SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KIỂM TRA CUỐI KÌ I NĂM HỌC 2022 - 2023

THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG Môn: Ngữ văn - Lớp 9

Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
ĐỀ CHÍNH THỨC

Câu 1 (2,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
Một lần, Bernard tới Matxcơva du lịch. Trên đường phố, ông nhìn thấy một cô bé da
trắng, hơi mập, đôi mắt to long lanh, trên tóc có cài một cái nơ màu hồng, trông cô bé rất dễ
thương. Ông vui vẻ dừng lại chơi đùa cùng cô bé, chớp mắt đã mấy tiếng đồng hồ.
Trước khi tạm biệt, ông nói với cô bé: “Về nói với mẹ cháu là hôm nay cháu đã chơi
cùng với đại văn hào Bernard nhé!”. Nói xong, ông nghĩ cô bé kia sẽ rất vui mừng vì đã được
chơi cùng với một nhà văn nổi tiếng thế giới. Nào ngờ, cô bé kia chỉ lễ phép hỏi: “Ông là nhà
văn Bernard ạ?”.
Bernard gật đầu nói: “Sao, trông ta không giống à?”.
Cô bé thẳng thắn nói: “Nhìn vẻ bề ngoài thì có vẻ giống, nhưng nghe câu ông vừa nói thì
có vẻ không giống lắm. Chẳng nhẽ những người nổi tiếng thường nói rằng mình rất giỏi giang
hay sao?”.
Bernard hoàn toàn không ngờ rằng cô bé sẽ hỏi những điều này. Ông ngây người không
biết trả lời ra sao. Cô bé người Nga lại nói: “Xin ngài hãy trở về và nói với mẹ ngài rằng, hôm
nay ngài đã chơi cùng với một cô bé xinh đẹp người Matxcơva!”.
Bernard vô cùng xấu hổ. Ông nhận ra rằng hành động vừa xong của mình thật không
khiêm tốn chút nào.
(Trích 1001 chuyện kể về các danh nhân, Ngọc Khánh, NXB Mỹ thuật, 2010, tr. 77-78)

a) Tìm lời dẫn trong câu sau: Trước khi tạm biệt, ông nói với cô bé: “Về nói với mẹ cháu
là hôm nay cháu đã chơi cùng với đại văn hào Bernard nhé!”. Cho biết đó là lời dẫn trực tiếp
hay gián tiếp?
b) Vì sao cô bé cho rằng người đàn ông đó có vẻ không giống nhà văn Bernard?
c) Qua câu chuyện, em rút ra được bài học gì cho bản thân?
Câu 2 (3,0 điểm)
Viết một đoạn văn (khoảng 10 - 15 dòng) trình bày cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
(Phạm Tiến Duật, Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Ngữ văn 9, Tập một,
NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr. 131)
Câu 3 (5,0 điểm)
Viết bài văn kể lại một chuyến đi mà em cảm thấy có ý nghĩa nhất đối với mình.

- Hết -

Họ và tên học sinh: ................................................... Số báo danh: ......... Phòng số:.......

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KIỂM TRA CUỐI KÌ I NĂM HỌC 2022 - 2023
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn: Ngữ văn - Lớp 9
(Đáp án và hướng dẫn chấm gồm có 02 trang)

A. HƯỚNG DẪN CHUNG

Các tổ/nhóm chuyên môn tổ chức thảo luận để thống nhất hướng dẫn chấm và cách cho
điểm; chấm chung ít nhất 05 bài và ghi vào biên bản họp nhóm lớp 9. Trong quá trình chấm
bài, giáo viên cần chú ý kĩ năng làm bài và sự sáng tạo của học sinh, tránh đếm ý cho điểm.
B. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ
Câu Ý Nội dung Điểm
Đọc hiểu: Đây là dạng câu hỏi kiểm tra kiến thức và kĩ năng đọc hiểu văn bản
2,0
nên học sinh có thể trình bày bằng hình thức gạch đầu dòng, trình bày theo ý.
Lời dẫn: Về nói với mẹ cháu là hôm nay cháu đã chơi cùng với đại văn hào
Bernard nhé!
Hướng dẫn chấm: 0,5
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm.
a - Học sinh không trả lời như đáp án: không cho điểm.
Lời dẫn trực tiếp.
Hướng dẫn chấm:
0,5
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh không trả lời như đáp án: không cho điểm.
Vì cô bé cho rằng nhà văn Bernard - một người nổi tiếng sẽ không bao giờ
khoe khoang mình là người giỏi giang như vậy.
1 Hướng dẫn chấm:
b - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. 0,5
- Học sinh có cách diễn đạt tương đương hoặc có cách lí giải khác hợp lí
vẫn được 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm.
Học sinh rút ra được một hoặc nhiều bài học cho bản thân hợp lí, thuyết
phục. Tham khảo gợi ý sau:
- Biết sống khiêm tốn/khiêm nhường trước người khác.
- Không nên khoe khoang về bản thân mình.
c - Biết coi trọng giá trị bản thân hơn danh tiếng. 0,5
-…
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trình bày thuyết phục: 0,5 điểm.
- Học sinh trình bày chưa thuyết phục: 0,25 điểm.
Làm văn: Đây là dạng câu hỏi kiểm tra kiến thức và kĩ năng hình thành văn bản
nên học sinh cần đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn với dung lượng khoảng
2 3,0
10-15 dòng; đảm bảo các yêu cầu về diễn đạt, dùng từ, chính tả; cảm nhận được
nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ; thể hiện năng lực cảm thụ văn học tốt; …
 a) Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn: học sinh có thể trình bày đoạn văn
0,25
theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.
b) Xác định được nội dung chính của đoạn thơ: Tinh thần mạnh mẽ, lạc quan,
0,25
yêu đời của người lính lái xe trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh.
c) Triển khai vấn đề
Học sinh có thể có nhiều cách cảm nhận khác nhau, song cần khai thác được
các hình ảnh, chi tiết nghệ thuật trong đoạn thơ để nêu được ý chính:
- Hiện thực chiến trường gian khổ mà người lính phải đối diện: không có kính,
có bụi, bụi phun tóc trắng, mặt lấm.
- Vẻ đẹp khí phách cứng cỏi, tinh thần lạc quan, tâm hồn sôi nổi của những người
chiến sĩ lái xe: thái độ ngang tàng, chấp nhận gian khó (ừ thì, chưa cần), hành 2,0
động bình thản (phì phèo châm điếu thuốc) và tiếng cười hào sảng (cười ha ha).
- Nghệ thuật: Hình ảnh gần gũi, đậm chất hiện thực; giọng điệu trẻ trung,
ngang tàng; ngôn ngữ giản dị, mang tính khẩu ngữ; sử dụng từ láy, biện pháp
so sánh…
- Đánh giá: Đoạn thơ góp phần thể hiện vẻ đẹp bình dị mà anh hùng của những
người lính trẻ trong hoàn cảnh khốc liệt.
d) Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt. 0,25
e) Sáng tạo: có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề đề yêu cầu. 0,25
Làm văn: Đây là dạng câu hỏi kiểm tra kiến thức và kĩ năng hình thành văn
bản nên học sinh cần đảm bảo yêu cầu về hình thức bài văn; bố cục, kết cấu và
diễn biến câu chuyện hợp lí, logic; đảm bảo các yêu cầu về diễn đạt, dùng từ, 5,0
chính tả; biết kết hợp giữa ngôn ngữ kể chuyện và sử dụng các yếu tố miêu tả,
biểu cảm một cách có hiệu quả;…
a) Đảm bảo yêu cầu về hình thức bài văn: Mở bài giới thiệu chung về câu
chuyện được kể, Thân bài kể lại nội dung câu chuyện, Kết bài khái quát ý 0,25
nghĩa câu chuyện.
b) Xác định đúng yêu cầu đề: Kể lại một chuyến đi mà em cảm thấy có ý nghĩa 0,5
nhất đối với mình.
c) Triển khai nội dung câu chuyện
Học sinh có thể làm theo nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo yêu cầu về
3 kiến thức và kĩ năng làm văn tự sự với các ý chính cơ bản sau:
- Hoàn cảnh xảy ra câu chuyện: thời gian, không gian, những nhân vật có liên
quan,…
- Diễn biến câu chuyện: tập trung những sự việc, chi tiết tiêu biểu liên quan đến 3,5
nhận thức và cảm xúc của nhân vật về chuyến đi; khai thác các yếu tố ngoại
cảnh, lời nói, cử chỉ, thái độ của các nhân vật để tăng tính hấp dẫn, lôi cuốn
cho câu chuyện;….
- Kết thúc câu chuyện: kết quả của chuyến đi; cảm xúc, tâm trạng của người kể
chuyện; bài học rút ra từ câu chuyện;…
d) Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp 0,25
tiếng Việt.
e) Sáng tạo: có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về ý nghĩa, tác 0,5
dụng của câu chuyện.
- Hết -