Professional Documents
Culture Documents
ჰაგიოგრაფია 3 PDF
ჰაგიოგრაფია 3 PDF
hagiografiuli Zeglebi
3 tomad
tomi III
1
mivesalmebiT winamdebare naSromis gamocemas.
migvaCnia, rom es gamocema daaaxloebs saqarTvelos eklesiis
sulier memkvidreobasTan moswavleebs, studentebs, mrevlis
wevrebs da yvela dainteresebul mkiTxvels.
© bTi
Tbilisi 2008
2 3
We greet the publication of Georgian Hagiographic Literature.
This publication will certainly help students, parishes and wide public
to become closer to the spiritual heritage of the Georgian Church.
I LIA I I
Catholicos-Patriarch of All Georgia,
Archbishop of Mtskheta and Tbilisi
GEORGIAN
HAGIOGRAPHIC
LITERATURE
Original
texts and translation into modern Georgian
VOLUME III
Redactor: Levan Abashidze
© BTC
Tbilisi 2008
4
5
Content
sarCevi
Foreword ..........................................................................
............................. 8
Sesavali ..........................................................................
............... 8
Martyrdom of Saint
Gobron ..................................................................... 249
wameba wminda gobronisa .........................................................
249
Translated by Eter Shengelia
Targmna eTer Sengeliam
6
7
Sesavali ni gamoiyena da swored
aRniSnuli mniSvnelobiT: “ma-
Sasadame, saWiroa, rom
erTi im kacTagan, romelnic
qristianuli srulyofilebis idea ar icvleboda sa- CvenTan iyvnen mTeli im
xnis manZilze, roca ufali ie-
ukuneebis manZilze da Tavisi arsiT marad igive rCeba. so movida CvenTan da
wavida Cvengan, ioane naTlismcem-
amis miuxedavad, is gzebi da saSualebebi, romlebiTac lidan moyolebuli, vidre
im dRemde, roca is amaR-
qristianebi cdilobdnen mieRwiaT am idealisTvis, gan- lda Cvengan, - erTi
maTgani unda SemogvierTdes Cven
sxvavebuli iyo sxvadasxva epoqaSi da sxvadasxva garemo- da CvenTan erTad iyos
mowme misi aRdgomisa” (saqm.
ebebSi, romlebSic qristianebs uxdebodaT cxovreba. 1:22). Tavis am pirvel
sajaro gamosvlaSi petre saub-
mociqulTa xanaSi da mis Semdgom, qristianTa didi dev- robs Tavis Tavze da sxva
mociqulebze, rogorc “mowa-
nis periodSi, qristianuli srulyoflebis umaRles ga- meebze” (mowmeebze),
romlebmac ixiles mkvdreTiT aR-
movlinebad miCneuli iyo sarwmunoebisTvis sicocxlis mdgari qriste. Tavis
pirvel epistoleSi, petre aseve
gawirva – mowameoba. moixseniebs Tavis Tavs,
rogorc “qristes vnebaTa mow-
mes” (1 petr. 5:1).
am adreul magaliTebSi
ukve moCans sityva “mowa-
qristiani wmindanebi: mowame da sulieri mowame mis” axleburi,
qristianobisTvis damaxasiaTebeli
mniSvneloba. qristes
mowafeebi ar iyvnen ubralod
berZnuli sityva “martvili” (martys), iseve, rogorc mowmeebi, romlebic
sasamarTloSi iZlevian Cvenebas.
misi Zveli qarTuli Sesatyvisi – “mowame”, aRniSnavda es ukanasknelni
Cveulebriv ar igdeben Tavs safrTxe-
sxva arafers, Tu ara mowmes, romelic mowmobs da adas- Si, rodesac isini
mowmoben da adastureben imas, rac
turebs imas, rac unaxavs, risi momswrec yofila da ami- ixiles. maTgan
gansxvavebiT, qristes mowmeebi yovel-
tom danamdvilebiT icis. Tavdapirvelad, swored am dRiurad idgnen safrTxis
winaSe Tavisi mowmobis gamo
mniSvnelobiT Cndeba es sityva qristianul literatu- da es mowmoba dReniadag
SeiZleboda gamxdariyo mZime
raSi. mociqulebi iyvnen mowmeebi (mowameebi) yovelive- sasjelis da TviT
sikvdiliT dasjis mizezi. wminda
si, rac maT ixiles qristes amqveyniuri cxovrebidan da stefane iyo is mowme,
romelmac pirvelma qristiano-
aseve, rac iswavles misi swavlebidan. da isini mzad iy- bis istoriaSi, Tavisi
mowmoba Tavisi sisxliT dabeW-
vnen, daemowmebinaT yovelive es “ierusalemSi, mTel iu- da. misi mowameobis
ambavs vxvdebiT wignSi “saqme moci-
deaSi da samariaSi da qveynierebis kidemde” (saqm. 1:8). qulTa”, sadac aRwerilia,
Tu rogor dasajes is sik-
petre mociqulma, Tavis mimarTvaSi sxva mociqul- vdiliT.
Ta da mowafeTa mimarT, rodesac dadga iudas Sem- mociqulTa saqmianoba
did safrTxesTan iyo dakav-
cvleli mociqulis arCevis sakiTxi, swored es termi- Sirebuli da TiToeulma
maTganma Tavisi mowmobis-
8
9
Tvis miiRo sasjeli ama Tu im saxiT. maTi umetesobis- anuli srulyofilebisken
da sxvagvarad miebaZaT qris-
Tvis es sasjeli sikvdiliT dasja iyo. tesTvis. mravalma
qristianma gadawyvita srulad ga-
amgvarad, ukve mociqulTa xanaSi, termini “mowame” ewyvita Tavisi kavSiri
am qveyanasTan da gandegilobis
aRniSnavda im mowmes, romelsac nebismier dros SeiZ- gza aerCia, raTa
zedmiwevniT aResrulebina saxarebi-
leba daaZalon sakuTari mowmobis uaryofa da, uaris seuli mowodebebi.
asketuri cxovrebisadmi amgvari
SemTxvevaSi, mas mZime sasjeli emuqreba, sikvdilis swrafva IV saukunemdec
aRiniSneboda eklesiaSi. jer
CaTvliT. kidev II saukuneSi
eklesiis mravali maswavlebeli ga-
aqedan gasagebi xdeba, Tu rogor SeiZina termin- nixilavda amgvar asketur
msaxurebas, rogorc mowame-
ebma “mowame” da “wameba” (damowmeba), Tavisi saboloo obis Tanaswor Rvawls da
RvTisadmi siyvarulis umaR-
mniSvneloba, romliTac is qristianul literatura- les gamovlenas. asketuri
msaxureba miiCneoda ro-
Si dasabamidanve ixmareba: mowame, anu mowme qristesi gorc yoveldRiuri
mowameoba (martyrium cotidianum), da am-
aris is, visac SesaZloa, ar unaxavs qriste Tavisi Tva- gvarad gaCnda sulieri
mowameobis idea.
liT, magram imdenad mtkiced swams qriste, misi Rmer- es azri marad cocxali
iyo eklesiaSi da mas qar-
Tkacoba, aRdgoma da qristianobis WeSmariteba, rom Tul hagiografiul
literaturaSic vxvdebiT.
amjobinebs miiRos sikvdili, vidre uaryos qriste. giorgi merCule wminda
grigolis da mis ZmaTa Rvaw-
ukve pirveli saukunis miwuruls, wminda ioane maxa- lis Sesaxeb wers:
rebeli swored am mniSvnelobiT iyenebs sityvas mowa- `dRiTi-dRe
mravldebodnen Zmebi, radgan ematebo-
me (martvili). is saubrobs warmarTobidan moqceul da ufals meTerTmete
saaTis muSebi WeSmariti vena-
antipaze, romelic aris qristes “marTali mowame xis dasamuSaveblad da
isini pirvel marTalTa Tana-
(martvili), romelic mokles Tqven Soris, sadac me- ziarni da wminda
mowameTa monawileni xdebodnen, rad-
fobs satana” (gamocx. 2:13). igive ioane laparakobs gan monazvnobis RvawlSi
wminda mowameebis msgavsad,
moklulTa sulebze, “romlebic mokles RvTis sityvi- — da maTze metad, —
mxneobdnen, radgan martvilebi
sa da mowmobisaTvis (martyria)” (gamocx. 6:9). martooden erT dros
ewamnen, eseni ki yovel dros ewa-
mowameobis xanam or saukuneze met xans gastana, sanam mebodnen qristes
saxelisTvis, rogorc ambobs daviTi:
meoTxe saukunis dasawyisSi imperatorma konstantinem „SenTvis vixocebiT Cven
yovel dRe~, da pavle ambobs:
ar gamoacxada qristianobis kanoniereba (313 w.). mogvi- „me yoveldRe qristesTvis
vkvdebi~.
anebiT qristianoba romis imperiis sarwmunoeba gaxda.
rodesac dasrulda qristianTa masobrivi devnis,
da Sesabamisad, mowameobis xana, qristianTaTvis dadga
aucilebloba, sxvagvarad gamoexataT swrafva qristi-
10
11
hagiografia raturas, romelic msoflio
hagiografiuli litera-
turis ganuyofeli nawilia.
amgvarad, eklesiaSi dasabamidanve iyo wmindanTa saWiroa aRiniSnos, rom
qarTuli hagiografiuli
ZiriTadad ori tipi: martvili da asketi. orive maT- Zeglebi xasiaTdebian
gansakuTrebuli individua-
gani da msgavseba maT Soris bunebrivad momdinareobs lobiT, movlenebis aRqmisa
da gadmocemis sicxove-
saxarebidan. liT, mkafioobiT da
utyuarobiT. yoveli qarTuli
wmindanTa Tayvaniscema da gandideba dasabamidanve hagiografiuli Zegli marTlac
TavisTavadi Rire-
axasiaTebda eklesias rogorc aRmosavleTSi, iseve bulebis naSromia, epoqis
pirmetyveli xatia, marad
dasavleTSi. eklesiis uadresi istoriidan Cvenamde gauxunari saunjea.
moaRwia mravalma dokumentma, romlebic asaxaven ama
Tu im adgilobrivi eklesiis mier Sedgenil wmindanTa
siebs maTi dResaswaulis TariRis aRniSvniT. mogvia- amitom migvaCnia
mniSvnelovnad Tanamedrove mkiT-
nebiT am siebma dasabami misces saeklesio kalendrebs xvelisTvis srulad miwodeba
rogorc Tavdapirveli
da e. w. martirologiebs. adreve Cndeba mowameobis aR- teqstisa, aseve am
teqstebis Targmanisa, raTa xsenebuli
werebi da wmindanTa mokle biografiebi, rac aris ha- teqstebi ar darCes mxolod
mecnier-mkvlevarTa Seswav-
giografiuli literaturis dasawyisi. eklesiaSi im- lis sagnad da gza gaexsnaT
maT yoveli mkiTxvelisTvis.
TaviTve iyo survili da saWiroeba, aReweraT wmindan-
Ta cxovreba da Rvawli, rom is cnobili yofiliyo sxva Zveli qarTuli teqstebi
momzadebulia ediSer WeliZis mier
ilia abulaZis redaqtorobiT
gamocemuli Zveli qarTuli
qristianTaTvis, romlebic dacilebulni iyvnen am
hagiografiuli literaturis
Zeglebis pirveli da meore
wmindanebisgan sivrceSi da droSi. cxovrebebs xSirad
tomebis mixedviT.
Tanamedrove da TviTmxilveli qmnida, Tumca iyo Sem-
levan abaSiZe
Txvevebi, rodesac, avtori gasuli Taobis wmindanTa
Sesaxeb Sekrebda mowmobebs da aRwerda mis cxovrebas.
amgvarad Seiqmna vrceli da mdidari hagiografiu-
li literatura, romelic qristianTaTvis dausrule-
bel wyaros warmoadgenda swavlisTvis da mibaZvisTvis.
saqarTvelos eklesiaSi, rogorc msoflio eklesiis
ganuyofel nawilSi, aseve arian wmindanebi, romlebsac
eklesia ganadidebs. qarTul enaze dawerili maTi cxov-
rebis aRwerebi Seadgens qarTul hagiografiul lite-
12
13
asurel mamaTa cxovreba
14 15
winaTqma da iyos kaTalikos
arsen II-is (915-980) mier, romelic iyo kaci
ganaTlebuli da
mwignobari. daviT garejelis cxovrebis av-
tori ucnobia da is
ufro adre unda iyos Sedgenili. ueWve-
asurel mamaTa cxovreba lad iarsebebda
asurel mamaTa cxovrebis werilobiTi wya-
roebi, romlebic maTi
cxovrebis kvaldakval Seiqmneboda, da
saqarTvelos da misi eklesiis istoriaSi udidesi adgi- romlebsac
eyrdnobodnen 3-4 saukunis Semdeg moRvawe avto-
li uWiravT asurel mamebs – ioanes da mis Tormet mowafes. rebi. abibos
nekreselis wameba SemorCenilia mxolod gvian-
asureli mamebi meeqvse saukuneSi movidnen saqarTveloSi deli, ganvrcobili
(metafrastuli) redaqciiT.
asureTidan (siriidan). es Zeglebi
mogviTxroben asurel mamaTa cxovrebaze, maT
es mZime periodi iyo saqarTvelosTvis rogorc politi- garSemo mowafeTa
Sekrebasa da monatrebis daarsebaze, rom-
kuri, iseve sarwmunoebrivi TvalsazrisiT. sparseTi imdenad lebic qristianobis
ganmtkicebisa da ganaTlebis centrebad
mkvidrad idga kavkasiaSi, rom im periodSi qarTlis mmarTve- iqcnen.
lebi mTavrebad iwodebodnen da ara mefeebad. mimdinareob-
da sarwmunoebrivi kamaTebi qristologiur sakiTxebze, rac
levan abaSiZe
bizantiis (romis) imperiaSi V saukuneSi dawyebuli kamaTebis
gamoZaxili iyo. am kamaTebis kulminacia iyo 451 wlis qalke-
donis msoflio saeklesio kreba, da am krebis miRebis Tu armi-
Rebis sakiTxi eklesiis mZime ganxeTqilebas iwvevda. sul uf-
ro Rrmavdeboda naprali qalkedonis krebis momxreebs (dio-
fizitebi) da mowinaaRmdegeebs (monofizitebi) Soris. kavka-
siis eklesiebi iZulebulni iyvnen kamaTis arss Caswvdomod-
nen da arCevani gaekeTebinaT.
amave dros, saqarTveloSi jer kidev Zlieri iyo warmar-
Toba da SedarebiT axladdamkvidrebul qristianobas Semdgo-
mi qadageba da ganmtkiceba sWirdeboda.
yvela am sakiTxs amZimebda sparseTi, romelic mzad iyo
nebismieri sarwmunoebisa, Tu konfesiisaTvis daeWira mxari,
romelic kavkasiis xalxebs bizantias (sparseTis umTavresi
mowinaaRmdeges) daaSorebda.
am mZime periodSi Camovidnen qarTlSi asureli mamebi, ro-
melTa Rvawls udidesi mniSvneloba hqonda. maT ganamtkices
qristianoba aRmosavleT saqarTveloSi, udidesi wvlili Se-
itanes samonastro da gandegiluri cxovrebis damkvidreba-
sa da ganviTarebaSi. isini saqarTvelos eklesiis udidesi
wmindanebi arian.
asurel mamaTa cxovrebis uadresi nusxebi daTariRebuli
unda iyos meaTe saukunis meore naxevriT (k. kekeliZe). ioane
zedaznelisa da Siosa da evagres cxovrebebi Sedgenili un-
16
17
cxovreba wminda ioane
zedaznelisa
18 19
cxo rebaA wmid
cxorebaA isa mamisa Cuen
wmidisa isa iovane
Cuenisa
cxovreba Cveni wmida mamis iovane zedazneli-
isaA. romel
zedaZnelisaA.
zedaZnel rZaneb
romelii bbrZaneb iTa
rZanebiTa sa,
romelic RmrTis brZanebiTa da suliwmidis
RmrTisaATa da w winamZRurob
inamZRurob iTa sul
inamZRurobiTa isa
sulisa
megzurobiT (winamZRvrobiT) SuamdinareTidan
wmidisaATa
wmid moivlina
isaATa moivl queyaniT
ina queyan Suamdinar
iT Suamd inariT
inar iT
gamogzavnil iqna qarTlis qveyanaSi Tavis
qarTlisad
queyanad qarTl aTormetTa
isad aTo rmetTa mowafeTa
guakurTxen, mamao!
saubars Tavisi mizezebi aqvs, romelnic aRZraven mas,
da igi
swored am mizezebs gadmoscems. sityvebi jer grZno-
mizezni arian aRmZrvel sityYsa da sityuaA ars mimTxro- bis
organoebTan aRweven, Semdeg isini miarTmeven mimRe-
bel mizezTa, romlisaTYs pirvel mivlenan sagrZnobelTa da bels1,
mimRebeli gadascems ganmsjel-Semfasebels,2 da es
miarTYan mimRebelsa, da mimRebelman miscis ganmkiTxvelsa,
ukanaskneli _ damcvel-Semnaxvels.3 amgvarad gamosaxuli,
da ganmkiTxvelman – dammarxvelsa. da esreT gamosaxuli igi igi
kvlav dabrundeba Tavisi enis sayvirTan da gaazrebu-
moiqcis da daeberis nestusa enisa TYsisasa da gangebul(ad), lad
gamoscems xmas, raTa sxvaTa sasmenels gadasces. asevea
oxrin, raATa kualad sasmenelTa sxuaTa miscemdes TYT Tana- Cveni
axlandeli kvlav-miqceva saTqmelisadmi, radganac
ziarebiTa smenisaATa, romel ars awindeli ese Cueni moqcevaA. jerovani
moqmedebaa, ZvelTagan moRweul sanatrel gad-
mocemaTa
mixedviT saubari da gamocxadeba im did moRva-
weTa
Sesaxeb, romelnic Seimkvnen WeSmaritebis gamocxade-
biT, da
amitomac unda iqadagebodnen mTel qveynierebaze
sityvis
msaxurTa4 mier RmrTivSTagonebiT.
1
igulisxmeba msmeneli.
2
igulisxmeba goneba.
3
igulisxmeba guli adamianisa.
1 xelnawerebis nusxa: A: A-199; B: Ier.-36; C: H-136. 4
sityvis msaxuri _ ritori, mwerali, mqadagebeli.
20
21
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
22
23
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
24
25
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
26
27
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
28
29
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
30
31
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
ars, uvar-vyo, romeli igi aRviare, aramed nu iyofvin, viTar- rom ver mixvda
gansxvavebas misi pirisa (e.i. pirovnuli Tvi-
mca Se-raAme-vida RmrTisa Tana, romelica ara iyo, ukueTum- sebisa) da
bunebisa; xedavda mis kacobas da dausabamo saR-
ca Semwynarebeli igi Cans, rameTu yovelsa Semwynarebelsa mrTo buneba ver
ganWvrita.
aRematebis da daakldebis, da viTar SesaZlebel ars ese RmrTi- iseTi
arianebic arian, romelnic qristes RmrTis sit-
saTYs Tqumad, viTarmed: aRematebis da daakldebis. daSTa, raA- yvad miiCneven,
magram suliT isev dabadebulad (qmnile-
Ta iyos SanT, rameTu yoveli oriTave ganiyofvis: SanTiTa da bad) Seracxes da
amboben, _ sityva, ise rogorc adami, Rmer-
SesruliTa. da romeli ara iyos Sesruli, Cans, rameTu SanTi Tma dabadao. yvela
kacze ufro ugunurno, Tu misi (e.i. ma-
ars igi. da romeli SanTi ars, mdgomare arian igini TaviT mis) sityva iyo,
rogor SeiZleboda, misi RmrTeebis naxeva-
TYsiT. xolo romeli RmrTisa ars, ese ars dambadebeli da ara ri dausabamo
yofiliyo, sxva naxevari ki _ Seqmnili (e. i.
dabadebuli. vityY sityuasa dausabamosa, romlisa mier dah- dasabamieri)?
bada RmerTman yoveli dabadebuli. da ver SemZlebel ars yo- roca mSenebeli
qmnis taZars an svets, amaT mSeneblis
fad, rameTu yovelive ganiyofvis or pirad: dabadebuli da sityvas ki ar
uwodeben, aramed misi sityviT (azriT, gone-
dambadebeli. da romeli dambadebeli ars, da ars dabadebul, biT) Seqmnils; maS,
rogorRa SeiZleboda, qriste RmrTis
da Cans, rameTu sityuaA igi ara dabadebuli ars da, raATa mok- sityvac yofiliyo,
da Tanac dabadebuli (e. i. Seqmnili)?
led vTquaT, viTarca araraA ars dabadebulTa Soris, romel- TviT maTive
(arianelTa) sityva amxels maT: Tu sityva
mca dambadebel iyo. ar iyo masTan
(mamasTan) erTad dausabamo, maS mogvianebiT
Seiqmna? maS RmerTi
Tavdapirvelad utyvi yofila, ro-
gorc Sen ambob!
kidev minda,
kiTxviTve vupasuxo yovel mkiTxvels, ro-
melic wmida samebis
erTsworobas ar aRiarebs: RmerTi Se-
mavalis mimRebeli
aris Tu ara? Tu aRiareben, rom RmerTi
Semavalis mimRebeli
araa, vkiTxavT: sityva RmrTisa Sema-
valia (masSi) Tu
ara? Tu ityvis, Semavali da Sesuliao, e.
i. uarvyof, rac
vaRiareo, mivugeb: SeuZlebelia, raime ise-
Ti Sevides RmerTSi,
rac manamde ar yofila; radganac, ra-
ime Semavalis
mimRebeli rom iyos igi, yovel mimRebels xom
(am miRebiT)
emateba an akldeba raime, da rogor SeiZleba,
RmerTze vTqvaT, _
raime moemata an moakldao! dagvrCa, va-
RiaroT, rom (Ze
RmrTisa) bunebiTad masTan myofia,1 radga-
1`bunebiTad masTan
myofis~ Sesatyvisad Zvel teqstSi gvaqvs `SanTi~.
32
33
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
esreTve vityY sulisa wmidisaTYsca. xolo makedon ikadra nac yovelive, rac
SeiZleba iyos, orTagan erTia _ an buneb-
sulisa wmidisa dabadebulTa Soris SerTva da madliT mov- rivad myofi an
SeZenili (Sesuli), da, rac Sesuli (SeZeni-
lena TYTmflobelisa mis sulisa wmidisa. kadnieri igi, Tav- li) araa, Cans, _
bunebrivad myofi yofila! bunebrivad myo-
Kedi, romelsa Tavi TYsi raAme egona yofad, romeli-igi ara fi ki TavisTavadi
arsia (sxva raimeze araa damokidebuli).
iyo. aman enaA TYsi RmrTis mbrZolad ganaZliera Semdgomad (amrigad, Ze
RmrTisa _ TavisTavadad RmerTSia, da ara
saSinelisa mis smenisa, viTarmed: “yovelni codvani da gmoba- garedan Sesuli),
xolo romelic RmrTisaa, igi Semoqmedad
ni mietevnen kacTa, xolo sulisa wmidisa gmobaA ara miete- unda vaRiaroT da
ara Seqmnilad. vsaubrobT dausabamo sit-
os”. da arca gulisKma-yo winaAswarmetyuelisa daviTis yvaze, romlis
mierac Seqmna RmerTma yoveli qmnileba. yove-
Tq[u]muli igi, viTarmed: “sityYTa uflisaATa cani daemtkic- li arseba orTagan
erTia: an Semqmneli (da Tavad Seuqmneli,
nes, da suliTa pirisa misisaATa yoveli Zali maTi”. ukueTu suli TviTarsi), an
Seqmnili. aSkaraa, sityva RmrTisa Seqmnili ki
pirisa misisaA ars, wmidaA igi suli viTarmca iyo dabadebul! araa, aramed
Semoqmedi; da mokled rom vTqvaT, SeqmnilTa
rameTu yoveli, romeli ars, misi ars. ukueTu dabadebul, usu- Soris araferia,
rac SeiZleboda Semoqmedi yofiliyo.
lo viTarme iyo mamaA vidre dabadebadmde mis sulisa! aramed amasve vityvi
suliwmidis Sesaxebac. makedonma gabeda,
dambadebeli misi suli igi WeSmaritebisaA, romeli mamisagan qmnilebaTa Soris
Seeracxa TviTarsi suliwmida, da mad-
gamovals da Zisa Tana Tayuanis-icemebis, igi suli, romeli liT (mowyalebiT)
movlenilad warmoidgina igi. im Tav-
wyalTa zeda iqceoda da qceviTa miT maT zeda gamosaxvida da xedma, romelsac
Tavisi Tavi raRac egona, rac namdvilad
dahbadebda yovelTa dabadebulTa da madliT warmoaCinebda ar yofila. imis
Semdeg, rac smenoda sakrZalveli sityve-
TiToeulsa, viTarca mas unda; igi suli, romeli cecxlisa bi _ `yvela codva
da gmoba mieteveba kacs, xolo suliwmi-
msgavsad gardamoKda mociqulTa zeda, uzeSTaesiTa sakYrve- dis gmoba ar
mietevebao~,1 _ man mainc gaaZliera RmrTis
lebiTa enani ganuyvna. aha madli gamouTqumeli, ebraulad winaaRmdeg brZola.
ver mixvda daviT winaswarmetyvelis
ityYs mociquli erTiTa xolo eniTa da yovelTa eniTa barba- naTqvams: `uflis
sityviT ganmtkicdnen cani, da misi piri-
rozTa esmina! dan gamomavali
suliT _ yoveli maTi Zala~.2 Tu misi
(RmrTis) piris
sulia (e. i. sunTqva), rogor SeiZleba, Seq-
mnili iyos!
radganac yvelaferi, rac misia, saRmrToa (da
Seuqmneli)!
qmnileba rom yofiliyo suliwmida, rogor iq-
neboda mama,
usulod, am sulis Seqmnamde? namdvilad ki
suliwmida
Semoqmedi mamis sulia, suli WeSmaritebisa,
romelic mamisagan
gamodis da ZesTan erTad Tayvanis-ice-
meba. es sulia,
romelic wylebze mimoiqceoda,3 da am
1. mT. 12:31
2. fs. 32:6
3. Ses. 1:2.
34
35
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
36
37
dasabami cxo reb
cxoreb isa wmid
rebisa isa mamisa
wmidisa
dasabami Cveni wminda mamis, ioane
Cuen isa iovane zedaZnel
Cuenisa isaA
zedaZnelisaA
zedaznelis cxovrebisa
38
39
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
1. Sdr. Sesaqm.
12:1.
2. gal. 3:29.
3. Sdr. IV mef.
2:2.
40
41
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
42
43
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
locviTa miiRo sueti igi cxoveli da dahkida zeda aerTa aR- roca gaTenda,
mirian mefe da mTeli xalxi qarTlisa mo-
Sorebulad xarisxisagan wyrTa erT, marTl ze dga. da viTar vida da ixiles
didi sakvirveleba, RvTiuri saidumlo, ro-
ganTena, aha mirian mefe da yoveli simravle qarTlisaA moi-
melic maTi
cxonebisaTvis moxda. nela Camovida, sanam gamza-
wivnes da ixiles didi igi sakYrvelebaA, RmrTisamieri sai-
debul Tavis
kvarcxlbeks ar daemyara. yvela SekrTa, ukvir-
dumloA, romeli-igi iqmna cxorebisa maTisaTYs. da nelad Ca-
movida mcired, vidre daemtkica ganmzadebulsa TYssa xaris- daT aseTi didi
rwmena, adidebdnen mamasa da Zesa da wmidasa
xsa zeda. gankrTes yovelni, daukYrda sarwmunovebaA igi di- sulsa. morwmuneebs
ganuaxldaT rwmena. amis mere aRmarTes
di, adidebdes mamasa da Zesa da wmidasa sulsa. da SeeZineboda sxva svetni da
aaSenes eklesia, romlisTvisac pavle mociqu-
morwmuneTa maT ganaxlebaA igi sarwmunoebisaA friad. mieriT- li ambobs: “rogor
unda moiqce RvTis saxlSi, romelic aris
gan aRemarTnes sxuani igi suetni da aRaSenes eklesiaA, rom- eklesia, sveti da
simtkice WeSmaritebisa, romelic eCvena
lisaTYs pavle mociquli aKsenebs: “viTar-igi jer-ars sax- anglozebs, iqadaga
warmarTTa Soris da irwmuna qveyanam”.1
lsa Sina RmrTisasa yofad, romel ars eklesiaA, sueti da sim- am naTliT
Semosili svetisaken, rogorc RvTisagan ga-
tkice WeSmaritebisaA, romeli-igi, eCuena angelozTa, iqada- moCinebuli
sakvirveli da pativcemuli adgilisaken, mi-
ga warmarTTa Soris da hrwmena sofelsa”. iswrafoda wminda
ioane. Tvaleb da xelebapyrobili eved-
amis naTlisa Semosilisa suetisa winaSe moiswrafa wmi-
reboda igi RmerTs,
dasTxia patiosani cremli cxoveli sve-
daman iovane, viTarca RmrTiv gamoCinebulisa sakYrvelisa da
pativ-cemulisa adgilisa. evedreboda igi RmerTsa da aRi- tis winaSe, raTa
euwyebina is adgili, sadac Tavis svlas
xilna Tualni da aRipyrna Kelni da dasTxivna patiosanni igi daasrulebda.
cremlni winaSe cxovelisa mis suetisa, raATamca auwya adgi- maSin man,
vinc Tavis moSiSTa nebas aRasrulebs, uCvena
li igi, sada srbaA TYsi aRasrula. maT erTi mTa
axlos, mcxeTis aRmosavleTiT, da cxoveli
maSin igi, romelman yvis nebaA moSiSTa misTaA, adre uCu- jvris CrdiloeTiT,
raTa asuliyo im mTis wverze da iq dar-
ena maT mTaA ese erTi maxlobelad mcxeTas aRmosavaliT-re Ceniliyo. roca igi
gaemarTa, gadacura mdinare aragvi. mi-
da cxovelsa juarsa CrdiloAT kerZo, raATa aRvides wuersa vida cxovrebis
momniWebeli jvris winaSe, romlis frTaTa
zeda mis mTisasa da iyofvodis mun. da viTarca waremarTa igi, qveS mravali
dafarula yovelgvari boroti SemTxvevisa-
wiaR-vlo mdinare aragY, miiwia igi winaSe momcemelsa cxo- gan maRlidan didi
sakvirvelebiT gamoCinebuli da RvTi-
rebisasa juarsa, romlisa frTeTa queSe misTa daufaravs yo-
sagan damtkicebuli
naTlis mier. didxans loculobda, ga-
veli yovlisagan SemTxuevisa borotisa maRliT sakYrvele-
movida da avida
maRal mTaze, romelsac zedazeni hqvia, sa-
biTa didiTa gamoCinebulsa naTelsa da RmrTiv damtkicebulsa
naTelsa. da yo locvaA myovar Jam, da gamovida mier da aRvida dac axla mis mier
aSenebuli monasteria, radgan is adgili
mTasa mas maRalsa, romelsa hrqYan zedazaden, sada-igi aw mo- sruliad uRrani
iyo. rogorc ki ixila, moewona da Tqva:
nasteri misi aRSenebul ars. rameTu iyo adgili igi yoladve “es aris Cemi
navsayudeli, amieridan aq unda davemkvidro,
maRnar. da viTar ixila igi, saTno-iyo da Tqua: “ese ars gansa- radgan ase msurs.
nadirni misni mikurTxebia”.
suenebeli Cemi, ukue amas davemkYdro, rameTu mTnavs ese, na-
dirni misni kurTxeviT vakurTxne”. 1 Sdr. I tim.
3:15-16.
44
45
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
46
47
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
“raAsa sdgaT uqmad? anu ara uwyiTa, rameTu sargebelisaTYs vos saukuno
cxovreba. keTilma moZRvarma erT dRes uxmo
amis queyanisa warmoguavlinna ufalman RmerTman Cuenman ie- Tavis mowafeebs da
uTxra: “ratom xarT uqmad? gana ar
su qristeman, rameTu axal nerg arian kacni ese amis soflisa- iciT, rom am
mxareSi sargeblobisaTvis warmogvavlina
ni? jer-ars Tquenda, raATa warxYdeT kacad-kacadi da ga- ufalma RmerTma
Cvenma, ieso qristem, radgan axlad moq-
namtkicebdeT ZmaTa, romelTa aRuarebies qriste, ufali Cue- ceulni arian am
qveynis mcxovrebni? gmarTebT, waxvideT
ni, ara sityYTa, moZRurebiTa TqueniTa, aramed raATa Tavnica TiToeuli Tqvengani
da ganamtkicoT Zmebi, romelTac uRi-
Tquenni saxed miscneT. amisTYs aRreulad damitevna Cuen arebiaT qriste,
ufali Cveni, ara sityviT, Tqveni moZRvre-
ufalman warmarTTa Soris, raATa ixilnen saqmeni Tquenni ke- biT, aramed imiT,
rom Tqveni Tavi magaliTad misceT. imi-
Tilni da adidebden mamasa Tquensa zecaTasa”. tom Segvria Cven
ufalma warmarTTa Soris, rom naxon Tqve-
“nura giyuarn, Zmano, ufroAs RmrTisa. vecxlis-moyua- ni keTili saqmeni
da adidebdnen Tqvens zeciur mamas.
rebaA da simdidre ganbasreT, Suebasa da uZRebebasa, Wamadsa “nuraferi
giyvarT, Zmano, RmerTze metad, vercxlis-
nu Tavs-idebT Tquen, rameTu Suebisa da saWmlisagan iSva ur- moyvareba da
simdidre dagmeT, fufunebasa da sixarbes nu
CebaA igi adamisi, romeli naSobTa misTa zeda dadgromil ars. emonebiT, radgan
gancxromisa da saWmlisagan iSva adamis
aman gamoKada igi samoTxisa misgan saSuebelTaAsa. ukueTum- urCoba, rac mis
STamomavlobas awevs. aman gamoaZeva igi ke-
ca sjuli igi marxvisaA daemarxa, aramca mocemul iyo Cuenda Tilgansacxromeli
samoTxidan. marxva rom daecva, aRar
eklovani ese queyanaA, aramca sikudili uflebda Cuen zeda, mogvecemoda es
ekliani qveyana, aRarc sikvdili imefebda
daRaTu ZlierebaA igi maRliT daamdablebda. miixuna Korcni, Cvenze, Tuki
Zliereba maRlidan damdabldeba. Seisxa xor-
mis mier mivemTxYeniT Cuen sawadelsa mas Cuensa pirvelsa, sa- ci, mis mier vewieT
Cven mTavar sawadels, samoTxeze umaR-
moTxisa uzeSTaessa, da moviReT xisa misgan cxorebisa da less, da miviReT
cxovrebis xis nayofi da amieriTgan gav-
vcxovndiT ukue. dauteveT gzaA igi sacavi qerobinisaA mis, cocxldiT. davtoveT
is gza, romelsac qerubini icavs da
da zecad avmaRldiT ukudav, maxlobel RmrTisa viqmneniT Cu- zecad avmaRldiT
ukvdavad, maxlobeli RvTisa SeviqeniT
en.” Cven.
“xolo RYnisaTYs metsa vhgoneb Cemsa sityuasa, rameTu xolo Rvinis
gamo bevrs ar getyviT, radgan sruliad
araraA arsve monazonTaA, vinaATgan mociqulman pavle Zirad miuRebelia
monazonTaTvis. mociqulma pavlem sibilwis Zi-
da moqmedad sibilwisa gamoaCina da Tqua: “nu daiTrobiT RYni- rad da mqmnelad
miiCnia da Tqva: “nu daTvrebiT RviniT,
Ta, romliTa ars sibilwe”. wamali ars makudinebeli da dedaA romlSic
aRviraxsnilobaa”1. momakvdinebeli sawamlavi,
gulis-TqumaTa maT borotTaA da aRmZrveli maTi. da ukuanaA- borot gulisTqmaTa
deda da maTi warmomSobia. sabolo-
sknel Teslisa misgan borotisa boroti mkaA iqmnis. moiZule od, misi boroti
Teslisagan mosavalic boroti iqneba. Se-
igi, nu Seiwynareb wam erTca amaT. mamaT-mTavarni ganZarcuna iZule igi, erTi
wamiTac nu Seiwynareb. mamaTmTavrebi gaa-
ara Tu uZRebebiT, aramed gamoucdelobiT, romelman-igi Tu- SiSvla ara
urcxvobam, aramed gamoucdelobam, ramac Tva-
alni ganusisxlnis da feri ganuwiTis da Suenieri igi saxe
1 efes. 5:18.
48
49
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
50
51
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
VI. netari igi beri martod iqceoda erTisa msaxurisa Ta- 6. netari
beri erT msaxurTan erTad im mTaze marto
na maTisa mTasa mas zeda moRuawebiTa didiTa. da locvaA misi cxovrobda didi
RvawliT. misi locva cad aRevlineboda,
aRvidoda cad, aerTa ganswmedda da ganvlida aTiersa. xolo haers ganwmendda
da eTers gaivlida. xolo keTilis moZu-
keTilis moZuleni igi eSmakni, romelni damkYdrebul iyvnes le boroti
sulebi, romlebic adre damkvidrebuliyvnen
pirveliTgan mTasa mas, ver daiTmendes mamisa Cuenisa iovanes im mTaze, ver
eguebodnen Cveni mamis, ioanes, locvasa da
locvaTa da vedrebaTa, rameTu sawertel eqmnebodes, viTar- vedrebas, radgan
ise Cxvletdnen, rogorc mxurvale isar-
ca isarni ganKurvebulni. dResa erTsa aRiZrnes yovelni igi ni. erT dRes
ajanyda yvela bneli Zala da roca gailaS-
Zalni bnelisani da viTarca miuKdes wmidasa iovanes da iwyes qres wminda
ioaneze, sxvadasxva xerxiT dauwyes brZola,
brZolad misa bevriTa manqanebiTa, SeSfoTnes garemos missa, aaforiaqes
garemo. dRe da Rame Tavs esxmodnen, aSinebdnen,
aSinebdes, dRe da Rame zeda daesxmodes, reca Tu Zal raAme rac Zala
hqondaT, cdilobdnen, kldidan gadmoegdoT.
edebis. da azmnobdes kldesa mas Camogdebad.
52
53
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
54
55
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
56
57
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
orgzis, aramed mravalgzis, viTarca ityYs pavle mociquli: dies, xolo is klde
qriste iyo”.1 klde qristes xati iyo
“rameTu sumides igini sulierisa misgan kldisa, romelsaca da kverTxi – jvris
aCrdili da radgan netari Seudga
Seudges, xolo klde igi iyo qriste” [I kor. 10:4]. klde igi qristes, manac
ismina misi locva da evedreboda ra im ad-
saxe qristesi iyo da kuerTxi igi – aCrdili juarisaA. da gils, sadac qristes
jvari aRimarTa, rogorc mosem - kver-
rameTu netarica igi yoladve Seudga qristesa, romelman Txi, gamomxmar
miwas, iseve man dahkra jvari iq, sadac ara-
ismina locvaA misi, da iyo meyseulad vedrebasa missa adgilsa vis enaxa wyali; da
gadmovida uxvad kargi, grili da me-
mas, sada juari qristesi aRemarTa, da viTarca kuerTxisa mis tad mSvenieri wyali,
romelic dResac dis im monastris
wil mosesisa juariTa miT sca Kmelsa mas queyanasa, romeli myofTaTvis da ara
marto maTTvisaa sakmarisi, aramed did-
aravis exilva yolad wyali mun, da gamoKda wyali tkbili, Zali xalxisTvisac.
grili da friad Suenieri mdidrad, romeli dRes dis rogorc ki es
saswauli moxda, yoveli mxridan modi-
myofTaTYs mis monastrisaTa da ara xolo Tu maT kmaeyofvis, odnen sanaxavad,
radgan icodnen im garemoTa mkvidrebma,
aramed simravlisaTYs didZalisa. rom im adgilas wyali
ar iyo. xolo wminda mamis madliT
da viTarca iqmna saswauli ese didi, movides yovliT ker- ara marto
mosaxmareblad gamoiyeneboda, aramed mravals
Zo xilvad, rameTu icodes garemoAs mkYdrTa maT, viTarmed gankurnavda kidec.
mohyavdaT mravalgvari sneulni da eS-
wyali ara iyo adgilsa mas. xolo madliTa mis wmidisaATa wya- makisgan gvemulni.
vinc wyaros wyals icxebda, ganikurne-
roA igi iqmna ara Tu samsaxurebelad, aramed kurnebanica mra- boda. wyali Tan
mihqondaT. vinc rwmeniT midis am wyal-
valni iqmnebodes. moaqunda uZlurebi ferad-feradi da eS- Tan, dResac Sewevnas
poulobs.
makeulebi, da raodenni icxebdes mis wyaroAsagan, ganikurne- xolo aSeneba ar
isurva im adgilas, aramed ise iyo, ro-
bodes. da waraqunda igi Sorad soflad. xolo romelni sar- gorc martodmyofis
wesia. kldis napralSi ipova mcire
wmunoebiT movlen, dRendelad dRedmde sargebel eyofvis. gamoqvabuli, sadac
didi siRaribiT SeWirvebulma patio-
xolo SenebaA ara ineba mas adgilsa, aramed viTarca ars sani mwiroba
aRasrula, romlis Rirsi ar iyo es qveyana2.
wesi martod myofobisaA, iyofvoda; napralsa mas kldisasa da rodesac
RmerTma ganamravla ioanes mier aRsrule-
epovna quabi mcire, romelsa Sina aRasrula mwirobaA sarwmu- buli saswaulebi,
gavrcelda ambavi mis Sesaxeb mTel qar-
noAsa amis cxorebisaA “naklulevanebiTa didiTa Wirveuli, TlSi da
gamoubrwyinda qveyanas, rogorc ganTiadis var-
ZYr-xiluli, romlisaTYs Rirsve ara iyo sofeli ese”1 da Sem- skvlavi, is, vinac
farulad adida RmerTi da RvTis mier
dgomi amisi. ganavrco RvTis
wiaRni da daitia zecidan mosuli naTe-
da viTar ganamravlebda ufali mis mier saswaulebsa mas, li. magram vinc
aanTebs sanTels, ar dadgams mas magidis
ganKda ambavi misi queyanasa qarTlisasa da gamoubrwyinda vi- qveS, arameddadgams
zemoT, rom moefinos naTeli xalxs3.
Tarca mTiebi ganTiadisaA, romelman farulad adida RmerTi
1 kor. 10:4.
2 Sdr. ebr. 11:37-
38.
1 ebr. 11:37-38 3 Sdr. mT. 5:15.
58
59
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
da mis mier ganavrcna wiaRni misni da daitia naTeli igi didi Tu surT maT, rom
dafaron TavianTi Tavi, rogorc menel-
maRliT moyvanebuli, rameTu ver SesaZlebel iyo, viTarmca sacxeblem,
romelmac aavso WurWeli sulneliT, Cadga sxva
vin aRanTo sanTeli da dafara queSe KYmirsa, aramed zeda sa- WurWelSi da
saimedod Seinaxa; fiqrobs menelsacxeble,
sanTlesa, raATa naTobdes kacTa. daRaTu unebn maT, raATamca rom dafaruli
aqvs, magram yvelas, vinc miuaxlovdeba, nel-
dafarnes Tavni TYsni, viTarca menelsacxebleman raA aRavsis sacxeblis suni
ecema. aseve keTili saqme ver daifareba, rac
SivSagi sulneliTa da STaagdis igi sxuasa WurWelsa da Sex- unda ecados misi
moqmedi.
Yis igi keTilad, da hkidis igi warRebad, sadaca hnebavn. da erT dRes misi
msaxuri, netari ilia diakoni, wylis
hgonebn mesurnele igi, viTarmed dafarulad aqus mas, xolo dasalevad mivida
im RvTiT mocemul wyarosTan. da iqve,
yovelTa maT, romelni mieaxlnen, ecemin sisurnele mis nel- wyarosTan, idga
uRrani tyis didi da saSineli daTvi. Za-
sacxebelisaA. esreTve keTilni saqmeni ver daifarnian, daRa- lian SeSinda
sanatreli ilia, gaiqca da uambo did ioa-
Tu ara hnebavn moqmedTa maT. nes. xolo igi
mivida da eubneboda daTvs: “Tu es wyali ar
dResa erTsa msaxuri igi misi netari elia diakoni mivida dagilevia, svi da
wadi”. wesi daudo mas da uTxra: “ufli-
wyarosa mas RmrTiv mocemulsa moRebad wylisa. da mun dga, sa Cvenisa ieso
qristes saxeliT geubnebi, aRarasodes mia-
wyarosa mas Tana, daTY maRnarisaA didi da saSineli friad. da yeno boroteba da
vneba adamianebs, romlebsac mTaze Sex-
SeeSina friad netarsa elias da gare-iqca da uTxra didsa vdebi”.
iovanes. xolo igi movida da etyoda daTusa mas: “ukueTu ara rogorc ki
miiRo brZaneba mxecma berisagan, rom ara-
gisuams wyali ege, su da vidode”. da rCuli daudva mas da hrqua: visTvis evno,
wavida da, rogorc tkbilad metyvel mego-
“saxeliTa uflisa Cuenisa iesu qristesiTa getyY, nuRaramca bars, ukan
moxeda, Tavi moudrika da mSvidad daemorCila.
gaqus flobaA borotebad da vnebad maTa, romelTa SeemTxueode srulebiT ar
avlenda mxecur bunebas, arc garboda, rad-
kacTa mTasa mas zeda”. da viTar moiRo brZanebaA mKecman man gan Secvala
Tavisi siborote da iqca keTilad. wmindanis
berisagan, ganswavla ara visa vnebad, waremarTa da viTarca locviT, ager
aqamde, visac ki Sexvdeboda, rogorc wynari
megobarsa tkbilad metyuelsa ukumoxedvida, Tavi moedrika cxvari, Tan
gahyveboda. es ar aris sakvirveli, radgan mxe-
da myudroebiT morCilebisa saxesa aCuenebda. da yoladve cebma ician
pativiscema, ekrZalvian winamZRols da naTels.
mKecebrivi bunebaA, arca sivltolaA eCina, rameTu cvala TYsi igi, vinc
jurRmulSi mxecTa Soris Cavarda da maSinve
igi siborote da gardaiqca keTilad. da locviTa mis wmidisaATa piri dauRes
saWmels moklebulma da metad mSierma lo-
moaqamomde romelTa SeemTxueoda, viTarca cxovari mSYdi mebma, maT Soris
andamatis qvasaviT mtkiced idga da verc
Tana-warvals. da ara sakYrvel ars ese, rameTu ician mKecTaca erTma mxecma
mikareba ver gabeda. mividnen, fexebs ukoc-
pativisa cemaA, mmarTebelTa mixed[v]en da naTelsa. nidnen da
ambobdnen: es araa is xorci, romelic Cven unda
romeli-igi jurRmulsa Soris mKecTasa STavarda da pi- vWamoT, radgan
man araferi igema samefo tablidan, garda
ri dauyo pirveliTgan sazrdel-moklebulTa da friad mSi- marcvlisa. sami
kvira arc puri Wama da arc wyali sva. Cven
erTa lomTa, maT Soris viTarca qvaA andamatisaA ganutexeli gvmarTebs,
viswavloT mmarxvelTa pativiscema.
60
61
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
idva da yoladve ver ikadrebdes Sexebad misa mKecni igi ara- xolo netarma
berma Tavisi mkacri marxviT ar ineba, Ta-
med mouKdes da loSnides ferKTa misTa. da viTarca ityo- vidan moeSorebina
xorcis mWameli mxeci, aramed waravli-
des, ese igi Korcni ara arian, romelnica Cuen sazrdel gu- na rogorc
mociquli Tavis mociqulTa, naTesavTa da moy-
eqmnes, vinaATgan ara Tavs-idva man tablisagan sameufoAsa sa- vareTa mimarT,
radgan naSobni naSobTanica TavianT naTe-
novageTa gemoAs-xilvaA, garna Teslsa xolo. aman samTa SYde- savebs...
ulTa puri ara Wama da wyali ara sua. jer-ars Cuenda, raATa,
viswavlneT mmarxvelTa igi pativisa pyrobaA.
xolo netarman man berman TYsiTa ficxeliTa SromiTa mar-
xvisaATa ara Tavs-idva, raATamca TYsisagan xolo ganeyena mKe-
ci igi Korcis mWameli, aramed viTarca mociquli warivlina
TYsTa mimarT mociqulTa, naTesavTa da moyuareTa, rameTu na-
Sobni naSobTaca maTTa naTesavTa . . .
. . . raATa aravis avnon. da mcnebaA igi aRYr-eqmna maT po- raTa aravis
avnon. is brZaneba foladis aRvirad eqcaT,
lotik, da kbilni maTni moalbna, da hgian vidre dRendelad maTi kbilebi
moucviTa, da dRevandel dRemde arian im mTa-
dRedmde mTasa mas da aravis avneben. ze da aravis
avneben.
mrcxuenin da Sevwuxdi, ese-Ra mesmin, viTar mKecebrivsa mrcxvenia da
vwuxvar, esRa vici, rom utyvsa da ugu-
mas bunebasa utyusa da ugunursa esmina sityuaA igi wmida- nur mxecur
bunebas Seugnia wmindanTa sityva da Cven mxe-
TaA, da Cuen mKecTa uborotesad gamovCndiT, yofilTa maT So- cebze ufro
borotni aRmovCndiT. gardasul ambebs vkiT-
ris aRmovikiTxavT da mocemulni igi mcnebani guasmian da vne- xulobT, mocemuli
mcnebani gvesmis da Cveni moyvasis vne-
bad moyuasTa CuenTa ara davscxrebiT. dayenebul varT Kor- bas Tavs ar
vanebebT, akrZaluli gvaqvs xorcis Wama da Cve-
cis Wamisagan da KorcTa moyusisa CuenisaTa vcoxniT, mKecTa ni moyvasis xorcs
ki vWamT. mxecebs vemsgavsebiT da ara [xor-
maTRa Tu vemsgavsneT da ara [Korcis?] mWamelTa kacTa. mig- cis ?] mWamel
adamianebs. RvTisagan mcnebad migviRia, Se-
YRebies mcnebaA RmrTisagan, raATa SeviyuaroT moyuasi vi- viyvaroT moyvasi,
rogorc sakuTari Tavi, xolo Cven Sevi-
Tarca Tavi TYsi, xolo Cuen vaiZuleT igi Tavisa TYsisa Tana, ZuleT igi Cvens
TavTan erTad, radgan siZulvili moyvasi-
rameTu siZulili moyusisaA siZulili ars Tavisa TYsisaA, mo- sa siZulvilia
sakuTari Tavisa. mizezi amisa aris Suri.
matyuebel amissa ars Suri. o, Suriano,
ganeSore Surs. Suri sikvdilia, gaecale
N moSurneo, ganeyene Sursa. Suri sikudili ars, evlto- mas, raTa ar
mokvde. nu gSurs warmatebulTa saTnoeba da
de misgan, ra[A]Ta ara mokude. nu Surob warmatebulTa saT- aRiare, rom
Suriani xar. qebulia Suri – sixaruli sik-
62
63
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
noebaTa da aRiare, viTarmed moSurne xar. qebul ars Suri – vdilisa gamo. igi
sicocxlis mxsnelia, romelic moalbobs
siyuaruli igi sikudilisaTYs. ese cxorebisaTYs mKsnel da misi momgoneblis
gonebas. daemorCile wminda wignebs, hpo-
aRWeqileb(!), romelman gankafnis gonebani momgonebelTa mis- ve xsna da mibaZe
saTnoebiT srulyofilT. nu gSurs, raTa
Tani, aramed erCdi werilTa da pove gamoKsnaA, da baZevdi gan- ganerido mtris
sacdurs.
srulebulTa saTnoebasa Sina. nu Surob, raATa ganero mci- adre Tqmuls
unda mivubrunde. amis Semdgom maT mouy-
red sabrKesa mterisasa. vanes koWli,
TiTqosda rkiniT Sekruli, Zalze davardni-
da kualad munve movide, romelsa-igi miwyies. li, mTeli sxeuli
dawyluleboda, vinaidan mravali wlis
Semdgomad amissa moarTues maTda Rrekili, Sekruli manZilze
metismetad itanjeboda.1
viTarca rkiniTa, da Zniad ganrRueuli, rameTu wylul iyvnes erTxel Cvens
wminda mamas, ioanes, sakaciT miuyvanes
yovelni Korcni misni, rameTu guemul iyo igi JamTa mravalTa davardnili koWli,
romelsac mTeli sxeuli moduneboda,
ficxel...1 da evedrebodnen:
“Seiwyale, wmindao, es sneuli,
amas wmidasa mamasa Cuensa iovanes moarTues odesme cxed- radgangvwams, rom
qristes ZaliT SegiZlia gankurno”. is
riTa Rrekili da ganrRueuli da daKsnil iyunes yovelni aso- sneulic eubneboda:
“Semiwyale wmindao, Semiwyale
ni misni. Seiyvanes winaSe missa, evedrebodes wmidasa iovanes: daumarxavi
mkvdari, mciredi madli miboZe, raTa
“Seiwyale, wmidao RmrTisao, ganrRueuli ese, rameTu gur- ganvikurno”.
wams, viTarmed SemZlebel xar gankurnebad qristes ZaliTa”. xolo netar
ioanes TumcaRa es saqme TavisTvis saZne-
da kualad ganrRueuli igi Kmobda: “Semiwyale, monao RmrTi- lod miaCnda,
gaaxsenda pavles sityva, romelic ambobs:
sao, mkudari ese dauflveli da mommadle mciredi madli, raATa “Zlierebma uZlurni
itvirTeT”. amitom uTxra: “gangkur-
ganvikurno”. navs Sen ufali
Cveni ieso qriste”.2 da maSinve wamodga igi
xolo netarsa iovanes daRacaTu mZime uCnda saqme ese mis fexze da sxeulis
sneuli nawilebi umal ganikurna. vinc
mier, aramed moeKsena sityuaA igi pavlesi, romel ityYs, vi- es ixila, madlobas
swiravda RmerTsa da wminda ioanes.
Tarmed: “ZlierTa uZlurni itYrTeniT”. amisTYsca hrqua: kvlav
moiyvanes eSmakisagan metismetad gvemuli, ro-
“gangkurnebs Sen ufali Cueni iesu qriste”, da masve Jamsa aRe- melsac sityvis
Tqmac ki ar SeeZlo. naxa igi ioanem da Seeb-
marTa igi ferKTa zeda TYsTa da asoni igi daKsnilni mswrafl rala. miugo wminda
ioanem da uTxra: “sulo boroto, rad
ganikurnnes. da romelTa ixiles, hmadlobdes RmerTsa da wmi- tanjav magas,
radgan Seni adgili udabnosa da uwylo ad-
dasa iovanes. gilasaa, uflisa
Cvenisa ieso qristes saxeliT geubnebi,
kualad moiyvanes eSmakeuli friad guemuli, romel sit- gadi mag
kacisagan!” xolo avi suli brZanebisTanave ganvi-
yuadca ver SemZlebel iyo. da ixila igi da Seewyala. miugo da da is kaci
ganikurna. yvelas gaukvirda. da beri ase am-
wmidaman iovane da hrqua: “sulo ukeTuro, raAsa stanjav ma- bobda: “rad
gikvirT, mkurnali ar var, magram uflisa Cve-
1. mark. 12:31.
1 amaze wydeba A xelnaweris teqsti. 2 . Sdr. rom.
15:1.
64
65
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa iovane zedaznel
wmidisa isa
isaAA
zedaznelisa
cxovreba wminda ioane zedaznelisa
gas, rameTu micemul ars Senda adgili udabnoA da urwyuli. nisa ieso qristes
xsenebiT yoveli seni da yoveli bneli
getyY Sen saxeliTa uflisa Cuenisa iesu qristesiTa, ganved Zala ukuiqceva.
radgan man Tavad brZana: “visac Cemi swams,
kacisa magisgan!” xolo igi brZanebasave Tana missa ganvida. da rasac me vizam,
isic iqms da Cemze metsac iqms”.1
ganikurna kaci igi. da yovelTave daukYrda. da beri esreT mraval did
saqmeTagan es mciredni aRvwereT didi dro-
etyoda: “da rasa gankYrvebul xarT, rameTu ara var mkurna- is gasvlis gamo,
magram aq moTxrobili sakmarisia ganRmrTo-
li, aramed saxelis-debiTa uflisa Cuenisa iesu qristesiTa bili kacis
ambavTa Sesatyobad, rogorc didi mdinaris ge-
ivltis yoveli seni da yoveli Zali bnelisaA. rameTu man Ta- mos gageba
SesaZlebelia erTi WurWliT, aseve Seityobs ne-
vadman brZana: “romelsa hrwmenes Cemdamo, romelsa me viqm, man- tari ioanes
ambavs is, visac es surs. xolo mravlad aris
ca qmnes da ufroAs Cemsa qmnes”. saswauli, romelic
qmna Cvenma wminda mama ioanem.
ese mciredi mravalTagan didTa saqmeTa davwereT mimyov- xolo mis
sanatrel mowafeTa Sesaxeb, romlebic ganaT-
rebisaTYs Jamisa. xolo gemoAs-xilvad RmerTSemosilisa mis ldnen saRmrTo
madliT da sxvebic gananaTles, vityviT,
kacisaTYs kma-arian. viTarca mdinarisa didisaA takukiTa er- rom maT
monastrebi aRaSenes, romlebic dRemde arian, da
TiTa ixilvebis, Tu raA gemoA aqus, egreTve netarisa iovane- iq kurnebanic
aResruleba, xolo yvela ambis saTiTaod moT-
si, romelTaca enebos. xolo mraval arian saswaulni, romel- xroba ar
SegviZlia.
ni qmnna mamaman Cuenman wmidaman iovane. erTma
mowafeTaganma, saxelad TaTam, im mTis Ziras aRa-
xolo aw netarTa mowafeTa misTaTYs vityodiT, romelni Sena monasteri,
sadac berebi gamravldnen da yovelmxri-
ganaTldes madliTa saRmrToATa da sxuanica gananaTlnes da vi wesrigianobiT
cxovrobdnen. xolo sxvebs Semdgom mo-
monasterni aRaSennes, romelni vidre aqamomde hgian da kur- vixsenebT, da
vadidebdeT RmerTs, romlis aris dideba uku-
nebani iqmnebian, romelTaA TYToeulad moTxrobaA ver Zal- niTi ukunisamde,
amin.
gYc.
erTman mowafeTaganman, saxeliT TaTa, queSe Zirsa mis mTi-
sasa aRaSena monasteri, romelsa Sina ganmravldes monazonni
da yovliTave wesierebiTa iqceodes xolo sxuani Semdgomad
amissa moviKsenneT da RmerTsa vadidebdeT, romlisaA ars di-
debaA ukuniTi ukunisamde, amen.
1. in. 14:12.
66
67
cxovreba Rirsi Siosi da
evagresi
68 69
cxorebaA da moqalaqobaA Ri
cxorebaA rs
Rirsisa
rsisa cxovreba da
moqalaqeoba Rirsisa mamisa
mamisa Cuen isa
Cuenisa
gvakurTxe, mamao.
VII
VII. xolo netari ese da RmrTiv ganbrZnobili mamaA Cueni
wmidaA Sio movida winamZRurobiTa sulisa wmidisaATa da 7. xolo
sanatreli da RvTiv ganswavluli wminda mama
daemkYdra dasavaliT kerZo deda-qalaqsa mcxeTas. da pova Kevi Sio suliwmidis
winamZRvrobiT movida da daemkvidra de-
RrmaA friad ficxeli, udabnoA da urwyuli da naklulevani daqalaq mcxeTis
dasavleTiT, da ipova Zalze mkacri, Rrma,
yovelTa saKmarTagan, da haeri zafxulisaA ficxel da egreTve udaburi da uwylo
xevi, sadac araviTari saxmari nivTi
zamTrisaA uficxles. da pova mun mcire quabi da dajda mas
ar moipoveboda,
zafxulSi haeri iyo mkacri, zamTarSi -
Sina dayudebiT sasoebiTa RmrTisa mindobisaATa, Kel-yo
saqmesa amas da sikudilad misca Tavi TYsi misTYs, romelman ufro metad
mkacri. da ipova iqve patara gamoqvabuli, da-
araodes ugulebels yvnis mosavni misni. eyuda iq RmrTis
imediT aRvsili, wamoiwyo saqmianoba da
ese wmidaA mamaA Cueni iyofeboda raA quabsa mas Sina, iloc- Tavi gaswira
misTvis, vinc arasodes uaryofs Tavis mosavT.
vida da ityoda: “N iesu saxiero, romeli moxued queyanad cxo- wminda mama
gamoqvabulSi yofnisas loculobda da am-
rebisaTYs kacTaAsa da iSev wmidisagan qalwulisa, raATa ac- bobda: "hoi,
mowyaleo ieso, romelic moxvedi amqveynad kac-
xovnne, romelni mKurvaliTa guliTa Segidgen da gmsaxureb- Ta xsnisaTvis da
iSev wminda qalwulisagan, raTa ixsna isi-
den Sen. aw momec meca moTminebaA, raATa saTnod Senda aRvas- ni, romelnic
mxurvale guliT gamogyvebian da mogemsaxu-
rulne mciredni ese dReni cxorebisa Cemisani da Rirs myav ke- rebian Sen. aw
mec momeci moTmineba, rom Sens mosawonad
TilTa SenTa saukuneTa meoxebiTa uxrwnelisa dedoflisa Cu-
ganvvlo Cemi
cxovrebis mcire dReebi, Rirsi gamxade Seni
enisa da dedisa Senisa maradis qalwulisa mariamisiTa da meo-
xebiTa didebulTa wmidaTa mociqulTa SenTaATa da wmidisa sanetaro
maradiuli sasufevlisa meoxebiTa uxrwnelisa
mamisa Cuenisa iovanesiTa”. dedoflisa Cvenisa
da dedisa Senisa maradis qalwulisa
amas ityoda cremliTa da gangrZelebiTa locvisaATa ia- mariamisiTa da
SenTa didebul wminda mociqulTa da wmin-
taksa daaltobda, da ganhmzada Tavi TYsi iatakad Suenierad. da mamisa Cvenisa
ioanes SemweobiT".
da viTarca daadgra samaradisod mouwyinebelad locvasa da amas ambobda
tiriliT da xangrZlivi locviT iataks
ixila RmerTman guls-modgined moTminebaA misi da viTar ara- asvelebda da
iatakze wveboda, da radgan loculobda mud-
raA ipoveboda udabnosa mas nugeSinis-sacemeli KorcTaA, manve mivad da
mouwyineblad, ixila RmerTma misi gulmxurva-
saxierman da dafarulTa mxedvelman RmerTman, romelman ga- le moTmineba; da
vinaidan udabnoSi ar ipoveboda xorcie-
mozarda elia da udabnosa Sina yornisa mier, egreTve wmidaA
li sazrdo, manve,
mowyale da saidumloTa mxedvelma Rmer-
ese mamaA Cueni gamozarda, rameTu tredisa mier dRiTi-dRe
uboZebda sazrdelsa. xolo marjueniT kerZo quabisa mis uboZa Tma, romelmac
elia gamokveba yornis daxmarebiT1, aseve
1 Sdr. 3 mef.
17:2-7
70
71
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
8. da
rodesac simartovis aRgznebul cecxlSi yofnis
VIII. da viTar mravalni Jamni warvlna aRgznebulsa mas saK-
milsa Sina martod myofobisasa, ineba zegardamoman gangeba- mravalma welma
gaiara, zeciurma gangebam ineba, rom aRar
man, raATa ara iyos dafarul brwyinvale igi varskulavi. yofiliyo damaluli
brwyinvale varskvlavi. amis gamo ga-
amisTYs gamoacxada igi kacTa Soris. xolo saxe gamocxade- moaCina igi kacTa
Soris. xolo misi gamocxadeba ase iyo: im
bisa misisaA esreT iyo. rameTu mas Jamsa iyo vinme mTavari, sa- dros iyo erTi
mTavari, saxelad evagre, qristes moyvare,
xeliT evagre, qristes moyuare da saRmrToTa wignTagan swav- saRmrTo wignebiT
ganswavluli da qristianTa Svili.
luli da qristeaneTa Svili. xolo gangebiTa RmrTisaATa dRe- RvTis nebiT, erT
dRes Tavis Svilebsa da msaxurebs uTxra,
sa erTsa hrqua SvilTa TBsTa da monaTa: “ganvideT nadiro- sanadirod
wavideTo. gaiares mtkvari da pirdapir im ad-
bad”. da ganvles mtkuari da ganvides damarTebiT adgilsa mas,
gilze mividnen,
sadac beri iyo damkvidrebuli. yvela ga-
sada mjdomare iyo beri. xolo yovelnive mimodaibnivnes da
ifanta da mxolod
evagre idga, mimoixedavda, raTa raime
evagre dga martoA da mimoixedvida, raATa ixilos nadirTa-
gani raAme. xolo miSuebiTa RmrTisaATa ixila tredi igi, ro- nadiri enaxa,
RvTis nebiT ki ixila mtredi, romelic Sios
meli miarTumida sazrdelsa Sios. xolo evagre ganicdida sazrdos awvdida.
evagre uyurebda gaocebiT da naxa, sa-
mkYrsed da ixila, sada-igi Sevida. xolo viTarca inadires, dac igi Sevida.
nadirobis Semdeg yvelani saxlSi wavid-
warvides saxed TYsad. nen.
da xvalisa dRe kualad ganvides. da viTarca yovelni meore dRes
isev gavidnen da rodesac yvelani movid-
movidodes da mTavari evagre dga maxlobelad quabisa mis, sa- nen, mTavari
evagre gamoqvabulTan axlos mivida, sadac be-
da mjdomare iyo beri. da aha kualad ixila tredi igi da mo- ri iyo
damkvidrebuli. da isev ixila mtredi, romelsac
aqunda sazrdeli berisaTYs. da viTarca ganicada netarman
sakvebi miqonda
berisTvis, da rogorc ki dainaxa sanat-
72
73
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
evagre tredi igi, gankYrda da Seudga kualsa missa da ixila relma evagrem
mtredi, gaocda da mis kvals gahyva, da ixi-
wmidaA igi Sio mjdomare quabsa Sina, daukYrda da hrqua: “raA la gamoqvabulSi
myofi wminda Sio, gaukvirda da uTxra:
xar, anu vinaA?” xolo berman hrqua: “kaci var ucxoA da qris- “vin xar, an
saidan xar?” berma uTxra: “ucxo kaci var, qris-
tes mosavi da var quabsa amas Sina mciresa, raATa dayudebiT
tes mosavi, da am
patara gamoqvabulSi vimyofebi, raTa aq
aRvasrulne dReni cxorebisa Cemisani da esreT uSfoTvelad
dayudebiT
aRvasrulo Cemi cxovrebis dReebi da uSfoT-
saTno-veyo RmerTsa”. xolo netarman evagre hrqua bersa:
“cxovel ars ufali, ara dagiteo Sen da arca warvide saxed velad saTno-veyo
RmerTs”. sanatrelma evagrem uTxra bers:
Cemda”. xolo berman hrqua: “Svilo, ver Zal-gic tYrTvad si- “RmerTi cocxalia,
ar migatoveb Sen da arc waval Cems sax-
ficxlesa amas udabnoAsasa, rameTu gxedav mravliTa fufu- lSi”. berma ki
upasuxa: “Svilo, ver SeZleb itvirTo am
nebiTa aRzrdilsa”. udabnos simkacre,
radgan, rogorc vxedav, did fufuneba-
xolo evagre hrqua: “daRacaTu dResve iyos sikudili Si xar aRzrdili”.
Cemi Sen Tana, arave dagiteo”. evagrem ki
upasuxa: “dResve rom movkvde SenTan, mainc
xolo viTarca ganicada berman simtkice gonebisa misi- ar migatoveb”.
saA, hrqua esreT, viTarmed: “me raAca grqua, yav”. xolo man
xolo roca
ixila berma misi nebis simtkice, uTxra: “me
hrqua: “yovelive, raAca mibrZanos siwmideman Senman, vyo”. xo-
rasac getyvi, is
gaakeTe”. man upasuxa: “yvelafers gavake-
lo berman misca mas kuerTxi TYsi da hrqua: “warved da kuer-
Txi ese Cemi Cayav mtkuarsa, xolo igi gza-gcems da ganved Teb, rasac Seni
uwmindesoba mibrZanebs”. xolo berma misca
Kmelad da warved saxed Senda da yovelive sacxorebeli Seni Tavisi kverTxi da
uTxra: “wadi, Cemi kverTxi Cayavi mtkvar-
ganage da warmoved. da viTarca moiwio mtkuarsa zeda, kua- Si, igi gzas
mogcems, gadi xmeleTze, wadi saxlSi da moa-
lad Cayav kuerTxi Cemi da, ukueTu gza-gces, moved Cemda, da wesrige Seni
sacxovrebeli da wamodi; da rogorc ki mou-
ukueTu ara gza-gces, warved Sina, rameTu ara sTnavs Rmer- axlovdebi mtkvars,
isev Cayavi Cemi kverTxi da, Tu gzas
Tsa saqme ege, romelsa hlami”. mogcems, CemTan
modi, Tu ar mogcems gzas, saxlSi dabrun-
xolo man ficiT moimtkica beri, raATa ara ivltodis di, radgan ar
moswons RmerTs is saqme, romelic Sen gwa-
adgilisa misgan. xolo man aRuTqua da igi warvida. da viTarca
dia”.
miiwia kidesa mdinarisasa, STayo kuerTxi igi berisaA da
xolo man
daafica beri, ar wasuliyo im adgilidan. ber-
wyalman gza sca da Kmelad ganiara.
da viTarca ganago yovelive da movida da STayo kuer- ma aRuTqva da
evagre wavida. da rogorc ki miuaxlovda
Txi igi, kualadca gza-sca. mdinares, Cayo
beris kverTxi da wyalma gza misca da mSra-
da movida winaSe berisa da hrqua: “mamao wmidao, viTar- lad gadavida.
ca mibrZane, yovelive vyav”. da rodesac
moawesriga yvelaferi, movida, isev Cayo
kverTxi da
mdinarem gza misca.
movida berTan
da uTxra: “wminda mamao, rogorc mib-
rZane, yvelaferi
ise gavakeTe”.
74
75
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
IX. xolo man hrqua: “Svilo evagre, uwyode, rameTu ami- 9. xolo man
uTxra: “Svilo evagre, icode, rom amieri-
eriTgan ganmravlebad arian Zmani udabnosa amas Sina. amis- dan udabnoSi Zmebi
momravldebian, amisTvis saWiroa ek-
TYsca jer-ars, raATa eklesiaA aRvaSenoT, sadaca gYbrZanos lesiis aSeneba,
sadac ufali gvibrZanebs”. avidnen im qed-
Cuen ufalman”. xolo aRvides qedsa mas zeda, romlisa Zirsa
ze, romlis ZirSic
damkvidrebuli iyo wminda Sio. da ro-
mjdomare iyo wmidaA Sio. da viTarca iloces, moiRo cecxli
desac iloces,
nakverCxali da cecxli aiRo wminda berma,
wmidaman berman da daiyara nebsa zeda TYssa da daasxa zeda
sakumeveli. xolo sakumeveli igi aRemarTa viTarca sueti da daiyara Tavis xelis
gulze da daado zed sakmeveli. xo-
merme dadrka dasavaliT kerZo qedisa mis da Cadga adgilsa lo sakmeveli
aRimarTa rogorc sveti da mere gadaixara
erTsa, viTarca sueti Kevsa mas Sina. qedis dasavleTis
mxares da Cadga erT adgilze, rogorc
xolo igini gardamovides. da adgilsa mas, sada uCuena sveti xevSi.
ufalman, dasca saTxari mamaman Cuenman wmidaman Sio da aRa- xolo isini
Camovidnen da adgilze, sadac ufalma uC-
Senes eklesiaA sadidebelad RmrTisa. vena, dahkra bari
wminda mama Siom da aaSenes eklesia RvTis
xolo evagres Sehmosa saxe monazonebisaA. da ganiTqua sadideblad.
hanbavi misi da yovliT kerZo movidodes da monazon iqmnebo-
xolo evagre
aRikveca monazvnad da gavrcelda misi am-
des.
bavi da yoveli
mxridan modiodnen da monazvnad aRikvece-
bodnen.
76
77
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
ganibnivnes, garna erTi xolo mgeli dga mowiwebiT, viTarca rogorc msaxuri,
mis winaSe, da uTxra: “Cveni uflis ieso
monaA winaSe misa, da hrqua: “saxeliTa uflisa Cuenisa iesu qris- qristes saxeliT
gibrZaneb Sen, mxecsa, rogorc keTilma
tesiTa gibrZaneb Sen, mKecsa magas, raATa viTarca mwyemsi ke- mwyemsma aZove
Cveni virebi, sanacvlod Cemi Zmebis Sewuxe-
Tili aZoebde karaulTa CuenTa, raATa amiT ukmouzRo, ro-
bisa; da Seni
sakvebi iyos is, riTac Cven vikvebebiT. diliT
mel Segiwuxebian Zmani ese Cemni da sazrdel Senda iyos, rom-
waiyvane da
Sebindebisas moiyvane da iyavi mwyemsi da mcve-
liTaca Cuen vizardebiT. xolo ganasxemdi dilasa da Jamsa
mwuxrisasa moasxemdi, da iyav mwyems da mcvel saKedarTa Cu- li Cveni
saxedrebisa”.
enTa”. mgeli,
rogorc msaxuri, daemorCila da beris brZane-
xolo mgeli igi iqmna morCil, viTarca monaA. da hyofda bisaebr
akeTebda.
brZanebisaebr berisa. iyo erTi
ZmaTagani, saxelad konon, romlis viri gada-
xolo iyo erTi ZmaTagani, saxeliT konon, da karauli misi varda kldeze da
mokvda. mgelma ki droze adre moasxa sa-
gardaiWra kldesa da mokuda. xolo mgelman man uwinares Ja- xedrebi da,
rogorc ki miiTvales, kononma ver ipova Tavi-
misa moasxna saKedarni da, viTarca moiTualnes, konon verRa- si viri. mivida
da bers uTxra: “hoi, wmindao mamao, es ra
ra pova viri misi. mivida da hrqua bersa: “N wmidao mamao, raA
gaakeTe, rom
mwyemsad mgeli dagvidgine, ager, Cemi viri
hyav, rameTu mgeli mwyemsad moguec; egera karauli Cemi Se-
SeuWamia”. da
rodesac bers amas eubneboda, mgeli moekida
uWamia”. da amas raA etyoda bersa, mgeli igi moekida kalTasa
kononissa da mizidvida. xolo berman hrqua: “warhyev, raATa konons kalTaze
da mozida. berma uTxra: “wahyevi, raTa giC-
giCuenos, Tu raA sWirs virsa Sensa”. da viTarca mivides Tavsa venos, ra
daemarTa virs”. rodesac mividnen kldis Tavze,
mis kldisasa, sada gardaWril iyo, totiTa uCuenebda viTar- saidanac
gadavardniliyo viri, mgeli adamianiviT TaTiT
ca kaci da wkmuiliT imarTlebda Tavsa TYssa. da viTarca STa- uCvenebda da
wkmuiliT Tavs imarTlebda. rodesac Cavid-
vides, ixiles, rameTu momkudar iyo. xolo viTarca movida nen, naxes, rom
momkvdariyo. rodesac berTan mivida, kononma
berisa, etyoda: “ubralo ars, mamao, mwyemsi ese CuenTa saKe- uTxra:
“udanaSauloa, mamao, Cveni saxedrebis mwyemsi, rad-
darTaA, rameTu kldesa gardaWril ars da momkudara viri Ce- gan Cemi viri
kldidan gadavardnila da momkvdara”.
mi”.
“hoi, Zmano
Cemno sayvarelno! ase adidebs Tavis moSi-
N Zmano Cemno sayuarelno! esreT adidebs RmerTi moSiS-
Sebs RmerTi,
romelsac veluri mxecebic ki msaxurisaviT
Ta misTa, romel mKecnica velurni, viTarca monani, daemor-
Cilebian. aw Cuenca saTno veyuneT RmerTsa marxviTa, locvi- emorCilebian.
Cvenc vaamoT RmerTs marxviT, locviT, siw-
Ta, siwmidiTa, glaxakT mowyalebiTa, ucxoT moyuarebiTa, sim- mindiT, glaxakTa
mowyalebiT, ucxoebis siyvaruliT, sim-
dabliTa, simSYdiTa da urTierTas siyuaruliTa da yovliTa- dabliT,
simSvidiTa da urTierTsiyvaruliT da yoveli ke-
ve saqmiTa keTiliTa, romelica moguatyuebs keTilTa sauku- Tili saqmiT,
romelic mSvenier saiqiosa da zeciur Sveba-
neTa da saSuebelTa zecisaTa. sa da gancxromas
mogvapovebinebs”.
78
79
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
80
81
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
XII. xolo mas Jamsa ineba wmidaman mamaman iovane, raATa mo- 12. im dros
wminda mama ioanem isurva, enaxa Tavisi mo-
ixilnes mowafeni TYsni da cnas, Tu romelsa sazomsa miwev- wafeebi da
gaego, ra sazoms miaRwies, raTa gamoeCina maTi
nul arian, da raATa gamoacxadnes saqmeni maTni keTilni kacTa keTili saqmeebi
adamianebs Soris, radgan rwmenaSi nor-
Soris, rameTu axal nerg iyunes kacni da uKmda ganmtkicebaA.
Cni iyvnen
adamianebi da saWiro iyo maTi ganmtkiceba; da
da viTarca moiwia saydarsa mas wmidisa RmrTisa dedisasa, mo-
uwoda wmidasa mamasa Cuensa Sios. da viTarca moikiTxnes ur- rodesac mivida
wminda RvTis dedis taZarSi, dauZaxa wmin-
TierTas siyuaruliTa sulieriTa da dasxdes, maSin moiTxoa da mama Sios; da
rodesac moikiTxes erTmaneTi sulieri siy-
wmidaman iovane TBnier Cueulebisa sasumeli. da moarTua mas varuliT da
dasxdnen, maSin wminda ioanem Cveulebisamebr
elia diakonman da aRuvso WiqaA da misca bersa. xolo netari moiTxova
sasmeli. ilia diakvanma miarTva mas sasmeli, auv-
igi beri etyoda ises, viTarmed: “pirvelad ebiskopozisaA jer- so Wiqa da
miawoda bers. sanatrelma berma uTxra ises: “jer
ars locvaA”. xolo man Tayuanis-sca da iTxova SendobaA. xo- episkoposis
locvaa saWiro”. man ki Tayvani sca da Sendoba
lo wmidaman iovane ze aRipyra WiqaA, iloca, juari daswera
iTxova. wminda
ioanem maRla aswia Wiqa, iloca, jvari ga-
da ganuteva haersa Sina WiqaA igi da dadga viTarca myarsa
queyanasa zeda. xolo romelman avlina petre zRuasa zeda vi- dasaxa da datova
haerSi da Wiqa TiTqos myar miwaze dad-
Tarca Kmelsa queyanasa, manve mosca madli amisda qmnad wmi- ga. xolo
romelmac petre atara zRvaze, rogorc xmeleT-
dasa iovanes. da viTar myovar Jam ipyra WiqaA igi haersa Sina, ze, manve misca
wminda ioanes madli amis gasakeTeblad. da
hrqua iovane mowafeTa: “vin Tquenganman miiRos WiqaA ese Ke- radganac didxans
iyo Wiqa haerSi, ioanem mowafeebs uT-
lisagan haerisa?” da aravin ikadra miyofad Kelisa. xra: “romeli
Tqvengani aiRebs haerSi mdgar Wiqas?” mag-
maSin wmidaman iovane daswera juari da miiRo WiqaA igi, ram veravin
gabeda xelis Sexeba.
da samTave miiRes nakurTxevi igi da sxuaTaca mravalTa. ma-
maSin
wminda ioanem gadaswera jvari, Wiqa aiRo da sa-
Sin hrqua wmidaman iovane mamasa Sios: “jer-ars madlisa mi-
cemaA RmrTisa, romelman yo Cuen Soris sakYrveli ese”. xolo mivem miiRo
nakurTxi sasmeli da bevrma sxvamac. maSin wmin-
wmidaA Sio morCil eqmna bersa da moiRo nakuercxali da da- da ioanem uTxra
mama Sios: “saWiroa pativis migeba RvTi-
ikriba nebsa zeda marjuenesa SiSuelsa da daasxa sakumeveli sadmi, romelmac
es saswauli mogvivlina”. xolo wminda
mas zeda da aRuteva sakumevelman suli surneli da iwyo mo- Sio daemorCila
bers, aiRo nakverCxali, daido SiSvel xe-
kumevad da ukumia mun myofTa. da ixiles raA ese, daukYrda lisgulze, daado
zed sakmeveli da gauSva sakmevelma sur-
yovelTa da adidebdes RmerTsa, romelman mosca madli esevi- neli da daiwyo
kmeva, da iq myofT ukmia; da rodesac es
Tari moSiSTa misTa. da Tqua wmidaman iovane: “raAsa dagik-
ixiles, yvelas
gaukvirda da adidebdnen RmerTs, romel-
Yrdebis, Zmano, rameTu icis cecxlmanca ridobaA RmrTis
mcnobelTaA, rameTu aman cecxlman icnna samni yrmani babilons, mac esoden didi
magaliTi misca Tavis moSiSebs. wminda io-
raJams-igi saKumilsa Sina SesTxivnes qaldevelTa. xolo sa- anem Tqva:
“ratom gikvirT, Zmebo, radgan cecxlic erideba
Kumilsa mas Sina mdgomareTa cuari zegardamo ecureoda. xo- RvTis mcodneebs,
am cecxlma icno sami yrma babilonSi, sa-
lo garemoAs mdgomareni Seiwuvebodes da yrmani uvnebelad dac qaldevelebma
RumelSi Seyares, xolo RumelSi Sey-
daicvebodes, rameTu winaSe RmrTisa araraA SeuZlebel ars rilebs zevidan
cvari epkureboda. garSemo myofni iwve-
da misi ars sakYrvelT moqmedebaA ese”.
82
83
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
84
85
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
XIII. xolo raJams eneba warmoslvaA mier, netari Sio eved- 13. rodesac
moisurva wasvla, sanatreli Sio evedre-
reboda wmidasa iovanes, raATa ubrZanos mas dayudebiT cxo- boda wminda
ioanes, raTa ebrZanebina misTvis dayudebiT
rebaA. xolo man hrqua: “migemadlen RmrTisa mier saTxoveli cxovreba. man ki
uTxra: "RmerTma ismina Seni saTxovari da
Seni da mogecin moTminebaA, raATa aqa iwroebiT cxorebiTa sa- geboZa Sen
moTmineba, raTa aq SeWirvebuli cxovrebiT sai-
ukunesa mas hpoo gansuenebaA da farToebiT SuebaA. aramed war- qioSi samaradisod
ipovo mosveneba da Sveba. aramed wadi
ved da moaKsene pirvelad mamaTmTavarsa da, ukueTu brZanos
da pirvelad
moaxsene episkoposs, da Tu gibrZanebs Sen am-
Seni esreT cxorebaA, uwyode, rameTu ars nebaA RmrTisaA, vi-
gvar cxovrebas,
maSin icode, rom aseTia RvTis neba, ro-
Tarca ityYs pavle mociquli: “erCdiT winamZRuarTa Tquen-
Ta, rameTu igini iRYZeben sulTa TquenTaTYs”. gorc pavle
mociquli ambobs: “daemorCileT Tqvens winam-
da aswavebda beri, raATa gonebaAca KorcTave Tana Seaye- ZRvarT da qedi
mouxareT maT, radganac fxizloben Tqveni
nos da yoveli zrunvaA queynieri ganagdos, viTarca mkudar- sulebisaTvis”.1
man, daflulman da dafarulman, rameTu ese ars kanoni dayu- da aswavlida
beri, rom xorci gonebam moicvas da yo-
debiT cxovrebulTaA. xolo wmidaman Sio miixuna berisagan veli amqveyniuri
sazrunavi ganagdos, rogorc mkvdarma,
mcnebani, anbors-uyo ferKTa, da tirodes yovelni igi Zmani, damarxulma da
damalulma, radgan aseTia dayudebiT mcxov-
viTarca ukuanaAsknelisa jmnisaTYs, da hrqua maT: “locva- rebTa kanoni. xolo
wminda Siom miiRo berisagan mcnebani,
yavT CemTYs”. da warmovida, da viTarca Sevida kaTolike ek-
1 ebrael. 13:17
86
87
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
88
89
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
“uwyodeT, Zmano Cemno, rameTu aqaA ese yoveli warmaval mkerds, rom siwmindiT
eziarebodeT mas da nu ityviT, rom
ars, xolo saukunoA waruval. miTxarT-Ra, sayuarelno, uku- saukuno cxovreba
uWirvelad miiReT, radgan pavle ityvis,
eTu guSin yovelTa gansuenebaTa Sina yofil iyos kaci ese rom: “Cven gvmarTebs
didi tanjvis fasad SevideT RmrTis
da xvale arRaraA hqondis da arcaRa sxuasa waRmarT moelo-
sasufevelSi”1, da
kidev ambobs: “moTminebiTa TqveniTa mo-
dis ras TYnier Wirisa da tanjvisa, ara didi daWirvebaA ars
ipoveT suli Tqveni”2.
misa?!”
“icodeT, Cemo
Zmebo, rom aq yvelaferi warmavalia, ma-
radiuli sasufeveli ki
waruvali. miTxariT, sayvarel-
no, Tuki guSin kaci
yvelanair mosvenebas eZleoda da xval
ukve aRaraferi eqneba
da aRarc raimes moelis momavalSi,
Wirisa da tanjvis
garda, gana es metad Zneli ar iqneba mis-
Tvis?”
14. mravali
swavlis Semdeg maT uTxra: “gamoarCieT er-
XIV. da Semdgomad mravlisa swavlisa hrqua maT: “gamoar-
CieT erTi, romelica iRuwides cxovrebasa Tquensa, rameTu Ti, romelic iRvawebs
Tqveni cxovrebisaTvis, radgan me gan-
me megulebis dajdomaA mRYmesa amas Sina, romeli aRvaSene zraxuli maqvs
mRvimeSi dajdoma, romelic Cems dasamar-
dasaflvelad Tavisa Cemisa”. xad avaSene”.
maSin Sewuxnes Zmani igi da tirodes mwared, xolo igi maSin Sewuxdnen
Zmebi da mwared tirodnen, is ki anu-
nugeSinis-scemda. geSebda maT.
maSin yovelTa erTobiT gamoarCies yolad qebuli evag- maSin yvelam
erTad airCia yovladqebuli evagre. Si-
re. xolo man mouwoda da hrqua: “Svilo Cemo, ufali Cueni om ki moixmo evagre
da uTxra: “Cemo Svilo, ufali Cveni
ityYs: “romelsa undes Tquen Soris did yofaA, iyos yovel-
ambobs: ‘romel
TqvenTagansac unda pirveloba, is unda iyos
Ta mona”; da aw jer-ars Senda, raATa didebisa momatyuebeli
yvelas msaxuri’3; da
axla saWiroa SenTvis, raTa didebis
simdable miiRo”. xolo wmidaA evagre mSYd iyo da mdabal gu-
liTa da ara Tavs-idebda mTavrobasa ZmaTasa da gonebisa uZ- mosapovebeli simdable
miiRo”. wminda evagre ki iyo mSvi-
lurebasa wina daudebda da etyoda: “ver vageb msaxurebasa di, mdabali guliT da
ver tvirTulobda ZmaTa meTauro-
ZmaTasa”. hrqua mas berman: “ukueTu me damemorCilo, mravali bas da nebisyofis
uZlurebas imizezebda da eubneboda: “ver
sasyideli miiRo RmrTisagan da didebaA saukunoA daimkYdro, SevZleb Zmebis
msaxurebas”. berma uTxra: “Tu me damemorCi-
da ukueTu urC meqmne, urCTa Tana daisajo”. lebi, mraval sazRaurs
miiReb RvTisagan da saukuno di-
1 saqm. 14:22
2 lk. 21:19
3 mk. 10:44
90
91
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
xolo man Tayuanis-sca da hrqua: “raAca mibrZano, vyo, ma- debas daimkvidreb,
da Tu SemewinaaRmdegebi, urCebTan er-
mao patiosano”. da waremarTa msaxurebasa ZmaTasa. Tad daisjebi”.
man Tayvani sca
da uTxra: “rasac mibrZaneb, yvelafers
gavakeTeb,
patiosano mamao”; da wavida Zmebis samsaxureb-
lad.
XV. xolo wmidaA Sio, mkYdri udabnoAsaA da yuavili Su- 15. xolo wminda
Sio, udabnos mkvidri, mSvenieri yva-
enieri, nergi ukudavebisaA, gamomRebeli nayofsa keTilsa gu- vili, ukvdavi
nergi, keTili nayofis gamomRebi, mxurvale
liTa mKurvaliTa molodebisaTYs sasufevelisa da gansue- guliT momlodine
sasufevlisa, saukuno gansvenebisa da sa-
nebisaTYs saukunoAsa da cxovrebisaTYs samaradisoAsa STaK- maradiso
cxovrebisaTvis mRvimeSi dasaxlda.
da mRYmesa mas Sina. hoi, netaro da
yovlad sanatrelo, yoveli madliT mox-
N netaro da yovlad sanatrelo, yovlad madliT moKse-
senebulo, rogor
vaqo Seni simxne da sibrZne, ra enam Tqvas,
nebulo, viTar vaqebde simKneTa SenTa da sibrZneTa, romeli
rom yvela brZenze
ubrZnesi xar. radgan dausrulebeli
enaA ityodis, rameTu ufroAs yovelTa brZenTa ubrZnes iqmen.
rameTu naTlisa mis dausrulebelisaTYs wuT Jamisa ese sib- naTlisaTvis mcire
xnis sibnele daiTmine da arad misaCne-
nele moiTmine da ganqarvebadisa wil sawuTroAsa da gansue- vi sawuTros nacvlad
saukuno sasufeveli moipove da gan-
nebisa saukunoA didebaA da gansuenebaA miiRe, rameTu daniel sveneba miiRe.
radgan danieli ZaliT Seagdes lomTa gamoq-
unebliaAT STaagdes mRYmesa mas Sina lomTasa da RmrTisagan vabulSi da man
RvTisagan maradiuli dideba miiRo; Sen ki
samaradisoA pativi miiRo. xolo Sen nefsiT TYsiT STahKed nebiT Sexvedi
gamoqvabulSi uxilav mtrebTan sabrZolve-
mRYmesa bnelsa brZolad uxilavisa mis mterisa, romelica da- lad, daamarcxe da
daanarcxe Sen fexqveS da meore naTlis-
ec da Sehmusre queSe ferKTa SenTa da meoriTa miT naTlis- RebiT miwas
apkurebdi, rom mSvidTa qveyanaSi gexara.
Rebisa saxiTa iataksa mas apkurebdi, raATa queyanasa mas
wminda Sio ase
cxovrobda, xorciT itanjeboda, suliT
mSYdTasa ixarebde.
ki ganaTldeboda.
amitom bnel gamoqvabulSi ise iyo, ro-
ese wmidaA Sio esreT iyofeboda, KorciTa itanjeboda,
xolo suliTa ganaTldeboda. amisTYsca bnelsa mas Sina gorc naTelsa da
gancxromaSi.
mRYmesa viTarca naTelsa da gansuenebasa Sina iSuebda.
92
93
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
94
95
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
96
97
cxo reba
rebaAA Ri
cxoreba rs
Rirs isa Sios
rsisa Siosii da evag res
resii
evagres
cxovreba Rirsi Siosi da evagresi
18.
sanatrelma mama Siom mRvimeSi ipova zeciuri
XVIII. xolo netarman aman mamaman Cuenman Sio mRYmesa mas
margaliti da
mravali suli Seswira qristes, radgan
Sina pova zecisa igi margaliti da mravalni sulni Sewirna
mravlad Sekriba
monazvnebi da misi madliT aqamde savse
qristesa, rameTu friad Sekribna monazonni da madliTa misi-
Ta aqamomdeca savse arian yovliTa keTiliTa sulieriTa da arian yovliTa
keTiliTa, sulieriTa da xorcieliTa,
KorcieliTa, iSueben da ixareben suliTa da adideben mamasa ganscxrebian da
ixareben sulierad da adideben mamasa da
da Zesa da sulsa wmidasa aw da maradis da ukuniTi ukunisam- Zesa da sulsa
wmidasa aw da maradis da ukuniTi ukunisamde,
de, amen. amen.
98
99
cxovreba wminda daviT
garejelisa
100 101
cxorebaA da moqalaqobaA wmid
cxorebaA isa mamisa
wmidisa Cveni
wminda mamis, daviT garejelis
Cuenisa daviT garesjel
Cuenisa isaA 1
garesjelisaA
cxovreba da moqalaqeoba
guakurTxen, mamao!
102
103
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
Cuen kacni varT myofni KorcTa uZlurebasa Sina da viTar udabnoSi gamozarda
israelTa eri da kldidan gamoadina
Tavs-visxneT Wirni da gansacdelni amis udabnoAsani?” wyali maTTvis,
vinc mwyeris wvima gamoagzavna maT banakze,
xolo wmidaman mamaman daviT miugo da hrqua: “Zmao luki- da vinc ilias
yornis mier awvdida sakvebs da antonis da
ane, romelman-igi udabnos gamozarda eri igi israHlTaA da sxva wminda mamebs
(romlebic mTasa da udabnoSi iyvnen
kldisagan myarisa wyali aRmoucena da mwyer-marKili uwYma damkvidrebulni)
sazrdels aZlevda, imave RmerTs ZaluZs
Soris banakisa maTisa, da elia yornisa mier gamozarda da wmi- Cvenc mogvces
sazrdeli Cveni sxeulis da misi uZlurebis
dasa antonis da sxuaTaca mamaTa wmidaTa, romelni damkYdre- nugeSissacemad.
mxned iyavi, Zmao lukiane, da nu geSinia,
bul iyvnes mTaTa da udabnoTa Sina da misca maT sazrdeli, radgan mowyale
aris RmerTi da ar mogvagebs Cveni
igive RmerTi da awca SemZlebel ars mocemad Cuenda saz- codvebis
Sesabamisad, aramed sitkboebiT zrdis mis
rdelsa nugeSinis-sacemelad KorcTa CuenTa uZlurebisa. aw moSiSebs”.
mKne iyav, Zmao lukiane, da nu geSinin, rameTu mowyale ars am sityvebiT
gamxnevda lukiane da Tqva: rogorc Sen
RmerTi da ara moguagebs codvaTa CuenTaebr, aramed sitkbo- brZaneb, wmindao
mamao, ise moviqceT yvelaferSi”. maT
ebiT zrdis yovelTa moSiSTa misTa”. moiares is
adgilebi da ipoves erTi naprali kldeSi,
amaT sityuaTa mier ganmtkicna lukiane da hrqua: “viTar- sadac bina daides.
roca dacxeboda, an wvima wamovidoda,
ca hbrZano, wmidao mamao, egreT vyoT yovelive”. da mimovles isini naprals
afarebdnen Tavs. xolo sazrdelad
imier da amier da poves parexi raAme kldisaA, romelsa queSe moipovebdnen
balaxis fesvebs, radgan gazafxuli iyo da
daivanes. da raJams dascxis anu iyvis wYmaA, parexsa mas queSe sakmaod
moipovebdnen sxeulisaTvis nugeSiscemas. ase
ganisuenian. xolo sazrdeli moirewian ZirTagan raTme mde- moipovebdnen
sakvebs da adidebdnen RmerTs, romelic aris
loTa. rameTu iyo Jami gazafxulisaA da uxuebiT povian nu- momcemeli yovelive
keTilisa.
geSinis-sacemeli KorcTaA. da esreT moirewdes sazrdelsa ramdenime dRis
Semdeg daWkna da gaxma balaxi sicxisa-
da adidebdes RmerTsa. momcemelsa yovelTa keTilTasa. gan da moakldaT
maT nugeSiscema. Sewuxda lukiane da uT-
da viTarca gardaKdes dReni raodennime, daberdes mde- xra wminda daviTs:
“wmindao mamao, axla raRa iqneba Cveni
loni igi da ganKmes sicxisagan da moaklda nugeSinis-sace- uZluri sxeulis
nugeSissacemad? radgan gaxma balaxi, ro-
meli igi maTi. da Sewuxna lukiane da hrqua wmidasa daviTs: melic iyo imedi
Cveni sxeulebis keTildReobis.”
“wmidao mamao, aw raA-Ra iyos nugeSinis sacemelad uZlure- miugo wminda
daviTma: “Zmao lukiane, nu daamyareb Sen
basa KorcTa CuenTasa, rameTu ganKmes mdeloni ese, romlisa- imedebs balaxze da
amqveyniur mcenareebze. xom ici, rom
gan iqmneboda sasoebaA KorcTa CuenTa gansuenebisaA”. yovelive miwieri
cvalebadia da warmavali. ar gagigia
miugo wmidaman daviT da hrqua: “Zmao lukiane, nu dagic wminda werilidan,
rom “moTminebiT moipoveT Tqveni su-
sasoebaA mdeloTa mimarT da mcenareTa queyanisaTa. da viTar li” 1. Sen ki
swrafad gamoaCine sulmokleoba da ar gax-
ara uwyi, rameTu yovelni nivTni queynierni cvalebad da war- sovs, rom Tu
davixocebiT SimSiliT an wyurviliT qris-
maval arian? da ara gasmia wmidaTa werilTagan, viTarmed: 1 lk. 21:19
104
105
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
II. xolo quemo kerZo, parexisa mis, romelsa Sina iyofe- 2. im napralis
qvemoT, romelSic iyo wmindani, iyo ki-
bodes wmidani igi, iyo sxuaA parexi, romelsa Sina iyofeboda dev erTi naprali,
romelSic binadrobda didi da saza-
veSapi didi da sazareli, romelsa esxnes Tualni sisxlis ferni reli gveleSapi,
romelsac hqonda sisxlisferi Tvalebi
da rqaA iyo Sublsa da faCari friad qedsa missa. da rqa Sublze da
didi fafari kiserze.
xolo dResa erTsa warmovles iremTa maT kari mis parexi- erT dRes
irmebma Cauares im napralis Sesasvlels, da
saA, da mieteva maT veSapi igi da Seipyra nukri erTi da STan- mivarda maT
gveleSapi da moitaca erTi nukri da gaday-
106
107
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
108
109
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
ca ixila ese wmidaman daviT, Sewuxna friad da Tqua: “ufalo, didebisao, ratom
mokali gveleSapi, romelic me momendo,
meufeo didebisao, rad mohkal veSapi isi, rameTu sasoebiT mon- Sen ki sastikad
gaanadgure is?”.
dobil iyo igi Cemda, xolo Sen sastikad warswymide igi?” maSin upasuxa
mas RvTis angelozma: “ratom xar mwuxa-
maSin hrqua mas angelozman RmrTisaman: “raAsa mwuxare xar, re, saTnoo uflisa
Cvenisa iesu qristesi? rom Casuliyo
saTnoo uflisa Cuenisa iesu qristeso? rameTu ukueTumca gveleSapi wyalSi,
iqidan zRvaSi gadavidoda, Tevzis Wa-
STasrul iyo veSapi isi wyalTa Sina, mier warvidoda zRuaTa miT didad
gaizrdeboda da mraval gems gaanadgurebda
Sina da mas Sina TevzTa WamiTa gandidneboda friad da mra- zRvaSi da mraval
suls daRupavda wyalSi. nu wuxar amis-
valTa navTa daaqcevda zRuaTa Sina da mravalTa sulTa war- Tvis, radgan ase
ineba ufalma. jobs wadi Sens gamoqvabul-
swymedda wyalTa Sina. da nu mwuxare xar misTYs, rameTu es- Si, radgan Seni
mowafe lukiane dacemulia pirqve gvele-
reT saTno-iCina ufalman. aramed Sen warved quabad Senda, Sapis SiSiT. mieci
xeli da aayene da ganaZliere da ganam-
rameTu mowafe Seni lukiane dacemuli mdebare ars pirsa ze- tkice da, orivem
erTad, adideT RmerTi, romelmac gaga-
da SiSisagan veSapisa. xolo Sen upyar Keli da aRadgine da TavisuflaT
saZageli veSapis SiSisagan”.
ganaZliere da ganamtkice igi da ornive zogad adidebdiT angelozis
sityvisamebr gadmovida mTas wminda davi-
RmerTsa, romelman gangaTavisuflna SiSisagan saZagelisa mis Ti da naxa lukiane
SeSinebuli da SeZrwunebuli miwaze
veSapisa”. da misca xeli da
aayena da uTxra: ”Zmao lukiane, ratom
da sityuasa mas zeda angelozisasa gardamovida mier mTiT SegeSinda erTi
Wiisagan, romelic erT wamSi gaanadgura
da pova lukiane SeSinebuli da SeZrwunebuli mdebare miwasa RmerTma cecxliT?”
nuRar geSinia, radgan RvTis Zliere-
zeda. da upyra Keli da aRadgina da hrqua: “Zmao lukiane, raAsa ba CvenTan aris da
madli RvTisa faravs yvela mis moSiSs”.
SeSindi erTisagan Wiisa, romeli wamsa Sina erTsa ganlia is gamxiarulda
beris am sityvebze da madloba Seswira
RmerTman cecxlisa mier? aw nu geSinin, rameTu ZlierebaA ufals.
RmrTisaA Cuen Tana ars da madli RmrTisaA hfaravs yovelTa
moSiSTa misTa”. xolo igi ganmxiarulda sityuaTa amaT zeda
berisaTa da madlobaA Sewira uflisa.
110
111
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
112
113
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
IV. xolo wmidaA mamaA daviT dRiTi-dRe ganvidis parexTa 4. wminda mama
daviTi yoveldRe gadioda kldeTa nap-
kldeTasa da martoA myudroebiT aRasrulebda wmidaTa loc- ralebSi da
simartovesa da myudroebaSi aRasrulebda
vaTa, da oflTa da cremlTa nakaduliTa rwyvida udabnoTa wminda locvebs da
oflisa da cremlis nakadulebiT rwyav-
maT. da dResa erTsa esreT raA ilocvida igi, movida barba- da udabnos. erT
dRes, roca ase loculobda, movida erTi
rozi vinme naTesaviT adgilTagan ruAsTavisaTa da inadirob- barbarozi
ruisTavidan sanadirod. man miuSva Tavisi qo-
da nadirTa. da miuteva qori kakabsa maxlobelad adgilsa mas, ri kakabs im
adgilTan axlos, sadac wminda daviTi locu-
sada ilocvida wmidaA daviT. da kakabica igi miivltoda be- lobda. kakabi
mivida berTan da dajda mis fexebTan, xolo
risa da dajda igi ferKTa Tana misTa, xolo qori maxlobe- qori dajda mis
maxloblad. es moxda RvTis gangebiT, raTa
lad misa. da ese iqmna gangebiTa RmrTisaATa, raATa monadire monadire
monadirebuliyo mowyalebiT. barbarozi movi-
igi moinadiros mowyalebiTa TYsiTa. xolo barbarozi igi mi- da, rom gamoerTmia
kakabi qorisTvis. rodesac man ixila
iswrafda, raATa mouRos kakabi qorsa mas. da viTarca ixila locvaSi myofi
wminda daviTi da mis gverdze mjdomi ka-
wmidaA igi mdgomare locvasa Sina da kakabi igi ferKTa wmi- kabi, gaukvirda da
Tqva: “vin xar Sen?”
mama daviTma
miugo somxurad: “me kaci var codvili,
114
115
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
disa mis Tana mjdomare, daukYrda barbarozsa mas da hrqua: mona uflisa Cvenisa
iusu qristesi da vevedrebi mis mow-
“vinaA xar Sen?” yalebas, rom
momitevos Cemi codvebi, rom myudroebiT da
miugo man somxuriTa eniTa: “me kaci var codvili, monaA uSfoTvelad gaviaro
es Cemi wuTieri cxovreba”. kidev
uflisa Cuenisa iesu qristesi, da vevedrebi mowyalebaTa mis- hkiTxa ucxom: “vin
gkvebavs da gpatronobs Sen?” man miugo:
Ta, raATa momitevnes yovelni codvani Cemni da raATa myud- “visac me vesav da
Tayvans vcem; is kvebavs da patronobs yve-
roebiT da uSfoTvelad ganvlo wuTi ese cxorebaA Cemi”. da la misgan qmnils da
dabadebuls; da mis mier ikvebebian pi-
kualad hrqua: “vinaA ars aqa mzrdeli da nugeSinis-mcemeli rutyvebi,
mcenareebi, cis frinvelebi da zRvis Tevzebi.
Seni?”. da miugo man da hrqua: “romelsa-igi me vesav da Tayu- ai es kakabic
gamoiqca Seni qoris SiSiT da movida CemTan,
anis-vscem, igi ars mzrdeli da nugeSinis-mcemeli yovelTa qristes codvil
monasTan; Sen ki wadi da sxva nadiri moi-
SeqmnulTa da dabadebulTa misTaA da mis mier izardebian yo- nadire, radgan es
kakabi dRes me Semomexizna, rom sikvdils
velni kacni da yovelni pirutyuni da yovelni mcenareni, gadaurCes”. miugo
ucxom: “me Seni mokvla msurs da kakabs
mfrinvelni cisani da Tevzni zRYsani, da aha esera kakabica rogor gadaarCen
sikvdilisgan?”
ese ltolvili SiSisagan qorisa Senisa moivltis Cem codvi- wminda daviTma
uTxra: “ar SegiZlia Sen arc Cemi da
lisa monisa qristesisa, xolo Sen warved da sxuaA nadiri ina- arc am kakabis
mokvla, radgan ufali Cemi aris CemTan da is
dire, rameTu ese dRes Cemda Semoxuewil ars, raATa ganeres aris Cemi
savedrebeli”.
sikudilisagan”. miugo barbarozman man da hrqua: “me mokudi- beris am
sityvebis gagonebaze barbarozma xmals staca
nebaA Seni mnebavs da Sen viTar ganarino kakabi sikudilisa- xeli, rom daekra
wminda daviTisTvis, da maSinve meyseu-
gan?” lad Seaxma xeli da
gauSeSda. maSin mixvda Tavis ukeTure-
xolo wmidaman daviT hrqua: “ara Kel-gewifebis sikudi- bas, gadmovida
cxenidan da davarda beris fexebTan da crem-
li Cemi da arca kakbisaA amis, rameTu ufali Cemi Cem Tana ars liT evedreboda, rom
mietevebina misi cdomileba.
da igi ars Kelis-ampyrobeli Cemi”.
da sityuasa mas zeda berisasa barbarozman man mjdomare- Seecoda igi
wminda daviTs da Seevedra ufals: “ufa-
man hunesa zeda iwuada Krmali, raATa sces zeda wmidisa davi- lo iusu qriste,
RmerTo Cveno, romelic moxvedi kacTa
Tissa. da viTarca aRiRo Keli, meyseulad SehKma igi da iqmna modgmis
sicocxlisTvis, keTilo da mowyaleo, romelmac
viTarca SeSaA. maSin gulisKma-yo barbarozman man ukeTure- gankurne gamxmari
xeli; Senve, meufeo, axlac moiRe Seni
baA TYsi da gardahKda hunesa da davarda ferKTa Tana berisa- madli da wyaloba
imaze, vinc ikadra xelis aRmarTva Sen
Ta da cremliT evedreboda, raATa miuteos cTomilebaA igi uRirs monaze da
gankurne barbarozis gamxmari xeli, mis-
misi. Tvis, rom gulisxma
yos da gicnas Sen da adidebdes Sen
maSin Seewyala igi wmidasa daviTs da evedreboda ufal- saxels”.
sa da Tqua: “ufalo iesu qriste RmerTo Cueno, romeli mo- wminda daviTma
Seaxo mas wminda xeli da meyseulad ga-
xued cxorebad naTesavisa kacTaAsa, saxiero da mowyaleo, ro- nikurna RvTis
SewevniT. rodesac man ixila RvTis dide-
116
117
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
melman ganhkurne Keli igi ganKmeli, Senve meufeo, romel- buleba, kvlav
daiwyo cremliT mxurvale vedreba da eub-
man-ese ikadra aRebad Keli uRirssa zeda monasa Sensa, move- neboda wminda
daviTs: “monao cocxali RmerTisa, Cems sax-
din awca madli da wyalobaA Seni da gankurne Keli ese gan- lSi aris Cemi Ze,
koWli orive fexiT, romelic fexze ver
Kmeli barbarozisaA, raATa gulisKma-yos da gicnas Sen da adi- dgeba. axla me
vesav Tqven siwmindes, rom ikurTxos Tqvens
debdes saxelsa Sensa”. mier; da me da
mTeli Cemi saxleuli Tayvans vcemT qriste
da miyo Keli misi wmidaA da Seaxo raA, meyseulad gani- RmerTis saxels da
movitanT Sens winaSe sarCo-sanovages
kurna SewevniTa RmrTisaATa. da viTarca ixila didebulebaA Cemi saxlidan da
ixareb Sen da yvela Seniani.” wminda da-
RmrTisaA, kualad iwyo vedrebaA missa cremliTa mKurvaliTa viTma miugo: “wadi,
da Tu nebavs RmerTs, dagxvdeba Seni
da etyoda wmidasa daviTs: “monao RmrTisa cxovelisao, ars Svili
gankurnebuli”.
saxlsa Sina Cemsa Ze Cemi koWli oriTave ferKiTa, romeli yo- igi wavida
gaxarebuli Tavis saxlSi, radgan nadiric
lad ver SemZlebel ars ze aRdgomad da aw vesav siwmidesa bevri moenadira.
rodesac miuaxlovda Tavis saxls, ixila
Tquensa, raATa evedro ufalsa Sensa misTYs da ukueTu gani- qristes dideba,
radgan misi koWli vaJiSvili, romelic
kurnos igi, umetes ididos saxierebaA misi da yrmaA igi mo- im dRemde mxolod
forTxviT dadioda, sixaruliT gamoe-
viyvano winaSe siwmidisa Tquenisa, raATa ikurTxos igi Tquen geba mamas. rodesac
ixila mamam janmrTeli da yovelmxriv
mier, da me da yovelTa saxleulTa CemTa Tayuanis-vsceT sa- unaklo Svili,
cxenidan Camovida da ufals madloba Ses-
xelsa qristes RmrTisasa da moviRo winaSe Tquensa friadi wira. xolo, roca
saxlSi Sevida, Tavis meuRlesa da oja-
saKmari da nayofTagan saxlisa CemisaTa iSuebde Sen da yo- xis wevrebs hkiTxa,
rodis ganikurna misi Ze. maT upasuxes,
velni SenTanani”. miugo wmidaman daviT da hrqua: “warved sa- rom dRes mesame
Jams adga da daiwyo sirbili, rogorc qur-
xed Senda da, ukueTu enebos RmerTsa, hpoo Ze Seni gankurne- cikma. mas
gaaxsenda, rom swored im dros uTxra mas berma:
buli”. “Tu nebavs RmerTs,
ganikurneba Seni Svili”, da gaaxsenda
xolo igi warvida ganmxiarulebuli saxed TYsad, rame- yvelaferi, rac
wminda daviTma qna da uTxra. amis Semdeg
Tu nadirica friad enadira. xolo viTarca miiwia igi saxid yvela erTad
adidebda RmerTs, ufals Cvensas, ieso qristes.
TYsad, eha didebulebaTa SenTa, qriste! rameTu yrmaA igi koW- rodesac
gaTenda, datvirTa barbarozma saxedrebze
li, bRunviT mavali, sixaruliT wina miegebvoda mamasa mas uamravi sarCo,
puri, Rvino, Tevzi da xili mravalnairi,
TYssa. da viTarca ixila igi mamaman misman mrTeli da yovli- da wavida mama
daviTTan. Tan waiyvana Tavisi gankurnebu-
TurT unakluloA, gardahKda hunesa da madlobaA Sewira li vaJiSvili da
kidev ori. rodesac movidnen im adgilas
RmrTisa. da viTarca Sevida taZarTa TYsTa, hkiTxa meuRlesa da ver naxa iq
beri, Sewuxda da uTxra msaxurs, rom moenaxa
da saxleulTa: “romelsa Jamsa ganikurna yrmaA ese?” miuges is.
mas da hrques: “dRes mesamesa Jamsa aRdga ege da xldomiT vi-
doda viTarca qurciki”. xolo moeKsena mas, rameTu mas Jamsa
hrqua mas berman, viTarmed: “enebos RmerTsa, ganikurnos yrmaA
118
119
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
igi Seni”. da yovelive, raAca eqmna da eTxra misda wmidasa da- msaxuri
Camouyva dabla daRmarTs da ipova wminda da-
viTs, warmouTxra man. da yovelni zogad adidebdes RmerTsa, viTi da misi
Zmebi, dabrunda da auwya barbarozs. is sixa-
ufalsa Cuensa iesu qristesa. ruliT mivida
berTan, Cauvarda fexebSi da cremliT eub-
da viTarca ganTena, ahkida saKedarTa friad saKmari: puri neboda:
“WeSmaritad gipove sulTa da sxeulTa mkurnali.
da RYnoA, Tevzi da xili mravalferi da warvida mamisa davi- ai, Sen winaSe
dgas Wabuki, romelic koWli iyo da dRes
Tissa. da Tana-hyva Zeca igi gankurnebuli da orni Zeni sxuani. Tqveni locviT
gankurnebulia da janmrTeli. es Cemi ki-
da viTarca miiwivnes igini adgilsa mas moKsenebulsa, da vi- dev ori
vaJiSvilia, romlebic moviyvane Tqveni siwmindis
Tarca beri ver ixila, SeuZnda friad da hrqua monasa, raATa winaSe, raTa
Seexon Sen samosels da ikurTxon Sen mier”.
iZios igi.
da viTarca STavides quemo kerZo, poves igi sxuasa Tana. wminda daviTma
daado mas Tavisi wminda xeli da Tqva:
movides da auwyes mas. xolo igi sixaruliT STavida berisa, “RmerTma, romelmac
akurTxa iakobi, manve, saxierma gakur-
davarda ferKTa Tana misTa wmidaTa, cremliT etyoda: “WeS- TxoT Tqven da
wminda embazis Svilebad gagxadoT”. rode-
maritad gpove mkurnali sulTa da KorcTaA: da aha esera wi- sac isini moikiTxa
wminda daviTma, ubrZana bubaqrma (ase
naSe Tquensa dgas yrmaA igi uferKoA, xolo dRes locviTa erqva barbarozs)
Tavis msaxurebs, rom mierTmiaT beris-
TqueniTa gankurnebuli da uvnebeli, da sxuanica ese orni Ze- Tvis yvelaferi,
rac moutanes. berma Sekriba Zmani, da maT
ni Cemni momiyvanebian winaSe siwmidisa Tquenisa, raATa Seex- Wames da sves.
rodesac isini sufridan adgnen, uTxra mama
nen samoselsa Sensa da ikurTxnen Sen mier”. daviTma bubaqrs:
“ra gnebavs Sen, rom miiRo Cvengan?” bu-
xolo man dasdva wmidaA Keli misi da hrqua: “RmerTman, ro- baqri Seevedra,
naTloba mieRo misgan. mama daviTma uTxra:
melman akurTxa iakobi, manve saxierman gakurTxnes da Svil “aiRe Seni ZRvenis
nawili da midi mama dodosTan da miar-
wmidisa embazisa gyvnes Tquen”. da viTarca moikiTxna igini, Tvi mas, rom
gaunawilos iq myof Zmebs da rom ikurTxo maT-
ubrZana bubaqr monaTa TYsTa (rameTu ese iyo saxeli barba- ganac. mas hyavs
patiosani mRvdeli da uTxari, rom gamoga-
rozisaA mis), raATa miuZRuanon bersa yoveli, raodeni moeRo yolos da is naTels
gcems Sen da mTel Sens saxleulT”. wmin-
misTYs. xolo berman Sekribna yovelni Zmani, da Wames da sues da daviTma gaayola
maT lukiane da daabara masac, rom ga-
da ganZRes. da viTarca aRdges serobisagan, da hrqua mamaman eyolebinaT mRvdeli
bubaqrisTvis, rom mas moenaTla bu-
daviT bubaqrs: “raA gnebavs Sen aw, raATa giyoT Sen?” xolo baqri da mTeli
misi saxleuli.
igi evedreboda, raATa naTel-sces maT. xolo igi etyoda: wminda dodom
yvelaferi ise gaakeTa, rogorc wminda
“aRiRe raodenime safaseTa SenTagani da warved mamisa do- daviTma brZana.
rodesac moinaTla bubaqri, kidev erTxel
doAsa da miarTu mas, raATa uRuawos mun myofTa ZmaTa da ga- mivida wminda
daviTTan naTlis Svili1. man Tan moitana saT-
nusuenos, da ikurTxo maT mierca”. da hyva mas mRdeli patio- xreli iaraRebi da
moiyvana muSebi da aaSena ZmaTa salo-
sani da miumcno mas, raATa Tana-warmogayolos da man naTel-
1 naTlis Svili (Ze
naTlisa) – igulisxmeba monaTluli, naTelRebuli.
gces Sen da yovelTa saxleulTa SenTa. maSin Tana-warayola aq: bubaqri.
120
121
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
wmidaA lukiane da miumcno mas, raATa Tana warayolos mRde- cavad eklesia,
romelic bolo dros gaafarTova da akur-
li, raATa naTel-sces bubaqrs da yovelTa saxleulTa misTa. Txa wmida da
ganRmrTobilma mama ilarionma, da romel-
xolo wmidaman dodo yo brZanebisaebr berisa. da viTarca Sic samxreT
nawilSi gaakeTa mSvenieri luskuma, romel-
naTels-iRo bubaqr, kualad movida winaSe wmidisa daviTissa Sic dasvenebulia
wminda daviTis nawilebi, da dRemde am
Svili igi naTlisaA. da Tana miatanna saTxarni da muSakni da samarxidan amodis
surneli da yvela, vinc sarwmunoebiT
Seuqmna eklesiaA salocvelad ZmaTa, romeli-igi ukuanaA- miiRebs mcire
miwas im wminda samarxidan, ganikurneba yve-
sknel wmidaman da RmerT-Semosilman ilarion ganavrcela da la sneulebisa da
uZlurebisagan. wminda lukianes samar-
akurTxa, romelsa Sina samxriT kerZo eklesiasa mas Seqmna lus- xi aris
sakurTxevlis win da isic aris Semwe da nugeSis-
kumaA Suenieri, romelsa Sina dakrZalul arian nawilni wmi- mcemeli yvela
mvedrebelisTvis.
disa mamisa Cuenisa daviTisni. da vidre aqamomde samarxoAsa
misgan aRmodis suli surnelebisaA da yovelTa, romelTa sar-
wmunoebiT miiRon mtueri samarxoAsa misgan wmidisa, hkur-
nebs yovelsa sensa da uZlurebasa kacTasa. xolo samarxoA wmi-
disa lukianesi ars damarTebiT wina kerZo sakurTxevelisa. da
ars igica Semwe da nugeSinis-mcemeli da Kelis-ampyrobeli
yovelTa mvedrebelTa maTTa.
da ese aqamomde. xolo wmidisa mamisa da samaradisoAsa Cu-
enisa daviTisTYs vityodiT.
124
125
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
xolo ese raA yo wmidaman daviT, mixedna RmerTman wmida- ufals, Semdeg aiRo
sami qva im adgilidan, Caido abgaSi,
sa gonebasa missa da mianiWa mas madli umetes yovelTa, ro- rogorc siwminde, da
wamovida.
melni Sevlenan ierusalHms. im Rames
mouvlina RmerTma angelozi [ierusalimis]
xolo wmidaA daviT adgilsa mas friad evedra ufalsa, da patriarqs da uTxra
mas: “Cem saxlTa1 movida Cemi msaxuri
aRixuna adgilisa misgan samni qvani da STaisxna maxalaksa ev- daviTi da rwmeniT
waiRo Tan ierusalimis mTeli madli.
logiad da ukuniqca mier. Sen malemsrbolni
daawie mas. is axla qalaq nablusis gza-
xolo Ramesa mas miuvlina angelozi RmerTman elia pat- zea, acvia Zveli da
gacveTili samosi da mxarze abga hki-
riaqsa da hrqua: “moiwia vidre saxlad Cemdame sakuTari monaA dia, romelSic sami
qvaa, im adgilidan rom waiRo, saida-
Cemi daviT da sarwmunoebiTa misiTa wariRo sruliad madli nac gabrunda.
uTxari malemsrbolebs, rom gamoarTvan qve-
ierusalHmisaA. xolo Sen swien malemsrbolni kacni, rameTu bi da mxolod erTi
dautovon da uTxran, ufali Sen ieru-
mivals igi gzasa qalaqisa nabulissa. da ars igi mosili sa- salimis madlis
mesameds giboZebs da gibrZanebs, rom rwme-
mosliTa ZueliTa dabebkuliTa da hkidavs mas Zueli maxalaki, niT waiRo es madli.
me mnebavs ori nawilis ukan dabrune-
romelsa Sina usxen samni lodni, romelni-igi miixuna adgi- ba, erTi mesamedi
ki SenTvis momicia. wadi da waiRe Sen
lisa misgan, sadaAT-igi ukuniqca; da miumcen Sen kacTa maT udabnoSi da wminda
yav udabno Seni misvliT. yvela, vinc
malemsrbolTa, raATa mouxunen maxalakisagan lodni igi da miva udabnoSi da
rwmeniT Seexeba Sens Zvlebs, miiRebs su-
erTi oden miscen mas”. da hrqua, viTarmed: “mouniWebies Sen- lisa da sxeulis
kurnebas da mieteveba mas codvebi. eg er-
da ufalsa mesamedi madli ierusalHmisaA da gibrZanebs, vi- Ti qva iqneba amis
mosaxseneblad.”
Tarmed sarwmunoebiTa SeniTa wargeRo madli ierusalHmi- angelosma es
yvelaferi uTxra patriarqs da gauCinar-
saA. xolo me vinebe ori nawili ukunqcevad da mesamedi momi- da. patriarqi erT
xans gancvifrebuli iyo angelosis am
niWebia Senda. warved da waritane udabnosa Sensa, wmida yav sityvebis gamo,
Semdeg davarda pirqve, vedreba Seswira
igi mislviTa SeniTa. da romeli moiwios udabnosa mas da sar- ufals, dauZaxa
malemsrbolebs, uTxra maT es yvelaferi
wmunoebiT Seexos samarxosa ZualTa SenTasa, miiRos kurne- da ubrZana, ukan
daebrunebinaT daviTi. isini wavidnen, da
baA sulTa da KorcTaA da miutevnes mas codvani misni. xolo rodesac daewivnen,
uTxres mas patriarqis mier dabare-
lodi ege erTi iyos mosaKsenebelad Jamisa amis”. buli sityvebi,
gamoarTves sami qva da daubrunes erTi.
da viTarca warmouTxra ese yoveli patriaqsa angeloz- roca wminda
daviTma maTgan es moismina, jer SeZrwun-
man uflisaman, miefara igi TualTagan misTa. xolo patriaqi da da Semdeg
Tayvani sca ufals da cremliT ambobda: “di-
pirvelad gancYbrda sityuaTa maT zeda angelozisaTa, merme deba Senda, qriste
RmerTo Cveno! da dideba Senda, same-
davarda pirsa zeda da cremliT vedrebaA Sewira uflisa da bao wmindao, erT-
RmrTeebao, erT-arsebao! dideba Senda,
mouwoda kacTa malemsrbolTa da miuTxra ese yoveli da mi- RmerTo, romelman
Rirs myven Cven povnad wyalobisa!”. ase-
umcno maT, raATa ukmoaqcion, da iginica SeemTxYnen mas. xo- Ti sityvebiT man
madloba Seswira ufals.
lo igini warvides. da viTarca ewivnes igini, miuTxres mas, 1 igulisxmeba
ierusalimi.
126
127
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
VI. maSin wmidaA mamaA da mwyemsi keTili wmidaA daviT dRi- 6. wminda mama
da mwyemsi keTili, wminda daviTi, yo-
Ti-dRe ganvidis mokiTxvad ZmaTa maT ganSorebulTa, martod veldRe gadioda
moSorebiT gandegilad mcxovreb ZmaTa
myofTa dayudebulTa da yovelTa nugeSinis-scemda, ganam- mosanaxuleblad da
yvelas nugeSs aZlevda, ganamtkiceb-
tkicebda da ganaZlierebda da axarebda maTTYs ganmzadebulsa da, ganaZlierebda
da axarebda maTTvis ganmzadebul caTa
sasufevelsa caTasa. sasufevels.
xolo mivida odesme erTisa ZmaTaganisa, romeli iyofe- erTxel, mama
daviTi mivida erT ZmasTan, romelic
boda Zirsa rasme kldisasa da hkiTxa mas da hrqua: “viTar xar, kldis Ziras
cxovrobda da hkiTxa mas: “rogor xar, Zmao?”
Zmao?” miugo man: “keTilad, locviTa SeniTa wmidiTa, garna man miugo:
“kargad, Seni wminda locviT; mxolod es wyali,
wyali ese, romel swuTis kldesa amas, ars ese friad mware, da romelic kldidan
wveTavs, friad mwarea da rodesac vsvam,
128
129
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
VII. da viTarca warKdes amas Sina Jamni raodennime, cna 7. gavida dro
da mama daviTs euwya, rom is sxeulidan
mamaman daviT ganslvaA misi KorcTagan. da mouwoda yovelTa unda gasuliyo. man
dauZaxa Zmebs da uTxra: “suliero Zme-
ZmaTa da hrqua: “Zmano da Svilno sulierno, me esera ganval bo da Svilebo, me
sxeulidan gaval, rogorc erTi adamian-
KorcTagan, viTarca erTi kacTagani, xolo Tquen nu SeZrwun- Tagani; Tqven ki
nu SeZrwundebiT, aramed ganmtkicdiT da
debiT, aramed ganmtkiceniT da ganZlierdiT da daucxrome- gaZlierdiT da
dauRalavad evedreT RmerTs Tqven sulTa
lad evedrebodiT RmerTsa sulTa TquenTa cxorebisaTYs”. cxonebisaTvis.”
ubrZana mRdelTa SewirvaA msxuerplisaA da eziara wmida- mRvdlebs
ubrZana msxverplis Sewirva2, eziara qriste
sa msxuerplsa qristes RmrTisasa da aRipyrna Kelni da mad- RmerTis wminda
msxverpls, aRapyro xelebi da madloba Ses-
lobaA Sewira RmrTisa da esreT Sehvedra suli TYsi wmidaA 1 gamosvl. 15:23-
25.
2 igulisxmeba
usisxlo msxverpli – wirva, wminda evqaristia.
130
131
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa daviT garejel
wmidisa isa
isaAA
garejelisa
cxovreba wminda daviT garejelisa
ufalsa. da yovelni igi Zmani tirodes daklebisaTYs mwyemsi- wira RmerTs da ase
Seavedra Tavisi wminda suli ufals.
sa mis keTilisa. Zmebi tirodnen, rom
wavida maTgan mwyemsi keTili.
da iyo maT Soris erTi ZmaTagani, romelsa erTi Tuali ara ZmaTa Soris iyo
erTi, romelsac erTi Tvali aklda.
edga, da Se-raA-exo guamsa mas wmidasa, meyseulad ganikurna, rodesac man xeli
Seaxo mama daviTis wminda gvams, im wam-
da yovelni adidebdes RmerTsa. eseviTarTa saswaulTa iqmo- sve ganikurna da
yvela adidebda RmerTs. aseT saswaulebs
da wmidaA mamaA daviT Semdgomad sikudilisaca. da dahkrZa- iqmoda wminda mama
daviTi sikvdilis Semdegac. is pati-
les esreT pativiT luskumasa mas zemoKsenebulsa. da romelni viT dakrZales
zemoxsenebul dasasvenebel adgilas da yve-
sarwmunoebiT mivlen samarxosa mas, miiReben kurnebasa sul- la, vinc rwmeniT
miva im samarxze, iRebs sulTa da xorcTa
Ta da KorcTasa da adideben mamasa da Zesa da wmidasa sulsa aw kurnebas da
adideben mamasa da Zesa da wmindasa sulsa aw
da maradis da ukuniTi ukunisamde, amen. da maradis da
ukuniTi ukunisamde, amin.
132
133
cxovreba da wameba wminda
abibos nekreselisa
134 135
Tuesa noenbersa ib.
12 noemberi
isa mRdelmowamisa ab
wmidisa
wmid ibos
abibos
xseneba wminda mRvdelmowame abibos,
nek
nekresel
resel eeppiskopos
iskoposisa, romelii iwama
isa, romel
nekreseli episkoposisa, romelic
cecxlismsaxurTa
cecxl Tqumulii
ismsaxurTa mier qarTls, Tqumul
cecxlTayvanismcemlebma awames qarTlSi,
arsen did
arsenii d idisa
id qarTlisa
isa qarTl kaTalikos
isa kaTal isaA 1
ikosisaA
ikos
gadmocemuli qarTlis kaTalikosis
guakurTxen, mamao!
gvakurTxe mamao!
136
137
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa ab
wmidisa ibos nek
abibos resel
nekresel isa
isaAA
reselisa
cxovreba wminda abibos nekreselisa
138
139
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa ab
wmidisa ibos nek
abibos resel
nekresel isa
isaAA
reselisa
cxovreba wminda abibos nekreselisa
140
141
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa ab
wmidisa ibos nek
abibos resel
nekresel isa
isaAA
reselisa
cxovreba wminda abibos nekreselisa
nod da ixila netari igi beri. da yves locvaA da moikiTxes ZaliT kerpi daadno
da mospo da ZaliT Searcxvina. axlac
urTierTas. da viTarca zraxvides, hrqua wmidaman episkopos- am uSjuloebs
ganuzraxavT adamianebisTvis maxis dageba,
man bersa: “locva yav, mamao, rameTu usjuloni ese sparsni gan- rom cecxlsa scen
Tayvani.“
ZYndes Cuen zeda ampartavanebiTa TYsiTa, rameTu daipyres so- berma miugo:
“mamao, radganac uSjuloTa cecxli sru-
feli ese Cueni. Sen uwyi, rameTu babilovni maradis kerpT- liad daSrite,
mogmadlos ufalma Zala imisa, rom uxila-
mawuevel ars da Ronis-meZiebel arian, raATamca yovelni kacni vi cecxli, romelic
eSmaks Sens gansacdelad daunTia, ad-
Tayuanis-aceminnes kerpTa. maSin sadame samTa yrmaTa, Zesa vilad Caaqro,
damaluli ar aris Seni siwminde. mravali
RmrTisasa Tana-mdgomareTa, mismieriTave ZaliTa kerpi igi da- gansacdelis
gadatanaa saWiro RvTis sasufevelSi Sesvlis-
adnves da ganaqarves da mZlavri igi yovliT ZaliT misiTurT Tvis. nu
SegeSindeba maTi Zaladobisa, radganac mociqu-
kdemasa queSe Seayenes, da awca maT usjuloTa misTa saxed li ambobs: “Tqvens
SemWirveblebs - Wiri, xolo Tqven Se-
egulebis, raATamca kualad ganages bade da Seayennes kacni Wirvebulebs -
lxini“1, icode, rom maTi Wiri Sen waruval
da Tayuanis-aceminnes cecxlsa”. didebas
moganiWebs, xolo Seni Wiri maT dascems da ganab-
miugo berman da hrqua: “vici, mamao mflobelo, rameTu nevs.“
daSrite cecxli igi maTi sruliad, romelsa esvides usju- beris
xangrZlivma saubarma ganamtkica netari abibo-
loni igi, aramed mogmadlen ufalman, raATa aRtyinebulica si, locva
aRavlines da RvawlisaTvis sixaruliT gaemza-
igi uCinoA cecxli, romel aRugznies SenTYs eSmaksa gansac- da. roca is zemo
sofelSi, xevSi, gamgebelTan miiyvanes,
delad, daSrito adYlad. ara umecar ars siwmide Seni, rame- uamravi
episkoposi, mRvdeli da erismTavari Seikriba.
Tu mravliTa WiriTa gYRirs Seslvad sasufevelsa RmrTisa- vrceli moedani
gadaSliliyo gamgeblis winaSe.
sa, xolo nu SesZrwundebi maTisa misgan mZlavrebisa, vinaA- waradgines
wminda abibos episkoposi. gamgebelma hkiT-
Tgan ityYs mociquli, viTarmed: “maWirvebelTa TquenTa Wi- xa mas: “ratom
uaryavi mefeTmefis Zalaufleba da mokali
ri da Tquen WirveulTa lxini”. uwyode, rameTu Wiri maTi Sen Cveni RmerTi“?
abibosma miugo: “me aravin vici mefe, garda
dideba geqmnes waruval da Wiri ege Seni maT dacema da gan- uflisa Cvenisa,
ieso qristesi, xolo is cecxli davSrite,
bneva”. rom eSmakis
sacduri gamenadgurebina. gevedrebiT, rom ga-
da Semdgomad mravlisa sityYsa ganmtkicna netari abi- nudgeT amao
msaxurebas da erTaderTi RmerTi icnoT, rom-
bos berisagan da yves locvaA, da waremarTa Ruawlsa mas sixa- lisagan Seiqmna
yoveli, da mxolod mas emsaxuroT, radga-
ruliT. da viTarca miiyvanes igi marzapnisa mis zena soflad, nac dawerilia:
“ufalsa RmerTsa Sensa Tayvanisce da mas
sofelsa romelsa hrqYan reKi, da Sekrba mun simravle epis- mxolosa
hmsaxurebde“2. gamgebelma uTxra mas: ‘’me gekiTxe-
koposTa da mRdelTa da eris mTavarTaA, da Teatroni didi iq- bi, risTvis mokali
Cveni RmerTi da ratom ginda, Sens
mna winaSe marzapnisa. RmerTs
vemsaxuroT“? xolo netarma abibosma uTxra:
maSin warmoadgines wmidaA abibos episkoposi da hrqua mas
1 Sdr. 2 Tes.1:6-7
marzapanman man: “raAsaTYs uvar-hyav uflebaA mefeT-mefisaA 2meore rjl. 6:13;
mT. 4:10; lk. 4:8
142
143
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa ab
wmidisa ibos nek
abibos resel
nekresel isa
isaAA
reselisa
cxovreba wminda abibos nekreselisa
da mohkal RmerTi Cueni?” miugo abibos da hrqua: “me aravin “icode, rom me
RmerTi ar momiklavs, aramed cecxli dav-
vici meufed, garna ufali Cueni iesu qriste, xolo cecxli Srite. is RmerTi ar
aris, aramed sxva Tviseba aqvs, im niv-
igi, romel davSrite igi, raATamca sacTuri ganvaqarve eSma- TierTagania,
romlisganac Seqmna RmerTma es sofeli. er-
kisaA. xolo glocav, raATa ganeyenneT undosa mas msaxurebasa Tianad aris
Seqmnili haeri, wyali, miwa da cecxli, er-
da RmerTi mxoloA icnaT, romlisa mier daebada yoveli, da TmaneTs
emorCilebian, Tanabarni arian erTmaneTis mimarT,
mas mxolosa hmsaxurebdeT, rameTu weril ars: “ufalsa Rmer- da Tuki erTi meores
aRemateba, gaqreba meore.1 Tqveni cec-
Tsa Sensa Tayuanis-sce da mas mxolosa hmsaxurebde”. hrqua xli im cecxlis
bunebisaa, romelic miwasa da wyals ebrZvis
mas marzapanman man: “me vikiTxav, raAsaTYs mohkal RmerTi Cu- da SeSas nTqavs.
mciredi wyali davasxi, sZlia da mokla
eni da Sen gnebavs, raATamca Senisa RmrTisa wargYyvanne?” xo- igi, radgan masze
Zlieri aRmoCnda wyali. mikvirs Tqveni
lo netarman man abibos hrqua: “uwyebul iyavn Senda, viTar- sisulele, rogor ar
grcxveniaT, rom RmerTs uwodebT mas,
med RmerTi ara momiklavs, xolo cecxli davSrite. ara ars romelsac aseTi
mokle sicocxle aqvs (Tqveni cecxli Tqve-
RmerTi igi, aramed sxuaTa bunebaTagani ars, erTisa nivTisa- nive monaa, da verc
kerpebis Seuracxmyoflebis winaSe uZ-
gan mcired nawili, romelTagan aRhmarTa RmerTman sofeli luria). nuTu
SeiZleba, es RmerTi iyos?! Tqven ambobT, rom
ese. gansworebiT dabadebul arian notiaA, civi, Kmeli da cec- Tqvens qveyanaSi
Tqven mier satanjvelad gamzadebul oq-
xli, romel erTi-erTisa mpyrobelobaA aqus simrgulesa mas ros kerps
moemsaxurebiT, da amas RmerTi hqvia?!
Sina. esreT gansworebiTa nawilTaATa dganan eseni, da ukue- maSin Zalian
gabrazda mefis gamgebeli. mravali gvemi-
Tumca erTierTsa aRemata, gan-mca-qarda meore igi. xolo sa da sakvirveli
tanjvis Semdeg qviT Caqoles netari abi-
Tqueni igi cecxli misve cecxlisa bunebisa nawil ars Kmeli- bosi, mokles da
gaaTries qalaqgareT. mcvelebi daudgi-
Ta da civiTa aRmdgomi SeSisa WamiTa myovar Jamier. erTi mci- nes mas, rom
mxecebs da frinvelebs SeeWamaT misi sxeuli;
re wyali davasx, mZle eqmna da mokla igi, rameTu ufroAs misa eSinodaT, rom
qristianebi movidodnen, waasvenebdnen da
ipova wyali igi. aw mikYrs Tqueni eseviTari sicofe, viTar didebiT
dakrZalavdnen.
ara sircxYl giCns misi saxelis-debad RmrTad, romelsa ese-
odeni suli aqus (rameTu Tqueni ese cecxli Tquendave mona
ars da kerpTa Seuracxis-myofelTa vervis hxedavs), ukueTu
RmerT ars ege? Tquen ityYT, rameTu odesme Tquensave so-
felsa ganhmzadeT msaxurebaA mis kerpisaA, romel-igi hqme-
niT oqroAsaA. satanjvelad ganmzadebulsa mas Tquen mier ma-
Sindelsa aw RmerT ewodebis?!”
maSin ganrisxna friad marzapani igi mefisaA da Semdgo-
mad mravlisa guemisa da sakYrvelTa satanjvelTaAsa qviTa
gantYnes igi, netari abibos, da mokles da ganaTries gareSe 1 antikuri swavleba
oTxi stiqiis Sesaxeb
144
145
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa ab
wmidisa ibos nek
abibos resel
nekresel isa
isaAA
reselisa
cxovreba wminda abibos nekreselisa
3. yovelive
amiT netari abibos episkoposis yovelgvar
III. amas raA giTxrob Tquen netarisa episkoposisa abibo- saqmesa da Rvawls
rodi gauwyebT - Tu rogor dalewa ker-
sissa, ara Tu yovelTa saqmeTa da SromaTa da RuawlTa misTa pebi wminda samebis
saxeliT, an Tundac dedakacs rogor
gauwyeb Tquen, anu viTar-igi dalewna kerpni da uRmrToTa uwinaswarmetyvela.
amis Semdeg, mokle xanSi, movidnen ber-
maT arwmuna qriste da naTel-sca maT saxeliTa wmidisa same- Znebi da daipyres
Cveni qveyana; rogor aumxedrdnen am de-
bisaATa, anu viTar dedakacsaca mas uwinawarmetyuela Semdgo- dakacs berZnebi,
gandevnes uSjulo sparselebi da daip-
mad xolo missa moslvaA berZenTaA da dapyrobaA queyanisa amis yres Cveni qveyana.
amieridan erisTavebi da mravalni sxva-
CuenisaA, romelica-igi iqmna mswrafl. missave dedakacisa ze ni gaxdnen
mpyrobelni Cveni qveynisa, rogorc misi wamebis
movides berZenni da ganasxnes usjuloni igi sparsni da daip- wignSia
gadmocemuli.
yres queyanaA ese Cueni mieriTgan erisTavni iqmnnes mpyrobel aramed minda
gauwyoT, Zmano, rom qveynis amgvari ange-
qarTlisa, da sxuani mravalni, viTarca weril arian wignsa mas lozebi, qveynis
naTelni, nelsacxebliT savse WurWelni,
wamebisa misisasa. romlebmac TavianTi
sibrZniT ganamSvenes Cveni qveyana erT
aramed minda, raATa gauwyo Tquen, Zmano, viTarmed esevi- dros, rogorc oqros
jaWviviT erTimeoreze gadabmuleb-
Tarni queyanisa angelozni, naTelni soflisani, Wurni savse- ma: wminda
nekreseli episkoposi abibosi da netari ioane
ni nelsacxebeliTa, romelTa TYsiTa miT simKniTa ganaSuenes zedazneli da
RirsebiT moxsenebuli wilkneli
146
147
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa ab
wmidisa ibos nek
abibos resel
nekresel isa
isaAA
reselisa
cxovreba wminda abibos nekreselisa
sofeli ese Cueni erTsa Jamsa Sina, iyvnes viTarca jaWY oq-
episkoposi, da madliT savse beri Sio da netari ioane ze-
roAsaA modebuli erTierTsa: wmidaA episkoposi abibos nekre-
daznelis sxva mowafeeebi, romlebmac TavianTi didebuli
seli da netari ioane zedazadneli da RirsebiT moKsenebuli
saqmiT Seamkes eklesia. maTi wminda nawilebiT daunjebu-
ise wilkneli episkoposi da madliTa savse beri Sio anu sxuani li
Cveni qveyana sanatrel iqmna. xolo, aw, Zmano sayvarel-
igi mowafeni misnive netarisa ioane zedazadnelisani, romel- no,
vedrebiT viTxovoT Cveni RmerTisgan, qristesgan, rom
Ta SuenieriTa miT slviTa Seamkves eklesiaA.1 maTi
wminda locviTa da meoxebiT mivbaZoT maTs saTnoebas,
erTman vinme maTganman aRaSena alaverdi, romlisagan ga-
romelsac Svenis pativi da Tayvaniscema aw da maradis da
movlen vidre dRendelad dRedmde didni sakYrvelebani da
ukuniTi ukunisamde , amin.
mravalni kurnebani, ganTqumulni garemos yovelsa mas sofel-
erT-erTma maTganma aaSena alaverdi, romlisganac di-
sa; da sxuaman quabi iulTisaA, da sxuaTa dahnergnes kuxeTs di
saswaulebi da mravali kurneba aResrula, rac mTel im
monasterni, da erTman udabnoA garesjisaA da mravalni sak-
aremareSi ganTqmulia; zogma iulTis gamoqvabuli daam-
Yrvelebani qmnna. xolo erTman zena-sofelsa aRaSena monas-
kvidra, zogma - kaxeTis monastrebi, erTma - garejis udab-
teri da dadva saswauli ese, raATa araraA dedalTagani Sevi- no
da mravali saswauli moaxdina, erTma zemo sofelSi aa-
des mas Sina. romelman mfrinvelni cisani da quewarmavalni go
monasteri da daawesa, rom mdedri ar Sesuliyo Sig-
enasa TYssa daamorCilna, ver ikadrebdes dabudebad mas Sina, niT;
man cis frinvelebi da qvewarmavlebi Tavis enas dau-
romelsa-ese Tualni Cuenni xedvides dRes. da viTar-igi gan-
morCila, masSi ver dabuddeboda is, rasac dRes Cven vxe-
Suenebul arian yovelni adgilni maT wmidaTani da yuavian
davT. wmindanTa adgilebi gamSvenebulia da yvavis. Tu vin-
dRes, ukueTumca visme uxilavi igi maTi didebaA ara hrwmena, mes
maTi uxilavi didebisa ar swams, moixilos maTi adgi-
viTar gulisKma-yomca maTi igi kadnierebaA winaSe uflisa
lebi. yvelas ver movixseneb, am mciredi sityviT didebu-
adgilTa maTTagan?! xolo sxuaTa maT yovelTa ver Zal-mic li
vicnoT da vixiloT wminda wyaroTa gemo da adideb-
moKsenebad. aramed mcirediTa amiT sityYTa didi igi vcnaT diT
Tqvens zecier mamas.
da gemoA vixiloT wmidaTagan wyaroTa da adidebdiT mamasa
netarma Siom mRvimeSi ipova zeciuri margaliti1 da
Tquensa zecaTasa.
daeufla mas da iswrafoda, misuliyo imis winaSe,
xolo netarman Sio mRYmesa mas Sina pova zecisa igi mar-
romelic man Seimosa, miiyvana iq, sadac surda da ganisve-
galiti da moiRo Tavsa Sina TYssa da daamkYdra, da iswrafda na.
Sekriba uamravi beri da, Cveulebis mixedviT, dakrZa-
mislvasa mis winaSe, romeli-igi moiqua man, miiyvana adgilsa
148
149
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa ab
wmidisa ibos nek
abibos resel
nekresel isa
isaAA
reselisa cxovreba
wminda abibos nekreselisa
150
151
cxovreba wminda serapion
zarzmelisa
152 153
winaTqma saZlebelia, bevri
ram, yofiTad Znelad asaxsneli, gasagebi
gaxdes.
rac Seexeba
sakuTriv aRweris realisturobas, rac TviT-
basili zarzmelis Txzuleba “cxovreba da moqalaqoba
mxilvelis (serapionis
Tanamosagris) naambobis utyuarobidan
RmerTSemosilisa netarisa mamisa Cuenisa serapionisi” aRwers
gamomdinareobs, am
mxriv “serapionis cxovreba” istoriuli
samonastro cxovrebas samcxeSi. aRniSnuli Zegli daculia er-
aspeqtiTac
fasdaudebel wyarod gvevlineba da saeklesio
TaderT xelnawerSi (A 69), rac aRmoaCina da pirvelad gamos-
sityvaxelovnebis
kuTxiTac gauxunari feradovnebis mxatvrul
ca mose janaSvilma.
tilod warmodgeba
mkiTxvelis winaSe.
dReisaTvis dadgenilia, rom didi wmindani serapioni moR-
yvelaze
aRmatebuli Rirseba aRniSnuli Zeglisa, cxadia,
vaweobda IX s-Si. es iyo epoqa, rodesac samxreT saqarTvelo-
aris samonastro
mSeneblobaTa sulieri mewinamZRvreebis,
Si cnobili saeklesio pirebi daucxromelad iRvwodnen su-
udabnoTa axali
mnaTobebis Sesaxeb vrceli uwyeba, riTac ba-
lieri cxovrebis ganaxlebisa da aRorZinebisaTvis. rogorc
sili zarzmelis Sroma
uTuod gamorCeul adgils ikavebs sa-
viciT, amave epoqis saxelganTqmuli moRvawea wm. grigol xan-
eklesio hagiografiis
maradcocxal wiaRSi.
cTeli, romelic arsebiTad aRniSnuli regionis samonastro
mSeneblobaTa mesafuZvled gvevlineba. basili zarzmelis Sro-
ediSer WeliZe
ma saSualebas gvaZlevs gavavloT damakavSirebeli xazi gri-
golidan serapionamde. marTlac, serapionis moZRvaria miqel
parexeli, es ukanaskneli ki, rogorc giorgi merCulisgan vi-
ciT, mowafea grigol xancTelisa. ase rom, serapioni grigo-
lis mowafis mowafea, imave sulier Rvawls Sedgomili, ra-
sac 859 wlamde dauRalavad winamZRolobda swored grigol
xancTeli.
RvTis gansakuTrebuli wyalobaa, rom Cvenamde TiTqmis
sruli saxiT SemorCa aRniSnuli epoqis udides sulier Zvra-
Ta ori vrceli aweriloba basili zarzmelisa da giorgi mer-
Culis zemoxsenebul SromaTa saxiT. miuxedavad mravali sa-
erTo niSnisa, orive maTgans moepoveba individualuri ganu-
meorebeli Rirsebani, riTac isini erTimeores avseben da er-
Toblivad STaubeWdaven mkiTxvels epoqis cxovel xats.
basili zarzmelis Sromis didi nawili, rogorc cnobi-
lia, eTmoba serapionisa da misi sulieri Zmebis mogzaurobas
gauval da gzagaugnebel maRnarSi RvTivmoswavebul adgil-
Ta mosaZieblad. savsebiT dasaSvebia, rom is zedmiwevniT re-
alisturi suraTi, rac aRniSnuli mogzaurobis dawvrilebi-
Ti aRwerisas ikveTeba basilis SromaSi, sulieri TvaliTac
SevimecnoT, rogorc codvili wuTisoflis bneleTSi gan-
RmrTobis bilikebis Zieba da RvTismcodneobis mwvervalis-
ken swrafva. Tu am TvaliTac wavikiTxavT xsenebul Zegls, Se-
154
155
cxorebaA da moqalaqobaA RmerT-
cxorebaA Cveni
RmerTSemosili netari mamis,
Semosil
Semosil isa netar
ilisa isa mamisa Cuen
netarisa isaA
CuenisaA serapionis,
cxovreba da moqalaqeoba
serappion
sera ionis
isii
is
guakurTxen, mamao!
1. marTlac
metad mSvenieri, mravalsawadeli da saR-
I. friad ukue Suenierisa da mraval-sawadelisa da saR- vTo qebisa da
brwyinvaled xotbis Sesxmis Rirsni arian
mrToAsa qebisa da brwyinvaled Sesxmisa Rirs arian moyuareni RvTis moyvarulni
da misi saRvTo mcnebebis aRmsrulebel-
RmrTisani da aRmasrulebelni saRmrToTa mcnebaTa misTani. ra-
ni, radgan TviT
Cveni meufe da RmerTi netaryofs maT saxa-
meTu Tavadi meufe da RmerTi Cueni hnatris maT brZanebaTa Si-
rebiseul
brZanebulebebSi, ambobs ra: "netar iyvnen suliT
na saxarebisaTa, ityodes raA: `netar iyvnen glaxakni suliTa~
da SemdgomiTi-Semdgomad sxuani igi yovelni netarebani. xo- glaxakni"_
(aseTivea Semdeg da Semdeg yvela sxva netare-
lo dasasrulsa viTarca niWsa rasme da gYrgYnsa brwyinvale- ba), amasTan,
netarebaTa daboloebas, rogorc ram brwyin-
sa wina uyofs da sasyidlad SromaTa mihmadlebs da etyYs: `gi- vale ZRvensa da
gvirgvins, win daudebs maT da amas mihmad-
xaroden da mxiarul iyveniT, rameTu sasyideli Tqueni did ars lebs garjilobaTa
sazRaurad, etyvis ra: "gixarodeT da
caTa Sina~. da sxuasa adgilsa ityYs: `amas zeda nu gixaris, ra- mxiarulni iyaviT,
radgan Tqveni sazRauri didia caTa Si-
meTu sulni borotni dagemorCilebian, aramed gixaroden, ra- na",_ da sxva
adgilas ambobs: "imaze nuki ixarebT, rom bo-
meTu saxelebi Tqueni aRweril ars caTa Sina~. da kualad mamaA roti sulebi
gemorCilebaT, aramed is gixarodeT, rom
RmrTisaA daviT ityYs: `amisTYs ganixara gulman Cemman da ga-
Tqveni saxelebi
aRwerilia caTa Sina";_ da kidev, RvTis
lobda enaA Cemi~, da `viTar mxiarulTa yovelTa mkYdrobaA Sen-
dami ars~. xolo ese sixaruli moiwevis saRmrToAsa misgan ne- mama daviTi
ambobs: "amisTvis gaixara Cemma gulma da galob-
tarebisa, romelsa igive winawarmetyueli dasabamsa fsalmun- da Cemi ena",_
da: "rogorc Sendamia yvela mxiarulis mkvid-
Tasa daswers netarebasa kacisasa `romeli ara vals gzasa uR- roba",_ xolo es
sixaruli modis im saRvTo netarebidan,
mrToTasa~ da kualad: `netar arian ubiwoni gzasa mavalni rasac igive
winaswarmetyveli fsalmunTa dasawyisSi ada-
Sjulsa uflisasa~. da yolad brZnisa mamisa yolad brZeni Ze mianis netarebad
wers, adamianisa, "romelic ar midis uR-
solomon ityYs: `netar ars kaci, romelman moigo gonierebaA mrToTa gzaze";_
da kidev: "netarni arian ubiwoebi, mavalni
da mokudavman, romelman pova mecnierebaA~. xolo oqroA aedo- uflis sjulis
gzaze",_ da yovladbrZeni mamis yovlad-
ni eklesiisaA pavle Kmobs: `gixaroden maradis uflisa mier da brZeni Ze
solomoni ambobs: "netaria is adamiani, romel-
kualad getyY: gixaroden~. rameTu sarwmunoebaA Tqueni sama-
mac SeiZina
goniereba da is mokvdavi, romelmac hpova cod-
radisosa netarebasa mogatyuebs Tquen da amiT sasoebiTa gan-
mtkicebulTa Zuelisa da axlisa sjulisa wmidaTa iswaves moT- na",_ xolo
eklesiis oqroiadoni pavle ambobs: "gixarodeT
minebaA da sarwmunoebiT rbiodes gYrgYnsa mas zecisa Cinebi- maradis uflis
mier da kidev geubnebiT: gixarodeT",_ rad-
sasa, viTarca igive pavle, piri qristesi, ityYs: `rameTu ars gan Tqveni
sarwmunoeba samaradiso netarebas mogipovebT
156
157
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
sarwmunoebaA mosavTa misTa Zal saqmeTa mamxilebel ara xilul- Tqven. ai, am
imediT ganmtkicebulma Zveli da axali aRTqmis
Ta, rameTu amas Sina iwamnes moxucebulni~ Zuelsa da axalsa wmindanebma
iswavles moTmineba da isini sarwmunoebiT
Sina saRmrTod ganbrwyinvebulni. rameTu viTarca-igi erTi- rbodnen zeciuri
xmobis gvirgvinisken, rogorc ambobs amas
sa misgan mdidrad aRmomdinarisa wyaroAsa mravalni irwyvebi-
igive pavle,
qristes piri: “radgan sarwmunoeba misdami
an mtilni da samoTxeni da simravle nergTa TYTo-saxeTaA mad-
msasoebelTa
safuZvelia, daunaxav saqmeTa gamomaaSkarave-
lisa misgan da niWisa saRmToAsa, egreTve moefinebis yovelTa
TiToeulad ganfena madlTa, viTarca igive pavle Kmobs: `gan- belia, radgan
amaSi miiRes dasturyofa uxucesebma”,_ rom-
fenani madlTani arian~ da Teslad-Tesladi enaTa. da kualad lebic saRvTod
gabrwyindnen Zvelsa da axal aRTqmaSi, rad-
ityYs: `pirvelad mociqulni, mwyemsni da moZRuarni da mamani gan iseve, rogorc
erTi uxvad amomCqefare wyarodan bev-
daewesnes~, rameTu SemdgomiTi-Semdgomad ara daaklebs mad- ri yvavilnari,
baRi da nairgvar mcenareTa simravle ir-
li sulisa aRmoSobad SvilTa maT embazisaTa viTarca-igi sit- wyveba, aseve
saRvTo madlisa da saboZvarisgan saTiTaod
yuaA metyueli, viTarmed: `moimowafeniT yovelni warmarTni miefineba yvelas
madlTa gadaSla, rogorc xmobs amas igi-
da naTel-scemdiT saxeliTa mamisaATa da ZisaATa da sulisa wmi- ve pavle: “madlTa
gadaSlani aris”_ da enaTa gvareoba. da
disaATa~; da `aha esera me Tquen Tana var~ da Semdgomi. da sxYT
kvlav ambobs igi:
“pirvelad mociqulebi, Semdeg ki mwyem-
`aRorZndiT da ganmravldiT da ganavseT queyanaA~, da kualad
sebi, moZRvrebi
da mamebi dadgindnen”,_ radgan Semdeg da
mociquli ityYs: `iesu qriste, guSin da dRes da igi Tavadi
ukunisamde~, romelman awca aRmoabrwyinva viTarca raA elva- Semdeg ar
Seamcirebs sulis madli embazis SvilTa aRmo-
ciskrovnebaA axalTa amaT mnaTobTaA axalsa samyarosa wmidisa Sobas, rogorc
ambobs amas sityva: “moimowafeT yvela war-
eklesiisasa, raATa viTarca mTiebi brwyinviden pirsa yovlisa marTi da monaTleT
isini mamis, Zisa da sulis saxeliT”,_
soflisasa da baZvad saRmrTod moqalaqobisa gulsa yovelTa da: “aha, me
TqvenTan var”_ (da momdevno), da sxvagan: “izar-
moswrafeTasa. rameTu aha esera jer-CinebiTa RmrTisaATa Jam- deT, gamravldiT
da aavseT miwa”;_ da kidev, mociquli am-
Taca CuenTa ixilvnes axalni mnaTobni da moZRuarni da maswav- bobs: “ieso
qriste guSin da dRes, da Tavad igi aris uku-
lelni, viTarca Zuelsa Sina elia da iovane, da Semdgomad pav- nisamde”,_
romelmac axlac amoabrwyina am axal mnaTobTa
le Tebeli da didi antoni, makari, efTYmi, saba da gerasime. da
elvaciskrovnebis
msgavsi ram wminda eklesiis axal simya-
rad gYKms TYToeulad warmoTqumaA, yovelni msgavsni da mo-
reSi, rom
mTiebisebr brwyinavdnen isini mTeli qveynis wi-
baZavni maTni, romelTa vles moswrafebiT iwroA da saWirveli
naSe da yvela
mowadinis guls saRvTo moqalaqeobis baZ-
visken
aRZravdnen, radgan aha, RvTis ganzraxulebiT Cvens
droSic gamoCndnen
axali mnaTobebi, — moZRvrebi da mas-
wavleblebi, —
rogorc Zvel aRTqmaSi elia da ioane, maT
Semdeg ki: "pavle
Tebeli, didi antoni, makari, eqvTime, sa-
ba da gerasime
(an ki rad gvinda TiToeulad dasaxeleba?)
— yvelani, maTi
msgavsni da mbaZvelni, romlebmac wadierad
158
159
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa cxovreba
wminda serapion zarzmelisa
160
161
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
Cemisa mocemad sityuaA Rirsi aRebasa pirisa Cemisasa sityYsa piris gaxsnisas,
radgan Seudgeba sityva dawyebas misi cxov-
mier usityurTa sityYer-myofelisa da uZlurTa ganmaZlie- rebisas.
rebelisa, rameTu iwyebs sityuaA dasabamsa cxorebisa misisasa.
2. es netari
da yovladqebuli serapioni daibada klar-
II. ese netari da yolad qebuli serapion aRmoscenda que-
yanasa klarjeTisasa mSobelTagan RirsTa da patiosnebiT da jeTis qveyanaSi
Rirseuli mSoblebisgan, romlebic pati-
litonad cxorebulTa, romelni SromiT da queyanis-moqme- osnad da ubralod
cxovrobdnen, Tavs irCendnen SromiT
debiT izardebodes da naSromisagan maTisa mdidrad zrdi- da miwis
damuSavebiT. isini Tavisi naSromisgan uxvad apu-
des glaxakTa, da Zalisaebrsa miscemdes uRonoTa Kelis-ap- rebdnen glaxakebs,
uZlurebs SeZlebisdagvarad xels umar-
yrobasa, da simSYdiT da simdabliT iyofvodes msgavsad sawi- Tavdnen da
simSvidiT da simdabliT myofobdnen, msgavsad
nawarmetyueloAsa sityYsa: `vis mivxedne, garna mSYdsa da mda- sawinaswarmetyvelo
sityvisa: “vis mivxedav, Tu ara mSvidsa
balsa~ da Semdgomi. xolo mamasa amis netarisasa ewodeboda da mdabals?”_ (da
momdevno). netari serapionis mamas er-
kYpriane, xolo saxelsa dedisa misisasa umecar varT, ara Tu
qva kvipriane, xolo
misi dedis saxeli ar viciT, araTu ra-
saxe borotebisa raAsaTYsme, aramed JamTagan dafarvisaTYs,
ime ukeTursaxeobis
gamo, aramed droJamisgan dafarvis mi-
rameTu romelman eseviTari gamoiRo nayofi, ver egebis misi
uSuerebiT da undod warwymedaA, viTarca ufalica ityoda: zeziT, radgan
dauSvebelia, rom amgvari nayofis gamom-
`ver Kel-ewifebis xesa keTilsa nayofisa xeneSisa gamoRe- Rebi umsgavsod da
ugvanad daRupuliyo, rogorc ambobda
bad~. esreT dedaA amisi netarisaA saxel-mouKsenebelad dai- ufalic: "ar ZaluZs
karg xes ukeTuri nayofis gamoReba"._
fara sofliT, rameTu naTlad raA gamoiyvana wmidaA ese na- ase rom, netari
serapionis deda saxelmouxseneblad mie-
Sobi orTa Tana ZmaTa misTa, romeli erTi igi uxuces iyo da fara am soflidan,
mas Semdeg, rac sinaTleze gamoiyvana
erTi umrwemes, romlisa KsenebaA mravalgzis egulebis sit- man es wminda
naSobi, Tavis or ZmasTan erTad, romelTagan
yuasa, rameTu Svna raA samni ese naSobni da ganixara SvilT- erTi ufrosi iyo,
erTi — umcrosi (am ukanasknelis xsene-
sxmisagan, viTarca mefsalmune daswers: `dedaA SvilTa zeda
ba mravalgzis
mouwevs sityvas), radgan Sva ra man es sami
saxarulevani~ naTlad gamomyvanebeli maTi naTlad waruva-
naSobi da gaixara
SvilierebiT (rogorc wers mefsalmu-
lad miicvala. xolo umrwemesi Ze iovane daSTa yolad usru-
li da ena-brgunili. igi ukue azarda mamaman misman kYpriane, ne: "deda
SvilTaTvis moxaruli"_ ), TviT igi, amaTi sinaT-
viTarca Sehgavs mamasa SvilT-moyuaresa. aramed Semdgomad leze gamomyvani,
waruvali sinaTlisken miiqca, xolo um-
ara mravalTa welTa aResrula mamaAca amaT netarTaA da wina- crosi Ze, ioane,
darCa sruliad Cvili da aumetyvelebe-
Se RmrTisa miicvala siberiTa keTiliTa ganpoxebuli. da daS- li. igi gazarda
misma mamam, kviprianem, rogorc Sehferis
Tes samnive igi yrmani msgavsad babilovnisa yrmaTa alsa mas es SvilTmoyvare
mamas, Tumca arcTu bevri wlis Semdeg
Sina siglaxakisasa SeTxeulni. aResrula am netarTa
mamac da miicvala igi RvTis winaSe,
kargi siberiT
damSvenebuli, samive bavSvi ki darCa, babi-
loneli bavSvebiviT,
siRaribis alSi Secvenili.
162
163
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
III. aramed aw jer-ars Cuenda, raATa didTa maTTYs udab- 3. magram axla
did udabnoTa da monasterTa Sesaxeb
noTa da monasterTa moviKsenoT, Tu vinaA iqmna SenebaA maTi, gvmarTebs
moxsenieba, kerZod, Tu rogor moxda maTi aSene-
anu vin iyvnes maSenebelni igi, pirvelad _ suli igi da mad- ba anda, vin iyvnen
maSeneblebi (pirvelad — saRvTo suli
li saRmrToA, da merme _ mis mier aRZrulni wmidani igi mama-
da madli, Semdeg ki
— mis mier aRZruli wminda mamebi),
ni. rameTu aReSena raA wmidaA da didi udabnoA opizaA mona-
radgan, rodesac
aSenda wminda da didi udabno opiza mo-
zonTa mier, romelTa ewodeboda amona, andria, petre da ma-
kari. xolo amissa Semdgomad movida muniT da aRaSena uwye- nazonTa mier,
romlebsac erqvaT: amona, andria, petre da
biTa saRmrToATa mcire eguteri da Sesakrebeli mcireTa Zma- makari, amis Semdeg
aqedan movida is, vinc saRvTo uwyebiT
TaA adgilsa kldoansa da uvalsa kacTagan, romelsa parex uwo- aaSena mcire
egvteri da cota Zmis Sesakrebeli kldovan
dian. xolo ese sityuaA mamaTa mier movals Cuenda, rameTu mi- da adamianTagan
gauvlel adgilas, romelsac parexs uwo-
qael iyo aRmaSenebeli, saswaulTa da niSTa moqmedi maRalTa deben, xolo es
gadmocema mamebidan aris mosuli Cvenamde,
da didTaA, romeli iyo mowafe didisa SioAsi sakYrvelT-moq- rom misi amSenebeli
iyo miqaeli, maRal da did saswaul-
medisaA, romeli, viTarca mTiebi ganTiadisaA, brwyinvida que- Ta da niSTa
moqmedi, romelic iyo mowafe didi da sakvir-
yanasa qarTlisasa. amisa netarisa miqaelis mimarT waremarTa
velTmoqmedi Siosi,
qarTlis mxareSi rom brwyinavda cis-
yolad brZeni serapion, romelsa Tana-hyva ZmaA mcire hasakiTa.
kris
varskvlavisebr.
rameTu didsa miqaels, viTarca raA mamasa sulTasa da mzrdel-
sa obolTasa, Sehvedra Tavi TYsi. xolo netarsa mas sxuanica am netari
miqaelisken gaemarTa yovladbrZeni serapi-
mravalni aqundes mowafeni, srulni da brwyinvaleni saTnoe- oni (romelsac Tan
axlda asakiT patara Zma), radgan swo-
biTa, viTarca didsa antonis ilarion da makari, egreTve miqa- red mas, did
miqaels, rogorc sulTa mamas da obolTa gam-
els basili da markelaoz. da maT Tana Seivedra netari sera- zrdels, Seavedra
man Tavisi Tavi, Tumca netar miqaels
pion Tana-ZmiTurT da TanaaRracxil yvna dassa mowafeTasa. sxva mowafenic
bevri hyavda, saTnoebiT srulni da brwyin-
xolo uxucesi igi ZmaA wesiTa msoflioATa dampryobel eqmna valeni. kerZod,
iseve, rogorc hyavda did antonis ilari-
mamulsa samkYdrebelsa da igive Seitkbo talanti, moRuawe- oni da makari,
aseve hyavda miqaels basili da markelaozi.
bisaA ucxoTa da glaxakTaA.
ai, amaTTan SerTo
man netari serapioni ZmasTan erTad da
164
165
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
amissa Semdgomad mo-raA-iwia Jami wmidaA mamaA Cueni vi- Caricxa isini
mowafeTa dasSi (rac Seexeba serapionis uf-
Tarca Rirsi brZanebiTa miqaelisiTa pativiTa mRdelobisaATa ros Zmas, igi,
amqveyniuri wesisamebr, daeufla mamiseul
srul iqmna da RirsebiT msaxur saRmrToAsa sakurTxevelisa. samemkvidreos da
igive madli Seitkbo — ucxoTa da gla-
da aman yolad ganTqumulman da didTa niSTa moqmedman miqa-
xakTa movla-
patronoba).
el aRzardna da srulebad saTnoebisa aRiyvanna igini, vinaAca
amis Semdeg,
rodesac movida dro, Cveni wminda mama, ro-
xedvides saRmrTosa mas moqalaqobasa missa da mdinareTa um-
didresTa swavlaTa da niSTa da saswaulTa didTa mis mier aR- gorc Rirsi,
miqaelis brZanebiT mRvdlobis pativiT sru-
srulebulTa, romelni Semdgomad sikudilisa misisa aRwer- liqmna da gaxda
saRvTo sakurTxevlis Rirseuli msaxuri,
nes mowafeTa misTa. amas raA yovelsa xedvides wmidani igi, xolo am
yovladsaxelganTqmulma da did sakvirvelebaTa
viTarca magaliTTa keTilTa STaxedvides msgavsad Kelovan- moqmedma miqaelma
aRzarda isini da aiyvana saTnoebis
Ta mxatvarTa da mismierTa madlTa moRebiTa aSenebdes safuZ- srulqmnilebamde,
radgan xedavdnen mis saRvTo moRvawe-
velsa zeda swavlaTa misTasa ara Tivasa lerwamsa, aramed oq- obas da mis mier
aRsrulebul did niSebsa da saswaulebs,
rosa, vecxlsa da TualTa anTrakTa. xolo mis mier Seyuare- rac misi sikvdilis
Semdeg aRweres misma mowafeebma. da
bul iyvnes viTarca keTilad mimRebelni swavlaTa misTani.
xedavdnen ra am
yovelives es wmindanebi, daxelovnebul
amiT eseviTariTa saqmiTa aRasrules Jami mravali winaSe mis-
mxatvarTa msgavsad,
karg magaliTad Wvretdnen mas da mi-
sa da yovliTurT mobaZav missa iqmnnes.
seul madlTa SeZeniT
misve swavlebaTa safuZvelze aSeneb-
dnen ara lerwam-
balaxs, aramed oqros, vercxls da anTra-
kis Tvlebs.
amasTan, misgan Seyvarebulni iyvnen, rogorc
miseul swavlebaTa
kargad SemTviseblebi.
ai, amgvari
RvwiT dahyves maT didi xani mis winaSe da
yovliTurT misi
mbaZvelni gaxdnen.
166
167
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
wauli igi da mun Kel-yon aRSenebaA monastrisaA da Sekrib- romel adgilas unda
misuliyvnen isini, xolo rodesac mi-
nes mas Sina sulni mravalni sadidebelad RmrTisa da meufisa vidodnen da
ipovidnen aRniSnul niSans, iq daewyoT mo-
yovelTaAsa. da ese CuenebaA aqamomde iyavn! nastris aSeneba da
SeekribaT masSi mravali suli sadi-
xolo mo-raA-ego gonebasa wmidaA igi, romelsa mravalni
deblad RvTisa da
yovelTa meufisa.
exilvnes niSni saRmrToni, da mouwoda wmidaTa maT da SeW-
es xilva aqamde
iyos!
munebuliTa piriTa hrqua serapions: `sayuarelo Svilo da
qristes mier Zmao serapion, friad mZimed aRmiCnda brZanebaA rodesac moego
gonebas wmindani, romelsac mravali
ese, rameTu friadca uyuars sulsa TanazrdilobaA da uf- saRvTo niSi hqonda
nanaxi, mouxmo xsenebul wmindanebs da
roAs-Ra, romelni saRmrToATa siyuaruliTa Sekrul iyvnen. mWmunvare saxiT
uTxra serapions: "sayvarelo Svilo da
aw vinaATgan saRmrToA ars brZanebaA ese, raATa ganxYde amier qristes mier Zmao
serapion! Zalian mZimed meCvena es brZa-
da aRaSeno sulT-samzrunveloA, sada-igi giCuenos Sen Rmer- neba, radgan suls
Zalian uyvars TanaSezrdiloba da gan-
Tman~. xolo mas esma raA wmidisa mier, davarda ferKTa Tana sakuTrebiT isini,
romlebic saRvTo siyvaruliT arian Se-
misTa da myovar Jam uKmod mdebare iyo. xolo wmidaman upyra kavSirebulebi.
axla, radgan saRvTo brZanebaa es, unda wax-
Keli, aRadgina da etyoda: `gulpyrobil iyav, Svilo, rameTu
vide aqedan da
aaSeno sulTa mosavlel-sapatronebeli ad-
SeuZlebel ars brZanebasa saRmrTosa mciredca wina-ganwyo-
gili, sadac
giCvenebs Sen RmerTi". gaigona ra wmindanis-
baA, da eseca brZanebaAve ars, raATa romeli getyoda juarisa
oden martod tYrTvasa, igive getyYs, raATa cxoveli xati gan es, serapioni
mis ferxTiT daeca da karga xans uxmod
gankacebisa misisaA itYrTo da egreT ganxYdeT, raATa aR-raA- iyo dawolili,
magram wmindanma mohkida xeli, wamoayena
aSenoT wmidaA eklesiaA, mas Sina aRmarToT igi Tayuanis-sa- da uTxra:
“gamxnevdi, Svilo, radgan SeuZlebelia saRvTo
cemelad da senTa da uZlurTa ganmdevnelad da sulTa mra- brZanebasTan
mcirediTac dapirispireba da esec brZanebaa,
valTa gamosaKsnelad~. eseviTari raA mravali esma wmidasa mas, radgan is, vinc
geubneboda, rom martooden jvari getvir-
sityYsa wil cremlTa simravle gardamoadina da hrqua: `uku- Ta, igive geubneba,
rom itvirTo misi gankacebis cxoveli
eTu saTno ars, mamao, winaSe Sensa, evedre RmerTsa CemTYs, xati da ase
waxvideT, raTa wminda eklesiis aSenebis Sem-
raATa ara ganmaSoros wmidasa krebulsa Sensa da maradis xil-
deg masSi aRmarToT
igi Tayvansacemad, agreTve sneuleba-
vad wmidasa pirsa Sensa~. xolo man miugo da hrqua: `raATa ara
Ta da uZlurebaTa
ganmdevnelad da mravali sulis gamo-
daaklde saRmrTosa gYrgYnsa morCilTasa, amier daacaden
sityYs-gebani da mza-yav Tavi Seni slvad gzaTa, da Tana- saxsnelad”.
rodesac amgvari
bevri moismina wminda serapionma, pa-
suxis nacvlad
cremlTa simravle gadmoadina da uTxra:
“Tu es gesaTnoeba
Sen, mamao, Seevedre RmerTs CemTvis, rom
ar gamaSoros Sens
wminda krebuls da rom maradis vxedav-
de Sens wminda
saxes”. man ki miugo da uTxra: “imisaTvis,
rom ar daaklde
morCilTa saRvTo gvirgvins, amis Semdeg
SeaCere
Sepasuxebani da moamzade Seni Tavi gzebze
168
169
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
mogzaur Senda yav ZmaA Seni iovane da oTxni ZmaTa amaTganni~. savalad, xolo Sens
Tanamgzavrad gaxade Seni Zma ioane da
xolo auwyna niSni raAme mis adgilisani, raATa advilad icnan am ZmaTagan oTxni”.
amasTan, auwya im adgilis ram niSnebi,
adgilni igi, romlisa aRSenebad brZanebaA moeRo. da eseca rom advilad ecnoT
is adgilebi, romlis aSenebis brZane-
hrqua, viTarmed: `uwyodeT, Svilno, rameTu sulTa mravalTa
ba hqonda miRebuli.
Tan esec uTxra: "icodeT, Svilebo, rom
mizez eqmneT4 cxorebad saukunod, raATa viTarca ityYs mo-
mraval suls
gauxdebiT saukuno cxovrebis mizezi, rom,
ciquli: `Kmasa mas Tana sayYrisasa mravalTa Tana Sen ZliT
cxovnebulTa warmoudge meufesa~. eseviTarni raA sityuani mociqulis Tqmisebr,
"sayviris xmasTan erTad Sens mier cxo-
esmnes wmidisa misgan, arRara ikadra wina-ganwyobaA, aramed nebulebTan erTad
warudge meufes".
Seuvrda cremliT da mowled6 Seitkbnes urTierTas wmidaTa wmindanisgan
amgvar sityvaTa mosmenis Semdeg serapi-
maT, da egreTve msgavsad yovelni Zmani, da locvaA wmidisaA onma aRar Sehbeda
SewinaaRmdegeba. piriqiT, cremliT Se-
sagzal TYssa yves. uvrda mas da
wmindanebma siyvaruliT Seitkbes erTimeo-
re, iseve rogorc
yvela Zmam, da maT wminda miqaelis loc-
va sagzlad waiRes.
170
171
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
xolo euwya raA ufalTa mis dabisaTa, viTarmed ucxoTa xolo rodesac
ecnobaT im dabis patronebs, rom viRac
vieTme monazonTa hnebavs adgilsa mas aRSenebad monasteri, ucxo monazonebs
nebavT im adgilas monastris aSeneba, maT
xolo maT ara inebes, rameTu iyvnes yovliTurT mKecebriv, es ar inebes,
radgan yovliTurT mxecis msgavsni iyvnen, uwi-
uwirav da borot, rameTu ara inebes kurTxevaA wmidaTa maT-
ravni da borotni,
rameTu ar inebes am wmindanTagan kur-
gan. amisTYs zeda-mietevnes maT da viTarca igi weril ars
Txeva. amis gamo
Tavs daesxnen maT da iseve rogorc nazare-
kacTa maTTYs nazarevelTa, viTarmed `moiyvanes qriste wue-
ramde mis mTisa, romelsa zeda qalaqi maTi daSenebul iyo~, vel kacTa Sesaxeb
aris dawerili, rom "moiyvanes qriste
egreTve wmidani ese _ piramde mis mdinarisa, romel ars aR- im mTis wveramde,
romelzec maTi qalaqi iyo daSenebuli",_
mosavaliT adgilsa mas. da wiaR-movles raA mdinare igi da aseve es
wmindanebic miiyvanes im mdinaris piramde, rome-
movides dasavaliT missa, viTar or milion, adgilTa yolad lic aris xsenebuli
adgilis aRmosavleTiT; da rodesac
tyeTa da uvalTa kacTa mier, da mimo-raA-vidodes WiriT da gadalaxes mdinare,
mividnen mis dasavleTiT, daaxloebiT
SromiT adgilTa maT iwroTa, poves niSebi da saswaulebi, uw- sam kilometrSi,
yovlad tyian da adamianTagan gauvlel
yebuli didisa misgan moZRurisa, da ganixares didiTa sixaru- adgilebamde, xolo
mimodiodnen ra gaWirvebiTa da jafiT
liTa. da gulsavsebiT mecnier iqmnes, viTarmed ara cud da
viwro adgilebSi,
naxes maT didi moZRvrisgan nauwyebi ni-
amao ars gzaA igi saWiroebiT slvisa maTisaA. da ixiles raAme
Sebi da saswaulebi,
ris gamoc didi sixaruliT gaixares
borcY mcire, umaRlesi sxuaTa maT adgilTaA, da aRmosavaliT
borcusa mas wyali aRmomcenare, mdinari da Suenieri, rome- da darwmunebiT
Seicnes, rom fuWi da amao ar yofila gza
li-igi gulsavse-hyofda wadilsa mas mgzavrobisasa. xolo mi- maTi najafari
msvlelobisa, Tanac naxes mcire ram borcvi,
moganimstures da ixiles, da ara ipova adgili veloani da far- sxva adgilebze ufro
maRali, da am borcvis aRmosavle-
ToebiT Semwynarebeli maTi. da ubrZana wmidaman man, raATa sa- TiT — amomdinare
wyali, mCqefare da saamuri, rac sar-
Sual wyarosa mas da borcusa moiqmnas adgili da aReSenos wmunos xdida maTi
mgzavrobis wadils. amasTan, rodesac
mcire talavari, romeli eqmna maT Semwynarebel ucxoebisa mimoixiles da
daakvirdnen, da ver hpoves mindvriani ad-
maTisa, da raATa cxoveli igi xati mas Sina Tayuanis-icemebo- gili, rac
Tavisuflad daitevda maT, brZana wmindanma, rom
dis maT mier.
wyarosa da borcvis
SuaSi damuSavebuliyo adgili da aSe-
nebuliyo mcire
talavari, rac gaxdeboda maTi TavSesafa-
ri ucxoobaSi da mis
SigniT maT mier Tayvancemuli iqne-
boda is cxoveli
xati.
172
173
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
174
175
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
`mTavrisa var me didisa, romlisa saxeli giorgi, romlisa mi- maTi saqme,
Candnen ra esoden siglaxakeSi da Tanac esoden
er movivline me, rameTu daukYrda eseviTarsa amas adgilsa velur adgilas.
amaTac miuges da uTxres: "da Sen ki, sayva-
kuamli cecxlisaA da yolad yofaA kacisaA~. xolo wmidasa mas relo, vin xar an
rad gesaWiroeba zedmiwevniT gaigo Cveni
viTarca esma, rameTu mTavari ars da ufali adgilTa maT, ga-
mdgomareoba?" is
kaci upasuxebda: "me vekuTvni did mTa-
moikiTxa gamowulilviT yoveli saqme misi. da viTarca cna ze-
vars, romlis
saxeli aris giorgi, visganac gamovigzavne
damiwevniT, viTarmed ufal ars maT adgilTa da mpyrobel yo-
velTa maT sanaxebTa, meyseulad iwyo wmidaman serapion da myis me, radgan
gaukvirda mas aseT adgilas cecxlis kvamli da
warmouTxra pirveliTgan vidre mun Jamamde, Tu romlisa mi- saerTod adamianis
aq yofna". rodesac Seityo wmindanma,
zezisaTYs moiwines adgilsa mas, da viTarmed egulebis aR- rom mTavari da am
adgilTa patroni yofila axlomaxlo,
SenebaA monastrisaA. da eseca SesZina, viTarmed: `brZanebaA ars gamowvlilviT
gamoikiTxa mTeli misi saqmianoba da ro-
saRmrToA, da mowafeni varT niSTa da saswaulTa mier gan- gorc ki gaigo
zedmiwevniT, rom marTlac am adgilTa pat-
brwyinvebulisa miqael parexelisani~. ronia igi da
mTeli im mxareebis mflobeli, dauyovnebliv
da viTarca esma ese yoveli kacsa mas da raA-igi ixila, yo- daiwyo wminda
serapionma da myisve mouTxro mas, Tavidan
veli miuTxra didsa mas mTavarsa da yovelTa winaSemdgomel-
vidre am dromde,
Tu ra mizeziT movidnen am adgilas da
Ta. xolo igini mTavriTurT SiSman da gankYrvebaman Seipyrna
rom ganizraxaven
monastris aSenebas. dasZina kidec Sem-
da saocar raAme hgones saqme igi. xolo kaci igi etyoda maT,
viTarmed: `kacni minaxvan yolad KorciTa myofni, xatiTa da degi: "saRvTo
brZanebaa es da mowafeebi varT niSebiTa da
saxiTa monazonTaATa da ara saocrad, aramed cxadad~. xolo saswaulebiT
gabrwyinebuli miqael parexelisa".
ganTenna raA, kualad ubrZana mTavarman orTa sakuTarTa TYsTa gaigo ra im
kacma da naxa ra es yovelive, yvelaferi
da gonebiTaca frTxilTa, raATa zedamiwevniT cnan yovelive. amcno did mTavars
da yvela msaxurs, romlebic mTavarTan
xolo warmovides kacni igi. da viTarca moiwines winaSe wmi- erTad SiSma da
gakvirvebam Seipyro da moCvenebad CaTva-
disa mis mamisa, da ixilna igini da gulisKma-yo, rameTu mTa- les es ambavi,
magram is kaci eubneboda maT: "adamianebi vna-
varni arian da sakuTarni didisa mis mTavrisani, miegeba da mow- xe, yovliTurT
xorcielad myofni, monazonTa xatiTa da
led moikiTxna wmidaman man da winaSe xatsa waravlinna, da Ta-
saxiT, ara
moCvenebiT, aramed cxadad". rodesac gaTenda,
yuanis-sces raA, da ikurTxnes da ganixares didad friad.
kvlav ubrZana
mTavarma or Tavis axlobels, romlebic go-
nebiTac frTxilni
iyvnen, rom zedmiwevniT gaegoT yove-
live. wamovidnen
es kacebi da rodesac movidnen isini wmin-
da mamis winaSe,
wmindanma ki Sexeda maT da Seityo, rom
mTavarni arian da
im didi mTavris axloblebi, miegeba da
siyvaruliT
moikiTxa. Semdeg xatis win waradgina isini
da maTac, Tayvani
sces ra, kurTxeva miiRes da gaixares me-
tismetad.
176
177
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
VII. xolo Semdgomad samisa dRisa ubrZana, raATa mza-yvnen 7. sami dRis
Semdeg brZana man, rom gaemzadebinaT im
gzani mimyvanebelni adgilsa mas, romelsaca iyvnes wmidani adgilamde
misasvleli gzebi, sadac iyvnen wmindanebi. Sem-
igi. da aRekazma da aRiRo mciredi raAme evlogiaA, romeli deg Seikazma igi,
aiRo mcire ram mosakiTxi, rac Seefere-
Seetyueboda kacTa maT meudabnoeTa, da mis Tana wariyvanna boda am meudabnoe
adamianebs, TavisTan waiyvana xucesebic
xucesnica sacecxur-sakumevelebiTa. da waravlinna winaAT sacecxlur-
sakmevlebiT da win gauSva malemsrbolebi, rom
mkYrcxl mavalni, raATa ganhmzadebden gzaTa; da mi-raA-iwi- maT gzebi
moemzadebinaT. rodesac miaRwies im adgils, sa-
nes adgilsa mas, romelsa wmidani igi iyvnes. xolo cnes raA
dac wmindanebi
iyvnen, da am wmindanebmac gaiges ra, myisve
178
179
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
wmidaTa maT, da myis wina miegebnes mTavarsa da sada-igi wya- win miegebnen
mTavars da gavidnen im adgilas, sadac wya-
roA ars, ganvides adgilsa mas, vinaAca gardaKda saKedarsa da roa. is ki
CamoqveiTda saxedridan da Seuvrda cxovel
Seuvrda xatsa mas cxovelsa, da egreTve wmidani igi moikiT- xats, aseve,
moikiTxa wmindanebi da ikurTxa maTgan. maSin
xna da ikurTxa maT mier. maSin miugo mTavarman mamaTa maT ne-
uTxra mTavarma
netar mamebs, eubneboda ra mduRare su-
tarTa da mduRariTa suliTa etyoda: `da vhmadlob RmerTsa
liT: "vmadlob
RmerTsa da meufes, hoi wmindanebo, romel-
da meufesa, N wmidano, romelman ara ugulebels-yo uRirse-
baA Cueni da dReTa Sina CemTa yo Cem Tana saswauli, romelman mac ar ugulebelyo
Cveni uRirseba da Cems sicocxleSi
aw Rirs-myo yolad araRirsi ese pirvelad Tayuanis-cemad moaxdina CemTan
saswauli, romelmac axla Rirsi gamxada
cxovelsa xatsa missa, da merme _ wmidaTa pirTa TquenTa~. me, yovlad
araRirsi, jer Tavisi cxoveli xatis Tayvanis-
xolo sanatreli serapion aRivso suliTa wmidiTa da cemisa, Semdeg ki —
Tqveni wminda saxeebisa".
msgavsad mdinarisa aRmoadinebda TaflmwTolvariTa miT eni- sanatreli
serapioni aivso suliwmindiT. igi Taflad-
Ta swavlaTa saRmrToTa. da viTarca mdinare edemisaA aRmo- mwveTavi eniT
mdinarisebr amoadinebda saRmrTo swavle-
uwyarooda oqronakaduliT piriT misiT, romlisaTYsca gan- bebs da rogorc
edemis mdinare, Tavisi oqronakaduliani
kYrda mTavari igi da yovelni winaSemdgomni, romlisaTYsca
piridan
amouwyaroebda maT am yovelives, riTac gakvirve-
Seuvrdes ferKTa misTa da etyodes: `viTarca erTi mociqul-
buli darCnen
mTavari da yvela msaxuri. amis gamo isini
Tagani qristeman mogavlina, aw ukue jerisaebrsa yofad
gYbrZanebdi, mamao!~ da wmidaTa maT Zalisaebr hrques ara yov- ferxTiT Seuvrdnen
mas da eubnebodnen: "rogorc erT-er-
nebad saRmrTosa brZanebasa, viTarca jer-ars adgilsa amas aR- Ti mociquli, ase
mogavlina Sen qristem. amitom axla is
Senebad monasteri Sesakrebelad sulTa RmrTis-moyuareTa. gvibrZane, mamao,
Tu ris gakeTeba gvmarTebs". wmindanebmac
xolo mTavari igi Seuvrda maT da etyoda: `gevedrebi, N wmi- uTxres, rom
ramdenadac SesaZlebeli iyo, nu daayovneb-
dano, nu daamZimebT Cem zeda saTxovelsa, rameTu aha esera xe- dnen saRvTo
brZanebas, raTa am adgilas, rogorc saWiroa,
davT, viTar yovliTurT uqm da uRuaw ars adgili ese, da yo- aSenebuliyo
monasteri RvTismoyvare sulebis Sesakrebad.
lad uRonod gxedav Tquen msgavsad mociqulTa. xolo vinaA- mTavari Seuvrda maT
da eubneboda: "gevedrebiT, hoi wmin-
Tgan RmerTsa moRuawed Cemda mouvlinebieT, saqmeni ese, ro-
danebo, nu
daamZimebT Cemze Tqvens saTxovars, radgan vxe-
melTa ityYT, TYnier Cemsa ara waremarTebian. aw ukue ars
dav, Tu rogor
yovliTurT fuWia da veluri es adgili
adgili, romeli marjue ars da momzavebel amaT saqmeTa, vi-
naAca brZanen siwmideman Tquenman, raATa mun aRvaSenoT mo- da Tqvenc yovlad
arasmqoned gxedavT msgavsad mociqul-
nasteri, rameTu aqa SeuZlebel ars yolad raAsaca egeviTa- Ta, xolo radgan
RmerTs CemTan mouvlenixarT samoRvawe-
risa saqmed~. od, es saqme, Tqven
rom ambobT, Cems gareSe ar gakeTdeba.
amitom, radgan aris
adgili, romelic am saqmisTvis mosa-
xerxebelia da
Sesaferisi, brZanos Tqvenma siwmindem, rom
iq avaSenoT
monasteri, radgan aq yovlad SeuZlebelia ra-
ime amgvaris
gakeTeba".
180
181
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
182
183
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
igi, hrqua TYsTa sakuTarTa: `vinaATgan ara inebes wmidaTa maT axloblebs: "radgan
ar inebes im wmindanebma zanavis adgi-
adgilTa mas zanavisaTa, raATamca mun gueSena udabnoA didi lebi, rom iq
agveSenebina didi da maRali udabno, amje-
da maRali, aw ukue raA jer-ars yofad?~ xolo maT hrques: rad raRa unda
vqnaT?" maT miuges: "is, rom ar davabrko-
`raATa ara davabrkoloT guls-modginebaA maTi~.
loT maTi
gulmodgineba".
xolo mTavarman hrqua: `saRmrToAsa Zalisa ganugebelad
mTavarma
uTxra: "saRvTo Zalis gangebulebis gareSe
ara ars saqme ese kacTagan. amisTYsca jer-ars, raATa Zalisa-
ebri vaCuenoT SewevnaA~. da viTarca moiwines wmidani igi ad- adamianTagan ar
xdeba es saqme. amitomac saWiroa, rom SeZ-
gilsa mas, da kualadca etyoda maT mTavari igi: `gevedrebi, lebisdagvari
Semweoba gamoviCinoT"; da rodesac movid-
wmidano RmrTisano, raATa erTi mommadloT me, rameTu arian nen wmindanebi im
adgilTan, kvlav uTxra maT mTavarma: "ge-
adgilni mravalni da keTilni da naSenebiTa Ronierni da ixil- vedrebiT, RvTis
wmindanebo, rom erTi ram mommadloT me,
neT1igini, da ukueTu didad moaSundes sulsa Tquensa, aha ad- rameTu aris
mravali adgili, kargi da Zlierad moSene-
gilni da Sesavalni da yoveli saKmari uxuebiT~. xolo netarman buli. naxeT isini
da Tu Zalian esaTnoeba Tqvens suls, aha
serapion kualadca hrqua: `msgavsad mociqulisa vityodi: adgilebi,
Sesasvlelebi da yovelgvari saxsari uxvad". mag-
“ukueTumca angelozi maxarebda, gareSe missa, romeli gue-
ram netarma
serapionma kvlav miugo: "mociqulis msgavsad
xara, ara gurwams.~
vityodi: Tundac
rom angelozi maxarebdes imis garda, rac
maSin giorgi mouwoda visme Wabuksa asakiTa, romel ars
ZaliTa da hrqua: `Svilo sayuarelo, gza-hyev wmidaTa amaT da gvexara, ar
gvwams".
xvale ganTiadiTgan vidre mwuxramde raodeni SemoweriT Se- maSin giorgim
mouxmo viRacas, asakiT (ese igi SeZle-
movlon, mimicemies maTda, vinaATgan adgilsa amas wadier arian. biT) Wabuks da
uTxra: “sayvarelo Svilo, umegzure am wmin-
da ukueTu vinme ipoos damaxrwevel maTda ucxoebisaTYs, yo- danebs da xval
ganTiadidan saRamomde ramdensac Semowe-
velTave auwye, viTarmed TavisuflebiT da nebisaebr aSene- riTad Semovlian,
mimicia maTTvis, vinaidan am adgilis
ben monastersa sabrZanebelsa Sina Cuensa~. xolo wmidaTa maT msurvelni arian
da, Tu aRmoCndeba vinme xelisSemSleli
mamaTa etyoda: `gulpyrobil iyveniT, viTarmed yovliTa Za- maTTvis, radgan
ucxoebi arian, yvelas auwye, rom isini Ta-
liTa TanaSemwe Tquenda var me da mzrunvel, da aravin wina-
visuflad da
nebisamebr aSeneben monasters Cvens sabrZane-
aRmdgom Cuenda ars adgilTa amaT, romelTa gegulebis dap-
belSi”, wminda
mamebs ki eubneboda: “darwmunebuli iyaviT,
yrobad, xolo Semdgomad samisa dRisa kualad gixilne,
ufalsa Tu enebos~. vinaA wmidaTa maT ganixares friad da mad- rom mTeli ZaliT
TanaSemwe var Tqveni da mzrunveli da
lobaA aRuares. da mamaTa Rame igi kldes mas zeda ganaTies. da aravin aris Cveni
mowinaaRmdege am adgilebSi, romelTa
eseca sityuaA WeSmarit ars, mowevnuli Cuenda, viTarmed xil- dapatronebac
ganizraxeT, Tumca sami dRis Semdeg kvlav
vaA angelozisaA ixila Ramesa amas, romeli ganaZlierebda mas gnaxavT, Tu ufali
inebebs”. amis gamo Zalian gaixares wmin-
da guls-modginebiT Sromad ubrZanebda, romlisaTYsca Sem- danebma da
samadlobeli aRmoTqves. Semdeg is Rame klde-
dgomad orisa dRisa Seqmnna orni juarni wmidaman man Keli- ze gaaTies mamebma
da es sityvac, Cvenamde mosuli, WeSma-
Ta TYsiTa da kldesa mas zeda aRmarTna saxelsa zeda wmidaTa ritia, rom am
Rames angelozis gamocxadeba ixila serapi-
mTavar-angelozTasa. xolo ukuanaAsknel mcire eguterica
onma, romelic
ganaZlierebda mas da gulmodgine Sromas
184
185
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
186
187
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
188
189
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
190
191
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
9. magram,
sayvarelo Zmebo da gulmodgined smenismoy-
vare mamebo, ufro
metad is gvmarTebs, rom visminoT sak-
IX. aramed, sayuarelno Zmano da guls-modgined smenis-
virveli saqmeebi da
vadidoT RmerTi, romelmac amgvari
moyuareno mamano, umetesad jer-ars Cuenda, raATa vismen-
deT sakYrvelTa amaT saqmeTa da vadidebdeT RmerTsa, romel- mama da moZRvari
mogvmadla Cven. rodesac movediT im ad-
man eseviTari mogumadla Cuen mamaA da moZRuari. da viTarca gilas, romelsac
"babgens" uwodeben, vnaxeT patara veli
movediT adgilsa mas, romelsa babgen uwodian, da vixileT mci- "bobxad" wodebul
adgilas da gviTxra Cven iam yvelaferi
re veli adgilsa mas bobxa wodebulsa, da gYTxra Cuen ia yo- im kacze,
garbanelze. maSin ia Seuvrda wmindans da siyva-
velive kacisa misTYs garbanelisa. maSin ia Seuvrda wmidasa ruliT moikiTxa,
wmindanma ki jvari gadaswera da uTxra
mas da mowled moikiTxa. xolo wmidaman man juari daswera da mas: "RmerTma
mogagos Seni Tanamgzavrobis sanacvlo, Zmao!
etyoda mas: `RmerTman mogagos nacvali mgzavrobisa SenisaA, getyvi ki Sen, rom
male naxav im boroti da SfoTismoyvare
adamianebis
misagebels".
192
193
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
Zmao! xolo getyY Sen, rameTu adre ixilo misagebeli kacTa rodesac
gagvSorda da wavida igi, Cven CavediT im TiT-
maT borotTa da SfoTis-moyuareTaA~. qosda wyalTa
CasaqanebelSi da roca mivediT im dabaSi,
xolo viTarca igi gangeSora da warmovida, Cuen STamo- aha, zemoxsenebuli
kaci midioda Tavis saxlSi or Tavis
vediT STasaqanelsa mas, viTarca wyalTasa. da viTar mivediT
ZesTan erTad, da
rodesac dagvinaxa Cven amgvari ram Sesa-
dabasa mas, aha esera zemo kaci igi Ksenebuli mividoda saxed
xedaobiT,
gancvifrda, siyvaruliT mogvikiTxa da dagvaT-
TYsad orTa Tana ZeTa misTa. da viTarca gYxilna Cuen esevi-
TariTa raATme saxiTa, ganhkrTa da mowled gangYkiTxvida da valiera, xolo
rodesac gaigo, rom swored isini viyaviT,
gangYxilvida Cuen. da viTar cna, viTarmed igini arian, ro- romlebic movediT am
adgilebSi monastris asaSeneblad,
melni mosrul arian adgilTa amaT aRSenebad monastrisa, da amasTan naxa ra, rom
aRar iyo Cvenze Cvens SesamoselTa na-
ixila raA, viTar-igi arRara iyo Cuen Tana saxe samoselTa Cu- saxi da, rom
mTlianad damskdari iyo Cveni sxeulis nawi-
enTA da yovliTurT dabZarul iyvnes asoni Cuenni, maSin crem- lebi, cremliT
moexvia igi wmindans da eambora mis fexebs,
liT moexYa da ambors-uyofda ferKTa mis wmidisaTa. da es- xolo wmindanma, naxa
ra es kaci, uTxra: "sayvarelo da qris-
reT ixila raA wmidaman man kaci igi, etyoda: `sayuarelo da tes mier Zmao
garbanelo, modi, cotaodeni TanalmobiT Se-
qristes mier Zmao garbanelo, aw aha esera mcired Tanalmo-
ewie axla Cvens
mgzavrobas da gagviZexi mdinaremde, rome-
biT Seewie mgzavrobasa Cuensa da raATa wargYZRue vidre mdi-
lic Cvens
CrdiloeTiTaa", is ki gulmodgined da cremliT
naremde, romel ars CrdiloAT Cuensa~. xolo igi guls-mod-
gined da cremliT etyoda, viTarmed: `ara egebis ege, N wmi- miugebda: “ar egebis
es, hoi, RvTis wmindano, radgan, aha,
dao RmrTisao, rameTu esera daslvasa mzisasa RmerTman mo- mzis Casvlisas
mogiyvanaT RmerTma Tqvens codvil monas-
giyvanna codvilisa monisa Tquenisa, da vxedav wylulebasa Tan da vxedav Tqvens
fexTa wyluls, ris gamoc gevedrebiT,
ferKTa TquenTasa da gevedrebi, raATa mcired ganisuenoT ma- mcirediT daisvenoT
Tqveni mgzavrobis daqanculobisgan,
Suralobisagan mgzavrebisa Tquenisa da raATa zedamiwevniT raTa zedmiwevniT
gavigo, Tu ra aris Tqveni sulis esode-
vcna, ukueTu raA-ars esodeni ese mduRarebaA sulisa Tque- ni mduRareba, ramac
agrerigad gaiZulaT Tqven, rom gada-
nisaA, romel esreT gaiZula dadebad suli uRaRTa amaT da gewyvitaT am frialo
da gauval gzebze svla”. wmindanma
uvalTa gzaTa slvad~. wmidaman hrqua mas: `SeuZlebel ars Cem-
uTxra mas:
“SeuZlebelia CemTvis, rom ar mivideT dawese-
gan, raATamca ara mivediT adgilsa mas ganCinebulsa~. xolo
bul adgilas”. maSin
Seirbina Sin im kacma da kvlav gamo-
Serbioda Sina kaci igi da kualad gamovida Tana meuRliTurT;
msgavsad sarefTelisa da somanitelisa Seuvrdes ferKTa wmi- vida meuRlesTan
erTad. isini sarefTelisa da somanite-
disaTa, da viTar ver arwmunes, maSin Wabuki igi, moZRuari lis msgavsad,
ferxTiT Seuvrdnen wmindans, magram radgan
ver gadaarwmunes,
amjerad Cveni winamZRoli Wabuki Seuv-
rda mis Zmas,
ioanes, da uTxra: “aha, aRar aris darCenili
CvenTan suli da
davemorCiloT am kacs, radgan aRaraa si-
arulis dro”. magram
wmindani miugebda: “romelmac gaba-
onSi iso navesas
SeuCera mze da kidev — wminda bers besa-
rions, igive
gagvxdis imis Rirss, rom am mzesTan erTad
194
195
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
Cueni, Seu[v]rda Zmasa missa iovanes da etyoda: `aha esera ara vnaxavT da Tayvans
vcemT mis wminda xats". maSin gamouZRva
daSTomil ars suli Cuen Tana, davemorCilneT kacsa amas, ra- is kaci da rodesac
gamoemarTnen, Wabukma uTxra wminda-
meTu arRara ars Jami slvisaA~. xolo wmidaA igi etyoda: `ro- nebs: "iloceT
CemTvis, wmindanno, radgan xval, Tu RmerTi
melman-igi gabaons iso navessa dauyena mze da kualad wmida-
inebebs, Sevexebi
Tqvens wminda fexebs". xolo es moxda RvTis
sa mas bersa besarions, amanve Cuenca Rirs myvnes mzesa amas
gangebiT, rom
Tanamowame yofiliyo igi im didebuli sas-
Tana xilvad da Tayuanis-cemad wmidasa xatsa missa~. maSin war-
mouZRua kaci igi da warmo-raA-emarTnes, Wabukman man hrqua waulisa, risi
warmoTqmac cota xnis Semdeg aqvs ganzra-
wmidaTa maT: `locva yavT CemTYs, wmidano, rameTu xvale ine- xuli sityvas.
bos Tu RmerTman, SevemTxYo wmidaTa ferKTa TquenTa~. vi- da rodesac
wamovediT, gamoCnda Cvens win raRac gza,
naAca ese gangebulebiT iqmna, raATa Tana-ewamos igi didebul- viwro da Zalian
saZnelo. garbanelma ubrZana Tavis Zes, rom
sa mas saswaulsa, romelsa Semdgomad mciredisa egulebis sit- Tanamgzavroba
gaewia CvenTvis vidre mdinaris piramde. ro-
yuasa warmoTqumaA. desac iq CavediT
da kvlav zeviT avediT, dagvinaxes Zmebma
da viTarca warmovediT, ipova winaSe Cuensa gzaA raAme, da Semogvegebnen.
iwroA da Zniad saWirveli. xolo garbanelman ubrZana Zesa
Sen ki,
sayvarelo, daukvirdi am sakvirvelebas! rode-
TYssa, raATa Tana gza-myves vidre piramde mdinarisa, romel-
sac im kacisgan
wamovediT, sanam aq movidodiT, mze kvlav
sa STavediT raA, da aRmavalni kualad gYxilnes ZmaTa maT, mo-
guegebnes. im adgilze
imyofeboda wmindanis sityvisebr, rac gvik-
xolo Sen, sayuarelo, ganixile-Ra sakYrveli ese, rame- virda da
vadidebdiT RmerTs, romelic maradis adidebs
Tu raJams kacisa misgan warmovediT da vidre moslvamde Cu- Tavis madideblebs,
xolo rodesac gvnaxes iq myofma Zmeb-
enda, kualad ego mze adgilsa mas sityYsaebr wmidisa, rome- ma, acremldnen
Cvens gamo, radgan Cveni samosi saerTod
li-ese gYkYrda da vadidebdiT RmerTsa, madidebelTa misTa. aRar arsebobda,
Cveni fexebi ki daCeCqvili da damskdari
xolo gYxilnes raA ZmaTa mun myofTa, cremloodes Cuen ze- iyo. mcire ram
nugeSiscemad miviReT saWmeli, rac aRmoC-
da, rameTu samoseli Cueni yolad arRara iyo, da ferKni Cu- nda maTTan, xolo
rodesac gaTenda, SevwireT locvebi, xo-
enni dajejkil da dabZarul iyvnes. da mcired raAme nugeSi-
lo wmindanma
Tavisi xeliT aiRo SeSa da, rogorc adre
nis-vieciT sazrdeli, romeli pova maT Tana, xolo ganTena raA,
vTqviT, gaakeTa
jvrebi da aRmarTa wminda mTavarangeloz-
SevwireniT locvani. da moiRo wmidaman man KeliTa TYsiTa
SeSaA, da viTarca pirvel vTquT, da Seqmnna juarni da aRmar- Ta saxelze.
rodesac iyo dro mesame Jamisa, vloculobdiT
Tna saxelsa zeda wmidaTa mTavar-angelozTasa. da viTarca ra im adgilas,
aha, is kaci, garbaneli, da Cveni winamZRo-
iyo Jami samJamisaA, vilocevdiT raA adgilsa mas, da aha esera li Wabuki, agreTve
ori adamiani (ucxo kacebi) aCqarebiT
kaci igi garbaneli da Wabuki igi, moZRuari Cueni, da orni kac- movidnen CvenTan,
Cven ki, davinaxeT ra, gavixareT, xolo
ni, ucxoni kacni, da moiwines swrafiT Cuenda. xolo Cuen vi- isini Sepyrobilebi
iyvnen raRac didi SiSiT, xolo is ucxo
xileniT raA, ganvixareT. da igini iyvnes Sepyrobil SiSiTa adamianebi
Sesaxedavad iyvnen rogorc mkvdrebi. Cven ve-
raATme didiTa, da kacni igi ucxoni _ viTarca mkudarni xed- kiTxebodiT mizezs,
Tu ratom movidnen isini kvnesiT da
viTa. xolo Cuen vikiTxevdiT mizezsa, Tu raAsaTYs sulTqumiT
oxvriT, an Tu vin
iyvnen es kacebi, mkvdarTa msgavsad uxmoni
196
197
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
da eqYT moiwines igini, anu vin arian kacni igi, romelni sa- da usityvoni?
maSin daiwyo Txroba garbanelma da uTxra
xed mkudarTa uKmo da usityu arian? xolo iwyo Txrobad gar- wmindanebs:
“rodesac wamoxvediT Tqven, es Wabuki iyo Za-
banelman da hrqua wmidaTa maT: `raJams-igi warmoxuediT Tqu- lian daqanculi;
Tan Rame iyo da miviReT saWmeli, gvik-
en, da Wabuki ese eyo friad maSural, da iyo Rame, da miviReT
virda ra Tqveni
metismeti mxneoba. vadideT RmerTi da da-
sazrdeli da gYkYrda friadi simKne Tqueni da vadideT Rmer-
viZineT, xolo
rodesac gaTenda, Tqvenken wamosasvlelad
Ti da daviZineT. xolo gan-raA-Tena, winaSe Tquensa warmos-
lvad vemzadebodiT. aha esera iqmna ZrvaA da oxraA raAme, vi- vemzadebodiT da,
aha, moxda raRac ryeva da qarisebr xma-
Tarca qarisaA da ganvkYrdiT friad. da Semdgomad mciredisa uri, rac Zalian
gagvikvirda. cota xnis Semdeg movidnen
movides kacni ese, viTarca-ese xedavT, da ZliT iwyes sityu- es kacebi, rogorc
Tqven xedavT, da Zlivs daiwyes lapara-
ad. da viTarca vhkiTxevdiT, Tu: `raAme iyo KmaA ese da ZrvaA?~ ki. rodesac
vekiTxebodiT, Tu ra iyo es xma da ryeva, amaT
xolo amaT mogYges da gurques, rameTu `ganipo klde igi, mogviges da
gviTxres: “gaipo klde, romelic im tbis da-
romeli iyo dasavaliT tbisa mis, da warvides wyalni igi savleTiT iyo, da
gadadinda mRvrie wyali, xolo Cven, rom-
mrRYeni, da Cuen, romelni vipoeniT garemos adgilisa mis, gan- lebic im adgilis
garSemo aRmovCndiT, Zlieri SiSisgan
vibnieniT Zlierisa misgan zarisa da STamovediT kacisa amis,
gavifanteniT da
CamovediT am kacTan, radgan gvicnobda
rameTu mecnier iyo Cuenda~. da viTarca igini amas ityodes,
Cven”. rodesac
isini amas ambobdnen, maTi sityvebis mowmed
mowamed sityuaTa maTTa ixilveboda mdinare igi, rameTu ar-
Rara itevdes adgilni TYsni, rameTu yovliT kerZo gardaeca Canda mdinare,
radgan veRar itevda mas kalapoti, rameTu
mrRYe, viTarca mwYre, romlisaTYsca gankYrvebaman Seg- yovel mxares
gadaedina mRvrie wyali, rogorc lafi, ris
Ypyrna yovelni.” gamoc gakvirvebam
Segvipyro yvela.”
xolo Wabuki igi etyoda wmidasa mas: `aha esera vxedav, ra- xolo is
Wabuki eubneboda wmindans: “aha, vxedav, rom
meTu sityuani Senni saqme arian, vinaA maKsovs guSindeli igi, Seni sityvebi
saqmea, radgan maxsovs guSindeli, rodesac
raJams-igi ubrZanebdiT kacsa mas, romeli Tanamogzaur gu- ubrZanebdiT im
kacs, romelic Tanamgzavrad gagvixda "sa-
eqmna vidre tbamde saTaKYisa, viTarmed: `adre ixilo misage- Taxvis" tbamde,
male naxavT misagebels am SfoTismoyvare
beli kacTa amaT SfoTis-moyuareTa da kualad kacTa maT, ro-
kacebisTvis da
kidev im kacebisTvis, eSmakebiviT win rom
melni-igi Sesakrebelsa mas wyalTasa wina rbiodes viTarca
darbodnen wyalTa
SesakrebelTan, radgan vfiqrob, rom
eSmakeulni; rameTu vhgoneb, romel arcaRa Tu kuali ipoos
adgilisa mis~. kvalic ki ar
aRmoCndeba im adgilisa”.
xolo viTarca dascxra mdinarisa mis didroaA, vcanT WeS- rodesac
dacxra mdinaris wyaldidoba, gavigeT sinam-
mariti, viTarmed adgili igi tbisaA ixilvebis velad lodoa- dvile, rom tbis
adgili Canda kldovan velad, xolo wis-
nad, xolo adgili igi wisqYl-saxlTaA kualad warRunil da qvil-saxlTa
adgili ki walekiliyo da gauCinarebuliyo.
uCino. amissa Semdgomad Seuvrda wmidasa Wabuki igi da mii- amis Semdeg
Seuvrda wmindans Wabuki, miiRo dalocva da
Ro locvaA, da hrqua: `ufalsa Tu enebos, adre gixilne, xolo uTxra mas: “ufali
Tu inebebs, male gnaxavT, xolo Tu rai-
ukueTu raA gnebavs mTavrisa mier, mibrZaneT, rameTu masca hne- me gsurT
mTavrisgan, mibrZaneT, radgan masac surs Tqveni
bavs xilvaA Tqueni adre~. da wmidaman hrqua: `TYnier
male naxva”.
wmindanma miugo: “saRvTo kurTxevis gareSe
198
199
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa cxovreba
wminda serapion zarzmelisa
saRmrToAsa kurTxevisa araraAs mkadre varT winaSe missa, ra- arafers SevkadrebT
mas, radgan TviTon ufro kargad icis
meTu TYT umjobesad uwyis yoveli, sityYsaebr solomonisa: yovelive, solomonis
sityvisebr: “brZenis yurni mudam mza-
`yurni brZnisani maradis mza arian saRmrToTa sityuaTa~. da daa saRvTo
sityvebisTvis”. wavida is Wabuki, xolo Cven
warvida Wabuki igi da Cuen davSTiT adgilsave mas.
imave adgilas
davrCiT.
xolo mi-raA-iwia Wabuki igi winaSe mTavrisa, da yove-
rodesac miaRwia
Wabukma mTavarTan da Tanamimdevru-
live warmouTxra SemdgomiTi-Semdgomad. da romelTa esma,
gankYrvebaA daeca, zari ganhKda, da adidebdes RmerTsa, maSin lad mouTxro
yvelaferi, yvela, vinc gaigona, Secbunda,
RmrTis-msaxuri igi SiSiTa da sixaruliTa aRivso da ware- Tavzari daeca da
adidebda RmerTs. maSin RvTismsaxuri
marTa xilvad saswaulTa maT da niSTa, da yovelni sabrZane- mTavari SiSiT da
sixaruliT aivso da mTel Tavis sabrZa-
belni misni mis Tana da garemo sanaxebni maT areTani, romel- nebelTan erTad
gaemarTa saswaulTa da niSTa sanaxavad,
Taca asmioda didi ese sakYrvelebaA, da myis krebuli didZali iseve, rogorc im
adgilebis mezobeli mxareebi, romleb-
Sekrba adgilsa mas, sada-igi iyvnes wmidani igi. da viTarca sac ki gaegonaT es
didi sakvirveleba. myisve didZali kre-
movida mTavari, ambors-uyo xatsa mas cxovelsa, da Sevrdo- buli Seikriba im
adgilas, sadac wmindanebi iyvnen, xolo
miT moikiTxna igini, da gankYrvebiT ikiTxvida saswaulTa
rodesac movida
mTavari, eambora igi cxovel xats da Sev-
maTTYs. da yovelive zedamiwevniT cna kacTa maT mier, ro-
rdomiT moikiTxa
isini, Tan gakvirvebiT gamoikiTxa saswa-
melni mas warevlinnes, viTar adgili tbisaA mis veloan qmnil
ars da Sesakrebeli igi wyalTaA dafarul iyo qYSaTa mier da ulTa Sesaxeb da
yvelaferi zedmiwevniT gaigo im kacTa-
lodTa, romelsa kacni igi Wirisa misgan ganromilni TYT war- gan, romlebic mas
gaegzavna, rom, Tu rogor qceuliyo ve-
moityodian. lad tbis adgili da
rogor dafaruliyo qviSiT da lo-
xolo movides mRdelni da monazonni TYToeulTa maTgan debiT wyalTa
Sesakrebeli, rasac im ubedurebas gadarCe-
adgilTa da sixaruliT moikiTxvides wmidaTa maT. da sxuani- nili adamianebi
TviTve ambobdnen.
ca monazonni mravalni Semokrbes. da adgilisa misgan mis mdi- movidnen agreTve
mRvdlebi da monazvnebi yoveli ad-
naris-kidisa locviT da litaniiT adgilsa mas pirvel Ksene- gilidan da sixaruliT
moikiTxavdnen wmindanebs. sxva mo-
bulsa borcusa aRvediT. da brZanebiTa mTavrisaATa moiqmna
nazonebic bevrni
Seikribnen da mdinaris piras im adgi-
adgili igi da veloan iqmna. da sxuanica mTavarni moiwines
lidan locviT da
litaniiT adre xsenebuli borcvis ad-
garemoTa adgilTani da TYToeulni uTxrobdes wmidaTa maT
simarjuesa samonastreTa adgilTasa, da kacica igi, romel gilas avediT.
mTavris brZanebiT damuSavda is adgili da
pirvel iota ZinZed wodebulisa misgan adgilisa, mowled Se- velobi gaxda.
mezobeli adgilebidan sxva mTavrebic mo-
uvrdeboda da awuevda, raATa mun aSenebden. romelsaca miu- vidnen da yoveli
maTgani amcnobda wmindanebs mosaxerxe-
go wmidaman da hrqua: `sulsa Sina ukeTursa SiSi RmrTisaA bel samonastro
adgilTa Sesaxeb. is kacic, romelic adre
ara daemkYdrebis, arca jer-iyo margalitsa dasxmad winaSe gandevna man
"ZinZed" wodebuli adgilisgan, siyvaruliT
RorTa, rameTu brmaAca Tana-warhKdebis oqrosa mis winaSe Seuvrdeboda da
exveweboda, rom iq eSenebinaT, romelsac
wmindanma ase miugo
da uTxra: “ukeTur sulSi RvTis SiSi
ar mkvidrdeba, arc
SeiZleba margalitebis dayra Rorebis
200
201
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
mdebaresa, aramed Sendobil iyavn pirveli cTomaA Seni, xolo win,_ radgan
brmac gverds uvlis mis win dadebul oqros,
Cuen nu vin guaiZulebs sxuad cvalebad adgilisa~. xolo magram Segendos
Seni adrindeli Secdoma, Cven ki nuravin
yoveli igi krebuli didad gansTqumides: `ese saswaulni Ta- gvaiZulebs
adgilis sxvagan Secvlas”. mTeli is krebuli
namodgam arian moses mier qmnilTa maT ganpebasa zRYsasa da
metad ganadidebda
mas: “es saswaulebi Tanaziaria moses-
kldisagan aRmocenebasa wylisasa da kualad kidobnisa mier
gan qmnili zRvis
gapobisa da kldisgan wylis aRmodinebi-
ganpebasa iordanisasa da kualad grigolis mier sakYrvelT
moqmedisa ganKmobasa mis tbisasa, romeli iyo mizez mtero- sa, agreTve
kidobnis mier iordanis gapobisa da kidev gri-
bisa mis ZmaTaAsa. egreTve tbaA ese mizezi SfoTTa da kacis- gol
sakvirvelTmoqmedis mier im tbis gaxmobisa, rac iyo
klvaTaA ganKma wmidaTa amaT mier~. xolo wmidaA igi, viTarca ZmaTa
urTierTmtrobis mizezi. aseve gaxma am wmindanTa mi-
iyo ucxoA zuaobisagan, miugo da hrqua maT: `nu hgonebT, mTa- er es tbac,
mizezi mSfoTvarebaTa da kaciskvlaTa”. magram
varno da erno, Tumca CueniTa raATme ZaliTa qmnil iyvnes sas- wmindani Sors iyo
ampartavnebisgan da, amitom, miugo da
waulni ese, aramed rameTu adida xati pirisa TYsisaA qriste- uTxra maT: “nu
ifiqrebT, mTavarno da xalxo, rom TiTqos
man RmerTman, raATa Tquen grwmenes, viTarmed ara tyuvil da Cveni ram ZaliT
moxda es saswaulebi, aramed qriste Rmer-
amao arian saqmeni ese, romelTa Tquen xedavT~. mieriTgan ewo-
Tma adida xati
Tavisi pirisaxisa, raTa irwmunoT Tqven,
da saxeli Semsgavsebuli saqmeTa adgilsa mas, rameTu ewoda
rom ar aris
sicrue da amaoeba es saqmeebi, rasac Tqven xe-
zarz-ma erTa maTgan, romelni zariTa da SiSiTa miuTxrobe-
liTa Sepyrobil iyvnes. xolo locviT da galobiT ganaTies davT”. amis
Semdeg ewoda xsenebul adgils saqmeTa Sesafe-
Rame igi da ganTiad moikiTxnes wmidani igi da sixaruliT war- risi, radgan
zarzma daarqva mas im xalxma, romelic auwe-
vides saxid TYsa. reli SiSiT da
zafriT iyo Sepyrobili. locviT da galo-
biT gaaTies maT
is Rame, ganTiadisas ki moikiTxes wminda-
nebi da sixaruliT
wavidnen TavianT saxlebSi.
202
203
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
Tevdosi naKSirTa mier moiZia adgili, sada aRaSenos monas- gedeonma sawmisi
dado saqmeTa gamosacdelad1 da kidev
teri, egreTve amaT netarTa yves, rameTu aRavsnes orni kan- iseve, rogorc didma
Tevdosim naxSiriT moiZia is adgi-
delni sworiTa zeTiTa da dadgnes adgilTa maT cilobisaTa. li, sadac unda
aeSenebina monasteri, amgvaradve gaakeTes
rameTu iyo mcire Rele samxriT adgilsa mas umaRlessa, da
am netarebmac,
radgan aavses ori kandeli Tanabari zeTiT
kandeli iovanesi dadga mun TYT iovane, xolo borcusa mas
da dadges isini
sacilobel adgilebze, rameTu iyo pata-
zeda _ wmidaman serapion. da ornive dadges locvad. xolo
viTarca ganTena, ixilva davsebulad kandeli igi serapionisi, ra Rele ufro maRali
adgilis samxreTiT da iq daidga
xolo kandeli igi iovanesi brwyinvida vidre Sua samxramde. ioanes kandeli TviT
ioanesgan, xolo xsenebul borcvze —
rameTu ese gangebulebaA iyo saRmrToA, raATa ara swrafiT, wminda serapionis
mier. Semdeg orive locvad dadga da
aramed friad Suenierad Jamsa TYssa aReSenos saydari maRalsa rodesac gaTenda,
naxes serapionis kandeli Camqrali, xo-
mas adgilsa. ese raA ixiles yovelTa, daamtkices, raATa mun lo ioanes kandeli
brwyinavda Sua samxrobamde, radgan
iwyon Senebad eklesiisa. RvTis gangeba iyo
es, rom ara naCqarevad, aramed Tavis dro-
xolo wmidaman man hrqua Zmasa TYssa TaflmwTolvariTa ze metad mSvenivrad
aSenebuliyo saydari im maRal adgi-
miT eniTa: `Zmao iovane, RmerTman gaCuena sakYrveli ese di-
las. amitom,
rodesac maT naxes momxdaric, gadawyvites,
debuli, rameTu ixila naklulevanebaA gonebisa SenisaA. xo-
rom iq2 daewyoT
eklesiis Seneba.
lo ese uwyode, viTarmed Semdgomad mciredisa adgilsa amas
aReSenos saydari friad Suenieri~. da Sehkazmes adgili igi, magram
wmindanma TafladmwveTi eniT uTxra Tavis Zmas:
da Seemateboda ricxusa ZmaTasa, rameTu moizidvida saxel- “Zmao ioane,
RmerTma giCvena es didebuli sakvirveleba,
ganTqumulebaA kacisa mis RmrTisaA, da saxed mdinarisa ir- radgan ixila Seni
gonebis sinaklule, Tumca es icode, rom
wyvebodes tkbilTa maT sityuaTa misTagan. rameTu kaci igi cota xnis Semdeg am
adgilas3 aSendeba metad mSvenieri say-
pirvel Ksenebuli garbaneli da orni igi Zmani, romelni dan- dari”. maT ki
moamzades is adgili..._ xolo ZmaTa ricxvs
Tqmasa tbisasa ganernes, ikurTxnes monazonad KeliTa mis wmi- emateboda, radgan
am RvTis kacis saxelganTqmuloba bevrs
disaATa, vinaATgan axalsa amas moses ebrZana axlisa isra lisa izidavda, romlebic
mdinarisebr irwyvebodnen misi tkbi-
winamZRurobaA, amisTYs uKmdes Tana-Semwed saqmesa mis kar-
li sityvebiT.
amasTan, zemoxsenebuli kaci garbaneli da
visa axalni beseliel da eliab. rameTu ara Tu nislsa Sevida
misi ori Zma,
romlebic tbis danTqmas gadaurCnen, wminda-
da ficarni qvisani moixuna, romelsa Sjuli da mcnebani weril
nis xeliT
monazonebad ekurTxnen. vinaidan am axal moses
ebrZana axali
israelis winamZRvroba, amis gamo esaWiroe-
boda mas karvis
Senebis saqmeSi TanaSemweebad axali bese-
lieli da eliabi,_
radgan araTu nislSi Sevida igi da
1
Sdr. msj. 6:37-
38.
2
RelesTan, sadac
ioanem aanTo sanTeli.
3
maRal borcvze.
204
205
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
iyvnes, aramed TYT igi aRmwereli maTi gonebiTa moaqunda, qvis ficrebi
miiRo, romlebzec sjuli da mcnebebi iyo da-
romeli masve, moses, napralsa kldisasa dafarulsa etyoda: werili, aramed
TviT amaT damwers atarebda gonebiT, vinc
`me var, romeli igi var~. da mTasa zeda Taborsa moses da eli- imave moses, kldis
napralSi dafaruls, eubneboda: "me var,
as Tana zraxvida, TavTa maT Tana mowafeTasa, ese aqa KorciTa
romelic var, da
vinc Taboris mTaze mosesTan da eliasTan
gamosaxuli mKarTa zeda etYrTa da Tayuanis-sacemelad mor-
erTad metyvelebda
mowafeTa korifeebTan erTad;_ swored
wmuneTa aRemarTa. romlisaTYsca iwyes Senebad eklesiisa da
dadves safuZveli adgilsa mas, romeli iovane gamoarCia. xo- igi, aq xorciT
gamosaxuli, mxrebze itvirTa man da aRmar-
lo saWiro iqmna SenebaA misi, rameTu qvani maT adgilTani tye- Ta morwmuneTa
Tayvansacemad, risTvisac daiwyes eklesiis
Tagan dafarul iyvnes, vinaAca wylisagan raAsme Ronierob- Seneba da
saZirkveli dades im adgilas, romelic ioanem
des da uSuersa rasme qvasa muniT gamoiRebdes. gamoarCia, Tumca
gaZnelda misi Seneba, radgan im adgilebze
xolo iyvnes xuroTmoZRuar da zedamdgomel saqmisa mis qvebi tyeebiT iyo
dafaruli. amitom, wylisgan Tu axer-
garbaneli da orni igi Zmani. xolo ganiTqua raA, viTarmed ese- xebdnen rames da
iqidan gamohqondaT uSveri ram qvebi.
viTarni ese kacni esreT aRaSeneben eklesiasa, iwyes saxed mdi- xuroTmoZRvarni
da am saqmis zedamxedvelni iyvnen gar-
narisa moslvad saqmesa mas eklesiisasa. da ara ipova raATur-
baneli da is ori
Zma, xolo rodesac gavarda xma, rom ase-
TiT qvaA, da WiriT da SromiT mdinarisa misgan moiRebdes. vi-
Ti adamianebi
amgvarad aSeneben eklesias, daiwyes mdina-
naAca kualadca movida mun RmrTis-msaxuri igi giorgi da
ganicada yoveli saqme maTi, da iurvoda, raATamca keTilad risebr mosvla
eklesiis saSeneblad, magram radgan vera-
aReSena eklesiaA igi. da mouKda gulsa da hrqua wmidaTa maT: nairad ver
moipoves qva, mdinaridan gamohqondaT igi ga-
`qristes mier ganbrZnobilno mamano, ukueTu sTnavs siwmi- WirvebiT da jafiT.
amitom, kvlav mivida iq RvTismsaxuri
desa Tquensa, ars adgili erTi, sada eklesiaA misi dacemul giorgi, romelic
daakvirda mTel maT saqmianobas da wux-
ars Zrvisagan. aw, ukueTu hbrZanoT, advil ars, raATa igi mo- da ra imaze, rom
kargad aSenebuliyo eklesia, erTi azri
viRoT~. xolo cnes raA wmidaTa maT, rameTu uKmrad mdebare gauCnda da uTxra
wmindanebs: "qristes mier gabrZnobilo
ars eklesiaA igi, brZanes, raATa swrafiT Kel-yon saqmesa mas. mamebo, Tuki
esaTnoeba Tqvens siwmindes, aris adgili, sa-
da iwyes moRebad meyseulad raodeni eKmareboda eklesiisa
dac dacemulia
iqauri eklesia miwisZvrisgan da axla, Tu
misTYs. da icnobebian qvani igi zogs-raAme kuTxTa mier da
brZanebT, advilia
misi wamoReba". gaiges ra wmindanebma,
kamaraTa. xolo ars saxeli adgilisa mis umwaA, romeli So-
ravs aTormet milion. rom gamouyeneblad
iyo dadebuli is eklesia, brZanes, rom
xolo Semdgomad samisa wlisa srul iqmna eklesiaA da Se- male daewyoT
saqme. dauyovnebliv daiwyes imdenis wamo-
imko yovliTa gangebiTa, romeli Sehgvanda Jamsa mas. da aR- Reba, ramdenic
sWirdebodaT eklesiisTvis (ramdenadme ic-
marTes mas Sina cxovels-myofeli xati feriscvalebisaA. da noba kidec es
qvebi kuTxeebiTa da kamarebiT). TviT im ad-
gilis saxelia
"umwa", romelic moSorebulia daaxloebiT
Tvrameti miliT.
dasrulda
eklesia sami wlis Semdeg da Seimko igi yo-
velgvari wesiT,
rac ki Sehferoda im dros. aRmarTes mas-
206
207
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
XI. xolo aqa sxuad icvalebis leqsi sityYsaA usakuTre- 11. magram aq
sxva mxares icvleba sityvaTSewyoba, rom
sad Tqumad saswaulTa wmidisa amis kacisaTa da raATa cxov- ufro zedmiwevniT
iTqvas am kacis saswaulTa Sesaxeb da
rebaAca RmrTis-msaxurisa giorgisi umetes gamocxadnes. xo- RvTismsaxuri
giorgis cxovrebac ufro metad gacxaddes.
lo mogueTxra ese ara Tu uCinoTa vieTme mier kacTa, aramed
xolo gveuwya es
araTu vinme umniSvnelo adamianebis, ara-
friadca saCinoTa da brwyinvaleTa, vityYT ukue giorgis
med Zalian
gamoCenilTa da brwyinvaleTa mier. kerZod, vgu-
ebiskopossa mawyuerelsa, romeli-igi aRmoscenda Kevisagan
Suartylisa, mSobelTagan warCinebulTa da RmrTis-moSiS- lisxmob giorgis,
mawyverel episkoposs, romelic daiba-
Ta, xolo aRizarda igi ganTumulsa mas udabnosa opizas, ra- da "Suartylis"
xevSi, warCinebuli da RvTismoSiSi mSob-
meTu ityoda RmerT-Semosili igi utyuveliTa miT piriTa, vi- lebisgan, xolo
aRizarda opizis ganTqmul udabnoSi, rad-
Tarmed: viyav raA udabnosa opizisasa, sayofelsa wmidisa wi- gan ambobda es
RmerTSemosili Tavisi utyuari piriT: "ro-
namorbedisa naTlis-mcemelisasa, da mier aRved didisa mamisa desac vimyofebodi
opizis udabnoSi, wminda winamorbedi-
miqaelisa da viyav raA winaSe missa, maSin waravlinna miqael sa da naTlismcemlis
savaneSi, aqedan avedi did mamasTan,
orni mowafeTa misTaganni da miuwera ebistole serapions da miqaelTan, da
viyavi ra mis winaSe, wargzavna man Tavisi
Zmasa missa iovanes mswrafl mislvad winaSe missa, rameTu
ori mowafe da
miswera epistole serapions da mis Zmas
208
209
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
210
211
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
maTTYs Sen mier aRsrulebulTa, anu Tu viTar iyos warmar- saswaulTa gamo,
Sen rom aRasrule; amasTan, Tu rogor wa-
TebaA adgilisa mis, gulsavse viqmne, ukueTu ese iqmnes~. xo- remarTeba saqme
im adgilTan dakavSirebiT, amaSi darwmu-
lo gangebiTa saRmrToATa iyo kedelsa eklesiisasa rtoA ba- nebuli maSin
viqnebi, es Tu moxdeba". xolo saRvTo gange-
AaAsaA mraval-Jameuli. da aRiRo KeliTa TYsiTa mamaman miqa-
biT iyo eklesiis
kedelTan balis Zveli toti, rac aiRo
el da misca wmidasa serapions da hrqua: `Svilo, dahnerge ese
Tavisi xeliT mama
miqaelma, misca wminda serapions da uT-
maxlobelad eklesiisa, da ukueTu ganedldes, uwyode WeS-
maritad, rameTu nayofierebaA ars adgilisa mis, warved da xra: “Svilo,
darge es eklesiis axlos da Tu ganedldeba,
guls-modgined aSenebdi~. vinaAca gankYrvebaman Seipyrna yo- WeSmaritad icode,
rom nayofiereba eqneba im adgils. wa-
velni mun msxdomareni da hrques urTierTas: `ara did ars or- di da gulmodgined
aSene”. amis gamo gakvirvebam Seipyro
Tave amaT mier sidide saswaulisaA~. xolo yolad ucxoA igi yvela iq msxdomi,
romlebmac uTxres erTmaneTs: “gana ori-
zuaobisagan Seuvrda wmidasa mas da etyoda: `wmidao RmrTi- ve maTganisgan
didi ar aris am saswaulis sidiade?” mag-
sao, winaSe Sensa araraA SeuZlebel ars, rameTu KelmwifebaA ram iyo ra
serapioni medidurobisgan yovliTurT ganSo-
mogiRebies mTaTaca cvalebamde~. da gamouRo KelTa misTa da rebuli, Seuvrda
wmindans da uTxra: "RvTis wmindano, Sens
dahnerga queyanasa. xolo Semdgomad mciredisa ganedlda da
winaSe araferia
SeuZlebeli, radgan miRebuli gaqvs Za-
rto-gardafeniT qadagebda didebulsa mas saswaulsa. da vi-
laufleba TviT
mTebis Secvlamde". da gamoarTva xelidan
Tarca ixiles yovelTa, gankYrdes da adidebdes RmerTsa. da
viTarca ganisma saswauli ese garemoTa maT udabnoTa, yovelni is toti da Cargo
miwaSi, rac cota xnis Semdeg ganedlda
ganhkrTes da misces didebaA RmerTsa da moqmedsa sakYrve- da rtogadaSliT
qadagebulhyo es didebuli saswauli.
lebaTasa. rodesac yvelam
naxa igi, gaukvirdaT da adides RmerTi,
xolo rogorc ki
cnobili gaxda es saswauli axlomdebare
udabnoebisTvis,
yvelas Tavzari daeca da adides maT Rmer-
Ti,
sakvirvelebaTa moqmedi.
12. xolo
saswauls mihyva saswauli, ris Tqmasac api-
XII. xolo Seudga saswauli saswaulsa, romelsa egulve-
rebs sityva,
kvlav miubrundeba ra igi Tavis sazRvrebs,
bis TqumaA da kualad-qcevaA sazRvarTave TYsTa sityYsaTa. ra-
meTu vidreRa iyvnes esreT Jam raodenme mxiarulni suliTa da radgan sanam
isini garkveuli droiT iyvnen ase mxiarulni
SuebiTa, da yovelni aRivsebodes saRmrToATa madliTa, xolo suliT da lxeniT,
da yvelani aRivsebodnen saRvTo mad-
dResa erTsa ilocvides raA Jamsa samJmisasa da aha esera daeca liT, erT dRes,
rodesac loculobdnen mesame Jamis gange-
gankYrvebaA wmidasa mas da myovar Jam dga gancYbrebuli. amis- bas,_ aha,
gaucnaurda wminda miqaeli da karga xans idga
sa Semdgomad viTarca rulisagan Rrmisa ganRYZebulman mi- gancvifrebuli.
amis Semdeg man, TiTqosda Rrma Zilisgan
xedna netarsa serapions da hrqua: `iswrafe, Zmao, da warved ad- gaRviZebulma,
Sexeda netar serapions da uTxra: “iCqare,
gilTa namuSakevTa SenTa, rameTu SfoTni raAme SemTxuevad Zmao, da wadi
Sens namuSakev adgilebSi, radgan raRac
arian Jam raodenme, xolo Tu undes RmerTsa, adre iqmnas
mSfoTvarebani
atydeba garkveuli xniT, xolo Tu RmerTs
212
213
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
ganqarvebaA maTi, garna me vera mixilo odesca sofelsa amas, endomeba, male
moxdeba maTi dacxroma, Tumca me veRaraso-
rameTu adre warval amier. xolo Sekrebasa mas yovelTasa ne- des mnaxav am
sofelSi, radgan male waval aqedan, im sayo-
biTa RmrTisaATa gixilo mxiaruli da brwyinvale, viTarva raA velTao Sekrebisas
ki RvTis nebiT gnaxav mxiaruls da gab-
muSaki keTili, sasyidliTa ganmdidrebuli. xolo ZmaA Seni io-
rwyinebuls,
rogorc karg mSromels, sazRauriT gamdid-
vane mivedin adgilsa sxuasa, romeli, iswaos raA, Senebasa missa
rebuls, xolo Seni
Zma ioane sxva adgilas wavides, rome-
moswrafed Tana-mzrunvel eqmnas kacTa maT, romelni povnes
adgilsa mas, romelsa monasteri aSenos. da misca mas saswauli lic eniSneba ra,
mis Senebaze gulmodgined izrunos im ada-
da niSi, romelsa eguleboda mislvaA iovanes. mianebTan erTad,
xsenebul adgilas rom ipovis, sadac mo-
xolo eseviTari raA tkbili anderZi warmoTqua da yove- nasteri unda
aaSenos". da misca mas im adgilis saswauli
li yofadi winaAswar mouswava da wargzavnna cremliTa aR- da niSi, sadac
unda misuliyo ioane.
savseni da ufroAs-Ra, rameTu ara esvides kualad xilvasa mis- warmoTqva ra
es tkbili anderZi da yovelive samomav-
sa. xolo moiwines raA didsa mas udabnosa klarjeTisasa, opi- lo winaswar
moaswava ra maTTvis, amis Semdeg gauSva isi-
zas, moegebnes maT mamani da surviliT mowled moikiTxnes da ni, romlebic
cremliT savse iyvnen. da es gansakuTrebiT
Semsgavsebuli pativi winauyves. da viTarca dayvnes dReni rav-
imitom, rom aRar
hqondaT misi kvlav naxvis imedi. rode-
dennime...
sac klarjeTis did
udabnos, opizas miaRwies, moegebnen
xolo viTarca iyo wmidaA igi mdabal da aRuzuavebel,
tkbiliTa da daSniTa KmliTa ixilveboda mdgomared xuroTa mamebi, romlebmac
wadierad da siyvaruliT moikiTxes isi-
Tana saeklesioTa, rameTu iyo sxuaTave Tana saTnoebaTa mec- ni da Sesaferisi
pativi miages, xolo rodesac dahyves iq
nier sjulTa saeklesioTa da friad Semkul wesiTa xucobi- ramdenime dRe ...
saATa. magram radgan
wminda serapioni iyo Tavmdabali da
vinaA ixila vinme igi eseviTariTa saxiTa zuavman da sila- araamayi,
saeklesio xuroebTan mdgomad xedavdnen mas Ta-
RiTa Sepyrobilman, iwyo gmobad wmidisa mis da ityoda: `aha visi tkbili da
saamuri xeliT, iyo ra sxva saTnoebebTan
didi da ganTqumuli serapion viTar-Ra usityu da uKmo ixil- erTad, saeklesio
sjulTa mcodnec da xucobis wesiT me-
vebis da raATurTiT eseviTarTa pativTa yolad ara Rirs ars
tad Semkuli.
ese~. amas raA ityoda SuriTa saeSmakoATa aRsavse igi, eha sak-
amitom, aseTi
saxiT rodesac naxa igi viRac amparta-
YrvelebaTa SenTa qriste! rameTu sityuaA winawarmetyueli-
saA srul iqmna, romeli ityYs: `ufalman miagos usjuloebaA vanma da siamayiT
Sepyrobilma, daiwyo wmindanis gmoba da
maTi~, da kualad: `utyu iyavn enaA mzakuari metyueli mar- Tqva: “aha didi
da saxelganTqmuli serapioni rogor usit-
TlisaTYs usjuloebasa~. xolo viTarca mdgomare iyvnes ek- yvo da uxmo Cans
da saerTod, aranairad ar aris igi am-
gvar pativTa
Rirsi”. ambobda ra amas da iyo ra eSmakeuli
SuriT aRvsili, —
hoi, Sens sakvirvelebebs, qriste, — aR-
srulda sityva
winaswarmetyuelisa, romelic ambobs: “ufa-
li miagebs maT
usjuloebas maTsas”,_ da kidev: “utyvi gax-
des ena mzakvari,
romelic marTlisTvis usjuloebas
214
215
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
lesias, myis winaSe yovelTasa daeca kaci igi uKmod mdebare metyvelebs",_ xolo
radgan eklesiaSi idgnen, myisve yve-
da gardamoagdo enaA gansivebuli, saSinelTa perooda da gor- las Tvalwin daeca
is kaci, gaxda uxmod mdebare, gadmoag-
vida. maSin gankYrvebaman Seipyrna yovelni igi dasni mgalo- do gasiebuli ena,
saSinlad wamouvida duJi da goravda.
belTani, xolo romelTa asmioda kacisa misgan gmobaA igi wmi-
maSin gakvirvebam
Seipyro mgalobelTa mTeli dasi, xolo
disaTYs, urTierTas ityodes: `nuukue mis mier moiwia
romlebsac gaegonaT
am kacisgan wmindanis gmoba, erTimeo-
mswrafli ese mxilebaA~. xolo kaci igi moiego gonebasa da
gulisKma-yo cTomilebaA TYsi da daRacaTu eniTa ver met- reSi ambobdnen:
"nuTu mis mier daemarTa amas es dauyovne-
yuelebda, aramed egreTca Seuvrda mwyobrsa mas mamaTasa da beli mxileba?"is
kaci ki gons moego, mixvda Tavis cTomi-
winaSe maTsa aRiara cTomilebaA TYsi. xolo yovelni igi Se- lebas da Tumca eniT
ver laparakobda, magram mainc Seuv-
uvrdes wmidasa mas, raATa miuteos codvaA igi. da igi esreT rda mamaTa mwyobrs
da maT winaSe aRiara Tavisi Secdoma.
etyoda maT: `krebulo wmidao da mwyobro rCeulo, nu iyo- maSin yvelani
Seuvrdnen wmindans, rom mietevebina misTvis
fin, Tumca Cem ZliT raA SehmTxueoda Zmasa amas, aramed sit- codva, wmindani ki
ase eubneboda maT: “wminda krebulo da
yYsaebr iakob mociqulisa: `Tana-guac ZmaT-moyuarebiT, raA- rCeulo mwyobro, nu
moxdeba ise, rom Cem gamo hqondes ra-
Ta yovelTa ulocoT, da ufalman yos lxinebaA uZlurisaA
ime SemTxveuli am
Zmas, aramed iakob mociqulis sityvisebr
amis~. xolo yovelni igi umetes Seuvrdes wmidasa amas: `miu-
"gvmarTebs yvelas
vulocoT ZmaTmoyvarebiT, da ufalma mis-
teve, wmidao RmrTisao, da Seiwyale sawyalobeli ese~. xolo
wmidaA igi etyoda: `aha da meca mza var Tquen Tana~. da moid- ces Sveba am
uZlurs”._ magram ufro metad Seuvrda wmin-
rikna muKlni da Tqua: `ufalo iesu, Zeo RmeTisa mamisao, ro- dans yvela:
“miuteve, RvTis wmindano, da Seiwyale es sab-
meli moxued soflad moZiebad SecTomilTa, viTarca-igi sit- ralo”. wmindani
miugebda: “aha, TqvenTan erTad mzad var
yYTa aRatyue yruA igi da uytY, egreTve, meufeo ufalo mec”. moidrika man
muxlebi da Tqva: “ufalo ieso, mamaR-
RmerTo, gankure yrmaAca ese, romeli SescTa siveragiTa eS- merTis Zeo, romelic
moxvedi soflad SecdenilTa mosaZi-
makisaATa~. da viTarca ese Tqua, myis dascxra friadi igi sas- eblad, iseve,
rogorc sityviT aametyvele yru da utyvi,
tikebaA enisa misisaA da kualad-ego adgilsave TYssa. da ro- amgvaradve, meufeo
ufalo RmerTo, gankurne es Wabukic,
melTa ixiles, gankYrvebulni adidebdes RmerTsa.
romelic Secda
eSmakis siveragis gamo”. rogorc ki Tqva
man es, myisve
daucxra im kacs enis mZafri tkivili da kvlav
da ganiTqua saswauli ese yovelTa Soris da ityodes: `ro-
melman-igi rtoA baAaAsaA ganKmeli furclis-mSoblad gamo- daubrunda Tavis
adgils, xolo vinc naxa igi, gakvirvebu-
aCina msgavsad ganKmelisa mis Kelisa, romeli-igi gaknurna li adidebda RmerTs.
ufalman, da ahronis mier ganedlebulisa mis kuerTxisa da es saswauli
yvelasTvis cnobili gaxda. ase ambobdnen:
kualad xisa mis, romeli miyrdnobiTa didisa mowamisa xara- ”romelmac baiis
gamxmari toti furclis gamomRebad ga-
lampisaTa ganedlda, da myis nayofier iqmna, da kualad moaCina msgavsad im
gamxmari xelisa, romelic gankurna
ufalma, agreTve
msgavsad im kverTxisa, ahronis mier rom
ganedlda, an kidev
msgavsad im xisa, romelic didmowame
xaralampis
miyrdnobiT ganedlda da myisve nayofieri
216
217
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
XIII. amier kualad vipyraT neSti igi TxrobisaA da pir- 13. aqedan
kvlav ganvagrZobT darCenil ambavs da pir-
velsave sityuasa aRvideT. da viTarca ese saswaulni iqmnnes vel sityvas
davubrundebiT. rodesac es saswaulebi mox-
wmidisa mis mier adgilTa maT, romelTa aRzrdil-Ra iyo, da da wmindanis mier
im adgilebSi, sadac TviTonve iyo aR-
winaSe moZRurisa, romeli iyo Tav da warmarTeba yovelTa saq- zrdili, da im
moZRvris winaSe, romelic iyo Tavi da war-
meTa misTa, da ZmaAca igi maTi uxucesi, romeli pirvel vaKse-
mmarTveloba yvela
misi saqmisa, serapionma da ioanem na-
neT, ixiles da surviliT moikiTxes. da Tana eqceoda yovelsa
xes da wadierad
moikiTxes TavianTi ufrosi Zmac, rome-
mas mun yofasa Sina maTsa, xolo ijmnes wmidaTa maT udabnoA-
sa misgan, da moikiTxnes wmidani igi mamani da warvides. da lic adre vaxseneT
da romelic mTeli maTi iq yofnisas maT-
viTarca gardavles mTaA igi arsian wodebuli da mivides Kev- Tanve imyofeboda.
magram wmindanebma datoves is udabno,
sa yvelisasa, xolo iqmna raAme munca naklulevanebisa srul gamoemSvidobnen
iqaur wminda mamebs da wavidnen. rode-
yofad gangebulebiT, rameTu aha esera moegebnes kacni vinme sac gadaiares maT
mTa, romelsac erqva "arsiani" da mivid-
monazonni da hrques: `keTilad moxuediT, saRmrTono muSak- nen "yvelis"
xevSi, iqac moxda raRac sinaklulis srulyo-
no qristes venaKisano, rameTu brZanebul ars, raATa adgilTa fa
gangebulebiTad, radgan aha, moegebnen maT viRac mona-
amaT Tquen mier aReSenos monasteri, romelsa Cuenca viWir- zoni adamianebi
da uTxres: “kargad moxvediT, qristes ve-
viT, da mogeliT Tquen, viTarca uwyebulni, rameTu aqaca Tqu-
naxis saRmrTo
muSakno, radgan nabrZanebia, rom am adgi-
enve xarT winamZRuar da maswavlel saqmeTa amaT~. da uCuenes
lebSi Tqven mier
aSendes monasteri, romlis gamo damaS-
adgili, romelsa zeda ixilvnes niSni igi brZanebisaebr didi-
sa miqaelisisa, da ubrZana wmidaman serapion Zmasa TYssa, raATa vralni varT Cvenc
da mogeliT Tqven, radgan nauwyebi
guls-modgined iwyos da aRaSenos monasteri brZanebisaebr gvaqvs, rom aqac
Tqvenve xarT am saqmeTa winamZRvrebi da
wmidisa mis. romlisaTYsca saqme ese friad SeuZnda iovanes, maswavleblebi”.
da uCvenes maT adgili, romelzec Canda
garna ver mkadre iqmna wina-ganwyobad orTave maT brZanebasa, didi miqaelis
mier nabrZanebi niSebi. maSin ubrZana wmida
aramed ese xolo hrqua serapions: `ukueTu jer-ars, raATa Ja- serapionma Tavis
Zmas, rom gulmodgined daewyo da aeSene-
bina monasteri
wminda miqaelis brZanebisamebr. ioanes Za-
lian daumZimda es
saqme, magram ver ikadra winaaRmdego-
bis gaweva orive
brZanebisaTvis da mxolod es uTxra
218
219
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
miTiT vixilvide saRmrTosa pirsa Tquensa, mza var me aRsru- serapions: "Tu
SesaZlebelia, rom drodadro vnaxo Tqveni
lebad brZanebaTa SenTa~. xolo wmidaman ubrZana yoladve xil- saRvTo saxe, mzad
var aRvasrulo Seni brZanebebi". wmin-
vad urTierTas. da aReSena monasteri igi brZanebisaebr didisa danmac aRuTqva, rom
yovelTvis naxavdnen erTimeores. da
mis moZRurisa. da Seamko yovliTa samkauliTa, viTarca Seh-
aSenda is monasteri
didi moZRvris brZanebisamebr. Seam-
gvanda, da uwoda saxeli sexnaA TYsi, rameTu iovane-wmida ewo-
ko igi ioanem yvela
samkauliT, rogorc es Sesaferisi iyo
debis adgilsa mas. movidoda JamiTi-Jamad Zmisa TYsisa Tana
da iswavebn yovelsave gangebasa monastrisasa. da uwoda mas Tavis
Tanamosaxeled, radgan "ioanewminda"
aramed aqa neSti sityYsaA winaukmo vcvaleT, rameTu Se- hqvia im adgils.
amasTan, midioda igi JamiJam Tavis Zmas-
ezava sityuaA sityuasa da verRara ganvyavT aRSenebaA igi Tan da swavlobda
misgan monastris yovelgvar gangebas.
monastrisaA, romeli saxelad iovanessa aReSena. da viTarca magram aq
piruku unda SevcvaloT sityvis darCenili
warvida mier wmidaA serapion da movida TYsTa maT Tana kre- nawili, radgan
Seezava sityva sityvas da veRar gavkveTeT
bulTa, da yovelni miegebnes sixaruliT da moikiTxes survi- ioanes saxelze
agebuli monastris aSenebis ambavi. rode-
liT, da moixilna igini da raodeni raA eSena axalsa mas xu- sac wavida aqedan
wminda serapioni da mivida Tavis kre-
roT-moZRuarsa da viTar simravle ZmaTa simravled didad aR-
bulTan, yvelani
sixaruliT miegebnen da wadierad moikiT-
wevnulad, ese yoveli raA ixila, ganmxiarulebuli hmadlob-
xes. serapionma
moixila isini, Semdeg ki naxa, Tu ramdeni
da RmerTsa.
ram aeSenebina axal
xuroTmoZRvars da rogor asuliyo did
simravlemde ZmaTa
raodenoba. rodesac ixila man es yove-
live,
gamxiarulebuli hmadlobda RmerTs.
XIV. xolo aqa egulebis sityuasa kualad qcevaA sxuad mi- 14. magram aq
kvlav sxva mxares mibrunebas apirebs sit-
marT. rameTu miuTxres RmerT-Semosilsa mamasa serapions si- yva: Seatyobines
RmerTSemosil mama serapions im adgilis
kudili didisa mis mTavrisa giorgisi, romeli iyo aRmaSene-
amSenebeli didi
mTavris, giorgis, sikvdili, xolo man ga-
beli adgilisa mis. ese raA esma, viTarca Sehgvanda, didad ig-
igona ra es, didad
iglova, rogorc Sesaferisi iyo; daR-
lova, cremlooda viTarca mKsneli lazares zeda da umetes,
romel ara Tana-daxuda sikudilsa missa, vinaAca hrqua iko- vara cremlic, iseve
rogorc macxovarma lazares gamo; da
nomossa da xucesTa da ZmaTa yovelTa, raATa xvalis dRe mivi- ufro metadac,
radgan ver daeswro mis sikvdils. amitom
den saflavad missa, adgilsa mas zanavisasa, sada-igi monas- uTxra ikonomoss,
xucesebs da yvela Zmas, rom meore dRes
teri Suenieri Sen ars, romelsa-igi iyvnes pirvelni aRmaSe- misuliyvnen giorgis
saflavze, zanavis adgilas, sadac aSe-
nebelni amaspo da qurdia. xolo aw kualad daA giorgisi, ro- nebulia mSvenieri
monasteri, romlis pirvelmaSeneble-
meli iyo coli didisa mTavrisa mirianisi, Zisa beSqen bahla- bi iyvnen amaspo da
quardia, axla ki xelmeored — gior-
undisaA Zisa iovanesi. xolo giorgi SvilTagan oKer da uqm gis da, romelic iyo
beSqen bahlaundis Zis, didi mTavris
iyo, rameTu orni Svilni siCCoebasave Sina wasrul iyvnes da
mirianis coli. TviT
giorgi Svilebisgan daklebuli da
220
221
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
222
223
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa cxovreba
wminda serapion zarzmelisa
XV. xolo aw kualad aRvedin sityaA Cueni pirvel dawye- 15. magram axla
Cveni sityva TandaTanobiT kvlav unda
bulTa sityuaTa SemdgomiTi-Semdgomad. da viTarca iqmna daubrundes adre
dawyebul sityvebs. rodesac moxda
dawynarebaA SfoTTaA maT, da dRiTi-dRe SeeZineboda warma- mSfoTvarebaTa
dawynareba, dRiTidRe matulobda warma-
tebaA monastrisaA mis da ZmaAca misi iovane zedaAs-zeda mo- teba monastrisa.
serapionis Zma ioanec gamudmebiT modi-
valn da ikurTxevin mis mier da iswavlin yovelsa, raAca ak-
oda da kurTxevas
iRebda misgan, amasTan swavlobda yvela-
lda mis mier Senebulsa mas monastersa. xolo ese wesi daud-
fers, rac Tavisgan
aSenebul monasters aklda, xolo im ne-
224
225
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
ves TavTa TYsTa netarTa maT, rameTu locvasa Ramisasa Kel- tarma mamebma aseTi
wesi daudes sakuTar Tavs: Ramis loc-
ganpyrobiT dgian dassa Tana mgalobelTasa. xolo moeaxlis vaze xelaRpyrobiT
unda mdgariyvnen mgalobelTa dasTan,
raA ciskari, ganeSornian viTar qvis-satyorcel oden, da ciskris moaxlebisas
ki ganSorebodnen maT qvissatyorcn
myudroebiT da cremliT Seswirvidian vedrebaTa, raATa amiTca
manZilze da iq
SeewiraT vedrebani myudroebiT da crem-
emsgavsnen TYssa meufesa. da esreT dRiTi-dRe SesZinebdes
liT, rom amiTac
mimsgavsebodnen TavianT meufes. am saxiT
talantsa, raATa miarTuan aRnadginebiTurT ganmyofelsa mas
madlTasa. esreT raA Sua warKda simravle welTaA da siberiTa dRiTidRe
“ganamravlebdnen isini talants”, rom Senama-
keTiliTa ganpoxnes da fufunebul da CYl iqmnes saRmrToA- tiTurT mierTmiaT
igi madlTa gamyofisTvis. ase gavida
Ta cnobiTa. da iyo amissa Semdgomad gardaicvala daAca igi welTa simravle.
isinic “kargi siberiT gamSvendnen” da
giorgisi Tekla, da daSTes samnive igi Zeni misni, da waremar- saRvTo codniT
“Svebulni da daCvilebulni gaxdnen”._ amis
Ta uflebaA maTi, da ikurTxa Tesli maTi, viTarca abrahamisi Semdeg gardaicvala
Teklac, giorgis da; darCa misi sami-
da iakobisi. ve Ze, romelTa
mflobelobac warmatebuli gaxda da ikur-
Txa maTi Tesli,
rogorc abraamisa da iakobisa.
226
227
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
kualad ityYs: `ukueTu gindes, raATa giyon kacTa, egreT ambobs: "rac
gindaT, is rom gagikeTon adamianebma, aseve ga-
hyofdiT Tquen maTda mimarT. da amaT mcnebaTa da yoveli sju- akeTeT Tqvenc maT
mimarT, da am mcnebebze hkidia mTeli sju-
li da winawarmetyuelni damokidebul arian~, da `amiT cnan li da
winaswarmetyvelebi",_ da "amiT gaigos yvelam, rom
yovelTa, viTarmed mowafeni Cemni xarT, ukueTu iyuarebo-
Cemi mowafeebi
xarT, Tu geyvarebaT erTimeore"._ xolo
diT urTierTas~. xolo Tquen, Zmano, daimarxeT yovlisa pir-
Tqven, Zmano,
daicaviT pirvelyovlisa RvTis da moyvasis
velad siyuaruli RmrTisa da moyusisaA, viTarca Tavi sju-
lisa da winawarmetyuelisaA, da maradis ilocevdiT, raATa ara siyvaruli, rogorc
Tavi sjulisa da winaswarmetyvele-
SexYdeT gansacTelsa, rameTu locvaA mimaaxlebeli ars bisa da mudmivad
loculobdeT, rom ar SexvideT gansac-
RmrTisaA da bWe sasufevelisaA, SemaerTebeli angelozTaA da delSi, radgan locva
mimaaxloebelia RmerTTan da karib-
damcemeli eSmakTaA. rameTu wmidaTa da RmerT-SemosilTa ma- Wea sasufevlisa,
angelozebTan SemaerTebelia da damce-
maTa locvaA Tques saWurvelad, marxvaA zRuded da wmidani mia eSmakebisa,
rameTu wminda da RmerTSemosilma mamebma
cremlni sabanelad, xolo morCilebaA wamebad, romeli-ese Ru- locva saWurvelad
Tqves, marxva — galavnad, wminda crem-
awliT SemosilTa mowameTa Tana dauTxevelad sisxlTa lebi —
gansabanelad, xolo morCileba — mowameobad, rac
gYrgYnosan hyofs kacsa~.
RvawlSemosil
mowameebTan erTad gvirgvinosans xdis ada-
eseviTari mravali warmouTxra wmidaman man oqronakadu-
mians sisxlis
daRvris gareSe".
liT piriT misiT mowafeTa TYsTa. da kualad hrqua: `me, Zmano,
aha esera warval Semdgomad mciredTa dReTa, xolo Tquen iZi- amgvari ram
bevri amcno wmindanma oqronakaduliani
eT mamaA da winamoZRuari, romeli SemZlebel iyos mwysad Tqu- piriT Tavis
mowafeebs da kidev uTxra: "me, Zmano, aha miv-
enda, viTarca SvilTa da ZmaTa~. xolo yovelni igi aRvsebul- divar ramdenime
dRis Semdeg, xolo Tqven moZebneT mama da
ni cremliTa tirodes friad da aravin miugo tirilisa misgan winamZRvari, vinc
SeZlebs, rom dagmwysoT Tqven rogorc
friadisa. da mo-raA-egnes TavTa TYsTa, miuges esreT da hrqu- Svilebi da Zmebi",
isini ki yvelani, cremliT avsebulni,
es: `Cuen, mamao, vinaATgan obol viqmeniT tkbilisa da yolad metismetad tirodnen
da am metismeti tirilis gamo ve-
mowyalisa mamisagan, ara uwyiT raA migigoT~. da wmidaman ravin upasuxa,
magram rodesac gons moegnen, ase miuges da
hrqua: `vinaATgan, Svilno, aras miTxrobT, me, glaxaksa, Tana-
uTxres: "Cven,
mamao, vinaidan tkbili da yovladmowyale
mac, raATa me-ve vityodi ferisaebr~.
mamisgan
daoblebulebi vxdebiT, ar viciT ra gipasuxoT".
da iyo vinme mRdelTagani kaci keTiliTa saTnoebiTa
brwyinvale da tkbili sityYTa da saqmiTa, saxeliT giorgi. wmindanma miugo:
"vinaidan, Svilno, arafers meubnebiT me,
amas mouwoda wmidaman da hrqua: `N sayuarelo Svilo gior- glaxaks, mmarTebs,
rom meve vTqva saWiroebisamebr".
gi, rameTu wil keTil xuedrebul ars Senda, raATa Semdgo- iyo viRac
mRvdelTagani, adamiani mbrwyinavi kargi saT-
mad Cemsa samwysoA ese qristesi viTarca mamaman sulT-moyua- noebiT, tkbili
sityviTa da saqmiT, saxelad giorgi. mas
reman keTilad damwyso, da viTarca Sehgavs SvilTa mamis- uxmo wmindanma da
uTxra: "hoi, sayvarelo Svilo giorgi,
kargi wili gxvda
Sen, rom Cem Semdeg jerovnad damwyso es
qristes samwyso,
rogorc sulTmoyvare mamam, isini ki ga-
mohyvnen Sens xmas,
rogorc SehferiT mamismoyvare Svilebs".
228
229
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
moyuareTa, Seudgen Kmasa Sensa~. ese sityuani raA esmnes gi- rodesac es sityvebi
gaigona giorgim, cremliT avsebulma
orgis, aRvsebuli cremliTa etyoda: `mZime ars, N wmidao, da- uTxra: "mZimea, hoi,
wmindao, Cems beWebze dasadebad es Zne-
debad beWTa CemTa tYrTi Zniad satYrTavi, da gevedrebi, raATa lad sazidi tvirTi.
amitom gevedrebi, rom lmobiereba
SendobaA hyo da arRara mibrZano kualadca~. xolo wmidaA igi
gamoiCino da metad
aRar mibrZano". wmindani ki upasuxeb-
etyoda: `ara me, aramed qriste gYbrZanebs Cem mier~. da sit-
da: "ara me, aramed
qriste gibrZanebs Cem mier". am sityviT
yYTa amiT daarwmuna winamZRurobaA ZmaTa maT, romlisaTYsca
yovelTa maT ganixares. rameTu msgavsadve misa xedvida yove- daarwmuna man igi,
rom ewinamZRvra ZmaTaTvis. amis gamo
li igi krebuli. da Sehvedra samwysoA igi TYsi giorgis, da yvelam gaixara,
radgan mTeli is krebuli xedavda mas, ro-
ganuCinna yovelni, raodenni uKmdes mneni eklesiisani. da ga- gorc serapionis
msgavss. amitom mas Seavedra serapionma
nawyo krebuli igi gangebiTa saRmrToATa da friad Suenie- Tavisi samwyso,
amasTan, daudgina imdeni mne eklesiisa, ram-
riTa, vinaAca dResa meSYdesa yovelTa amaT saqmeTasa mcired denic dasWirdeboda,
da ZmaTa krebuls ganuwesa saRvTo
raAme dasneulda da miwva cxedrad. xolo dResa mexuTesa aR- da metad mSvenieri
gangeba, xolo yvela amgvar RvwaTa meS-
dga, viTarca axal ganWabukebuli, da miiwia wmidad sakur- vide dRes mcirediT
dasneulda igi da miwva loginze, Tum-
Txevelad da SeemTxYa wmidasa trapezsa da ganmacxovelebelsa
ca mexuTe dRes adga,
rogorc axlad gaWabukebuli, mivida
xatsa qristes kacebisasa. da ubrZana, raATa aziaron Korcsa
wminda
sakurTxevelTan, mieaxla wminda trapezs da qris-
da sisxlsa qristessa. da daibeWda saufloA juari da moi-
kiTxa TiToeulad simravle igi ZmaTaA da hrqua: `iloceT tes gankacebis
cxovelmyofel xats, amasTan ubrZana, rom
CemTYs, Zmao, da cxondiT, rameTu amieriTgan arRara mixiloT eziarebinaT igi
qristes xorcTan da sisxlTan, gadaibeW-
sofelsa amas~. da warvida da miiwia cxedrad Jamsa meequsesa. da sauflo jvari,
TiToeulad gamoemSvidoba ZmaTa simrav-
da mecxresa Jamsa Sehvedra suli TYsi KelTa RmrTisaTa, rom- les da uTxra:
"iloceT CemTvis, Zmano, da icocxleT, rad-
lisaA surviel iyo maradis. xolo ara mcired igloves mamaTa gan amieridan veRar
mnaxavT am sofelSi". da wavida igi da
lavrisaTa jerisaebr da cremliT. mivida loginTan
meeqvse Jams, mecxre Jams ki miabara Tavi-
maSin movida ZmaA misi iovane, rameTu uwyebul iyo suli- si suli RvTis
xelebs, romelic surda mas yovelTvis. lav-
sagan, viTarca RrubliTa aRtacebuli. da Semokrba simravle
ris mamebma
aramcired igloves wesisamebr da cremliT.
garemoTa monasterTa da sofelTaA. xolo movida RmerT-Se-
maSin movida
misi Zma ioane, radgan suliwmindisgan
mosili giorgi mawyuerelica juariTa yovelTa Tana mwyob-
rTa eklesiisaTa. da eseca vTquaT, rameTu mwyobrni angeloz- hqonda mas nauwyebi
da misganve iyo, rogorc RrubliT, ze-
Tani krebulsa Tana yovelTa wmidaTasa SeerTebulni moiwi- atacebuli. Seikriba
maxlobeli monastrebis da soflebis
nes, viTarca Tana-mokarvisa da Tana-mosagrisa maTisa. da yo- simravle, movida
RmerTSemosili giorgi mawyverelic
velTa aRityuelnes Kelni sixaruliTa da zecas aRiyvanes yo- jvriT eklesiis mTel
dasTan erTad, da esec unda vTqvaT,
lad sanatreli igi suli misi. da zecisani ganmxiarulebulni rom angelozTa
dasebic yvela wmindanis gundTan erTad
movidnen masTan,
rogorc maTsave TanamkvidrTan da Tana-
mosagresTan. yvela
angelozma sixaruliT "Semohkra taSi"_
da maT zecad
aiyvanes misi yovladsanatreli suli; zecaSi
230
231
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
232
233
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa cxovreba
wminda serapion zarzmelisa
234
235
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
236
237
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
18. rodesac
gavida mravali weli da gardaicvala wi-
XVIII. xolo viTarca warKdes welni mravalni da winam-
namZRvari giorgi,
mis monacvled dadga vinme miqaeli, ro-
ZRuari giorgi gardaicvala, romlisa monacvaled dadga mi-
qael vinme, romelsa giorgive amcno, viTarmed: `iwyeT Sene- melsac giorgimve
amcno: “daiwyeT eklesiis Seneba mama se-
bad eklesiisa brZanebisaebr mamisa serapionisa da nuraras zru- rapionis
brZanebisamebr, xolo xarjebisTvis nu iwuxebT,
nav warsagebelisaTYs, rameTu CuenebiT meuwya wmidisa mier, radgan xilvaSi
mauwya wmindanma, rom is Sesawiravi, im kac-
viTarmed evlogiaA igi, romel moiRo kacman man, igi damar- ma rom moitana,
damarxulia jvris qveS, rac iyo wminda-
xul ars queSe kerZo juarisa (romeli iyo TaviT kerZo wmi- nis TaviT. amoiReT
igi da mieciT yvela muSas, xolo is kar-
disa mis), aRmoiReT igi da mieciT yovelTa muSakTa, da kaci gi kaci gaxdes
yvelafris gamge, iseve, rogorc Cem mierac
igi keTili yavT ganmge yovlisa, viTarca-igi Cem mierca gan- gamge iyo
monastris yvela saWiro samsaxurisa”. am miqae-
mgebel iyo yovelTa saWiroTa samsaxurTa mosantrisaTa~. da
lis dros ivnisis
Tvis oTxSi, xuTSabaT dRes, daiwyes is
amis miqaelis ze iwyes eklesiaA igi, winaAswar gamosaxuli wmi-
eklesia, rac
winaswar gamosaxa wmindanma, radgan miqael-
disa mier TTuesa ivnissa oTxsa, dResa xuTSabaTsa, rameTu Ke-
lovnebiT ganTqumulsa kacsa mouwoda miqael queyanisagan ma, patronTa
brZanebiT, mouxmo ostatobiT saxelganTqmul
berZenTasa, adgilisagan xufaT wodebulisa, brZanebiTa ufal- adamians berZenTa
qveynidan, im adgilisgan, romelsac "xu-
TaATa, romelsa Tana-Semwed aqunda galatoz saxeliT Suar- faTi" hqvia. mas
TanaSemwed hyavda kalatozi Suartylis
tyleli. da ese ornive iyvnes moZRuar da maswavlel simrav- xevidan. orive
maTgani iyo muSaTa simravlis moZRvari da
lesa muSakTasa. da viTarca uwyoda mamaman miqael uwyebiTa maswavlebeli. mama
miqaelma, mama giorgis uwyebisamebr, Zeb-
mamisaATa giorgisiTa, Zebna evlogiaA igi, rameTu mivides na is Sesawiravi,
radgan movidnen mRvdlebi saxarebiTa da
mRdelni saxarebiTa da sanTlebiTa sakumevelTa Tana, da TYT sanTlebiT
sakmevliTurT, da TviT is kacic, Sesawiravis
kaci igi momRebeli evlogiisaA mis. da viTarca warikiTxes
momtani. rodesac
maT waikiTxes ioanes Tavis saxareba: "pir-
saxarebaA iovanes TavisaA: `pirveliTgan iyo sityuaA~, da mo-
velad iyo sityva",
moidrikes muxli, evedrnen wminda se-
idriknes muxlni da evedrnes wmidasa serapions, da gardau-
suenes juari igi, viTarca uwyebul iyo mamisa giorgisda, rapions da
gadausvenes jvari, rogorc es nauwyebi iyo ma-
eha sakYrvelebaTa SenTa, qriste!rameTu ipova yolad SeuZ- ma giorgisTvis.
eha, Sens sakvirvelebebs, qriste, radgan
rvelad beWedi, romeli ixila raA kacman man, gankYrda. da yo- aRmoCnda yovlad
SeuZravad beWedi, da rodesac naxa igi
velTa madlobaA misces RmerTsa da wmidasa serapions. xolo im kacma,
gaukvirda. yvelam madloba gadauxada RmerTsa
ikiTxes kacisa mis mier ricxY oqroAsaA da viTarebaA. xolo da wminda
serapions, amasTan, gamoikiTxes im kacisgan rao-
man hrqua: `oqroA ege ars oqroAsagan Tlilisa da wmidisa, sa- denoba da xarisxi
oqrosi. man ki Tqva: “eg oqro aris Tli-
xiTa pirvelTa mefeTaATa, xolo ricxYT iyo beWedsa amas Sina li da wminda
oqrosgan pirvel mefeTa gamosaxulebiT, xo-
drahkani samasi xuTiTurT~. da viTarca gnhKsnes mandili, ro-
lo raodenobiT am
beWdis SigniT iyo samasi oqros fuli
238
239
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
melsa Sina gamokrul iqmna, da ipova, viTarca pirvel eTqua da kidev xuTi”.
rodesac gaxsnes maT mandili, raSic ga-
kacsa mas. da iwyes Senebad guls-modgined. da yves kaci igi mokruli iyo
Sesawiravi, aRmoCnda ise, rogorc windawin
ganmgebel ara Tu galatozTa, aramed ZmaTa ikonomosobaA er- hqonda naTqvami
am kacs. maSin daiwyes gulmodgine mSeneb-
wmuna. da esreT waremarTa SenebaA igi eklesiisaA. vinaAca sa-
loba da is kaci
gaamweses gamged ara mxolod kalatozebi-
fuZveliT da xarisxTaATgan iRuwoda kaci igi yovelTa mu-
sa, aramed masve
miendo agreTve ZmaTa ikonomosobac. ase wa-
SakTa TYnier sanovageTasa. da viTarca aReSena StoATurT
vidre sarkumelTamdis, dailia oqroA igi kacisaA mis, sada- rimarTa eklesiis
Seneba. saZirkvlidan da safexurebidan-
igi ga-moqandakebiT qadagebs, viTarmed: `aqa dailia safase Cemi, ve yvela muSis
xarjs is kaci swevda, garda sanovagisa. ro-
sada esera mdgomare var da mitYrTavs juari qristesi~. da desac aSenda
eklesia vidre sarkmlebamde, stovas CaTvliT,
iyo viTar gasrulda sarkumlamde, gamoxates TYT miqaelca dailia im kacis
oqro, rasac TviTve qadagebs, im adgilas
orTa maT Tana galatozTa zeda sarkumelsa aRmosavalisasa. gamoqandakebuli:
"aq dailia Cemi qoneba, sadac ager mdgo-
xolo madli wmidisaA maradis moscemdis warsagebelTa, rame- mare var da
mitvirTavs qristes jvari". xolo rodesac sar-
Tu saxed mdinarisa Semosdiodes saKmarni. da aReSena vidre kmlebamde
dasrulda Seneba, gamoxates iq TviT miqaelic
samKuremde mamobasa miqaelissa. da dauteva cxorebaA ese da
im or kalatozTan
erTad aRmosavleT sarkmelTan. amasTan,
warvida uflisa.
wmindanis madli
mudamJams gamouCenda maT saxarjo sax-
amissa Semdgomad daidgina monacvled misa pavle vinme xu-
cesi, kaci wamebuli yovlisa mier erisa. vinaAca aman pavle srebs, radgan
mdinarisebr SemosdiodaT qoneba. da aSenda
srul yo eklesiaA da Seamko yovliTa samkauliTa. da aRmar- eklesia vidre
samxremde miqaelis mamobaSi, romelmac da-
Tes mas Sina xati feriscvalebisaA, da akurTxes yovliTa kur- tova es cxovreba
da wavida ufalTan.
TxeviTa mamobasa Sina pavlessa. da kacica igi, momRebeli ev- amis Semdeg
dadginda monacvled vinme pavle xucesi,
logiisaA, siberiTa keTiliTa ganpoxebuli, da warvida ufli- kaci dafasebuli
mTeli erisgan, radgan am pavlem daasru-
sa. da ese aqamomde iyavn. la eklesia da
Seamko igi yvela samkauliT. maSin aRmarTes
mis SigniT
feriscvalebis xati da akurTxes eklesia sru-
li kurTxeviT
pavles mamobaSi. da is kacic, Sesawiravis
momtani, kargi
siberiT damSvenebuli wavida ufalTan. da
es aqamde iyos.
240
241
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
242
243
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
vadideT RmerTi, romeli yoladve iqms dRiTi-dRe larnaksa kaci. yvelam vadideT
RmerTi, romelic sul aRasrulebs
zeda missa wmisisasa ZalTa da saswaulTa. xolo amissa Sem- yoveldRe wmindanis
kuboze niSebsa da saswaulebs.
dgomad basili miiTuala winamZRurobaA, romelman-igi keTi- xolo amis Semdeg
basilim miiRo winamZRvroba, romel-
lad iRuawa Jam raodenme adgili igi namuSakevi mamis-Zmisa
mac ramdenime xans
kargad upatrona Tavisi mamis Zmis naS-
TYsisaA.
rom adgils.
244
245
cxo reba
rebaAA wmid
cxoreba isa sera
wmidisa serappion zarzmelisa
isaAA
zarzmelisa
cxovreba wminda serapion zarzmelisa
1
igulisxmeba
locva: "wmida ars, wmida ars, wmida ars
ufali sabaoT".
246
247
wameba wminda mowame
gobronisa
248 249
winaTqma
250 251
wamebaA wmidisa mowamisa gob
wmidisa ron
gobron is
ronis
isi,i,
wameba wminda mowame gobronisa,
romelii gan
romel iyvanes yvel
ganiyvanes is c
yvelis ixiT 1
cixiT
romelic gaiyvanes yvelis cixidan
TTuesa noenbersa: iz:
erisTavTa-erisTavis brZanebiT
me stefane mtbevar episkoposman davwere brZanebiTa aSot
erisTavTa-erisTvisaATa
gvakurTxe, mamao!
guakurTxen, mamao!
1
iob. 5:17-18
2
ziraq. 2:1
3
ziraq. 30:2
4
Sdr. ebr. 5:14
1 xelnawerebis nusxa: A: A-130; B: A-170; C: A-176; D: H-2077; E: H-1672; F: H- 5
fsalm. 93:2
2121; G: H-22 (leningr.); H: S-3637; I: H-487. 6
kolas. 3:6
252
253
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
1 I
timoT. 2:14
1 aSiaze AC-Si mxedruliT sweria: `aqa bevri aklda dedas~ da svetis naxe- 2
iezabeli iyo israelis yvelaze uwminduri mefis, aqabis me-
varze metia gaSvebuli dauwerlad (aSiaze wauwerlad carieli adgili
uRle, man qmari gadaibira, rom Tayvani eca kerpisaTvis, ro-
gaSvebulia BCDEFG-Sic); G-Si sqolioSi darTulia SeniSvna: `vhgoneb
melsac baali erqva, da aego misTvis taZari. is cdilobda,
me, romel aklia aqa (tabiZe). hswored egreT ars ufalo s. tabiZe \ p. i.~ I-Si
moespo WeSmariti RvTis morwmuneni (III mefeTa, 17:1-6).
aq adgili araa gamotovebuli da arc raime SeniSvna aqvs gakeTebuli. 3
Sdr. III mefeTa, 17:18
4
iob. 5:2
254
255
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
256
257
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
1 stefane
mtbevari aq SecdomiT uTiTebs ieremias godebis
wigns.
2 aq teqsti
aklia. Sinaarsidan Cans, rom moxmobili unda iyos
esaia 10:33-34.
3 2 petr. 2:21
258
259
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
` Sdr. Sesaqm.
18:24-26
2-?
1=? 3-?
2=? 4 ierem. 17:1
260
261
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
III. da movides igini cixesa mas yvelisasa, romeli iyo gur- 3. movidnen
isini yvelis cixeSi, romelic iyo gurgen
gen erisTavTa erisTvisa, romelsa Sina iyvnes aznaurni war- erisTavTa
erisTavisa, sadac iyvnen warCinebuli aznaure-
Cinebulni da sanatreli mowamH qristHsi gobron maT Tana. bi da maTTan
erTad - qristes sanatreli mowafe, gobroni.
movides da moadges cixesa mas yvelisasa, gare moadges karve- miadgnen isini
yvelis cixes, garSemo TovliviT Semoawyves
bi igi maTi, viTarca Tovli, romelni xuTisa soflisa saz- TavianTi karvebi,
sul xuTi soflidan iyvnen da gaWirve-
RvarTa da-oden-etivnes iwroebiT.
biT daetivnen.
maTi karvebis Tokebi gadaewna erTmaneTs,
da sabelni igi karvebisa maTisani ganeTxzna urTierTas,
radganac aseTi
iyo dasadgurebis wesi saZageli, uRmrTo,
rameTu ese iyo CueulebaA dadgromisa maTisaA, naTesavTa maT
saZagelTa, uRmrToTa, ficxlad moisarTa, romelni Wamdes ZaR- sastikad moisari
modgmisa, romelic ZaRlebs, Tagvs, kac-
lTa, Tagusa, kacsa da yovelsa arawmidasa. da esreT ganemzad- sa da yovelgvar
arawmidas Wamda. ase gaemzadnen qvis sat-
nes brZolad filekavnebiTa mravliTa. da simravlH tyorce- yorcnebiT, da maT
mier natyorcn isarTa simravle mzes fa-
bulTa maT isarTaA Seipyrobda haersa mzisasa, romelsa aqun- ravda. isari ki
aseuli aqlemiT moezidaT da aseve Sube-
da aseuli tBrTi aqlemisaA isari oden da egreTve horoli. bic. sastik
brZolaSi mecixovneebi mxned iyvnen, xocavdnen
da brZolasa mas ficxelsa mKne iqmnnes cixovanni igi da
dahKocdes mbrZolTa maT da dahyrides KorcTa maTTa, viTar-
ca skoresa queyanasa. xolo maT yovelTa uwinarHs ipova sim- 1 mT. 7:27
2 iob. 5:3-4
262
263
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
KniTa netari gobron, da Zali brZolisa misisaA yovelsa mas meomrobs da maTi
sxeulis nawilebs ise yridnen, rogorc
simravlesa zeda sacnaur iyo. da saxeli icvala, viTarca yo- nakels miwaze.
maTgan mamacobiT gamoirCeoda netari gob-
velTa wmidaTa, viTarca petres klde da savles pavle, amas roni da misi brZola
yvelasTvis cnobili gaxda. man yvela
ewoda pirvelad miqel da merme gobron \ romeli esmina mefe-
wmindaniviT saxeli
Seicvala, rogorc petres klde ewo-
sa mas da daeswava sityuad gobron da sasmenelTa eoceboda
da da savles –
pavle, amas – miqel, da Semdgomad – gobron.
da gulsa gamoiwera, rameTu trfialebiTa Zlierad brZolisa
da axovnebisa misisaTBs aRiSurva sarwmunoebisa misisa qris- es ukanaskneli
mefes gaugonia, dauxsomebia sityva gobro-
teanobaA. ni, mosasmenad
eucnaura da gulSi Caimarxa, radganac
da odesme gamoetevnian simravleni igi zRvarsa artaoni- mZlavri brZolis
siyvarulisa da misi axovnebis gamo mi-
sasa da, romelni povnian Tavisa mkrebelni da msxuertelni ya- sive qristianuli
sarwmunoebisadmi saRvTo moSurneobiT
nobirisa maTisani, romelni SimSilisagan SiSsa sikudilisasa aRiZra..
Seuracx-hyofdes, Sekribnian maxlobelad cixesa mas, viTar- zogjer
gamovidodnen xolme artaonis sazRvarze da vi-
ca cxovarni saCuenebelad maTa da daWrnian Korcni maTni; da sac naxavdnen
yanidan TavTavis amRebs, romlebic SimSilis
sisxli igi ubraloA, viTarca msxuerpli sulneli, Seiwirvo-
gamo sikvdilis SiSs
arad agdeben, Sekrebdnen cixis maxlob-
des RmrTisa, viTarca sisxli igi abelisi marTlisaA, romelTa
lad, rogorc
cxvrebs, da daklavdnen, da maTi ubralo sis-
ricxB igi maTi RmerTman uwyis mxoloman, da uricxuni igi
erni marTlmadidebelTani aWaras da SavSeTs Sewyudeul iy- xli, surnelovani
msxverpliviT Seiwireba RvTisadmi, ro-
vnes, romelni viTarca mkalni mosWamdes furcelsa xeTasa da gorc marTali abelis
sisxli. maTi raodenoba mxolod
mwuanvilovansa queyanisasa. RmerTma uwyis.
uamravi marTlmadidebeli adamiani aWara-
sa da SavSeTSi
kaliasaviT xis foTolsa da balaxs Wamda.
IV. mas Jamsa iqmna SavSeTi bak mKecT-Seuval, rameTu ego- 4. maSin
SavSeTi velurTagan miudgomeli zRude gax-
denni igi naTesavni maxlobelad dges, viTar sadilobisa gza
da. uamravni
iyvnen. erTi Ramis savali gzis siaxloves id-
oden, romelTa queyanaA ver itevda. RmerTman ara aufla STas-
gnen, qveyana ver
itevda maT. RmerTma ar dauSva maTi iq
lvad mas Sina madliTa didebulTa udabnoTaATa da locviTa
wmidaTaATa, romelTa saTnoebani maTni keTilni viTarca su- SeSveba did
meudabnoeTa da wmindanTa madliT, romelTa
etni caTani ganmtkicebul arian da viTarca zRudeni rafa- saTnoebebi, rogorc
cis svetni, ganmtkicebul arian da ra-
Tisani wina-aRudges. faTis zRudesaviT
win aRudgnen maT.
xolo KelmwifH igi hbrZoda cixesa mas oc da rva dRe da xelmwife
mecixovneebs ebrZoda ocdarva dRe da Sevi-
nabakni SeuKdes, romelTa ganKurites kldH da ganarRBes da laSqari,
romelmac gatexa klde da gaarRvia zRude.
zRudH, romelTa gamouKdis netari gobron da gandevnis da maT gamouxta netari
gobroni da gandevna isini da Tavisi
Zlevisa misgan umetHs ganakBrvna yovelni. da viTar ara iyo ZleviT man
gaakvirva yvela. radganac arc Sewevna iyo da
264
265
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
V. xolo mefH igi sumbat ukunvida kualad TBssave que- 5. xolo mefe
sumbati wminda gobronis wamebis Semdeg
yanasa Semdgomad martBlobisa wmidisa gobronisa. viTar sxuaA isev dabrunda Tavis
qveyanaSi, radganac sxva Rone ver ix-
RonH vera ipova, Sevida igi cixesa kapoetisasa, romeli-igi mara, Sevida igi
kapoetis cixeSi. is yvelaze brZen kacad
ubrZnHs iTqumoda yovelTa kacTa mis JamisaTa. da viTarca miaCndaT im dros
da, radganac RvTis Sewevna ganeSora mis-
SewevnaA RmrTisaA ganeSora misgan, RonH yoveli daelia, da gan, yovelgvari
Zala gamoelia da gamoucdeliviT gamoem-
viTarca gamoucdeli Seewyudia da mis Tana eri mravali. eg-
wyvdia da masTan
erTad - mravali adamiani. amgvaradve mi-
reTve saxed moadga masca cixesa da brZolisa mravlisa Sem-
adga xelmwife im
cixes da didi brZolis Semdeg aiRo igi,
dgomad gamoiRo da yovelni mTavarni, didni somxiTisani da
aznaurni tyue-yvna. da yvela mTavari,
didebuli da aznauri tyved Caigdo.
da mefH igi mravlisa tanjvisa Semdgomad mokla da Tav- mefe bevri
tanjvis Semdeg mokla da TavmokveTili xe-
mokueTili Camohkida Zelsa saSuval qalaqsa dvinisasa. Tquas ze Camokida,
dvinSi, Sua qalaqSi. umecari, vinc arc wig-
Tu vinme umecarTaganman gankiTxvaTaTBs saRmrToTa, romelTa nis moZRvreba, arc
RvTis Zala icis, ilaparakebs RvTis sa-
ara ician swavlaA wignisaA, arca Zali RmrTisaA, Tu viTar amaT marTalze da ityvis:
am usjulo modgmas amdeni Zalado-
naTesavTa uqristoTa, usjuloTa, eseodeni mZlavrobaA mZlav- biT Cagvra da
amxela simdidre rom daupyria, nuTu rame
robisaA da farToebaA SuebisaA daupyries, Ture raAme flobaA Zala aqvs RvTis
sasoebasa da sulgrZelebaso? ase nu ityviT!
sasoebisaA, anu sulgrZelebisa RmrTisaA Tavs-udebies
1 filip. 1:21
266
267
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
daTmenad. ese zraxvaA nu iyofin, aramed viTarca pavle ityBs: aramed rogorc
pavle ambobs: “ra Sedarebaa naTelsa da
“raA sworebaA ars naTlisa da bnelisaA, anu raA sworebaA ars bnels Soris, an
bnelsa da qristes Soris, an ra wili udevs
beliarisa qristHs Tana, anu raA nawili uc urwmunosa mor- urwmunos
morwmunesTan?” (2kor. 6:14-15) ufali ambobs:
wmunisa Tana”, da ufali ityBs: “ukueTu vinme ara iSues meo-
“vinc meored ar
iSveba, ver SeZlebs RvTis sasufevlis xil-
red, ver Kel-ewifebis xilvad sasufeli RmrTisaA”, da ukue-
vas” (in 3:3).
“Tu ar SeWamT kacis Zis xorcs da ar SesvamT
Tu ara SWamoT Korci Zisa kacisaA da hsuaT sisxli misi, ara
gaqundes cxorebaA TavTa TquenTaA”. da kualad “romeli urC mis sisxls, ar
geqnebaT sicocxle”(in. 6:53), da kidev: “vinc
iyos Zisa, mamaAca ara hrwams, ara ixilos man cxorebaA sauku- Zis urCia da
mamac ar swams, ver ixilavs saukuno sicoc-
noA, aramed risxvaA RmrTisaA dadgromil ars mis zeda”. aw vi- xles, aramed
RvTis risxva daivanebs masze”(Sdr. in. 3:36).
naA aqundes sasoebaA sulTa cxorebisaA warwymedulTa maT, ro- saidan unda
hqondeT warwymedil sulTa xsnis imedi maT,
melTaTBs sityuaA juarisaA sicofe ars [1 kor. 1:18], romelTa visTvisac jvris
sityva sigiJea (1kor. 1:18), romelTa Rmer-
RmerT muceli ars, didebaA maTi sircxBlsa Sina maTsa [filip. Ti mucelia, maTi
dideba ki sircxvilSia (filip. 3:19). esaia
3:19]. da esaia ityBs: “vin cna gonebaA uflisaA, anu vin Tanam- ambobs: “vin
mixvda uflis ganzraxvas, an vin iyo misi Tanam-
zraxval eyo mas”. romeli saidumloA cxorebisaA sibrZniTa
zraxveli?” (esaia
40:13) sicocxlis da xsnis saidumlo, ro-
dambadebelisaATa ganmzadebul ars samwysoTa maTTBs qris-
melic dambadeblis
sibrZniTaa gamzadebuli qristes sam-
tHsTa da eklesiaTa RmrTisaTa, viTarca saxed cxovarni, Tu
visme edgnen mravlad, ara moignena maTTBs ZaRlnica mcuve- wysosa da RvTis
eklesiisTvis, rogorc, magaliTad, cxvre-
lad, raATa ara odesme aRsaWrel iyvnen mgelTagan? egreTve bi hyavs vinmes
mravlad, gana ZaRlebs ar dauyenebs maT mcve-
eseni, viTarca ZaRlni Znelni mocul arian mcuvelad cxovarTa lad, rom ar
aiklon isini? aseve eseni, rogorc ficxeli
maTTBs qristHsTa, da ierusalHmi, qalaqi igi siwmidisa meu- ZaRlebi, qristes
cxvrebis mcvelebi arian da ierusalimi,
fisa didisaA, romlisa Tqua mose: “Tualni uflisani mas zeda didi meufis
siwmindis qalaqi, romlisTvisac mosem Tqva:
hgian maradis dasabamiTgan da ukunisamde”, ese daSHnebul ars “uflis Tvali
maszea maradis – dasabamidan ukunisamde”
Soris udabnoTa vrcelTa, romelTa Soris damkBdrebul arian (II sjul. 11:12).
is vrcel udabnoebs Soris aris gaSenebu-
kacni mKecisa bunebani, mtacebelni, romelTa saxli ars da cxo-
li, sadac mxecuri
bunebis adamianebi arian damkvidrebu-
rebaA aqlemisa zurgi, naTesavni uricxuni, romelTaTBs vi-
li, romelTa saxli
da cxovreba aqlemis zurgia; uricxvi
Tarca ZaRlni mbrZolni arian mKecTa maT velurTa, raATa ek-
lesiani RmrTisani mSBdobiT egnen, romelTa zeda mravalni modgma velur
mxecebs Soris mebrZoli ZaRliviTaa, rom
ZBrni da samwysoni igi qristHsni myudroebiT iswaveboden RvTis eklesiebi
mSvidobiT idgnen, romelTa zeda mrava-
RmrTis msaxurebasa, da ara brZolasa, viTarca winawarmetyu- li siavea.
qristes samwyso mSvidad unda swavlobdes RvTis
eli ityBs: “dasWriden maxBlebsa maTsa manglad da laxureb- msaxurebas da ara
brZolas, rogorc winaswarmetyveli am-
sa maTsa saKnisad”, da arRara iswavebden merme brZolasa, vi- bobs:
“maxvilebisgan namglebs gamoWedaven, xolo laxvre-
Tarca aw yoladve ara ekadrebis qristeaneTa augad maxBlisa bisgan –
saxnisebs” (esaia 2:4). mere aRar iswavlian brZo-
maT Soris da arca mKedari aRjdomad cxensa. da amisa Sem- las, rogorc axla
srulebiT ar ekadreba qristianebs sa-
dgomad esaia ityBs: “maSin Zovden mgelni kravTa Tana da vef-
marcxvinod
maxvili maT Soris da arc mxedars cxenze am-
268
269
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
270
271
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
tesa, momavalsa juariTa. daRaTu ese WeSmarit ars, aramed mavals. es araTu
WeSmaritia, aramed rwmeniT aris mosa-
sarwmunoebiTave mosalodnel ars, viTarca pavle ityBs1. lodneli, rogorc
pavle ambobs (Sdr. ebr. 11:1-3).
ars sarwmunoeba mraval Zal, saqmeTa mamxilebel ara xi- sarwmunoeba
mravlis SemZlea – uxilav saqmeTa Tu xi-
lulTa da kacTa bunebisa xilul ufroAs sarwmunod Serac-
lulad, ufro
sarwmunod miCneul saqmeTa mamxilebeli, sa-
xil Txrobilsa da xilulTa Soris saSinel ars, elva-texil
Sineli da mkacri,
magram dro gadis da, rac moxda,swra-
sastiki da, amasca dro-ecis, romeli ganiWebul arn, mswrafl
ganitacis. xolo KorcTa Sina myofisa kacisaTBs amisa usa- fad gaivlis. cocxali
kacisaTvis imaze saSineli da sas-
SinelHs da uficxHs araraA sagonebel ars, Tu kaci SiSueli tiki warmosadgeni
araferia, rom umsgavsoebs, SiSveli
sikudilad ganCinebuli Kel-pyrobiT mohyvandes winaSe erTa xmlebiT aRWurvilebs,
SubiT momarTulebs, isarmomarjve-
uricxuTa, upirulTa, aRWurvilTa KrmliTa KdiliTa da ho- bulebs, daniT
momzadebulebs SiSveli kaci xelapyrobi-
roliTa momarTebuliTa, isriTa dapyrobiliTa, daniTa momza- li miyavdeT uamravi
xalxis winaSe, da am dros ra Rone
debuliTa, da kacsa Rone hqondis ganrinebisa da qristHs si- unda hqondes mas
Tavis daRwevisa, rom qristes siyvaru-
yuarulisaTBs daiTminos, viTarca netarman gobron daiTmina. lisTvis daiTminos,
rogorc netarma gobronma daiTmina.
rameTu esrHT iyo CueulebaA sarkinozTaA, raJams gamoK-
aseTi iyo wesi
sarkinozebisa – roca gamodioda brZa-
dis brZanebaA moklvad qristeanisaA, aRiWurnian viTarca dResa
neba qristianis
sikvdiliT dasjisa, SeiaraRdebodnen, ro-
brZolisasa da almaWuri yvian da aRlesnian maxBlni maTni mos-
wrafed daTxevad sisxlisa da erTierTsa uswrobn, viTarca gorc brZolis dRes
da, lesavdnen TavianT maxvils sisxlis
SesaZinelsa didsa safasisasa. swrafad dasaRvrelad
da erTmaneTs ise aswreben, TiTqos
da raJams gamohyvandes pyrobilni igi, romel gamoiyvan- didi ganZis
SesaZenad irjebian.
nes yvelis cixiT, romelni-igi gamoirCina RmerTman martBlad roca gamoyavdaT
Sepyrobilebi yvelis cixidan, ric-
TBsa, ricxBT viTar as oc da aTcameti viTarca-igi samoelis xviT as ocdacameti,
romlebic gamoarCia RmerTma Tavis mo-
mier saTno iyo RmerTman daviT cxebulad TBsa, xolo Cine- wameebad, rogorc
samoelis mier saTno hyo RmerTma davi-
bulni igi aznaurni daeyennes msgavsad misa, romelni adarna- Ti Tavis cxebulad.
amis msgavsad mowveuli aznaurebic da-
se mefeman gamoiKsnna.
ayenes, romlebic
mefe adarnasem gamoixsna.
xolo wmidaTa wodebasa mas cnes, raA-igi yofad iyo, da
wmindanebs rom
mouxmes, mixvdnen, rac xdeboda, da yve-
Tques yovelTa erTobiT: “gualeT, Zmano, qristHs Tana da nu
vin Cuengani SeorguldebiT”. da sixaruliT gamovides da ur- lam Tqva: “wavideT
Zmebo, qristesTan erTad da nurc erTi
TierTas aswavebdes mxiaruliTa piriTa ficxelsa mas satan- Cvengani nu
Seuorguldeba”. sixaruliT gamovidnen isini
jvelsa sikudilsa, viTarca saSuebelsa keTilsa. umravlHsni da erTmaneTs
eubnebodnen, mieRoT sikvdilis mZime satan-
maTganni moiyvannes winaSe laSqarTa maT saSinelTa, aRmza- jveli, rogorc keTili
gancxroma. umetesi maTgani maxvi-
debulTa TiTosaxeTa maTgan maxBlTa. lebiT SeiaraRebul
laSqars warudgines.
maSin viTarca mKecni borotni ganZBnebulni Seerines aR- maSin
gaficxebulebi boroti mxecebiviT daerivnen maT
reulad da erTierTsa uswrobdes, romelnime maxBliTa da erTmaneTs
aswrebdnen – zogi maxviliT scemda, zogi
1 pavle mociqulis werlebSi es adgili ver vipoveT
272
273
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
274
275
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
xolo amiraman hrqua monaTa TBsTa: “ara icis magan Wiri xolo amiram
Tavis msaxurebs uTxra: “ar icis man sik-
sikudilisaA, wariyvaneT ege, da warwymideniT magis winaSe vdilis simware.
waiyvaneT da mis winaSe daxoceT darCeni-
darComilni qristeaneni, da mcired wyalT ege, da kualad mo- li qristianebi,
mcire Wriloba amasac miayeneT da kvlav
iyvaneT”. da kualad wariyvanes netari gobron, da daadgines
moiyvaneT”. isev
waiyvanes netari gobroni, Caayenes darCe-
Soris daSTomilTa maT moyuasTa da uridad Seerines maT max-
nilebs Soris da
daundoblad daerivnen maxviliT. maTi
BliTa. da cemasa mas maTsa uwyalod sisxli maTi epkureboda
mas, da romelime guami davardis mis winaSe da romlisame gu- umowyalo cemisas
sisxli epkureboda mas, zogi gvami mis
ami Segordis queSe ferKTa misTa. da esreT aResrulnes wa- win davarda, zogi
fexebSi Seugorda; da ase saSinlad awa-
mebani maT yovelTani saSinelebiTa; ver SeaZrwunes guli mi- mes yvela, misi
guli ki ver SeaZrwunes.
si. maSin moudrikes
qedi, orjer sces maxvili da mcired
maSin warupyres qedi misi da sces maxBliTa orgzis oden, daWres. netarma
gobronma borkilisagan gamoiRo xeli, Ta-
da wyles mcired. da gamoiZro Keli netarman man krulebisa visi sisxli jvris
saxiT gamoisaxa Sublze da Tqva: “madlo-
misgan da sisxli igi TBsi gamoiwera juaris saxed Sublsa ba, ufalo ieso
qriste, romelmac uRirsi da codvili, am
TBssa da Tqua: “gmadlob Sen, ufalo iesu qriste, romelman
samkvidreblis
ukanaskneli memkvidre, mowameobis Rirsi gam-
Rirs myav me uRirsi ese da codvili da ukuanaAskneli yovel-
xade. ufalo, didia
Seni mowyaleba da sitkboeba Cemze da
TaA nawilsa amas mkBdrobisasa da mowamebisasa. ufalo, srul
yav mowyalebaA Seni da sitkboebaA Cemdamo, da nura damabrko- nu damabrkolebs
rame mizezi, eSmakis xerxi da am usjulos
lebn mizezi raAve, manqanebaA da mZlavrebaA usjuloAsa amis”. sxva Zaladoba”.
kvlav miyavdaT is amirasTan da brwyinavda
da kualad mohyvanda igi winaSe amirisa mis da brwyinvida piri misi piri da Subli
elvarebda. zogma qristianma, romelic
misi da Subli misi elvared, da romelnime qristeaneTaganni maxloblad idga,
ixila Tavisi TvaliT, rogor edga mas
maxlobel iyvnes, ixiles igi TualiTa sarwmunoebisaATa, vi- gvirgvini da
irwmuna misi damowmebis (martvilobis) WeS-
Tarca gBrgBnosani zegardamo, da hrwmena WeSmaritad mar- mariteba. ise
amSvenebda mas Sublze gamosaxuli sisxli, ro-
tBlobaA misi. da esrHT uSuenoda igi sisxlisa mis gamowe- gorc maSin, roca
ufali Cveni gadarCenisaTvis vnebas aRas-
riTa Sublsa missa, viTarca igi, raJams ufali Cueni cxovre-
rulebda.
gamoiyvanes igi eklis gvirgviniT da yvelam ixi-
bisasa mas vnebasa aRasrulebda, da gamoiyvanes igi eklisa
la. amis gamo ufali
ambobs: “mowafisTvis sakmarisia iyos
gBrgBniTa, ixiles igi yovelTa. da eseviTarisa msgavsebi-
saTBs ufali ityBs: “kma ars mowafisa mis, Tu iyos, viTarca iseTi, rogorc misi
moZRvari da ufalia”.1
moZRuari TBsi da ufali TBsi”. maSin irwmuna
mefe adarnasem misi WeSmariti mowameo-
maSin wama adarnase mefeman WeSmariti martBlobaA misi, ba, rogorc giorgisi
da Teodoresi. roca waradgines is
viTarca giorgisi da Teodoresi. da raJams waradgines igi amiras winaSe,
romelic alersiT ver arwmunebda mas, dae-
winaSe amirisa mis, mravliTa sityBTa liqnisaATa ver ajereb- tovebina qriste da
eubneboda: “es icode, Tu ar damemor-
da amas datevebad qristHsa da etyoda: “ese uwyode, ukueTu Cilebi, veranairi
RoniT ver gaeqcevi sikvdils. axla is-
ara moiqce morCilebad Cemda, vera romliTa RoniTa ganere mine Cemi, rogorc
keTilis mzraxvelisa, da nu wariwymed
sikudilsa. da aw ismine Cemi, viTarca keTilisa ganmzraxisaA,
1 mT. 10:25
276
277
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
7. aw.
sayvarelno, mociqulis sityvas davemorCiloT
VII. aw sayuarelno, mociqulisa sityuasa verCdeT da Kse-
nebasa wmidaTasa veziarneT da saKsenebelsa maTsa aRvasru- da wmindanTa
xseneba aRvasruloT. wminda mowameebma Ta-
lebdeT! viTarca wmidaTa mowameTa sulni maTni warudginnes vianTi xorcieli
tanjviT suli warudgines RmerTs. Sen
RmerTsa guamTa maTTa tanjviTa, nu egre Senca SemZlebel ar SegiZlia aseTi
msxverplis gaReba, ramdenadac dRes
xar egeviTarisa msxuerplisa wardginebad winaSe RmrTisa. ra- aravis SeuZlia
gaapos Seni sxeuli maxviliT Sens satan-
meTu raodenca dRes aravin ars, romelman wamebisaTBs daW- jvelad; aramed Sen
siglaxakiT, Seni nebiT daiferfle maT-
rna Korcni Senni maxBliTa, aramed Sen SemZlebel xar dawu- gan uflisaTvis;
amqveyniuri SesaZlo keTildReobisa da
ad maTa iwroebiTa da mwuxarebiTa da nebsiT siglaxakiTa uf-
lisaTBs, romeli viTarca-igi SemZlebel iyos, soflisa sa-
278
279
wameba
wamebaAA wmidisa gob
wmidisa ron
gobron is
isii
ronis
wameba wminda gobronisa
280
281
wameba wminda konstantisa
282 283
winaTqma
levan abaSiZe
284 285
cxo rebaA da wamebaA wmid
cxorebaA isa mowamisa
wmidisa
cxovreba da wameba wmida mowame konstanti
kostantis
kostant isii qarTvel
is isaA, romel
qarTvelisaA, romelii iwama
qarTvelisa (konstantine kaxisa), romelic iwa-
babilonelTa
bab mefisa
ilonelTa mef jafaris
isa jafar is mier 1
ma babilonelTa1 mefe jafaris mier
TTuesa noenbersa: i:
guakurTxen, mamao!
gvakurTxe, mamao!
286
287
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
II. mas Jamsa oden iyo vinme queyanasa qarTlisasa, sanaxebsa 2. im dros
qarTlSi, zena soflis mxreSi cxovrobda
zena soflisasa, kaci, romelsa saxeli erqua kostanti, ro- erTi kaci,
romelsac saxelad konstanti erqva, da Tavisi
melsa ewoda kaxaA saxelad mamulisa mis queyanisa. kaci ese iyo kuTxis saxelis
mixedviT ewoda kaxi (kaxai). is iyo friad
warCinebul friad didad yovelsa queyanasa qarTlisasa, fri-
warCinebuli
didgvarovani mTels qarTlSi, hqonda did-
adi simdidrH aqunda da mravali saSuebeli amis soflisaA. da
Zali simdidre da
uamravi amqveyniuri gansacxromeli, gan-
ganTqumul iyo saxeli misi queyanaTa SorielTa, vidremdis
mefeTaca mismenil iyo misTBs. Tqmuli iyo misi
saxeli Soreul qveynebSic, mis Sesaxeb me-
da ese netari Semkobil iyo orkerZoATave miT saqmiTa, vi- feebsac ki
smenodaT.
Tarca xH furcliTa da nayofiTa. da aqunda mas sarwmunoebaA netari
konstanti ormxriv iyo Semkobili, rogorc xe
uflisa Cuenisa iesu qristHs mimarT Seuorgulebeli da um- foTlebiTa da
nayofiT. mas Cveni uflis ieso qristes Seu-
tkicHsi mTaTa. da kualad aqunda netarsa mas sarwmunoebaA orgulebuli
rwmena hqonda, mTaTa umtkicesi. da aseve,
1 agariani –
arabi, musulmani. bibliuri agaridan. agari iyo
saras mxevali,
romelmac abraamisgan gaaCina Svili – ismaili,
romlisganac,
gadmocemis Tanaxmad, dasabams iRebs arabTa eri.
288
289
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
1 mowese –
monazoni, beri, gandegili...
2 I timoT. 5:8
3 mT. 11:29
290
291
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
292
293
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
4. da rodesac
warudgines netari konstanti Tbilisis
IV. da viTar waradgines netari igi tfiliss Sina winaSe
mZlavrisa mis, romelsa saxeli erqua buRa, ayuedrebda igi mas mpyrobels, romelsac
saxelad erqva buRa, ayvedrida igi
da etyoda: “anu ara uwyode Sen, rameTu ganrinebad iyav siv- da Seuracxyofda
netars: “ar icodi gana, rom xelidan ver
ltoliTa SeniTa KelTagan CemTa, rameTu aravin ars gandgo- damisxltebodi,
radganac ar aris arc erTi ajanyebuli,
milTagani, romelsaca ara vsZle, da arca romeli ganemzade- vinc ar vZlie, da
arc iseTia vinme, vinc SegvebrZoleba da
bis wyobad Cuenda da ara vereodeT, rameTu aha esera mogucna ar davamarcxebT,
rameTu, aha, dRes RmerTma mogvca Tqveni
Tquen RmerTman dResa amas mosasrvelad KelTa CuenTa”?! Tavi mosaspobad
Cveni xeliT?!”
miugo mas sanatrelman kostanti da hrqua: “meca uwyi, vi- sanatrelma
konstantim miugo mas: “mec vici, rom Rmer-
Tarmed RmerTman migucna KelTa TquenTa, aramed ara siyua-
Tma Cagvyara Tqvens
xelSi, magram ara Tqveni siyvaruli-
rulisa TquenisaTBs, arca saqmeTa TquenTaTBs keTilTa, ara-
saTvis, arc Tqveni
keTili saqmeebis gamo, aramed imisTvis,
med rameTu ara davimarxeniT Cuen mcnebani misni; amisTBsca
naTesaviTa miT urCebisaATa gangukafna Cuen, rameTu mraval- rom ar davicaviT
Cven misi mcnebebi; amitom urjuloTa Se-
gzis israHlica miscis ufalman KelTa ucxoTeslTasa, ra- mosevebiT dagvqanca,
iseve rogorc israeli mravalgzis
Jams ara vidodian igini gzaTa misTa. xolo Cemda keTil ars, misca ucxo tomelebs
ufalma, roca isini misi gziT ar mi-
rameTu damamdabla me ufalman, raATa davimarxne mcnebani diodnen. CemTvis ki
ukeTesicaa, radgan amiT damamdabla
misni”. ufalma, raTa davicva
misi mcnebebi”.2
da simKniT daiTmenda igi ukeTurisa mis mZlavrebaTa, ra- mxned daiTmenda
ukeTuris Zaladobas, radgan axsovda
meTu eKsena mas sityuaA igi RmrTisaA, romelsa ityBs: “netar
1 Sdr. korinT. 4:9
2 Sdr. fsalm. 118:71
294
295
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
1 mT. 5:11
2 Sdr. fsalm. 78:2
3 babilonis qalaqi
samara – am qalaqis gaSeneba daiwyo xali-
fa miutasimma
(833-842), xolo daamTavra xalifa mutevaqilma
(847-861); iarseba
as welze cota meti.
296
297
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
1 ismaiteli –
arabi, musulmani. bibliuri ismailis
2 Sdr. mT. 10:28
3 esaia 9:5
4 Sdr. baruq.
3:22-23; Sdr. baruq. 3:27(abraamis Zis) STamomava-
li.
298
299
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
1 Sdr. fsalm.
118:10
2 igav. 23:26
300
301
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
302
303
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
6. da roca
gaiges pirvelad moxseniebulma wmida mefe-
VI. da viTarca miesma pirvel moKsenebulTa wmidaTa mefe-
Ta martBlobaA wmidisa kostantisi, ganixares sixaruliTa di- ebma1 wmida
konstantis mowameoba, didad gaixares da we-
diTa da miweres epistolH SvilTa mimarT misTa da naTesavTa rili misweres mis
Svilebsa da naTesavebs, rameTu Zalian
saxlisa misisaTa, rameTu friad mraval iyvnes igini, romelsa bevrni iyvnen
isini, visTvisac daiwera es yovelive:
weril iyo esreT. „Cvens yuramde
moaRwia ambavma, romelic iuwyeba, Tu
“rameTu, romelni-igi pirvelad sityuani moiweodes sas- ras iqmodiT
simarTlisaTvis, xolo axla, Tqveni saqmeebi,
menelTa CuenTa, romel-igi iqmneboda Tquen mier simarTli-
saTBs, da iqadageboda. xolo aw saqmeni Tquenni, romelTa iq-
modiT, mowame arian Tquenda, da Tqumuli igi daemtkica fri- 1 wmida mefeebi –
igulisxmeba saberZneTis dedofali Teodo-
ra da ufliswuli
miqaeli (rogorc es I TavSia moxseniebuli).
304
305
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
306
307
wameba
wamebaAA wmid isa konstant
wmidisa is
isii
konstantis
wameba wminda konstantisa
“aw ara gBKms Cuen nugeSinis-cemaA Tqueni misTBs, vinaA- “da axla Cven
ar gvmarTebs Tqveni nugeSiscema, radgan
Tgan igi ars nugeSinis-mcemel da meoxi Cueni da Tqueni wi- is aris
nugeSismcemeli da Suamdgomeli Cveni da Tqveni
naSe qristesa. aramed dauteoT aw aradateobili ese da Tqu- qristes winaSe.
aramed, axla, davtovoT aramisatovebeli,
enda moviqceT sityuad SewynarebulTa RmrTisaTa da Cuen Tana
da Tqven mogmarTavT
sityviT, RvTisgan Sewynarebulebs da
da sadgurisa Tquenisa patiosnebaA Cuen winaSe warsrulisa
CvenTan myofT,
Tqveni savanis didebuli warsuli Cven wi-
mis pativiTa sityBT da saqmiT gauwyo Tquen, raATa gulpyro-
bil iyvneT Cemda momarT da daefarneT queSe frTeTa meufe- naSe didebiT
dasrulebuli, sityviT da saqmiT gamcnoT
bisa CemisaTa, rameTu nebasa Sjulisasa mxedvel xarT da yo- Tqven, raTa mTeli
guliT mogvendoT da Cemi meufebis
veli, romeli mas wina-aRudgebis, ganagdebs qristesa Tquen frTebqveS SeefaroT,
radgan sarwmunoebis mimdevarni
Soris metyuelsa. moswrafebiT ismineT da mis mier cxebul- xarT da yoveli,
romelic win aRudgeba mas, ganagdebs Tqven
Ta Tavni Tquenni daumdableniT da uRelsa Cuensa queSe qris- Soris metyvel
qristes. gulmodgined moismineT da, mis
tesmiersa qedni Tquenni warupyreniT da subuqisa tBrTisa mier kurTxeulebma,
Tavi Tqveni daumdableT da qedi mo-
Cuenisa aRkidebaA mKarTa TBsTa zeda ara gare-waricodeT. udrikeT Cvens
qristesmier uRels, nu uaryofT Cveni msu-
Tquen xarT WeSmaritni mindobilni ufalsa, da mTasa sionsa
buqi tvirTis
mxrebze mokidebas. Tqven xarT WeSmaritad
emsgavseniT da godol Zlierebisa pirsa mterisasa eCueneniT
ufals mindobilni,
da emsgavseT sionis mTas, dauxvdiT
Tquen, saqmeTagan gamoacxadeT, viTarmed kualsa RmrTisa da
kacTa mier sakBrvelisa mis mamisa Tquenisa kurTxeulisa mos- mtrebs Zlierebis
godolad, Tqveni saqmiT gamoaCineT, rom
wrafebiT SeudgeT stumarT-moyuarebiTa da gzaTa mamSBdeb- RvTisa da adamianTa
Soris sakvirveli Tqveni kurTxeuli
lobiTa, monazonTa da SorielTa SewynarebiTa. aw amas zeda mamis kvals SeudgeT
stumarTmoyvareobiTa da gzaTa mSvi-
daadgeriT da srul-yavT moqalaqobaA netarisa mis, rameTu dobis myofelobiT,
ber-monazonTa da ucxoTa Semwynareb-
safarvelman mefobisa Cuenisaman iRuawos TquenTBs da mTa- lobiT. amieridan
ase moiqeciT da srulyaviT netaris
man sididisa Cuenisaman qristHsmierman aRadginos dabrkole- Rvawli, rom
dagicvaT Cveni mefobis safarvelma da Cvenma
baA Tqueni. da aw amas zeda iqmodeT da miT gulpyrobil iyve- qristesmieri
didebis mTam SeaCeros Tqveni cduneba. ase
niT.
moiqeciT da
gamxnevdiT.
“amas ara Tu Tquen oden gibrZanebT, aramed yovelTa, ro-
“amas ara marto
Tqven gamcnobT, aramed yovel qarTvels,
melni Cuen kerZo da KelTa queSe Cuensa arian qarTvelni, ra-
meTu yovelTave qristHs moyuareTa da mefobisa Cuenisa vinc Cvens da Cvens
mxares aris, da Cvens mfarvelobaSia,
RmrTisamierTa da viTarca SvilTa sakuTarTa TquenTa Tana radgan yvela
qristesmoyvaresa da Cveni RmrTismieri me-
Sevhracx, aramed kualad aRdegiT da ganZlierdiT uflisa mi- fobis mosurnes
TqvenTan erTad sakuTar Svilebad migiC-
er. nevT, kvlavac
aRsdeqiT da uflis mier gaZlierdiT.
“da sididiTa Zalisa misisaATa laxuarni Tquenni mterTa “da misi Zalis
sidiadiT laxvari Tqvens mtrebze ga-
zeda ganabrwyinveniT da nu vis scemT maTgansa Tquen Soris nabrwyineT da
maTgan nuravis miscemT Tqven Soris samkvid-
samkBdrebelsa, raATa moiRoT keTili Cueni da aRTqumuli igi rebels, raTa miiRoT
Cvengan sikeTe da uflis mier aRTqmu-
pativi keTilis moqmedTaTBs uflisa mier moiRoT.”
li dideba
keTilmsaxurebisaTvis ”.
308
309
cxovreba wminda ioanesi da
eqvTimesi
310 311
winaTqma
eqvTime koWlamazaSvili
312 313
cxo rebaA netar
cxorebaA isa mamisa Cuen
netarisa isa
Cuenisa
giorgi mTawmindeli
efTYmesii da uwyebaA Ri
iovanesii da efTYmes
iovanes rs
Rirs isa
rsisa
isa maTisaA, aRwer
moqalaqobisa
mis moqalaqob il
ilii
aRweril
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
glaxakisa
glaxak georgis
isa geo xucesmonazonisa
rgis mier xucesmonazon isa 1
mamao guakurTxen!
sadideblad.
2
wignsa mas cxovrebisasa – marTalTa zeciuri savanis simbo-
lo;
sicocxlis wigni ixsenieba bibliis ramdenime wignSi (mo-
ses
xuTwigneuli, fsalmunni, saxarebani, gamocxadeba da sxva.
314
315
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
316
317
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
aRwerad, garna urwmunomca nuvin ars, rameTu Cuen TaviT ba, radgan Cven
sakuTari Tavis mindobiT araferi aRgviwe-
TYsiT araraA aRgYweria, aramed raA-igi viswaveT kacTa sar- ria, aramed
mxolod is, rac SevityveT Rirseuli da san-
wmunoTagan da sulierTa mamaTa, romelTa-igi exilvnes da do adamianTa da
mamaTagan, romelTac uxilavT isini da
emsaxura maTda, romelni-igi ucxo iyvnes yovliTurT tyu-
samsaxuric
gauweviaT maTTvis, da Tavadac aRvsilni iyvnen
vilisagan da savse madliTa zegardamoATa. da TYT mebr maT
zeciuri madliT.
isic aRvwereT saqmeTagan, romelnic
saqmeTagan, romelni-igi dumiliT wameben da KmamaRlad qad-
ageben RuawlTa da SromaTa maTTa: lavraA ese didebuli da dumiliT mowmoben
da RaRadeben imaT Rvawlsa da Sromaze:
yovliTa SuenierebiTa Semkuli da yovliTa samkauliTa gan- es aris didebuli
da mSvenieri lavra (monasteri), yovelg-
Suenebuli, romeli-ese mravliTa SromiTa da ofliTa aRaSenes vari samkauliT 1
damSvenebuli, romelic didi SromiTa
maT netarTa gansasuenebelad sulTa mravalTa, romelsa Sina da ofliT aaSenes
netarma mamebma mravalTa sulTa gansas-
aRhmarTnes eklesiani caTa mobaZavni da aRavsnes igini wignTa veneblad; da
sadac aRmarTes zecas mimsgavsebuli eklesie-
mier RmrTiv-sulierTa da ganabrwyinvnes igini xatTa mier bi, gaavses
RvTivsulieri wignebiT da gaabrwyines pati-
patiosanTa. da mougnes dabani da sofelni da monasterni da osani xatebiT,
lavras SesZines miwebi, soflebi, monast-
dasayudebuloni da ganuwesnes wesni da kanonni didebulni
rebi da
dasayudebeli senakebi, daaweses samonastro cx-
da yolad Suenierni da dausxnes simtkiceni da KeliT-wer-
ovrebis didebuli
da keTilmSvenieri kanonebi da gange-
ilni da oqro-beWedni RmrTis-msaxurTa mefeTani. da
Sekribnes mas Sina monazonni da moweseni angelozTa mobaZav- ba. yovelive amis
dasturad datoves RvTismsaxur mefeTa
ni da Seamkves da aRayuaves enaA Cueni da queyanaA TargmanebiTa beWdiT
dadasturebuli sigelebi, Sekribes aq monazvnebi
wmidaTa werilTaATa, sadaAT-ese WeSmaritad, viTarca sioniT, da angelozTa
mbaZveli berebi, da Cveni ena da qveyana wmin-
gamovida Sjuli da sityuaA uflisaA, viTarca ierusalemiT, \ da werilis
TargmnebiT da ganmartebebiT2 Seamkes da aay-
sityYsaebr Kma-maRlisa esaAaAsa1 vaves.
WeSmaritad, viTarca sionidan gamovida rjuli,
rameTu WeSmaritad Rirsi iyo da sayuareli RmrTisaA ne- xolo sityva
uflisa – viTarca ierusalimidan, “xma-maRal-
tari mamaA Cueni iovane, romelman-igi, msgavsad abrahamisa, ma” esaiam rogorc
Tqva3.
WeSmaritad
RvTis Rirseuli megobari iyo Cveni netari
1. samkauli –
morTuloba. aq: monastrisaTvis saWiro saRvTism-
saxuro nivTebi
(barZimi, feSxumi, sasanTleebi da sxva).
2. “rjuli
sionidan gamova da uflis sityva – ierusalimidan”
(es. 2:3) – es
winaswarmetyveleba aRsrulda: moses sionis mTaze
mieca RvTisgan
rjuli (in. 1:17), xolo uflis sityva, anu
qristes swavleba
ierusalimidan gavrcelda mTel warmarTul
samyaroSi.
3 sityva
“Targmaneba” niSnavs rogorc Targmans iseve ganmarte-
1 es. 2:3 bas.
318
319
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
320
321
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
2. xolo Cven
pirvelsave sityvas mivubrundeT. Cveni
II. xolo Cuen pirvelsave sityuasa movideT. ese netari mamaA
Cueni iovane iyo naTesaviT qarTveli, mSobelTa da papTaATgan netari mama ioane
warmoSobiT iyo qarTveli, mama-papaTa-
didebuli da warCinebuli da saCinoA mTavarTa Soris daviT gan didebuli da
warCinebuli, daviT kurapalatis1 mTa-
kurapalatisaTa, mKne da axovani da ganTqumuli wyobaTa Sina, varTa Soris
gamoCenili, mxne da axovani, brZolebSi saxel-
maRali da Suenieri hasakiTa da agebulebiTa guamisaATa da ganTqmuli da
Tval-tanad mSvenieri, brZeni da gonieri,
brZeni da gonieri gonebiTa da gulisKmis-yofiTa, da savse aRsavse RvTis
SiSiTa da yovelgvari keTili saqmiT, didi
SiSiTa RmrTisaATa da yovliTave keTilisa saqmiTa, da friad megobari da
daaxloebuli piri keTilad xsenebuli daviT
sayuareli da sakuTari keTilad Ksenebulisa daviT kurapal- kurapalatisa.
atisaA.
radganac
qristesadmi siyvarulis cecxli mis gulSi
xolo vinaATgan cecxli igi qristHs-siyuarulisaA gulsa
mZlavrad aenTo,
amsofliuri yovelgvari dideba arad
missa mZafriad aRetyina, yovelive didebaA amis soflisaA Seu-
racx-yo da nagevad Sehracxa da monagebni da simdidre da gan- Caagdo da nagvad
miiCnia, srulad moiZula da ugulebe-
suenebaA, meuRle da Svilni TYsni da naTesavni da, raodenica lyo qoneba,
simdidre da gancxroma, Tavisi meuRle da
raA ars amis soflisaA, sruliad moiZula da ugulebels-yo Svilebi,
naTesavebi da, rac ki ram aris amqveynad; mere ki
da merme kualad Tavica TYsi, sityYsaebr uflisa, da aRiRo sakuTari Tavic,
uflis sityvisaebr, da aiRo jvari Tavis
juari mKarTa TYsTa zeda dafarulad yovelTagan sivltolaA
1. daviT
kurapalati – daviT III didi, kurapalati (gardai-
cvala 1001 wels),
adarnese III-is Ze, bagrationi. mis dros ga-
Zlierda tao-
klarjeTi, misi kultura, daedo dasabami er-
Tiani qarTuli
saxelmwifos Seqmnas.
322
323
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
324
325
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
3. imxanad misi
naTesavi, didi Tornike2, Tavis qveyana-
III. da maT JamTa Sina TYsi misi didi Tornik TYssa queya-
nasa monazon iqmna da, rameTu asmioda iovanesTYs, viTarmed Si berad aRikveca
da, radganac smenoda ioanes ambavi,
ulumbaTa ars da vinaATgan friadi siyuaruli aqunda missa ulumbozeao, da didi
siyvaruli hqonda mis mimarT,
mimarT, mas mohmarTa da ulumbaTa STamovida da, vinaATgan mun iqiTken gaemarTa da
ulumboze mivida, magram iq ver hpova,
ver pova, farulad gamoiwulila da cna, viTarmed mTawmidas farulad,
zedmiwevniT gamoiZia da Seityo, rom
ars, da, TYnier cnobisa mefeTaAsa, idumal mTawmidas movida mTawmindazea da,
mefeTagan ucnobelad, farulad Cavida
da kurTxevaA monazonebisaA KelTagan iovanesTa miiRo. mTawmindas da iq
berad aRikveca ioanes mier.
rameTu, viTarca vTquT, mTawmidas STamovida da lavrasa rogorc vTqviT,
Tornike mTawmindas Cavida da aTanase
didisa aTanasessa miiwia da, vinaATgan dafarvaA arRaraA ege-
didis lavraSi
mivida. radgan Tavis dafarva aRar Sei-
1. mTawminda –
saberZneTSia, qalkedonis naxevarkunZulis
aRmosavleT nawilSi,
koncxze, romelic SeWrilia egeosis
zRvaSi. VIII
saukunis bolos qarTvelma berebma aq mcire sa-
vane daafuZnes.
pirveli didi monasteri mTawmindaze aago
aTanase didma,
dediT lazma; aqve daarsda aTonis iverTa mon-
asteri,
RvTismSoblis saxelze.
2. didi Tornike –
Tornike erisTavi, daviT III kurapalatis
saxelganTqmuli
sardali. Tornikes SewirulobiTa da uSua-
lo monawileobiT
aSenda aTonis iverTa monasteri. gardai-
cvala 985 wels.
326
327
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
1. wminda ioane
maxarebeli – igive wminda ioane RvTismetyve-
li, macxovris
usayvarlesi aTormet mowafeTagani, saxarebi-
sa da
gamocxadebis, anu apokalifsis avtori.
2. barda skliarosi
(X s.) - bizantiis imperiis aRmosavleT
provinciebis
mmarTveli. igi aujanyda ufliswulebs - basi-
lis da
konstantines. es ajanyeba Caaqro qarTvelTa laSqarma
Tornike erisTavis
sardlobiT.
3. basili da
konstantine da maTi deda.
328
329
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
330
331
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
1. parakimenoni
- berZn. parakimanosi - mesawoleTuxucesi, bi-
zantiis
imperatoris karis umaRlesi moxele.
332
333
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
334
335
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
1 aq saqarTvelo
igulisxmeba.
336
337
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
1. kendinari - 100
litra; aTormeti kendinari - 1200 litra.
338
339
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
hambavi uyuarda, da, viTarca vTquT, mamaA iovane eridebin da raTa guli ar
etkina. imJamad iq myofi warCinebulni
ara unda, raATamca amxila mas, raATa ara mowylas gonebaA misi. mividnen mama
ioanesTan da amis Taobaze uTxres. maSin, raki
da viTarca iyvnes mas Jamsa kacni warCinebulni da patiosanni, darwmunda, rom
Tornike alalad akeTebda amas, mama io-
Sevidian da eubnebodian mas zemoTqumulTa amaT pirTaTYs.
anes SeeSinda,
vaiTu, amis gamo raime suleluri vneba
maSin, viTarca ixila iovane, rameTu siwrfoebiT iqms amas,
SeemTxves Rirs
mamasac da Tavad mas. amisaTvis uTxra mas
SeeSina, nuukue amis saxisaTYs zRvevaA raAme sulieri SeamTx-
Yos Rirssa mas da TYssaca sulsa. amisTYsca hrqua mas mamaman mama ioanem:
“sayvarelo Zmao, vxedav, rom RvTis madliT,
iovane, viTarmed: “sayuarelo Zmao, vxedav, romel madliTa keTilad
waremarTebi RvTis mcnebaTa aRsrulebaSi da ar
RmrTisaATa keTilad warmarTebul xar mcnebaTa Sina RmrTi- minda, rom Cemi
TavSekavebiT raime vneba davmarTo Sens
saTa da ara mnebavs, raATa krZalvisa gziTa zRvevaA raAme mo- suls. axla Tavi
daanebe amqveyniur saqmeebze saubars da
vatyua sulsa Sensa. aw daacade soflioTa magaT saqmeTa ub- amieridan sxvas
nuRaravis etyvi, gabriel xucesis garda”.
nobaA da amieriTgan sxuasa nu vis eubnebi, garna gabriels xucesi iseTi kaci
iyo, rom misi piridan sawuTisuflo si-
xolo xucessa. xolo xucesi igi eseviTari kaci iyo, romel tyva ar amovidoda,
aramed mxolod saRvTo da sulieri.
pirsa missa msoflioA sityuaA ara gamovidoda, aramed yove-
es rom gaigona
Rirsma mamam, maSinve davarda mis ferxTiT
live saRmrToA da sulieri. ese raA esma Rirssa mas, meyseulad
da acremlebuli
eubneboda: “rad dumdi aqamde da ratom
davarda ferKTa Tana misTa da cremliT etyoda, viTarmed: “da
rad daidume aqamomde da ara mamxile, wmidao da RmerTSe- ar mamxile, wminda
RmerTSemosilo mamao?” mama ioanem igi
mosilo mamao?” xolo mamaman iovane aRadgina igi da hrqua: wamoayena da
uTxra: “ufalma Segindos, magram axla ki
“ufalman Segindven, garna aw xolo ekrZale!” da mieriTgan moeride!” da im
droidan monastris Zmebs aRar esaubrebo-
monastrisa ZmaTa arRara vis eubnebin, garna Tu ucxoA vin da, mxolod
ucnobebs Tu miugebda mcirediT. amgvari sul-
movidis da mciredi raAme sityuaA miugis mas. da esreT esevi- ieri cxovrebiT
galia man Tavisi sicocxlis dReebi da
Tarsa amas suliersa cxorebasa Sina aRasrulna dReni TYsni RmerTTan mivida,
gardaicvala. WeSmaritad brZanes Cven-
da RmrTisa mivida, da WeSmaritad wames mamaTa CuenTa misTYs, ma mamebma, rom:
“RmerTma Seundo mas codvebi da saukuno
viTarmed: “RmerTman Seundvna codvani misni da saukunesa
cxovrebis Rirsad
aqcia”.
cxorebasa Rirs-yo”.
VIII. amaT RirsTa da sanatrelTa mamaTa CuenTa didni safa- 8. Rirsma da
sanatrelma Cvenma mamebma didZali qoneba
seni da mravalni turfani Sewirnes didsa lavrasa da yovel- da mravali
Zvirfaseuloba Seswires did lavras da mTaw-
Ta monasterTa mTawmidisaTa, romelni-igi mas Jamsa wuTRa mindis yovel
monasters, romlebic imJamad jer kidev ga-
glaxak iyvnes da ara ganmravlebul esoden. da saSovalsa,
Raribebulni iyvnen
da arcTu ise momravlebulni. mTaw-
340
341
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
1 yovlisa mTisa
Sesakrebeli - aq: mTels mTawmindaze erTad
myofT.
2. oqrobeWedi -
sigeli
3. drahkani - oqros
fuli
4. sawyaos erTeuli,
daaxloebiT girvanqa (409,5 grami) [il.
abulaZe].
5. jvaredi dasadgami
feSxebze [il. abulaZe].
6. oqromkerdiT
naqsovi [sarjvelaZe].
342
343
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
344
345
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
346
347
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
XI. mas Jamsa Sina sanatreli da wmidaA beri iovane grZelis 11. sanatreli
da wminda mama beri ioane grZelis Ze
Ze cxovndeboda viTarca uKorcoA dayudebiT oTxTa eklesi- oTxTa monasterSi
asketurad cxovrobda, uxorcoTa1
aTa lavrasa Sina. da egreTve arseni ninowmideli, kaci maRali msgavsad; aseve
arseni ninowmideli, maRali saTnoebis
saTnoebiTa da muSaki qristes mcnebaTaA, romelman-igi Rmr- mqone kaci da
qristes mcnebaTa muSaki. man RvTisaTvis Tqva
TisaTYs dauteva episkoposobaA da daviT kurapalatisa winaSe
uari
episkoposobaze, eaxla daviT kurapalats, xolo
movida, xolo man keTilad moKsenebulman Rirsad siwmidisa
keTilxsenebulma
daviTma misi siwmindis Sesaferisad
misisa moikiTxa da oTxTa eklesiaTa warmgzavna. da esreT igica
dayudebiT cxovndeboda TYsisa moZRurisa Tana. amaT ukue moikiTxa da oTxTa
eklesiaSi gagzavna. da isic asketurad
netarTa mamaTa CuenTa – iovanes da arsenis – friadi siyuaru- cxovrobda Tavis
moZRvarTan erTad. Cvens netar mamebs -
li aqunda erTmanerTisaA da mraval Jam iRuwides mun keTilsa ioanes da arsenis
- didi siyvaruli hqondaT erTmaneTisa
mas Ruawlsa monazonebisasa. xolo xedvides, rameTu, viTar- da didxans
eweodnen iq keTilmonazvnur Rvawls. magram
igi unda myudroebiT cxorebaA, ver iyofebodes, amisTYs xedavdnen, rom
imgvar asketur cxovrebas ver eweodnen,
rameTu awyinebdian mamasaxlisni da Zmani monastrisani, da rogoric undodaT,
radgan monastris winamZRvarni da
kurapalatica zedaAszeda miuwern da evlogiasa warscemn, Zmani awuxebdnen,
kurapalatic xSirad ugzavnida xolme
egreTve episkoposni da aznaurni. amis ukue mizezisaTYs gan-
1 uxorconi -
angelozni.
348
349
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
350
351
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
ili KorcielTa saqmeTa zeda. da kualad ubrZana, raATa gior- frTxili. aseve
ubrZana, rom giorgisac sxvisaTvis gadae-
gi Semdgomad misa sxuaA dautevos winamZRuari, romeli ipoos ca winamZRvroba,
ZmaTa Soris sityviT da saqmiT umjobess
sityYT da saqmiT sxuaTa umjobesi ZmaTa Soris. da esreT ga- visac ipovida. da
ase daadgina, rom TiToeulma winamZR-
nawesa, raATa TYToeuli mamasaxlisi, Semdgomad TYsisa aR-
varma, Tavisi
winamZRvrobis dasrulebis Semdgom, sxvas,
srulebisa, sxuasa dautevebdes winamZRuarsa, Rirssa da saT-
Rirssa da saTnos
dautovos winamZRvroba. aseve brZana:
nosa. xolo ukueTu vinme ipovos mSleli gangebasa mamisa
efTYmissa da maSfoTebeli da winaaRmdgomi ZmaTaA, krulo- Tuki vinme
aRmoCndeba, romelic mama eqvTimes marTva-ganm-
biTa da SeCuenebiTa saSineliTa gankanona egeviTari igi da geblobas SeuSlis
xels, SfoTs aRZravs da ZmaTa winaaRm-
RmrTisagan ganagdo da brZana, raATa egeviTari igi meyseu- deg iurCebs,
saSineli wyevliTa da SeCvenebiT daisajos
lad krebulisagan ganidevnos, raATa ara yovelsa guamsa da myisve
ganidevnos, rom es momakvdinebeli da gamryvne-
krebulisasa ganezavos makudinebeli igi seni misi da li seni ZmaTa mTel
krebuls ar Seeyaros.
ganmryuneli. mmarTvelad da
zedamxedvelad TviTmpyrobeli mefeni
da ganmgebelad da epitropad TYTmpyrobelni mefeni ga- daudgina da Tqva:
“vinaidan saWiroa mwyalobeli da damx-
nawesna da Tqua, viTarmed: “vinaATgan mwyalobeli vinme da
mare, ra unda vqna
me, Raribma da uvargisma? TumcaRa
Kelis-ampyrobeli da ganmgebeli saKmar ars, raA vyo glaxak-
gabedulad, magram am
tkbil wyalobasa da saxierebaze min-
man aman da undoman, rameTu, daRacaTu kadnier ars sityuaA
ese, aramed mindobiTa tkbilsa mas mowyalebasa da saxiereba- dobiT vambob, rom
swored imaTi SewevniT avaSene monas-
sa, romeli-ese maTiTa wyalobiTa da SewevniTa aRvaSene la- teri, da CemTan
erTad maTsave xels vabareb da mivandob
vraA, maTTave KelTa Sevhvedreb da Cem Tana monaTa da maT monebs da
mlocvelebs - eqvTimes da giorgis. TumcaRa
mlocvelTa maTTa efTYmes da giorgis. rameTu daRacaTu yo- mTel qveyanas
swyaloben da yoveli RaribisaTvis zrunaven,
velsa queyanasa swyaloben da yovelTa glaxakTa eurvian, ar- magram yvelaze metad
CvenTvis, uRirsTaTvis gamoiCines
amed Cuen uRirsTa zeda umetes yovelTasa aCuenes wyalobaA, wyaloba, radgan maTi
didi sikeTiTa da qvelmoqmedebiT
vinaAca saZirkueliTgan didTa maT qvelismoqmedebaTa maTTa avaSene es
monasteri”.
mier aRvaSene lavraA ese”.
Zmebs ki uTxra:
“Tqven, Cemo sasurvelo da sayvarelo
xolo ZmaTa hrqua, viTarmed: “Tquen, sasurvelno da say-
Svilebo, Tuki RvTis
mcnebaTa dacviT iSromebT da gair-
uarelno Svilno Cemno, ukueTu mcnebaTa RmrTisaTa damarxvaA
iRuawoT da wesisaebr da kanonisa saRmrToAsa iyofebodiT da jebiT, saRvTo kanons
aRasrulebT, uzakveli morCileba
winamZRuarTa mimarT gaqundes uzakuveli morCilebaA da geqnebaT
winamZRvarTa mimarT, xolo erTmaneTisadmi - mSvi-
urTierTars mSYdobaA da erTobaA, mrwams RmrTisaA, romel doba da erToba,
mwams RvTisa, rom RmerTi aranair sikeTes
araraA keTili ara mogaklos RmerTman, aramed mefeni da mTa- ar mogaklebT, mefeni
da mTavarni, da yvelani, wyalobiT
varni da yovelni kacni wyalobad Tquenda aRZrnes da umetes aRiZrebian Tqven
mimarT da ufro da ufro warematebiT.
da umetes warematneT. amieriTgan numca vin gangaSorebs amieridan nuravin
gangaSorebT Tqven RvTisaTvis sayvare-
Tquen saqmisa amisgan keTilisa da RmrTisa sayuarelisa, romel li da keTili
saqmisagan, romelic aris uzakveli mor-
ars uzakuveli morCilebaA da ganukueTeli erTobaA da mSY-
Cileba da urRvevi
erToba da mSvidoba, raTa qriste mefis
352
353
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
354
355
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
XIII. xolo Cuen pirvelsave sityuasa movideT. rameTu, vi- 13. xolo Cven
pirvel sityvas mivubrundeT. rogorc
Tarca-igi zemore vTquT, wariyvana sameufoAT Svili TYsi zemoT vTqviT, mama
ioanem mefis sasaxlidan waiyvana Tavi-
efTYme mamaman iovane. da pirvelad qarTuli swavlaA aswava si Svili. pirvelad
qarTuli mwignobroba aswavla da Sem-
da merme berZulad gaaswavla yovliTave swavlulebiTa
deg yovelgvari
sibrZne berZnulad Seaswavla. bavSvobi-
srulebiT. da siyrmiTganve madli RmrTisaA iyo mis zeda da
danve RvTis madli
iyo masze, RvTisgan eboZa wminda wigneb-
RmrTisagan mieca gulisxmis-yofaA werilTaA da sulisa
wmidisa madliTa aRivso. viTarca euwya netarsa iovanes, ma- is wvdomis unari da
suliwmidis madliT aRivso. rogorc
masa missa, gamocxadebiTa wmidisa RmrTis-mSobelisaATa, ram- wminda RvTismSoblis
gamocxadebiT euwya netar ioanes, mis
eTu Jamsa siWabukisa misisasa, vidre yrmaRa iyo, seniTa mZaf- mamas, eqvTime
axalgazrdobaSi, sanam yrma iyo, mZime seniT
riTa Sepyrobil iqmna da sikudilsa mieaxla, da ityoda ne- daavadda da
sikvdilis pirad iyo. netari ioane ambobda:
tari iovane, viTarmed: “sasoebaA warviwire cxorebisa misisaA, “misi gadarCenis
imedi davkarge, yovel wams velodi misi
rameTu, vhgonebdi meysa Sina sulTa aRmoslvasa, vinaATgan sulis amosvlas,
radgan aRarc metyvelebis unari SerCen-
arcaRa sityuaA daSTomil iyo mis Tana, arca KmaA. da viTar- oda, aRarc xma. da
radganac SeSfoTebuli viyavi, wminda
igi SeSfoTebul viyav, warved taZarsa wmidisa RmrTis-mSo-
RvTismSoblis
taZarSi wavedi, wminda dedoflis xatis
belisasa da davvardi winaSe xatsa wmidisa dedoflisasa da
winaSe davemxe da
mxurvale cremliT vevedrebodi uxr-
cremliTa mKurvaliTa vevedrebode uxrwnelsa maradis qal-
wulsa RmrTis-mSobelsa, raATa Semwe eyos da yos lxinebaA. wnelsa da maradis
qalwul RvTismSobels, raTa Sesweo-
da vamcen mRdelsa, raATa mswrafl aRmovides da aziaros Ko- da. vacnobe
mRvdels, raTa amosuliyo da uflis xorcisa
rcsa da sisxlsa uflisasa. da viTar-igi SeSfoTebul viyav da sisxlisTvis
eziarebina. metad SeSfoTebuli viyavi da
da aRviswrafdi xilvad, Tu raA-Zi iqmna, ganvaRe kari senak- vCqarobdi, menaxa,
Tu ra moxda. gavaRe im senakis kari, sa-
isaA, sada-igi dameteva mwolare, da meyseulad viynose suli dac mwoliare
davtove, da imwamsve vigrZeni sakvirveli
sulnelebisaA sakYrveli, rameTu iqmna moxedvaA wmidisa Rm- surneli, radgan
wminda RvTismSobelma wyalobiT moxeda,
rTis-mSobelisaA da vixile efTYme, rameTu madliTa misiTa da vnaxe eqvTime,
romelic misi madliTa da wyalobiT
aRdgomil iyo da jda cxedarsa zeda yovliTurT mrTeli da
wamomjdariyo
sawolze savsebiT gankurnebuli da
uvnebeli.
uvnebeli.
da viTar-igi ganhkrTa gonebaA Cemi da vhkiTxevd mas, vi-
Tarmed: “raA ars ese, Svilo?”, momigo da mrqua me, viTarmed: gons movedi da
vkiTxe: “es ra aris, Svilo?” momigo da
“awRa warmomidga vinme didebuli dedofali da mrqua qar- miTxra: “es-esaa
gamomecxada erTi didebuli dedofali da
TuliTa eniTa: “raA ars, raA gelmis, efTYme?” xolo me varqu, qarTulad miTxra:
“ra aris, ra gtkiva, eqvTime?” xolo me
viTarmed: “movkudebi, dedofalo”. da viTarca ese vTqu, mome- vuTxari: “vkvdebi,
dedofalo”. es rom vTqvi, momiaxlov-
axla da mipyra Kelsa da mrqua: “araraA ars vnebaA Sen Tana, da, xelze Semexo da
miTxra: “araferi gWirs, adeqi, nu geS-
aRdeg, nu geSinin da qarTulad Ksnilad ubnobdi”. da aha ese- inia, da qarTulad
Tavisuflad ilaparake!” da ai, rogorc
ra, viTarca mxedav, yovladve arRaraA melmis”. da ityoda ne- mxedav, sul
aRaraferi mtkiva”. netari ioane ambobda: “im
tari iovane, viTarmed: “mun Jamadmde Zniad ubnobn qarTulad
dromde Zlivs
laparakobda qarTulad da amis gamo Sewux-
356
357
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
da friad mwuxare viyav amis pirisaTYs, xolo mieriTgan dauy- ebuli viyavi, xolo
mas Semdeg Tavisuflad, wyarosaviT
enebelad, viTarca wyaroA aRmodin uwmides yovelTa aRmoCqefs misi
piridan qarTuli sityva, yvela qarTvelis
qarTvelTasa. xolo me, raA vixile ese, davvardi winaSe wmidisa metyvelebaze
wminda. es rom davinaxe, davemxe wminda
RmrTis-mSobelisa da madli Sevwire sasoAsa mis Cuenisa da
RvTismSoblis
winaSe da madloba Sevswire Cvens imeds,
vhmadlobdi da vadidebdi RmerTsa, amen”.
vmadlobdi da
vadidebdi RmerTs, amin”.
etyYn mamaA iovane, viTarmed: “Svilo Cemo, qarTlisa quey-
anaA didad naklulevan ars wignTagan da mravalni wignni ak- mama ioane
eqvTimes eubneboda: “Svilo Cemo,
lan, da vxedav, romel RmerTsa moumadlebia Senda. aw iRuawe, saqarTveloSi
wignebis didi naklebobaa da bevri wigni
raATa ganamravlo sasyideli Seni RmrTisagan”. da igi, viTarca aklia; vxedav, rac
RmerTs SenTvis mouniWebia. axla iSrome,
iyo yovelsave zeda morCili, moswrafed Seudga brZanebasa raTa gaamravlo
RvTisagan mocemuli niWi”. da isic, yve-
missa da iwyo Targmnad da yovelnive ganakYrvna, rameTu laferSi morCili,
gulmodgined mihyva mamis naTqvams, da
egeviTari Targmani, gareSe maT pirvelTasa, arRara gamoC- iwyo Targmna da
yvela gaakvirva, radgan aseTi mTargmne-
inebul ars enasa Cuensa da vhgoneb, Tu arcaRa gamoCinebad li, im adrindel
(bibliis wignebis) mTargmnelTa garda,
ars.
ar movlinebia
Cvens enas da, mgonia, rom aRarc gamoCndeba.
da mravalni wignni warscnis winaSe daviT kurapalatisa,
bevr wigns
ugzavnida daviT kurapalats da, raki mor-
romelni-igi ixilna raA, viTarca iyo morwmune, sixaruliTa
aRivso da adidebda RmerTsa da ityoda, viTarmed: “madli wmune iyo mefe,
sixaruliT aRivso, adidebda RmerTs da
RmerTsa, romelman CuenTa amaT JamTa axali oqropiri gamo- ambobda: “madloba
RmerTs, romelmac Cvens droSi axali
aCina”. da zedaAs-zeda mouwern, raATa Targmnides da warscem- oqropiri1
gamoaCina”. xSirad moswerda xolme, rom eTarg-
des. da igi sanatreli Seusuenebelad Targmnin da raATur- mna da gaegzavna
xolme. sanatreli mama eqvTime Seusvene-
TiT ara scemda gansuenebasa Tavsa TYssa, aramed dRe da Rame blad Targmnida da
sruliad ar aZlevda sakuTar Tavs mos-
tkbilsa mas Taflsa wignTa saRmrToTasa Sureboda, romlisa venebas, aramed
dRedaRam saRvTo wignebis tkbil Tafls
mier daatkbo enaA Cueni da eklesiaA. rameTu Targmnna wignni iZleoda, riTac
Cveni ena da eklesia daatkbo. man Targmna
saRmrToni, romelTa aRricxuvaA kninRa-da SeuZlebel ars,
saRvTo wignebi,
romelTa daTvla TiTqmis SeuZlebelia,
romelTaganni raodennime moviKsenneT, raATa maT mier sxu-
maTgan ramdenimes
gavixsenebT, raTa amiT sxva wignebzec
aTaTYsca euwyos qristes morwmuneTa. rameTu ara Tu ulum-
baTa da mTawmidas oden Targmnna, raATamca aRvricxueniT Ti- Seityon qristes
morwmuneebma. imaTgan, rasac CamovTvliT,
Toeulad, aramed sameufosca da gzasa da sxuaTa eseviTarTa ara mxolod
ulumbosa da mTawmindaze Targmna, aramed same-
adgilTa. fo karzec da sxva
adgilebSic.
1. oqropiri -
igulisxmeba wminda ioane oqropiri (IV-V ss.).
eklesiis didi
maswavlebeli, RvTismetyveli, mqadagebeli da
ubadlo
mWevrmetyveli.
358
359
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
Targmna ukue viTarca vTquT: TargmanebaA iovanes Tavisa maS ase, rogorc
vTqviT, man Targmna:
saxarebisaA. - ioanes
saxarebis ganmarteba
swavlani wmidisa mamisa Cuenisa didisa basilisni. - Cveni wminda
mamis basili didis swavlani
misive TargmanebaA fsalmunTaA.
- misive
fsalmunTa ganmarteba
wigni wmidisa klemaqsisi.
- wminda
klemaqsis1 wigni
wigni wmidisa makarisi.
maqsimes swavlani. - wminda
makaris wigni
wigni wmidisa isakisi, romelsa Sina arian sxuaTaca mamaTa - maqsimes
swavlani
gamorCeulni swavlani. - wminda isakis
wigni, romelSic aris sxva mamaTa
wigni wmidisa doreTesi. gamorCeuli swavlani
wamebaA da saswaulni wmidisa mTavarmowamisa dimitrisni. - wminda
doroTes wigni
cxorebaA da wamebaA wmidisa stefane axlisaA. - wminda
mTavarmowame dimitris wameba da saswaulebi
cxorebaA da wamebaA wmidisa klementos hromTa papisaA. - wminda
stefane axlis cxovreba da wameba
wamebaA wmidisa klimi ankYrelisaA.
- romis papis
wminda klimentis cxovreba da wameba
cxorebaA wmidisa da didisa basili kesarielisaA.
- wminda klimi
ankvirelis wameba
wamebaA wmidisa akefsimaAsi.
cxorebaA wmidisa grigol RmrTis-metyuelisaA da - wminda basili
didi kesarielis cxovreba
Tqumulni misni. - wminda
akefrimas cxovreba
cxorebaA wmidisa bagratisi. - wminda
grigoli RvTismetyvelis cxovreba da misi
wamebaA wmidaTa mina-ermogineTi. Tqmulni
wmidisa grigol noselisa Tqumulni: SesxmaA Zmisa TYsisa - wminda
bagratis cxovreba
didisa basilisi da qalwulebisaTYs, da wmidisa “mamao Cue- - wminda mina-
ermogineTis wameba
noAsa” Targmani, da wmidaTa marxvaTaTYs, da wmidisa mose - wminda grigol
noselis Tqmulni: Tavis Zmis, wmin-
winaAswarmetyuelisa cxorebisa Targmani, saxed dayudebisa,
da basili didis
Seqeba, qalwulobisaTvis, “mamao Cvenos”
romeli Zmasa visme eTxoa.
ganmarteba, wminda
marxvaTaTvis, wminda mose winaswarme-
iovane maxarebelisa xilvaA da xilvisa Targmani andrea
kritelisaA. tyvelis cxovrebis
ganmarteba, asketobis wesi, romelic
Tqumuli wmidisa iovane damaskelisaA orisa bunebisaTYs erT Zmas uTxovia.
qristesisa. - ioane
maxareblis gamocxadeba da gamocxadebis an-
dria kritelis
ganmarteba
- wminda ioane
damaskelis Tqmuli qristes ori buneb-
isaTvis
1 ioane kibis
aRmwereli.
360
361
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
362
363
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
XIV. vidre-Ra mamaA iovane cocxal iyo, mo-vinme-vida mon- 14. vidre
ioane cocxali iyo, romis qveynidan movida
azoni hromisa queyanisaA, kaci ganTqumuli saTnoebiTa, rom- erTi monazoni,
saTnoebiT ganTqmuli kaci, Zma veneventos
lisa saTnoebaTa wamebda queyanaA hromisa da saberZneTisaA, ZmaA dukisa,
warCinebuli, romlis saTnoebazec romma da sab-
veneventos dukisaA, warCinebuli naTesaviT. ese movida equs- erZneTma kargad
icoda. es kaci Tavis eqvs mowafesTan er-
Ta mowafeTa TYsTa Tana mTasa amas wmidasa locvad. da viTar
1. uflis igavidan
“talantebze” (mT. 25:15-28)
364
365
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
ixiles mamaTa CuenTa madliTa Semkobili saxH misi, viTarca Tad movida
mTawmindaze salocavad. Cvenma mamebma madliT
TYsi da mecnieri esreT moikiTxes da sixaruliT Seiwynares Semkobili misi
saxe rom ixiles, ise moikiTxes, rogorc
da evedrebodes aqa yofasa da etyodes, viTarmed: “Cuenca naTesavi da
nacnobi, sixaruliT miiRes, aq darCenas eve-
ucxoni varT da Senca ucxo xar”. da ZliT daarwmunes, ram-
drebodnen da
eubnebodnen: “Cvenc ucxoni varT da Senc
eTu eneba, raATamca erTgan iyvnes monastersa Sina. xolo igi,
ucxo xar”. ZaliT
daarwmunes, rom erT monasterSi yofnas
vinaATgan saCinoA kaci iyo da saxeloani, viTarca cnes hrom-
Ta, romelni iyvnes samefos da sxuaTa qalaqTa, mravali eri dasTanxmdeboda.
radganac gamoCenili da saxelovani kaci
Semokrba, raATamca monazon iqmnnes misgan. merme mamaTaca iyo, gaiges Tu
ara romaelebma, samefo Tu sxva qalaqebidan
CuenTa gaazraxes wmidasa mas bersa, viTarmed: “wmidao mamao, mravali Seikriba
aq, raTa misgan monazvnoba mieRo. Sem-
vinaATgan esodenTa sulTa acxovneb, umjobes ars, raATa deg Cvenma
mamebma urCies am wminda bers: “wminda mamao,
mohparsne da mizez cxorebisa eqmna sulsa maTsa da RmerTsa radgan amden suls
acxovneb, umjobesia, gakriWo, gadaar-
miupyrne. uwyiT, rameTu sxuaAca eri moslvad ars, raATa saxH Cino maTi sulebi
da RmerTs miuZRvna. viciT, rom sxvebic
monozonebisaA KelTa SenTagan miiRon. Cuen giyidoT adgili apireben aq
mosvlas, raTa Seni xelidan miiRon monazvnoba.
da yovliTave saKmriTa SegewineT”. xolo daRacaTu uZnda
Cven giyidiT
adgils da yvelafriT dagexmarebiT”. Tumca
wmidasa mas kacsa SfoTi da zrunvaA, ara ineba urCebaA brZaneb-
ki umZimda am
wminda kacs es sazrunavi, mainc ar ineba maTi
isa maTisaA. vinaAca aRaSena monasteri Suenieri da Zmani mrav-
alni Sekribna da TanadgomiTa mamaTa CuenTaATa srul-yo yo- urCoba. aaSena
mSvenieri monasteri da mravali Zma Sekriba,
velive saqme SenebisaA. da zedaAs-zeda movaln igi xilvad maT- Cveni mamebis
TanadgomiT yovelive srulyo. xSirad modi-
da, da dayvnis dReni mravalni, da kualad miiqcis TYssave mon- oda xolme maT
sanaxavad, mraval dRes dahyofda da isev
astersa. da igi xolo monasteri ars hromTaA dRes mTawmidas Tavis monasterSi
brundeboda. dRes es erTi monasteri aqvT
da keTilad da wesierad cxovndebian kanonsa da gangebasa zeda romaelebs
mTawmindaze, keTilad da wesierad cxovroben
wmidisa benetiktessa, romlisa cxorebaA weril ars dialoRon- wminda benediqtes
kanonisa da wesis mixedviT, im benetiq-
sa Sina. tesi, romlis
cxovreba aRwerilia “dialoRonSi”.
pirvel moKsenebulsa mas Rirssa mRdelsa gabriels qarTv-
adre xsenebul
Rirs mRvdel gabriel qarTvels da am
elsa da amas wmidasa bersa didsa leons hromsa friadi siy-
wminda bers, did
leons, romidan Camosul veneventoss,
uaruli aqunda sulieri, da odesca movidis xilvad mamaTa,
maxlobelad senaksa gabrielissa aqunda senaki, da mun dayvnis didi sulieri
siyvaruli hqondaT. mamaTa sanaxavad rom
dReni igi. da TYsisa enisagan kide arca man icoda, arca man. da modioda xolme,
gabrielis senakis maxloblad hqonda sen-
viTarca Sebneldis, gamovidian TYsTa senakTagan, da locva- aki da iq rCeboda
ramdenime dRes. mSobliuri enis garda
yvian, da dasxdian da vidre ciskrisa rekadmde ubnobdian si- arc iman icoda da
arc aman. Sebneldeboda Tu ara, senake-
tyuaTa saRmrToTa. da vidre warslvadmde amas esreT hyof- bidan
gamovidodnen, loculobdnen, dasxdebodnen da cis-
dian yovelTa mwuxrTa. da ityodes mamani Cuenni, viTarmed: kris zarebamde
saRvTo sityvasa da ambebze saubrobdnen
“garemoAs maTsa iyvnes sulierni Zmani da ficiT daguarwmunes, xolme. ase
iqmodnen yovel mwuxrze. Cveni mamebi ambobdnen:
viTarmed: “odesca movidis didi leon, maradis esreT hyofen
“maT garSemo
sulieri Zmebic iyvnen da ficiT
366
367
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
XV. maT dReTa Sina iyo vinme kaTalikozi Tesalonikes, 15. imxanad
TesalonikSi iyo erTi RvTivsulieri kaTa-
saRmrToA da sulieri, megobari mamaTa CuenTaA, da aqunda likosi, Cveni
mamebis megobari. mama eqvTimes Cvevad hqon-
CueulebaA mamasa efTYmes da mravalgzis mivaln misa da odesme da, mravalgzis
movidoda xolme masTan, xan kide mas ai-
man miiyvanis iZulebiT. xolo iyo Tesalonikes huriaA vinme Zulebda mosvlas.
TesalonikSi iyo erTi ebrauli rjulis
Sjulis-mecnieri, da unda kaTalikozsa, raATamca moaqcia igi mcodne.
kaTalikoss undoda, igi qristianad moeqcia da
qristeaned, da zedaAs-zeda eubnebin. da iyo raA mis Tana mamaA xSirad
esaubreboda xolme. mama eqvTime masTan iyo da ka-
efTYme, evedra kaTalikozi, raATa ezraxos huriasa mas. da vi-
Talikosi
Seevedra, rom im ebraelTan esaubra. ixmes da
Tarca mouwodes, iwyes zraxvad Sjulisa. da viTarca Sei-
rjulze daiwyes
laparaki. ebraels gauWirda da uZluri
wrda da uRono iqmna huriaA igi winaSe netarisa mamisa
efTYmesa, iwyo gmobad qristeaneTa ubiwosa sarwmunoebasa. aRmoCnda netari
mama eqvTimes winaSe. maSin rjulis mcodne
da viTarca esma mamasa efTYmes, Sewuxna, da Sehrisxna da hr- qristianTa da
maTi wminda sarwmunoebis gmobas Seudga.
qua mas: “daiyavn piri Seni, bilwo huriao”. da masve Jamsa utyu es rom gaigona
mama eqvTimem, Sewuxda, Serisxa mas da uTxra:
iqmna, da gare-mieqca piri misi. iyvnes mun mdgomare sxuanica “ena gaaCere,
bilwo uria”. da imwamsve ena waerTva, utyvi
huriani. da Seuvrdes ferKTa mamisa efTYmesTa, raATa Seun- Seiqna da piri
miabruna. iq sxva ebraelebic idgnen, isini
dos. da man miugo, viTarmed: “romeli-igi gmo, misgan Sein- fexebSi
Caucvivdnen mama eqvTimes, raTa Seendo misTvis. man
dos da sarwmunoebad movides, da me Semindobia”. da merme miugo: “vinc gmo,
misgan miiRos Sendoba, misi rwmena mii-
evedra kaTalikozi, raATa Seundos da locva-yos. da viTarca
Ros, me ki
Semindviao”. Semdeg kaTalikosi evedra, raTa
locva-yo da juari daswera, masve Jamsa moiqca piri misi da
Seendo da eloca
misTvis. roca iloca da jvari gadasaxa,
sityuad iwyo. da meyseulad Seuvrda ferKTa misTa da qris-
teane iqmna da didad morwmuned kacad gamoCnda. imwamsve moabruna
piri da ametyvelda. maSinve Cauvarda
sxuaAca vinme huriaA Sjulis-mecnieri da swavluli friad fexebSi,
gaqristianda da didad morwmune gaxda. aseve
da ganTqumuli cilobasa zeda, zuaobiTa huriebriviTa mouK- erTi ebrauli
rjulis mcodnec, Zalzed ganswavluli da
da mamasa efTYmes da eneba sityuad. xolo netarsa mas uZnda ganTqmuli
mokamaTe, ebrauli ampartavnobiT mivida mama
saqme ese, aramed brZanebiTa iovanesiTa iiZula zraxvad misa. eqvTimesTan da
saubari indoma. netar mamas umZimda es saqme,
da viTarca iwyo cilobad da kiTxvad, aRuKsnida mas da ganu- magram ioanes
brZanebiT iZulebuli gaxda, dalaparakebo-
martebda yovelsave uaRres cnobisa. da mzakuvarman man, vi- da mas. dava da
SekiTxvebis dasma rom iwyo, uxsnida da im-
Tarca ixila ZleulebaA TYsi, iwyo Tqumad sityuaTa gmobi-
aze mets
ganumartavda, vidre iTxovda. mzakvarma Tavisi
368
369
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
saTa. SeuZnda ese sanatrelsa mas da hrqua, viTarmed: “ukue- damarcxeba rom
igrZno, gmoba daiwyo. amis mosmena gauWir-
Tumca sityuasa werilTasa ikiTxevd, gangimarteTmca da, uku- da sanatrel mamas
da uTxra: “Tu wminda werilidan ikiTx-
eTumca Cuen gukiTxevd, migigeTmca, vinaATgan kula gmobasa av, gangvimarte;
Tu Cven gvekiTxebi - pasuxs Cven gagcemT;
maRlisa mimarT ityY, daiyavn piri Seni mgmobari!” da viTarca
magram raki isev
maRal RmerTs gmob, Seni mgmobari piri
esma, meyseulad utyu iqmna, da xvalisa dRe sulni warhKdes.
daiyavi!” es rom
esma, maSinve waerTva ena da meore dRes
suli ganuteva.
XVI. iqmna odesme gualvaA friadi da maisi da ivnisi da iv- 16. erTxel
didi gvalva iyo. maisma, ivnisma, ivlisma
lisi da agYstosi uwYmrad gardavlo, da didad misWirda da agvistom
uwvimod gadaiara. Zlier gauWirda qveyanas.
queyanasa, vidre-Ra furceli xeTa da venaKTaA gaKma da scY- xeebi da venaxebi
gaxma, metad wuxdnen amis gamo. mTawmind-
oda, da didsa urvasa Sina iyvnes kacni. ars mcire monasteri aze, Cvens
monasterTan aris erTi mcire monasteri, wminda
monastrisa CuenisaA mTasa zeda, sada-igi Sen ars eklesiaA
elia
winaswarmetyvelis saxelobisa. wminda elias dResas-
wmidisa elia winaAswarmetyuelisaA. da viTar moiwia dResas-
wauli rom
moaxlovda, mama ioanem ubrZana Tavis Svils,
wauli wmidisa eliaAsi, pirvel dRisa erTisa ubrZana mamaman
iovane Svilsa TYssa efTYmes, viTarmed: “wariyvanen Zmani, da eqvTimes:
“waiyvane Zmebi, wadiT wminda elias eklesiaSi da
warvediT eklesiasa wmidisa eliaAssa da Rame aTieT da Jamis- RamisTeviT
aRasruleT Jamiswirva”. amas rom eubneboda,
wirvaA aRasruleT”. da odes amas ubrZanebda, mravalni Zmani mravali Zma
Sekrebiliyo mama ioanes winaSe da odnav Sex-
Sekrebul iyvnes winaSe mamisa iovanessa da reca gancxromis umrebulad ubrZana:
“ymawvilebo, sawvimrebi Tan waiReT,
saxed ubrZana, viTa: “yrmano, sawYmrebi ukuana waiReT, ram- radgan imedi maqvs
RvTisa, rom amaod ar davSvrebiT”. wav-
eTu vesav RmerTsa, romel ara SeviqceT amaod”. warvides da idnen da Rame
gaaTies. Jamiswirvis dro rom moaxlovda,
Rame aTies. da viTar moiwia Jamis-wirvisa Jami, Seimosa wmidaA Cveni wminda mama
eqvTime Seimosa. locva rom daiwyes, sax-
mamaA Cueni efTYme. da viTar iwyes locvad, pirvel saxarebisa
arebis wakiTxvamde
erisionze (mTis Tavze) patara Rrube-
warkiTxvisa gamoCnda mcire Rrubeli erisonsa zeda, da masve
li gamoCnda da
imwamsve ca RrublebiT aivso. ziarebamde
Jamsa aRivso caA RrubliTa da vidre Jamisa ziarebadmde Seiqm-
na wYmaA saSineli, da daaTro yoveli queyanaA. da viTarca ix- saSineli wvima
wamovida da mTeli qveyana wyliT daaTro.
iles ese, RmerTsa KelapyrobiT hmadlobdes; da viTarca Jamis- es rom ixiles,
xelapyrobiT madlobdnen RmerTs. rogorc
wirvaA aRasrules da sazrdeli miiRes, warmovides Sina. da ki Jamiswirva
aRasrules, sazrdeli miiRes da Sin wamov-
romelTa ZmaTa aqunda sawYmrebi, molxinebiT STamovides idnen. visac
sawvimari hqonda, mxiarulad Semovida monas-
monastrad, xolo romelTa ara aqunda, \ SromiT da WiriT. da terSi, visac ar
hqonda - gaWirvebiT dabrunda. yvela mad-
esreT ornive hmadlobdes RmerTsa da netarsa mamasa iovanes. lobda RmerTs da
netar mama ioanes.
370
371
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
XVII. odesme ineba wmidaman mamaman Cuenman efTYme aRslvaA 17. erTxel
Cvenma wminda mama eqvTimem feriscvalebi-
mTasa aTonisasa feris-cvalebad da, viTarca ars wesi mTaw- sTvis aTonis
mTaze ineba asvla; rogorc mTawmindelTa wesi
midelTaA, eri friadi Sekrbebis Txemsa zeda mTisasa amas iyo, didZali
xalxi ikribeboda xolme mTis Txemze am
dResaswaulsa da Ramesa aTeven. da viTar RamH ganaTies, da
dResaswaulis dros
da Rames aTevdnen. Rame rom gaaTies
moiwia Jami Jamis-wirvisaA da Seimosa wmidaA mamaA Cueni efTYme
da Jamiswirvis
dro moaxlovda, Cveni wminda mama eqvTime
da sxuani mRdelni mis Tana, da viTarca siwmide Seiyvanes da
“wmida arsi” aRiRes, ixiles mamaA Cueni efTYme viTarca cecx- da sxva mRvdlebi
Seimosnen. rogorc ki siwminde1 Seitanes
li mgzebarH. da zarman Seipyrna yovelni. da masve Jamsa isma da “wminda arsi”2
iloces; dainaxes, Cveni mama eqvTime dgas
KmaA viTarca yivili erisa mravlisaA, da SeiZra mTaA igi Zrvi- viTarca mgznebare
cecxli. SiSis zarma moicva yvela. am
Ta didiTa, da yovelnive pirsa zeda daecnes. da viTarca aRadg- dros didZali
xalxidan yiviliviT gaisma xma, Zlierad
inna igini mamaman efTYme, SiSisagan viTarca mkudarni iyvnes. iZra mTa da
yvelani pirqve daecnen. mama eqvTimem isini rom
da viTar ixilna esreT SeZrwunebulni, hrqua maT: “nu geSin- wamoayena,
SiSisagan mkvdrebiviT iyvnen. ase SeZrwunebulni
in, Zmano, rameTu moxedvaA saRmrToA iqmna, da qristeman TYsi rom ixila, uTxra:
“nu geSiniaT, Zmebo, radgan RmerTma
dResaswauli adida”. xolo maT yovelTa nugeSinis-eca da
mogvxeda da
qristem Tavisi dResaswauli adida”. maT didi
misces didebaA RmerTsa.
nugeSi miiRes da
adides RmerTi.
1 siwminde –
wminda ZRvenis (ziarebis) mosamzadebeli WurWeli
2 “wminda arsi” -
locvaa, romelic ase iwyeba.
372
373
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
gangebani yovlisa weliwdisani, viTarca weril ars didsa sYn- yovelwliuri wesi
da gangeba eklesiisa, rogorc es did
aqsarsa srulebiT da dauklebelad. svinaqsarSi
weria, srulad da daukleblad.
1. ikonomosi -
monastris sameurneo saqmeTa gamgebeli
2. parikonomosi -
ikonomosis moadgile
3. stoa, Stoa -
gadaxuruli Sesasvleli
374
375
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
376
377
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
11) Tuki
naxavdnen romelime axalgazrda ZmaTagans an
erTmaneTTan
mosaubreT, an mocinarT, an kidev amis dawye-
bas rom apirebda,
mkacrad amxeldnen. Tu meored SeniSnavd-
nen, mamas
moaxsenebdnen da is mZimed dasjida xolme.
378
379
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
12. ukueTu raAme mohKdis mterisa mier: erTmanerTisa mi- 12) Tuki
raime moxdeboda eSmakisagan: erTmaneTTan didi
marT ficxeli SfoTi gina wuerTa daglejaA, gina mimTxuevaA, Cxubi, an wveris
gleja, an dartyma - aseTi wesi hqonda Cvens
wesi iyo mamisa CuenisaA, romel mas Tana KmamaRlobaA da uwesoA mamas, rom am
dros xmamaRla an guliswyromiT ki ar mima-
gulis-wyromaA ara iyo, viTa iyo yovliTave saTnoebiTa
rTavda, aramed
yovelgvari saTnoebiT Semkuli tkbili da
Semkuli, \ tkbiliTa da hamoATa sityYTa daiubnnis wignTagan
saamo sityviT
daelaparakeboda da esaubreboda, ama Tu im
da zepiriT. da hrqYs, viTarmed: “Svilno! ukueTu migiSune
amas saqmesa zeda, pirvelad sulTa TquenTa waiwymedT da merme wignidan
aswavlida. da eubneboda xolme: “Svilebo! es saqme
monasteri uwesod gava, vinaATgan egre mohKda, romel rom daganeboT,
jer sakuTar sulebs wawymedT da Semdeg
RmerTman me damadgina Tquenda msajulad da ganmgebelad, monasterSic
uwesoba iqneba; radgan ise moxda, rom RmerT-
ukueTu uwurTelad migiSune, uwyodeT, viTa mas saukunesa ma me damadgina
Tqvens msajulad da ganmgeblad, dausjel-
mwared gaisjebiT. ukueTu kula me aqa mcired gwuarTne da ni rom dagtovoT,
icodeT, rom saukunod mwared daisjebiT.
madlobiT miiTualoT, mrwams RmrTisagan, viTa mis saukunoAsa magram Tuki aq
mcirediT dagsjiT da sasjels madliere-
gankiTxvisagan ganerebiT”. da esreT raA daarwmunis, cnis Zali biT miiRebT,
mjera rom saukuno gankiTxvas gadaurCebiT”.
mis saqmisaA ZmaTagan da, ukueTu orTaAve arn brali, ornive
ase rom
daarwmunebda, kargad gamoikiTxavda am ZmaTa saqmes
wuarTnis, da, ukueTu erTisaA, \ erTi. viTari-Zi iyvis SfoTi
da, Tu orives
brali iyo, orives sjida, Tu erTisa - erTs
igi, ukueTu didi iyvis, didad wuarTnis da, ukueTu mcire –
mcired; samamos miiyvannis da ubrZanis ganrTxmaA. da Zmaman man dasjida. rogori
Cxubic iyo, imisda mixedviT, did an mcire
Tayuanis-scis da ganirTxis Tavi TYsi. da erTi ZmaA Tavsa sasjels
gamoutanda. samamoSi1 miiyvanda da ubrZanebda gan-
umWiravn da erTi ferKTa da erTTa CoKaTa zeda miamTxYan rTxmas. Zma
Tayvans scemda da dawveboda. erTi Zma Tavs uWer-
RuediTa: romelsame l da romelsame m da romelsame samoci. da, meore -
fexebs, mesame ki tansacmelzeve gadahkravda
xolo ukueTu vinme ipovis asabiaA da erTi-meorisa meSueli, Rvedebs: vis -
ocdaaTs, vis - ormocs da vis - samocs. vinme
didad mougindis, da ficxlad wuarTis. da maT cemulTa mSveleli Tu
gamoCndeboda, metad gauWirdeboda, radgan
Semdgomad cemisa muKlT-modrekiT Tayuanis-scian da ufro sastikad
tanjavdnen. cemis Semdeg nacemi muxldrekiT
cremliT SendobaA iTxovian mamisagan. da romelmanme ori
Tayvans scemda da
cremliT Sendobas iTxovda mamisagan.
msgefsi dayvis que mwolareman da romelmanme sami. da JamiTi-
zogi ori kvira
iwva amis Semdeg, zogi ki sam kvirasac. dro-
Jamad mivaln mamaA da nugeSinis-scemn sityYT da saqmiT da
sanukvarsa warscemn da KelosanTa dahvedrnis, raATa nugeS- dadro mama
movidoda xolme da nugeSs scemda sityviT da
inis-scemden. da vinca wuarTis TYnier yovlisa mizezisa, saqmiT, sazrdos
aZlevda da ostats evedreboda, rom nuge-
nugeSinis-scis da aRaSenis: anu CoKiTa anu sabeWuriTa anu Si ecaT maTTvis.
visac umizezod scemdnen, nugeSsac scemda
sxYTa raATme saKmriTa. da yoladve ara iyo drtvinvaA gina da sikeTiTac
aavsebda: an samosels miscemda, an wamosasxams,
gulis-klebaA cemulTa maT Tana, aramed esreT Seeracxis, vi- an sxva raime
saWiro nivTs. arasodes drtvinavda da arc
Tarmca qristes KelTagan wurTil iyvnes. gulnakluli
rCeboda nacemi, aramed ise miiRebda, TiTqos
qristes xeliT
iyoso wvrTnili.
1 samamo -
monastris mamasaxlisis senaki (il. abulaZe).
380
381
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
13. eseviTari CueulebaA aqunda wmidasa mamasa Cuensa 13) erTi aseTi
Cveuleba hqonda Cvens wminda mama eqv-
efTYmes: rameTu samTa dReTa SYdeulisaTa, \ orSabaTsa, oTx- Times: kviraSi sam
dRes - orSabaTs, oTxSabaTs da paraskevs
SabaTsa da paraskevsa, senaksa TYssa mzisa daslvasa puri da Tavis senakSi iyo
da mxolod mzis Casvlisas miiRebda pur-
wyali iKmaris TYnier didTa dResaswaulTasa, da sxuaA
sa da wyals, garda
didi dResaswaulebisa. sxvebi ki sat-
yoladve trapezsa mivaln. garna Tu lavreli movidis anu pro-
rapezoSi mividoda.
Tuki vinme lavridan movidoda an ar-
ti, rameTu maSin esre irCies ZmaTa, raATa kide Seukazmviden
pursa gina Tu samamos anu Tu sadaca enebos, raATa ara daeyo- qimandriti, maSin
Zmebi moumzadebdnen sazrdos samamoSi,
vnos ZmaTa satrapezos mizezisaTYs Sromisa, rameTu friad an sadac inebebda,
rom ar daegvianaT satrapezoSi, radgan
moxarke iyvnes Zmani maSin Sromasa. Zalze mondomebulni
irjebodnen Zmebi.
14. netari mamaA Cueni RYnosa ara odes iKmarebn TYnier 14) Cveni
netari mama siberemde Rvinos arasodes iReb-
Jamis-wirvisa anu didisa raAsme mizezisa vidre siberedmde. da, garda
Jamiswirvisa an raime didi mizezisa. trapezs
xolo trapezsa odesca dajdis, ebrZana metrapezisada, romel rom miujdeboda,
metrapezes1 ubrZanebda, rom TasiT Rvino
ZmaTa RYnisagan yoladve TasiTa RYnosa daudgmides, da gemosa
daedga
ZmebisaTvis, raTa gemo gaesinjaT. Tu kargi iqnebo-
ixilavn. da ukueTu marjued arn, araraA brZanis, ukueTu kula
da Rvino, arafers
brZanebda, magram Zmriani an meti wyali
anu Zmriani arn, anu meti wyali erTis, Semdgomad trapeziT
adgomisa daeubnis mevaJinesa, viTarmed: “Zmao, amaT ZmaTa nug- Tu iqneboda
gareuli, trapezis Semdeg mnes daelaparake-
eSinis-sacemeli sxuaA ara sadaAT aqus amis trapezisagan kide. boda xolme da
etyoda: “Zmao, am Zmebs nugeSisacemeli sxva
ukueTu subuqi RYnoA iyos, yola nu urTav wyalsa, da ukue- araferi aqvT, am
trapezis garda. msubuqi Tu gamodga
Tu saSuvali iyos, jerisaebr urTe, da ukueTu umjobesi-re Rvino, wyals nuRar
gaurev, Tu saSualod iyos - jerovnad
iyos, viTarca jer-iyos”. egreTve daRacaTu TYT aras iK- gaurie, da Tu
saukeTeso iyos, rogorc saWiro iqnebao”.
marebn, ZmaTa saWmeli moaRebiis Tavisa wina da misica gemoA aseve, TviTon Tuki
ar iRebda, Zmebs saWmels moataninebda
ixilis. da ukueTu zeTi akldis, kelari daiubnis da amcnis da mas gemos
usinjavda. Tuki zeTi aklda, mnes daelapar-
ganmarTebaA, xolo ukueTu umgbari iyvis anu umariloA anu
akeboda da sTxovda
damatebas; Tu mouxarSavi iqneboda an
mariliani, odes trapeziT aRdgis, mzareuli daiubnis da hr-
umarilo, an
mariliani, trapezidan wamomdgari, mzareuls
qYs, viTarmed: “SiSiTa RmrTisaATa iqmode, Zmao, samsaxu-
rebelsa Sensa da nu ityY, Tu kacTa vhmsaxureb, aramed esreT daelaparakeboda da
etyoda: “RvTis moSiSebiT akeTe, Zmao,
gaqundin, viTarmca angelosTa RmrTisaTa hmsaxurebdi, raATa Seni saqme da nu
ityvi, adamianebs vemsaxurebio, aramed ise
sasyideli Seni ara wargiwymdes”. iqmode, TiTqos
RvTis angelozebs emsaxurebi, raTa Seni
sazRauri ar
wagiwymdes zecaSi”.
1 metrapeze -
sufris gamgebeli
382
383
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
15. wesi iyo mamisa CuenisaA, romel trapezsa zeda yoladve 15) Cvens
mamas aseTi wesi hqonda, trapezze saerTod ar
ara ubnobn, garna Tu vinme ucxoni iyvnian da iSYT sadme ne- laparakobda,
vinme ucxo Tuki ijda, iSviaTad ityoda
liad sityuaA miugis. gina Tu wyali undis, gina Tu evlogia- raimes, da
wynarad miugebda. wyali moundeboda, kurTxe-
sa visme warscemn, gina Tu raAme saWiroA saqme iyvis trapezsa
vas aZlevda an
sxva raime saWiro saqme Tu hqonda trapez-
zeda, mouKmis mowafesa da idumal ubrZanis, romel sxuaman
ze, mowafes
mouxmobda da Cumad ubrZanebda, rom sxvas ar-
vervin cnis. sxuaA kula ZmaTagani yoladve vervin ikadrebn
ubnobasa. metrapeze kula da Kelosanni, ukueTu saWiroA raAme avis gaego.
ZmaTagan veravin gabedavda laparaks. metrapeze
saqme iyvis, idumal daCurCnian. egreTve ZmaTa, ukueTu saWi- an sxva ostati,
raime aucilebloba Tuki iqneboda, wynar-
roA raAme saqme iyvis, gina Tu wyalsa iTxovdian gina Tu sxu- ad CurCulebdnen.
Zmebic aseve Cumad iTxovdnen xolme
asa rasme, idumal iTxovian. wyals an sxva
raimes.
384
385
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
ni efTYme, garna didiTa miT simdabliTa TYsiTa TYnier saqmis mcodne iyo
samgzis sanatreli Cveni mama eqvTime,
kiTxvisa ara ras iqmoda. magram udidesi
TavmdablobiT ukiTxavad arafers akeTeb-
da.
19. da siberesa missa zeda ara Tavs-idebda argniTa ekle-
siad Seslvad. xolo uZlurTa ZmaTada gaewesa, da eklesiisa
19)
moxucebulobaSi joxiT ar Sedioda eklesiaSi. dau-
Stosa dgian miyrdnobiT kuerTxTa maTTa zeda. xolo romelni
metadre uZlurni iyvnian, maTda ebrZana, romel Stosave Sina Zlurebuli
ZmebisTvis ki daawesa eklesiis stoaSi
sxden igini skamTa zeda. kverTxze
dayrdnobiT dgoma. ufro metad dauZlure-
bulebs ebrZanaT,
rom stoaSive skamze msxdariyvnen.
20. da ufroAs yovlisa ese uZnn wmidasa mamasa Cuensa: uku-
eTu vieTme tyuviliT gina eklesiisaTYs gina Zmisa visTYsme 20) yvelaze
metad Cvens wminda mamas es umZimda: Tuki
sityuaA raAme uTxrian. da amisTYs mtkiced daemowma, raATa, vinme tyuils
ityoda eklesiaze, an romelime Zmaze raimes
ukueTu zedamiwevniT ara icodian, yoladve ara ikadron moK- etyodnen. amis
gamo mtkiced iTxovda, rom nu gabedavdnen
senebad. xolo ukueTu tyuviliT raAme moaKsenian, mZimed
raimes Tqmas,
vidre zedmiwevniT ar Seityobdnen yove-
gankanonnis. da amis mizezisaTYs mravalni Zmani monastrisa-
lives. Tu tyuils
moaxsenebdnen, mZimed dasjidnen. am
gan gaasxna, raATa krebuli mSYdobiT iyoso.
mizeziT mravali
Zma gaaZeva monastridan, raTa iq mSvido-
21. Tuesa Sina orgzis da samgzis kYriaobaTa daiubnis Zm- ba yofiliyo.
ani swavliTa sulieriTa da, viTarca iyo savse madliTa Rmr-
TisaATa, wmidaTa werilTagan aswavebn maT sargebelsa sulTa 21) TveSi
orjer an samjer, kviraobiT, Zmebs sulierad
maTTasa. da esoden lmobier iqmnian yovelni, vidre-Ra mrava- ganaswavlebda da,
RvTis madliT aRsavse, sulisaTvis sas-
li cremli dasTxiian da hmadlobdian RmerTsa, da sityuaA misi argeblo swavlebas
awvdida wminda werilidan. imgvari
esreT Seiwynarian, viTarca qristesi. xolo aswavebn maT siy- TanagrZnobiT
ekideboda yovelives, rom cremlmoreulni
uarulisaTYs da simdablisa, morCilebisaTYs da krZaluleb-
madlobdnen RmerTs
da mis sityvas ise iRebdnen, viTarca
isa, simSYdisaTYs da uSfoTvelobisa, moTminebisaTYs da msax-
qristesas.
aswavlida maT siyvarulsa da Tavmdablobas,
urebisa da moswrafed mislvisaTYs eklesiad da sxuaTa yov-
elTave wesTa krebulisaTa mKurvaled aRsrulebisaTYs. da morCilebasa da
krZalvas, simSvidesa da uSfoTvelobas,
ityYn, viTarmed: “esreT vixarkoT, Zmano, romel SekrebaA Cueni moTminebasa da
msaxurebas, eklesiaSi mondomebiT siaruls
amas wmidasa adgilsa arca cudad iyos, arca amaod iqmnas gan- da sxva saeklesio
wesis mxurvaled aRsrulebas, da eubne-
slvaA Cueni amier sofliT”. da sxuani mravalni swavlani, vi- boda: “ise
gavisarjoT, Zmebo, rom Cveni am wminda adgilze
Tarca RmerTman moscis pirsa missa, miuTxrnis. yofna fuWi ar
iyos, da arc Cveni am soflidan gasvla iyos
amao”. sxva mraval
swavlasac miawvdida, rac RmerTs mieni-
Webina misTvis.
386
387
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
388
389
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
da esreT daiwua. xolo ZmaA igi Seuvrda wmidaTa ferKTa misTa samoseli cecxlSi
da ase dawva. is Zma ki mas fexebSi Cau-
da SendobaA iTxova. da egreTve, ukueTu visme aqun Sesamose- varda da Sendoba
iTxova. aseve, Tuki vinmes hqonda
li gina sxuaA raAme saKmari da ara hnebavn mas, raATamca aKmara Sesamoseli an
sxva raime saWiro nivTi, da ar undoda, rom
igi Zmasa TYssa, raJams uKmn mas, egreTve dawYs cecxliTa da
Tavis Zmas
gamoeyenebina, cecxlSi wvavda im nivTs da
ityYn, viTarmed: “sulTa CuenTa dadebaA brZanebula ZmaTa
eubneboda: “Cven
sulis dadeba gvebrZana Cveni ZmebisTvis
CuenTaTYs da Sen ganxrwnadsa saKmarsa aRirCev ufroAs Zmisa
Senisa da ara gekdimebisa?” xolo maT swavlaA misi viTarca da Sen xrwnad
nivTs amjobineb Sens Zmas, da ara grcxvenia?”
wamali cxorebisaA miiTualian, da hmadlobdian RmerTsa, isini mis swavla-
darigebas sakurnebel wamlad iRebdnen
romelman mihmadla maT eseviTari mkurnali sulTaA. da madlobdnen
RmerTs, romelmac sulis amgvari mkurnali
mihmadla maT.
23. maradis aswavebn ZmaTa, viTarmed: “jer-iyo, raATamca
araras veZiebdiT sxuasa gareSe trapezisa, vinaATgan uwyiT, 23) mudam ase
aswavlida xolme Zmebs: “saWiroa, rom sx-
Tu viTariTa iwroebiTa warvles wmidaTa yovelTa sawuTroA vas arafers
veZiebdeT, garda trapezisa, radgan viciT, Tu
ese, romel arca Tu wyliTa ganiZRebdes TavTa maTTa kacni,
rogori gaWirvebiT
ganvlo es wuTisofeli yvela wmind-
romelTa Rirsve ara iyo sofeli ese, ubraloni da ubiwoni da
anma; wyliTac ki
ar gaiZRobdnen Tavs isini, romelTa Rir-
wmidani yovlisaganve codvisa. xolo Cuen, romelni-ese savse
varT yovliTa codviTa, ara kma arsa Cuenda gansuenebaA tra- si ar iyo es
wuTisofeli1, radgan iyvnen ucodvelni, ubi-
pezisaA da orgzis dResa Sina miRebaA sazrdelisaA savsebiT woni da wmindanni
yoveli codvisagan. xolo Cven, rom-
da unaklulod RYniTa da saWmliTa? kma ars WeSmaritad da lebic codviT varT
aRsavseni, ar gvyofnis Cveni trapezi
nametnav. xolo vinaATgan ara gunebavs mciredca iZulebaA da arc sazrdelis
dReSi orjer miReba RviniTa da saWm-
TavTa TYsTaA da mravalTa mizezTa vmizezobT, ukueTu vinme liT? namdvilad
sakmarisia da zedmetic ki. da radganac
trapezsa oden ver dasjerdebodis, da gina me da gina Tu Kel- ar gvinda, cotaTi
mainc vaiZuloT sakuTari Tavi da
osanman misces saKmari raAme, TYT man xolo martoman iKmaren, mraval mizezs
vimizezebT, Tuki vinme ver dasjerdeba mar-
da sxuasa Zmasa bralsa nuRara STaagdebn. da ukueTu ese ara
to am trapezs da
an me, an sxva vinme miscems raimes, TviTon
qmnas, orTave bralsa RmerTi misgan iZevs”.
man gamoiyenos da
sxva Zmas nuRar Caagdebs codvaSi. da Tu
24. ese kula syidaA gina RYnisaA, gina TevzisaA yoladve amas ar izams,
orives codvas RmerTi misgan moikiTxavs.”
ara Ksenebul ars monastersa Sina TYnier zeTisa, da igica
romelni mkiTxvelni iyvnian anu mweralni, da wasanaxavad anu 24) Rvinis an
Tevzis yidva monasters ar axsovs, garda
sawerlad ainTian. sxuaA kula ara iyo wesi, raATamca anu kan- zeTisa, rasac
wignis mkiTxvelni an gadamwerni SeiZendnen
delsa inTebdes, anu xatTa daisuenebdes senakTa Sina, aramed xolme da kiTxvisa
Tu weris dros anTebdnen. sxva dros ar
juari erTi gina xati erTi esuenis, raATa, raJams ilocviden, iyo wesi, rom
kandeli aenToT, an xatis win daedoT senakSi.
jvari an erTi
xati win edoT, rodesac loculobdnen,
1 ebr. 11:38
390
391
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
25)
mZimed dauZlurebulis garda, aravin imzadebda
25. xolo TYnier didisa uZlurebisa saWmelsa aravin Seiq-
moda, rameTu Sevidis mamaA samzareulos, da ukueTu koWobni saWmels.
mama Sevidoda xolme samzareuloSi da, cecxlze
ixilnis cecxlis kidesa, ikiTxis mzareulisagan, Tu visni ar- Semodebul
qoTans Tu naxavda, mzareuls ekiTxeboda, Tu
ian. da ukueTu uZlurTani iyvnian, miuSYs; ukueTu kula nay- visi iyo
igi. Tu dauZlurebulis aRmoCndeboda, nebas rTav-
rovnebiT vin iqmn, zogjer gare ganTxevaA ubrZanis da zogjer da, magram
Tu gaumaZRrobiT iqmoda amas vinme, an gareT
saerosa saWmelsa Tana CasxmaA. gadasxmas
brZanebda, an kidev saerTo saWmelSi
Caasxmevinebda.
26. mravalni movidian safasiTa didiTa moqalaqeni da sxu-
aTa adgilTagan, raATamca moiparsnes. daiTrgunnis 1 Jam
26)
bevri modioda didZali qonebiT qalaqebidan da sxva
raodenme, da ganusuenis da merme ubrZanis “SegYndveT ver
392
393
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
28. da misTa SromaTa da RuawlTa zeda, odesca raAme saer- 28) Sromisa da
Rvawlis garda, roca raime samonastro
oA saqme arn monastrisaA, TYnier ucaloebisa Tanave gavidis sameurneo saqme
iyo xolme, mouclelobis miuxedavad,
gina Tu navisa gamozidvasa, gina Tu navi movidis xuarbliTa, sxvebTan erTad
gadioda navis gamosaTrevad; an xorbliT
gina Tu venaKTa asarvasa, gina Tu ajojvasa, gina Tu sTule- datvriTuli navi Tu
Camodgeboda; aseve vazis sarze asa-
basa. rameTu vinaATgan axalnerg iyvnes wuT-Ra venaKni,
kvrelad an
gasafurCqnad, an rTvelisas. venaxi jer sul
394
395
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
396
397
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
398
399
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
mun waiRian. kelarni kula samxrad yoladve satrapezos mi- mihqondaT. mneebi
sadilad yovelTvis satrapezoSi mivi-
vidian, \ erTi pirvelsa da meore meoresa tablasa, \ da egreTve dodnen – erTi
pirvel magidasTan, meore – meoresTan, da
mevaJineni. magra kelarTa mwuxrsa Tu raAme eKmarebin, Sina aseve mgaloblebic.
magram mneebs mwuxrisTvis Tu raime
iKmarian.
dasWirdebodaT, Sin
miiRebdnen.
36. yovlisa ufroAs epistatisaTYs, romel ars muSaTa ux-
ucesi, hvedrebn mamaA efTYme da etyYn, viTa: “numca raA 36) yvelaze
metad epistatisTvis, anu muSakTa ze-
daakldebis epistatsa, romel ara Sewuxdes da ocdaaTi anu damxedvelisTvis
evedreboda xolme mama eqvTime mnes da
ormoci muSaA ara moacTunos, da eseTni ganZi bediT waKdes, eubneboda:
“nuraferi moakldeba zedamxedvels, rom ar
romlisaA Tana-guac maTda micemaA. mosenaeTa kula mowafeni gauWirdes da amiT
ocdaaTi Tu ormoci muSaki ar moscdes
yovelsave saerosa samsaxurebelsa gavidodian. da da esodeni ganZi
fuWad ar gveqces, maTTvis misacemlad rom
mzaraulisada daemcna, raATa maTi saWmeli man Seuqmnas. da Tu gvaqvs”. senakSi
myofi berebis mowafeebi saero saqmeebisa-
saWiroA raAme saqme ara arn, mamisaca mowafeni ZmaTave Tana Tvis gadiodnen
xolme. mzareuls ebrZana, rom saWmeli man
wavidian msaxurebasa. da ufroAsjer mosenaenica ZmaTa saT-
moamzados maTTvis.
da Tu raime aucilebeli saqme iyo, mama
noebisaTYs ZmaTave Tana gavidian, ufroAs-Ra, odes mamaA mun
eqvTimes
mowafeebic ZmebTan erTad wavidodnen. ufro sen-
iyvis.
akSi myofi berebis
mowafeTa sasikeTod midiodnen xolme
37. apoTiki da bostani da wisqYlni kelrisa sauravni iy- Zmebi erTad;
gansakuTrebiT didi sikeTe mohqonda, Tuki
vnes. da amaTgansa, raAca vis eKmarebin, kelari eurvin ikono- mamac maTTan erTad
iyo xolme.
mossa Tana da mamasaxlissa. xolo saparikonomosoA da sawan-
groA da sajore da samWedloA da xuroni da kalafatni da man- 37) sawyobi,
bostani da wisqvili mnis sazrunavi iyo.
drinni da venaKni da menaveni – ese ikonomosisa gasagebelni maTgan, visac ra
sWirdeboda, mne zrunavda ikonomossa da
iyvnes. kelarsa venaKTa zeda yurZnisaTYs ara hqonda Kel- mamasaxlisTan
erTad. saparikonomoso1, saxarazo, jorTa
mwifebaA, egreTve ikonomossa xilisaTYs; gina Sina monaster-
sadgomi, samWedlo,
xuroebi da kalfatni2, mwyemsebi, ve-
sa, gina gare metoqTa kelrisa gasagebelni iyvnes, gina Tu
naxebi da
menaveebi – eseni yvelani ikonomosisi gangeblo-
bis qveS iyvnen.
mnis saqme ar iyo venaxi da yurZeni, iseve,
rogorc ikonomosisa
– xili. monastersa Tu monasters ga-
reT, metoqebi3,
mnis gamgeblobas ekuTvnoda, aseve yvela-
1 parikonomosis
(ikonomosis moadgilis) oTaxi.
2 kalfati -
mgmanavi (il. abulaZe), xelosani.
3 metoqi –
monastris gareT mdebare monastris kuTvnili saxli.
400
401
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
zeTisxili iyvis, gina Tu nigozi, gina Tu sxuaA xili. odes nairi xili:
zeTisxili, nigozi Tu sxva. Tuki raime gasag-
kula raAme wasacemelad saKmar arn, kelarsa gaezraxis ikono- zavni iyo,
ikonomosi mnes eTaTbireboda. xili rom
mosi. xolo odes moiwifis, kelarni zedaAs-zeda gavidodian damwifdeboda,
mneebi xSirad gadiodnen xolme metoqeeb-
metoqTa da mohnaxvidian xilnarTa da mun myofTa mouCuenian
Si,
daaTvalierebdnen xilnars da iq myofT daarigebdnen:
da daamcnian, viTarmed: “Sina da gare didad eKmarebis ZmaTa
“Sinauri da ucxo
didad exmarebian Zmebsa da eklesias; mar-
da eklesiasa; romliTa gaerebodi, igi xolo daimWire da nu-
ras daakleb”. da veraras ikadrebdes uwesosa saqmesa qmnad, to is Seinaxe da
nurafers daakleb”. uweso saqmes ver be-
yoveli kelarsa Sevidoda da uxuebiT hqonda misacemeli sat- davdnen, TiToeuli
mnesTan midioda; satrapezos uxvad
rapezos da sadaca saKmar arn warsacemelad. ukueTu kula hqonda gasacemi da
gasagzavni. Tu mnes exmarebodnen mon-
eKmarebodian kelarsa anu monazonni anu erisganni, ikonomo- azvnebi an
eriskacTaganni, maT ikonomosi aZlevda xolme.
sman miscnis.
38) rodesac
mama Sin iyo, vinc rasac exmareboda, mamas
38. odes mamaA Sina arn, raAca vis eKmarebin, TYT mamasa moaxsenebdnen
xolme, ikonomoss aravin sTxovda; da Tu vin-
moaKsenis, ikonomossa aras vin sTxovn, da Tu vinme sTxois,
me iTxovda,
mamasTan gagzavnidnen, roca mama Sin ar iyo,
mamasa Tana miavlinis, odes kula Sina ara arn, merme gaagebn
maSin ikonomosi
ubrZanebda da is gascemda.
ikonomosi.
402
403
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
404
405
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
406
407
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
XXII. iyo wmidaA mamaA Cueni efTYmi saxiTa myudro da 22. iyo Cveni
mama eqvTime saxiT mSvidi, gonebiT marTa-
gonebiTa wrfel da mdabal da suliTa ganaTlebul da wmida li, Tavmdabali,
suliT ganaTlebuli da wminda, sxeuliT
da guamiTa Zlier saRmrToTa Sina saqmeTa da moRuawebaTa da Zlieri, saRvTo
saqmesa da RvawlSi, simaRliT zomieri,
hasakiTa wesier, da TYnier wamebiTa werilTaATa araras daamt- saSualo simaRlisa.
wminda werilis damowmebis gareSe
kicebn TaviT TYsiT, gina ityYn, da eklesias dgomasa mKne,
arafers ityoda
TavisiT. eklesiaSi mxned idga xolme,
408
409
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
XXIII. xolo aqunda zrunvaAca didisa lavrisaA da, vidrem- 23. didi
monastris gamoc zrunavda da, sanam emorCile-
dis erCdes, keTilad ganagebda. xolo ukuanaAsknel iwyes bodnen, keTilad
ganagebda. bolo dros gaTavxednen,
TavKedobad da abmoxebad da winamZRuarTa zedaAs-zeda cva- (berZnebi), SfoTi
Semoitanes, winamZRvrebs cvlidnen
lebad da umetes da umetes aRorZndeboda amboxebaA maTi, vid- xSirad da SfoTic
ufro da ufro matulobda, vidre same-
remdis sameufod aRvides da auwyes kostanti mefesa Sfo- fo karze ar
mividnen da ar auwyes mefe konstantines am
Tisa maTisaTYs. xolo cna raA mefeman, viTarmed didi evTYmi SfoTis ambavi.
mefem rom gaigo, didi eqvTimea maTi mma-
ars ganmgebeli maTi, aRuwoda mas sameufod, raATa yoveli rTvelio, ixmo
sasaxleSi, raTa misgan Seetyo simarTle,
410
411
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
412
413
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
Cuen, nuukue da ver gaagono, Svilo! aramed damisxen saKe- magram Semdeg
uTxra: “vaiTu Cven rogorc gvWirdeba, ver
darsa da me TYT warvide”. gaagebino, Svilo!
jori Semikazme da me TviTon wavalo”.
xolo iyo jori igi axlad syiduli da mankieri, da maT ara es jori
axladnayidi iyo da avzniani gamodga. maT ar
icodes simedgre misi da znoanebaA. da viTar warvles xani
icodnen am
pirutyvis uvargisoba da avznianoba. erTxans
raodenime, pova vinme glaxaki, romeli iTxovda qvelis-saq-
rom iares, erT
glaxaks Sexvdnen, romelic mowyalebas iTx-
marsa, da dadga wmidaA mamaA Cueni, raATamca misca mas qvelis-
saqmari. xolo igi aRdga Semosili ZonZebiTa da mohmarTa miRe- ovda. Cveni wminda
mama SeCerda, raTa mowyaleba mieca, xolo
bad qvelis-saqmisa. xolo viTarca daxedna mankierman man sax- ZonZebiT Semosili
glaxaki miexala mamas. avznianma jorma
edarman, myis ganhkrTa da iwyo sivltolad da aqa da iqi rom daxeda mas,
ucbad dafrTxa, gaqanda, Tan aqeT-iqiT aw-
ekueTeboda, vidremdis ficxlad mowyla wmidaA igi da ydeboda, sanam
Cveni sanatreli mama saSinlad ar daaSava
sanatreli mamaA Cueni. da viTarca gardamoagdo, friadi eri da ar mokla. roca
gadmoagdo, didZali xalxi Seikriba,
Sekrba mis zeda, rameTu yovelni mecnier iyvnes da yovelni radgan yvela
icnobda mas, da yvelani tirodnen da iglovd-
tirodes da iglovdes. da merme wariRes monastrad, sada-igi nen. Semdeg
gadaasvenes monasterSi, sadac misi savane iyo.
savane eyo.
konstantine
mefem es rom Seityo, didad Sewuxda,
da viTar esma kostanti mefesa, didad Sewuxna da warav-
gamogzavna erTi
Tavisi axlobeli da miusamZimra. aseve
lina TYsi vinme sakuTari da moikiTxa igi. da egreTve mo-
qalaqeTa, didebulTa da mTavarTa da palatisaTa didi sarw- moqalaqeni,
didebulebi, mTavarni da kariskacebi – yvelas
munoebaA da siyuaruli aqunda, da yovelni movidodes da crem- didi rwmena da
siyvaruli hqondaT misadmi, modiodnen da
liTa iltobvodes da ambors-uyofdes da warvidodes. cremlad
iRvrebodnen, eamborebodnen da midiodnen.
qarTvelTaTYs kula raA vin Tquas? rameTu yoladve ga- qarTvelebze
ra unda iTqvas? isini sul ar moSorebi-
nuSorebel iyvnes angelosTa mobaZavsa mas guamsa missa da an angelozTa
msgavs mis neSts, TavSi cemiTa da moTqma-
tyebiTa friadiTa eglovdes sioblesa TYssa. godebiT iglovdnen
TavianT daoblebas.
da esreT locvasa Sina da madlobasa RmrTisasa gardai- amgvari
locviTa da RvTisadmi madlierebiT gardai-
cvala samgzis sanatreli igi da RmerTSemosili mamaA Cueni
cvala Cveni
sanatreli da RmerTSemosili mama eqvTime;
efTYme da friadi mwuxarebaA moiwia Cuen zeda, romelni da-
udidesi mwuxareba
dagvatyda Tavs, raTgan ganvSordiT
vakldiT tkbilsa mas da sawadelsa mamasa Cuensa. xolo igi
warvida winaSe RmrTisa naTelsa mas miuaCrdilebelsa, yov- Cvens tkbilsa da
sasurvel mamas, xolo igi wardga RvTis
elTa Tana wmidaTa, romelni saukuniTgan saTno-eyvnes RmerT- winaSe maradiul
naTelSi da yvela wmindanTan erTadaa,
sa, da meox ars cxorebisaTYs sulTa CuenTaAsa winaSe samebisa romelnic odiTganve
saTno-eyo1 RmerTs da igi Suam-
wmidisa. xolo patiosanni igi nawilni misni aRmoiyvannes TYs- dgomelia wminda
samebis winaSe Cveni sulebis cxonebisa-
save monastersa da daisxnes samarxosa luskumasa, taZarsa Sina Tvis. misi
patiosani neSTi miasvenes missave monasterSi,
wmidisa iovane naTlis-mcemelisasa. da romelni sarwmunoebiT da Caasvenes
luskumaSi2, wminda ioane naTlismcemlis
1. saTno-yofa –
mowoneba
2. samarxo luskuma
– kubo, maRali dasamarxavi adgili
414
415
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
416
417
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
418
419
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
SromaA da Wiri da rudunebaA Cuen zeda moa wies. da, raATa yvela warCinebuli
gadaibires da mravali Sroma, garja
mokled vTqua, rameTu, ara Tumca ufali Seweul iyo Cuenda da gansacdeli
dagvawies. mokled rom vTqvaT, rom ar yo-
da meoxebaA wmidisa RmrTis-mSobelisaA da maT wmidaTa mama- filiyo Cvens Semwed
ufali, wminda RvTismSoblis meoxe-
Ta CuenTa madli da locvaA, dRes arcamca erTi qarTveli ara
ba da Cveni wminda
mamebis madli da locva, dRes verc erT
ipoebis eseviTarsa amas vrcelsa da didebulsa lavrasa Sina,
qarTvels veRar
vnaxavdiT am vrcel da didebul monaster-
romeli-ese friadiTa warsagebeliTa da mravliTa ofliTa maT
wmidaTa mamaTa CuenTaATa Cuen qarTvelTaTYs aRSenebul iyo Si, romelic Cveni
wminda mamebis udidesi garjiTa da of-
da aRmarTebul. liT aSenda da
aRimarTa CvenTvis – qarTvelebisaTvis.
da amis pirisaTYs, raATa eseviTari ese boroti, romeli imisaTvis, rom
ar daviviwyoT is boroteba, rac berZneb-
moawies Cuen zeda berZenTa, ara daviwyebul iqmnas, da kual- ma dagvawies da,
momavalSic rom ar CavcvivdeT amgvar
ad Semdgomad Cuensa momavalni eseviTarsave Wirsa STacYven, gaWirvebasa da
gansacdelSi - yvela Zma erTad SevikribeT
amisTYs zogadiTa ganzraxviTa yovelni Zmani erTad Sevker- da erTxmad am saxiT
davwereT qvemoT motanili anderZi
biT da erTiTa ganzraxviTa ese quemowerili mosaKsenebeli mama svimonis
winamZRvrobis dros, da amas vambobT:
davwereT amiT piriTa da saxiTa JamTa sYmeon mamisaTa da es-
“RvTis madliTa
da wyalobiT aRiZrnen Cveni wminda
reT vityYT:
mamebi: ioane,
ioane da eqvTime, da am wminda mTaze movid-
“vinaATgan madliTa da wyalobiTa RmrTisaATa aRiZrnes
wmidani mamani Cuenni iovane da iovane da efTYmi da amas wmi- nen mravalTaTvis
gansasveneblad da Cveni modgmis aq mosam-
dasa mTasa moiwines navT-sayudelad sulTa mravalTa da gan- ravleblad, da didi
RvawliTa da udidesi xarjiT aaSenes
mamravlebelad naTesavisa Cuenisa da didiTa RuawliTa da fri- es didebuli
monasteri qarTvelTa dasamkvidreblad, Sem-
adiTa warsagebeliTa aRaSenes didebuli ese lavraA samkY- deg berZeni
RvTismsaxuri mefeebis samsaxuris wil maTive
drebelad qarTvelTa da merme RmrTis-msaxurTa berZenTa boZebulobiT,
skliarosis gandgomilobis dros, gaafar-
mefeTa msaxurebiTa da momadlebiTa, JamTa gandgomilisa Toves, gaamdidres
da miuerTes miwebi da monastrebi,
skliarosisaTa, ganavrces da ganamdidres da mougnes dabani oqrobeWdiT
damtkicebuli, rogorc zemoT aRvwereT, da
da monasterni da oqrobeWedni, viTarca zemoweril ars, da
keTilad daasrules
sicocxle da saukuno cxovreba daim-
keTiliTa aRsasruliTa daiZines da warvides cxorebad sauku-
kvidres.
nod.
“da mkYdrad da ganmgebelad dauteves netari evTYmi, ganmgeblad
netari eqvTime datoves, romelmac es wmin-
romelman yovliTa wesiTa keTiliTa ganaSuena wmidaA ese ad- da adgili keTili
wes-kanoniT Seamko, wminda werilis
gili da TargmanebiTa wmidaTa werilTaATa gananaTla da Seam- TargmanebiT
gaanaTla, gaamSveniera Cveni modgma da ena,
ko naTesavi da enaA Cueni da JamTa mravalTa keTilad damwyso mravali xnis
manZilze mwyemsa misdami rwmunebuli samw-
samwysoA ese misda rwmunebuli da, vinaATgan siSorH quey- yso. Cveni qveyana
metad Sors iyo da am vrcel didebul
anisa CuenisaA did iyo, da sivrce adgilisa amis didebulisaA adgilze Semwed da
msaxurad man berZnebi Seiwynara Tavi-
friad iyo, Semwed da msaxurad Seiwynarna berZenni umankoe- si umankoebiTa da
gulwrfelobiT, da ase gamravlda am
biT da siwrfoebiT da esreT ganmravlda naTesavi berZenTaA
monasterSi berZenTa
modgma. amis Semdeg man uari Tqva
420
421
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
422
423
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
424
425
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
426
427
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
428
429
cxo reba
rebaAA iovanes
cxoreba iovanesii da efT
efTYY mes
mesii
cxovreba ioanesi da eqvTimesi
430
431
cxovreba wminda giorgi
mTawmindelisa
432 433
winaTqma
eqvTime koWlamazaSvili
434 435
cxorebaA da moqalaqobaA wmid
cxorebaA isa
wmidisa cxovreba
da moRvaweoba wmidisa
da netarisa mamisa Cuen
netarisa isa
Cuenisa da
netarisa mamisa Cvenisa
giorgi
gio mTawmidelisaA
rgi mTawmidel isaA
giorgi mTawmidelisa
guakurTxen, ufalo!
1 igavni 10:7
2 Sdr. es. 11:9
3 es. 60:8
4 `gonieri~ da
`sacnauri~ niSnavs `simbolurs~, “mistikurs”,
`alegoriuls~,
`saxismetyvelebiTs~. `gonier da sacnaur
Rrublebad~
alegoriulad moixsenebian angelozebi, romleb-
zedac ganisvenebs
(e. i., maTzea dabrZanebuli) ufali RmerTi.
5 saqm. 1:9-11; 1
Tes. 4:17
436
437
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 gal. 5:24
2 gal. 5:22
3 mT. 16:24
4 mT. 19:29
438
439
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
440
441
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xna RmrTisa mier mocemuliTa miT sibrZniTa TYsiTa. xolo ra- (brwyinvaleba),
aramed yoveldRiurad aRorZindebodes da
Jams wmidaA ese sofliT aRivso da RmrTisa miicvala da wmi- farTovdebodes RmrTis
eklesia da ufro da ufro meti
daTa brwyinvalebasa Seemata, da ara srul iqmna sixaruli Cu- simaRlisaken
miemarTebodes, rogorc ambobs winaswarmet-
eni myissa Sina sofliT ganslvisa misisaTYs.
yveli: `ase iqneba:
ukanasknel dReebSi Cemi sulisagan miv-
da egreT ineba gangebulebaman RmrTisaman Cueulebisa-
fen yovel xorciels;
da Tqveni Zeni da asulni iwinaswar-
ebr TYsisa, viTarca-igi mravalgzis yo, raATa ara erTsa zeda
oden gina orsa mihfinos Saravandedi madlTa TYsTaA, aramed, metyveleben da
Cvenebas ixilaven, xolo Tqvens moxucebu-
raATa dRiTi-dRe aRorZndebodis da ganvrceldebodis lebs
gamovecxadebi~1. aseve, mociquli (pavle) madlis anu
RmrTisa eklesiaA, da umaRlesisa mimarT warematebodis, vi- RmrTis wyalobis
ganyofisas saRmrTo niWad da suliwmi-
Tarca ityYs winawarmetyueli: “da iyos ukuanaAsknelTa maT dis mier mocemul
nawilad enaTa Targmnas uwodebs2, rad-
dReTa mivhfino sulisagan Cemisa yovelsa zeda Korcielsa, gan RmrTis madli
uSurvelia3; daunaneblad da uxvad mih-
da winawarmetyuelebden Zeni Tquenni da asulni Tquenni, xil- fens yvelas, misi
nebis aRmasrulebels; rogorc didi mo-
vasa ixilviden da moxucebulTa TquenTa CuenebiT ganvecxa- se eubneboda isus:
`vin momcems mTel am xalxs uflis winas-
doo”. da kualad mociquli ganyofasa mas Sina madlTasa ni-
warmetyvelad?~4
Wad saRmrTod da nawilad sulisa mier mocemulad Targmane-
ase ambobda,
radgan icoda RmrTis neba da siuxve mad-
basa enaTasa uwods; rameTu Seunanebel arian madlni RmrTi-
sani, uSurvelad da uxuebiT mifenil yovelTa zeda nebis-myo- lTa micemisas.
rodesac mama Cveni, wminda da didi eqvTime
felTa misTa, viTarca-igi didi mose isus etyoda, viTarmed: amqveynidan gavida,
rogorc ukve vTqviT, ramdenime xnis Sem-
“vin momces me yoveli ese eri winawarmetyuelad uflisa”. deg RmrTis
saxierebam (sikeTem) da wmida mamis (eqvTimes)
rameTu icoda man nebaA RmrTisaA da uxuebiT micemaA mad- locviTma madlma,
kvlav gamoaCina saRmrTo madlis didi
lTa misTaA, romlisaTYsca, wmidaA raA mamaA Cueni didi ef- muSaki _ wmida mama
Cveni giorgi, romelsac Seexeba Cveni
TYme sofliT ganvida, viTarca pirvel vTquT, Semdgomad ra- sityva, da aw Tqvens
winaSea dadebuli, raTa aRuweros da
odenTame JamTa kualadca saxierebaman RmrTisaman da madlman mouTxros Semdgom
Taobebs, maTive sulieri wvrTnisa da
mamisa Cuenisaman Jamsa TYssa gamoaCina didi ese muSaki saR-
ganbrZnobisaTvis.
mrToAsa madlisaA, wmidaA mamaA Cueni giorgi, romlisaTYs ars
rogorc netarma
giorgim aRwera didi eqvTimes cxov-
sityuaA Cueni, da winamdebare ars aRwerad da miTxrobad Sem-
dgomTa naTesavTa sawurTelad da gulisKmis-sayofelad. reba nimuSad, saxed
da magaliTad momavali TaobebisaT-
viTarca man netarman didisa efTYmes cxorebaA aRwera sa- vis, RmrTis SewevniT
arc Cven davizaroT, da aRvweroT
xed da xatad saTnoebisa momavalTa naTesavTaTYs, romeli-ese misi cxovrebis
yoveli mxare, dabadebidan aRsrulebamde.
arca Cuen daviconoT SewevniTa RmrTisaATa, aramed yoveli
saxe cxorebisa misisaA aRvweroT SobiT misiT da vidre aR-
srulebamde. 1 Sdr. iovel. 2:28
2 ix. 1 kor. 12: 4-
10
3 rom. 11:29
4 ricxv. 11:29
442
443
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo iyavn Cuen Tana RmerTi igi mis mier Seyuarebuli Segvewios am
saqmeSi da CvenTan iyos RmerTi, romelic
da misi Semyuarebeli, da locvaA wmidisa mis mamisaA, romel- ase uyvarda wmida
mamas giorgis, da RmerTsac uyvarda igi;
man amisi KelyofaA Cuen guaiZula sadidebelad RmrTisa, rom- Segvewios im wmida
mamis locvac, romelmac gvaiZula, xe-
lisaA ars didebaA aw da maradis da ukuniTi ukunisamde, amen.
li mogvekida am
saqmisaTvis, RmrTis sadideblad, romli-
sacaa dideba, aw da
maradis da ukuniTi-ukunisamde, amen.
II. ese wmidaA mamaA Cueni giorgi iyo naTesaviT qarTveli. 2. wmida mama
Cveni giorgi erovnebiT qarTveli iyo. xo-
xolo vinaATgan RmrTis-msaxurebisa saidumlosa Sina erTi lo vinaidan
RmrTismsaxurebis saidumloSi erTi samSob-
mamuli pativcemul ars, romel ars samoTxe, pirvelisa mis ma- loa pativdebuli, _
samoTxe, Cveni pirveli mamis (adamis)
misa Cuenisa sayofeli, da erTi qalaqi, romel ars zecisa ie- samyofeli; da
aseve, erTi qalaqi _ zeciuri ierusalemi,
rusalemi, cxovelTa maT qvaTa mier aRSenebuli, romlisa Se- aSenebuli cocxali
qvebisagan1, romlis Semoqmedi da xu-
moqmed da xuroT-moZRuar RmerTi ars; da erTi naTesavobaA, roTmoZRvari Tavad
RmerTia2; aseve, erTi erovnebaa pativ-
romel ars TYsebaA RmrTisaA. aramed nu vin hgonebn, Tu ara-
debuli _ RmrTis
naTesaoba; magram nuravis egoneba, rom
raA guaqus patiosanTagani mamulisaTYs da naTesavTa wmidisa
araferi gvaqvs
pativdebuli Cveni wmida da netari mamis
mamisa CuenisaTa miTxrobad da reca CemebiT moviparavT WeS-
maritebasa saqmeTa mier sayuedrelTa – rameTu iyo netari samSoblosa da
naTesaobis Sesaxeb mosaTxrobad. erovnebiT
ese, viTarca vTquT, naTesaviT qarTveli, xolo mamis-mameu- igi, rogorc vTqviT,
qarTveli iyo. mama-papa im RmrTis-
lad RmrTis-msaxurisa misgan da RmrTiv-dacvulisa queyani- msaxuri da
RmrTivdaculi qveynidan hyavda, romelsac sam-
sa, romelsa samcxe ewodebis. xolo TYT aRmoecena igi que- cxe ewodeba. Tavad
ki TrialeTis mxareSi daibada.
yanasa Tr ialeTisasa
TrialeTisasa
ialeTisasa, viTarca pirman saqmisaman gauwyos. morwmune da
RmrTismsaxuri mSoblebi hyavda. mamas ia-
rameTu mSobelni amisni iyvnes RmrTis-msaxurni. ewode- kobi erqva, dedas _
mariami. iakobi RmrTismsaxuri mefis
boda mamasa iakob, xolo dedasa – mariam. ese iakob iyo er- giorgis axlobeli da
erTguli iyo. erTxel romeliRac
TgulTagani da sakuTarTa RmrTis-msaxurisa mefisa giorgis-
saerTgulo saqmeze
mefis mier sparseTSi iqna wargzavni-
TaA. da saqmisa romlisaTYsme saerTguloAsa mociqulad wa-
li. RmerTis nebiT
gaemarTa davalebis Sesasruleblad, da
rivlina mefisa mier sparseTs. da viTarca waremarTa nebiTa
RmrTisaATa, savane-yo dabasa mas da saxlsa, romelsa iyofo- gzad im dabaSi
Seisvena, romelSic cxovrobdnen mariamis
des mSobelni wmidisa amis dedisani. xolo iakob viTarca ixi- mSoblebi. rodesac
iakobma naxa am ojaxis wesiereba da saT-
la wesieri igi da saTnoA cxorebaA maTi da, umetesad-Ra vTqu- noeba, da metic, _
RmrTismoyvareoba gonebisa, _ moewona
aT Tu, RmrTis-moyuarebaA gonebisa maTisaA, sTnda yoveli gan- maTi keTili
cxovreba da mis mimarT trfobiT aRivso. mSob-
gebaA maTi da etrfiala keTilsa cxorebasa maTsa. xolo Svi- lebs erTaderTi
qaliSvili hyavdaT, mariami. siyvarulis
lad mxolodSobilad esua maT mariam. da siyuarulisaTYs mi-
444
445
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
sisa araA vinaA mieTxova, daRacaTu mravalTa mier Ziebul iyo gamo mas ver
eleodnen mSoblebi, da aravisTvis mieTxove-
sZlad miyvanebad saxed TYsad. xolo iakob ixila raA Suenie- binaT, Tumca bevri
cdilobda, Tavis saxlSi waeyvana rZlad
rebaA xatisa misisaA da nanari igi da dawynarebuli qcevaA mi- maTi qali.
si da gankrZaluli saxe, hrqua mSobelTa misTa: “damimarxeT
roca iakobma
ixila misi mSveniereba, faqizi da wynari
Svili ege Tqueni keTilad, raATa, mo-Tu-viqce mSYdobiT, me
qceva, da
mokrZalebuli saxe, mis mSoblebs uTxra: `kargad
viqorwino ege da sruliad Tquen Tana davemkYdro”. da esreT
waremarTa gzasa TYssa. da nebiTa RmrTisaATa keTilad gane- SeminaxeT eg
Tqveni Svili, raTa, Tu mSvidobiT davbrun-
marjua da mSYdobiT moiqca, da mefe didad moimadla. debi, masTan
viqorwineb, da mTlianad TqvenTan davmkvid-
da esreT movida zemoKsenebulTa maT mSobelTa Tana qal- rdebi~.
wulisaTa, da iqorwina SjulieriTa da wmidiTa qorwinebiTa, ase gaemarTa
iakobi Tavis gzaze. RmrTis nebiT, xeli
viTarca ityYs mociquli: “wmida ars qorwili da sawoli Se- moemarTa da
mSvidobiT dabrunda. mefis madlobac daim-
uginebel-o”. da esreT akurTxna igini RmerTman, viTarca di- saxura.
di iakob da raqel, rameTu Korcielsaca Tana simdidresa Svi- amis Semdeg
movida qalwulis mSoblebTan da iqorwina
lierebiTaca pativ-sca, rameTu esxnes samni Zeni da samni asul-
Sjulieri da wminda
qorwinebiT, radganac, mociqulis
ni. xolo netarTa amaT meuRleTa keTilad ganizraxes, raATa
sityviT, `qorwili
wmindaa, da sawoli _ Seubilwveli~1.
pirveli nayofi TYsi RmrTisa Sewiron. xolo mieca pirvelad
nayofad asuli, romelsaca uwodes saxeli Tekla da pativ- RmerTma
akurTxa iakob da mariami, rogorc didi ia-
sces saxeliTa pirvelmowamisaATa. kobi da raqeli2;
qonebriv simdidresTan erTad Svilebis
da viTarca iqmna igi SYdis wlis, Sewires igi RmrTisa, yoliTac mianiWa
pativi. mSoblebs sami vaJi da sami asuli
viTarca aReTqua. da wariyvanes igi samcxes monastersa sa- SeeZinaT.
dedosa, romelsa taZr is
isii ewodebis. da misces igi KelTa wi-
taZris netarma
meuRleebma ganizraxes, rom pirveli Svili
namZRuarsa mis monastrisasa, romelsa sabaia ewodeboda, de- RmrTisaTvis
SeewiraT. pirvel nayofad maT asuli hyavdaT,
dakacsa Rirssa da wmidasa, romelmanca Seiwynara igi, viTar- romelsac pativi
mianiWes imiT, rom uwodes wmida pirvel-
ca Svili TYsi, da keTilad aRzarda.
mowamis Teklas3
saxeli.
rodesac Tekla
Svidi wlisa Seiqna, aRTqmis mixedviT,
Seswires igi
RmerTs, da waiyvanes samcxeSi, erT-erT de-
daTa monasterSi,
romelsac taZrisi ewodeba, da Caabares
am monastris
winamZRvars, saxelad sabaias, Rirseul da
1 ebr. 13:4
2 dab. 29:16-30
3 Tekla
pirvelmowame (I-II ss.) _ ikonieli qalwuli, warCine-
buli ojaxidan;
daemowafa pavle mociquls da qristesTvis
mravali wameba
ganicada (xsenebis dRe _ 24 seqtemberi).
446
447
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
da kualad Sves sxuaA wuli Svili, romelsa uwodes Teo- wminda dedakacs.
man qalwuli SviliviT miiRo da keTi-
dore. da esreT kualad ganizraxes keTilTa maT mSobelTa, lad aRzarda.
raATa, ukueTu iSves maTda sxuaA wuli, Sewiron igi RmrTisa, mSoblebs qalis
Semdeg vaJi SeeZinaT, romelsac Teo-
rameTu verZisaA jer-arso Sewirvad.
dore uwodes.
keTilma mSoblebma ganizraxes, rom, Tu sxva
xolo mariams, eZina raA TYsagan, Ramesa erTsa eCuena mas
vaJic SeeZinebodaT,
isic RmrTisaTvis SeewiraT; marTalia,
brwyinvale vinme da didebuli, romeli etyoda: “aha esera hSve
yrmaA wuli, verZi rCeuli RmrTisaA, Sewire igi missa, romli- erTi qaliSvili ukve
hyavdaT RmrTisaTvis Sewiruli, mag-
sada aRgiTquams, da saxeli uwode mas giorgi”. da viTarca ram vaJis Sewirvac
moisurves, radgan RmrTisaTvis ver-
ganiRYZa dedakacman man, SiSiT da sixaruliT miuTxra ese yo- Zis1 Sewirvaa ufro
marTebuli.
veli qmarsa TYssa. da aRdges ornive erTobiT da cremliT mad- erTxel mariams
RamiT, ZilSi gamoecxada vinme brwyin-
lobaA Sewires RmrTisa da moelodes aRTqumulsa mas saR- vale da didebuli
kaci, romelmac uTxra: `Sen hSob vaJs,
mrTosa. RmrTis rCeul verZs.
Seswire igi imas, visTvisac gaqvs aR-
ixileT-Ra, N morwmuneno, viTar saxelis-wodebiTa amiT Tqmuli. saxelad ki
giorgi uwode~. roca gaiRviZa deda-
yrmisaATa Cuenebasa Sina Ramisasa cxadi da ganmartebuli saq-
kacma, SiSiTa da
sixaruliT mouTxro Cveneba Tavis qmars.
me moeswaveboda, rameTu saRmrTosa da suliersa muSakobasa
orive wamodga fexze
da RmerTs cremliT madloba Seswi-
dedasa yrmisasa maxarebeli igi misi winaAswar auwyebda da ur-
natTa eklesiisaTa mis mier momuSakebad moaswavebda da sa- res. amieridan
isini elodnen aRTqmulis aRsrulebas.
unjesa morwmuneTasa RmrTis-msaxurebisa ifqliTa aRvsebad SexedeT,
morwmuneno, Rameuli Cvenebisas yrmis saxelis
axarebda, rameTu berZuliTa eniTa giorgi muSakad gamoiTar- wodebiT rogori
cxadi da aSkara saqme iqmna miniSnebuli!
gmanebis. CvenebiT
gamocxadebulma maxarobelma yrmis dedas winas-
war auwya misi
Svilis sulieri muSakoba, mis mier eklesi-
is xnulTa
damuSaveba mianiSna, da axara, misi naSromi
RmrTismsaxurebis
fqviliT aavsebs morwmuneTa beRelsao.
amas niSnavda
yrmisaTvis giorgis Serqmeva, radganac ber-
Znulad giorgi miwis
muSaks niSnavs.
III. xolo Cuen pirvelsave sityuasa movideT. Semdgomad 3. Cven ki isev
pirvelsave sityvas davubrundeT.
dReTa raodenTame iSva maTda RmrTisa mier aRTqumuli igi ramdenime dRis
Semdeg mSoblebs SeeZinaT vaJi _ Rmr-
niWi. da izardeboda Korcielisa Tana hasakisa sulieriTaca Tis mier aRTqmuli
jildo. xorcieli sxeulis zrdasTan
hasakiTa. da ganipo[10]xeboda madliTa sulisa wmidisaATa. da erTad yrma
sulieradac izrdeboda; suliwmidis madliT
iyo igi siyrmiTgan savse SiSiTa da siyuaruliTa RmrTisaATa. mdidrdeboda.
siyrmidanve RmrTis SiSiTa da siyvaruliT
da viTarca weril ars: dRe da Rame Sjulsa uflisasa iyo ne-
1 verZi _ mamali
cxvari
448
449
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
baA misi. da Sjulsa missa zraxavn igi dRe da Rame. amisTYsca iyo savse, ise,
rogorc fsalmunSi weria: dRedaRam misi
iqmna igi viTarca xe danerguli Tanawarsadinelsa wignTa Rm- neba _ uflis
SjulTan iyo SemsWvaluli, da am Sjulze
rTiv-sulierTasa. da gamosca Jamsa TYssa nayofi Suenieri da fiqrobda igi dRe da
Rame. amitomac daemsgavsa igi RmrTiv-
zecisa saunjeTa Rirsi.
sulier wignTa
mdinarebasTan dargul xes, da droulad
rameTu viTarca iqmna igi SYdis wlis, aRTqumaA igi aRas-
gamoiRo mSvenieri
nayofi, zeciur saganZurSi Senaxvis
rules mSobelTa misTa da masve zemoKsenebulsa monastersa
taZr iss disa TYsisa Tana RmrTisa Sewires, da hmadlobdes
taZriss Rirsi1.
RmerTsa momcemelsa keTilisa mis nayofisasa. rogorc ki
Sesrulda Svidi wlisa, mSoblebma Seasru-
aramed vinaATgan siyrmesave TYssa mSobelTa moRuawebi- les Tavisi aRTqma,
da vaJi imave zemoxsenebul monaster-
sagan daaklda da viTarca morCi keTili aRmocenebasave TYssa Si, taZrisSi,
Seswires RmerTs, Tavis dasTan erTad. isini
Tana yofadsa mas warmatebasa auwyebs queyanis-moqmedTa, vi- madlobas swiravdnen
RmerTs, am keTili nayofis momce-
Tarca ityYs daviT: “marTali viTarca finiki ayuavdes da vi- mels.
Tarca naZY libanisaA ganmravldes danerguli saxlsa RmrTi- siyrmeSive
moaklda giorgis mSoblebis zrunva, magram
sasa, ezoTa saxlisa RmrTisa CuenisaTa yuaodis”. da esreT vi-
igi, rogorc jansaRi
ylorti, aRmocenebisTanave mianiS-
Tarca axalnergi Suenieri izardeboda monastersa mas Sina.
nebda mzrunvelT
Tavis momaval zrda-warmatebas. rogorc
da iswavlida werilTa saRmrToTa dedakacisa misgan Rirsisa
disa TYsisa da moaswavebda winaAswarve gamoRebad nayofsa mas, daviTi ityvis,
`marTali finikiviT ayvavdeba, da libanis
romeli yofad iyo, rameTu simaxYliTa da moswrafebiTa go- naZviviT
ganmravldeba; RmrTis saxlSi darguli, Cveni
nebisaATa sagonebel iyo mxilvelTagan, Tu ayuavebasa Tana mey- RmerTis saxlis
ezoSi iyvavilebs~2. aseve, giorgi mSvenie-
seulad nayofsa gamoiRebso. rameTu viTarca mosesTYs we- ri axali nergiviT
izrdeboda monasterSi, da Rirseuli
ril ars: “siCCoATganve TYsiT mkYrcxli iyo RmrTisaA yrmaA dedakacisagan,
Tavisi disagan, swavlobda saRmrTo we-
igi”. da viTarca dayo monastersa mas Sina sami weli da iqmna rils. winaswarve
Canda, rom yrma did nayofs gamoiRebda.
hasakiTa aTis wlis, xolo gonebiTa viTarca mKcoani da moxu- misi gonebis
simaxvilisa da sibejiTis mxilvelni fiqrob-
cebuli ixilveboda sakYrvelad mxilvelTa da msmenelTagan.
dnen,
ayvavebisTanave gamoiRebso igi nayofs; iseve, rogorc
xolo mnebavs, raATa siCCoATganve farvaA RmrTisaA da Se-
moses Sesaxeb
weria: `Cvilobisasve mkvircxli iyo yrma
wevnaA misi gauwyo yrmasa zeda wmidasa. rameTu viTarca iyo
RmrTis mimarT~.3
monasterSi yrmam sami weli gaatara, da
aTi wlisa gaxda,
gonebiT ki mxcovnad da moxucebulad Can-
da, da akvirvebda
mis mxilvelTa da msmenelT.
axla minda,
gauwyoT, rogor ifaravda da Seeweoda
RmerTi am wminda
yrmas Cvilobidanve. jer kidev
450
451
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 fs. 33:8
2 manZilis erTeuli,
daaxloebiT 185 metri
452
453
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
miefara. xolo viTar vhgoneb, saswauli ese ara umcires ars lis angelozma,
TviTon ki gauCinarda. es saswauli, vfiq-
saswaulsa mas samTa yrmaTasa. rob, naklebi araa
sami yrmis saswaulze.1
1 igulisxmeba
danielis winaswarmetyvelebaSi moxseniebuli
sami yrma _
anania, azaria da misaeli, romlebic mefe nabuqo-
donosorma cecxlSi
Cayara; uflis angelozma ki cecxlisagan
ixsna isini (dan.
3:19-24)
2 e. i.
mwignobrobis mcodne
3 e. i. mdivan-
mwignobarTa
454
455
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo meorisa mis saxeli saba, kaci wrfeli da umankoA. meore Zmas ki
saba erqva. es iyo wrfeli da umanko kaci.
eseni mkYdr iyvnes xaxuls oriTave cxorebiTa Sezavebulad, orive maTgani
xaxulSi iyo damkvidrebuli, da ornairi
rameTu simdidresa Tana saRmrToAsa moqalaqobisasa Korcie- cxovrebiT
cxovrobdnen Sezavebulad: saRmrTo moRvawe-
lica simdidre uxuebiT aqunda.
obiT gamdidrebulT,
materialuri simdidrec uxvad hqon-
amaT RirsTa berTa viTarca euwya yrmisa giorgis sikeTe
daT.
da RmrTis-moSiSebaA, mswrafl miumcnes Zmasa TYssa iakobs,
raATa yovliTa swrafiTa yrmaA igi giorgi maTa moiyvanos. xo- rodesac am
Rirseul berebs auwyes yrma giorgis sike-
lo mas viTarca esma, mswrafl aRasrula brZanebuli maTi da Te da
RmrTismoSiSeba, Tavis Zma iakobs SeuTvales, yrma
wariyvana xaxulad Svili TYsi. pirvelad Sehvedra igi yov- giorgi saswrafod
CvenTan moiyvaneo. iakobma, Zmebis sur-
lad wmidasa RmrTis-mSobelsa, romlisa-igi erTgul msaxur vili rom Seityo,
saCqarod aRasrula maTi brZaneba, da Ta-
da sakuTar mona yofad iyo, da merme TYsTa ZmaTa miuTuala visi Svili xaxulSi
waiyvana. jer igi yovladwmida
da TYT sixaruliT warvida saxed TYsa. RmrTismSobels
Caabara, romlis erTguli msaxuri da sa-
xolo netarTa maT viTarca ixiles gonierebaA igi da daw- kuTari mona unda
yofiliyo, Semdeg Tavis Zmebs mihgvara
ynarebulebaA saxisa misisaA, uSfoTveli igi da aRuZrveli qce-
yrma, TviTon ki
kmayofili da gaxarebuli dabrunda Tavis
vaA misi, ganixares sixaruliTa didiTa da hmadlobdes Rmer-
saxlSi.
Tsa, rameTu ixiles maT yrmaA moxucebulebiTa Semkuli da Wa-
buki siberiTa ganSuenebuli, viTarca ityYs didi basili, vi- roca netarma
berebma naxes giorgis goniereba, wynari,
Tarmed: mKce ars sibrZne da gonierebaA kacTa Soris, Tu ara uSfoTveli da
auRelvebeli qceva, didi sixaruliT gai-
sispetake TmaTaA arad sargebel arso. da kualad gYswavies xares da RmerTs
hmadlobdnen, radgan ixiles yrma, moxu-
danielisTYs da ieremiaAsTYs, rameTu erTi igi msajul mo- cebulobiT1 Semkuli,
da Wabuki, siberiT gamSvenierebuli;
xucebulTa iqmna, xolo meore igi saSoATgan ganwmedili wi- rogorc ambobs basili
didi: namdvili mxcovaneba kacisa _
nawarmetyuelebda. sibrZne da
gonierebaa, Torem TmaTa siTeTres araviTari
xolo viTarca vTquT, ixiles raA keTilTa maT berTa Zmis- sargebloba ar
moaqvso. amisi magaliTi gvaqvs daniel da
wuli TYsi esreT Semkuli, mihguares igi mamasa makaris, ro-
ieremia
winaswarmetyvelTa cxovrebidan, radgan pirveli
meli-igi mas Jamsa RirsebisaTYs misisa winamZRuari iyo didi-
maTgani moxucebulTa
ganmsjeli gaxda, meore ki _ dedis
sa mis lavrisaA. xolo man viTarca ixila, friad ganixara da
viTarca Svili Seitkbo. akurTxa igi kurTxeviTa miT muclidanve
ganwmendili winaswarmetyvelebda.
abrameaniTa, eklesiisa evlogiasa monawile yo da sulisa rodesac keTilma
berebma Tavisi Zmiswuli ase Semkuli
ixiles, igi
mihgvares monastris mamasaxliss makaris, ro-
melic Tavisi
Rirsebis gamo imJamad xaxulis did lavras2
winamZRvrobda. mama
makarim Zalze gaixara, da giorgi Svi-
1 igulisxmeba:
sibrZniT
2 lavra _ didi
monasteri
456
457
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
TYsisa Svilad uwoda. da egreTve didsa masca basilis bagra- liviT Caixuta,
akurTxa igi abramiseuli kurTxeviT1, ek-
tis Zesa mihguares da wmidaA kurTxevaA misi miRebad sces, ro- lesiis evlogia2
uwilada da Tavisi sulieri Svili uwo-
meli-igi mas Jamsa Sina iyo moZRuari da ganmanaTlebeli que- da.
yanisa CuenisaA. da kualad RmerTSemosilman antoni mnaTeman
giorgi
warudgines did basilisac, bagratis Zes, ro-
ixila raA, ganixara da yovliTa kurTxeviTa akurTxa. da esreT
melic imxanad Cveni
qveynis moZRvari da ganmanaTlebeli
yovelTa mamaTa kurTxevaA miaRebies da merme-Ra wariyvanes
saxed TYsad. iyo, da misi wminda
kurTxeva miaRebines.
maSin ganizraxes saRmrToTa maT moxucebulTa Tana-zrax- aseve, rodesac
RmerTSemosilma antoni mnaTem ixila
viTa zemoKsenebulTa amaT mamaTaATa, raATa pirvel yovlisa yrma, gaixara da
yovelive kurTxeviT akurTxa. yvela sxva
RmrTiv-suliersa visme da mwyemssa keTilsa Sehvedron Svi- mamebmac kurTxeva
miaRebines, da amis Semdeg waiyvanes Ta-
li TYsi, raATa sulieriTa hasakiTa aRorZndebodis da saR- vis saxlSi.
mrToTa maT swavlaTa sZesa mis mier sumides da sisruled saT- maSin am
RvTiurma moxucebulebma zemoxsenebul mameb-
noebaTa warematebodis. Tan moilaparakes,
rom giorgi, pirvel yovlisa, miebare-
da vinmca poves sxuaA umaRlesi saTnoebiTa da sulierTa
binaT romelime
RmrTivsulieri da keTili mwyemsisaTvis
moZRurebaTa Sina ganTqumuli, garna didi ilarion Tualoe-
(moZRvrisaTvis),
raTa misi xelmZRvanelobiT sulierad aR-
li, romeli-igi mas Jamsa viTarca mTiebi brwyinvida krebul-
sa Soris mamaTasa, romlisa saTnoebaTa da moRuawebaTa aw war- zrdiliyo, mis mier
saRmrTo swavlaTa rZe Seesva.3
moTqumaA SeuZlebel ars. sxva vin unda
epovaT, saTnoebiT ufro amaRlebuli da
sulier moZRvrebaSi
ganTqmuli, Tu ara ilarion Tualo-
eli, romelic
imJamad mnaTobiviT brwyinavda wmida mama-
Ta sakrebuloSi!
misi saTnoebisa da Rvawlis aRwera SeuZ-
lebelia.
1 igulisxmeba
bibliuri abraami, rCeuli eris mamaTmTavari
2 evlogia (berZn.
`kurTxeva~) _ ase ewodeba saeklesio siwmi-
deebs (sefiskveri,
nakurTxi wyali, kandelis zeTi, jvari, xa-
ti, sasuliero
literatura da sxva wminda nivTebi), romle-
bic usasyidlod
gaicema eklesia-monastrebSi, rogorc kur-
Txeva
3 `rZed~ pavle
mociquli moixseniebs saRmrTo swavlebis mar-
tiv, iolad
SesaTvisebel formas, romelic damwyebTaTvisaa
gamiznuli,
zrdasrulTaTvis gankuTvnils ki _ `saWmelad~. aq
saRmrTo swavleba
Sedarebulia Cvili yrmebis sakvebTan, rom-
lebic jer rZes
svamen, Semdeg ki, rodesac saamisod momwif-
debian, _ saWmelsac
(Sdr. 1 kor. 3:2; 1 pet. 2:2)
458
459
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
460
461
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
462
463
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 ritori (berZ.) _
swavluli, mWevrmetyveli
2 e. i. sulieriT da
xorcieliT
464
465
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
erTbamad iyofodes. xolo yrmaA giorgi warvida xaxuls ma- tvarwatafSi moiwvia,
da erTad cxovrobdnen. yrma gior-
mis-Zmisa TYsisa Tana sabaAsa. gi ki xaxulSi
dabrunda Tavis meore biZasTan, sabasTan.
VI. da viTarca iqmna ocdaxuTis wlis, tkbilsa mas uRelsa 6. roca ocdaxuTi
wlisa Seiqna, giorgim qedi moud-
monazonebisasa qedi TYsi moudrika. rameTu daRacaTu siy- rika monazvnobis1
tkbil uRels. marTalia, siyrmidanve igi
rmiTganve monazoni iyo, xolo wuT kurTxevaA monazonebisaA monazoni iyo, magram
aqamde jer ar mieRo samonazvno kur-
ara mieRo. rameTu moZRuari misi sulieri da RuawlTa mimarT Txeva. giorgis
sulieri moZRvari, samonazvno moRvaweo-
monazonebisaTa mwurTeli didi ilarion wuT KorcTaRa Sina baSi misi
gamwvrTneli, didi ilarioni jer kidev cocxa-
iyo da KelTagan misTa miiRo kurTxevaA monazonebisaA. rame- li iyo, da misi
xelidan miiRo samonazvno kurTxeva, rad-
Tu igi iyo pirveli moZRuari misi da mizezi yovlisa keTili- gan igi iyo misi
pirveli moZRvari, da yovelive sikeTis
saA.
mizezi.
amisa Semdgomad aRZrviTa zegardamoATa mouKda survi-
amis Semdeg,
zeciuri STagonebiT, mouvida survili
li ucxoebisa da siglaxakisaA da TYsTa da mecnierTagan gan-
SorebisaA da, ufroAs-Ra vTqua Tu, survili Tayuanis-cemi- gandegilobisa,
ucxoebaSi siglaxakiT cxovrebisa, Tavisi-
saTYs wmidaTa maT da ganmacxovelebelTa adgilTa, vinaA-igi anebisa da
nacnobebisagan ganSorebisa, da, metsac vityvi,
aRasrula yoveli gangebulebaA cxorebisa CuenisaA sityuaman _ survili im wminda
da macocxlebeli adgilebisa, saida-
mamisaman mosrulman KsnisaTYs Cuenisa. nac aRasrula Cveni
cxovrebis gangebuleba RmrTis sityvam,
xolo iyoca gangebulebaA RmrTisaA saqmesa amas Sina, ro- Cveni xsnisaTvis
mosulma.
meli-igi winaAswar yovelsave mecnier ars da yofadTa viTarca am saqmeSi
RmrTis gangebac eria, radgan RmerTi yov-
yofilTa xedavs, viTarca igi moses raA winawarmetyuelad ga- lismcodnea, da
momavlis ambebs iseve Wvrets, rogorc uk-
namzadebda, pirvel yovlisa TYsTagan gamoiyvana da abrahams
ve momxdars. man,
rodesac amzadebda moses sawinaswarmet-
raA Tana aRTqumasa dasdebda, queyanisa TYsisa datevebaA ub-
yvelo
moRvaweobisaTvis, pirvel yovlisa, Tavisianebisa-
rZana. da egreTve mravalTa wmidaTaTYs weril ars: hnebavn raA
miaxlebaA RmrTisaA, pirvel yovlisa TYsTagan da megobarTa gan ganaSora igi.
aseve, rodesac abrahamTan aRTqmas deb-
da, Tavisi qveynis
datoveba ubrZana mas. msgavsi ram _ mra-
vali wminda
adamianis Sesaxebac dauweriaT: rodesac un-
daT xolme RmerTTan
miaxloeba, pirvel yovlisa Tavisia-
nebisagan da
megobrebisagan ganeSorebian da mxolod ma-
1 monazvnoba _
uqorwinebeli cxovreba RmrTis sadideblad
da RmrTismsaxurebaSi
warsamateblad, monasterSi (e. i. mona-
zonTa saerTo
sacxovrebelSi) an gandegilad cxovreba
466
467
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 Tana-zraxva (Zv.)
_ saubari, axlo urTierToba
2 aTanase didi _
wminda mama da eklesiis maswavlebeli, udi-
desi Teologi,
aleqsandriis mTavarepiskoposi (IVs.)
468
469
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 1 kor. 9:27
2 dayudeba _
asketuri moRvaweobis iseTi saxea, rodesac gan-
degili monazoni
Tavis senakSia Caketili locviTi Rvawli-
saTvis, da iqidan
arasodes gamodis, aucilebeli saWiroebis
garda.
470
471
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
472
473
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 sqema (berZn.
`saxe~; igulisxmeba angelozuri saxe) _ samonaz-
vno Sesamoseli,
romelsac monazons ukurTxeven gansakuTre-
biT mZime asketuri
RvawlisaTvis
474
475
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
RmrTobilTa kacTa Suenis, viTarca iyo wmidaA mamaA Cueni ef- netari mowafe
ver kisrulobda am tvirTs, da ambobda:
TYmi”. xolo beri etyoda, viTarmed: “Svilo, romelman wmi- `CemTvis
SeuZlebelia im saqmis aRsruleba, rac iseT
daA igi sikudilisagan iKsna da qarTuli enaA ganumarta, igi- RvTiuri sibrZnis
mqone kacT Sehferis, rogoric Cveni
ve SemZlebel ars Sendaca Sewevnad, rameTu mas didad ewya-
wminda mama
eqvTimeao~. moZRvari ki eubneboda: `Svilo, vinc
lis da uyuars naTesavi Cueni. da TYT mas wmidasa mamasa ef-
igi (wminda
eqvTime) sikvdilisagan ixsna da qarTul enaze
TYmes vevedrneT, raATa Segewios, romel neSti daSTomili
misi Sen srul-hyo madliTave misiTa, viTarca pavle qristesi”. metyveleba
SeaZlebina, igive Sens daxmarebasac SeZlebs,
radgan mas didad
uyvars da ebraleba Cveni eri.1 vevedroT
TviT wminda mama
eqvTimesac, raTa Seewios, da, rac mas darCa
qarTulad
uTargmneli, Sen daamTavro misi madliT, ise-
ve, rogorc pavle
mociqulma _ qristesi~.2
1 aq miniSnebulia
eqvTime mTawmidelis cxovrebis erTi adgi-
li: erTxel
bavSvobisas eqvTime mZimed avad Seiqna; ise, rom
mamamisma misi
gadarCenis imedi dakarga. igi mxurvaled eved-
ra RmrTismSobels
Zis gadarCenisaTvis. RmrTsmSobelma Seis-
mina mamis vedreba,
gamoecxada yrma eqvTimes da uTxra: adeqi,
nu geSinia;
aRaraferi gtkiva; da qarTuladac gamarTulad
ilaparakeo~. Turme
manamde eqvTimes qarTulad laparaki
uWirda,
RmrTsmSoblis madliT ki yvela qarTvelze ufro
wmindad alaparakda
am enaze (ix. cxovreba wm. eqvTime mTawmin-
delisa).
2 aq igulisxmeba,
rom pavle mociqulma Tavisi epistoleebiT
Seavso is saRmrTo
moZRvreba, romelic qristes qadagebis sa-
xiT wminda
saxarebaSia mocemuli.
3 giorgi
Seyenebulis samoRvaweo adgilas, sakvirvel mTaze,
rogorc zemoT iyo
aRniSnuli, wminda svimeon mesvetisa da
dedamisis marTas
wminda nawilebi (neSti) iyo dasvenebuli.
476
477
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 es. 2:3
478
479
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
IX. xolo iyofeboda netari ese monastersa mas Sina mo- 9. netari giorgi
monasterSi imyofeboda iseTi moRva-
RuawebiTa bunebaTa uaRresiTa, marxviTa da locviTa, simdab- weobiT, romelic
kacTa bunebas aRemateba; marxviTa da
liTa da simSYdiTa, morCilobiTa da moTminebiTa da umetes locviT,
TavmdablobiTa da simSvidiT, morCilebiTa da
yovlisa Tavisa TYsisa Seuracx qmniTa. rameTu vidre Jam rav- moTminebiT, yvelaze
qvemoT sakuTari Tavis dayenebiT. ram-
denme viTarca litoni da uswavleli sagonebel iyo yovelTa
denime xans yvelas
igi erTi ubralo da uswavleli vinme
480
481
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
mier, rameTu misca Tavi TYsi msaxurebasa da morCilobasa Zma- egona, radgan
yvela Tana-Zmas emsaxureboda da emorCile-
Tasa. da weliwadsa SYdsa Seuracxad sagonebelTa saqmeTa sim- boda. Svid
weliwads arad Casagdeb saqmeebze msaxurobda
dabliT hmsaxurebda da arn yoladve mglovare da Tavdadre- Tavmdablad.
yovelTvis Tavdaxrili da TiTqos mglovia-
kili, rameTu KorcieliTa TualiTa yoladve queyanad xedavn,
re iyo; xorcieli
TvaliT mudam dedamiwas dascqeroda,
xolo Tualni sulisani maradis uxilavsa mas didebasa RmrTi-
sulieri TvaliT ki
RmrTis uxilav didebas uxilavad ga-
sasa uxilavad ganicdidian, romel-ese mcireTa mier mosapov-
nebel arian, saqme bunebiTi da mravalTagan Znelad sagonebe- nicdida, risi
mopovebac cota vinmes Tu SeuZlia. buneb-
li, raATamca TYnier saWiroTa saqmeTa aravin axedvebda Tu- riv saqmes iqmoda,
rac bevrs Znelad miaCnia, _ aucileblo-
alTa TYsTa, romeli-igi man viTarca bunebiTi SeiTYsa siy- bis gareSe Tvals
aravis gausworebda; es Cveuleba man siy-
rmiTgan da vidre siberedmde. rmeSive SeiTvisa
da siberemde mihyva.
rameTu mas Jamsa, odes-igi aRmosavleTs viyveniT, dResa erTxel,
rodesac aRmosavleTSi viyaviT,1 keTilsaxur-
erTsa ineba RmrTis-msaxurman mefeman bagrat gamocdaA ne- ma bagrat mefem am
netari moxucebulis gamocda moisurva
tarisa amis moxucebulisaA da hrqua mTavarTa TYsTa: “gne- da Tavis
warCinebulT uTxra: `gindaT, gaCvenoT sakvirve-
bavsa, raATa giCueno Tquen sakYrveli saqme da yoladve dau-
li da sruliad
daujerebeli ram? rodesac CvenTan Semo-
jerebeli? raATa odes Semovides Cuenda giorgi mTa-wmide-
va giorgi
mTawmindeli, daakvirdiT, rom sanam ar gava, arc
li da dascadoT yovelTa vidreca ganslvadmde misa, raATa
ara moguxednes da arca ganicados xati Cueni”. maSin ubrZana Semogvxedavs da
arc daaTvalierebs Cvens garegnobas~. ma-
winaSemdgomelTa mowodebaA berisaA. da viTarca Semovida sa- Sin uTxra
mxlebelT, iq moewviaT beri. da rogorc Semovi-
meufosa mas karavsa, aRdges yovelnive didebulni da awYes da samefo karavSi,
wamodgnen didebulebi da miiwvies be-
bersa, rameTu umetesni TYT mowafeni iyvnes misni. da viTar- ri; maTi umetesoba
misive mowafeni iyvnen. da rogorc daj-
ca dajda, iwyo mefeman ubnobad misa mravalsaxed sargebe- da, mefem saubari
gauba sulisaTvis sasargeblo sxvadas-
lisaTYs sulisa, da egreTve ebiskoposTa da mTavarTa msxdo- xva sakiTxebze,
aseve iq msxdomare episkoposT da mTavarT.
mareTa. xolo netari igi TYToeulad yovelTave pasuxsa mis- yvela maTgans
netari beri saTiTaod aZlevda pasuxs da su-
cemda da swavlaTa mier sulierTa mohrwyvida da queyanad mi-
lieri swavlebiT
rwyavda, magram pirispir ki ar uyureb-
marT xedvida. da aRasrules dRe igi egre viTarca equs Ja-
da, aramed
Tvaldaxrili iyo. ase daasrules dRe daaxlo-
madmde.
xolo beri viTarca ijmnida warslvad, hrqua mas mefeman: ebiT eqvs
saaTamde.
“mamao, yav siyuaruli da ganmicade, Tu viTari var”. xolo ber- roca beri
wasasvlelad moemzada, mefem uTxra: `mamao,
man reca RimiliT mcired mixedna da hrqua mas: “N mefeo, aha siyvarulis
gulisaTvis, Semomxede da naxe, rogori var~.
esera vxedav pirsa Sensa, viTarca pirsa qristessa, rameTu yov- berma gaiRima,
odnav Sexeda da uTxra: `aha, mefeo, vxedav
liTurT RmrTismsaxur xar da RmrTiv-dacvul”. Sens pirisaxes,
rogorc saxes qristesas, radganac yvelaf-
riT RmrTismsaxuri
xar da RmrTivdaculi~.
1 igulisxmeba
aTonis mTidan ramdenime wliT saqarTveloSi
Camosvla giorgi
mTawmidelisa mefe bagrat IV-is miwveviT
482
483
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 mT. 23:12
484
485
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
suetis TavTa misTa xarisxTa, manaTa da sabelTa, da merme Si- TavebTan, boZebTan
da TokebTan1; Semdeg ufro SigniT, sam-
nagan WurWelTa samRdeloTa; merme kidobnisa mtYrTvel iq- Rvdelo WurWelTan;
bolos ki sxvaTa asaRebad ganmzade-
mna sxuaTa mier aRsaRebelad Semzadebulisa. da rasaRa mra- buli kidobnis2
mtvirTveli (amRebeli) gaxda. bevri rom
valsa vityodi, mcired-mcired Sinagan wmidisa wmidaTaAsa
aRar vTqvaT, nel-
nela wminda-wmindaTaSi (e. i. eklesiis
warmodga mRdeli wmidaA, sxuaTaca wmidamyofelad ipoa, ra-
sakurTxevelSi)
wardga wminda mRvdeli, romelic sxvaTa
meTu, viTarca vTquT, miiRo raA pativi mRdelobisaA, Semdgo-
mad mciredisa mTavrad eklesiisa ganiwesa, uxucesad mRdel- ganmwmedelic gaxda;
rogorc ki miiRo mRvdlobis xaris-
Ta da mgalobelTa daidgina. xi, mcire xnis
Semdeg eklesiis mTavrad3 anu mRvdelTa da
da amas Sina raA dayo mciredi Jami, moeKsena patiJi igi mgalobelTa ufrosad
iqna ganwesebuli.
talantis-damflvelisaA mis da ufroAsad-Ra SeeSina urCe- am
Tanamdebobaze yofnisas mcire xani rom gavida, mas
bisaTYs moZRurisa TYsisa. amisTYsca viTarca brZenman xu- gaaxsenda, ra
sasjeli eloda talantis mflobels, rome-
roT-moZRuarman pirvelad keTili safuZveli dadva, iwyo raA lic am talants
miwaSi Caflavs da ar gamoiyenebs4. amito-
Senebad RmrTisa eklesiasa, rameTu pirvel yovlisa sYnaqsari mac ufro SeeSinda
moZRvris winaSe urCobis gamoCenisa.
Targmna, rameTu ese ars safuZveli eklesiaTaA, romlisa TYnier
da, rogorc brZenma
xuroTmoZRvarma, RmrTis eklesiis aSe-
nebisaTvis jer kargi
saZirkveli moamzada5; imiT, rom pir-
1 `ezoSi msaxurebad~
avtori moixseniebs Sav samuSaoebs, ro-
melsac monastris
yvelaze umcrosi binadarni ewevian. `kara-
vi~ da `ezo~ aq
naxsenebia Zveli aRTqmiseuli moses karvis ana-
logiiT
2 `kidobani~ anu
yuTi aq moxsenebulia Zveli aRTqmiseuli `sju-
lis kidobnis~
analogiiT. am frazis qveteqsti aseTia: gior-
gim xelSi aiRo
siwmindis kidobani, e. i. is WurWeli, romel-
Sic uzenaesi
siwminde, uflis xorci da sisxlia moTavsebu-
li; esaa barZim-
feSxumi, romelic msxverplis Semwirvels,
mRvdels upyria xelT.
maSasadame, `kidobnis mtvirTveli~ am
SemTxvevaSi mRvdels,
saRmrTo msxverplis Semwirvels niSnavs
3 eklesiis mTavari
(berZ. eklesiarqi) –monastris erT-erTi
pirvel moxeleTagani,
romelsac evaleba uxelmZRvanelos sa-
eklesio
RvTismsaxurebas, tipikonis ganwesebaTa zustad Ses-
rulebas.
“eklesiarqis” Sesatyvisad Zvel liturgikul Zeg-
lebSi zogjer
“dekanozi” ixsenieba.
4 Sdr. mT. 25:15-29
5 Sdr. 1 kor. 3:10
486
487
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 svinaqsari _
saeklesio dResaswaulebisa da sxva kalenda-
ruli dReebis
saRmrTismsaxuro wesebis krebuli, tipikoni
konstantinepolis
didi eklesiisa. tipikoni giorgis gansa-
kuTrebis sWirdeboda
misi Tanamdebobis gamo, rac RvTismsa-
xurebis wesebis zust
Sesrulebaze zust zedamxedvelobas gu-
lisxmobda.
2 gamokrebuli (anu
saweliwado) saxareba, samociqulo (pav-
les epistoleni) da
sawinaswarmetyvelo ewodeba saRmrTis-
msaxuro daniSnulebis
sakiTxavTa krebulebs, romlebSic sa-
xarebis,
samociqulosa da bibliur winaswarmetyvelTa wigne-
bi teqstualuri
TanmimdevrobiT ki araa Setanili, aramed im
rigis mixedviT,
romliTac es sakiTxavebi (mcire monakveTebi
aRniSnuli wignebisa)
ikiTxeba dResaswaulebze, e. i. kalen-
daruli rigiT
3 `kurTxevani~
ewodeba eklesiis saidumloTa (naTlisReba, mi-
roncxeba, ziareba,
sinanuli, mRvdeloba, qorwineba, sneulsa
zeda zeTis kurTxeva)
da adamianis cxovrebis sxva mniSvnelo-
van momentebTan
dakavSirebul RmrTismsaxurebaTa wesebis, ri-
488
489
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
tualebisa da
saRmrTismsaxuro teqstebis, anu `kurTxevaTa~
krebuls. saxelwodeba
`didni kurTxevani~ migviTiTebs, rom
giorgi mTawmidelis
mier naTargmn am wignSi didi raodeno-
biT iyo Tavmoyrili
sxvadasxva saxis saRmrTismsaxuro wese-
bi, `kurTxevani~
1 `dabadeba~ Zveli
aRTqmis sjulis pirveli wignis saxelwo-
debaa. giorgiseul
TargmanSi, rogorc Cans, ganmartebuli iyo
ara mTeli
`dabadeba~, aramed misi nawili, kerZod, abrahamis
cxovrebis amsaxveli
Tavebi (dab. 11:27 – 25:10). giorgi mTawmi-
delis es Targmani
Cvenade moRweuli araa
2 `Tueni~ _ ase
ewodeba saRmrTismsaxuro himnografiul kre-
buls, romelSic
Tavmoyrilia wlis yvela Tvis TiToeul ric-
xvSi moxsenebul
wmidaTa da dResaswaulebis gansadideblad
SeTxzuli
sagaloblebi, tipikonuri TanmimdevrobiT. `Tue-
nis~ erT-erTi
(meTormetedi) nawilia `seqtembris Tve~
3 Sdr. mT. 5:15
490
491
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo nuvin hgonebn, Tu esreT advilad da sixaruliT Se- imas, vinc mas
SeiZens, da ganadidebs aqac, da ufro metad _
iwynara uReli igi winamZRurobisaA, nu iyofin! aramed yov- saukuno cxovrebaSi.
liTa ZaliTa TYsiTa winaaRudgeboda. rameTu samgzis wil- magram nuravis
egoneba, rom advilad da sixaruliT mi-
ugdes orTa ZmaTa sxuaTa Tana, viTarca iyo wesi monastrisaA
iRo winamZRvrobis
uReli. ara, mTeli ZaliT ewinaaRmde-
SewirviTa usisxloAsa msxuerplisaATa, queSe wmidasa trapezsa
geboda saZmos.
samgzis uyares wili or sxvasTan erTad, mo-
dasxmiTa wilTaATa, da samgzisve mas xuda. da amis mier gu-
lisKma-yo, viTarmed ars nebaA RmrTisaA, da zegardamo gul- nastris wesis
mixedviT: samjer Sewires usisxlo msxver-
savse qmnilman miiRo kuerTxi mwyemsobisaA. pli. samjer daawyes
wilebi trapezis qveS, da samjerve mas
Sexvda. amiT
darwmunda, rom RmrTis neba iyo, da, zecidan
guldajerebulma,
miiRo sulieri mwyemsobis (e. i. winam-
ZRvrobis) kverTxi.
492
493
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 samartvilo _
wmidaTa saflavis Zegli, samarxi
2 sanawile _
wminda nawilebis (wmidaTa neStis) Sesanaxi Zvir-
fasi kidobani
3 saunje _
saganZuri, Zvirfaseulobis sacavi. daunjeba _ sa-
ganZurSi Senaxva
494
495
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
496
497
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
498
499
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 soxasteri (berZ.
`isixasterion~ _ sadayudebulo, gandegil
berTa samyofeli,
romelnic mdumarebis Rvawls ewevian
500
501
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
502
503
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
cemad tyYvi, romlisa mier daiburos wmidaA eklesiaA, raATa liTac unda
gadaixuros wminda eklesia, raTa masSi Seni
mas Sina elocvebodis wmidasa mefobasa Sensa”. wminda mefobis
locva SesaZlebeli iyos.
xolo man sixaruliT aRasrula TxovaA igi berisaA. navTa- mefem
sixaruliT aasrula beris Txovna, da samefo sax-
gan sameufoTa ubrZana mocemaA tyYvisaA, romeli-igi moiRo
srebidan brZana
tyviis gacema. giorgim miiRo es saWiro
da dabura wmidaA eklesiaA, viTarca yovelni xedavT, Tu rabam
masala, da
gadaafara wminda eklesias, da Tu rogor dam-
Suenier ars da brwyinvale.
da amas zeda SesZina da garegani StoA aRaSena da esreT Svenda da
gabrwyinda igi, Tqven yovelni xedavT.
yovliTurT srul yo wmidaA ese eklesiaA. amas isic
daumata, rom Senobas gareTa Stoc (garSemo-
da Semdgomad amisa iRuawa SewevniTa saRmrToATa da aRi- savleli) miaSena,
da amgvarad, mTlianad srulyo es wmin-
xuna oqro-beWedni mtkiceni RmrTis-msaxurTa mefeTagan da- da eklesia.
mamtkicebelni oqro-beWedTa CuenTani. da merme SesZinna amis Semdeg
RmrTis SewevniT iRvawa da RmrTismsaxur
zRvarni aramciredni prastinTa monastrisa CuenisaTa da ume- mefeTagan
gamoiTxova damamtkicebel beWdebiT dabeWdva
tes yovlisa zRvari misol
misolimnimnisaA
imnisaA
isaA, sada-igi yoveli xuasta- Cveni monastris
Zveli dokumentebisa1.sakmaod gaafarTo-
gi eklesiisaA uxuebiT gamoizrdebis, da kualad rameTu di-
va Cveni
monastris mamulebis sazRvrebi, da gansakuTre-
mosisagan didsa Wirsa Sina iyvnes prastinni Cuenni, esreT mosca
biT _
misolimnisa, sadac eklesiis kuTvnili saqoneli ux-
ufalman Jami marjue.
vad ikvebeboda.
dimosisagan2 Cveni mamulebi did Seviwro-
ebas ganicdidnen,
amjerad ki ufalma marjve Jami misca
giorgis.
XII. mas Jamsa odes RmrTis-msaxuri bagrat afxazTa mefe 12. im dros,
rodesac RmrTismsaxuri afxazTa mefe bag-
da dedaA misi, mariam dedofali, sameufod qalaqad movides, rati da dedamisi,
mariam dedofali sameufo qalaqSi (kon-
aRvida wmidaAca ese mamaA Cueni winaSe RmrTis-msaxurTa maT stantinepolSi)
movidnen, wminda mama Cveni giorgic
mefeTa. da ixiles raA mefeman da dedofalman da yovelTa mTa-
RmrTismsaxur
mefeebTan avida. rodesac igi ixiles mefem
varTa da warCinebulTa maTTa, ganixares sixaruliTa didiTa,
da dedofalma da
maTma mTavrebma da warCinebulebma, di-
rameTu asmioda saRmrToA igi moqalaqobaA misi. da miiRes wmi-
daA locvaA da madli misi da sulieri dargebeli friad mois- di sixaruliT
gaixares, radgan bevri ram smenodaT misi
Tules da hmadlobdes RmerTsa. da esreT yovelive saqme mo- moRvaweobis
Sesaxeb. miiRes misi locva-kurTxeva da mad-
nastrisaA, raAca unda, yoveli keTilad iurva. da dimosisa saq- li, da sulieri
sargebloba, da RmerTs hmadlobdnen. ma-
me maSin gardaswyda, raATa medimoseni prastinTa CuenTa ver Sin giorgim
warmatebiT moagvara yoveli saqme monastri-
Semovidodin, aramed raATa gares-gare sekritonsave Sina mi- sa. dimosis
saqmec maSin gadawyvites, raTa gadasaxadis
ecemodis roqisa Cuenisagan litraA erTi dimosad, viTarca
1 e. i. monastris
sakuTreba axali samarTlebrivi aqtebiT da-
amtkica da
daamowma.
2 dimosi (berZ.)
– gadasaxadi, begara.
504
505
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 samdivno
2 fulis erTeuli
506
507
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
rasme nawilsa zeda daadgres. xolo RmrTisa msgavsi mowya- icvala, an maTgan
mciredi raRac nawili darCa. xolo Rm-
lebaA ese ars, raATa kaci ziarTa bunebiTa TYsisaTa swyalob- rTis msgavsi
mowyaleba isaa, rom kaci swyalobdes (e. i. si-
des, aramed raATa pirutyuTaca zeda miswuTes mowyalebiTa, keTes ukeTebdes)
ara marto bunebiT TanaziarT (e. i. sxva
viTarca-ese wmidaA da sakYrveli mamaA Cueni, romeli-igi man
adamianebs), aramed
pirutyvTac ki. aseTi mowyaleba gamo-
mis Soris RmrTiv-brwyinvaled gamoaCina.
iCina
RmrTivbrwyinvaled Cvenma wminda da sakvirvelma ma-
rameTu Jamsa mas, odes-igi RmrTis-msaxuri bagrat mefe
sameufosa qalaqsa iyo, esma mas saqme sakYrveli da yolad ara- mam (giorgim):
dasajerebeli, viTarmed: ars naTesavi samaritelTaAo tomi- im dros,
rodesac RmrTismsaxuri bagrat mefe samefo
sagan sYmon mogYsaA, romelTa awinkian ewodebis, ganTqumulni qalaqSi
(konstantinepolSi) iyo, maT Seityves erTi sak-
grZnebaTa Sina da ukeTurebaTa. xolo filopatsa mefisasa virveli da
daujerebeli ambavi: yofila Turme erTi mod-
mKecni SeCueul iyvnes da Wamdes nadirTa maT, romelni arian gma,
samaritelebisa, svimon mogvis STamomavalni, romel-
mun Sina sanadirod mefisa. cna ese mefeman monamaxman da ub- Tac awinkiani
ewodeba. isini ganTqmuli yofilan grZneu-
rZana moyvanebaA awinkianTaA maT, raATa KelovnebiTa grZnebisa lebiTa da
eSmakeulobiT (jadoqrobiT). mefis filopats
TYsisaATa moswyYdnen mKecni igi nadirTa maT momsrvelni. xo-
(sanadiro tyeebs)
SesCvevian raRac mxecebi, romlebic Wam-
lo maT brZanebaA mefisaA saqmiT aRasrules da mravali mKeci
dnen maTSi myof
nadirs, romelic mefis sanadirod iyo gan-
moswyYdes. cna ese mefeman bagrat, viTarca zemo vTquT, da
mouwoda awinkianTa maT da hrqua: “viTariTa saxiTa moswyYde- kuTvnili. es rom
Seityo mefe monomaxma, brZana, moexmoT
niT mKecni igi, mauwyeT”. xolo maT hrques: “N mefeo, esevi- awinkianTaTvis,
raTa maT Tavisi jadoqruli xelovnebiT
Tarsa Kelovnebasa miwdomil varT, vidreRa Korcsa Sev- amoewyvitaT nadirTa
mmusvreli mxecebi. mefis brZaneba maT
hgrZnibavT da davsdebT adgilsa mas, sada mKecni igi movido- saqmiT aRasrules da
mravali mxeci amoxoces. es rom gai-
dian. da Cuen xeTa zeda avKdebiT da mKecebriTa KmiTa uK- go bagrat mefem,
mouxmo awinkianT da uTxra: `mauwyeT, ra-
mobT. da igini Kmasa Cuensa Semokrbebian, Korcsa mas Wamen da nairad amoswyviteT
is mxecebio~. maT uTxres: `Cven ise ga-
mokudebian meyseulad. xolo didsa SabaTsa Sobili mKeci ara viwafeT grZneulebis
xelovnebaSi, rom mxecTa SesaWmelad
gYsmens da arca Wams, aramed guetyYs: Tu kargi ars, Tquen
leSs movajadoebT,
da davdebT xolme im adgilas, sadac
CamoediT da WameTo; da mSYdobiT warvals”.
is mxecebi modian.
Cven xeebze avalT da nadiris xmiT mo-
xolo mefeman hrqua: “vidre TualiTa ara vixilo, ara mr-
wams”. da evedrnes mefesa, raATa ubrZanos moyvanebad mKeci vuxmobT. Cvens
xmaze isini Seikribebian, SeWamen mojadoe-
bul xorcs da imave
wams ixocebian. xolo Tu mxeci did Sa-
baTs aris gaCenili,
Cvens moxmobas ar usmens, da arc Cvens
mier dadebul leSs
Wams, aramed gveubneba: ‘Tu kargia, Tqven
CamodiT xeebidan da
WameTo~. ase rom, isini uvnebeli rCe-
bian.
mefem uTxra:
`sakuTari TvaliT Tu ar vnaxe, ver vir-
wmunebo~.
grZneulebma mefes sTxoves, ebrZanebina erTi ro-
508
509
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
erTi, raATa TualiTa uCuenon. xolo vinaATgan sxuaA mKeci melime mxecis
moyvana, raTa Tavisi jadoqrobis Zala eCve-
vervinaA ipova, brZana moyvanebaA ZaRlisaA, romlisaA uwyodes, nebinaT. radgan
sxva veranairi mxeci ver ipoves, mefem brZana
viTarmed sxuasa Jamsa Sobil iyo da ara zemoKsenebulsa mas iseTi ZaRlis
moyvana, romelzedac zustad icodnen, rom
dResa, da miugdes Korci igi SegrZnebuli.
sxva dRes iyo
gaCenili da ara zemoxsenebul dRes (did Sa-
xolo mas Jamsa wmidaA ese beri mun iyo winaSe mefisa da
baTs), da miugdes
mas mojadoebuli xorci.
aRiZra wyalobiTa bunebiTiTa, viTarca zemo vityodeT, xa-
tebisaTYs da msgavsebisa RmrTisa. da merme ara xolo Tu Se- imJamad es
wminda beri (giorgi) mefesTan iyo, da bu-
ewyala, aramed SuriTaca saRmrToATa aRivso, raATa araqris- nebrivi sibraluli
aReZra pirutyvisadmi, radganac mas-
teaneTa Soris eseviTari raAme saqme ixilvebodis da umete- Si, rogorc zemoT
vTqviT, RmrTis xateba da msgavseba iyo.
sad mefeTa da sada-igi TYT netari daxudes. maSin meyseu- Tanac, marto
sibralulis gamo ki ara, aramed imisTvisac,
lad reca gamosaxa saswauli patiosnisa juarisaA Korcsa mas rom araqristianTa
Soris aseTi saqme ar sruldebodes, _
zeda migdebulsa. da miT ufro, mefeTa
winaSe, da iq, sadac TviT es netari
da viTarca aRiRo pirutyuman man, meyseulad Tques gan- mama imyofeboda,
saRmrTo moSurneobiT aRivso, da jvari
yvanebaA misi, raATa ara daeces da mokudes. da viTarca ganiy-
gadasaxa
ZaRlisaTvis migdebul xorcs.
vanes, yoladve araraA evno. uRono iqmnes grZneulni igi da
rodesac
pirutyvma xorci SeWama, maSinve gareT gaiy-
gulisKma-yves, viTarmed wmidisa mis mier uqm iqmnes grZne-
bani maTni, da evedrnes mefesa, raATa Sinagansa saxlsa Seav- vanes, raTa maT
winaSe ar dacemuliyo da momkvdariyo; mag-
linos beri da brZanos moyvanebaA sxYsa ZaRlisaA. da viTarca ram ZaRls sruliad
araferi evno. grZneulTa xelovneba
warvida wmidaA igi, meyseulad moiyvanes sxuaA ZaRli. da vi- uqmi aRmoCnda, da
isini mixvdnen, rom wminda mamis madliT
Tarca miugdes Korci SegrZnebuli, mswrafl xolo daeca da SeemTxvaT es.
amitomac sTxoves mefes, Sida oTaxebSi Seey-
mokuda. da gulisKma-yves yovelTa, viTarmed wmidisa mis mi- vanaT beri, da sxva
ZaRlis moyvana ebrZanebina.
er iyo pirveli igi saswauli. rodesac wavida
wminda mama, moiyvanes sxva ZaRli, da
xolo bagrat mefeman viTarca ixila ese yovelTa Tana mTa- miugdes mojadoebuli
xorci. SeWama Tu ara xorci, ZaRli
varTa TYsTa, aRivso sixaruliTa. da miuTxres saswauli ese
imave wams daeca da
mokvda. yvela mixvda, rom pirveli ZaR-
RmrTis-msaxursa mefesa kostantis monamaxsa, da didad gani-
lis gadarCena am
wmindis mier aRsrulebuli saswauliT
xara da hmadlobda [RmerTsa]. xolo bagrat mefe ityYn yo-
ladve, viTarmed: “ukueTu meaxlos wmidaA ese, ara meSinis arca moxda.
grZnebaTagan da arca wamalTa sasikudineTa”. rodesac bagrat
mefem da misma mTavrebma es saswauli
ixiles, sixaruliT
aRivsnen, da mouTxres igi RmrTismsa-
xur mefe konstanti
monomaxs. manac didad gaixara da
RmerTs madlobas
swiravda. bagrat mefe ki ambobda: Cem-
Tan rom iyos es
wminda mama, arc grZneuleba SemaSinebs
da arc
momakvdinebeli sawamlavio.
510
511
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
512
513
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
dakacisaATa. amas, viTarca vTqu, kacni igi ugunurni wuT-Ra nuri kacni
(bulgarelni) jer kidev Tayvans scemdnen mas da
hmsaxurebdes da ityodes, viTarmed: mze da wYmaA da yoveli ambobdnen: mze,
wvima da yovelive sikeTe misgan gveZleva; ise-
keTili misgan moguecemiso, rameTu KelmwifebaA aqus siku- Ti Zliereba aqvs,
visac unda, moklavs an acocxlebso.
dild da cxorebad, visica eneboso.
roca giorgim am
ukeTurebaSi gawafuli kerpTmsaxur-
eseviTarsa raA ukeTurebasa Sina warmatebulad ixilna
ni ixila, misi suli
maTi Sewevnisa da daxmarebisaTvis
kacni igi msaxurni misni, elmoda da eZYneboda sulsa missa
wyalobisaTYs maTisa. aRigzno.
da aRvidoda raA igi odesme kualadca qalaqad sameufod erTxel, rodesac
samefo qalaqSi midioda (konstanti-
da mivida mgzavr prastinsa mas zemoKsenebulsa, movides Sec- nepolSi), da gzad
zemoxsenebul mamulze gaiara, is Sec-
Tomilni igi kacni da etyodes wmidasa mas: “ukueTu gnebavs, domili xalxi
Semoxvda wmida mamas da uTxra: “Tu gnebavs,
raATa ganmarjuebuli Semoiqce yovliTa sauraviTa SeniTa, rom xeli mogemarTos
yvela Sens sazrunavSi, da ukan kma-
evedre RmerTsa Cuensa, raATa Segewios winaSe mefisa”. yofili dabrunde,
Cvens RmerTs Seevedre, raTa mefis wi-
xolo wmidaman hrqua maT: “keTil, keTil, gualeT da mi- naSe Segewioso~.
CueneT, da madlier var Tquenda eseviTarisa amis keTilisa
wminda mamam
uTxra maT: “keTili; mibrZandiT da maCve-
TxrobisaTYs”. da wariyvanes beri kacTa maT yruAsa mis mimarT
neT, da madlobeli
dagrCebiT Tqveni aseTi keTili cnobi-
da usuloAsa RmrTisa maTisa. da viTarca ixila igi, hrqua maT:
“iyos Jamisad, xvale TYsagan movide da vezraxo mas”. saTvis~. waiyvanes
beri im kacebma TavianT yru da usulo
da xvalisagan viTarca ganTena, moRebad-sca uroA mWed- RmerTTan. rodesac
ixila igi, Tqva mama giorgim: “sxva dro-
lisagan da warvida TYT beri ikonomosiTurT orTa Tana sxu- isaTvis iyos; xval
marto moval aq da davelaparakebi~.
aTa kacTa. da viTarca mieaxla, gamoisaxa saswauli patiosnisa meore dRes,
rodesac gaTenda, berma erT mWedels uro
juarisaA Sublsa TYssa da iwyo Tqumad saxarebasa iovanes Ta- gamoarTva, da
ikonomosTan da or sxva kacTan erTad kerpi-
visasa: “pirveliTgan iyo sityuaA” da Semdgomi. saken gaemarTa. roca
miuaxlovda, jvari gadaiwera Sub-
xolo kacni igi etyodes, viTarmed: “aha esera mogklavs”. lze da daiwyo
warmoTqma iovanes Tavis saxarebisa: “pir-
xolo berman ganicinna, da viTarca axovani SeWurvili ju-
veliTgan iyo
sityva...~ da ase Semdeg.
ariTa qristesiTa miuKda meyseulad kerpsa mas, aRiRo uroA
adgilobrivi
xalxi eubneboda: “gafrTxildi, Torem
igi da uxeTqna da esreT wuril-wurilad damusra, romlisa
namusrevi saxilvelad wuT ixilvebis da saRmrTosa mas Sur- mogklavs Cveni
RmerTi~.
sa kacisa mis RmrTisasa wamebs. berma gaicina,
da, rogorc mxne mebrZoli, qristes
jvriT aRWurvili,
mieWra myisve im kerps, aiRo uro, das-
cxo mas da wvril-
wvril nawilebad daamsxvria. im Zeglis
namusrevi dResac
Cans, da saRmrTo kacis, mama giorgis gul-
modginebas mowmobs.
514
515
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
516
517
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
518
519
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
520
521
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
adgilTa. garna raATa safase igi, romeli sagzlad aRekazma, TviTon ver eRirsa
wmida da Tayvanissacemel adgilebSi
wariRos igi ierusalemd da glaxakTa maT da davrdomilTa wasvlas, mis nacvlad
Tavad giorgis waeRo misi Sesawira-
ganuyos wmidisa qalaqisaTa da monasterTa maT wmidaTa, ro- vebi ierusalimSi, da
gaenawilebina wmida qalaqsa da mis
melni Sen arian garemoAs misa. midamoebSi arsebul
monastrebSi mcxovreb glaxakTa da
xolo bersa daRacaTu SeuZnda saqme ese, vinaATgan wmida-
davrdomilTaTvis.
Ta wignTa Targmnisagan daexrweoda, aramed umetesad-Ra cxo-
bers emZima es
saqme, radganac wmida wignTa Targmnas
rebisaTYs sulisa misisa moswrafe iyo. da sityuaAca igi mo-
ciqulisaA eKsena, romelsa-igi miswers korinTelTa mimarT, moscdeboda, magram
dedoflis sulis cxovnebas ufro me-
viTarmed: “aw esera aRval ierusalemd msaxurebad wmida- tad eswrafoda, da
gaaxsenda pavle mociqulis is sityve-
Ta” da Semdgomi. romlisaTYsca aRiRo safase igi wasagebe- bic, romlebsac igi
korinTelT swers: “aw esera aRval ie-
lad ganmzadebuli, da SewevniTa RmrTisaATa mowfisa Tana er- rusalemd msaxurebad
wmidaTa~ 1. amitomac aiRo gasacemad
Tisa waremarTa da wmidad qalaqad mSYdobiT da uvnebelad gamiznuli nivTieri
faseulobani, da RmrTis SewevniT, er-
miiwia. da wmidani igi adgilni moilocna da wmidaTa mamaTa Ti mowafis TanxlebiT
gaemarTa wmida qalaqisaken. iq mSvi-
locvaA miiRo da safase igi warcemuli yovelTa naklule- dobiTa da uvneblad
CaaRwia. moiloca wmida adgilebi da
vanTa da uRonoTa uxuebiT ganuyo. da netari mamaA proxore wmida mamaTa locva-
kurTxeva miiRo. waRebuli nivTebi da
maSin oden juarisa monastersa aSenebda. ese ixila da safa-
fuli ki RaribTa da
gaWirvebulT uxvad gaunawila.
siTa friad Seewia. xolo Rirsi igi beri evedreboda, raATa
netari mama
proxore imJamad jvris monasters aSeneb-
pirveli nayofi wmidaTa wignTa misTaA cxovels-myofelsa
juarsa mianiWos, romeli-igi daRacaTu maSin ver iqmna, xo- da. giorgi mas didad
Seewia fuliT. xolo Rirsi beri (pro-
lo ukuanaAsknel Semdgomad proxores micvalebisa mowafe- xore) evedreboda,
cxovelmyofeli jvris monastrisaTvis
Ta misTa nebaA misi aRasrules da saTueoni da marxvani wmida- gadaeca mis mier
Targmnil wignTa pirveli nayofi (e. i. ma-
sa mas monastersa dasxnes. namde Targmnili
yvela wigni). imJamad es ver Sesrulda,
magram mogvianebiT,
proxores gardacvalebis Semdeg, misma
mowafeebma misi neba
aRasrules da jvris monasterSi gi-
orgis Targmnili
saTveo wigni da marxvani miitanes.
16. Cven kvlav
Tavdapirvel sityvas davubrundeT.
roca giorgim
aRasrula glaxakTa Sewevna da dasaCuq-
XVI. xolo Cuen pirvelsave sityuasa movideT. viTarca
srul yo yovelive nugeSinis-cemaA da moRuawebaA glaxakTaA reba, kvlav Savi
mTisaken gaemarTa. RmrTis nebiT iqac mSvi-
wmidaman mamaman giorgi, waremarTa kualad Savsa mTasa da dobianad miaRwia da
gaaxara RmrTismsaxuri dedofali
nebiTa RmrTisaATa mSYdobiT miiwia da RmrTis-msaxuri igi (mariami), romelic
mcire xnis Semdeg Tavis samSobloSi
dedofali ganamxiarula, romeli-igi Semdgomad mciredisa dabrunda, Tavis
ZesTan, bagrat mefesTan.
1 rom. 15:25
522
523
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
mamulad TYsad sameufod Zisa TYsisa Tana bagrat mefisa war- wmida berma
(giorgim), raki yovelive SfoTsa da saz-
vida. runavs morCa da
ganTavisuflda, wminda wignTa Targmane-
xolo wmidaman aman berman moicala yovelTa amaT SfoT- ba daiwyo, ise,
rogorc suli wmida mianiWebda. yvelam vi-
Ta da sauravTagan; da yovlisa zrunvisagan Tavisufalman iwyo
ciT, rom amgvari
mTargmneli, wmida mamis eqvTimes garda,
Targmanebad wmidaTa wignTa, viTarca suli wmidaA moscemda.
sxva aravin
gamoCenila Cvens erSi, da mgonia, veRarc ga-
rameTu ese yovelTa uwyiT, viTarmed egeviTari Targmani
TYnier wmidisa mamisa Cuenisa efTYmessa sxuaA ara gamoCeni- moCndeba.
la enasa Cuensa da, vhgoneb Tu, arca gamoCinebad ars. umetesoba
wignebisa RamiT Targmna. Seusveneblad Tar-
da ufroAsni wignni RamiT uTargmnian da esreT Seusue- gmnida da Tavis
kanons daubrkoleblad aRasrulebda. ara-
nebelad Targmnin da kanonsa TYssa daubrkolebelad aRas- sodes aZlevda Tavis
Tavs mosvenebas: dRedaRam saRmrTo-
rulebn. da raATurTiT ara scemda gansuenebasa Tavsa TYssa, Ta wignTa tkbil
Tafls amuSavebda, romliTac daatkbo Cve-
aramed dRe da Rame tkbilsa mas Taflsa wignTa saRmrToTasa ni ena da
gaamSveniera wminda eklesiebi; Tavis nawerTa oq-
Sureboda, romelTa mier daatkbo enaA Cueni da wmidani ek- roTi uxvad da
gardamatebulad gaamdidra; radganac da-
lesiani ganaSuenna, da werilTa TYsTa oqroTa ganamdidrna
emsgavsa igi oqros
mompovebel ostats, rogorc qimiis Se-
uxuad da gardareulad, rameTu emsgavsa igi oqroAsa gamom-
saxeb weria, rom
sibrZnis mravali RonisZiebiT iReben mi-
Rebelsa mas Keloansa, viTarca-igi qimiaTaTYs weril ars, ro-
melni-igi mravalRoneobiTa sibrZnisaATa siRrmeTagan queya- wis siRrmidan oqros,
xolo brZmedisa da cecxlis mier mis
nisaTa oqrosa gamoiReben da brZmedisa mier da cecxlisa brwyinvalebas
warmoaCenen. aseve Cveni wmida mamis goneba
brwyinvalebasa missa warmoaCenen. egreTve wmidisa amis mami- sityvieri oqros
gamomadnobel brZmedad gadaiqca suliw-
sa Cuenisa gonebaA sityYerisa amis oqroAsa brZmed iqmna mad- midis cecxlis
meoxebiT, romelic gamoaxurvebs da gamo-
nobel cecxliTa sulisa wmidisaATa, ganmaKurvebel da gan- arCevs oqros tyviisa
da Tixisagan. wignebi, romlebic ara-
marCevel oqrosa brpenisagan da TiKisa. rameTu romelnime wig- sodes Targmnila
Cvens enaze, umecrebis siRrmidan naTlad
nni sruliad arayofilni da enisa Cuenisagan ucxoni siRrme- gamoabrwyina. xolo
sxva wignebi, romlebic odesRac Tar-
Tagan umecrebisaTa naTlad gamoabrwyinvna, xolo sxuani odes-
gmnili iyo, magram
jer kidev jerovnad gadmoRebuli ar
me Targmnilni da wuT ver keTilad gamoRebulni gina Tu JamTa
iyo, anda droTa
ganmavlobaSi umecar momxmarebelTagan
sigrZiTa ucebTa da ugunurTa mKmarebelTagan dageslebulni,
viTarca vTquT, brZmedsa mas Sina wmidisa mis gonebisa TYsi- Sebilwuliyvnen da
Seryvniliyvnen, rogorc vTqviT, Ta-
sasa gamoadnvna da gamoaKurvna. xolo kualad sxuani wignni visi gonebis
brZmedSi gamoadno da gamoaxurva. aseve, mama
wmidisa mamisa Cuenisa efTYmis mier Targmnilni da wuT uca- eqvTimis mier
Targmnili zogierTi wigni, mouclelobi-
loebisagan ver srulqmnulni, aramed sulmcired aRwerilni, sagan arasrulad
datovebuli da Semoklebulad gadmoRe-
ganasrulna da ganavrcelna. kualad sxuani romelnime ber- bulni, Seavso da
ganavrco. zogi Zveli wigni xelaxla Sea-
Zulsa Seawamna da yovlisa naklulevanebisagan ganasrulna da dara berZnuls da
maTi yoveli naklovaneba Seavso da maTi
sityvieri siRaribe
da siuSnove brwyinvalebad da mSve-
nierebad Secvala,
ise, rogorc TviT saxareba da pavles
524
525
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 stiqaroni _
sagalobelTa erTi jgufi, romelic igalobeba
yoveli dResaswaulis
winasaRamos, mwuxrze, litiis dasde-
belTa Semdeg, “aw
ganuteves~ (lk. 2:29-32) warmoTqmamde.
2 `samaradiso~
stiqaroni ewodeba sadagi dReebis mwuxris
locvaSi CasarTav
stiqaronebs.
526
527
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
528
529
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1
mTargmnelis winasityva an bolosityva
* xelnawerSi ubralo grafikuli Secdomaa, asomTavrulSi “i~e” Zal- 2
igulisxmeba saRvTo madli, romelic mama giorgis mieca. Sdr.
zed hgavs “pe”-s; amgvarad, unda eweros petre
petre. ix. k. kekeliZe, Zv. qarT. igavi
talantebze: mT. 25:14-30; lk. 19:11-27.
mwerl. ist., 1, Tb. 1951, gv. 193. 3
xelnawerSi weria “ioanes”, rac aSkarad gadamweris Secdomaa.
530
531
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
532
533
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
da esma raA ese patreaqsa, daukYrda da hrqua maT: “da vi- Tavs qarTvels
uwodeben, Cven ki ar viciT, ras saubroben
Tar egebis ese, romelmca qarTvelni ara marTlmadidebelni erTmaneTSi, an ra
sarwmunoeba aqvT; maT ki monastris naxe-
iyvnes”, rameTu wuT umecar iyo naTesavsa Cuensa. xolo igini vari daukavebiaTo~.
daumtkicebdes da reca ukeTurebisa safarvelad hrques mas,
es rom moismina
patriarqma, gaukvirda da uTxra: “ro-
viTarmed: “ara uwyiT, Tu qarTvelni arian anu somexni da verca
gor SeiZleboda, es
momxdariyo, rom qarTvelebi marTlma-
xucesi maTi Jamsa wiravs monastersa Sina Cuensa”.
xolo ese marTali Tques, rameTu vidre aqamomde mrav- dideblebi ar
iyvnen?~ jer kidev ar icnobda patriarqi
liT JamiTgan qarTveli xucesi sYmeon-wmidas Jamsa ver wir- Cvens ers, isini ki
umtkicebdnen mas, da TavianTi ukeTure-
vida amis mizezisaTYs, rameTu romelsame Jamsa sofluri vinme bis dasafaravad
uTxres: “ar viciT, eseni qarTvelebi ari-
xucesi axlad Camosruli wmidisa sYmeonis suetsa zeda gas- an Tu somxebi, maTi
xucesi (mRvdeli) ki Cvens monasterSi
rul iyo Jamis-wirvad qalamniTa da sabeWuriTa TYnier sam- Jams ver
swiravso~1.
RdeloAsa Sesamoslisa, viTarca iyo pirvelad wesi Cueni, da es ki marTali
Tqves, rom aqamomde, didi xnis ganmav-
amisTYs ara uteobdes qarTvelsa xucessa Jamis-wirvad, ara- lobaSi, qarTveli
xucesebi svimonwmidis monasterSi Jams
med ganewesa, raATa maT Tana eziarebodin. da nu vin hgonebs,
ver swiravdnen;
amis mizezi ki is iyo, rom odesRac aq ax-
Tumca sxuaA raAme mizezi yofiliyo. da kacTa maT amaoTa pat-
lad Camosuli vinme
saero mRvdelTagani JamiswirvisTvis
reaqsa ese gaagones, xolo igi gancYbrda amas yovelsa zeda
da hrqua maT: “ara vin arsa naTesavsa maTsa Soris berZulisa asula wminda
svimeonis svetze qalamniTa da sabeWuriT,
enisa mecnieri da werilTa swavluli?” samRvdelo
Sesamoslis gareSe, rogorc Tavdapirvelad iyo
xolo maT unda Tu ara, aRiares, viTarmed: “he, ars erTi Cveni wesi; amis
gamo qarTvel xucesebs ar uSvebdnen imie-
vinme monazoni Rramatikosi da berZulTa wignTa qarTulad ridan
JamiswirvisaTvis, is ki dadgenili hqondaT, rom maT-
Targmnis”. Tan ziarebuliyvnen.
aravin ifiqros, am akrZalvis mizezi
sxva raime iyos. im
cru kacebma ki patriarqs sxvanairad
afiqrebines. igi
gancvifrda yovelive amis gamo da hkiTxa
maT: “aravin hyavT
qarTvelTa Soris berZnuli enisa da mwig-
nobrobis mcodne?~
nebiT Tu
uneburad, maT aRiares, _ marTlac, hyavT er-
Ti viRac mwignobari
monazoni, romelic berZnul wignebs
qarTulad Targmniso.
maSin
patriarqma brZana, saswrafod momgvareT is be-
rio. rodesac beri
patriarqTan Sevida, pativiT miesal-
1 Jamiswirva _
saRmrTo msxverplis Sewirva, evqaristia, li-
turgia
534
535
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
536
537
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
sYmeon-wmidas Jamsa wirviden. rameTu yovelni mecnier xarT, ase rom, rasac
Cvens savneblad ganizraxavdnen, CvenTvis
vidre amis netarisamde Jamsa ver wirvides. sasargeblo Seiqna:
Cveni sarwmunoebrivi aRmsarebloba
RmrTivbrwyinvaled
iqadaga da amieridan dawesda, rom
qarTvelebs
svimeonwmidaSi Jami ewiraT. xolo Tqven yve-
lam uwyiT, rom
netar giorgimde Jams ver swiravdnen.
1 mRvdelTmoZRvari _
mRvdelTmTavari, episkoposi, qristi-
anuli Temis
meTauri.
2 antioqiis
eklesia, tradiciis Tanaxmad, mociqulTa Tavma
petrem daaarsa.
3 Sdr. in. 10:16
538
539
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 saydris-modgami _
analogiuri Rirsebis saydarze (taxtze)
mjdomi.
2 TviTrjuloba _
saeklesio saqmeebSi ierarqiulad zemdgo-
mi pirebisadmi
daumorCilebloba; winamZRvris, da sazogadod,
zemdgomi ierarqiuli
piris daukiTxavad axali saeklesio we-
sebis TviTneburi
dadgineba.
540
541
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
542
543
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
544
545
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
546
547
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
20. amiT
mTavrdeba Cveni moTxroba im ZmaTaTvis, romel-
XX. aqamomde ars sityuaA Cueni zemoKsenebulTa maT ZmaTa
mimarT, romelTa guaiZules SobiTganve aRweraA cxorebisa Tac gvaiZules, Cveni
moZRvris cxovrebis aRwera misi daba-
misisaA. N netaro, rameTu Tquen aqamomde yovelsave TYT mec- debidanve dagvewyo.
Torem Tqven, hoi netaro, aqamde yove-
nier xarT da viTarmca ara mecnier iyav, romeli-igi iot oden- live Tavadve uwyiT;
an rogor SeiZleboda, ar gcodnodaT;
saca gulis-sityuasa ara dahfarvida Tquengan. xolo igi xom iotisodena
guliszraxvasac ki ar hfaravda
548
549
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 avtori aq
mimarTavs giorgi dayudebuls, giorgi mTawmide-
lis moZRvars,
romlis SekveTiTac daiwera es Txzuleba.
2 svimeon mesvetisa
(+459) da misi dedis marTas (+428) safla-
vebi sakvirveli
mTis udides siwmided iTvleba.
550
551
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
552
553
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
XXI. xolo mas Jamsa iqmna didi ganmarjuebaA mefisaA, odes- 21. im
dReebSi mefem didi warmateba moipova. RvTis Se-
igi SewevniTa RmrTisaATa winaaRmdgomni TYsisa mefobisani wevniT man
Seipyro Tavisi mowinaaRmdegeni abaTaisZeni, ro-
abaTaAs Zeni Seipyrna, romelTaTYs yovelTa uwyiT WeSmari- melTa Sesaxebac
yvelam danamdvilebiT icoda, rom mefis
tebiT, viTarmed SepyrobaA mefisaA eguleboda. ese kacni Zli- Sepyrobas
ganizraxavdnen. eseni iyvnen Zlieri da axovani
erni da axoanni simdidresa zeda mklavisa TYsisasa moqadul- vaJkacebi, Tavisi
mklavis ZlierebiT gaamayebulni da uam-
ni da simravlesa zeda erisasa aRzuavebulni, xuTni erTobiT, rav xalxze
aRzevebuli. xuTiveni erTad Seipyro mefem, ise
viTarca uZlurni raAme da yrmani CCYlni, egreT Seipyrna, ra- iolad, TiTqos
uZluri da Cvili yrmebi yofiliyvnen. er-
meTu wuT Tue erTi ara gamosrul iyo Semdgomad mislvisa
Ti Tvec ar iyo
gasuli Cveni Casvlis Semdeg, rodesac me-
Cuenisa, ese viTarca Kelad ixuna. waravlina mwodebeli beri-
fem xelT-igdo
isini. maSinve gagzavna kaci, rom moexmo be-
sa Tana, da viTarca Sevida beri da miuloca ganmarjuebaA igi,
hrqua mas mefeman, viTarca iyo morwmune da RmrTis-msaxuri: ri (giorgi). isic
movida da miuloca mefes gamarjveba. me-
“N wmidao mamao, araA vinaA ars ganmarjuebaA ese Cueni TYnier fe morwmune da
RmrTismsaxuri iyo. amitomac uTxra bers:
locvisa da madlisa Senisa, rameTu mravalgzis Kel-meyo da `hoi, wmindao
mamao, Cveni gamarjveba ar moxdeboda Tqveni
ver odes gamemarjua. xolo aw uwyi WeSmaritebiT, romel sas- locvisa da madlis
gareSe, radganac bevrjer davapire es
wauli ars ese moslvisa SenisaA da amieriTgan waremarTos me- saqme, magram
xeli ar momemarTa. axla ki zustad vici, rom
fobaA Cueni locviTa SeniTa”. es gamarjveba
Seni mosvlis madliT aRsrulebuli saswau-
da auwya yovelive ganzraxvaA maTi da borotisa Semzade- lia, da amieridan
Cemi mefoba warmatebuli iqneba Seni
baA, romelsa-igi misTYs igonebdes.
locvis ZaliT~.
amisa Semdgomad ganagna raA saqmeni mis Jamisani RmrTis-
mefem auwya
bers, Tu ras ganizraxavdnen misi mtrebi,
msaxurman mefeman da rameTu mowevnulca iyo Jami zamTrisaA,
da Cueulebisaebr TYsisa warvida afxazeTad da awYa bersa- da Tu rogor
umzadebdnen mas borotebas.
ca warslvad, raATa mun daizamTros da ganisuenos, da viTar- amis Semdeg
RmrTismsaxurma mefem moagrova im drois
med ars queyanaA igi bari da tfili. Sesaferisi
saqmeebi, da radgan zamTari iyo moaxloebuli,
da viTarca wamovemarTeniT da miviwieniT Wyond ids
Wyondids
ids, me- Cveulebisamebr,
afxazeTSi wavida, da bersac SesTavaza iq
fe sruliad afxazeTs STaslvad waremarTa, xolo Cuen epis- wasvla,
dazamTrebisa da mosvenebisaTvis. afxazeTi vake da
Tbili adgilia, da
gamozamTrebisTvis xelsayreli.
gavemarTeT da
mivaRwieT Wyondids. mefem afxazeTisa-
ken gza ganagrZo,
Cven ki Wyodidelma episkoposma ar gag-
554
555
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
556
557
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 `mowese~ ewodeba
raime saeklesio an samonastro `wesis~ anu
Tanamdebobis mqone
pirs.
558
559
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
560
561
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
562
563
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo mas Jamsa beri saepiskoposos aRsrul iyo. da viTar- imJamad beri
saepiskoposoSi iyo asuli, da rodesac
ca movida, movaKsene Zmisa mis gulis-sityuaA. da xvalisagan dabrunda,
movaxsene im kacis danabarebi. man ki mibrZana,
mibrZana mowodebaA misi. meore dRisaTvis
mimeyvana igi masTan.
da mo-raA-vida, Seviyvane pirvelad senakad Cemda da vam-
rodesac
movida, jer Cems senakSi Seviyvane da davari-
cen, raATa uSiSad da kadnierad gamoucxados yovelive ber-
ge, rom
mourideblad da Tamamad gaendo berisaTvis yve-
sa. xolo viTarca Seviyvane winaSe berisa da me gamoved, ga-
moucxadna mas brZolani TYsni. hrqua mas berman, viTarca TYT laferi. Semdeg
Seviyvane berTan, da rodesac gamovedi, man
yovelsave ukuanaAsknel miTxrobda, viTarmed: “Svilo, RYnosa Tavisi brZolis
(vnebaTa Relvis) Sesaxeb acnoba mas. berma
ganeyene, raATa ganTavisuflde”. hrqua Zmaman man: “mamao, que- Turme mas uTxra
(rogorc bolos Tavad im kacma momiTxro):
yanaA ese xorSaki ars da umetesad igi adgili, sada me viyo- `Svilo, Rvinis sma
aikrZale, raTa ganTavisuflde brZo-
febi, nu ukue sneulebisagan davece”. hrqua mas berman Kel- lisagan~. kacma
uTxra: `mamao, Waobiania es qveyana, da uf-
mwifebiT da gancxadebulad, viTarmed: “Svilo, me viyo So- ro metad ki is
adgili, sadac me vimyofebi. vaiTu, sneule-
ris RmrTisa da Sensa Suamdgomeli, viTarmed: ukueTu Sen bam damces~. berma
ganucxada da ZalauflebiT uTxra: `Svi-
mcnebaA Cemi daimarxo, arRaraA SegemTxYos sulieri gina Kor-
lo, me viqnebi
RmerTsa da Sen Soris Suamdgomeli, rom,
cieli sneulebaA”.
Tu Cems darigebas
Seasruleb, aRar SegemTxveva arc suli-
xolo igi evedreboda, raATa sruliad daimowafos, ara-
med ara ineba berman, vidremdis pirvelisa mis moZRurisagan eri sneuleba, arc
xorcieli~.
ara ijmnas, rameTu ara guaqus egeviTari CueulebaAo. axalgazrda
kacma sTxova, sruliad daemowafebina igi.
xolo gamo-raA-vida ZmaA igi, ese yoveli mauwya. da ixil- magram berma es ar
ineba, sanam ar iyo ganSorebuli igi pir-
veboda viTarca brZmedisagan gamosruli yovliTurT mxiaru- veli moZRvrisagan,
radganac ara gvaqvs amgvari Cveule-
li da Tavisufali. mieriTgan esreT ganeyena RYnosa, romel bao.
TYnier ziarebisa wmidaTa saidumloTaAsa Jam ravdenme gemo- berisagan rom
gamovida, kacma yovelive mauwya. TiTqos
sa ara ixilvides. da viTarca ukuanaAsknel gYTxrobda sar- brZmedi gaevlos da
gamoxurvebuliyos, iseTi mxne iyo, sru-
gebelisaTYs Cuenisa, viTarmed: vinaATgan Sen bersa Tana Se-
liad Tavisufali da
mxiaruli. im droidan man aikrZala
miyvaneo, mieriTgan esreT ganvTavisufldi mraval Jam, ro-
Rvino; ramdenime
xnis ganmavlobaSi wmida saidumloTa zi-
mel kualica ver vpove Cem Soris pirvelTa maT brZolaTaA. sim-
rTelisaTYs kula radRa saKmar ars Tqumad, viTar queyanasa arebis garda
Rvinos gemosac ar usinjavda. mogvianebiT,
mas Sina xorSaksa yovelTa RYno-sumulTaAsa umrTeles ipova. Cveni sulieri
sargeblobisaTvis mogviTxrobda: imis Sem-
ese amisTYs warmovTquT, raATa geuwyos, Tu viTari Su- deg, rac Sen
berTan Semiyvane, ise ganvTavisufldi vnebaT-
amdgomeli iyo Soris RmrTisa da kacTa, da Tu viTarisa Relvisagan, rom
kvalic aRar darCa CemSi adrindeli brZo-
lebidano.
janmrTelobaze raRaa saTqmeli: im Waobian ad-
gilas Rvinis
msmelebze ufro janmrTeli Seiqna.
es imisaTvis
warmovTqvi, rom aSkara gaxdes, Tu rogo-
ri Suamdgomeli iyo
mama giorgi RmerTsa da kacTa Soris,
564
565
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
566
567
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
568
569
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 axali Sjuli _
(aq) qristianTa cxovreba, qristianuli
eklesia.
2 `marjvena~ _
igulisxmeba keTili da jerovani saqmeebi,
`marcxena~ _
codvebi, ujero saqcieli.
570
571
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
sxuani kualad SvilTa TYsTa Tana dadges. ese yovelni erT sxvebi ki _ TavianT
SvilebTan dadgnen. yvela eseni, erT
mwyobrad da erT ricxuad Sekrebulni da rvaaTeulad aRric- jgufad Sekrebilini
da rva aTeulad aRricxulni, da mi-
xulni da navTsadgursa wyalobisa misisasa Sevedrebulni, vi- si (giorgis)
wyalobis navsadgurs mibarebulni, ise gah-
Tarca cxoarni mwyemssa keTilsa, egreT Seudges wmidasa mas.
yvnen am wminda
kacs, rogorc cxvrebi _ keTil mwyemss.
xolo mizezi Sekrebisa maTisaA ese iyo, rameTu Jamsa mas,
amaTi Sekrebis
mizezi is iyo, rom imJamad Cveni urju-
odes-igi uSjuloebaTa CuenTa simravleman wyaloba-aurac-
xeli da saxieri RmerTi uwyaloebad da risxvad aRZres da sal- loebis simravlem
auracxeli wyalobis mqone da keTili
mobaA igi ganmamrudebeli siymilisaA Rirsad da samarTlad RmerTi ganarisxa da
wyalobis Sewyveta aiZula. mTel aR-
yovelsa aRmosavleTsa zeda moiwia sityYsaebr mose winawar- mosavleTSi
(igulisxmeba aRmosavleT saqarTvelo) damsa-
metyuelisa, da mravalsaxeni da uwesoni saqmeni kacTa bune- xurebulad da
samarTlianad Camovarda SimSiloba; mose
basa zeda Semosrulni ixilvebodes, da arawmidani saWmelni winaswarmetyvelis
sityvisamebr, sxvadasxvagvari uweso
qristeaneTaTYs saWamadad dayenebulni niWad didad SimSilsa saqmeebi gabatonda
kacTa Soris. arawminda saWmelebi, ro-
mieZRunebodes, da Svilni sasurvelni da sayuarelni mSobel- melTa Wama
qristianTaTvis akrZalulia, SimSilobis gamo
Tani da locviT moTxovilni RmrTisagan sawyino da saZulel
imJamad did
wyalobad miiCneoda. sasurveli da sayvare-
mSobelTa iqmnebodes. xolo sxuasa mas Tana-warvhKdeT, ro-
li Svilebi,
romlebic didi locviT iyvnen RmrTisagan ga-
meli ara jer-ars aRwerad, xolo ese aRiwera mosaKsenebe-
lad qvelis-moqmedebasa kacisa mis RmrTisasa, Tu viTarsa Jamsa moTxovilni, imJamad
mSoblebisTvis momabezreblad da sa-
viTar mizez RmrTisa wyalobisa eqmna mravalTa sulTa da Zulvelad
qceuliyvnen. amaze mets nuRarafers vityviT,
mrCoblTa mier sazrdelTa gamozardna, viTarca pirvel io- radgan maTi aRwera
uxamsia. es ki imisaTvis daiwera, raTa
seb megYptelni, da viTarca mose zRYsagan siymilisa daun- mogvexseniebina
qvelmoqmedeba im RmrTiskacisa (giorgi-
Tqmelad misda Sevedrebulni igi sulni ganarinna. da ese nu sa), Tu ra mZime
dros moevlina igi RmrTis wyalobad mra-
vis ukYrs, odes moiwios zegardamo risxvaA kacTa naTesavsa val suls, da mis
mier ormagi sakvebiT gamoikvebnen, msgav-
zeda, ara xolo Tu glaxani Seiwrdebian, aramed mdidarnica sad iosebis mier
egviptelTa gamokvebisa. rogorc mosem
naklulevan iqmnebian, viTarca ityYs daviT, viTarmed: “yo-
SimSilis zRvidan
STaunTqmelad gamoiyvana masze mindo-
velTave miaqcies erTbamad da uKmar iqmnneso”, amisTYsca yo-
bili sulebi, aseve
_ amanac (giorgim) gadaarCina misdami
velnive itanjnes.
mindobili 80 kaci.
nuravis ukvirs, rom, rodesac kacTa
modgmaze RmrTis
risxva moivlineba, ara marto glaxakni
ganicdian
Seviwroebas, aramed mdidrebsac bevri ram ak-
ldebaT, daviTis
sityvisamebr: `yvelani gadaixarnen, da
umaqnisni Seiqnen~1
da amitomac tanjvis gadatana mouwiaT.
1 fs. 13:3
572
573
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo, viTarca zemo vTquT, romelni amas sazarelsa bo- rogorc zemoT
vTqviT, am sazarel borotebas rom sZli-
rotsa mZle eqmnnes da knin oden siymilisa sikudilsa dauS- es, Zlivs
gadaurCnen SimSiliT sikvdils, da gansacdels
Tes da Jamsa mas gansacdelisasa mcired Tana-warhKdes, mas mcired dausxltnen,
swored im dros movediT Cven aRmo-
oden Jamsa miviwieniT Cuen aRmosavleTs, rameTu daRacaTu
savleTSi
(aRmosavleT saqarTveloSi). imJamad mcired Sem-
mcired umolxines qmnil iyo Jami igi, garna wuT neSti gan-
subuqebuli iyo
mdgomareoba, magram jer gansacdelTa
sacdelTa iwroebisaA sruliad ara Tana-warsrul iyo. da, Tuca
vin daSTomil iyo, mravliTa WiriTa cxondeboda da Soris si- mxriv Seviwroeba
jer mTlianad Cavlili ar iyo. vinc, ase
kudilisa da cxorebisa myof iyo. Tu ise, gadarCa,
didi gaWirvebiT cxovrobdnen, da sik-
da ese yoveli raA ixila wmidaman mamaman giorgi, sulT- vdilsa da sicocxles
Soris imyofebodnen.
iTquna mwuxarebiT da cremliT ityoda: N me, raAsaTYsme mo- yovelive es
rom naxa wminda mama giorgim, mwuxarebiT
viwie amas queyanasa xilvad eseviTarTa amaT borotTa? oxravda da cremliT
ambobda: `hoi, risTvis movaRwie am
xolo, pirvel yovelTasa, vpoveniT amis netarisa TYsni maT qveyanaSi, aseTi
borotebis sanaxavad?~
queyanaTa, friad daRonebulni dis-wulni orni, da Svilni maT- yvelaze uwin
moviZieT da vipoveT netari mamis (gior-
ni, yrmani mcireni. eseni Seiwynarna wmidaman man sityYsaebr
gis) axloblebi:
Zalze gaWirvebuli ori diswuli, da ma-
esaiaAsa, viTarmed: “TYsi naTesavisa SenisaA ara ugulebels-
Ti Svilebi _
mcirewlovani yrmebi.eseni Seikedla am wmin-
hyo”. xolo sxuani sxuaTa adgilTagan Sekribna: romelnime qa-
laqTagan, romelnime dabaTagan, sxuani sruliad udaburTa ad- da kacma, esaias
sityvisamebr: `Seni naTesavi da axlobeli
gilTa povna, sxuani monebisagan gamoiyvanna, xolo sxuani mo- uyuradRebod ar
miatovo~1. sxva yrmani sxvadasxva adgi-
nebisa umwaresisa cxorebisagan iKsnna; da esreT Jamsave siy- lebidan Sekriba
giorgim: zogi qalaqSi, zogi _ sofleb-
rmisa da umankoebisasa vidre cnobadmde keTilisa da boro- Si, sxvani _
savsebiT udabur adgilebSi ipova. zogi mono-
tisa gamoiKsnna netarman aman da eseviTarTa SeuracxTa saq- bidan gamoixsna.
mravalni siyrmisa da umankobis Jams ga-
meTagan mRdelad ubiwod da mned sarwmunod qristesa Sewir- daarCina, sanam
Seicnobdnen keTilsa da borots; arafrad
na. da ese nuvis ukYrs, rameTu mamad-mTavarica didi ioseb Casagdebi
saqmisagan ubiwo mRvdlad da saeklesio saqmis
monaA iyo da siwmide misi yovelTa Soris iqebis, romeli-igi
mzrunvelad Seswira
qristes. es nuravis gaukvirdeba, rad-
ukuanaAsknel mefe iqmna egYpt isa
egYptisa
isa; xolo daviT da amos ara
ganac didi
mamaTmTavari iosebic mona iyo, magram misi siw-
mwyemsni iyvnesa, romelni-igi erTi mefe iqmna, xolo meore
winawarmetyuel? da raATa ara TYToeulsa vityodi, esreT mide yvelgan
saqebeli Seiqna, da bolos egvipteSi mefis
raA yovelsa aRmosavleTsa ganefina saqme ese sakYrveli, iw- nacvaladac
daidgina. aseve, daviTi da amosi, gana mwyemsni
yes yovliT kerZo Semokrebad: romelnime mSobelTa TYsTa mo- ar iyvnen? erTi
maTgani mefe gaxda, meore _ winaswarmet-
yveli. TiToeuli
aseTi SemTxveva rom ar CamovTvalo, mok-
led vityvi, rom
mTel aRmosavleTs moefina es sakvirveli
saqme. aRsazrdel
yrmaTa Sekreba yoveli mxridan daiwyes:
1 es. 58:7
574
575
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
576
577
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
578
579
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
XXIV. xolo Cuen pirvelsave sityuasa movideT: davyavT aR- 24. Cven
isev Tavdapirvel sityvas davubrundeT. am yo-
mosavleTs xuTi weli eseviTariTa yofiTa, viTarca zemo
faSi gavatareT
aRmosavleTSi xuTi weli. mravalma sae-
vTquT. gardaiwernes wignni misni mravalTa saebiskoposoTa
piskoposo
eklesiam da monasterma gadaiweres misi wigne-
da monasterTa da mravalni saeklesioni wesni gahmarTna, ro-
melni-raA naklulevanebaA poa da yovelTave – mefesa, mTavarTa, bi. amiT
moZRvarma gamarTa da gaaswora saeklesio wesebi,
mdidarTa da glaxakTa, didTa da mcireTa – gzani saukunoAsa sadac ki raime
naklovaneba hpova, da yvelas _ mefes, mTa-
cxorebisani aswavna, mcnebani da wesni dausxna weriT da uwe- varT, mdidrebsa
da glaxakebs, didsa da mcires _ saukuno
relad da esreT saRmrToA brZanebaA aRasrula; da misda rwmu- cxovrebis gzebi
aswavla. wesebi da miTiTebebi dauwesa, ro-
nebuli igi talanti bevr wilad aRaorZina, romel ars wignTa gorc werilobiT,
ise zepirad, da amgvarad, aRasrula saR-
TargmanebaA. xolo sxuaAca talanti SesZina friad, umaRlesi mrTo brZaneba, da
misdami Cabarebuli talanti _ wignTa
pirvelisa, romel ars esodenisa sulisa ganswavlaA da aRzrdaA. Targmaneba _
mravalwilad gazarda da aaRorZina.
rameTu me, N netaro, ara esreT didad sakYrvel miCns wignTa
am saganZurs
sxva talantic daumata uxvad, am pirvel-
TargmanebaA, viTar esodenisa sulisaA RmrTisa SewirvaA. xo-
ze ufro
aRmatebuli; esaa amdeni sulis ganswavla da aR-
lo sacnaur ars ese, viTarmed amaT obolTaTYs waruZRua
RmerTi aRmosavleTs da esreT yoveli aRmosavali gananaTla, zrda. me, hoi
netaro mamao, iseT did sakvirvelebad ar mi-
da nawili igi andrea mociqulisaA da simon kananelisaA kua- maCnia wignTa
Targmaneba, ramdenadac amdeni sulis RmrTi-
lad ganamtkica, rameTu andrea mociqulman movlo queyanaA sadmi Sewirva.
albaT swored am obolTaTvis waruZRva mas
Cueni, xolo simon kananelman sruliad daimkYdra, rameTu ni- RmerTi
aRmosavleTisken; man Tavisi moZRvrebiT mTeli aR-
kofss arian nawilni misni wmidani. mosavleTi
gaanaTla, da andrea mociqulisa da simon kana-
nelis wilxvedri
qveyana kvlav ganamtkica. andrea moci-
qulma xom moiara
Cveni qveyana, xolo simon kananeli mTli-
anad aq
damkvidrda; nikofsSi aris misi wminda nawilebi.
580
581
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
582
583
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
mas Sina sameufos aResrula, viTarca wmidaA da didi mamaA Cu- mTawmidaze asvla
imisTvisac iyo saWiro, rom zemoaRniS-
eni efTYmi. da raATa, viTarca mdinare Tualisagan wyaroAsa nuli simravle
Tavisi sulieri Svilebisa, rogorc sit-
gamosruli, romelman morwyis piri queyanisaA, Tavadve TYsad yvieri cxvrebi,
wminda mama eqvTimesaTvis miegvara, da mi-
miiqces da TYssave gamosavalsa STaedinos da raATa, viTarca
si bakis SigniT
daebinavebina, da maSasadame, kvlav dabru-
vTquT, esodeni ese simravle SvilTa TYsTaA, viTarca cxoar-
neboda im
wyarosTvals, saidanac misi sibrZnis mdinare aR-
Ta pirmetyuelTaA, wmidasa mamasa Cuensa efTYmes miuZRuan-
nes da Sinagan bakisa misisa daamkYdrnes. amaT eseviTarTa gan- mocenda, morwyo
mTeli qveynis zedapiri da amJamad ki kv-
gebulebaTaTYs RmrTisa mier gulsa mouKda warslvaA mTaw- lav Tavissave
gamosavalSi unda Cadeniliyo. aseTi winas-
midadve
midadve. warganzraxviTa da
gangebiT mouvida mis guls mTawmida-
da Semdgomad mravalTa locvaTa da RmrTisa mimarT ved- ze wasvlis
survili.
rebaTa gulsavseqmnuli warvida winaSe RmrTis-msaxurisa me- mravali
locvisa da RmrTis mimarT vedrebis Semdeg
fisa bagratisa da, viTarca Suenoda sibrZnesa missa, mravali guldajerebuli
wavida RmrTismsaxur mefe bagratTan, da,
sityuaA madlovnobisaA da RmrTisa mimarT locvisaA warmoT- rogorc mis
sibrZnes Seefereboda, madlobisa da RmrTis
qua mis winaSe sarwmunoebisaTYs da siyuarulisa misisaA mis-
mimarT locvis
mravali sityva warmoTqva mis winaSe, im
sa mimarT da swavlaTa misTa keTilad SewynarebisaA, da sit-
sarwmunoebisa da
siyvarulisaTvis, romelic mefes hqon-
yuani jmnisani SeauRlna sityuaTa misTa, savseni sibrZniTa saR-
mrToATa, viTarmed: “N mefeo, viTarca morCil veqmen brZane- da mis mimarT, da
mis swavlebaTa keTilad miRebisaTvis; am
basa Sensa da dauteve queyanaA ucxoebisa da mwirobisa Cemi- sityvebs moZRvarma
daurTo ganSorebis sityvebic, savseni
saA, sada-igi mravalTa SfoTTagan ganmesuena, aw Sen morCil saRmrTo sibrZniT:
`ise, rogorc davemorCile brZanebasa
eqmen siglaxakesa Cemsa, awca, viTarca mravalgzis, ganmiteve Sensa da davtove
ucxoebaSi cxovreba, sadac mravali Sfo-
queyanad mwirobisa Cemisa, warmgzavne locviT da kurTxeviT, Tisagan
ganSorebuli vimyofebodi, axla Sen daemorCile
mimawie samarxosa mamaTa CemTa sulierTasa, viTarca mamad-mTa- Cems siglaxakes,
rogorc sxva drosac mravalgzis, da kv-
vari iakob, egYptes aRsrulebuli da aRTqumisa queyanad war- lav gamiSvi
mwirobisaTvis (ucxoeTSi moRvaweobisaTvis);
yvanebuli dasaflvelad abrahamis Tana da isakisa; da viTarca
gamgzavne locviTa
da kurTxeviT, raTa kvlav miveaxlo Cems
Zualni iosebisni mierve ganxumulni da mamaTa TYsTa Tana das-
sulier mamaTa
saflavebs,1 ise, rogorc iakob mamaTmTava-
xmulni; ukueTu Seemata raA RmrTis-msaxurebasa Sensa da we-
sierebasa sameufoAsa Senisasa, ese madli Seni ars, rameTu Sen ri, egvipteSi
gardacvlili, kvlav aRTqmis qveyanaSi iqna
gadasvenebuli
dasakrZalavad, abrahamTan da isakTan er-
Tad; da iseve,
rogorc iosebis Zvlebi, iqidanve (egvipti-
dan) wamoRebulni,
Tavis mamaTa ZvlebTan iqna gadasvenebu-
li. Tu raime
Seemata Sens RmrTismsaxurebas da Seni same-
1 igulisxmeba
ioane da eqvTime mTawmidelebi da sxva wmida
mamebi.
584
585
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
miwode da ara TYT moved, miiRe aRwerili Seni da ixile, ro- fos wesierebas, es
Sens mier mopovebuli madlia, radgan
melsa Sina aRgeTqua uzrunvel yofaA Cemi. mefeman magan qu- Sen momiwode aq da
Cemi TaosnobiT ar momxdara es; aiRe
eyanisaman queyanisave mefisa mimgzavne da qalaqisa, yovelTa Seni dawerili da
aRmoikiTxe, romelSic Cemi uzrunvel-
Semkrebelisa, raATa mier zecisa mefisa warvigzavno, qalaqi-
yofa gaqvs aRTqmuli.
Sen, am qveynis mefem, gamgzavne qvey-
sa mis, yovelTa RirsTa Sesakrebelisa da maSuralTa ganmsue-
nisave mefesTan, im
qalaqSi, romelic yvelas Sesakrebelia,1
nebelisa, vinaA-igi did ars ufali, qebul friad qalaqsa uf-
lisa ZalTaAsa, viTarca daviT ityYs: “sada-igi RmrTisa Zli- raTa iqidan zeciur
meufesTan warvigzavno, im qalaqSi,
erni queyaniT amaRldebian”. romelic yovelTa
RirsTa Sesakrebelia da maSvralTa gan-
amaT sityuaTa mier lmobier yo guli mefisaA, vidremdis msvenebeli,2
saidanac idideba ufali, qebuli ZalTa uflis
mravali cremli dasTxia mTavarTa TYsTa Tana da episkoposTa. qalaqSi,3 rogorc
ambobs daviTi: `sadac RmrTis Zlierni
da mravliTa RoniTa da vedrebiTa ver uZlo SepyrobaA Seup- qveyanidan
amaRldebian~.4
yrobelisaA mis, da iZlia mZle uZlevelisagan, merme sameufo- am sityvebiT
moalbo mefis guli, iqamde, rom mravali
Ta wignTa mier da mandaturTa winaSe RmrTis-msaxurisa kos- cremli daRvara
(mefem) Tavis mTavrebTan da episkoposeb-
tantine dukiwisa winaSe wargzavna mravliTa niWiTa da safa-
Tan erTad. mravali
vedrebiTa da RonisZiebiTac SeZlo me-
siTa TYT mefeman da yovelTa mTavarTa TYsTa da episkoposTa.
fem, daekavebina is,
visi dakavebac SeuZlebelia; mZle mefe
da aRivso yoveli samefoA misi mwuxarebiTa da urviTa, vi-
Tarca erTi Svili daklebasa mamisa TYsisasa, rameTu knin-Ra masze ufro
uZlevelisagan iZlia; Semdeg oficialuri we-
da umravlesni mowafeni iyvnes misni, viTarca pirvel gYTqu- riliT da mcvelTa
TanxlebiT gagzavna giorgi RmrTismsa-
ams. xur mefe konstantine
dukasTan; Tanac mravali ganZi uboZa
xolo warmovemarTeniT mas Jamsa, odes marTa ufliswuli mefemac da misma
mTavrebma da episkoposebmac. mTeli same-
sZlad TYsad kostantine dukiwman moiyvana dedoflad same- fo mwuxarebiT aRivso
giorgis wasvliT, rogorc Sewux-
fosa amas qalaqsa, viTarca dagYweria pirvelve winawarmet- deba Svili, romelsac
mama daeRupeba, radganac TiTqmis
yuelebisaTYs berisa, rameTu warmo-raA-hyvanda, pirvel yvelani misi
mowafeni iyvnen, rogorc zemoTac vTqviT.
ramdenime xnis
winaT, rodesac samefo qalaqidan (kon-
stantinepolidan)
gamovdiodiT, swored maSin moiyvana
konstantine dukam
marTa ufliswuli Tavis rZlad, sameu-
fo qalaqis dedoflad,
rogor zemoTac aRvwereT, beris
(giorgis)
winaswarmetyvelebisamebr; da rodesac mohyavda,
1 igulisxmeba
bizantia da misi dedaqalaqi konstantinepoli.
2 igulisxmeba
mTawmida.
3 ZalTa ufali _
RmerTis erT-erTi epiTeti (Zalni _ angeloz-
Ta erT-erTi dasi).
4 fs. 46:10
586
587
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
Cuensa, hrqua mariam, bagratis dedaman, bersa, viTarmed: “aha mariam dedofalma,
bagratis dedam, uTxra bers: `aha, ma-
mamao, aResrula winawarmetyuelebaA Seni marTas zeda da es- mao, aRsrulda Seni
winaswarmetyveleba marTaze~, da ase
reT warmoiyvanes didiTa didebiTa samefod”. didebiT moiyvanes
sameufo qalaqSi.
xolo mefisa mier warmovlinebul iyo aroni, xolo TYsisa
samefo karze
(konstantinepolSi) bagrat mefisagan Cvenam-
mamisa mier hyves netari beri petre, patriki, petrik yofili,
de wargzavnilni
iyvnen aroni, netari beri petre _ yofili
da iovane, bedieli mTavarepiskoposi da sYngelozi da sxuaA
eri friadi, romelni-igi pirvel Cuensa misrul iyvnes. patriki,1 iovane
bedieli mTavarepiskoposi da svingelozi2.
xolo Cuen warmo-raA-vemarTeniT naviTa, mravalni Rel- rodesac Cven
gavemarTeT naviT, zRva aborgda da mra-
vani da aRZrvani zRYsani guekueTnes mraval dRe, vidre ara vali dRis
ganmavlobaSi talRebi ekveTeboda Cvens navs;
sruliad sasoebaA cxorebisa CuenisaA warviwireT, romlisa aR- gadarCenis imedi
TiTqmis aRar gvqonda. amis aRwera SeuZ-
weraA sityYsa nametnav ars. xolo locvaman amis wmidisaman lebelia, radgan
maSindeli gansacdeli yovelgvari sit-
mSYdobiT ganguarinna da esreT uvnebelad samefod qalaqad yvis Zalas
aRemateba. mxolod wmida kacis (giorgis) loc-
moviwieniT. vam gadagvarCina da
sruliad uvneblad mivaRwieT samefo
maSin petre yovelive saqme Cueni RmrTis-msaxursa mefe-
qalaqSi
(konstantinepolSi).
sa auwya. xolo xvalisagan brZana mefeman aRwodebaA misi pa-
maSin petrem
Cveni saqmis Sesaxeb RmrTismsaxur mefes
latad.
da dResa meoresa aRiyvanes palatad. da viTarca Sevida auwya. xolo mefem
brZana, meore dRisaTvis miewviaT beri
winaSe mefisa, wesisaebr sameufoAsa Tayuanis-sca, qebaA Seas- sasaxleSi.
xa da locvaA da kurTxevaA SviliTurT miuZRuana. xolo ga- marTlac, meore
dRes aiyvanes igi samefo darbazSi, da
nicada raA mefeman saxe misi RmrTiv-sulieri, xolo sityuaA rodesac Sevida
mefesTan, samefo karis wesisamebr, Tayva-
pirisa misisaA – mdabali da Semusrvili da msmenelTa sasme- ni sca, qeba Seasxa
mis mefobas, da locva-kurTxeva miuZRvna,
nelsa mkYrcxed Semavali, rameTu sacnobelTa misTa dawyna- SvilebTan erTad.
beris RmrTivsulier saxes rom Sexeda,
rebulebaA SinaganTa sulisa ZalTa aRuZrvelobasa warmoa- da moismina misi
saubari _ mdabali da mokrZalebuli, ro-
Cenda, xolo sityuaTa mdabalTa mier da maxYlTa gonierebasa
melic msmenelTa
gulSi daubrkoleblad Sedioda (rad-
sulisasa wamebda, romlisaTYsca hrqua mefeman petriks,
gan misi Tvalebis
simSvide3 sulis Sinagani Zalebis uSfoT-
velobas
warmoaCenda, xolo mdabali da mkafio sityvebi4
misi sulis
gonierebas mowmobdnen), mefem patriks (petres)
1 patriki _
warCinebuli, didgvarovani, patriciusi.
2 svingelozi
(berZn. `Tanamosenake~) _ patriarqis TanaSemwe
beri (mdivani).
3 dedanSia:
`sacnobelTa dawynarebuleba~. sacnobeli _
`grZnobis organos~
niSnavs.
4 dedanSia:
`maxvili sityua~, rac azris mkafiod Camoyalibe-
bas niSnavs.
588
589
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 sevastosi (berZn.
`maRali~, `didebuli~) _ mefeTa Sesaferi-
si epiTeti.
590
591
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo gankYrda mefe, esma raA, viTarmed “arRara midre- mefes gaukvirda,
roca moismina: `arasodes gadagvix-
kil varTo”. da hrqua bersa: “madli RmerTsa, viTar mravali veviao~, da uTxra
bers: `madloba RmerTs, rom SenSi uaR-
uaRresi vixile Tquen Soris, garna, patiosano mamao, me kaci resi Rirseba vnaxe;
amitomac, patiosano mamao, radgan me
var samKedroTa saqmeTa Sina aRzrdili da ver wulilad mec-
samxedro saqmeSi
aRzrdili kaci var da sarwmunoebis zed-
nier var yovelsa. xolo aw, vinaATgan kuerTxi mefobisaA me
miwevniTi codna ara
maqvs, xolo raki mefobis kverTxi mip-
mipyries, mnebavs, raATa yovelsa mecnier viyo berZenTa da
hromTasa; rameTu, pirvel yovlisa, marTlmadideblobaA iZie- yria, msurs,
dawvrilebiT vicode berZenTa da romaelTa
bis mefeTagan, mauwye, viTar ars ese, romel Cuen da Tquen sarwmunoebis
Sesaxeb, radganac, pirvel yovlisa, marTlma-
mfuaniTa vwiravT da zedaSesa wyalsa urTavT, xolo hromni didebloba Sehferis
mefes; amitomac, mauwye, ratomaa, rom
KmeadiTa da urwyoATa wirven?. friad ucxo miCns ese saqme da Cven da Tqven1
gafuebuli puriT vwiravT saRmrTo msxver-
urTierTars winaaRmdgom, anu raA ars Zali puris-comisa da pls, zedaSes2 ki
wyals vumatebT, xolo romaelni ki xmia-
marilisaA, romel urTavT comsa, anu wyali, romel urTavT diT3 da
wyalgaureveli RviniT swiraven? Zalian ucxo saq-
zedaSesa? gangYmarte da gulisKma-gYyav, wmidao mamao!” med meCveneba es da
erTmaneTis sawinaaRmdegod. anda, ra
xolo netarman miugo, viTarmed: “N mefeo, vinaATgan ber-
ras niSnavs:
safuarisa da marilis gareva purSi, xolo
ZenTa Soris mravali wvalebaA Semovida pirvel da mravalgzis
wylisa _ zedaSeSi?
gangvimerte da migvaxvedre, wmindao
midrkes, amisTYsca msgavsad Tquensa RmrTis-msaxurTa mefeTa
wmidani krebani Semokribnes da wulilad gamoiZies gangebu- mamao!~
lebisaTYs qristes RmrTisa Cuenisa da Korcielad gamoCine- netarma berma
miugo: `hoi mefeo, radganac Tavdapir-
bisaTYs misisa, da saufloTa maTTYs KorcTa gamoZiebaA iq- velad mravali
mwvalebloba4 Semovida berZenTa Soris, da
mna, da daaweses, raATa moviRebdeT comsa saxed KorcTa qris- mravalgzis
gadaixarnen marTlmadideblobidan, amitomac
tesTa, xolo puris-comsa saxed sulisa gonierisa, da maril- Tqvens msgavs
RmrTismsaxur mefeTa brZanebiT wminda kre-
sa saxed gonebisa winaaRdgomad wvalebisa uSjuloAsa apo- bebi gaimarTa da
dawvrilebiT gamoikvlies qriste Rmer-
Tis gangebulebisa5
da xorcielad gamoCenis sakiTxebi. uf-
lis xorcis (sxeulis)
Sesaxeb gamoZiebiT dadgenil iqna da
ganwesebul, rom
comiT gamovsaxavdeT qristes xorcs, xo-
lo puris-comiT _ mis
gonier suls, xolo mariliT _ mis
592
593
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
594
595
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 mamasaxlisi _
monastris winamZRvari.
596
597
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
XXVI. aqamomde ars sityuaA Cueni Tquenda momarT, N ne- 26. ai,
yovelive, risi moTxrobac msurda TqvenTvis, ne-
tarno, vinaATgan SaviT mTiT warvediT. da vidre aqamomde tarno mamano, mas
Semdeg, rac Savi mTidan wamovediT, da
mokled da martivad migiTxar. xolo amieriTgan sasurveli am dromde mokled da
martivad mogiTxre. amis Semdeg ki
igi Tqueni da saZiebeli TxrobaA micvalebisa misisaA, Tu vi- unda Sevudge imis
moTxrobas, rac Tqven gsurdaT, saxel-
Tar iqmna, anu viTari snebaA iyo, gina raoden dRe sneulebaA,
dobr, misi
gardacvalebis ambisa, Tu rogor moxda, ra sne-
da kualad, Tu viTarni iyvnes kurTxevisa da warmgzavnisa sit-
uleba sWirda, ramden
dRes gagrZelda igi, da romeli kur-
yuani, da Tu vin iyvnes ukuanaAsknelsa mas Jamsa micvalebisa
misisasa Tana-moRuaweni da msaxurni. Txevis sityvebi
warmoTqva ganSorebisas, da romeli Tana-
garna SeZrwunebul var da SeSinebul, rameTu aqamomde moRvaweni da
msaxurni iyvnen masTan micvalebis Jams.
gzaA sityYsa CuenisaA wrfel iyo da advil savalad, xolo aw magram
SeZrwunebuli da SeSinebuli var, radgan aqam-
iwro da saWiro da uRono Cemgan slvisa, rameTu navTsadgursa de Cveni sityvis gza
swori da advilad savali iyo, axla
dumilisasa megulebis SevedrebaA, rameTu Keli Cemi Zrwis da ki viwro, gaWirvebiT
savse da CemTvis savalad SeuZlebe-
suli Seiwrdebis, xolo gonebaA gancYbrdebis, raJams gulis- li, radgan aw msurs,
dumilis navsadgurs Cavbarde; Cemi
Kma-vyo Jami sioblisa CuenisaA. xeli Zrwis da suli
mexuTeba, goneba mebindeba, rodesac
garna SiSiTa urCebisaATa morCilebad brZanebisa Tqueni-
gaviazreb Cveni
daoblebis Jams.
sa mosrulman kualad aRvZra uZluri enaA Cemi da sarbielsa
mxolod
urCobisadmi SiSi maiZulebs, davemorCilo
sityYsa Cemisasa kualad viwyo slvad.
Tqvens brZanebas,
kvlav aRvZra Cemi uZluri ena da sityvis
sarbiels mivce kvlav
Tavi.
1 saidumloni _
evqaristiuli puri da Rvino, romelic Jamis-
wirvis dros
ikurTxeva qristes WeSmarit xorcad da sisxlad,
da romelTac
eziarebian morwmuneni.
2 qserlofi _
adgilia, sadac, rogorc Cans, qarTvelTa meto-
qi iyo (esaa
ucxoeTis romelime eklesiis momlocvelTa gasa-
Cerebeli adgili;
Soreuli saeklesio an samonastro centris
warmomadgenloba ucxo
qalaqSi).
598
599
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
ese wmidaA mamaA Cueni netarsa mas daZinebasa TYssa ara ume- wminda da
netari mama Cveni Tavisi sasikvdilo daZine-
car iyo, aramed metadca mecnier. rameTu, viTarca vTqu ze- bis umecari ar
iyo; uwyoda gardacvalebis dRis moaxloe-
mo, Sobasa wmidisa iovane naTlis-mcemelisasa mivediT astu- ba. rogorc
zemoT vTqvi, iovane naTlismcemlis Sobis dRes
dias
ias, vemTxYeniT raA Tavsa wmidisa winamorbedisasa, eziara
studielTa
monasterSi viyaviT misuli. vemTxvieT ra wmin-
wmidaTa qristes saidumloTa da madli Sewira RmrTisa.
da winamorbedis
Tavs, wminda saidumlos eziara beri da
da mier warmovediT metoqad Cuenda. mcired oden mKur-
valebaA SeemTxYa TYnier sxYsa sneulebisa. xolo Cuen vhgo- RmerTs madloba
Seswira.
nebdiT, Tu gzisagan ars, rameTu queiT momaSural iyo. rame- iqidan
metoqSi davbrundiT. mcire xans mxurvaleba1
Tu ese iyo CueulebaA misi, queiT mivaln wmidaTa winaSe daewyo,
yovelgvari sxva sneulebis gareSe. Cven vfiqrob-
locvad. diT,
mgzavrobiTa da daRlilobiT SeemTxva es, radganac
da esreT davyavT sami dRe Sina. xolo xvalisagan, wina dRiT fexiT iara.
aseTi iyo misi Cveuleba _ wmidaTa winaSe sa-
dResaswaulsa wmidaTa mociqulTasa, gYbrZana, viTarmed: “Se- locavad
yovelTvis qveiTad midioda xolme.
ekazmeniT da obolni ege aRiyvaneniT, raATa winaSe mefisa war- ase
gavatareT sami dRe metoqSi. momdevno dRes, wminda
videTo”. rameTu brZanebaA gamosrul iyo, raATa gare filo-
mociqulTa
dResaswaulis winadRes, gvibrZana: `moemzadeT da
patsa gYxilnes. xolo Cuen vayenebdiT, viTarmed dRes iyos
es oblebi
wamoiyvaneT, raTa mefis winaSe warvadginoTo~. me-
da xvale Tayuanis-vsceT, mefesa. xolo man gancxadebulad
sasmenelad yovelTa brZana, viTarmed: “ukueTu dRes ara vi- fisagan
brZaneba iyo mosuli, rom qalaqgareT, filopatSi un-
xiloT mefe, xvale KelTa araA guaqus”. xolo Cuen ver gu- da
mogvenaxulebina igi. Cven vuSlidiT bers, da vurCevdiT:
lisKma-vyavT Zali sityYsaA mis, romeli-igi SemTxuevad iyo, gadade mefesTan
wasvla da xval Tayvanis-vceT mefeso. man ki
aramed warvemarTeniT. yvelas
gasagonad da aSkarad brZana: `Tu dRes ar vnaxavT me-
da igi Tavadi aRKda saKedarsa TYssa TYnier sxYsa miax- fes, xval amas
veRar SevZlebTo~. Cven misi sityvebis azrs ma-
lebisa, gina tYrTvisa, da esreT miviwieniT velsa mas filo- Sin ver
CavwvdiT; ar vicodiT, ra SeiZleboda, momxdariyo.
pat isasa
patisasa
isasa. da gardahKda saKedarsa, raATa movelodneT mefesa gavemarTeT
mefisaken.
vidre Semoqcevadmde. da movida Cuenda petreca, kaci igi ke-
TviT beri
saxedarze Sejda, sxvaTa dauxmareblad, da
Tilad moKsenebuli, da daweres pitaki winaSe mefisa.
ase mivaRwieT
filopatis vels. Camoxda saxedridan, raTa
da esreT moiqca raA RmrTis-msaxuri mefe da movida Svi-
liTurT, sada-igi ganwyobil viyveniT wesisaebr; xolo viTar- davlodebodiT
mefes, vidre ukan dabrundeboda. CvenTan
ca mogueaxla, davvardiT da Tayuanis-veciT da eniTa CueniTa movida petrec,
is keTilad saxsenebeli kaci, da daweres
qebaA SevasxiT. xolo man, kurTxeulman mefeTa Soris, gYxilna TxovniTi werili
mefisaTvis misarTmevad.
roca
dabrunda RmrTismsaxuri mefe, Tavis SvilTan er-
Tad movida iq,
sadac, wesisamebr, mis dasaxvedrad viyaviT
momzadebuli.
rom mogviaxlovda, Zirs davemxeT da Tayva-
nis-veciT da
qeba SevasxiT. is ki, mefeTa Soris kurTxeuli,
1 mxurvaleba -
maRali sicxe
600
601
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
raA maxlobelad, Cuenda movida da daukYrda simravle igi movida axlos, naxa
oblebi da gaukvirda maTi simravle da
obolTaA maT da uhasakobaA, rameTu romelnime wuT SYdisa mcirewlovneba,
radganac zogi maTgani jer Svidi wlisa-
wlisani iyvnes da yovelnive sabeWuriTa da wesiTa samonazo- ni iyvnen, da
yvelani sabeWuriT1 da samonazvno saxiT iy-
noATa. didi madli gardaiKada bersa Tana da hrqua mas, viTar-
vnen Semosilni.
mefem madloba gadauxada bers da uTxra:
med: “didi da maRali saqme giqmnies, N netaro, romel amas Jam-
`didi da maRali
saqme giqmnia, netaro mamao, romelsac
sa sxuaA vervin SemZlebel ars”. xolo berman misca pitaki
TYsiTa KeliTa da hrqua: “wmidao mefeo, ese obolni aRmosav- Cvens droSi sxva
ver SeZlebda~. berma pitaki gadasca me-
leTs Semikrebian da saxeli RmrTisaA damiswavebia da aw wina- fes Tavisi xeliT
da uTxra: `wmindao mefeo, es oblebi aR-
Se mefobisa Tquenisa momiyvanebian, viTarca jer-giCns, aR- mosavleTSi
Sevkribe da saxeli RmrTisa vaswavle, axla ki
zarden da Seiwyalen mlocvelad sulisa Tquenisa da SvilTa Tqveni mefobis
winaSe momiyvania; rogorc jerovnad miiC-
TquenTa mzegrZelobisaTYs”. rameTu Tana-udges samnive igi nio, ise aRzarde
eseni da Seiwyale2, raTa Tqveni suli-
Svilni misni da zemoKsenebulni igi mTavarni hromaelni da saTvis da Tqveni
Svilebis mzegrZelobisaTvis mlocvelni
gagik kareli daukYrda yovelTa da hnatrides bersa mas wmi- iyvnen~. mefes
samive Svili Tan axlda da gverdiT udgnen,
dasa.
agreTve
zemoxsenebuli romaeli mTavrebi da gagik kare-
xolo, viTarca vTqu, pitaki misca mefesa da hrqua, viTar-
li. yvelas
gaukvirda da Sehnatrodnen wminda bers.
med: “Semdgomad RmrTisa KelTa SenTa Sevhvedreb obolTa
amaT, xolo me amieriTgan arRara mixiloT”. werili rom
misca mefes, uTxra: `RmrTis Semdeg Sens
maSin ubrZana mefeman, raATa JamobaA aTqumios obolTa maT xelT vabareb am
oblebs, me ki amieridan veRar mixilavTo~.
TYsTa. xolo man gancxadebulad jmnisa igi da gantevebisa maSin mefem
ubrZana, Jamoba3 eTqmevinebina obolTaTvis.
wmidisa sYmeon moxucebulisa galobaA gYbrZana galobad, ro- man ki wminda
svimeon moxucebulis gamoTxovebisa da gan-
mel ars ese: “mjdomare etlTa qerobinTa meufe”, da “aw gan- tevebis galobis
Tqma gvibrZana: `mjdomare etlTa qero-
miteve me mSYdobiT”. binTa meufe~ da
`aw ganmiteve me mSvidobiT...~4.
esreT galobisa amis mier ganacxada amier ganslvaA TYsi. am galobiT
gangvicxada berma amqveynidan Tavisi gas-
daRacaTu maSin ver gulisKma-yves verca mefeman da verca
vlis wina-uwyeba.
maSin verc mefe da verc sxva vinme mixvda
sxuaman vin. garna meoresa dResa mi-raA-icvala, yovelTave,
amas. meore dRes
ki rodesac miicvala beri, yvelas aexila
viTarca mZinareTa, ganeRYZa da hmadlobdes RmerTsa, romel-
man ara daufara wmidasa mas micvalebaA TYsi. Tvali; gaiRviZes,
TiTqos mZinareni yofiliyvnen; da
RmerTs
hmadlobdnen, rom Tavis wmindans micvalebis Ja-
mic ar daufara.
1 sabeWuri _
samonazvno samoseli
2 Sewyaleba _
wyalobis micema.
3 Jamoba _ Jamis
locva.
4 lk. 2:29-32
602
603
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo viTarca vTquT galobaA igi, didi madli ubrZana me- is galoba rom
vTqviT, RmrTismsaxurma mefem didi mad-
feman RmrTis-msaxurman berisa, viTarmed: “keTilad loba uTxra bers:
`kargad gangiswavlia, keTilo bero, Se-
gangiswavlian berZulsa guarsa zeda, keTilo bero, Svilni ni Svilebi
berZnuli hangebiT~. mefem brZana maTTvis gasam-
Senni”. da brZana aTasi aJuraA micemad maTda fsunad. da brZa-
rjelos micema da
Tqva: `rac am pitakSi sweria, yovelives
na, viTarmed: “didad swyalobso mefobaA Cemi da, raAca pitak-
survilisamebr
agisrulebs mefoba Cemi~. Cven Tayvanis-ve-
sa amas Sina sweria, yovelsa aRgisrulebs wadierad”. xolo
Cuen Tayuanis-veciT da esreT waremarTa mefe. ciT da amis Semdeg
mefe wavida.
xolo Cuen warmovediT Sina. da beri aRKda saKedarsa ze- xolo Cven Sin
davbrundiT. beri saxedarze Sejda, TiT-
da viTarca yovlad uvnebeli, da mivediT savaned Cuenda. qos sruliad
janmrTeli iyo. mivediT Cven mosasvenebel
da Semwuxrda dRe igi, romeli ganTendeboda oTxSabaTad, adgilas.
dResaswauli wmidaTa TavTa mociqulTaA petresi da pavlesi. Sebindda.
meore dRes oTxSabaTi iyo, wmidaTa Tav-mo-
xolo mwuxrisaA viloceT maT winaSe. da Cuen yovelni gu- ciqulTa
dResaswauli _ petresi da pavlesi.
akurTxna Cueulebisaebr da TYT miwva cxedarsa da miiRo mci- mwuxris locva1
mis winaSe viloceT. bolos yvela Cven-
red raAme sasumeli uZlurebisaTYs da simKurvalisa, da Cuen
gani daloca
Cveulebisamebr, TviTon ki sawolze miwva da
gYbrZana yovelTa gansuenebaA. xolo Cuen gYnda, raATamca maT
cotaodeni sasmeli
miiRo uZlurebisa da simxurvalis ga-
winaSe viyveniT. aramed mas msaxurebaA Cueni araraA eKmarebo-
da da brZana, viTarmed: “erTi kma xarT da sxuaTa ganisueneTo”. mo, xolo Cven
gvibrZana, moisveneTo. Cven masTan yofna gvin-
doda, magram Cveni
momsaxureba mas arafers rgebda, ami-
xolo ganTendeboda dResaswauli wmidaTa mociqulTaA. tomac brZana:
`erTi Tqvengani sakmarisia, sxvebma
viloceT ciskrisaA keTilad da TYT ganagebda wessa yovelsa. moisveneTo~.
da viTarca ganTenda sruliad, mouwoda ZmaTa, romelTa msa- wminda
mociqulTa dResaswauli Tendeboda. viloceT
xurebaA aqunda da hrqua, viTarmed: “keTilad nugeSinis-eciT ciskris locva;
TviT igi xelmZRvanelobda mis yovel wess.
ZmaTa, rameTu dRes aRvsebaA ars”. da esreT yovelive mis dRi- roca mTlianad
gaTenda, im Zmebs mouxmo, romelTac sxvaTa
sa gansasuenebeli TYT ganawesa.
momsaxureba
ebaraT, da uTxra: `kargad daapureT Zmani,
xolo Zmani romelnime warvides taZarsa wmidaTa moci-
radganac dRes
aRvseba aris~1, da im dRis saWmel-sasmeli
qulTasa locvad, da romelnime Sina davSTiT. da iyvnes Cuen
Tana kacni moxucebulni da aznaurni patiosanni – stefane da TviTonve ganawesa.
sYmeon. ZmaTagan zogi
wmida mociqulTa taZarSi wavida salo-
cavad, zogi _ Sin
davrCiT. CvenTanve iyo ori moxucebu-
lic _ stefane da
svimeon, _ patiosani aznaurebi.
roca kargad
gaTenda da samJamis2 dro moaxlovda,
1 mwuxri locva –
saRamos locva.
2 aRvseba _
aRdgomis dResaswauli (gadat. _ dResaswauli,
zogadad).
604
605
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 samJami _ mzis
amosvlidan mesame saaTis locva.
606
607
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
608
609
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
viTarmed: “vaA Cuenda, vaA Cuenda Sen mier, N mamao, raA-ese `vai Cvenda, vai
Cvenda Sen mier, mamao; es ra SegvamTxvie
SemamTxYe Cuen?” viTarmed: “sada Semkriben da aRguzarden, Cven! sad Segvkribe
da aRgvzarde, xolo aw sad gvtoveb da
anu aw sada dagYteven da dagufanCen?”. gangvabnev?~
xolo mRdelni da diakonni KelTa maT misTa wmidaTa am-
mRvdelni da
diakonni mis wminda xelebs eamborebod-
bors-uyofdes da TualTa maTTa zeda daisxmides da romel-
nen da Tvalebze
idebdnen; zogi cremlTa magier sisxls aT-
nime cremlTa wil sisxlTa dasTxevdes guamsa mas missa zeda
wmidasa da ityodes: “vaA Cuenda, vaA Cuenda, N wmidao, rameTu xevda mis gvams, da
ambobda: `vai Cvenda, vai Cvenda, hoi wmin-
vidre Sen Cuen Tana iyav, Ramenica dRe iyvnes, xolo aw raA dao; sanam CvenTan
iyav, Rameebic naTeli iyo CvenTvis; axla
gangueSore, dRenica Rame arian”. amas da amissa umravlessa ki, roca
gangveSore, dReebic Rameebad gveqcnen~. amas da
KmiTa sawyalobeliTa ityodes da anazdaiTsa mas daqcevasa da amaze umetess
ambobdnen sabralo xmiT da uecar daRupvasa
ukuanaAsknelsa oblebasa etyebdes. da viTarmca ara iglov- da daoblebas
mosTqvamdnen. da rogor ar eglovaT; oTxmoc
des, rameTu oTxmeocsa sulsa erTi winamZRuari hyva sulisa suls erTi
winamZRvari hyavda, sulieradac da xorciela-
da KorcTaA, viTarca zemo vTqu, romelTa marjuene da mar- dac; im oblebs,
romelTac jer marjvena da marcxena ar
cxene ara uwyodes, da winamZRuari eseviTari, viTari TYT iyo,
icodnen, rogorc
zemoTac vTqvi. Tanac, hyavdaT iseTi di-
da esreT meysa Sina uwinamZRro iqmnnes! da ese sada folocTa
debuli winamZRvari,
rogoric Cveni beri iyo, da erT wam-
Sina samefoAs[a]Ta daRacaTumca qvisaA vis aqunda guli da an-
damatisa moego suli, garegan sazRvarTa bunebisaTa gansru- Si uwinamZRvrod
darCnen; umweod darCnen dedaqalaqis
li, viTarmca ara ixilva yovliTurT dawyluli, moulodebe- quCebSi; qvis gulic
rom hqonodaT da rkinis suli, adami-
lisa amis smenisagan aRZruli da bunebiTisa tkivilisagan siR- anis bunebis
sazRvars gadacilebuli, rogor SeiZleboda,
rmed mwuxarebaTa STasruli. am moulodneli
gansacdels mwuxarebis siRrmeSi ar Cae-
aramed, eha ubadrukebaA Cemi, viTarisa-Ra JamisaTYs davi- yara isini!
marxe yovlad sawyalobeli da viTari-Ra wina edva Wirveul- vai Cems
ubedurebas, es ra dromde SemovrCi, sawyali
sa cxorebasa Cemsa sikudilsa miTxrobad, romeli-igi ara Ta- da sacodavi! Wir-
varamiT savse Cemi cxovreba Turme imas
visa TYsisaTYs cxovel iyo, aramed RmrTisa.
miqadda, rom
momeTxro sikvdili kacisa, romelic Tavisi
TavisaTvis ki ar
cocxlobda, aramed RmrTisaTvis!1
1 Sdr. rom. 6:10
610
611
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 qristes venaxi _
bibliuri saxismetyvelebiT qristes ekle-
sias moaswavebs.
2 qristes sxeuli _
igulisxmeba wminda eklesia.
3 Sdr. mT. 2:18
612
613
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 Sdr. 1 kor.
2:10
614
615
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
siwmidesa Sina brwyinvale igi naTeli mSYdobisaA? anu vinaA naTels? saidan
mogvefinos Suqi mnaTobisa, Tuki Cveni mna-
moguefinos Cuen Saravandedi, vinaATgan dahKda mnaTobi Cueni? Tobi Caesvena?
eha boroti ese sibnele, rameTu mze, mnaTobi Cueni, dah- oh, es boroti
sibnele! Caesvena mze, mnaTobi Cveni. ro-
Kda. eha, viTarRa iqmnnes Cuenda adgilsa amas winaukumo sit-
gori iqneba
amieridan Cveni sityvebi da saqmeebi? _ aqamde
yuani Cuenni da saqmeni, aw da pirvel amissa, rameTu pirvel,
meqorwineTa
msgavsad vixarebdiT, axla ki, gaubedurebul-
viTarca meqorwineni, ganvscxrebodeT, xolo aw, viTarca saw-
yalobelni, glovisa amisTYs sulT-viTquamT. ni, gloviT vRafavT
suls.
anu Tu mcire arsa Cuen zeda mowevnuli ese boroti, anu nuTu mcirea
Cvenze moweuli es ubedureba? nuTu ama-
amaod nu vityebTa da ganviwirviT, anu Tu ufroAs-Ra ver miv- od movTqvamT da
vqviTinebT? _ rac ar unda avamaRloT Cve-
swuTebiT Tavsa amis vnebisasa, daRacaTu ufroAs aRvamaRlneT ni xma da sityva,
ver mivwvdebiT Cveni zaralis simaRles.
sityuani da Kmani Cuenni? maS,
SegvawieT, Zmano, SegvawieT sibralulis cremlni,
guavasxeniT ukue, Zmano, guavasxeniT cremlni wyalobi- radganac, rodesac
Tqven ixarebdiT, am sixaruls Cvenc vi-
sani, rameTu odes-igi ixarebdiT Tquen, sixarulsa Tquensa ziarebdiT. Tqven
ki amis sanacvlod Cveni mwuxareba gai-
geziareni Tquen. aw ukue momageT Cuen boroti ese nacvali.
ziareT. `moxarulTa
Tana sixaruli~1 mogeciT Cven; Tqven
sixaruli moxarulTa Tana mogueciT Cuen, tirili mtiralTa
ki `mtiralTa Tana
tirili~2 mogvizReT. cremls Rvrida
Tana momizReT Cuen. cremlooda odesme ucxoTesli igi eri
mamaT-mTavrisa iakobisTYs, da ucxoA igi gansacdeli, viTar- odesRac ucxo eri
iakob mamaTmTavrisTvis, da ucxo gan-
ca TYsi, ganesakuTra, rameTu igi Semdgomad sikudilisa ZeTa sacdeli
gaeTavisebina. sikvdilis Semdeg Svilebma igi eg-
misTa egYpt iT gamoiyvanes da yoveli igi eri ucxoA amis gan-
egYptiT viptidan
gamoiyvanes, da mTeli ucxo eri, ucxo qveyanaSi,
sacdelisaTYs ucxosa Sina queyanasa ocdaaT dRe da ocdaaT ucxo gansacdels
ocdaaTi dRe da ocdaaTi Rame iglovda;
Rame iglovda mis zeda da mwared godebda da tiroda. tiroda da godebda
mwared.
“aw ukue, Zmano, emsgavseniT ucxoTeslTa maT, Zmani ege Cu- miemsgavseT
Tqvenc, Cveno Zmano da naTesavno, im ucxoe-
enni da naTesavni, zogad iyo maSin ucxoTa da TYsTa tirili, lebs! saerTo iyo
maSin ucxoTa da TavisianTa tirili; sa-
zogad iyavn awca, da rameTu glovaAca ese da mwuxarebaA zo-
erTo iyos axlac,
radgan Cveni glova da mwuxareba saer-
gad ars, amisTYsca, aha esera, viTarca saxilvelsa Sina war-
Toa. amitomac win
warmovmdgarvar, TiTqosda TeatrSi vi-
moviCinebi da wina-vpirob da vRaRadeb gansacdelisa amis sim-
Zimesa da vityY “gwyalob Tquen, gwyalob, Svilno da mowa- yoT, da
gansacdelis simZimes vRaRadeb, da sityviT win vuZ-
feno amis tkbilisa da saxierisa mamisano, xolo aw mwared da- Rvi mgloviareebs
da vambob: `mewyalebiT Tqven, mewyale-
oblebulno, mcired aRyuavebulno, xolo aw mswrafl daW- biT, am tkbili da
sayvareli mamis Svilno da mowafeno, aw
nobilno, brwyinvaled ganaTlebulno da borotad dabnele- mwared
daoblebulno; mcired gaSlilo kvirtebo da gaS-
bulno”. lisTanave
damWknarno; brwyinvaled ganaTlebulno da bo-
rotad
dabnelebulno~.
616
617
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
aramed, eha, rabam keTil iyo vidre aqamomde gzaA sityYsa eh, aqamde ra
keTili iyo gza Cveni sityvisa; ra sanat-
CuenisaA da, eha, rabam sanatrel iyo, ukueTumca amas pirsa ze- reli iqneboda,
amaze rom dasrulebuliyo Cveni moTxro-
da dasruldeboda moTxrobaA Cueni. xolo amieriTgan raA “mo- ba!
uwodeT dedaTa mtiralTa”, viTarca ityYs ieremia, rameTu
amis Semdeg
ki motiral dedakacebs unda movuwodoT,
gansacdelTa da mwuxarebaTa mier Sepyrobilisa da aRvsebu-
ieremias
sityvisamebr1, radgan gansacdeliTa da mwuxare-
lisa gulisaA sxYTa saxiTa nugeSinis-cemaA SeuZlebel ars,
ara Tu cremlTa mier da sulTqumaTa aRsubuqnes1. uteveT biT Sepyrobil
gulTa nugeSiscema sxva saxiT SeuZlebelia,
ukue, nugeSinis-mcemelno, uteveT da nu ganamravlebT nu- Tu cremliTa da
moTqmiT ar Semsubuqda. maS, miuSviT, nu-
geSinis-cemasa, raATa wrtialad da mwared igloon obolTa geSismcemelno,
miuSviT oblebi, da nugeSis sityvebs nu-
amaT da gulisKma-yon daWirvebaA ese, romeli dahWirda maT, Rar etyviT, raTa
mwared da gulgamgmiravad iglovon; ga-
daRacaTu ara gamoucdel arian ganSorebasa missa RuawlTa iazron is Wiri,
romelic maT moevlina, moRvawis Rvawls
maT mier moRuawisaTa da CueulTa, rameTu gaKsovs, ganaRa Tu daCveulebs; Cemma
Tqmulma sityvam xom gamcno da mogiT-
viTar Tquenda momarT Tqumulman aman sityuaman Cuenman Ru- xro Tqven Rvawli
am amaRlebuli kacisa!
awlni igi maRlisa mis kacisani migiTxrna Tquen?
damwuxrdnen
odesRac israitelnic, rodesac zecaSi
mwuxare iqmnnes odesme israHlitelnica, raJams-igi aRi-
iqna aRtacebuli
elia, magram am ganSorebaSi nugeSs scem-
taca zecad elia, aramed nugeSinis-scemda ganSorebasa missa
elise, xaleniTa moZRurisaATa Semkobili, xolo aw salmobaA da maT elise,
moZRvris xaleniT Semkuli; Cveni tkivili
ese zeSTa ars kurnebisa, rameTu elia amaRlda da elise ara ki kurnebas ar
emorCileba; radganac Cveni elia amaRlda
daSTa. uwyi, rameTu ara umecar xarT sityuaTa maT da KmaTa zecad, da elise ar
dautovebia.
ieremiaAsTa, romelTa-igi ityoda godebiT mooKrebisaTYs vici, rom
gsmeniaT ieremias xmani da sityvani, romel-
ierusalHmisa, rameTu sxuaTa maT Tana glovaTa misTa eseca sac igi
ierusalimis aoxrebis gamo ityoda, da sxva glo-
SesZina da Tqua, viTarmed: “gzani sionisani iglovdiTo”. da vas esec daurTo,
rom Tqva: `gzani sionisani iglovdiTo~2.
ese sityuaA maSin iTqua mis mier. xolo aw Cuen zeda aResru- es sityvebi maSin
iTqva, dRes ki Cvenze aRsrulda; radgan,
la, rameTu raJams ganiTquas hambavi ese sagloeli, maSin aRiv-
rodesac es
sagloveli ambavi euwyeba, udabnoTa gzebi
snen gzani udabnoni godebiTa mglovareTaATa da mowafeni mis-
mgloviareTa
godebiT aivseba; misi mowafeni, Sewuxebul-
ni Sewuxebulni mwuxarebiTa Kmasa mas ninevelTasa aRuteveb-
den da ufroAs-Ra umetes maTsa tkivneul iyvnen da sawyalo- ni, ninevelTa xmas
amouSveben, da maTze ufro sawyali da
bel, rameTu godebaman maTman SiSi igi daqcevisaA dahKsna. xo- tkiviliani
Seiqnebian, radganac ninevelebs maTma godebam
lo amaT borotTa daKsnisa arca erTi aqus sasoebaA TYsTa amaT ganadgurebis SiSi
ganuqarva, xolo amaT _ Wirisagan Ta-
godebaTa mier. vis daRwevis
araviTari imedi ara aqvT, rac ar unda mwa-
red godebdnen.
1 ier. 9:17
1 amaze wydeba D. 2 god. ier. 1:4
618
619
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 fs. 136:2
2 orRano _
sakravi, musikaluri instrumenti.
3 Sdr. fs. 136:1
4 Zewna _ Cinari,
tirifis xe.
5 dabeWdva _
jvris gadasaxva.
620
621
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
622
623
1
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 fs.
115:6
2 fs.
115:7
3 Sdr.
gamosl. 3:5
1 aqedan iwyeba D xelnaweri, pirveli furceli am xelnawerisa dazianebu- 4 Sdr.
gamosvl. 13:19
lia.
624
625
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
XXIX. xolo aw Jami ars Tqumad, Tu viTar iqmna warslvaA 29. axla ukve
droa, mogiTxroT, rogor wavediT mTaw-
Cueni mTawmidas
mTawmidas, da kualad moKsenebad netarisa petre pat- midas, da
movixsenioT netari petre patrikis mieri nuge-
rikisa, petrik-yofilisa nugeSinis-cemasa, da Semdgomad Siscema da
daxmareba, romelic man Cven gagviwia.
RmrTisa moRuawebasa da Kelis-apyrobasa, romel Cuen zeda
rodesac Cveni
wminda mamis suli sxeulidan gavida da
aCuena.
RmrTis winaSe
wardga, maSinve vacnobeT wminda mama pat-
xolo viTarca ganvida KorcTagan wmidaA mamaA Cueni da
warvida winaSe RmrTisa, meyseulad vacnobeT wmidasa mamasa res, man ki,
moZRvris moyvarem, da ufro metic, RmrTismoy-
petres, xolo man moZRuris-moyuareman, da ufroAs-Ra vTquT, varem, rogorc ki
Seityo Cveni uecari daRupva, sastikad
Tu RmrTis-moyuareman, viTarca gulisKma-yo anazdaiTi ese daiWra suliT, magram
mxneoba moikriba, saswrafod eaxla
da mlevani daqcevaA Cueni, iwyla sastikad suli misi, aramed mefes da es
sakvirveli ambavi moaxsena: `wmindao mefeo, mSvi-
welni moirtyna da mswrafl Sevida mefisa da miuTxra sak- doba da maradiuli
sixaruli iyos TqvenTan, Tqveni Svi-
Yrveli ese sasmeneli, viTarmed: “wmidao mefeo, Tquen Tana lebiTurT, is wminda
beri, romelmac guSin oTxmoci suli
mSYdobaA da sixaruli saukunoA SviliTurT! xolo wmidaA igi CagabaraT, dRes
Tavadve Cahbarda RmrTis xelebs, radga-
beri, romelman guSin oTxmeoci oboli Tquen Semogvedra, aw
nac gardaicvala.
Sen, qveynis meufem, zecis meufesTan gah-
TYT igi KelTa RmrTisaTa Sevedrebul ars, rameTu miicva-
gzavne igi. guSin am
dros Sengan iTxovda gantevebas1, dRes
la. Sen, queyanisa mefeman, zecisa mefisa warhgzavne. guSin
amas Jamsa Sen mier iTxovda gantevebasa, dRes, sakrvelTagan ki, Tavisi sxeulis
borkilebisagan gaTavisuflebuli, ze-
KorcTa TYsTaAsa gantevebuli, zecisa navT-sadgurad Sevi- ciur navsadgurSi
Sevida. guSin igi Sen gevedreboda Ta-
da, guSin Sen gevedreboda Sewyalebad obolTa TYsTa, xolo visi oblebis
Sewyalebas, xolo dRes SenTvis evedeba mas,
dRes SenTYs evedrebis mas, romeli-igi mamaA ars obolTaA da romeli aris obolTa
mama da msajuli qvrivTa da mefe am-
msajuli qurivTaA da mefe mefeTa queyanisaTaA”. qveyniur mefeTa~2.
esmnes raA sityuani ese RmrTis-msaxursa mefesa, gankYrda es rom moismina
RmrTismsaxurma mefem, Zalze gaukvir-
friad da dadumna Jam erT. da merme Tqua samgzis: “didebaA da da erTxans
gaCumda. merme samgzis Tqva: `dideba Rmer-
RmerTsa, didebaA RmerTsa, didebaA RmerTsa, rameTu sulni wmi-
Tsa; dideba RmerTsa;
dideba RmerTsa, radganac wmindaTa
daTani KelTa Sina RmrTisaTa arian, viTarca amis netarisa be-
sulebi RmrTis xelSi
arian, da maT Soris _ am netari be-
risani: netar xar Sen, N wmidao bero, romeli-ege warxued
winaSe RmrTisa, aramed vesav locvaTa SenTa wmidaTa, rameTu risa. netari3 xar
Sen, hoi wmindao bero, romelic RmrTis
yoveli nebaA Seni keTilad aRvasrulo”. winaSe waxvedi; me
ki Seni wminda locvebis Zalis imedi
1 ganteveba _
gaSveba; igulisxmeba mTawmidaze wargzavna (an,
SesaZloa, aq aqcenti
keTdeba imaze, rom winadRiT giorgi ber-
ma Tavis mowafeebs
svimeon RmrTismimqmelis locva _ `aw ga-
nuteve~ _ agaloba
mefis winaSe).
2 igulisxmeba RmerTi
(Sdr. fs. 67:6)
3 netari _ bednieri,
sanatreli, Sesanatri
626
627
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
da meyseulad brZana moRebad pitaki, romeli-igi mas wmi- maqvs, rom Seni
yoveli neba-survili zedmiwevniT aRvas-
dasa KeliTa TYsiTa mieca. xolo weril iyo esreT, viTarmed: rulo~.
“wmidao mefeo, ege obolni, viTarca Suenis RmrTis-moyua- da brZana,
moetanaT werili, romelic mas berma gadas-
rebasa Sensa, egreT Seiwyalen da daarCinen mlocvelad su-
ca Tavisi wminda
xeliT. masSi ewera: `wmindao mefeo, es
lisa Tquenisa da SvilTa TquenTa mzegrZelobisa. da monas-
oblebi, rogorc Sens
RmrTismoyvarebas Sehferis, ise Se-
tersa mTawmid isasa
mTawmidisasa
isasa, salocvelsa Tquensa, oqrobeWedi Se-
uqmen, dasamtkicebeli yovelTa oqrobeWedTaA, raATa yovli- iwyale1, da Seinaxe
Tqveni sulisaTvis da Tqveni Svilebis
TurT Tavisufal da Seuval iyos, da obolni ese izardebo- mzegrZelobisaTvis
mlocvelad, da TqvenTvis mavedrebel
din mas Sina da yovelni mkYdrni misni gilocviden vidre uku- mTawmidis monasters
oqroTi dabeWdili sigeli moumza-
nisamde”. de, romelic yvela
Zveli sigelis damamtkicebeli iqneba,
raTa, es monasteri
savsebiT Tavisufali da Seuvali iyos,
ese raA aRmoikiTxes da gulisKma-yo mefeman Zali saqmi- da es oblebic iq
izrdebodnen, da yoveli misi mkvidri
saA, mswrafl ubrZana protonotarsa TYssa Seqmnad orTa oq- TqvenTvis loculobdes
ukunisamde~.
robeWedTa, mtkiceTa da SeucvalebelTa: erTsa, viTarca wmi-
es rom waikiTxes,
da mefe mixvda saqmis arss, Tavis pir-
daA beri vedrebul iyo, dasamtkicebelsa yovelTa oqrobe-
vel mdivans ubrZana,
moemzadebina ori sigeli oqrobeW-
WedTasa, romeli-igi winaaRudgebis da gare-ukun-aqcevs,
ukueTu raAme visme enebos amis wmidisa lavrisa vnebad, sir- diT _ mtkice da
ucvleli dokumentebi; erTi maTgani _ ro-
cxYliTa aRavsebs; da erTi oqrobeWedi obolTa amaT Seuqmna, gorc wminda beri
sTxovda _ Zveli sigelebis dasamtkiceb-
raATa aravin ikadros maTi monastriT ganyvanebad, gina sxuad lad, romelic win
aRudgeboda da ukuaqcevda yvelas, vinc
radme vnebad, aramed raATa izardebodin monastersa Sina, vi- am wminda lavrisaTvis
raime vnebis miyenebas inebebda, da
Tarca Svilni da mkYdrni wmidisa eklesiisani. sircxviliT aRavsebda
maT; xolo meore oqrobeWedi im
da ese ornive oqrobeWedni moscna netarsa petres da ke- obolTaTvis gaamzada,
raTa aravis gaebeda maTi gayvana mo-
reonebi did-didebi da sanTlebi friad da sakumeveli surne- nastridan, an sxva
raime mxriv vneba, aramed raTa cxovrob-
li mravlad, muSkatroani da alvaA. ese yoveli moiRo
dnen da ikvebebodnen
monasterSi, rogorc Svilni da mem-
kvidreni am wminda
eklesiisa.
orive es
oqrobeWdiani sigeli misca mefem netar pet-
res, agreTve didi
kereonebi2 da sanTlebi da surnelova-
ni sakmeveli didZali,
muSkatroani3da alva4. yovelive es
1 Sewyaleba _
wyalobis micema.
2 kereoni _
kelaptari, didi sanTeli.
3 muSkatroani –
muSkiT (surnelovani nivTierebiT) Sezavebu-
li.
4 alva _ surnelovani
zeTi, mironi.
628
629
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
630
631
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
632
633
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
viTarca WiaA undoA, esreT ganwyYda, aramed eha zeSTa bune- gawyvita Suaze.
magram aha, bunebaze aRmatebuli Sewevna
bisa Kelis-apyrobaA da SewevnaA RmrTisa saxierisaA da madli mowyale RmerTisa da
im RmrTiskacis madli, romelic gar-
igi kacisa mis RmrTisaA, romeli Semdgomad micvalebisaca dacvalebis Semdegac
icavs da xels umarTavs Tavis oblebs
scavs da Kelsa aRupyrobs TYsTa obolTa da swyalobs esreT! da swyalobs maT!
rogorc vTqviT, im sazarelma uremma zur-
viTarca vTquT, uremman man sazarelman zeda zurgsa missa gze gadauara yrmas,
is ki maSinve fexze wamodga. im adgils
gardavlo, xolo myis aRdga yrmaA igi da Cuen ganvixilevdiT rom vaTvalierebdiT,
sadac uremma gaiara, yrmam gviTxra
adgilsa mas urmisasa. xolo igi ityoda: “miteveT, raATa eka-
_ `CamomecaleT,
ekali unda amoviRoo~.
li ese amoviRo”.
gakvirvebiT
vkiTxeT: `arc ki gtkiva zurgi?~ da gviT-
xolo Cuen vhkiTxevdiT, viTarmed: “da arca Tu gtkivis
xra: `verc gavige,
uremma Tu gadamiarao~.
adgili igi?” xolo igi ityoda, viTarmed: “arca micnobies,
Tu uremman gardavlo Cem zedao”, rameTu wuT CCYli iyo da ai, madli im
wminda gvamisa! _ ise Seamsubuqa mZime ur-
esreT ityoda. misTvali, rom Cvilma
yrmam verc ki igrZno! axla ukve wa-
eha madli wmidisa mis guamisaA, viTar aRusubuqa sakYrve- mozrdilia igi da
TviTonve mouTxrobs msmenelT am dide-
lad mZime igi urmis-Tuali, romel agrZnaca ver yrmaman man bul sakvirvelebas,
da adidebs saswaulTa moqmed RmerTs,
mcireman. xolo aw ganmwYsebul ars da TYT miuTxrobs sak- da wminda mamis
madlmosilebas qadagebs.
Yrvelsa amas didebulsa da adidebs RmerTsa, moqmedsa saswa- ase gadaviareT
eqsamili, kvlav zRvaSi SevediT da, Rmr-
ulTasa, da madlsa wmidisa mamisa qadagebs. Tis SewevniT, myudro
da saamo niaviT mTawmindamde mivaR-
esreT gardavleT eqsamil
eqsamilii , kualad zRuad SevediT da wieT. mTawmindelebma
kargad migviRes, rogorc TavianTi Svi-
SewevniTa RmrTisaATa, niaviTa myudroATa da hamoATa mTaw- lebi, xolo wminda
beri _ rogorc Tavisi mwyemsi da winam-
midas moviwieniT. xolo mTawmidelTa keTilad SegYwynar- ZRvari, radgan jer
kidev mravalni iyvnen im netar berTa-
nes Cuen, viTarca Svilni maTni, xolo wmidaA ese, viTarca gan, romelnic misi
mowafeni yofilan. ise moegebnen da pati-
mwyemsi TYsi da winamZRuari, rameTu wuT mravalni cocxal vi miagos yvelam,
rogorc uwin _ Cvens did mamas eqvTimes,
iyvnes pirvelTa maT netarTa berTagan, mowafeni amis wmidi-
aseve sameufo
qalaqidan momavals. mRvdlebma didi pativiT
sani, esreT wina miegebnes da pativ-upyres yovelTa, viTarca
Seasvenes eklesiaSi
da wminda mamis eqvTimes samartvilos-
pirvel wmidasa mamasa Cuensa didsa efTYmes, mierve momaval-
sa qalaqiT sameufoAT. esreT pativiT tYrTuli mRdelTa mi- Tan1 dadges misi
kidobani. erTma, rogorc mamam da moZRvar-
er eklesiad Seiyvanes da winaSe wmidisa mamisa efTYmis sa- ma (e. i. eqvTimem),
da meorem, rogorc Svilma da mowafem (gi-
martYlosa dadges kidobani igi amis netarisaA. da erTman man, orgim), pirvelma _
samartvilodan, da meorem _ kidobnidan
viTarca mamaman da moZRuarman, xolo meoreman, viTarca Svil- erTmaneTi moikiTxes,
da iq myof xalxsac miesalmnen mRvdle-
man da mowafeman, pirvelman man samartYloAT gamo, xolo me- bis mier2. ase
Seimko eklesia da gamxiarulda eri.
oreman man kidobniT urTierTars moikiTxnes da mSYdobaA mis-
ces ersa mRdelTa mier. da esreT Seimko eklesiaA da ganmxia-
ruldes erni. 1 samartvilo _
akldama, saflavi.
2 aq igulisxmeba,
rom mRvdlebma maTi saxeliT daloces iq myo-
fi xalxi.
634
635
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
1 gvadruci _
wminda nawilebis Sesanaxi liTonis yuTi.
2 luskuma _
samarxi, saflavi, akldama.
3 giorgi
maSenebeli _ ioane mTawmindelis (eqvTimes mamis) Zmis-
wuli, aTonis
iverTa monastris mesame winamZRvari (1019-1029).
636
637
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
30. am dRes
gvaqvs mosaxsenebeli misi wminda nawilebis
XXX. da aqaca ars saKsenebeli wmidaTa nawilTa misTa mic-
gadasvenebis
aRsaniSnavad, xolo sruli saxsenebeli1 ivni-
valebisaA, xolo sruli saKsenebeli misi TTuesa ivnissa l ga-
sis ocdaaTs
ganwesda, Tormeti mociqulis dResaswaul-
newesa dResaswaulsa wmidaTa aTormetTa mociqulTasa, ra-
meTu kT-
kT-sa wmidaTa mociqulTa petres da pavles dResaswa- ze, radganac
gardacvalebis dRes, 29-Si, misi daweseba ar
ulisagan ara egeboda, daRacaTu mas dResa miicvala, rameTu iyo jerovani,
wminda petre da pavle mociqulTa dResas-
netarman petre da Zmaman misman iovane Wyondidelman egreT waulis gamo. ase
ganaweses netarma petrem da misma Zmam io-
ganaweses, da maT Tana sxuaTaca mamaTa viTarca saxed iovane vane Wyondidelma,
da maTTan erTad sxva mamebmac; Zveli dro-
oqropirisaA pirvelTa maT mamaTa, rameTu sekdenbersa id id-sa is mamebis
mibaZviT, romelTac iovane oqropiris mosaxsene-
miicvala juarisa amaRlebasa da, vinaATgan maSin ara jer-iyo, beli dRe
seqtembris 13-s ganaweses, Tumca igi 14 seqtem-
noebersa ig
ig-sa daaweses. egreTve amis wmidisaTYs yves ze- bers gardaicvala.
14 seqtemberi jvris amaRlebis dResas-
moKsenebulTa amaT mamaTa da xatica dawerad sces yolad wmi-
wauli iyo da am
dRes wmindis mosaxseneblis daweseba je-
disa RmrTis-mSobelisaA;
rovani ar iyo.
Cveni wminda mamisTvisac aseve moiqcnen ze-
da amier da imier ornive mamani; wmidaA mamaA efTYmi mar-
jueniT da mamaA giorgi erTkerZo, mvedrebelad da meoxad moxsenebuli
mamebi, da yovladwminda RmrTismSoblis xa-
CuenTYs mdgomareni winaSe wmidisa RmrTis-mSobelisa. da ese tis dawerac
SeukveTes.
wmidaA xati warmomgzavnes mTawmidas
mTawmidas. da dausueneT samar- amieridan
orive wminda mama _ eqvTime marjvniv da gi-
xosa zeda wmidisa mamisa Cuenisa giorgissa. orgi meore mxriv,
_ CvenTvis mvedrebelad da Suamdgome-
lad dganan wminda
RmrTismSoblis winaSe. is wminda xati
gamogzavnes
mTawmindaze, da davasveneT wminda mamis gi-
orgis saflavze.
1 sruli
saxsenebeli _ wmindaTa moxseniebis mTavari dRe.
638
639
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
xolo wmidisa mamisa Cuenisa efTYmis xati ara siberisaA xolo Cveni
wminda mamis eqvTimes xati mis siberes ki
ars, aramed odes wignTa Targmnida da iyo n-isa wlisaA. ar gamosaxavs,
aramed im dros, roca igi wignebs Targmni-
da rameTu esreT jer-iyo, romelman-igi adidnis madide- da, da iyo 50
wlisa.
belni TYsni, wmidaman RmrTis-mSobelman, ganaTlebad naTe-
Tavis
madideblebs adidebs wminda RmrTismSobeli,
savisa Cuenisa, da erTsa mas simrTele mianiWa da enaA keTilad
Cveni eris
ganmanaTleblad; erT maTgans janmrTeloba mia-
metyueli qarTulad, xolo meoresa sibrZne da mecnierebaA,
rameTu maT orTave adides Zalisaebr yovlad didebuli igi niWa da qarTulad
metyveli mSvenieri ena1, xolo meores _
mizezi keTilTa CuenTaA. erTman Seamkvna da ganaSuenna dRe- sibrZne da codna2,
da maT orivem Tavisi Zalebis mixedviT
saswaulni misni sagalobelisa misisa TargmanebiTa, rameTu mis adida
yovladdidebuli mizezi Cveni yovelive sikeTisa3;
mier Targmnilsa paraklitonsa Sina asormocdaaTi galobaA wminda mamam
(giorgim) Seamko da gaamSveniera misi dRe-
Targmna misi oden yovlad wmidisa RmrTis-mSobelisaA. da es- saswaulebi
sagalobelTa TargmanebiT (mis mier Targmnil
reT madidebeli maTi msgavsad Zalisa adides, da aw zecas wi- paraklitonSi 150
galoba sakuTriv yovladwmida RmrTis-
naSe missa mdgomare arian. xolo queyanasa zeda wmidasa xatsa mSoblisaa). da ase,
Cvenma mamebma maTi madidebeli (RmrTis-
missa winaSe mdgomareni evedrebian CuenTYs, raATa meoxebiTa
mSobeli) Zalisaebr
adides, da axla zecaSi arian mis wi-
maTiTa Cuenca vevedrneT wmidasa RmrTis-mSobelsa warvlad
naSe mdgomareni.
amqveynad ki misi wminda xatis winaSe dga-
neStsa amas dResa CuenTasa mSYdobiT swavlisaebr wmidaTa ma-
maTa CuenTaAsa daKsnad saukuneTa maT satanjvelTagan. nan da evedrebian
CvenTvis, raTa maTi meoxebiT Cvenc ve-
esreT srul iqmna dadebaA misi larnaksa Sina RmrTiv- vedroT wminda
RmrTismSobels Cveni darCenili cxovre-
brwyinvaled da yovlad Suenierad. bis mSvidobianad
gatarebas, Cveni wminda mamebis swavle-
bisamebr, da
saukuno satanjvelisagan xsnas.
ase
RmrTivbrwyinvaled da yovlad mSvenierad aR-
srulda wminda mamis
dadeba samarxSi.
1 igulisxmeba
eqvTime mTawmideli.
2 igulisxmeba
giorgi mTawmideli.
3 igulisxmeba
RvTismSobeli.
640
641
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
642
643
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
644
645
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
eseviTari ars, N sanatrelo, Cueni ese mamaA da moZRuari. mier sruliad Zirs
dasca borotebis mompovnebeli1.
eseviTarni arian Sromani da Ruawlni misni, aseTia, hoi,
sanatrelno, Cveni mama da moZRvari.
eseviTarni arian eklesiaTaTYs moRuawebani misni, aseTia misi
Sromani da Rvawlni!
eseviTarni arian namuSakevni da niWni oflTa misTani,
aseTia misi
moRvaweoba eklesiaTaTvis!
eseviTarni arian glaxakTa wyalobisa da obolTa Sewyna-
aseTia misi
namuSevari, nayofi misi oflisa!
rebisa nayofni, viTarni mas Suenian.
da viTar-ese gesma da gulisKma-hyavT, Zalman saqmisaman aseTia glaxakTa
mowyalebisa da obolTa Sefarebis na-
da sityuaTa Setyuebaman moRuawe ese didi giCuena, viTarca yofi, rac mas
Sehferoda;
Zegli aRmarTebuli, viTarca xati dawerili saxilvelad Ta- rogorc axla
moismineT da yurad-iReT, saqmis arsma
na-warmavalTa amis cxorebisaTa. axali abraham, mSYdi igi da sityvebis
Sesabamisobam es didi moRvawe warmogidgina
msgavsad daviTisa, brZeni msgavsad solomonisa, ZYruKsene- Tqven, rogorc
aRmarTuli Zegli, rogorc dawerili xa-
beli msgavsad mosessa, ubraloA msgavsad samoelisa, wmidaA ti, am cxovrebaSi
SemosulTa saxilvelad: axali abrahami;
msgavsad iosebissa, uxilavTa mxilveli msgavsad danielisa da mSvidi, daviTis
msgavsad; brZeni, msgavsad solomonisa;
moSurne sarwmunoebisaA msgavsad didisa eliaAsa, udabnoAs-
unaklo2, moses
msgavsad; udanaSaulo, rogorc samoeli;
moyuare msgavsad didisa winamorbedisa, qalwuli KorciTa
wminda, rogorc
iosebi; uxilavTa mxilveli, danielis
msgavsad mowafisa mis sayuarelisa da SeuorgulebeliTa si-
yuaruliTa msgavsi da mobaZavi pavle mociqulisaA, romlisa msgavsad, da
moSurne3 sarwmunoebisa, didi elias msgavsad;
saTnoebasa miuTxroben mravalni naTesavni, romlisa cxore- udabnos moyvare4,
didi winamorbedis, ioanes msgavsad;
basa da moRuawebasa gansTqumen erni da eklesiani1. xorcielad qalwuli,
sayvareli mowafis (ioanes) msgavsad;
rameTu vin sada esreT anu saTnoebaA Seiyuara, anu siboro- xolo uRalato
siyvaruliT msgavsi da mimbaZveli pavle
te moiZula, vis esreT suroda RmrTisa da Seyuarebul iqmna mociqulisa, romlis
saTnoebasac iuwyebian Taobebi, da
mis mier, vis SeSurda Suri uflisaA esreT da araraA aRirCia romlis cxovrebasa
da moRvaweobasac ganTqmul-hyofen ere-
bi da eklesiebi.
vis Seuyvarebia
ase Zlier saTnoeba, xolo SeuZulebia
siborote? vin
mieltvoda RmerTs aseTi surviliT, da mis
mierac Seyvarebul
iqna? vin eswrafoda ufals amgvarad,
1 mompovnebeli _
mRonebeli; is, vinc yvela Rones xmarobs ra-
imes mosapoveblad.
2 dedanSia:
`Zviruxsenebeli~ _ kaci, romelsac araviTari `Zvi-
ri~ (nakli) ara
aqvs.
3 moSurne _ kaci,
vinc eSureba, mTeli ZalebiT iRvwis ris-
Tvisme.
4 udabnos moyvare _
amqveynisagan ganSorebulad, samonazvno
1 aqamdis aRwevs danaklisi. wesiT cxovrebis
moyvaruli.
646
647
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
siyuarulsa missa vidre sikudilamde, vin esreT Seudga kual- da mis siyvaruls
sxva araferi erCia sikvdilamde? vin Se-
sa wmidaTa mamaTa cxorebisasa da Tanamsrbol eqmna maT ganuZ- udga amgvarad
wminda mamaTa cxovrebis kvals da maTi Ta-
Romelad, vin sada Seiyuarna esreT glaxakni da ucxoni msgav- namogzauri Seiqna
mouwyineblad? amgvarad vis Seuyvare-
sad iovane mowyalisa, vin moakudinna esreT asoni queyanisani
bia glaxakni da
ucxoobaSi myofni, ioane mowyalis mimsgav-
sityYsaebr mociqulisa da ganwmida Tavi TYsi da taZari RmrTisa
sebiT? vin
moakvdina qveyniuri asoni1, mociqulis sityvi-
cxovelisa yo igi?
romeli siCCoAT TYsiTgan aRizarda da aRorZnda wurTasa samebr, da Tavisi
Tavi ase ganwminda da cxoveli RmerTis
Sina saRmrToTa werilTasa, da moirwyo madlTa dauwyuedel- taZrad aqcia?
Ta nakaduliTa da hasakad savsebisa qristesisa miiwia sityYsa- Cvili
bavSvobidanve aRizarda da gamoiwrTo saRmrTo
ebr mociqulisa. werilTa dawafebiT;
moirwyo maTi madlis Seuwyveteli
saqme da xedvaA da siyuaruli, romelTa yoveli mwyobri saT- nakaduliT, da
asakis qristesmier sisrules miaRwia, mo-
noebaTaA SeuTqs. TYToeulad warhmarTna wurTaA wignTa saR- ciqulis
sityvisamebr.
mrToTaA, ganwmedaA sulisa da KorcTaA, cremlni dauwyuedelni, keTilad
warmarTa saqme, xedva2 da siyvaruli, romel-
udabnoTa Sina moqalaqobaA, ganSorebaA da ucxoyofaA sofli-
Tac saTnoebaTa
mTeli mwyobri mihyveba: saRmrTo wignTa
sagan, moZRurebaA daudumebeli da locvaA dausrulebeli, mar-
daafeba, sulisa da
xorcis ganwmenda, Seuwyveteli crem-
xvaA da mRYZarebaA usazRvroA, Kmelsa zeda wolaA da Kmelsa
WamaA, Ruawlmravali cxorebaA uaRres Zalsa sityuaTasa, sim- li3, udabnoSi
cxovreba, ganSoreba da gaucxoeba codvili
dable da simSYde zeSTa aRmatebulni, mowyalebaA da saxiere- amqveyniurobidan,
daudumebeli moZRvreba da swavleba,
baA, mimsgavsebuli RmrTisa mowyalebaTaA, raATa mokled vTqua dausrulebeli
locva, usazRvro marxva da sifxizle, xmel
yovelive, romliTa xatad RmrTisa gamoisaxvis kaci. sawolze wola da
xmelis Wama, sityvebiT gamouTqmeli sim-
eseviTari iyo wmidaA mamaA Cueni giorgi da sada ars Cemda ravle Rvawlisa,
uaRresi Tavmdabloba da simSvide, mow-
Jami umravlesisa Tqumad, romeli yovelTada cxad ars, daRa- yaleba da
sitkboeba, mimsgavsebuli RmrTis mowyalebisa,
caTu Cuen ara vTquaT da Tana-warvhKdeT gangrZobisaTYs da raTa mokled
vTqva, _ yvelaferi, romliTac RmrTis xa-
wignisa.
tad gamoisaxeba
kaci.
aseTi iyo
Cveni wminda mama giorgi, da raRa saWiroa
amaze metis Tqma;
isedac yvelasaTvis cxadia, Tundac Cven
aRaraferi vTqvaT,
wignis zedmetad gagrZelebis gamo.
1 asoni
queyanisani (Sdr. kol. 3:5) _ xorcieli ltolva.
2 xedva _
mWvreteloba; wvrTna RmrTis Sesamecneblad.
3 igulisxmeba
codvaTaTvis glova, sinanulis cremli, rac sa-
monazvno
moRvaweobis ganuyofeli nawilia.
648
649
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa
XXXII. ese arian Cem mier, glaxakisa da uRirsisa, Tqumulni 32. esaa
Cemi, uRirsisa da glaxakis mier Tqmuli sityve-
sityuani, romelman yovelive WeSmariti migiTxar da aRvwe- bi, romelmac
yovelive simarTliT mogiTxre da aRvwere
re sityYsa TquenisaTYs, romelTa maiZuleT da mibrZaneT sa- Tqveni brZanebis
gamo, romelmac maiZuleT da mibrZaneT me,
xed pirutyuTa ugunursa amas da friad sulelsa, romeli
Zalze sulelsa da
pirutyvTa msgavsad ugunur kacs. am di-
mravliTa SiSiTa da ZrwoliTa kadnier viqmen Kel-yofad saq-
di da sulieri
uwyebis gadmocema da Cveni natari mamis gi-
mesa amas didsa da suliersa uwyebasa miTxrobad da wina-da-
debad cxorebasa da moRuawebasa netarisa mamisa Cuenisa gi- orgis cxovrebisa
da moRvaweobis warmoCineba didi SiSi-
orgissa, romelman-ese friadisagan mciredi ZliT SeuZle aR- Ta da ZrwoliT
Zlivs gavbede, da mravalTagan mxolod mci-
werad da warmovec Tquenda. N mamao wmidao, mTasa magas sak- reodenis aRwera
SevZeli da TqvenTan gamovgzavne, sakvir-
Yrvelsa
Yrvelsa, romeli-ege cxorebiTa sakYrveliTa iyofebi, vi- vel mTaze, hoi
mamao wmindao, romelic WeSmaritad sakvir-
Tarca siri mxoloA sarTulsa Sina mciresa da quabsa Sina iw- vel cxovrebas
adgaxar, romelic, rogorc mcire raime frin-
rosa da ficxelsa msgavsad tredisa umankoAsa da guritisa veli, mcire Wer-
qveS, viwro da xmel gamoqvabulSi umanko
ubiwoAsa. mtredisa da ubiwo
gvritis msgavsad Sefarebulxar.
aramed, viTarca pirvel vTqu, sikudilsa mas urCebisasa ve-
rogorc ukve
vTqvi, Sens wminda brZanebas davemorCi-
SiSvode, amisTYs morCilebad moved brZanebisa Senisa wmidi-
le sikvdilis
SiSiT, romelsac urCoba SeamTxvevs xolme
sa, Tu ara aRmwereli cxorebisa da moqalaqobisa misisa misive
piri jer-iyo da ara me glaxaki ese sityYTaca da gonebiTa. kacs, Torem misi
cxovrebisa da moRvaweobis aRmwereli _
garna ese iyo yovelsave Sina salxinebeli Cemi, romel Tua- misive msgavsi
unda yofiliyo, da ara me, sityviTac da go-
liT-mxilvel da KeliT-msaxur yofil viyav da yuriTa mom- nebiTac glaxaki.
magram Cems mdgomareobas is amsubuqebda,
smenel sityuaTa wmidisa pirisa misisaTa, da ara sxuaTa moqene rom me misi
sakuTari TvaliT mxilveli da xeliT msaxuri
SekrebisaTYs sulierisa amis Txrobisa. viyavi1, da
sakuTari yuriT momsmeneli misi wminda piriT
xolo aw melniTa oden cxoveliTa sityuani gamomisaxvan, warmoTqmuli
sityvebisa, da sxva aRaravin mWirdeboda am
viTarca zemo vTqu, pirvelve xolo Senda damitevebies, N moZ- sulieri istoriis
Sesadgenad.
RuarTa winamZRuaro, raATa Sen keTilad Seamko da ganacxa-
cocxali
melniT me mxolod sityvebi gamovsaxe, rogorc
do Cem mier gamosaxuli ese, da naklulevanebaA yovelive, vi-
zemoTac vTqvi, da
axla ki Sen gitoveb, moZRvarTa winam-
Tarca aRmasrulebelman sulierTa ficarTaman, srul yo da
Senmanca sibrZneman da kacad-kacadman, romelica miemTxYos, ZRvaro, raTa Sen
ukeTesad Seamko da gamoabrwyino Cem mi-
SesZinen naklulevanebasa amas zeda da ganasrulen, rameTu er gamosaxuli, da
misi yoveli nakli Seavso, rogorc su-
arca orTa maT wulilTa qurivisaTa daayenes mdidarTa igi lier ficarTa2
srulmyofelma. Senma sibrZnem da yvela
misacemeli, arca romelTa-igi tyavni da SeSaA da balani mo- imaTma, vinc es
wigni naxos, gaasworos yvela misi naklova-
arTues moses gansrulebad karvisa, daabrkoles oqroA da vec- neba, Seavsos da
ganasrulos. qvrivis or groSs rodi
xli da TualTa patiosanTa SewirvaA. rameTu oqroA, siRrme-
Tagan queyanisaTa aRmoRebuli, brwyinvale, brZmedisa mier ga- 1 Sdr. luka 1:2
mocdili da ganwmedili, keTilad Suenier iqmnebis, da kox- 2 sulieri ficari
_ RmrTivsulieri Txzuleba (ase moixsenie-
ba moses sjulis
ficrebis analogiiT).
650
651
cxo reba
rebaAA gio
cxoreba rgi mTawmidel
giorgi isa
isaAA
mTawmidelisa
cxovreba giorgi mTawmindelisa