ి వయ్సం ే ాలను
పర్ జ లకు అందజే ే ారు. అ ఒకోక్ ా ి ఒకే ాసనం ానూ,
ఒకోక్ ా ి అ ే క ాస ాలు ానూ జమ ేయబ ే . ాటి కి అల్
కి ాబ్ లే ా సుహూఫ్ అ ే ే రు ఇవవ్టం జ ి ే ి . అలాల్ హ్ కక్
ి వయ్గర్ం ాలు ధ ార్ం ాలలో మ ి యు నన్ ాషలలో
అవత ిం న . పర్ సమాజం ై ా ి ా ి ి వయ్గర్ం ా న్ ా ి ా ి
ాషలలో ే అవత ిం పజే య టం జ ి ి న ి . ాటి లో ఆ సమాజ పర్ జ ల
కొరకు హితబోధలూ మ ియు ాఫలయ్వంత ైన, ేజోవంత ైన తం
గడప ా కి ా ిచూ ే మారగ్ దరశ్క ావ్లూ ఉం ే . అలాల్హ్ కక్
ఏకతవ్ం ( ౌహీద్) ైపు ఆ వ్ ంచటా కే మ ియు ఏక ై ా ాధ ా
సం ే ా న్ అంటే కేవలం అలాల్హ్ ే ఆ ా ించ మ ే సం ే ా న్
అందజేయ ా కే ఈ ివయ్గర్ం ాల న్ అవత ిం న . పుణయ్కా ాయ్లు
ేయమ మ ి యు ాపకా ాయ్ల నుం ి దూరం ా ఉండమ కూ ా
ఆజాఞ్ ిం ే . అ ే అం మ ివయ్గర్ంథ ైన ఖుర్ఆన్ తపప్ ి న
ివయ్గర్ం ా న్ కాలకర్మంలో కలు ితం ేయబ ి ా . ీ కి కారణం
ఖుర్ఆన్ కక్ సంరకష్ణ బాధయ్త సవ్యం ా అలాల్హ్ సుకోవటం
మ ియు ఇ ి కాలా క తం ా, ార్ం ాలక తం ా అం మ ినం వరకు
జ మ్ం ే పర్ మానవు ి కొరకు పంపబ ిన అం మసం ేశం కావటం.
ీ వలన వ ి వరకు ఎలాంటి కలు ి ా కీ, క ప్ ాలకూ

గు ికాకుం ా ఇ ి సవ్చఛ్ ైన రూపంలో ఉం ి, మానవులంద ికీ స ై న
మారగ్ ం చూపుతూ ఉంటుం ి . ఈ కిర్ం ి ాటి ఆచరణల ావ్ ా
ి వయ్గర్ం ాల ై మన ావ్సం బహి రగ్ తమవుతుం ి %
1. అలా
ల్ హ్ తన పర్వకత్ ల ై ివయ్గర్ం ాలను అవత ిం ాడ ే షయా న్,
ా ి ై అలాల్హ్ తరఫు నుం ి ివయ్గర్ం ాల అవతరణ ముమామ్టికీ
సతయ్మ మ ియు ాయ్యబదధ్ మ ామూహికం ా నమమ్టం.
2. ఏ ివయ్గర్ం ాల ేరల్ ే అలాల్హ్ ె ి ా ో, ాటి శవ్ ించటం.

ఉ ాహరణకు పర్వకత్ ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ై
అవత ించబ ిన ఖుర్ఆన్ గర్ంథం ై, పర్వకత్ మూ ా అలై హి సస్లాం ై
అవత ించబ ిన ౌ ాత్ గర్ంథం ై, పర్వకత్ ఈ ా అలై హి సస్లాం ై
అవత ించబ ిన ఇం ల్ గర్ంథం ై, పర్వకత్ ావూద్ అలై హి సస్లాం ై
అవత ించబ ిన జబూర్ గర్ంథం ై, అలా ే పర్వకత్ ఇబార్హీం
అలైహిసస్లాం ై అవత ించబ ిన సహీ ాల ై. అం ేకాక
ట న్ంటిలోనూ ఖుర్ఆన్ గర్ంథం ఎం ో ఉతత్ మ ైన గర్ంథమ
మ ియు పూరవ్ గర్ం ాల న్ంటి ై ాకష్య్ం ా అలాల్హ్ పం న
ి
అం మ గర్ంథమ నమమ్టం. ఇంకా ీ ఆ ే ాలను ాటించటం
మ ియు ీ ఒక సతయ్ ైన గర్ంథం ా ీవ్క ంి చటం అ ే ి
మానవులంద ి ై అ ారయ్ ై ఉనన్ ి. ఖుర్ఆన్ ె ినటు
ల్ ా
ౌ ాత్ మ య
ి ు ఇం లు దలైన ివయ్గర్ం ాలు కాలకర్మంలో
అ ేక మారుప్లు - ేరుప్లకు గు ైనవ ే స ాయ్ న్ గు త్ ంి చటం.
3. ఖుర్ఆన్ లో ధర్ క ింపబ ిన ఆ ార్ న ివయ్గర్ం ాలలో పర్

షయా న్ సతయ్ం ా నమమ్టం.
4. సం ేశహరుల ై ావ్సం:
అలాల్హ్ కక్ సం ేశహరులంద ి ామూహికం ా
శవ్ ించటం తపప్ స ి. నరకం గు ంి హెచచ్ ించ ా కి మ య
ి ు
సవ్రగ్ ం గు ిం సం ోష ారత్ లు ె యజేయ ా కి అలాల్హ్ తన ాసుల
వదద్ కు సస్ం ేహం ా తన సం ేశహరులను పం ాడ మనం
నమమ్వలెను. ఎలాంటి ాటీ లే ఏకైక ఆ ాధుయ్ ైన అలాల్హ్ ను
మాతర్ ే ఆ ా ించమ ారు పర్జలను ి ే ార నమమ్వలెను.
ఇంకా ఆ సం ేశహరులంద ి లోనూ టట్ వ ి ా పంపబ ిన అతుయ్తత్ మ
సం ేశహరు ే మన పర్వకత్ ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం అ కూ ా
శవ్ ించవలెను. ఎలా ై ే సం ేశహరులంద ి అంటే ముహమమ్ద్,
నూహ్, ఇబార్హీం, మూ ా మ ియు ఈ ా అలైహస
ి స్లాం దలైన
ా ి శవ్ ించటం అ ారయ్ , అలా ే అలాల్హ్ పం ిన
పర్వకత్ లంద ి ామూహికం ా శవ్ ించటం కూ ా అ ారయ్ ే.
అం ేకాక పర్వకత్ లందరూ అలాల్హ్ తరఫు నుం ే పంపబ ి ార ే ి కూ ా
నూటికి నూరు ాళుళ్ సతయ్మ శవ్ ించవల ియునన్ ి. కాబటిట్
అలాల్హ్ పం న
ి ఏ ఒకక్ సం ేశహరు ి ా లే ా ఏ ఒకక్ పర్వకత్ ను
ా ఎవ ై ా రసక్ ి ేత్ , ారు తత్ ం సం ేశహరులంద ి మ ియు
పర్వకత్ లంద ి రసక్ ిం నటేల్ .
5. అం మ ినం ై ావ్సం:
అం మ ి నం ై ావ్సం అంటే మరణిం న తరు ాత మరల
లేపబడ ార మ ి యు పర్ ఒకక్ ి ాపపుణాయ్ల లెకక్
సుకోబడుతుంద శవ్ ిం చటం. ఆ తరు ాత ాపులు క ి నం ా
ిం చబడుదురు మ ి యు పుణయ్మానవులు సతక్ ిం చబడుదురు.
‘అం మ ి నం ై ావ్సం చూపటంలో’ అలాల్ హ్ మ ి యు ఆయన
సం ే శ హరుడు - ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ె ిన

మరణానంతర సంఘటనల న్ంటి శవ్ ిం చటం కూ ా ఉనన్ ి .
ఉ ాహరణకు - సమా ి ప ీ కష్ లు, ా లో కష్లు - పుర ాక్ ాలు
దలై న . ాటి ో ాటు అం మ ి న పు క ి న థ్ ి గతుల న్ంటి
మ ి యు పర్ సవ్రగ్ ా ీ తమ తమ కరమ్ల ఆ ారం ా ాటవల ి
యునన్ పుల్ ి ాత్ అ ే వం ె న గు ిం న షయాల న్ంటి
శవ్ ిం చటం. ఇంకా ాపపుణాయ్లను కొ ే తూకా న్ మ ి యు
ా కొలతలనూ తపప్ స ి ా శవ్ ిం చ వల ి యునన్ ి . ా ో
ాటు మన పర్వ కత్ ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం తన పర్ జ ల
గు ిం ి ారసు ే త్ ా ర , ఇక ఎపుప్డూ ద ిప్ క కలగ ధం ా
ా న్ ేచ్ ప తర్ రు గల హౌజె కౌసర్ అ ే సరసుస్ వదద్ కు
ఆయన వ త్ ా ర , ప తుర్ లై న ావ్సులకు అలాల్ హ్ కక్ దరశ్నం
కలుగుతుంద , సవ్రగ్ ం మ ి యు ా ాలను, అలా ే నరకం
మ ి యు ా క ి న కష్లనూ నమమ్టం.
6. అల్ ఖదర్ (పూరవ్ ద్ ి షట్ ి ార్ త) ై ావ్సం:

తకీద్ ర్ మ ి యు ి ార్ త ై ావ్సం అంటే మనకు జ ి ే
మం - ె డులు, లాభన ట్ ా లు, సుఖదు:ఖాలు దలై న వ న్
అలాల్ హ్ ఇ ట్ ా ను ార ే జరుగును మ ి యు అలాల్ హ్ కక్ అనుజఞ్
లేకుం ా ఏ ీ జరుగదు అ శవ్ ిం చటం. ఈ భూలోకం కక్,
అందులో పర్ షయం కక్ మ ి యు మునుమ్ందు
జ మ్ంచబో ే పర్ ా కక్ ా ాయ్ న్ ాటి సృ ట్ ి కి పూరవ్ ే
అలాల్ హ్ ార్ ే ి ాడు. అ నపప్టి కీ , అలాల్ హ్ తన ాసులను
కొ న్ంటి ేయమ , మ ి కొ న్ంటి కి దూరం ా ఉండమ
ఆ ే ం ాడు. ఇంకా ా ి కి తమ తమ పనులను తమ
ఇ ట్ ా ను ారం ే సుకు ే ేవ్ ాఛ్ ావ్తం ార్ లను ఇ చ్నపప్టి కీ , ా ి
కరమ్ల లెకక్ తవ్రలో ే సుకోబోతు ాన్న అలాల్ హ్ పర్ క టిం ాడు.

(మ ి యు ఇ ల్ ాంలో ఆ ాధనకు అరథ్ ం ఇ ే ) మ ి యు అలాల్ హ్ ే
తన ాసుల కా ాయ్లను సృ ట్ ంి చు ాడు మ ి యు ాసులు ఆ
కా ాయ్లను ఆచ ిం చు ారు. మ ి యు తన ాసుల మం ె డడ్ ల
గు ిం ా ి పుటుట్ కకు ముం ే అలాల్ హ్ కు ె లుసును. అలా ే
సవ్రగ్ నరకాలలో ఎవ ె వ రు ే ర బోతు ాన్ర ే షయం కూ ా అలాల్ హ్
ఎరుగును. పర్ ఒకక్ ి కీ ా ి ా ి కరమ్ల ననుస ిం క ి న కష్లు
లే ా సవ్రగ్ సుఖాలు పర్ ా ిం చబడును. ఈ షయాల న్ అలాల్ హ్
కక్ గర్ం థంలో భదర్ం ా న దు ే య బ ి ఉ ాన్ .
ి ార్ తను శవ్ ిం చటం వలన అ ేక పర్ జ ాలు

ఉ ాన్ . తమకు భ ై న ా ే అలాల్ హ్ తమ ాగయ్ంలో
ార్ ి ఉంటాడ ే నమమ్కం వలన ావ్ ి స ా పర్ శ నన్ం ా ఉంటాడు.
అలా ే ా ాయ్ న్ శవ్ ిం చటం ావ్ ా ావ్ ి లో ై రయ్ ాహ ాలు
కలుగు ా . ఫ తం ా అత లో మృతుయ్భయం ొ ి ోతుం ి .
ఎందుకంటే ణ్ీ త సమయం కంటే ముందు తనకు ావు ాద ే
షయా న్ అతను గర్ హి త్ ా డు. తనకు జ ి ి న మం Ð ె డులు
ఎలాగూ జరగవల ి ఉనన్ ే న , అలా ే తనకు ల ంచ
షయాలు తన ాగయ్ంలో లేక ోవటం వలన ే ల ంచలేద తనకు
ాను ా సమా ాన పరచుకుంటాడు. పర్ పంచ పర్ జ లందరూ ఏక ై
తనకు ఏ ై ా లాభం క ిం ాల పర్ య న్ం ా లేక ఏ ై ా నషట్ ం
క ిం ాల పర్య న్ం ా, ారు తనకు ఏ ధ ై న లా ా న్
లే ా న ట్ ా న్ క ిం చలేర ే ావ్సం అత లో బలపడుతుం ి .
‘అవును, ఏ ై ే అలాల్ హ్ తన ాగయ్ంలో ార్ ి ె టట్ ి ా ో, అంతకు
ం ఎవ ే ే య లే రు’ అ అతను దృఢం ా నముమ్ ాడు.
  
ఇ ల్ ాం కక్ మూలసథ్ ం ాలు (Pillars of Islam)
అలాల్ హ్ కక్ అం మ సం ే శ హరు ై న ముహమమ్ద్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు %
“ఇ ల్ ాం ఐదు షయాల ై ఆ ారప ి ఉనన్ ి % ాసత్ ా కి

అలాల్ హ్ తపప్ ఆ ాధనలకు అరుహ్ డు ఇంకె వవ్రూ లేర మ ి యు
ముహమమ్ద్ అలాల్ హ్ కక్ సం ే శ హరుడ ాకష్య్ం పలకటం,
నమా థ్ ా ిం చటం, జకాత్ ( ి ానం) ె ల్ ం చటం, హజ్ ే య టం
మ ి యు రమ ాన్ ె ల ఉప ా ాలు ఉండటం” కాబటిట్ , ఇ ల్ ాం
కక్ మూలసథ్ ం ాలు ఐదు. అ %
1. ాసత్ ా కి ‘అలాల్ హ్ తపప్ ఆ ాధనలకు అరుహ్ డు ఇంకె వవ్రూ
లేర మ ి యు ముహమమ్ద్ అలాల్ హ్ కక్ సం ే శ హరుడు’
అ ాకష్య్ం పలకటం.
2. ఐదుపూటల తపప్ స ి నమా లు థ్ ా ిం చటం.
3. జకాత్ ( ి ానం) ఇవవ్టం.
4. హజ్ ే య టం.
5. రమ ాన్ ె ల ఉప ా ాలు ాటిం చడం.
దటి మూలసథ్ ంభం (1st Pillar) : ాకష్య్పర్ క టన

అలాల్ హ్ తపప్ ే ె వవ్రూ ఆ ాధుయ్లు (ఆ ా ిం పబ ే అరహ్ త లు
గల ారు) లేర మ ి యు సస్ం ే హం ా ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు
అలై హి వసలల్ ం అలాల్ హ్ కక్ సం ే శ హరుడ ాకష్య్ వవ్టం.
ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ మూలా ారం - లా ఇలాహ ఇలల్ లాల్ హ్.

ఇ ల్ ాం ధరమ్ం మూలసథ్ ం ాలలో టట్ దటి మూలసథ్ ం భ ి.
ఇ ి ావ్సపు (ఈమాన్) ాఖల న్ంటి లో అతుయ్తత్ మ ై న ాఖ.
అలాల్ హ్ తన సం ే శ హరులంద ి కీ ఈ ప తర్ వచ ా ేన్ బో ిం చమ

పం ి ాడు. ారంద ి లో అం మం ా ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి
వసలల్ ం పంపబ ి ారు. లా ఇలాహ్ ఇలల్ లాల్ హ్ కక్ స ై న అరథ్ ము

ఏ టంటే ‘ ాసత్ ా కి అలాల్ హ్ తపప్ ే ే ఆ ాధుయ్ ె వవ్రూ లేరు’.
ీ లో ెం డు ా ాలు ాన్ :
1. ాకరణం: ‘లా ఇలాహ’ – ఈ పదం ఇతర ే వుళళ్ంద ి ,
ఆ ాధుయ్లనంద ి రసక్ ంి చమ పర్ క టి సత్ ు నన్ ి .
2. వ్ీ కరణం: ‘ఇలల్ లాల్ హ్’ – ఈ పదం ‘ఎటువంటి ాటీ లే
మ ి యు ాగ ావ్మయ్మూ లే అలాల్ హ్ మాతర్ ే సకల
ఆ ాధనలకూ అరుహ్ డు మ ి యు గుయ్డు’ అ పర్ క టి సత్ ు నన్ ి .
కాబటిట్ కే వ లం అలాల్ హ్ మాతర్ ే ఏకై క ఆ ాధుయ్డు. ఇంకా పర్
ఆ ాధ ా కే వ లం అలాల్ హ్ కొరకే పర్ ేయ్ కిం పబ ి న ి ా ే ొక ి కి
కాదు. కాబటిట్ సజాద్ , ార్ రథ్ న , ప బ మ ి యు కుక్బడులు
దలై న వ న్ అలాల్ హ్ కు కాకుం ా ఇంకొక ి కి అ ిప్ంచడమ ే ి
అనుమ ంపబడలే దు. ‘లా ఇలాహ ఇలల్ లాల్ హ్’ అ ే ఈ ప తర్
వచనం పర్ కారం మూడు రకాల పర్ జ లు ఉ ాన్రు.
3. ాకష్య్పర్క టనను పూ త్ ి ా అరథ్ ం ే సుకు , ా షరతులను
అనుస ిం ే తం గడపటా న్ మనసూప్ త్ ి ా ీవ్ క ిం ,
సంపూరణ్ ావ్సం ో ఈ ప తర్ వచ ా న్ ప కే ారు – ే
జ ై న ము ిల్ ంలు.
4. ీ సంపూరణ్ ం ా శవ్ ిం చక తం గ ి ే ారు – ే కపట
ము ిల్ ంలు.
5. ీ రసక్ ిం , ీ కి వయ్ ే కం ా మ ి యు రుదధ్ ం ా తం
గ ి ే ారు – ే సతయ్ ర ాక్రులు (కా ి రల్ ు ) మ ి యు
బహు ై ా ాధకులు (ము ిర్ కులు).
ాకష్య్పర్క టన ెం డవ ాగం ‘ముహమమ్ద్ న్ అబుద్ లాల్ హ్,

అలాల్ హ్ కక్ ాసుడ , అం మ సం ే శ హరుడ , ఆయన
పర్ పంచ పర్ జ లంద ి ై పునకు మ ి యు ావ్సులంద ి ై పునకు
సతయ్సం ే శం ో పంపబ ి ార ’ మనసూప్ త్ ి ా శవ్ ిం చమ
పర్ క టి సత్ ు నన్ ి . ఆయన ఆ ే ాలను అనుస ిం చటం మనకు
అ ారయ్ ై ఉనన్ ి . ఖుర్ఆన్ లో అలాల్ హ్ ఇలా పర్ క టి సత్ ు ాన్డు:
(٧) ‫ﻋﻨْ ُﻪ ﻓَﺎﻧْ َﺘﻬُﻮا‬

َ ْ‫ﺨﺬُو ُﻩ َوﻣَﺎ َﻧﻬَﺎ ُآﻢ‬
ُ ‫ل َﻓ‬
ُ ‫َوﻣَﺎ َﺁﺗَﺎ ُآ ُﻢ اﻟ ﱠﺮﺳُﻮ‬ …
“ పర్ వ కత్ కు ఇ చ్న ా న్ సుకోం ి , ఆయన మమ్ న్

ే ిం న ా జో కి ోకం ి . ” (సూరతుల్ హష్ర్ 59:7)
ెం డవ మూలసథ్ ంభం ( 2nd Pillar) : నమాజ్

ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ మూలసథ్ ం ాలలో ెం డవ మూలసథ్ ంభం
‘నమాజ్’. సప్ృహలో ఉనన్, గుయ్ ై న పర్ ము ిల్ ం ీ తపప్
స ి ా ే య వల ి ఉనన్ ి . ీ వ ి ే ిన ారు ఇ ల్ ా య
పం ి తుల ఏకా ార్ యం పర్కారం సతయ్ ర ాక్రులు ా (కా ి రల్ ు ా)
ప ి గ ణిం పబడుదురు. రుప్ ి ాన టట్ దట నమా గు ిం ే
పర్ న్ంప బడును.
కాబటిట్ పర్ ము ిల్ ం ఐదు పూటల నమా లను తపప్ స ి ా

పూ త్ ి ే య వలెను - పురుషులు మ జ్ ి దులలో ామూహి కం ా,
మహి ళ లు తమ తమ ఇళళ్లో.
ఐదు పూటలా తపప్ స ి ా ే య వల ి న ఫర్జ్ నమా ల రకాతులు:
ఉదయం (ఫజ్ర్ ) : ెం డు రకాతులు
ొహర్: ాలుగు రకాతులు

అసర్: ాలుగు రకాతులు

మ ిర్ బ్ : మూడు రకాతులు
ఇ ా: ాలుగు రకాతులు.
నమా పదధ్ , ా కి ముందు ాటి చ వల ి న భర్ త ల

గు ిం ాబో ే అ ాయ్యంలో వ ిం చ బోతు ాన్ము.
మూడవ మూలసథ్ ంభం ( 3rd Pillar) : జకాత్ ానం

జకాత్ ( ి ానం) - ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ మూడవ
మూలసథ్ ం భం. ఎవ ై ా ము ిల్ ం ఆ థ్ి కం ా ణ్ీ త థ్ ా కి ే రుకు ఒక
సంవతస్ర కాలం పూ త్ ి ే ి న టల్ ే , అత ై జకాత్ ానం
అ ారయ్ ై ోతుం ి . అరహ్ త కు ే రుకునన్ ము ిల్ ంలు జకాత్ ానం
తపప్ స ి ా ఇవవ్వల ి ఉంద ే అలాల్ హ్ ఆ ే ా న్ ాక ిం ే,
ారు సతయ్ ర ాక్రులు (కా ి రల్ ు ) అ ో ారు మ ి యు ఇ ల్ ాం
నుం ి బహి షక్ ిం పబ ి న ా ై ో ారు.
జకాత్ ానం తపప్ స ి ా ె ల్ ం చవల ి న సంపద:
బం ారం, ెం ి ,
ాయ్ ార ామ ిర్ , ప సంపద, భూ లో పం ే
ానయ్ం, ోధుమలు, పళుళ్ఫలాలు దలై న పంటలు, భూ లో
ల ం ే గనులు, ి ే ాల ై జకాత్ పనున్ అ ారయ్ ై ఉనన్ ి .
బం ారం మ ి యు ెం ి ఒక ణ్ీ త తూకా కి ( ాబ్ కు) ే రుకునన్
తరు ాత ే ాటి ై జకాత్ తపప్ స ి అవుతుం ి . అంటే బం ారం
క స బరువు 85 ర్ా ములు మ ి యు ెం ి క స బరువు 595
ర్ా ములు. ఎవ ి వదద్ ై ా ఈ క స బరువునన్ బం ారం ా లే ా
ెం ి ా లే ా ఇతర సంపదలు ా ఒక పూ త్ ి సంవతస్ర కాలం
ాటు లువ ఉనన్టల్ ే, ారు ణ్ీ త జకాత్ ధనం ానం
ే య వల ి ఉంటుం ి .
అలా ే అత వదద్ ణ్ ీ త ాబ్ థ్ ా ాటి , సంవతస్ర కాలం

ాటు కాయ్ష్ రూపంలో (85 ర్ా ముల బం ారపు లువ కంటే ఎకుక్వ)
ధనం లువ ఉంటే , ా ై కూ ా అతను జకాత్ తపప్ స ి ా
ె ల్ ం చవల ి ఉనన్ ి . పర్ ము ిల్ ం తన వదద్ ణ్ ీ త ాదుకు ే ి,
పూ త్ ి సంవతస్రకాలం ాటు లవునన్ బం ారం, ెం ి మ ి యు
ధనం ై 2.5% జకాత్ ె ల్ ం చటం తపప్ స ి.
ాలుగవ మూలసథ్ ంభం (4th Pillar): రమ ాన్ ఉప ా ాలు

ఫజర్ ేళ ార్ రంభం కాక మునుపు నుం ి సూ ాయ్సత్ మయం
అ ేయ్ వరకు, ఆ ర ా యాల నుం ి , దంపతుల ర సం ోగం నుం ి
మ ి యు ఉప ా ా న్ భంగపర ే పర్ ఒకక్ చరయ్ నుం ి దూరం ా
ఉండటా ేన్ ఉప ాసం అంటారు. రమ ాన్ ఉప ా ాలు తపప్ స ి ా
ాటిం చవల ి యునన్ ి . కిర్ం ి మూడు షరతులు వ త్ ంి ే పర్ ము ిల్ ం
రమ ాన్ ె ల ఉప ా ాలు తపప్ స ి ా ఉండవల ి యునన్ ి .
రమ ాన్ మాసపు ఉప ా ాలు తపప్ స ి ే ే షరతులు:

1. ము ిల్ ం అ ఉం ా .
2. బు ిధ్ గల ా ై ఉండవలె ను – మ ిథ్ తం త ిప్ న ాడు కాకూడదు.
3. ఆ ోగయ్వంతు ై ఉండవలె ను - ాయ్ ి గర్ సథ్ ు డు కాకూడదు.
4. ిథ్ ర ా ి తు ై ఉండవలె ను - పర్ యాణి కుడు కా ాదు.
5. ఉప ాసం ఉండగ ే శకిత్ ామ ధ్ ా లు క ిన ా ై ఉండవలెను.
6. ఋతు ార్ వం మ ి యు పురుటి ార్ వములలో లే ప ి దధ్ ీత్ ర్ లు.
ఐదవ మూలసథ్ ంభం ( 5 t h Pillar) : హజ్ యాతర్ .

హజ్ ఆ ే శం మ ి యు ా ఔనన్తయ్ం.
త ి న ఆ థ్ి క త్ ో మత మ ి యు శకిత్ ామ థ్ ా లు క ి న పర్
ము ిల్ ం ీత్ ర్ పురుషులు తమ తంలో క సం ఒకక్ ా ై ా తపప్
స ి ా హజ్ ే య వలెను. ఇ ల్ ాం కక్ ఐదు మూలసథ్ ం ాలలో ఇ ి

వ ి ి . హజ్ యాతర్ అలాల్ హ్ కు అ దగగ్ ర ా ే ేచ్ ఆచరణలలో
ఒక పర్ ేయ్ క ఆచరణ. అలాల్ హ్ కక్ అం మ సం ే శ హరు ై న
ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు:
“ఎవ ై ే హజ్ ి ాలలో ఎలాంటి ె డు ప ే య కుం ా,

ారయ్ ో కలవకుం ా హజ్ పూ త్ ి ే ా ో, అటువంటి ారు అపుప్ ే తన
త ల్ నుం ి జ మ్ం న వు మా ి ి ( ాపరహి తం ా) సవ్చఛ్ం ా
మరలు ారు.” బుఖా ీ హ ీ థు గర్ం థం.
హజ్ షరతులు:
కిర్ం ి షరతుల కారణం ా మానవు ి ై హజ్ తపప్ స ి అవుతుం ి.
1. ఇ ల్ ాం
2. యుకత్ వ యసుస్
3. మ థ్ ి తం క ి ఉండవలెను.
4. త ి న శకిత్ ామ థ్ ా లు మ ి యు హజ్ పర్ యాణ ఖరుచ్లు భ ిం ే

శకిత్ క ి ఉండవలెను. అం ే కాక తన ై ఆ ారప ి న ా ి
ఖరుచ్లు హజ్ పర్ యాణా కి ముందు ా ే ా ి కి ఇవవ్గ ే
ిథ్ లో ఉండవలెను. శకిత్ ామ థ్ ా ల షయంలో పర్యాణమారగ్ ం
ాం యుతం ా ఉండటం మ ియు ఆ ోగయ్ం కూ ా ఉ ాన్ . కాబటిట్
అ ా ోగయ్ం ో బాధపడుతునన్ వయ్కిత్ హజ్ యాతర్ ేయకూడదు. అలా ే
తన ో మహర్ మ్ (భరత్ లే ా ె ళ్కి ాశవ్తం ా ే ంి పబ ిన వయ్కిత్)
ోడు ా లే ీత్ ర్ కూ ా హజ్ యాతర్లో ాలొగ్నకూడదు.
  
‫اﻟﻔﻘﻪ اﻻﺳﻼﻣﻲ‬
‫ా ్‪ఇ ల‬‬ ‫‪య ధ ామ్జఞ్ లు‬‬
న మా జ్
నమా ఇ ల్ ాం కక్ ఐదు మూలసథ్ ం ాలలో ఒక
మూలసథ్ ంభం. పర్ ో ఐదు పూటలా తపప్ స ి ా నమా
ే యాల అలాల్ హ్ ఆ ే ం ాడు. భర్త లు అంటే త రత్
లేకుం ా అప ి దధ్ థ్ ి లో ే ే నమా ీవ్ క ిం చబడదు. కాబటిట్
ప ి దధ్ మ ేయ్ పదధ్ ముందు ా ె లుసుకోవటం ాలా ముఖయ్ం.
త రత్ ( భర్ త , కాలకృ ాయ్ల) కక్ రవ్చనం:

అ న్రకాల మ ాల నుం ి , అప తర్ ై న మ ి యు
అప ి దధ్ ై న షయాల నుం ి ప తర్ త , ప ి దధ్ త ొందటా ేన్
త రత్ అంటారు. ఇ ి ము ిల్ ంలకు అ ారయ్ ై ఉనన్ ి .
మ ాల మ ి యు అప ి దధ్ ై న ాటి రకాలు:

నజా ాత్ అ ే ి నజాసత్ (మ నం) కక్ బహువచనం.
మానవు ి మ ామ్ం ాల నుం ి బయటకు వ ేచ్ పర్ ీ ‘మ నం’
అనబడును. మల సరజ్ న , మూతర్ం , రయ్సఖ్ లనం, ా ో ేర్ క దర్ వం
దలై న . అలా ే కొ న్ ప వుల మూతర్ం , ేడ, ెం ట, ె కక్
దలై న ే టి మాంస ై ే న ాద ే ిం పబ ి న ో. అ ి క
ాదులో రకత్ ం , ము, రంగు మా ి న ాం , మృతక ే బ ాలు
మ ి యు ాటి తత్ ం అం ాలు అప ి దధ్ ై న ే . అ ే ఉపుప్
మ ి యు టి ో భర్ ప ర , ఉడకబె టట్ ి న ప చరమ్ం ప ి దధ్ ై న ి .
ప తర్ త , ప ి దధ్ త ొం ే ానం:

ెం ిం టి ావ్ ా ప తర్త ొందగలము.
1. టి ావ్ ా – ఉ ాహరణకు వరష్ పు రు, సముదర్ పు రు. అలా ే

ఈ కిర్ం ి ాటి ో కూ ా ప తర్ త ొందగలము
a) ాడబ ి న రు – ఉ ాహరణకు ాన్నం లే ా వుదూ

ే ే ట పుప్డు శ ీ రం నుం ి జా ి ప ి న రు.
b) ఏ ై ా ప ి దధ్ ప ారథ్ ం /దర్ వం క ి ా ా య ా థ్ ి లో ే

ి ఉనన్ రు.
c) మ ాలు క ి ా ా , తన మూడు ే ష గుణాలై న రంగు,

రు మ ి యు ాసనలలో ఏ ీ మారుప్ ెం ద రు. ఒక ే ళ
ా ఏ ఒకక్ గుణం మారుప్ ెం ి ా, ఆ టి ావ్ ా
భర్ ప రచుకోవటం అనుమ ంపబడలేదు.
2. ప ి భర్ ై న మటిట్ ావ్ ా – ఇ ి ప తర్ ై న భూ

ై ాగపు మటిట్ , ధూ , ఇసుక, ా లే ా బురద. రు
ల ంచ పకష్ంలో లే ా అ ా ోగయ్ం కారణం ా రు ాడలే
పకష్ంలో మాతర్ ేప ి దధ్ ై న మటిట్ ో ప తర్త ొందవలెను.
మలమూతర్ సరజ్ ా ానం:

మలమూతర్ సరజ్ న లో ాటిం చవల ి న కొ న్ యమాలు:
1. బాతూ
ర్ మ్ (మరుగు ొ ిడ్ )లో పర్ ే ంచక ముందు ఈ ార్ రథ్ న (దుఆ)
ే య వలెను:
“ ిమ్ లాల్ హి , అలాహ్ హుమమ్ ఇ న్ అఊదు క నల్ ఖుబు

వల్ ఖబా .”
“అలాల్ హ్ ే రు ో....... ఓ అలాల్ హ్! దుషు

ట్ లై న మగ నున్ల
రసూలులాల్ హ్ (స) త ప ి చ యం - సం ి పత్ం ా 25
మ ి యు ఆడ ాన్తుల నుం ి శరణు ే డుకుంటు ాన్ను”
బాతూ
ర్ మ్ లో ముందు ా ఎడమకాలు లోపలకు ెటట్ ి పర్ ే ం ా .
2. బాతూ
ర్ మ్ (మరుగు ొ ిడ్ ) లో నుం ి బయటకు వ చ్న తరు ాత
ఈ ార్ రథ్ న (దుఆ) ప ిం చవలెను:
“గు ార్ నక్” - “ఓ అలాల్ హ్! కష్మాపణ ే డుకుంటు ాన్ను”
బాతూ
ర్ మ్ లో నుం ి ముందు ా కు ి కాలు బయటకు ె టట్ ి ా ా .
3. అలాల్ హ్ ే రు ార్ ి ఉనన్ వసుత్ వులను తమ ెం ట బాతూ

ర్ మ్
లో కి సుకు ె ళళ్కూడదు. కా , ాటి బయట ె టట్ టం వలన
కోలోప్ ే పర్ మాదం ఉంటే , ాటి ెం ట సుకు ోవచుచ్ను.
4. బాతూ
ర్ మ్ లో ఖిబాల్ కు అ ముఖం ా లే ా వయ్ ేక ి శ లో
కూరుచ్ మలమూతర్ సరజ్ న ే య కూడదు.
5. ఇతరులకు కనబడకుం ా మ ామ్ం ాలను ా ఉంచవలెను.

ీ లో ఎలాంటి అశర్ ధ్ ా ే య కూడదు. పురుషులు ాచవల ి న
క స శ ీ ర ాగం - బొడుడ్ కిర్ం ి నుం ి కళళ్ కిర్ం ద వరకు.
అ ే ీత్ ర్ లు తమ తత్ ం శ ీ ర ా ా ేన్ ాచవల ి ఉనన్ ి .
6. మలమూతర్ సరజ్ న ే ే ట పుప్డు, తమ బటట్ ల ై పడకుం ా జాగర్ తత్

వహిం చవలెను.
7. మలమూతర్ సరజ్ న తరు ాత టి ో భర్ం ా కడుకోక్వలె ను.

ఒక ే ళ రు ల ంచక ో ే , టి షూయ్ ే ప రు ో ా లే ా భర్ ై న
మటిట్ ో ా మ ాల పర్ ావం పూ త్ ి ా ొ ి ో ే ట టు
ల్ బా ా
భర్ ప రచుకోవలె ను.
8. ఒక ే ళ ఎవ ై ా టి షూయ్ ే ప రు మ ి యు టి ాడద ే,
ముందు ా టి షూయ్ ే ప రు ో భర్ప రచుకు , తరు ాత టి
ాడవలె ను. ఇ ి అ న్ంటి క ాన్ ఉతత్ మ ై న పదధ్ .
9. భర్ ప రచుకోవటా కి ఎడమ ే ే ఉప ిం చవలె ను మ ి యు

మ ామ్ం ాలు ెం ిం టి భర్ ప రచుకోవలె ను.
వుదూ లేకుం ా ఈ కిర్ం ద ె లుపబ ి న ఆ ాధనలలో ాలొగ్ న ాదు.
1. ఫర్జ్ (తపప్ స ి ) మ ి యు న ి ల్ (ఐ ఛ్క) నమా లు.
2. ఖుర్ఆన్ ను ముటుట్ కోవటం.
3. కాబా గృహం కక్ త ాఫ్ (పర్ ద ి ణ ).
రంగు, రు మ ి యు ాసన మారుప్ ెం ద ఏ టి ై ా స ే

వుదూ ే య టా కి ఉప ిం చ వచుచ్ను.
వుదూ ే ే పదధ్ :
 మనసుస్లో సంకలప్ం ే సుకు , ిమ్ లాల్ హ్ అ మనసుస్లో ే

పలుక వలె ను.
 ెం డు ే తులు మణి క టుట్ వరకూ మూడు ారుల్ కడుగవలె ను.
 మూడు ారుల్ పుకిక్ ంచవలె ను.
 మూడు ారుల్ ముకుక్లో రు పటిట్ భర్ ప రచుకోవలెను.
 మూడు ారుల్ ముఖం కడుకోక్వలె ను.
 కు ి ే ే వరకు మూడు ారుల్ కడుగవలెను.
 ఎడమ ే ే వరకు మూడు ారుల్ కడుగవలె ను.
 తత్ ం తల ై - ముందు నుం ి ె నుక వరకు మ ి యు ె నుక
నుం ి ముందు వరకు త ి ే తుల ో తుడుచుకోవలెను (మసహ్).
 ెం డు ే తుల ేర్ ళళ్ను ెం డు ె వుల లోపలా మ ి యు బయటా

ర్ ిప్ భర్ ప రచుకోవలెను. అలా ే ే ట పుప్డు ెం డు ే తులు
మరల త ి ే సుకోవల ి న అవసరం లేదు. ఎందుకంటే ెం డు
ె వులూ తలకు ెం ి న ా ాలే గనుక!
 కు ికాలును లమండ వరకు మూడు ారుల్ కడుగవలెను. కా ళ
ేర్ ళ్
మధయ్లో ఎడమ ే ేర్ ుళ్ జొ ిప్ం
ళ బా ా భర్పరచు కోవలెను.
 అలా ే ఎడమకాలును కూ ా లమండ వరకు మూడు ారుల్
కడుగవలె ను. కా ేర్ ళళ్ మధయ్లో ఎడమ ే ేర్ ళుళ్ జొ ిప్ం
బా ా భర్ ప రచుకోవలెను.
వుదూ ప తర్ ిథ్ భంగమ య్ే షయాలు:

ఈ కిర్ం ి షయాల వలన వుదూ ప తర్ ిథ్ రదుద్ అ ోతుం ి.
1. ముందు - ె నుక మ ామ్ం ాల నుం ి బయటకు వ ేచ్ .

2. ాఢ దర్ .
3. మ థ్ ి తం తపప్టం వలన లే ా మతు
త్ ప ా థ్ా లు ే ంచటం
వలన సప్ృహ కోలోప్వటం.
4. వసత్ ర్ం ై నుం ి కాక, ే ో నన్ ా ఎలాంటి ఆ ాఛ్ద ా అడుడ్
లేకుం ా మ ామ్ం ాలను టచ్ ే య టం - సప్ ిశ్ంచటం.
తయముమ్మ్ (మటిట్ ావ్ ా ప ి భర్ మ య్ే ానం):
రు ల ంచ కారణం ా లే ా అ ా ోగయ్ం కారణం ా రు

ాడలేక వుదూ ే య లే ప ి థ్ ి తులలో తయముమ్మ్ అ ే పదధ్
ావ్ ా ప ి దుధ్ లు కావటా కి అలాల్ హ్ అనుమ ం ాడు. కాబటిట్
ఇ ి వుదూకు బదులు వంటి ి . అలా ే ఎవ ై ా వయ్కిత్ ారయ్ ో
ాంపతయ్సుఖం అనుభ ం న కారణం ా అప తుర్ ై ే , అతను
తపప్కుం ా గుసుల్ అంటే పూ త్ ి ాన్నం ే య వలెను. ఇంకా

బహి షట్ ు (హై జ్ ) లే ా పురుటి ( ాస్) రకత్ ార్ వం ఆ ి ో న ీత్ ర్ లు
కూ ా తపప్ స ి ా గుసుల్ అంటే పూ త్ ి ాన్నం ే య వలెను.
అలాంటి అప ి దుధ్ లు ై న ె ి న కారణాల వలన తయముమ్మ్
ావ్ ా కూ ా ప ి దుధ్ లు కావచుచ్.
తయముమ్మ్ ే ే ానం:
 ై కి ఉచఛ్ ిం చకుం ా, మనసులో ే తయముమ్మ్ కొరకు

సంకలప్ం ే సుకోవలెను.
 తరు ాత ిమ్ లాల్ హ్ అ మనసుస్లో ే పలుకవలెను.
 ెం డు హ త్ ా లనూ ప ి దధ్ ై న మటిట్ ై కొటట్ వలె ను. ఆ ెం డు

హ త్ ా ల ై ోటి ో ఊదవలెను.
 ఆ ెం డు హ త్ ా ల ో తమ ముఖా న్ ఒక ా ి తుడవ వలె ను.
 తమ ెం డు ే తులను మణి క టుట్ వరకు ఒక ా ి తుడవ వలె ను.
ఏ ేప ి త ిథ్ ులలో తయమమ్మ్ య

ే టా కి అనుమ ఉనన్ :ి
1. రు ల ంచ పకష్ంలో
2. ాయ ై న పుప్డు లే ా అ ా ో ాయ్ కి గు ై న పుప్డు – ఒక ే ళ రు
తగలటం వలన ోగం ము ి ి ోతుంద లే ా ోగం తగగ్ టంలో
ఎకుక్వ సమయం పటేట్ ప ి ిథ్ ఎదు ై ే .
3. రు మ ీ చలల్ ా ఉంటే, ా ే ి ేయటా కి ఎలాంటి ౌకరయ్ం
లేక, ా ాడటం వలన అ ా ో ాయ్ కి గుర ేయ్ పర్మాదం ఉంటే.
4. అ తకుక్వ ాదులో అంటే కే వ లం వంట ే య టా కి
మ ి యు ార్ గటా కి మాతర్ ేస ి ో ే టంతటి రు ఉనన్పుప్డు.
ఐదు పూటల నమా లు మ ి యు ాటి రకాతుల సంఖయ్:

ము ిల్ ంలు పర్ ో ణ్ ీ త కాలంలో, ాటి సమయం ాటక
ముం ే , ఐదు పూటలా తపప్ స ి ా నమా ే య వలెను. ఐదు
పూటల తపప్ స ి నమా లలో రకాతుల సంఖయ్ ఇలా ఉనన్ ి :
ఫజ్ర్ – ెం డు రకాతులు ొహర్ – ాలుగు రకాతులు

అస్ర్ – ాలుగు రకాతులు మ ిర్ బ్ – మూడు రకాతులు
ఇ ా– ాలుగు రకాతులు
నమా ానం:
 ే ను నమా కొరకు మనసుస్లో ే సంకలప్ం ే సుకుంటాను.
 ే ను ా ే న్ అంటే ముఖా న్ మ ి యు ెం డు కాళళ్నూ

ఖిబాల్ ి శ ై పునకు మరలుచ్ ాను.
 ే ను ా ెం డు ే తులను ెం డు ె వులకు సమానం ా ై కె త్ ,

“అలాల్ హ్ అకబ్ర్” అంటాను.
 ా కు ి ే ఎడమ ే ై ఉం ా ై న కటుట్ కుంటాను.
 సూరహ్ ా ప ి త్ ా ను మ ి యు ఖుర్ఆన్ లో సరళ ై న కొ న్

ఆయతులను లే ా ఒక అ ాయ్యా న్ అర ాషలో ప ి త్ ా ను.
 తరు ాత రుకూలో కి ోతూ ‘అలాల్ హు అకబ్ర్’ అంటాను.

రుకూలో మూడు ారుల్ ‘సుబ న ర బ్యల్ అ మ్’ అ
అంటాను. రుకూ అంటే ా తల మ ి యు ా పు స ి స మానం ా
ఉం ే ట టు
ల్ , ెం డు కాళళ్ పప్లను ెం డు ే తుల ో గటిట్ ా
పటుట్ కు ముందుకు వంగటం.
 ‘స అలాల్ హు మన్ హ దహ్’ అ అంటూ, ెం డు ే తులను

ెం డు ె వుల వరకూ లే ి , రుకూ నుం ి ై కి లే త్ ా ను. టారు ా
లుచునన్ తరు ాత, ‘రబబ్ ావలకల్ హమ్ద్ ’ అ పలుకు ాను.
 సజాద్ లో కి ె ళుతూ ‘అలాల్ హు అకబ్ర్’ అ అంటాను. సజాద్ అంటే

శ ీ ా న్ ఏడు అవయ ాల ై ఉంచటం అనన్మాట. ఆ ఏడు
అవయ ాలు – ముకుక్ ో ాటు నుదురు, ెం డు ే తులు, ెం డు
కాళుళ్ మ ి యు ెం డు ా ాల ేర్ ళుళ్. సజాద్ లో మూడు ారుల్
లేక అంతకంటే ఎకుక్వ ారుల్ ‘సుబ న ర బ్యల్ ఆలా’ అ
ప కి , ఇహపరలోకాల ాల కొరకు దుఆ ే సుకుంటాను.
 తరు ాత ‘అలాల్ హు అకబ్ర్’ అ పలుకుతూ, ా ఎడమ ా ా న్

ా చ్, ా ై కూరుచ్ంటాను. కు ి ా ా న్ టారు ా ఉం ,
ా ేర్ ళళ్ను ఖిబాల్ ై పు ఉం ే ట టు
ల్ ా వంచు ాను. అ ే
ఇకక్డ ‘అలాల్ హ్ అకబ్ర్’ అ ే ‘తకీబ్ ర్’ ప కే ట పుప్డు ెం డు
ే తులను ెం డు ె వుల వరకు కూడదు.
 తరు ాత ‘అలాల్ హు అకబ్ర్’ అ పలుకుతూ ెం డవ ా ి

సజాద్ లో కి ె ళ ాను మ ి యు సజాద్ లో ‘సుబ న ర బ్యల్
ఆలా’ అ పలుకు ాను.
 2వ రకాతు కొరకు ‘అలాల్ హు అకబ్ర్’ అ పలుకుతూ లే

లుచుంటాను. ముందు రకాతులో చ ి నటు
ల్ ా ే ఈ ెం ో
రకాతులో కూ ా చదువు ాను.
 2వ రకాతు పూ త్ ి ే ి న తరు ాత తషహు

హ్ ద్ (2వ లేక 4వ
రకాతు వ ి లో కూ ోచ్వటం) కొరకు కూరుచ్ంటాను. ఫజ్ర్ లో ే ే
ెం డు రకాతుల వంటి నమా ే సత్ ు నన్టల్ ే , ఇ ే అం మ
తషహు
హ్ ద్ అవుతుం ి . అ ే మ ిర్ బ్ లో ే ే మూడు రకాతుల
నమా లో ే ను తషహు
హ్ ద్ నుం ి లే మరల ఇంకో రకాతును
పూ త్ ి ే ి, వ ి ా అం మ తషహు
హ్ ద్ కొరకు కూరుచ్ంటాను.
ఇలా మూడు రకాతుల నమా లో ెం డు ారుల్ (2వ మ ి యు
వ ి మూ ో రకాతులలో) తషహు
హ్ ద్ కొరకు కూరుచ్ంటాను.
 తషహు
హ్ ద్ దుఆలు పూ త్ ై న త ావ్త, కు ి ై పు ి ి ‘అసస్లాము
అలై కుమ్ వరహమ్తులాల్ హ్’ అ పలుకుతూ సలాం ే య వలెను.
 మరల ఎడమ ై పు ి ి ‘అసస్లాము అలై కుమ్ వ
రహమ్తులాల్ హ్’ అ పలుకుతూ సలాం ే య వలెను.
తషహు
హ్ ద్ లో ప ిం ే ార్ రథ్ న (దుఆ):
అతత్ హియాయ్తు లాల్హి, వసస్ల ాతు, వతత్ య్బాతు అసస్లాము అలై క
అయుయ్హన్ న యుయ్, వరహమ్తులాల్ హి వబరకాతహూ, అసస్లాము
అలై ా, వఆలాఇబా ి లల్ ా హి ాశ్ హీ న్ . అషహ్ దు అన్ లా ఇలాహ
ఇలల్ లాల్ హ్ వఅషహ్ దు అనన్ ముహమమ్దన్ అబుద్ హు వరసూలుహు.
రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలెహ

ౖ ి వసలల్ ం ై దరూద్ ( ార్రథ్నలు) పంపటం:
అలాల్హుమమ్ స ల్ అలా ముహమమ్ద్ వ ఆలా ఆ ముహమమ్ద్,
కమా సలెల్ ౖ ా అలా ఇబార్హీమ వ ఆలా ఆ ఇబార్హీమ ఇనన్క
హ దుమ్ మ ద్. అలాల్ హుమమ్ బా ి క్ అలా ముహమమ్ద్ వ ఆలా
ఆ ముహమమ్ద్ కమా బారకత్ అలా ఇబార్ హీ మ వ ఆలా ఆ
ఇబార్ హీ మ ఇనన్క హ దుమ్ మ ద్.
మా నమా
మా నమా కక్ ఆ ేశం:
పురుషులు మాలో ాలొగ్నటం తపప్ స .ి ఇ ి 2 రకాతుల నమా .
మా నమా లో ాలొగ్నటా న్ అ ారయ్ం ే ే షరతులు:

మా నమా ెం డు రకాతులు, కర్ ారం ో న ొహర్
నమా థ్ ా నంలో ే యా . పురుషుడు, యుకత్ వ యసుక్డు,
ఆ ోగయ్వంతుడు మ ి యు పర్ యాణంలో లే ము ిల్ ంల ై ఇ ి
అ ారయ్ ై ఉనన్ ి . ీత్ ర్ ల కు, ి లల్ లకు, ోగసుథ్ లకు మ ి యు
పర్ యాణి కులకు మా నమా తపప్ స ి కాదు. ఇ ి మ జ్ ి దులో ే
జరుగును. ీ లో మా నమా కంటే ముందు ెం డు పర్ సం ాలు
ఉండును. ెం ిం టి మధయ్ ఉప ాయ్సకుడు కొం ెం ే పు కూ ోచ్వలెను.
ఉభయ పండుగల నమా (ఈదుల్ ితర్ & ఈదుల్ అ హ్ ా):

ఇకక్డ ఉభయ పండుగలంటే ఈదుల్ ి త్ర్ మ ి యు ఈదుల్
అ హ్ ా పండుగలు. రమ ాన్ ె ల తరు ాత వ ేచ్ ష ావ్ల్ ెల
దటి ే ీ న ఈదుల్ ి త్ర్ పండుగ జరుగును. ఇ ి ఉలాల్ సం ా
గడుపవల ి న ో .ఎందుకంటే ప తర్ రమ ాన్ ె ల లో ఉప ా ాలు
ఉండటా కి , ా ర్ ే ళ లోల్ ే లొక్ పర్ ేయ్ క నమా లు ే య టా కి
అవసర ై న దృఢసంకలాప్ న్, త ి న శకిత్ ామ థ్ ా లనూ పర్ ా ిం ,
అలాల్ హ్ తన ాసుల ై ే ానుగర్ లు చూ ి ాడు. ఈదుల్ అ హ్ ా
అర కాయ్లెం డరులో వ ి ె లై న ‘ ి ల్ హజ్’ ౧౦వ ే ీన
జరుగును. ఆ ాడు ము ిల్ ంలు అలాల్ హ్ కు ఖు ాబ్ ప వుల
బ ానం సమ ిప్ంచుకుంటారు.
అనస్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ఉలేల్ ఖన: రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి
వసలల్ ం మ ీ ాకు వలస వ చ్నపుడు, అకక్ ి పర్ జ లు సంవతస్రంలో

ెం డు ి ాలను ఆట ాటల ో గ ి ే పండుగ ి ాలు ా జరుపు ే
ారు. అ ి చూ ి రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఇలా
ప కారు: ఈ ెం డు ి ాల కంటే ేర్ షఠ్ ై న ి ాలను (ఈదుల్ ి త్ర్

మ ి యు ఈదుల్ అ హ్ ా ) అలాల్ హ్ పర్ ా ిం ాడు.
ఉభయ పండుగల నమా ఆ ేశం మ య

ి ు ాటి ానం:
ఉభయ పండుగల నమా సునన్ ె అకక్దహ్ (అంటే తపప్క
ఆచ ిం చటా కి పర్ య న్ంచవల ి న సునన్త్) థ్ ా కి ెం ి న ి . టి

రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఎలల్ పుప్డూ ఆచ ిం ే ారు. ీత్ ర్ ల ను
మ ి యు ి లల్ లను కూ ా ెం ట సుకు ె ేళ్ ారు. సూరుయ్డు
ఉద ం ఒక జా ె డు ై కి వ చ్న సమయం నుం ి
టట్ మ ాయ్హన్ం వరకు పండుగ నమా ే య వచుచ్ను. ఇందులో
ెం డు రకాతులు ఉంటా . అజాన్ మ ి యు అఖామత్ ఉండదు.
తకీబ్ ె ఇ ర్ మ్ ( దటి ా ి అలాల్ హ్ అకబ్ర్ పలకటం) తరు ాత మ ి యు
ముందు ఇమాం ఏడు ారుల్ తకీబ్ ర్ (అలాల్ హ్ అకబ్ర్) ప కి , ఆ తరు ాత
సూరతుల్ ా ప ిం చటం ార్ రం ంచ వలెను. ె నుక నమా
చ ి ే ారూ ఇమాంను అనుస ి సత్ ూ , తకీబ్ ర్ లు పలుకవలెను.
ెం డవ రకాతు కొరకు ల న తరు ాత, సూరతుల్ ా
ప ిం చటం ార్ రం ంచక ముందు ఐదు ారుల్ తకీబ్ ర్ పలుకవలెను.
నమా చ ి ం న తరు ాత ఇమాం పర్ జ ల ముందు లబ ి ,
దటి ఖు ాబ్ ఇవవ్వలెను. మధయ్లో కొ న్ కష్ణాల ాటు కూ ొచ్ ,
ెం డవ ఖు ాబ్ ఇవవ్వలెను. ఆ తరు ాత ఇంటి కి మర ోవలెను.
పర్ జ లు కూ ా తమ తమ ఇళళ్కు మర ోవలెను. పండుగ
నమా లు ై ానంలో జరుగును. వరష్ం ఉనన్పుప్డు మ జ్ ి దులో
చదువుకోవటా కి అనుమ ఉనన్ ి . ఎవ ై ా పండుగ నమా
జమాతులో కలవలేక ో ే , ే రు ా చదువు కోవలెను.
  
(‫اﻟﺮﺳﻮل )ص‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺳﻴﺮة‬

ౖ ి వసలల్ ం
తప చ ి యం - సం ప ి త్ ం ా
లులాల్ హ్ సలల్ లాల్హు అలెహ

ౖ ి వసలల్ ం
త ప ి చ యం - సం ి పత్ం ా
ఇ ల్ ాం ధ ామ్ కి పూరవ్ం అరబ్ ే శ పర్ జ లు గర్ లను

పూ ం ే ారు. ాటి లో పర్ ఖాయ్ ెం ి న – లాత్, ఉజాజ్ , హుబల్
మ ి యు మ ాత్ గర్ లు. అరబ్ పర్జ లలో కొందరు యూదులు
మ ి యు కొందరు కైర్ సత్ వులు కూ ా ఉం ే ారు. మ ి కొందరు పర్ వ కత్
ఇబార్ హీం అలై హి సస్లాం ధ ామ్ న్ అనుస ిం ే ారూ ఉం ే ారు. ఇ ల్ ాం
ధ ామ్ కి పూరవ్ం అరబ్ పర్ జ లు అజాఞ్ నంలో, ౌరజ్ నయ్ంలో మ ి యు
ా ాంధకారంలో ము ి ఉండట ే ా ి ఈ మారగ్ భర్షట్ ావ్ కి
ముఖయ్కారణం. అకక్డ బలవంతుడు బలహీ ను ి ై అ ాయ్ ారం
జ ి ే ాడు, ధనవంతుడు ే ద ల మ ి యు అ ాన్రుత్ ల హకుక్లను
బలవంతం ా గుం కు ే ాడు, మహి ళ లను ారు ా ీ ల ను
చూ ి న టు ల్ చూ ే ారు. అలాంటి కిల్ షట్ సమయంలో రసూలులాల్ హ్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం అకక్డ జ మ్ం ారు.
రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం వంశం మ ియు జననం:

ఆయన ే రు ముహమమ్ద్ న్ అబుద్ లాల్ హ్ న్ అబుద్ ల్
ముతత్ బ్ న్ ి మ్ . ఆయన త ల్ ే రు ఆ ా ెత్ వహబ్ న్
అబ్ద్ మ ాఫ్. ఆయన వంశం సుపర్ ి దధ్ ఖు ై ష్ ె గ కు ెం ి న బను
ిం వంశం. ఆయన ర బ్ఉల్ అవవ్ల్ 9వ ే ీ, ోమ ారం ాడు
జ మ్ం ారు. అ ి కీర్ . శ. 571 వ సంతస్రం. ఆయన అ ాధ ా
జ మ్ం ారు, ఎందుకంటే త ల్ గరభ్ంలో ఉనన్పుప్ ే ఆయన తం ిర్
చ ో ారు.
ఆయనకు ాలు ార్ ంి న ీత్ ర్ లు:

టట్ దట ఆయనకు ాలు ార్ ిం న ి ఆయన సవ్ంత
త ల్ అ నఆ ా ే . తరు ాత అబూ లహబ్ ా ి సు ై బా ాలు
ార్ ిం న ి . ఆయన పుటిట్ న సం ోషంలో అబూ లహబ్ ఆ డను
ాసయ్ం నుం ి ముకిత్ ే ి, ేవ్ చఛ్ను పర్ ా ిం ాడు. ఆ తరు ాత
ఆయనకు ాలు ార్ ిం న మూ ో ీత్ ర్ హ మా ా ి యా. అరబుబ్ల
ఆ ా ా న్ అనుస ిం , పలెల్ లోల్ ెం చటం కొరకు ఆ డ తన ో ాటు
ఆయనను సుకు ె ళ్న ి . ఆయన వలన ా ి ఇంటోల్ అ ే క
ాలు క ి న . ఆయన వయసుస్ ెం ే ళళ్కు ే ర ా ే , హ మా
ఆయన తన ాలు ార్ గటా న్ మా ప్ం న ి . అ ా ఆయన త ల్
ఆ ా అనుమ ో మకాక్ నగరంలో ాయ్ధుల నుం ి కా ా ే
ాకు ో ఆయనను తన వదద్ ే ఉంచుకునన్ ి . కా , అలా ఉంచు
కోవటా కి అసలు కారణం ఏ టంటే ఆయన వలన తమ ఇంటోల్
ాలు కలగుతునన్ందుకు ాను, ఆయనను ల న న్ ఎకుక్వ
ి ాలు తమ ో ే ఉంచుకో ాల శచ్ ంచుకోవటం. త ల్ ఆ ా
కూ ా అం ీ క ిం చటం ో, ాలుగు సంవతస్ ాల వయసుస్ వరకు
ఆయన హ మా వదద్ ే ఉం ి ో ారు.
ఆయన త ల్ మరణం: ఒక ా ి తన బంధువులను చూ ి

ా ాల ే కో ి క ఆయన త ల్ కి కలుగ ా, తన కుమారు ి సుకు
ఆ డ మ ీ ా పటట్ ణా కి బయలు ే ి న ి . అకక్డ కొ ాన్ళుళ్ ఉం ి
మకాక్కు రుగు పర్యాణం కటిట్ న ి . అ ే ా ి లో ఆ డ
అ ా ోగయ్ం ాలై న ి . అ ి మ ిం త ఎకుక్ ై , మకాక్ ే ర కుం ా ే
ఆ డ ార్ ణా న్ కబ ం ే ి న ి . మకాక్ మ ి యు మ ీ ాకు
మధయ్నునన్ ‘అబ ా’ అ ే ార్ంతంలో ఆ డ సమా ి ేయబ ిన ి.
అపుప్డు ఆయన వయసుస్ కే వ లం ఆరు సంవతస్ ాలు మాతర్ ే.
పర్ వ కత్ ా ఎనున్కోబ ిన భసం ే శం:

అలాల్ హ్ తన పర్ వ కత్ ను గర్ ాధన నుం ి సుర ి తం ా
ఉంచటం వలన ఆయన ఖు ై షుల పూజా, ార్ రథ్ న లలో ఏ ాడూ
ాలొగ్ నలే దు. అం ే కాక అకక్ ి యువకుల ఆట ాటలలో, ె డు
పనులలో కూ ా ఏ ాడూ ాలుపంచుకోలేదు. అకక్ ి యువకులు
మదయ్ం ే ంచడంలో మ ి యు ౌరజ్ నయ్ంలో ఒక ి కొకరు ోటీ
ప ే ారు. ఆ సమాజం తపుప్ ా ి పటట్ డం మ ి యు దురల ాటల్ కు
లోనవడం గు ిం పర్వ కత్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కు పూ త్ ి ా ె ి
ఉండటం వలన ఆయన ఖు ై షులకు దూరం ా ఉం ే ారు. తరచు ా
హి ా కొండ ై ఉనన్ ఒక గుహలో ఏకాంత ాసంలో గడుపుతూ, పర్ వ కత్
ఇబార్ హీం అలై హి సస్లాం పదధ్ లో ఏక ై ా ాధనలు ే ే ారు. 40
సంవతస్ ాల వయసుస్కు ే రుకో ా ే , తను పర్ వ కత్ పద కొరకు
ఎనున్కోబ ి న న్లు మ ి యు భసం ే ాలు ఆయనకు సప్షట్ ం
కా ా ా . ఉ ాహరణకు ఆయనకు ఏ ై ా కల వ ేత్ అ ి పూ త్ ి ా
జమ ేయ్ ి . అలా ే ఆయన ఏ ై ా అవసరం తత్ ం ఎకక్ ి కై ా
బయలు ే ి ే , ా ి లో ాళుళ్, ె టల్ ు ‘అసస్లాము అలై కుమ్ యా
రసూలులాల్ హ్’ అ ఆయనను సంబో ిం ే . తనను సంబో ిం న
ా ె వ ా అ కు ి ఎ డమల ై పు దృ ట్ ి ా ి ేత్ , అకక్డ కే వ లం ాళుళ్
మ ి యు ె టల్ ు తపప్ ఆయనకు ఇంకె వవ్రూ కనబ ే ారు కాదు.
వహీ (అలాల్ హ్ సం ే శం) అవతరణ:

హీ ా గుహలో, రమ ాన్ మాసంలో ఒక ా ి పర్ వ కత్ సలల్ లాల్ హు
అలై హి వసలల్ ం ఏకాగర్ త ా ాయ్నం ే సత్ ుండ ా, అలాల్ హ్ కక్ ై వ దూత

అ న బర్ ాల్ అలై హి సస్లాం ఆయన వదద్ కు వహీ (అలాల్ హ్
సం ే ా న్) సుకు వ చ్ ారు. అపుప్డు ఆయన ై అవత ిం న
టట్ దటి ఖుర్ఆన్ ఆయతు (వచనం) ఇ ే :
(٢) ‫ﻖ‬ ٍ ‫ﻋَﻠ‬

َ ْ‫ن ِﻣﻦ‬ َ ‫ﻹﻧْﺴَﺎ‬
ِ ‫ﻖا‬ َ ‫ﺧَﻠ‬َ (١) ‫ﻖ‬ َ ‫ﺧَﻠ‬َ ‫ﻚ اﱠﻟﺬِي‬َ ‫اﻗْ َﺮأْ ﺑِﺎﺳْ ِﻢ َر ﱢﺑ‬
‫ن‬
َ ‫ﻹﻧْﺴَﺎ‬
ِ ‫ﻋﱠﻠ َﻢ ا‬
َ (٤) ‫ﻋﱠﻠ َﻢ ﺑِﺎﻟ َﻘَﻠ ِﻢ‬
َ ‫( اﱠﻟﺬِي‬٣) ‫ﻷآْ َﺮ ُم‬
َ ‫ﻚا‬ َ ‫اﻗْ َﺮأْ َو َر ﱡﺑ‬
(٥) ْ‫ﻣَﺎ َﻟﻢْ َﻳﻌَْﻠﻢ‬
“ ప ిం చు ! పర్ భువు ే రు ో, ఆయ ే (స ావ్ న్)
సృ ట్ ంి ాడు. ఆయ ే మానవుణిణ్ రకత్ ముదద్ ో సృ ట్ ంి ాడు.
ప ంి చు ! పర్ భువు పరమ ాత ” ఖుర్ఆన్ 96:1-5
ఆ తరు ాత కొంత కాలం వరకు వహీ ఆ ి ో న ి.
కొ ాన్ళళ్కు మరల బార్ ాల్ అలై హి సస్లాం సూరహ్ ముద ిస్ ర్
(ఖుర్ఆన్ లో ౭౪వ అ ాయ్యం) సుకు వ చ్ ారు. ా లో
పర్ జ లను భయ ె టట్ మ మ ి యు తన సం ే ా న్ ా ి కి
అందజే య మ అలాల్ హ్ ఆయనను ఆ ే ం ాడు. (ఖుర్ఆన్ వచన
ావపు అను ాదం):
(٣) ْ‫ﻚ َﻓ َﻜ ﱢﺒﺮ‬

َ ‫( َو َر ﱠﺑ‬٢) ْ‫( ُﻗﻢْ َﻓَﺄﻧْ ِﺬر‬١) ‫ﻳَﺎَأ ﱡﻳﻬَﺎ اﻟ ُﻤﺪﱠﺛﱢ ُﺮ‬
“ ఓ దుపప్టి లో చుటుట్ కునన్ ా ా ! లే , ఇక హె చచ్ ిం చు !
పర్ భువు ఘనతను కొ యాడు. ” (ము ి సస్ర్ 74 : 1-3)
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కక్ ఖు ై ష్ వంశం

మ ి యు అకక్ ి పర్జ లు గర్ ాధనను దృఢం ా శవ్ ిం ే ారు.
గర్ ాధన వ ి ేయమ ె ేప్ ా ి ో ఆ పర్ జ లు భయంకరం ా
ో ా ే ారు మ ి యు ా కారణం ా ారు హతయ్ ే య ా కి
కూ ా ె నుకా ే ారు కాదు. అందువలన ే ధరమ్ పర్ ార ఆరంభంలో
రహసయ్ం ా పర్జ లకు తన సం ే ా న్ అందజే య మ అలాల్ హ్ పర్ వ కత్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ను ఆ ే ం ాడు. తన ా ి లో ఎవ ి ై న ే
తనకు నమమ్కం ఉనన్ ో, ా ి ే ఆయన ఇ ల్ ాం ై పునకు

ఆ వ్ ం ారు. తన తుర్ లు మ ి యు ప ి చ యసుథ్ లలో ఉతత్ మ
సవ్ ావం గల ా ి ముందు ఆయన అలాల్ హ్ కక్ సం ే ా న్
ఉం ారు. ీ ఫ తం ా కొందరు పర్ జ లు ఆయనను పర్ వ కత్ ా
శవ్ ిం ారు. మహి ళ లలో టట్ దటి ా ఆయన ారయ్ ఖ జా
ర ి య లాల్ హు అ హ్ ా ఆయన సం ే శం ై ావ్ ా న్ పర్ క టిం చ ా, సవ్తంతర్
పురుషులలో టట్ దటి ా ఆయన ై ావ్ ా న్ పర్ క టిం న ి -
అబూ బకర్ ి ీధ్ ఖ్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ . యువకులలో టట్ దటి ా
అ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ మ ి యు ాసులలో టట్ దటి ా జై ద్ న్
ి స్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ఆయన సం ే శం ై ావ్సం పర్ క టిం ారు.
ా ాపు మూడు సంవతస్ ాల వరకు ఇ ల్ ా య ధరమ్పర్ ారం ఇలా
రహసయ్ం ా ే ా ిన ి.
బహి రంగం ా ఇ ల్ ా య ధరమ్పర్ ారం:

ఇ ల్ ా య ధరమ్పర్ ారం గుపత్ ం ా మ ి యు ాలా సప్షట్ ం ా
సతయ్ధరమ్ం ై పు ి ల వమ అలాల్ హ్ ఆయనను ఆ ే ం ాడు.
ా ఆరంభం ఆయన దగగ్ ి బంధువుల ో ార్ రంభ ై న ి . ీ
గు ిం ఖుర్ఆన్ లో అలాల్ హ్ ఇలా పర్ క టిం ాడు -
(٢١٤) ‫ﻦ‬
َ ‫ﻷﻗْ َﺮﺑِﻴ‬
َ ‫ﻚا‬
َ ‫ﻋﺸِﻴ َﺮ َﺗ‬
َ ْ‫َوَأﻧْ ِﺬر‬
“ మ ి యు దగగ్ ి బంధువులను హె చచ్ ిం చు ” ఖుర్ఆన్ ٢٦:214
అపుప్డు ఆయన తన దగగ్ ి బంధువులై న బ ి మ్

మ ి యు బ ముతత్ బ్ ె గ ల పర్ జ ల ముందు ఇ ల్ ాం సం ే ా న్
ఉం ారు. కొ ాన్ళళ్ తరు ాత ఇ ల్ ాం సం ే ా న్ పర్జ లంద ి కీ
బహి రంగం ా అందజే య మ మ ి యు ా ి తన ై పు
ఆ వ్ ంచమ అలాల్ హ్ ఆయనను ఆ ే ం ాడు. ీ గు ిం ఈ
కిర్ం ి ఖుర్ఆన్ వచనం అవత ిం న ి Ð
(٩٤) ‫ﻦ‬
َ ‫ﻦ اﻟ ُﻤﺸْ ِﺮآِﻴ‬
ِ‫ﻋ‬َ ْ‫ﻓَﺎﺻْ َﺪعْ ِﺑﻤَﺎ ُﺗﺆْ َﻣ ُﺮ َوَأﻋْ ِﺮض‬
“ కావునకు ఆజాఞ్ ంి చబ ి న ా బహి రంగం ా పర్ క టిం చు
మ ి యు అలాల్ హ్ కు ాటి క ప్ం ే ా ి ఖాతరు ే య కు ”
ఖుర్ఆన్ 15:94
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం తన పర్ భువు ఆజఞ్ ను

య ాతథం ా ర ావహిం , పర్జ ల మధయ్ ె ళ్ మ ి యు ా ి
సభలలో ె ళ్ సతయ్ ర ాక్రులను సప్షట్ ం ా ఇ ల్ ాం ధరమ్ం ై పునకు
ఆ వ్ ం ే ారు. ా ి ముందు ఖుర్ఆన్ వచ ాలు ప ిం ే ారు.
ా ి ఎదురు ా అలాల్ హ్ ను ఆ ా ిం ే ారు. ీ ఫ తం ా పర్ జ లు
ఒక ి తరు ాత ఒకరు ా అలాల్ హ్ కక్ ధరమ్ంలో పర్ ే ంచటం
దలు ె టట్ ి ారు.
సతయ్ ర ాక్రులు ఇ ల్ ాం ధ ామ్ న్ ో ిం చటం:

ఆయన బహి రంగం ా తమను ఇ ల్ ాం ధరమ్ం ై పు ి ల వటం
చూ ి , ఖు ై షులు ఆయనకు బదధ్ ోధులు ా మా ి ో ారు. ీ
కారణం ా ారు ఆయనను ఎగ ా ే య డం, ఆయన ై తపుప్డు
ఆ ోపణలు పటం దలు ె టట్ ి ారు. ీ ావ్ ా నవము ిల్ ంలు
ఆయనను వ ి , తమ వదద్ కు ి ి వ ేచ్ త్ ా ర ారు ా ం ారు.
ఆయన మంతర్ ాడ , మ థ్ ి తం త ిప్ న ాడ ారు పుకారుల్
లే ి ారు. ఇంకా సస్ం ే హం ా ై ానులే ఖుర్ఆన్ ఆయతులను
ఆయనకు ె యజే సత్ ు ాన్ర అ ే ారు. పర్ వ కత్ సలల్ లాల్ హు అలై హి
వసలల్ ం ఎవ ి కై ా ఇ ల్ ాం గు ిం ఉప ే సుత్ంటే , ఆయన బోధనలు

పర్ జ ల ె న పడకుం ా ో ిం చటా కి వర్ పర్ య ాన్లు ే ే ారు.
అందుకు ాను ారు ఆయన దగగ్ రకు వ చ్, గగ్ ర ా అ ి ే ారు
మ ి యు గందర ోళం ే ే ారు.
తమ పర్ య ాన్లకు ఎలాంటి ఫ తమూ ల ంచక ోవటం

మ ి యు ము ిల్ ంల సంఖయ్ ో ో కూ ె ర గటం గమ ం న,
సతయ్ ర ాక్రులు అబలలు మ ి యు బలహీ నుల ై అ ాయ్ ారం
ే య టం దలు ె టట్ ి ారు. మానవమాతుర్ లెవరూ సహిం చలేనంత
వర్ం ా నవము ిల్ ంలను బా ిం ే ారు. ెం టుర్ కలు కక్ ొ ి
లుచు ే టంత మ ి యు మనసుస్ కం ిం ే టంత వర్ం ా ా ి
హిం ిం ే ారు. ా కి ఒక ఉ ాహరణ – లాల్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ .
ఆయన ఉమయాయ్ న్ ఖలఫ్ కక్ బా స మ ి యు ఆరంభంలో ే

ఇ ల్ ాం ీవ్ క ిం ారు. అ ి ె య ా ే ఆయన యజమా
ఆయనను అతయ్ంత క ి నం ా ిం చటం దలు ె టట్ ి ాడు. ఆయన
ె డ లో ార్ డు కటిట్ , ఆయనను నన్ ి లల్ లకు అపప్జె ేప్ ాడు. ఆ
అలల్ ి మూకలు ఆయన ో ఇషట్ చ్నటు
ల్ ఆడుకు ే . అ ా
లాల్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ‘అహద్, అహద్’ అ పలుకుతూ ే
ఉం ే ారు. టట్ మ ాయ్నం ఆయనను బా ా ే ె కిక్ న ాళళ్ ై
ె లల్ కి లా పరుండబె టట్ ి , ఆయన ొముమ్ల ై ె దద్ బండ ా
ఉం ే ారు. అంతటి ో ఆగక ఆయన ో ఇలా అ ే ారు – ‘ వు
ముహమమ్ద్ ను రసక్ ిం ే వరకు లే ా కు ావు ాపు ిం ే
వరకు ో ఇలాంటి వయ్వ ర ే జరుపబడును’. అ ా ఆయన
లాల్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ోటి నుం ి ‘అహద్, అహద్, .... .....’ అ ే
పలుకులను ఆపలేక ో ాడు.
ఆయన యజమా ఆయనను క ి నం ా దం ి సత్ ు నన్పుప్డు,

అబూ బక్ర్ ి ధ్ ీ ఖ్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ అకక్ ి కి ావటం జ ి ి న ి . ఆ
ౌరజ్ నయ్ం నుం ి త ిప్ంచటా కి ాను, ఉమయాయ్ నుం ి ఆయనను
కొ , సవ్ంతుర్ ి ే ి , బా సతవ్ం నుం ి ముకిత్ ే ి ారు.
హబష (ఇ ి ి యా) ై పు ము ంల
ిల్ వలస:
ా ి ై జరుగుతునన్ ౌరజ్ నయ్ం హదుద్ ి ోతుండటం చూ ి ,
హబష ై పు వలస ె ళళ్వల ి న ి ా రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి
వసలల్ ం ము ిల్ ంలకు సూ ం ారు. అం ే ాక ఎవవ్ ి ై ా అ ాయ్ ా ాలు

జరగకుం ా చూ ే ా హబషను ప ి ా సుత్ నన్టు
ల్ ఆయన ా ి కి
ె ి ారు. అ ి కొందరు ము ిల్ ంలు హబష ై పు వలస
ె ళ్ ారు. ారు తత్ ం 12మం ి పురుషులు మ ి యు 4గురు
మహి ళ లు. ా ి లో ఉ ామ్న్ న్ అ ాఫ్న్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ , పర్వ కత్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కుమా త్ ె మ ి యు ఆయన ారయ్ అ న
రుఖయాయ్ ెత్ ముహమమ్ద్ ర ి య లాల్ హు అ హ్ ా కూ ా ఉ ాన్రు.
ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం పర్ వ కత్ ా ఎనున్కోబ ి న తరు ాత,
5వ సంవతస్రంలో జ ి ి న టట్ దటి వలసయాతర్ (హి జర్ త్ ) ఇ ి .
ఆ ము ిల్ ంలు ాలా కాలం వరకు అకక్ ే ఉ ాన్రు. అ ే ఖు ై షు
బహు ై ా ాధకులు కూ ా ఇ ల్ ాం ీవ్ క ిం ార ే ారత్ ,
సం ోషం ో ారు మకాక్ నగ ా కి రుగు పర్ యాణమయాయ్రు. కా ,
మకాక్ దగగ్ రకు ా ా ే , ఖు ై షులు ఇ ల్ ాం ీవ్ క ిం ార ే ారత్
అసతయ్ ై న ద , అ ి ఒక పుకారు మాతర్ ేన ా ి కి ె ిన ి.
అపుప్డు ా ి లో నుం ి కొందరు ి ి హబషకు ె ళ్ ోయారు.
కొందరు రహసయ్ం ా మ ి యు మ ి కొందరు ఇతరుల శరణులో మకాక్
ే రుకు ాన్రు.
హబషలో పర్ ాంతం ా ం ే ట టు

ల్ ము ిల్ ంలకు ల ం న
శరణు ఖు ై షుల అహం ా ా కి స ాలు ా న ి. తమ
అందుబాటులో ఉనన్ ము ిల్ ంల ై ారు ఇంకా వర్ం ా అ ాయ్ ారం
ే య ా ారు. పర్ వ కత్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం సూచనలను అనుస ిం
హబష నుం ి ి ి వ చ్న ారు, మరల అకక్ ి కే వలస ోయారు.

అ ే ఈ ా ి ా ి ో ాటు మ ి కొందరు కూ ా వలస ె ళ్ ారు.
అలా ెం ో ా ి హబషకు వలస ో న ా ి లో తత్ ం 83 మం ి
పురుషులు మ ి యు 18 మం ి మహి ళ లు ఉ ాన్రు.
ఇ ార్ మ ియు ే ాజ్:

పర్వ కత్ పద ల ం న 10వ సంవతస్రం, రసూలులాల్ హ్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కొరకు అతయ్ంత క ి న ై న సంవతస్ర ై న ి .
సతయ్ ర ాక్రులకు వయ్ ే కం ా ఎలల్ పుప్డూ ఆయనను సమ ధ్ ంి ే
ఆయన ి న తం ిర్ అబూ ా బ్ ఆ సంవతస్రంలో మరణిం ారు.
ఎలల్ పుప్డూ ై ాయ్ న్సూ
త్ , సతయ్ ర ాక్రుల క ట్ ా లను సులభతరం
ే సత్ ుం ి న ఆయన ారయ్ ఖ జా ర ి య లాల్ హు అ హ్ ా కూ ా అ ే
సంవతస్రం మరణిం ారు. ఆయన తన ి న తం ిర్ మృతుయ్వు
తరు ాత ా ఫ్ పటట్ ణా కి ె ళ్ ారు. అకక్డ ఆయన ఖు ై ష్
దుషు
ట్ లకు వయ్ ే కం ా ము ిల్ ంలకు స యం ేయమ సకీ ఫ్ ెగ
ాసులను కో ి ారు. ా ఫ్ పటట్ ణ పర్ జ లు ఇ ల్ ాం ీవ్ క ిం ాల
తను ఆ సుత్ నన్టు
ల్ ా ి కి సప్షట్ ం ే ి ారు. అ ే ా ఫ్ పటట్ ణ
పర్ జ లు ఆయనను ాక ిం ారు. అకక్ ి మూరుఖ్ లు, ి లల్ లు
మ ి యు బా సలు దు ాభ్షలా ి ారు. అవమాన పరుసూ
త్ ,
ఆయన ై ాళుళ్రు ావ్రు. ఆయన శ ీ రం రకత్ ి కత్ ై న ి . ఆయన
ాదరకష్లు రకత్ ం ో ం ి ోయా .ఈ పతు
త్ లు మ ి యు ఆపదలు
ఆయన ై వ చ్ ప ి న సంవతస్ర ే ఇ ార్ - ే ాజ్ మ దుభ్తం
కూ ా జ ి ిన ి. ీ ావ్ ా ఒక ా తరు ాత ఒకటి ా
ెం ట ెం ట ే వ చ్ప ి న వర్ క ట్ ా లను తన పర్ వ కత్ మర ో ాల
అలాల్ హ్ తల ా ే . ే ాజ్ లో పర్ వ కత్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ై
మ ి యు ఆయన సమాజం ై నమా అ ారయ్ం ే య బ ి న ి . ఇ ార్
అంటే నడవటమ మ ి యు ే ాజ్ అంటే అ ి ోహిం చటమ అరథ్ ం .

మ దుభ్తం ా ా ర్ కి ా ర్ ఆయనను మకాక్ నుం ి ఫల ీత్ న్ లో
మ ిజ్ ె అఖాస్కు ే రచ్టం మ ి యు అకక్ ి నుం ి స త్ ా కా ాలలో
హ ిం పజే సత్ ూ , అలాల్ హ్ కక్ మ నన్త ిం సనం వరకు
ే రచ్టం, ి ి మకాక్ ే రచ్టం అ ే ే ఇ ార్ మ ి యు ే ాజ్.
మ ీ ా ైపు ము ిల్ ంల హి జర్ త్ (వలస):

మకాక్లో పర్ సంవతస్రం హజ్ యాతర్ జ ి ే ి . రసూలులాల్ హ్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఆ హజ్ కాలా న్ ాలా లు ై న ి ా ా ం ,
నలు ై పుల నుం ి హజ్ యాతర్ కొరకు మకాక్ ే ి న పర్ జ లను ఇ ల్ ాం
ై పు ఆ వ్ ం ే ారు. ఆయన పర్ వ కత్ ా య ంపబ ి న తరు ాత,
11వ సంవతస్రంలో జ ి ి న హజ్ యాతర్లో ాలొగ్ నటా కి మ ీ ా
పటట్ ణం నుం ి కొందరు పర్ జ లు మకాక్ వ చ్ ారు. రసూలులాల్ హ్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ా ి ఇ ల్ ాం ై పునకు ఆ వ్ ంచ ా, ా ి లో
కొందరు ఇ ల్ ాం ీవ్ క ిం ారు. ఆ తరు ా హజ్ సంవతస్రంలో
అంటే పర్ వ కత్ ా య ంపబ ి న 12వ సంవతస్రంలో మ ీ ా నుం ి
ప ెన్ండు మం ి వ చ్ ారు. ‘ ాము ఎవ ి అలాల్ హ్ కు ాటి
క ప్ంచము, ొం గతనం ే య ము, వయ్ ారం ే య ము మ ి యు
మం పనులలో అ ే య త చూపము’ అ ారు అకబా అ ే ోట
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం నకు దృఢం ా ా ద్ ా నం ే ి ారు.
అలా ా ద్ ా నం ే ి , నవము ిల్ ంలు మ ీ ాకు మర ారు.

ా ి కి ఇ ల్ ాం ధ ామ్ న్ బో ిం చటం కొరకు మ ి యు అకక్ ి పర్జ లను
ఇ ల్ ాం ై పు ఆ వ్ ంచటం కొరకు పర్ వ కత్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ా ి ో
ాటు ముస్ఆబ్ న్ ఉ ై ర్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ను పం ిం ారు.
అలాల్ హ్ అకక్డ ముస్ఆబ్ ర ి య లాల్ హుఅనుహ్ కు ాలా స యప ి ాడు.
ఉ ై ద్ న్ హుజై ర్ మ ి యు సఅద్ న్ ముఆజ్ అ ే ఇదద్ రు మ ీ ా
పటట్ ణపు ొపప్ ాయకులు ఆయన ే తుల ై ఇ ల్ ాం ధ ామ్ న్

ీవ్ క ిం ారు. ి దద్ ి ఇ ల్ ాం ీవ్ కరణ కారణం ా అ ి క సంఖయ్లో
మ ీ ా ాసులు ఇ ల్ ాం ధ ామ్ న్ ీవ్ క ిం ారు.
పర్వ కత్ ా య ంపబ ి న 13వ సంవతస్రంలో, హజ్ కొరకు

ాలామం ి నవము ిల్ ంలు మ ీ ా నుం ి మకాక్ వ చ్ ారు. ారు
రహసయ్ం ా ఒక ోట సమా ే శ ై , రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి
వసలల్ ం ను అకక్ ి సస్ య మ ి యు భయ త ిథ్ లో వద

ె ళళ్లేమ ారు పర్ నబూ ారు. ‘ ెం ో అకబా పర్ జఞ్ ’ అ ే ే రు ో
ఇ ి పర్ ి ధ్ ి ెం ి న ి . ీ లో ముఖాయ్ంశం ఏ టంటే - ‘ఒక ే ళ
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ా ి వదద్ కు (మ ీ ాకు) వలస
వ చ్నటల్ ే , తమ ా ాయ్ డడ్ లను కా ాడుకుంటునన్ంత భదర్ం ా,
ారు ఆయనకు కూ ా రకష్ణ క ప్ త్ ా రు.’ ీ ో సుర ి త ై న ,
ాం యుత శరణు తమకు మ ీ ాలో ల ంచగలద పర్వ కత్ సలల్ లాల్ హు
అలై హి వసలల్ ం మ ి యు ఆయన సహచరులై న ము ిల్ ంలు ఆ ం ారు.

అం ే కాక ఈ పటి షట్ ై న సమరధ్ న ఆ ారం ా తవ్రలో ే ఇ ల్ ాం
శకిత్ వంతం ా ఎ ి ి , నలు ై పులా ాయ్ ిం ే సదవకాశం కూ ా ా ి కి
కనబ ి న ి . ము ిల్ ంలు మకాక్ వ ి , మ ీ ాకు వలస ోవల ి న
సమయం ఆసనన్ ైం ద ే సంకే తం కూ ా ఈ పర్ జఞ్ లో ఇవవ్బ ిం ి .
ెం ో అకబా పర్ జఞ్ తరు ాత, మ ీ ాకు వలస ోవటా కి

రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం అనుమ ఇవవ్టం వలన,
ము ిల్ ంలు మ ీ ాకు వలస ె ళళ్టం దలు ె టట్ ి ారు. అకక్ ే
ఉం ేం దుకు రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం అనుమ ొం ి న
కొందరు ము ిల్ ంలు, అబలలు మ ి యు వలస ో ే శకిత్ ామరధ్ ం
లే సస్ యులు మాతర్ ే మకాక్లో ి ోయారు.
మ ీ ా ప
ై ు రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలెహ
ౖ ి వసలల్ ం కక్ వలస:
వలస ో ే సమయం వ చ్ంద వహీ ావ్ ా అలాల్ హ్
ె లుప ా ే , రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం, అబూ బకర్ ి ధ్ ీ ఖ్
ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ఇంటి కి ె ళ్ ారు. ఆయనకు షయా న్ ె ి ,
పర్ యాణ పథకా న్ మ ి యు ా ి లో సుకోవల ి న ముందుజాగర్ తత్ ల
గు ిం చ ిచ్ం ారు. ా ి చూపటా కి ఒక వయ్కిత్ సుకు ాన్రు.
పథకం పర్ కారం ా ర్ సమయంలో ా ి దద్ రూ క ి , థూర్ పరవ్తం ై
నునన్ గుహ వదద్ కు ే రుకు ాన్రు. అకక్డ ారు మూడు ాతుర్ లు
గ ి ారు. ఇక తమను ఎవరూ ెం టాడర ే నమమ్కం కు ి ాక, గుహ
నుం ి బయటకు వ చ్, మ ీ ా ై పు పర్ యాణిం చ ా ారు.
4వ ో న పర్యాణం దలు ె టట్ ి , 1వ హి ర్ సంవతస్రం,
ర బ్ల్ అల్ అవవ్ల్ ె ల 12వ ే ీ న (కీర్ . శ. 622) రసూలులాల్ హ్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం మ ీ ా పటట్ ణ స ి హ దు ద్ లలో ‘ఖుబా’ అ ే
ార్ం ా కి ే రుకు , అకక్డ ారు ‘మ జ్ ి ె ఖుబా’ ిమ్ం ారు.
ఇ ి ఇ ల్ ాం కక్ టట్ దటి మ ిజ్ ద్ అ న ి . కొ ాన్ళుళ్
ఖుబాలో ఉనన్ తరు ాత ఆయన మ ీ ా ే రుకు ాన్రు. ఉజవ్ల
భ షయ్తు త్ అకక్డ ఆయనకు ావ్గతం ప కి న ి . ే టి మ జ్ ి ె నబ
ఉనన్ ార్ం ా కి ే రుకో ా ే , ఆయన పర్ యాణి సత్ ు నన్ ఒంటె
కూరుచ్ం ి ో న ి . అపుప్డు ఆయన ఒంటె ై నుం ి కిర్ం దకు
ి ి ారు. ా పర్కక్ ే వ ిం ే అబూ అయూయ్బ్ అ ాస్ ీ ర ి య లాల్ హు
అనుహ్ తమ ఇంటి కి సుకు ె ళళ్ ా, కొ ాన్ళళ్ ాటు రసూలులాల్ హ్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఆయన ఇంటి లో ే అ ి ా గ ి ి ారు.
మ ీ ాలో రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం :

మ ీ ాలో ఆయన ే ిన టట్ దటి ప - తన ఒంటె
కూరుచ్ం ి ో న ోట మ ిజ్ ె నబ ిమ్ంచడం. ఆ సథ్ లం ఇదద్ రు

అ ాథ బాలురకు ెం ి న ి . ఆయన సవ్యం ా ా ా ి నుం ి
కొను ోలు ే ి ారు. అం ే కాక మ జ్ ి ద్ ామ్ణంలోనూ ఆయన
సవ్యం ా ాలొగ్ , సహచరుల ో ాటు ాళుళ్ ి ారు.
ఆ తరు ాత ఆయన ే ిన ంె ో ప – అ ాస్రుల మ ియు

ము రుల మధయ్ పటిషట్ ైన ోదరబం ా న్ థ్ ా ంి చటం. అ ాస్రులు
అంటే మ ీ ా ము ిల్ ంలు. ము రులు అంటే మకాక్ నుం ి వలస
వ చ్న ము ిల్ ంలు. ీ ఫ తం ా అ ాస్రులు, ము రులను
ోదరులు ా ే సుకోవటా కి తమలో ాము ోటీ పడ ా ారు. ఒకే
ఇంటిలో ఉంటునన్ అ ాస్ ీ మ ియు ము ర్ ము ిల్ ంల మధయ్, తమ
మరణానంతరం ఒక ి కొకరు ారసులు ా పర్ క టిం చుక ేం త ా,
ేర్ మా మా ాల ో కూ ి న గటిట్ ోదరబంధం ఏరప్ ి న ి . కొ ాన్ళళ్
తరు ాత ఈ ారసతవ్పు ఆజఞ్ లు రదుద్ ే య బ ి ా . కా
ోదరబం ా కి సంబం ిం న ఆజఞ్ లు కొన ా ిన .
బద్ర్ యుదధ్ ం:
ఇ ి అలాల్ హ్ కు సమ ిప్ంచుకునన్ ా ి మ ి యు
రసక్ ిం న ా ి మధయ్ అంటే ము ిల్ ంల మ ి యు కా ి రల్ మధయ్
జ ి ిన టట్ దటి ో ాటం. అబూ సు ాయ్న్ న్ హరబ్
ాయకతవ్ంలో మకాక్కు తర వసుత్ నన్ ఒక ాణి జయ్ సమూహం
గు ిం రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కు అంద ా ే , ా
ెం బ ిం ాల ే అ ార్ యా న్ కొందరు సహచరులు ె లల్ ిం ారు.
కొందరు ముందుకు ా ి ారు, అ ి వ ి కి ఒక ాయుధ ో ాటం ా
మారబోతుంద ే షయం ె యక మ ి కొందరు ె నుక ే
ఉం ి ో ారు. అపుప్డు ారు గర్ హిం చలేదు. ము ిల్ ముల ోకడలు
ప ి గ టట్ ా ే అబూ సు ాయ్న్ ఈ ారత్ ను మకాక్ ాసులకు
ే ర ే య టా కి మ ి యు తమ రకష్ణ కొరకు ెం ట ే బయలు ే ి

రమమ్ ె పప్టా కి ఒక వయ్కిత్ తవ్ర ా మకాక్ పం ిం ాడు.
ఇంకే ముం ి . సతయ్ ర ాక్రులు ెం ట ే ె య్ మం ి ో కూ ి న ఒక
ె దద్ ై ాయ్ న్ తయారు ే ి ారు. ా లో ా ి ాయకులు
మ ి యు పర్ ాన వయ్కుత్ లు కూ ా ఉ ాన్రు.
ఇటు ై పు అబూ సు ాయ్న్ ా ి మ ళ్ంచడం ావ్ ా తన

బృం ా న్ కా ాడుకోవటంలో సఫ కృతులై ారు. ాము ే మం ా
ఉ ాన్మ , ఖు ై షులను మకాక్కు ె ను ి ి ి ె ళ్ ొమ ఆయన
సూ ం ారు. కా ై నయ్ం బద్ర్ వదద్ కు ే ాల ే అబూ జహల్
ామ్ ం ాడు. మూడు వందల పదమూడు మం ి ై నయ్ం ో
ము ిల్ ంలు బద్ర్ లో ఒక టి బా వదద్ ి ి ారు. ఆ ో కర్ ారం
2వ హి ర్ సంవతస్రం, రమ ాన్ ె ల 17వ ే ీ . ఇరు ై పు ై ాయ్లు
ఎదురు బదు ై ా , కర యుదధ్ ం ార్ రంభ ై న ి . ఆ ాటి
యుదధ్ ీ పర్ కారం, ముందు ా జ ి ి న ము ట్ ి యుదధ్ ం లో ముగుగ్ రు
ము ిల్ ం రులు సతయ్ ర ాక్రుల ముగుగ్ రు దుధ్ లను మటిట్
క ి ిం ారు. ఆ తరు ాత ఇరు ై ాయ్లు పరసప్రం తలప డ్ ా .
తమ కంటే మూడు ె టల్ ు అ ి కం ా ఉనన్ శకిత్ వంత ై న ఖు ై షుల
ై నయ్ం ో ము ిల్ ంలు ాలా ో తం ా ో ా ి ారు. వ ి కి
సతయ్ ర ాక్రులు తు
త్ ా ప ా తులై ారు. ా ి ాయకు ై న అబూ
జహల్ ో స , ె బైబ్ మం ి హతులయాయ్రు, ె బైబ్ మం ి
బం ీ లు ా పటుట్ బ డ్ ా రు. అటు ము ిల్ ంలలో 14 మం ి షహీ ద్
అయాయ్రు. రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం సతయ్ ర ాక్రుల
శ ాలను ఎం ి ో న కులై బ్ బా లో ి ి ే ం ారు.
ఉహద్ యుదధ్ ం:
బద్ర్ యుదధ్ ం లో ప ాజయమవటం అ ే ి ఖు ై షులు
సహిం చలే అతయ్ంత బా ాకర ై న షయం. ారు తమ పర్ షఠ్

లబె టట్ ు కోవటా కి ాను పర్ కారం రుచ్కో ాల పర్ నబూ ,
యు ధ్ ా ిన్ ర ి చ్ ారు. మూడు ేల దుధ్ ల ో కూ ి న ఒక ె దద్
ై ాయ్ న్ తయారు ే ారు. ఖు ై షుల తయా ీ గు ిం ె య ా ే,
ఇటు రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం తన ై ాయ్ న్ మూడు
జటు
ల్ ా తయారు ే ి , మ ీ ాకు ఉతత్ ర ి కుక్న మ జ్ ి ె నబ నుం ి
ా ాపు 5 ½ కి . . దూరంలో ఉనన్ ఉహద్ కొండ వదద్ కు తన
ై నయ్ం ో ే రుకు ాన్రు. అకక్డ ఆయన తన ై క పంకుత్ లను
స ి ి ద్ ి ారు. ము ిల్ ంల మ ి యు సతయ్ ర ాక్రుల మధయ్ కర
యుదధ్ ం ార్ రంభ ై న ి . కొందరు లుకాండర్ త ిప్ దం వలన
ము ిల్ ంలకు ా ీ నషట్ ం క ిన ి. తన సహచరుల ో స
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఉహద్ కొండ ఖ ా కి ే ర టంలో
సఫ కృతులై , తమను చుటుట్ ముటిట్ న శతుర్ ై నయ్ం నుం ి ర ిం చు
కోగ ి ారు. సతయ్ ర ాక్రులు ా ి ో యుదధ్ ం ఇంకా కొన ా ిం ే
ాహసం ే య లే క ోయారు. ఈ యుదధ్ ం లో 70 మం ి ము ిల్ ంలు
షహీ ద్ అయాయ్రు. ా ి లో రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం
ి న తం ిర్ హమా
జ్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ కూ ా ఉ ాన్రు. అ ే ఆ
యుదధ్ ం లో 22 మం ి సతయ్ ర ాక్రులు హతులయాయ్రు.
బను న ీ ర్ యుదధ్ ం:
బను న ీ ర్ ె గ కు ెం ి న యూదులు రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు
అలై హి వసలల్ ం ను హతయ్ ే య ా కి కుటర్ ప ాన్రు. అందు వలన

ఆయన ా ి మ ీ ా ి ె ళ్ ొమమ్ ఆ ే ంచ ా, బను న ీ ర్
ె గ ారు ఈ ఆ ే ా న్ ాక ిం ారు. అపుప్డు ము ిల్ ంలు ా ి
చుటుట్ ముటట్ ా, ారు ము ిల్ ంలకు లొం ి ోయారు. వ ి కి ారు
మ ీ ా నుం ి బహి షక్ ిం చబ ి ారు.
అ జ్ బ్ (కందకం) యుదధ్ ం:
ఏ యూదుల ై ే రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం మ ీ ా
నుం ి ె ళళ్ ొటిట్ ా ో, ారు మ ీ ా ై ా ి ే య మ ఖు ై షులను
పు ి ొ ప్టం వలన ఖు ై షులు ా ీ ై ాయ్ న్ తయారు ే ి ారు.
ఇటు ము ిల్ ంలు తమ రకష్ణ కొరకు మ ీ ా చుటూ ట్ కందకం
తర్ వువ్కు ాన్రు. ఖు ై షులు మ ీ ా ై ా ి ే య టా కి ఎంత ా
పర్ య న్ం ా, ారు లోప కే పర్ ే ంచలేక ోయారు. అలాల్ హ్ ా ి ై
భయంకర ై న ె ను ాలులు మ ి యు తూ ాను పంపటం వలన
ారు తమ పర్య తన్ంలో సఫ కృతులు కాలేక, ె ను ి ి ి ోయారు.
బనూ ఖు ై జా యుదధ్ ం:
కందక యుదధ్ ం నుం ి రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం
ాపసు అవుతుండ ా, బర్ ాల్ అలై హి సస్లాం ఆయన వదద్ కు వ చ్,
బనూ ఖు ై జా యూదుల ై యు ధ్ ా కి ె ళళ్వల ి న ి ా
ఆ ేశ చ్ ారు. ారు అకక్ ి కి ె ళ్, ాళళ్ను చుటుట్ ముటట్ ా,
ారు తమ ప ాజయా న్ ఒపుప్కు ాన్రు. ా ే ఎనున్కునన్ వయ్కిత్ ే
ఇవవ్బ ి న రుప్ను అనుస ిం – ా ి పురుషులు చంపబ ి ారు,
ా ి ీత్ ర్ లు మ ి యు ి లల్ లు ఖై దు ే య బ ి ారు మ ి యు ా ి
సంపద భ ంపబ ి న ి . ఆ వయ్వ రం ఇలా సమాపత్ ై న ి .
మకాక్ జయం:
హి ర్ 8వ సంవతస్రంలో అలాల్ హ్ తన పర్ వ కత్ సలల్ లాల్ హు అలై హి
వసలల్ ం ే మకాక్ నగ ా న్ జ ంపజే ి ాడు. ఇ ి అ న్ంటి కంటే
మ ొపప్ జయం. ీ ావ్ ా అలాల్ హ్ తన ధ ామ్ కి మ ి యు
తన పర్ వ కత్ కు ౌర ా న్ పర్ ా ిం ాడు. తన గృ న్ మ ి యు
ఆదరణీ య ై న ఆ నగ ా న్ కా ాడుకు ాన్డు. ఇక పర్ జ లు

తం ోపతం ాలు ా అలాల్ హ్ కక్ ధరమ్ంలో పర్ ే ంచ ా ారు.
హు ై న్ యుదధ్ ం:
సు ాయాసం ా మకాక్ జ ం న రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు
అలై హి వసలల్ ం తమ ై కూ ా యుదధ్ ం పర్ క టి త్ ా ే న హ ా న్

మ ి యు సఖీఫ్ ెగల ాయకులు భయప ి ారు. అందుక ారు
ము ిల్ ంల ై ా ి ే యాల రణ్ ంచుకు , హు ై న్ అ ే ోట తమ
ై ాయ్ న్ స క ిం ారు. ఇరుప ాలు ముఖాముఖీ ా తలబ ి ా .
యు ధ్ ా రంభంలో ము ిల్ ంలు ఇబబ్ం ి ప ి ా, అం మ జయం
ము ిల్ ంలకే ల ం న ి .
తబూక్ యుదధ్ ం:
తమ ై ా ి ే య ా కి ోమను
ల్ అ ె దద్ ై ాయ్ న్ తయారు
ే ి ార ే సమా ారం రసూలులాల్ హు సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కు
అం ి న ి . ెం ట ే ఆయన కూ ా ఒక ె దద్ ై ాయ్ న్ తయారు ే ి,
ా ి ఎదు ొక్ ేం దుకు బయలు ే ి , ోమనల్ స ి హ దుద్ లో తబూక్
పటట్ ణా కి ే రుకు ాన్రు. కా , ఆయనకు అకక్డ ోమనల్ ై నయ్ం
కాన ాలేదు. ీ కి కారణం - ము ిల్ ం ై నయ్ం ో యుదధ్ ం ే య టా కి
ోమను
ల్ భయప ి ోవట ే.
హజజ్ తుల్ ా( ోక్ లు హజ్)

ౖ ి వసలల్ ం కక్ అం మ హజ్ యాతర్:
హి ర్ 10వ సంవతస్రంలో జ ి ి న ి . అకక్డ రసూలులాల్ హ్

సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం తన పర్సంగంలో పర్ జ లను సంబో ిం ‘బహు ా
ఈ సంవతస్రం తరు ాత ే ను ఇక ో కలవక ోవచుచ్’ అ
పర్క టిం చటం వలన ే ీ కి ఆ ే రు ఇవవ్బ ి న ి . ఎందుకంటే తన

సమయం పూ త్ ి కావసుత్ నన్ద ే షయా న్ ఆయన గర్ హిం ారు.
ాసత్ వం ా, ఈ హజ్ యాతర్ తరు ాత ఆయన కే వ లం కొ న్ మా ాలే
ం ారు. రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం హజ్ ే యాల
సంక ప్ం నటు
ల్ ె య ా ే , ఆయన ో ాటు హజ్ ే యాల
కోరుకునన్ పర్ జ లందరూ ఆయన వదద్ కు ే రుకు ాన్రు. ి ల్ ఖా ా
ెల వ ి లో ఆయన మ ీ ా పటట్ ణా న్ వ ి ారు. అకక్డ తన
పర్ ి ా అబూ దుజా ా ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ను య ం ారు. ేల
సంఖయ్లో పర్ జ లు రసూలులాల్ హు సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ో ాటు
త బ్యా ప ి సత్ ూ మ ి యు అలాల్ హ్ ఆజఞ్ లను ాటిం హజ్ పూ త్ ి
ే య ా కి బయలు ే ి ారు. ఈ హజ్ యాతర్ను ‘హజజ్ తుల్
బయాన్ అంటే ఉప ాయ్స హజ్’ అ కూ ా అంటారు. ఎందుకంటే ఈ
హజ్ లో రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ాలా గం రం ా
ఉపనయ్ ిం ారు. అందులో ఆయన ఇ ల్ ా య ష ి అ త్ (చటట్ ం )
కక్ అ ే క యమాల మ ి యు ఆ ే ాల గు ిం న అ ే క
షయాలను సప్షట్ ం ా వ ిం ారు.
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం మరణం:

ర బ్ఉల్ అవవ్ల్ ె ల ఆరంభంలో ఆయనకు ొ ిప్ క ిన ి,
ఆ తరు ాత జవ్రం వ చ్న ి . ాయ్ ి అ ి క మవటం వలన, పర్ జ లను
నమా చ ి ంచమ ఆయన అబూ బకర్ ి ధ్ ీ ఖ్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ కు
ఆ ేశ చ్ ారు. ఇలా ఆయన అమానతును జా ా ాపసు

ే ి , అలాల్ హ్ కక్ సం ే ా న్ పర్ జ లకు అందజే ి మ ి యు
పర్పంచ పట రూపు ే ఖ న్ మా ిచ్ ే ి , హి ర్ 11వ సంవతస్రం
ర బ్ఉల్ అవవ్ల్ ె ల ప ెన్ండవ ే ీ న మరణిం ారు.
ఆయన మరణ ారత్ న ా ే పర్ జ లు ేచ్ షు

ట్ లై , ఆశచ్రయ్ంలో
ము ి ోయారు. రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం మరణిం చ

లేద ఉమర్ న్ ఖ త్ ా బ్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ పర్జ ల మధయ్ గగ్ ర ా
పర్ క టిం ారు. అపుప్డు అబూ బకర్ ి ధ్ ీ ఖ్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ అకక్ ి కి
వ చ్“ఎవ ై ే ముహమమ్ద్ ను ఆ ా ి సత్ ు ాన్ ో, ారు ‘ముహమమ్ద్
సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం మరణిం ార ’ ె లుసుకోం ి మ ి యు
‘ఎవ ై ే అలాల్ హ్ ను ఆ ా ి సత్ ు ాన్ ో, ారు అలాల్ హ్ ం ే
ఉ ాన్డు, అలాల్ హ్ అమరుడు - ఎనన్టి కీ మరణిం చడ ’
ె లుసుకోం ి ” అ పర్ క టిం ారు.
ఆ తరు ాత ఆయన ధ ిం ఉనన్ బటట్ ల ై ే రసూలులాల్ హ్

సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం కు గుసుల్ ( ాన్నం) ే ంచటం మ ి యు
కఫన్ బటట్ లు కపప్టం జ ి ి న ి . ఆ ె ా ర ి య లాల్ హు అ హ్ ా ఇంటి లో
ఆయన సమా ి ే య బ ి ారు. అపుప్డు ఆయన వయసుస్ 63
సంవతస్ ాలు. తన ె నుక వదలటం కొరకు ార్ పం క సంపదలలో
నుం ి ఒకక్ ై ా కూ ా ఆయన వదద్ గలలే దు.
  
‫ﻗﺼــﺎر اﻟﺴـﻮرواﻷدﻋــﻴﺔ‬
‫‪నన్ సూ ాలు‬‬ ‫&‬ ‫‪దుఆలు‬‬
నన్ సూ ాలు & దుఆలు 55
సూరతుల్ ా –1
ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో 7 ఆయతులు ఉ ాన్ .
1. అనంత రుణామయుడూ, ిమ్లాల్ హిరర్ మ్

అ ార కృ ా లుడూ అ న రర్హీమ్
‫ﻦ‬
ِ ‫ﷲ اﻟ ﱠﺮﺣْ َﻤ‬
ِ ‫ِﺑﺴْ ِﻢ ا‬
అలాల్హ్ ేరు ో ....
‫اﻟ ﱠﺮﺣِﻴ ِﻢ‬
2. సకల లోకాల పర్భువు అలహ్ ందు లాల్హి
అ న అలాల్హ్ మాతర్ ే ర బ్ల్ ఆల న్
‫ب‬
‫ﷲ َر ﱢ‬
ِ ‫ﺤﻤْ ُﺪ‬َ ‫اﻟ‬
సుత్ ంపద న
ి ాడు ‫ﻦ‬
َ ‫اﻟﻌَﺎَﻟﻤِﻴ‬
3. అనంత రుణామయుడూ, అరర్ మ్ రర్హీమ్
అ ార కృ ా లుడూను.
‫ﻦ اﻟ ﱠﺮﺣِﻴ ِﻢ‬
ِ ‫اﻟ ﱠﺮﺣْ َﻤ‬
4. పర్ ఫల ి ా కి మా కి ీద్ న్
యజమా .
‫ﻦ‬
ِ ‫ﻚ َﻳﻮْ ِم اﻟﺪﱢﻳ‬
ِ ‫ﻣَﺎِﻟ‬
5. ేము కేవలం ేన్ ఇయాయ్క నఅఁబుదు
ఆ ా ి త్ ాము మ ియు వ ఇయాయ్క నసత్ ఈఁన్
‫ك‬
َ ‫ك َﻧﻌْ ُﺒ ُﺪ َوِإﻳﱠﺎ‬
َ ‫ِإﻳﱠﺎ‬
స యం కోసం ేము
‫ﻦ‬
ُ ‫َﻧﺴْ َﺘﻌِﻴ‬
కేవలం ేన్ అ థ్ ి త్ ాము.
6. మాకు ఋ మారగ్ ం ఇహ్.. ిన శ్ ాతల్
చూ ించు. ముసత్ ఖీం
‫ط‬
َ ‫ﺼﺮَا‬
‫ِإهْ ِﺪﻧَﺎ اﻟ ﱢ‬
‫اﻟ ُﻤﺴْ َﺘﻘِﻴ َﻢ‬
7.అ ి – వు అనుగర్హిం న ాతలల్ ీన అన్
ా ి మారగ్ ము. ఆగర్ కి అమ్ త అలైహిమ్ ,
‫ﻦ‬
َ ‫ط اﱠﻟﺬِﻳ‬
َ ‫ﺻﺮَا‬ِ
గు ికా ారూ మ ియు ై ిల్ మగూ
ద్
ْ‫ﻋَﻠﻴْ ِﻬﻢ‬
َ ‫ﺖ‬
َ ْ‫َأﻧْـ َﻌﻤ‬
మారగ్ భష
ర్ ట్ ులు కా ారూ అలైహిమ్
‫ب‬
ِ ‫ﻏﻴْ ِﺮ اﻟ َﻤﻐْﻀُﻮ‬ َ
అనుస ిం న మారగ్ ము. వల ద్ ా ల్ న్ !
‫ﻦ‬
َ ‫ﻋَﻠﻴْ ِﻬﻢْ َوﻟَﺎ اﻟﻀﱠﺎﻟﱢﻴ‬
َ
సూరతుల్ ల్
ీ Ð 105
ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ఐదు ఆయతులు ఉ ాన్ .
అనంత కరుణామయుడూ, ిమ్లాల్ హిరర్ మ్

‫ﻦ‬
1. ఏ టీ, ఏనుగుల ా ి ో అలమ్ తర కైఫ

పర్భువు ఎలా పర్వ త్ ంి ా ో ఫఅఁల రబుబ్క
‫ﻞ‬
َ ‫ﻒ َﻓ َﻌ‬
َ ْ‫َأَﻟﻢْ َﺗ َﺮ َآﻴ‬
కు ె య ా? అశ్ ల్ ీల్
‫ب‬
ِ ‫ﻚ ِﺑَﺄﺻْﺤَﺎ‬ َ ‫َر ﱡﺑ‬
‫ﻞ‬
ِ ‫اﻟﻔِﻴ‬
2. ఏ టీ, ఆయన ా ి అలమ్ యజ్అఁల్
కుటర్ను భంగం ేయలే ా? కైదహుమ్ ీ త ీల్ ల్
ْ‫َأَﻟﻢْ َﻳﺠْ َﻌﻞْ َآﻴْ َﺪ ُهﻢ‬
‫ﻞ‬
ٍ ‫ﻓِﻲ َﺗﻀْﻠِﻴ‬
3. మ ియు ా ి ైకి ప ల వ అరస్ల అఁలైహిమ్
గుంపులను పం ాడు. ైరన్ అబా ల్.
ْ‫ﻋَﻠﻴْ ِﻬﻢ‬
َ ‫ﻞ‬َ‫ﺳ‬ َ ْ‫َوَأر‬
‫ﻞ‬
َ ‫ﻃﻴْﺮًا َأﺑَﺎﺑِﻴ‬
َ
4. అ ా ి ద బా ా త ీమ్హింమ్
కా చ్న మటిట్ గడడ్ ల వరష్ం హిజార మ్ం
‫ﺤﺠَﺎ َر ٍة‬
ِ ‫َﺗﺮْﻣِﻴ ِﻬﻢْ ِﺑ‬
కు ి ిం ా . న్ ి జ్ ల్
‫ﻞ‬
ٍ ‫ﺳﺠﱢﻴ‬ ِ ْ‫ِﻣﻦ‬
5.ఆ ధం ా ఆయన ా ి ఫజఅఁలహుమ్

(ప లు) వ ి ే ిన కఅఁ ఫ్మమ్ఁకూల్
‫ﻒ‬
ٍ ْ‫ﺠ َﻌَﻠ ُﻬﻢْ َآ َﻌﺼ‬
َ ‫َﻓ‬
ొటుట్ ా మా చ్ి ే ాడు.
‫ل‬
ٍ ‫َﻣﺄْآُﻮ‬
సూరతు ఖు ష్
ై – 106
ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ాలుగు ఆయతులు ాన్ .

‫ﻦ‬
1. (చూడం ి) ఖు ైష్ పర్జలు ఈలా ి ఖు ైష్

ఎలా అల ాటు ప డ్ ా ో!
‫ﺶ‬
ٍ ْ‫ف ُﻗ َﺮﻳ‬
ِ ‫ِﻟﺈِﻳﻠَﺎ‬
2. చ కాలంలోనూ, ఈలా ి హిమ్

ఎం ాకాలంలోనూ ిహల్త ష్ ి ాఇ వ ైశ్ఫ్
‫ِإﻳﻠَﺎ ِﻓ ِﻬﻢْ ِرﺣَْﻠ َﺔ‬
పర్యాణాలకు ఎలా
‫ﻒ‬
ِ ْ‫ﺼﻴ‬‫ﺸﺘَﺎ ِءوَاﻟ ﱠ‬ ‫اﻟ ﱢ‬
అల ాటు ప డ్ ా ో!
3. కనుక ారు ఈ గృహపు ఫల్ యఅఁబుదూ

పర్భువును ఆ ా ిం ా . రబబ్ దల్ బైత్
‫ب َهﺬَا‬
‫َﻓﻠْ َﻴﻌْ ُﺒﺪُوا َر ﱠ‬
‫ﺖ‬
ِ ْ‫اﻟ َﺒﻴ‬
4. ఆయ ే ా ికి అలల్ ీ అత్అమహుమ్
ఆ ర చ్ ఆక బాధ న్ ఇవ్ వ
ْ‫اﱠﻟﺬِي َأﻃْ َﻌ َﻤ ُﻬﻢْ ِﻣﻦ‬
నుం ి కా ా ాడు, ాం ఆమనహుమ్ న్ ‫ع‬
ٍ ‫ﺟُﻮ‬
పర్ ా ిం భయం నుం ి ఖౌఫ్
‫ف‬
ٍ ْ‫ﺧﻮ‬
َ ْ‫َوَﺁ َﻣ َﻨ ُﻬﻢْ ِﻣﻦ‬
ర ిం ాడు.
సూరతుల్ మాఊన్ Ð 107

ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ఏడు ఆయతులు ఉ ాన్ .

అ ార కృ ా లుడూ అ న
‫ﻦ‬
రర్హీమ్
అలాల్హ్ ేరు ో ...
1. పరలోక రుప్ను అరఅయ్ తలల్ ీ
ికక్ ిం ే ా ి వు యుక ద్ బ
ి ు ీద్ న్
‫ب‬
ُ ‫ﺖ اﱠﻟﺬِي ُﻳ َﻜﺬﱢ‬
َ ْ‫َأ َرَأﻳ‬
చూ ా ా?
‫ﻦ‬
ِ ‫ﺑِﺎﻟﺪﱢﻳ‬
2. ా ే అ ాథులను కస ి ఫ ా కలల్ ీ
కొటేట్ ారు. యదువువ్ల్ య ం
‫ﻚ اﱠﻟﺬِي َﻳ ُﺪعﱡ‬َ ‫َﻓ َﺬِﻟ‬
‫اﻟ َﻴﺘِﻴ َﻢ‬
3. రు ేదలకు అనన్ం వలా యహుదుద్ అలా
ెటట్మ ోర్తస్హించ ారు తఆ ల్ ీక్న్
‫ﻋﻠَﻰ‬
َ ‫ﺤﺾﱡ‬ ُ ‫َوﻟَﺎ َﻳ‬
‫ﻦ‬
ِ ‫ﻃﻌَﺎ ِم اﻟ ِﻤﺴْﻜِﻴ‬
َ
4. ఐ ే నమా ే ే (అలాంటి) ఫ ైలుల్ ల్
ారూ ాశనమౌ ారు. ముశ ల్ న్
‫ﻦ‬
َ ‫ﺼﻠﱢﻴ‬
َ ‫َﻓ َﻮﻳْﻞٌ ِﻟﻠْ ُﻤ‬
5. ఎవ ై ే తమ నమా ల అలల్ ీన హుమ్ అన్

పటల్ అశర్దధ్ చూ ే ా ో శలాహి ం ాహూన్
ْ‫ﻋﻦ‬
َ ْ‫ﻦ ُهﻢ‬ َ ‫اﱠﻟﺬِﻳ‬
‫ن‬
َ ‫ﺻﻠَﺎ ِﺗ ِﻬﻢْ ﺳَﺎهُﻮ‬
َ
6. ఎవ ై ే పర్దరశ్ ా బు ధ్ ి ో అలల్ ీన హుమ్
వయ్వహ ిం ే ా ో, య ాఊన్
‫ن‬
َ ‫ﻦ ُهﻢْ ُﻳﺮَاءُو‬
َ ‫اﱠﻟﺬِﻳ‬
7. ఎవ ై ే నన్ ాటి వయం నఊనల్
స యం అ థ్ ంి న ా ి మాఊన్
‫ن‬
َ ‫ن اﻟﻤَﺎﻋُﻮ‬
َ ‫َو َﻳﻤْ َﻨﻌُﻮ‬
కూ ా రసక్ ిం ే ా ో.
సూరతుల్ కౌథర్ Ð 108

ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో మూడు ఆయతులు ాన్ .

‫ﻦ‬
రర్హీమ్ ‫اﻟ ﱠﺮﺣِﻴ ِﻢ‬
1. (పర్వకాత్) ేము కు ఇ ాన్ అఅ ై ా

కౌథర్ (సరసుస్) ను
‫ك‬
َ ‫ﻄﻴْﻨَﺎ‬
َ ْ‫ِإﻧﱠﺎ َأﻋ‬
కల్ కౌథర్ ‫اﻟ َﻜﻮْ َﺛ َﺮ‬
పర్ ా ిం ాము.
2. కనుక వు పర్భువు ఫశ ల్ ర బ్క

కొరకు నమా ె య్
ْ‫ﺤﺮ‬
َ ْ‫ﻚ وَاﻧ‬
َ ‫ﻞ ِﻟ َﺮ ﱢﺑ‬
‫ﺼﱢ‬
َ ‫َﻓ‬
వన్ హర్
మ ియు ఖు ాబ్ ె య్.
3. సస్ం ేహం ా శతుర్ ే ఇనన్ ా అక

ామరూ ాలు లేకుం ా హువల్ అబత్ ర్
‫ﻚ ُه َﻮ‬
َ ‫ن ﺷَﺎ ِﻧ َﺌ‬ ‫ِإ ﱠ‬
న ం ో ాడు.
‫ﻷﺑْ َﺘ ُﺮ‬
َ‫ا‬
సూరతుల్ కా ర
ి ూన్ Ð 109
ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ఆరు ఆయాతులు ఉ ాన్ .

‫ﻦ‬
రర్హీమ్
1. (పర్ వ కాత్ ) పర్క టిం చు! ఓ ఖుల్ యా
అ ావ్సులా ా అయుయ్హల్
‫ُﻗﻞْ ﻳَﺎ َأ ﱡﻳﻬَﺎ‬
‫ن‬
َ ‫اﻟﻜَﺎ ِﻓﺮُو‬
కా ి రూన్
2. ే ను ఆ ా ిం చను రు లా... అఅబుదు
ఆ ా ిం ే ాటి మా తఅబుదూన్
‫ن‬
َ ‫ﻟَﺎ َأﻋْ ُﺒ ُﺪ ﻣَﺎ َﺗﻌْ ُﺒﺪُو‬
3. మ ి యు రు వలా..అన్..న్ తుం
ఆ ా ిం చరు ే ను ఆ దూన
‫ن ﻣَﺎ‬
َ ‫َوﻟَﺎ َأﻧْ ُﺘﻢْ ﻋَﺎ ِﺑﺪُو‬
ఆ ా ిం ే ా ి మా...అఅబుద్
‫َأﻋْ ُﺒ ُﺪ‬
4. మ ి యు ే ను వలా..అన
ఆ ా ిం చను రు ఆ దుమామ్
‫َوﻟَﺎ َأﻧَﺎ ﻋَﺎ ِﺑﺪٌ ﻣَﺎ‬
ఆ ా ి సత్ ు నన్ ాటి అబతు
త్ ం
ْ‫ﻋ َﺒﺪْ ُﺗﻢ‬
َ
5. మ ి యు రు వలా అన్..న్ తుం
ఆ ా ిం చరు ే ను ఆ దూన మా
‫ن ﻣَﺎ‬
َ ‫َوﻟَﺎ َأﻧْ ُﺘﻢْ ﻋَﺎ ِﺑﺪُو‬
ఆ ా ిం ే ా ి అఅబుద్
‫َأﻋْ ُﺒ ُﺪ‬
6. ధరమ్ం ే మ ియు లకుం ీ నుకుమ్
ా ధరమ్ం ా ే. వ య ీ న్
‫ﻦ‬
ِ ‫ﻲ دِﻳ‬
َ ‫َﻟ ُﻜﻢْ دِﻳ ُﻨ ُﻜﻢْ َوِﻟ‬
సూరతునన్స్ర్ - 110
ఇ ి మకాక్లో ే అవత ిం ా మ ీ ా సూరహ్ అనబడుతుం ి .
ీ లో మూడు ఆయాతులు ఉ ాన్ .

‫ﻦ‬
1. ఎపుప్ ై ే అలాల్ హ్ ఇ ా జాఅ

స యం వ చ్న ో న ర్ లాల్ హి వల్
‫ﷲ‬
ِ ‫ﺟﺎ َء َﻧﺼْ ُﺮ ا‬
َ ‫ِإذَا‬
మ ి యు జయం
‫ﺢ‬
ُ ْ‫وَاﻟ َﻔﺘ‬
ల ం న ో ఫత్ హ్
2. మ ి యు పర్జ లు వ రఅయ్ త ాన్స

తం ోపతం ాలు ా అలాల్ హ్ యద్ ఖులూన ీ
‫س‬
َ ‫ﺖ اﻟﻨﱠﺎ‬
َ ْ‫َو َرَأﻳ‬
ధరమ్ంలో పర్ ే ంచటా న్ ీ లాల్ హి అఫ్
‫ﻦ‬
ِ ‫ن ﻓِﻲ دِﻳ‬
َ ‫ﺧﻠُﻮ‬ ُ ْ‫َﻳﺪ‬
వు చూ ి న పుప్డు ాజా
‫ﷲ َأﻓْﻮَاﺟًﺎ‬
ِ ‫ا‬
3. పర్భువు త్ ోతర్ం ో ాటు ఫస బ్హ్ హమ్
(ఆయన) ప తర్ ామా న్ ి ర బ్క వస్
‫ﻚ‬
َ ‫ﺤﻤْ ِﺪ َر ﱢﺑ‬ َ ‫ﺴ ﱢﺒﺢْ ِﺑ‬ َ ‫َﻓ‬
సమ్ ించు మ ియు అత ి త ిఫ్ర్ హు,
‫ن‬
َ ‫وَاﺳْ َﺘﻐْ ِﻔﺮْ ُﻩ ِإﻧﱠ ُﻪ آَﺎ‬
మ న్ంపును అ థ్ంి చు, ఇనన్హూ కాన
‫َﺗﻮﱠاﺑًﺎ‬
సస్ం ేహం ా అతడు త ావ్బా
ప ాచ్ త్ ా ా న్
ీవ్ క ిం చు ాడు.
సూరతు లహబ్ (సూరతుల్ మసద్) - 111

ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ఐదు ఆయాతులు ఉ ాన్ .

‫ﻦ‬
1. అ లహబ్ ేతులు ి ి తబబ్త్ య ా అ

ోయా ! అతడు లహ ంవ్ వతబ్బ్
‫ﺐ‬
ٍ ‫َﺗ ﱠﺒﺖْ َﻳﺪَا َأﺑِﻲ َﻟ َﻬ‬
సరవ్ ాశనం అ ోయాడు
‫ﺐ‬
‫َو َﺗ ﱠ‬
2. అత ి తత్ ం మాఅగ్ ా అనుహ్

ఆ ిత్ ాసుత్లు, సం ాద ా మాలుహూ వమా
‫ﻋﻨْ ُﻪ ﻣَﺎُﻟ ُﻪ‬
َ ‫ﻣَﺎ َأﻏْﻨَﻰ‬
‫ﺐ‬
َ ‫ﺴ‬
َ ‫َوﻣَﺎ َآ‬
ే కీ ప కి ాకుం ా కసబ్బ్
ో ం ి.
3. అతడు అ తవ్రలో సయ ల్ ా ారన్

భగభగ మం ే అ ిన్ లో ాత లహబ్బ్
‫ت‬
َ ‫ﺳ َﻴﺼْﻠَﻰ ﻧَﺎرًا ذَا‬
َ
ే ర ాడు.
‫ﺐ‬
ٍ ‫َﻟ َﻬ‬
4. అం ే కాదు (అత ి ో ాటు) వమర్ అ తుహూ
అత ి ా ాయ్ అందులో ేరు హమామ్ లతల్
‫ﺣﻤﱠﺎَﻟ َﺔ‬
َ ‫وَاﻣْ َﺮَأ ُﺗ ُﻪ‬
తుం ి. (ఆ ె ా ల ి ు బ
ె ుతూ హతబ్బ్
‫ﺐ‬
ِ ‫ﻄ‬ َ‫ﺤ‬ َ ‫اﻟ‬
కల లు ే ే )ీత్ ర్
5. ఆ ె ెడలో దృఢం ా ీ ి హబు

ల్ మ్
ే న ఒక ార్డు ఉంటుం ి. మమ్సద్ద్
ْ‫ﺣﺒْﻞٌ ِﻣﻦ‬
َ ‫ﻓِﻲ ﺟِﻴ ِﺪهَﺎ‬
‫ﺴ ٍﺪ‬
َ ‫َﻣ‬
సూరతుల్ ఇఖాల్స్ - 112
ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ాలుగు ఆయాతులు ాన్ .

‫ﻦ‬
1. (ఓ పర్వ కాత్ !) పర్క టిం చు! ఖుల్ హువలాల్ హు

అలాల్హ్ ఏకైక అ ివ్ యుడు. అహద్ద్
ٌ‫ﺣﺪ‬
َ ‫ﷲ َأ‬
ُ ‫ُﻗﻞْ ُه َﻮ ا‬
2. అలాల్ హ్ ఎలాంటి అకక్ ా అలాల్ హు శశ్మద్ద్

లే ాడు (సమరుధ్ డు).
‫ﷲ اﻟﺼﱠ َﻤ ُﺪ‬
ُ ‫ا‬
3. ఆయనకు సం ానం లేదు లమ్ య ద్ద్ వ

ఆయ ెవ ి సం ానం కాదు లమ్ యూలద్ద్
ْ‫َﻟﻢْ َﻳِﻠﺪْ َوَﻟﻢْ ﻳُﻮَﻟﺪ‬
4. ఆయనకు స ిసమానులు వ లమ్ యకులల్ హూ

ٌ‫ﺣﺪ‬
َ ‫َوَﻟﻢْ َﻳ ُﻜﻦْ َﻟ ُﻪ ُآ ُﻔﻮًاَأ‬
ఎవవ్రూ లేరు. కుఫువన్ అహద్ద్
సూరతుల్ ఫలఖ్ Ð 113
ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ఐదు ఆయాతులు ఉ ాన్ .

‫ﻦ‬
1. (పర్వ కాత్ !) పర్క టిం చు! ఖుల్ అ, ఊదు

ే ను ఉదయం కక్ ర బ్ల్ ఫలఖఖ్ ్
‫ب‬
‫ُﻗﻞْ َأﻋُﻮ ُذ ِﺑ َﺮ ﱢ‬
పర్భువును శరణు
‫ﻖ‬
ِ ‫اﻟ َﻔَﻠ‬
కోరుతు ాన్ను.
2. ఆయన సృ ట్ ంి న పర్ న్ ష ిర్ మా

ా కీ డు నుం ి . ఖలఖఖ్ ్
‫ﻖ‬
َ ‫ﺧَﻠ‬
َ ‫ﺷ ﱢﺮ ﻣَﺎ‬
َ ْ‫ِﻣﻦ‬
3. కముమ్కు ే కటి ే వ న్ ష ిర్

కీ డు నుం ి . ా ి ఖి న్ ఇ ా
‫ﻖ‬
ٍ‫ﺳ‬
ِ ‫ﺷ ﱢﺮ ﻏَﺎ‬
َ ْ‫َو ِﻣﻦ‬
వఖబ్బ్.
‫ﺐ‬
َ ‫ِإذَا َو َﻗ‬
4. ముడుల ై మం ర్ం ే వ న్ ష ిర్న్

ా ి కీ డు నుం ి . న ాప్సఆ ిల్
‫ت‬
ِ ‫ﺷ ﱢﺮ اﻟ ﱠﻨﻔﱠﺎﺛَﺎ‬ َ ْ‫َو ِﻣﻦ‬
ఉఖద్ద్ .
‫ﻓِﻲ اﻟ ُﻌ َﻘ ِﺪ‬
5. మ ియు ఈ ష్ా పరుడు, వ న్ ష ిర్

ఈరష్ ెం ే ట పప్టి కీ డు ి ిన్ ఇ ా
‫ﺳ ٍﺪ ِإذَا‬
ِ ‫ﺷ ﱢﺮ ﺣَﺎ‬
َ ْ‫َو ِﻣﻦ‬
నుం ి హసద్ద్
‫ﺴ َﺪ‬
َ‫ﺣ‬َ
సూరతు ాన్స్ - 114
ఇ ి మకాక్లో అవత ిం న ి . ీ లో ఆరు ఆయాతులు ఉ ాన్ .

‫ﻦ‬
1. అను: ే ను మానవుల ఖుల్ అఊదు

పర్ భువు కక్ శరణు ర బ్ ాన్స్.
‫ب‬
‫ُﻗﻞْ َأﻋُﻮ ُذ ِﺑ َﺮ ﱢ‬
ే డుకుంటు ాన్ను,
‫س‬
ِ ‫اﻟﻨﱠﺎ‬
2. మానవుల ప ి ాలకు ి మ కి ాన్స్

(శరణు ేడు కుంటు ాన్ను),
‫س‬
ِ ‫ﻚ اﻟﻨﱠﺎ‬
ِ ‫َﻣِﻠ‬
3. మానవుల ఆ ాధుయ్ ి ఇలాహి ాన్స్

(శరణు ేడు కుంటు ాన్ను),
‫س‬
ِ ‫ِإَﻟ ِﻪ اﻟﻨﱠﺎ‬
4. మాటిమాటికీ మర వసూ
త్ న్ ష ిర్ ల్ వస్
దుషట్ ా ాలు ే కే త్ ం ే ా ి ా ి ల్ ఖ ాన్స్
‫س‬
ِ ‫ﺷ ﱢﺮ اﻟ َﻮﺳْﻮَا‬
َ ْ‫ِﻣﻦ‬
కీ డు నుం ి ,
‫س‬
ِ ‫ﺨﻨﱠﺎ‬
َ ‫اﻟ‬
5. ాడు పర్ జ ల మనసుస్లోల్ అలల్ ీ యు వస్

దుషట్ ా ాలను ేకె త్ త్ ాడు, సు ీ
‫س ﻓِﻲ‬
ُ ‫اﱠﻟﺬِي ُﻳ َﻮﺳْ ِﻮ‬
దూ ి ాన్స్
‫س‬
ِ ‫ﺻﺪُو ِر اﻟﻨﱠﺎ‬
ُ
6. ాడు ాన్తుల నల్ నన్

జా లో ాడు లే ా వ ాన్స్
‫س‬
ِ ‫ﺠ ﱠﻨ ِﺔ وَاﻟﻨﱠﺎ‬
ِ ‫ﻦ اﻟ‬
َ ‫ِﻣ‬
మానవజా లో ాడు.
కొ న్ మహతవ్పూరణ్ ార్రథ్నలు (దుఆలు)
దర్ నుం ి ే లొక్నన్పుప్డు ే ే దుఆ:
^ ^ అలహ్ ందు లాల్హిలల్ ీ అ య్ ా బఅద మా అమాత ా వ

ఇలైహి నున్షూర్.**
^ ^ మన న్ మృతుయ్వు ( దర్ ) నుం ి లే ి ి ి బర్ కిం న

అలాల్ హ్ కు సమసత్ త్ ో తర్ ములు, మనమం ా ఆయన వదద్ కే
ోవల ి ఉనన్ ి . **
 రు ఉదయ ే దర్ నుం ి ే లొక్నం ి .
 ావ్క్ ో పళుళ్ ోముకోం ి .
ప ి దుధ్ లై , నమా కొరకు తయారవం ి .
బాతూ
ర్ మ్ లో పర్ ే ం ే ముందు ే ే దుఆ
^ ^ అలాల్ హుమమ్ ఇ న్ అఊదు క నల్ ఖుబ్ ి వల్

ఖబాఇథ్**
^ ^ ఓ అలాల్ హ్ ే ను మగ, ఆడ ె డు నున్ల నుం ి
శరణు కోరుచు ాన్ను.**
 ముందు ా ఎడమకాలు లోపల ె టట్ ి బాతూ

ర్ మ్ లో కి
పర్ ే ంచవలెను.
 బాతూ
ర్ మ్ లో కి పర్ ే ం ే ముందు దుఆ ప ిం చం ి .
 బాతూ
ర్ మ్ లో ఉనన్పుప్డు మాటాల్ డకం ి .
 ఖిబాల్ కు ఎదురు ా లే ా ఖిబాల్ కు పుచూ ి కూ ోచ్వదుద్ .
 మలమూతర్ సరజ్ న తరు ాత మూడు ారుల్ భర్ ప రచుకోం ి .
బాతూ
ర్ మ్ బయటకు వ చ్న తరు ాత ే ే దుఆ
^ ^ గు ార్ నక**
^ ^ ఓ అలాల్ హ్ ననున్ కష్ ంచుము!**
^ ^ అలహ్ ం దు లాల్ హి లల్ ీ అదహ్ బ్ అ న్ అల్అ ా, వ ఆ ా **
^ ^ సకల పర్శంసలు అలాల్హ్ కే ఎవ ై ే ాలోనుం ి మ ాలను

దూరం ే ి ా ో మ ియు ాకు పర్ ాంతతను పర్ ా ిం ా ో**
 బాతూ
ర్ మ్ లో నుం ి బయటకు వ ేచ్ పటపుప్డు కు ి కాలు
ముందు ా బయటకు ె టట్ ి ావలెను. బయటకు వ చ్న
తరు ాత ై దుఆ ప ిం చవలె ను.
మ ిజ్ ద్ లో పర్ ే ం ే ట పుప్డు ే ే దుఆ
“ ిమ్ లాల్ హి వశశ్లాతు వసస్లాము అలా రసూలులాల్ హి ,

అలాల్ హుమమ్ ఇ త్ హ్ అబావ్బ రహమ్ క”
“అలాల్ హ్ ే రు ో...
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ై ాం కురుయు ాక!
ఓ అలాల్ హ్! ా కోసం కారుణయ్ ావ్రములు ె రువు.”
 మ జ్ ి ద్ లో పర్ ే ం ే ట పుప్డు, ముందు ా కు ి కాలు లోపల

ె టట్ం ి .
 తహి యయ్తుల్ మ జ్ ి ద్ కక్ ెం డు రకాతుల నమా పూ త్ ి

ే యం ి .
 పూ త్ ి ఏకాగర్ త ో ామూహి క నమా కొరకు ీ ిం చం ి .
 అలాల్ హ్ ాయ్నంలో మ ి యు ఖుర్ఆన్ ప ిం చడంలో ీ కష్ ణ

సమయా న్ స ివ్ గం ే సుకోం ి .
మ ిజ్ ద్ నుం ి బయటకు వ ేచ్ టపుప్డు ే ే దుఆ
^ ^ ిమ్ లాల్ హి వశశ్లాతు వసస్లాము అలా రసూలులాల్ హ్,

అలాల్ హుమమ్ ఇ న్ అస్అలుక న్ ఫ ిల్ క**
^ ^ అలాల్ హ్ ే రు ో...
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ై ాం

కురుయు ాక!
ఓ అలాల్ హ్ ే ను దయను కోరుచు ాన్ను.**
 ముందు ా ఎడమకాలు బయటకు ె టట్ ి మ ిజ్ దు నుం ి

బయటకు ావలెను.
 అ న్ రకాల ె డు పనుల నుం ి దూరం ా ఉండవలెను.
 తరు ాత నమా కొరకు ఎపుప్ ె పుప్డు మ ిజ్ ద్ కు మరలా

ె ద్ ా మా అ ఎదురుచూసుత్ండం ి .
ోజనం ార్ రం ం ే ముందు ే ే దుఆ%
^ ^ ిమ్ లాల్ హ్**
^ ^ అలాల్ హ్ ే రు ో ...**
ోజనం పూరత్ న తరు ాత ే ే దుఆ:
^ ^ అలహ్ ము
ద్ లాల్ హి లల్ ీ అత్ అమ ా, వ రజఖ హి
న్ ై ి హౌ న్ న్ వలా ఖువవ్ న్**
^ ^ సకల పర్ శంసలు ాకు ోజనం పర్ ా ిం న ఆ అలాల్ హ్ కే

ెం దును. ా ఏ ధ ై న కృ ి , ఎలాంటి శకిత్ లేకుం ా ే ఈ
ోజ ా న్ ఆయన పర్ ా ిం ాడు.**
 ోజ ా కి ముందు మ ి యు ోజనం ే ి న తరు ాత తమ

ెం డు ే తులూ భర్ం ా కడుకోక్ం ి .
 పర్ ాంతం ా ోజ ా కి కూ ోచ్ం ి .
 తమ కు ి ే ో నం ి .
 కంచంలో తమకు దగగ్ ర ా ఉనన్ ోటు నుం నం ి .

 తమ ొటట్ లో మూ ిం ట ఒక వంతు ోజనం కొరకు, ెం ో వంతు

టి కొరకు మ ి యు మూ ో వంతు ావ్స కొరకు వదలం ి .
 ోజనం మం ా లేద ే ె డు పలుకులు పలుకవదుద్ .
ఇంటి నుం ి బయలు ే ే ట పుప్డు ే ే దుఆ
^ ^ ిమ్ లాల్ హి తవకక్లుత్ అలలాల్ హి వలా హౌల, వలా

ఖువవ్త, ఇలాల్ లాల్ హ్**
^ ^ అలాల్ హ్ ే రు ో... ే ను అలాల్ హ్ ై ే ఆ ారప ి ాను.
అలాల్ హ్ పర్ ా ిం న శకిత్ ామ థ్ ా లు తపప్, ా వదద్ ఇంకే

శకిత్ ామ ధ్ ా లూ లేవు.**
 రు ఎవ ి క ి ా సలాం ే ి కలవం ి .
 చూపులు కిర్ం ి కి ఉంచం ి
 ా ి లో కర ై న వసుత్ వులను ొల ిం చం ి .
తు మ్నపుప్డు ే ే దుఆ
^ ^ అలహ్ ందు లాల్హ్**
^ ^ సకల త్ ోతర్ములు అలాల్హ్ కే**
ఈ పలుకులు న ా ే ఇతరులు ఇలా దుఆ ేయవలెను:
^ ^ యరహ్ ముకలాల్ హ్**

^ ^ అలాల్ హ్ ై దయ పు ాక s **
ా ి పలుకులకు జ ాబు ా మరల ిలా దుఆ య

ే వలెను%
^ ^ యహీద్ కుములాల్ హ్ వ యు ిల్ హు బాలకుమ్**
^ ^ అలాల్ హ్ కు ఋ మా గ్ ా న్ పర్ ా ిం , ప ి థ్ ి
చకక్ ి దద్ ు ాక**
ఇతరులకు ె ే ధనయ్ ా ాలు
ఎవ ై ా కు మం ే ి న పుప్డు లే ా ో మం ా
వయ్వహ ిం నపుప్డు, రు ా ి ో ఇలా పలకం ి %
^ ^ జజాకలాల్ హు ఖై ా**
^ ^ అలాల్ హ్ కు మం పర్ ఫలం పర్ ా ిం చు ాక**
ోగులను ప ామ ిశ్ంచటా కి ె ళ్నపుప్డు ే ే దుఆ
రు ఎవ ై ా ో ి ప ామ ిశ్ంచటా కి ె ళ్నపుప్డు,
అత ో ఇలా పలకం ి
^ ^ లా బస తహూరున్ ఇ ష్ ా అలాల్ హ్**
^ ^ బాధ పడవల ి న అవసరంలే దు, అలాల్ హ్ తలుచుకుంటే ,

తవ్రలో ే నయ ై ో ావు**
 ో ి వదద్ ఎకుక్వ ే పు కూ ోచ్వదుద్ , అ భం ా మాటాల్ డ వదుద్ .

 ో ి సం ోష ప ే ధం ా సం ా ిం చం ి .
 ో ి తల వదద్ ఇలా (ఏడు ారుల్ ) దుఆ ే యం ి
^ ^ అస్ అలులాల్ హల్ అ ,రబబ్ల్ అ ష్ి ల్ అ

అయయ్ ిఫ్ యక**
^ ^ కు సవ్సథ్ త ే కూరచ్మ మ నన్త ిం స ా కి
అ ి ప , స ోవ్నన్తు ై న అలాల్ హ్ ను ే ను అ థ్ి సత్ ు ాన్ను**
ఇ ల్ ా య అ ాదం
రు ఎవ ి స పంలో నుం ై ా ె ళుళ్చునన్పుప్డు లే ా

ఎవ ి కై ా ఎదు ై న పుప్డు, ా ి ో ఇలా పలకం ి .
^ ^ అసస్లాము అలై కుమ్ వ రహమ్తులాల్ హి వ

బరకాతుహు**
^ ^ ై అలాల్ హ్ కక్ ాం , దయ మ ి యు ీ ె న లు
అవత ిం చు ాక**
దర్ కు ఉపకర్ ం ే ట పుప్డు ే ే దుఆ
^ ^ ిమ్ క అలాల్ హుమమ్ అమూతు వ అ య్**

^ ^ ఓ అలాల్ హ్ ే ను ే రున మరణి సత్ ు ాన్ను, ే రున
సుత్ ాన్ను**
 ే కువఝాము ే ే లొక్న ా కి లు ా, ాతుర్ లోల్ రు తవ్ర ా
పడుకోం ి .
 దర్ కుపకర్ ంచక ముందు వుదూ ే యం ి .
 కు ి ై పు ి ి పడుకోం ి .
 ఆయతుల్ కు ీస్ , సూరతుల్ ఇఖాల్ స్, అల్ ఫలఖ్ మ ి యు

అ ాన్స్ ప ిం చం ి .
ాహనం ై ఎకేక్ టపప్డు ే ే దుఆ
పర్యాణించటం కొరకు, రు ఏ ే ాహనం ైకి ఎకేక్టపుప్డు

ఇలా దుఆ ే యం ి .
^ ^ ిమ్ లాల్ హి , అలహ్ ం దు లాల్ హి , సుబాహ్ నలల్ ీ సఖఖ్ ర ల ా

ా వమా కు ాన్ లహు ముఖిర్ న్. వ ఇ ాన్, ఇలా ర బ్ ా
లముంఖ బూన్**
^ ^ అలాల్హ్ ేరు ో ఈ ాహ ా న్ అ ీ ట్ స
ి త్ ు ాన్ను. సమసత్
త్ ోతర్ములు అలాల్హ్ కే ంె దును, పరమ ప ి దుధ్డగు అలాల్హ్
ఈ ాహ ా న్ మాకు పర్ ా ిం ాడు. (అలాల్హ్ స యం
లేకుం ా) ేము ీ సమకూరుచ్కోలేము. శచ్యం ా,
మనమం ా మన పర్భువు ైపునకే మర ోవల ియునన్ ి.**
వుదూ తరు ాత ే ే దుఆ%

“అషహ్ దు అన్ లా ఇలాహ ఇలల్ లాల్ హు, వహదహు, లా

ష ీ క లహు, వ అషహ్ దు అనన్ ముహమమ్దన్ అబుద్ హు, వ
రసూలుహు. అలాల్ హుమమ్జ్అ న్ నతత్ ా న, వజ్అ న్
నల్ ముతతహిహ్ ీ న్ ”
“అలాల్హ్ తపప్ ే ే ఆ ాధుయ్డు ఎవడూ లేడ , ఆయన

ఒకక్ ేన , ఆయనకు ాటి ఎవవ్రూ లేర , మ ియు
ముహమమ్ద్ ఆయన కక్ ‘ ాసుడు మ ియు సం ేశహరుడు’
అ ేను ాకష్య్ సుత్ ాన్ను.
ఓ అలాల్ హ్ ననున్ ప ాచ్ త్ ా ప ప ే ా ి లోను, ప ి భర్ త

ాటిం ే ా ి లోనూ ే రుచ్.”
 అవస ా కి ం రు ాడకూడదు.
 వుదూ భంగ ై న పుప్డు, మరల వుదూ ే యం ి .
  
‫اﻵداب اﻻﺳـﻼﻣــﻴﺔ‬
‫ా ్‪ఇ ల‬‬ ‫‪య సం ాక్ ాలు‬‬
ఇ ల్ ా య సం ాక్ ాలు 75
ఇ ల్ ా య సం ాక్ ాలు
సలాంను ాయ్ ంి చటం:

ామానయ్ పర్జ ల మధయ్ ౌ ార్ తృతవ్ం, ోదర ావం, ాం -
ామర ాయ్లు ె ల కొ ే పర్ ప ే య మ ఇ ల్ ాం ద్ ే సుత్ం ి .
ీ కొరకు దటి ె టట్ ు ా సలాం ే య మ ఆ వ్ సుత్ నన్ ి .
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు.
^ ^ రు నులు ( ావ్సులు) కాకుం ా సవ్రగ్ ం లో
పర్ ే ంచ జాలరు. మ ి యు రు పరసప్రం
ేర్ మా మా ాల ో ె ల గనంత వరకు ప ి పూరణ్ ావ్సులు
కాజాలరు. కాబటిట్ , రు పరసప్ర ేర్ మా మా ాలు
ెం ొం ిం చుకోగ ే మాట కు ెలుప ా? (అ ి ఏ టంటే)
సలాంను ాయ్ ింపజేయటం.** ¼ ము ిల్ ం హ ీ థు గర్ం థం ½
ఇ ల్ ాం ధ ామ్ న్ అనుస ంి సలాం ే ే పదధ్ ఇలా ఉనన్ :ి

అసస్లాము అలై కుమ్ వ రహమ్తులాల్ హి వ బరకాతహు”
మ ి యు ా కి పలక వల ి న జ ాబు: “
వ అలై కుముసస్లామ్ వ రహమ్తులాల్ హి వ బరకాతహు:

మ ి యు సలాం ే య టం సునన్త్(ఐ ఛ్కం), కా ా కి
జ ాబు ఇవవ్టమ ే ి అ ారయ్ం. సలాము ే ే యమాలు -
ాహనం ై పర్ యాణిం ే వయ్కుత్ లే ముందు ా నడుసుత్ నన్ ా ి కి
సలాం ే య వలెను, నడుసుత్ నన్ వయ్కిత్ కూరుచ్నన్ వయ్కిత్ కి సలాము
ే య వలెను మ ి యు కొ ిద్ మం ి ో కూ ి న గుంపు, అ ి క మం ి ో
కూ ి న సమూ కి ముందు ా సలాం ే య వలెను.
సతయ్ం పలకటం:
ఇ ల్ ాం ప తర్ ై న మ ి యు ప ి దధ్ ై న ధరమ్ం. ఇ ి పర్
మం మాట ై పు ి లుపు సుత్ం ి మ ి యు పర్ ె డు మాట నుం ి
ో ి సత్ ుం ి . అలాల్ హ్ ఇలా పర్ క టి సత్ ు ాన్డు:
‫ﻦ‬
َ ‫ﷲ َوآُﻮﻧُﻮا َﻣ َﻊ اﻟﺼﱠﺎ ِدﻗِﻴ‬
َ ‫ﻦ َﺁ َﻣﻨُﻮا ا ﱠﺗﻘُﻮا ا‬
َ ‫ﻳَﺎ َأ ﱡﻳﻬَﺎ اﱠﻟﺬِﻳ‬
“ఓ ావ్సులా ా, భయభకుత్ లు క ి ఉండం ి మ ి యు
సతయ్వంతుల ో ఉండం ి ” (అ త్ ౌ బా:119)
మ ియు రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలెహ ౖ ి వసలల్ ం దృ ట్ ల
ి ో అబదధ్ ం
ెపప్టమ ే ి ా చ ైన మ ియు మ ర ైన ా ాలలో
ఒక ాపం. రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలెహ ౖ ి వసలల్ ం పలుకులను ఆ ె ా
ర ియలాల్హు అ హ్ ా ఇలా ఉలేల్ ఖిం ారు “రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం
దృ ట్ ల
ి ో అబదధ్ ం కంటే చ ైన ి ఏ ీ లేదు.” (ఇబెన్ హిబాబ్న్)
రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు:
“కపటు ి న్లు మూడు Ð ఎపుప్డు ప కి ా అబదధ్ ం
పలుకు ాడు, ఎపుప్డు ా ద్ ా నం ే ి ా ా పూ త్ ి ే య డు
మ ి యు ఒక ే ళ అత న మ్ అత వదద్ ఏ ై ా ఉం ే , అతడు
ా జా ా ి ి ఇవవ్డు.” (బుఖా ీ హ ీ థు గర్ం థం)
కాబటిట్ ము ిల్ ంల కరత్ వయ్ం ఏ టంటే ారు స ాయ్ న్ మాతర్ ే
అలవరుచ్కోవలె ను. ఎందుకంటే అ ి సవ్ గ్ ా కి ే రుచ్తుం ి గనుక.
అం ే కాక అబదధ్ ం నుం ి కా ాడుకోవలెను. ఎందుకంటే అ ి
నరకంలో కి సుకొ ోతుం ి గనుక.
ౖ ి వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు:“సతయ్ం
మం ైపు ా ి చూపుతుం ి. మం తనం సవ్ గ్ ా కి ే రుసుత్ం ి .
సస్ం ే హం ా ఎలల్ పుప్డూ సతయ్ ే పలుకుతునన్పుప్డు, అలాల్ హ్
వదద్ అత ే రు సతయ్వంతులలో ార్ యబడును. మ ి యు అసతయ్ం

ె డు ై పునకు ా ి చూపుతుం ి . ె డుతనం నరకా కి ే రుసుత్ం ి .
సస్ం ే హం ా ఎలల్ పుప్డూ అసతయ్ం ప కే ా ే రు అలాల్ హ్ వదద్
అసతయ్వంతు ి ా ార్ యబడును.” (బుఖా ీ - ము ిల్ ం హ ీ థ్ గర్ం ాలు).
బంధు ావ్లు క ి ఉంచటం:

బంధువుల ో క ి ె ి ఉండమ ఇ ల్ ాం సం ేశ సుత్నన్ ి.
బంధు ావ్లు ంెర్ చటం నుం ి వర్ం ా ా ిసత్ ునన్ ి. ఇంకా
బంధు ావ్లు ంెర్ ే ారు సవ్రగ్ ంలో పర్ ే ంచలేర హెచచ్ ిసత్ ునన్ ి .
“బంధు ావ్లను ంెర్ ే ాడు సవ్రగ్ ంలో కి పర్ ే ంచడు.” (బుఖా ి)
బంధువుల ో క ి ె ి ఉండటం ావ్ ా తంలో అ వృ ధ్ ి

ా ించవచుచ్ను. అం ేకాక త కాలం ెరుగుతుం ి కూ ా. ీ కి
ఆ ారం రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం బో ంి న ఈ హ ీథు:
“ఎవ ికై ే తన వనభృ ఎకుక్వ అవటం మ ియు తన వయసుస్
అ ికమవటం అ ే మాట మం ా అ ిసత్ ుం ో, ారు తమ
బంధు ావ్లను గటిట్ పరుచు కోవలెను.” (సహీహ్ బుఖా )ీ
బంధువుల ో క ి ె ి ంచటం ావ్ ా బంధువుల
మధయ్ పరసప్రం ేర్ మా మా ాలు, ఐకమతయ్ం మ ి యు ాం
సుహృ ాభ్ ాలు వృ ధ్ ి ెం దు ా .
త ల్ దండుర్ ల ో మం ా వయ్వహ ంి చడం:

త ల్ దండుర్ల ో మం ా వయ్వహ ించమ ఇ ల్ ాం ఆజాఞ్ ిసత్ ునన్ ి.
అం ే కాక ా ి కి అ ే య త చూపవదద్ వర్ం ా ో ి సత్ ు నన్ ి .
ఖుర్ఆన్ లో అలాల్ హ్ ఇలా ఆజాఞ్ ి సత్ ు ాన్డు:
(٨) … ‫ﺻﻴْﻨَﺎ ا ِﻹﻧْﺴَﺎ َن ِﺑﻮَاِﻟ َﺪﻳْ ِﻪ ُﺣﺴْﻨًﺎ‬

‫َو َو ﱠ‬
“ మ ి యు ే ము మానవు కి తన త ల్ దండుర్ ల ో మం ా
వయ్వహ ంి చమ ఆ ే ం ాము ” (అంకబూత్ 29:8)
మం ా వయ్వహ ించటం అంటే ా ి ో ఉతత్ మ ీ లో
పర్వ త్ ించం ి, నమర్త చూపం ి, ా ికి అణుకువ చూపం ి, ా ి
ఆల ా ాల ా చూడం ి మ ియు ా ి ో ఎలాంటి ెడు వయ్వ ా న్
ేయవదుద్. ఎందుకంటే త ల్ దండుర్ల ో మం ా వయ్వహ ించటం అ ే ి
మ పుణయ్కా ాయ్ల కోవకు ెం ిన ి. ీ కారణం ా ే అలాల్హ్ తన
ఆ ాధనల పర్కక్ ే త ల్ దండుర్ల ేయతను ఉంచుతూ, ఖుర్ఆన్ లో
ఇలా ఆ ే సుత్ ాన్డు:
(٢٣) ‫ﻦ ِإﺣْﺴَﺎﻧًﺎ‬
ِ ْ‫ﻚ َأﻟﱠﺎ َﺗﻌْ ُﺒﺪُوا ِإﻟﱠﺎ ِإﻳﱠﺎ ُﻩ َوﺑِﺎﻟﻮَاِﻟ َﺪﻳ‬
َ ‫َو َﻗﻀَﻰ َر ﱡﺑ‬
“ మ ి యు పర్భువు ‘ తనను తపప్ ఇతరులను
ఆ ా ిం చకూడద మ ి యు త ల్ దండుర్ ల ో మం ా
వయ్వహ ిం ాల ’ ఆజాఞ్ ంి ఉ ాన్డు ” (ఇ ార్ 17:23)
ీ ో ాటు ా ి ై కోపం వయ్కత్ ం ేసత్ ూ ‘ఉఫ్’ అనడం వంటి అ
అలప్ ై న ె డు వయ్వ రం కూ ా ే య కూడద వర్ం ా
హె చచ్ ిం ాడు. ా ి ఉతత్ మ ీ లో పలక ిం చం ి అ
ఆ ే ం ాడు. ీ గు ిం ఖుర్ఆన్ లో అలాల్హ్ ఇలా ఆ ే సుత్ ాన్డు:
(٢٣)‫ َﻓﻠَﺎ َﺗ ُﻘﻞْ َﻟ ُﻬﻤَﺎ ُأفﱟ َوﻟَﺎ َﺗﻨْ َﻬﺮْ ُهﻤَﺎ َو ُﻗﻞْ َﻟ ُﻬﻤَﺎ َﻗﻮْﻟًﺎ َآ ِﺮﻳﻤًﺎ‬...
“ మ ి యు ా ి సుకుక్ంటూ, ‘ ! (ఉఫ్) ’ అ కూ ా అనకు
మ ి యు ా ి గ ద్ ంి చకు మ ి యు ా ి ో మ ాయ్ద ా
మాటాల్ డు. ” (ఇ ార్ 17:23)
త ల్ దండుర్ల ో మం ా వయ్వహ ించడం అ ే ి మ నన్త న

ై
పుణయ్కా ాయ్లలో ి. రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహ వసలల్ ం ా కి ద్

కంటే ఉనన్త థ్ ా ా న్ చ్ ారు. అబుద్లాల్హ్ ఇబెన్ మస్ఊద్ ర య ి లాల్హు
అనుహ్ ఇలా ఉలేల్ ఖిం ారు Ð ేను ఒక ా ి రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి
వసలల్ ం ో ‘అలాల్ హ్ అ న్ంటి కంటే ఎకుక్వ ా ఇషట్ ప ే ప ఏ ి?’ అ
పర్ న్ంచ ా ారు ‘సమయం కా ా ే నమా ేయటం’ అ
సమా ాన చ్ ారు. ‘ఆ తరు ాత ఏ ి’ అ పర్ న్ంచ ా,
‘త ల్ దండుర్ల ో మం ా వయ్వహ ించం ి’ అ సమా ాన చ్ ారు.
‘ఆ తరు ాత ఏ ’ి అ పర్ న్ంచ ా, ‘అలాల్హ్ మారగ్ ంలో ద్
ేయం ి.’ (బుఖా ి హ ీథు గర్ంథం)
ఒక వయ్కిత్ ద్ లో ాలొగ్నటా కి అనుమ ంచమ కోరటా కి
ౖ ి వసలల్ ం వదద్ కు ా ా, ఆయన అత ో ‘
త ల్ దండుర్లు ం యు ాన్ ా?’ అ పర్ న్ం ారు. అతను ‘అవును’
అ సమా ాన ఇవవ్ ా, రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలెహ ౖ ి వసలల్ ం అత ో
‘ ా ిదద్ ిలో ే ( ేవలో ే) ద్ ే ’ అ ప కి ారు.
త ల్ దండుర్లను రల్ కష్య్ం యే డమ ే ి మ ర ైన ాపము.
అబుద్రర్ మ్న్ న్ అ బకరహ్ ర య ి లాల్హు అనుహ్ తన తం ిర్ ావ్ ా నన్
రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలెహౖ ి వసలల్ ం ఉప ే ా న్ ఇలా ఉలేల్ ఖిం ారు.
“మ ర ైన ాపము గు ిం ేను కు ెలుప ా? ఆయ లా
మూడు ారుల్ పర్ న్ం ారు. “ ెలుపం ి, ఓ రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు
అలైహి వసలల్ ం” అ పర్జలు బదులు ప కి ారు. అపుప్డు ఆయన ఇలా
ె ి ారు “అలాల్హ్ ో ాటు ఎవ ి ై ా, ే ై ా ాటి క ప్ంచటం
మ ియు త ల్ దండుర్లకు అ ేయత చూపటం” (బుఖా ి హ ీథు గర్ంథం)
త ల్ దండుర్ల ో మం ా వయ్వహ ించడం అ ే ి కూ ా
ఆ ాధనలలో ఒక ఉనన్త ైన ఆ ాధన. ఇ ి ము ిల్ ంలను సవ్రగ్ ంలో
ేరచ్గలదు. రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు.
“సవ్రగ్ పు ావ్ ాలలో మధయ్ ావ్ర ే తం .ిర్ రు కా ాలనుకుంటే
ఆ ావ్ ా న్ ధవ్ంసం ేసుకోం ి లే ా ా ర ించుకోం ి.” ( ిమ్ ీ)
ాలుకను ర ిం చుకోవడం:
ఇ ల్ ాం సుగుణాల ో కూ ి న సవ్చఛ్ ై న మ ి యు ప తర్ ై న
ధరమ్ం. అందువలన ే అ ి ఎలల్ పుప్డూ మం కా ాయ్ల ై పు
మ ి యు మం పలుకుల ై పు ఆ వ్ సూ త్ ఉంటుం ి . ఒక ము ిల్ ం
సం ాషణ ఏ ధం ా ఉం ాల ే షయా న్ ఇ ల్ ాం ాలా
గం ర ై న షయం ా సుకునన్ ి . కాబటిట్ ఒక ము ిల్ ం కక్
పర్ మాట మ ి యు పర్ పలుకు మం ా ఉం ాల , ఎపుప్డు
ప కి ా మం పలుకులే పలకమ ఇ ల్ ాం ఆజాఞ్ ిం న ి . ీ
గు ిం ఖుర్ఆన్ లో అలాల్ హ్ ఇలా ఆ ే సుత్ ాన్డు.
… ‫َو ُﻗﻞْ ِﻟ ِﻌﺒَﺎدِي َﻳﻘُﻮﻟُﻮا اﱠﻟﺘِﻲ ِه َﻲ َأﺣْ َﺴ ُﻦ‬

“ ఓ పర్ వ కాత్ !
ా ాసుల ో, ారు మాటాల్ ే ట పుప్డు మం
మాటల ే పలకమ ె పుప్. ” (ఇ ార్ 17:53)
తమ పలుకులు ఉతత్ మ న ై ా మ య ి ు ధ ామ్జఞ్ లకు లోబ ి
ఉం ాల ే ి ము ిల్ ంల కొరకు అ ారయ్ ై ఉనన్ ి. అం ేకాక ము ిల్ ంల
మాటలు ఇతరులకు కషట్ ం క ించకుం ా ముఖయ్ం ా తమ ోటిము ిల్ ం
ోదరులకు కషట్ ం క ించకుం ా ఉం ా . ప కి ే మం మాటలే
పలకవలెను లే ా మాటాల్డకుం ా శశ్బద్ ం ా ఉండటం మం ి. ీ
గు ిం ఖుర్ఆన్ లో అలాల్హ్ ఇలా పర్కటిసత్ ు ాన్డు.
ْ‫ف َأو‬
ٍ ‫ﺼ َﺪ َﻗ ٍﺔ َأوْ َﻣﻌْﺮُو‬
َ ‫ﺧﻴْ َﺮ ﻓِﻲ َآﺜِﻴ ٍﺮ ِﻣﻦْ َﻧﺠْﻮَا ُهﻢْ ِإﻟﱠﺎ َﻣﻦْ َأ َﻣ َﺮ ِﺑ‬
َ ‫ﻟَﺎ‬
(١١٤) … ‫س‬ ِ ‫ﻦ اﻟﻨﱠﺎ‬ َ ْ‫ح َﺑﻴ‬
ٍ ‫ِإﺻْﻠَﺎ‬
“ ారు ే ే రహసయ్ సమా ే ాలలో ాలా మటుట్ కు ఏ ే లు
లే దు. కా ఎవ ై ా ానధ ామ్లు ే య టా కి , స ాక్ ాయ్లు
ే య టా కి లే ా పర్జ ల మధయ్ సం ి ే కూరచ్టా కి

(సమాలోచనలు) ే ేత్ తపప్ ” (అ న్ ా 4:114)
మ ియు రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం ఇలా బో ిం ారు.
“ఎవ ై ే అలాల్ హ్ ను మ ి యు అం మ ి ా న్ శవ్ ి త్ ా ో,
అలాంటి ారు ప కి ే మం పలుకులే పలకా లే ా
శశ్బద్ ం ా ఉం ా .” (హ ీ థు)
ొరుగు ా ి హకుక్లు:
పర్జ లు తమ మధయ్ పరసప్రం మం సంబం ాలు
ె ల కొలుప్కు ే ధం ా ఇ ల్ ాం ోర్ తస్హి సత్ ు నన్ ి . సస్ం ే హం ా
ఇరుగు ొరుగు ారు ీ కొరకు పర్ జ లంద ి లోనూ ఎకుక్వ
అరుహ్ లు. అందుక ే ఖుర్ఆన్ మ ి యు హ ీ థులలో ి గు ిం
ఎకుక్వ ఆ ే ాలు ె లువ ి న .

“ ొరుగు ా ి గు ిం బర్ ాలు అలై హి సస్లాం ఎంత ఎకుక్వ ా
ాకీ దు ే ే ారంటే , ఎకక్డ ‘ ొరుగు ా ి కూ ా ారసులు ా
ే య మ అంటా ో’ అ ాకు అ ిం ే ి . ”
ము ిల్ ంలు ోటిము ంల

ిల్ ో వయ్వహ ంి చవల న
ి పదధ్ :
ము ిల్ ంల మధయ్ దగగ్ ి బం ా న్ ఇ ల్ ాం ె ల కొలుప్తుం ి .
ఎందుకంటే ఒక ి ొకరు పరసప్రం ఇషట్ ప ే ధం ా మ ి యు తమ ై
ఇతరులకు ార్ ానయ్త ేచ్ ధం ా అలాల్ హ్ ా ి లో ోదర ా ాలు,
ఆ మ్యత క ిం ాడు. మ ి యు ే వల ై ా ఒక ి కి బాధ లేక
సం ోషం క ి ే, ా కి ఇతరులు కూ ా పర్ ా తుల ేయ్టు ల్ ే ి ాడు.
ీ కారణం ా ఒక ేళ ోటి ము ిల్ ం - సస్ య థ్ ి లో ఉంటే అతను
స యపడ ాడు. ఆదుకోమ కో ి ే అత ఆదుకంటాడు. అత ో

ర ెటట్ ుకుంటే, ా ఆలకి త్ ాడు. అత కి అ ాయ్యం ేయకుం ా
జా ో వయ్వహ ి త్ ాడు. ఇంకా అత చులకన ేయడు. తకుక్వ
ే ి చూడడు. అత క ట్ ా న్ దూరం ే ి, అత అవస ా న్ పూ త్ ి
ేయటా కి పర్య న్ త్ ాడు. ీ గు ిం రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి
వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు: “ఒక ము ిల్ ం, మ ో ము ిల్ ం కక్
ోదరుడు Ð అత ై ఎలాంటి అ ాయ్ ారం ేయడు, అత అస య
ిథ్ లో వ ి ెటట్డు. ఎవ ై ే తన ోదరు ి అవస ాలను పూ త్ ి
ేయటంలో మగన్ ై ఉంటా ో, అలాల్హ్ అత అవస ాలను పూ త్ ి
ే త్ ాడు. మ య ి ు ఏ వయ్కిత్ అ ే మ ో ము ిల్ ం కక్ దు:ఖా న్
దూరం ే త్ ా ో, పర్ళయ ినమున అలాల్హ్ అత దు:ఖా న్ దూరం
ే త్ ాడు. మ య ి ు ఎవ ై ే ఒక ము ిల్ ం కక్ సవ్ంత షయాలను
ా ఉంచు ా ో, పర్ళయ న ి మున అలాల్హ్ అత షయాలను ా
ెడ ాడు.” (హ ీథు)
ము ిల్ ే త రుల ో ఒక ము ిల్ ం కక్ పర్ వ రత్ న :

రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఇలా ఉప ే ం ారు “పర్ వ రత్ న
కక్ ామ ే ీ న్ (ధరమ్ం) ”
కేవలం ఎవ ో ఒక ి ో మాతర్ ే మం ా పర్వ త్ ంి చమ మ ియు

లా ా ే లు Ð వయ్వ ాలు జరపమ రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి
వసలల్ ం హదు ద్ లు ించలేదు. కా ాలా ామానయ్ ైన కలుపు ోలు
మాట ప కి ారు ే లో ై ే తత్ ం అరబుబ్లు, ా ాచ్తుయ్లు,
దగగ్ ి ారూ Ð దూరం ారూ, ము ిల్ ంలు Ð ము ిల్ ేతరులు కూ ా ఏక ై
ో ా ో. ఇ ల్ ాం ధరమ్ం మానవుల ో మాతర్ ే కాకుం ా
ప ప ాయ్దుల ో కూ ా మం ా పర్వ త్ ంి ే మ ియు నమర్ం ా
వయ్వహ ిం ే ధం ా ోర్తస్హిసత్ ుం ి. రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం
ఇలా ఉప ే ం ారు: మరణిం ే వరకు ఒక ి ల్ బం ిం ఉం న

కారణం ా ఒక మహిళకు అ క ిన ైన కష్ ంి చ బ ిన ి. ా కి
అనన్ ా యలు ఇవవ్కుం ా మ ియు క సం భూ ై ఉనన్
గ ిడ్ పరకలు నటా కి కూ ా వదలకుం ా బం ిం న కారణం ా ఆ డ
నరకంలో కి ో న ి.” (బుఖా ి మ ియు ము ిల్ ం హ ీథు గర్ం ాలు).
సహనంz , ఓరుప్%
ఇ ల్ ాంలో సహ ా కి పర్ ేయ్క ైన థ్ ానం ఉనన్ ి. అలాల్హ్ వదద్
సహ ా కి ఉనన్ మ నన్త థ్ ానం ఎటువంటి ి అంటే ఖుర్ఆన్ లో
70 కంటే ఎకుక్వ ోటల్ ీ గు ిం ే ొక్నబ ిన ి. కాబటిట్ ము ిల్ ంలు
తపప్క సహనం, ఓరుప్ వహించవలెను. అలాల్హ్ నుం ి ఎకుక్వ
పుణాయ్లు ల త్ ాయ ే ఆశ ో, మనం క ట్ ాలను సహనం ో
ఎదు ొక్నవలెను. సహనం ావ్సులంద ిలో ఉం ే ేషగుణం.
ఎందుకంటే అలాల్హ్ ఆ ే ం న ా ాటించడంలో మ ియు అలాల్హ్
ో ిం న ా నుం ి దూరం ా ఉండటంలో సహనం, ఓరుప్ల కక్
ఆవశయ్త ాలా ఉనన్ ి. ఒక ావ్ ి తన ై, తన సంపద ై లే ా తన
సం ానం ై ఏ ై ా ఆపద వ చ్ప ినపుప్డు, అలాల్హ్ ార్ న ి తన
ి ార్త ై ఎలాంటి అ ట్ ా న్ చూపక, ా పర్ ాంతం ా సహనం ో,
ఓరుప్ ో ఎదు ొక్వటా న్ అలాల్హ్ ఎం ో ఇషట్ పడ ాడు. అలా ేయక ో ే
అలాల్హ్ ఆగర్హం అత ై వ చ్పడుతుం ి.
ఓ ా నవము ిల్ ం ోదరు ా! కు ఇతరుల కంటే అ ికం ా
సహనం, ఓరుప్ కక్ ఆవశయ్త ఉనన్ ి. ఎందుకంటే ా ారణం ా
నవము ిల్ ంలకు తమ కుటుంబం నుం ి, బంధువుల నుం ,ి కులం
నుం ి మ ియు సమాజం నుం ి ాలా క న ి ైన ప ి థ్ త ి ులు
ఎదురవు ా . తను ీవ్క ిం న ఈ సతయ్ధ ామ్ న్ వ ి ెటట్ ,ి ి ి
తమ ధరమ్ంలో కే మర రమమ్ ారు ెటట్ ే వర్ ఒ త్ ి నుం ి బయట
పడటా కి అతను ాలా కషట్ పడవల ి వసుత్ం ి. కాబటిట్ ై సహనం
మ ియు ఓరుప్ అ ారయ్ ై ఉనన్ ి. సహనం ావ్ ా రు తన

స యా న్ అ థ్ంి ాల అలాల్హ్ అ ల ిసత్ ు ాన్డు. ీ గు ిం
ఖుర్ఆన్ లో అలాల్హ్ ఇలా పర్కటిసత్ ు ాన్డు:
(٤٥) … ‫ﺼﻠَﺎ ِة‬

‫ﺼﺒْ ِﺮ وَاﻟ ﱠ‬
‫وَاﺳْ َﺘﻌِﻴﻨُﻮا ﺑِﺎﻟ ﱠ‬
“ సహనం మ ి యు నమా ల ావ్ ా ( ా) స యా న్ అ థ్ ంి చం ి . ”
(బఖరహ్ 2:45)
ఇ ల్ ాం ధరమ్ం సమాన ావ్ కి కటుట్ బ ి న ధరమ్ము:

ఇ ల్ ాం ధరమ్ం తన అనుచరుల మధయ్ సమాన ావ్ కి కటుట్బ ి
ఉనన్ ధరమ్ం. అరబుబ్లకు అరబేబ్తరుల ై లే ా అరబేబ్తరులకు
అరబుబ్ల ై ఎలాంటి ఆ ికయ్ ా లేదు. కేవలం తమలో అలాల్హ్ కక్
భయభకుత్ల (తఖావ్) ావ్ ా మాతర్ ే షఠ్ త ొందగలరు. అం ే ా ,
మ ే ఇతర షయం ావ్ ా ో కాదు. ఇ ల్ ాం ధరమ్ంలో అ న్
ఆ ాధనలలోనూ మ ియు ఇ ల్ ా య వన ానంలో అ న్
కోణాలలోనూ సమానతవ్ దృశయ్ ే కనబడుతుం ి. నమా లో అందరు
ము ిల్ ంలు ఒకే పంకిత్లో లబడ ారు. యజమా మ ియు ౌకరు,
ధనవంతుడు మ ియు ద ాడు, ల ె ల్ ాడు మ య ి ు నలల్ ాడు Ð
ఎలాంటి ేద ావం, హెచుచ్తగుగ్లు లేకుం ా భుజా కి భుజం ఆ ం
అందరూ ఒకే వరుసలో లబడ ారు, ఒకే ా ి రుకూ ే త్ ారు (ముందుకు
వంగు ారు), ఒకే ా ి సజాద్ ే త్ ారు ( ా ట్ ాంగ పడ ారు). అం ే ాక ారందరూ
ఒకే కపుప్ కిర్ంద లబడ ారు. అలా ే ఒకే ా ి ఒకే సమయంలో అందరు
ము ిల్ ంలు ఉప ాసం ార్రం ం , అనన్ ా యాలు ే ంచడం
మ ియు ాంపతయ్సుఖం అనుభ ంచడం నుం ి ఆ ి ో ారు.
అ ే ధం ా అందరు ము ిల్ ంలు ఒకే సమయంలో ఒకే ా ి తమ
ఉప ా ా న్ వదులు ారు. అలా ే హజ్ లో కూ ా హజ్
యా ర్కులందరూ హజ్ ఆ ాధనలను ఒక ిలా ే మ ొకరు ఆచ ి త్ ారు.

మనం హజ్ యా ర్కుల ైపు చూ ినటల్ ే, ార్ంత - ేశ -
అంతసుత్లను అనుస ిం ా ి ఒక ి నుం ి ఇంకొక ి ేరు
ేయలేము. మనం ఎలల్ పుప్డూ ాయ్యం య
ే ాల మ ియు
సమానతవ్ం ాటిం ాల ఖుర్ఆన్ లో అలాల్హ్ ఇలా ఆ ే సుత్ ాన్డు.
‫ﻦ‬
َ ‫ﻄ ﱢﻔﻔِﻴ‬
َ ‫َوﻳْﻞٌ ِﻟﻠْ ُﻤ‬
“కొలతలలో, తూ కలలో త గ్ ంి ఇ ేచ్ ా క
ి ి ాశనముం ”ి
(ముత ిఫ్ ీ న్ 83:1)
ఇ ే ధం ా ఖుర్ఆన్ లో మ ో ోట అలాల్ హ్ ఇలా ఆ ే సుత్ ాన్డు:
‫ﻦ‬
َ ‫ﺴﻄِﻴ‬
ِ ْ‫ﺐ اﻟ ُﻤﻘ‬
‫ﺤ ﱡ‬
ِ ‫ﷲ ُﻳ‬
َ ‫نا‬
‫ِإ ﱠ‬ …
“ శచ్యం ా, అలాల్ హ్ ాయ్యం ే ే ా ి ేర్ త్ ా డు ” (హ ాత్49:9)
ాయ్యం మ ి యు సమాన ావ్లను పూ త్ ి ా సమ ధ్ ంి ే ఇ ల్ ాం

ధ ామ్ కి స ి స మాన ై న వయ్వసథ్ ే టి పర్ పంచంలో మ ొకటే ై ా
ఉనన్ ా? మానవుల కొరకు మానవుల సృ ట్ ి కరత్ మ ి యు
యజమా పం ి న ే ఈ వయ్వసథ్ . ీ కంటే ొపప్ద కొందరు
పర్ జ లు ా ం ే ే టి పర్ జా ావ్మయ్ం ీ కి ాటి ాగల ా? ఓ
ే క వంతులా ా! హి త బోధను గర్ హిం చం ి .
ఇ ల్ ాం మ ియు వర్ ాదం:

మన పర్సత్ ు త కాలంలో పర్ ా కీ ఇ ల్ ాంను వర్ ాదం ో
ము ి ె టట్ ే ఆలోచన ామానయ్ ై ో న ి. ఇ ల్ ాం ధరమ్పు
శతుర్ వులు, ఇ ల్ ాం ధ ామ్ న్ అసస్లు అరథ్ ం ే సుకో ారు మ ి యు
కొందరు ావ్రథ్ ప రులు ే సత్ ు నన్ దుష ర్ ార కోణంలో ఇ ల్ ాంను అరథ్ ం
ే సుకునన్ కొందరు అమాయకులు ఉతప్ త్ ే ి న ఆలోచ ే ఇ ి .
ధరమ్ం మ ి యు మానవు ి మధయ్ గల సంబం ా న్ స ి గ్ ా అరథ్ ం

ే సుకో ా ే ీ నముమ్ ారు. ధరమ్ం మ ి యు మానవుడు
ెం డూ ే ేవ్ రు అం ాల ే ి ారు మర ోతు ాన్రు.
కాబటిట్ ఇ ల్ ాం కక్ మ నన్త రూ ా కీ మ ియు కొందరు

దుష ర్ ారం ేసత్ ునన్ ా కీ మధయ్ ఎలాంటి సంబంధమూ ఉండజాలదు.
రసూలులాల్హ్ సలల్ లాల్హు అలైహి వసలల్ ం కక్ కొ న్ మం మాటలు:

1. రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ఇలా బో ిం ారు:
“ఎకక్డు ాన్ స ే , అలాల్ హ్ కు భయపడుతూ ఉండుము

మ ి యు ె డు తరు ాత మం ే యుము, ఎందుకంటే అ ి
(మం ) ా ( ె డును) తు ి ే సత్ ుం ి మ ి యు పర్ జ ల ో
ఉతత్ మం ా వయ్వహ ిం చుము.”
“ సస్ం ే హం ా ఆచరణల కక్ పర్ ఫలం సంకలాప్ల ై ే

ఆ ారప ి ఉంటుం ి . ”
“ము ిల్ ం అంటే అత ే , ఎవ ి ాలుక మ ి యు ే తుల నుం ి

ఇతర ము ిల్ ంలు సుర ి తం ా ఉంటా ో.”
“ఎవ ై ే సం ే త్ ా ో, అతను మాలో ాడు కాదు.”

“ఎవ ై ే అలాల్ హ్ ై మ ి యు అం మ ి నం ై ావ్సం

క ి ఉంటా ో, అతను తన ొరుగు ా ి కషట్ ె టట్ కూడదు.”
“ఎవ ై ే అలాల్ హ్ ై మ ి యు అం మ ి నం ై ావ్సం క ి

ఉంటా ో, అతను తన అ ి ౌర ంచ వల ి యునన్ ి . ”
“ఎవ ై ే అలాల్ హ్ ై మ ి యు అం మ ి నం ై ావ్సం క ి

ఉంటా ో, అతను ప కి ే మం పలుకుల ే పలకవలెను లే ా
శశ్బద్ ం ా ఉండవలెను.”
“ఇ ల్ ాం సుగుణాలలో ఒక సుగుణం ఏ టంటే మానవుడు ఏ

పర్ జనమూ లే షయాలను వ ి ేయవలెను.”
“ఒక ము ిల్ ం ోటి ము ిల్ మునకు ోదరుడు. అతను అత ై

అ ాయ్ ారం ే య డు మ ి యు అత శతుర్ వులకూ అపప్ ిం చడు.
ఎవ ై ే తన ోదరు ి అవసరంలో (పూ త్ ి ే య టంలో) మగన్ ై
ఉంటా ో, అలాల్ హ్ అత (అవస ా న్) పూ త్ ి ే త్ ా డు.
“స ాయ్ న్ గటిట్ ా పటుట్ కోం ి – సతయ్ం మం తనం ై పు ా ి

చూపుతుం ి మ ి యు మం తనం సవ్రగ్ ం ై పునకు సుకు
ోతుం ి . మ ి యు అసతయ్ం నుం ి కా ాడుకోం ి – అసతయ్ం
దుషట్ తవ్ం ై పు ా ి చూపుతుం ి మ ి యు దుషట్ తవ్ం నరకం
ై పునకు సుకు ోతుం ి . ”
“ శచ్యం ా, మం ై పు ి ే ారు, ా ఆచ ిం చు
ా ి ో సమానం (మం ప ే ి న ారూ, ా ై పు ి న ారూ Ð
ఇదద్ రూ స ి స మానం ా పర్ ఫలం ొందు ారు) .”
“అ ాయ్ ా ా కి , ౌరజ్ ాయ్ కి గు ి అవుతునన్ ా ి ాపం నుం ి

కా ాడుకోం ి , ఎందుకంటే ా కీ ( ా ా కి ) మ ి యు అలాల్ హ్
కూ మధయ్ ఏ ఆటంకమూ లేదు.” ( సస్ యుల ార్ రథ్ న అలాల్ హ్ కు
ే ర కుం ా ఏ ీ అడడ్ ిం చలేదు)
“ఎ త్ పడ ే ే ాడు బలవంతుడు కాదు, కోపంలో తనను ాను

అదుపులో ఉంచుకోగ ే ా ే బలవంతుడు.”
“ ోటి ోదరు ి ో మూడు ాతుర్ ల కంటే ఎకుక్వ, దూరం ా

ఉండటమ ే ి ఏ ము ిల్ ం కొరకూ ధరమ్సమమ్తం కాదు.”
“ ానం ే య టం వలన సంపద త ి ి ోదు.”

“ఎవ ై ే అలాల్ హ్ కోసం వంగు ా ో, అలాల్ హ్ అత థ్ ా ా న్

ఇంకా ఉనన్త పరు త్ ా డు.”
“అ ాయ్ ారం నుం ి కా ాడుకోం ి , శచ్యం ా అ ాయ్ ారం

అం మ ి న మున అంధకారం ా మా ి ోతుం ి . ”
“ఎవ ై ే మన ాన్రుల ై దయ చూప ో మ ి యు ె దద్ లను

ౌర ంచ ో, అలాంటి ారు మాలో ారు కారు.”
“మాన ి క ఐశవ్రయ్ ే( ా ే కష్ త ే ) అసలు ఐశవ్రయ్ము.”
20. రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం బో ిం న ఒక హ ీ థును

అబుద్ లాల్ హ్ న్ సలామ్ ర ి య లాల్ హు అనుహ్ ఇలా ఉలేల్ ఖిం ారు:
“ఓ పర్జ లా ా! సలాంను ాయ్ ిం పజే యం ి . అనన్ం ె టట్ం ి

మ ి యు ాతుర్ లలో నమా ే యాలంటే , అందరూ దర్ లో

ఉనన్పుప్డు ే యం ి , అలా ే ేత్ , రు సవ్రగ్ ం లో పర్ ాంతం ా
పర్ ే త్ ా రు.”
“ఎడమ ే ో నకం ి ఎందుకంటే ై ాను ఎడమ ే ో ే

ంటాడు మ ి యు ాగు ాడు.”
“చ ో న ా ి దూ ిం చకం ి . ”
“అపప్టి వ రకు లో ఎవరూ ావ్సులు కాజాలరు ఎపప్టి

వరకై ే అతను తన కోసం ే ై ే ఇషట్ పడ ా ో ా ే తన
ోదరు ి కోసం కూ ా ఇషట్ పడనంత వరకు.”
24. రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం బో ిం న హ ీ థును ఆబూ
అమ్ర్ మ ి యు అబూ అమరహ్ సు ాయ్న్ న్ అబుద్ లాల్ హ్
ర ి య లాల్ హు అనుహ్ మా ఇలా ఉలేల్ ఖిం ారు:
ే ను ఇలా అ ాన్ను “ఓ రసూలులాల్ హ్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం –
ఇ ల్ ాం గు ంి ఇంకె వ ి అడగవల ి న అవసరం కలగ మాటను
ాకు ె లుపం ి . ” అపుప్డు ఆయన ఇలా ె ి ారు
పలుకు “ ే ను అలాల్ హ్ ను శవ్ ిం ాను.” ఆ తరు ాత

ా ై ిథ్ రప ి ో.
“పుణయ్ం అ ే ి మం వయ్వ రం కక్ ే రు. మ ి యు

మనసుస్లో గుచుచ్కు ే మ ి యు ా గు ిం పర్ జ లు
ె లుసుకోవటం కు ఇషట్ ం లే ే ాపం అనబడును.”
“ లో ఎవ ై ా ఏ ై ా ె డును చూ ేత్ , ా ే ో తపప్క

ఆపవలె ను. ఒక ే ళ అత కి అలా ఆపగ ే శకిత్ లేక ో ే
ాలుక ో ఆపవలె ను. ఒక ే ళ అత కి అంతటి శకిత్ కూ ా
లేక ో ే మనసుస్లో ే ఆ ప ె డుప ా ా ంచవలెను
మ ి యు ఇలా ా ంచటం అ న్ంటి కంటే బలహీ న ై న
ఈమాన్ ( ావ్సం) .”
“ సస్ం ే హం ా ఎవ ై ే ఇతరుల ో మం ా వయ్వహ ి త్ ా ో,

అత ే లో అంద ి కంటే ఉతత్ ముడు.”
“ఖుర్ఆన్ ే రుచ్కు ే మ ి యు ే ేప్ ా ే లో అంద ి కంటే

ఉతత్ ముడు.”
  

నవముస్లిం మార్గదర్శిని

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

నవముస్లిం మార్గదర్శిని

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫ﻣﻨـﻬﺞ اﻟﻤﺴــﻠﻢ اﻟﺠــﺪﻳﺪ‬

‫ి్‪నవము ంిల్ మారగ్ ద శ‬‬

పర్చురణ మ ియు పం ిణీ

‫ﻋَﻠﻴْ ُﻜﻢْ ِﻧﻌْ َﻤﺘِﻲ َو‬

“(ఓ ముహమమ్ద్!) ే ము కోసం ధ ామ్ న్ ప ి పూరణ్ ం

కాబటిట్ , ఇ ల్ ాం ే అం మ ధరమ్ము, ీ త ావ్త మ ే

త ావ్త తను ై వ పర్ వ కత్ న లే ా ై వ సం ే శ హరు ి న పర్ క టి ేత్ ,

ఇతర ధ ామ్ల ో ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ సంబంధం:

అలై హి వసలల్ ం ను తూరుప్-పడమరల, ఉతత్ ర-ద ి ణాల మధయ్ వ ిం ే

ా ాపరం ా ఈమాన్ అంటే సతయ్మ నమమ్టం, పూ త్ ి ా

ఖుర్ఆన్ మ ి యు హ ీ థులలో ె లుపబ ి న ఇ ల్ ా య

వహిం ే ీ ఆయ ే . ఇంకా ా ి ఆంతరం ి క మ ి యు బహి రగ్ త

అం ే కాక ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ ఏ మూలసథ్ ం ాల ై ే ఆయన

ఇంకా అలాల్ హ్ ై ావ్సం చూపటంలో ఖుర్ఆన్ మ ి యు

అలాల్ హ్ కక్ దరశ్ ాలు సవ్యం ా మనలో మ ి యు ఈ

కక్ మ నన్ ావ్ న్ మ ి యు అతుయ్నన్త ై న ే కా న్

1. ౌహీ ె రుబూ యత్ (అలాల్ హ్ ే ఏకై క ారవ్ ౌముడు)

1. ౌహీ ె రుబూ యత్ (అలాల్ హ్ ే ఏకై క ారవ్ ౌముడు పర్ భువు):

2. ౌహీ ె ఉలూహి య త్ (అలాల్ హ్ ే ఏకై క ఆ ాధుయ్డు): ‘సకల

“ మ ి యు ాసత్ ా కి ే ము పర్ సమాజం ా ి వదద్ కు ఒక

“ఏ టీ! ఇతను (పర్వకత్ ) ై ాలంద ి ఒకే వ ై ం ా ే ా ా?

2. మలా కల ై ( ై వ దూతల ై ) ావ్సం:

 అర్ష్ ( అలాల్ హ్ ిం సనం) ై కె త్ పటుట్ కునుం ే ై వ దూతల ప .

 వహీ ( ై వ ాణి – అలాల్ హ్ కక్ ి వయ్సం ే ాం) అందజే ే ప

 వరష్ం కు ి ిం ే ప కే టా ంచబ ి న కా ాలు ై వ దూత.

 పర్ళ య ి ాన శంఖం ఊ ే ప కే టా ంచబ ి న ై వ దూతలు.

 నరకపు ావ్ర ాలకుల ప కే టా ంచబ ి న ై వ దూతలు.

 సవ్రగ్ పు ావ్ర ాలకుల ప కే టా ంచబ ి న ై వ దూతలు.

ీ వలన వ ి వరకు ఎలాంటి కలు ి ా కీ, క ప్ ాలకూ

2. ఏ ివయ్గర్ం ాల ేరల్ ే అలాల్హ్ ె ి ా ో, ాటి శవ్ ించటం.

3. ఖుర్ఆన్ లో ధర్ క ింపబ ిన ఆ ార్ న ివయ్గర్ం ాలలో పర్

సం ే శ హరుడు - ముహమమ్ద్ సలల్ లాల్ హు అలై హి వసలల్ ం ె ిన

6. అల్ ఖదర్ (పూరవ్ ద్ ి షట్ ి ార్ త) ై ావ్సం:

కరమ్ల లెకక్ తవ్రలో ే సుకోబోతు ాన్న అలాల్ హ్ పర్ క టిం ాడు.

ి ార్ తను శవ్ ిం చటం వలన అ ేక పర్ జ ాలు

“ఇ ల్ ాం ఐదు షయాల ై ఆ ారప ి ఉనన్ ి % ాసత్ ా కి

దటి మూలసథ్ ంభం (1st Pillar) : ాకష్య్పర్ క టన

అలై హి వసలల్ ం అలాల్ హ్ కక్ సం ే శ హరుడ ాకష్య్ వవ్టం.

ఇ ల్ ాం ధరమ్ం కక్ మూలా ారం - లా ఇలాహ ఇలల్ లాల్ హ్.

అలాల్ హ్ తన సం ే శ హరులంద ి కీ ఈ ప తర్ వచ ా ేన్ బో ిం చమ

వసలల్ ం పంపబ ి ారు. లా ఇలాహ్ ఇలల్ లాల్ హ్ కక్ స ై న అరథ్ ము

ాకష్య్పర్క టన ెం డవ ాగం ‘ముహమమ్ద్ న్ అబుద్ లాల్ హ్,

(٧) ‫ﻋﻨْ ُﻪ ﻓَﺎﻧْ َﺘﻬُﻮا‬

“ పర్ వ కత్ కు ఇ చ్న ా న్ సుకోం ి , ఆయన మమ్ న్

ెం డవ మూలసథ్ ంభం ( 2nd Pillar) : నమాజ్

కాబటిట్ పర్ ము ిల్ ం ఐదు పూటల నమా లను తపప్ స ి ా

ఐదు పూటలా తపప్ స ి ా ే య వల ి న ఫర్జ్ నమా ల రకాతులు:

ఉదయం (ఫజ్ర్ ) : ెం డు రకాతులు

ొహర్: ాలుగు రకాతులు

అసర్: ాలుగు రకాతులు

నమా పదధ్ , ా కి ముందు ాటి చ వల ి న భర్ త ల

మూడవ మూలసథ్ ంభం ( 3rd Pillar) : జకాత్ ానం

జకాత్ ానం తపప్ స ి ా ె ల్ ం చవల ి న సంపద:

అలా ే అత వదద్ ణ్ ీ త ాబ్ థ్ ా ాటి , సంవతస్ర కాలం

ాలుగవ మూలసథ్ ంభం (4th Pillar): రమ ాన్ ఉప ా ాలు

రమ ాన్ మాసపు ఉప ా ాలు తపప్ స ి ే ే షరతులు:

ఐదవ మూలసథ్ ంభం ( 5 t h Pillar) : హజ్ యాతర్ .

స ి ా హజ్ ే య వలెను. ఇ ల్ ాం కక్ ఐదు మూలసథ్ ం ాలలో ఇ ి

“ఎవ ై ే హజ్ ి ాలలో ఎలాంటి ె డు ప ే య కుం ా,

4. త ి న శకిత్ ామ థ్ ా లు మ ి యు హజ్ పర్ యాణ ఖరుచ్లు భ ిం ే

త రత్ ( భర్ త , కాలకృ ాయ్ల) కక్ రవ్చనం:

మ ాల మ ి యు అప ి దధ్ ై న ాటి రకాలు:

ప తర్ త , ప ి దధ్ త ొం ే ానం:

1. టి ావ్ ా – ఉ ాహరణకు వరష్ పు రు, సముదర్ పు రు. అలా ే