Wojna w Korei

Wprowadzenie
Przeczytaj
Mapa interaktywna
Film + Sprawdź się
Dla nauczyciela

Bibliografia:

Źródło: Reakcja ONZ. Cytat za: Wielka Historia Świata, t. 12, Od drugiej wojny światowej do
XXI wieku, pod red. nauk. W. Rojka, Kraków 2006, s. 479.
Źródło: Wystąpienie Douglasa MacArthura przed połączonymi izbami Kongresu 19 IV 1951 r.
Cytat za: Wielkie mowy historii, t. 3, Od Hitlera do Eisenhowera, wybór i oprac. T. Zawadzki,
Warszawa 2006, s. 264–265.
 Wojna w Korei

Wojna koreańska, Seul.

Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Najbardziej niebezpiecznym okresem zimnej wojny, kiedy realna była groźba wybuchu III
wojny światowej, stał się konflikt w Korei w latach 1950–1953. Przed I wojną światową Korea
należała do imperium japońskiego. W 1945 r. jej północną część zajęły wojska sowieckie,
a południową – amerykańskie. Powstały dwa państwa koreańskie, a ten rejon świata stał się
kolejną areną zimnowojennych zmagań.

Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Twoje cele

Wyjaśnisz, co łączyło Niemcy i Koreę po zakończeniu II wojny światowej.

Przeanalizujesz przyczyny wybuchu wojny w Korei.
Ocenisz, czy faktycznie konflikt koreański mógł zagrozić całemu ówczesnemu
światu.
Przeczytaj

Jeden naród, dwa państwa

Po kapitulacji Japonii w 1945 r. Koreę
podzielono na dwie strefy okupacyjne
z granicą na 38 równoleżniku. Miała
obowiązywać jedynie do czasu utworzenia
samodzielnych władz koreańskich. W 1948 r.
w obu strefach przeprowadzono odrębne
wybory. Przy pomocy Kremla na północy
zwyciężyli komuniści, a na południu, gdzie
nad przebiegiem głosowania czuwali
przedstawiciele aliantów zachodnich –
zwolennicy demokratycznej republiki.
W rezultacie proklamowano dwa państwa:
Koreańską Republikę Wybory parlamentarne w Korei Południowej 10
Ludowo‐Demokratyczną (KRLD; Korea maja 1948 r. Korea Północna odmówiła wpuszczenia
Północna) i Republikę Korei (Korea obserwatorów ONZ, którzy mieli czuwać nad
Południowa). Wojska radzieckie prawidłowym przebiegiem wyborów.
Jak myślisz, dlaczego tak się stało?
i amerykańskie wycofały się, co dało
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
krótkotrwałe złudzenie rozwiązania kwestii
koreańskiej.

W czerwcu 1950 r. północnokoreański

dyktator Kim Ir Sen pod pretekstem
zjednoczenia Korei rozpoczął inwazję na
południe. Komunistyczne wojska Koreańskiej
Republiki Ludowo‐Demokratycznej były
dwukrotnie liczniejsze, miały sześciokrotną
przewagę w lotnictwie, siedmiokrotną
w broni pancernej oraz wsparcie ZSRS.
W krótkim czasie zajęły niemal cały
półwysep. Rada Bezpieczeństwa ONZ podjęła
Setki tysięcy Koreańczyków uciekły na południe
decyzję o wysłaniu do Korei wojsk
w połowie 1950 r. po inwazji armii Korei Północnej.
międzynarodowych. Niemal w całości
Jakie informacje na temat sytuacji uchodźców
składały się one z żołnierzy amerykańskich,
możesz odczytać z tego zdjęcia?
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
a dowodził nimi gen. Douglas MacArthur. Siły
ONZ wylądowały 15 września 1950 r. w rejonie
Inchon. W ciągu kilku tygodni rozbiły armię północnokoreańską i wkroczyły do Korei
Północnej. Po stronie Koreańskiej Republiki Ludowo‐Demokratycznej walczyło wówczas
kilka tysięcy żołnierzy radzieckich, głównie lotników. Jednakże ani ZSRS, ani USA nie
ogłosiły stanu wojny między sobą.

Ciekawostka

Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych to jeden z sześciu głównych

organów ONZ. Jest odpowiedzialna za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie.
Zwykle podejmuje uchwały większością 9 głosów spośród 15 członków (stałych
i niestałych). W przypadku spraw innych do ważności uchwały wymagane są głosy
wszystkich członków stałych. Przyjęło się jednak, że uchwała może zostać przyjęta także
w wypadku, gdy żaden z nich nie wyrazi sprzeciwu. Po raz pierwszy zastosowano tę
zasadę w 1950 r. w związku z interwencją w Korei. Wtedy członkami stałymi Rady były:
Stany Zjednoczone, Francja, Wielka Brytania, ZSRS i Republika Chińska, czyli Tajwan pod
wodzą Czang Kai Szeka. Chińska Republika Ludowa uzyskała członkostwo dopiero w 1971
r., co wpłynęło na zmianę układu sił w Radzie i jej decyzje dotyczące rejonu Dalekiego
Wschodu.


Odzyskanie Seulu przez wojska ONZ. Inwazja na Koreę Południową rozpoczęła się
w czerwcu 1950 r., dosyć szybko wojska północnokoreańskie opanowały Seul, jej stolicę.
Siły amerykańskie odbiły miasto pod koniec września, ale zażarta walka o Seul
doprowadziła do jego poważnego zniszczenia, a w działaniach wojennych i wywołanych
napalmem pożarach zginęły setki mieszkańców.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Chiny „wspierają” Koreę Północną

W połowie października do konfliktu
włączyły się komunistyczne Chiny. Formalnie
Chińska Republika Ludowa nie brała udziału
w wojnie, jej władze zezwoliły jedynie na to,
by granicę z Koreą przekroczyła „ochotnicza”
armia, licząca ponad 400 tys. żołnierzy.
Sytuacja strategiczna zmieniła się na
niekorzyść wojsk interwencyjnych, które
z kolei zostały zmuszone do odwrotu. Choć
fałszywość zapewnień rządu chińskiego
o niezainteresowaniu konfliktem była
oczywista, władze Stanów Zjednoczonych nie
zdecydowały się na zaatakowanie Chin, gdyż
nie chciały dopuścić do eskalacji wojny.
Obawiano się, że takie działanie
sprowokowałoby odpowiedź ZSRS, co Scena z wojny w Korei, październik 1950 r.
w rezultacie doprowadziłoby do wybuchu III Wyjaśnij, jaką rolę miały do odegrania siły ONZ
wojny światowej. podczas wojny w Korei. Dlaczego armia Stanów
Zjednoczonych została wysłana tam w ramach ONZ,
W 1953 r. zmarł Józef Stalin. Śmierć dyktatora a nie samodzielnie?
i związana z nią niepewna sytuacja na Źródło: Contentplus.pl, Stentor, licencja: CC BY-SA 3.0.

szczytach władzy w ZSRS przyspieszyły

zakończenie wojny koreańskiej. W dniu 27 lipca 1953 r. zawarto rozejm. Linia
rozgraniczająca państwa koreańskie miała ponownie przebiegać wzdłuż 38 równoleżnika.
Ostateczny podział Korei stał się faktem. Pilnie strzeżona południowa granica Koreańskiej
Republiki Ludowo‐Demokratycznej stała się jeszcze jednym odcinkiem żelaznej kurtyny.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dr8cjJnnc
Źródło: Contentplus.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.

Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Wojna w Korei.

Słownik
eskalacja

(z ang. escalation – wzmożenie, stopniowe zwiększanie) tu w znaczeniu wzrostu

napięcia, potęgowania się działań, zwykle negatywnych, które mogą doprowadzić do
konfliktu

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)

(ang. United Nations – UN; Narody Zjednoczone) organizacja międzynarodowa

o charakterze uniwersalnym (powszechnym) i szerokim zakresie działania
(kompetencjach ogólnych); siły pokojowe ONZ to narodowe kontyngenty sił zbrojnych
oddane do dyspozycji ONZ dla przeprowadzenia konkretnych operacji pokojowych

proklamować

(z łac. proclamare – obwołać, ogłaszać) obwieszczać coś oficjalnie, podać coś do

publicznej wiadomości

równoleżnik

jedno z umownych kół na powierzchni kuli ziemskiej; okrąg powstały w miejscu

przecięcia płaszczyzny prostopadłej do osi ziemskiej z powierzchnią Ziemi

żelazna kurtyna

termin używany na określenie izolacji obszarów pozostających pod dominacją ZSRS od

niekomunistycznego świata; sformułowanie pochodzi z przemówienia Winstona
Churchilla wygłoszonego w Fulton w USA (w marcu 1946 r.), w którym wezwał on Stany
Zjednoczone do przeciwstawienia się sowietyzacji Europy

Słowa kluczowe
wojna w Korei, Kim Ir Sen, Korea Północna, Korea Południowa, żelazna kurtyna, zimna
wojna, świat po II wojnie światowej

Bibliografia
M. Hasting, Wojna koreańska, tłum. B. Cendrowska, Wrocław 2012.

Wielka Historia Świata, t. 12, Od drugiej wojny światowej do XXI wieku, pod red. nauk. W.
Rojka, Kraków 2006.

Wielkie mowy historii, t. 3, Od Hitlera do Eisenhowera, wybór i oprac. T. Zawadzki,

Warszawa 2006.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019.

Mapa interaktywna

Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą, a następnie wykonaj polecenia.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Polecenie 2

Wymień miejsca lądowania wojsk amerykańskich podczas wojny koreańskiej.

Polecenie 3

Opisz, w jaki sposób położenie geograficzne Półwyspu Koreańskiego wpłynęło na działania

wojsk sojuszniczych wobec Korei Północnej i tych sprzymierzonych z Koreą Południową.
Film + Sprawdź się

Polecenie 1

Zapoznaj się z filmami, a następnie wykonaj kolejne polecenia.

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DGGjC03R3

Źródło: Contentplus.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.

Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Wojna w Korei.

Polecenie 2

Porównaj sytuację Niemiec i Korei po zakończeniu II wojny światowej. Jakie podobieństwa

i różnice zauważasz?
 Polecenie 3

Jaki błąd popełniła dyplomacja ZSRS? W jaki sposób wpłynął on na losy wojny w Korei?

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DGGjC03R3

Źródło: Contentplus.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.

Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Warunki walki, ofiary i straty w wojnie koreańskiej.

Polecenie 4

Dlaczego prowadzenie wojny na Półwyspie Koreańskim wiązało się z trudnościami?

Polecenie 5

Wojnę koreańską czasami określa się mianem „zapomnianej wojny”. Odnieś się do tego
określenia i oceń znaczenie tego konfliktu dla świata.

Ćwiczenie 1 輸
Wskaż zdania prawdziwe i fałszywe:

Zdanie Prawda Fałsz

W wyniku wojny koreańskiej Chińska Republika Ludowa
 
znalazła się w stanie wojny ze Stanami Zjednoczonymi.
Siły Zbrojne ONZ, które uczestniczyły w wojnie
 
koreańskiej, składały się wyłącznie z oddziałów USA.
Śmierć Józefa Stalina przyczyniła się do zakończenia
 
wojny koreańskiej.

Ćwiczenie 2 輸
Ćwiczenie 3 醙

Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.

“ Reakcja ONZ

VI 1950 wieczorem zebrała się Rada Bezpieczeństwa ONZ. Jej

posiedzenia bojkotował wówczas – dając w ten sposób wyraz
niezadowoleniu ZSRR z nieprzyjęcia ChRL w skład Rady – delegat
sowiecki Jakub Malik. Przyjęto rezolucję uznającą rząd Li Syngmana za
jedyny legalny rząd Korei, stwierdzono, że agresja stanowi poważne
zagrożenie dla pokoju światowego, oraz wezwano do ewakuacji wojsk
północnokoreańskich. W razie odmowy Republikę Korei wesprzeć miały
militarnie inne państwa członkowskie ONZ. Rosjanie protestowali, co
prawda, przeciw uchwaleniu tej rezolucji, ale wcześniej dopuścili się
formalnego błędu. Otóż ambasador Malik nie poprosił o zawieszenie
obrad na czas swej nieobecności, w związku z czym potraktowano go
tak, jak gdyby zgadzał się na wszelkie powzięte w tej sytuacji uchwały;
Malik powrócił na salę obrad dopiero 1 VIII.

Źródło: Reakcja ONZ. Cytat za: Wielka Historia Świata, t. 12, Od drugiej wojny światowej do XXI wieku, pod red. nauk.
W. Rojka, Kraków 2006, s. 479.

Na podstawie tekstu źródłowego wskaż zdania prawdziwe i fałszywe.

Zdanie Prawda Fałsz

Interwencja wojsk ONZ w Korei nastąpiła mimo weta
zgłoszonego na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa przez  
ZSRS.
Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ miało miejsce po
 
zdymisjonowaniu gen. MacArthura.
Następstwem cytowanej rezolucji Rady Bezpieczeństwa
 
ONZ był desant wojsk amerykańskich w Korei.
Ćwiczenie 4 難

Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.

“ Wystąpienie Douglasa MacArthura przed

połączonymi izbami Kongresu 19 IV 1951 r.

Chociaż nie konsultowano się ze mną przed podjęciem przez prezydenta

decyzji o interwencji w obronie Republiki Korei, decyzja ta, z militarnego
punktu widzenia, okazała się słuszna. Powiadam „słuszna”, gdyż
odparliśmy najeźdźcę, jego armia zaś została zdziesiątkowana.
Zwycięstwo było przesądzone, a cele już niemal osiągnięte, gdy
komunistyczne Chiny włączyły się do walk z siłami lądowymi
wielokrotnie liczebniejszymi niż nasze.

Rozpoczęła się nowa wojna, powstała zupełnie nowa sytuacja, której

nie przewidywano, gdy toczyliśmy bój z północnokoreańskim najeźdźcą;
sytuacja wymagająca odpowiednich decyzji na arenie dyplomatycznej,
które pozwoliłyby zrewidować naszą strategię militarną. Decyzji tych
nie podjęto. I chociaż nikt nie rozważał nawet szalonego pomysłu
wysłania wojsk lądowych w głąb Chin, niemniej jednak konieczne stało
się opracowanie całkowicie odmiennej strategii, o ile naszym
politycznym celem miało być pokonanie nowego wroga, tak jak
pokonaliśmy poprzedniego.

Oprócz niecierpiącej zwłoki konieczności pozbawienia wroga

schronienia, jakiego udzielono mu na północ od rzeki Jalu, dalsze
powodzenie tej wojny upatrywałem w podjęciu następujących kroków:

1. Zintensyfikowanie ekonomicznej blokady Chin.

2. Wprowadzenie blokady morskiej chińskiego wybrzeża.

 3. Zniesienie restrykcji ograniczających rozpoznanie powietrzne
chińskiego wybrzeża oraz Mandżurii.

4. Zniesienie restrykcji uniemożliwiających włączenie się do walk

jednostek armii Republiki Chin zgromadzonych na Formozie [tzn. na
Tajwanie]. Udzielenie logistycznego wsparcia siłom chińskim na
Formozie oraz wykorzystanie ich przeciwko Chinom kontynentalnym.

Źródło: Wystąpienie Douglasa MacArthura przed połączonymi izbami Kongresu 19 IV 1951 r. Cytat za: Wielkie mowy
historii, t. 3, Od Hitlera do Eisenhowera, wybór i oprac. T. Zawadzki, Warszawa 2006, s. 264–265.

Na podstawie tekstu źródłowego wskaż działania, które MacArthur uznał za konieczne, by

zwycięsko zakończyć wojnę w Korei.

 objęcie Chińskiej Republiki Ludowej blokadą gospodarczą

 przeprowadzenie inwazji na Chińską Republikę Ludową

 wykluczenie Chińskiej Republiki Ludowej z ONZ

 włączenie do walk wojsk Republiki Chińskiej po stronie sił ONZ

 użycie broni jądrowej przeciwko ZSRS

 objęcie Chin i Mandżurii rozpoznaniem lotniczym

Dla nauczyciela

Autor: Stanisław Mrozowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Wojna w Korei

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
LI. Świat po II wojnie światowej. Początek zimnej wojny. Uczeń:
4) opisuje przyczyny rozpadu koalicji antyhitlerowskiej i wyjaśnia genezę zimnej wojny (z
uwzględnieniem wojny w Korei);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

wyjaśnia sytuację polityczną na Półwyspie Koreańskim po zakończeniu II wojny

światowej i przegranej Japonii;
opisuje przyczyny i przebieg wojny w Korei;
tłumaczy skutki podziału Korei w 1953 r. dla obu państw koreańskich.

Strategie nauczania:

konstruktywizm;
konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

analiza materiału źródłowego (porównawcza);
 dyskusja.

Formy pracy:

praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom

e‐materiał „Wojna w Korei”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem
w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Mapa interaktywna” tak, aby podczas
lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.
2. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji
zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat oraz cele lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika
raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się
z udostępnionym e‐materiałem. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie
tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się
wcześniej? Ważne, aby uczniowie wymienili przegraną Japonii w II wojnie światowej
i podział Półwyspu Koreańskiego na dwie strefy okupacyjne.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją.

Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą
klasy. Po przedstawieniu prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają
informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować
i uzupełniać odpowiedzi, udziela też uczniom informacji zwrotnej.
 2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel czyta polecenie 2: „Wymień
miejsca lądowania wojsk amerykańskich podczas wojny koreańskiej” i prosi uczniów,
aby wykonali je w parach w oparciu o wskazówki zawarte w e‐materiale. Po
wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje
propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel odtwarza drugi film,
opisujący ofiary i straty poniesione przez obie strony w czasie konfliktu. Następnie
dzieli uczniów na czteroosobowe grupy. Wybrana osoba czyta polecenie 5: „Wojnę
koreańską czasami określa się mianem »zapomnianej wojny«. Odnieś się do tego
określenia i oceń znaczenie tego konfliktu dla świata”, a nauczyciel prosi, aby
uczniowie przygotowali w grupach odpowiedzi wraz z uzasadnieniem. Po
wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują swoje propozycje.
Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów. Jako ciekawostkę może przywołać
sytuację z jesieni 2020 r., gdy Chiny wykorzystały 70. rocznicę swojego włączenia się do
wojny koreańskiej jako element gry politycznej ze Stanami Zjednoczonymi.

Faza podsumowująca:

1. Na koniec zajęć nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy

użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście
wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach
nauczyłem/nauczyłam się…
2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 3 i 4 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

M. Hasting, Wojna koreańska, tłum. B. Cendrowska, Wrocław 2012.

Wielka Historia Świata, t. 12, Od drugiej wojny światowej do XXI wieku, pod red. nauk. W.
Rojka, Kraków 2006.

Wielkie mowy historii, t. 3, Od Hitlera do Eisenhowera, wybór i oprac. T. Zawadzki,

Warszawa 2006.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019.

Wskazówki metodyczne:

Mapa interaktywna i filmy mogą być wykorzystane podczas zajęć związanych z tematyką
konfliktów zimnowojennych oraz wojny w Wietnamie.