Chương 2:Cơ sở,quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh

I,Cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh

1,Cơ sở thực tiễn
a,Bối cảnh lịch sử Việt Nam cuối thế kỉ XIX đầu tk XX
-Các cuộc khởi nghĩa vũ trang dưới khẩu hiệu "Cần Vương" do các văn thân,sĩ
phu lãnh đạo cuối cùng đều thất bại(hệ tư tưởng phong kiến tỏ ra lỗi thời trc
n.vụ ls)
-Các phong trào yêu nước theo xu hướng dân chủ tư sản cũng bị thất bại
-Con đường cứu nước của Hoàng Hoa Thám vẫn mang nặng "cốt cách phong
kiến"
=>> Cách mạng Việt Nam cần 1 con đường cứu nước mới
b,Thực tiến TG cuối thế kỉ XIX đầu tk XX
BỐI CẢNH LS HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HCM
*Bối cảnh thời đại
-Chủ nghĩa tư bản từ tự do cạnh tranh chuyển sang giai đoạn độc quyền xác lập
quyền thống trị trên phạm vi toàn thế giới
-Cách mạng tháng 10 Nga (1917) thành công,lật đổ nhà nước tư sản,thiết lập
chính quyền Xô Viết,mở ra thời kì mới trong ls loài người
2. CƠ SỞ LÝ LUẬN
a,Giá trị truyền thống
-Dân tộc Việt Nam đã tạo cho mình 1 nền văn hoá phong phú,độc đáo vs nhiều
truyền thống tốt đẹp
-Chủ nghĩa yêu nước là nguồn tư tưởng cốt lõi xuyên suốt trường kì lịch sử
-Dân tộc VN là dân tộc có truyền thống cần cù,dũng cảm,thông minh,sáng
tạo=>>truyền thống yêu nước phong phú,tốt đẹp,thương thân thương ái
b,Tinh thần văn hoá nhân loại
*Tư tưởng văn hoá phương Đông
…Nho giáo
*Hạn chế:yếu tố duy tâm ,lạc hậu,phân biệt đẳng cấp,phân biệt quân tử-tiêủ
nhân,khinh nữ,coi thường lao động chân tay
*Tích cực:
-Đề cao tu dưỡng đạo đức,văn hoá lễ giáo,tạo ra truyền thống hiếu học
-Lý tưởng xây dựng xã hội bình trị,hoà mục,1 "thế giới đại đồng"
=>>HCM khai thác nho giáo,lựa chọn yếu tố tích cực,phù hợp phục vụ nhiệm vụ
cách mạng
…Phật giáo
=))Ra đời rất sớm,tồn tại,ảnh hưởng rộng rãi trong nhân dân,để lại nhiều dấu ấn
trong văn hoá Việt :tình cảm,tín ngưỡng,phong tục tập quán,lối sống….
*Hạn chế:Duy tâm,thủ tiêu đấu tranh,khuất phục kẻ thù
*Tích cực:
-Tư tưởng vị tha "thương người như thể thương thân"
-Sống có đạo đức,trong sạch,chăm lo làm điều thiện
-Tinh thần bình đẳng chống phân biệt đẳng cấp
-Đề cao lao động chống lười biếng
=>>HCM phát triển tích cực trong phật giáo vào việc xây dựng xã hội mới,con
người mới Việt Nam hiện nay
…Lão giáo
-Con người sống gắn bó với thiên nhiên,hòa đồng với thiên nhiên,bảo vệ môi
trường sống
-Khuyên con người ít lòng ham muốn về vật chất
=>>HCM đã phát triển tích cực trong phật giáo vào việc kêu dân ta trông cây,tổ
chức “tết trồng cây”,thoát khỏi mọi ràng buộc của vòng danh lợi
=>>HCM kế thừa+phát triển tinh hoa trong tư tưởng,văn hóa phương Đông để
giải quyết vấn đề thực tiễn của CM VN
*Tinh thần văn hóa phương Đông ngay từ nhỏ,ngồi trên ghế nhà trường Người
đã tiếp xúc văn hóa phương Đông
….Tư tưởng dân chủ của cách mạng Pháp: Bản tuyên ngôn nhân quyền và dân
quyền của cách mạng Pháp (1791) đã nói về “người sinh ra tự do,bình
đẳng,quyền lợi….”
….Tư tương dân chủ của cách mạng Mỹ: Người đã tiếp thu giá trị về quyền
sống,quyền mưu cầu hạnh phúc,quyền nhân dân kiểm soát chính phủ qua bản
Tuyên ngôn độc lập Mỹ (1776) “tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình
đẳng,…”
*Chủ nghĩa Mác-LêNin là nguồn gốc lý luận trực tiếp,quyết định bản chất tư
tưởng của HCM
-HCM tiếp thu lý luận theo phương pháp nhận thức Mác xít,nắm lấy cái tinh
thần,bản chất=>>là phương pháp biện chứng duy vật,học tập lập trường,quan
điểm của chủ nghĩa Mác Lê Nin
=>>Người đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác Lê Nin đề ra lối đi phù hợp cho
CMVN,ko rơi vào sao chép giáo điều
3.Nhân tố chủ quan Hồ Chí Minh
-Tư duy độc lập,tự chủ,sáng tạo cộng với đầu óc phê phán tinh tường,sáng suốt
trong việc nghiên cứu,tìm hiểu các cuộc CM tư sản hiện đại,ko bị đánh lừa bởi
hòa nhoáng bên ngoài
-Sự khổ công học tập nhằm chiếm lĩnh vốn tri thức phong phú của thời đại,kinh
nghiệm đấu tranh giải phóng dân tộc,phong trào công nhân quốc tế=>>tiếp cận
chủ nghĩa Mác Lenin-đỉnh cao trí tuệ loài người
-Tâm hồn của 1 nhà yêu nước,1 chiến sĩ cộng sản nhiệt tình với CM,1 trái tim yêu
nước sẵn sàng chịu đựng gian khổ,hi sinh độc lập,tự do của Tổ Quốc,hạnh phúc
cho Dân
=>>>TTHCM là sản phẩm tổng hòa của những điều kiện khách quan và chủ quan
truyền thống văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại
=>>tổng kết,chuyển hóa sắc sảo,tinh tế với 1 phương pháp khoa học,biện
chứng,TTHCM trở thành tư tưởng Việt Nam hiện đại
II,Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng HCM
1.Thời kì trước năm 1911:Hình thành tư tưởng yêu nước và có chí hướng tìm
con đường cứu nước mới
-Tiếp thu truyền thống của gia đình,quê hương,đất nước
Ví dụ:Người về quê hương
-Những bài học thành,bại rút ra từ các cuộc đấu tranh chống Pháp
Ví dụ:Phong trào yêu nước theo khuynh hướng phong kiến:Vua Hàm Nghi,Hoàng
Hoa Thám
Phong trào yêu nước theo khuynh hướng chủ tư sản:Phan Bội Châu,Phan Châu
Trinh..
-Nung nâu ý chí yêu nước quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước mới
(ngày5/6/1911,tại bến cảng Nhà Rồng Nguyễn Tất Thành 1 thành yêu nước,đã
lên chiếc tàu buồm của Pháp đi tìm đường cứu nước)
2.Năm 1911-1920:Tìm thấy con đường cứu nước,giải phóng dân tộc
-Tới Pháp,các nước Châu Âu ,nơi sản sinh ra tự do,bình đẳng,bác ái
-Kiên trì sự gian khổ,ra sức học tập,khảo sát thực tiễn
-Tham gia các tổ chức chính trị,xã hội tiếng bộ
-Tìm hiểu cuộc cách mạng thế giới
-Đến với chủ nghĩa mác lê nin,biểu quyết quốc tán thành quốc tế III,tham gia
đảng cộng sản Pháp,tìm thấy con đường yêu nước đúng đắn
3.Năm 1921-1930:Hình thành cơ bản tư tưởng về CMVN
-Tiếp tục hoạt động và tìm hiểu về chủ nghĩa Mác-LêNin
-Kết hợp nghiên cứu với xây dựng lý luận
-Hình thành hệ thống các quan điểm về CMVN
4.Năm 1930-1945:Vượt qua thử thách,kiên trì giữ vững lập trường cách mạng
-Giữ vững lập trường quan điểm trước khuynh hướng “tả khuynh” của quốc tế
cộng sản
-Theo sát tình hình để chỉ đạo cách mạng trong nước
-Xây dựng/hoàn thiện chiến lược CM giải phóng dân tộc,xác lập tư tưởng độc
lập,tự do dẫn đến thắng lợi của CM tháng 8
-Tư tưởng về các quyền dân tộc cơ bản
5.1945-1969:TTHCM tiếp tục phát triển và hoàn thiện
-Tổng hợp kết hợp kháng chiến và kiến quốc
-Tư tưởng chiến tranh nhân dân,toàn dân,toàn diện,kháng chiến lâu dài,dựa vào
sức mình là chính
-Xây dựng nhà nước là của dân,do dân,vì dân
-Xây dựng đảng cộng sản với 1 tự cách đảng cầm quyền
III,Giá trị tư tưởng HCM
a,Tài sản tinh thần vô giá của dân tộc Việt Nam
-Tư tưởng HCM là sp của dân tộc và thời đại,nó trường tồn,bất diệt,là tài sản vô
giá của dân tộc ta
-TT HCM là điều kiện đảm bảo cho sự thắng lợi của CM Việt Nam,bảo đảm cho
tương lai tốt đẹp của dân tộc Việt
b,Nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho CM Việt Nam
-TT HCM soi đường cho Đảng ta và nhân dân ta trên con đường thực hiện mục
tiêu dân giàu,nước mạnh,xh công bằng,dân chủ,văn minh
-TT HCM là nền tảng vững chắc để Đảng ta vạch lối cách mạng đúng đắn,là sợi
chỉ đỏ cho toàn Đảng,toàn dân đi tới thắng lợi
c,Góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc,dân chủ,hòa bình,hợp
tác và phát triển trên thế giới
-HCM là nhân vật lịch sử vĩ đại,ko chỉ là sp cho dân tộc,của giai cấp công nhân
Việt Nam MÀ CÒN LÀ SP của thời đại,nhân loại tiến bộ
-Cống hiến xuất sắc về lý luận CM giải phóng dân tộc thuộc địa,góp phần phong
phú thêm kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác Lê-Nin
=)))PHẢN ÁNH KHÁT VỌNG THỜI ĐẠI
B,Tìm ra các giải pháp đấu tranh loài người
-HCM tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc,xác định 1 con đường cách
mạng=>>1 hướng đi_đường đi CM đúng
-Nhận thức đúng sự biến chuyển của thời đại,gắn CM VN với CM thế giới
-Nêu ra điều kiện thắng lợi,tất yếu của CM giải phóng dân tộc =>>Luận điểm của
Người vẫn còn giá trị
c,Cổ vũ các dân tộc đấu tranh trong sự nghiệp giải phóng
-HCM là 1 vị anh hùng dân tộc,người thầy thiên tài,1 nhà Mác-xít Lê nin lỗi lạc
-Đối với thế giới:bạn bè năm châu khâm phục và coi HCM là “lãnh tụ thế giới thứ
3”