You are on page 1of 66

Page 1 of 2

DRUKUJ

Daleko za mgłą
Jarosław Krawczyk 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:25

Japonia tradycyjnie miała wobec Chin kompleks niŜszości/wyŜszości. Taka „dyspozycja


duchowa” sprawia, Ŝe świerzbią ręce, a w przypadku Japonii nie były to ręce gołe

Mówiąc oględnie, Chiny i Japonia od siwych wieków nie pałały do


siebie przesadną sympatią. Przyczyny są zapewne bardzo
głębokie, jednakŜe zdaje mi się, Ŝe niemałe znaczenie ma
kompleks niŜszości/wyŜszości, który Japonia tradycyjnie miała
wobec Chin. Taka „dyspozycja duchowa” sprawia, Ŝe świerzbią
ręce, a w przypadku Japonii juŜ od dawna nie były to ręce gołe. Od
kilkudziesięciu bowiem lat kraj ten w mozole budował potęgę
militarną i naprawdę miał czym uderzyć. W 1905 r. dowodnie
przekonali się o tym Rosjanie, którzy co prawda przegrali na
źródło: EAST NEWS
punkty, ale zaliczyli trzy srogie nokdauny: pod Mukdenem,
Ranne dziecko na
Cuszimą i Port Artur. Jeszcze długo potem byli mocno groggy.
zbombardowanym przez
Japońskie zbrojenia były przy tym natury czysto agresywnej,
Japończyków Dworcu
albowiem nie widziano nikogo, kto mógłby na nich skutecznie
Południowym w Szanghaju
napaść. Zresztą i wcześniej jakby się to nie udawało, nawet
+zobacz więcej Mongołom Kubiłaja.

Konflikt, który eksplodował w lipcu 1937 r. (dokładnie nad rzeką o dźwięcznej nazwie Yongding),
tlił się długo – Japończycy zdąŜyli juŜ utworzyć sobie nader pokaźnie państwo północno-
wschodnich w Chinach. Przy rosnącym współczynniku chińskiego nacjonalizmu starczyło tylko
czekać na pierwszy gong.

Istnieje pewna zabawna/niezabawna teoria, kto w niego uderzył, co interesująco opisał na łamach
„Mówią wieki” (kwiecień 2008) Jacek Kobus. Mianowicie w lipcu 1937 r. na zbiórce pewnej
japońskiej kompanii dowodzonej przez kpt. Shimizu nie doliczono się szer. Shimury. I choć
szeregowy się znalazł, iskra padła na sumiennie usypane prochy.

Dziwny to był casus belli, jednakŜe w swej głupocie niejedyny. Budzi to smutne refleksje nad
niektórymi właściwościami umysłu ludzkiego, niezbyt moŜe stosowne na progu nowego roku. A ja
– prawem kontrastu – Ŝyczę drogim czytelnikom wszystkiego najweselszego. śebyśmy się przez
ten rok wszystkich doliczyli i Ŝeby nigdy juŜ nie było Ŝadnych wojen.

RównieŜ daleko i bardzo daleko.

Jarosław Krawczyk, redaktor naczelny „Mówią wieki”


Rzeczpospolita

Restauracje w Krakowie Miejsca, gdzie moŜna smacznie zjeść Tego właśnie szukasz. Sprawdź!

Stroje Kąpielowe Sprawdź aktualne promocje! Nie trać czasu. Zamów juz dziś.

Salony Urody na Mazurach Salony w warmińsko-mazurskim! Adresy na mapie i planowanie trasy Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym
takŜe zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.
Jakiekolwiek uŜycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i moŜe być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/246058.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246058,252267,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 2

DRUKUJ

Japoński podbój Dalekiego Wschodu


Marek Piotr Deszczyński 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:21

Druga wojna światowa rozpoczęła się w istocie w Chinach. Choć nie została wypowiedziana‚ a do
jej wybuchu doszło po części przypadkiem‚ to przez prawie osiem lat – od lipca 1937 do września
1945 roku – działania zbrojne na froncie chińskim nie ustały ani na chwilę

Marek Piotr Deszczyński, autor jest historykiem XX wieku‚


adiunktem w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego

Przekształcenia ustroju przyniosły wytworzenie się w Japonii


systemu współwładzy monarchy oraz oligarchii wojskowych‚
źródło: AKG/East News
cywilnych polityków‚ wielkich przedsiębiorców‚ wśród których nie
Bitwa pod Pyongang w Korei
brakowało przedstawicieli dawnych rodów arystokratycznych. Za
podczas pierwszej wojny chińsko-
panowania cesarza Mutsuhito (1868 – 1912) utrzymywała się
japońskiej w 1894 r., rys. Mizuno
względna równowaga obu sił. Za rządów jego następców: Yoshihito
Tso
(1912 – 1926)‚ a zwłaszcza młodego Hirohito (od 1926 roku) ster
rządów spoczywał w ręku oligarchów. Dla burzliwie rozwijającej się
gospodarki Japonii kluczową kwestią były surowce i rynki zbytu.
Tych pierwszych w wyspiarskim kraju było bardzo mało. Dlatego
juŜ po dziesięciu latach od tzw. rewolucji Meiji (początku „światłych
rządów”) kręgi rządzące w Tokio zainteresowały się moŜliwościami
ich zdobycia. Przemysł teŜ poszukiwał moŜliwości zwiększenia
produkcji poprzez eksport. Kierunek ekspansji narzucał się sam: za
Morzem Wschodniochińskim leŜały wielkie i ludne‚ ale słabe
politycznie i militarnie Chiny.

By uniknąć walki na dwóch frontach‚ w 1875 roku Japonia zawarła


porozumienie z Rosją‚ nabywając archipelag Kuryle w zamian za
Sachalin. Rok później anektowała wyspy Riukiu na Morzu
autor zdjęcia: Leszek Nabiałek Południowochińskim. Po przeprowadzeniu zbrojeń Japonia wespół
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" z wojskami chińskimi tłumiła następnie chłopską rebelię na
Podboje japońskie w Chinach,
Półwyspie Koreańskim. Wskutek nieporozumień doszło w 1894
lata 30. XX wieku
roku do pierwszej wojny z Chinami‚ która przyniosła Japończykom
opanowanie całej Korei‚ dostęp do MandŜurii i półwyspu Liaotung.
+zobacz więcej
Oprócz zdobycia przyczółka na kontynencie‚ na mocy pokoju w
Shimonoseki Tokio uzyskało dodatkowo Formozę (Tajwan)‚ archipelag Peskadory i
odszkodowania wojenne.

W następnych latach Japonia rozbudowała flotę wojenną i zawarłszy w 1902 roku sojusz z Wielką
Brytanią, przystąpiła do oręŜnej rozprawy z Rosją. Dysponując równieŜ poparciem USA‚ zdołała
w latach 1904 – 1905 rozgromić siły rosyjskie na Dalekim Wschodzie. Pokój z Portsmouth
kończący wojnę japońsko-rosyjską dał Krajowi Wschodzącego Słońca Port Artura (Szenjang) z
fragmentem Kolei Wschodniochińskiej aŜ do stolicy MandŜurii Charbinu‚ a ponadto południową
część Sachalinu i uznanie protektoratu nad Koreą (w 1910 roku nastąpiła jej aneksja).

U północno-wschodnich rubieŜy Chin wyrosło nowe mocarstwo. Swój program wyłoŜyło krótko po
wybuchu pierwszej wojny światowej w tzw. 21 Ŝądaniach. Wobec zaabsorbowania mocarstw
europejskich zmaganiami wojennymi w nieco okrojonej postaci zostały one przyjęte w traktacie
chińsko-japońskim z 25 maja 1915 roku. Uznawał on południową MandŜurię oraz prowincje
Henan i Szantung za japońską strefę wpływów z prawem eksploatacji tamtejszych bogactw
naturalnych. Chiny zobowiązały się takŜe nie odstępować państwom trzecim jakichkolwiek
fragmentów swego wybrzeŜa bez zgody Japonii.
Rzeczpospolita

http://www.rp.pl/artykul/246056.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246056,252262,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246056,252263,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

DRUKUJ

Japończycy podbijają Chiny, a tymczasem...


Tomasz Bohun 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:21

Na świecie
8 lipca 1937 roku w Teheranie Iran, Turcja, Afganistan i Irak
zawarły pakt o nieagresji (zwany teŜ ententą wschodnią). Miał
obowiązywać przez pięć lat i przewidywał koordynację polityki
zagranicznej dla stabilizacji Bliskiego i Środkowego Wschodu. W
tym celu powołano wspólną Radę Ministrów Spraw Zagranicznych.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Szach Iranu Reza Pahlavi i Pakt okazał się nietrwały – w latach 1939 – 1940 naleŜące do
prezydent Turcji Mustafa Kemal niego państwa zajęły odmienne stanowisko wobec stron
Atatürk walczących w drugiej wojnie światowej.

W Europie
Od 1936 roku w Hiszpanii trwała wojna domowa między
nacjonalistami gen. Franco, wspieranymi przez Trzecią Rzeszę i
Włochy, a republikanami i zwolennikami radykalnej lewicy,
wspomaganymi przez ZSRR. Do czerwca 1937 roku frankiści
opanowali północną i zachodnią część kraju oraz zbliŜyli się do
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" Madrytu. 6 lipca wojska republikańskie rozpoczęły kontratak pod
Generał Francisco Franco podczas Brunete, na zachód od stolicy. W efekcie zaciętych miesięcznych
wojny domowej walk natarcie utknęło, a oddziały frankistowskie szybko odzyskały
utracony teren. Na początku 1939 roku, po upadku Barcelony i
Madrytu, władzę w kraju przejął gen. Franco.

W Polsce
W 1936 roku wicepremier i minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski
przedstawił czteroletni plan budowy Centralnego Okręgu
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Przemysłowego. COP miał obejmować regiony kielecki, lubelski
Eugeniusz Kwiatkowski – oraz część województw krakowskiego i lwowskiego. Początkowy
czarodziej z COP, karykatura z plan inwestycyjny, który miał być zrealizowany do końca czerwca
1938 roku 1940 roku, przewidywał wydatki rzędu 1,45 – 1,8 mln zł.
+zobacz więcej
Jednak na wniosek Kwiatkowskiego Sejm w 1937 roku zwiększył budŜet inwestycji państwowych
w COP do 2,4 mln zł.
Rzeczpospolita

Fryzjerzy w Polsce Znajdź fryzjera w Twoim mieście Fryzjerzy w Panoramie Firm online!

Kolekcje - Numizmatyka Allegro.pl - Sprawdź jak niskie są nasze ceny!

Stroje Kąpielowe Sprawdź aktualne promocje! Nie trać czasu. Zamów juz dziś. Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym
takŜe zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.
Jakiekolwiek uŜycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i moŜe być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/246057.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246057,252264,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246057,252265,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246057,252266,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 2

DRUKUJ

Generalissimus słabego kolosa


Marek Piotr Deszczyński 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:18

Zgoda Chin na ten „przyjazny dyktat” wynikała ze słabości. Państwo Środka przeŜywało bowiem
jeden z najcięŜszych kryzysów w swej nowoŜytnej historii.

Choć Chińczycy stanowili największy liczebnie naród świata


(górując w okresie międzywojennym nad Japończykami mniej
więcej siedmiokrotnie)‚ to władza zwierzchnia cesarzy nad
kilkudziesięcioma prowincjami była czysto iluzoryczna. Liczyli się
przede wszystkim lokalni satrapowie dysponujący własnymi
armiami i wchodzący w układy z obcymi państwami penetrującymi
gospodarczo osłabione Chiny. Dochodziły do tego tendencje
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" odśrodkowe w Mongolii‚ MandŜurii i Tybecie.
Czang Kaj-szek, jego Ŝona i gen.
Joseph Stilwell, amerykański Seria niepowodzeń w stosunkach z mocarstwami‚ znaczonych
doradca przy rządzie Chin, pacyfikacją Pekinu po tzw. powstaniu bokserów w 1900 roku czy
fotografia z czasów drugiej wojny upokarzającymi ustępstwami w imię poszanowania zasady
światowej „otwartych drzwi” (nowe eksterytorialne koncesje na rzecz Wielkiej
Brytanii w Weihaiwei‚ Niemiec w Kiaoczou‚ Rosji w Porcie Artura i
Dalienie)‚ podkopały prestiŜ dynastii Cing (Quing). Następca
zmarłego w 1908 roku cesarza Kuang-hsu (Guangxu) – młodociany
Hsuan-tung (Xuantong)‚ bardziej znany jako Pu Yi‚ został
zmuszony do ustąpienia po niespełna czterech latach panowania.
Władzę przejęli narodowi rewolucjoniści z utworzonej w Tokio (!)
Chińskiej Ligi Związkowej – na jej czele stał doktor medycyny Sun
Jat-sen (Sun Zhongshan). W sierpniu 1912 roku ich organizacja
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" przyjęła nazwę Partii Narodowej (Kuomintang‚ KMT). W
Chiński batalion piechoty w następnych latach jej kierownictwo pogrąŜyło się w walce o władzę‚
marszu, 1932 r. dzięki czemu satrapowie w prowincjach ponownie się
usamodzielnili. Rozstrzygnięcie nastąpiło dopiero po wojnie
+zobacz więcej
domowej w Rosji‚ z której wyszli zwycięsko tamtejsi komuniści.
Powołana przez Lenina Trzecia Międzynarodówka pośredni- czyła w zawarciu rozejmu pomiędzy
komunistami chińskimi a KMT. W jego wyniku w 1920 r. władzę nad Partią Narodową ponownie
objął Sun Jat-sen.

Na początku lat 20. u jego boku wybił się ambitny generał Czang Kaj-szek (Jiang Jieshi‚ 1887 –
1975). Syn kupca solnego z Czi-ku (prow. Czekiang)‚ ongiś członek Chińskiej Ligi Związkowej‚
odbył studia wojskowe w Japonii‚ gdzie poznał Sun Jat-sena. W 1911 roku wziął udział w
rewolucji. JuŜ wtedy dał się poznać jako dowódca i polityk o Ŝelaznej woli. Nieobce mu były
napady gniewu – walił wtedy pięścią w stół i tłukł naczynia. W 1923 roku przebywał w ZSRR jako
szef misji wojskowej‚ co pozbawiło go złudzeń wobec komunizmu. Rok później objął komendę
nad Akademią Wojskową w Whampoa kształcącą oficerów armii podległej republikańskiemu
rządowi rezydującemu w Kantonie. Poślubił wtedy szwagierkę swego protektora‚ piękną i
inteligentną Sung Mejling. Gdy w marcu 1925 roku zmarł Sun Jat-sen‚ Czang‚ mając poparcie
nankińskiego establishmentu‚ przejął dowództwo nad wojskiem‚ czyli Armią Narodowo-
Rewolucyjną. Stał się teŜ szybko przywódcą prawego skrzydła KMT‚ które w lipcu ogłosił rząd
kantoński narodowym rządem Chin.

Chcąc skonsolidować władzę‚ Czang Kaj-szek musiał się rozprawić z Komunistyczną Partią Chin
(KPCh)‚ która na polecenie Moskwy poczynała sobie coraz śmielej i próbowała zaprowadzić w
kraju swoje porządki. Dlatego po zakończeniu tzw. ekspedycji północnej i zdobyciu Szanghaju w
kwietniu 1927 roku doszło do masakry przywódców KPCh. Tak rozpoczęła się wojna domowa‚
która z przerwami trwać miała 22 lata.

Początkowo przewagę uzyskał Czang. Walcząc z komunistami i lokalnymi wataŜkami‚ powołał w


Nankinie swój rząd. Będąc równocześnie dowódcą sił zbrojnych‚ od października 1928 roku takŜe

http://www.rp.pl/artykul/246055.html?print=tak 30/01/2009
Page 2 of 2

szefem państwa chińskiego i faktycznym liderem Kuomintangu‚ stał się dyktatorem. Jako
głównodowodzący uzyskał tytuł generalissimusa‚ którym to mianem zwykło się od tej pory
nazywać przywódców kumulujących najwaŜniejsze urzędy w państwie. Czang osiągnął znaczne
sukcesy: zepchnął KPCh do defensywy‚ zdobył dawną stolicę Pekin‚ doprowadził do ukorzenia
się MandŜurii. Jej długoletni satrapa marszałek Czang Tso-lin (Zhang Zuolin) został – jako
przeszkoda w zamierzonej ekspansji – zamordowany przez Japończyków. Jego syn gen. Czang
Sue-liang (Zhang Xueliang) wolał nie ryzykować i podporządkował się rządowi w Nankinie.
Odrodzone państwo chińskie‚ choć zacofane i wyniszczone‚ miało przed sobą dziesięć lat
względnego pokoju i pomyślności gospodarczej. Jego obszar stopniowo rósł. Rozpoczęto liczne
reformy. Lecz na pierwszych kwartałach rządów Czang Kaj-szeka cieniem połoŜył się zatarg z
Japonią.
Rzeczpospolita

Muzea w Poznaniu Panorama Firm online. Tego szukasz. Adresy muzeów. Sprawdź!

Restauracje w Poznaniu Miejsca, gdzie moŜna smacznie zjeść Tego właśnie szukasz. Sprawdź!

Lulu.pl- sklep z bielizną Super produkty i super ceny. Zmysłowa seksowna bielizna. Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym
takŜe zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.
Jakiekolwiek uŜycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i moŜe być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/246055.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246055,252260,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246055,252261,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 2

DRUKUJ

Od Waszyngtonu do Mandżurii
Marek Piotr Deszczyński 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:08

W końcu 1921 roku rozpoczęła się w Waszyngtonie konferencja 14 państw mająca określić nowy
ład na półkuli zachodniej. Jej plonem były trzy traktaty‚ których znaczenia dla dalszych wydarzeń
przecenić nie sposób.

O ile tzw. traktat pięciu o ograniczeniu zbrojeń morskich jest znany


dość dobrze (przyniósł kres brytyjskiej hegemonii morskiej – od tej
pory obowiązywał parytet między US Navy a Royal Navy)‚ o tyle o
dwóch pozostałych wspomina się rzadziej. 13 grudnia 1921 roku
Francja‚ Japonia‚ USA i Wielka Brytania podpisały układ o
wzajemnej gwarancji bezpieczeństwa posiadłości na Pacyfiku‚
uznający istniejący podział stref wpływów. Natomiast 6 lutego 1922
roku Belgia‚ Chiny‚ Francja‚ Holandia‚ Japonia‚ Portugalia‚ USA‚
Wielka Brytania i Włochy podpisały tzw. traktat dziewięciu „o
poszanowaniu suwerenności‚ integralności terytorialnej i
administracyjnej Chin”.

Amerykanie przeforsowali zasadę równych szans sygnatariuszy w


autor zdjęcia: Marek Szyszko ekspansji gospodarczej na tym obszarze („otwarte drzwi”)‚ która
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" miała ostrze antyjapońskie. Tokio musiało takŜe ewakuować swe
Chiński szeregowy piechoty armii wojska z poniemieckich posiadłości w prowincji Szantung‚ zrzec się
Czang Kaj-szeka w niemieckim tamtejszych przywilejów gospodarczych oraz zwrócić Chinom
stahlhelmie, uzbrojony w uzyskany na mocy traktatu wersalskiego okręg Kiaoczou. Te
czechosłowacki rkm Zbrojovka postanowienia wzbudziły niezadowolenie militarystycznych kół w
wz. 26 Tokio. WyŜsi dowódcy armii i floty uznali‚ Ŝe strategicznym
przeciwnikiem cesar- stwa będą Stany Zjednoczone‚ a nie – jak
początkowo sądzono – komunistyczna Rosja. W ich kręgach rodzić
się poczęły plany zbrojeń morskich i lotniczych‚ aby za dziesięć –
20 lat rzucić wyzwanie Ameryce. By te plany mogły się powieść‚
konieczna była reorientacja polityki zagranicznej (zakończenie
interwencji w Rosji i odpręŜenie w stosunkach z nią)‚ a takŜe
dostęp do surowców‚ a więc – w pierwszej kolejności – do
MandŜurii. Na obszarze tej najobfitszej w bogactwa mineralne
części Chin Ŝyła pokrewna Japończykom grupa narodowościowa
MandŜurów‚ a Tokio dysponowało dogodnymi pozycjami do
napaści (Port Artura‚ linie kolejowe strzeŜone przez własne
garnizony).

źródło: Archiwum „Mówią Wieki" Z tych przyczyn wynikały interwencje podejmowane przez
SierŜant japońskiej piechoty
Japończyków w rejonie Szantungu w latach 1927 – 1928. Za
uzbrojony w karabin Arisaka wz.
pretekst posłuŜyły ataki armii chińskiej na poselstwa zagraniczne i
1905 z bagnetem
rezydencje cudzoziemców podczas zajmowania Nankinu. Był to
dowód‚ Ŝe Tokio nie cofnie się przed agresją‚ jeśli generalicja uzna‚
Ŝe interesy cesarstwa są zagroŜone. Choć niektórzy politycy cywilni
i dyplomaci próbowali lawirować i łagodzić ostry kurs (Japonia
podpisała np. w 1928 roku układ o wyrzeczeniu się wojny jako
środka rozstrzygania sporów międzynarodowych)‚ to gdy
dochodziło do zasadniczych decyzji, ulegali naciskowi wojskowych
bądź musieli odejść. Niektórzy nawet ginęli w zamachach
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" organizowanych przez młodych oficerów.
Japończycy prowadzą chińskich
jeńców, 1937 r. Na przełomie lat 20. i 30. trwała rozbudowa stacjonującej u granic
+zobacz więcej MandŜurii japońskiej Armii Kwantuńskiej. Trudności gospodarcze
wywołane wielkim kryzysem stały się powodem do przyspieszenia
akcji militarnej. Z jednej strony armia obawiała się cięć budŜetowych‚ które mogły osłabić jej

http://www.rp.pl/artykul/246052.html?print=tak 30/01/2009
Page 2 of 2

wpływy‚ a z drugiej – czas działał na korzyść Chin. Rząd nankiński kontrolował coraz większe
terytorium. Jego władza i prestiŜ krzepły‚ co w przyszłości mogło utrudnić ekspedycję zbrojną.

18 września 1931 japoński wywiad spowodował eksplozję na stacji Kolei


PołudniowomandŜurskiej pod Mukdenem. Akt ten stał się pretekstem do wkroczenia jeszcze tego
samego dnia do MandŜurii Armii Kwantuńskiej. Wobec słabego oporu Chińczyków Japończycy w
trzy miesiące zajęli cały kraj zamieszkany przez ok. 40 mln osób. Dodatkowo w ich ręce wpadła
pograniczna prowincja DŜehol.

Okupacja MandŜurii spotkała się z niezbyt głośnym potępieniem mocarstw zachodnich. Wielka
Brytania i USA nie były gotowe do wojny. Londyn odrzucił przy tym amerykańską sugestię
wspólnego wystąpienia dyplomatycznego. Chiny wniosły protest do Ligi Narodów i podjęły bojkot
japońskich towarów. Japonia odpowiedziała 22 stycznia 1932 roku bombardowaniem lotniczym i
wysadzeniem desantu morskiego w Szanghaju. Rozpoczęły się trwające kilka tygodni walki
uliczne.

Niespełna miesiąc później proklamowano na okupowanych terenach mandŜurskich państwo


MandŜukuo‚ którego prezydentem (a wkrótce władcą) został ekscesarz Chin Pu Yi. Był to
marionetkowy twór mający stanowić szyld dla eksploatacji gospodarczej podjętej niemal
natychmiast.

Wskutek nacisków obawiających się o swe interesy państw w maju osiągnięto porozumienie o
zakończeniu bojkotu i ewakuacji japońskiego desantu z Szanghaju. Ale wysłana w lutym 1932
roku misja lorda Edwarda Lyttona dopiero we wrześniu przedstawiła raport kwestionujący
legalność MandŜukuo. 24 lutego 1933 roku Zgromadzenie Ligi Narodów uchwaliło rezolucję
potępiającą kroki Japonii. W odpowiedzi udzielonej miesiąc później rząd w Tokio ogłosił
wystąpienie z Ligi Narodów. Czas pokoju dobiegał końca.
Rzeczpospolita

Stroje Kąpielowe Sprawdź aktualne promocje! Nie trać czasu. Zamów juz dziś.

Kuchnia Chińska Opole Twoja baza firm z całej Polski pkt.pl wszystko i w porządku

Disney w Allegro.pl Sprawdź jak niskie są nasze ceny! Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym
takŜe zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.
Jakiekolwiek uŜycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i moŜe być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/246052.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246052,252254,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246052,252255,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246052,252256,9.jpg 30/01/2009
Od Waszyngtonu do MandŜurii - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Od Waszyngtonu do Mandżurii
powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Pu Yi jako cesarz MandŜukuo

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,4,246052.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246052,252257,9.jpg 30/01/2009
Od Waszyngtonu do MandŜurii - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Od Waszyngtonu do Mandżurii
powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Japończycy w MandŜurii, 1931 r.

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,5,246052.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246052,252258,9.jpg 30/01/2009
Od Waszyngtonu do MandŜurii - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
i rp.pl n
j
k
l
m
n j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Od Waszyngtonu do Mandżurii
powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Kompania japońskiej piechoty morskiej podczas defilady, 1937 r.

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,6,246052.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246052,252259,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246051,252253,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 2

DRUKUJ

Ku wojnie
Marek Piotr Deszczyński 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:06

Usadowiwszy się w MandŜurii‚ Japonia uzyskała solidne zaplecze do rozwinięcia ekspansji w


Chinach.

Opanowanie ich wschodnich (nadmorskich) prowincji stworzyłoby


kluczowy element tzw. Wschodnioazjatyckiej Strefy Dobrobytu‚
czyli związku państw uznających japońską hegemonię‚ która miała
zastąpić wpływy brytyjskie‚ amerykańskie‚ francuskie i holenderskie
w całym regionie‚ sięgającym od pogranicza Indii Brytyjskich
(Birma) po Indie Holenderskie i południowo-zachodnią Oceanię‚ a
na północy po Kuryle‚ Sachalin i MandŜukuo. Co istotne‚ kręgi
wojskowe Ŝywiły przez pewien czas złudzenia‚ Ŝe Waszyngton nie
zdobędzie się na energiczne przeciwdziałanie. Te rachuby miały
pewne podstawy‚ bowiem uwagę Wielkiej Brytanii i Francji
przykuwały zmiany w Europie wywołane polityką
narodowosocjalistycznych Niemiec‚ od 1936 roku zresztą
sojusznika Japonii. Dla pełni obrazu trzeba dodać‚ Ŝe teoretycznie
wchodziła w grę opcja pokojowa – wejścia KMT‚ na zasadzie
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" młodszego partnera‚ w orbitę wpływów japońskich.
Japońska odznaka weterana
przynawana Ŝołnierzom m.in. za Strona chińska uświadamiała sobie narastanie groźby agresji.
wojnę w Chinach Rząd Kuomintangu rozbudowywał i unowocześniał armię‚
korzystając z pomocy zagranicznych instruktorów. Najistotniejszą
rolę odgrywali... sojusznicy Tokio – Niemcy. Szefami niemieckiej
misji wojskowej byli generałowie Hans von Seeckt‚ twórca
Reichswehry‚ a następnie Alexander von Falkenhausen. Lotnictwo
wojskowe zaczął tworzyć Amerykanin‚ ówczesny kapitan rezerwy
Claire Chennault. Z róŜnych krajów importowano sprzęt wojskowy.
Powstawały teŜ pierwsze zakłady przemysłu zbrojeniowego.
źródło: AKG/EAST NEWS, Pewien problem stanowili komuniści wypierani w kolejnych
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI” operacjach przez przewaŜające siły Armii Narodowo-Rewolucyjnej.
Starcie przy moście Marco Polo 8 W październiku 1934 roku licząca zrazu ok. 100 tys. ludzi
lipca 1937 r komunistyczna Chińska Armia Ludowa podjęła tzw. długi marsz w
kierunku północnym. Po przebyciu w ciągu roku ponad 12 tys. km
(za cenę 80 proc. strat) zdołała utworzyć nową bazę w
pogranicznej prowincji Szangsi‚ gdzie zatrzymała się na dłuŜszy
odpoczynek.

Na pograniczu Chin właściwych i MandŜukuo oddziały obu państw


przeprowadzały koncentracje i manewry. Dodatkowo w
newralgicznym rejonie Pekinu stacjonowały niewielkie siły
źródło: AKG/EAST NEWS, brytyjskie i amerykańskie. W wydzielonej strefie zdemilitaryzowanej
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI” obok lokalnej policji grasowały rozmaite zbrojne bandy złoŜone
gzekucja Chińczyka, fotografia z takŜe z komunistycznych niedobitków‚ Ŝyjące m.in. z przemytu
czasów wojny chińsko-japońskiej opium. Niebezpieczeństwo incydentu zbrojnego było więc bardzo
duŜe.
+zobacz więcej

Późnym wieczorem 7 lipca 1937 roku niedaleko zabytkowego mostu Marco Polo koło Lukuociao
odbywająca ćwiczenia japońska kompania piechoty została ostrzelana przez nieznanych
sprawców z broni ręcznej. Zarządzona zbiórka wykazała brak jednego Ŝołnierza. Choć odnalazł
się on po kilkunastu minutach‚ na nogi postawiono juŜ cały batalion‚ który zajął stanowiska nad
rzeką Jongding. Strona chińska‚ zapytana o moŜliwość przeprowadzenia poszukiwań zaginionego
w miejscowości Wangping‚ zareagowała ściągnięciem nad rzekę większości 219. Pułku Piechoty.
Nad ranem 8 lipca doszło do eskalacji konfliktu. W odpowiedzi na chiński ostrzał Japończycy
ruszyli do natarcia. Padli pierwsi zabici i ranni. Podjęta przez lokalne dowództwa próba

http://www.rp.pl/artykul/246049.html?print=tak 30/01/2009
Page 2 of 2

rozdzielenia walczących oddziałów się nie powiodła. W kolejną noc znów miała miejsce
tajemnicza strzelanina. Nie moŜna wykluczyć‚ Ŝe była to prowokacja komunistycznej bojówki.
Trzecia próba zawarcia rozejmu podjęta 19 lipca takŜe zakończyła się fiaskiem.

PoniewaŜ obie strony nie ufały sobie‚ działania zapobiegawcze na szczeblu międzypaństwowym
nie mogły przynieść rezultatu. Japoński rząd ks. Fumimaro Konoye zdecydował się wysłać posiłki
dla Armii Kwantuńskiej. Wieść o tym szybko dotarła do Nankinu‚ gdzie takŜe postanowiono
wzmocnić siły w prowincji Hebei. W połowie lipca‚ niejako wbrew intencjom obu rządów‚ druga
wojna japońsko-chińska stała się faktem. Odpowiedzialność za nią obciąŜa jednak bez wątpienia
Japonię.
Rzeczpospolita

Restauracje Bielsko-Biała Miejsca, gdzie moŜna smacznie zjeść Tego właśnie szukasz. Sprawdź!

Stroje Kąpielowe Sprawdź aktualne promocje! Nie trać czasu. Zamów juz dziś.

Warszawa w bazie pkt Twoja baza firm z całej Polski pkt.pl wszystko i w porządku Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym
takŜe zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.
Jakiekolwiek uŜycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i moŜe być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/246049.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246049,252248,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246049,252249,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246049,252250,9.jpg 30/01/2009
Ku wojnie - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Ku wojnie
powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: AKG/EAST NEWS, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”


Stanowiska Japończyków z 8. Armii na Wielkim Murze

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,4,246049.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246049,252251,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 2

DRUKUJ

Szanghaj w ogniu
Marek Piotr Deszczyński 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:04

Na froncie środkowym wydarzenia potoczyły się inaczej niŜ na północy. Czang postanowił
doprowadzić do pokazowej‚ toczonej na oczach świata bitwy o Szanghaj – główny port Chin.

Tego samego‚ choć z innych powodów‚ chcieli Japończycy. DąŜyli


bowiem do opanowania gospodarczo-administracyjnego centrum
Państwa Środka‚ a więc strefy Szanghaj – Nankin. Dowództwo
japońskie przygotowało duŜą operację morsko-lądową wspartą
przez silne lotnictwo.

Na początku sierpnia okręty 3. Floty wiceadm. Kiyoshi Hasegawy,


zdecydowanie górującej nad słabą marynarką Kuomintangu‚
zablokowały wybrzeŜe Morza Wschodniochińskiego.
źródło: AKG/EAST NEWS,
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI” 9 sierpnia w rejonie lotniska Hungjao doszło do potyczki
Japoński cięŜki krąŜownik pododdziałów obu armii (na mocy umowy z 1932 roku w Szanghaju
„Izumo” na rzece Huangpu w stacjonował japoński garnizon). 11 sierpnia Japończycy‚ mając
Szanghaju, 1937 r. zapewnione panowanie w powietrzu dzięki samolotom startującym
z lotniskowców‚ rozpoczęli operację desantową. Okręty 3. Floty
wpłynęły na rzekę Huangpu i wysadziły piechotę morską w
dzielnicy Hongkiu‚ chcąc wzmocnić własne oddziały na obszarze
tzw. koncesji międzynarodowej. W rejonie Szanghaju wylądowało
łącznie 200 tys. Ŝołnierzy‚ którymi dowodził gen. Iwane Matsui.
Stawiało im opór 71 chińskich dywizji‚ w części dobrze
wyszkolonych i uzbrojonych‚ w sile ok. pół miliona Ŝołnierzy. Dzieliły
się one na trzy – w istocie odrębne – grupy dowodzone przez
generałów: Czen Czenga (północne dzielnice Czabei i Wusong)‚
Czanga Fa-kui (wschodnia dzielnica Pudong) i Jang Hu
(południowa dzielnica Nanszi). Napastnik dysponował miaŜdŜącą
przewagą w artylerii (piechotę wspierały m.in. działa cięŜkiego
krąŜownika „Izumo”) i lotnictwie. Niewielkie rozmiary przyczółków
uniemoŜliwiły im jednak rozwinięcie większej liczby jednostek.
źródło: AKG/EAST NEWS,
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI” Walki rozpoczęły się 13 sierpnia i trwały prawie kwartał. Objęły
Gen. Iwane Matsui, dowódca
dzielnice miasta wolne od garnizonów strzegących koncesji
wojsk japońskich atakujących
mocarstw zachodnich. Sektory ogarnięte walkami sąsiadowały z
Szanghaj i Nankin
sektorami‚ w których panowała cisza. Wszystko działo się na
oczach Zachodu‚ bo oprócz tysięcy obserwatorów cywilnych i
wojskowych na Huangpu stało kilkanaście alianckich okrętów.

Dzielnice chińskie były systematycznie niszczone


bombardowaniami lotniczymi i ostrzałem artyleryjskim. Piechota
obu stron wspierana przez wozy bojowe walczyła o kaŜdą ulicę.
Bez wątpienia była to uwertura do typowych dla drugiej wojny
światowej batalii o wielkie miasta. Straty wśród chińskich obrońców
źródło: AKG/EAST NEWS,
były bardzo duŜe – sięgały 60 proc. Śmierć i okaleczenie stały się
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
teŜ na wielką skalę udziałem ludności cywilnej. Większość
mieszkańców próbowała wydostać się z płonących dzielnic poza
śołnierze chińscy przy ckm
miasto lub schronić na obszarach obcych koncesji.
Maxim wz. 08

+zobacz więcej
Wobec narastającego nacisku nieprzyjaciela 26 października
oddziały chińskie cofnęły się za rze- kę Suczou. Ale 5 listopada na ich tyłach‚ w zatoce Hangczou‚
Japończycy wysadzili kolejny desant. Dwa dni później‚ po utracie niemal wszystkich samolotów‚
Chińczycy wycofali się z miasta na zachód‚ na nową linię obrony‚ pozostawiając ciała ponad 200
tys. poległych. Bitwa o Szanghaj kosztowała Japończyków ok. 50 tys. Ŝołnierzy.

http://www.rp.pl/artykul/246047.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246047,252241,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246047,252242,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246047,252243,9.jpg 30/01/2009
Szanghaj w ogniu - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Szanghaj w ogniu
powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: AKG/EAST NEWS, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”


Japońska piechota wkracza do Szanghaju

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,4,246047.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246047,252244,9.jpg 30/01/2009
Szanghaj w ogniu - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Szanghaj w ogniu
powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: AKG/EAST NEWS, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”


Walka na ulicy Szanghaju - na drugim planie japoński samochód pancerny

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,5,246047.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246047,252245,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 3

DRUKUJ

Arsenał minionych wieków


Michał Mackiewicz 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 16:00

Zbrojownia Chińczyków
W latach 30. prym w eksporcie techniki wojskowej do Chin wiedli
Niemcy, którzy wysłali tutaj misję wojskową. Podstawowym
uzbrojeniem strzeleckim były karabiny i karabinki Mauser, uŜywane
zresztą tutaj juŜ od dawna (np. wzór 88 i jego chińska kopia). W
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" ciągu kilkudziesięciu lat zaadaptowano kilka co najmniej wzorów,
Uzbrojenie chińskiej Armii
ale od lat 30. najpowszechniej uŜywano tzw. modelu Czang Kaj-
Narodowo-Rewolucyjnej: karabin
szek produkowanego w wielkich ilościach na miejscu,
Mauser zwany Czang Kaj-szek z
wzorowanego na niemieckim 98K. DuŜą ilość karabinów systemu
bagnetem, pistolet Mauser C96 i
Mausera dostarczyły teŜ Fabrique Nationale z Belgii i
szabla dao
czechosłowackie zakłady z Brna. Wszystkie modele dostosowane
były do naboju 7,92 x 57 mm.

Czesi sprzedawali teŜ erkaemy ZB 26, które następnie Chińczycy


masowo kopiowali. Niemcy dostarczali cięŜkie karabiny
maszynowe Maxim 08; te równieŜ zaczęto z czasem produkować
na miejscu (wz. 24). Wśród pistoletów wyróŜnić naleŜy Mausera
C96 z kolbą-futerałem; broń wzorowana na tej konstrukcji
produkowana była takŜe przez Hiszpanów i zakłady Astra
sprzedały sporą ilość do Kraju Środka, w tym wersje automatyczne
źródło: Archiwum „Mówią Wieki" 901 i 902. Chińczycy uŜywali kilku rodzajów hełmów, m.in.
Niemiecki hełm M35 z symbolem
angielskich i francuskich, ale od połowy lat 30. podstawowym
chińskiej Armii Narodowo-
modelem był niemiecki wz. 35.
Rewolucyjnej
Niemcy dostarczyli takŜe niewielką ilość lekkich czołgów PzKpfw I
oraz nieco samochodów pancernych, jednak pod względem
sprzętu pancernego wyprzedzili ich Brytyjczycy, sprzedając m.in.
kilkadziesiąt czołgów Vickers (kilka modeli). Zarobili takŜe Włosi –
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Chińczycy kupili od nich tankietki CV 33. Posiadane wozy bojowe
Karabin Arisaka typ 99 kal. 7,7 pozwoliły na sformowanie trzech batalionów; zostały one
mm zniszczone podczas walk o Szanghaj i Nankin. W początkowej
+zobacz więcej fazie wojny przewaŜały działa niemieckie, m.in. armaty ppanc PaK
36; były one stosunkowo efektywne wobec słabo opancerzonych
pojazdów japońskich. Lotnictwo dysponowało mniej niŜ 300 maszynami; były to przede wszystkim
amerykańskie Curtiss Hawki III i Boeingi P-26C. Ten ostatni naleŜał do pierwszych
jednopłatowców o całkowicie metalowej konstrukcji.

Broń japońska
Podstawowym typem broni strzeleckiej były powtarzalne karabiny Arisaka typ 38 czerpiące obficie
z najlepszych mauserowskich wzorców, wprowadzone po wojnie rosyjsko-japońskiej.

Była to broń solidna i słuŜyła cesarskiej armii do końca II wojny. Do karabinów i karabinków
stosowano sieczny bagnet o głowni długości 40 cm z charakterystycznym hakowato zagiętym
ramieniem jelca (bywały teŜ z prostym).

Oficerowie dysponowali m.in. samopowtarzalnymi pistoletami typ 14 Nambu; chociaŜ do


złudzenia przypominały parabellum, zasada działania była inna. Bronią boczną pozostawały
takŜe, obok klasycznych szabli, tradycyjne w formie miecze samurajskie, ale ich wykonanie i
materiały niewiele miały wspólnego z dawnymi katanami. Wsparcie piechocie zapewniały
cekaemy (Taisho 14 i typ 92) wzorowane na francuskim hotchkissie; chłodzone były powietrzem i
zasilane z metalowych, sztywnych taśm nabojowych. Podstawowym erkaemem był typ 11

http://www.rp.pl/artykul/246046.html?print=tak 30/01/2009
Page 2 of 3

działający na zasadzie odprowadzenia gazów prochowych przez boczny otwór w lufie;


ciekawostką był sposób zasilania. OtóŜ uŜywano klasycznych karabinowych łódek nabojowych
umieszczanych w specjalnym lejku.

Rozwiązanie to okazało się nie najlepsze i dlatego kolejne wzory japońskich erkaemów
dostosowano juŜ do klasycznych pudełkowych magazynków. Japońska broń strzelecka w
większości dostosowana była do słabego naboju 6,5 mm (ckm typ 92 strzelał nabojem 7,7 mm).

Działo typ 92 kal. 70 mm charakteryzowało się niewielkimi wymiarami i wagą zaledwie nieco
ponad 200 kg; zalicza się je do najbardziej udanych broni wsparcia piechoty podczas II wojny. W
drugiej połowie lat 30. Japończycy doceniali juŜ znaczenie jednostek pancernych, w walkach w
1937 roku wzięła udział nawet brygada zmechanizowana. Jednym z podstawowych czołgów był
średni typ 89 (kilka modeli) nawiązujący do angielskiego vickersa; miał działko kal. 57 mm i dwa
kaemy, napędzany był gaźnikowym silnikiem Mitsubishi, załoga liczyła czterech ludzi.

Erkaemy
Podczas I wojny unaoczniła się potrzeba zwiększenia siły ognia atakującej piechoty. Ckm był
znakomitą i śmiercionośną bronią, pozostawał jednak, ze względu na swój cięŜar i niewygodę,
środkiem walki statycznym, defensywnym. ChociaŜ starano się wykorzystywać go równieŜ w
ataku, oczywiste było, iŜ potrzebna jest broń znacznie „odchudzona”, umoŜliwiająca obsługę
jednemu Ŝołnierzowi, który mógłby swobodnie poruszać się i wspierać ogniem w krytycznych
momentach.

Niemcy postanowili dostosować w tym celu swojego Maxima 08, który wraz z zupełnie nieudaną
saneczkową podstawą waŜył prawie 60 kg; tak powstał lekki karabin maszynowy Maxim 08/15.
Broń zaopatrzono w drewnianą kolbę, pistoletowy chwyt i dwójnóg, zasilano ją z taśmy
nabojowej, którą umieszczano w doczepianym metalowym pojemniku. Wz. 08/15 mimo
znacznego zmniejszenia wagi w stosunku do swego pierwowzoru był wciąŜ zbyt cięŜki (20 kg) i
wyjątkowo niewygodny.

Przyszłość miała naleŜeć do projektowanych od podstaw ręcznych karabinów maszynowych. Co


prawda znane juŜ były wcześniej (duński Madsen), ale rozpowszechniły się dopiero w trakcie I
wojny.

Jednym z pierwszych był francuski Chauchat wz. 1915 działający na zasadzie długiego odrzutu
lufy, zasilany z łukowego magazynka; poniewaŜ stanowił konstrukcję pionierską, był obarczony
wieloma wadami. Innym wzorem był angielski Lewis – ten z kolei wykorzystywał zasadę
odprowadzenia gazów prochowych przez boczny otwór w lufie; gazy działały na tłok umieszczony
w tzw. rurze gazowej, a ten z kolei uruchamiał całą automatykę. Ten sposób, który notabene
opracował słynny Browning, stał się standardem w karabinach samopowtarzalnych i w większości
erkaemów. Po I wojnie światowej ręczne karabiny maszynowe znalazły się na uzbrojeniu kaŜdej
armii; druŜyna piechoty dysponowała zazwyczaj jednym erkaemem. Kolejnym krokiem naprzód
były uniwersalne karabiny maszynowe (niemiecki MG 34), doskonale łączące w sobie wszystkie
najwaŜniejsze zalety ręcznego i cięŜkiego kaemu.
Rzeczpospolita

Sprzęt estradowy i DJ-ski Allegro.pl - Sprawdź jak niskie są nasze ceny!

Artystyści Agencje Poznań Artystyczne agencje w Poznaniu na mapie i w Panoramie Firm online

Lulu.pl- sklep z bielizną Super produkty i super ceny. Zmysłowa seksowna bielizna. Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym

http://www.rp.pl/artykul/246046.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252232,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252233,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252234,9.jpg 30/01/2009
Arsenał minionych wieków - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Arsenał minionych wieków


powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Pistolet Nambu typ 14

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,4,246046.html 30/01/2009
Arsenał minionych wieków - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Arsenał minionych wieków


powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Haubica polowa typ 92 kal. 70 mm

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,5,246046.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252236,9.jpg 30/01/2009
Arsenał minionych wieków - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Arsenał minionych wieków


powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Czołg średni typ 89 Yi-Go

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,6,246046.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252237,9.jpg 30/01/2009
Arsenał minionych wieków - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Arsenał minionych wieków


powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Ręczny karabin maszynowy Zbrojovka wz. 1926 uŜywany przez Chińczyków

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,7,246046.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252238,9.jpg 30/01/2009
Arsenał minionych wieków - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Arsenał minionych wieków


powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Japoński rkm typ 99 kal. 7,7 mm

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,8,246046.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252239,9.jpg 30/01/2009
Arsenał minionych wieków - Rzeczpospolita Page 1 of 1

+ ARCHIWUM | SZKOLENIA „RZ” | eSKLEP | ePAPIER | NAPISZ DO NAS RSS ?

Submit Query
n rp.pl n
i
j
k
l
m j
k
l
m j
k
l
m
n
+zaawansowane | pomoc

Wiadomości Prawo Ekonomia Dobra Firma Pieniądze Praca Nieruchomości

Kraj Świat Opinie Sport Nauka Kultura Styl Fotografie Raporty PodróŜe śycie Warszawy

rp.pl » Wiadomości » Kultura » Historia » Batalie i wodzowie

Arsenał minionych wieków


powrót do artykułu

« Poprzednie Następne »

Pobierz plik

Źródło: Archiwum „Mówią Wieki"


Japoński lkm typ 11 kal. 6,5 mm

Cennik serwisów płatnych | Prenumerata | Regulamin | Reklama | O nas | Praca i staŜe | Kontakt
© Copyright by Presspublica Sp. z o.o.

http://www.rp.pl/galeria/85180,9,246046.html 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246046,252240,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

DRUKUJ

Rzeź Nankinu
Marek Piotr Deszczyński 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 15:59

22 listopada rozpoczęła się operacja mająca na celu zniszczenie sił chińskich na przedpolach
Nankinu. Obrońcy podjęli działania opóźniające.

Choć japońskie grupy uderzeniowe dotarły do łuku Jangcy i


rozpoczęły szturm na nową stolicę republiki‚ to nie udało im się
zniszczyć rdzenia armii chińskiej. Jej dywizje zdołały przeprawić się
na lewy (północny) brzeg rzeki. Broniony przez niewielkie oddziały
osłonowe Nankin padł 13 grudnia.

źródło: Archiwum „Mówią Wieki" Japończycy wkroczyli do miasta‚ po czym rozpoczęli masowy mord
Japończycy pod murami Nankinu jego mieszkańców. Skala ekscesów była niewyobraŜalna. Jak
raportował amerykański obserwator Frank Dorn: „ponad 20 000
cywilów w wieku poborowym zostało wyrŜniętych. Co najmniej 20
000 młodych kobiet i dziewcząt zostało zgwałconych‚
zamordowanych i makabrycznie okaleczonych. Ponad 200 000‚ a
być moŜe nawet 300 000 cywilów bezsensownie zmasakrowano”.
Choć niektórzy badacze japońscy kwestionują tak wysoką liczbę
ofiar‚ nie da się zaprzeczyć‚ Ŝe w stolicy Chin doszło do istnej feerii
wyszukanych okrucieństw. Jednak zamiast zastraszyć obrońców‚
rzeź w Nankinie wzmocniła ich determinację.

W pierwszych tygodniach walk rola Czang Kaj-szeka ograniczała


się do wzmagania ducha oporu i prób koordynowania z
niedalekiego Suczou działań obronnych. Wobec szybko
zmieniającej się sytuacji nie przyniosło to poŜądanego rezultatu.
źródło: Brigdeman Art Library, Agresor uzyskał swobodę operacyjną‚ a ponadto opanował
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI” Ŝywotnie waŜne dla Chin obszary. Nie udało mu się jednak
Masakra chińskich cywilów w zrealizować jednego z głównych celów‚ tj. zniszczyć armii
Nankinie Kuomintangu. Na tym polegała zasługa generalissimusa.
+zobacz więcej Rzeczpospolita

Disney w Allegro.pl Sprawdź jak niskie są nasze ceny!

Lulu.pl- sklep z bielizną Super produkty i super ceny. Zmysłowa seksowna bielizna.

Kawiarnie Piła Chcesz znaleźć dobrą kawiarnię? Nastrojowe kawiarnie. Sprawdź! Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym
takŜe zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.
Jakiekolwiek uŜycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i moŜe być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/246045.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 2

DRUKUJ

Czerwony triumfator
Marek Piotr Deszczyński 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 15:58

Upadek Nankinu zamknął początkową fazę wojny. Po triumfalnym wstępie juŜ w marcu 1938 roku
pod Tahierczuang (nad Wielkim Kanałem na froncie północnym) agresor poniósł pierwszą
poraŜkę.

W następnych latach rozciągnięta na olbrzymich przestrzeniach


Armia Kwantuńska musiała toczyć walki z połączonymi siłami
Kuomintangu i komunistów‚ które krótko po agresji zawarły rozejm.
Na jej tyłach działała partyzantka. Front chiński angaŜował od
źródło: AKG/EAST NEWS, kilkuset tysięcy do półtora miliona Ŝołnierzy cesarskich‚ w tym sporą
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI” część lotnictwa. Kontrolowanie wielkich obszarów Chin ułatwiał
Mao Tse-tung, przywódca Japończykom kolaboracyjny rząd gen. Wang Czing-weja (Wang
chińskich komunistów, 1943 r. Jingwei)‚ którego armia uczestniczyła w pacyfikacjach kraju.
Konflikt kosztował Japonię przynajmniej 410 tys. zabitych i zmusił
do mobilizacji gospodarki. Przyniósł jednak zaprawę armii lądowej i
lotnictwa do przyszłych walk w Azji Południowo-Wschodniej i na
Pacyfiku.

Do grudnia 1941 roku Chiny dźwigały cięŜar wojny z Japonią


samotnie. Rząd przeniósł siedzibę do Wuhanu (prow. Hubei)‚ a po
jego utracie w październiku 1938 roku do odległego Czungkingu
źródło: AKG/EAST NEWS, (prow. Syczuan). Czang Kaj-szek zdołał uzyskać co prawda pomoc
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI” materiałową i finansową z Niemiec‚ ZSRR‚ USA i Wielkiej Brytanii‚
Szczątki japońskiego samolotu lecz na skuteczną interwencję w sprawie Chin nie mógł liczyć.
rozbitego pod Szanghajem Rokowaniom przeciwne było zresztą Tokio‚ ufne w szybkie
zwycięstwo. Poza tym od marca 1938 roku uwagę świata
absorbowała ponownie Europa‚ gdzie oczekiwano rozpoczęcia
agresji przez Trzecią Rzeszę. Stary Kontynent miał teŜ własną
okrutną wojnę‚ która od lata 1936 roku rozdzierała Hiszpanię. Stąd
wsparcie dla Chin ograniczało się w zasadzie do tolerowania
działalności agentów Kuomintangu kupujących sprzęt wojskowy
(miała w tym swój udział takŜe Polska) czy rekrutacji nielicznych
ochotników. Wyjątek stanowiła dość szeroko zakrojona pomoc
sowiecka. Do września 1939 roku Moskwa obawiała się bowiem‚ Ŝe
Japonia wykorzysta podbój Chin do przygotowania agresji na
ZSRR. Świadczyć o tym mógł incydent zbrojny nad Jeziorem
Chasan latem 1938 roku oraz faktyczna wojna japońsko-sowiecka
na terytorium Mongolii zakończona zwycięstwem Armii Czerwonej
nad rzeką Chałchin-Goł w sierpniu 1939 roku.
źródło: AKG/EAST NEWS,
ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
Napaść japońska na Pearl Harbor‚ Filipiny‚ Maleje i Indie
Japońska piechota pod
Holenderskie w grudniu 1941 roku całkowicie zmieniła sytuację.
Szanghajem, październik 1937 r.
Głównym sojusznikiem KMT stały się Stany Zjednoczone‚ a
+zobacz więcej symbolem współpracy epopeja drogi birmańskiej‚ wyczyny
„latających tygrysów” gen. Chennaulta czy działalność amerykańskiego doradcy gen. Josepha
Stilwella.

Rozstrzygnięcie nastąpiło jednak na północy. Chiny zawsze ogrywały istotną rolę w strategii
ZSRR. Dlatego w lutym 1945 roku podczas konferencji w Jałcie Stalin chętnie przystał na
amerykańską prośbę udzielenia przez Armię Czerwoną pomocy w pokonaniu Japonii. Licząc na
opanowanie Chin przez komunistów‚ zarządził przygotowanie wojny na Dalekim Wschodzie. W
trzy miesiące po zakończeniu walk w Europie siły sowieckie skoncentrowały się nad granicą
MandŜurii. W sierpniu‚ w wyniku krótkiej kampanii‚ Armia Kwantuńska została rozbita. Czołówki
sowieckie doszły do Pacyfiku. W pierwszej połowie września Japończycy w Chinach się poddali.

http://www.rp.pl/artykul/246044.html?print=tak 30/01/2009
Page 2 of 2

Zwycięstwo Czang Kaj-szeka okazało się pyrrusowe‚ nie tylko z powodu gigantycznych ofiar (20
mln zabitych) i zniszczeń. Wojna domowa między Kuomintangiem a komunistami rychło została
wznowiona i przewagę w niej zyskali ci drudzy‚ dysponujący przemoŜną pomocą ZSRR. W
grudniu 1949 roku‚ po utracie Pekinu‚ Nankinu i Szanghaju‚ reŜim generalissimusa ewakuował się
na Tajwan. Prawdziwym triumfatorem wojny japońsko-chińskiej został przywódca komunistów
Mao Tse-tung.
Rzeczpospolita

Stroje Kąpielowe Sprawdź aktualne promocje! Nie trać czasu. Zamów juz dziś.

Restauracje Bielsko-Biała Miejsca, gdzie moŜna smacznie zjeść Tego właśnie szukasz. Sprawdź!

Warszawa w bazie pkt Twoja baza firm z całej Polski pkt.pl wszystko i w porządku Adkontekst

śadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie moŜe być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym takŜe elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na
wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym
takŜe zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.
Jakiekolwiek uŜycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i moŜe być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/246044.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246044,252227,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246044,252228,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246044,252229,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 3

DRUKUJ

Delta Jangcy
Grzegorz Łyś 09-01-2009, ostatnia aktualizacja 09-01-2009 15:57

Niziny w dolnym biegu Jangcy, najŜyźniejsze ziemie Chin, to dawny spichlerz cesarstwa, a dziś
najwyŜej rozwinięty gospodarczo i najludniejszy region kraju.

Największa, licząca 6 tys. km długości rzeka Azji, odwieczny szlak


łączący zachodnie prowincje Państwa Środka z Morzem Chińskim,
tworzy między Nankinem a Szanghajem deltę o długości 350 km.
To Złoty Trójkąt Jangcy, który juŜ w czasach dynastii Tang (VII – X
w.) i Sung był politycznym, finansowym i gospodarczym centrum
kraju, słynącym z rolnictwa, rzemiosła i produkcji jedwabiu. Dziś to
źródło: AP wciąŜ kraina ryŜu i ryb hodowanych w setkach, liczących czasem
Centrum finansowe dzisiejszego wiele wieków stawów, przede wszystkim jednak
Szanghaju najnowocześniejszy i najbardziej uprzemysłowiony region Chin. Na
obszarze o powierzchni 1/3 Polski Ŝyje tu ok. 90 mln ludzi, a jego
potencjał ekonomiczny dorównuje gospodarce francuskiej. Ale
ekolodzy alarmują, Ŝe Złoty Trójkąt Jangcy, jeden z najgęściej
zamieszkanych regionów świata, to takŜe największe źródło
zanieczyszczeń zagraŜających Pacyfikowi.

źródło: Rzeczpospolita Szanghaj


+zobacz więcej
Klienci domu towarowego Sihang rzadko zatrzymują się przed
stojącym u jego wejścia skromnym pomnikiem pułkownika Xie Jinyuana. Pod jego dowództwem
w końcu października 1937 r. 414 Ŝołnierzy 524. Pułku z 88 Dywizji Chińskiej – mówi się i pisze
mylnie o 800 bohaterach – przez pięć dni broniło przed Japończykami tego sześciopiętrowego
budynku o Ŝelbetowej konstrukcji i modernistycznej architekturze. Dziś gmach nad potokiem
Suzhou to nowoczesne centrum handlowe, z dodatkowym piętrem i nowym skrzydłem.
Urządzono w nim izbę pamięci, gdzie zgromadzono dokumenty i fotografie z czasów bitwy. Ciało
pułkownika Xie, pochowanego w ogródku przy Singapore Road, gdzie miał kwaterę, dopiero w
latach 80. przeniesiono na cmentarz dla zasłuŜonych Wanguo. W delcie Jangcy – poza małym
obeliskiem w pagodzie Linggu w Nankinie – nie ma prawie pomników upamiętniających Ŝołnierzy
Czang Kai-szeka. Władze ChRL do niedawna jeszcze twierdziły, Ŝe podczas wojny z Japonią stali
oni z bronią u nogi. Na terenach, na których stoczono bitwę – od centrum miasta po odległe o 60
km na północ ujście rzeki Liu do Morza Chińskiego – wsie i pola ryŜowe sąsiadują z połączonymi
gęstą siecią dróg nowymi robotniczymi osiedlami i tysiącami większych i mniejszych fabryk, które
powstały tu w ostatnim ćwierćwieczu.

Miasto, liczące dziś 9 mln mieszkańców (obszar metropolitalny 18 mln), w którym jak w tyglu
mieszały się wpływy Zachodu i Wschodu, juŜ 100 lat temu było największym portem i ośrodkiem
handlowym Azji. Dziś to największy port świata, który rywalizuje z Hongkongiem o miano
ekonomicznego centrum Chin. Powstało w XV w., ale do jego dzisiejszej sławy i chwały
przyczynili się przede wszystkim Anglicy, Francuzi i Amerykanie, którzy w XIX w. wymogli tu
koncesje, czyli prawo do zakładania eksterytorialnych enklaw przemysłowych i mieszkalnych. Na
nadbrzeŜu rzeki Huangpu, czyli Bundzie, pozostały po nich secesyjne i klasycystyczne gmachy o
wyrafinowanej architekturze i wnętrzach, np. Hotel Pokoju z pięknymi witraŜami czy Hong Kong
Shanghai Bank. Z rodzimych zabytków na uwagę zasługuje m.in. Świątynia Nefrytowego Buddy.
W ostatnich dekadach powstały w Szanghaju dziesiątki wieŜowców, których forma odwołuje się
do chińskich tradycji. NajwyŜsze to Shanghai World Fincial Center (492 m) i Jin Mao Tower (420
m). Miasto nazywano kiedyś Królową Orientu lub – z uwagi na kwitnący handel opium,
przestępczość, prostytucję i dekadencję – Dziwką Azji. Dziś uchodzi za jedno z najczystszych i
najbezpieczniejszych w Chinach.

Nankin
Cesarską stolicę z czasów dynastii Ming otacza pierścień najdłuŜszych na świecie, w większości

http://www.rp.pl/artykul/246043.html?print=tak 30/01/2009
Page 2 of 3

zachowanych, miejskich murów obronnych, liczących 32 km. W parku leśnym na wzgórzu


Zijinshan, Szkarłatno-Złotej Górze, moŜna obejrzeć pozostałości zniszczonego podczas
powstania tajpingów grobowca cesarza Hongwu, załoŜyciela dynastii Ming. U szczytu
monumentalnych schodów o 392 stopniach wznosi się przykryte dachem z lazurowej glazury
mauzoleum ojca Republiki Chińskiej, Sun Jat-sena.

Hangzhou
W czasach gdy po Chinach podróŜował Marco Polo, było to największe (1,5 mln mieszkańców)
miasto świata. Pobliskie Jezioro Zachodnie – z romantycznymi groblami i wkomponowanymi w
lasy na brzegach dziesiątkami pagód, sztucznych grot i tarasów widokowych – Chińczycy
uwaŜają za ideał niebiańskiego piękna. Hangzhou połączone jest z Pekinem Wielkim Kanałem,
którego pierwsze odcinki zbudowano w VII wieku. Tą najdłuŜszą na świecie drogą wodną (ponad
1600 km) transportowano do stolicy ryŜ, jedwab i herbatę.

Suzhou
Klasyczne ogrody Suzhou – Mistrza Sieci, Par, Pokornego Administratora, Lwi Gaj – mają pomóc
w osiągnięciu wewnętrznej harmonii. PołoŜone nad bajkowymi kanałami bambusowe gaje z
sadzawkami, mostkami, pawilonami i kamiennymi altanami, kwitnące latem, zimą ozdobione
szadzią, pozwalają mieszkańcom miasta obcować z Ŝywiołami natury.

Porady praktyczne

Dojazd

∑ z Warszawy do Szanghaju samolotem Aeroflotu przez Moskwę – 2648 zł, Finnair przez Helsinki –
2723 zł, Swiss przez Zurych – 2990 zł

Hotele

∑ Mansion, Szanghaj – 1362 juany CNY

∑ Astor, Szanghaj – 443 CNY

∑ Pacyfic, Szanghaj – 266 CNY

∑ Manhattan Bund, Szanghaj – 225 CNY

∑ Nanjing Shanghai Jin Jiang, Szanghaj – 157 CNY

∑ 1 juan (CNY) – 0,44 zł

Rzeczpospolita

Stroje Kąpielowe Sprawdź aktualne promocje! Nie trać czasu. Zamów juz dziś.

Chińskie Centrum Twoja baza firm z całej Polski pkt.pl wszystko i w porządku

SKLEP INTERNETOWY - Maszyny do szycia do domu dla krawców oraz amatorów Adkontekst

http://www.rp.pl/artykul/246043.html?print=tak 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246043,252226,9.jpg 30/01/2009
Page 1 of 1

http://grafik.rp.pl/grafika2/246043,252225,9.jpg 30/01/2009

You might also like